| Item 1 | |||
| Id | 69353676 | ||
| Date | 2025-06-30 | ||
| Title | Orman yangınlarıyla nasıl mücadele edilir? | ||
| Short title | Orman yangınlarıyla nasıl mücadele edilir? | ||
| Teaser | Türkiye'de son 10 yılda 257 bin hektardan fazla orman yandı. Bu kaybın yüzde 98'i insan kaynaklı ve çıkan yangınların neredeyse yarısının nedeni bilinmiyor. Peki yangınlar neden durdurulamıyor?<br /><p>Türkiye, yaz mevsiminin henüz başında orman yangınlarıyla boğuşuyor. Son bir haftada yüzlerce farklı noktada çıkan yangınlar, yalnızca ağaçları değil yerleşim yerlerini, tarım alanlarını ve canlı yaşamını da tehdit ediyor.</p> <p>Tarım ve Orman Bakanlığının verilerine göre, yalnızca son üç günde 263 yangına müdahale edildi. Alevler özellikle İzmir, Manisa, Bilecik, Sakarya ve Antalya illerinde yerleşim alanlarına kadar ulaştı; çok sayıda ev tahliye edildi, bazı yapılar kullanılamaz hale geldi. Yangınların sayısı kadar yayılma hızı da uzmanları endişelendiriyor.</p> <p>Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, 27 Haziran'da yaptığı açıklamada 27 uçak, 105 helikopter, 25 bin kişilik ekip, 14 insansız hava aracının bütün Türkiye'yi taradığını belirtti. Yumaklı'nın verdiği bilgiye göre 1 Ocak 2025'ten itibaren 27 Haziran'a kadar Türkiye'de 1089 yangın çıktı. Bu yangınlarda 1823 hektar ormanlık alan kaybedildi. Bu büyüklük 2 bin 600 futbol sahasına denk geliyor.</p> <p>Artan yangınlar, bir kez daha şu soruyu gündeme taşıdı: Türkiye gerçekten yangınlara hazır mı?</p> <p>Uzmanlara göre cevap net değil. Müdahale kapasitesi artırılsa da yangınları önlemeye yönelik adımlar hâlâ yetersiz. Erken uyarı sistemlerinin eksikliği, yangına dayanıklı ormancılık politikalarının uygulanmaması ve insan kaynaklı hataların artması, yangın sezonunu her geçen yıl daha yıkıcı hale getiriyor.</p> <h2>Yaz aylarında yangın riski neden artıyor?</h2> <p>Türkiye, Akdeniz iklim kuşağında yer aldığı için orman yangınları açısından zaten yüksek risk taşıyan ülkeler arasında. Mayıs sonundan ekim ayına kadar süren yangın sezonunda, özellikle temmuz ve ağustos aylarında sıcaklıkların artması ve nem oranının düşmesiyle birlikte yangın riski de zirveye ulaşıyor. Uzmanlar, bitki örtüsünün kuruması ve rüzgârın etkisinin artmasının, en küçük kıvılcımın bile büyük felaketlere dönüşmesine neden olabileceğini belirtiyor.</p> <p>Ayrıca son yıllarda art arda yaşanan kurak dönemler, toprağın ve bitki örtüsünün nem tutma kapasitesini azaltıyor. Bu da yangınların daha hızlı yayılmasına zemin hazırlıyor. Türkiye'de sıkça görülen "fönlü hava" tipi de rüzgârla birlikte alevlerin kontrol dışına çıkmasını kolaylaştırıyor.</p> <h2>Yangınların nedenleri ve veri eksikliği</h2> <p>Orman Genel Müdürlüğünün (OGM) verilerine göre, Türkiye’de yanan ormanların yüzde 98'inden fazlasının insan kaynaklı kaybedildiği tespit edildi. İhmal, kaza ve kasıt yangın nedenleri arasında öne çıkarken doğal nedenlerle çıkan yangınların oranı oldukça düşük. Ancak dikkat çeken bir başka veri, yangınların neredeyse yarısının (yüzde 45) çıkış nedeninin "belirsiz" olarak kayıtlara geçmesi.</p> <p>OGM verilerine göre son 10 yılda 27 bin 332 yangında 257 bin 622 hektar orman yandı. Bunun 114 bin 68 hektarı ihmal ve kaza nedeniyle gerçekleşti. Toplam 54 bin 333 hektar kasıtlı olarak yakılırken doğal nedenlerle çıkan yangınlarda kaybedilen alan 2 bin 884 hektarda kaldı.</p> <p>Nedeni saptanamayan ise 12 bin 363 yangın çıktı. Bu yangınlarda 86 bin 337 hektarlık alan kaybedildi.</p> <p>Uzmanlara göre bu veri eksikliği, yangınlarla etkin mücadeleyi zorlaştırıyor. Nedeni saptanamayan yangınlara karşı önleyici strateji geliştirmek mümkün olmadığı için her sezon benzer riskler yeniden doğuyor.</p> <h2>Hava filosu büyüdü ama yeterli mi?</h2> <p>Türkiye 2021'deki büyük orman yangınlarının ardından hava filosunu ciddi biçimde güçlendirdi. 2025 yılı itibarıyla yangınlara müdahalede 105 helikopter, 27 uçak ve 14 İHA görev yapıyor. Bakanlık, bu yatırımlar sayesinde yangına ilk müdahale süresinin ortalama 11 dakikaya düşürüldüğünü açıkladı.</p> <p>Ancak uzmanlara göre, bu hava araçları yangının ilk aşamasında etkili. Rüzgârın hızlandığı ve alevlerin büyüdüğü durumlarda, havadan atılan suyun yere ulaşmadan buharlaşması yaygın bir sorun. Ayrıca, aynı anda birçok noktada yangın çıkması hâlinde, ekiplerin bölünmesi müdahalenin etkinliğini azaltabiliyor. Bu nedenle, hava gücüne ek olarak yer ekiplerinin ve yangın işçilerinin sayısının artırılması gerektiği vurgulanıyor.</p> <p>Uzmanlara göre Türkiye'nin yangın stratejisi hâlâ kriz anı müdahalesine dayanıyor. Oysa orman yangınlarıyla mücadelede asıl başarıyı, yangın çıkmadan önce alınan önlemler belirliyor. Yangın risk haritalarının güncellenmesi, hassas bölgelerde yapılaşmanın sınırlandırılması, enerji nakil hatlarının güvenliği, yol kenarlarının temizliği ve halkın bilinçlendirilmesi bu kapsamda atılması gereken adımlar arasında yer alıyor.</p> <p>Yangın sezonu başlamadan önce arazözlerin bakımının yapılması, yangına dirençli yapıların teşvik edilmesi ve orman köylerinde yaşayanların eğitilmesi de önleyici politikaların bir parçası olarak görülüyor. Uzmanlar, bu çalışmaların yalnızca kağıt üzerinde kalmaması gerektiğini, uygulamada da takibinin yapılmasının hayati önem taşıdığını ifade ediyor.</p> <h2>İklim krizi nasıl etkiliyor?</h2> <p>İklim değişikliği, orman yangınlarının doğrudan sebebi olmasa da yangınların büyüme hızını ve etkisini ciddi biçimde artırıyor. Kuraklık ve sıcaklık artışı, ormanlık alanlardaki yanıcı madde miktarını yükseltiyor. Bu da yangının başlama ve yayılma süresini kısaltıyor.</p> <p>DW Türkçe'ye konuşan uzmanlara göre, iklim değişikliği "yangın riskini mevsimsel olmaktan çıkarıp yapısal bir tehdit haline getiriyor."</p> <p>Ayrıca iklim krizine bağlı olarak ortaya çıkan aşırı hava olayları -fırtına, kuru yıldırım, ani sıcaklık dalgaları- yangınların hem sıklığını hem de yıkıcılığını artırıyor. Bu nedenle Türkiye'nin yangınla mücadele yaklaşımının, iklim krizinin yeni gerçekliğine göre yeniden kurgulanması gerektiği vurgulanıyor.</p> <h2>Vatandaşlar ne yapmalı?</h2> <p>Orman yangınlarının azaltılması yalnızca kamu kurumlarının değil, vatandaşların da sorumluluğunda. Özellikle yaz aylarında, orman ve kırsal alanlarda ateş yakılmaması, sigara izmaritlerinin doğaya atılmaması ve bahçe temizliği gibi faaliyetlerin dikkatle yapılması gerekiyor. Uzmanlar, vatandaşların yangın anında nasıl davranmaları gerektiğine dair temel bilgilerle donatılmasının da büyük önem taşıdığını belirtiyor.</p> <p>Yangın riski taşıyan alanların belediye ya da Orman Genel Müdürlüğü ekiplerine bildirilmesi, elektrik nakil hatlarının altındaki kuru otların temizlenmesi konusunda uyarılarda bulunulması da bireysel düzeyde alınabilecek önlemler arasında yer alıyor.</p> <p>DW Türkçe'ye sansürsüz nasıl ulaşabilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AT%C3%BCrkiye::Orman%20yang%C4%B1nlar%C4%B1yla%20nas%C4%B1l%20m%C3%BCcadele%20edilir%3F&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=69353676&x4=10202&x5=Orman%20yang%C4%B1nlar%C4%B1yla%20nas%C4%B1l%20m%C3%BCcadele%20edilir%3F&x6=1&x7=%2Ftr%2Forman-yang%C4%B1nlar%C4%B1yla-nas%C4%B1l-m%C3%BCcadele-edilir%2Fa-69353676&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250630&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AT%C3%BCrkiye" /> | ||
| Short teaser | Türkiye'de son 10 yılda 257 bin hektardan fazla orman yandı. Peki orman yangınları neden önlenemiyor? | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/orman-yangınlarıyla-nasıl-mücadele-edilir/a-69353676?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/73093518_303.jpg
|
||
| Image caption | İzmir'in Menderes ilçesinde alevlerle mücadele edilirken | ||
| Image source | Ihlas News Agency/REUTERS | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/73093518_303.jpg&title=Orman%20yang%26%23x131%3Bnlar%26%23x131%3Byla%20nas%26%23x131%3Bl%20m%26%23xfc%3Bcadele%20edilir%3F | ||
| Item 2 | |||
| Id | 73084003 | ||
| Date | 2025-06-29 | ||
| Title | SPD aşırı sağcı AfD'nin kapatılması için çalışma başlatıyor | ||
| Short title | SPD aşırı sağcı AfD'nin kapatılması için çalışma başlatıyor | ||
| Teaser | SPD, AfD'nin kapatılması için hazırlık çalışmalarına başlama kararı aldı. Kurulacak çalışma grubu, AfD'nin anayasaya aykırı olduğu iddialarını destekleyen kanıtlar toplayacak.<br /><p>Almanya'da hükümet ortağı Sosyal Demokrat Parti'nin (SPD) Berlin'de yapılan olağan kongresinde aşırı sağcı Almanya İçin Alternatif (AfD) partisinin kapatılması için yasal sürecin başlatılmasını talep eden önerge oybirliği ile kabul edildi.</p> <p>Parti yönetiminin sunduğu önerge, AfD'nin Almanya Anayasası'na aykırılığını ortaya koyacak kanıtların toplanması amacıyla SPD'nin federal ve eyalet düzeyinde bir çalışma grubu kurulmasını öngörüyor. Yeterli kanıtların bulunması halinde, Sosyal Demokratlar, Alman Anayasa Mahkemesi'nde derhal bir kapatma davası açılması için bastıracak.</p> <p>"Savunan Demokrasi Harekete Geçer: AfD'yi Yasaklama Sürecine Hazırlanın- İnsanları Geri Kazanın" başlıklı önergede AfD, "açıkça aşırı sağcı" ifadesiyle tanımlandı. Partinin anayasaya aykırı olduğuna dair kanıtlarının halihazırda "baskın" olduğu belirtilirken, AfD'ye uzun süredir "ırkçı kanadın hâkim olduğu" vurgusu da yapıldı. Oylarını giderek artıran İslam ve göç karşıtı AfD, Almanya çapında ikinci, doğu eyaletlerinde birinci siyasi güç konumunda.</p> <p>Önergede ayrıca AfD'nin göçmen kökenlilerin, geldikleri ülkelere geri gönderilmesi anlamına gelen "tersine göç" yönündeki taleplerinin, Anayasayı ve insanlık onurunu ihlal ettiği kaydedildi. Partinin, "parlamenter demokrasiye güveni sistematik olarak zayıflatma" stratejisi izlediği ve "özgür ve demokratik anayasal düzeni ortadan kaldırmayı" amaçladığı ifade edildi.</p> <h2>AfD'nin kapatılmasına yönelik dava için çabalanacak</h2> <p>Kabul edilen önergede, SPD'nin bu nedenle "AfD'ye karşı Anayasa Mahkemesi'nde bir kapatma davası açılması için her türlü çabayı göstereceği" vurgulandı. Ancak, bir yasak kararının söz konusu aşırı sağcı partinin ideolojisi ile siyasi mücadele etmenin yerini alamayacağı, bu ideolojiye karşı mücadeleye devam edileceği belirtildi.</p> <p>Bu nedenle, Sosyal Demokrat Parti içinde kurulacak çalışma grubunun, AfD'nin politikalarına hem içeriksel hem de uygulamada karşı koymak için bir konsept geliştirmesinin amaçlandığı kaydedildi. Ayrıca SPD'nin hedefinin, AfD seçmenlerini kalıcı olarak geri kazanmak olacağı da belirtildi.</p> <p>AFP/ ETO,JD</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AAlmanya::SPD%20a%C5%9F%C4%B1r%C4%B1%20sa%C4%9Fc%C4%B1%20AfD%27nin%20kapat%C4%B1lmas%C4%B1%20i%C3%A7in%20%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fma%20ba%C5%9Flat%C4%B1yor%20&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=73084003&x4=12254&x5=SPD%20a%C5%9F%C4%B1r%C4%B1%20sa%C4%9Fc%C4%B1%20AfD%27nin%20kapat%C4%B1lmas%C4%B1%20i%C3%A7in%20%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fma%20ba%C5%9Flat%C4%B1yor%20&x6=1&x7=%2Ftr%2Fspd-a%C5%9F%C4%B1r%C4%B1-sa%C4%9Fc%C4%B1-afd-nin-kapat%C4%B1lmas%C4%B1-i%C3%A7in-%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fma-ba%C5%9Flat%C4%B1yor%2Fa-73084003&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250629&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AAlmanya" /> | ||
| Short teaser | SPD, AfD'nin kapatılmasına yönelik yasal süreci başlatmak üzere harekete geçiyor. Parti, AfD'ye karşı kanıt toplayacak. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/spd-aşırı-sağcı-afd-nin-kapatılması-için-çalışma-başlatıyor/a-73084003?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/73074938_303.jpg
|
||
| Image caption | SPD, aşırı sağcı, İslam ve göç karşıtı AfD'nin anayasaya aykırı olduğuna dair kanıtlar toplayacak bir çalışma grubu kurma kararı aldı. Berlin'de süren SPD kongresinden bir kare. | ||
| Image source | Annegret Hilse/REUTERS | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/73074938_303.jpg&title=SPD%20a%26%23x15f%3B%26%23x131%3Br%26%23x131%3B%20sa%26%23x11f%3Bc%26%23x131%3B%20AfD%26%23039%3Bnin%20kapat%26%23x131%3Blmas%26%23x131%3B%20i%26%23xe7%3Bin%20%26%23xe7%3Bal%26%23x131%3B%26%23x15f%3Bma%20ba%26%23x15f%3Blat%26%23x131%3Byor | ||
| Item 3 | |||
| Id | 73082937 | ||
| Date | 2025-06-29 | ||
| Title | İran: İsrail'in Evin Cezaevi'ne saldırısında 71 kişi öldü | ||
| Short title | İran: İsrail'in Evin Cezaevi'ne saldırısında 71 kişi öldü | ||
| Teaser | İran, İsrail'in Evin Cezaevi'ne yönelik saldırısında 71 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. İran Adalet Bakanlığı, ölenler arasında personel, askerler, mahkumlar ve mahkum yakınları bulunduğunu belirtti.<br /><p>İsrail'in, İran'a yöneliksaldırıları sırasında vurduğu Evin Cezaevi'nde 71 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi. Yargı haberleri portalı Mizan'ın aktardığına göre, İran Adalet Bakanlığı Sözcüsü Asgar Cihangir "Şehitler" arasında cezaevi personelinin yanı sıra askerlik görevini yapanların, mahkumların ve mahkum yakınlarının bulunduğunu söyledi.</p> <p>Pazartesi günü İsrail hava kuvvetleri, Evin Cezaevi'ne havadan saldırı düzenledi. İsrail, muhaliflerin tutulduğu hapishaneye yönelik bu saldırının Tahran yönetimine karşı sembolik bir mesaj olduğunu belirtti.</p> <p>İranlı aktivistler ve eski mahkumlar ise bu saldırıya sert tepki göstererek, saldırının siyasi mahkumların hayatını tehlikeye attığını ve "onların kaderiyle oynamak" anlamına geldiğine dikkati çekti. Evin'de, aralarında Avrupalı mahkumların da bulunduğu birçok kişi tutuklu bulunuyor. Fransa da vatandaşlarının tutuklu bulunduğu bu cezaevine yönelik İsrail saldırısını sert biçimde eleştirmişti.</p> <h2>Mahkumlar başka hapishanelere nakledildi</h2> <p>Tahran'ın kuzeyindeki hapishane, özellikle siyasi mahkumlara yönelik kötü muamele ve işkence iddialarıyla tanınıyor. Tahran karşıtı protestolara katılan göstericilerin de burada hapsedildiği biliniyor.</p> <p>İsrail'in saldırısı sonrasında yayınlanan haberlere göre, cezaevi kompleksinde özellikle idari kısımlarının bulunduğu binalar zarar gördü.</p> <p>Saldırının ardından mahkumların başka hapishanelere nakledildiği de haber verildi. İnsan hakları aktivistlerine göre, nakledilen hapishanelerdeki koşullar Evin'den de kötü.</p> <p>İsrail saldırısında hayatını kaybedenler arasında savcı Ali Ghanatkar'ın da olduğu belirtiliyor. Ghanatkar, Evin Cezaevi'nde tutuklu bulunan Nobel Barış Ödülü sahibi Nergis Muhammadi'nin mahkumiyetinden sorumlu kişiler arasında yer alıyor.</p> <h2>Grossi uyardı: İran'ın nükleer programı durmadı</h2> <p>Öte yandan Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) Başkanı Rafael Grossi'ye göre, İran, nükleer tesislerine yapılan saldırılara rağmen "birkaç ay içinde" yeniden uranyum zenginleştirmek için santrifüj tesisi kurabilir. Grossi, ABD televizyon kanalı CBS News'e verdiği mülakatta, Tahran'ın bu kapasiteye sahip olduğunu savundu.</p> <p>İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ise İsrail ve ABD saldırılarının İran'ın nükleer tesislerine büyük ölçüde zarar verdiğini söylemişti. ABD Başkanı Donald Trump da saldırıların İran'ın nükleer programını yıllarca geriye attığını iddia etmiş, ancak Amerikan basınında çıkan ve Savunma Bakanlığı'na(Pentagon) dayandırılan haberlerde bunun aksine bir değerlendirme yapıldığı ileri sürülmüştü. </p> <p>UAEK Başkanı Grossi'nin ABD kanalında yayınlanan söyleşinde yaptığı açıklamalar da söz konusu raporu doğrular nitelikte. Grossi, "her şeyin yok olduğunu ve hiçbir şeyin kalmadığını" iddia etmenin mümkün olmadığını söylerken, "Biliyor musunuz, birkaç ay içinde, zenginleştirilmiş uranyum üreten birkaç santrifüj kademesini veya daha azını devreye alabilir" diye konuştu. UAEK, özellikle nükleer silah yapımında kullanılabilecek nitelikteki uranyumun İran'daki varlığını ve bulunduğu yeri rapor etmeyi hedefliyor.</p> <p>UAEK'nın sonuçları Mayıs ayı sonunda kamuoyuna yansıyan son raporuna göre, İran'ın yüzde 60 saflıkta, silah yapımına yakın 400 kilogramdan fazla uranyumu bulunuyor. Diplomatlara göre, bu yüzde 90'a kadar zenginleştirilirse nükleer silah üretilmesi mümkün. Tahran yönetimi yıllardır nükleer silah yapmak istemediği ve uranyumu sivil amaçlı zenginleştirdiğini savunuyor. İsrail ise yıllardır Tahran'ı nükleer silah üretmekle suçluyor.</p> <p>İran parlamentosu, nükleer tesislerine yönelik İsrail ve ABD saldırılarının ardından, tesislerin "güvenliği" sağlanana kadar UAEK ile iş birliğini askıya alma kararı almıştı. Grossi ise denetimlerin devam etmesi gerektiğini vurgulayıp, bunun, UAEK ile İran arasında varılan anlaşma tarafından öngörüldüğünü de hatırlatıyor.</p> <p>dpa/ETO,JD</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AOrtado%C4%9Fu::%C4%B0ran%3A%20%C4%B0srail%27in%20Evin%20Cezaevi%27ne%20sald%C4%B1r%C4%B1s%C4%B1nda%2071%20ki%C5%9Fi%20%C3%B6ld%C3%BC&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=73082937&x4=57378055&x5=%C4%B0ran%3A%20%C4%B0srail%27in%20Evin%20Cezaevi%27ne%20sald%C4%B1r%C4%B1s%C4%B1nda%2071%20ki%C5%9Fi%20%C3%B6ld%C3%BC&x6=0&x7=%2Ftr%2Firan-israil-in-evin-cezaevi-ne-sald%C4%B1r%C4%B1s%C4%B1nda-71-ki%C5%9Fi-%C3%B6ld%C3%BC%2Fa-73082937&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250629&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AOrtado%C4%9Fu" /> | ||
| Short teaser | İran Adalet Bakanlığı'nın açıklamasına göre, İsrail'in Evin Cezaevi'ne saldırıları sırasında 71 kişi hayatını kaybetti. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/iran-israil-in-evin-cezaevi-ne-saldırısında-71-kişi-öldü/a-73082937?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&title=%26%23x130%3Bran%3A%20%26%23x130%3Bsrail%26%23039%3Bin%20Evin%20Cezaevi%26%23039%3Bne%20sald%26%23x131%3Br%26%23x131%3Bs%26%23x131%3Bnda%2071%20ki%26%23x15f%3Bi%20%26%23xf6%3Bld%26%23xfc%3B | ||
| Item 4 | |||
| Id | 73068789 | ||
| Date | 2025-06-28 | ||
| Title | Aslı Filiz'in "Kadın Hafızası" Hamburg'da | ||
| Short title | Aslı Filiz'in "Kadın Hafızası" Hamburg'da | ||
| Teaser | Sanatçı Aslı Filiz'in son sergisi "Kadın Hafızası" Hamburg'da açıldı. "Jina Mahsa Amini," "Ben Havva," "Yalan Sarmalı" ve "Sessiz Çığlık" gibi eserlerin öne çıktığı sergi, kadınların kolektif belleğine kapı aralıyor.<br /><p>Bingöl doğumlu sanatçı Aslı Filiz'in "Kadın Hafızası" adlı sergisi, Hamburg Üniversitesi Konukevi'nde sanatseverlerle buluştu. 24 Eylül 2025 tarihine kadar ziyaret edilebilecek sergi ağırlıklı olarak sanatçının tuval üzerine akrilik eserlerini içeriyor.</p> <p>Aslı Filiz, bu sergideki çalışmalarının temelinde kadınların hikâyelerine, iç dünyalarına ve iradelerine yer açma arayışının olduğunu belirtiyor. Sanatçı, her bir kadın figürünün "ya suskunlukla ya da açık bir isyanla ama her zaman onurla" var olduğunu vurguluyor.</p> <p>Serginin açılışında konuşan Dünya Bilim Vakfı Başkan Yardımcısı Prof. Dr. José Broekaert, serginin yalnızca bir sanat etkinliği olmadığını, "kadınların tarihsel anlatıya yeniden dâhil olduğu bir hafıza eylemi" olduğunu ifade etti.</p> <h2>Gözle değil, yüreklerle gezilen bir sergi</h2> <p>Filiz, izleyicilere sergiyi "gözleriyle değil yürekleriyle gezmeleri" çağrısında bulunuyor. "Kadın Hafızası" sergisindeki resimler, yüzyıllardır kadınlara atfedilen rolleri, maruz kaldıkları baskı, şiddet ve travmaları işlerken, aynı zamanda kadınların bu durumlara nasıl direndiklerini de gösteriyor. Bazen açıkça bazen de sessizce gerçekleşen bu direniş Filiz'e göre nesiller boyu aktarılan kolektif bir hafızaya dönüşüyor.</p> <p>"Ben Havva" adlı eser, yaratılış mitiyle kadınlara yüklenen "baştan çıkarıcı" ve "günahkâr" etiketini reddediyor. Resimde, Havva'nın birlikteliği kendi özgür iradesiyle seçtiği vurgulanırken, eserdeki altın çerçeve, kadının bir kutsal kitap gibi okunması gerektiğini simgeliyor. Havva'nın gece karası saçlarındaki yıldızlar ise onun ruhunda koca evreni taşıdığına işaret ediyor.</p> <p>Sergideki bir diğer önemli çalışma ise "Jina Mahsa Amini" adlı portre. Bu eser, 2022'de İran'da katledilen genç Kürt kadın Jina Mahsa Amini'nin trajik kaderinin küresel çapta kadınların kolektif hafızasında bir dönüm noktasına dönüştüğüne dikkat çekiyor. Filiz, Amini'ye atfettiği çalışmadan bahsederken, ölümünün sadece bir kadının sonu değil, dünya kadınlarını birleştiren bir güç olduğunu da vurguluyor. </p> <h2>Bastırılmış hafızayı görünür kılma çabası</h2> <p>Aslı Filiz, sergiye "Kadın Hafızası" adını verirken, yalnızca toplumsal ve tarihsel belleğe değil, kadınların duygusal ve sezgisel hafızasına odaklandığını da söylüyor. DW Türkçe'nin sorularını cevaplayan Filiz, asıl ilgisini çekenin "kadınların evlerin içinde taşıdığı sessiz hafıza, bedenlerinde, dillerinde, suskunluklarında biriken hafıza" olduğunu söylüyor. Sanatçı, bu sergiyle hem bireysel hem de kolektif bellekte kadınların neyi taşıdığını ve neyi unutmamaya çalıştığını sorgulamayı amaçladığını ifade ediyor.</p> <p>Sanatçı, bu projenin kendisi için bir hatırlama eyleminin yanı sıra, bir onarma ve yeniden kurma süreci olduğunu belirtiyor ve ekliyor: "Çünkü kadınların hafızası, sadece hatırlamakla kalmaz dönüştürür, direnir ve yeniden inşa eder." Filiz, sergisiyle bastırılmış olanı hatırlatmayı, görünmeyeni görünür kılmayı ve kadınların dünyaya bıraktığı duygusal, kültürel ve politik izleri yeniden okumaya davet etmeyi hedefliyor.</p> <h2>Mezopotamya motifleri ve kişisel bir hesaplaşma</h2> <p>Aslı Filiz'in eserlerinde Mezopotamya motifleri ve mitleri yoğun bir şekilde kullanılıyor. Çocukluğundan beri etrafındaki kadın-erkek ilişkilerini gözlemlediğini aktaran Filiz, Mezopotamya'daki kadınların güçlü olmalarına rağmen tarih boyunca eril zihniyet ve dinler tarafından bastırıldığını da dile getiriyor. Filiz, bu durumun kadına "sen yapamazsın, günah" gibi söylemlerle pasifleştirilmeye çalışılmasına rağmen, kadınların kendilerine biçilen rolleri aşarak direndiklerini ve ürettiklerini hatırlatıyor.</p> <p>Sanatçı, çalışmalarına kendi coğrafyasındaki kadınların hikâyeleriyle başladığını ve bu süreçte Şahmeran'dan Dersim'in kayıp kızlarına, Ezidi kadınlardan savaş ve aşk tanrısı İştar'a ve "Jin Jiyan Azadi" sloganına kadar uzanan bir hafıza hattı kurduğunu ifade ediyor. Bu hattı sadece kültürel bir yakınlık olarak değil, aynı zamanda "kişisel bir hesaplaşma ve onarma çabası" olarak tanımlıyor. Filiz, artık farklı coğrafyalardaki kadın hikâyeleriyle de bağ kurarak daha geniş bir kadın hafızasına odaklandığını söylüyor.</p> <h2>Almanya ve Mezopotamya: Direnişin ortak coğrafyaları</h2> <p>Sanatçı, Almanya'da yaşamasına rağmen eserlerinde köklerinin derin izler taşıdığını vurguluyor. Mezopotamya'nın kadınlar için yaşaması zor bir coğrafya olmaya devam ettiğini belirten Filiz, "feminizidlerden devlet baskılarına kadar" şiddetin söz konusu olduğunu ancak buna karşı çıkan, mücadele eden ve sesini duyuran kadınların da bir gerçek olduğunu dile getiriyor. Filiz, kadınların verdikleri bu mücadelenin kazanımlarını görünür kılmak istediğini de belirtiyor.</p> <p>Aslı Filiz, Almanya'daki kadın-erkek eşitliği konusunda da aşılması gereken ciddi yapısal sorunlar olduğunu gözlemlediğini kaydediyor. İş hayatındaki ücret eşitsizliği ve yönetim pozisyonlarında kadınların az temsil edilmesi gibi sorunlara dikkat çeken sanatçı, Almanya'da da kadına yönelik şiddet ve ayrımcılığın önemli bir sorun olduğunu belirtiyor. Filiz, coğrafyalar değişse de kadın olmanın bedelinin ve direnişin her yerde kendini gösterdiğini ifade ederek, kadın mücadelesinin evrenselliğini bir kez daha hatırlatıyor.</p> <h2>Aslı Filiz Kimdir?</h2> <p>Bingöl'de Kürt bir ailede doğan Aslı Filiz, grafik tasarım ve görsel sanatlar alanında uzun yıllardır üretim yapıyor. Sanat eğitimini İstanbul Beykent Üniversitesi ve Hamburg Güzel Sanatlar Üniversitesi'nde (HFBK) tamamlayan Filiz, eserlerinde Mezopotamya mitolojilerinden çağdaş feminist imgelere kadar kadınlara odaklanıyor. Eserlerinde sıklıkla sessizlik, direniş, aidiyet ve umut gibi temaları işliyor. Sanatçının çalışmaları Paris, Berlin, Köln, Viyana ve Hamburg gibi birçok şehirde sergilendi.</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AAlmanya::Asl%C4%B1%20Filiz%27in%20%22Kad%C4%B1n%20Haf%C4%B1zas%C4%B1%22%20Hamburg%27da&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=73068789&x4=12254&x5=Asl%C4%B1%20Filiz%27in%20%22Kad%C4%B1n%20Haf%C4%B1zas%C4%B1%22%20Hamburg%27da&x6=1&x7=%2Ftr%2Fasl%C4%B1-filiz-in-kad%C4%B1n-haf%C4%B1zas%C4%B1-hamburg-da%2Fa-73068789&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250628&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AAlmanya" /> | ||
| Short teaser | "Ben Havva"dan "Jina Mahsa Amini"ye Aslı Filiz'in "Kadın Hafızası" sergisi Hamburg'da açıldı. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/aslı-filiz-in-kadın-hafızası-hamburg-da/a-73068789?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&title=Asl%26%23x131%3B%20Filiz%26%23039%3Bin%20%26quot%3BKad%26%23x131%3Bn%20Haf%26%23x131%3Bzas%26%23x131%3B%26quot%3B%20Hamburg%26%23039%3Bda | ||
| Item 5 | |||
| Id | 73050096 | ||
| Date | 2025-06-26 | ||
| Title | Hameney'den ateşkes sonrası ilk açıklama: Zafer kazandık | ||
| Short title | Hameney'den ateşkes sonrası ilk açıklama: Zafer kazandık | ||
| Teaser | İran'ın ruhani lideri Hameney, ülkesinin İsrail'e karşı zafer kazandığını, Amerikan saldırılarının İran'daki nükleer tesislere önemli bir zarar vermediğini söyledi. Moskova ve Berlin'den ise Tahran'a UAEA çağrısı geldi.<br /><p>İran'ın ruhani lideri Ayetullah Ali Hameney, İsrail'le ateşkes sağlandığından bu yana ilk kez kameralar önüne geçti. Hameney, İran devlet televizyonundan yayımlanan görüntülü mesajında Tahran'ın İsrail'e karşı zafer kazandığını öne sürerek ülkesinin "Amerika'nın yüzüne bir tokat indirdiğini" söyledi.</p> <p>86 yaşındaki Hamaney, Washington'ın savaşa yalnızca "aksi durumda Siyonist rejimin yok olacağını hissettiği için" müdahil olduğunu iddia etti. İranlı lider, diğer yandan ABD'nin savaştan hiçbir kazanımı olmadığını ve ABD'nin saldırılarının İran'ın nükleer tesislerine "belirgin bir zarar vermediğini" savundu.</p> <p>ABD Başkanı Donald Trump'ın İran'ın nükleer kapasitesinin tamamen yok edildiğine ilişkin sözlerine atıfla Hameney, "Amerikan başkanı olayları inanılmaz biçimde abarttı ve daha sonra ortaya çıktı ki bu mübalağaya ihtiyacı da varmış" ifadelerini kullandı.</p> <p>Hameney diğer yandan Trump'ın, Katar'daki Amerikan üssüne yönelik İran misillemesini "küçümseyerek hiçbir şey olmamış gibi davranmaya çalıştığını" öne sürdü. İran'ın ruhani lideri, ülkesinin bölgedeki ABD üslerine erişimi olduğunu belirterek, Washington'ın İran'a tekrar saldırması halinde bedelini ağır biçimde ödeyeceği tehdidinde bulundu.</p> <h2>Moskova ve Berlin'den Tahran'a UAEA çağrısı</h2> <p>Diğer yandan İran'ın müttefiki Rusya'dan Tahran'ın Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'yla (UAEA) iş birliğini askıya alma kararına itiraz geldi.</p> <p>Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Perşembe günü yaptığı açıklamada, İran'ın bu adımını eleştirerek, "İran'ın nükleer silah geliştirmediği ve geliştirmeyeceği yönünde defaatle dile getirdiği açıklamalarına herkesin saygı göstermesi adına İran ile UAEA arasındaki iş birliğinin sürmesinden yanayız" diye konuştu.</p> <p>İş birliğinin devamına yönelik bir açıklama da Berlin'den geldi. Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, İran'a, kurumla iş birliğine devam etmesi çağrısında bulunarak, "Tahran yönetimi İran'ın nükleer silah peşinde olmadığını açık, net ve şeffaf bir şekilde ifade etmelidir" diye konuştu.</p> <p>İran parlamentosunun kararının "tamamen yanlış bir sinyal" olduğunu savunan Bakan, "İran hükümetine bu yolu seçmemesi çağrısında bulunuyorum" dedi.</p> <p>İran Meclis Başkanı Muhammed Bakır Galibaf, "İran'ın nükleer tesislerine yönelik saldırıları en hafif şekilde bile kınamayı reddeden UAEA'nın uluslararası inanırlığını açık artırmaya çıkardığını" belirterek İran Atom Enerjisi Kurumu'nun UAEA ile iş birliğini, ülkedeki nükleer tesislerin güvenliği garanti edilene dek askıya aldığını duyurmuştu.</p> <p>Tasarının yürürlüğe girmesi için İran Anayasayı Koruyucular Konseyi ve Hamaney başkanlığındaki Ulusal Güvenlik Konseyi'nin onayı gerekiyor.</p> <p>dpa,AFP,AP / SÖ,MUK</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?<br /> </p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3APolitika::Hameney%27den%20ate%C5%9Fkes%20sonras%C4%B1%20ilk%20a%C3%A7%C4%B1klama%3A%20Zafer%20kazand%C4%B1k&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=73050096&x4=57554982&x5=Hameney%27den%20ate%C5%9Fkes%20sonras%C4%B1%20ilk%20a%C3%A7%C4%B1klama%3A%20Zafer%20kazand%C4%B1k&x6=0&x7=%2Ftr%2Fhameney-den-ate%C5%9Fkes-sonras%C4%B1-ilk-a%C3%A7%C4%B1klama-zafer-kazand%C4%B1k%2Fa-73050096&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250626&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3APolitika" /> | ||
| Short teaser | İran'ın ruhani lideri Hameney ülkesinin İsrail'e karşı zafer kazandığını, Amerikan saldırılarının İran'daki nükleer tesi | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/hameney-den-ateşkes-sonrası-ilk-açıklama-zafer-kazandık/a-73050096?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/73050549_303.jpg
|
||
| Image caption | Hameney, İsrail'le ateşkes sağlandığından bu yana ilk kez kameralar önüne geçti. | ||
| Image source | Iranian Leader Press Office/Anadolu/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/73050549_303.jpg&title=Hameney%26%23039%3Bden%20ate%26%23x15f%3Bkes%20sonras%26%23x131%3B%20ilk%20a%26%23xe7%3B%26%23x131%3Bklama%3A%20Zafer%20kazand%26%23x131%3Bk | ||
| Item 6 | |||
| Id | 73048033 | ||
| Date | 2025-06-26 | ||
| Title | AİHM'den Fransa'ya ırksal fişleme cezası | ||
| Short title | AİHM'den Fransa'ya ırksal fişleme cezası | ||
| Teaser | AİHM, Fransa'yı polis tarafından ırksal profillemeye maruz kaldığını iddia eden davacıya tazminat ödemeye mahkum etti.<br /><p>Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Fransa'yı, polisin ırksal fişleme yaptığını öne süren bir Fransız vatandaşının haklarını koruyamadığı gerekçesiyle mahkum etti.</p> <p>Mahkeme, Perşembe günü aldığı kararla, Kerim Touil'in ülkenin doğusundaki Besancon'da, 10 gün içinde üç kez polis tarafından durdurulmasına hükümetin "tarafsız ve mantıklı bir gerekçelendirme" sunamadığına hükmetti.</p> <p>AİHM, polis memurlarının kamu düzenine ve güvenliğine tehdit oluşturan bir durumla karşıya karşıya olup olmadıklarına ilişkin oldukça hızlı biçimde ve kimi zaman net iç talimatlar olmaksızın karar vermek zorunda kaldıklarının bilincinde olduğunu kaydetti. Diğer yandan 2011 yılında gerçekleşen Touil vakasında Fransız hükümetinin çürütemediği "ayrımcı muamele" ihtimalinin tespit edildiğini ifade eden mahkeme, Fransa'nın davacıya 3 bin euro tazminat ödemesine hükmetti.</p> <p>Mahkeme, davaya dahil olan diğer beş Fransız başvuru sahibinin durumlarında ise ayrımcılık tespit edemedi.</p> <h2>İstismara açık kimlik kontrolleri</h2> <p>İnsan Hakları İzleme örgütü (HRW) ve Uluslararası Af Örgütü geçen yıl ırksal fişlemenin Fransa çapında yaygın bir uygulama olduğunu ve polisin uygulamalarında yerleşik olarak görüldüğünü kaydetmişti.</p> <p>HRW, siyah ya da Arap olarak algılanan genç erkeklerin ve yaşları 10 yaşa kadar düşebilen çocukların sık sık istismar edici ve yasa dışı kimlik kontrollerine maruz kaldığına dikkat çekti. Hak örgütleri, konuyla ilgili Birleşmiş Milletler Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Komitesi'ne şikayette bulunduklarını bildirdi.</p> <p>Fransa'nın kamu denetçiliği kurumu da 2017 yılında, bu gruptan bir gencin, genel nüfusa kıyasla kimlik kontrolüne tabi tutulma olasılığının 20 kat daha fazla olduğunu açıklamıştı.</p> <p>AFP/SÖ,BK</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3APolitika::A%C4%B0HM%27den%20Fransa%27ya%20%C4%B1rksal%20fi%C5%9Fleme%20cezas%C4%B1&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=73048033&x4=57554982&x5=A%C4%B0HM%27den%20Fransa%27ya%20%C4%B1rksal%20fi%C5%9Fleme%20cezas%C4%B1&x6=0&x7=%2Ftr%2Faihm-den-fransa-ya-%C4%B1rksal-fi%C5%9Fleme-cezas%C4%B1%2Fa-73048033&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250626&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3APolitika" /> | ||
| Short teaser | AİHM, Fransa'yı polis tarafından ırksal profillemeye maruz kaldığını iddia eden davacıya tazminat ödemeye mahkum etti. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/aihm-den-fransa-ya-ırksal-fişleme-cezası/a-73048033?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&title=A%26%23x130%3BHM%26%23039%3Bden%20Fransa%26%23039%3Bya%20%26%23x131%3Brksal%20fi%26%23x15f%3Bleme%20cezas%26%23x131%3B | ||
| Item 7 | |||
| Id | 73023149 | ||
| Date | 2025-06-25 | ||
| Title | Almanya'nın doğusunda gençlik: Hitler artık tabu değil | ||
| Short title | Doğu Almanya'da gençlik: Hitler artık tabu değil | ||
| Teaser | Alman güvenlik birimleri ülkede her geçen gün sayıları artan aşırı sağcı gençler konusunda endişeli. AfD'nin yükselişi var olan pek çok tabuyu yıkarken Dessau örneğinden gençler ve aşırı sağı büyüteç altına aldık.<br /><p>Almanya'nın doğusundaki Saksonya-Anhalt eyaleti sınırları içinde yer alan Dessau kenti son yıllarda aşırı sağ ve ırkçılıkla adından söz ettiriyor, özellikle de gençler arasında bu eğilimlerin yayıldığı dikkat çekiyor. Deutsche Welle'nin (DW) konuştuğu dernekler, öğretmenler, politikacılar ve gençler de bu durumu doğruluyor. Gençlerin aşırı sağcı ve ırkçı sloganlarla daha açık ve agresif şekilde kendilerini gösterdiği aktarılıyor.</p> <p>Uzmanlar, aşırı sağ ve ırkçılığın birçok şehir ve bölgede görüldüğünü ama Doğu Almanya'da dikkat çekici boyutta yoğunlaştığını söylüyor. Bu gelişme güvenlik yetkililerini de endişelendiriyor, zira ortam daha saldırgan ve birçok insan için daha tehlikeli hale geliyor.</p> <p>Dessau'daki uzmanlar, ırkçı ve aşırı sağcı görüşlerin artık yeni "normal" olduğu ve bir neslin "popüler kültürü" haline geldiği tespitinde bulunuyor.</p> <p>Peki bu noktaya nasıl gelindi? Gençler arasındaki bu radikalleşmeyi anlamak için geçmişe ve elbette yetişkinlerin dünyasına göz atmak gerekiyor.</p> <h2>Radikalleşmeye giden uzun yol</h2> <p>Dessau, yaklaşık 75 bin nüfusuyla Almanların "üst merkez" dediği, alışveriş olanakları, hastaneleri ve müzeleriyle tüm bir bölgeye hizmet veren bir şehir konumunda. Almanya'daki her dört kişiden biri neredeyse bu tür kentlerde yaşıyor. Dessau'nun tam adı komşu şehirle birleşmesinden sonra Dessau-Roßlau oldu.</p> <p>Yıllarca BerlinDuvarı ile ayrılan Doğu ve Batı Almanya'nın 1990'da yeniden birleşmesi doğudaki Dessau halkına önemli hak ve özgürlükler getirirken aynı zamanda başka yerlerde de olduğu gibi kentte ekonomik çöküşe de yol açtı. Bunun sonucu olarak işsizlik yaygın hale gelirken genç ve iyi eğitimli nüfus bölgeden yoğun biçimde göç etmeye başladı.</p> <p>Ancak devlet Doğu'da yaşanan bu olumsuz gelişmeye kayıtsız kalmadı, bu bölgeye devasa boyutlarda yatırımlar yapıldı. Sadece Dessau'da ekonomi, altyapı ve kültürel tesisler yaklaşık bir milyar euro ile yeniden inşa edildi. Bugün, sakin bir eyalet olan Saksonya-Anhalt'taki bu kent bakımlı yüzüyle parıldıyor ve uluslararası camida da tanınıyor.</p> <p>Dessau aynı zamanda 20'nci yüzyılın en etkili mimari stili olan Bauhaus'un da merkezi.</p> <h2>Bauhaus ekolü: Modernlik ve uyanışın temsili</h2> <p>Bauhaus stili, modernliği ve uyanışı temsil ediyor: Daha iyi ve daha adil bir geleceği ve hümanizmi savunuyor. Bauhaus tarzı, bundan tam 100 yıl önce Dessau'ya geldi ve şehri bugüne kadar da belirgin biçimde şekillendirdi. Mimarı tarzı dışında dünyanın dört bir yanından gelen binlerce öğrenci de Dessau'yu ve kentin üniversitesin küresel çapta da ünlü bir öğretim kurumu haline dönüştürüyor.</p> <p>Bütün bu çabalara, yatırımlara ve yeniden imara rağmen Dessau son yıllarda özellikle nefret ve şiddetle bağlantılı olarak manşetlere geldi.</p> <p>Dessau'nun Roßlau semtinde 2000 yılında aşırı sağcı gençler 39 yaşındaki Alberto Adriano'yu siyah olduğu için döverek öldürmüştü. Dönemin Başbakanı Sosyal Demokrat Partili (SPD) Gerhard Schröder, olayın ardından toplumu aşırı sağcılığa karşı sivil cesaretle direnç göstermeye çağırdı.</p> <p>Sadece beş yıl sonra, 2005'te, Afrikalı siyah sığınmacı Oury Jalloh Dessau'da polis nezaretinde yanarak can verdi. Bir şilte üzerinde yanan sığınmacının bu sırada elleri kelepçeliydi. İpuçları Jalloh'un ölümünde "yabancı bir müdahalenin" söz olduğuna işaret etse de olay şimdiye kadar hâlâ aydınlığa kavuşmadı.</p> <p>On yıl sonra da Dessau'daki ünlü mimarlık okulunda okuyan ve yüksek lisansını tamamlamak üzere olan Çinli öğrenci Li Yangjie Mayıs 2016'da tecavüze uğrayıp öldürüldü. Cansız bedeni, saatler süren bir ölüm kalım mücadelesinin ardından tanınmaz hale gelen kurbanın pencereden atıldığına işaret ediyordu. Zanlı Sebastian F. bir polis memurunun oğluydu ve iki yıl sonra cinayetten ömür boyu hapse mahkum edildi. Söz konusu olaydan sonra Berlin'deki Çin Büyükelçiliği Dessau için bir seyahat uyarısı yayınladı. Uyarısında şu satırlar dikkat çekti:</p> <p>"Anhalt Üniversitesi Doğu Almanya'da yer almaktadır. Orada insanlar geleneksel olarak yabancılara karşı düşmanca bir bakışa sahiptir. On iki yıl önce de orada Çinli bir öğrenci bir gençlik çetesi tarafından saldırıya uğramıştı. Li Yangjie'nin cinayeti de ırkçı saiklerle işlenmiş olabilir."</p> <h2>Peki Dessau ve Almanya bugün nerede duruyor?</h2> <p>Irkçılık ve nefrete karşı yürütülen toplumsal tartışmalardan, sağcı şiddet kurbanları için düzenlenen ışık zincirlerinden, altı milyon Yahudi'nin öldürüldüğü Holokost'tan (Yahudi Soykırımı), Sinti, Roma, engelli ve muhalifin katledilmesinden sonra insanlık suçlarının tarihsel sorumluluğunu kabul etmesinden sonra Almanya nerede duruyor? Dessau kenti çocuklarına ve gençlerine nasıl bir örnek sunuyor?</p> <p>İçinde bulunduğumuz 2025 yılına baktığımızda aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisi Almanya'nın en güçlü ikinci partisi konumunda. Doğu Almanya'da ise en güçlü birinci güç. Temmuz 2024'te Dessau-Roßlau'da da aşırı sağcıAfD'li politikacı Laurens Nothdurft belediye başkanı seçildi. Asıl mesleği avukatlık olan Nothdurft, kenttki sosyal etkinliklerde sık sık boy gösteriyor. Yıllarda gençlik oluşumlarında yer alan Nothdurft kentteki gençlerle de yakın bağ içinde.</p> <p>Nothdurft, 90'lı yıllarda yer aldığı Neonazi yapılanması Vatana Sadık Almanya Gençliği (Heimattreue Deutsche Jugend) örgütünde aktif rol üstleniyordu. Bu oluşum pek çok sebebin yanı sıra nasyonal sosyalizm ve Hitler Gençliği ile temel benzerlikleri nedeniyle 2009'da dönemin Almanya İçişleri Bakanı Wolfgang Schäuble tarafından yasaklandı. Bu yasaktan yola çıkıldığında aslında AfD üyesi olmaması gerekiyordu. Çünkü prensipte parti resmi tutumunda Neonazi geçmişi olan kimseleri üye kabul etmediğini iddia ediyor.</p> <p>DW'nin bu konudaki bir sorusuna ise AfD basın bürosu "Yorum yok" yanıtını iletti.</p> <p>Dessau'da aşırı sağcılığa karşı mücadel eden "Projekt GegenPart" adlı bir dernekten Steffen Andresch bu durumu AfD'nin ne kadar ileri gidebileceğini test etmesi olarak niteliyor.</p> <p>Söz konusu dernek, şehrin ortasındaki eski, yıkık bir binada. Bulunduğu cadde de yenileniyor. Binaya girerken inşaatında çalışan işçinin kolundaki "Kara Güneş" dövmesi dikkat çekiyor. Bu dövme, Hitlerin Nasyonal Sosyalist rejiminin içindeki en korkulan terör organı "Schutzstaffel"ın (Koruma Birimi) kısaltması olan SS'nin sembollerinden biriydi.</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AAlmanya::Almanya%27n%C4%B1n%20do%C4%9Fusunda%20gen%C3%A7lik%3A%20Hitler%20art%C4%B1k%20tabu%20de%C4%9Fil&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=73023149&x4=12254&x5=Almanya%27n%C4%B1n%20do%C4%9Fusunda%20gen%C3%A7lik%3A%20Hitler%20art%C4%B1k%20tabu%20de%C4%9Fil&x6=1&x7=%2Ftr%2Falmanya-n%C4%B1n-do%C4%9Fusunda-gen%C3%A7lik-hitler-art%C4%B1k-tabu-de%C4%9Fil%2Fa-73023149&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250625&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AAlmanya" /> | ||
| Short teaser | Almanya'da aşırı sağcı gençlerin sayısı gün geçtikçe artıyor. Dessau örneğinden bu fenomeni büyüteç altına aldık. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/almanya-nın-doğusunda-gençlik-hitler-artık-tabu-değil/a-73023149?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&title=Almanya%26%23039%3Bn%26%23x131%3Bn%20do%26%23x11f%3Busunda%20gen%26%23xe7%3Blik%3A%20Hitler%20art%26%23x131%3Bk%20tabu%20de%26%23x11f%3Bil | ||
| Item 8 | |||
| Id | 73021748 | ||
| Date | 2025-06-24 | ||
| Title | Muharrem İnce yeniden CHP'de: Ya hep beraber ya hiçbirimiz | ||
| Short title | Muharrem İnce yeniden CHP'de: Ya hep beraber ya hiçbirimiz | ||
| Teaser | Muharrem İnce, 2021'de istifa ettiği eski partisi CHP'ye döndü. Tutuklu İBB Başkanı İmamoğlu, İnce'nin dönüşünden duyduğu memnuniyeti kaleme aldığı mektupla ifade etti.<br /><p>Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce, yaklaşık dört buçuk yıllık aranın ardından eski partisi CHP'ye döndü.</p> <p>CHP Genel Başkanı Özgür Özel, partisinin haftalık grup toplantısında, "Normalde Muharrem İnce'ye rozet takmam lazım. Ama dedim ki ben Muharrem İnce'ye rozet takamam çünkü onun rozeti alnına takılı zaten doğduğundan beri" ifadeleriyle kürsüyü İnce'ye bıraktı. </p> <p>Alkışlar eşliğinde sözlerine başlayan İnce, yaptığı konuşmada, "Ben bugün buraya bir kibirle, bir pişmanlıkla gelmedim. Ben bugün buraya kişisel bir hesapla da gelmedim. Genel Başkanımız Sayın Özgür Özel'in samimi, içten bir davetiyle geldim" ifadelerini kullandı.</p> <p>"Ayrılıklar bazen kırgınlıktan olur bazen de umudu başka yollarla aramakla olur. Benim bugün buraya gelişim bir geri dönüş değildir. Benim bugün buraya gelişim, bir kucaklaşmadır, hasret gidermedir" diyen İnce'nin sözleri salondan büyük alkış aldı.</p> <p>İnce konuşmasını, "Kurtuluş yok tek başına; ya hep beraber, ya hiçbirimiz!" sözleriyle bitirdi.</p> <h2>İmamoğlu'ndan İnce'ye mektup: Aramıza hoş geldiniz</h2> <p>2021'de CHP'den istifa eden İnce, partiye dönüşünü sosyal medya platformu X üzerinden paylaştığı, tutuklu İstanbul Büyükşehir Belediye BaşkanıEkrem İmamoğlu'nun imzasını taşıyan mektupla duyurmuştu. </p> <p>İnce'nin "Birleşe birleşe kazanacağız" notuyla paylaştığı mektupta İmamoğlu'nun şu ifadeleri yer aldı: "Aramıza hoş geldiniz Sevgili Muharrem İnce Başkanım. Beni, ailemi ve arkadaşlarımı büyük siyasi operasyonun, hukuksuzlukların, acımasız kuşatmalarla yürütülen düşman hukuku uygulamalarının her anında yalnız bırakmadın ve güç verdin. Tarihimizi en kritik kavşaklarından birinde, Genel Başkanım Sayın Özgür Özel'in güçlü davetiyle tekrar baba ocağına; CHP'ye dönüş kararınızı çok kıymetli ve önemli buluyorum."</p> <h2>"İç cephe tahkimi amasız, fakatsız olmalıdır"</h2> <p>Silivri'de tutuklu bulunan CHP'nin Cumhurbaşkanı adayının el yazısıyla gönderdiği mesajda, "Ne mutlu ki hiçbir makam ve mevki beklemeksizin attığınız bu adımın bir ve birlikte müreffeh Türkiye mücadelemiz için heyecan verici olduğunu belirtmek isterim. Türkiyemiz için ulusal ve uluslararası çok zor mücadelemizin güçlü, kararlı ve azimle yürütülmesi şarttır" ifadeleri yer aldı.</p> <p>İBB başkanı, "Bu tarihi dönemde CHP iç cephe tahkimi amasız, fakatsız olmalıdır. Muhalefet iç cephe tahkimi milli menfaat ve prensiplere karşı, demokrasiyle, hukuka aykırı ne varsa birlikte tepki vermek, karşı durmakla olmalıdır. Milletimiz, devletimiz adına iç cephe tahkimi dışlamadan, düşmanlaştırmadan, bireysel ve siyasi menfaat gözetmeden istikballe istiklalimiz için bir ve birlikte olmalıdır" diye yazdı.<br /> </p> <h2>Özgür Özel Muharrem İnce'yi davet etmişti</h2> <p>CHP Genel Başkanı Özgür Özel, 18 Haziran günü Memleket Partisi Genel Merkezi'nde ziyaret ettiği İnce'yi CHP'ye davet etmişti. Özel, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, Memleket Partisi'ni "CHP'ye en yakın parti" olarak tanımlayarak, "Sayın Muharrem İnce'yi ve Memleket Partisi'ndeki arkadaşlarımızı baba evine davet noktasında bir iki cümle de kurdum. Tabii ki bundan sonraki aşama kendi takdirleri olacak" ifadesini kullanmıştı.</p> <p>İnce de bu davet üzerine, en kısa sürede partisinin yetkili kurullarını toplayacağını açıklamıştı.</p> <p>ANKA,DW/SÖ,JD</p> <p>DW Türkçe'ye nasıl engelsiz erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3APolitika::Muharrem%20%C4%B0nce%20yeniden%20CHP%27de%3A%20Ya%20hep%20beraber%20ya%20hi%C3%A7birimiz&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=73021748&x4=57554982&x5=Muharrem%20%C4%B0nce%20yeniden%20CHP%27de%3A%20Ya%20hep%20beraber%20ya%20hi%C3%A7birimiz&x6=0&x7=%2Ftr%2Fmuharrem-ince-yeniden-chp-de-ya-hep-beraber-ya-hi%C3%A7birimiz%2Fa-73021748&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250624&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3APolitika" /> | ||
| Short teaser | Muharrem İnce, 2021'de istifa ettiği eski partisi CHP'ye döndü. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/muharrem-ince-yeniden-chp-de-ya-hep-beraber-ya-hiçbirimiz/a-73021748?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&title=Muharrem%20%26%23x130%3Bnce%20yeniden%20CHP%26%23039%3Bde%3A%20Ya%20hep%20beraber%20ya%20hi%26%23xe7%3Bbirimiz | ||
| Item 9 | |||
| Id | 73020293 | ||
| Date | 2025-06-24 | ||
| Title | Almanya'da aşırı sağcı dergiye mahkemeden yeşil ışık | ||
| Short title | Almanya'da aşırı sağcı dergiye mahkemeden yeşil ışık | ||
| Teaser | Almanya'da mahkeme, geçen yıl İçişleri Bakanlığı'nca yasaklanan aşırı sağcı Compact dergisinin yayınlarına devam edebileceğine hükmetti. Derginin genel yayın yönetmeni, kararın "AfD'ye de yarayacağını" savundu.<br /><p>Almanya'da aşırı sağcı Compact dergisi yayınlarına devam edebilecek. Leipzig'deki Federal İdare Mahkemesi, derginin yayın hayatına ilişkin esas davada nihai kararını verdi. Mahkeme, dönemin İçişleri Bakanı Nancy Faeser'in 2024'te aldığı yasaklama kararını kaldırdı.</p> <p>Mahkeme Başkanı Yargıç Ingo Kraft kararı, "Anayasa, anayasa düşmanlarının ifade ve basın özgürlüğünü dahi garanti altına almaktadır" ifadeleriyle gerekçelendirdi. Mahkeme, dergide çok sayıda polemik içeren ve sert ifadeler bulunduğunu teslim etmekle birlikte bunların anayasa düşmanlığı sınırını aşmadığına hükmetti.</p> <p>Dönemin İçişleri Bakanı Faeser, "aşırı sağcı çevrenin merkezi sözcüsü" olarak nitelendirdiği dergiyi yasaklamıştı. Bakanlık, Compact Magazin GmbH'nın, uzun süredir Anayasayı Koruma Dairesi'nin merceğinde olduğunu ve şirketin 2021 sonunda kesin olarak aşırı sağcı bir oluşum olarak sınıflandırılarak izlenmeye başlandığını kaydetmişti.</p> <p>Leipzig'de alınan kararla ise federal yargıçlar 2024 Ağustos'undaki acil yargı sürecinde verdikleri kararı teyit etmiş oldu. O dönemde, mahkeme dergiye yönelik yayın yasağını geçici olarak askıya almış, derginin "şimdilik" yayımlanmaya devam etmesine izin vermişti.</p> <h2>Genel yayın yönetmeninden AfD vurgusu</h2> <p>Compact Genel Yayın Yönetmeni Jürgen Elsaesser, mahkemenin nihai kararını "çifte başarı" olarak nitelendirerek aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisinin de bu başarıdan yararlanacağını savundu.</p> <p>Compact'ı yasaklamanın mümkün olmamasının AfD'nin de yasaklanamayacağı anlamına geldiğini söyleyen Elsaesser, "Biz muhalefetin en güçlü sesiyiz. Bizden daha fazla haber alacaksınız" diye konuştu.</p> <p>2010 yılında kurulan ve merkezi daha önce Brandenburg eyaletindeki Falkensee kentinde olan Compact Magazin GmbH'nın merkezi halihazırda Saksonya-Anhalt'daki Stössen'de bulunuyor. Mahkeme kayıtlarına göre Compact dergisinin tirajı 40 bin civarında; çevrim içi yayın yapan televizyon kanalı ise 460 bine kadar tıklanma alabiliyor.</p> <p>Dpa/SÖ,TY</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3APolitika::Almanya%27da%20a%C5%9F%C4%B1r%C4%B1%20sa%C4%9Fc%C4%B1%20dergiye%20mahkemeden%20ye%C5%9Fil%20%C4%B1%C5%9F%C4%B1k&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=73020293&x4=57554982&x5=Almanya%27da%20a%C5%9F%C4%B1r%C4%B1%20sa%C4%9Fc%C4%B1%20dergiye%20mahkemeden%20ye%C5%9Fil%20%C4%B1%C5%9F%C4%B1k&x6=0&x7=%2Ftr%2Falmanya-da-a%C5%9F%C4%B1r%C4%B1-sa%C4%9Fc%C4%B1-dergiye-mahkemeden-ye%C5%9Fil-%C4%B1%C5%9F%C4%B1k%2Fa-73020293&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250624&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3APolitika" /> | ||
| Short teaser | Almanya'da mahkeme geçen yıl İçişleri Bakanlığı'nca yasaklanan aşırı sağcı Compact dergisinin yayınlarına devam edebilec | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/almanya-da-aşırı-sağcı-dergiye-mahkemeden-yeşil-ışık/a-73020293?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/73016432_303.jpg
|
||
| Image caption | Mahkeme, derginin anayasa düşmanlığı sınırını aşmadığına hükmetti. | ||
| Image source | Matthias Wehnert/IMAGO | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/73016432_303.jpg&title=Almanya%26%23039%3Bda%20a%26%23x15f%3B%26%23x131%3Br%26%23x131%3B%20sa%26%23x11f%3Bc%26%23x131%3B%20dergiye%20mahkemeden%20ye%26%23x15f%3Bil%20%26%23x131%3B%26%23x15f%3B%26%23x131%3Bk | ||
| Item 10 | |||
| Id | 73009629 | ||
| Date | 2025-06-23 | ||
| Title | Merz: İsrail'i ya da ABD'yi eleştirmek için neden görmüyorum | ||
| Short title | Merz: İsrail'i veya ABD'yi eleştirmek için neden görmüyorum | ||
| Teaser | ABD ve İsrail'in İran saldırılarını savunan Almanya Başbakanı Merz, bu ülkeleri eleştirmek için bir neden görmediğini söyledi. Öte yandan Berlin'in olası İran misillemesine yönelik önlemleri şekillendirdiği belirtildi.<br /><p>Almanya Başbakanı Friedrich Merz, ABD ve İsrail tarafından İran'a gerçekleştirilen saldırıları eleştirmek için bir sebep görmediğini ifade etti. Merz, hafta sonu İran'ın nükleer tesislerine gerçekleştirilen saldırılara ilişkin, "Elbette bu risksiz değil, ancak her şeyi olduğu gibi bırakmak da bir seçenek değildi" dedi.</p> <p>Federal Alman Sanayi Birliği'nin (BDI) düzenlediği Sanayi Günü etkinliğinde konuşan Merz, "Bizim ve şahsen benim için İsrail'i bir hafta önce başlattığı (harekata) yönelik ve ABD'yi de geçen hafta sonu yaptığına yönelik eleştirmek için bir sebep yok" ifadelerini kullandı.</p> <p>Merz, İsrail'in İran'a yönelik saldırıları için daha önce, "İsrail hepimiz için bu kirli işi üstlenmiş durumda. Sadece şunu söyleyebilirim ki, İsrail ordusuna, İsrail devlet yönetimine bunu yapacak cesareti gösterdikleri için saygı duyuyorum" şeklinde konuşmuştu.</p> <p>Başbakan'ın ifadeleri, ABD'nin İran'a yönelik saldırısını "üzücü" olarak nitelendiren Hristiyan Demokrat Birlik Partili (CDU) bir diğer isim olan Dışişleri Bakanı Johann Wadephul'dan farklı bir tona işaret ediyor. Wadephul, Pazar akşamı ZDF'e yaptığı açıklamada, "Ne yazık ki, ABD'nin bakış açısına göre gerekli görülen bu askeri operasyon gerçekleşti" diye konuşmuştu.</p> <p>CDU yönetimi bu sözler üzerine Pazartesi günü yaptığı açıklamayla, bu üzüntüyü paylaşmadıklarını vurguladı. Parti Genel Sekreteri Carsten Linnemann, partisinin ABD'nin pozisyonunu desteklediğini belirterek, bu duruşun Bakan'ın ifadeleriyle çelişki yaratmadığını savundu. "Bir yandan diplomatik çözüm için çaba göstermek, diğer yandan ABD ve İsrail’in askeri saldırılarını desteklemek mümkündür; mevcut federal hükümetin yaptığı da tam olarak budur" diyen Linnemann, "Bu nedenle, Amerikalıların bu bağlamdaki tutumunu doğru buluyorum" ifadelerini kullandı.</p> <h2>Berlin: Alınacak önlemleri şekillendiriyoruz</h2> <p>Federal Hükümet'ten Berlin'in ve ortaklarının pozisyonuna ilişkin de bir açıklama geldi. Bir Federal Hükümet sözcüsü yaptığı açıklamada, Berlin'in ortaklarıyla yakın istişare içinde İran'dan gelebilecek olası misillemele saldırılarına karşı alınacak önlemleri yeniden şekillendirdiğini ifade etti.</p> <p>Konunun Pazar günü İngiltere ve Fransa'yla da ele alındığını belirten Sözcü, "Operasyonlar başlamadan önce de bu şekilde ilerilyorduk. Ancak şimdi devamlı güncellemeler yapıyoruz ve ortaklarımızla oldukça yakın ve yapıcı bir istişare içerisindeyiz" diye konuştu.</p> <p>AFP,Reuters / SÖ,MUK</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AAlmanya::%20Merz%3A%20%C4%B0srail%27i%20ya%20da%20ABD%27yi%20ele%C5%9Ftirmek%20i%C3%A7in%20neden%20g%C3%B6rm%C3%BCyorum&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=73009629&x4=12254&x5=%20Merz%3A%20%C4%B0srail%27i%20ya%20da%20ABD%27yi%20ele%C5%9Ftirmek%20i%C3%A7in%20neden%20g%C3%B6rm%C3%BCyorum&x6=1&x7=%2Ftr%2Fmerz-israil-i-ya-da-abd-yi-ele%C5%9Ftirmek-i%C3%A7in-neden-g%C3%B6rm%C3%BCyorum%2Fa-73009629&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250623&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AAlmanya" /> | ||
| Short teaser | ABD ve İsrail'in İran'a saldırılarını savunan Almanya Başbakanı Merz, bu ülkeleri eleştirmek için bir neden görmediğini | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/merz-israil-i-ya-da-abd-yi-eleştirmek-için-neden-görmüyorum/a-73009629?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/73008908_303.jpg
|
||
| Image caption | Almanya Başbakanı Friedrich Merz, daha önce sarf ettiği "İsrail hepimiz için bu kirli işi üstlendi" sözleri nedeniyle yoğun eleştiri almıştı | ||
| Image source | Kay Nietfeld/dpa/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/73008908_303.jpg&title=Merz%3A%20%26%23x130%3Bsrail%26%23039%3Bi%20ya%20da%20ABD%26%23039%3Byi%20ele%26%23x15f%3Btirmek%20i%26%23xe7%3Bin%20neden%20g%26%23xf6%3Brm%26%23xfc%3Byorum | ||
| Item 11 | |||
| Id | 72994730 | ||
| Date | 2025-06-21 | ||
| Title | Ekrem İmamoğlu'ndan çözüm süreci açıklaması | ||
| Short title | Ekrem İmamoğlu'ndan çözüm süreci açıklaması | ||
| Teaser | Çözüm sürecine dair görüşlerini paylaşan Ekrem İmamoğlu, konunun "Cumhuriyet prensipleri etrafında" ve "TBMM'de kurulacak bir komisyon" ile ele alınması gerektiğini belirtti.<br /><p>Silivri'deki Marmara Cezaevi'nde 23 Mart'tan bu yana tutuklu bulunan Ekrem İmamoğlu, "CHP'ye düşman hukukunu reva gören bir zihniyetin Kürt meselesini de kalıcı olarak çözemeyeceğini" dile getirdi.</p> <p>DEM Parti Eş Genel Başkanları Tuncer Bakırhan ve Tülay Hatimoğulları ile geçen Perşembe günü Silivri'de yaptıkları görüşmeye dair değerlendirmede bulunan İmamoğlu, "Kürtler de dahil pek çok kesimden vatandaşımızı kendilerini devletimizin eşit hissedarı hissetmekten alıkoyan hususları düzenlememiz ve geleceğe emin adımlarla yürümemiz gerekiyor" dedi.</p> <p>CHP'nin cumhurbaşkanı adayı İmamoğlu avukatları aracılığıyla sosyal medya hesaplarından paylaştığı mesajda şunları kaydetti:</p> <p>"Hem Türkiye'de terör ve çatışmanın son bulması için halihazırda yürütülen sürecin hem de Kürt meselesinin eşitlik ve demokratik Cumhuriyet prensipleri etrafında çözülmesi için gereken adımların Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kurulacak bir komisyon etrafında, şeffaf ve katılımcı bir iradeyle ve aciliyetle atılması gerektiğini düşünüyorum. Barışın ve demokrasinin koşulu olmaz. Terör ve çatışmanın bir daha nüksetmeyecek biçimde sonlandırılabilmesi ve Kürt meselesinin vatandaşlarımızın hepsinin içine sinen bir biçimde çözülebilmesi için bu konuların kapalı kapılar ardında değil milletin ve meclisin rehberliğinde müzakere edilmesi gerekiyor."</p> <h2>İmamoğlu'nun mesajında İsrail ve İran vurgusu</h2> <p>Çözüm için demokrasi ve hukukun üstünlüğünün öncelikli şartlar olduğunu belirten İmamoğlu, "Ülkemiz bütün kurum ve kurallarıyla demokrasiye ve hukukun üstünlüğü ilkesine dönmeden Kürt meselesi kalıcı bir biçimde çözülemez. Kürt meselesini çözmeye çalışırken muhalifleri düşmanlaştıran, CHP'ye ve muhalefete düşman hukukunu reva gören bir zihniyet, sorunlarımızı kalıcı bir biçimde çözemez" dedi.</p> <p>İsrail'in İran'a yönelik saldırılarına da değinen Ekrem İmamoğlu, "Ülkemizin ve bölgemizin durumu, İsrail'in İran'a karşı gerçekleştirdiği saldırı ve Suriye'de yaşananlar dikkatli ve akılcı bir bölge siyaseti izlememiz gerektiğini bir kez daha gösteriyor. İsrail'in bölgede yaktığı alevin büyümesini engellemeye çalışmalı, Suriye'deki geçiş sürecinin Arap, Kürt, Türkmen, Alevi, Dürzi bütün Suriyelilerin haklarının korunduğu bir anayasayla neticelenmesi için destek vermeliyiz" ifadelerini kullandı.</p> <h2>DEM heyeti: İmamoğlu süreci destekliyor</h2> <p>İmamoğlu ziyaretinin ardından Silivri'de yaptığı basın açıklamasında Hatimoğulları, "Özellikle Sayın İmamoğlu'nun somut olarak ifade ettiği birkaç hususu burada ifade etmek isterim. 'Türkiye'de yaşanan ekonomik krizler ve antidemokratik uygulamalar ile özellikle bölgede başlamış olan İran-İsrail savaşının negatif atmosferi içinde bizi en fazla umutlandıran, en fazla heyecanlandıran şey şu anda Türkiye'de barışı konuşuyor olmamızdır' dedi. Bu çok önemli bir vurgu gerçekten" demişti.</p> <p>Bakırhan da "Başta Sayın İmamoğlu olmak üzere görüştüğümüz bütün tutsaklar, yürüyen bu süreci önemsediklerini, desteklediklerini; bu sürecin başarıya ulaşmasının Türkiye'nin yararına olacağını; bu sürecin başarıya ulaşması için üzerlerine düşen herhangi bir şey varsa seve seve yerine getireceklerini söylediler" diye konuşmuştu.</p> <p>DW,ANKA / MUK,ET</p> <p>DW Türkçe'ye nasıl engelsiz erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::Ekrem%20%C4%B0mamo%C4%9Flu%27ndan%20%C3%A7%C3%B6z%C3%BCm%20s%C3%BCreci%20a%C3%A7%C4%B1klamas%C4%B1&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72994730&x4=10201&x5=Ekrem%20%C4%B0mamo%C4%9Flu%27ndan%20%C3%A7%C3%B6z%C3%BCm%20s%C3%BCreci%20a%C3%A7%C4%B1klamas%C4%B1&x6=1&x7=%2Ftr%2Fekrem-imamo%C4%9Flu-ndan-%C3%A7%C3%B6z%C3%BCm-s%C3%BCreci-a%C3%A7%C4%B1klamas%C4%B1%2Fa-72994730&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250621&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | İmamoğlu, çözüm sürecinin "Cumhuriyet prensipleri etrafında" ele alınması gerektiğini belirtti. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/ekrem-imamoğlu-ndan-çözüm-süreci-açıklaması/a-72994730?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/72084228_303.jpg
|
||
| Image caption | Ekrem İmamoğlu | ||
| Image source | Depo Photos/ABACAPRESS.COM/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/72084228_303.jpg&title=Ekrem%20%26%23x130%3Bmamo%26%23x11f%3Blu%26%23039%3Bndan%20%26%23xe7%3B%26%23xf6%3Bz%26%23xfc%3Bm%20s%26%23xfc%3Breci%20a%26%23xe7%3B%26%23x131%3Bklamas%26%23x131%3B | ||
| Item 12 | |||
| Id | 72992261 | ||
| Date | 2025-06-21 | ||
| Title | Erdoğan: Barışın önünde en büyük engel Netanyahu | ||
| Short title | Erdoğan: Barışın önünde en büyük engel Netanyahu | ||
| Teaser | İstanbul'da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı toplantısında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsrail'i "haydutluk" yapmakla suçladı. Erdoğan ayrıca İran'ın İsrail'e yönelik karşı saldırılarına destek verdi.<br /><p>İstanbul, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) üyesi ülkelerin dışişleri bakanlarını ağırlıyor. İsrail ile İran arasındaki savaşın ikinci haftasına denk gelen İİT Dışişleri Bakanları Konseyi toplantısında bir konuşma yapan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsrail'in eylemlerini "haydutluk" olarak nitelendirdi.</p> <p>Erdoğan, katılımcılara hitaben yaptığı konuşmada, "Son iki yıldır İsrail'in işgal, istila, yıkım ve katliam politikalarıyla giderek daha fazla yüzleşiyoruz. Batılı güçlerin koşulsuz desteğini arkasına alan İsrail, bölgemizi istikrarsızlığa sürüklemeye devam ediyor" ifadelerini kullandı. </p> <h2>"Netanyahu hükümeti barışa en büyük engel"</h2> <p>"Gazze'de yaşayan 2 milyon kardeşimiz, Nazilerin temerküz kamplarını bile geride bırakan kötü şartlarda tam 21 aydır hayatta kalma mücadelesi veriyor" diyen Erdoğan şöyle konuştu:</p> <p>"Gazze ile birlikte İsrail; Lübnan'ı, Yemen'i ve Suriye'yi de hedef aldı. Hava bombardımanlarının yanı sıra Suriye'deki çeşitli grupları yönetime karşı kışkırtarak orayı da karıştırmaya, kargaşa çıkarmaya çalıştı. Şimdi de İsrail'in devlet terörüne 13 Haziran'dan bu yana komşumuz İran muhatap oluyor. Bütün bu saldırılarıyla Netanyahu hükümeti, bölgesel barışın önündeki en büyük engel olduğunu bir kez daha ispat etmiştir."</p> <p>"İsrail'in İran'a gerçekleştirdiği saldırıları en güçlü şekilde telin ediyorum" ifadesini kullanan Erdoğan, "Binlerce yıllık tarihiyle, zorluklar karşısında sergilediği dayanışmayla ve güçlü devlet tecrübesiyle İran halkının inşallah bugünleri de atlatacağından hiçbir şüphe duymuyorum" dedi.</p> <h2>Erdoğan'dan İran'ın karşı saldırısına destek</h2> <p>İsrail'in eylemleri için "haydutluk" ifadesini kullanan Erdoğan, "İran'ın İsrail'in bu devlet terörü karşısında nefsi müdafaa çerçevesinde halkını savunmak amacıyla aldığı tedbirlerin de gayet doğal, meşru ve hukuki" olduğunu belirtti.</p> <p>İsrail'in saldırıları ile ABD ve İran arasında devam eden nükleer müzakereleri baltalamayı hedeflediğini söyleyen Erdoğan, "Saldırıların İran'ın nükleer programıyla ilgili müzakerelerin yoğunlaştığı bir dönemde vuku bulması elbette manidardır. Nükleer çalışmalarında hiçbir denetime tabi olmayan, şeffaflık noktasında kimseyi umursamayan İsrail'in başkalarına söz söylemesi büyük bir riyakarlıktır. Netanyahu hükümeti 13 Haziran'daki saldırılarıyla aslında müzakere sürecini baltalamayı hedeflemiştir" dedi.</p> <p>Erdoğan sözlerine şöyle devam etti: "Bundan tam 90 yıl önce Hitler'in çaktığı kıvılcım, nasıl ki Pasifik'ten Atlantik'e, Hint Okyanusu'ndan Kuzey Denizi'ne kadar bütün dünyayı ateşe attıysa, bugün Netanyahu'nun Siyonist emelleri de bölgemiz ve tüm dünyayı büyük bir felakete sürüklemekten başka bir gaye taşımıyor" dedi.</p> <h2>Arakçi: ABD'nin bu saldırganlığa katılabileceğini duyduk</h2> <p>İİT Dışişleri Bakanları Konseyi'ne katılan İran Dışişleri Bakanı Arakçi, toplantıya girmeden önce gazetecilere yaptığı açıklamada, "Maalesef ABD'nin de bu saldırganlığa katılabileceğini duyduk. Bu, çok talihsiz bir durum olacaktır. Bunun herkes için çok ama çok tehlikeli olacağına inanıyorum" dedi. </p> <p>İsrail'in diplomasiye karşı olduğunu ve sorunun barışçıl bir şekilde çözülmesini istemediğini dile getiren Arakçi, diplomasinin geçmişte işe yaradığı gibi gelecekte de işe yarayabileceğini ancak bunun için "saldırganlığın durdurulması gerektiğini" vurguladı. </p> <p>Arakçi ayrıca, İran halkı bombardıman altındayken ABD ile müzakereye gitmeyeceklerini aktararak sözlerine şöyle devam etti:</p> <p>"Ne yazık ki ABD'nin başından beri bu saldırganlığın içinde olduğu sonucuna vardık. Bunu inkar ettiler. İşin içinde olmadıklarını söyleyip duruyorlar ama ilk günden beri işin içinde olduklarına dair elimizde pek çok gösterge var ve şimdi, ABD Başkanı'nın (Donald Trump) attığı tweetler ve verdiği röportajlar, ABD'nin bu konulardaki liderliğinden bahsettiğini açıkça ortaya koyuyor."</p> <h2>Erdoğan İranlı Bakan Arakçi ile görüşecek</h2> <p>Lütfi Kırdar Kongre Merkezi'nde yapılan İTT toplantısının gündeminde ağırlıklı olarak İsrail'in İran ve Gazze'ye yönelik saldırıları bulunuyor. Toplantı kapsamında İsrail'in İran'a yönelik hava saldırılarının ele alınacağı özel bir oturum da düzenlenecek.</p> <p>Cumhurbaşkanlığı internet sitesinde yer alan programına göre Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, TSİ 17.00'da Arakçi ile bir görüşme gerçekleştirecek. Erdoğan Arakçi'yı kabulünden önce ise; Katar Başbakanı, Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileri ve Pakistan Kara Kuvvetleri Komutanı ile ikili görüşmelerde bulunacak.</p> <p>Arakçi dün de İsviçre'nin Cenevre kentinde Almanya, İngiltere ve Fransa dışişleri bakanları ile bir araya gelmişti. Cenevre'deki toplantıda "ciddi müzakereler" yapıldığını ifade eden Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, İran'ın üst düzey görüşmelere hazır olduğunu bildirmişti.</p> <p>Nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan 57 devletten oluşan İTT'nin İstanbul'da yapılan toplantısına BM ve Arap Ligi gibi uluslararası kuruluşlardan üst düzey temsilcilerin yanı sıra 43 bakanın katıldığı aktarıldı.</p> <p>DW,dpa / MUK,ET</p> <p>DW Türkçe'ye nasıl engelsiz erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::Erdo%C4%9Fan%3A%20Bar%C4%B1%C5%9F%C4%B1n%20%C3%B6n%C3%BCnde%20en%20b%C3%BCy%C3%BCk%20engel%20Netanyahu&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72992261&x4=10201&x5=Erdo%C4%9Fan%3A%20Bar%C4%B1%C5%9F%C4%B1n%20%C3%B6n%C3%BCnde%20en%20b%C3%BCy%C3%BCk%20engel%20Netanyahu&x6=1&x7=%2Ftr%2Ferdo%C4%9Fan-bar%C4%B1%C5%9F%C4%B1n-%C3%B6n%C3%BCnde-en-b%C3%BCy%C3%BCk-engel-netanyahu%2Fa-72992261&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250621&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | İsrail'i haydutluk yapmakla suçlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, İran'ın İsrail'e yönelik karşı saldırılarına destek verdi. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/erdoğan-barışın-önünde-en-büyük-engel-netanyahu/a-72992261?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/72992531_303.jpg
|
||
| Image source | Khalil Hamra/AP/dpa/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/72992531_303.jpg&title=Erdo%26%23x11f%3Ban%3A%20Bar%26%23x131%3B%26%23x15f%3B%26%23x131%3Bn%20%26%23xf6%3Bn%26%23xfc%3Bnde%20en%20b%26%23xfc%3By%26%23xfc%3Bk%20engel%20Netanyahu | ||
| Item 13 | |||
| Id | 72991673 | ||
| Date | 2025-06-21 | ||
| Title | İsrail: İran'ın nükleer programı iki yıl geriye gitti | ||
| Short title | İsrail: İran'ın nükleer programı iki yıl geriye gitti | ||
| Teaser | Daha önce İran'ın "haftalar içinde" bir nükleer silah yapabileceğini iddia eden İsrail, devam eden saldırıları sonucu bu süreyi en az iki yıl geciktirdiklerini duyurdu. İsrail'in saldırıları Cumartesi sabahı da sürdü.<br /><p>İsrail, 13 Haziran'dan bu yana devam eden saldırıları ile İran'ın nükleer programını en az iki yıl geriye ittiğini iddia etti. Alman <em>Bild </em>gazetesine röportaj veren İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, "Yaptığımız değerlendirmelerimize göre onların bir nükleer bombaya sahip olma olasılığını en az iki veya üç yıl geciktirdik" dedi.</p> <p>Saldırıların devam edeceğini de belirten Saar, "Bu tehdidi ortadan kaldırmak için elimizden gelen her şeyi yapacağız" ifadesini kullandı.</p> <p>İsrail yönetimi, çatışmaların başlamasından önce İran'ın sadece haftalar içinde bir nükleer silah geliştirebilecek kapasiteye eriştiğini savunuyordu. Tahran yönetimi ise nükleer silah yapmak istedikleri iddiasını yalanlıyor.</p> <p>Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'na (UAEA) göre İran, nükleer silah sahibi olmayan ülkeler arasında yüzde 60 zenginleştirilmiş uranyuma sahip tek ülke. Zenginleştirilmiş uranyum nükleer bomba yapımında kullanılıyor. Ancak UAEA, İran'ın bir nükleer savaş başlığı üretmek için gerekli tüm bileşenlere sahip olduğuna dair kanıt bulunmadığını da belirtiyor.</p> <p>Amerikan <em>CNN </em>televizyonuna konuşan UAEA Başkanı Rafael Grossi, İran'ın ne kadar sürede nükleer bomba geliştirebileceğine dair tahminlerin "tamamen spekülasyon" olduğunu dile getirdi.</p> <h2>İsrail uçakları İsfahan'ı bombaladı</h2> <p>Bu arada İsrail savaş uçakları Cumartesi sabahı erken saatlerde, başkent Tahran'ın yaklaşık 400 kilometre güneyindeki İsfahan'da bulunan bir nükleer tesisi bombaladı. İranlı haber ajansı <em>Fars</em>, saldırı sonrası herhangi bir tehlikeli madde sızıntısı yaşanmadığını ve bölge halkı için tehdit bulunmadığını bildirdi.</p> <p>İsrail ikinci haftasına giren savaşta Natanz, İsfahan, Arak ve Tahran'daki nükleer tesislere saldırılar düzenledi. Olası hedefler arasında İran'ın Kum kenti yakınlarında, yer altında bulunan Fordo uranyum zenginleştirme tesisi de gösteriliyor. Ancak bu tesise yönelik bir saldırıda yalnızca Amerikan ordusunun envanterinde bulunan bombardıman uçakları ve sığınak delici bombalar kullanılabileceği belirtiliyor. ABD Başkanı Donald Trump böylesi bir operasyon için savaşa girip girmeyeceğine "iki hafta içinde karar vereceğini" söylemişti.</p> <p>Bu süre içinde İran'ı nükleer programından tamamen vazgeçirmeye yönelik diplomatik girişimler ise sürüyor. Tahran "İsrail saldırıları devam ederken masaya oturmanın anlamsız olduğunu" savunurken Trump İsrail'in müzakereler için savaşa ara vermesini beklemediğini ifade ederek "Eğer birisi kazanıyorsa böyle bir şeyi yapmak biraz daha zor" dedi.</p> <h2>Nükleer sızıntı tehlikesi var mı?</h2> <p>Liverpool Üniversitesi'nde radyasyon ve nükleer alanında uzman olan Profesör Peter Bryant haber ajansı <em>Reuters</em>'a verdiği demeçte, şu ana kadar İran'a yönelik İsrail saldırıları nedeniyle radyoaktif serpintiden çok endişe etmediğini aktardı. Bryant, Arak tesisinin henüz faaliyete geçmediğine, Natanz tesisinin ise yer altında bulunduğuna dikkat çekti.</p> <p>Leicester Üniversitesi Sivil Güvenlik ve Emniyet Birimi Direktörü Dr. Simon Bennett de yer altı tesislerine yönelik saldırılarda çevresel risklerin minimal olduğunu belirterek "Nükleer maddeler muhtemelen binlerce tonluk beton, toprak ve kaya kütlesi içinde gömülü kalır" bilgisini paylaştı.</p> <p>AFP,Reuters / MUK,ET</p> <p>DW Türkçe'ye nasıl engelsiz erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::%C4%B0srail%3A%20%C4%B0ran%27%C4%B1n%20n%C3%BCkleer%20program%C4%B1%20iki%20y%C4%B1l%20geriye%20gitti&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72991673&x4=10201&x5=%C4%B0srail%3A%20%C4%B0ran%27%C4%B1n%20n%C3%BCkleer%20program%C4%B1%20iki%20y%C4%B1l%20geriye%20gitti&x6=1&x7=%2Ftr%2Fisrail-iran-%C4%B1n-n%C3%BCkleer-program%C4%B1-iki-y%C4%B1l-geriye-gitti%2Fa-72991673&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250621&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | İsrail, devam eden saldırıları sonucu İran'ın nükleer programını en az iki yıl geciktirdiklerini iddia etti. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/israil-iran-ın-nükleer-programı-iki-yıl-geriye-gitti/a-72991673?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/71918706_303.jpg
|
||
| Image caption | Arşiv - İran'ın Buşehr şehrinde yer alan nükleer tesis | ||
| Image source | Majid Asgaripour/AP/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/71918706_303.jpg&title=%26%23x130%3Bsrail%3A%20%26%23x130%3Bran%26%23039%3B%26%23x131%3Bn%20n%26%23xfc%3Bkleer%20program%26%23x131%3B%20iki%20y%26%23x131%3Bl%20geriye%20gitti | ||
| Item 14 | |||
| Id | 72981919 | ||
| Date | 2025-06-20 | ||
| Title | Nüfus göçle arttı: Almanya'da 83,6 milyon kişi yaşıyor | ||
| Short title | Almanya'nın nüfusu 83,6 milyon | ||
| Teaser | 2024 sonu itibariyle Almanya'da 83,6 milyon kişi yaşadığı açıklandı. Doğumlar ölümlerden fazla olsa da nüfustaki hafif artış yine dışarıdan göçle oldu. Türk vatandaşlarının sayısı ise 1 milyon 403 bin.<br /><p>2024 sonu itibarı ile Almanya'da 83 milyon 600 bin kişinin yaşadığı açıklandı. Federal İstatistik Dairesi'nin bildirdiğine göre, geçen yıl nüfus 121 bin kişi, yani yüzde 0,1 oranında bir artış gösterdi. Bir önceki yıl bu 338 bin (yüzde 0,4) olarak kayıtlara geçmişti. </p> <p>Verilere göre, ölüm sayısı doğum sayısını 330 bin aşarak bir önceki yıla yakın seviyede kaldı. Göç dengesi de azalma yönünde gelişme kaydetti. Önceki yıl ülkeye gelen kişi ile ülkeden ayrılan kişi sayısı arasındaki fark 660 bin olmuştu. 2024'te ise bu farkın 420 bine düştüğü belirtildi. Söz konusu düşüşe rağmen ülkedeki minimal nüfus artışının yine de dışardan göç sayesinde sağlandığı belirtiliyor.</p> <h2>Sadece batı eyaletlerinde artış</h2> <p>Nüfus, batı eyaletlerinde yüzde 0,2 oranında artarken, Berlin hariç doğu eyaletlerinde yüzde 0,3 azalma gösterdi.</p> <p>İstatistiklere göre en büyük artış 73 bin kişi ile güneydeki Bavyera eyaletinde kaydedildi. Burada yüzde 0,6 ile nüfusa oranla en büyük artış görüldü. Aynı artış oranı kent eyaletler Berlin ve Hamburg'da da kaydedildi. </p> <p>En fazla nüfus kaybı ise Almanya'nın doğu eyaletleri Thüringen (15 bin), Saksonya (12 bin) ve Saksonya Anhalt (9 bin) eyaletlerinde gözlemlendi.</p> <h2>Yaşlı nüfusu arttı</h2> <p>Yaş gruplarına göre bakıldığında da 60-79 yaş arasındaki kişi sayısı yüzde 2,2 oranında artarken 40-59 yaş arasındaki kişi sayısı ise yüzde 1,4 oranında azaldı. Federal İstatistik Dairesi, bunun temel nedeninin yüksek doğum oranına sahip 1964 doğumlu kesimin gecen sene itibariyle 60-79 yaş aralığına geçmesi olduğunu açıkladı.</p> <p>80 yaş ve üzeri kişilerin sayısı da yüzde 0,2 artış yaşandı. Böylece, Almanya'daki nüfusun yüzde 30,5'i geçen yıl sonunda 60 yaş ve üzerine geçmiş oldu.</p> <h2>Yabancı oranında artış</h2> <p>Veriler, Almanya'daki yabancı oranının geçen yıl resmi kayıtlara göre yüzde 2,3 artarak 12 milyon 400 bine ulaştığını ortaya koyuyor. Alman nüfusu ise yüzde 0,2 azalarak 71 milyon 2 bine geriledi. Buna göre, ülkedeki toplam yabancı oranı yüzde 14,5'ten yüzde 14,8'e yükseldi.</p> <p>Yabancılar arasında genç nüfusun yüksekliği dikkat çekiyor. Buna göre en yüksek oran yüzde 19,7 ile 20-59 yaş grubunda, en düşük oran ise yabancılarda yüzde 6,3 ile 60 yaş ve üzeri grupta.</p> <p>Son yıllarda da olduğu gibi yabacı ülke vatandaşları arasında en büyük grubu resmi verilere göre 1 milyon 403 bin ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları oluşturdu. Onları 1 milyon 85 bin ile Ukraynalılar, 889 bin ile Suriye kökenliler, 771 bin ile Romanyalılar, 723 bin ile de Polonyavatandaşları takip etti.</p> <p>Almanya'da nüfus, birebir sayım ile değil, kısmi sayım ve bina ile hanelere dair verilere dayanan model hesaplamayla saptanıyor.</p> <p>Vatandaşların birebir sayıldığı son sayım 1987'de yapılmıştı.</p> <p>dpa / ETO,ET</p> <p>DW Türkçe'ye nasıl engelsiz erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::N%C3%BCfus%20g%C3%B6%C3%A7le%20artt%C4%B1%3A%20Almanya%27da%2083%2C6%20milyon%20ki%C5%9Fi%20ya%C5%9F%C4%B1yor&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72981919&x4=10201&x5=N%C3%BCfus%20g%C3%B6%C3%A7le%20artt%C4%B1%3A%20Almanya%27da%2083%2C6%20milyon%20ki%C5%9Fi%20ya%C5%9F%C4%B1yor&x6=1&x7=%2Ftr%2Fn%C3%BCfus-g%C3%B6%C3%A7le-artt%C4%B1-almanya-da-83-6-milyon-ki%C5%9Fi-ya%C5%9F%C4%B1yor%2Fa-72981919&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250620&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Almanya nüfusu 2024'te hafif artış kaydetti. Doğumlar azalırken nüfus yine dış göç sayesinde yükseldi. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/nüfus-göçle-arttı-almanya-da-83-6-milyon-kişi-yaşıyor/a-72981919?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/60986342_303.jpg
|
||
| Image source | imago stock&people | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/60986342_303.jpg&title=N%26%23xfc%3Bfus%20g%26%23xf6%3B%26%23xe7%3Ble%20artt%26%23x131%3B%3A%20Almanya%26%23039%3Bda%2083%2C6%20milyon%20ki%26%23x15f%3Bi%20ya%26%23x15f%3B%26%23x131%3Byor | ||
| Item 15 | |||
| Id | 72979457 | ||
| Date | 2025-06-20 | ||
| Title | Mehmet Pehlivan'ın tutuklanmasına CHP'den sert tepki | ||
| Short title | Mehmet Pehlivan'ın tutuklanmasına CHP'den sert tepki | ||
| Teaser | Cezaevinde bulunan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun avukatı Mehmet Pehlivan'ın tutuklanmasına CHP İstanbul İl Başkanı Özgür Çelik çok sert ifadelerle tepki gösterdi.<br /><p>Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul İl Başkanı Özgür Çelik, Ekrem İmamoğlu'nun avukatı Mehmet Pehlivan'ın Perşembe günü akşam saatlerinde sevk edildiği mahkemede alınan kararla tutuklanmasına sert tepki gösterdi. </p> <p>Sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "İktidar, 19 Mart’ta başladığı darbe girişimini sürdürmekte inat etmektedir. Cumhuriyet Halk Partisi, rehine siyasetiyle teslim alınabilecek bir siyasi hareket değildir" ifadelerini kullanan Çelik, mesajına şöyle devam etti:</p> <p>"En temel hukuk ilkelerinden savunma hakkının dokunulmazlığı bile ihlal edilerek Ekrem Başkanımızın avukatı Mehmet Pehlivan'ın 'sanıkların ifadelerine ulaşmaya çalıştığı' gerekçesiyle tutuklanması, tutuklu arkadaşlarımızın aile üyelerinin gözaltına alınması ve insanların tehditle iftiracılığa zorlanması, ne kadar aciz durumda olduklarının kanıtıdır."</p> <p>Çelik, "Ergenekon ve Balyoz kumpaslarında tetikçilik yapan" kişilerin, "bugün de yeni kumpas davasının tetikçiliğini yaptığını" ve "sözde gazetecilerin" ekranlardan işaret etmesi ile ertesi gün insanlar gözaltına alındığını dile getirerek "Senaryo da aynıdır, oyuncular da aynıdır. Filmin sonu da aynı olacaktır" dedi.</p> <h2>Pehlivan: Tamamen siyasi bir kumpas</h2> <p>Avukat Mehmet Pehlivan, tutuklanmasının ardından yaptığı açıklamada, "'Suç örgütüne üye olmak' iftirasıyla tutuklandım. Oysa benim üye olduğum tek örgüt, Türkiye Barolar Birliği ve İstanbul Barosu'dur. Yani bu ülkenin onurlu savunma geleneğidir. Ne bir suç yapısının, ne bir kumpas senaryosunun parçası oldum. Olmam. Bu açık bir yargı kumpasıdır. Tek nedeni de herkesin bildiği üzere Ekrem İmamoğlu'nun avukatlığını yapmamdır" ifadelerini kullanmıştı.</p> <p>Pehlivan mesajının devamında şunları dile getirmişti: "Eğer bu görevi 'ateşten gömlek' ilan ediyorsanız, bilin ki biz o gömleği çoktan giydik, yanmayız. Ben giderim, yerime yüzlercesi gelir. Çünkü biz haklının yanındayız. Çünkü biz eğilmeyiz, susmayız, vazgeçmeyiz. Çünkü bizim avukatlık pratiğimiz boyun eğmez."</p> <p>ANKA,DW / ET,MUK</p> <p>DW Türkçe'ye nasıl engelsiz erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::Mehmet%20Pehlivan%27%C4%B1n%20tutuklanmas%C4%B1na%20CHP%27den%20sert%20tepki&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72979457&x4=10201&x5=Mehmet%20Pehlivan%27%C4%B1n%20tutuklanmas%C4%B1na%20CHP%27den%20sert%20tepki&x6=1&x7=%2Ftr%2Fmehmet-pehlivan-%C4%B1n-tutuklanmas%C4%B1na-chp-den-sert-tepki%2Fa-72979457&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250620&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | İmamoğlu'nun avukatı Pehlivan'ın tutuklanmasına CHP İstanbul İl Başkanı Özgür Çelik çok sert ifadelerle tepki gösterdi. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/mehmet-pehlivan-ın-tutuklanmasına-chp-den-sert-tepki/a-72979457?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&title=Mehmet%20Pehlivan%26%23039%3B%26%23x131%3Bn%20tutuklanmas%26%23x131%3Bna%20CHP%26%23039%3Bden%20sert%20tepki | ||
| Item 16 | |||
| Id | 72973444 | ||
| Date | 2025-06-20 | ||
| Title | Türkiye'nin hava savunması hangi noktada? | ||
| Short title | Türkiye'nin hava savunması hangi noktada? | ||
| Teaser | Çelik Kubbe, Siper ve savaş uçağı Kaan… Türkiye hava savunmada yerli üretime giderek daha çok ağırlık veriyor. Ancak uzmanlara göre yeteneklerin geliştirilmesinde hızlı olunması gerekiyor.<br /><p>Orta Doğu'da son dönemde tırmanan gerilim ve son olarak İran-İsrail çatışması hava savunmasının modern savaşlardaki önemini gözler önüne sererken kritik bir konumdaki Türkiye'nin bu alanda hangi noktada olduğu konusu eksileri ve artılarıyla tartışılıyor.</p> <p>İsrail'in 13 Haziran'da İran'a yönelik düzenlediği "Yükselen Aslan harekâtı" İran'ın hava savunma sistemlerini büyük ölçüde etkisiz hale getirirken Tahran'ın yolladığı füzeler ve insansız hava araçları ise İsrail'i hedef alıyor.</p> <p>İran'ın hava savunmasının İsrail'in F-35, F-16 ve F-15 uçakları ile desteklenen hassas güdümlü mühimmat (JDAM, SPICE) ve uzun menzilli füzeler karşısında yetersiz kaldığına dikkat çekilirken ileri teknolojiye sahip hava güçlerinin ülkelerin katmanlı savunmalarını aşabilecek durumda olduğu vurgulanıyor.</p> <p>Bu durumu göz önüne alan ülkeler ise hava savunma kapasitelerini artırmaya yönelmiş durumda.</p> <p>Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan,son kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada "Orta ve uzun menzilli füze stoklarımızı son gelişmeler ışığında caydırıcılık düzeyine getirecek üretim planlarını yapıyoruz. İnşallah çok uzun olmayan bir süreçte hiç ama hiç kimsenin bize efelenmeyi dahi göze alamayacağı bir savunma kapasitesine erişmiş olacağız" ifadelerini kullanmıştı.</p> <h2>Hava savunmasında mevcut durum ne?</h2> <p>Peki Ukrayna-Rusya savaşının ardından yanı başındaki bir diğer çatışmanın etkilerini hissetmeye başlayan Türkiye için hava savunmasının önemi ne ve elindeki imkanlar yeterli düzeyde mi?</p> <p>Bağımsız savunma analisti ve Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Bölge Çalışmaları Enstitüsü Öğretim Üyesi Barın Kayaoğlu, 1991 Birinci Körfez Savaşı'ndan beri hava ve anti-balistik füze savunma sistemlerinin öneminin çok belirginleştiğine dikkat çekerek şunları dile getiriyor:</p> <p>"Günümüzde gerek Türkiye'nin İHA-SİHA alanındaki haklı ve büyük başarıları, gerek diğer ülkelerin bu alandaki atılımları, gerekse de halihazırdaki beşinci nesil savaş uçakları gösterdi ki hava sahasını güvene alamayan bir ülke büyük tehlikelere karşı kendini savunmasız bırakıyor."</p> <p>Kayaoğlu'na göre bu nedenle Türkiye'nin yerli ve milli teknolojilere dayalı katmanlı bir hava savunma şemsiyesi olarak planlanan Çelik Kubbe'de ve diğer projelerde elini çabuk tutması gerekiyor. Savunma yayını yapan TurDef.com Genel Yayın Yönetmeni Özgür Ekşi de bölgedeki son sıcak gelişmeler ışığında benzer bir görüşte ve hava savunmasına dair son durumu şu sözlerle özetliyor:</p> <p>"Havuzumuzda su boşalıyor, zaman geçiyor. Ama biz yeni ürünleri yerine koymak için yurt dışına daha az bağımlıyız. Hızlı bir şekilde havuza su koyuyoruz. Yani daha yetersizden daha yeterliye doğru bir trend içindeyiz. Ama net olarak 'yeterliyiz ya da yetersiziz' demek doğru yanıt değil."</p> <p>Çok katmanlı olması amaçlanan "Çelik Kubbe" için Kayaoğlu, "Sistemler sistemi" nitelemesini yapıyor ve büyük ölçüde kara konuşlu bataryalardan oluşacağını anlatıyor. "Çelik Kubbe"; alçak, orta ve yüksek irtifa tehditlerine (füze, İHA, savaş uçağı, balistik füze) karşı entegre bir savunma ağı oluşturmayı hedefliyor ve bu amaçla Siper, Hisar, Korkut ve Kangal gibi farklı unsurlar barındırıyor.</p> <p>Kayaoğlu'nun verdiği bilgilere göre hava savunma sisteminin diğer önemli unsurları ise şöyle:</p> <p>"Balistik ve seyir füzeleri konusunda Türkiye çok yol aldı. Geliştirilme aşamasında olanlar ya da üretime girenler var. Özellikle seyir füzelerinde, deniz İHA'larında ve su altı insansız araçlarda (USV) gelişmeler var. Savaş uçaklarında ise taarruzi İHA ve SİHA'larda Baykar ve TUSAŞ kendini TB-2, Akıncı ve Anka serisi ile ispat etmiş durumda. Hava-hava görevlerini yapacak Baykar'ın Kızıl Elma, TCG Anadolu'dan kalkabilen TB-3 ve düşük radar izli TUSAŞ Anka-3 de önemli. Hava platformlarında en kritik iki sistem ise TUSAŞ'ın Hürjet'i ve Milli Muharip Uçak (MMU) Kaan."</p> <h2>Türk havacılığının "Kurtuluş Savaşı": Kaan</h2> <p>Türkiye her ne kadar son yıllarda kendi yerli sistemlerini geliştirmeye önem verse de hava savunma sistemi İran-İsrail çatışmalarında gözlemlenen modern savaş senaryolarına karşı bazı sınırlılıklar taşıyor. Türkiye'nin özellikle uzun menzilli ve hipersonik füze tehditlerine karşı hava savunmasının henüz tam anlamıyla hazır olmadığı belirtiliyor.</p> <p>Bu noktada geç kalınan en önemli konulardan birisi olarak insanlı savaş uçakları gösteriliyor. Türkiye'nin F-16 filosu, bölgedeki diğer aktörlere örneğin İsrail'in F-35'lerine kıyasla teknolojik olarak geride. Yerli Kaan savaş uçağının geliştirilmesi için çalışmalar hızla devam etse de bu uçakların 2028-2030 arası ancak operasyonel hale gelmesi bekleniyor.</p> <p>Ekşi, hava savunma konseptinin önemli unsurlarından biri olan hava platformlarıyla havada yani savaş uçakları ile yapılan savunmada yenilenmeye ihtiyaç olduğunu belirtiyor ve Türkiye'de bazı modernizasyonlar yapıldığı için elde uçak bulunduğunu, bunların günümüzün şartlarına çoğunlukla yanıt verecek kadar seviyede olduğunu ama bu şekilde devam ederse gelecek için yetersizlik oranının radikal şekilde artacağını belirtiyor.</p> <p>Kayaoğlu, insanlı savaş uçaklarının alımında geç kalındığı eleştirilerine katılıyor ve Türk Hava Kuvvetleri'ne son insanlı savaş uçağının 2012'de katıldığını anımsatıyor.</p> <p>Kayaoğlu, Türkiye'nin ABD'deki F-35 projesinin önemli parça tedarikçilerinden biri olduğunu; planlandığı gibi F-35'ler 2019-2020 civarında Türk Hava Kuvvetleri'ne katılmaya başlasaydı Kaan'ın da onun yanında "destek" veren "4.5'inci nesil" bir uçak olacağını aktararak ancak S-400'ler yüzünden F-35 programından Türkiye'nin çıkarılmasının işleri değiştirdiğini hatırlatıyor.</p> <p>"Kaan, bütün ailenin yükünü sırtlayan 'beklenmedik kahraman' gibi çok daha büyük bir görevi üstlenmek zorunda kaldı" diyen Kayaoğlu, Kaan uçaklarının önemini ve şu andaki kritik eksiğini şu sözlerle anlatıyor:</p> <p>"Kaan'a birçokları 'Türk havacılığının Kurtuluş Savaşı' diyor. Haklılar da... Bunda ve diğer birçok platformda eksiğimiz ise motor. Eğer TUSAŞ'ın motor iştiraki TEI, bahsi geçen TF-35000 motorunu 2035'e kadar Kaan'a entegre edebilecek hale getirirse o zaman bu yeni Kurtuluş Savaşı'nı kazanırız. O süreçte ise General Electric'in F-15 ve F-16'da kullanılan GE110 serisi motorlarını kullanacağız."</p> <p>Bu arada Batı ülkelerinin NATO müttefiki olmasına rağmen Türkiye'ye zaman zaman uyguladıkları ambargolar da hava savunmasındaki handikaplardan biri.</p> <p>Kayaoğlu'na göre hem 40 adet Eurofighter hem 40 adet F-16 V (Blok 70-72 / Viper) türü uçak, MMU Kaan ve Hürjet HvKK’na katılana kadar çok iyi ara çözümler olabilir.</p> <h2>S-400'ler hangarda, SİPER geliştirme aşamasında</h2> <p>Öte yandan 2019'da Rusya'dan alınan S-400 sisteminin aktif olarak kullanılamaması ve NATO sistemleriyle yaşanan entegrasyon sorunları da Türkiye'nin hava savunmasında stratejik bir boşluk yaratıyor.</p> <p>Türkiye'nin hava savunma ağının en uzun menzilli sistemi şu anda S-400'ler; ancak o da kullanılamıyor.</p> <p>Ekşi'nin verdiği bilgilere göre şu anda Türkiye'nin orta ve yakın menzilli bazı yabancı menşeili füzeleri var ancak teknolojileri eski olduğu için artan yeni tehdit tiplerine karşı çok yeterli değiller. Bunlara ek olarak Türkiye'de ABD yapımı Stinger ve Roketsan'ın Sungur füzeleri olduğunu söyleyen Ekşi, Sungur füzelerinin daha iyi olduğuna işaret ediyor. Ekşi, füzelerin yerli üretiminde sayıların düşük olmasının yabancı menşeili füzelerin önemini artırdığını da sözlerine ekliyor.</p> <p>Bu önemli alandaki eksiği kapatmak için yerli kaynaklara yönelen Türkiye'nin uzun menzil yüksek irtifada milli hava savunma sisteminin ismi ise SİPER. Halen geliştirme aşamasında olan SİPER'in 100 km'yi aşan menziliyle yüksek irtifa tehditlerine karşı kullanılması planlanıyor.</p> <p>Kayaoğlu, Çelik Kubbe'nin önemli bir öğesi olan uzun menzilli ve yüksek irtifalı Siper HSS Blok 1'in envantere bu sene gireceğini söyleyerek, Hisar alçak ve orta menzil irtifa sistemlerinde ise iyiye gidiş olduğunu belirtiyor. Siper Blok-2-3-4'te hem menzil-irtifanın artması, hem de anti-balistik füzelere karşı önleme kabiliyeti geliştirilmesinin istendiğini aktaran Kayaoğlu, hava savunma sistemleri ile ilgili şu stratejik riske dikkat çekiyor:</p> <p>"Türkiye, 80 küsür milyonluk nüfusunun 4'te 1'inden fazlasının sadece iki vilayette toplandığı bir ülke. GSYİH'nin de hemen hemen yüzde 40'ı bu iki ilde. Bu iki ilden başlayarak tüm ülkeyi kapsayacak ciddi bir hava ve anti-füze savunma sistemi geliştirmemiz gerekiyor."</p> <p>DW Türkçe'ye nasıl engelsiz erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::T%C3%BCrkiye%27nin%20hava%20savunmas%C4%B1%20hangi%20noktada%3F&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72973444&x4=10201&x5=T%C3%BCrkiye%27nin%20hava%20savunmas%C4%B1%20hangi%20noktada%3F&x6=1&x7=%2Ftr%2Ft%C3%BCrkiye-nin-hava-savunmas%C4%B1-hangi-noktada%2Fa-72973444&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250620&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | İran-İsrail çatışması Türkiye'nin hava savunmasını da gündeme taşıdı. Türkiye, hava sahasını koruyabilecek durumda mı? | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/türkiye-nin-hava-savunması-hangi-noktada/a-72973444?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/48792082_303.jpg
|
||
| Image caption | S-400 hava savunma bataryaları | ||
| Image source | picture-alliance/dpa/S. Malgavko | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/48792082_303.jpg&title=T%26%23xfc%3Brkiye%26%23039%3Bnin%20hava%20savunmas%26%23x131%3B%20hangi%20noktada%3F | ||
| Item 17 | |||
| Id | 72974440 | ||
| Date | 2025-06-19 | ||
| Title | BM: İki milyon Suriyeli evine döndü | ||
| Short title | BM: İki milyon Suriyeli evine döndü | ||
| Teaser | Beşar Esad'ın devrildiği Aralık 2024'ten bu yana iki milyon Suriyelinin evine döndüğünü dile getiren BM Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, yeni istikrarsızlıklardan kaçınma çağrısında bulundu.<br /><p>Birleşmiş Milletler (BM) Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, Beşar Esad'ın devrilmesinden bu yana iki milyon Suriyelinin evine döndüğünü söyledi.</p> <p>Grandi, 20 Haziran Dünya Mülteciler Günü için Suriye'ye hareket etmeden önce X hesabından paylaştığı mesajda "Aralık'tan bu yana iki milyonun üzerinde Suriyeli yerinden edilmiş kişi ve mülteci evlerine geri döndü... Bölgede artan gerilimlere rağmen umut verici bir işaret" ifadelerini kullandı:</p> <p>Suriye'nin komşusu Lübnan'ı ziyareti sırasında yaptığı açıklamada, "Yeni bir istikrarsızlık ve göç dalgasına değil, siyasi çözümlere ihtiyacımız var" ifadelerini kullanan Grandi'nin bu açıklaması, İsrail'in İran'a yönelik saldırıları sonucu 90 milyon nüfusa sahip ülkede rejimin çökerek yeni bir istikrarsızlığın tetiklenmesinden endişe edildiği bir dönemde geldi.</p> <p>Suriye'de geçen yılın son ayında, Heyet Tahrir Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı muhalifler yaklaşık 10 gün süren saldırıların sonunda başkent Şam'a ulaşmış, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad 8 Aralık 2024 tarihinde ülkeden kaçarak Rusya'ya sığınmıştı.</p> <p>Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz geçen hafta, Beşar Esad'ın devrilmesinden bu yana Türkiye'den ülkelerine gönüllü dönen Suriyelilerin sayısının ise 273 bini aştığını açıklamıştı.</p> <p>BM, 14 yıllık iç savaşın ardından ülkenin yeniden inşasının 400 milyar doları bulabileceğini öngörüyor.</p> <p>DW,AFP / MUK,ET</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::BM%3A%20%C4%B0ki%20milyon%20Suriyeli%20evine%20d%C3%B6nd%C3%BC&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72974440&x4=10201&x5=BM%3A%20%C4%B0ki%20milyon%20Suriyeli%20evine%20d%C3%B6nd%C3%BC&x6=1&x7=%2Ftr%2Fbm-iki-milyon-suriyeli-evine-d%C3%B6nd%C3%BC%2Fa-72974440&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250619&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | BM Mülteciler Yüksek Komiseri Grandi, "Esad'ın devrilmesinden bu yana iki milyon Suriyeli evlerine döndü" dedi. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/bm-iki-milyon-suriyeli-evine-döndü/a-72974440?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&title=BM%3A%20%26%23x130%3Bki%20milyon%20Suriyeli%20evine%20d%26%23xf6%3Bnd%26%23xfc%3B | ||
| Item 18 | |||
| Id | 72968365 | ||
| Date | 2025-06-19 | ||
| Title | Türkiye'de yaşayan İranlılar ne düşünüyor? | ||
| Short title | Türkiye'de yaşayan İranlılar ne düşünüyor? | ||
| Teaser | DW Türkçe, İran-İsrail gerilimi sürerken İstanbul'da yaşayan İranlılarla konuştu. İran'daki ailelerinin güvenliği için endişeli olanlar hem rejime karşı eleştirilerini hem de dış müdahale korkularını dile getiriyor.<br /><p>İsrail'in 13 Haziran'da Tahran'daki nükleer tesislere düzenlediği saldırı sonrası başlayan İran-İsrail hava çatışmaları sürerken, bölgede tansiyon düşmüyor. İran'a komşu olan Türkiye ise gelişmeleri yalnızca diplomatik açıdan değil, sınır güvenliği ve ülkede yaşayan İranlı nüfus açısından da yakından izliyor.</p> <p>İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı'nın son verilerine göre, Türkiye'de ikamet izniyle yaşayan İran vatandaşlarının sayısı 76 bin 601. Bunun dışında, eğitim, çalışma veya uluslararası koruma statüsüyle Türkiye'de bulunan on binlerce İran vatandaşı daha bulunuyor.</p> <p>Türkiye aynı zamanda İranlı turistlerin yoğun ilgi gösterdiği ülkelerin başında geliyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre, 2024 yılında Türkiye'yi ziyaret eden İranlı turist sayısı 3 milyon 277 bin 852 olarak kaydedildi. Yalnızca 2025'in ilk iki ayında yaklaşık 460 bin İranlı Türkiye'yi ziyaret etti.</p> <p>Ancak İsrail-İran gerilimi sonrasında hareketlilik ters yönde işliyor. İstanbul'da İran'a dönmeye çalışan grupların otobüs terminallerinde bekledikleri, bazı uçuşların iptal edildiği, sınırda ise kitlesel bir göç dalgası yaşanmadığı aktarılıyor.</p> <p>Gerilimin tırmanmasıyla birlikte, halihazırda Türkiye'de yaşayan İranlılar da ülkelerindeki gelişmeleri endişeyle takip ediyor; hem yakınlarının güvenliği hem de olası müdahalenin sonuçları konusunda kaygı duyuyor.</p> <h2>"Sevdikleriniz zorluk çekerken uzakta olmak çok ağır"</h2> <p>İstanbul'da yaşayan İranlı bir üniversite öğrencisi gazetecilik okumak için bu şehre geldiğini söylüyor: "Bu şehri seçmemin nedenlerinden biri de kız kardeşimin burada yaşıyor olmasıydı. Geçiş sürecini benim için kolaylaştırdı; yakında aile bireyinin olması büyük bir destek."</p> <p>DW Türkçe'ye konuşan, güvenlik gerekçesiyle isminin yazılmasını istemeyen öğrenci, ailesinin hâlâ İran'da, ülkenin kuzeyinde küçük bir şehirde yaşadığını belirterek, "Şu anda ne suya ne de elektriğe erişimleri var. Şehirler aşırı kalabalık ve durum gerçekten çok zor. Yanlarında olamadığım için çok üzülüyorum, hatta kendimi suçlu hissediyorum. Sevdikleriniz böylesine bir zorluk yaşarken uzakta olmak gerçekten çok ağır" diyor.</p> <p>İstanbul'da yaşayan İranlı arkadaşlarıyla birlikte sürekli endişe içinde olduklarını dile getiren öğrenci, "Buradaki arkadaşlarımla birlikte neredeyse uyuyamıyoruz. Sürekli haberleri takip ediyoruz, biraz olsun iyi bir gelişme olur mu diye umutla bekliyoruz. Bu gerçekten acı verici bir dönem" ifadelerini kullanıyor.</p> <h2>"Ülkemin işgal edilmesini istemiyorum, hükümeti beğenmesem bile"</h2> <p>Yaklaşık 6,5 yıldır İstanbul'da yaşayan adını vermek istemeyen İranlı bir kadın moda tasarımcısı da DW Türkçe'ye, İsrail'in saldırılarına karşı duyduğu öfkeyi şöyle dile getiriyor:</p> <p>"Yabancı bir ülkenin ülkemi işgal etmesi beni hem üzgün hem de öfkeli hissettiriyor. Tahran'da bir yere bomba isabet etti mi diye sürekli haberleri kontrol etmek zorunda kalmak çok endişe verici ve stresli."</p> <p>İran İslam Cumhuriyeti hükümetinden memnun olmadığını belirten tasarımcı, dış müdahaleye ise karşı:</p> <p>"Ülkemizde her ne sorun varsa da yabancıların müdahalesini istemiyorum. Hükümeti, yani İran İslam Cumhuriyeti'ni beğenmesem de başka bir ülkenin onları yok etmek için topraklarımıza saldırmasını, egemenliğimizi ihlal etmesini istemem."</p> <p>Ailesiyle her gün iletişimde olduklarını anlatan tasarımcı, "Annem ve babam Tahran'da huzur içindeydi ama kız kardeşimin ısrarı üzerine evi terk etmek zorunda kaldılar. Şu anda daha güvenli olan İran'ın kuzeyine gittiler" diyor.</p> <p>Tasarımcı, eşi ve oğluyla birlikte altı buçuk yıl önce İstanbul'a taşındıklarını, pandemiyle birlikte şehirde kalmaya karar verdiklerini anlatıyor. İstanbul'u çok sevdiklerini belirten tasarımcı, "Oğlum burada okula gidiyor ve Türkçeyi çok iyi konuşuyor. Ben de biraz öğrendim, eşim ise akıcı şekilde konuşuyor" diye konuşuyor.</p> <p>İran'daki siyasi düzene ilişkin yorumunda temkinli bir ton kullanan tasarımcı, kendi ülkesindeki iktidardan memnun olmayanların bile ülkesine yabancı bir ülkenin saldırmasını istemeyeceğine dikkati çekiyor. İran hükümetine yönelik eleştirileri olsa da ülkesinin başka bir devlet tarafından hedef alınmasının kabul edilemeyeceğini vurguluyor.</p> <p>Ayrıca, ABD'nin daha önce Afganistan, Lübnan, Suriye ve bazı Arap ülkelerine müdahalede bulunduğunu hatırlatarak, "bugün bu ülkelerin neredeyse yok olduğunu ve kaynaklarının Amerika tarafından kullanıldığını" savunuyor. İsrail'in ise "Amerika'nın kuklası" olduğunu ve bu müdahalelerin arkasındaki asıl gücün ABD olduğunu iddia ediyor.</p> <p>Moda tasarımcısı "Tek dileğim, güzel ülkem İran ve halkı güvende ve zarar görmeden bu süreci atlatır" diyor.</p> <h2>"Halkın istediği bir yönetim değildi"</h2> <p>74 yaşındaki bir diğer İranlı ise ülkesindeki mevcut rejimi reddettiğini, 1974 yılında baskı nedeniyle İran'dan ayrıldığını, farklı ülkelerde yaşadıktan sonra 2021 yılında İstanbul'a geldiğini söylüyor.</p> <p>1979'daki devrimin ülkenin felaketiyle sonuçlandığını düşünen İranlı, "Şah döneminde iyi bir hayatımız vardı. Ama devrimle birlikte ülkemiz cehenneme döndü. Şah'ı devirmek için dış müdahaleyle bugünkü mollalar iktidara getirildi. Bu hükümet, halkın istediği bir yönetim değildi" görüşünü dile getiriyor.</p> <p>İran'ın kültürel yapısının tamamen değiştiğini söyleyen İranlı, "Bu İran değil. Arap tarzı bir yönetimle yönetiliyor. İran, dünyanın en köklü uygarlıklarından biriydi. Şu anki tabloyla bunun bir ilgisi yok" diye konuşuyor.</p> <p>İran'da yıllarca inşaat sektöründe çalıştığını, ancak baskılar nedeniyle işlerini sürdüremediğini, eşinin ise kamusal alanda başını örtmek ve kıyafet kurallarına uymak zorunda bırakıldığı için kendisinden önce ülkeyi terk ettiğini anlatıyor. Çift daha sonra İstanbul'a yerleşme kararı almış. "İstanbul çok güzel bir şehir, insanları sıcak. Burada olmaktan memnunum" diyen İranlı, İran yönetiminin bölgesel söylemlerle provokasyon yaptığını, bunun da ülkeyi çatışmanın merkezine ittiğini savunuyor.</p> <h2>"Biz Şah dönemi İran'ına dönmek istiyoruz"</h2> <p>Şiddet olaylarından duyduğu üzüntüye rağmen, rejimin değişmesinin başka bir yolu kalmadığını düşünen İranlı, "Hükümetten, rejimden ve molladan kurtulmanın tek yolu güç kullanmak. Halkımı kaybetmek istemem ama başka çare kalmadı. Her yıl birçok insanı da idam ediyorlar" diyor.</p> <p>Ailesinin büyük kısmının ABD'de yaşadığını, ancak kız kardeşi ile eşinin ailesinin hâlâ İran'da, Şiraz'da olduğunu belirten İranlı, özellikle başkent Tahran'ın hedefte olduğunu söylüyor. "Ülkeme dönmeyi çok isterim, ama şu an için bu mümkün değil" diyen İranlı, ekliyor:</p> <p>"Umarım savaş kısa sürede biter ve hepimiz ülkemize dönebiliriz. Biz İran halkı olarak Şah dönemi İran'ına geri dönmek istiyoruz."</p> <h2>Sahadan izlenim ve hukuki durum</h2> <p>Türkiye ise İran ile sınır bölgesinde güvenlik önlemlerini artırıyor. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) komuta kademesiyle birlikte İran sınırındaki birlikleri denetlemek üzere Çarşamba günü Van'a giden Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, "Halihazırda komşumuz İran'da yaşanan son olaylar nedeniyle sınırlarımızdaki güvenlik tedbirleri artırılmıştır" açıklamasını yaptı.</p> <p>İsrail-İran geriliminin sürerken sınır hattındaki gelişmeleri değerlendiren Van Barosu'ndan Avukat Burcu Şeber ise şu an için İran'dan Van'a yönelen kitlesel bir göç dalgası gözlemlenmediğini belirtiyor.</p> <p>DW Türkçe'nin sorularını yanıtlayan Şeber, "İran'dan Van'a yoğun bir göç yaşandığını söylemek için henüz erken. Ancak İran içinde daha güvenli bölgelere yönelik iç göçlerin yaşandığına dair tespitler mevcut" diyor.</p> <p>Van Barosu'na son günlerde İran vatandaşları tarafından herhangi bir hukuki başvuru yapılmadığını belirten Şeber, geçmiş göç krizlerinin Türkiye'nin sığınma başvurularını adil ve yeterli şekilde değerlendirmekte zorlandığını gösterdiğini ifade ediyor.</p> <h2>Türkiye olası bir göç dalgasına hazır mı?</h2> <p>Geçmişteki örneklerde, başvuruların çoğunun bireysel değerlendirme yapılmadan reddedildiğini, sınır geçişlerinde geri itme vakaları yaşandığını aktaran Şeber, bu uygulamaların hem hukuka hem de insan haklarına aykırı olduğunu vurguluyor.</p> <p>Burcu Seber'e göre yeni bir göç dalgası yaşanması hâlinde bu sorunların derinleşme ihtimali yüksek:</p> <p>"Türkiye'nin göç yönetimine ilişkin hukuki ve idari altyapısının yeterli ve hak temelli olduğunu söylemek mümkün değil. Aksine, mevcut yapısal eksiklikler, olası yeni göç hareketlerinde hem sığınmacıların hem de kamu idaresinin karşı karşıya kalacağı ciddi riskleri beraberinde getiriyor."</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::T%C3%BCrkiye%27de%20ya%C5%9Fayan%20%C4%B0ranl%C4%B1lar%20ne%20d%C3%BC%C5%9F%C3%BCn%C3%BCyor%3F%20&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72968365&x4=10201&x5=T%C3%BCrkiye%27de%20ya%C5%9Fayan%20%C4%B0ranl%C4%B1lar%20ne%20d%C3%BC%C5%9F%C3%BCn%C3%BCyor%3F%20&x6=1&x7=%2Ftr%2Ft%C3%BCrkiye-de-ya%C5%9Fayan-iranl%C4%B1lar-ne-d%C3%BC%C5%9F%C3%BCn%C3%BCyor%2Fa-72968365&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250619&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | DW Türkçe, İran-İsrail gerilimi sürerken İstanbul'da yaşayan İranlılarla konuştu. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/türkiye-de-yaşayan-iranlılar-ne-düşünüyor/a-72968365?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/72940161_303.jpg
|
||
| Image caption | İsrail'in saldırılarından sonra çok sayıda İranlı Ağrı'daki Gürbulak Sınır Kapısı'ndan Türkiye'ye geldi | ||
| Image source | Kadir Cesur/AP Photo/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/72940161_303.jpg&title=T%26%23xfc%3Brkiye%26%23039%3Bde%20ya%26%23x15f%3Bayan%20%26%23x130%3Branl%26%23x131%3Blar%20ne%20d%26%23xfc%3B%26%23x15f%3B%26%23xfc%3Bn%26%23xfc%3Byor%3F | ||
| Item 19 | |||
| Id | 72971906 | ||
| Date | 2025-06-19 | ||
| Title | Avrupa Konseyi'nden Almanya'ya "ifade özgürlüğü" uyarısı | ||
| Short title | Avrupa Konseyi'nden Almanya'ya "ifade özgürlüğü" uyarısı | ||
| Teaser | Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiserliği Almanya İçişleri Bakanı Alexander Dobrindt'e bir mektup göndererek Gazze protestolarına yönelik kısıtlama ve müdahaleleri eleştirdi. Toplanma özgürlüğünün engellenmemesi istendi.<br /><p>Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Michael O'Flaherty, Almanya'da Filistin yanlısı göstericilere yönelik polis şiddetini eleştirdi. O'Flaherty, Almanya Federal İçişleri Bakanı Alexander Dobrindt'e hitaben yazdığı mektupta toplanma ve ifade özgürlüğünün kısıtlanmaması gerektiğini vurguladı.</p> <p>O'Flaherty mektubunda, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarına karşı düzenlenen protestolarda eylemcilerin Arapça slogan atmalarının ve kültürel semboller taşımasının yasaklanmasından duyduğu rahatsızlığı da dile getirdi.</p> <p>Göstericilerin yoğun gözetim ve keyfi polis kontrollerine maruz kaldığına dair iddialar bulunduğunu ve polisin aralarında çocukların da olduğu eylemcilere karşı aşırı güç kullandığı vakalar yaşandığını kaydeden O'Flaherty, "Aşırı güç kullanımı olayları etkin biçimde soruşturulmalı, sorumlular uygun şekilde cezalandırılmalı ve mağdurlar yasal hakları konusunda bilgilendirilmelidir" dedi.</p> <p>İfade özgürlüğüne yönelik kısıtlamaların üniversiteler ile sanat ve kültür kurumlarında da görüldüğünü dile getiren O'Flaherty, Gazze protestolarına katıldıkları gerekçesiyle kimi yabancı uyrukluların sınır dışı edilmek istendiğine dair iddialar olduğunu belirtti.</p> <h2>İfade özgürlüğünün kapsamı</h2> <p>O'Flaherty mektubunda, "Bazı Alman makamlarınca, İsrail'e yönelik her türlü eleştirinin otomatik olarak antisemitik olarak yorumlandığına dair endişe verici raporlar bulunmaktadır" dedi.</p> <p>"Barışçıl toplanma özgürlüğü, o görüşe katılmayanları rahatsız eden gösterileri de koruma altına alır" diyen O'Flaherty, "Şiddete teşvik ya da demokratik ilkelere açıkça karşı çıkılmadıkça, ifade ve barışçıl toplanma özgürlüğünü sınırlayan her türlü önlem demokrasiye zarar verir. İfade özgürlüğü yalnızca olumlu karşılanan ya da kayıtsız kalınan görüşleri değil, aynı zamanda rahatsız edici olanları da kapsar" ifadelerini kullandı.</p> <p>1949 yılında demokrasi, insan hakları ve hukuk devleti ilkelerini korumak amacıyla kurulan, Türkiye'nin de üyesi olduğu Avrupa Konseyi, Avrupa Birliği'nden (AB) bağımsız bir kuruluş. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) de Strasbourg merkezli Avrupa Konseyi'ne bağlı bir kurum.</p> <p>DW,dpa / MUK,ET</p> <p>DW Türkçe'ye nasıl engelsiz erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::Avrupa%20Konseyi%27nden%20Almanya%27ya%20%22ifade%20%C3%B6zg%C3%BCrl%C3%BC%C4%9F%C3%BC%22%20uyar%C4%B1s%C4%B1&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72971906&x4=10201&x5=Avrupa%20Konseyi%27nden%20Almanya%27ya%20%22ifade%20%C3%B6zg%C3%BCrl%C3%BC%C4%9F%C3%BC%22%20uyar%C4%B1s%C4%B1&x6=1&x7=%2Ftr%2Favrupa-konseyi-nden-almanya-ya-ifade-%C3%B6zg%C3%BCrl%C3%BC%C4%9F%C3%BC-uyar%C4%B1s%C4%B1%2Fa-72971906&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250619&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiserliği Almanya'da Gazze protestolarına yönelik kısıtlamaları eleştirdi. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/avrupa-konseyi-nden-almanya-ya-ifade-özgürlüğü-uyarısı/a-72971906?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/70421968_303.jpg
|
||
| Image caption | Arşiv - Berlin'de Filistin yanlısı göstericiler ve polis arasında yaşanan arbede | ||
| Image source | Christian Mang/REUTERS | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/70421968_303.jpg&title=Avrupa%20Konseyi%26%23039%3Bnden%20Almanya%26%23039%3Bya%20%26quot%3Bifade%20%26%23xf6%3Bzg%26%23xfc%3Brl%26%23xfc%3B%26%23x11f%3B%26%23xfc%3B%26quot%3B%20uyar%26%23x131%3Bs%26%23x131%3B | ||
| Item 20 | |||
| Id | 72969794 | ||
| Date | 2025-06-19 | ||
| Title | Tahran'ın müttefiklerinden Hamaney'e destek | ||
| Short title | Tahran'ın müttefiklerinden Hamaney'e destek | ||
| Teaser | İran'ın dini lideri Hamaney'e yönelik suikast açıklamaları ve ABD'nin savaşa girme ihtimaline Tahran'ın müttefikleri tepki gösterdi. Rusya, Iraklı Şiilerin lideri Sistani ve Hizbullah "şiddet sarmalı" uyarısında bulundu.<br /><p>Tahran'ın birçok müttefiki, ABD'nin İran'a yönelik saldırılara müdahil olması ihtimali ve İran'ın ruhani lideri Ayetullah Ali Hamaney'e yönelik olası bir suikast girişimine karşı uyarılarda bulundu.</p> <p>Rusya adına açıklamada bulunan Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, "ABD'nin herhangi bir müdahalesi bölgede korkunç bir şiddet sarmalını tetikleyecektir" ifadesini kullandı. Rusya devlet Başkanı Vladimir Putin de, Çarşamba günü kendine yöneltilen, İran'ın dini lideri Hamaney'e yönelik bir saldırı ihtimali ile ilgili soruya, "Böyle bir şeyi konuşmak dahi istemiyorum" yanıtını vermişti.</p> <h2>Iraklı Şiilerin lideri: Dayanılmaz sonuçları olur</h2> <p>Iraklı Şiilerin dini lideri Ali Sistani ise İranlı yöneticileri hedef almanın bölgeyi kaosa sürükleyeceğini vurgulayarak İran'da "dini veya siyasi liderliği hedef almanın dayanılmaz sonuçları olacaktır" öngörüsünde bulundu. </p> <p>"Kimsenin çıkarına olmayan" bu durumdan kaçınmak için uluslararası toplumu "süregelen adaletsizliği bitirmek ve barışı sağlamak için harekete geçmeye" çağıran Irak'taki Şii toplumunun lideri Sistani, İranlı olmasına rağmen son yıllarda Tahran'ın Irak üzerindeki nüfuzuna karşı çıkıyordu.</p> <h2>Hizbullah: Hamaney etrafında kenetlendik</h2> <p>İsrail'in Lübnan'a yönelik saldırılarında lider kadrosu dahil çok ağır kayıplar veren Hizbullah'tan da Hamaney'e destek açıklaması geldi.</p> <p><em>Times of Israel</em> haber sitesinde yer alan açıklamaya göre Hizbullah, "Suikast açıklamaları aptalca ve böyle bir şeyin yıkıcı sonuçları olacaktır. Bugün onun (Hamaney) etrafında her zamankinden daha kararlı ve birlik içindeyiz" dedi.</p> <h2>Trump'ın tartışma yaratan Hamaney açıklaması</h2> <p>ABD Başkanı Donald Trump, Salı günü yaptığı açıklamada "Sözde yüce liderin tam olarak nerede saklandığını biliyoruz. O kolay bir hedef" diyerek Hamaney'i ve İran'ı tehdit etmişti. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu da Hamaney'i öldürmenin seçenekler arasında olduğunu dile getirmiş ve bunun "çatışmayı bitirececeğini" öne sürmüştü.</p> <p>Öte yandan Rusya'nın İsrail ve İran arasında arabuluculuk teklifine Trump'tan yanıt geldi. Beyaz Saray'da gazetecilere konuşan Trump, "Onunla (Putin) dün konuştum. Arabuluculuk önerdi. Dedim ki, 'Bana bir iyilik yap ve kendi savaşını müzakere et.' Vladimir, önce Rusya'yı konuşalım, bunun (İran) hakkında daha sonra dertlenirsin" ifadelerini kullandı.</p> <p>Peskov ise söz konusu görüşmenin "dün" gerçekleşmediğini ifade ederek "Hayatta şu sıra çok şey oluyor, birkaç gün öncesi dün gibi geliyor" dedi.</p> <p>DW,Reuters / MUK,ET</p> <p>DW Türkçe'ye nasıl engelsiz erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::Tahran%27%C4%B1n%20m%C3%BCttefiklerinden%20Hamaney%27e%20destek&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72969794&x4=10201&x5=Tahran%27%C4%B1n%20m%C3%BCttefiklerinden%20Hamaney%27e%20destek&x6=1&x7=%2Ftr%2Ftahran-%C4%B1n-m%C3%BCttefiklerinden-hamaney-e-destek%2Fa-72969794&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250619&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Rusya, Iraklı Şiilerin lideri Sistani ve Hizbullah'tan İran'a destek açıklaması geldi. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/tahran-ın-müttefiklerinden-hamaney-e-destek/a-72969794?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/72963434_303.jpg
|
||
| Image caption | Ali Hamaney | ||
| Image source | Office of the Iranian Supreme Leader via AP/dpa/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/72963434_303.jpg&title=Tahran%26%23039%3B%26%23x131%3Bn%20m%26%23xfc%3Bttefiklerinden%20Hamaney%26%23039%3Be%20destek | ||
| Item 21 | |||
| Id | 72968941 | ||
| Date | 2025-06-19 | ||
| Title | İran füzesi İsrail'de hastaneye isabet etti | ||
| Short title | İran füzesi İsrail'de hastaneye isabet etti | ||
| Teaser | İsrail gece boyunca İran'da çok sayıda noktayı hedef aldı. Sabah saatlerinde İran'dan atılan bir füze ise İsrail'in güneyindeki bir hastaneye isabet etti.<br /><p>İran, sabah saatlerinde İsrail'e yönelik yeni bir füze saldırısı gerçekleştirdi. Tel Aviv'deki bazı çok katlı binaların yanı sıra güneydeki Beerşeba kentinde bir hastanenin de vurulduğu saldırılar sonucu ülke genelinde beşi ağır olmak üzere yaklaşık 40 kişi yaralandı.</p> <p>Beerşeba'daki Soroka Tıp Merkezi'nin yönetimi, saldırı sebebiyle hastanenin çeşitli bölümlerinin hasar gördüğünü bildirdi. Tesis, bin yatak kapasitesi ile bölgenin en büyük hastanesi konumunda.</p> <p>İsrail Dışişleri Bakanlığı saldırı sonrası İran'ı hastaneleri "kasıtlı olarak" hedef almakla suçladı, Bakan Yardımcısı Sharren Haskel, "Burası bir askeri üs değil, hastane" diyerek İran'a tepki gösterdi. İran Devrim Muhafızları ise saldırıda hastaneyi değil yakınlarındaki askeri ve istihbarat karargâhlarını hedef aldıklarını öne sürdü.</p> <p>İsrail hükümetinden yapılan açıklamada, İran'ın ruhani lideri Ayetullah Ali Hamaney'in bu "saldırının hesabını vereceği" ifade edildi.</p> <p>İsrail'de geçen Cuma günü İran'a yönelik saldırıların başlamasının ardından birçok hastanede acil durum planları devreye alınmış, bu kapsamda olası bir saldırı anında tahliyesi zor olacağı gerekçesiyle solunum cihazı gibi ekipmanlara bağlı hastalar yer altı otoparklarına taşınarak tedavilerine burada devam edilmesi sağlanmıştı.</p> <h2>Arak reaktörü bombalandı</h2> <p>İsrail ise gece boyunca yaklaşık 10 milyon nüfuslu Tahran dahil çeşitli kentleri hedef aldı. Başkentin 250 kilometre güneybatısındaki Arak ağır su reaktörü de İsrail ordusu tarafından bombalandı. Saldırıyı doğrulayan İran devlet televizyonu "radyasyon tehlikesi bulunmadığını" bildirdi.</p> <p>Ağır su, zenginleştirilmiş uranyuma ek olarak nükleer silah üretiminde kullanılabilecek potansiyel bir malzeme olarak biliniyor. Saldırıya ilişkin İsrail ordusunun resmi Türkçe X hesabından yapılan açıklama şöyle dendi:</p> <p>"İsrail Savunma Kuvvetleri’nin İran rejiminin nükleer silah programını hedef alan operasyonu kapsamında, Arak bölgesindeki nükleer reaktör ve reaktörün içinde bulunan, plütonyum üretiminde temel unsur olan yapı vuruldu. Reaktörün inşasına 1997 yılında başlandı ancak uluslararası toplumun müdahalesi nedeniyle tamamlanamadı. Bu reaktör, nükleer silah üretimine olanak sağlayacak yüksek düzeyde plütonyum üretmek üzere tasarlandı."</p> <p>Bu arada İran yönetimi, İsrail adına ülke içinde insansız hava araçları (İHA) ürettiği gerekçesiyle 18 kişinin tutuklandığını duyurdu.</p> <h2>İran'da can kaybı 600'ü aştı</h2> <p>Washington merkezli İnsan Hakları Aktivistleri (HRA) adlı organizasyona göre, İsrail saldırıları sonucu şu ana dek İran'da 639 kişi yaşamını yitirdi. Örgüt hayatını kaybedenlerin en az 263'ünün sivil olduğunu tespit ettiklerini bildirdi. İsrail'de ise Cuma gününden bu yana tamamı sivil 24 kişi öldü.</p> <p>İki ülke arasında karşılıklı saldırılar devam ederken ABD'nin İran'a yönelik saldırılara katılıp katılmayacağı merak ediliyor. Giderek bu fikre "ısındığı" belirtilen ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray önünde gazetecilerin sorusu üzerine, "Yapabilirim de, yapmayabilirim de. Kimse ne yapacağımı bilmiyor" dedi.</p> <p>Ancak ABD'nin İran'a saldırma ihtimali, Trump destekçileri arasında giderek artan bir ayrılığa neden oluyor. Trump'ın yakın çevresinden bazı isimler Irak ve Afganistan'daki başarısızlıkları hatırlatarak ABD'nin Ortadoğu'da yeni bir savaşa sürüklenmemesi çağrısında bulunuyor.</p> <p>AP,Reuters,AFP,dpa / MUK,ET</p> <p>DW Türkçe'ye nasıl engelsiz erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::%C4%B0ran%20f%C3%BCzesi%20%C4%B0srail%27de%20hastaneye%20isabet%20etti&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72968941&x4=10201&x5=%C4%B0ran%20f%C3%BCzesi%20%C4%B0srail%27de%20hastaneye%20isabet%20etti&x6=1&x7=%2Ftr%2Firan-f%C3%BCzesi-israil-de-hastaneye-isabet-etti%2Fa-72968941&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250619&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | İran'dan atılan bir füze İsrail'in güneyindeki bir hastaneye isabet etti. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/iran-füzesi-israil-de-hastaneye-isabet-etti/a-72968941?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/72968920_303.jpg
|
||
| Image caption | Soroka Tıp Merkezi yerleşkesindeki bir bina isabet aldı | ||
| Image source | Leo Correa/AP Photo/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/72968920_303.jpg&title=%26%23x130%3Bran%20f%26%23xfc%3Bzesi%20%26%23x130%3Bsrail%26%23039%3Bde%20hastaneye%20isabet%20etti | ||
| Item 22 | |||
| Id | 72950371 | ||
| Date | 2025-06-19 | ||
| Title | Türkler neden Alman vatandaşlığını seçiyor? | ||
| Short title | Türkler neden Alman vatandaşlığını seçiyor? | ||
| Teaser | Geçen yıl Alman vatandaşlığına geçen Türkiye kökenlilerin sayısı iki kat arttı. Peki neden? Bu kararı verenlerle konuştuk.<br /><p>Almanya son yıllarda yurt dışında okumak, çalışmak veya yeni bir hayat kurmak isteyen Türklerin ilk tercihlerinden biri hâline geldi. Bu durum, Alman vatandaşlığına geçiş istatistiklerine de yansıdı: 2024 yılında Alman vatandaşlığına 22 bin 525 Türk geçti. Bu sayı, bir önceki yıla göre yüzde 110 seviyesinde bir artışa işaret ediyor. Alman vatandaşlığına geçenlerin geldikleri ülkelere bakıldığında Türkiye, Suriye'nin ardından ikinci sırada.</p> <p>Peki bu artışın arka planında ne gibi nedenler yatıyor?</p> <h2>Bürokrasiden kurtulmak için bürokrasiyi göze almak</h2> <p>DW Türkçe'nin görüştüğü Türkiye kökenli Alman vatandaşları, vatandaşlığa geçiş kararları üzerinde iki ana faktörün önemli rol oynadığına değiniyor: Almanya'da göçmen statüsünde bulundukları dönemde yaşadıkları sorunlar ve Alman pasaportunun küresel düzeydeki geçerliliği.</p> <p>Bir sivil toplum kuruluşunda çalışan ve doktora çalışmalarını anayasa hukuku alanında sürdüren Alaz Sümer, yaklaşık 8 yıl önce Almanya'ya yüksek lisansını yapmak üzere gelmiş. Deneyimlerini DW Türkçe ile paylaşan Sümer, "Aslına bakılırsa buraya gelen her göçmenin nihai hedefi, vatandaşlık. Aksi takdirde bürokrasiyle çok fazla muhatap olmak zorunda kalıyorsunuz. Bilenler bilir. Bürokrasi burada gerçekten çok sert koşullara sahip. Bir oturma izni alabilmek bile büyük bir çile hâline gelebiliyor" diyor.</p> <p>Bilgisayar mühendisi olan Burak Keçeli ise Almanya'ya 2016 yılında gelmiş. Yüksek öğrenimini Boğaziçi Üniversitesi'nde tamamladıktan sonra birkaç yıl özel sektörde çalışan Keçeli, bugün hâlâ kariyerini sürdürmek için geldiği Berlin'de yaşıyor.</p> <p>Vatandaşlığa geçiş deneyimlerini DW Türkçe'ye anlatan 34 yaşındaki Keçeli, "Yıllardır Almanya'da yaşıyorum ve Almancayı rahatça konuşabiliyorum. Bu kadar yıl burada yaşadıktan sonra Almanya siyaseti hakkında söz sahibi olmak istedim. Aynı zamanda, Almanya pasaportunun güçlü olması da bu kararda önemli bir etkendi. Birçok ülkeye vizesiz seyahat edebileceğim" diyor.</p> <p>2025 Küresel Pasaport Gücü Sıralaması'nda Alman pasaportu, dünyanın en güçlü beş pasaportundan biri. Alman pasaportuyla 122 ülkeye vizesiz girilebilirken, Türk pasaportuyla 69 ülkeye vizesiz girilebiliyor.</p> <h2>Vatandaşlığından vazgeçmeme hakkı</h2> <p>Son yıllarda Almanya'ya gelen ve burada yaşayıp çalışan kişiler, kararlarında çifte vatandaşlık imkânının da önemli rol oynadığını söylüyor.</p> <p>Kendisi de bizzat çifte vatandaş olan Sümer, "Türk pasaportunu asla bırakmak istemedim. Seçme ve seçilme hakkımı kaybetmek istemedim" diyor. Öte yandan Türk pasaportunun uluslararası seyahat konusunda Alman pasaportunun sunamadığı fırsatlar sunduğuna değinen Sümer, "Türkiye'nin arasının iyi olduğu bazı ülkelere gidişte daha büyük kolaylık söz konusu oluyor" diyor.</p> <p>Alman Federal İstatistik Ofisi'ne (Destatis) göre, eski Başbakan Olaf Scholz liderliğindeki bir önceki koalisyon hükümetinin çıkardığı yeni Vatandaşlık Yasası, vatandaşlığa geçiş süresini sekiz yıldan beş yıla indirmiş ve Almanya'ya başarıyla uyum sağlayan kişiler için ise bu süreyi üç yıla düşürmüştü. Mayıs ayında hükümeti devralan Hristiyan Birlik (CDU/CSU)-Sosyal Demokrat Parti (SPD) koalisyonu ise "turbo vatandaşlık" olarak adlandırılan ve gereken şartları sağlayan yabancılara üç yıl içinde vatandaşlık verilmesini öngören düzenlemeyi iptal etti.</p> <p>Yeni yasanın en önemli unsurlarından biri de Alman vatandaşlığına geçen kişilerin mevcut vatandaşlıklarını korumalarına olanak tanıması oldu. Çifte vatandaşlık hakkının varlığı, Almanya'da yaşayan milyonlarca yabancı için büyük önem taşıyor. Geçmişte Avrupa Birliği (AB) vatandaşları ve İsviçreliler dışında Alman vatandaşlığına geçmek için mevcut vatandaşlıktan çıkmak ön koşuldu. Çok sayıda kişi, vatandaşı oldukları ülke ile duygusal veya maddi bağlara sahip olmaları nedeniyle Alman vatandaşlığına başvurmamayı tercih ediyordu.</p> <p>30 yaşındaki Sümer gibi kendisi de çifte vatandaş olan Keçeli için ise "oldukça güzel" olarak nitelendirdiği çifte vatandaşlık hakkı, vatandaşlığa geçiş kararının arkasındaki ana neden değil:</p> <p>"Çifte vatandaşlık mümkün olmasaydı bile muhtemelen Alman vatandaşlığını alırdım."</p> <h2>Siyasi atmosfer ve ekonominin etkisi</h2> <p>Almanya'ya son yıllarda gelip vatandaşlığa geçen birçok kişi, Türkiye'deki siyasi, toplumsal ve ekonomik atmosferin de kararlarında etkili olduğunu söylüyor.</p> <p>"Ben akademisyen olmak istiyordum. Türkiye'de bunun özgür bir şekilde olamayacağını düşündüm" diyen Sümer, "Daha sonra Türkiye'deki ekonomik ve politik durumun daha da kötüleşmesi sebebiyle burada kaldım" diye konuşuyor.</p> <p>İlgili sorumuza yanıt veren Keçeli ise kararının "Türkiye'de rahat bir yaşam sürdüremeyeceğini düşünmesinden kaynaklandığını" söylüyor ve ekliyor: "Eğer Almanya yerine başka bir ülkeyi seçmiş olsaydım, büyük ihtimalle o ülkenin vatandaşlığını almış olurdum."</p> <h2>"Memleket" hâlâ Türkiye</h2> <p>Alman vatandaşı olan Türkler, Almanya'da kendilerini her ne kadar mutlu hissetseler de "memleket" hislerinin merkezinin neresi olduğunu sorduğumuzda hâlâ Türkiye'ye atıfta bulunuyor ve her ikisi de kendilerini "Almanya'da yaşayan bir Türk" olarak nitelendiriyor.</p> <p>"Almanya memleketim oldu diyemem" sözlerini sarf eden Sümer, "Ben kendimi Alman olarak tanımlamam. Ben kendimi Alman olarak tanımlasam Almanlar buna güler ve gülmekte haklıdır bence" diyor.</p> <p>Keçeli ise "Türkiye'de hâlâ sevdiklerim olduğu için bağım değişmedi ve asla da kopmayacak. Sürekli gidip geleceğim. Eskisi kadar olmasa da Türkiye'deki haberleri takip ediyorum, hâlâ Türkçe müzik dinliyorum. Bu yüzden çok yoğun bir bağ olmasa da 'memleketim' diyebilirim" diyor. Almanya'da evinde hissettiğini söyleyemeyeceğini kaydeden Keçeli, "Gerçi Türkiye'de de kendimi evimde gibi hissetmiyordum" diye ekliyor.</p> <h2>Yeterince Alman olamamak</h2> <p>Almanya'daki yaşamın "çoğunlukla hoşuna gittiğini" söyleyen Sümer, "Kendimi Almanya'ya ait hissediyorum diyemiyorum" ifadesini kullanıyor. "Alman vatandaşlığı alınarak bu toplumda kabul görülebileceğini düşünmüyorum, nitekim öyle de olmadı" diyen Sümer, izlenim ve deneyimlerini şöyle anlatıyor:</p> <p>"Kendimi Türkiye'ye ait hissettiğim kadar Almanya'ya ait hissetmiyorum. Ben yalnızca kağıt üzerinde Alman olacağımın farkındayım. Ne kadar buranın hayat standartlarına, buranın kültürüne göre yaşasanız da siz bir göçmensiniz."</p> <p>Birçok göçmen kökenlinin yakındığı ayrımcılık sorununa değinen Sümer, vatandaşlık aldıktan sonra ev aramış ancak internet üzerinden kendi ismiyle yaptığı başvurulara herhangi bir yanıt alamamış. Daha sonra başvurularda kullandığı soyadını değiştirdiğini söyleyen Sümer, bunun ardından başvurularına yanıt gelmeye başladığını söylüyor ve ekliyor:</p> <p>"İsminiz bir Alman ismi, soy isminiz bir Alman soy ismi değilse, istediğiniz kadar vatandaş olun, hiçbir şey değişmiyor."</p> <h2>Alman vatandaşlığı nasıl alınıyor?</h2> <p>Almanya'da kesintisiz olarak beş yıl ikamet eden ve B1 seviyesinde Almanca bilgisine sahip olduğunu belgeleyen göçmenler, vatandaşlık başvurusunda bulunabiliyor.</p> <p>İstatistiklere göre, Alman vatandaşlığına geçen Türklerin ülkede bulunma süresi ortalama 23,1 yıl. Vatandaşlığa geçişte ilk sırada yer alan Suriyelilerde ise bu süre ortalama 7 yıl.</p> <p>Başvuru sahiplerinin aynı zamanda, çoktan seçmeli sorulardan oluşan ve soruların önceden kamuya açık bir katalogdan çalışılabildiği vatandaşlık sınavını başarıyla tamamlamaları gerekiyor.</p> <p>Vatandaşlık başvuru ücreti yetişkinler için 255 euro, çocuklar için ise 51 euro.<br /> Öte yandan vatandaşlığa başvuracak kişilerin, devletten sosyal yardım almıyor olmaları gerekiyor.</p> <p>Alman anayasasına bağlılık sözü de ön koşullardan biri. Yahudi ve yabancı düşmanı suçlara karışanlar, kadın-erkek eşitliğini veya cinsel yönelimleri göz ardı edenler vatandaşlığa kabul edilmiyor.</p> <p>Ayrıca vatandaşlık elde ettikten sonra anayasaya aykırı fiilde bulunanlar da çifte vatandaşlıkları mevcut olduğu takdirde, Alman vatandaşlığından çıkarılabiliyor.</p> <p>Öte yandan Almanya'daki yabancılar bürolarının 2015 yılı sonundaki mülteci krizinden bu yana yüklerinin arttığı ve randevu alma ve işlem sürelerinin uzadığı biliniyor. DW Türkçe'nin görüştüğü Sümer, Berlin'de vatandaşlığa geçiş sürecinin 8 ay sürdüğünü söylüyor. Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinin bazı yerlerinde ise aynı işlemin bir ila bir buçuk yıl sürdüğü ifade ediliyor. Federal bir sisteme sahip olan Almanya'nın çeşitli eyalet ve kentlerinde aynı başvurunun sonuçlanması için farklı süreler gerektiğini unutmamak gerekiyor.</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::T%C3%BCrkler%20neden%20Alman%20vatanda%C5%9Fl%C4%B1%C4%9F%C4%B1n%C4%B1%20se%C3%A7iyor%3F&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72950371&x4=10201&x5=T%C3%BCrkler%20neden%20Alman%20vatanda%C5%9Fl%C4%B1%C4%9F%C4%B1n%C4%B1%20se%C3%A7iyor%3F&x6=1&x7=%2Ftr%2Ft%C3%BCrkler-neden-alman-vatanda%C5%9Fl%C4%B1%C4%9F%C4%B1n%C4%B1-se%C3%A7iyor%2Fa-72950371&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250619&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Alman vatandaşlığına geçen Türkiye kökenliler, bu kararı neden veriyor? | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/türkler-neden-alman-vatandaşlığını-seçiyor/a-72950371?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/72941044_303.jpg
|
||
| Image source | Michael Bihlmayer/CHROMORANGE/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/72941044_303.jpg&title=T%26%23xfc%3Brkler%20neden%20Alman%20vatanda%26%23x15f%3Bl%26%23x131%3B%26%23x11f%3B%26%23x131%3Bn%26%23x131%3B%20se%26%23xe7%3Biyor%3F | ||
| Item 23 | |||
| Id | 72959621 | ||
| Date | 2025-06-18 | ||
| Title | İran-İsrail ihtilafında gözler Hürmüz Boğazı'nda | ||
| Short title | İran-İsrail ihtilafında gözler Hürmüz Boğazı'nda | ||
| Teaser | İran'ın son koz olarak Hürmüz Boğazı'nı kapatmasının küresel çapta enerji krizine yol açmasından korkuluyor. Hürmüz Boğazı, Ortadoğu'da gerilimi daha da tırmandırabilir.<br /><p>ABD'nin İsrail-İran ihtilafına müdahil olma ihtimaliyle tırmanan tansiyon, dikkatlerin Hürmüz Boğazı'na çevrilmesine yol açtı.</p> <p>Umman Körfezi ile Basra Körfezi'ni birbirine bağlayan Hürmüz Boğazı, küresel petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) taşımacılığı açısında stratejik öneme sahip.</p> <p>ABD'nin Enerji Bilgi İdaresi (EIA) bu boğazı "dünyanın en önemli petrol geçiş güzergahı" olarak tanımlıyor.</p> <h2>Hürmüz Boğazı neden önemli?</h2> <p>Kuzey kıyısında İran'ın, güney kıyısında ise Umman'ın bulunduğu Hürmüz Boğazı, en dar noktasında 33 kilometre genişliğinde. İki yöne her biri üç kilometre olan denizcilik şeritleri bulunuyor.</p> <p>Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Kuveyt gibi OPEC ülkeleri tarafından Basra Körfezi'ndeki petrol sahalarından çıkarılan büyük miktardaki ham petrol işte bu boğazdan geçiyor.</p> <p>Enerji ve navlun piyasası danışmanı Vortexa'nın verilerine göre, günde yaklaşık 20 milyon varil ham petrol, kondensat ve yakıt bu su yolu üzerinden tankerlerle dünyanın farklı bölgelerine taşınıyor.</p> <p>Dünyanın en büyük sıvılaştırılmış doğal gaz üreticilerinden Katar da LNG ihracatını büyük ölçüde bu boğazdan gerçekleştiriyor.</p> <h2>İran Hürmüz Boğazı'nı kapatır mı?</h2> <p>İran geçmişte Batı ile yaşadığı gerilimler esnasında da Hürmüz Boğazı'nı gemi geçişlerine kapatmakla tehdit etmişti.</p> <p>Tahran'ın, İsrail'in hava saldırılarıyla tırmanan gerilimle birlikte bunu yeniden gündemine aldığı belirtiliyor.</p> <p>İran rejiminin, özellikle ABD'nin İsrail'e destek için ihtilafa müdahil olması ve İran'ın nükleer tesislerini hedef alması durumunda hangi adımlarla karşılık verileceğine dair yaptığı planlamalarında, bu adımı da değerlendirdiği bildiriliyor.</p> <p>Hatta İran'ın eski Ekonomi Bakanı İhsan Handuzi bugün sosyal medya hesabındaki paylaşımla dikkat çekici bir çıkış yaparak, tankerlerin ve LNG kargolarının Hürmüz Boğazı'ndan sadece İran'ın izniyle geçmesi ve bu politikanın yüz gün boyunca uygulanması gerektiğini söyledi.</p> <p>Handuzi, "Bu politika zamanında uygulanırsa belirleyici olur. Uygulanmasındaki herhangi bir gecikme savaşın uzaması anlamına gelir" dedi.</p> <p>ABD, Hürmüz Boğaz'ndan geçişlerin sekteye uğraması halinde müdahale edebilir. Zaten halihazırda bölgedeki ticari gemileri korumakla görevli Bahreyn'de konuşlanmış 5. Filosu bulunuyor.</p> <p>Bu arada Amerikan basınında yer alan haberlerde, İran'ın nükleer tesislerini hedef almayı değerlendiren Washington'da, Amerikan yönetiminin İran'ın nükleer tesislerine yönelik olası bir saldırısı halinde İran'ın da Hürmüz Boğazı'nı mayınlamaya başlayacağı değerlendirmesinin yapıldığı belirtiliyor.</p> <h2>Sonuçları ne olur?</h2> <p>İran'ın Hürmüz Boğazı'ndan gemi geçişlerini durduracak ya da sekteye uğratacak muhtemel adımları Ortadoğu'da askeri ihtilafı tırmandırır.</p> <p>Ayrıca küresel enerji piyasalarında dalgalanmaya, ham petrol fiyatlarının da yükselmesine yol açabilir.</p> <p>Bu da tüketicilerin benzin ve diğer petrol ürünleri için ödedikleri fiyatlara yansır.</p> <p>ABD Başkanı Donald Trump'ın Salı günü İran'ın dini lideriAli Hamaney'e "sabrımız tükeniyor" diyerek "Koşulsuz teslim olun" çağrısıyla tansiyon daha da tırmandı ve petrol fiyatları son beş ayın zirvesine ulaştı.</p> <p>Hürmüz Boğazı halen açık olsa da deniz taşımacılığında navlunda yükseliş olduğu, armatörlerin artık bölgeyi "yarı kapalı" gibi fiyatladığı yönündeki haberler de dikkat çekiyor.</p> <p>AP haber ajansının bildirdiğine göre armatörler Hürmüz Boğazı'nı kullanma konusunda giderek daha temkinli davranıyor, bazı gemiler güvenlik önlemlerini arttırırken, bazıları da seyirlerini iptal ediyor.</p> <p>Bölgede ticari gemi navigasyon sistemlerine elektronik müdahalenin de son günlerde arttığı ve bu müdahalelerin de bölgede seyreden gemileri etkilediği bildiriliyor.</p> <h2>Boğaz kapanırsa kimler etkilenir?</h2> <p>İran'ın boğazdan geçişleri engelleyecek olası hamleleri, Tahran'ın son yıllarda ilişkilerini özenle geliştirdiği Suudi Arabistan ve BAE gibi Körfez Arap ülkeleriyle olan bağlarını tehlikeye atabilir.</p> <p>Körfez ülkeleri şimdiye kadar İsrail'i İran'a yönelik saldırıları nedeniyle eleştirdiler. Ancak petrol ihracatı engellendiği takdirde bu ülkelerin İran'a karşı da tavır almaları mümkün.</p> <p>Ayrıca uzmanlar, İran'ın petrol ihracatının tamamını deniz yoluyla yaptığını, Hürmüz Boğazı'nı kapatmanın İran'ın tek petrol müşterisi olan Çin ile ilişkisine de zarar verebileceğine dikkat çekiyor.</p> <p>Tedarik kesintisinden en çok etkilenecek ülkelerin başında ise Çin, Hindistan, Japonya ve Güney Kore geliyor. EIA'nın tahminlerine göre, Hürmüz Boğazı'ndan geçen ham petrol ve diğer yakıt sevkiyatlarının yüzde 82'si Asyalı tüketicilere gidiyor.</p> <h2>Boğaza alternatifler var mı?</h2> <p>Suudi Arabistan ve BAE gibi Körfez ülkeleri son yıllarda boğazı baypass etmek için alternatif rotalar belirlemeye çalıştı.</p> <p>Her iki ülke de ham petrollerinin bir kısmını diğer rotalar üzerinden taşımalarına olanak sağlayan altyapı kurdu.</p> <p>Örneğin Suudi Arabistan, günlük beş milyon varil kapasiteli Doğu-Batı Ham Petrol Boru Hattı'nı işletiyor. BAE ise karadaki petrol sahalarını Umman Körfezi'ndeki Fujairah ihracat terminaline bağlayan bir boru hattına sahip.</p> <p>EIA'nın tahminlerine göre, Hürmüz Boğazı'nda geçişlerde kesinti yaşanması durumunda günde yaklaşık 2 milyon 600 bin varil ham petrol kullanılabilir durumda olacak.</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::%C4%B0ran-%C4%B0srail%20ihtilaf%C4%B1nda%20g%C3%B6zler%20H%C3%BCrm%C3%BCz%20Bo%C4%9Faz%C4%B1%27nda%20&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72959621&x4=10201&x5=%C4%B0ran-%C4%B0srail%20ihtilaf%C4%B1nda%20g%C3%B6zler%20H%C3%BCrm%C3%BCz%20Bo%C4%9Faz%C4%B1%27nda%20&x6=1&x7=%2Ftr%2Firan-israil-ihtilaf%C4%B1nda-g%C3%B6zler-h%C3%BCrm%C3%BCz-bo%C4%9Faz%C4%B1-nda%2Fa-72959621&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250618&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | İran'ın son koz olarak Hürmüz Boğazı'nı kapatmasının küresel çapta enerji krizine yol açmasından korkuluyor. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/iran-israil-ihtilafında-gözler-hürmüz-boğazı-nda/a-72959621?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/66306415_303.jpg
|
||
| Image caption | İran'ın Hürmüz Körfezi'nde ticari gemilerin geçişlerini engellemesi petrol ticaretini sekteye uğratabilir | ||
| Image source | Jon Gambrell/AP Photo/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/66306415_303.jpg&title=%26%23x130%3Bran-%26%23x130%3Bsrail%20ihtilaf%26%23x131%3Bnda%20g%26%23xf6%3Bzler%20H%26%23xfc%3Brm%26%23xfc%3Bz%20Bo%26%23x11f%3Baz%26%23x131%3B%26%23039%3Bnda | ||
| Item 24 | |||
| Id | 72960177 | ||
| Date | 2025-06-18 | ||
| Title | Almanya'da kira artışları yasal düzenlemeye rağmen önlenemiyor | ||
| Short title | Almanya'da kira artışları frenlenemiyor | ||
| Teaser | Konut kiralarının aşırı arttırılmasını sınırlayan düzenlemeye rağmen Almanya'da kiralar rekor seviyelere ulaştı. Özellikle büyükşehirde kiralar son yıllarda ciddi oranda yükseldi.<br /><p>Almanya'da kiraların aşırı yükselmesini önlemek amacıyla 2015 yılında yürürlüğe giren "Mietpreisbremse" (kira freni) adı verilen düzenleme, özellikle büyükşehirlerde kiraların hızla yükselmesine engel olamadı.</p> <p>Yeni yapılan kira sözleşmelerinde talep edilen ücretin, yerel ortalama kira bedelinin yüzde 10'dan fazla olmasını yasaklayan düzenleme, birçok istisna içermesi ve etkin biçimde denetlenmemesi nedeniyle etkili olamıyor.</p> <p>İmar Bakanlığı'nın verilerine göre, Almanya'nın 14 büyük kentinde 2015'ten bu yana konut kiraları ortalama yüzde 50 oranında arttı. Başkent Berlin'de ise bu oran yüzde 107'ye ulaştı.</p> <p>Kira artışları, internet sitelerinde yayımlanan ve 40 ile 100 metrekare arası konutları kapsayan ilanlar üzerinden değerlendirildi.</p> <p>Bekleme listeleri, ilan panoları veya doğrudan emlakçılar aracılığıyla yapılan kiralamalar analiz dışında bırakıldı.</p> <h2>Münih'te metrekaresi 22 euro</h2> <p>İlgili verilere göre en yüksek kira metrekare başına yaklaşık 22 euro ile Bavyera eyaletinin başkenti Münih'te ödeniyor. Onu Berlin (yaklaşık 18 euro) ve Frankfurt (16 euro) izliyor. Kira artışında Berlin'den sonra en yüksek oranlar Leipzig (yüzde 67,7) ve Bremen'de (yüzde 57) kaydedildi. Dresden, yüzde 28,4 ile en az artış yaşanan kent oldu.</p> <p>Sol Parti Milletvekili Caren Lay, kira artışlarının toplumda derin bir sosyal ayrışmaya yol açtığını belirterek "Kira patlaması şehirlerde yaşayan insanların cebini boşaltıyor. İnsanlar taşınamaz hale geldi. Mevcut kira freni yasası o kadar delik deşik ki gerçek anlamda bir koruma sağlamıyor" dedi.</p> <p>Mevzuata göre, kira freni uygulaması yalnızca "yoğun konut sıkıntısı yaşanan bölgelerde" geçerli. Ayrıca 2014'ten sonra inşa edilen yeni konutlar, kapsamlı şekilde yenilenen evler ve mobilyalı daireler bu uygulamadan muaf tutuluyor. Devlet tarafından doğrudan bir fiyat denetimi yapılmadığı için kiracılar haksız artışlara karşı bireysel olarak yasal yollara başvurmak zorunda kalıyor.</p> <p>dpa / TY,ET</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::Almanya%27da%20kira%20art%C4%B1%C5%9Flar%C4%B1%20yasal%20d%C3%BCzenlemeye%20ra%C4%9Fmen%20%C3%B6nlenemiyor&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72960177&x4=10201&x5=Almanya%27da%20kira%20art%C4%B1%C5%9Flar%C4%B1%20yasal%20d%C3%BCzenlemeye%20ra%C4%9Fmen%20%C3%B6nlenemiyor&x6=1&x7=%2Ftr%2Falmanya-da-kira-art%C4%B1%C5%9Flar%C4%B1-yasal-d%C3%BCzenlemeye-ra%C4%9Fmen-%C3%B6nlenemiyor%2Fa-72960177&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250618&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Almanya'da konut kiralarındaki artış yasal düzenlemeye rağmen önlenemiyor. Kiralar son yıllarda ciddi oranda yükseldi. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/almanya-da-kira-artışları-yasal-düzenlemeye-rağmen-önlenemiyor/a-72960177?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/70493200_303.jpg
|
||
| Image source | Hauke-Christian Dittrich/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/70493200_303.jpg&title=Almanya%26%23039%3Bda%20kira%20art%26%23x131%3B%26%23x15f%3Blar%26%23x131%3B%20yasal%20d%26%23xfc%3Bzenlemeye%20ra%26%23x11f%3Bmen%20%26%23xf6%3Bnlenemiyor | ||
| Item 25 | |||
| Id | 72942891 | ||
| Date | 2025-06-17 | ||
| Title | İsrail ve ABD baskıyı artırıyor: Tahran'dan kaçış büyüyor | ||
| Short title | İsrail ve ABD baskıyı artırıyor: Tahran'dan kaçış büyüyor | ||
| Teaser | İsrail’in artan hava saldırıları ve Trump'ın "Tahran'ı terk edin" çağrısı İranlı sivilleri çaresiz durumda bırakıyor. İran kentlerinde ne sığınaklar ne de erken uyarı sistemleri var. İranlılar kaçışa zorlanıyor.<br /><p>İsrail ile İran arasında karşılıklı saldırılar daha da yoğunlaşıyor. Hava bombardımanlarını arttıran İsrail'in art arda açıklamalarla Tahran halkına kenti boşaltın çağrıları yapması kent sakinlerinin başkentten kaçışını tetikledi.</p> <p>Pazartesi günü evlerini geride bırakarak Tahran'dan kaçmak için yola koyulan İranlılar uzun kuyruklar oluşturdu. Tahranlıların özellikle Hazar Denizi bölgesine doğru kaçmaya çalıştığı bildiriliyor. Otoyollar tıkalı, araçlar benzinliklerde uzun kuyruklar oluşturuyor.</p> <h2>Kaçışı tetikleyen açıklama ve çağrılar</h2> <p>Pazartesi günü önce İsrail ordusu Tahran'ın kuzeyinde yaklaşık 300 bin kişinin yaşadığı bölgenin boşaltılması için "acil uyarıda" bulundu.</p> <p>İsrail Savunma Bakanı Israel Katz da İran'ın başkentine doğrudan misilleme tehdidinde bulunarak, "Tahran sakinleri bunun bedelini ödeyecek, hem de çok yakında" açıklamasını yaptı. Sivillerin de hedef alınacağına dair bu sözleri tepkiye yol açınca Katz ikinci bir açıklama yaparak, "Açıkça belirtmek isterim ki: Katil diktatörün İsrail halkına yaptığı gibi Tahran halkına zarar vermek gibi bir niyetimiz yok" dedi.</p> <p>İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu da İran'ı, İsrail'deki sivilleri hedef almakla suçlayarak "Tahran sakinlerine ‘Bölgeyi terk edin' diyoruz, harekete geçeceğiz" ifadelerini kullandı. İsrail'in bu açıklamalarını, ABD Başkanı Donald Trump'ın 15 milyonu aşkın kişinin yaşadığı Tahran için yaptığı "Kenti boşaltın" çağrısı izledi.</p> <p>Pek çok ülke vatandaşlarına İran'dan hemen karayolu ile ayrılması için art arda çağrılar yapıyor. Bu ülkeler arasında İran'ın yakın müttefikleri Rusya ve Çin de yer alıyor. Söz konusu ülkeler karayolu ile de olsa vatandaşlarını İran'dan çıkartabiliyor.</p> <h2>Peki ya İran halkı?</h2> <p>İranlılar nereye kaçmaları gerektiğini, nerede güvende olabileceklerini bilmiyor. Tek başına Tahran'ın nüfusu, İsrail'in toplam nüfusundan daha fazla. Üstelik İsrail'den farklı olarak İran kentlerinde ne sığınaklar ne de erken uyarı sistemleri var.</p> <p>İsrail'in Cuma gününden bu yana Tahran'da vurduğu pek çok hedef kent merkezinde yer aldı. İran Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Hüseyin Kirmanpur, İsrail'in Pazar öğleden sonraya kadar gerçekleştirdiği saldırılarda en az 224 kişi hayatını kaybettiğini, bin 200'den fazla kişinin de yaralandığını, ölü ve yaralıların ise yüzde 90'ının sivil olduğunu açıkladı.</p> <p>Uluslararası haber ajansları bu sabah İran'ın başkentinin merkezinin büyük ölçüde terk edilmiş olduğunu, pek çok dükkanın kepenklerini açmadığı, Tahran'ın "Büyük Çarşı" adlı tarihi kapalı çarşısının da kapalı olduğunu bildiriyor. Öte yandan sadece başkentte değil ülke genelinde korku ve çaresizlik hakim. Tahran'ın tahliye edilip edilmeyeceği, edilecekse nasıl tahliye edilebileceği ve milyonlarca insanın nereye sığınabileceği belirsizliğini koruyor.</p> <p>Bir Tahran sakini, "Sığınaklara erişimimiz yok, kentin tamamında sığınak yok" diyerek çaresiz olduklarını anlatıyor.</p> <h2>Tahranlılar öfkeli</h2> <p>İran yönetimi her şeyin kontrol altında olduğu konusunda ısrar ediyor. İran Hükümet Sözcüsü Fatma Muhacerani, Pazar günü halka yer altı istasyonlarına, camilere ve okullara sığınmalarını tavsiye etti. Bu açıklama sosyal ağlarda öfke dalgasını tetikledi. Hükümetten "Hangi okulumuz ya da camimiz füze sığınağı olarak inşa edildi?" sorusunun yanıtlanması istendi.</p> <p>Hatta bazı İranlılar, İslam Cumhuriyeti'nin 1979 İslam Devrimi'nden bu yana geçen 46 yılı "İsrail'in yok edilmesini" istediğini söyleyerek, savaşa hazır olduğunu beyan ederek geçirdiğine vurgu yaparken, bu süre zarfından rejimin kendi halkını korumak için sığınaklar inşa etmemiş olmasını eleştiriyor.</p> <p>Washington Enstitüsü kıdemli analistlerinden İran asıllı Amerikalı Holly Dagres, "İranlı siviller iki cephe arasına sıkışmış durumda" diyor. DW'ye konuşan Dagres, sıradan İranlıları hava saldırıları konusunda uyaran sirenlerin bulunmadığına dikkat çekerek şunları kaydediyor:</p> <p>"İranlılar şu anda derinden sarsılmış ve korkmuş durumdalar. Aynı zamanda öfkeliler çünkü arada kalmış durumdalar. 46 yıldır kendi halkına karşı savaş açan bir İslam Cumhuriyeti'nde yaşıyorlar. Bu durum, halkın artık istemediği bir rejimin kararlarının sonucudur. Ancak her geçen gün daha fazla sivil kayıp olmasına rağmen İranlılar savaş ya da kan dökülmesini istemiyor. "</p> <h2>"Bu İran ve İsrail halkları arasında bir savaş değil"</h2> <p>İsveç'teki Mälardalen Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olan sosyolog Profesör Mehrdad Darvishpour da İranlıların nereye sığınabileceklerini, nereye kaçabileceklerini bilmediklerine işaret ederek "Bu İran ve İsrail halkları arasında bir savaş değil ve en kısa zamanda son bulmak zorunda" diyor.</p> <p>İran ile İsrail'in karşılıklı saldırılarının daha fazla yıkıma yol açmasının önlenmesi gerektiğini söyleyen Darvishpour, "Bunun tek yolu, barış ve demokrasiden yana olan herkesin İsrail saldırılarını durdurmak ve İran'ı müzakereye ikna etmek için küresel baskı uygulamasıdır" görüşünü savunuyor.</p> <p>DW, AP/ SH, DA, ET</p> <p>DW Türkçe'ye sansürsüz nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::%C4%B0srail%20ve%20ABD%20bask%C4%B1y%C4%B1%20art%C4%B1r%C4%B1yor%3A%20Tahran%27dan%20ka%C3%A7%C4%B1%C5%9F%20b%C3%BCy%C3%BCyor%20&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72942891&x4=10201&x5=%C4%B0srail%20ve%20ABD%20bask%C4%B1y%C4%B1%20art%C4%B1r%C4%B1yor%3A%20Tahran%27dan%20ka%C3%A7%C4%B1%C5%9F%20b%C3%BCy%C3%BCyor%20&x6=1&x7=%2Ftr%2Fisrail-ve-abd-bask%C4%B1y%C4%B1-art%C4%B1r%C4%B1yor-tahran-dan-ka%C3%A7%C4%B1%C5%9F-b%C3%BCy%C3%BCyor%2Fa-72942891&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250617&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | İsrail’in artan hava saldırıları, Trump'ın "Tahran'ı terk edin" çağrısı, İranlı sivilleri çaresiz durumda bırakıyor. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/israil-ve-abd-baskıyı-artırıyor-tahran-dan-kaçış-büyüyor/a-72942891?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&title=%26%23x130%3Bsrail%20ve%20ABD%20bask%26%23x131%3By%26%23x131%3B%20art%26%23x131%3Br%26%23x131%3Byor%3A%20Tahran%26%23039%3Bdan%20ka%26%23xe7%3B%26%23x131%3B%26%23x15f%3B%20b%26%23xfc%3By%26%23xfc%3Byor | ||
| Item 26 | |||
| Id | 72925278 | ||
| Date | 2025-06-16 | ||
| Title | Almanya'nın yarısında "su stresi" yaşanıyor | ||
| Short title | Almanya'nın yarısında "su stresi" yaşanıyor | ||
| Teaser | Almanya'da yapılan bir araştırmaya göre, ülkedeki her iki ilçeden biri "su stresi" yaşıyor. Yer altı su seviyesinin düştüğünü ülkede uzmanlar su tüketiminde tasarruf çağrısı yapıyor.<br /><p>Almanya'da yapılan bir araştırmaya göre, ülkenin yarıya yakınında yer altı su seviyesi olması gereken ortalama düzeyin altında bulunuyor.</p> <p>Çevre örgütü BUND'un talebi doğrultusunda Sosyal-Ekolojik Araştırmalar Enstitüsü'nce yapılan araştırmada, 401 bölgenin 201'nde yer altı suyu kullanımının yağışlarla yeniden oluşan miktarı aştığı tespit edildi.</p> <p>Buna göre yer altı suları özellikle nispeten kurak olan yoğun nüfuslu doğu bölgeleri ile Ren şeridi boyu ve Aşağı Saksonya eyaletinin bazı bölgelerinde olması gereken seviyenin altında bulunuyor. 94 bölgede ise yer altı su seviyesi son yıllarda önemli ölçüde düştü.</p> <h2>Aşırı su tüketiminin sebeplerinden biri de madencilik</h2> <p>Araştırmaya göre, Almanya'da yer altı suyunun yarısından fazlası içme suyu sağlamak amacıyla çekiliyor. Çıkarılan yer altı suları yer yer yüzlerce kilometre uzaklıktaki büyük şehirlere boru hatlarıyla taşınıyor. Ancak yer altı suları sadece içme suyu olarak değil madencilik, sanayi ve tarım sektörlerinde de kullanılıyor. Özellikle linyit madenciliği, devasa miktarda su pompalandığı için yer altı su seviyelerini düşürüyor.</p> <p>Ludwigshafen gibi sanayi kentlerinde kimyasal üretim de büyük miktarda yer altı suyu tüketiyor. Tarımın yoğun yapıldığı Heidekreis gibi bölgelerde ise sulama faaliyetleri su seviyelerinde düşüşe neden oluyor.</p> <p>Araştırma sonuçlarını değerlendiren BUND Genel Müdürü Verena Graichen, Almanya'da yer altı su rezervlerinin aşırı derecede tüketildiğini belirterek tasaruflu su tüketimi çağrısı yaptı.</p> <p>Kuraklık dönemleri veya aşırı hava olaylarının su seviyesini daha da düşürdüğüne dikkat çeken Graichen, su kullanımının adil bir fiyatlandırmaya tabi tutulması gerektiğini de sözlerine etledi. Uzman, bazı bölgelerde suyun ücretsiz olarak tüketilebildiğine dikkat çekerken çevre düzenlemelerinin de yağmur sularının yer altı kaynaklarına ulaşmalarını mümkün kılacak şekilde yapılmasının önemine vurguda bulundu.</p> <p>AFP / TY,ET</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::Almanya%27n%C4%B1n%20yar%C4%B1s%C4%B1nda%20%22su%20stresi%22%20ya%C5%9Fan%C4%B1yor&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72925278&x4=10201&x5=Almanya%27n%C4%B1n%20yar%C4%B1s%C4%B1nda%20%22su%20stresi%22%20ya%C5%9Fan%C4%B1yor&x6=1&x7=%2Ftr%2Falmanya-n%C4%B1n-yar%C4%B1s%C4%B1nda-su-stresi-ya%C5%9Fan%C4%B1yor%2Fa-72925278&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250616&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Almanya’da yapılan bir araştırmaya göre, ülkedeki her iki bölgeden biri "su stresi" yaşıyor. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/almanya-nın-yarısında-su-stresi-yaşanıyor/a-72925278?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/72693682_303.jpg
|
||
| Image caption | Almanya'nın bazı nehirlerinde de zaman zaman su seviyesi düşüyor | ||
| Image source | Christoph Hardt/Panama Pictures/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/72693682_303.jpg&title=Almanya%26%23039%3Bn%26%23x131%3Bn%20yar%26%23x131%3Bs%26%23x131%3Bnda%20%26quot%3Bsu%20stresi%26quot%3B%20ya%26%23x15f%3Ban%26%23x131%3Byor | ||
| Item 27 | |||
| Id | 72917748 | ||
| Date | 2025-06-15 | ||
| Title | İsrail-İran savaşı: Şimdiye kadar neler yaşandı? | ||
| Short title | İsrail-İran savaşı: Şimdiye kadar neler yaşandı? | ||
| Teaser | İsrail, İran'da Cuma günü başlattığı saldırıların hedefini genişletiyor. Peki, iki ülke arasındaki en ağır saldırı sürecinde şimdiye kadar neler yaşandı? İsrail, kimleri ve hangi kritik altyapıları hedef aldı?<br /><p>İsrail geçen Cuma gecesi İran'ın stratejik açıdan kritik noktalarını hedef aldığı geniş çaplı bir saldırı başlattı. Netanyahu hükümeti, bu operasyona gerekçe olarak Tahran'ın nükleer programını gösteriyor. İran ise bunu savaş ilanı olarak nitelendirerek İsrail'e yönelik misilleme saldırıları başlattı.</p> <p>Böylece iki ülke arasında şimdiye dek görülen en ağır karşılıklı saldırı süreci başlamış oldu.</p> <p>Peki, şimdiye kadar İsrail hangi kritik noktaları hedef aldı ve neler yaşandı?</p> <h2>Nükleer tesisler bombalandı</h2> <p>İsrail Cuma gününde bu yana İran'da çok sayıda nükleer tesisi vurdu. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'na göre Tahran, Natanz ve Fordo'da yer üstü uranyum zenginleştirme tesislerine yapılan saldırıların yanı sıra İsfahan'daki uranyum dönüştürme tesisinde de hasar oluştuğunu bildirdi.</p> <p>Uydu görüntülerini analiz eden Uluslararası Bilim ve Uluslararası Güvenlik Enstitüsü, Natanz'daki tesisin yer üstü enerji altyapısında geniş çaplı hasar meydana geldiğini bildirdi. Enstitü, elektrik kesintisinin uranyum zenginleştirme için kullanılan santrifüjlerin bulunduğu yer altı bölümünde de ciddi hasara yol açabileceğine dikkat çekerek bu durumun tesisin "en azından şimdilik"<strong> </strong>devre dışı kalmasına neden olmuş olabileceğini kaydetti.</p> <p>Uranyum zenginleştirme yıllardır İran'la yaşanan nükleer ihtilafın merkezinde yer alıyor. Zenginleştirilmiş uranyum sivil amaçlarla kullanılabildiği gibi, atom bombası yapımında da kullanılabiliyor. Belirleyici olan ise bölünebilir izotop U2352'nin zenginleştirme oranı.</p> <h2>Tahran'da bir gecede 80 hedef vuruldu</h2> <p>İsrail ordusu, onlarca roketatar ve hava savunma mevzisine yönelik saldırılarla İran'ın batısında Tahran'a kadar olan bölgedeki hava savunmasını etkisiz hale getirdiğini ve böylece tam bir "hareket serbestisi"<strong> </strong>elde ettiiğini bildirdi. Yalnızca Cumartesiyi Pazara bağlayan gece İsrail, Tahran'da 80'den fazla hedefi vurduğunu kaydetti.</p> <p>Pazar günü, İsrail ordusu mühimmat üretim tesislerinin yakınlarında yaşayan sivillere güvenli yerlere gitmeleri çağrısında bulunurken İranlı yetkililer halka yönelik olarak cami, metro istasyonları ve okulların sığınak olarak kullanılmak üzere açılacağını duyurdu.</p> <h2>Öldürülen İranlı ordu mensupları ve bilim insanları</h2> <p>İsrail saldırılarında şu ana kadar çok sayıda üst düzey İranlı ordu mensubu öldürüldü. Ölenler arasında İran Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami, Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, Askeri İstihbarat Başkan Yardımcısı Gulamreza Mehrabi, Askeri Operasyonlar Başkan Yardımcısı Mehdi Rabbani'nin de bulunduğu açıklandı. İsrail, Devrim Muhafızları Hava Kuvvetleri'nin neredeyse tüm komuta kadrosunun öldürüldüğünü duyurdu.</p> <p>Saldırılarda dokuz İranlı nükleer bilim insanı da hayatını kaybetti.</p> <h2>İsrail hedeflerini genişletiyor</h2> <p>İsrail, İran'daki saldırı hedeflerini de genişletiyor. Pazar günü Tahran'da iki yakıt deposu vurulurken başkentin kuzeybatısındaki bir yakıt deposunda yangın çıktığı bildirildi.</p> <p>Taraflar ayrıca Tahran'daki savunma bakanlığı binasının da hedef alındığını teyit etti. İsrail, askeri nükleer program SPND'nin karargahını ve nükleer araştırmalarla ilgili belgelerin bulunduğu bir arşivi de hedef aldığını bildirdi.</p> <h2>Savaşın bilançosu</h2> <p>İran'n Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Emir İrevani, Cuma günü yaptığı açıklamada İsrail'in saldırılarında 78 kişinin hayatını kaybettiğini, 320 kişinin de yaralandığını bildirmişti. Bu açıklamadan bu yana İran tarafından güncel bir resmi bilanço açıklanmadı.</p> <p>İsrail'de ise kurtarma ekiplerinin verdiği bilgilere göre Cuma gününden bu yana en az 13 kişi İran saldırılarında hayatını kaybetti, yaklaşık 380 kişi de yaralandı. Pazar günü Bat Yam kentinde çöken bir binanın enkazı altında kalan yedi kişinin de kayıp olduğu belirtildi.</p> <p>AFP / SÖ,ET</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::%C4%B0srail-%C4%B0ran%20sava%C5%9F%C4%B1%3A%20%C5%9Eimdiye%20kadar%20neler%20ya%C5%9Fand%C4%B1%3F%20&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72917748&x4=10201&x5=%C4%B0srail-%C4%B0ran%20sava%C5%9F%C4%B1%3A%20%C5%9Eimdiye%20kadar%20neler%20ya%C5%9Fand%C4%B1%3F%20&x6=1&x7=%2Ftr%2Fisrail-iran-sava%C5%9F%C4%B1-%C5%9Fimdiye-kadar-neler-ya%C5%9Fand%C4%B1%2Fa-72917748&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250615&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | İsrail ile İran arasındaki en ağır saldırı sürecinde şimdiye kadar neler yaşandı? | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/israil-iran-savaşı-şimdiye-kadar-neler-yaşandı/a-72917748?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&title=%26%23x130%3Bsrail-%26%23x130%3Bran%20sava%26%23x15f%3B%26%23x131%3B%3A%20%26%23x15e%3Bimdiye%20kadar%20neler%20ya%26%23x15f%3Band%26%23x131%3B%3F | ||
| Item 28 | |||
| Id | 72894645 | ||
| Date | 2025-06-15 | ||
| Title | Avrupa'da elektrikli araçlar yükselişte ancak endişeler sürüyor | ||
| Short title | Avrupa'da elektrikli araç satışlarındaki artış kalıcı mı? | ||
| Teaser | Avrupa'da elektrikli araç satışları yeniden hız kazanırken, Çin menşeili araçların piyasadaki payı ilk çeyrekte yüzde 5'i geçti. Piyasanın canlanmasında neler etkili ve bu gelişme kalıcı mı?<br /><p>Avrupa'da elektrikli araç pazarı, 2025’te güçlü toparlanma sürecine girdi. Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği verilerine göre, bu yılın Ocak-Nisan döneminde Avrupa Birliği ile İsviçre, Norveç ve İzlanda’da 2,2 milyondan fazla yeni elektrikli araç trafiğe çıktı. Hem batarya hem de hibrit, bütün elektrikli araçları kapsayan bu sayı, 2024'ün aynı dönemine kıyasla yaklaşık yüzde 20'lik artış anlamına geliyor. Bataryalı olanların oranındaki yüzde 26'lik artış sıfır emisyonlu araç tescilinde güçlü bir ivme olduğuna işaret.</p> <p>İngiltere'de de benzer bir eğilim söz konusu. Toplam 486 bin 561 araca trafiğe çıkış izni verilirken, bunun da yüzde 22,8'lik artışa tekabül ettiği bildirildi. En büyük pay da, satışları üçte bir oranında artan tam elektrikli modellerin oldu.</p> <h2>Otomotiv sektörüne nefes aldırdı</h2> <p>Bu toparlanma, Avrupa otomotiv sektörü için kritik öneme sahip. Zira bu, artan üretim maliyetleri, Çinli üreticilerle rekabet ve sıkı AB emisyon kurallarıyla mücadele eden otomobil sektörünün biraz da olsa rahat nefes almasını sağlıyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın Avrupa'dan ithal araçlara gümrük vergisi getirme açıklamasıyla sektör zaten yeni zorluklarla mücadele etmekle karşı karşıya.</p> <p>2024'te ise e-otomobil satışları düşüşe geçmişti. Almanya ve Fransa gibi büyük pazarlarda tam elektrikli araç satışları gerilerken hibritler yüzde 30'a yakın büyüme ile bu gidişata direnmişti. Gelişmelerde birden farklı faktör elirleyici oldu.</p> <p>Avrupa'nın en büyük otomobil pazarı olan Almanya'da hükümet, 2023'teki yüksek bütçe açığı nedeniyle e-otomobil teşviklerini aniden sonlandırdı. Düşen araç fiyatlarının talebi ayakta tutacağından yola çıkıldı, ancak öyle olmadı. Araç başı maliyete göre değişen 3 bin 375 ile 9 bin euro arasındaki teşviklerin kaybı, fiyat duyarlılığı yüksek tüketicileri satın almaktan vazgeçirdi. Trafiğe çıkış izni verilen tam elektrikli araçlarda yüzde 27,4 oranında düşüş kaydedildi.</p> <p>Fransa'da ekonomik belirsizlik ve daha sert teşvik şartları genel olarak satışları aşağı çekti. Sadece e-otomobiller değil, benzinli ve dizel araçlar da bundan nasibini aldı ve sektörün sorunlarını daha da ağırlaştırdı.</p> <h2>Toparlanmanın motoru AB yönetmeliği</h2> <p>Sektördeki toparlanmada, elektrikli araçların batarya menzillerinin artması veya şarj istasyonlarının alt yapısının iyileşmesi gibi faktörlerin belirleyici olması beklenirken, asıl ivmeyi 1 Ocak'ta yürürlüğe giren ve yeni araçların emisyonunun 2021'e göre yüzde 15 azaltılmasını zorunlu koşan AB düzenlemesi oldu. Bu düzenleme, özellikle Almanya'da kurumsal satışlarda artışa yol açtı.</p> <p>Berlin merkezli Uluslararası Temiz Ulaşım Konseyi'nden Sandra Wappelhorst'a göre, emisyon sınırının yol açacağı muhtemel cezalardan kaçınılması için üreticiler, e-otomobillerde çeşitli indirimlere gidilmesini veya uygun fiyatlı modellerin satışlarına ağırlık verilmesini sağladı. Özellikle Volkswagenve Stellantis, cazip leasing kampanyalarıyla da e-otomobillerin kurumsal satışlarını artırmayı başardı. Almanya'da otomobil satışlarının üçte ikisini kurumsal alıcılar oluştururken, Fransa'da bu oran yalnızca yüzde 20'yılık paya sahip.</p> <p>EY danışmanlık şirketinden Constantin Gall, içten yanmalı ve elektrikli araçlar arasındaki fiyat farkının daraldığını, otomobil üreticilerinin müşterilere çok rekabetçi finansman seçenekleri sunduğunu, bu sayede Avrupa genelinde kurumsal alıcılar tarafından kabul görme hedefini de ileri taşıdığını belirtti.</p> <h2>Emisyon hedeflerinde esneme tartışması</h2> <p>Otomobil üreticileri lobisinin baskısıyla AB Konseyi, yıllık emisyon hedeflerini önümüzdeki üç yıl için esnetmeyi kabul etti. Wappelhorst bu kararı eleştiriyor ve yönetmelik baskısının e-otomobile geçişte etkili olduğunun görüldüğünü belirtiyor ve "Şimdi bu baskıyı kaldırmak, ivmeyi kesebilir" diye konuşuyor.</p> <p>Elektrikli araçlara geçiş Avrupa genelinde farklı ilerliyor. Norveç ve Danimarka bu alanda lider konumunda. Onları diğer Batı Avrupa ülkeleri yakından takip ederken, Bulgaristan, Hırvatistan, Polonya ve Slovakya'da ise elektrikli araçların pazar payı yüzde 5'in altında kalmayı sürdürüyor. Yine de bu ülkelerde son dönemdeki elektrikli araç satışları da artıyor. Wappelhorst'un verdiği bilgiye göre Polonya'da örneğin e-otomobil tescillerinde yüzde 40'tan fazla artış kaydedildi. "Bu tablo, geçişin ön safhalarında olanlar da dahil Avrupa pazarlarındaki olumlu ivmeyi destekliyor" diye ekliyor.</p> <h2>Tüketici ilgisi sınırlı</h2> <p>Kamuoyunun elektrikli araçlara ilgisi ise hâlâ temkinli düzeyde. Danışmanlık şirketi AlixPartners'in araştırmasına göre, 2021'den bu yana e-otomobile olan genel ilgi yüzde 43'te sabit kalırken, hibritler ise, şarj endişesi daha az olduğu için daha çok tercih ediliyor.</p> <p>Bloomberg Intelligence'in bir anketi, Avrupalıların yalnızca yüzde 18'inin tam elektrikli araç istediğini, yüzde 46'sının ise hibritleri daha uygun bulduğunu ortaya koydu. Şarj altyapısı da hâlâ büyük bir engel. Avrupa'da 2025 itibarıyla 1 milyon kamuya açık şarj noktası var. Ancak GridX enerji şirketinin tahminlerine göre 2030'da 8,8 milyona ihtiyaç olacak ki buna ulaşılması için de her hafta yaklaşık 5 bin yeni şarj noktası kurulması gerekiyor.</p> <h2>Tesla geride kaldı</h2> <p>Ocak-Nisan 2025 döneminde Tesla'nın Avrupa'daki satışları yüzde 39 düşüş kaydetti. CEO Elon Musk'ın özellikle Almanya'da Şubat sonu düzenlenen genel seçimlerde aşırı sağ eğilimli Almanya İçin Alternatif (AfD) partisine verdiği destek, Almanya'da büyük tepki çekti. Hatta Tesla araçları ve şarj istasyonlarına saldırılar düzenlendi.</p> <p>Ayrıca Musk'ın, Trump'a danışmanlık yapması ve siyasi arenadaki aktif rolü de markaya zarar verdi ve bazı çevrelerin dünyanın en zengin adamından uzaklaşmasına neden oldu. Geçtiğimiz hafta siyasi görevlerinden çekileceğini açıklayan Musk'ın bu kararı, Tesla'nın toparlanma şansını nasıl etkileyecek, henüz bilinmiyor.</p> <h2>Çin markaları yükseliyor</h2> <p>Tesla düşerken, Çinli üreticiler ise hızlı yükselişte. Devlet sübvansiyonları sayesinde fiyat rekabetinde Avrupalı ve Japon şirketlerin önüne geçtiler. AB'nin düşük maliyetli Çin malı elektrikli araçlara karşı yüksek gümrük vergileri koymasına rağmen Çin'in Avrupa'daki pazar payı, Bloomberg'e göre bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 5'i geçti.</p> <p>JATO Dynamics'e göre de, Çinli plug-in hibrit araç kayıtları, bir yılda yüzde 546 arttı. BYD, Nisan ayında 7 bin 231 araç satarak ilk kez Tesla'yı geride bıraktı. Bu, 2024'e göre yüzde 169 artış demek. Avrupa otomotiv pazarında dengelerin hızla değiştiğine de işaret.</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::Avrupa%27da%20elektrikli%20ara%C3%A7lar%20y%C3%BCkseli%C5%9Fte%20ancak%20endi%C5%9Feler%20s%C3%BCr%C3%BCyor&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72894645&x4=10201&x5=Avrupa%27da%20elektrikli%20ara%C3%A7lar%20y%C3%BCkseli%C5%9Fte%20ancak%20endi%C5%9Feler%20s%C3%BCr%C3%BCyor&x6=1&x7=%2Ftr%2Favrupa-da-elektrikli-ara%C3%A7lar-y%C3%BCkseli%C5%9Fte-ancak-endi%C5%9Feler-s%C3%BCr%C3%BCyor%2Fa-72894645&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250615&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Avrupa'da elektrikli araç satışları yeniden hız kazandı. Piyasanın canlanmasında neler etkili ve bu gelişme kalıcı mı? | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/avrupa-da-elektrikli-araçlar-yükselişte-ancak-endişeler-sürüyor/a-72894645?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/66677115_303.jpg
|
||
| Image source | Jochen Tack/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/66677115_303.jpg&title=Avrupa%26%23039%3Bda%20elektrikli%20ara%26%23xe7%3Blar%20y%26%23xfc%3Bkseli%26%23x15f%3Bte%20ancak%20endi%26%23x15f%3Beler%20s%26%23xfc%3Br%26%23xfc%3Byor | ||
| Item 29 | |||
| Id | 72886437 | ||
| Date | 2025-06-14 | ||
| Title | Avrupa'da sağ partiler yükselişte | ||
| Short title | Avrupa'da sağ partiler yükselişte | ||
| Teaser | Almanya'da kısmen aşırı sağcı olarak sınıflandırılan AfD, siyasi açıdan tecrit edilmiş durumda. Oysa Avrupa'nın birçok ülkesinde benzer partiler iktidarda.<br /><p>Almanya'nın iç istihbarat kurumu olan Federal Anayasayı Koruma Teşkilatı’nın “kesin olarak aşırı sağcı” şeklinde sınıflandırdığı Almanya için Alternatif (AfD) partisi, diğer siyasi partilerce dışlanıyor. Hatta partinin kapatılması gerektiğini savunan politikacılar bile var. Avrupa'nın birçok ülkesinde ise benzer çizgideki partiler önemli siyasi roller üstleniyor.</p> <h2>Hollanda: Partij voor de Vrijheid (Özgürlük Partisi)</h2> <p>Geert Wilders'in Özgürlük Partisi (PVV), göç politikalarında yeterince sert olunmadığı gerekçesiyle koalisyonu bozdu. "Mutlak iltica yasağı istiyoruz. Her iltica başvurusu sınırda reddedilmeli," diyen Wilders, ülkenin "çöküşüne" ortak olmak istemediklerini iddia ediyor. Bu gelişmenin ardından ülkede sonbaharda erken seçim yapılacak.</p> <p>Son seçimlerden birinci çıkan PVV, radikal söylemleri nedeniyle koalisyon ortaklarınca dışlandı. Başbakanlık koltuğuna ise bağımsız Dick Schoof oturdu. Wilders, yegâne parti üyesi olduğu PVV’de tam yetkiye sahip; adayları ve programı kendisi belirliyor. İslam karşıtı söylemlerinin yanı sıra, iklim koruma ve AB karşıtı tutumlarıyla da dikkat çekiyor.</p> <h2>Polonya: Prawo i Sprawiedliwość (Hukuk ve Adalet - PiS)</h2> <p>2023 seçimlerini kaybeden PiS, yine de Cumhurbaşkanlığı üzerinden etkisini sürdürüyor. Mayıs 2025'te yapılan seçimleri PiS’in desteklediği Karol Nawrocki, az farkla kazandı. Nawrocki, seçim kampanyasında Almanya ve AB karşıtı mesajlar verdi.</p> <p>PiS, AB fonlarına bağımlı olduğu için Brüksel karşısında temkinli davranıyor. Ukrayna’ya destek ve NATO ile iş birliği konusunda ise net bir duruş sergiliyor. Göç politikalarında ise Avrupa’daki diğer sağ partilerle paralel bir sertliği benimsiyor. Toplumsal konularda ise Katolik Kilisesi'yle uyumlu; kürtaj ve eşcinsel evliliklere karşı.</p> <h2>Macaristan: Fidesz (Macar Yurttaş Birliği)</h2> <p>Fidesz, Avrupa'nın en başarılı aşırı sağ partisi olarak öne çıkıyor. 2010'dan bu yana aralıksız iktidarda olan Viktor Orban liderliğindeki parti, 1988'de liberal bir hareket olarak kuruldu. 2015'te Almanya'nın sığınmacı kabul politikasına karşı çıkan Orban, çizgisini belirgin şekilde sağa kaydırdı.</p> <p>Fidesz, “illiberal demokrasi” (kısmî ya da düşük yoğunluklu) anlayışını savunuyor, Batı'yı kültürel olarak tehdit altında görüyor, öte yandan AB etkisini ise sınırlamak istiyor. Diğer benzer partilerden farklı olarak insan kaynaklı iklim değişikliğini tehdit olarak kabul ediyor. Ukrayna savaşı sürerken Rusya ile yakın temasını sürdüren Orban, Putin’e siyasi olarak da yakın duruyor.</p> <p>Bu arada Viktor Orban'ın Yahudiler ve İsrail konusundaki tutumu ise çelişkili. Bir yandan yıllardır Macar kökenli ABD'li Yahudi iş insanı George Soros'u sürekli hedef gösterip, öcüleştiriken, öte yandan İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ve İsrail hükümetinin Avrupa'daki en büyük destekçilerinden</p> <h2>Slovakya: Smer - Slovenská sociálna demokracia (Yön Sosyal Demokrasi)</h2> <p>Başbakan Robert Fico’nun kurduğu Smer partisi, adında sosyal demokrasi geçse de aşırı sağda konumlanıyor. Göç karşıtı söylemleriyle dikkat çeken Fico, 2016’da “İslam Slovakya’da yeri olmayan bir dindir” demişti.</p> <p>Fico, Putin gibi Ukraynalıları “Nazi ve faşist” olarak nitelendiriyor ve Moskova’nın savaşını NATO ile ABD'nin kışkırttığını savunuyor. 2023 seçim zaferinin ardından Ukrayna’ya silah yardımını durduran Slovakya lideri Rusya’ya yönelik AB yaptırımlarını da “işlevsiz ve zararlı” olarak tanımlıyor ve karşı çıkıyor.</p> <h2>İspanya: Vox</h2> <p>Santiago Abascal liderliğindeki Vox, 2013’te kurulduktan sonra 2019’da oylarını yüzde 15’e kadar yükseltti. Şu anda ülkenin üçüncü büyük partisi konumunda olmasına rağmen bir türlü hükümete dahil olamadı. Muhafazakâr Halk Partisi ile iş birliği arayışları sonuçsuz kaldı ve hükümeti yine Sosyalist Pedro Sánchez kurdu.</p> <p>Vox’un temel gündemi, özerk bölgelerin yetkilerini geri almak ve İspanya’yı merkezî bir devlet haline getirmek. Göç ve İslam karşıtı söylemlerinde tarihi göndermeler kullanılıyor; Abascal sık sık "Reconquista" (Yeniden Fetih) çağrısı yapıyor. Vox, şubat ayında Madrid'de "Avrupa’yı Yeniden Büyük Yap" başlıklı etkinlik düzenledi ve orada Orban ve Le Pen gibi isimleri de ağırladı.</p> <h2>Danimarka: Dansk Folkeparti (Danimarka Halk Partisi)</h2> <p>Danimarka Halk Partisi 1995’te kuruldu, 2000'li yıllarda küreselleşme, AB ve göç karşıtı tutumu ve refah devleti yanlısı çizgisiyle merkez sağ hükümetleri destekledi. Bu süreçte iltica yasalarında sertleşmeyi sağladı.</p> <p>Ancak 2019’dan itibaren Sosyal Demokratlar bu sert politikaları benimseyince, Halk Partisi’nin etkisi azaldı. 2022 seçimlerinde sadece yüzde 2,6 oy aldı. Danimarka’nın mevcut göç politikası, Avrupa’nın en katı uygulamaları arasında yer alıyor.</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::Avrupa%27da%20sa%C4%9F%20partiler%20y%C3%BCkseli%C5%9Fte&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72886437&x4=10201&x5=Avrupa%27da%20sa%C4%9F%20partiler%20y%C3%BCkseli%C5%9Fte&x6=1&x7=%2Ftr%2Favrupa-da-sa%C4%9F-partiler-y%C3%BCkseli%C5%9Fte%2Fa-72886437&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250614&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Almanya'da AfD dışlanıyor. Avrupa'nın bazı ülkelerinde ise aşırı sağ partiler hükümette yer alıyor. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/avrupa-da-sağ-partiler-yükselişte/a-72886437?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/72460364_303.jpg
|
||
| Image caption | AfD lideri Alice Weidel (solda), Almanya'daki diğer partiler tarafından dışlanırken, benzer görüşteki Fidesz partisinden Macaristan Başbakanı Viktor Orban, onu bir müttefik olarak görüyor | ||
| Image source | Szilard Koszticsak/MTI/AP/dpa/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/72460364_303.jpg&title=Avrupa%26%23039%3Bda%20sa%26%23x11f%3B%20partiler%20y%26%23xfc%3Bkseli%26%23x15f%3Bte | ||
| Item 30 | |||
| Id | 72863074 | ||
| Date | 2025-06-10 | ||
| Title | Beş Batı ülkesinden İsrailli bakanlara yaptırım | ||
| Short title | Beş Batı ülkesinden İsrailli bakanlara yaptırım | ||
| Teaser | Aralarında İngiltere'nin de olduğu beş Batı ülkesi, iki İsrailli bakan hakkında yaptırım kararı aldı. İsrail ise bu karara öfkeli.<br /><p>İngiltere ile dört Batı ülkesi, İsrail hükümetinde yer alan aşırı sağcı iki bakan hakkında yaptırım kararı aldı. İngiltere Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ile Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir'in "Filistinli topluluklara karşı yinelenen bir şekilde şiddete kışkırtma" sebebiyle yaptırım kapsamına alındığı ve bu bağlamda Ben-Gvir'in İngiltere'deki maddi varlıklarının dondurulduğu, Smotrich'e de İngiltere'ye ülkeye giriş yasağı getirildiği duyuruldu.</p> <p>İsrail'in uluslararası toplum tarafından en fazla tepki çeken ve Filistin topraklarında yasa dışı bir biçimde yeni Yahudi yerleşim birimleri oluşturulmasını teşvik eden bakanlarından İtamar Ben-Gvir'in kendi de bu tip yerleşim birimlerinden birinde ikamet ediyor.</p> <h2>Ben-Gvir ve Smotrich'e ağır suçlama</h2> <p>İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy ile Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda ve Norveç dışişleri bakanlarının imzası ile yapılan yazılı açıklamada, "İtamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich, Filistinlilere karşı aşırıcı şiddete ve ağır insan hakları ihlallerine kışkırtıcılık yapmışlardır. Bu kabul edilemez tavırlar sebebiyle, sorumlulardan hesap sorulabilmesi için ilgili tedbirler alınmıştır" ifadeleri kullanıldı.</p> <h2>İsrail karara öfkeli</h2> <p>İngiltere ile dört Batı devletinin söz konusu yaptırım kararını duyurmasının ardından İsrail'den ilk tepki, İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar'dan geldi. Alınan kararı "çirkin" olarak nitelendiren Saar, İsrail hükümetinin gelecek hafta başında yapacağı özel toplantıda, bu "kabul edilemez" karara karşı atılacak adımları masaya yatıracağını dile getirdi.</p> <p>Batı Şeria'nın güneyinde yer alan El Halil kenti yakınlarında yeni bir Yahudi yerleşim biriminin açılışında, hakkında alınan kararı değerlendiren İsrail Maliye Bakanı Smotrich, "İngiltere bizi daha önce de, vatanımızın beşiğine yerleşmekten alıkoymaya çalışmıştı. Tanrının yardımıyla inşaatlara devam etmeye kararlıyız" ifadesini kullandı.</p> <p>İngiltere, birçok Avrupa ülkesi gibi, büyük bir açlık felaketinin her an yaşanabileceği, İsrail ablukası altındaki Gazze Şeridi'ne insani yardımların ulaştırılabilmesi için son dönemde İsrail'e uyguladığı baskıyı artırıyor. Aynı zamanda Filistinlilere ait Batı Şeria'ya Yahudi yerleşim birimleri kurulması, Almanya'nın da içinde olduğu çok sayıda Batı devleti tarafından, uluslararası hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle kınanıyor.</p> <p>İki İsrailli bakan hakkında yaptırım kararının açıklandığı metinde, "Ortak sorumluluklar, değerler ve çabalar çerçevesinde, İsrail halkının güvenliği ve geleceği için güçlü dostluğa" da vurgu yapıldı.</p> <p>Reuters / ET,JD</p> <p>DW Türkçe'ye nasıl engelsiz erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::Be%C5%9F%20Bat%C4%B1%20%C3%BClkesinden%20%C4%B0srailli%20bakanlara%20yapt%C4%B1r%C4%B1m&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72863074&x4=10201&x5=Be%C5%9F%20Bat%C4%B1%20%C3%BClkesinden%20%C4%B0srailli%20bakanlara%20yapt%C4%B1r%C4%B1m&x6=1&x7=%2Ftr%2Fbe%C5%9F-bat%C4%B1-%C3%BClkesinden-israilli-bakanlara-yapt%C4%B1r%C4%B1m%2Fa-72863074&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250610&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Aralarında İngiltere'nin de olduğu beş Batı ülkesi, iki İsrailli bakan hakkında yaptırım kararı aldı. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/beş-batı-ülkesinden-israilli-bakanlara-yaptırım/a-72863074?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/64235831_303.jpg
|
||
| Image caption | İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir ile İsrail Maliye Bakanı Smotrich | ||
| Image source | AMIR COHEN/REUTERS | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/64235831_303.jpg&title=Be%26%23x15f%3B%20Bat%26%23x131%3B%20%26%23xfc%3Blkesinden%20%26%23x130%3Bsrailli%20bakanlara%20yapt%26%23x131%3Br%26%23x131%3Bm | ||
| Item 31 | |||
| Id | 72856770 | ||
| Date | 2025-06-10 | ||
| Title | Avusturya'da okulda silahlı saldırı: Çok sayıda öğrenci öldürüldü | ||
| Short title | Avusturya'da bir okulda silahlı saldırı: en az 10 ölü | ||
| Teaser | Avusturya'da bir okulda düzenlenen silahlı saldırıda en az dokuz kişi yaşamını yitirdi. Saldırganın okulun eski bir öğrencisi olduğu açıklandı.<br /><p>Avusturya'nın Graz kentinde Salı sabahı bir okulda düzenlenen silahlı saldırıda, polisin açıklamasına göre en az 10 kişi öldü, çok sayıda kişi de yaralandı.</p> <p>Graz Belediye Başkanı Elke Kahr ölenlerin çoğunun öğrenci olduğunu, en az bir yetişkinin de hayatını kaybettiğini belirtti. Ölenlerin arasında saldırı zanlısının da bulunduğu kaydedildi.</p> <p>ORF kanalı saldırının okulun eski bir öğrencisi tarafından gerçekleştirildiğini duyurdu. Aynı kanala demeç veren polis sözcüsü Fritz Grundning, saldırı sonrasında failin kendi hayatına da son verdiğinin değerlendirildiğini açıkladı. </p> <p>APA ajansı güvenlik yetkililerine dayandırdığı haberinde saldırganın olayı tek başına gerçekleştirdiğini duyurdu. Saldırının gerekçesi hakkında henüz bilgi bulunmuyor.</p> <p>Polis saldırının gerçekleştiği okulu boşaltırken öğlen saatlerinden itibaren durumun tamamen kontrol altına alındığı belirtildi. </p> <h2>Fail eski öğrenci </h2> <p>Krone Zeitung'un haberine göre saldırıyı okulun 22 yaşındaki eski bir öğrencisi gerçekleştirdi. Gazete saldırganın iki sınıfta bulunan öğrencilerin üzerine ateş ettikten sonra gizlendiği tuvalette ölü olarak ele geçirildiğini duyurdu. </p> <p>Salzburger Nachrichten gazetesi saldırganın üzerinde bir tabanca ve tüfek bulunduğunu bildirirken, silahların kendi üzerine ruhsatlı olduğunu yazdı. </p> <h2>"Ulusal trajedi"</h2> <p>Saldırı Avusturya'da şok ve üzüntüye neden oldu. Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen, sosyal medya hesabı X aracılığıyla paylaştığı mesajında, yaşanan saldırı ile ilgili olarak "Kelimelerle anlatılmayacak korkunçlukta" ifadesini kullandı. Cumhurbakanı, Graz'da meydana gelen saldırının "tüm ülkeyi kalbinden vurduğunu" belirterek hayatını kaybedenlerin, "Önlerinde tüm yaşamları olan gençler" ve "onlara bu yolda eşlik eden bir eğitimci" olduğunu vurguladı.</p> <p>Avusturya Başbakanı Christian Stocker de olaydan duyduğu üzüntüyü "Ulusal trajedi" sözleriyle ifate etti. Stocker üzüntüsünü, "Bütün Avusturya'nın duyduğu ağrı ve acıyı tanımlayacak keliye yok" sözleriyle aktardı. </p> <h2>En güvenli 10 ülke arasında</h2> <p>Avusturya yasalarına göre 18 yaşından itibaren silah edinmek serbest. İçişleri Bakanlığı verilerine göre Nisan ayı itibarıyla ülkede 370 bin kişi üzerinde 1,5 milyon ateşli silah kayıtlı.</p> <p>Avusturya'da benzer silahlı saldırılar çok nadir olarak gerçekleşiyor. Küresel Barış Endeksi Avusturya'yı dünyanın en güvenli 10 ülkesi arasında gösteriyor.</p> <p>AFP / TY,ET</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::Avusturya%27da%20okulda%20silahl%C4%B1%20sald%C4%B1r%C4%B1%3A%20%C3%87ok%20say%C4%B1da%20%C3%B6%C4%9Frenci%20%C3%B6ld%C3%BCr%C3%BCld%C3%BC&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72856770&x4=10201&x5=Avusturya%27da%20okulda%20silahl%C4%B1%20sald%C4%B1r%C4%B1%3A%20%C3%87ok%20say%C4%B1da%20%C3%B6%C4%9Frenci%20%C3%B6ld%C3%BCr%C3%BCld%C3%BC&x6=1&x7=%2Ftr%2Favusturya-da-okulda-silahl%C4%B1-sald%C4%B1r%C4%B1-%C3%A7ok-say%C4%B1da-%C3%B6%C4%9Frenci-%C3%B6ld%C3%BCr%C3%BCld%C3%BC%2Fa-72856770&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250610&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Avusturya'da bir okulda düzenlenen silahlı saldırıda en az dokuz kişi yaşamını yitirdi. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/avusturya-da-okulda-silahlı-saldırı-çok-sayıda-öğrenci-öldürüldü/a-72856770?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/72854191_303.jpg
|
||
| Image source | Erwin Scheriau/APA/AFP | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/72854191_303.jpg&title=Avusturya%26%23039%3Bda%20okulda%20silahl%26%23x131%3B%20sald%26%23x131%3Br%26%23x131%3B%3A%20%26%23xc7%3Bok%20say%26%23x131%3Bda%20%26%23xf6%3B%26%23x11f%3Brenci%20%26%23xf6%3Bld%26%23xfc%3Br%26%23xfc%3Bld%26%23xfc%3B | ||
| Item 32 | |||
| Id | 72845236 | ||
| Date | 2025-06-09 | ||
| Title | Rutte: NATO'nun hava savunması yüzde 400 artmalı | ||
| Short title | Rutte: NATO'nun hava savunması yüzde 400 artmalı | ||
| Teaser | NATO Genel Sekreteri Rutte, Rusya tehdidine karşı hava savunmasının yüzde 400 artırılması ve NATO üyelerinin savunma bütçelerini GSYH'nin yüzde 5'ine çıkarması çağrısında bulundu.<br /><p>NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, ittifakın Rusya tehdidine karşı savunma kapasitesini ciddi biçimde artırması gerektiğini dile getirdi.</p> <p>Rutte, İngiltere'nin başkenti Londra'da bulunan düşünce kuruluşu Chatham House'ta Pazartesi günü yaptığı konuşmada, NATO'nun hava ve füze savunmasını yüzde 400 oranında güçlendirmesi gerektiğini belirtti. "Ukrayna'da Rusya'nın havadan nasıl terör yaydığını görüyoruz, bu yüzden gökyüzümüzü koruyan kalkanı güçlendireceğiz. Mesele şu ki: Ortak savunmamızda bir kuantum sıçramasına ihtiyacımız var" ifadelerini kullanan Rutte, NATO'nun caydırıcılığını koruyabilmesi için sadece hava savunması değil, "binlerce zırhlı araç ve tank ile milyonlarca top mermisine de" ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.</p> <h2>"Tehlike Ukrayna savaşı bitse bile sürecek"</h2> <p>NATO Genel Sekreteri, Rusya'dan kaynaklanan tehdidin Ukrayna Savaşı sona erse bile ortadan kalkmayacağını savunarak "Daha güçlü, daha adil ve daha ölümcül bir ittifak olmalıyız" dedi. Rutte'nin açıklamaları, Temmuz ayında yapılması planlanan Lahey NATO zirvesi arefesinde geldi.</p> <p>Mark Rutte Pazartesi günü ayrıca İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile Downing Street'te görüşecek. Bu, Starmer'in Temmuz 2024'te iktidara gelmesinden bu yana iki liderin yaptığı ikinci yüz yüze görüşme olacak.</p> <p>İngiltere hükümeti geçen hafta, Rusya'dan gelen tehditlere karşı ülkenin askeri kapasitesini artırma planını duyurmuştu. Plana göre, ülke genelinde altı yeni mühimmat fabrikası kurulacak ve 12 adet nükleer tahrikli saldırı denizaltısı inşa edilecek. Starmer hükümeti ayrıca savunma harcamalarını 2027'ye kadar gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) yüzde 2,5'ine çıkarma sözü verdi. Ancak yüzde 5 hedefine dair henüz resmi bir takvim açıklanmış değil.</p> <h2>Rusya'dan tepki: "NATO saldırı aracına dönüştü"</h2> <p>Moskova ise Rutte'nin çağrısına tepki gösterdi. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, "NATO kendini saldırı ve çatışma aracı olarak gösteriyor" ifadesini kullandı.</p> <h2>Trump ve yüzde 5 baskısı</h2> <p>ABD Başkanı Donald Trump, NATO müttefiklerinden savunma harcamalarını mevcut yüzde 2 hedefinden yüzde 5'e çıkarmalarını talep ediyor.</p> <p>Geçen hafta Brüksel'de düzenlenen NATO Savunma Bakanları toplantısında konuşan ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, müttefiklerin bu hedefe yaklaşmakta olduğunu aktardı. Hegseth ayrıca, "İttifakımız birkaç hafta içinde yüzde 5 taahhüdüne hazır hale gelecek. Bunun yüzde 3,5'i doğrudan askeri harcamalar, yüzde 1,5'i ise altyapı ve savunma bağlantılı faaliyetler olacak" dedi.</p> <p>AFP / BÜ,ET</p> <p>DW Türkçe'ye nasıl engelsiz erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::Rutte%3A%20NATO%27nun%20hava%20savunmas%C4%B1%20y%C3%BCzde%20400%20artmal%C4%B1&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72845236&x4=10201&x5=Rutte%3A%20NATO%27nun%20hava%20savunmas%C4%B1%20y%C3%BCzde%20400%20artmal%C4%B1&x6=1&x7=%2Ftr%2Frutte-nato-nun-hava-savunmas%C4%B1-y%C3%BCzde-400-artmal%C4%B1%2Fa-72845236&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250609&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Rutte'ye göre NATO'nun hava savunmasının yüzde 400 artırılması gerekiyor. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/rutte-nato-nun-hava-savunması-yüzde-400-artmalı/a-72845236?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/72841285_303.jpg
|
||
| Image caption | Mark Rutte | ||
| Image source | Khalil Hamra/AP/dpa/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/72841285_303.jpg&title=Rutte%3A%20NATO%26%23039%3Bnun%20hava%20savunmas%26%23x131%3B%20y%26%23xfc%3Bzde%20400%20artmal%26%23x131%3B | ||
| Item 33 | |||
| Id | 72840115 | ||
| Date | 2025-06-09 | ||
| Title | Türkiye ile İngiltere ticarette yakınlaşıyor | ||
| Short title | Türkiye ile İngiltere ticarette yakınlaşıyor | ||
| Teaser | Türkiye ile İngiltere arasında 2020'de imzalanan serbest ticaret anlaşması güncelleniyor. Temmuz'da başlayacak müzakerelerde otomotiv, kimya, hizmet ve gıda sektörlerinde iş birliklerinin artırılması hedefleniyor.<br /><p>ABD'de Donald Trump'ın ikinci başkanlık dönemi ile birlikte küresel ticarette dengeler sarsılırken yeni ittifakların da ayak sesleri duyuluyor. Bu süreçte İngiltere ile Türkiye arasındaki yakınlaşma dikkat çekiyor. İki ülke temmuz ayı içinde yeni bir serbest ticaret anlaşması ile otomotivden hizmet sektörüne kadar pek çok alanda iş birliklerini artırmaya hazırlanıyor. Özellikle kimya, gıda ve hizmet sektörlerinde kurulacak iş birliklerinin yanı sıra, başta Körfez ülkeleri olmak üzere üçüncü ülkelerde ortak yatırımlar da gündemde.</p> <h2>Trump sonrası yakınlaşma arttı</h2> <p>Birleşik Krallık'ın Avrupa Birliği'nden (AB) ayrılmasıyla (Brexit), Türkiye ile İngiltere arasında 29 Aralık 2020 tarihinde serbest ticaret anlaşması (STA) imzalanmıştı. Yeni anlaşma ile Gümrük Birliği'nin getirmiş olduğu kazanımlar korunurken sanayi ürünlerinde gümrük vergileri sıfırlandı. Ayrıca hizmet, yatırım, tarım ve işlenmiş tarım ürünlerinde yeni ticari ilişkiler geliştirilmesi konusunda mutabakata varıldığı açıklandı.</p> <p>Donald Trump'ın Kasım 2024'te ikinci kez ABD Başkanı seçilmesi sonrasında, küresel ticarette pek çok taş yerinden oynadı. ABD ile Çin arasında başlayan gümrük savaşları Kanada'dan Meksika'ya, Avrupa'dan Uzakdoğu'ya kadar tüm dünya ticaretini olumsuz etkiledi. Bu süreçte, batı ülkeleri arasındaki geleneksel ittifaklar zayıflarken, yeni ortaklık alternatifleri de gündeme gelmeye başlıyor. Bunlar içerisinde son dönemde en dikkat çekici olanlardan biri ise Türkiye ile İngiltere arasındaki yeni STA görüşmeleri olacak. </p> <h2>Yeni STA için gözler temmuz ayında</h2> <p>2025'in mayıs ayı başında, Türkiye'nin Ticaret Bakanı Ömer Bolat ile İngiltere Ticaret Bakanı Jonathan Reynolds Londra'da bir araya gelerek iki ülke arasında yeni dönemde daha da yakın ticari ilişkileri kurulması konusunda anlaşmaya vardı.</p> <p>Görüşme sonrasında İngiltere Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, "İngiltere ve Türkiye arasında güçlü bir ekonomik ilişki bulunuyor. 2024'te iki ülke arasındaki ticaret yaklaşık 28 milyar sterlin seviyesine ulaşmış olup, Türkiye İngiltere'nin 16'ncı en büyük ticaret ortağı konumunda. Halihazırda İngiliz şirketleri Türkiye'nin 86 milyonluk büyüyen pazarına 9,3 milyar sterlin değerinde mal ve hizmet ihraç ediyor" denildi.</p> <p>Yapılan görüşmeden çıkan en önemli sonuç ise, iki ülke arasında 2020'de imzalanan STA'nın güncellenmesine yönelik müzakerelerin ilk turunun Temmuz 2025 içerisinde yapılacağının ilan edilmesi oldu. Bunun ilk adımı olarak da bakanlar görüşme sonrasında, 2020 tarihli İngiltere-Türkiye STA'sında yapılan bir değişiklikle, Teknik Ticaret Engelleri (TTE) başlığının güncellenmiş faslını imzaladı.</p> <p>2025 yılı içinde kademeli olarak yürürlüğe girmesi beklenen yeni düzenlemeler ile hem karşılıklı ticarette hem de doğrudan yatırımlarda artış olması, Ortadoğu, Körfez ve Orta Asya gibi bölgelerde ise ortak ticaret ve yatırım fırsatları yaratılması bekleniyor.</p> <h2>"İlişkileri derinleştiren kritik bir adım"</h2> <p>Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye - Birleşik Krallık İş Konseyi Başkanı Osman Okyay, yeni STA sürecinin Türkiye ile Birleşik Krallık arasındaki ekonomik ilişkilerin niteliğini daha da derinleştiren kritik bir adım olduğunu dile getiriyor. İmzalanacak yeni protokollerle iki ülke arasındaki ürün dolaşımının çok daha hızlı ve öngörülebilir hale geleceğini vurgulayan Okyay, "Özellikle makine, otomotiv, elektrikli cihazlar gibi regülasyon yoğun sektörlerde ürünlerin Birleşik Krallık pazarına daha hızlı giriş yapabilmesi mümkün hale gelecek" diyor.</p> <h2>"Hizmet ticaretinde büyük fırsat var"</h2> <p>Temmuz 2025'te resmen başlayacak yeni STA müzakerelerinde hizmet ticaretinin serbestleştirilmesi en kritik başlıklardan biri olacak. 2024 verilerine göre Türkiye'nin Birleşik Krallık'a yaptığı ihracatın yüzde 34'ü hizmetlerden oluşuyor.</p> <p>Bu müzakerelerin Türkiye'nin bugüne kadar imza attığı en geniş kapsamlı ve etkisi yüksek STA'yı doğurabileceğine dikkat çeken Okyay, şu görüşleri dile getiriyor: "Hizmet sektörleri şu anda AB ile olan Gümrük Birliği'ne dahil değil. Ancak bu hedef Birleşik Krallık ile daha kısa sürede somut hale gelebilir. Türkiye açısından inşaat, müteahhitlik, mobil oyun ve fintech gibi alanlarda güçlü fırsatlar doğacak. Birleşik Krallık ise bu süreçte finansal hizmetler ve telekomünikasyon gibi sektörlerde avantaj kazanabilir."</p> <p>Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, son beş yılda Türkiye ile Birleşik Krallık arasındaki dış ticaret hacmi yüzde 20 artarak 20 milyar doların üzerine çıktı. Başını İngiltere'nin çektiği Birleşik Krallık, 2024 sonunda Türkiye'nin ihracatında Almanya ve ABD'nin ardından üçüncü sırada yer aldı. Birleşik Krallık ithalatta ise 12. sırada yer alırken Türkiye bölge ile ticaretinde 8,5 milyar dolarlık fazla verdi.</p> <h2>Otomotiv, hazır giyim ve elektronik ticareti önde</h2> <p>Türkiye ile İngiltere arasındaki ticaret 2025'e de iyi başladı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, Türkiye'nin İngiltere'ye ihracatı 2025'in nisan ayında yüzde 29,4 ve mayısta yüzde 21,4 artış kaydetti. Yılın ilk 5 ayındaki artış ise, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11,5 artışla 5,5 milyar dolar oldu.</p> <p>Türkiye'nin İngiltere'ye ihracatında öne çıkan sektörler büyüklük sırasına göre otomotiv, hazır giyim-tekstil, elektrik-elektronik ürünleri ve kimyevi maddeler olarak sıralanıyor. İngiltere'den yapılan ithalatta ise otomotiv, demir-çelik ve makine sektörleri öne çıkıyor.</p> <h2>"AB ülkeleri içinde model olacak"</h2> <p>İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, İngiltere'ye ihracatta 2024 senesini yaklaşık 900 milyon dolar ile kapattıklarını ifade ederek "İngiltere, Türk kimya sektörü için yalnızca büyük bir pazar değil; aynı zamanda Avrupa'ya geçişte stratejik bir köprü konumunda" diyor.</p> <p>Özellikle kozmetik, medikal cihazlar, plastik ve özel kimyasallar gibi regülasyona tabi alt sektörlerde yapılacak yeni düzenlemelerle binlerce Türk şirketinin İngiltere pazarına giriş yapabileceğini dile getiren Pelister, "Bu protokoller sadece Birleşik Krallık pazarı için değil, aynı zamanda Türkiye'nin AB ile gerçekleştireceği STA güncellemeleri açısından da model teşkil edecek" öngörüsünde bulunuyor.</p> <p>DW Türkçe'ye nasıl engelsiz erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::T%C3%BCrkiye%20ile%20%C4%B0ngiltere%20ticarette%20yak%C4%B1nla%C5%9F%C4%B1yor&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72840115&x4=10201&x5=T%C3%BCrkiye%20ile%20%C4%B0ngiltere%20ticarette%20yak%C4%B1nla%C5%9F%C4%B1yor&x6=1&x7=%2Ftr%2Ft%C3%BCrkiye-ile-ingiltere-ticarette-yak%C4%B1nla%C5%9F%C4%B1yor%2Fa-72840115&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250609&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Türkiye ile İngiltere arasında 2020'de imzalanan serbest ticaret anlaşması güncelleniyor. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/türkiye-ile-ingiltere-ticarette-yakınlaşıyor/a-72840115?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/67055262_303.jpg
|
||
| Image caption | Sembol fotoğraf | ||
| Image source | Sina Schuldt/dpa/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/67055262_303.jpg&title=T%26%23xfc%3Brkiye%20ile%20%26%23x130%3Bngiltere%20ticarette%20yak%26%23x131%3Bnla%26%23x15f%3B%26%23x131%3Byor | ||
| Item 34 | |||
| Id | 72771762 | ||
| Date | 2025-06-03 | ||
| Title | Hollanda'da koalisyon hükümeti dağıldı,başbakan istifa etti | ||
| Short title | Hollanda'da koalisyon hükümeti dağıldı | ||
| Teaser | Hollanda'da aşırı sağcı Geert Wilders'in 10 maddelik göç karşıtı planının hayata geçirilmemesini gerekçe göstererek koalisyona desteğini çekmesiyle 11 ay önce kurulan hükümet dağıldı. Başbakanı Dick Schoof istifa etti.<br /><p>Hollanda'da aşırı sağcı Geert Wilders'in göç politikası konusunda anlaşmazlığa düştüğü hükümet ortaklarına desteğini sonlandırma kararı almasının ardından geçen sene Temmuz ayında kurulan dört partili koalisyon hükümeti dağıldı.</p> <p>Özgürlük Partisi (PVV) Genel Başkanı Wilders, iki gün önce sığınma başvurularının durdurulması, aile birleşiminin sona erdirilmesi, sınırların gerekirse ordu ile korunması gibi göç karşıtı önlemler içeren 10 maddelik bir plan sunmuş ve koalisyon ortaklarının bu planı desteklememeleri durumunda hükümetten çekileceğini duyurmuştu.</p> <p>Wilders'ın bugün açıkladığı kararın ardından Euro Bölgesi'nin beşinci büyük ekonomisi olan Hollanda siyasi belirsizliklerle karşı karşıya. Bu ay sonu Lahey'de düzenlenecek NATO Zirvesi'ne ev sahipliği yapmaya hazırlanan Hollanda'da erken seçim düzenlenmesi bekleniyor. Koalisyon ortaklarının başbakan seçtiği Dick Schoof yalnızca 11 aydır bu görevdeydi.</p> <h2>Yeşilgöz: Wilders'ın kararı sorumsuzca</h2> <p>Eski Başbakan ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte'nin merkez sağdaki Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi'nin (VVD) lideri Dilan Yeşilgöz, ortağı oldukları koalisyonun çökmesi üzerine "şoktayım" ifadesini kullandı.</p> <p>Başbakan Dick Schoof'un kendilerini "kıtada bir savaş yaşandığı ve ekonomik krizin kapıda olduğuna" dair uyardığını ve parti liderlerinden "sorumlu davranmalarını" istediğini anlatan Yeşilgöz, Wilders'ın kararının "son derece sorumsuzca" olduğunu söyledi.</p> <p>PVV halihazırda parlamentodaki en büyük parti konumunda ancak anketler oylarının gerilediğine işaret ediyor. Son kamuoyu yoklamaları Wilders'ın partisini, parlamentonun ikinci büyük grubu olan İşçi Partisi/Yeşiller ittifakıyla başa baş gösteriyor.</p> <h2>Başbakan istifasını sundu</h2> <p>Hollanda Başbakanı Dick Schoof, Özgürlük Partisi'nin koalisyon hükümetinden çekilmesinin ardından Hollanda Kralı Willem Alexander'a istifasını sundu.</p> <p>Schoof, mevcut hükümetin geçici hükümet olarak göreve devam edeceğini ve güvenlik ile ilgili meseleler konusunda ilerleme sağlamaya çalışacağını belirtti.</p> <p>İslam ve göçmen karşıtı Geert Wilders'in destek verdiği koalisyon, Kasım 2023'teki genel seçimlerin ardından Temmuz 2024'te kurulabilmişti. Wilders, üç muhafazakâr sağ partiyi kendisiyle ortaklığa ikna edebilmek için başbakanlıktan vazgeçmiş ve camilerin yasaklanması gibi taleplerinden geri adım atmıştı.</p> <p>DW,Reuters,dpa,AP / MUK,ET</p> <p>DW Türkçe'ye nasıl engelsiz erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::Hollanda%27da%20koalisyon%20h%C3%BCk%C3%BCmeti%20da%C4%9F%C4%B1ld%C4%B1%2Cba%C5%9Fbakan%20istifa%20etti&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72771762&x4=10201&x5=Hollanda%27da%20koalisyon%20h%C3%BCk%C3%BCmeti%20da%C4%9F%C4%B1ld%C4%B1%2Cba%C5%9Fbakan%20istifa%20etti&x6=1&x7=%2Ftr%2Fhollanda-da-koalisyon-h%C3%BCk%C3%BCmeti-da%C4%9F%C4%B1ld%C4%B1-ba%C5%9Fbakan-istifa-etti%2Fa-72771762&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250603&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Hollanda'da aşırı sağcı Geert Wilders geçen Temmuz'da kurulan dört partili koalisyona desteğini çekti. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/hollanda-da-koalisyon-hükümeti-dağıldı-başbakan-istifa-etti/a-72771762?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&title=Hollanda%26%23039%3Bda%20koalisyon%20h%26%23xfc%3Bk%26%23xfc%3Bmeti%20da%26%23x11f%3B%26%23x131%3Bld%26%23x131%3B%2Cba%26%23x15f%3Bbakan%20istifa%20etti | ||
| Item 35 | |||
| Id | 72773324 | ||
| Date | 2025-06-03 | ||
| Title | OECD: Türkiye Trump'ın vergilerinden sınırlı etkilenecek | ||
| Short title | OECD: Türkiye Trump'ın vergilerinden sınırlı etkilenecek | ||
| Teaser | ABD Başkanı Trump'ın başlattığı ticaret savaşının küresel ekonomiyi olumsuz etkilediği bildiren OECD, küresel büyüme tahminini aşağı yönlü revize etti. Kurum, Türkiye için de büyüme öngörüsünü düşürdü.<br /><p>Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), ABD Başkanı Donald Trump'ın ticaret vergilerinin de neden olduğu belirsizliklerin etkisiyle 2025 yılı küresel büyüme tahminini yüzde 3,1'den yüzde 2,9'a düşürdü. OECD gelecek yılki büyüme öngörüsünü de aşağı yönlü revize ederek yüzde 3'ten yüzde 2,9'a indirdi.</p> <p>Ülkeler bazında bakıldığında OECD; Türkiye ekonomisinin bu yıl yüzde 2,9, 2026'da ise yüzde 3,3 büyüyeceğini tahmin ediyor. Önceki tahminde bu oranlar sırasıyla yüzde 3,1 ve yüzde 3,9 olmuştu.</p> <p>Raporun Türkiye bölümünde, sıkılaşan finansal koşulların hanehalkı tüketimini sınırladığı, ticaretteki zayıflamanın ise özel sektör yatırımları ve ihracat büyümesini olumsuz etkilediği kaydedildi.</p> <p>Öte yandan Türkiye'nin Trump'ın gümrük vergilerinden görece "sınırlı" etkileneceğine dikkat çekildi. Türkiye'den ABD'ye yapılan ihracatın halihazırda yüzde 10'luk genel tarife kapsamına girdiği hatırlatılan raporda, yine de bunun, Türkiye'nin toplam dış satımlarının yalnızca yüzde 6'sını ve ekonomik büyüklüğünün yüzde 1'ini oluşturduğu kaydedildi. Ayrıca Türkiye'nin zaten 2018 yılından bu yana ABD'nin çelik ve alüminyum tarifelerine tabi olduğu hatırlatılarak, tüm ülkelere uygulanan yeni yüzde 25'lik vergiden daha az etkilendiği kaydedildi.</p> <p>Raporda, küresel ticaretteki belirsizliklerin Türk ihracatçısını, Avrupa'nın talebinde yaşanabilecek olası bir yavaşlama üzerinden dolaylı olarak etkileyeceği değerlendirmesi yer aldı.</p> <h2>Küresel zorluklar</h2> <p>Kurumun Haziran raporunda küresel ekonominin "giderek daha zorlu" bir görünümle karşı karşıya olduğu vurgulandı. "Yeni gümrük vergileri yoluyla ticaret maliyetindeki artışlar enflasyonu körükleyebilir" denilen raporda, "zayıflayan iş ve tüketici güveni ile artan politika belirsizliklerinin" olumsuz görünüme katkı yaptığı kaydedildi.</p> <p>Trump, 1 Şubat'ta ilk gümrük vergilerini açıklayarak ticaret savaşını tetiklemiş ve ardından dünyanın iki büyük ekonomisi ABD ile Çin karşılıklı olarak sırasıyla gümrük vergilerini yüzde 145 ve yüzde 125'e kadar yükseltmişti. Washington ile Pekin daha sonra karşılıklı olarak vergi oranlarını düşürme kararı almıştı.</p> <p>OECD'ye göre Trump'ın politikalarından en çok, ticaret savaşının merkezindeki dört ülke; ABD, Kanada, Meksika ve Çin olumsuz etkilenecek. Sürecin diğer ülkelere etkisi ise daha sınırlı olacak. Kurum, ABD için 2025 büyüme beklentisini yüzde 2,2'den yüzde 1,6'ya düşürdü.</p> <h2>Almanya için yüzde 0,4 büyüme beklentisi</h2> <p>OECD Almanya'nın ise bu yıl yüzde 0,4 büyüyeceğini öngördü. Bu, Alman Ekonomi Bakanlığının 2025 tahminlerinden daha iyi bir sonuca işaret ediyor.</p> <p>Ekonomi Bakanlığı Nisan ayında, 2025 yılını sıfır büyümeyle kapatacaklarını öngörmüş, dönemin Ekonomi Bakanı Robert Habeck, "Gümrük vergileri ve ticaret politikası türbülansı, Alman ekonomisine diğer ülkelerden daha sert vuruyor" demişti.</p> <p>Ekonomisi ihracata dayalı Almanya'da yeni hükümet altyapı yatırımlarına 500 milyar euro harcayarak ekonomik aktiviteyi canlandırmayı hedefliyor.</p> <p>DW,dpa / MUK,ET</p> <p>DW Türkçe'ye nasıl engelsiz erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::OECD%3A%20T%C3%BCrkiye%20Trump%27%C4%B1n%20vergilerinden%20s%C4%B1n%C4%B1rl%C4%B1%20etkilenecek&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72773324&x4=10201&x5=OECD%3A%20T%C3%BCrkiye%20Trump%27%C4%B1n%20vergilerinden%20s%C4%B1n%C4%B1rl%C4%B1%20etkilenecek&x6=1&x7=%2Ftr%2Foecd-t%C3%BCrkiye-trump-%C4%B1n-vergilerinden-s%C4%B1n%C4%B1rl%C4%B1-etkilenecek%2Fa-72773324&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250603&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | OECD, küresel büyüme tahminini aşağı yönlü revize etti. Kurum, Türkiye için de büyüme öngörüsünü düşürdü. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/oecd-türkiye-trump-ın-vergilerinden-sınırlı-etkilenecek/a-72773324?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/68774340_303.jpg
|
||
| Image source | Tolga Ildun/ZUMA Press Wire/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/68774340_303.jpg&title=OECD%3A%20T%26%23xfc%3Brkiye%20Trump%26%23039%3B%26%23x131%3Bn%20vergilerinden%20s%26%23x131%3Bn%26%23x131%3Brl%26%23x131%3B%20etkilenecek | ||
| Item 36 | |||
| Id | 72770237 | ||
| Date | 2025-06-03 | ||
| Title | Enflasyon - TÜİK: Yüzde 35, ENAG: Yüzde 71 | ||
| Short title | Enflasyon - TÜİK: Yüzde 35, ENAG: Yüzde 71 | ||
| Teaser | Türkiye'de Mayıs ayı enflasyonu TÜİK tarafından yıllık bazda yüzde 35,41 olarak açıklandı. Bağımsız araştırma kuruluşu ENAG'ın hesapladığı enflasyon ise yüzde 71,23.<br /><p>Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Mayıs 2025 enflasyon oranlarını açıkladı. Buna göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Mayıs ayında bir önceki aya oranla yüzde 1,53; 2024'ün Mayıs ayına göre ise yüzde 35,41 arttı.</p> <p>En yüksek ağırlığa sahip üç ana harcama grubunun yıllık değişimleri TÜİK'in verilerine göre, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 32,87, ulaştırmada yüzde 24,59, ve konutta yüzde 67,43 artış olarak hesaplandı.</p> <p>Aynı harcama gruplarına aylık bazda (Nisan 2025'e kıyasla) bakıldığında ise, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,71 azalış, ulaştırmada yüzde 2,66 artış ve konutta yüzde 2,99 artış görüldüğü aktarıldı.</p> <h2>ENAG'ın enflasyon oranı TÜİK'in açıkladığının iki katı</h2> <p>Bağımsız araştırma kuruluşu ENAG'a (Enflasyon Araştırma Grubu) göre ise enflasyon yıllık bazda yüzde 71,23, bir önceki aya kıyasla da yüzde 3,66 artmış durumda:</p> <p>DW / ET,MUK</p> <p>DW Türkçe'ye nasıl engelsiz erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::Enflasyon%20-%20T%C3%9C%C4%B0K%3A%20Y%C3%BCzde%2035%2C%20ENAG%3A%20Y%C3%BCzde%2071&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72770237&x4=10201&x5=Enflasyon%20-%20T%C3%9C%C4%B0K%3A%20Y%C3%BCzde%2035%2C%20ENAG%3A%20Y%C3%BCzde%2071&x6=1&x7=%2Ftr%2Fenflasyon-t%C3%BCik-y%C3%BCzde-35-enag-y%C3%BCzde-71%2Fa-72770237&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250603&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Mayıs 2025 enflasyonu TÜİK'e göre yüzde 35,41, ENAG'a göre ise yüzde 71,23. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/enflasyon-tüik-yüzde-35-enag-yüzde-71/a-72770237?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/62500974_303.jpg
|
||
| Image source | Westend61/IMAGO | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/62500974_303.jpg&title=Enflasyon%20-%20T%26%23xdc%3B%26%23x130%3BK%3A%20Y%26%23xfc%3Bzde%2035%2C%20ENAG%3A%20Y%26%23xfc%3Bzde%2071 | ||
| Item 37 | |||
| Id | 72738977 | ||
| Date | 2025-05-30 | ||
| Title | Buzulların erimesi dünyaya nasıl zarar veriyor? | ||
| Short title | Buzulların erimesi dünyaya nasıl zarar veriyor? | ||
| Teaser | Dünyanın su rezervlerinin yüzde 70'ini oluşturan buzullar hızla eriyor. Bu erime su krizleri, sel felaketleri, enerji kesintileri ve kültürel geleneklerin kaybına yol açıyor. | ||
| Short teaser | Buzullar hızla eriyor, su kaynakları azalıyor, seller artıyor. Kültürel değerler tehdit altında. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/buzulların-erimesi-dünyaya-nasıl-zarar-veriyor/a-72738977?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/71717760_303.jpg
|
||
| Image caption | Alplerdeki buzulların yarısı son 75 yılda olağanüstü bir hızla eridi | ||
| Image source | Denis Balibouse/REUTERS | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/71717760_303.jpg&title=Buzullar%26%23x131%3Bn%20erimesi%20d%26%23xfc%3Bnyaya%20nas%26%23x131%3Bl%20zarar%20veriyor%3F | ||
| Item 38 | |||
| Id | 72700808 | ||
| Date | 2025-05-28 | ||
| Title | İsrail baskı altında: Netanyahu yalnızlaşıyor mu? | ||
| Short title | İsrail baskı altında: Netanyahu yalnızlaşıyor mu? | ||
| Teaser | Gazze'deki savaş 18'inci ayını geride bırakırken, Almanya ve ABD başta olmak üzere İsrail'in en yakın müttefiklerinden gelen eleştiriler sertleşiyor.<br /><p>Gazze'de 18 ayı aşkın süredir sürmekte olan savaşta, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'ya yönelik uluslararası desteğin giderek zayıflıyor. Başta Almanya ve ABD olmak üzere, uzun süredir İsrail'e güçlü destek veren ülkelerde bile siyasi söylemler değişmeye başladı.</p> <h2>Almanya'dan gelen eleştiriler</h2> <p>Tarihi nedeniyle İsrail'i ilgilendiren konularda izlediği politikalarda son derece temkinli olan Almanya'da, görevi Mayıs ayı başında devralan Başbakan Friedrich Merz'in İsrail'e getirdiği eleştiriler, Berlin'in İsrail'e yönelik yaklaşımında bir dönüşüme işaret ediyor.</p> <p>Birkaç gün önce Berlin'de düzenlenen "re:publica" konferansında konuşan Merz, İsrail'in Gazze stratejisine sert eleştiriler yöneltti. Merz, "Sivillerin çektiği acılar artık meşru gösterilemez" diye konuştu. Almanya'nın İsrail'e karşı taşıdığı özel sorumluluğa dikkat çeken Merz, uluslararası insancıl hukukun açıkça ihlal edildiği durumlarda ise sessiz kalınamayacağını vurguladı.</p> <p>İsrail'in Gazze'de nasıl bir stratejik hedefle hareket ettiğini "açıkçası artık anlayamadığını" da dile getiren Merz, "İsrail, en yakın müttefiklerini bile yabancılaştırmamalı" diye konuştu. Almanya ile İsrail'in yakın temas halinde olduğunu da vurgulayan Merz, bu hafta içinde Netanyahu ile bir telefon görüşmesi planlandığını da sözlerine ekledi.</p> <p>Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul da Gazze'deki insani durumu "katlanılmaz" olarak tanımlayarak, bölgeye yardım ulaştırmanın daha etkili hale gelmesi gerektiğini söyledi. Wadephul, Almanya'nın İsrail'e olan bağlılığı ile insan onuru ve uluslararası hukuk değerleri arasında bir denge kurulması gerektiğini vurguladı.</p> <p>2023'te Almanya, İsrail'e 326,5 milyon euro değerinde silah ihracatına onay vermişti. Bu, 2022'ye kıyasla 10 katlık bir artış anlamına geliyor. 2024'te bu rakam 161,1 milyon euroya geriledi.</p> <h2>ABD'den dikkat çeken açıklamalar</h2> <p>İsrail'in en önemli müttefiki olan ABD'de de söylem değişiyor. Başkan Donald Trump, New Jersey'de gazetecilere yaptığı açıklamada, "İsrail ile konuşuyoruz. Bu durumu bir an önce sonlandırmak istiyoruz" dedi. Söz konusu açıklama her ne kadar sembolik bir karakter taşısa da bu açıklama Trump'ın Netanyahu'ya verdiği koşulsuz desteğin azaldığını gösteriyor.</p> <p>Belçika'daki Louvain Katolik Üniversitesi'nde Uluslararası İlişkiler Profesörü olan Elena Aoun, bu söylem değişimini "Netanyahu ile ilişkilerde belirgin bir gerginlik" olarak değerlendiriyor. Aoun, ABD'nin İsrail'e askeri ve finansal desteğinin ise hâlâ kesintisiz devam ettiğine dikkat çekiyor.</p> <p>Öte yandan İsrail hükümeti Gazze'deki savaşa ek olarak Batı Şeria'daki yerleşim politikaları nedeniyle de eleştiriliyor. İsrail'e karşı bir adım da Birleşik Krallık'tan geldi. Londra, ilk kez aşırı sağcı bazı yerleşimcileri yaptırım listesine aldı.</p> <h2>AB'den temkinli adımlar</h2> <p>Berlin ve Washington'da bunlar yaşanırken, Avrupa Birliği (AB) de İsrail'le olan ilişkilerini yeniden değerlendirmeye başladı. Geçen hafta, AB dışişleri bakanları İsrail ile ticaret ve siyasi ilişkileri belirleyen Ortaklık Anlaşması'nın gözden geçirilmesini gündeme getirdi. AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, Gazze'ye ulaşan insani yardımların "okyanusta bir damla" kaldığını söyledi.</p> <p>Bu gelişmelere temkinli yaklaşılması gerektiğine dikkat çeken Aoun, "Bu söylem değişikliği, eyleme dönüşmüş değil. Anlaşmanın gözden geçirilmesi sadece bir başlangıç. AB'nin hâlâ karar vermesi gereken asıl konu, İsrail'in Anlaşma'nın 2'nci maddesini ihlal edip etmediği" değerlendirmişini yapıyor. Bu madde, AB ile İsrail arasındaki ticari ilişkileri insan haklarına saygı koşuluna bağlıyor.</p> <p>Şu ana kadar 27 AB ülkesinden 17'si anlaşmanın gözden geçirilmesini destekledi. Almanya, Macaristan ve Çekya ise bu adıma karşı çıktı. İsrail bu üç ülkeye açık bir şekilde teşekkür etti.</p> <p>Çalışmalarını Fransa'daki IFRI Güvenlik Araştırmaları Merkezi'nde sürdüren Amélie Férey, AB'nin bu bağlamda etkisinin sınırlı olduğunu vurguluyor. Férey, "ABD, ana silah ve finansman sağlayıcısı. Dolayısıyla destek ya da destek eksikliği büyük fark yaratıyor" diyor.</p> <h2>Uluslararası Ceza Mahkemesi süreci</h2> <p>2024'ün Kasım ayında, Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), İsrail Başbakanı Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkarmıştı. Kararın sembolik önemi büyük olsa da pratik etkisi tartışmalı.</p> <p>Almanya, Macaristan, Fransa ve Belçika bu kararları uygulamayacaklarını açıkladı. Aoun bu durumun uluslararası adalet mekanizmalarının zayıfladığını gösterdiği görüşünü savunurken, Férey farklı bir görüşte: "Tutuklama kararı, Netanyahu ve ekibinin hareket özgürlüğünü kısıtladı. Artık birçok ülkeye seyahat etmekten çekiniyorlar."</p> <p>UCM'nin Netanyahu hakkındaki kararı, mahkemenin demokratik bir ülkenin görevdeki liderine, sürmekte olan bir çatışma nedeniyle çıkardığı ilk karar olma niteliğini taşıyor. Karara sert tepki veren Netanyahu, suçlamaları "rezalet" olarak nitelendirmiş ve İsrail'in Gazze'de yalnızca kendini savunduğunu söylemişti.</p> <h2>Avrupa'nın inandırıcılığı sorgulanıyor</h2> <p>Öte yandan Férey, Avrupa'nın Gazze konusundaki yaklaşımının iki yüzlü olduğu eleştirisini yöneltiyor. AB'nin izlediği politikaların kuruluşun küresel düzeyde güvenilirliğini ciddi biçimde zedelediğine dikkat çeken Férey, Avrupa'nın artık iki devletli çözüm yönünde somut bir yol haritası sunması gerektiğini söylüyor. Férey, "Avrupa Ukrayna için kendi kaderini tayin hakkını savunurken, Gazze'de Filistinliler için aynı ilkeyi uygulamıyor" diye konuşuyor.</p> <h2>İsrail içinde ve dışında artan baskı</h2> <p>İsrail'in Gazze'deki askeri operasyonu sürerken, ordu bölgenin yaklaşık yüzde 40'ını kontrol altına aldığını ve iki ay içinde bu oranın yüzde 75'e çıkarılacağını duyurdu.</p> <p>On bir hafta süren ablukanın ardından Gazze'ye yardımların sınırlı bir biçimde girişine izin verilse de bölgedeki insani durum hâlâ çok ağır. Uluslararası yardım kuruluşlarına göre, koşullar felaket düzeyinde. Hamas kontrolündeki Gazze Sağlık Bakanlığına göre ise savaş nedeniyle şimdiye kadar yaklaşık 54 bin Filistinli öldürüldü, 122 bin kişi de yaralandı.</p> <p>Öte yandan İsrail içindeki muhalefet de giderek büyüyor. Rehinelerin aileleri ve sivil toplum örgütleri, protesto gösterilerini sürdürüyor. Aoun, buna rağmen İsrail halkının büyük çoğunluğunun hâlâ savaşa desteğinin sürdüğünü söylüyor: "Anketler yüzde 50'den biraz fazla bir kesimin operasyonları desteklemeye devam ettiğini gösteriyor.</p> <h2>Stratejik hedeflere ulaşıldı mı?</h2> <p>Netanyahu, savaşın başlangıcından bu yana ana stratejik hedefin Hamas'ı yok etmek olduğunu defalarca dile getirmiş olsa da, bu hedefe henüz ulaşılabilmiş değil. Aoun, "Savaş iki yıldır sürüyor. Değişen asıl şey uluslararası algı. Özellikle Filistinlilerin çektiği acılar artık daha fazla görünür durumda" diyor.</p> <p>Férey ise farklı bir görüşte:</p> <p>"Eğer amaç Hamas'ın askeri tehdidini yok etmek idiyse, bu başarıldı. Fakat siyasi hedefler ve kalıcı barış çok daha karmaşık."</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::%C4%B0srail%20bask%C4%B1%20alt%C4%B1nda%3A%20Netanyahu%20yaln%C4%B1zla%C5%9F%C4%B1yor%20mu%3F&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72700808&x4=10201&x5=%C4%B0srail%20bask%C4%B1%20alt%C4%B1nda%3A%20Netanyahu%20yaln%C4%B1zla%C5%9F%C4%B1yor%20mu%3F&x6=1&x7=%2Ftr%2Fisrail-bask%C4%B1-alt%C4%B1nda-netanyahu-yaln%C4%B1zla%C5%9F%C4%B1yor-mu%2Fa-72700808&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250528&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Netanyahu'ya yönelik uluslararası baskı artarken, Batı'dan gelen eleştiriler artıyor. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/israil-baskı-altında-netanyahu-yalnızlaşıyor-mu/a-72700808?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/72627528_303.jpg
|
||
| Image caption | Almanya ve ABD'nin İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'ya desteğinde çatlaklar meydana gelmeye başladı | ||
| Image source | Ronen Zvulun/AP Photo/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/72627528_303.jpg&title=%26%23x130%3Bsrail%20bask%26%23x131%3B%20alt%26%23x131%3Bnda%3A%20Netanyahu%20yaln%26%23x131%3Bzla%26%23x15f%3B%26%23x131%3Byor%20mu%3F | ||
| Item 39 | |||
| Id | 72676289 | ||
| Date | 2025-05-26 | ||
| Title | Namibya Almanya’nın soykırımını anma günü düzenliyor | ||
| Short title | Namibya Almanya’nın soykırımını anma günü düzenliyor | ||
| Teaser | Namibya’da Almanların Herero ve Nama halklarına yönelik soykırımının kurbanlarını anma töreni düzenlenecek. Almanya, tarihsel anlamda tanıdığı soykırımı hukuki anlamda tanımıyor.<br /><p>Namibya, Çarşamba günü tarihinde ilk kez Alman birliklerinin Herero ve Nama halklarına yönelik soykırımını anma günü düzenliyor. Pazartesi günü açıklanan programa göre tören, başkent Windhoek'teki Parlamento Bahçeleri'nde mum ışığı nöbeti ve bir dakikalık saygı duruşuyla başlayacak ve ardından Cumhurbaşkanı Netumbo Nandi-Ndaitwah bir konuşma yapacak. Törene diplomatik misyon temsilcileri de davet edildi.</p> <p>Tören için 28 Mayıs tarihinin seçilme sebebinin ise Alman kolonyal birimlerinin 1907 yılında bu tarihte uluslararası baskı nedeniyle, o dönem Güneybatı Afrika olarak adlandırılan bölgedeki toplama kamplarını kapatmak zorunda kalması olduğu belirtildi.</p> <h2>20. yüzyılın ilk soykırımı</h2> <p>Namibya 1884'ten 1915'e kadar Prusya İmparatorluğu'nun kolonisiydi. Herero ve Nama halklarının isyanları Alman sömürge birlikleri tarafından acımasız biçimde bastırıldı. Daha sonra dönemin Alman valisi Lothar von Trotha iki halkın da planlı biçimde infaz edilmesi talimatını verdi. On binlerce insanın hayatını kaybettiği bu katliam tarihçilere göre 20. yüzyılın ilk soykırımı olarak kayıtlara geçti.</p> <p>2021 yılının Mayıs ayında Almanya bir uzlaşma anlaşması çerçevesinde 1904-1908 yılları arasında Herero ve Nama halklarına yönelik vahşeti ilk kez soykırım olarak tanıdı. Berlin 30 yıllık bir zaman diliminde bölgenin yeniden inşası için 1,1 milyar euroluk yardım teminatı verdi. Fonların ağırlıklı olarak mağdur halkların yaşadığı bölgelerdeki sosyal projelere ayrılması öngörüldü. Diğer yandan Almanya doğrudan tazminat ödemeyi kesin biçimde reddediyor.</p> <p>Varılan bu anlaşmayla Herero ve Nama halklarına karşı işlenen suçlar tarihsel anlamda "soykırım" olarak tanınsa da hukuki anlamda tanınmıyor. Bu nedenle bu halkların anlaşmadan tazminat veya diğer hukuki hak talepleri doğmuyor.</p> <p>Anlaşma ülkedeki muhalefet partileri ve Herero ve Nama halklarının temsilcileri tarafından eleştiriliyor. Eleştirilerin odağında, Almanya'yla yürütülen müzakerelerde mağdur halkların temsilcilerine yeterince yer verilmemesi yer alıyor. Bu gruplar, soykırımın uluslararası hukuk açısından da resmi olarak tanınmasını talep ediyor.</p> <p>AFP / SÖ,ET</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::Namibya%20Almanya%E2%80%99n%C4%B1n%20soyk%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1n%C4%B1%20anma%20g%C3%BCn%C3%BC%20d%C3%BCzenliyor&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72676289&x4=10201&x5=Namibya%20Almanya%E2%80%99n%C4%B1n%20soyk%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1n%C4%B1%20anma%20g%C3%BCn%C3%BC%20d%C3%BCzenliyor&x6=1&x7=%2Ftr%2Fnamibya-almanya-n%C4%B1n-soyk%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1n%C4%B1-anma-g%C3%BCn%C3%BC-d%C3%BCzenliyor%2Fa-72676289&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250526&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Namibya’da Almanların Herero ve Nama halklarına yönelik soykırımının kurbanlarını anma töreni düzenlenecek. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/namibya-almanya-nın-soykırımını-anma-günü-düzenliyor/a-72676289?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/69149013_303.jpg
|
||
| Image caption | Berlin'de 2018'de Herero ve Nama halklarına karşı düzenlenen soykırıma yönelik protesto gösterisi | ||
| Image source | IPON/IMAGO | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/69149013_303.jpg&title=Namibya%20Almanya%26%23x2019%3Bn%26%23x131%3Bn%20soyk%26%23x131%3Br%26%23x131%3Bm%26%23x131%3Bn%26%23x131%3B%20anma%20g%26%23xfc%3Bn%26%23xfc%3B%20d%26%23xfc%3Bzenliyor | ||
| Item 40 | |||
| Id | 72451276 | ||
| Date | 2025-05-06 | ||
| Title | Almanya'dan Osman Kavala'ya Goethe Madalyası | ||
| Short title | Almanya'dan Osman Kavala'ya Goethe Madalyası | ||
| Teaser | Almanya'nın en önemli devlet nişanlarından olan Goethe Madalyası'nın bu yılki sahipleri belli oldu. Çinli dil bilimci Li Yuan, Belçikalı yazar David Van Reybrouck ve Türkiye'den Osman Kavala ödüle layık görüldü.<br /><p>Almanya'nın en önemli devlet nişanlarından olan Goethe Madalyası'nın bu yılki sahipleri belli oldu. Çinli dil bilimci Li Yuan, Belçikalı tarihçi ve yazar David Van Reybrouck ve Türkiye'den Osman Kavala bu yıl ödüle layık görüldü.</p> <p>Goethe Enstitüsü Başkanı Gesche Joost, Münih kentinde bugün yaptığı açıklamada ödül törenin 28 Ağustos'ta Weimar'da düzenleneceğini söyledi. Eş zamanlı gerçekleşecek Weimar Sanat Festivali'nde de ödül sahipleri ve çalışmalarının halka tanıtılacağını aktardı.</p> <p>Bu ödül, Alman yazar ve şairi Johann Wolfgang von Goethe'nin onuruna her yıl doğum gününde düzenlenen törenle sahiplerine takdim ediliyor.</p> <h2>Başkan Joost'tan ödül sahiplerine övgü</h2> <p>Enstitü Başkanı Joost, günümüzde dünyaya büyük bir "sertliğin" damgasını vurduğunu ifade ederek demokratik değerlerin birçok yerde baskı altında olduğunu söyledi. Tam da böyle bir dönemde kültürel anlayışa hizmet eden ve fark yaratabilen insanlara ihtiyaç duyulduğunu vurgulayan Joost, Goethe Madalyası'na layık görülen kişilerin böyle şahsiyetler olduğunu kaydetti. Her üç ödül sahibinin de cesaret, yaratıcılık ve net bir bakış açısıyla Almanya ile dilsel ve kültürel değiş tokuş için çaba harcadıklarını belirterek ödül sahiplerinin yaptıkları çalışmalarla kendi ülkelerinin dışında da büyük etki yaratabildiklerini ifade etti.</p> <h2>Osman Kavala'nın barış ve uzlaşı çalışmalarına vurgu</h2> <p>İş insanı, hayırsever ve insan hakları aktivisti olan Osman Kavala'nın "yorulmak bilmez bir fikir insanı ve öncü bir kişilik olduğunu" dile getiren Joost, 2017'de Türkiye'de tutuklanmasına rağmen Kavala'nın barış ve toplumsal uzlaşı için çalışmalarına önemli katkılar sunmaya devam ettiğini belirtti. Enstitü Başkanı, Kavala'nın büyük bir özveriyle kültürel alanlar yarattığını ve çalışmalarıyla bölgedeki sivil toplum ağlarını güçlendirdiğini de vurguladı.</p> <p>Osman Kavala'dan önce bu ödüle şimdiye kadar 1979'da Türkiye eski başbakanlarından Goethe, Schopenhauer ve Nitsche'nin eserlerini Türkçe'ye kazandıran çevirmen Prof. Dr. Sadi Irmak, 1981'de Atatürk'ün verdiği burs ile eğitimini Almanya'da yapan 1911 Filistin doğumlu ünlü arkeolog Prof. Dr. Ekrem Akurgal, 2000 yılında tanınmış Alman dili ve edebiyatı uzmanı Türkolog Prof. Dr. Şara Sayın ile 2019 yılında Almanya'da yaşayan Türkiye kökenli yazar ve aktivist Doğan Akhanlı layık görülmüştü.</p> <h2>Li Yuan ve David Van Reybrouck'un ödül gerekçesi</h2> <p>Ödülün bu yılki sahiplerinden Li Yuan'ın ise Berlin'deki öğreniminden bu yana, yabancı dil olarak Almanca'nın ülkesinde öğretiminin profesyonelleşmesine katkıda bulunduğu ifade edildi. Bir profesör olarak Li'nin Çin'deki birçok öğretmene ve öğretmen adayına ve bilim insanına ilham kaynağı olduğuna da dikkat çekildi.</p> <p>Enstitü Başkanı Joost, Belçikalı yazar ve tarihçi David Van Reybrouck'un da başlattığı "G1000" gibi sivil toplum inisiyatifleriyle demokrasiyi sadece bir temsil biçimi olarak değil, canlı ve halkın katılımıyla yaşanan bir pratik gerçeklik olarak yeniden gözler önüne serdiğini söyledi.</p> <p>Joost, Van Reybrouck'un en tanınmış eseri olan "Bir tarih: Kongo" kitabında Kongo'nun sömürge döneminden günümüze kadar olan tarihini açıkça gözler önüne serdiğini ve ve Belçikalıların kendi sömürgecilik suçlarına yaklaşımlarını eleştirel bakışla ele alışına dikkat çekti. </p> <h2>Goethe Madalyası'nın önemi ve takdim töreni</h2> <p>Ünlü Alman yazar Johann Wolfgang von Goethe'nin anısına verilen Goethe Madalyası, Federal Almanya Cumhuriyeti'nin resmi onur nişanı ve uluslararası kültür politikasının en önemli ödülü olarak niteleniyor. Bu yıl 70'inci kez takdim edilecek ödülle sahiplerinin ülkelerinde Alman dilinin ve kültür ile sanatın teşvikine yönelik hizmetleri onore ediliyor. Takdim töreni yıl Johann Wolfgang von Goethe'nin (1749-1832) doğum günü olan 28 Ağustos'ta Weimar'da düzenleniyor.</p> <p>Goethe Enstitüsü, Federal Almanya Cumhuriyeti'nin dünya çapında faaliyet gösteren kültür enstitüsü konumunda ve Türkiye dahil 98 ülkede bulunan 151 enstitüsüyle Alman dilinin öğrenilmesini teşvik ederken uluslararası kültürel iş birliğini de destekliyor.</p> <p>KNA / ETO,HS</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AK%C3%BClt%C3%BCr::Almanya%27dan%20Osman%20Kavala%27ya%20Goethe%20Madalyas%C4%B1&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72451276&x4=57556474&x5=Almanya%27dan%20Osman%20Kavala%27ya%20Goethe%20Madalyas%C4%B1&x6=0&x7=%2Ftr%2Falmanya-dan-osman-kavala-ya-goethe-madalyas%C4%B1%2Fa-72451276&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250506&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AK%C3%BClt%C3%BCr" /> | ||
| Short teaser | Goethe Madalyası'nın bu yılki sahipleri belli oldu. Türkiye'den Osman Kavala da ödüle layık görülenler arasında. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/almanya-dan-osman-kavala-ya-goethe-madalyası/a-72451276?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&title=Almanya%26%23039%3Bdan%20Osman%20Kavala%26%23039%3Bya%20Goethe%20Madalyas%26%23x131%3B | ||
| Item 41 | |||
| Id | 72130459 | ||
| Date | 2025-04-05 | ||
| Title | Zona aşısı kadınları demansa karşı da koruyor | ||
| Short title | Zona aşısı kadınları demansa karşı da koruyor | ||
| Teaser | Özellikle 50 yaş üzeri kişiler ile bağışıklık sistemi zayıf olanların zonaya yakalanma riski yüksek. Aşı ile zona riski azaltılabiliyor. Canlı zona aşısı ise aynı zamanda kadınlarda demans ihtimalini de azaltıyor.<br /><p>Bilim insanları, uzun zamandır zona hastalığı ile demans arasında bir bağlantı olduğu üzerinde duruyordu. İngiltere'de yürütülen yeni bir araştırma da bu konuda önemli kanıtlar ortaya koydu. Araştırmaya göre, zona hastalığına neden olan "Varizella Zoster" adlı virüse karşı yapılan aşı, özellikle kadınları demansa karşı koruyor.</p> <p>Almanya'daki Braunschweig Teknik Üniversitesi'nin Yaşam Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Martin Korte, "İngiltere''de yapılan araştırma, şimdiye kadar bir viral enfeksiyon ile yüksek demans riski arasındaki bağlantıyı ortaya çıkaran en iyi çalışma. Zona aşısının sadece zorlu bir virüs hastalığına karşı korumadığını aynı zamanda demansa yakalanma riskini de azalttığını ikna edici kanıtlarla gözler önüne serdi" dedi.</p> <p>Bilim dergisi Nature'da sonuçları yayınlanan araştırmaya göre, denekler arasında 80 yaş ve üzerinde demans görülmemesinin sebebi yüksek ihtimalle Varizella Zoster virüsüne, yani zonaya karşı yapılan aşı.</p> <p>Wales'teki araştırmacılar, aşılı ve aşısız olmak üzere iki ayrı grubu yedi yıl boyunca yakından takip etti.</p> <p>Elde edilen sonuçlara göre aşı olan kadınlarda demansa yakalanma yüzde 20 daha az görüldü. Erkeklerde ise aşının bu olumlu etkisi tam olarak saptanamadı. Yalnız araştırma artık kullanılmayan canlı aşı türü Zostavax için geçerli. Canlı aşı, az miktarda zayıflatılmış ancak canlı ve tekrarlanabilir patojenler içeren aşı türüdür.</p> <p>ABD'de daha önce yapılan bir araştırma, Zostavax'in zonaya karşı etkisinin zayıf olduğu sonucunu ortaya koymuştu. Bu nedenle son yıllarda çoğunlukla "Herpes Zoster" adlı inaktif bir aşı (ölü aşı) kullanılıyor. Piyasada bilinen adıyla da Shingrix.</p> <h2>Varizella Zoster virüsü nedir?</h2> <p>Varizella Zoster virüsü, demans gelişimiyle ilişkili olduğu söylenen herpes virüsleri grubuna aittir. Bu virüs insanlarda suçiçeğine yol açar. Özellikle çocuklarda görülen, oldukça da bulaşıcı olan bu viral enfeksiyon, ateş ve kaşıntılı deri döküntüsüne neden olur.</p> <p>Suçiçeği enfeksiyonu atlatan kişilerde virüsler, daha sonra omuriliğin sinir hücrelerinde aktif olmayan bir durumda kalmayı sürdürür. Ancak ileriki yıllarda bağışıklık sistemi zayıfladığında tekrar aktif hale gelip çoğalabilirler. Bu durumda da zona hastalığına neden olurlar.</p> <h2>Zona kendini nasıl gösterir?</h2> <p>Zonanın (Herpes Zoster) belirtileri yorgunluk ve ateştir. Daha sonra belirli bir bölgede yanma ve şiddetli ağrı ile sinir iltihabı meydana gelir.</p> <p>Zona vücudun her yerinde görülebilir, ancak çoğunlukla göğüs bölgesi ve sırtta ortaya çıkar. Ayrıca boğaz, kollar, bacaklar, yüz bölgesi, gözler ve kullaklarda da kendini gösterebilir. Çoğunlukla omirilik kısmından başlayarak vücuda yarım daire şeklinde yayılır. Deri döküntüsünden içi su toplamış kabarcıklar oluşur, ondan yaklaşık beş gün sonrasında da kaybolur.</p> <h2>Zona aşısı kadınlarda neden farklı etki gösteriyor?</h2> <p>İngiltere'de yapılan son araştırma her ne kadar zona aşısının demansın ilerlemesine veya ortaya çıkmasına karşı koruma sağladığını kanıtlasa da bu koruyucu mekanizmanın nasıl işlediğine dair daha fazla araştırma yapılması gerekiyor.</p> <p>Nörobiyolog Korte'ye göre, zona aşısının demans riski üzerindeki etkisinin kadınlar ve erkekler arasında neden bu kadar farklılık gösterdiğini de açıklığa kavuşturmak gerekli:</p> <p>"Kadınlarda demans daha sık görülüyor ve kadınlar otoimmun mekanizmalara daha güçlü tepki veriyorlar. Tüm otoimmun hastalıkların üçte ikisi kadınlarda görülüyor. Dolayısıyla bu son çalışma belki de işleyen mekanizmaya dair bir ipucu veriyor: Nöroinflamatuar otoimmun tetiklemeli süreçler aşı ile azaltılıyor olabilir, bu da özellikle kadınları daha iyi koruyor olabilir."</p> <p>Nöroinflamasyon, normalde vücudu koruyan bağışıklık sisteminin bakteri veya virüs gibi yabancı maddelerle savaşmak yerine kendi beyin veya dokusuna saldırması nedeniyle beynin iltihaplanması anlamına geliyor.</p> <h2>Zona aşısını kimler olmalı?</h2> <p>Yaklaşık her on kişiden üçü hayatlarının bir döneminde zona hastalığına yakalanıyor. Hastalık prensip olarak her yaşta ortaya çıkabilir, ancak çoğunlukla 50 yaşın üzerindekilerde veya bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde görülüyor. Yaş ilerledikçe de risk artmaya devam ediyor. Ayrıca zona hastalığına kadınlarda erkeklere göre daha sık ve daha erken rastlanıyor.</p> <p>Şimdiye kadar zona aşıları örneğin Almanya'da 60 yaşından itibaren, risk grubunda olanlara ise 50 yaşından itibaren tavsiye ediliyordu.</p> <p>Aşı, iki kez yapılarak koruma sağlanıyor ve ve aşı üst koldaki kaslara enjekte edilmek suretiyle yapılıyor. Aşının koruma oluşturabilmesi için iki aşılama arasında da en az iki, en fazla da altı ay süre geçmesi gerekli. Aşının maliyeti de 500 eurodan fazla.</p> <p>Alman Nöroloji Derneği Genel Sekreteri Peter Berlit, sonuçları yeni açıklanan araştırmanın ışığında Almanya'daki aşı tavsiyelerinin de yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini düşünüyor ve "Aşının demansı önleme veya geciktirme üzerindeki etkisi o kadar büyük ki bu durum zona hastalığına karşı korumanın ötesinde bu aşının yapılması yönünde bir argüman oluşturuyor. En azından kadınlar için 50 yaşından itibaren aşının genel olarak tavsiye edilip edilmeyeceği tartışılmalıdır" diyor.</p> <p>Helmholtz Enfeksiyon Araştırma Merkezi'nde Nöroinflamasyon ve Nörodejenerasyon çalışma grubuna başkanlık da eden uzman Korte, Berlit'ten bir adım daha ileri gidiyor ve "Benim tavsiyem aşının kapsamının daha da genişletilmesi olur. Zona hastalığı söz konusu olduğunda bütün yaş grupları aşıdan fayda görebilir. Zira şiddetli bir zonadan daha acı verici çok az şey var. Aşı ne kadar erken yapılırsa, demans riskinin o kadar erken azaltılabileceği de varsayılabilir" diyor.</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::Zona%20a%C5%9F%C4%B1s%C4%B1%20kad%C4%B1nlar%C4%B1%20demansa%20kar%C5%9F%C4%B1%20da%20koruyor&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72130459&x4=10201&x5=Zona%20a%C5%9F%C4%B1s%C4%B1%20kad%C4%B1nlar%C4%B1%20demansa%20kar%C5%9F%C4%B1%20da%20koruyor&x6=1&x7=%2Ftr%2Fzona-a%C5%9F%C4%B1s%C4%B1-kad%C4%B1nlar%C4%B1-demansa-kar%C5%9F%C4%B1-da-koruyor%2Fa-72130459&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250405&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Zona hastalığına karşı yapılan aşının kadınlarda demans riskini de azalttığı ortaya çıktı. Nasıl mı? | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/zona-aşısı-kadınları-demansa-karşı-da-koruyor/a-72130459?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/70447218_303.jpg
|
||
| Image caption | İngiltere'de yürütülen yeni bir araştırmaya göre, zona hastalığına neden olan "Varizella Zoster" adlı virüse karşı yapılan aşı, özellikle kadınları demansa karşı koruyor. | ||
| Image source | Depositphotos/IMAGO | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/70447218_303.jpg&title=Zona%20a%26%23x15f%3B%26%23x131%3Bs%26%23x131%3B%20kad%26%23x131%3Bnlar%26%23x131%3B%20demansa%20kar%26%23x15f%3B%26%23x131%3B%20da%20koruyor | ||
| Item 42 | |||
| Id | 72120952 | ||
| Date | 2025-04-02 | ||
| Title | Türkiye'ye uzanan rüşvet davası: Adams'a yönelik suçlamalar düşürüldü | ||
| Short title | New York Belediye Başkanı'na yönelik dava düşürüldü | ||
| Teaser | Ankara'dan rüşvet aldığı iddia edilen New York Belediye Başkanı Eric Adams hakkındaki dosya kapatıldı.<br /><p>Türk yetkili ve iş insanlarının da arasında olduğu bazı kişilerden yasa dışı bağış ve rüşvet almakla suçlanan New York Belediye Başkanı Eric Adams'a karşı yürütülen yolsuzluk suçlamaları düşürüldü.</p> <p>Federal Yargıç Dale Ho, böylece ABD Adalet Bakanlığı'nın talebini kabul etmiş oldu. Bu kararla Adams'a karşı açılan davanın gelecekte yeniden başlatılması ihtimali de tamamen ortadan kalktı. </p> <p>ABD Adalet Bakanlığı, Başkan Donald Trump'ın göreve başlamasından kısa bir süre sonra, Şubat ayı başında New York'taki davadan sorumlu federal savcılara Adams hakkında daha fazla işlem yapılmaması talimatını vermişti. Bu talimattan sadece birkaç gün sonra, bakanlık New York'taki federal mahkemeye davanın düşürülmesi için başvuruda bulundu.</p> <p>Demokrat Partili Adams, son aylarda Cumhuriyetçi Başkan Trump'la yakınlaşmıştı. Hem Adams hem de Trump, suçlamaların siyasi nedenlerle yapıldığını savunuyordu. </p> <p>Adalet Bakanlığı'ndan gelen Adams talimatı ise dönemin vekaleten görevi yürüten Bakan Yardımcısı Emil Bove tarafından verilmişti. Trump'ın eski özel avukatı olan Bove Adams'a yönelik soruşturmanın Belediye Başkanının "yasa dışı göç ve şiddet suçlarıyla mücadelesine odaklanma kapasitesini gereksiz yere sınırlandırmasını" talimatın gerekçeleri arasında göstermişti.</p> <p>Bakanlığın bu talimatı, New York Federal Savcıları arasında büyük gerginliğe yol açmış, Manhattan başsavcısı Danielle Sassoon istifa ederken soruşturmayı yürüten bazı yetkililer de görevlerinden ayrılmıştı.</p> <p><strong>Suçlamalar Adams'ın Türkiye ziyaretine uzanıyordu</strong></p> <p>Yasa dışı seçim kampanyası finansmanı, dolandırıcılık ve rüşvetle suçlanan Adams'ın lüks sınıf uçuşlar, otel süitlerinde konaklamalar ve lüks restoranlara davetler karşılığında siyasi ayrıcalıklar sağladığı da iddia edilmişti.</p> <p>İddianamede, Adams'ın yasa dışı bağış ve hediye kabul etmesinin 2015'te Türkiye'ye gerçekleştirdiği ziyaretlerle başladığı belirtiliyordu.</p> <p>Yaklaşık on yıl öncesine ait olaylarla ilgili 57 sayfalık iddianamede, o dönem New York'a bağlı Brooklyn İlçe Belediye Başkanı olan Adams'ın, Türk hükümet yetkilisinin lüks bir seyahat hediyesini kabul ettiği ifade edilerek Adams ve yakın çevresine Türk Hava Yolları (THY) tarafından on binlerce dolar değerinde uçak bileti, lüks otellerde konaklama, şoförlü özel araç, tekne turu, deniz kenarında bir otelde hamam ziyareti ve lüks restoranlarda yemekler gibi çok sayıda avantaj sağlandığı öne sürülmüştü.</p> <p>İddianamede ayrıca Eric Adams'ın 2021 yılında yapılan New York Belediye Başkanlığı seçimleri öncesindeki kampanya döneminde yasa dışı bağış aldığını ve aynı zamanda yabancı uyruklu kişilerden sadece değerli şeyler kabul etmekle kalmadığı, bunları açık bir şekilde talep de ettiği belirtilmişti.</p> <p>İddianameye göre "yabancı hamileri" Adams'ın ünü ve etkisi arttıktan ve özellikle de 2021 yılında 8,5 milyon nüfuslu New York'un belediye başkanı olacağı belli olduktan sonra "rüşvete dayalı ilişkilerinden faydalanmak" istedi. Eric Adams da bu talebe onay vererek ilgili kişilere avantajlar sağladı.</p> <p>Savcılık soruşturmasında Ankara ile bağlantılı inşaat şirketlerinin, söz konusu yasa dışı bağışlarla ne ölçüde bağlantılı olduğu da araştırılıyordu. Yetkililerin, Türkiye'nin, Manhattan bölgesinde Birleşmiş Milletler binasının tam karşısında inşa ettiği Türk Evi gökdeleni ile Türkiye Cumhuriyeti Başkonsolosluğu binasının yapımına, Adams'a verilen rüşvetler sayesinde ruhsat aldığından kuşkulandığı belirtilmişti.</p> <p>DW,AFP/SÖ,TY</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3APolitika::T%C3%BCrkiye%27ye%20uzanan%20r%C3%BC%C5%9Fvet%20davas%C4%B1%3A%20Adams%27a%20y%C3%B6nelik%20su%C3%A7lamalar%20d%C3%BC%C5%9F%C3%BCr%C3%BCld%C3%BC&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=72120952&x4=57554982&x5=T%C3%BCrkiye%27ye%20uzanan%20r%C3%BC%C5%9Fvet%20davas%C4%B1%3A%20Adams%27a%20y%C3%B6nelik%20su%C3%A7lamalar%20d%C3%BC%C5%9F%C3%BCr%C3%BCld%C3%BC&x6=0&x7=%2Ftr%2Ft%C3%BCrkiye-ye-uzanan-r%C3%BC%C5%9Fvet-davas%C4%B1-adams-a-y%C3%B6nelik-su%C3%A7lamalar-d%C3%BC%C5%9F%C3%BCr%C3%BCld%C3%BC%2Fa-72120952&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250402&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3APolitika" /> | ||
| Short teaser | Ankara'dan rüşvet aldığı iddia edilen New York Belediye Başkanı Eric Adams hakkındaki dosya kapatıldı. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/türkiye-ye-uzanan-rüşvet-davası-adams-a-yönelik-suçlamalar-düşürüldü/a-72120952?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&title=T%26%23xfc%3Brkiye%26%23039%3Bye%20uzanan%20r%26%23xfc%3B%26%23x15f%3Bvet%20davas%26%23x131%3B%3A%20Adams%26%23039%3Ba%20y%26%23xf6%3Bnelik%20su%26%23xe7%3Blamalar%20d%26%23xfc%3B%26%23x15f%3B%26%23xfc%3Br%26%23xfc%3Bld%26%23xfc%3B | ||
| Item 43 | |||
| Id | 71494399 | ||
| Date | 2025-02-04 | ||
| Title | Şara ikinci resmi ziyaretini Türkiye'ye yapacak | ||
| Short title | Şara ikinci resmi ziyaretini Türkiye'ye yapacak | ||
| Teaser | Suriye’de geçiş dönemi cumhurbaşkanı ilan edilen Ahmed Şara ikinci resmi ziyaretini Türkiye’ye yapacak. Ziyareti sırasında Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşecek olan Şara’nın vereceği mesajlar yakından takip ediliyor.<br /><p>Suriye'de Aralık ayında Beşar Esad rejimini devirerek yönetimi ele geçiren Heyet Tahrir Şam'ın lideri Ahmed Şara geçiş dönemi cumhurbaşkanı ilan edilmesinin ardından ikinci yurt dışı ziyaretini bugün Türkiye’ye yapacak.</p> <p>Esad’ın devrilmesi ve geçiş yönetiminin kurulmasının ardından ilk resmi yurt dışı ziyaretini Suudi Arabistan’a yapan Şara ikinci ziyaretini ise yakın temasta olduğu Ankara’ya düzenliyor.</p> <p>Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun "Suriye Arap Cumhuriyeti Geçiş Dönemi Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın" ziyaretinin "Suriye'nin özgürlüğüne kavuşması sonrası yeniden tesis edilen Türkiye-Suriye ilişkilerinin güçlenmesi ve boyut kazanması" açısından önemli olduğunu kaydetti.</p> <h2>Şara'nın ziyareti neden önemli?</h2> <p>El Kaide çizgisindeki ve birçok uluslararası örgüt ve ülke tarafından hala terör örgütü olarak tanımlanan HTŞ’nin lideri Ahmed Şara’nın ziyareti uluslararası meşruiyet kazanmak açısından önem taşıyor.</p> <p>Şara’nın Ankara temasları uluslararası yaptırımların kaldırılması için çaba harcayan yeni yönetimin vereceği mesajlar açısından önemli görülürken, Türkiye’nin güvenlik tehdidi olarak değerlendirdiği Suriye’nin kuzeydoğusundaki gelişmeler ve Ankara’nın terör örgütü olarak gördüğü YPG’nin çatısını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri’nin geleceği ile ilgili mesajlar bakımından da yakından takip edilecek.</p> <p>Bu arada ziyarette bir gün önce Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu tarafından SDG’nin elinden alınan Münbiç kentinde bomba yüklü bir araçla düzenlenen saldırıda çoğunluğu tarım işçisi olan en az 15 kişi hayatını kaybetti. Olay, Esad rejiminin Aralık ayında devrilmesinden bu yana ülkede yaşanan en kanlı saldırı oldu.</p> <p>Şara’nın 30 Ocak’ta yayımlanan açıklaması ile 2012 yılı anayasasının yürürlükten kaldırıldığı belirtilirken; Baas Partisi, Esad rejimine bağlı ordu, güvenlik birimleri ve parlamentonun feshedildiği, 8 Aralık tarihinin de Suriye'nin milli bayramı olarak ilan edildiği duyurulmuştu.</p> <p>Geçiş döneminde kapsayıcı bir hükümet kurulacağını ve ülkedeki çeşitli kesimleri bir araya getirecek bir ulusal konferans oluşturulacağını da belirten Şara, sürecin sonunda seçimlere gidileceğini ancak bunun dört yılı bulabileceğini kaydetmişti.</p> <p>Şara, Suriye'deki tüm silahlı grupların feshedileceğini ve yeni kurulacak devlet kurumlarına entegre edileceklerini söylerken SDG ile ilgili durum belirsizliğini koruyor.</p> <p>SDG Komutanı Mazlum Abdi ise AP’ye verdiği demeçte ABD, İngiltere ve Fransa'nın SDG ile Şam yönetimi arasında arabuluculuk yaptığını söyleyerek, Suriye’de özerklik değil, ülkenin bütünlüğü içerisinde merkezi olmayan bir devlet yapısı talep ettiklerini kaydetti.</p> <p>Dışişleri Bakanı Fidan ise en son Katar’da yaptığı açıklamada Suriye'nin kuzeyinde "PKK/YPG'nin, verdiği hapishane hizmetleri karşılığında Amerikalılar’ı ve diğer Batılı ülkeleri suistimal ettiğini, Türkiye'ye yönelik terör tehdidinde artış yaşandığını" belirterek Türkiye, Irak, Suriye ve Ürdün’ün bir araya gelerek IŞİD’le mücadele için yakın zamanda adım atacaklarını açıklamış ancak detay vermemişti.</p> <h2>Ankara ile Şam arasındaki ziyaret trafiği</h2> <p>Aralık ayında Esad’ın kısa bir süre içinde devrilmesinin ardından Şam rejimine karşı verilen mücadelede büyük destek verdiği bilinen Ankara ile yeni yönetim arasında sıkı bir ilişki kurulmuş ve yoğun bir ziyaret trafiği başlamıştı.</p> <p>Şam’ı Türkiye’den ilk ziyaret eden MİT Başkanı İbrahim Kalın olmuştu. Kalın’ın 12 Aralık’ta yaptığı bu ziyaret sembollerle yüklü olması açısından önem taşıyordu. Şam'da Emevi Camisine giderek namaz kılan Kalın’ın bu adımı Türkiye'nin iç savaşa müdahalesi ve yeni dönemin inşası sürecindeki rolü için kritik olduğu değerlendirilmişti.</p> <p>Emevi Cami’nde nama kılmak Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın 12 yıl önceki vaadiydi.</p> <p>Kalın’dan 10 gün kadar sonra ise Şam’ı Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ziyaret etti. Şara tarafından samimi bir şekilde karşılanan Fidan, Şam’ı stratejik tepeden gören Kasyun Dağı’nda birlikte kahve içtikleri fotoğrafı sosyal medya hesabından paylaşmıştı.</p> <p>Bu trafikte Şam’dan ziyaretçiler de Ankara’ya gelerek kurulan yeni ilişkiyi perçinledi.</p> <p>Suriye'deki geçiş yönetiminin Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani ilk Türkiye ziyaretini 15 Ocak’ta gerçekleştirdi.</p> <p>Esad devrilmeden önce Heyet Tahrir eş-Şam'ın (HTŞ) İdlib'deki yönetiminin siyasi işler başkanlığını yürüten Şeybani, Suriye'de iç savaşın başlamasının ardından ailesiyle birlikte Türkiye'ye sığınmış ve üniversite eğitimini burada almıştı. Şeybani bakan olarak atandığı sırada İstanbul'daki Sabahattin Zaim Üniversitesi’nde (İZÜ) yüksek öğrenimini sürdürüyordu.</p> <p>İbrahim Kalın da 26 Ocak’ta da Şam’a ikinci ziyaretini düzenledi.</p> <p>Esad’ın devrilmesinden sonra geçen yaklaşık 2 aylık sürede sık üst düzey ziyaretlerin yanı sıra Türkiye’nin Şam Büyükelçiliği ve Halep Başkonsolosluğu’nun açılması ve THY’nin Şam seferlerini başlatması gibi önemli sembolik adımlar da atıldı.</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3APolitika::%C5%9Eara%20ikinci%20resmi%20ziyaretini%20T%C3%BCrkiye%27ye%20yapacak%20&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=71494399&x4=57554982&x5=%C5%9Eara%20ikinci%20resmi%20ziyaretini%20T%C3%BCrkiye%27ye%20yapacak%20&x6=0&x7=%2Ftr%2F%C5%9Fara-ikinci-resmi-ziyaretini-t%C3%BCrkiye-ye-yapacak%2Fa-71494399&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250204&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3APolitika" /> | ||
| Short teaser | Suriye’de geçiş dönemi cumhurbaşkanı ilan edilen Şara ikinci resmi ziyaretini Türkiye’ye yapacak. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/şara-ikinci-resmi-ziyaretini-türkiye-ye-yapacak/a-71494399?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/71485728_303.jpg
|
||
| Image caption | Suriye'de geçiş dönemi cumhurbaşkanı Ahmed Şara | ||
| Image source | Mosa'ab Elshamy/picture alliance/AP | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/71485728_303.jpg&title=%26%23x15e%3Bara%20ikinci%20resmi%20ziyaretini%20T%26%23xfc%3Brkiye%26%23039%3Bye%20yapacak | ||
| Item 44 | |||
| Id | 71264644 | ||
| Date | 2025-01-11 | ||
| Title | İtalya: Meloni-Musk yakınlığı milli güvenlik endişesi doğurdu | ||
| Short title | Meloni-Musk yakınlığı milli güvenlik endişesi doğurdu | ||
| Teaser | İyi bir kişisel ilişkiye sahip olan Elon Musk ile Giorgia Meloni arasında yeni bir iş birliği doğuyor. Starlink'in İtalya'ya internet ve telekomünikasyon hizmetleri sağlayacağı bir anlaşma gündemde.<br /><p>Dünyanın dört bir yanından siyasi liderlerle yakın ilişkiler kurarak siyasi etkisini artıran Elon Musk, son haftalarda da giderek artan biçimde Almanya ve Birleşik Krallık siyasetleri hakkında provokatif görüşlerini dillendirmeye başladı. Musk, her iki ülkede de aşırı sağcı hareketleri destekliyor. Musk en son, Almanya'da anketlerde ikinci sırada olan aşırı sağcı parti Almanya İçin Alternatif'in (AfD) başbakan adayı Alice Weidel ile yaptığı X sohbeti ile eleştiri oklarını üzerine çekti.</p> <p>ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump tarafından üst düzey bir siyasi görev verilen Musk'ın çok iyi anlaştığı dünya liderlerinin başında, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni geliyor. Meloni'nin teknoloji milyarderi Elon Musk ile sahip olduğu kişisel ilişkisini giderek derinleştirmesinin İtalya ve Avrupa genelinde yarattığı endişe ise büyüyor.</p> <p>Aşırı sağcı Meloni ile dünyanın en zengin insanı Musk, hâlihazırda İtalya'nın telekomünikasyon sistemini doğrudan ilgilendiren bir dizi müzakere yürütüyor. İleri aşamalarda olduğu belirtilen görüşmeler kapsamında, Musk'ın sahibi olduğu uzay taşımacılık şirketi SpaceX'in, Starlink uydu internet sağlayıcısı vasıtasıyla İtalya'ya şifreli telekomünikasyon hizmetleri sağlayacağı, 1,6 milyar euro değerinde bir anlaşma için çaba sarf ediliyor.</p> <p>Bir yandan Meloni ile Musk kişisel ilişkilerini geliştirirken, diğer yandan Meloni ile Musk'ın müstakbel patronu Donald Trump arasında da, ideolojik yakınlık kaynaklı, iyi bir kişisel ilişki mevcut. Kısa süre önce Trump ile kişisel konutu Mar-a-Lago'da bir araya gelen Meloni'ye, Trump ile Starlink konusunu görüşüp görüşmediği sorulduğunda, Meloni, söz konusu soruyu, "tamamıyla saçmalık" sözleriyle yanıtladı.</p> <h2>Milli güvenlik endişesi</h2> <p>Söz konusu görüşmeler, İtalya'da muhalefetin sert tepkisini çekmiş durumda. Bir dizi siyasetçi, Meloni'yi, ülkenin kritik sistemlerinden birini Musk'a emanet etmek suretiyle milli güvenliği tehlikeye atmakla suçladı.</p> <p>Bağımsız bir uzay siyaseti araştırmacısı olan Namrata Goswami, böylesine bir anlaşmanın, yakın gelecekte "yeni normal" hâline geleceğini öngörüyor. Goswami, Starlink'in hâlihazırda küresel ölçekte hızlı ve güvenilir uydu interneti ve güvenli telekomünikasyon hizmetleri sunduğuna dikkat çekiyor.</p> <p>DW'ye konuşan Goswami, şu ifadeleri kullanıyor:</p> <p>"Bugün devletler özellikle istihbarat, gözetim, keşif ve iletişim alanında çözüm arayışında. SpaceX'in sunduğu bu iletişim hizmetlerinin, daha iyi bir şifreleme ve güvenliliğe sahip olduğu söylenebilir."</p> <h2>Göklerin sahibi SpaceX</h2> <p>Alçak Dünya yörüngesi uyduları olarak bilinen söz konusu uydular, Dünya'nın 2 bin kilometre ötesine kadar olan bölgede konuşlandırılıyor. Yörüngedeki uydular, telekomünikasyon ve internet hizmetlerinin sağlanması açısından büyük fayda sağlıyor.</p> <p>İtalya ile SpaceX arasındaki anlaşmalar başarıyla sonuçlandığı takdirde, Musk, küresel uydu sektöründeki artan etkisine daha da fazla ivme kazandırmış olacak. Geçen yıl, Musk, Starlink'in müşteri portföyüne 20'yi aşkın yeni ülke eklemeyi başardı. Bugün gelinen noktada 100'ü aşkın ülke ve bölgede hizmet veren Starlink'in uzayda yaklaşık 7 bin aktif uydusu bulunuyor.</p> <p>Starlink hizmetleri, ağırlıklı olarak şirketler ve tüketicilere sağlanıyor. Ancak bazı devletler, Starlink'i ulusal iletişim ve askeri uygulamaları için de kullanıyor. Örneğin ABD Savunma Bakanlığı'nın, devlet ve ordular için özel tasarlanmış olan Starshield isminde spesifik bir Starlink hizmetini kullandığı biliniyor.</p> <p>Rusya ile savaş hâlinde olan Ukrayna da, Starlink hizmetlerini kapsamlı biçimde kullanıyor. Araştırmacı Goswami, Ukrayna savaşı örneğinin, diğer birçok devletin de gelecekte Starlink'i askeri uygulamalarında kullanmak için teşvik eder nitelikte olduğu görüşünde:</p> <p>"Ordu söz konusu olduğunda, Avrupa ve Asya'daki devletlerin, ordu iletişimlerini güçlendirmek için Starshield ile anlaşma yapmaya giderek daha fazla hevesleneceğini düşünüyorum."</p> <h2>Yeni bir cephe</h2> <p>SpaceX'in AB'nin önemli ülkelerinden birine iletişim hizmetleri sağlamaya başlaması ise, yeni bir dönemin başlangıcı olacak. Anlaşmanın, İtalya'yı, AB'nin uzay stratejisi ile çelişir bir duruma sokması da ihtimaller dahilinde.</p> <p>Avrupa Komisyonu, geçen ay, 2030 yılına kadar alçak ve orta Dünya yörüngesine 260 uydusunu yerleştirmeyi hedefleyen IRIS² programının oluşturulması için imzaları attı. Söz konusu uydularla birlikte, AB üyesi devletlere güvenli bir telekomünikasyon sistemi sağlanması amaçlanıyor.</p> <p>Komisyon'un sözcülerinden biri, DW'ye yaptığı açıklamada, AB hükümetlerinin söz konusu hizmetten faydalanmak zorunda olmayacağına dikkat çekti. Sözcü, söz konusu sistemi, "AB içerisindeki siyasi aktörlerin güvenli, egemen ve güvenilir uzay bazlı uydu iletişim hizmetlerine artmakta olan taleplerine somut bir yanıt" olarak tanımladı.</p> <p>Starlink ile İtalya arasındaki görüşmeleri sorduğumuz sözcü, İtalya'nın eğer istiyorsa Starlink'le yola devam edebileceğine ancak Roma'nın IRIS² sisteminin hayata geçirilmesi sürecinde güçlü bir rol oynadığına dikkat çekti:</p> <p>"Komisyon, İtalya ve Starlink arasında varılmış görünen anlaşma ve buna benzer tartışmalar konusunda, prensip gereği yorum yapmamaktadır. İtalya, kendi egemen kararlarını alan egemen bir devlettir. Bu arada, İtalya'nın üç IRIS² kontrol merkezinden birine ev sahipliği yapması planlanmaktadır."</p> <p>AB hükümetlerinin, Starlink de dahil olmak üzere farklı uydu ve internet hizmet sağlayıcılarıyla iş birliği yapmalarını yasaklayan bir kural mevcut değil.</p> <h2>Kendisiyle hemfikir olmayanlar tehlikede mi?</h2> <p>Elon Musk'ın SpaceX ve Starlink ile elde ettiği başarıya dikkat çeken uzman Goswami, SpaceX'in teknolojik kabiliyetlerinin, şirketin rakiplerine fark atmasına olanak tanıdığını söylüyor.</p> <p>Musk'ın Starship programı çerçevesinde, ağır yük taşıma kabiliyetine sahip olan, yeniden kullanılabilir devasa füzeler geliştirdiğine atıfta bulunan Goswami, "Eğer Starship başarılı olabildiyse, zaman içerisinde çok daha fazla füzeyi uzaya gönderebilecekler. Bu alanı domine eder vaziyetteler" diye konuşuyor.</p> <p>Öte yandan Çin ve Hindistan gibi ülkelerin de, Starlink'e rakip olabilecek bazı çalışmalar yürüttüğünü unutmamak gerekiyor. İki süper gücün bu alanda ilerleme kaydettiğini ifade eden Goswami, "Eğer Hindistan ve Çin (Musk'a) yetişirse, gelişmekte olan dünya başta olmak üzere, dünya ülkelerine çok daha ucuz seçenekler sunmayı başarmış olacaklar" diyor.</p> <p>Musk'ın giderek artan siyasi etkisinin, küresel jeopolitik güvenlik mimarisini etkileme ihtimali de bulunuyor. Musk, herhangi bir ülkenin siyasi yönetimi kendisiyle siyasi bir fikir ayrılığı yaşadığı takdirde, söz konusu ülkenin Starlink kullanımını sınırlandırma kabiliyetine sahip. Goswami bu tehlikeyi şu sözlerle açıklıyor:</p> <p>"Sırf spesifik bir ülkenin izlediği siyaseti beğenmedikleri için belirli bir hizmeti kesmelerini engelleyecek bir çeşit güvence aslında mevcut olmalı. Ancak benim endişem şu: Musk o kadar güçlü ki, kendi şirketinin, kimi destekleyip kimi desteklemeyecekleri yönündeki kararı etkilemek isteyebilir."</p> <p>DW Türkçe'ye sansürsüz nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3APolitika::%C4%B0talya%3A%20Meloni-Musk%20yak%C4%B1nl%C4%B1%C4%9F%C4%B1%20milli%20g%C3%BCvenlik%20endi%C5%9Fesi%20do%C4%9Furdu%20&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=71264644&x4=57554982&x5=%C4%B0talya%3A%20Meloni-Musk%20yak%C4%B1nl%C4%B1%C4%9F%C4%B1%20milli%20g%C3%BCvenlik%20endi%C5%9Fesi%20do%C4%9Furdu%20&x6=0&x7=%2Ftr%2Fitalya-meloni-musk-yak%C4%B1nl%C4%B1%C4%9F%C4%B1-milli-g%C3%BCvenlik-endi%C5%9Fesi-do%C4%9Furdu%2Fa-71264644&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20250111&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3APolitika" /> | ||
| Short teaser | İyi bir kişisel ilişkiye sahip olan Elon Musk ile Giorgia Meloni arasında yeni bir iş birliği doğuyor. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/italya-meloni-musk-yakınlığı-milli-güvenlik-endişesi-doğurdu/a-71264644?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/70313373_303.jpg
|
||
| Image caption | Giorgia Meloni ile Elon Musk arasında çok olumlu bir kişisel ilişki mevcut olduğu biliniyor. Eylül 2024'te New York'ta düzenlenen galada, Meloni'ye Atlantik Konseyi'nin Dünya Vatandaşı Ödülü layık görülmüştü. Galada Meloni ve Musk birlikte oturmuş ve sohbet etmişti | ||
| Image source | Filippo Attili/US Palazzo Chigi/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/70313373_303.jpg&title=%26%23x130%3Btalya%3A%20Meloni-Musk%20yak%26%23x131%3Bnl%26%23x131%3B%26%23x11f%3B%26%23x131%3B%20milli%20g%26%23xfc%3Bvenlik%20endi%26%23x15f%3Besi%20do%26%23x11f%3Burdu | ||
| Item 45 | |||
| Id | 71097887 | ||
| Date | 2024-12-18 | ||
| Title | Araştırma: Alzheimer riski en düşük meslek taksicilik | ||
| Short title | Araştırma: Alzheimer riski en düşük meslek taksicilik | ||
| Teaser | ABD'de yapılan bir araştırmaya göre, taksi ve ambulans sürücülüğü Alzheimer'dan ölüm oranı en düşük meslek grupları arasında yer alıyor.<br /><p>Alzheimer, özellikle ileri yaştaki insanları etkileyen ciddi bir halk sağlığı sorunu olmaya devam ediyor. Almanya'da yaklaşık iki milyon kişi bu hastalıktan muzdaripken, her yıl 400 binden fazla yeni vaka ekleniyor. Uzmanlar, hastalıktan korunmak için sağlıklı bir yaşam tarzı ve zihinsel aktivitelerin önemine dikkat çekiyor. Yapılan bir araştırma, özellikle taksi ve ambulans şoförlerinin Alzheimer'dan ölüm oranlarının diğer mesleklere göre daha düşük olduğunu ortaya koyuyor. </p> <h2>9 milyon ölüm incelendi </h2> <p>ABD merkezli tıp dergisi <em>BMJ</em>'de yayımlanan araştırma kapsamında, 2020-2022 yılları arasında yaklaşık dokuz milyon yetişkin ölümü mercek altına alındı. ABD'de yapılan çalışmada, 440'tan fazla meslek grubu değerlendirildi. Bulgulara göre, taksi ve ambulans şoförlerinin Alzheimer nedeniyle ölüm oranları diğer meslek gruplarına göre belirgin şekilde daha düşük.</p> <p>Araştırmacılar, bu durumun beyindeki Hippokampus adlı bölgeyle bağlantılı olabileceğini düşünüyor. Hippokampus, beyinde mekânsal ve yön bulma gibi bilişsel işlemleri yöneten bir bölge. Örneğin, Londra'daki taksi şoförlerinin Hippokampuslarının genel nüfusa göre daha büyük olduğu bilimsel olarak kanıtlanmış durumda. Aynı zamanda Alzheimer'ın gelişiminde kritik rol oynayan bu bölge, sık kullanıldığında güçlenebiliyor. Bu da, mesleklerin Alzheimer'dan ölüm oranı üzerindeki etkisiyle ilgili yeni ipuçları sunuyor. </p> <h2>Sonuçlar kesin değil </h2> <p>Bununla birlikte, araştırmacılar sonuçların kesin olmadığını belirtiyor. Alzheimer’a yatkın bireylerin genellikle bu tür zorlu mesleklere yönelmemesi veya meslekte uzun süre kalmaması da bir diğer olası açıklama olarak öne çıkıyor. Çalışmanın yazarları, mekânsal bilişsel becerilerin Alzheimer’dan korunmaya etkisini kesinleştirmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu vurguluyor. </p> <p>"Bu sonuçları kesin bir bulgu olarak değil, bir hipotez olarak değerlendirmek gerekiyor" diyen araştırmacılar, Alzheimer ile meslek arasındaki ilişkinin daha detaylı incelenmesi gerektiğini ifade ediyor.</p> <p>DW/TY,BK</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::Ara%C5%9Ft%C4%B1rma%3A%20Alzheimer%20riski%20en%20d%C3%BC%C5%9F%C3%BCk%20meslek%20taksicilik&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=71097887&x4=10201&x5=Ara%C5%9Ft%C4%B1rma%3A%20Alzheimer%20riski%20en%20d%C3%BC%C5%9F%C3%BCk%20meslek%20taksicilik&x6=1&x7=%2Ftr%2Fara%C5%9Ft%C4%B1rma-alzheimer-riski-en-d%C3%BC%C5%9F%C3%BCk-meslek-taksicilik%2Fa-71097887&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20241218&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Bir araştırmaya göre taksi ve ambulans sürücülüğü Alzheimer'dan ölüm oranı en düşük meslek grupları arasında yer alıyor. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/araştırma-alzheimer-riski-en-düşük-meslek-taksicilik/a-71097887?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/40732988_303.jpg
|
||
| Image caption | Taksi sürücüleri araştırmaya göre, diğer mesleklere kıyasla Alzheimer riskinden daha uzaklar. | ||
| Image source | picture-alliance/dpa/F. Heyder | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/40732988_303.jpg&title=Ara%26%23x15f%3Bt%26%23x131%3Brma%3A%20Alzheimer%20riski%20en%20d%26%23xfc%3B%26%23x15f%3B%26%23xfc%3Bk%20meslek%20taksicilik | ||
| Item 46 | |||
| Id | 70608480 | ||
| Date | 2024-10-26 | ||
| Title | ABD'de koli basili paniği: Hasta sayısı 75'e yükseldi | ||
| Short title | ABD'de McDonald's kaynaklı koli basili paniği | ||
| Teaser | Amerikan hamburger restoranları zinciri McDonald's'ta yemek yedikten sonra koli basili görülen hasta sayısı 75'e yükseldi. Pek çok fast food zinciri taze dilimlenmiş soğanı menüden çıkardı.<br /><p>Ünlü Amerikan fast food zinciri McDonald's'ta yemek yedikten sonra koli basili bakterisi ortaya çıkan hasta sayısındaki artış ülkede paniğe neden oluyor. Sorumlu Amerikan makamların yaptığı açıklamaya göre, ülkede koli basili bakterisi nedeniyle hastalanan kişi sayısı 75'e yükseldi.</p> <p>ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'nden (CDC) yapılan açıklamaya göre hastalanan 42 kişi McDonald's'ta hamburger yediğini dile getirdi. Bu kişilerinden 22'sinin hastanede tedavi altında olduğu belirtilirken CDC, iki hastada da bakterinin böbrek yetmezliğine yol açan enfeksiyona neden olduğunu, bunun da sonucunun ölümcül olabileceğini belirtti.</p> <p>ABD makamları, 27 Eylül-10 Ekim tarihlerinde 13 eyalette insanlarda koli basili bakterisi kaynaklı enfeksiyon görülmesi üzerine inceleme başlattı. Söz konusu enfeksiyon ölüme sebebiyet verebiliyor. ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), yapılan ilk incelemeler sonucunda bakterinin dilimlenmiş taze soğan kullanılan ve Avrupa ülkelerinde "Hamburger Royale" adı altında satışa sunulan, Quarter Pounder Burger'den çıkmış olacağı ihtimali üzerinde duruyor. Öte yandan hamburger köftesinin de buna yol açmış olabileğinin ihtimal dışı olmadığı belirtildi.</p> <h2>Hamburger zincirleri soğanı menüden çıkarıyor</h2> <p>Fast food zinciri McDonald's, taze soğanlı menüleri kartlarından çıkarmaya başladı. McDonald's, tedarikçilerinden Taylor Foods'dan soğanlı burgerlerin tedariğini durdurdu.</p> <p>FDA'nın verdiği bilgiye göre, 12 eyalette McDonald's şubeleri, Quarter Pounder ve dilimli taze soğanı kısmen veya tamamen menüden çıkardı. Cuma günü yaptığı açıklamada da McDonald's, tedarikçisi Taylor Foods'tan gelecekte soğan ürünleri alınmayacağını açıkladı.</p> <p>McDonald's dışında başka fast food zincirleri de önceki günden itibaren kimi şubelerinde tedbir amaçlı taze dilimlenmiş soğanı menülerinden çıkarmaya başladı. Washington Post ile NBC kanalının haberlerine göre, bunlar arasında KFC, Pizza Hut ve Taco Bell'in ait olduğu "Yum! Brands" ile Burger King de bulunuyor.</p> <p>Koli basili bakterileri belli koşullarda ağır hastalıklara ve böbrek yetmezliğine neden olabiliyor. Bakterinin yol açtığı tipik semptomlar ise midede kramp, kanlı ishal ve kusma oluyor.</p> <p>McDonald's'ta ortaya çıkan ve hamburger yiyenlerde görüldüğü belirtilen bakteri şirketin borsadaki hisse senetlerinin değerinin de düşmesine neden oldu. Şirketin hisselerinin yüzde 6 değer kaybettiği açıklandı.</p> <p>Reuters, dpa / ETO,ET</p> <p>DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::ABD%27de%20koli%20basili%20pani%C4%9Fi%3A%20Hasta%20say%C4%B1s%C4%B1%2075%27e%20y%C3%BCkseldi&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=70608480&x4=10201&x5=ABD%27de%20koli%20basili%20pani%C4%9Fi%3A%20Hasta%20say%C4%B1s%C4%B1%2075%27e%20y%C3%BCkseldi&x6=1&x7=%2Ftr%2Fabd-de-koli-basili-pani%C4%9Fi-hasta-say%C4%B1s%C4%B1-75-e-y%C3%BCkseldi%2Fa-70608480&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20241026&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | McDonald's'taki yemekten sonra koli basili görülen hasta sayısı 75'e yükseldi.Restoranlar taze soğanı menüden çıkarıyor. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/abd-de-koli-basili-paniği-hasta-sayısı-75-e-yükseldi/a-70608480?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/70572220_303.jpg
|
||
| Image source | Jens Kalaene/dpa/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/70572220_303.jpg&title=ABD%26%23039%3Bde%20koli%20basili%20pani%26%23x11f%3Bi%3A%20Hasta%20say%26%23x131%3Bs%26%23x131%3B%2075%26%23039%3Be%20y%26%23xfc%3Bkseldi | ||
| Item 47 | |||
| Id | 70408443 | ||
| Date | 2024-10-05 | ||
| Title | Çevre için çay mı yoksa kahve mi içmeliyiz? | ||
| Short title | Çevre için çay mı yoksa kahve mi içmeliyiz? | ||
| Teaser | Kahve içerken mi çevreye daha az zarar veriyoruz yoksa çay içerken mi? DW, milyonlarca insanın severek içtiği iki içecekten hangisinin daha çevre dostu olduğunu araştırdı. | ||
| Short teaser | Çay mı daha çevre dostu yoksa kahve mi? İşte çay ve kahvenin bardağımıza gelene dek geçirdiği sürecin çevreye etkileri. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/çevre-için-çay-mı-yoksa-kahve-mi-içmeliyiz/a-70408443?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/65555892_303.jpg
|
||
| Image source | Wavebreak Media LTD/IMAGO | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/65555892_303.jpg&title=%26%23xc7%3Bevre%20i%26%23xe7%3Bin%20%26%23xe7%3Bay%20m%26%23x131%3B%20yoksa%20kahve%20mi%20i%26%23xe7%3Bmeliyiz%3F | ||
| Item 48 | |||
| Id | 68470856 | ||
| Date | 2024-03-08 | ||
| Title | DSÖ'den meme kanserinde alkol uyarısı | ||
| Short title | DSÖ'den meme kanserinde alkol uyarısı | ||
| Teaser | Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) alkol tüketiminin meme kanseriyle bağlantısına dikkat çeken bir araştırma yayımlayarak kadınları uyardı.<br /><p>Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Avrupa'daki kadınların yaklaşık yüzde 80'inin alkol tüketiminin meme kanseri riskini artırdığını bilmediğine dikkat çekti.</p> <p>DSÖ Avrupa Bölge Ofisinden yapılan açıklamada, "14 Avrupa ülkesindeki kadınların sadece yüzde 21'i, alkol tüketimi ve meme kanseri oluşumu arasındaki bağlantıdan haberdar" denildi.</p> <p>DSÖ Avrupa, bu konudaki farkındalığın erkekler arasındaysa çok daha düşük olduğunu belirtti. Açıklamada, "Araştırmaya katılan erkeklerin sadece yüzde 10'u bu bağlantıdan haberdar" denildi.</p> <p>DSÖ Avrupa araştırmasının kapsadığı 14 ülke Almanya, Avusturya, Belçika, Estonya, Fransa, Hollanda, İrlanda, İspanya, İsveç, Letonya, Litvanya, Norveç, Portekiz ve Slovenya'dan oluşuyor. Toplam 53 ülkeden oluşan DSÖ Avrupa, Orta Asya ülkelerini de içeriyor.</p> <h2>Yüzde 7'si alkolle bağlantılı</h2> <p>Avrupa'da 2022 yılında yaklaşık 600 bin meme kanseri vakası tespit edildi. DSÖ, bu vakaların kaçının alkolle bağlantılı olduğuna dair veri paylaşmadı. Ancak DSÖ'ye bağlı Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı'nın 2020'ye ilişkin olan ve söz konusu yıl içinde kaydedilen 575 bin 917 yeni vakanın yaklaşık yüzde 7'sinin alkole dayandırabileceğini ortaya koyan veriye yer verildi.</p> <p>DSÖ Avrupa'nın açıklamasında, "Meme kanserinde alkolün önlenebilir bir risk faktörü olarak rolü kritik" ifadesine yer verildi. Avrupa'daki kadınlar arasında alkolün en fazla yol açtığı kanser türünün meme kanseri olduğunu belirten DSÖ, "alkole dayandırılabilecek tüm kanser vakalarının yüzde 66'sının" bu kapsamda olduğunu bildirdi.</p> <p>DSÖ, düşük düzeydeki alkol tüketiminin dahi meme kanseri riskini artırabileceği uyarısında bulundu. "Avrupa'da alkole dayandırılabilecek meme kanseri vakalarının yarısından fazlası, çok içmekten değil" denilen DSÖ Avrupa açıklamasında, yeni vakaların yaklaşık üçte birinin günde iki küçük kadeh şarap içilmesine tekabül eden seviyelere işaret ettiği belirtildi.</p> <p>Alkol tüketimi, birçok meme kanserinin oluşum ve ilerlemesinde önemli rol oynayan östrojen hormonunun seviyelerini etkiliyor.</p> <p>DSÖ verileri, meme kanserinin 2022 yılında dünya genelinde kaydedilen 2,3 milyon yeni vaka ile en yaygın ikinci kanser türü olduğunu ortaya koyuyor. En sık görülen kanser türü ise 2022'de tespit edilen 2,5 milyon yeni vaka ile akciğer kanseri.</p> <p>DW,AFP/CÖ,BK</p> <p>DW Türkçe'ye VPN ile nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::DS%C3%96%27den%20meme%20kanserinde%20alkol%20uyar%C4%B1s%C4%B1&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=68470856&x4=10201&x5=DS%C3%96%27den%20meme%20kanserinde%20alkol%20uyar%C4%B1s%C4%B1&x6=1&x7=%2Ftr%2Fds%C3%B6-den-meme-kanserinde-alkol-uyar%C4%B1s%C4%B1%2Fa-68470856&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20240308&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | DSÖ, alkol tüketiminin meme kanseriyle bağlantısına dikkat çeken bir araştırma yayımlayarak kadınları uyardı. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/dsö-den-meme-kanserinde-alkol-uyarısı/a-68470856?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/43627091_303.jpg
|
||
| Image source | Imago/photothek | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/43627091_303.jpg&title=DS%26%23xd6%3B%26%23039%3Bden%20meme%20kanserinde%20alkol%20uyar%26%23x131%3Bs%26%23x131%3B | ||
| Item 49 | |||
| Id | 67672398 | ||
| Date | 2023-12-10 | ||
| Title | Uçuk virüsleri Alzheimer'a mı neden oluyor? | ||
| Short title | Herpes virüsleri Alzheimer'ı mi tetikliyor? | ||
| Teaser | Alzheimer, Demans, Parkinson veya Multipl Skleroz (MS) gibi nörodejeneratif hastalıkların viral enfeksiyonlardan kaynaklandığına dair pek çok bulgu var. Şüpheler özellikle herpes (uçuk) virüslerinde yoğunlaşıyor.<br /><p>Araştırmacılar, yıllardır veri analizlerini kullanarak viral enfeksiyonlar ile Alzheimer, demans, Parkinson veya Multipl Skleroz (MS) gibi nörodejeneratif hastalıklar arasında doğrudan bir bağlantı olduğunu kanıtlamaya çalışıyor.</p> <p>Sadece rahatsız edici kabarcıklara değil, türüne bağlı olarak su çiçeği, zona ve mononükleoz gibi hastalıklara da neden olan birçok farklı herpes virüsü, bu araştırmaların odak noktasını oluşturuyor. Herpes virüslerinin, özellikle MS ve çeşitli kanserlerin gelişimiyle bağlantılı olabileceği düşünülüyor.</p> <h2>Uçuk virüsleri Alzheimer'a neden olur mu?</h2> <p>Uçuk denildiğinde pek çok kişinin aklına ilk olarak, herpes simpleks virüsü tip 1'in neden olduğu küçük uçuklar gelir. Tip 2 (HSV-2) ise genital bölgedeki kabarcıklardan sorumlu. Daha önceki veri analizleri, HSV-1'e sahip kişilerin Alzheimer hastalığına yakalanma riskinin arttığını göstermişti.</p> <p>New York'taki Columbia Üniversitesi'nden araştırmacılar, kan testleri ve beyin taramaları kullanarak, HPV-2 ile enfekte olmuş hastaların beyin zarının (serebral korteks) de enfekte olmayan bireylere göre daha ince olduğunu kanıtlamayı başardı. "Journal of Neurological Sciences" dergisinde yayınlanan çalışmaya göre, HPV-2 ile enfekte olduğu kanıtlanan ortalama 70 yaşındaki 455 kişiden elde edilen veriler analiz edildi.</p> <p>Çalışmada, "Sonuçlarımız, herpes simpleks virüs 2 seropozitifliğinin (belirli bir mikroorganizmaya karşı antikorların bulunmasının), beyin yaşlanmasının hızlanmasına katkıda bulunabileceğini ve potansiyel olarak yaşlanan popülasyonlarda bilişsel bozulma ve nörodejeneratif hastalıklara duyarlılığın artmasına yol açabileceğini düşündürmektedir" denildi.</p> <p>Beyin zarının incelmesi genellikle Alzheimer'a işaret eder çünkü beynin bu dış katmanı bilişsel yeteneklerden, yani duyusal algıların ve hafızanın işlenmesinden birincil derecede sorumludur. Alzheimer hastalığında "amiloid" ve "tau" adı verilen birçok anormal protein, beyin zarında birikir.</p> <p>Bu durum hücrenin iç kimyasını değiştirir. Amiloid "plaklar" oluşturmak üzere bir araya toplanır ve tau proteini, "yumaklar" olarak bilinen lif demetleri halinde birikir. Bu da "nekroptoz" olarak adlandırılan bir tür "hücresel intihara" yol açar ve beyin hücreleri ölür.</p> <h2>Tip 2 beyin yaşlanmasını hızlandırır mı?</h2> <p>Bununla birlikte yeni çalışma, HSV-2'nin Alzheimer'ı gerçekten tetikleyip tetiklemediğini kesin olarak kanıtlayamıyor. Bir korelasyon çalışması olduğu için sadece herpes enfeksiyonu ile Alzheimer'ın başlangıcı arasındaki olası bir bağlantıyı ya da bu bağlantının gücünü belirleyebiliyor.</p> <p>Hemen herkes, hayatında en az bir kez herpes simpleks virüsleri ile enfekte olmuştur. Bunun nedeni, herpes virüslerinin insanlara inanılmaz derecede iyi uyum sağlamasıdır. Helmholtz Enfeksiyon Araştırmaları Merkezi'nde (HZI) ekip lideri ve Braunschweig Teknik Üniversitesi'nde profesör olan biyolog Melanie Brinkmann, "Virüsler bağışıklık sistemini o kadar iyi tanıyor ki, evrim süreci boyunca bağışıklık sistemini akıllıca kandırmak için sofistike karşı önlemler geliştirdiler" diyor.</p> <h2>Kaç çeşit herpes virüsü var?</h2> <p>Herpes virüsleri, dokuzu insanlara özgü olmak üzere, bilinen 200'den fazla çeşide sahip. Tip 1 ve 2 herpes simpleks virüslerine ek olarak, suçiçeği ve zona hastalığına neden olan varisella zoster virüsü, mononükleoza neden olan ve ayrıca MS ve çeşitli kanserlerin gelişimiyle ilişkili olabilen Epstein-Barr virüsü de bulunmakta.</p> <p>Herpes virüsü bir kez bulaştığında ömür boyu vücutta kalır. Çoğunlukla hiçbir semptom görülmez ve herpes virüsleri, vücutta "latans" yani uyku durumunda kalır. Ancak vücut şiddetli bir enfeksiyon veya stres nedeniyle zayıfladığında, tipik kabarcıklar gibi semptomlar mütemadiyen ortaya çıkar.</p> <p>Viral enfeksiyonlar ve nörodejeneratif hastalıklar arasındaki bağlantının nihai kanıtı henüz bulunmamış olsa bile, bu bulgular etkili tedavilerin ve olası aşıların geliştirilmesine yardımcı olabilir.</p> <h2>Herpes virüslerine karşı korunmak mümkün mü?</h2> <p>Bugüne kadar herpes simpleks virüslerine karşı izin çıkmış bir aşı bulunmuyor. Herpes simpleks 2'ye karşı BioNTech tarafından geliştirilen aşı, halihazırda klinik deney aşamasında.</p> <p>Henüz herpes virüsleri ile enfekte olmamış kişilerin, birtakım önlemler alarak kendilerini enfeksiyondan korumaları mümkün. Herpes virüsleri yakın fiziksel temas yoluyla damlacık ve smear enfeksiyonu yoluyla bulaşır. Uçuk kabarcıklarına dokunan herkes enfekte olabilir. Ayrıca prezervatif kullanımı, genital bölgede enfeksiyon riskini azaltabilir.</p> <p>Herpes virüsü taşıyan kişiler, virüsleri uyku halinde durumda tutmak için güçlü bir bağışıklık sistemine ihtiyaç duyar. Uzmanlara göre, bağışıklık sistemini gereksiz yere zayıflatmamak için aşırı fiziksel zorlanma, stres ve önlenebilir enfeksiyonlardan kaçınılmalıdır.</p> <p>Yaşı ileri kişiler veya kullanmak zorunda olduğu çeşitli ilaçlar nedeniyle bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler de, bulaşıcı hastalıklara karşı düzenli olarak aşılanabilir. Zira güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olmak, herpes virüslerinin olası etkilerini kaydadeğer ölçüde azaltmaktadır.</p> <p>DW Türkçe'ye VPN ile nasıl erişebilirim?</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM::U%C3%A7uk%20vir%C3%BCsleri%20Alzheimer%27a%20m%C4%B1%20neden%20oluyor%3F%20&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=67672398&x4=10201&x5=U%C3%A7uk%20vir%C3%BCsleri%20Alzheimer%27a%20m%C4%B1%20neden%20oluyor%3F%20&x6=1&x7=%2Ftr%2Fu%C3%A7uk-vir%C3%BCsleri-alzheimer-a-m%C4%B1-neden-oluyor%2Fa-67672398&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20231210&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM" /> | ||
| Short teaser | Herpes gibi viral enfeksiyonlar ile Alzheimer, Parkinson veya MS gibi nörolojik hastalıklar arasında bağ var mı? | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/uçuk-virüsleri-alzheimer-a-mı-neden-oluyor/a-67672398?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/62223536_303.jpg
|
||
| Image source | Christin Klose/dpa/picture alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/62223536_303.jpg&title=U%26%23xe7%3Buk%20vir%26%23xfc%3Bsleri%20Alzheimer%26%23039%3Ba%20m%26%23x131%3B%20neden%20oluyor%3F | ||
| Item 50 | |||
| Id | 66464922 | ||
| Date | 2023-08-07 | ||
| Title | Erkin Koray hayatını kaybetti | ||
| Short title | Erkin Koray hayatını kaybetti | ||
| Teaser | Türk Rock müziğinin efsanevi ismi Erkin Koray, 82 yaşında hayatını kaybetti.<br /><p>Ünlü müzisyen Erkin Koray 82 yaşında hayatını kaybetti. </p> <p>Türk Rock müziğinin efsanevi isminin uzun süredir yaşadığı Kanada’nın Toronto kentinde hastaneye kaldırıldığı bildirilmişti. </p> <h2>Türkçe Rock müziğinin en özgün isimlerindendi</h2> <p>1941 yılında İstanbul’da doğan Koray, annesinin piyano öğretmeni olması nedeniyle müzikle iç içe büyüdü. Lise yıllarında kurduğu amatör grupla gitar çalmaya başlayan müzisyen,1960'lı yıllarda ilk 45'likleriyle adını duyurmaya başladı. 1970’lere gelindiğindeyse kendine has stili, şarkı sözleri ve müziğiyle Türk rock tarihinin en özgün isimlerinden biri olarak hafızalara kazınmıştı. </p> <p>Sanatçı; Anadolu rock, psychedelic rock ve progresif rocktan esintiler taşıyan özgün eserlere imza attı. Erkin'in "Şaşkın", ''Fesuphanallah'', "Arap Saçı", "Yalnızlar Rıhtımı", gibi pek çok eseri başka müzisyenler tarafından yeniden yorumlandı.</p> <p><em>DW Türkçe’ye VPN ile nasıl erişebilirim?</em></p> <p>DW/SÖ,BÖ</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AK%C3%BClt%C3%BCr::Erkin%20Koray%20hayat%C4%B1n%C4%B1%20kaybetti&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=66464922&x4=57556474&x5=Erkin%20Koray%20hayat%C4%B1n%C4%B1%20kaybetti&x6=0&x7=%2Ftr%2Ferkin-koray-hayat%C4%B1n%C4%B1-kaybetti%2Fa-66464922&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20230807&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AK%C3%BClt%C3%BCr" /> | ||
| Short teaser | Türk Rock müziğinin efsanevi ismi Erkin Koray, 82 yaşında hayatını kaybetti. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/erkin-koray-hayatını-kaybetti/a-66464922?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/66464906_303.jpg
|
||
| Image source | Mary Evans/IMAGO | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/66464906_303.jpg&title=Erkin%20Koray%20hayat%26%23x131%3Bn%26%23x131%3B%20kaybetti | ||
| Item 51 | |||
| Id | 65959844 | ||
| Date | 2023-06-19 | ||
| Title | Salman Rüşdi'ye Almanya'dan barış ödülü | ||
| Short title | Salman Rüşdi'ye Almanya'dan barış ödülü | ||
| Teaser | Alman Kitap Yayımcıları Birliği Barış Ödülü'ne bu yıl yazar Salman Rüşdi layık görüldü. Rüşdi, ödülünü Ekim ayında Frankfurt'ta düzenlenecek törenle alacak.<br /><p>Alman Kitap Yayımcıları Birliği Barış Ödülü'nün bu yılki sahibi yazar Salman Rüşdi oldu.</p> <p>Yazara ödülü 22 Ekim'de Almanya'nın Frankfurt kentindeki St. Paul Kilisesi'nde düzenlenecek törenle takdim edilecek. İngiltere ve ABD vatandaşlığı bulunan 76 yaşındaki Rüşdi, 25 bin euro da para ödülü alacak.</p> <p>Alman Yayıncılar Birliği, geçen yıl ABD'deki bir suikast girişiminde ağır yaralanan Hindistan doğumlu Rüşdi'nin 1950 yılından beri verilen bu ödüle, edebi çalışmalarının yanı sıra sürekli tehdit altında olmasına karşın sergilediği "azim" ve "hayata yönelik olumlu tutum" nedeniyle layık görüldüğünü açıkladı.</p> <p>Jüri, "Çalışmaları, baskıcı rejimlerin toplumları tamamen yok etmek için kullandığı gücü kayda geçirirken aynı zamanda bireylerin sergilediği yıkılmaz direniş ruhuna da övgü niteliği taşıyor" ifadesini kullandı.</p> <p>"Şeytan Ayetleri" adlı romanı sonrası 1989 yılında İran lideri Humeyni'nin hakkında yayımladığı ölüm fetvası nedeniyle uzun yıllardır tehdit altında yaşayan Rüşdi, geçen yıl New York'ta bıçaklı saldırıya uğramıştı.</p> <p>Alman Kitap Yayımcıları Birliği Barış Ödülü, 1997 yılında Türk yazar Yaşar Kemal'e verilmişti.</p> <p>DW,dpa,AP/CÖ,TY</p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AK%C3%BClt%C3%BCr::Salman%20R%C3%BC%C5%9Fdi%27ye%20Almanya%27dan%20bar%C4%B1%C5%9F%20%C3%B6d%C3%BCl%C3%BC&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=65959844&x4=57556474&x5=Salman%20R%C3%BC%C5%9Fdi%27ye%20Almanya%27dan%20bar%C4%B1%C5%9F%20%C3%B6d%C3%BCl%C3%BC&x6=0&x7=%2Ftr%2Fsalman-r%C3%BC%C5%9Fdi-ye-almanya-dan-bar%C4%B1%C5%9F-%C3%B6d%C3%BCl%C3%BC%2Fa-65959844&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20230619&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AK%C3%BClt%C3%BCr" /> | ||
| Short teaser | Alman Kitap Yayımcıları Birliği Barış Ödülü'nün bu yılki sahibi yazar Salman Rüşdi oldu. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/salman-rüşdi-ye-almanya-dan-barış-ödülü/a-65959844?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| Image URL (700 x 394) |
https://static.dw.com/image/65959711_303.jpg
|
||
| Image source | Maxppp Awaad/dpa//picture-alliance | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&image=https://static.dw.com/image/65959711_303.jpg&title=Salman%20R%26%23xfc%3B%26%23x15f%3Bdi%26%23039%3Bye%20Almanya%26%23039%3Bdan%20bar%26%23x131%3B%26%23x15f%3B%20%26%23xf6%3Bd%26%23xfc%3Bl%26%23xfc%3B | ||
| Item 52 | |||
| Id | 65101626 | ||
| Date | 2023-03-24 | ||
| Title | ABD'de sansür talebinde rekor | ||
| Short title | ABD'de sansür talebinde rekor | ||
| Teaser | ABD'de geçen yıl 2 bin 500 kitap için sansür talep edildi. Sansürlenmesi istenen kitapların önemli bir kısmı okullarda ders olarak işleniyor.<br /><p>Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) geçen yıl sansür uygulanması talep edilen kitap sayısında rekor düzeyde artış görüldü.</p> <p>ABD Kütüphaneler Birliği tarafından yapılan açıklamaya göre 2022 yılında bin 269 resmi müracaatta bulunularak toplam 2 bin 571 kitap için sansür uygulanması talep edildi.</p> <p>Açıklamanın devamında 2021'de 729 kitap hakkında sansür istendiği belirtilerek, geçen yıl bu sayıda gözle görülür bir artış olduğuna vurgu yapıldı. ABD'de sansür talep edilen kitap sayısı 20 yıldır kayıt altına alınıyor.</p> <p>Geçen yıl sansürlenmesi istenen kitapların ağırlıklı olarak LGBTQ ve azınlık konularını işledikleri ifade edilirken, yüzde 86'sının çocuk ve gençlik edebiyatı üzerine olduğu, yüzde 58'inin ise okullarda ders olarak işlendiği ya da okul kitaplıklarında bulunduğu ifade edildi.</p> <p>dpa/TY,BK</p> <p><em>DW Türkçe'ye sansürsüz nasıl ulaşabilirim?</em></p> <img width="1" height="1" alt="" src="http://logc279.xiti.com/hit.xiti?s=531599&s2=29&p=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AK%C3%BClt%C3%BCr::ABD%27de%20sans%C3%BCr%20talebinde%20rekor&di=&an=&ac=&x1=1&x2=29&x3=65101626&x4=57556474&x5=ABD%27de%20sans%C3%BCr%20talebinde%20rekor&x6=0&x7=%2Ftr%2Fabd-de-sans%C3%BCr-talebinde-rekor%2Fa-65101626&x8=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste&x9=20230324&x10=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste::G%C3%9CNDEM%3A%3AK%C3%BClt%C3%BCr" /> | ||
| Short teaser | ABD'de geçen yıl 2 bin 500 kitap için sansür talep edildi. | ||
| Item URL | https://www.dw.com/tr/abd-de-sansür-talebinde-rekor/a-65101626?maca=tur-VEU-KisaDalga-tr-VT-32955-html-copypaste | ||
| RSS Player single video URL | https://rssplayer.dw.com/index.php?lg=tur&pname=&type=abs&title=ABD%26%23039%3Bde%20sans%26%23xfc%3Br%20talebinde%20rekor | ||