Deutsche Welle | Wirtualna Polska

„Frankfurter Allgemeine Zeitung” pisze: „Żadne z mocarstw atomowych nie jest zainteresowane powiększeniem swojego klubu, a tym samym zwiększeniem niebezpieczeństwa. Trump i Netanjahu zadbali o to, aby Iran nie mógł w najbliższym czasie wkroczyć do niego tylnym wejściem, czego był już bardzo bliski i czego nie udało się zapobiec żadnymi negocjacjami. Jednak aby osiągnąć ten sukces, musieli podjąć znaczne ryzyko. To, jak podwójny cios wymierzony w Iran zostanie oceniony w podręcznikach historii, zależy teraz również od reakcji jego reżimu, któremu dotychczas słusznie przypisywano najgorsze zamiary”.

„Handelsblatt” zaznacza: „W tej kadencji Stany Zjednoczone zbliżają się niebezpiecznie do sytuacji, której Trump w gruncie rzeczy chciał uniknąć: głębokiego zaangażowania Amerykanów w wojnę na Bliskim Wschodzie i roli USA jako bezpośredniego agresora w konflikcie, który wydaje się znać tylko eskalację, a nigdy dyplomatyczne przełomy. Trump nie tylko zdecydował się wziąć udział w izraelskich atakach na Iran. Zdecydował, że po raz pierwszy amerykańskie bombowce B-2 zostaną użyte w operacji bojowej. Godzi się na to, że Iran może przeprowadzić ataki odwetowe na amerykańskie bazy w Syrii lub Iraku. Podejmuje także ryzyko, że Iran zablokuje cieśninę Ormuz i wywoła przez to szok cenowy na światowym rynku ropy”.

„Stuttgarter Nachrichten” analizuje: „Odpowiedzialność ponosi dyktatura duchowna w Iranie. Odrażający reżim, zdolny do przemocy wobec własnych obywateli i innych krajów. To, że teraz szybko rozprzestrzeniają się fantazje, że wraz z uzbrojeniem atomowym Iranu można się pozbyć jego przywódców, jest zrozumiałe. Ale pozostaną one tylko mrzonkami. Atakami powietrznymi nie da się dokonać zmiany reżimu z zewnątrz. Izrael nie jest jednak w stanie zrobić nic więcej. Czy USA są na to gotowe? To zdumiewające, jak szybko, że podobnie wyglądała sytuacja w Iraku od 2003 roku. Teraz Iran jest wprawdzie osłabiony, ale ponowne rozszerzenie wojny odbije się echem na całym Bliskim Wschodzie, a także w Europie i w USA”.

„Nuernberger Zeitung” zauważa: „Trump miał nadzieję na bezpieczne i jednoznaczne zwycięstwo nad Islamską Republiką Iranu. Jest to jednak mrzonka: irański program jądrowy nie może zostać zniszczony jednorazowym użyciem amerykańskich bombowców. Ponadto Irańczycy, jak podają, w dniach poprzedzających atak zabezpieczyli ważny materiał jądrowy. Trump musi się teraz obawiać, że Iran lub Huti w Jemenie zabiją w odwecie amerykańskich żołnierzy; wtedy Stany Zjednoczone musiałyby ponownie zaatakować i jeszcze bardziej uwikłać się w ten konflikt”.

„Rheinpfalz” z Ludwigshafen podkreśla: „Te jakże ważne obrazy docierają do świata z Iranu, ale docierają także ze Stanów Zjednoczonych. Są to obrazy, które każą obawiać się najgorszego. Być może niegłupi, ale nieprzewidywalny przywódca dowodzi najpotężniejszą armią świata w wojnie w regionie, w którym rolę odgrywa tak wiele wielkich mocarstw: oprócz USA są nimi również Chiny i Rosja – oba stoją po stronie Iranu. Czy świat stanie się lepszy dzięki wejściu Amerykanów do tego konfliktu? Eksperci są podzieleni w opiniach. W najlepszym razie Trump w decydujący sposób przyczynił się do tego, że jeden z największych sponsorów terroryzmu na świecie nie stanowi na razie żadnego zagrożenia nuklearnego”.

Zdaniem „Maerkische Oderzeitung” z Frankfurtu nad Odrą: „Wraz z wejściem USA w wojnę izraelsko-irańską rozpoczyna się niebezpieczna faza. Może się teraz zdarzyć, że ten konflikt rozszerzy się poza granice tych dwóch państw. Dwa czynniki ograniczają jednak możliwości działania Iranu. Izraelskie ataki znacznie zdziesiątkowały wyrzutnie rakietowe tego kraju. Poza tym Iran nie ma prawie żadnych przyjaciół w regionie Bliskiego Wschodu. Wręcz przeciwnie: wiele państw po cichu cieszy się, że jego program jądrowy został najwyraźniej w znacznej części zniszczony. Pomimo całej krytyki działań USA i Izraela jest to ulga dla tego egionu i całego świata. Konflikt może teraz wkroczyć w niebezpieczną fazę. Jednak w przyszłości nie przekształci się w wojnę z użyciem w niej broni atomowej”.

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Niebieska marynarka, czerwony krawat i czapka bejsbolówka z napisem „Make America Great Again” na głowie – w takim stroju prezydent USA Donald Trump śledził bombardowanie irańskich obiektów jądrowych w „Situation Room” (pokoju konferencyjnym) Białego Domu.

Wzrosło ryzyko eskalacji

Patrząc na zdjęcia, na których Trump prezentuje zdecydowaną minę, wiele osób, zwłaszcza w Niemczech, może zadawać sobie pytanie: czy ten człowiek wie, co robi? A może właśnie podpalił lont, który doprowadzi do grożnego zaostrzenia sytuacji na Bliskim Wschodzie, a może nawet do wielkiego konfliktu na skalę światową?

Nawet przy trzeźwym spojrzeniu na sytuację należy stwierdzić, że wraz z przystąpieniem USA do wojny konflikt między Izraelem a Iranem osiągnął nowy poziom eskalacji.

– Doszliśmy do punktu, w którym sytuacja stała się dla USA niemal niekontrolowana, ponieważ dalszy rozwój wydarzeń zależy od reakcji Iranu – analizuje Jan Busse, ekspert ds. Bliskiego Wschodu z Uniwersytetu Bundeswehry w Monachium.

Badaczka konfliktów Nicole Deitelhoff ujęła to w następujący sposób: „W tej chwili Trump przedstawia to tak: 'Wspaniale, irański program atomowy został zniszczony, zadanie wykonane, wracamy do domu'. Na pewno tak nie będzie”.

Trzy możliwe scenariusze

Po atakach USA Iran zapowiedział konsekwencje. Oboje ekspertów widzą trzy możliwe scenariusze. Pierwszy to bezpośredni atak Iranu rakietami balistycznymi lub dronami na siły zbrojne USA stacjonujące na Bliskim Wschodzie. Wojsko amerykańskie ma na Bliskim Wschodzie około 40 tys. żołnierzy, a bazy w Bahrajnie i Katarze nad Zatoką Perską znajdują się w niewielkiej odległości od Iranu.

– Ze względu na bliskość geograficzną te obiekty byłyby dla Iranu znacznie łatwiej dostępne niż Izrael – wyjaśnia Jan Busse. Gdyby tak się stało i zginęli żołnierze amerykańscy, trudno sobie wyobrazić, aby Trump pozostawił tę sprawę bez echa. Raczej mógłby poczuć się zmuszony do podjęcia działań odwetowych, co wciągnęłoby USA jeszcze głębiej w tę wojnę.

Drugi scenariusz zakłada, że Iran nie zaatakuje sam amerykańskich żołnierzy, ale pozostawi to sojuszniczym milicjom, na przykład w Iraku lub Jemenie. W takim przypadku można by sobie wyobrazić, że Trump zrezygnuje z kontrataku, nie tracąc twarzy.

Trzecim scenariuszem byłoby zaminowanie przez Iran cieśniny Ormuz, przez którą według szacunków przepływa nawet do jednej czwartej światowej produkcji ropy naftowej. – Miałoby to ogromne konsekwencje dla cen ropy i światowej gospodarki – twierdzi Jan Busse.

Nicole Deitelhoff nie uważa jednak tego scenariusza za najbardziej prawdopodobny, „ponieważ z punktu widzenia Iranu wiązałoby się to ze zbyt dużym ryzykiem, na przykład w odniesieniu do Chin, jednego z ostatnich państw, które opowiedziałyby się po stronie Iranu w Radzie Bezpieczeństwa ONZ”.

Nie brakuje wątpliwości

Jan Busse zwraca również uwagę, że według zwykle dobrze poinformowanej platformy Amwaj.media istnieją przesłanki wskazujące, że Stany Zjednoczone uprzedziły Iran przed atakiem, informując go, że zaatakowane zostaną tylko obiekty jądrowe, ale nie będą dążyć do dalszego rozszerzenia konfliktu.

Znaczna część zwolenników Trumpa – tzw. skrzydło MAGA („Make America Great Again”) – jest radykalnie przeciwna angażowaniu się USA w odległe konflikty, a sam Trump podczas kampanii wyborczej zawsze podkreślał, że chce zakończyć wojny, a nie rozpoczynać nowe. W obecnej sytuacji został jednak postawiony przed faktem dokonanym przez izraelskiego premiera Benjamina Netanjahu.

– Widzimy tu zmianę w stosunkach między Izraelem a USA – analizuje Nicole Deitelhoff. Trump stanął przed wyborem: albo nie robić nic i ryzykować, że Izrael nie zdoła całkowicie zniszczyć irańskiego programu jądrowego, ponieważ nie dysponuje bombami zdolnymi zburzyć podziemne instalacje, albo interweniować.

Netanjahu faktycznie odebrał Trumpowi karty z ręki, jak twierdzi ekspertka: „To mistrzowski ruch Netanjahu w polityce siłowej, niezwykle sprytny – trzeba mu to przyznać”. Zarówno Nicole Deitelhoff, jak i Jan Busse podkreślają jednak, że nie ma absolutnej pewności, że irański program jądrowy został naprawdę zniszczony. Ponadto, zdaniem analityka, obecna sytuacja może skłonić Iran do jeszcze bardziej zdecydowanych dążeń do uzyskania bomby atomowej, ponieważ w przeciwnym razie nie będzie mógł czuć się bezpieczny.

Czy Europa jest ważna dla Trumpa?

Jak duże jest obecnie ryzyko przekształcenia się tego konfliktu w wojnę na taką skalę, która ostatecznie mogłaby dotknąć również Niemcy? – Nie ma obaw, że zostaniemy wciągnięci w taką wojnę – zdecydowanie twierdzi Nicole Deitelhoff. Jak dodaje: „Oczywiście możliwe jest, że Niemcy będą nadal dostarczać broń Izraelowi, ale uważam za wykluczone, abyśmy stali się aktywną stroną tego konfliktu. Z drugiej strony Niemcy nie mają praktycznie żadnych środków dyplomatycznych, aby wpłynąć na przebieg tej wojny”.

Trump uderzył na Iran po tym, jak Niemcy, Francja i Wielka Brytania rozmawiały z irańskim ministrem spraw zagranicznych starając się skłonić go do rozpoczęcia nowych negocjacji. – To pokazuje, jaką wagę Stany Zjednoczone przywiązują do swoich europejskich sojuszników: żadną; zero przecinek zero” – powiedziała Nicole Deitelhoff: - Europa jest w tym konflikcie praktycznie sparaliżowana.

Także Jan Busse uważa, że ta wojna ograniczy się przede wszystkim do regionu Bliskiego Wschodu. Sytuacja wyglądałaby inaczej, gdyby obalono irański reżim: „Wtedy moglibyśmy mieć do czynienia z państwem upadłym, które stanowiłoby ogromne zagrożenie dla bezpieczeństwa, również dla Europy”.

Również niemiecko-irański pisarz i orientalista Navid Kermani obawia się chaosu w takim przypadku. – Iran jest krajem, w którym 45 procent ludności posługuje się językiem innym niż perski – wyjaśnia w rozmowie z agencją DPA: „Jest to państwo wielonarodowe. Wystarczy spojrzeć na Afganistan, Irak, Jemen, Syrię czy Libię, aby zobaczyć, jakie zagrożenia się z tym wiążą”.

(DPA/jak)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Brokat i cekiny są wszechobecne, a jednak Muzeum Sztuki i Rzemiosła w Hamburgu (MK&G) jest pierwszą instytucją na świecie, która poświęciła temu materiałowi wystawę. Ekspozycja „Glitzer” wabi swym błyskiem i blaskiem publiczność, która lgnie do niej jak ćmy do światła. Od dnia otwarcia ekspozycję odwiedziło już 50 000 osób.

„Różnorodność, przynależność, radość”

Tulga Beyerle, dyrektorka Muzeum Sztuki i Rzemiosła w Hamburgu, w wypowiedzi dla mediów podkreśliła, że brokat jest wyrazem stylu życia i różnorodności społeczeństwa oraz symbolem przynależności i akceptacji; „to nie tylko radość i kicz, ale także materiał wywrotowy. Jest inwazyjny i polityczny”.

Jak dodała: „Wystawa celebruje radość z brokatu jako materiału do tworzenia, środka indywidualnej ekspresji i zjawiska społecznego. Bardzo się cieszymy, że możemy zaangażować tak wiele osób; czy to poprzez osobiste historie związane z brokatem, czy poprzez współpracę z różnymi społecznościami. Jako przestrzeń dla wielu osób chcemy uwidocznić różne perspektywy i trwale zakorzenić otwartość na nie w naszym społeczeństwie”.

Około 40 obiektów ze świata sztuki i projektowania ukazuje brokat i cekiny jako manifest różnorodności społecznej i zbiorowej swobody, jako narzędzie protestu, performansu i element popkultury. Ale też jako symbol widoczności marginalizowanych grup i oporu wobec norm dotyczących ciała.

Sześć rozdziałów jednej historii

Sześć rozdziałów hamburskiej wystawy „Glitzer” ilustruje różnorodne, złożone i częściowo sprzeczne konteksty, w których pojawia się brokat.

Ciekawy jest aspekt interaktywny, który w zasadzie stanowi serce wystawy – „Hall of Glitter” – ze względu na udział publiczności w komponowaniu ekspozycji. W publicznym apelu „Call for Glitter”, jeszcze przed jej rozpoczęciem, poproszono widzów o przesłanie ich ulubionych błyszczących przedmiotów. Każdemu towarzyszy osobisty opis; związana z nim historia, wspomnienie lub anegdota. Nagle okazuje się, że brokat stanowi dużą część wspomnień, jest wszechobecny, niesie dużą wartość sentymentalną, ale i pomagał zbudować tożsamość.

Przykładem niech będzie cekinowy top o wykroju motyla, przesłany przez Martinę Lu z Pragi: „Gdyby nie istniał patriarchat, nie robiłabym nic innego, tylko nosiłabym brokat i tańczyła”. Jest też wypełniony brokatem „młynek do radości”, czyli „Joygrinder” od berlińskiej artystki Maximiliane Schmid aka Wondering Woman: „Zrobiłam go dawno temu dla osoby, która nie czuła się dobrze. Chciałam, by mogła rozjaśnić swoją sytuację odrobiną brokatu. Od tego czasu fascynuje, zachwyca, ale także oburza ludzi”.

Rozdział „Glitter up!” bada rolę brokatu w protestach i konfrontacji z ideałami ciała, oczekiwaniami dotyczącymi ról społecznych oraz widocznością grup marginalizowanych.

W części „Sparkle and Shine” pokazano kostiumy, peruki, zdobienia paznokci i prace wideo. Nie chodzi tu o efekty sceniczne, ale o kruche chwile inscenizacji tożsamości i kolektywności. Na przykład, strój sceniczny Billa Kaulitza z trasy koncertowej Tokio Hotel „Humanoid” z 2010 roku zestawiono z ekstrawaganckimi perukami hamburskich artystów Karl Gadzali i Mohamad Barakat-Götz. Wielkoformatowa, neonowo błyszcząca praca wideo „Style Over Substance” australijskiego duetu The Huxleys bawi się blaskiem i absurdem. 100 niezwykłych i zajmujących dużo miejsca wzorów paznokci daje wgląd w międzynarodową scenę i jej nieograniczoną kreatywność.

W przestrzeni „Teenage Glitter” między innymi hamburska artystka i fotografka Jenny Schäfer inscenizuje błyszczący pokój młodzieżowy. Rozdział „Glitter Craft” poświęcony jest samodzielnemu tworzeniu. Na centralnym stole dostępne są różnorodne materiały, które można wykorzystać podczas regularnych warsztatów i poza nimi.

W „Glittermania – historia brokatu” w centrum uwagi znajduje się brokat jako materiał i zjawisko, a także jego historia, produkcja i zastosowanie. Oś czasu, składająca się z tekstów, zdjęć, filmów i obiektów, sięga od jaskiniowców i Kleopatry, przez wynalezienie brokatu w 1934 roku w New Jersey, aż po trasę koncertową Taylor Swift „The Eras Tour” w 2024 roku. Ponadto poruszane są debaty na temat szkodliwości brokatu dla środowiska i potencjalnie szkodliwego wpływu na moralność. Zwiedzający są zachęcani do uzupełnienia listy najważniejszych wydarzeń związanych z brokatem.

Jaskiniowcy, Leonardo i kula dyskotekowa

Brokat, cekiny i pajety – ich historia jest niemal tak długa, jak losy ludzkości, o czym przypomina oś chronologiczna na wystawie. Przykłady są liczne, wszystkie ciekawe i bardzo różnorodne, ale na pewno zadziwia informacja, że około 50 000 lat p.n.e. Neandertalczycy mieszali pigmenty i błyszczące minerały, których prawdopodobnie używali do malowania twarzy. Z kolei jaskiniowi artyści (ok. 40 000 do 10 000 lat p.n.e.) wykorzystywali błyszczące minerały, jak mika i muskowit, w malowidłach naskalnych.

10 000 r. p.n.e. w Indonezji na ubrania naszywano cekiny wykonane z muszli nautilusa. Tysiące lat później (69–31 p.n.e.) Kleopatra używała błyszczących kosmetyków ze zmielonych skrzydeł chrząszczy. W jej ślady poszły kobiety renesansu (XV/XVI w.), co zdziesiątkowało wiele gatunków tych owadów.

Również w renesansie Leonardo da Vinci wykonał szkic maszyny do produkcji cekinów, „macchina punzonatrice” („maszyna do wykrawania”), którą później nazwano „urządzeniem do produkcji cekinów”. Ponad 450 lat później (1934) Henry Frank Ruschmann wynalazł maszynę do przycinania odbitek fotograficznych, która pozostawiała błyszczące skrawki celulozy; tak powstał brokat, jaki znamy.

Można śmiało stwierdzić, że choć gorączkę sobotniej nocy rozpętał John Travolta w latach 70., jej początki miały miejsce pół wieku wcześniej: w roku 1917 opatentowano „reflektor miriadowy”, lepiej znany jako kula dyskotekowa, a pięć lat później odkrycie grobowca króla Tutenchamona przyczyniło się do wzrostu popularności cekinów. Pajety pojawiają się w modzie lat 20. XX wieku, między innymi na sukienkach w stylu flapper.

A propos i mody, i lat 70.: David Bowie tworzy postać Ziggy'ego Stardusta, androgyniczną gwiazdę rocka z kosmosu. Nie tylko jego imię jest lśnieniem: Stardust nosi również błyszczące stroje radykalnych projektantów.

Od lat 50. XX wieku do znaków drogowych, takich jak pas rozdzielający jezdnie, dodaje się mikę jako materiał odblaskowy, dzięki czemu są lepiej widoczne w nocy.

W roku 1966 krytyk architektury Reyner Banham wygłasza przemówienie „All that Glitters is not Stainless” (Nie wszystko, co się świeci, jest nierdzewne) i rozpoczyna rehabilitację brokatu, który został zdyskredytowany we współczesnym designie: „Jeśli brokat jest tym, czego pragną ludzie, to skąd projektanci biorą prawo do uznawania tej potrzeby za moralnie naganną?”.

Glitter bombing i Barbie: walka o swoje prawa

W roku 2011 pojawia się „glitter bombing”, czyli forma protestu, polegająca na publicznym obrzucaniu osób – często polityków – brokatem, najczęściej w kontekście praw osób LGBTQ.

Pierwszy znany przypadek miał miejsce w 2011 roku, gdy aktywista Nick Espinosa obrzucił brokatem amerykańskiego polityka Newta Gingricha podczas jego kampanii prezydenckiej. Gingrich sprzeciwiał się małżeństwom osób tej samej płci.

Wkrótce potem celem glitter bombingu stał się Rick Santorum, kolejny republikański kandydat. Trend ten nie wygasa: w 2012 roku jego ofiarą padł ofiarą republikański senator Mitt Romney, w 2016 roku – brazylijski polityk i przyszły prezydent Jair Bolsonaro, w 2017 roku – zwolennik białej supremacji Richard Spencer, a w 2023 roku – brytyjski polityki i przyszły premier Keir Starmer.

W roku 2023 film „Barbie” staje się hitem. Miliony widzów uznają ten film za manifest feministyczny i noszą stroje w stylu Barbiecore, charakteryzującym się jaskrawym różem, brokatem i nostalgicznymi, figlarnymi detalami. Trend ten popularyzuje powrót do hiperkobiecej estetyki, jednocześnie kładąc nacisk na indywidualność i siłę kobiet.

O brokacie jako narzędziu walki politycznej pisze w roku 2024 Nicole Seymour w książce „Glitter”. Jak głosi opis wydawcy (Bloomsbury Academic, 2022): „Na podstawie różnorodnych przykładów, od glitter bombingu po piwo z brokatem, Seymour pokazuje, jak substancja ta odzwierciedla powiązania między konsumpcjonizmem, emocjami, ekologią oraz tożsamością płciową i seksualną”. Badaczka krytykuje rozporządzenie UE z 2023 roku, ponieważ – jej zdaniem – brokat stanowi tylko niewielką część zanieczyszczenia mikroplastikiem, a jego zakaz dotyka szczególnie grupy queerowe i o niskich dochodach.

W roku 17 października 2023 r. weszło w życie rozporządzenie UE, ograniczające stosowanie syntetycznych mikrocząstek polimerowych, czyli mikroplastiku, ale nie dotyczy materiałów biodegradowalnych, takich jak biobrokat, opracowany przez firmę SiliGlit GmbH. Rozporządzenie UE wzbudza duże zainteresowanie mediów, mówi się nawet o „panicznych” zakupach brokatu.

Malowanie odkurzaczem

Wystawę uzupełnia, zajmująca 300 metrów kwadratowych w dwóch salach wystawowych, instalacja „równie poetycka, co immersyjna”: „Puff Out” turecko-belgijskiego duetu :mentalKLINIK.

To 16 robotów odkurzających, które zostały zmodyfikowane tak, aby zasysać różowy brokat i jednocześnie wydmuchiwać go za sobą. W ten sposób malują abstrakcyjny, nieustannie zmieniający się „obraz” na lśniącej i gładkiej jak lustro podłodze. Warto zaznaczyć, że użyty brokat jest biodegradowalny.

„Scenariusz pozostaje niejasny: czy widzimy euforię przed imprezą, czy melancholię po niej? Czy rozrzucony materiał jest powodem do radości, czy powodem do niepokoju?” Z tymi pytaniami twórcy instalacji zostawiają widzów. A odpowiedź jest tak samo złożona, jak i sama natura bohatera wydarzenia – brokatu.

Wystawa „Glitzer” w Muzeum Sztuki i Rzemiosła w Hamburgu (MK&G) potrwa do 26 października 2025 roku.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na Facebooku! >>

– Nie ma problemu ze znalezieniem niedrogiego zakwaterowania, nie ma korków, nie ma godzin szczytu i nigdy nie miałam problemu ze znalezieniem miejsca parkingowego – wylicza Anika Franze zza swojego biurka w biurze znajdującym się w centrum Guben.

38-latka urodziła się w Berlinie Wschodnim w byłej Niemieckiej Republice Demokratycznej i mieszkała przez większość swojego życia w tej samej dzielnicy. Mówi jednak, że zgiełk, poczucie bezradności wobec rosnących nierówności, nie wspominając o fatalnej sytuacji mieszkaniowej, od dawna sprawiały, że chciała z Berlina wyjechać.

Jadąc przez Brandenburgię, usłyszała w lokalnym radiu o programie „Mieszkania na próbę” („Probewohnen”), oferującym chętnym możliwość bezpłatnego pobytu do czterech tygodni w Guben na granicy z Polską. Pomysł polegał na zachęceniu większej liczby osób do przyjazdu i osiedlenia się w mieście, aby w ten sposób pomóc w walce z wyludnianiem się tej miejscowości.

100 metrów w cenie jednego pokoju

Anika mieszka tu od ośmiu miesięcy i obecnie zarządza projektem, który sprowadził ją do miasta. W Guben może sobie pozwolić na wynajęcie dwupoziomowego mieszkania o powierzchni 100 metrów kwadratowych z garderobą – to wszystko za mniej niż zapłaciłaby za pokój w jednej z mniej atrakcyjnych berlińskich dzielnic.

– Zawsze jest tu cicho, nie ma hałasu, jest mniej śmieci na ulicach i ciągle spotykasz ludzi, których znasz, co uważam za całkiem miłe – wyjaśnia podczas krótkiego spaceru po mieście, który obejmuje także wycieczkę na drugą stronę rzeki, aby zjeść ciasto w polskiej kawiarni.

W ubiegłym roku w Guben udział w programie wzięło trzydzieści osób, z czego sześć przeniosło się tutaj na stałe. Franze twierdzi, że dzięki nagłośnieniu sprawy przez media, dołączyło do nich więcej osób. Podobne projekty zostały również uruchomione w pobliskich miastach w regionie Łużyc, we Frankfurcie nad Odrą, a ostatnio w Eisenhüttenstadt, pierwotnie nazywanym Miastem Stalina (Stalinstadt), pierwszym planowanym socjalistycznym mieście modelowym zbudowanym w NRD.

Nowe rozwiązania dla kurczącej się populacji

Guben jest tylko jednym z setek miast przemysłowych w byłej NRD, które przeszły poważne zmiany demograficzne po zjednoczeniu Niemiec w 1990 roku. Spadający wskaźnik urodzeń, emigracja głównie młodych ludzi do zachodnich krajów związkowych i rosnąca średnia długość życia przyspieszyły starzenie się społeczeństwa.

Obecnie w Guben mieszka 16 600 osób, co oznacza spadek o prawie połowę w stosunku do 29 100 mieszkańców, którzy zamieszkiwali miasto w 1995 roku. Oczekuje się, że liczba ta spadnie o kolejne 16 procent do 2030 roku, przy szacowanym 27 proc. spadku populacji w wieku produkcyjnym. Mediana wieku wynosi obecnie 58 lat i rośnie.

– Brakuje nam całego pokolenia – powiedział burmistrz miasta Fred Mahro berlińskiej gazecie „Die Tageszeitung”, gdy program został uruchomiony.

Jesienią ubiegłego roku Fundacja Bertelsmanna opublikowała badanie, z którego wynika, że Niemcy będą nadal uzależnione od migracji, aby pokryć prognozowaną lukę na rynku pracy. Co więcej, ze względu na porównywalną sytuację demograficzną w innych krajach europejskich, migranci musieliby pochodzić z krajów spoza Unii Europejskiej.

Nie tylko ekonomia się liczy

- Z ekonomicznego punktu widzenia musimy zapewnić, że lokalizacje pozostaną atrakcyjne, że tworzone są zachęty dla firm do osiedlania się tam, ale chodzi o znacznie więcej, na przykład o przyjazną kulturę i interakcje społeczne – mówi Susanne Schultz, ekspertka ds. polityki migracyjnej w Fundacji Bertelsmanna.

Schultz wskazuje na badania opublikowane w zeszłym tygodniu przez Instytut Zatrudnienia przy Federalnej Agencji Pracy, z których wynika, że ponad jedna czwarta osób urodzonych za granicą, które wyemigrowały do Niemiec w wieku od 18 do 65 lat, rozważała w ubiegłym roku opuszczenie kraju.

Dwie trzecie ankietowanych podało dyskryminację jako powód wyjazdu; jedna trzecia stwierdziła, że nie czuje się mile widziana lub jest mile widziana tylko w niewielkim stopniu. Zdaniem ekspertki, retoryka i polityka w kwestii migracji, na przykład niedawne działania mające na celu powstrzymanie rodzin niektórych grup imigrantów przed przeprowadzką do Niemiec, wysyłają niewłaściwe sygnały.

- Niezadowolenie z polityki było jednym z głównych powodów i myślę, że ma to w sporym stopniu związek z rozwojem sytuacji w ciągu ostatniego półtora roku – nastrój w Niemczech naprawdę się zmienił – mówi Susanne Schultz DW, dodając, że potrzebne jest wielopłaszczyznowe podejście, aby pomóc ludziom w integracji zarówno społecznej, jak i gospodarczej.

Wschodnie Niemcy borykają się ze skrajną prawicą

W walce o przyciągnięcie nowych mieszkańców, wschodnie landy Niemiec mają również problem wizerunkowy jako ostoi prawicowego ekstremizmu. Guben trafiło na pierwsze strony gazet w 1999 r., gdy ubiegający się o azyl Algierczyk Farid Guendoul wykrwawił się na śmierć po tym, jak napadli na niego neonaziści.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

W wyborach do Bundestagu w lutym 20225 r. blisko 42 procent mieszkańców Guben głosowało na skrajnie prawicową partię Alternatywa dla Niemiec (AfD). Partia ta znana jest z ostrej retoryki antyimigracyjnej. Została sklasyfikowana jako „skrajnie prawicowa” przez niemiecki kontrwywiad, choć później poinformował on, że powstrzyma się od używania tego terminu do czasu wydania orzeczenia sądowego.

Nie jest tak źle?

Anika Franze twierdzi, że liczby te nie odzwierciedlają codziennego życia w mieście i jest sfrustrowana skupianiem uwagi na AfD, podczas gdy prawie 60 procent osób głosowało tutaj na partie miarkowane lub liberalne.

- Ludzie mają swoje uprzedzenia i stereotypy, ale z mojego doświadczenia wynika, że nadal można nawiązać z nimi kontakt, może po prostu potrzebują trochę czasu, ponieważ nie są przyzwyczajeni do dużej różnorodności – wyjaśnia. – Nie wyobrażam sobie, żeby w jakimkolwiek innym małym europejskim mieście było inaczej.

W drugim roku funkcjonowania programu w Guben otrzymano 40 zgłoszeń z całych Niemiec, a także z Belgii, Algierii, Egiptu i Brazylii. Wybrani kandydaci zostaną zakwaterowani w nowo wyremontowanych mieszkaniach za jedyne 100 euro.

Istnieje również możliwość wzięcia udziału w cotygodniowych spotkaniach towarzyskich z mieszkańcami, wniesienia artystycznego wkładu w miasto we współpracy z lokalnym muzeum i odbycia stażu w lokalnej firmie.

Guben słynęło niegdyś z przemysłu tekstylnego i młynarskiego: produkowano tu pierwsze odporne na warunki atmosferyczne kapelusze z filcu wełnianego, a fabryka włókien syntetycznych, otwarta w 1960 roku, przez długi czas była największym pracodawcą w regionie. Inwestycje z Unii Europejskiej i niemieckiego rządu są obecnie pompowane w region Łużyc, ponieważ wydobycie węgla brunatnego, jest stopniowo redukowane w ramach przejścia na gospodarkę neutralną pod względem emisji dwutlenku węgla.

Pracy nie brakuje

Anika Franze mówi, że obecnie na obsadzenie czeka około 300 wolnych miejsc pracy. Amerykański producent salami BiFi otworzył tu fabrykę w 2024 roku, sieć piekarni Dreissig ma tu zakład produkcyjny, a kanadyjski producent baterii litowych Rock Tech ma otworzyć fabrykę wielkości 17 boisk piłkarskich.

Anika przyznaje, że cieszy się życiem, które jest w pewien sposób łatwiejsze do opanowania niż w rozległej niemieckiej stolicy. Spełniła też marzenie z dzieciństwa o nauce jazdy konnej.

– Nie wiem, czy chcę się tu zestarzeć, ale nie wiem też, czy chciałabym to zrobić w Berlinie – stwierdza 38-latka.

Artykuł ukazał się pierwotnie na stronach Redakcji Angielskiej DW

Sum, który miał ponad dwa metry długości, zadał pływakom rany kąsane na całym ciele. Do zdarzenia doszło w piątek, późnym popołudniem – poinformowała lokalna policja. Obrażenia zostały opatrzone przez ratowników z Czerwonego Krzyża.

Policja, która została wezwana na miejsce, zamknęła kąpielisko, aby zapobiec dalszym atakom ryby. Nad jeziorem odbywał się w tym czasie festiwal muzyczny. Funkcjonariusz policji zastrzelił agresywną rybę bronią służbową. Po tym, jak martwy sum został wyłowiony przez dwóch wędkarzy, policjanci ponownie otworzyli jezioro dla plażowiczów.

Sum – znany również jako sum europejski – jest największą rybą słodkowodną w Europie. Może dorastać do trzech metrów długości i ważyć do 150 kilogramów. Raczej rzadko atakuje pływaków.

(EPD/stef)

W ubiegłym roku prawie 270 000 osób z tytułu szczególnie długiego stażu ubezpieczeniowego przeszło na pełną emeryturę, czyli bez potrąceń. W sumie w 2024 r. około 937 000 ubezpieczonych po raz pierwszy otrzymało emeryturę z ustawowego ubezpieczenia emerytalnego, jak poinformował w Berlinie Jens Dirk Wohlfeil, współprezes zarządu Niemieckiego Ubezpieczenia Emerytalno-Rentowego (Deutsche Rentenversicherung Bund).

Wiek emerytalny dla osób szczególnie długo ubezpieczonych stopniowo rośnie po 45 latach ubezpieczenia. W 2024 r. wynosił 64 lata i 4 miesiące dla osób urodzonych w 1960 r. Po wprowadzeniu w 2024 r. ten rodzaj emerytury stał się znany jako „emerytura w wieku 63 lat”. Jest on kontrowersyjny, głównie ze względu na koszty. Szczególnie SPD zawsze opowiadała się za utrzymaniem tej emerytury.

Baby boomers w natarciu

W połowie czerwca Instytut Gospodarki Niemieckiej (IW) podniósł alarm, publikując badanie, z którego wynika, że ​​niemal co drugi przedstawiciel pokolenia wyżu demograficznego w wieku emerytalnym przeszedł na wcześniejszą emeryturę. Stanowi to 44 procent wszystkich członków tej grupy urodzeniowej i ponad 55 procent nowych emerytów.

Rozpoczynająca się obecnie fala przejścia pokolenia wyżu demograficznego w wiek emerytalny jest głównym powodem, dla którego politycy postrzegają emerytury jako pilne wyzwanie. Jeśli emerytury mają pozostać stabilne zgodnie z planem, zapotrzebowanie finansowe może znacznie wzrosnąć – im silniejszy wzrost, tym więcej osób wcześniej niż w normalnym trybie odejdzie z życia zawodowego.

W 2023 r. około 279 000 ubezpieczonych po raz pierwszy otrzymało emeryturę dla osób szczególnie długo ubezpieczonych.

Nowy rekord

Jens Dirk Wohlfeil poinformował, że w ubiegłym roku wypłacono około 18,9 mln emerytur. Jego zdaniem „to nowy rekord”. Według tych danych ubezpieczenie emerytalne wydało na ten cel 286 mld euro. Jak podkreślił: „Kwota ta pokazuje, jak ważne jest solidne, niezawodne i sprawiedliwe dla wszystkich pokoleń finansowanie ubezpieczenia emerytalnego”.

W najbliższych tygodniach CDU/CSU i SPD chcą między innymi wprowadzić zabezpieczenie poziomu emerytur na najbliższe lata. Następnie nowa komisja ds. emerytur ma zastanowić się nad przyszłością.

Składki emerytalne powyżej 21 procent?

Od funduszu emerytalnego osoby odpowiedzialne otrzymały już ostrzeżenie: „Politycy nie mogą tracić z oczu osób płacących składki, również po to, aby nie zagrozić akceptacji całego systemu” – powiedział Jens Dirk Wohlfeil.

Według raportu o ubezpieczeniach emerytalnych z 2024 r., bez nowych przepisów składki emerytalne mogą wzrosnąć do 2038 r. z obecnych 18,6% do 21,4%.

Wiek emerytalny to już 66 lat

W ubiegłym roku najczęściej przyznawano emerytury w wieku emerytalnym. Po raz pierwszy otrzymało je około 378 000 ubezpieczonych. W ubiegłym roku obowiązywał limit wieku 66 lat dla osób urodzonych w 1958 roku.

Zgodnie z ustawą limit wieku będzie stopniowo podwyższany do 67 lat. 269 000 ubezpieczonych otrzymało nową emeryturę dla osób szczególnie długo ubezpieczonych bez potrąceń. Emeryturę dla osób długo ubezpieczonych z potrąceniami otrzymało 225 000 nowych ubezpieczonych. Warunkiem jest tutaj 35-letni okres ubezpieczenia.

W ubiegłym roku 28 procent wszystkich nowo rozpoczętych emerytur było objętych obniżkami. Obowiązują one przez cały okres pobierania emerytury. Średnio osoby te przeszły na emeryturę 32 miesiące przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Obniżki wynoszą 0,3 procent za każdy miesiąc, o który termin rozpoczęcia pobierania emerytury został przyspieszony.

(DPA/jak)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Kanclerz Niemiec, po nocnych atakach amerykańskiej armii na obiekty atomowe w Iranie, zwołał w niedzielę rano (22.06.2025) posiedzenie Rady Bezpieczeństwa rządu federalnego. Friedrich Merz powtórzył swój apel do Iranu o „natychmiastowe rozpoczęcie negocjacji z USA oraz Izraelem i znalezienie dyplomatycznego rozwiązania konfliktu” – przekazał rzecznik rządu Stefan Kornelius. Niemiecki rząd zakłada, że duże części irańskiego programu nuklearnego ucierpiały w wyniku amerykańskich nalotów. – Dokładna analiza szkód po amerykańskich atakach będzie możliwa dopiero później – dodał rzecznik.

W sprawie najnowszej eskalacji konfliktu Izraela z Iranem Friedrich Merz zamierza skontaktować się w niedzielę z premierem Wielkiej Brytanii Keirem Starmerem i prezydentem Francji Emmanuelem Macronem. Kanclerz Niemiec zamierza także w ścisłej koordynacji ze swoimi partnerami w UE i USA przedyskutować w ciągu dnia dalsze kroki.

Szefowa KE: „Iran nigdy nie może uzyskać bomby”

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen wezwała Iran do stołu negocjacyjnego. „Nadszedł czas, aby Iran zaangażował się w wiarygodne rozwiązanie dyplomatyczne. Poszanowanie prawa międzynarodowego ma kluczowe znaczenie” – napisała von der Leyen na platformie X. „Stół negocjacyjny jest jedynym miejscem, aby zakończyć ten kryzys”.

Zdaniem szefowej Komisji Europejskiej napięcia na Bliskim Wschodzie osiągnęły nowy szczyt i teraz stabilność musi stać się priorytetem. „Iran nigdy nie może uzyskać bomby” – napisała.

Również szefowa dyplomacji Unii Europejskiej Kaja Kallas wezwała do zapobieżenia dalszemu eskalowaniu sytuacji. „Wzywam wszystkie strony do wycofania się, powrotu do stołu negocjacyjnego i zapobieżenia dalszej eskalacji” – napisała Kallas na platformie X.

Jak dodała, „Nie można pozwolić Iranowi na opracowanie broni jądrowej, ponieważ stanowiłoby to zagrożenie dla bezpieczeństwa międzynarodowego”. Ministrowie spraw zagranicznych UE omówią sytuację na spotkaniu w najbliższy poniedziałek.

Polityk SPD: „To gra z ogniem”

Rzecznik ds. polityki zagranicznej klubu parlamentarnego SPD w niemieckim Bundestagu Adis Ahmetović ostrzegł przed narastaniem konfliktu. „Faktem jest, że w nadchodzących godzinach i dniach może dojść do dalszej eskalacji, a tym samym pożogi. To nadal igranie z ogniem” – stwierdził Ahmetović, unikając jednocześnie bezpośredniej krytyki USA. Jego zdaniem wszystkie wysiłki powinny być teraz skoncentrowane na zakończeniu tej wojny. „Trwałe rozwiązanie można osiągnąć jedynie poprzez dialog, negocjacje i poszanowanie prawa międzynarodowego” – powiedział.

Natomiast Jens Spahn, szef klubu parlamentarnego partii chadeckich CDU/CSU, widzi szansę na pokój i stabilność na Bliskim Wschodzie. „Irański reżim chce zniszczyć Izrael, zdominować Bliski Wschód i aktywnie wspiera rosyjskiego podżegacza wojennego. Zniszczenie irańskiego programu nuklearnego daje szansę na przyniesienie trwałej stabilności i pokoju regionowi i jego mieszkańcom” – napisał polityk CDU na portalu X.

(AFP, DPA, RTR/stef)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Jak powinniśmy zareagować na zakwestionowanie przez Donalda Trumpa liberalnych i demokratycznych wartości Zachodu? – zastanawiają się Wigura i Kuisz w komentarzu opublikowanym w tym tygodniu na łamach prestiżowego niemieckiego czasopisma „Internationale Politik”.

Publicyści podkreślili, że wzór zachodniej cywilizacji był po demokratycznym przełomie w 1989 roku niezwykle ważny dla krajów Europy Wschodniej. „Państwa tego regionu zaczęły kierować się ambitnymi standardami liberalnej demokracji. Konstytucje były pisane na nowo, życie publiczne stawało się demokratyczne, budowano gospodarkę rynkową. Wiele z tych krajów przystąpiło do NATO i UE. Ten proces nie przebiegał bez zakłóceń, czego dowodem był Viktor Orban na Węgrzech i trwające niemal dekadę populistyczne rządy w Polsce. Kierunek był jednak jasny – wschodnioeuropejskie kraje modernizowały się poprzez coraz ściślejsze powiązania z Zachodem” – czytamy w „IP”.

Jak piszą Wigura i Kuisz, za cezurę należy uznać powrót Donalda Trumpa do władzy. Jego rząd nie tylko próbuje stworzyć nowy system globalnych sojuszy, ale także kwestionuje zasady liberalnych i demokratycznych wartości.

Istnieją dwa Zachody – liberalny i populistyczny

Po II wojnie światowej i ponownie po zakończeniu zimnej wojny wydawało się, że istnieje jeden Zachód. Ale w roku 2025, w obliczu rosnących kontrowersji dotyczących znaczenia i przyszłości liberalizmu, widać, że prawdopodobnie istnieją dwa Zachody – piszą Wigura i Kuisz.

Powołując się na francuskiego filozofa Philippe Nemo, publicyści przypominają, że ukoronowaniem procesu powstawania cywilizacji zachodniej jest liberalna demokracja.

„Liberalni demokraci znajdują się w otwartej konfrontacji z populistycznymi przywódcami, którzy próbują demontować instytucje zbudowane przez ich poprzedników” – ostrzegają autorzy. Zachód podzielił się na „rządzony przez liberalny konstytucjonalizm i kierujący się nieliberalnym populizmem”. „Ten podział nie ogranicza się do polityki lecz obejmuje także naukę, gospodarkę i służbę publiczną. Rozpad jest ostrzeżeniem” – czytamy w „IP”.

Nowa wersja Zachodu

Paradoksem jest zdaniem autorów to, że ten fenomen najbardziej widoczny jest od strony Wschodu. Narody, które po 1989 r. dążyły do stania się Zachodem (Zachodem demokracji i praw), są obecnie zmuszone do uczestniczenia w procesie rozpadania się ich wizji na dwie części.

Wigura i Kuisz ostrzegają, że nowy populizm prezentuje się jako obrońca Zachodu, ale Zachodu pozbawionego swojego najważniejszego etapu rozwoju – liberalnego demokratycznego porządku. „Ta wersja Zachodu nie oferuje przyszłości lecz powrót do przeszłości, do absolutyzmu, nacjonalizmu, faszyzmu, komunizmu i autorytaryzmu” – piszą w konkluzji polscy publicyści.

„Stany Zjednoczone zbombardowały irańskie obiekty atomowe i stały się w ten sposób aktywnym uczestnikiem wojny na Bliskim Wschodzie – bardzo ryzykowny krok, także dla Donalda Trumpa” – pisze Juliane Schaeuble w komentarzu opublikowanym w niedzielę na portalu tygodnika „Die Zeit”.

Autorka podkreśliła, że Trump wprowadził swój kraj do „wojny Izraela” bez, jak się wydaje, zgody Kongresu. „Republikański prezydent, który chciał zakończyć niekończące się wojny, podjął ryzyko wplątania swojego kraju właśnie w taki konflikt. Poszedł na całość” – czytamy w „Die Zeit”.

Bliski Wschód stoi na progu wielkiej wojny, a Ameryka aktywnie w niej uczestniczy – pisze Schaeuble zaznaczając, że oznacza to fiasko wszystkich obietnic Trumpa, który zapowiadał zaprowadzenie szybkiego pokoju.

Perska wiosna? Raczej wątpliwa

Komentatorka zwraca uwagę na optymistyczne głosy sugerujące, że możliwa jest „perska wiosna” – rozwój Iranu w kierunku pokojowego mocarstwa bez ambicji atomowych.

Schaeuble ocenia pesymistycznie nadzieje na taki scenariusz. Eskalacja konfliktu może zwiększyć prawdopodobieństwo budowy bomby atomowej. Wojna jedynie opóźni program badań nuklearnych. Historia uczy, że próby „regime change” – siłowej zmiany władzy prowadzą do powstania nowych zagrożeń.

Jak zareaguje MAGA?

W odwecie, Iran może zaatakować szereg amerykańskich celów – na Bliskim Wschodzie stacjonuje 40 tysięcy żołnierzy USA. Komentatorka zwraca uwagę, że większość Amerykanów wyraża w sondażach sceptycyzm wobec militarnej interwencji.

Schaeuble pisze też o reakcjach izolacjonistycznego ruchu MAGA na atak lotniczy na Iran. Jak duża będzie wściekłość członków MAGA na decyzję Trumpa? Autorka przypomniała, że koordynatorka służb specjalnych Tulsi Gabbard mówiła na wiosnę, że Iran nie buduje bomby atomowej. Zdaniem „Die Zeit” dużo będzie zależało od tego, czy USA i Izrael przedstawią przekonujące dowody na zaawansowane prace nad bombą.

Zdaniem Schaeuble obecnie rośnie strach przed „spiralą chaosu”. Sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres powiedział, że Bliski Wschód stoi na „progu przepaści”. Na platformie X coraz popularniejszy staje się hashtag „III wojna światowa”.

Agencja odpowiedzialna za amerykańskich nadawców zagranicznych musi dokonać zwolnień na dużą skalę. Mianowana przez prezydenta Donalda Trumpa Kari Lake, specjalna doradczyni amerykańskiej Agencji ds. Mediów Globalnych (USAGM), napisała w serwisie X, że zwolniono 639 pracowników. Od marca liczba pracowników USAGM została już zredukowana o 85 procent. Pod tę agencję podlegają: Voice of America (Głos Ameryki), Middle East Broadcasting, Radio Free Asia, Radio Free Europe/Radio Liberty (Radio Wolna Europa) oraz Office of Cuba Broadcasting.

Jak donosi dziennik „New York Times”, cięcia najbardziej uderzają w „Głos Ameryki” (VOA). Nadawca, który przez dziesięciolecia mógł być odbierany na całym świecie za pośrednictwem fal krótkich – w tym za tak zwaną żelazną kurtyną w krajach bloku wschodniego – posiada obecnie mniej niż 200 stałych pracowników, co stanowi około jednej siódmej jego załogi z początku 2025 roku.

„Biurokracja, która wymknęła się spod kontroli”

Kari Lake określiła zwolnienia jako niezbędny krok w realizacji planu prezydenta Trumpa dotyczącego ograniczenia „biurokracji, która wymknęła się spod kontroli”. Zapowiedziała, że w nadchodzącym tygodniu przedstawi Kongresowi szczegóły dotyczące rzekomego marnotrawstwa, złego zarządzania i korupcji.

Agencja będzie jednak nadal spełniać ustawowe minimalne wymagania. Specjalna doradczyni oświadczyła, że chce dostosować zmniejszoną USAGM do kierunku polityki zagranicznej prowadzonej przez Donalda Trumpa.

W ustawie dotyczącej mediów zagranicznych zapisano, że audycje „Głosu Ameryki” muszą „promować poszanowanie praw człowieka, w tym wolności religijnej” oraz „zapewniać wyważone i wszechstronne przedstawienie myśli i instytucji Stanów Zjednoczonych”, które „odzwierciedlą różnorodność kultury i społeczeństwa” tego kraju. VOA ma zatem „reprezentować Amerykę, a nie tylko jeden wybrany segment amerykańskiego społeczeństwa” oraz „przekazywać wyważony i wszechstronny obraz amerykańskiego myślenia i amerykańskich instytucji”.

Trump: „Antyamerykańska propaganda”

Trump i inni Republikanie oskarżają „Głos Ameryki” i innych finansowanych ze środków publicznych amerykańskich nadawców o szerzenie antyamerykańskiej propagandy. Programy te są zbyt negatywnie nastawione do konserwatystów i szerzą głównie lewicowe idee, twierdzą krytycy.

Rozgłośnia ta została założona w 1942 roku, a więc podczas II wojny światowej, jako przeciwwaga dla propagandy narodowych socjalistów. Do dziś „Głos Ameryki” ma za zadanie niezależnie informować ludzi w regionach pozbawionych wolnych mediów.

Według strony internetowej USAGM poszczególne media razem wzięte, docierają co tydzień do 427 milionów ludzi na całym świecie. Na sam „Głos Ameryki” przypada szacunkowo 326 milionów użytkowników tygodniowo; oferta stacji jest rozpowszechniana w ponad 40 językach.

Senatorka Shaheen: „Ponury dzień dla prawdy”

Przeciwko tym działaniom protestowały organizacje medialne. Demokratyczna senator Jeanne Shaheen, która reprezentuje swoją partię w Komisji Spraw Zagranicznych, powiedziała na X: „To czarny dzień dla prawdy”. Dyrektor VOA Michael Abramowitz powiedział NPR, że proponowane cięcia oznaczałyby, że stacja nie byłaby już w stanie wypełniać swojego mandatu prawnego do „dostarczania obiektywnych wiadomości odizolowanym społeczeństwom i do innych miejsc na całym świecie”. Sam Abramowitz przebywa obecnie na urlopie.

Wielu pracowników VOA zapowiedziało pozew przeciwko cięciom. „Moskwa, Pekin, Teheran i grupy ekstremistyczne zalewają przestrzeń informacyjną antyamerykańską propagandą” – napisali w oświadczeniu. W tym środowisku „Głos Ameryki nie może zostać uciszony”.

(DW/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Amerykańska armia zaatakowała w nocy trzy irańskie obiekty nuklearne. Według prezydenta USA Donalda Trumpa zostały one całkowicie zniszczone. Trump zagroził dalszymi atakami, jeśli Teheran nie będzie gotowy do zawarcia pokoju.

Irański minister spraw zagranicznych Abbas Araghchi zareagował ostrymi słowami na ataki USA. Jego kraj zastrzega sobie wszelkie możliwości samoobrony, wyjaśnił Araghchi na portalu X. Amerykańskie ataki nazwał „oburzającymi”.

Jeszcze 18 czerwca najwyższy przywódca Islamskiej Republiki Iranu Ali Chamenei, powiedział po izraelskich atakach, że „Iran nie podda się i będzie nadal się bronił“. Tymi słowami Chamenei, zwrócił się do opinii publicznej w przemówieniu telewizyjnym. Nie jest jasne, gdzie dokładnie się znajduje.

Od 13 czerwca Izrael bombarduje obiekty wojskowe i nuklearne w Iranie. Ataki mają na celu powstrzymanie Teheranu przed opracowaniem bomby atomowej. Iran odpowiedział atakami rakietowymi i dronami na terytorium Izraela. Wśród irańskiej ludności krążą obecnie pogłoski, że Chamenei - a także wysocy rangą urzędnicy Gwardii Rewolucyjnej - również mogą być celem izraelskich ataków.

Szana na zmianę?

Dla wielu na pierwszy plan wysuwa się teraz jedno pytanie: jak reżim, który nie jest w stanie chronić nawet własnych najwyższych urzędników, może twierdzić, że chroni integralność terytorialną kraju? Dla irańskiego eksperta Majida Golpoura, który żyje na emigracji, odpowiedź jest jasna: „W przeciwieństwie do wszystkich twierdzeń dotyczących obrony przeciwrakietowej lub ochrony przywódców, absolutny brak skuteczności tego reżimu został właśnie uwidoczniony“ - napisał zapytany przez DW.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Według socjologa Golpoura to, czy trwające ataki mogą zwiastować upadek reżimu, zależy jednak przede wszystkim od tego, czy istnieje wiarygodna alternatywa polityczna. „Nadszedł czas, aby krajowe siły polityczne przedstawiły wspólną kartę - zarówno przeciwko rządzącemu systemowi, jak i zagrożeniom zewnętrznym. Jak dotąd brakuje jednak konkretnych planów, koalicji i realnych struktur w ramach opozycji”.

Jaka jest alternatywa?

Irańska opozycja za granicą jest podzielona. Część diaspory postrzega Rezę Pahlawiego, najstarszego syna szacha Mohammada Rezy Pahlawiego, który został obalony w 1979 r., jako możliwą postać przejściową lub symbol jedności narodowej. Od czasu rewolucji islamskiej żyje on na wygnaniu - głównie w USA - i działa jako postać opozycyjna wobec Republiki Islamskiej. Nie posiada jednak żadnej organizacji politycznej w kraju.

Głosy opozycji są systematycznie tłumione w Iranie od dziesięcioleci. Każdy, kto wydaje się być w stanie zmobilizować ludzi, jest dyskredytowany, inwigilowany, aresztowany i często skazywany na długie wyroki więzienia.

Niemniej jednak politolog Shukriya Bradost, badacz w Instytucie Bliskowschodnim, dostrzega pewną szansę. Jeśli reżim zostanie poważnie osłabiony, może powstać polityczna próżnia. Byłaby to okazja dla grup opozycyjnych do zorganizowania protestów i strajków oraz zainicjowania fundamentalnych zmian.

Patriotyczne przywiązanie do kraju

Decydującym czynnikiem w tym scenariuszu jest patriotyczne przywiązanie wielu Irańczyków do ich kraju, co może być na rękę obecnie rządzącym. Uczucie to pomogło już reżimowi ustabilizować się po rewolucji 1979 roku. Kiedy Irak pod przywództwem Saddama Husajna zaatakował Iran jesienią 1980 roku, ludność zjednoczyła się za krajem. Później nastąpiła ośmioletnia wojna, w której po stronie irańskiej zginęło nawet milion osób.

Trudno pojąć, co wielu ludzi w Iranie odczuwa obecnie poza strachem i złością z powodu eskalacji konfliktu, na który nie mają żadnego wpływu. Chociaż w kraju pojawiają się liczne głosy krytyczne wobec reżimu, wiele z nich odrzuca zalecenia z wygnania.

Zachód wydaje się być podzielony w kwestii polityki wobec Iranu. Pomimo ostrej retoryki wobec Teheranu, brakuje spójnej strategii ewentualnej zmiany reżimu.

Adam Zagajewski w 1979 r. został stypendystą niemieckiego programu DAAD dla artystów. Do Berlina Zachodniego przybył jako stosunkowo młody, ale już ugruntowany poeta i eseista, współproklamator „Nowej Fali“, nurtu dążącego do możliwie realistycznego ujęcia w ramy wiersza siermiężnej wówczas polskiej rzeczywistości. W 1975 r. otrzymał z Julianem Kornhauserem w Szwajcarii prestiżową Nagrodę Kościelskich. Do Berlina przyjeżdża jako dysydent objęty w Polsce zakazem publikacji, działacz KOR-u i intelektualista zaangażowany w Krakowie w nauczanie na „Latającym Uniwersytecie“. RFN okaże się jedynie kilkuletnim etapem życiowej drogi Adama Zagajewskiego oraz krajem, do którego będzie regularnie powracał – z Paryża, Krakowa, czy też z któregoś ze znanych amerykańskich uniwersytetów, gdzie wykładał literaturę. Poeta prędko postrzegany jest w Niemczech jako klasyk poezji współczesnej. Staje się członkiem elitarnych, niemieckich Akademii Sztuk i Literatury z prestiżową Niemiecką Akademią Literatury i Języka na czele. Zagajewski zbierze w RFN na przestrzeni lat kilkanaście renomowanych nagród literackich.

Berlin - „niewielka wysepka na ponurym oceanie"

Pobyt w podzielonym Berlinie przełomu lat 70-tych i 80-tych zainspiruje Adama Zagajewskiego do powieści „Cienka kreska“. Z przenikliwą ironią nakreśli w niej portret zachodnioniemieckich intelektualistów. W 1981 roku u Rowohlta wychodzi inna, napisana tym razem po niemiecku, nietypowa dla Zagajewskiego książka - publicystycznie skrojone eseje o polskiej opozycji antykomunistycznej – „Polska. Państwo w cieniu Związku Radzieckiego“. Jeszcze po latach poeta będzie przypominał o braku poparcia zachodnioniemieckich elit dla ówczesnych walk polskiej „Solidarności“ z komunizmem.

– Adam Zagajewski w uprzejmym tonie, ale i precyzyjnie argumentując oczywiście dziwił się, że niemieccy intelektualiści w latach 80-tych nie chcieli dostrzec, jak olbrzymi wkład ma „Solidarność“, jak ogromną pracę wykonują polscy intelektualiści, łącznie z nim samym, w usuwanie ideologicznego szrotu tamtego stulecia – wskazuje w rozmowie z DW niemiecki pisarz i eseista Marko Martin. Zainteresowanie motywacją dysydentów zza żelaznej kurtyny zwróciło uwagę Martina na Zagajewskiego, owocując po 1989 r. ich rozmowami w Paryżu i Berlinie. – W Niemczech Adam Zagajewski na początku lat 80-tych nie miał wielu przyjaciół, którzy rzeczywiście by go rozumieli, wskazuje Marko Martin. – Jednakże ci, którzy byli na niego otwarci, pojmowali go dogłębnie. To był Jürgen Fuchs, Hans Christoph Buch czy Wolf Biermann – podkreśla.

Z Berlina – „niewielkiej wysepki na dość ponurym oceanie“ – Adam Zagajewski rozwija współpracę z wydającym paryską „Kulturę“ Jerzym Giedroyciem. Na tych łamach omawia swe niemieckojęzyczne lektury i publikuje pojedyncze wiersze. Kiedy cenzura zatrzyma w Polsce druk jego powieści „Słuch absolutny“, której bohater - uniwersytecki docent filozofii marksistowskiej – zmaga się z dylematami wolnościowego myślenia, także „Kultura“ nie zdecyduje się na publikację. Powieść wyjdzie wyłącznie po niemiecku, w 1982 r. w Szwajcarii, w przekładzie Christy Vogel.

Mentorzy i tłumacze

Orędownikiem twórczości Adama Zagajewskiego w Niemczech stał się Michael Krüger – poeta i charyzmatyczny redaktor naczelny Wydawnictwa Carl Hanser – obok legendarnego tłumacza i twórcy Instytutu Spraw Polskich w Darmstadt, Karla Dedeciusa. Plasują Zagajewskiego w pierwszym szeregu współczesnej liryki polskiej, zaraz po Miłoszu, Herbercie i Szymborskiej. Okres berliński to jednak czas prób sił Zagajewskiego przede wszystkim w prozie, być może w związku z niezbyt różową, jak określi w liście do Giedroycia, sytuacją finansową. Pokłosiem będzie wydany w 1985 r., w dwa lata po emigracji Zagajewskiego do Paryża, niemiecki przekład „Cienkiej kreski“. Powieść, podobnie jak eseje z tomu „Solidarność i Samotność“ przełoży stojący wowczas u progu kariery tłumacz Olaf Kühl. – Moja historia z Adamem Zagajewskim rozpoczęła się w roku 1983, wspomina Kühl w rozmowie z DW. Michael Krüger zapytał mnie, czy nie przełożyłbym dla Hansera „Cienkiej kreski“? Zgodziłem się. Potem w 1984 r. Zagajewski odwiedził nas w Berlinie-Zehlendorfie, uzupelnia Kühl. Ich drogi jednak wkrótce się rozejdą. Wyjątkiem będą teksty Zagajewskiego publikowane w prasie.

– Od roku 1988 niemiecka „Lettre International“, prowadzona przez Franka Berbericha, bardzo interesowała się młodymi, opozycyjnymi głosami z Europy Środkowej i Wschodniej, toteż publikowałem tam przekłady Zagajewskiego, równolegle z tekstami Adama Michnika – nadmienia Olaf Kühl. Innym periodykiem ogłaszającym teksty Zagajewskiego będzie po 1989 r. miesięcznik „Sinn und Form“, czy otwarte na poezję „Akzente“ wydawane przez Michaela Krügera. Aż do roku 2007 niemieckim głosem poezji Zagajewskiego będzie Karl Dedecius, przy wsparciu Henryka Bereski jako tłumacza tekstów prozatorskich. Dom wydawniczy Zagajewskiego w Niemczech to do dziś niezmiennie Carl Hanser – parnas zwłaszcza edycji poetyckich w Niemczech. Przez ostatnich kilkanaście lat życia także i w Niemczech Adam Zagajewski uchodzi za żelaznego kandydata do literackiej Nagrody Nobla. Na usta całego świata poeta trafia po publikacji w 2001 r. w „The New Yorker“ wiersza pt. „Spróbuj opiewać okaleczony świat“ , w odpowiedzi na zamachy na World Trade Center w Nowym Jorku.

Bez językowych eksperymentów

W 2012 r. pałeczkę od Dedeciusa przejmuje podobnie utalentowana i nagradzana Renate Schmidgall. Z Bernhardem Hartmannem przekłada dwa tomy prozy Zagajewskiego „Mała wieczność sztuki. Dziennik bez dat“ oraz „Poezję dla początkujących“, natomiast tomy wierszy tłumaczy sama. – Myślę, że byliśmy z Adamem Zagajewskim zaprzyjaźnieni, choć zdecydowanie spotykaliśmy się zbyt rzadko, wspomina Schmidgall w rozmowie z DW. – W gruncie rzeczy Adam Zagajewski był chyba nieśmiałym człowiekiem, niezmiernie wrażliwym i serdecznym, bardzo otwartym na świat. Łączyła nas miłość do śpiewu kosa, Billie Holiday i do Grecji – nadmienia tłumaczka. Sama również aktywna jako poetka, kilka swych wierszy zadedykowała przekładanemu przez nią poecie. – Poezja Zagajewskiego jest czytelna, bez eksperymentów językowych, a jednak tajemnicza. Przenika do niej rzeczywistość, ale jest to też coś więcej aniżeli jedynie świat widzialny. Ta poezja zawiera piękne metafory – ocenia Renate Schmidgall.

Prawdziwy literacki pomnik wystawił pośmiertnie Adamowi Zagajewskiemu jego wydawca Michael Krüger, w eseju „Moi polscy przyjaciele“, zamieszczonym w 2023 r. w tomie „Powroty do poetów. Wspomnienia i spotkania“.

Polski poeta inaczej od zachodnioniemieckich kolegów zmaga się według Krügiera z uwieszonym u szyi ciężkim kamieniem historii, ale Zagajewskiemu udaje się od niego oswobodzić. „Adam Zagajewski jest Polakiem i liczne polskie zmartwienia, spowodowane w dużej mierze przez Niemców oraz także przez Rosjan, jak i oczywiście przez samych Polaków, zostawiły ślady w poezji i w jego wierszach“, mówił wydawca Krüger w jednej z wygłoszonych na cześć poety i cytowanej w eseju laudacji. Adamowi Zagajewskiemu udało się z tych sideł wyplątać.

Koniec dominacji polityki

Przełom 1989 roku stał się dla Zagajewskiego, podobnie jak dla licznych wschodnioeuropejskich intelektualistów, momentem wyzwolenia, podkreśla w rozmowie z DW Marko Martin, także jako autor kanonicznego w Niemczech tomu esejów „Dysydenckie myślenie“. – Pojawiła się realna szansa, że w końcu zakończy się nękanie przez reżim, że pisarze i intelektualiści będą mogli poświęcić się istotnym sprawom – kondycji natury ludzkiej, kwestiom ograniczeń i ambiwalencji naszej egzystencji. Zagajewski wyśmienicie to ujął w zapiskach z dziennika oraz esejach, przyczym trudno znaleźć dla niego pendant pośród autorów niemieckich. Wielu byłych opozycjonistów nadal bowiem postrzega świat wyłącznie poprzez pryzmat polityki – podkreśla Martin. – Wspominając me spotkania z Adamem Zagajewskim widzę go przede wszystkim jako autora wiersza „Spróbuj opiewać okaleczony świat“. Przepełnionego wdzięcznością istnienia, ale i sceptycyzmem – także w odniesieniu do permanentnej ironizacji, dominującej Zachód, bez pozostawiania przestrzeni dla piękna i patosu – wskazuje niemiecki pisarz.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

W Niemczech dobiega końca spór trwający od prawie stu lat. To historyczny moment, ponieważ wyjaśnia się kwestia własności tysięcy dzieł sztuki.

Hohenzollernowie - niemiecka rodzina arystokratyczna, z której pochodził ostatni cesarz Niemiec Wilhelm II - przez dziesięciolecia rościła sobie prawa do różnych obiektów w niemieckich muzeach. Hohenzollernowie domagali się również milionowych odszkodowań za wywłaszczone pałace i inwentarz.

Sprawa trafiła do sądu, ale w 2023 roku Georg Friedrich Prinz von Preussen, prawnuk ostatniego cesarza Niemiec, ostatecznie zmienił strategię. Wycofał roszczenia odszkodowawcze i tym samym utorował drogę do negocjacji pozasądowych. Rozmowy rozpoczęły się jesienią 2024 r. i doprowadziły do osiągnięcia porozumienia.

Dzieła sztuki pozostaną w muzeach

Nowy niemiecki minister ds. kultury Wolfram Weimer i książę Georg Friedrich ogłosili przełom już w maju. Rząd Niemiec oraz landy Berlin i Brandenburgia osiągnęły porozumienie z byłą dynastią Hohenzollernów w sprawie utworzenia organizacji non-profit „Hohenzollern Art Foundation”. Ma ona zarządzać dziełami sztuki i artefaktami kulturowymi, których zwrotu domagają się Hohenzollernowie. Teraz, gdy organy nadzorcze Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kulturowego i Niemieckiego Muzeum Historycznego również wyraziły zgodę, umowa została sfinalizowana.

Według ministra Weimera na ugodzie w największym stopniu skorzysta publiczność, która nadal będzie mogła oglądać kolekcje w muzeach, w tym około trzech tysięcy obiektów w zbiorach Fundacji Pruskich Pałaców i Ogrodów Berlin-Brandenburgia, Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kulturowego i Niemieckiego Muzeum Historycznego.

Nowa fundacja zarządza również inwentarzem - meblami, naczyniami i obrazami - z około 70 pałaców, willi i innych nieruchomości w Berlinie i Poczdamie, które były własnością lub były używane przez rodzinę Hohenzollernów do 1945 roku. Poza tym istnieją przedmioty należące do rodziny, które zostały skonfiskowane już w 1918 roku, po odrzuceniu monarchii.

Wywłaszczenie junkrów

Podczas II wojny światowej, którą Niemcy przegrały, wojska radzieckie podbiły dawne terytoria niemieckie na wschód od Łaby - a wraz z nimi większość posiadłości Hohenzollernów. Związek Radziecki uważał „junkrów”, arystokrację posiadającą ziemię, za wroga klasowego i filar nazistowskiego systemu, a w 1945 r. szybko się z nimi rozprawił: wszystkie arystokratyczne domy w radzieckiej strefie okupacyjnej zostały wywłaszczone bez odszkodowania.

Nieco ponad cztery dekady później upadł mur berliński, a Niemcy ponowne zostały zjednoczone. Za jednym zamachem wiele dawnych zamków i posiadłości Hohenzollernów znalazło się na terytorium Republiki Federalnej. Traktat zjednoczeniowy z 1990 r. stanowił jednak, że reforma rolna z 1945 r. nie zostanie cofnięta. Hohenzollernowie musieli więc odpisać swoje dawne posiadłości na wschodzie.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Dobre 30 lat później spadkobiercy ostatniego monarchy domagali się milionowych odszkodowań od państwa niemieckiego i zwrotu dóbr kultury, ale bez skutku. Dlatego sprawa trafiła do sądu.

Wspierali nazistów?

Kluczową rolę w sporze o odszkodowanie ogrywało pytanie, czy przedstawiciele rodu Hohenzollernów nawiązali współpracę z nazistami, którzy rządzili Niemcami w latach 1933-1945? Konkretnie: czy spadkobiercy ostatniego cesarza Niemiec, Wilhelma II, który abdykował w 1918 r., znacząco wspierali narodowy socjalizm?

Jest też pytanie, jaką rolę odegrał syn ostatniego monarchy, książe pruski Wilhelm w okresie międzywojennym? Czy pomógł nazistom dojść do władzy w celu przywrócenia monarchii? Tak zwana ustawa kompensacyjna z 1994 r. reguluje odszkodowania dla właścicieli ziemskich wywłaszczonych na wschodzie w 1945 r. i stanowi, że każdy, kto znacząco pomógł Hitlerowi i nazistom, nie ma prawa do odszkodowania.

W rzeczywistości dokumenty historyczne dowodzą bliskości Wilhelma z Hitlerem. Zdjęcia i filmy pokazują byłego księcia koronnego z Hitlerem i innymi nazistowskimi przywódcami. Jednak nadzieje Wilhelma, że naziści ukoronują go na nowego cesarza, zostały rozwiane. Historycy do dziś debatują nad rolą Wilhelma w nazistowskim państwie.

Być blisko Hitlera

W biografiach księcia historycy Lothar Machtan i Stephan Malinowski opisują go jako radykalnego antydemokratę, który podziwiał Mussoliniego i starał się być blisko Hitlera. Jego deklarowany cel: tron cesarski. W ekspertyzie Malinowski i jego kolega Peter Brandt doszli do wniosku, że Wilhelm swoim zachowaniem znacząco pomógł i podżegał do ustanowienia i konsolidacji reżimu narodowosocjalistycznego.

Książę koronny wyraźnie nawoływał do wyboru Hitlera w wyborach prezydenckich w 1932 roku. Później chwalił się, że zdobył dla niego dwa miliony głosów. Wilhelm publicznie zademonstrował również swoją solidarność z nowymi elitami. - Symboliczny kapitał Hohenzollernów był bardzo ważny dla nazistów w latach 1932/33 - powiedział historyk z Münster Jacco Pekelder w wywiadzie telewizyjnym, „nawet jeśli książę koronny miał własne plany”.

Redaktorzy antologii „Die Hohenzollerndebatte” (Debata o Hohenzollernach), opublikowanej w 2021 r., podają to jednak w wątpliwość. Historyk Frank-Lothar Kroll widzi raczej marginalne zaangażowanie Wilhelma na rzecz nazistów. Jak twierdzi, być może zabiegał on o względy Hitlera, ale nie podzielał jego totalitarnej ideologii. Profesor historii Christian Hillgruber, podobnie jak historyk Michael Wolffsohn, nie uznali, że działania księcia były znaczącą pomocą dla nazistów.

Przez dziesięciolecia hordy prawników, polityków i historyków zajmowały się roszczeniami restytucyjnymi i odszkodowawczymi potomków Wilhelma Pruskiego, byłego księcia koronnego Cesarstwa Niemieckiego. Teraz, dzięki osiągniętemu porozumieniu, wszystko to przeszło do historii.

Artykuł ukazał się pierwotnie na stronach Redakcji Niemieckiej DW

Ten charakterystyczny aromat, intensywny smak, pobudzające działanie! Kawa jest dla wielu ludzi na całym świecie swego rodzaju eliksirem życia. Pije ją regularnie około 70 procent światowej populacji. Dodaje ona nie tylko energii, ale wpływa na zdrowie znacznie korzystniej, niż dotąd sądzono.

Według nowego badania przeprowadzonego przez Uniwersytet Harvarda, regularne picie kawy pomaga kobietom lepiej się starzeć. Spożywanie do 2,5 filiżanki kawy dziennie obniża ryzyko chorób sercowo-naczyniowych i może zapobiegać cukrzycy typu 2, szczególnie u kobiet w średnim wieku – wynika z nowych danych zaprezentowanych na dorocznym spotkaniu American Society for Nutrition w Orlando.

Na potrzeby badania przeanalizowano dane pochodzące od około 47 tys. kobiet z ostatnich 30 lat. Podstawą jest badanie Nurses' Health Study, które od 1984 roku gromadzi dane dotyczące odżywiania i zdrowia, w tym spożycia kofeiny.

„Zdrowe starzenie się” oznaczało okres do 70. roku życia lub dłużej, którym kobiety mogą się cieszyć bez poważnych chorób przewlekłych oraz bez ograniczeń fizycznych, umysłowych i poznawczych.

Kofeina kofeinie nie równa

Kofeina ma działanie rewitalizujące, ponieważ blokuje receptory adenozyny w mózgu, które normalnie sprawiają, że czujemy się zmęczeni. Pozwala to komórkom nerwowym pracować bardziej aktywnie, dzięki czemu czujemy się bardziej skoncentrowani i myślimy jaśniej. Kofeina stymuluje również uwalnianie neuroprzekaźnika dopaminy, znanego również jako „hormon szczęścia”, ponieważ sprawia, że czujemy się dobrze.

Jednak według badania przeprowadzonego na Harvardzie, inne źródła kofeiny, takie jak cola czy napoje energetyczne, nie mają pozytywnego wpływu na proces starzenia. Wręcz przeciwnie: zaledwie jedna szklanka tych napojów zmniejsza ogólne prawdopodobieństwo zdrowego starzenia się o 19 procent.

Również bez pozytywnego wpływu na zdrowe starzenie ma spożywanie kawy bezkofeinowej lub herbaty. „Wyniki sugerują, że dzięki kawie zawierającej kofeinę - w przeciwieństwie do herbaty lub kawy bezkofeinowej - zachowane zostają funkcje umysłowe i fizyczne ” – mówi kierująca badaniem dr Sara Mahdavi.

Co jest przyczyną, a co skutkiem?

Autorzy badania zajmują się również kwestią przyczynowości i korelacji: czy kobiety pijąc kawę starzeją się lepiej? A może podczas gdy regularnie piją kawę inne czynniki, takie jak zdrowa dieta i regularna aktywność fizyczna wpływają na dobre starzenie? W ciągu ostatnich 30 lat zwłaszcza styl życia znacznie się zmienił. – Umiarkowane spożycie kawy, w połączeniu z innymi zachowaniami prozdrowotnymi, takimi jak regularne ćwiczenia, zdrowe odżywianie i niepalenie, może przynieść pewne korzyści ochronne. Chociaż obecne badanie uzupełnia istniejące dowody świadczące o tym, że spożycie kawy ma wpływ na zdrowy proces starzenia się, jednak jej pozytywny wpływ jest stosunkowo niewielki w porównaniu z wpływem ogólnie zdrowych nawyków związanych ze stylem życia i wymaga dalszych badań – przyznaje badaczka Mahdavi.

Wiele wskazuje na pozytywne działanie kawy

Kawa pita z umiarem może mieć pozytywny wpływ na zdrowie, podczas gdy jej nadmierne spożycie może mieć negatywne konsekwencje, zwłaszcza dla osób starszych. Gdyż może powodować nerwowość, podnosić ciśnienie krwi i prowadzić do zaburzeń snu.

Co prawda w ciągu ostatnich lat ukazało się zadziwiająco wiele badań, które potwierdzają pozytywny wpływ kawy na zdrowie. Mimo to konieczne są dalsze badania. Chińscy naukowcy odkryli w 2024 roku między innymi dowody na to, że umiarkowane spożycie kawy (trzy filiżanki dziennie) znacząco zmniejsza ryzyko chorób takich jak zawał serca, udar, cukrzyca, nadciśnienie, zaburzenia lipidowe oraz otyłość.

Inne badania potwierdzają, że umiarkowane spożycie kawy nieznacznie zmniejsza ryzyko udaru mózgu u kobiet, ma pozytywny wpływ na serce, płuca i pęcherz moczowy, chroni przed chorobami wątroby i redukuje tkankę tłuszczową. Mówi się również, że kawa chroni przed demencją, hamuje powstawanie blaszek Alzheimera i zapobiega chorobie Parkinsona. Popularny napój ma również zmniejszać ryzyko depresji i chronić przed utratą słuchu i występowaniem szumów usznych.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Ochronne działanie przeciwutleniaczy

Kawa składa się z ponad 1000 różnych składników, z których około 80 procent zostało dotąd zbadanych. Najważniejsze z nich to kofeina, węglowodany, tłuszcze (lipidy), białka, kwasy, witaminy, w tym z grupy B, składniki mineralne i przeciwutleniacze.

Ustalenie, który dokładnie składnik kawy i w jaki sposób wpływa na zdrowie, wymaga dalszych badań. Wiele jednak wskazuje na to, że umiarkowane spożycie kawy ma rzeczywiście korzystny wpływ na zdrowie. Umiarkowane oznacza maksymalnie 400 mg kofeiny dziennie, co oznacza, że zdrowi dorośli mogą wypić około 3–4 filiżanki kawy lub 4–5 espresso.

Naturalne składniki kawy działają najlepiej wtedy, gdy jest pita czarna i bez cukru. Należy raczej unikać śmietanki do kawy, jednak odrobina mleka nie szkodzi zawartym w niej przeciwutleniaczom.

Przeciwutleniacze to specjalne substancje, takie jak kwas chlorogenowy, które neutralizują szkodliwe wolne rodniki w komórkach organizmu, zmniejszając w ten sposób ich uszkodzenia, stany zapalne i choroby związane z wiekiem, takie jak problemy z sercem, rak czy choroby mózgu. Spowalnia to również proces starzenia się.

Rządzące partie koalicyjne mogą również wyobrazić sobie odbieranie prawa jazdy gapiom przy wypadkach drogowych. W ten sposób popierają niedawne żądania Niemieckiego Związku Straży Pożarnej, który skrytykował fakt, że niemieccy kierowcy samochodów coraz częściej utrudniają ratowanie ludzi.

„Gapie zagrażają życiu – to nie jest błahostka” – powiedziała Susanne Hierl, rzeczniczka ds. polityki prawnej frakcji CDU/CSU w Bundestagu, w rozmowie z grupą medialną RND. Jeśli dotychczasowe kary nie działały wystarczająco odstraszająco, odebranie prawa jazdy powinno zostać rozważone jako odczuwalna konsekwencja.

Rozwiązanie to popiera również SPD. Według RND, sekretarz parlamentarny i rzecznik prawny grupy parlamentarnej Johannes Fechner uważa, że „sensowne jest zbadanie, w ramach planowanej ustawy o ochronie policji i służb ratowniczych, czy możliwość odebrania prawa jazdy za utrudnianie pracy służbom ratowniczym może zostać jeszcze bardziej rozszerzona”. Jak podkreślił: „To mogłoby przyczynić się do poprawy pracy służb ratunkowych”.

Gapie utrudniają pracę ratownikom

Hierl i Ferchner poparli żądania Niemieckiego Związku Straży Pożarnej. Jego przewodniczący Karl-Heinz Banse przedstawił w piątek na łamach „Neue Osnabrücker Zeitung” postulat odebrania prawa jazdy obserwatorom wypadków.

Jak podkreślił, kiedyś strażacy mogli skupić się na ratowaniu ludzi, wyciąganiu ich z wraków samochodów. Dzisiaj muszą również trzymać gapiów na odległość. Wielokrotnie utrudniają oni pracę służb ratunkowych. Nie zmieniły tego nawet żadne regulacje prawne, które sprawiły, że fotografowanie lub filmowanie zmarłych stało się czynem karalnym.

„Gapie powinni być karani w taki sam sposób, jak kierowcy korzystający z telefonów komórkowych podczas jazdy, włącznie z natychmiastowym odebraniem im prawa jazdy. To bardziej odstrasza niż abstrakcyjne mandaty” – apeluje szef Niemieckiego Związku Straży Pożarnej.

(KNA/EPD/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

„Der Spiegel”: niegrzeczni chłopcy ogrywają Trumpa

„Prezydent USA lubi odgrywać silnego człowieka. W rzeczywistości to on na boisku światowej polityki popychany jest przez niegrzecznych chłopców” – pisze Rene Pfister w najnowszym wydaniu tygodnika „Der Spiegel”.

Autor zaznaczył, że głównym hasłem wyborczym Trumpa było trzymanie się z daleka od militarnych konfliktów, których wyniku nie da się przewidzieć. Przypomniał jego zapowiedzi zakończenia w ciągu 24 godzin wojny w Ukrainie i podobne obietnice dotyczące konfliktu w Gazie.

„Pięć miesięcy po objęciu urzędu prezydenta, sytuacja na świecie diametralnie różni się od obietnic - Rosja bombarduje Ukrainę z niezmienioną brutalnością, w Gazie nadal umierają ludzie, a Stany Zjednoczone są o krok od wplątania się w konflikt z Iranem” – czytamy w „Spieglu”. Próby Trumpa, aby trzymać Amerykę z dala od konfliktów tego świata, skończyły się fiaskiem – ocenił Pfister.

Polityka wobec Iranu obnaża „kompletny brak planowania” charakteryzujący jego drugą kadencję. W kampanii wyborczej Trump obiecał wynegocjowanie lepszej umowy z Teheranem, aby teraz przyglądać się, jak premier Izraela Netanjahu rozpoczyna wojnę z Iranem.

„Trump uwielbia odgrywać silnego człowieka, przed którym drżą wielcy tego świata. Ale na boisku pełnym niegrzecznych chłopców Trump jest tym, którego najłatwiej można popchnąć” – ocenił autor.

Putin szybko przejrzał Trumpa pojmując, jak rozpaczliwie Trump pragnie pokoju w Ukrainie. Prezydent USA wyszedł Rosji daleko naprzeciw. Władca Kremla podziękował mu, odpalając tyle dronów i rakiet jak nigdy przedtem. W sporze handlowym z Chinami, to USA chcą porozumienia. Xi Jinping przebił po prostu cła wprowadzone przez Amerykę.

Trump sprawia wrażenie „operetkowego dyktatora”, któremu brak jest nie tyle woli władzy, co talentu do jej sensownego użycia – pisze dziennikarz „Spiegla”.

Dobitnym symbolem dramatu drugiej kadencji Trumpa była parada wojskowa w ubiegłą sobotę. Spektakl miał pokazać siłę USA, podczas gdy Netanjahu właśnie rozpoczynał atak na Iran.

„Być może Trump będzie miał szczęście i zmusi Iran do porozumienia. Na razie wygląda na to, że prezydent USA sam siebie wyprowadził w pole” – podsumowuje komentator „Spiegla”.

„Sueddeutsche Zeitung”: Trump może rozpocząć wojnę

„Prezydent USA odrzucał dotychczas interwencję wojskową. Teraz grozi Iranowi użyciem broni. Może to być taktyka negocjacyjna, ale może też kryć się za tym coś więcej” – pisze Nicolas Richter.

„O wojnie i pokoju Trump mówi w taki sam sposób, jak o cłach na samochody czy Elonie Musku – z pewnym marginesem na interpretację” – kontynuuje komentator.

Przypomniał, że prezydent najpierw wzywał Iran do kapitulacji i groził wysadzeniem w powietrze jego atomowego arsenału, a potem poinformował, że widzi „przestrzeń do rozmów”. „Te wypowiedzi nie muszą być ze sobą sprzeczne, lecz mogą być elementem taktyki” – uważa Richter. Trump uwielbia negocjacje, w których „może swojemu przeciwnikowi wykręcić rękę”. Tak jest teraz w przypadku Iranu, który jest osłabiony utratą swoich pomocników – Hamasu i Hezbollahu oraz atakami lotniczymi Izraela.

Trump uważany jest z powodu braku zainteresowania losem Ukrainy za izolacjonistę, ale może to być mylące – pisze Richter. Prezydent USA odrzuca przede wszystkim „niekończące się wojny” jak te w Afganistanie czy Iraku, ale nie pojedyncze uderzenia. W 2020 r. polecił zabicie za pomocą drona wysokiego rangą irańskiego oficera. W marcu dał rozkaz do ataku na pozycje Huti w Jemenie. Credo Trumpa brzmi – „Zostawcie nas w spokoju. Nie chcemy nigdzie interweniować. Ale jeśli sprawicie nam kłopoty, zabijemy was”.

Zdaniem komentatora Trump może uznać obecną sytuację za okazję do „osiągnięcia poważnego celu przy małym nakładzie sił”. Amerykańskie lotnictwo może zrzucić bomby niszczące bunkry na nienaruszony dotychczas kompleks atomowy Fordo. W razie sukcesu, Trump mógłby chodzić w glorii polityka, który ostatecznie zatrzymał program atomowy Iranu.

Należy wątpić, czy Trump zdaje sobie sprawę z ceny i ryzyka takiej akcji, która może wywołać trudną do opanowania falę przemocy. Iran może zareagować atakami na bazy USA i zamachami terrorystycznymi na Zachodzie.

Niemal nikt nie płakałby po brutalnym reżimie w Teheranie, ale wymuszona z zewnątrz zmiana władzy mogłaby zdestabilizować cały region – ostrzegł w podsumowaniu komentator „SZ”.

„Frankfurter Allgemeine Zeitung”: Iran testem prawdy dla Trumpa

„Trump stoi przed decyzją, której skutki dotyczą także podstaw polityki wewnętrznej Ameryki. Ofensywne wsparcie Izraela wiązałoby się z realnym ryzykiem ponownego uwikłania w wielką wojnę na Bliskim Wschodzie” – pisze Nikolas Busse.

Niepokój w szeregach ruchu MAGA pokazuje, że wojna może obniżyć wiarygodność Trumpa w kraju. Sytuacja jest „testem prawdy” – w przypadku Iranu „ciągłe gadanie o sile Ameryki stoi w sprzeczności do jego obietnicy izolacjonizmu”.

Jeżeli prezydent nie zdecyduje się na wejście do wojny, program atomowy Iranu przetrwa, podobnie jak reżim. „Globalna siła odstraszania Ameryki ulegnie dalszej erozji. Jeżeli Trump nie pomoże Izraelowi, to czy zrobi to w przypadku członka NATO lub Tajwanu?” – pyta Busse.

Jak poinformował „Der Spiegel”, powołując się na informacje z Ministerstwa Spraw Zagranicznych Niemiec, ze względu na zagrożenie personel niemieckiej ambasady w Teheranie zostanie tymczasowo przeniesiony.

Członkowie rodzin dyplomatów już wcześniej opuścili Iran. Według „Spiegla”, pracownicy ambasady udali się drogą lądową do sąsiedniego kraju. Razem z nimi pojechało również dziesięciu funkcjonariuszy niemieckiej policji federalnej, którzy są odpowiedzialni za bezpieczeństwo ambasady.

Niemiecki MSZ zaznaczył, że obywatele Niemiec przebywający w Iranie nadal mogą jednak liczyć na wsparcie. Podobnie jak MSZ, także ambasada jest nadal dostępna przez całą dobę telefonicznie dla tych Niemców, którzy pozostają w Iranie i doradza w sprawie możliwych opcji wyjazdu drogą lądową, poinformowano. Ambasada w Teheranie nadal może działać mobilnie.

Inne kraje wycofują pracowników ambasad

W piątek decyzję taką ogłosiły między innymi Australia, Wielka Brytania i Szwajcaria. „Biorąc pod uwagę obecną sytuację bezpieczeństwa, podjęliśmy środki ostrożności polegające na tymczasowym wycofaniu naszego brytyjskiego personelu z Iranu” – wyjaśniło brytyjskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Jednakże ambasada będzie nadal działać na odległość.

Wyjątkowo niestablina sytuacja

Szwajcarskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych wyjaśniło, że w związku z intensywnością operacji wojskowych w Iranie i wyjątkowo niestabilną sytuacją podjęto decyzję o tymczasowym zamknięciu ambasady w Teheranie. „Zagraniczni pracownicy opuścili terytorium Iranu i są bezpieczni. Personel wróci do Teheranu, gdy tylko pozwoli na to sytuacja” – podał szwajcarski resort spraw zagranicznych.

Jednocześnie ministerstwo stwierdziło, że Szwajcaria będzie nadal wypełniać swoje obowiązki „jako siła chroniąca amerykańskie interesy w Iranie”. Ponieważ Waszyngton i Teheran nie utrzymują stosunków dyplomatycznych, Szwajcaria reprezentuje interesy USA w Iranie.

Również Australia ogłosiła w piątek, że wycofuje swoich pracowników ambasady i ich rodziny z Iranu. - To nie jest decyzja, którą podejmujemy lekkomyślnie – powiedziała minister spraw zagranicznych Penny Wong. - Jest to decyzja oparta na pogarszającej się sytuacji bezpieczeństwa w Iranie.

Swoje ambasady zamknęły tymczasowo także Bułgaria, Nowa Zelandia, Portugalia i Czechy.

Tydzień temu Izrael przeprowadził poważny atak na Iran i od tego czasu bombarduje obiekty nuklearne i instalacje wojskowe w tym kraju. Iran atakuje Izrael pociskami balistycznymi i dronami. Prezydent USA Donald Trump chce zdecydować w ciągu dwóch tygodni, czy USA dokona militarnego ataku na Iran.

(Spiegel/AfP/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Plany przyjaznej dla klimatu produkcji stali w Niemczech otrzymały poważny cios. Koncern ArcelorMittal ogłosił w czwartek, że rezygnuje z realizacji projektów wytapiania tak zwanej „zielonej stali”. Rząd w Berlinie chciał dofinansować ten projekt kwotą 1,3 mld euro.

ArcelorMittal poinformował władze Niemiec, że grupa nie może kontynuować inwestycji w tym zakresie ze względu na sytuację rynkową i brak rentowności produkcji stali o obniżonej emisji CO2.

Konwersja produkcji stali na przyjazną dla klimatu produkcję opartą na wodorze była jednym z najważniejszych planów ochrony klimatu poprzedniego niemieckiego rządu, złożonego z SPD, Zielonych i FDP.

Dziennik „Die Welt” ocenia na swoich stronach internetowych: „Jest to poważna porażka dla planów niemieckiego rządu, aby przestawić dostawy energii dla przemysłu w Niemczech na wodór. Aby osiągnąć cel neutralności klimatycznej do 2045 r., kraj potrzebuje źródeł energii neutralnych pod względem emisji CO₂. Odejścia od ropy naftowej i gazu nie uda się osiągnąc wyłącznie dzięki energii elektrycznej. Anulowanie projektów ArcelorMittal dołącza również do długiej listy nieudanych, a wartych miliardy, dotacji byłego ministra gospodarki z partii Zieloni Roberta Habecka”.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Jeszcze krytyczniej ocenia sytuację gazeta „Die Glocke”. „To znak ostrzegawczy o ogromnych konsekwencjach dla Niemiec jako miejsca prowadzenia biznesu (…). Produkcja zielonej stali przy użyciu wodoru jest utopijna, ponieważ obecnie nie ma realistycznej opcji taniej produkcji tego gazu (…). Przykład ArcelorMittal wyraźnie pokazuje, że pomoc państwa, nawet w miliardach, nie jest substytutem korzystnych ekonomicznie warunków ramowych. W tym kontekście oburzenie polityków (…) na decyzję firmy wydaje się być hipokryzją. Niemcy potrzebują szybkiego zwrotu w kierunku konkurencyjnych cen energii elektrycznej”.

Gazeta „Volksstimme” ocenia: „Konwencjonalne półprodukty staną się droższe w nadchodzących latach, z powodu bardziej rygorystycznego handlu emisjami i rosnących cen CO2. Jeśli krajowy przemysł nadal chce przetrwać w globalnej konkurencji, potrzebuje 'zielonego' wodoru i stali, i to tak szybko, jak to możliwe. Dotacje państwowe pozostają niezbędne. Rząd musi jednak ostrożniej myśleć o tym, jak wykorzystuje swoje pieniądze. Zamiast forsować duże projekty i ryzykować awaryjne lądowanie, jak w przypadku ArcelorMittal lub fabryki chipów w Magdeburgu, infrastruktura powinna zostać rozbudowana. Gdyby więcej pieniędzy podatników zostało przekazanych na sieć elektryczną, opłaty sieciowe mogłyby spaść, czyniąc energię elektryczną tańszą” - czytamy.

Już przed szczytem NATO w Hadze jest jasne, że ambitne cele Sojuszu dotyczące zwiększenia wydatków na obronność będą wymagać od Niemiec sporego wysiłku. Kanclerz Friedrich Merz ogłosił wprawdzie, że zapewni wszystkie niezbędne środki finansowe, aby uczynić Bundeswehrę najsilniejszą konwencjonalną armią w Europie.

Nowe cele NATO są jednak surowe: państwa członkowskie mają przeznaczać na obronność pięć procent swojej produkcji gospodarczej. Wcześniej było to dwa procent i właśnie tyle Niemcy wydają obecnie na obronność.

Trump: Europejczycy muszą robić więcej

To prezydent USA Donald Trump jako pierwszy przedstawił cel pięciu procent. Przede wszystkim jako żądanie wobec europejskich sojuszników NATO: Trump zagroził, że jeśli nadal będą płacić tak mało jak dotychczas, odmówi im wsparcia. W 2024 roku USA ponosiły dwie trzecie wydatków obronnych wszystkich państw członkowskich NATO.

Żądanie Trumpa spotkało się ze sceptycyzmem w wielu krajach europejskich: przekonywano, że pięć procent to zdecydowanie za dużo. W 2024 roku niektórym państwom wciąż daleko było do osiągnięcia celu dwóch procent. Kilka dni przed szczytem sekretarz generalny NATO Mark Rutte ogłosił, że NATO jako całość osiągnie cel dwóch procent do 2025 roku.

Jest to jednak tylko etap przejściowy na drodze do jeszcze wyższych wydatków: Na szczycie w Hadze pięć procent ma zostać ogłoszone nową wytyczną. Niemiecki rząd również popiera formułę zaproponowaną przez Ruttego: 3,5 procent produktu krajowego brutto (PKB) ma zostać przeznaczone na wydatki stricte obronne, a 1,5 procent na infrastrukturę, która może być również istotna dla obrony. Mogą to być linie kolejowe, mosty lub porty. Łącznie pięć procent ma zostać osiągnięte do 2032 roku.

Niemal połowa budżetu na obronność?

Dla Niemiec, z ich silną gospodarką, byłaby to gigantyczna suma, szacowana na 225 miliardów euro rocznie. Całkowity budżet federalny w ubiegłym roku wyniósł 476 mld euro.

Kanclerz Merz podkreśla, że dalszy rozwój zdolności wojskowych jest ważniejszy niż dane procentowe. Jednak nie wszyscy u koalicyjnych socjaldemokratów z SPD są do tego przekonani: „Uważamy za irracjonalne ustalanie procentu wydatków na cele wojskowe w oparciu o PKB”, pisze grupa lewicowców z SPD w swoim manifeście na temat zapewnienia pokoju w Europie. Nie ma to „żadnego uzasadnienia z punktu widzenia polityki bezpieczeństwa”. Część opozycji jest również ostro krytyczna.

W obliczu zagrożenia ze strony Rosji, eksperci Bundeswehry widzą dobre powody, by inwestować więcej pieniędzy w siły zbrojne, które były zaniedbywane przez dziesięciolecia. – Nie chodzi o przypodobanie się Amerykanom czy zapełnienie ksiąg zamówień przemysłu obronnego, ale w interesie narodowym Niemiec leży możliwość obrony – mówi ekspertka ds. bezpieczeństwa Aylin Matlé z Niemieckiej Rady Stosunków Zagranicznych (DGAP) w wywiadzie dla DW. Niemiecki rząd musi wyjaśnić, dlaczego jest to konieczne. Niemniej jednak, pięć procent produkcji gospodarczej to jej zdaniem „szalona kwota”.

Minister obrony: to będzie wielkie wyzwanie

Oprócz finansów, szczyt NATO skupi się również na zdolnościach wojskowych. W Europie potrzebne są dodatkowe oddziały. Z jednej strony jako sygnał siły wobec Rosji, a z drugiej z powodu zapowiedzi prezydenta USA Donalda Trumpa o zmniejszeniu obecności USA w Europie.

Co to oznacza dla Bundeswehry? Potrzeba dodatkowych 50 tys. do 60 tys. żołnierzy, wyjaśnił minister obrony Boris Pistorius w Brukseli na początku czerwca. Na tamtym spotkaniu ministrowie obrony państw NATO określili już nowe cele sojuszu w zakresie zdolności obronnych. Szczegóły są tajne, ale Pistorius ogłosił, że nowe duże formacje zostaną sformowane i w pełni wyposażone. Omawianych jest od pięciu do siedmiu nowych brygad, z których każda ma liczyć 5 tys. żołnierzy, czołgi, artylerię i powiązaną logistykę.

Powrót poboru? Może później

To, w jaki sposób Bundeswehra zamierza rekrutować dziesiątki tysięcy dodatkowych żołnierzy zawodowych w nadchodzących latach, pozostaje na razie kwestią otwartą. Obecnie Bundeswehra liczy około 182 000 żołnierzy i aktywnie rekrutuje nowy personel. – Obecnie mamy dobre dane dotyczące personelu, dobre dane dotyczące rekrutacji i dobrą liczbę kandydatów. To zachęcające – wyjaśnił rzecznik Ministerstwa Obrony na początku czerwca. W ostatnich latach liczba żołnierzy zmniejszyła się pomimo wszystkich wysiłków rekrutacyjnych.

Obowiązkowa służba wojskowa, która została zawieszona w 2011 roku, mogłaby być skutecznym sposobem rekrutacji personelu. Jednak na razie nie zostanie ona reaktywowana. Partnerzy koalicyjni, socjaldemokraci i konserwatywna CDU/CSU, zgodzili się co do tego. „Tworzymy nową, atrakcyjną służbę wojskową, która początkowo opiera się na dobrowolnej służbie”, mówi umowa koalicyjna. Nie pojawia się w niej słowo pobór.

Brakuje koszar i instruktorów

W związku z rosnącymi wymaganiami NATO, w partiach CDU i CSU coraz częściej pojawiają się głosy, by przygotować się do przywrócenia obowiązkowej służby wojskowej. Jednak kanclerz Merz hamuje: na razie porozumienie zawarte w umowie koalicyjnej pozostaje w mocy. – Będziemy musieli dokładnie przyjrzeć się, czy atrakcyjne programy i dobrowolna służba są wystarczające. Jeśli dobrowolne programy nie wystarczą, będziemy musieli wkrótce porozmawiać o dodatkowych krokach – stwierdził.

Czy model ochotniczej służby wojskowej będzie trwały? Ekspertka ds. Bezpieczeństwa Aylin Matlé zakłada, że „zostanie on bardzo szybko odrzucony”. Zwłaszcza, że presja na Niemcy może ponownie wzrosnąć, jeśli USA faktycznie wycofają wojska z Europy.

Administracja Trumpa już ogłosiła, że zamierza to zrobić. Szczegóły spodziewane są po szczycie NATO. Matlé przypuszcza, że wtedy karty mogą zostać rozdane na nowo. – Wtedy Europejczycy, w tym Niemcy, staną przed pytaniem, jak chcą to zrekompensować – mówi. Ale nawet gdyby powstała jeszcze większa luka w obecności wojsk w Europie, jest mało prawdopodobne, aby Niemcy były w stanie zapewnić tak wielu żołnierzy za jednym zamachem w ciągu najbliższych kilku lat, dodaje.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Jakość wody w niemieckich kąpieliskach pozostaje niemal bez wyjątku wyśmienita. Podobnie jak w poprzednich latach, w 2024 r. ponownie była ona na bardzo wysokim poziomie, ogłosiła w piątek Federalna Agencja Środowiska.

98 procent z prawie 2300 oficjalnych kąpielisk na jeziorach, rzekach i wybrzeżach spełniło minimalne wymagania dyrektywy UE dotyczącej wody w kąpieliskach. 97 procent otrzymało nawet najwyższe oceny.

Problemem sinice

Według Urzędu w 2024 r. w Niemczech było 2291 kąpielisk. Spośród nich tylko dziewięć zostało ocenionych jako niezadowalające w zeszłorocznym sezonie kąpielowym. W 148 przypadkach władze nałożyły tymczasowe zakazy kąpieli lub odradzały kontakt z wodą ze względu na profilaktyczną ochronę zdrowia.

Było to spowodowane głównie toksycznymi sinicami oraz regionalnymi intensywnymi opadami deszczu i powodziami. W rezultacie napływała tam brudna woda.

(AFP/szym)

W bieżącym roku Kazachstan zamierza zwiększyć do dwóch milionów ton dostawy ropy naftowej do Niemiec. Tak wynika z prezentacji państwowej spółki naftowo-gazowej Kazmunaygas, podała agencja informacyjna Interfax Kazachstan. Jeszcze w ubiegłym roku Kazachstan wyeksportował do Niemiec 1,5 miliona ton ropy. Początkowo na 2025 rok planowano również eksport w tej samej wysokości, jednak ostatnio ilości przesyłane rurociągiem wyraźnie wzrosły.

Dostawy z Kazachstanu odbywają się rurociągiem Drużba, który zaopatruje również rafinerię w Schwedt w Brandenburgii, a tym samym przebiegają także przez terytorium Rosji. Dzięki kazachskiej ropie naftowej Niemcy chcą uniezależnić się od rosyjskich surowców.

Według wstępnych danych Federalnego Urzędu Statystycznego, import ropy naftowej do Niemiec wyniósł w ubiegłym roku 78 milionów ton.

(DPA/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Prawie żaden komputer w europejskich urzędach i firmach nie działa bez programów Microsoftu. Dane są przechowywane w chmurach, które również są w większości dostarczane przez Microsoft, Amazon lub Google. Europa jest uzależniona od dużych amerykańskich firm technologicznych, które razem są również znane jako „Big Tech”.

– Istnieje ogromna zależność – mówi Jan Penfrat, ekspert z European Digital Rights (EDRi), międzynarodowego stowarzyszenia organizacji praw obywatelskich, które prowadzi kampanie na rzecz większej ochrony danych i wolności obywateli w społeczeństwie informacyjnym.

– Nie mamy już prawie żadnej alternatywy. Zasadniczo duże firmy technologiczne mogą teraz decydować o tym, jak wygląda nasze cyfrowe życie, co możemy, a czego nie możemy robić na naszych urządzeniach – mówi ekspert.

Szlezwik-Holsztyn chce suwerenności cyfrowej

Kraj związkowy Szlezwik-Holsztyn chce teraz stać się suwerenny cyfrowo. Dlatego chce korzystać z rozwiązań informatycznych lokalnych firm, zamiast pozostawać zależnym od kilku dużych amerykańskich korporacji. Według Dirka Schrödtera, ministra ds. cyfryzacji w Szlezwiku-Holsztynie, również dlatego, iż użytkownicy nie mają wpływu na projektowanie technologii amerykańskich firm.

Jego zdaniem sytuacja wygląda inaczej w przypadku ofert krajowych, zwłaszcza jeśli chodzi o rozwiązania open source, w których kod źródłowy jest otwarty. W tym przypadku można łatwiej zintegrować specjalne wymagania administracji.

– W Szlezwiku-Holsztynie jesteśmy na dobrej drodze do zrobienia dużego kroku w kierunku niezależności wprowadzając naszą aplikację Office do września 2025 r. – mówi Schrödter.

Do jesieni komputery PC w północnych Niemczech nie będą już korzystać z aplikacji Microsoft Office, ale z aplikacji open source, takich jak Libre Office. Rozwiązania open source, takie jak Open Exchange i Thunderbird, mają być używane zamiast Outlooka i Microsoft Exchange.

Europa zależna od wielkich technologii

Samo spojrzenie na dostawców usług w chmurze pokazuje, jak bardzo Europa jest zależna od wielkich technologii. Trzy amerykańskie firmy Amazon, Microsoft i Google dzielą prawie 70 procent europejskiego rynku chmury obliczeniowej. Z kolei największy europejski dostawca usług w chmurze ma tylko dwa procent udziału w rynku – wynika z raportu Fundacji Bertelsmanna.

Zależność od monopolistów to jedno, ale innym krytycznym punktem jest to, że dane w rękach amerykańskich firm niekoniecznie są zabezpieczone przed amerykańskim rządem. Władze USA mogą zażądać danych za pośrednictwem ustawy CLOUD (Clarifying Lawful Overseas Use of Data Act) lub FISA (Foreign Intelligence Surveillance Act), a amerykańskie firmy muszą się do nich stosować w razie wątpliwości – niezależnie od tego, gdzie dane są przechowywane.

Wysokie opłaty licencyjne

Oprócz politycznego celu, jakim jest niezależność, w grę wchodzą również duże pieniądze. – Każdego roku dziesiątki miliardów euro płyną z państw członkowskich UE do kieszeni dużych firm technologicznych, aby wyposażyć nasze władze publiczne w oprogramowanie – skarży się Jan Penfrat.

Pieniądze te można by zamiast tego zainwestować w alternatywne rozwiązania, gdyby rządy były gotowe przestawić administrację publiczną na oprogramowanie open source, mówi Penfrat.

Szlezwik-Holsztyn właśnie się na tym koncentruje. Według ministra Schrödtera, przejście na open source promuje również lokalne firmy IT. Ponadto wzmocnienie lokalnej gospodarki cyfrowej czyni lokalizację bardziej atrakcyjną dla wykwalifikowanych pracowników.

Podczas gdy open source trafia do administracji w kraju związkowym na północy Niemiec, większość dużych urzędów w Niemczech od dawna korzysta z produktów Microsoftu. I stają się one coraz droższe. W ciągu ostatnich dziesięciu lat wydatki federalne na produkty Microsoftu wzrosły ponad czterokrotnie, wynika z raportu sporządzonego przez land Szlezwik-Holsztyn. W 2024 r. wyniosły one prawie 200 mln euro. „Taki wzrost jest znaczący i nie można go wytłumaczyć wyłącznie dodaniem nowych usług i miejsc pracy” – czytamy w raporcie. Wynika to raczej z monopolistycznej pozycji rynkowej Microsoftu.

Monachium pożegnało się z Microsoftem w 2003 r.

Administracja Monachium była również zaniepokojona wysokimi opłatami licencyjnymi już ponad 20 lat temu. Kiedy Microsoft chciał znacznie podnieść opłaty licencyjne z powodu aktualizacji swojego systemu operacyjnego Windows, Monachium postanowiło stać się bardziej suwerenne cyfrowo. W 2003 r. miasto zaczęło używać LiMux (skrót od Linux i Monachium – przyp. red.) zamiast Microsoftu, wyjaśnia Laura Dornheim. Jest ona dyrektorem ds. cyfryzacji miasta Monachium, a zatem odpowiada za około 1400 pracowników IT.

Jednak w 2017 r. nastąpił zwrot w kierunku amerykańskiego dostawcy. Jak wyjaśnia Dornheim, ponowne wprowadzenie Microsoftu również było procesem, który trwał lata. – Jeszcze do końca ubiegłego roku równolegle korzystaliśmy z Libre Office – mówi DW. Dornheim informuje, że zmiana nie tylko sporo kosztowała, ale teraz miasto znów płaci Microsoftowi wysokie opłaty licencyjne.

Jednak decyzja o zmianie niekoniecznie wynikała z faktu, że alternatywy dla amerykańskich dostawców nie były wystarczająco dobre. Według menedżerki IT była to również decyzja polityczna, podjęta w czasie, gdy partia SPD nie była już w koalicji z Zielonymi, ale z chadecką partią CSU.

(Dalsza część tekstu pod materiałem wideo)

Oczywiście dla wielu z 40 tysięcy pracowników miasta przejście na inne rozwiązania nie było łatwe – ani to w 2003 roku, ani ponowne przejście w 2017 r. – przyznaje Dornheim. I uważa, że można było to zrobić lepiej: - Zacznij od małych rzeczy, zobacz, czy poszczególne tematy działają dobrze, a następnie stopniowo przejdź do ogólnej wymiany – mówi. W Monachium nie nastąpiło jednak całkowite odejście od rozwiązań open source.

– W mieście Monachium mamy bardzo jasną politykę, zgodnie z którą rozwiązania open source mają pierwszeństwo przy zakupie nowych narzędzi – mówi Dornheim. – Tylko jeśli nie ma produktów open source lub ich użycie nie jest możliwe z powodów ekonomicznych lub technicznych, a niestety tak jest w przypadku wielu specjalistycznych aplikacji, wówczas używane jest oprogramowanie własnościowe (oprogramowanie, którego kod źródłowy nie jest publicznie dostępny i którego użycie jest kontrolowane przez producenta – przyp. red.).

Czas sprzyja open source

Minister ds. cyfryzacji Szlezwiku-Holsztynu Dirk Schrödter również uważa, że suwerenności cyfrowej nie da się osiągnąć z dnia na dzień. – Musisz spakować pakiet w możliwe do zarządzania podprojekty i podpakiety, a następnie znaleźć rozwiązania kawałek po kawałku – mówi Schrödter.

Jak podkreśla, w przeciwieństwie do Monachium w 2003 r., teraz jest idealny czas, aby stać się suwerennym cyfrowo. – Przyszłość administracji jest zupełnie inna niż w przeszłości. Przejście do chmury, praca oparta na danych, automatyzacja – wylicza Schrödter. – I tak będziemy musieli myśleć w kategoriach innych rozwiązań i korzystać z innych rozwiązań w przyszłości.

Jak poinformowała w piątek (20.06.2025) organizacja konsumencka Foodwatch, posty i relacje na Instagramie często naruszają unijne przepisy dotyczące ochrony konsumentów. Według własnych informacji, przez ponad 20 dni organizacja analizowała na Instagramie profile 95 influencerów z branży fitness i zdrowia.

Fałszywe deklaracje

Łącznie reklamowano 152 różne suplementy diety. We wszystkich przypadkach, w których składano zapewnienia o właściwościach zdrowotnych, zostało to sklasyfikowane jako niedozwolona reklama w myśl rozporządzenia UE w przypadku stosowania oświadczeń dotyczących zdrowia. Ma ono na celu ochronę konsumentów przed fałszywymi deklaracjami na ten temat. W niektórych przypadkach influencerzy obiecują działanie medyczne, takie jak poprawa wyników wątroby, co zgodnie z unijnym rozporządzeniem jest niedozwolone.

Ponadto, często wysuwane są nieuzasadnione naukowo twierdzenia, na przykład dotyczące produktów na bazie kolagenu, dla których nie udowodniono żadnego wpływu na zdrowie. W oczy rzucały się szczególnie pojedyncze marki, które współpracowały z wieloma różnymi influencerami, a tym samym w dziesiątkach przypadków przyciągały uwagę nielegalnymi obietnicami reklamowymi wyjaśnia – Foodwatch.

Dziki Zachód

Według organizacji konsumenckiej działania w mediach społecznościowych są „Dzikim Zachodem reklamy zdrowotnej bez kontroli, bez regulacji, bez uwzględnienia ryzyka” – wyjaśnia Chris Methmann, dyrektor zarządzający Foodwatch. „Rosnący rynek online musi być wreszcie skutecznie monitorowany” – apeluje ekspert.

(AfP/jar)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Wzrost liczby ludności w porównaniu z rokiem 2023 wyniósł 0,1 procent, co odpowiada 121 000 osób, podał w piątek (20 czerwca) Federalny Urząd Statystyczny w Wiesbaden. Było to wynikiem nadwyżki migracyjnej – oznacza to, że więcej osób przyjeżdżało do kraju niż z niego wyjeżdżało. Dane pokazują także, że w Niemczech po raz kolejny więcej osób zmarło niż się urodziło.

Liczba mieszkańców rosła w 2024 roku nierównomiernie. W zachodnich krajach związkowych liczba ludności wzrosła o 0,2 proc. lub 136 tysięcy do 67,5 miliona w porównaniu z rokiem poprzednim. Z kolei wschodnie kraje związkowe, z wyłączeniem Berlina, odnotowały spadek o 0,3 procent, czyli o 38 tysięcy do 12,4 miliona.

Wschód się wyludnia

Wśród krajów związkowych z największymi stratami ludności na czele znalazła się Turyngia. Odnotowała ona spadek liczby mieszkańców o 0,7 procent, czyli 15 tysięcy osób. Na kolejnych miejscach znalazły się Saksonia ze spadkiem o 0,3 procent (12 tysięcy) i Saksonia-Anhalt ze spadkiem o 9 tysięcy, odpowiadającym 0,4 proc. Z kolei Bawaria odnotowała największy wzrost ludności, o 73 tysiące.

Według wstępnych danych nadwyżka migracyjna spadła z 660 tys. do 420 tys. w porównaniu z rokiem poprzednim, ale pozostała wyraźnie dodatnia. Z kolei populacja stałej ludności ponownie spadła, ponieważ odnotowano więcej zgonów niż urodzeń. Nadwyżka zgonów wyniosła 330 tysięcy i była podobna do tej z 2023 r.

Rośnie liczba obcokrajowców

Według Urzędu Federalnego liczba ludności zagranicznej wzrosła w 2024 r. o 283 tysięcy, czyli o 2,3 procent do 12,4 miliona. W rezultacie odsetek obcokrajowców wzrósł z 14,5 procent na koniec 2023 r. do 14,8 procent na koniec 2024 r. Proporcje te różnią się jednak w zależności od grupy wiekowej: Odsetek obcokrajowców jest najwyższy w grupie wiekowej 20-59 lat i wynosi 19,7 proc., a najniższy w grupie wiekowej 60+ i wynosi 6,3 procent. Wśród dzieci i młodzieży w wieku poniżej 20 lat odsetek obcokrajowców to 15,4 procent.

Podobnie jak w poprzednich latach, największą grupę cudzoziemców stanowią Turcy (1 403 000), a następnie obywatele Ukrainy (1 085 000), Syrii (889 000), Rumunii (771 000) i Polski (723 000).

(RTR/stef)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Berlin zamierza ubiegać się o organizację igrzysk olimpijskich razem z czterema landami Niemiec: Brandenburgią, Meklemburgią-Pomorzem Przednim, Saksonią i Szlezwikiem-Holsztynem. Chodzi o letnie igrzyska w 2036 roku bądź kolejne, w 2040 albo nawet w 2044 roku. Wśród berlińczyków plany te nie wywołują wielkiego entuzjazmu, co pokazuje sondaż ośrodka Infratest Dimap dla programu „Abendschau” regionalnej stacji RBB24.

Według badania 46 procent ocenia starania o organizację igrzysk „raczej dobrze”, zaś niewiele mniej, bo 43 proc. ocenia je „raczej źle”. 10 procent spośród 1148 respondentów nie miało jeszcze zdania na ten temat.

Najbardziej przychylnie do tych planów nastawieni są zwolennicy rządzących w Berlinie partii: chadecji CDU i socjaldemokratycznej SPD. Z kolei większość zwolenników Lewicy i populistyczno-prawicowej AfD jest przeciwna igrzyskom w stolicy Niemiec.

Entuzjazm dla igrzysk olimpijskich przeważa wśród berlińczyków w wieku od 16 do 34 lat. Według sondażu 52 procent ankietowanych w tej grupie chce igrzysk olimpijskich w mieście, a 32 procent jest przeciw. Większość osób w wieku od 50 do 64 lat jest przeciwna kandydaturze Berlina na gospodarza igrzysk. Wśród mężczyzn poparcie dla kandydatury jest nieco wyższe niż wśród kobiet i nieco wyższe w zachodniej części miasta niż we wschodniej.

Nadzieja na impuls dla gospodarki

Zwolennicy olimpijskiej kandydatury Berlina liczą przede wszystkim na korzyści dla turystyki w mieście, dzięki wielu odwiedzającym, a także na pobudzenie gospodarki. Mają też nadzieję na większe inwestycje, które poprawią infrastrukturę transportową. Jednak tylko nieliczni ankietowani spodziewają się korzyści w formie popularyzacji sportu lub dla budownictwa mieszkaniowego.

Według sondażu zdecydowanie największą obawą olimpijskich sceptyków jest to, że na igrzyska zostanie wydanych zbyt dużo pieniędzy, których potem może zabraknąć w innych obszarach. Krytycy obawiają się również, że zostanie zbudowana niepotrzebna infrastruktura, a do Berlina wprowadzi się jeszcze więcej osób, co może doprowadzić do jeszcze wyższych czynszów na trudnym już teraz rynku mieszkaniowym.

Gdyby Berlin otrzymał organizację igrzysk w 2036 roku, wypadłyby one 100 lat po berlińskich igrzyskach w 1936 roku w czasach reżimu nazistowskiego. Jednak, jak pokazał sondaż, ewentualne analogie historyczne nie stanowią problemu w opinii respondentów.

O organizację igrzysk olimpijskich w Niemczech starają się także Monachium, Hamburg i region Ren-Ruhra, które w maju przedstawiły swoje koncepcje Niemieckiej Konfederacji Sportu Olimpijskiego (DOSB). Jej członkowie mają do końca roku zdecydować, kto znajdzie się na krótkiej liście. Ostateczna decyzja o tym, którą kandydaturę zgłoszą Niemcy, ma zostać podjęta jesienią 2026 roku. Niewiadomo na razie, kiedy Międzynarodowy Komitet Olimpijski (MKOl) podejmie decyzję w sprawie organizacji igrzysk w 2036, 2040 i 2044 roku.

RBB/ widz

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

„Ustalenia służb wywiadowczych są niepokojące: Rosja przestawiła się na gospodarkę wojenną i wydaje jedną trzecią swojego budżetu na zbrojenia” – pisze w piątek (20.06.2025) w internetowym wydaniu niemiecki tygodnik „Der Spiegel”. Według tygodnika zachodnie służby od miesięcy ostrzegają, że broń ta przeznaczona jest nie tylko na wojnę w Ukrainie. „Moskwa zbroi się, by zaatakować Zachód” – czytamy. Na te ostrzeżenia Unia Europejska odpowiedziała przyjęciem programu zbrojeniowego o wartości 800 mld euro, a przemysł zbrojeniowy w Europie sie rozpędza. Jednak najnowszy raport dwóch renomowanych instytutów budzi wątpliwości, czy to wystarczy – twierdzi „Der Spiegel”, powołując się na publikację Kilońskiego Instytutu Gospodarki Światowej (IfW) i brukselskiego think tanku Bruegel.

Według analityków produkcja zbrojeniowa w Europie „nie rośnie wystarczająco szybko, aby dotrzymać kroku zagrożeniu ze wschodu”. „Powinna być pięciokrotnie wyższa, a w przypadku czołgów nawet sześciokrotnie” – stwierdzają autorzy raportu. Krytykują również fakt, że ceny jednostkowe sprzętu wojskowego są zdecydowanie zbyt wysokie. „Brakuje współpracy i badań. Niemcy i Europa są zagrożone dalszym opóźnieniem technologicznym – wskazuje ekonomista Breugela i IfW Guntram Wolff. – I to w czasie, gdy nasz sojusznik, USA, grozi wycofaniem się”.

„Pomimo wysokich wydatków na obronę w Europie, dozbrojenie może się nie udać” – ostrzega Wolff, cytowany przez „Spiegla”.

Trzy pozytywne trendy

Analitycy powołują się na zestawienie statystyczne „Kiel Military Procurement Tracker”, dotyczące zamówień obronnych w Europie i Rosji. Choć od września ub. roku, kiedy po raz pierwszy zaprezentowano statystyki, poprawiła sie sytuacja w zakresie dostępności finansowania zamówień obronnych, to decydujące znaczenie ma teraz to, aby wydatki te przełożyły się na zdolności produkcyjne i zrównoważony wzrost.

Według raportu państwa UE wydają obecnie dwa procent swoich budżetów na obronność, z wyraźną tendencją wzrostową. Jak czytamy, około 130 miliardów euro przeznaczanych jest na zakup nowego sprzętu obronnego w europejskich państwach NATO. Analitycy wymieniają trzy pozytywne trendy. Pierwszy dotyczy znacznego zwiększenia produkcji amunicji artyleryjskiej. „Na przykład Grupa Rheinmetall z siedzibą w Düsseldorfie wyprodukowała 70 000 sztuk w 2022 roku i oczekuje się, że w 2027 roku wyprodukuje 1,1 miliona sztuk. Oznacza to wzrost o 1471 procent. Stawia to Europę przed produkcją w USA, a tym samym może dogonić Rosję i Koreę Północną” – czytamy w omówieniu wniosków raportu przez „Spiegla”.

To samo dotyczy haubic: Z mocą produkcyjną wynoszącą 442 jednostki, Europa „praktycznie dogoniła rosyjskie dane produkcyjne”, dodano.

Po trzecie: rośnie liczba pracowników w przemyśle obronnym. „W całej Europie wzrost ten wynosi jedenaście procent, przy czym w poszczególnych firmach jest on znacznie wyższy. Liderami są tutaj Rheinmetall ze wzrostem o 42 proc. i grupa lotnicza Airbus z 24 proc.” – pisze „Spiegel”.

Za mało czołgów i pocisków manewrujących

Słabo wypada jednak produkcja czołgów. „W Europie produkowany jest praktycznie tylko niemiecki czołg Leopard, a nawet wtedy tylko w ilości 50 sztuk rocznie. Wraz z czołgami Abrams z USA, których produkuje się 135 rocznie, jest to zbyt mało, aby nadążyć za Rosją” – czytamy.

To samo dotyczy pocisków manewrujących, w tym hipersonicznych, oraz systemów obrony powietrznej, takich jak baterie Patriot. Według wyliczeń raportu w zasobach jest 35 sztuk, dziesięć jest zamówionych. Potrzeba zaś 89 sztuk. Konieczne jest przyśpieszenie produkcji oraz zamówień.

Biorąc pod uwagę wysokie ceny, 800 mld euro, które UE chce zainwestować w obronność do 2030 r., nie wystarczy, aby wypełnić lukę w sprzęcie wojskowym, uznali autorzy. Wskazali na „brak efektywności kosztowej” zamówień obronnych w UE. Powodem jest to, że kraje zamawiają głównie u siebie, a rynek obronny jest zbyt rozdrobniony. Dlatego zamiast koncentrować się na kwotach, Europejczycy powinni dyskutować o potrzebnych zdolnościach obronnych – postulują analitycy.

Nowe technologie są kluczowe

Zwracają również uwagę na dramatycznie niskie wydatki na badania: 13 mld euro, podczas gdy w Chinach jest to 21 mld, a w USA 145 mld. Autorzy raportu postulują stworzenie programu badawczego z udziałem uniwersytetów.

Wskazują też, że kluczowe znaczenie dla współczesnych działań wojennych ma zdolność do produkcji dronów i bezzałogowych, autonomicznych jednostek naziemnych i morskich. „Rozwijają się one jednak tak szybko, że nie warto gromadzić ich na zapas, jak ma to miejsce w przypadku konwencjonalnego sprzętu wojennego. Wymagają one raczej ciągłego rozwoju i wystarczającej zdolności produkcyjnej, aby były dostępne w przypadku konfliktu” – czytamy.

Oszacowano też, że siły zbrojne potrzebowałyby od 250 000 do 300 000 nowych żołnierzy, zwłaszcza do walki lądowej. Jeżeli doszłoby do rosyjskiej ofensywy, to najprawdopodobniej w regionie bałtyckim, na przykład tzw. przesmyku suwalskim, czytamy.

„Nie, nie jest to dyplomatyczny frazes, jakim zwykle posługują się niemieccy politycy, aby ukryć swoją bezsilność i bezradność, jeśli kanclerz mówi publicznie o Izraelu wykonującym w Iranie ‚brudną robotę za nas wszystkich'. Niemniej jednak jest to prawdą” – pisze dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung” (FAZ), nawiązując do krytykowanej wypowiedzi kanclerza Friedricha Merza z wywiadu dla telewizji ZDF.

Gazeta podkreśla, że rewolucyjny islamski reżim w Teheranie był i jest nie tylko egzystencjalnym zagrożeniem dla Izraela. „Gdyby posiadał broń nuklearną, bezpieczeństwo Europy również byłoby zagrożone, ponieważ buduje również pociski balistyczne dalekiego zasięgu. Nikt na Zachodzie nie może mieć żadnego interesu w tym, by Iran nadal wzbogacał uran do poziomu umożliwiającego produkcję broni. Bez wątpienia najlepiej byłoby ograniczyć program tego kraju poprzez negocjacje. Ale Europejczykom też się to ostatnio nie udało” – ocenia „FAZ”.

Trump przed decyzją o głębokich implikacjach

Według niemieckiej gazety prezydent USA nie może sobie pozwolić na luksus, by „spierać sie przede wszystkim o dobór słów w tak fundamentalnej kwestii strategicznej”. „Na początku swojej drugiej kadencji stoi przed decyzją, której implikacje sięgają głęboko w amerykańską politykę wewnętrzną. Ofensywne wsparcie dla Izraela wiązałoby się z realnym ryzykiem uwikłania Ameryki w kolejną poważną wojnę na Bliskim Wschodzie” – wskazuje „FAZ”. „Zaniepokojenie w ruchu MAGA jasno pokazuje, jak bardzo wojna mogłaby zaszkodzić wiarygodności Trumpa w kraju. Przeżywa on również chwilę prawdy: w przypadku Iranu jego ciągłe mówienie o sile Ameryki jest szczególnie sprzeczne z jego izolacjonistycznymi zapowiedziami” – dodaje.

Jeżeli zaś USA nie zaangażują się w konflikt, może to nie tylko doprowadzić do tego, że przetrwają irański program atomowy oraz sam reżim. „Erozji” może też ulec siła odstraszania – ostrzega komentator „FAZ”. „Jeśli Trump nie pomoże Izraelowi, to czy zrobi to w przypadku członka NATO lub Tajwanu?” – zauważa gazeta. I dodaje, że „prawo międzynarodowe nie wystarczy, by odpowiedzieć na to pytanie”.

Izrael na drodze do potęgi

Dziennik „Sueddeutsche Zeitung” (SZ) pisze, że „nawet bez otwartej interwencji USA – która prawdopodobnie w końcu nastąpi – izraelska wojna w powietrzu jak dotąd przynosi sukcesy”. „Tam, gdzie istniała niestabilna równowaga z Republiką Islamską, Izraelczycy mogą stać się niekwestionowaną potęgą regionalną. Jeśli państwo żydowskie zatriumfuje nad Iranem – co nie jest jeszcze pewne – sukces ten może oznaczać ‚drugi rok 1967': historyczny punkt zwrotny, wymuszony siłą militarną przeciwko dużej liczbie wrogów” – pisze „SZ”.

„Wojna kształtuje historię. Często fundamentalnie zmienia okoliczności. Konflikt z 1967 roku już wcześniej zmienił region, na niekorzyść państw arabskich i Palestyńczyków. Dopiero gdy Izrael zdobył Jerozolimę Wschodnią i Zachodni Brzeg Jordanu w wojnie sześciodniowej, państwo żydowskie stało się regionalną wagą ciężką” – dodaje dziennik z Monachium. Według komentatora „SZ” Izrael może dążyć do powtórzenia roku 1967. Jednak „nikt nie wie, co się stanie, jeśli po klęsce Iranu upadną jego przymusowe rządy. Każdy, kto ma nadzieję na łagodną zmianę reżimu, pokój lub wolność i demokrację, może się rozczarować” – przestrzega „Sueddeutsche Zeitung”.

Regionalna gazeta „Neue Osnabruecker Zeitung” ocenia: „Oczywiście pożądane byłoby powstrzymanie w drodze negocjacji irańskich dążeń do stania się potęgą nuklearną, jednak próby dokonania tego od lat kończą się niepowodzeniem. Do niedawna Teheran wykazywał niewielkie zainteresowanie rezygnacją ze wzbogacania uranu w celu budowy bomb atomowych. Być może ‚brudna robota' pomoże teraz dyplomacji ponownie osiągnąć przełom. W końcu niemiecki minister spraw zagranicznych Johann Wadephul uruchamia inicjatywę na rzecz deeskalacji. Wraz ze swoimi francuskimi i brytyjskimi odpowiednikami chce spotkać się z irańskim ministrem spraw zagranicznych w Genewie w najbliższy piątek. Jeśli mułłowie poważnie myślą o uniknięciu krzywdy dla swoich obywateli, powinni wykorzystać tę okazję i ustąpić”.

„Nieprzewidywalność Zachodu”

Odmienny punkt widzenia prezentuje lewicowa gazeta „Junge Welt”. „ Z Białego Domu o możliwym ataku USA na Iran można usłyszeć: ‚Mogę to zrobić' i ‚Może tego nie zrobię'. Wojna światowa zależy od czegoś takiego. Ostro kontrastują z tym spokojne, ale stanowcze ostrzeżenia i oferty mediacji z Moskwy i Pekinu. Wieczorem 17 czerwca rosyjskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych opublikowało oświadczenie, w którym oskarżyło Izrael – a nie USA – o ‚prowadzenie świata w kierunku nuklearnej katastrofy'. W czwartek Xi Jinping w rozmowie telefonicznej z Władimirem Putinem wezwał ‚w szczególności Izrael' do wstrzymania ognia. Jednak personel polityczny Zachodu jako całości jest zarażony nieprzewidywalnością i bakcylem wojny. Jeśli Trump i spółka zostaną ‚wyleczeni' tym razem, będzie to związanie z nową zmianą w równowadze sił na świecie” – ocenia „Junge Welt”.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Odkąd kilka dni temu Izrael rozpoczął ataki na irańską infrastrukturę nuklearną, prezydent Rosji Władimir Putin kontaktował się ze światowymi przywódcami w sprawie konfliktu. Jak podal Kreml, Putin rozmawiał zarówno z prezydentem Iranu Masudem Pezeszkianem, jak i premierem Izraela Beniaminem Netanjahu.

Zgodnie z oświadczeniem, opublikowanym na stronie internetowej Kremla rosyjski przywódca „złożył kondolencje przywódcom i narodowi Iranu z powodu licznych ofiar w ludziach” i „podkreślił, że Rosja potępia działania Izraela, które zostały przeprowadzone z naruszeniem Karty Narodów Zjednoczonych i prawa międzynarodowego”. Następnego dnia Putin ponownie potępił operację Izraela podczas rozmowy telefonicznej z prezydentem USA Donaldem Trumpem, zagorzałym sojusznikiem Netanjahu.

Jednak pomimo sojuszu Rosji z Iranem, Kreml raczej nie udzieli pomocy wojskowej swojemu strategicznemu partnerowi.

Złoty pakt Moskwy i Teheranu

Biorąc pod uwagę powiązania gospodarcze między Rosją a Iranem, nie jest zaskoczeniem to, że Putin potępił Izrael za atak na Republikę Islamską. Iran od dawna jest bliskim partnerem Rosji, między innymi dlatego, że zachodnie demokracje nałożyły na oba te kraje surowe sankcje. Iran niedawno dołączył również do BRICS, grupy krajów o wschodzących gospodarkach, której współzałożycielem była Rosja.

Ich relacje zacieśniły się jeszcze bardziej po tym, jak Rosja rozpoczęła inwazję na Ukrainę w lutym 2022 roku. Zachód oskarżył Iran o dostarczanie Rosji wojskowych dronów, które zostały wykorzystane do ataku na ukraińską infrastrukturę cywilną. Według doniesień mediów drony mogły kosztować Moskwę co najmniej 1,8 tony sztabek złota o wartości około 104 milionów dolarów, które przekazano irańskiej firmie Sahara Thunder. Nie wyklucza się, że Iran mógł również poprosić Rosję o pomoc w realizacji programu nuklearnego.

Analitycy uważają, że Moskwa nie chciałaby stracić tak wiarygodnego partnera. – Kreml działa zgodnie ze starą zasadą Koranu: »Walcz i prowadź wojnę, ale nie przekraczaj granic« – powiedział DW Rusłan Sulejmanow, analityk ds. Bliskiego Wschodu z Kairu w Egipcie. – Innymi słowy, Moskwa, która ma swoje interesy i jest obecna na Bliskim Wschodzie, wolałaby uniknąć jakiegokolwiek niekontrolowanego chaosu w regionie – ocenił.

Rosyjska pomoc wojskowa mało prawdopodobna

Po rozpoczęciu ataków Izraela na Iran, irański parlament ratyfikował traktat o wszechstronnym partnerstwie strategicznym z Rosją. Umowa została wstępnie podpisana przez prezydentów obu krajów w styczniu i zatwierdzona przez rosyjski parlament dwa miesiące temu.

Pomimo ambitnej nazwy, traktat nie stanowi paktu o wzajemnej obronie. Nie zobowiązuje żadnej ze stron do zapewnienia pomocy wojskowej w przypadku ataku. Zamiast tego po prostu zobowiązuje obie strony do powstrzymania się od udzielania pomocy swoim przeciwnikom.

Analityczka Marianna Bielienkaja, która opuściła Rosję po wybuchu wojny w Ukrainie i obecnie mieszka w Izraelu, uważa, że jest bardzo mało prawdopodobne, aby Moskwa zaoferowała Iranowi jakiekolwiek bezpośrednie wsparcie wojskowe – przynajmniej nie oficjalnie i jawnie.

– Nie ma takiej potrzeby, zwłaszcza że (Moskwa) stara się przywrócić lub poprawić stosunki z Waszyngtonem. Choć nie można całkowicie wykluczyć pewnego zakulisowego zaangażowania – uważa Bielienkaja.

Rosja jako mediator?

Zdaniem analityczki ostatnie oferty Putina, który gotów jest do roli mediatora między Iranem a jego przeciwnikami, są szczere. W zeszłym roku Putin podobno doradził najwyższemu przywódcy Iranu, Alemu Chamenei, aby powrócił do stołu negocjacyjnego, twierdzi Bielienkaja.

Z kolei prezydent USA Donald Trump powiedział w niedawnym wywiadzie dla amerykańskiej sieci informacyjnej ABC News, że jest otwarty na mediację Rosji w konflikcie izraelsko-irańskim.

Bielienkaja uważa, że Rosja „prawdopodobnie nie może wywierać presji na Iran w taki sposób, jak zrobiły to Stany Zjednoczone” jako mediator, „ale może służyć jako kanał komunikacji”.

Podczas pośrednich rozmów między USA a Iranem w kwietniu oczekiwano, że Rosja faktycznie odegrać może znaczącą rolę w przypadku porozumienia nuklearnego z Iranem. Gazeta „The Guardian” donosiła, że Moskwa była rozważana jako potencjalne miejsce docelowe dla irańskich zapasów wysoko wzbogaconego uranu, a także mogłaby służyć jako bezstronny arbiter w przypadku jakichkolwiek naruszeń porozumienia. Taki układ sugerował, że Rosja sprowadziłaby wysoko wzbogacony uran z Iranu z powrotem, gdyby USA naruszyły porozumienie.

Gdyby taka umowa została zawarta, Niemcy, Francja i Wielka Brytania straciłyby rolę gwarantów w ramach porozumienia nuklearnego z Iranem z 2015 roku, z którego Trump wycofał USA w 2018 roku.

Konflikt na rękę Kremla

Jednocześnie eksperci uważają, że Kremlowi na rękę jest odwrócenie uwagi Zachodu od toczącej się rosyjskiej wojny przeciwko Ukrainie. We wtorek (17.06.2025) Rosja przeprowadziła jeden z najbardziej śmiercionośnych ataków na Kijów w ostatnich miesiącach, zabijając 14 osób i raniąc dziesiątki. W tym samym czasie zgromadzeni w Kanadzie przywódcy G7 starali się zająć eskalacją konfliktu na Bliskim Wschodzie.

Nie doszło też do spotkania Donalda Trumpa z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim, który przybył na szczyt G7. Trump wyjechał z Kanady przed czasem w związku z konfliktem izraelsko-irańskim.

W ocenie Rusłana Sulejmanowa w interesie Kremla jest odwrócenie uwagi amerykańskich i europejskich przywódców od tego, co dzieje się w Ukrainie. – W tym kontekście Putin może wykorzystać okazję do rozpoczęcia ofensywy lub spowodowania innego rodzaju kłopotów – powiedział Sulejmanow.

Młody mężczyzna w Dingolfing w Bawarii na południu Niemiec zostawił swojego psa w samochodzie podczas godzinnej wizyty na basenie. Zwierzę padło z powodu przegrzania. Policja prowadzi teraz dochodzenie przeciwko mężczyźnie za naruszenie ustawy o ochronie zwierząt.

Auto jak piekarnik

Funkcjonariusze przypominają kierowcom, że ani zwierzęta, ani dzieci nie powinny być pozostawiane w samochodzie w letnich temperaturach - nawet na kilka minut.

Już przy temperaturze zewnętrznej wynoszącej od 20 do 25 stopni, wnętrze samochodu może nagrzać się do zagrażającej życiu temperatury ponad 50 stopni.

Uwaga na łapy

Niemiecka organizacja na rzecz praw zwierząt „Vier Pfoten“ (Cztery Łapy) przypomina tymczasem, że w czasie upałów psy mogą poparzyć sobie łapy na asfalcie.

Dlatego przy bardzo wysokich temperaturach właściciele psów powinni generalnie odłożyć spacery ze swoimi zwierzętami na godziny poranne i wieczorne, i preferować ścieżki w cieniu lub w lesie.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Organizacja przypomina, że łatwo jest sprawdzić, czy asfalt jest zbyt gorący dla psich łap. - Wystarczy przytrzymać płaską powierzchnię dłoni na ziemi przez kilka sekund – jeśli jest to trudne do wytrzymania, jest zbyt gorąco na spacer - mówi Sabrina Karl, ekspert ds. zwierząt w „Vier Pfoten”.

W najbliższych dniach w Niemczech oraz w Polsce spodziewane są upały przekraczające 30 stopni Celsjusza.

(DPA,EPD/szym)

Komisarz Praw Człowieka Rady Europy Michael O'Flaherty ostro skrytykował działania niemieckich władz przeciwko propalestyńskim protestom związanym z wojną w Strefie Gazy. W liście do ministra spraw wewnętrznych Niemiec Alexandra Dobrindta komisarz ostrzega przed poważną ingerencją w wolność słowa i zgromadzeń.

O'Flaherty jest szczególnie zaniepokojony doniesieniami o przemocy policji wobec demonstrantów, w tym nieletnich, z których niektórzy zostali ranni. Podkreśla, że użycie siły musi być zgodne z zasadami konstytucyjnymi, takimi jak proporcjonalność, legalność i niedyskryminacja.

„Nadmierna inwigilacja”

Komisarz skarży się również, że od lutego w Berlinie ograniczono używanie języka arabskiego i symboli kulturowych podczas demonstracji. Zarzuca ponadto, że demonstranci są wielokrotnie poddawani arbitralnym kontrolom policyjnym, a czasem nadmiernej inwigilacji - zarówno online, jak i na miejscu.

O'Flaherty dostrzega również ograniczenia wolności słowa poza sferą publiczną - na przykład na uniwersytetach, w szkołach i w sektorze kultury. Zwrócił uwagę na doniesienia o próbach deportacji cudzoziemców z powodu ich udziału w protestach lub wypowiedzi politycznych na temat konfliktu na Bliskim Wschodzie.

W odniesieniu do antysemityzmu, O'Flaherty ostrzega przed niewłaściwym stosowaniem definicji Międzynarodowego Sojuszu na rzecz Pamięci o Holokauście (IHRA). Wiele wskazuje na to, że niemieckie władze uznają każdą krytykę izraelskiego rządu za antysemicką. Nie powinno to prowadzić do tłumienia uzasadnionego wyrażania opinii, pisze komisarz.

(EPD/szym)

– Okazuje się, że Komisja Europejska popełniła błąd, uwalniając środki unijne dla Polski po wyborze Donalda Tuska na polskiego premiera, zanim reformy zaczęły przynosić efekty w praktyce – pisze w odpowiedzi na pytania Deutsche Welle Moritz Körner, niemiecki europoseł z liberalnej frakcji Renew.

Po wyborze Karola Nawrockiego na prezydenta Polski Körner ostrzegł w serwisie X, że jeśli nowy prezydent zablokuje reformy mające przywrócić praworządność, Unia Europejska będzie musiała znów zamrozić europejskie fundusze dla Polski. Dodał, że okres karencji dla Polski dobiegł końca i polski rząd musi ruszyć z reformami.

Polska prawica przywołuje wojnę i zbrodnie Niemców

Niemiecki europoseł wywołał ostrą reakcję polskich polityków, zwłaszcza z prawicy. Pojawił się zarzut, że Niemcy wciąż nie odpowiedzieli za zbrodnie popełnione w Polsce podczas II wojny światowej i nie zapłacili reparacji wojennych. Nie powinni zatem ani wypowiadać się o Polsce w sposób pokazujący wyższość, ani pouczać Polaków w kwestiach polityki, ani też wtrącać się w polskie sprawy.

W korespondencji z DW Körner podtrzymuje, że „wypowiedzi przyszłego prezydenta Polski sugerują, iż zamierza on zablokować reformy, które są niezbędne do uzyskania dostępu do funduszy unijnych”.

– Jeśli tak się stanie lub jeśli polski rząd nie podejmie nawet próby uchwalenia tych reform, Komisja Europejska będzie musiała zamrozić środki dla Polski zgodnie z prawem UE – zaznacza Körner. Podkreśla też, że twierdzenie, iż jako Niemiec nie powinien „udzielać rad dotyczących państwa prawa, tylko płacić reparacje, jest po prostu prymitywne”.

– Tymi samymi argumentami można byłoby się domagać, abym nie mówił o redukcji biurokracji, konkurencyjności lub innych kwestii europejskich, dopóki nie zapłacę reparacji – kwituje w korespondencji z DW.

Raport o wojnie jako argument ws. praworządności

Kilka dni temu polski eurodeputowany z frakcji Europejskich Konserwatystów i Reformatorów (EKR) Arkadiusz Mularczyk nagrał na wideo, jak wchodzi do biura Körnera i wręcza mu przygotowany przez zespół pod swoim kierunkiem raport, którym wyceniono polskie straty wojenne w wyniku niemieckiej agresji we wrześniu 1939 roku i trwającej prawie sześć lat okupacji na 6 bln 220 mld 609 mln zł.

Koerner, rocznik 1990, w odpowiedzi napisał na X odezwę „do polskich przyjaciół”, w której podtrzymał swoje zdanie i wyraził zaskoczenie działaniami Mularczyka. I kolejny raz spotkał się z krytyką z Polski. Teraz w korespondencji z DW podkreśla, że „tu nie chodzi o przeszłość. Nie o II wojnę światową. Nie o dumę narodową. Chodzi o przyszłość. O to, czy chcemy Europy opartej na zaufaniu i wspólnych zasadach, czy też Europy, w której umowy nie mają już żadnej wartości”.

Dodaje, że Unia Europejska to nie tylko projekt polityczny, ale „rodzina, a w rodzinie rozmawiamy ze sobą otwarcie, wzajemnie się zobowiązujemy – i nie rezygnujemy z siebie nawzajem”. Podkreśla też, że Polska i Niemcy są w UE równoprawnymi partnerami, którzy muszą przestrzegać wspólnie ustalonych zasad.

Reparacje kością niezgody między Polską a Niemcami

Rządy Niemiec od lat poczuwają się do moralnej odpowiedzialności za krzywdy wyrządzone Polsce i Polakom podczas wojny, natomiast sprawa reparacji jest zdaniem Berlina prawnie zamknięta.

Niemcy sygnalizują wprawdzie od pewnego czasu rosnącą gotowość do większego udziału Niemiec w polsko-niemieckich projektach mających służyć pojednaniu i zbliżeniu, jednak wykonywane gesty – jak niedawno odsłoniętytymczasowy pomnik pamięci polskich ofiar wojny w Berlinie w formie wielkiego kamienia – są uznawane w Polsce za niewystarczające.

Różnice – mimo wyraźnej sympatii i woli współpracy premiera Donalda Tuska i kanclerza Niemiec Friedricha Merza – było widać nawet podczas spotkania tych dwóch liderów w Warszawie.

Merz, choć nawiązał do wojny i przyznawał, że Niemcy zadali Polakom „niezmierzone cierpienia”, za co ponoszą „ogromną winę” i „nigdy nie zapomną o milionach ofiar okupacji Polski”, dopytywany o kwestię reparacji potwierdził stanowisko niemieckiego rządu, że prawnie sprawa jest zamknięta. Wolał mówić o przyszłości, pogłębianiu współpracy w zakresie bezpieczeństwa i przypominał, że polscy i niemieccy piloci razem strzegą polskiego nieba, a niemieckie systemy przeciwrakietowe Patriot chronią rzeszowskie lotnisko w Jasionce.

Polska liczy, że Niemcy wystąpią z propozycją, która pozwoliłaby nie podważać istniejącego stanu prawnego, a pozwoliłaby na pewną formę zadośćuczynienia, czyli finansowe wsparcie dla żyjących polskich ofiar wojny i okupacji. Ich liczbę szacuje się na 6 tysięcy.

PE pozwie Komisję za pieniądze dla Polski?

Moritz Körner, dopytywany, jakie działania zamierza podjąć w Parlamencie Europejskim, jeśli nowy prezydent Polski rzeczywiście zablokuje reformy lub rząd nie będzie próbował ich wprowadzić, przypomina, że Parlament Europejski już pozwał Komisję Europejską za odblokowanie zamrożonych środków dla Węgier, mimo że reformy węgierskie nie przyniosły efektów w praktyce.

– PE zrobi to samo, jeśli Komisja odmówi ponownego zamrożenia środków dla Polski. Nie po to, aby Polskę ukarać czy wywołać spór, ale aby chronić zaufanie, które spaja naszą wspólnotę – przewiduje polityk, który zasiada m.in. w parlamentarnej komisji sprawiedliwości (LIBE) zajmującej się m.in. właśnie kwestiami praworządności,

Jego zdaniem pieniądze mogą być wypłacane „tylko tym krajom, w których istnieje gwarancja, że ich nielegalne wykorzystanie zostanie skutecznie ukarane”. - Jeśli warunki wypłaty środków nie zostaną spełnione, będę sprzeciwiać się ich odblokowywaniu – z szacunku dla wszystkich europejskich podatników – dodaje.

Prezydent Rosji Władimir Putin zadeklarował gotowość do rozmów z kanclerzem Niemiec Friedrichem Merzem, jeśli ten będzie chciał się z nim skontaktować. - Zawsze jesteśmy na to otwarci - powiedział Putin w Petersburgu w odpowiedzi na pytanie Niemieckiej Agencji Prasowej (DPA).

Jednocześnie przywódca Kremla ostrzegł przed bardzo poważnymi szkodami w stosunkach między Rosją a Niemcami, jeśli niemiecki rząd dostarczy Ukrainie pociski manewrujące typu Taurus.

Putin rozmawia z dziennikarzami

Jak co roku na Międzynarodowym Forum Ekonomicznym w Petersburgu (SPIEF) Putin spotkał się z przedstawicielami międzynarodowych agencji informacyjnych, w tym DPA. Podczas rundy pytań ponownie skomentował różne tematy.

Putin po raz pierwszy publicznie wypowiedział się na temat Merza od czasu jego wyboru na kanclerza w maju. Merz nie miał kontaktu z Putinem od czasu objęcia urzędu, ale wielokrotnie wzywał przywódcę Kremla w przemówieniach, a także podczas wizyty w Kijowie, do zawieszenia broni w rosyjskiej wojnie przeciwko Ukrainie. Niemiecki kanclerz jest krytykowany w Moskwie, zarzuca mu się dążenie do konfrontacji z Rosją.

Putin nie chce Berlina jako mediatora

Putin odrzuca także Niemcy jako mediatora w wojnie w Ukrainie. Jak mówił, z rosyjskiego punktu widzenia Niemcy nie są neutralne, tylko są po stronie Ukrainy, dostarczają czołgi i dlatego są zaangażowane w walki, argumentował. - Niemiecki sprzęt został rozmieszczony nie tylko w Ukrainie, ale także w Kursku - na terytorium Rosji – przekonywał.

Zapytany o pocisk manewrujący typu Taurus, Putin ostrzegł przed bezpośrednim zaangażowaniem Niemiec w wojnę, jeśli niemiecki rząd pozwoli Ukraińcom na użycie tej broni. - Tylko niemieccy oficerowie mogą operować taurusami. Co to oznacza? Że żołnierze Bundeswehry używaliby niemieckiej broni do ataków na terytorium Rosji – mówił.

Nierealne żądania

Putin po raz kolejny postawił warunki spotkania z ukraińskim prezydentem Wołodymyrem Zełenskim, których Kijów nie jest w stanie spełnić. - Jestem gotów spotkać się z każdym, w tym z Zełenskim - powiedział. Jak dodał, pytanie brzmi jednak, kto miałby podpisać porozumienie pokojowe? Putin dał w ten sposób do zrozumienia, że Zełenski nie powinien pozostać prezydentem Ukrainy.

Putin ogłosił, że rozmowy, które odbyły się dwukrotnie w tym roku w Stambule pod mediacją tureckiego rządu, będą kontynuowane po 22 czerwca. Jak ocenił. spotkania przyniosły rezultaty w kwestiach humanitarnych, w tym wymiany więźniów i przekazania ciał poległych żołnierzy.

Gniewny Putin

Przywódca Kremla zareagował ze złością na pytanie, jak Moskwa może potępiać izraelskie naloty na irańskie miasta, skoro rosyjskie wojsko samo zabija wielu ludzi w nalotach na Ukrainę. - Gdyby wasi dziennikarze zobaczyli, jak nasze rakiety rzekomo niszczą całe dzielnice, nie byliby w stanie o tym mówić. Nie przeżyliby – odpowiedział.

Rosyjski prezydent przekonywał, że Rosja atakuje tylko cele wojskowe i fabryki zbrojeniowe.

Stoi to w sprzeczności z ogromnymi zniszczeniami infrastruktury cywilnej w Ukrainie i wysoką liczbą cywilów zabitych w ciągu prawie trzech i pół roku wojny. Jeszcze we wtorek wieczorem w rosyjskim nalocie na Kijów zginęło co najmniej 28 cywilów, w tym 23 mieszkańców jednego tylko wieżowca.

NATO: Rosja nie boi się wyścigu zbrojeń

Według Putina Rosja nie boi się wyścigu zbrojeń z NATO, bo Moskwa doskonali swoje siły zbrojne. - Cokolwiek robi NATO, oczywiście stwarza pewne zagrożenia, ale ograniczamy zagrożenia, które się pojawią – mówił.

Putin dodał, że planowane zwiększenie wydatków na obronę w państwach NATO do pięciu procent produktu krajowego brutto (PKB) jest bezcelowe, ponieważ Rosja sama zadba o swoje bezpieczeństwo. Putin nazwał też kłamstwem twierdzenia, że Rosja przygotowuje się do ataku na państwa NATO.

Zachodnie służby wywiadowcze ostrzegają, że rosyjskie plany podboju wykraczają poza Ukrainę i że Rosja będzie w stanie zaatakować terytorium NATO do 2029 roku.

Putin ma wnuczkę

Przywódca Kremla rzadko mówi o swojej rodzinie. Dlatego ważną wiadomością dla rosyjskich mediów było to, że Putin po raz pierwszy wspomniał o wnuczce. - Kiedy mówiłem o tym, że niektóre bliskie mi osoby, krewni, uczą się chińskiego, mówiłem o mojej wnuczce, która ma opiekunkę z Pekinu i mówi do niej płynnie po chińsku - powiedział. Putin wspomniał wcześniej, że jest dziadkiem dwójki dzieci, ale bez podawania imion, wieku lub płci swoich wnuków.

Sesja pytań i odpowiedzi z agencjami informacyjnymi podczas Forum Ekonomicznego odbyła się tym razem w odnowionym Konserwatorium Petersburskim. Rosja wykorzystuje Forum do zaprezentowania się światu i przeciwstawienia się międzynarodowej izolacji, do której dąży Zachód. Do soboty spodziewanych jest 20 tys. uczestników Forum ze 140 krajów.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

(DPA/szym)

Pierwszy samolot specjalny z obywatelami Niemiec ewakuowanymi z Izraela wylądował w środę wieczorem (18 czerwca) na lotnisku we Frankfurcie nad Menem. Według niemieckiego MSZ na pokładzie maszyny lecącej ze stolicy Jordanii, Ammanu, przyleciało 171 osób. W czwartek (19 czerwca) planowany jest kolejny lot.

– Chyba nigdy jeszcze tak bardzo nie cieszyłem się z powrotu do domu – mówił agencji DPA Daniel Halav po przylocie do Niemiec. W chwili wybuchu konfliktu między Izraelam a Iranem przebywał on w Tel Awiwie. Na lotnisko w Ammanie musiał jednak dostać się na własną rękę, dlatego nie szczędził krytyki pod adresem niemieckiego rządu. – Sami musieliśmy się martwić o to, jak dojedziemy do Ammanu. Moim zdaniem zostaliśmy trochę zostawieni sami sobie – dodał Halav.

Jak relacjonował, zaraz po izraelskich atakach na Iran w zeszły piątek ambasada Niemiec była zamknięta przez kilka dni. Wiadomość o lotach ewakuacyjnych z Ammanu nadeszła bardzo późno. – Myślę, że po to płacimy podatki, aby rząd się o nas zatroszczył – powiedział rozmówca agencji DPA.

Podróż „pełna wyzwań”

Również inni pasażerowie relacjonowali mediom, że podróż do stolicy Ammanu była „pełna wyzwań”. Niektórzy za wzór wskazują m.in. Polskę, która organizowała konwoje dla swoich obywateli, ewakuowanych z Izraela.

„Grecka ambasada przywiozła swoich ludzi autobusem na granicę z Egiptem. Polacy zabierają swoich obywateli. A co z nami? My dostajemy załącznik PDF” – oburzał się w rozmowie z dziennikiem „Die Welt” Elieser Zavadsky, który w momencie wybuchu konfliktu Izraela z Iranem przebywał z partnerką w Tel Awiwie. Świętowali tam 92. urodziny jego matki, urodzonej w Polsce i ocalałej z Holokaustu.

„Zastanawiam się, czy po prostu nie jesteśmy wystarczająco ważni. Jakby nasz paszport był mniej wart” – dodał Zavadsky, cytowany przez „Die Welt”. Relacjonował, że w jego hotelu w Tel Awiwie przebywało około 20 Niemców. „Większość z nas to Żydzi. Wielu starszych, niektórzy samotni. Nikt nie podróżowałby przez Jordanię sam” – ocenił.

4000 Niemców w Izraelu

Niemieckie Ministerstwo Spraw Zagranicznych wyjaśniło agencji DPA, że postanowiło nie organizować przejazdów z Izraela na lotnisko w Jordanii, ponieważ mogłoby to wiązać się z dodatkowym zagrożeniem. Rzecznik MSZ podkreślił, że pierwszym zaleceniem dla osób przebywających na miejscu jest przestrzeganie instrukcji bezpieczeństwa wydanych przez władze Izraela. – A te wielokrotnie powtarzają, że stanowczo odradzają podróżowanie drogą lądową i gromadzenie się ludzi w większych grupach – dodał.

Wcześniej rzecznik zastrzegł, że nie chodzi o loty ewakuacyjne czy repatriacyjne, ale o komercyjne loty specjalne, zapewnione w sytuacji, gdy oferta linii lotniczych jest niewystarczająca. Loty mają być kontynuowane, „jeśli sytuacja nadal będzie na to pozwalać i będzie taka potrzeba”.

Według MSZ w bazie danych Elefand zarejestrowało się około czterech tysięcy obywateli Niemiec, którzy przebywają w Izraelu. W Iranie ma przebywać około tysiąca Niemców; zaleca się im opuszczenie tego kraju droga lądową do Armenii i Turcji. Tamtejsze przejścia graniczne są otwarte. W szczególnych przypadkach możliwe jest również opuszczenie Iranu przez granicę z Azerbejdżanem. Ze wszystkich trzech krajów można kontynuować podróż do Niemiec lotami komercyjnymi.

(DPA/ widz)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

„To brudna robota, którą Izrael wykonuje dla nas wszystkich” – powiedział kanclerz NiemiecFriedrich Merz. Na marginesie szczytu G7 w Kanadzie prezenterka niemieckiej telewizji ZDF użyła sformułowania „brudna robota”, które podchwycił Merz. „Jestem pani wdzięczny za określenie »brudna robota«. To jest brudna robota, którą Izrael wykonuje dla nas wszystkich. Nas również dotyka ten reżim. Ten reżim mułłów przyniósł światu śmierć i zniszczenie” – powiedział chadecki kanclerz. Wyraził też swój największy szacunek, że izraelska armia i kierownictwo państwa „miały odwagę to zrobić”.

Opozycja: „cyniczne i ignoranckie”

Za te słowa Merz znalazł się w ogniu krytyki. Nie szczędzą jej także politycy współrządzącej z chadekami socjaldemokracji (SPD). „Taki dobór słów wywołał irytację w klubie poselskim” – powiedział portalowi ZDFheute.de ekspert SPD ds. polityki zagranicznej Adis Ahmetović.

Silny sprzeciw wyrazili opozycyjni Zieloni i partia Lewica oraz lewicowo-populistyczny Sojusz Sahry Wagenknecht. Polityczka Zielonych Luise Amtsberg powiedziała: „Zamiast cynicznych i ignoranckich komentarzy ze strony kanclerza oczekuję, że rząd Niemiec zrobi wszystko w tej napiętej sytuacji, aby doprowadzić do deeskalacji”.

Sam Merz uważa, że reakcje na jego wypowiedź usprawiedliwiają ją i zaznaczył, że w większości jego słowa spotkały się z aprobatą.

„Der Spiegel”: Merz mówi jak Trump

Komentarze na ten temat zamieściły też niemieckie media. Dziennikarz magazynu „Der Spiegel” Severin Weiland pisze, że jest to niebezpieczne zdanie, które „brzmi jak zerwanie z linią polityki zagranicznej wszystkich poprzednich rządów Niemiec i pozostawia wiele pytań bez odpowiedzi”. „To zdanie zasługujące na uwagę. Nie mogłoby być ono bardziej odległe od iluzorycznych nadziei wyrażonych dziesięć lat temu w Wiedniu przez ówczesnego ministra spraw zagranicznych Franka-Waltera Steinmeiera. Wtedy po ciężkim maratonie negocjacji pięciu potęgom z prawem weta w ONZ i Niemcom udało się podpisać porozumienie nuklearne z Iranem. »Jestem pewien, że wynikające z tego otwarcie głęboko zmieni gospodarkę i społeczeństwo Iranu, a także może otworzyć nowy rozdział w stosunkach Iranu z Zachodem« – powiedział Steinmeier, obecny prezydent Niemiec”.

„To zdanie Merza zainteresowało, bo oczekiwałoby się go bardziej z retorycznego arsenału prezydenta USA Donalda Trumpa” – pisze Weiland i stwierdza, że „nie da się jeszcze ocenić następstw tego zdania”. „Pomijając przypadkowy dobór słów, który ukrywa, że podczas takiej »brudnej roboty« zostali już zabici cywile w Iranie, dotyka ono również kwestii strategicznego ukierunkowania niemieckiej polityki zagranicznej. Czy Merz pożegnał się już z dyplomatycznymi rozwiązaniami, które wszystkie niemieckie rządy preferowały w odniesieniu do Iranu? A może ta uwaga, jak to często bywa w jego przypadku, po prostu mu się wymknęła?” – pyta dziennikarz „Spiegla”.

Może wywrzeć wpływ na Netanjahu

Gazeta „Die Zeit” zamieściła dwa komentarze na ten temat – jeden za i drugi przeciw.

„To dobitne, ale uzasadnione słowa” – uważa Georg Ismar. I zwraca uwagę, że Friedrich Merz jest znany z tego, że mówi jasno i dobitnie. W odniesieniu do migrantów mówił już w przeszłości o „małych paszach”, a o nielegalnej migracji jako „all in”. „Swoimi ciętymi wypowiedziami przysparzał sobie problemów. To ciekawy eksperyment, że jako kanclerz pozostaje sobie wierny” – pisze autor komentarza.

„Bardzo śmiałe stwierdzenie, ostatecznie uderzająca realpolitik. Oczywiście oświadczenie to trzeba brać bez zastrzeżeń i też krytycznie analizować. W świetle prawa międzynarodowego działanie to jest wysoce problematyczne, ponieważ Izrael powołuje się na prawo do samoobrony, atak prewencyjny przeciwko reżimowi (a nie jego ludności), który chce zniszczyć Izrael i unicestwić żydowskie życie. Ale Merz wywołuje w ten sposób ważną, kontrowersyjną debatę, coś, co rzadko udawało się Olafowi Scholzowi z jego bardzo wyważonymi słowami na temat Bliskiego Wschodu, którymi kanclerz z SPD przede wszystkim nie chciał podpadać. Taki jasny tekst może być też bardzo pomocny pod względem politycznym”. Ten prosty tekst kryje w sobie wielką szansę – uważa Georg Ismar. Słowa Merza zostały teraz pochwalone przez wszystkie możliwe izraelskie kanały. W ten sposób wmanewrował siebie i niemiecką politykę zagraniczną w pozycję, której nie miała od dawna: możliwość wywierania realnego wpływu na Izrael i premiera Beniamina Netanjahu, ponieważ kanclerz wypowiada się solidarnie, ale nie bezkrytycznie”.

„Niegodne kanclerza”

Z taką opinią polemizuje na łamach „Die Zeit” inna autorka – Sara Maria Behbehani. „Takie słowa nie są godne kanclerza Niemiec” – pisze. „Brudna robota: co za określenie! Kanclerz Niemiec siedzi w telewizji i wygłasza, że ma największy szacunek dla odwagi izraelskiej armii i rządzących (…). Nie może być mowy o postawie męża stanu, w której zawsze powinna rozbrzmiewać odpowiedzialność i godność urzędu kanclerskiego”.

„I na czym dokładnie polega w tym przypadku brudna robota? Całkowite zniszczenie irańskiego programu nuklearnego? Sam Merz powiedział zaledwie jedno zdanie wcześniej, że Izraelczycy nie są w stanie tego zrobić bez amerykańskich bomb burzących bunkry. Zmiana reżimu? Bo właśnie do tego przeszedł po swojej uwadze o brudnej robocie, mówiąc: »Nas również dotyka ten reżim. Ten reżim mułłów przyniósł światu śmierć i zniszczenie«. Nie jest jednak wcale pewne, że reżim faktycznie upadnie w trakcie tej wojny – ani nie jest pewne, czy to, co nastąpi później, będzie naprawdę lepsze. A nawet jeśli przez brudną robotę miał na myśli tylko to, że Izrael uniemożliwia irańskiemu przywództwu zdobycie broni nuklearnej i że irańscy przywódcy nie mogą postępować jak dotąd, (…) to nadal obejmuje to cierpienie i śmierć cywilów” – pisze autorka komentarza.

I pyta: „A zatem co z tymi ludźmi? Tymi ludźmi, którzy cierpią od dziesięcioleci. Niektórzy z nich nie wiedzą, jak będą mogli pozwolić sobie na chleb przy stale spadającej wartości waluty. Mężczyźni, którzy być może sami wyszli na ulice przeciwko reżimowi podczas protestów. Kobiety, które może zostawiły swoje chusty w domu. Co z tymi ludźmi, jeśli teraz umrą? Są częścią tej brudnej roboty? Czy ludzie nie zasługują na ochronę, jeśli mieszkają w niewłaściwym kraju i mają niewłaściwy paszport?”.

„Nazywa rzeczy po imieniu”

Słowa kanclerza Merza zajmują także komentatorów gazet regionalnych i lokalnych. Ukazujący się w Brandenburgii dziennik „Märkische Oderzeitung” pisze, że takie słowa prawdopodobnie nie przeszłyby przez usta większości dyplomatów, bo język dyplomatyczny jest na to zbyt powściągliwy. „Nie zmienia to jednak faktu, że Merz ma w tej kwestii rację. Tak, Izrael prawdopodobnie narusza prawo międzynarodowe swoimi atakami. Ale większości krajów, przynajmniej tych na Zachodzie i w arabskim sąsiedztwie Iranu, w rzeczywistości całkiem się to podoba. Milczenie na ten temat lub owijanie w bawełnę byłoby niewłaściwym podejściem. Polityka pozostaje tylko wtedy jasna i zrozumiała, gdy nazywa się rzeczy po imieniu – i tak jest w tym przypadku” – czytamy.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

W ciągu ponad trzech lat od rozpoczęcia zakrojonej na szeroką skalę rosyjskiej inwazji na Ukrainie powstał największy ruch kobiecy w historii tego kraju. Matki, żony, córki, siostry, babcie, ciotki i narzeczone poszukują tysięcy żołnierzy, którzy zostali wzięci do niewoli przez rosyjskie siły zbrojne lub uznani są za zaginionych. Kobiety zorganizowały się w stowarzyszeniach lub nieformalnych grupach, które ze sobą współpracują.

Czekając na wymianę

Wymiany jeńców objęte są ścisłą tajemnicą. Dziennikarze nie są informowani ani o dokładnym czasie, ani o dokładnym miejscu. Nie podaje się również nazwy szpitala, do którego na badania lekarskie trafiają zwolnieni przez Rosję Ukraińcy. Mimo to, tego wczesnego poranka pod koniec maja, kilkuset cywilów gromadzi się na dziedzińcu kliniki w Czernihowie, czekając na przyjazd autobusów z ukraińsko-rosyjskiej granicy.

Emerytka Nadija z Chmielnickiego nie opuściła ani jednej wymiany jeńców od roku. Jej 41-letni syn, Ołeksandr Koroljuk, zaginął w lutym 2023 roku na froncie pod Bachmutem. – Szukam i mam nadzieję – mówi kobieta, trzymając w rękach kilka zdjęć. Każda z obecnych ma przy sobie fotografie synów, mężów, ojców i narzeczonych. Wszystkie chcą, aby ich zdjęcia zostały pokazane w telewizji lub wydrukowane w gazetach.

Nadzieja na uwolnienie

Całe rodziny szukają schronienia w cieniu jabłoni na dziedzińcu kliniki. Grupują się według brygad bojowych lub numerów rosyjskich więzień, w których przetrzymywani są ich krewni. Z daleka widać sztandary 36. Brygady Piechoty Morskiej. Ponad 1300 członków tej brygady zostało pojmanych w Mariupolu wiosną 2022 roku i od tego czasu czekają na wymianę.

W tym czasie Olha Handszala z miasta Umań mogła wysłać swojemu 34-letniemu synowi Jewhenowi tylko jeden list. Nie otrzymała od niego żadnej wiadomości. To jej czwarta wymiana jeńców. – Przychodzę, żeby wspierać naszych żołnierzy. I może spotkam kogoś, kto widział mojego syna w obozie. Kto będzie mógł mi opowiedzieć, jak się czuje i gdzie się znajduje – tłumaczy kobieta.

Walentyna Otszeretna ze Szmerynki szuka swojego syna Nazara. 36-latek jest zaginiony od początku kwietnia 2022 roku. Matka jednak nie chce tracić nadziei, ponieważ żołnierze garnizonu z Mariupola, którzy wcześniej zostali wymienieni, rozpoznali go w obozach. – Zgłosiłam to do centrum koordynacyjnego. Skontaktowali się z mężczyzną, który go widział, i on wszystko potwierdził. Ale Nazar nadal oficjalnie uznawany jest za zaginionego – ubolewa matka żołnierza.

Kilka dziesiątek kobiet, które przyjechały wspólnie autobusem z obwodu sumskiego, stoi tuż przy policyjnym ogrodzeniu. Za nim znajduje się wydzielona część dziedzińca, gdzie mają przyjechać autobusy ze zwolnionymi. Na plakacie najmłodszej z kobiet, Switłany, widnieją charakterystyczne tatuaże jej narzeczonego, Oleha Hałuszki. Gwardzista Narodowy z brygady Kara-Dag zaginął rok temu na froncie w obwodzie zaporoskim. – Może ktoś widział te tatuaże – mówi Switłana.

Przyjazd zwolnionych ma mieć uroczysty charakter. Przedstawiciele centrum koordynacyjnego ds. jeńców wojennych cierpliwie wyjaśniają, jak żołnierze powinni być witani, za co im dziękować oraz o co nie pytać, a także jak unikać stresu. Jednak nie zawsze się to udaje.

Na odcinku kilku metrów od autobusu do budynku na przybyłych sypią się nazwy żołnierzy, brygad i więzień. W ręce wciskane są zdjęcia. Tylko nieliczni zatrzymują się, by poszukać znajomych, odpowiedzieć na pytania i porozmawiać z dziennikarzami. – To bardzo trudne, jest tak wiele twarzy – uśmiecha się Jurij z 36. Brygady Piechoty Morskiej i znika w korytarzu kliniki ze stosem zdjęć.

Ważna rola krewnych

Mimo wszystko krewni żołnierzy i centrum koordynacyjne dla jeńców wojennych uważają, że to spotkanie ma sens. Jak wyjaśnia rzecznik centrum koordynacyjnego Petro Jazenko: - Od sierpnia ubiegłego roku odbywają się tu regularne pielgrzymki. Nawet jeśli nie zawsze przynoszą one krewnym zbyt wiele, powracający do domu widzą, jak bardzo są kochani.
To właśnie najbliżsi identyfikują żołnierzy na rozmazanych rosyjskich nagraniach wideo. Jeden z największych kanałów na Telegramie poświęconych odnalezionym i jeńcom ma prawie 122 000 subskrybentów. Codziennie publikowanych jest tam około tuzina nowych imion i twarzy. Im szybciej dana osoba zostanie zidentyfikowana na zdjęciach, tym szybciej może rozpocząć się wymiana, podkreśla Jazenko.

Ukraińskie władze nie chcą ujawniać, ilu Ukraińców jest w niewoli lub uznawanych za zaginionych. Projekt UALosses, który działa w oparciu o dostępne źródła, wymienił pod koniec maja nazwiska ponad 6000 jeńców wojennych. Według danych centrum koordynacyjnego liczba niezidentyfikowanych jeńców w Rosji systematycznie maleje.

Prawie 65 tys. osób uznaje się za zaginione. Większość z nich prawdopodobnie nigdy nie wróci do domu. Ale nikt nie chce porzucać nadziei. Właśnie dlatego obecność krewnych na giełdach jest konieczna, mówi Jazenko z centrum koordynacyjnego. - To daje ludziom wsparcie.

„Chcę czynić dobro i być promykiem nadziei”

Pomiędzy kolejnymi wymianami działacze stowarzyszeń mają wiele do zrobienia: spotkania z centrum koordynacyjnym, czuwania i wydarzenia upamiętniające, poświęcanie tablic pamiątkowych i wyjazdy na konferencje. – Chcę czynić dobro i być promykiem nadziei dla rodzin, przypominając im, że się o nich pamięta – mówi Kateryna Musłowa, córka Oleha Musłowa, jeńca wojennego z Mariupola. Fundacja charytatywna „Serce w działaniu”, którą kieruje, prowadzi szeroki zakres działań, od międzynarodowego lobbingu na rzecz uwolnienia więźniów po wspieranie rodzin za pomocą dotacji państwowych.

Centrum koordynacyjne regularnie organizuje spotkania z ponad 150 organizacjami społecznymi i prywatnymi inicjatywami bliskich jeńców wojennych. – Cieszymy się, gdy rodziny się jednoczą i organizują, ponieważ dzięki temu łatwiej mogą uzyskać odpowiedzi na wspólne pytania – tłumaczy Jazenko.

Współpraca nie zawsze jednak przebiega w sposób konstruktywny. Rzecznik centrum koordynacyjnego krytykuje działanie niektórych stowarzyszeń. Dają się nabrać na rosyjskie prowokacje lub oszustwa, przekazują poufne dane lub organizują wiece, a w odpowiedzi oskarżają centrum koordynacyjne o złą pracę, mówi Jazenko. I dodaje: „Każda udana wymiana zawsze prowadzi do wielkiego niezadowolenia wśród tych, których krewni nie zostali jeszcze odnalezieni i uwolnieni”.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Do 2030 roku niemieckie koleje Deutsche Bahn (DB) chciały przeprowadzić kompleksową modernizację ponad 40 ważnych tras kolejowych. Wiadomo już jednak, że plan ten nie powiedzie się, a modernizacja może potrwać do 2035 roku. W tym celu koleje zmniejszą liczbę modernizowanych każdego roku odcinków – wynika z pisma spółki DB InfraGo (spółki córki DB) do innych firm transportowych.

DB jest koncernem należącym do skarbu państwa i najważniejszym przewoźnikiem w Niemczech.

Mniej remontów rocznie

W piśmie stwierdza się, że w czasie generalnego remontu ważne jest utrzymanie równowagi między ograniczeniami przepustowości, możliwościami budowlanymi i pilnymi inwestycjami w sieć. „W porozumieniu z nowym rządem Niemiec planujemy zatem dostosować liczbę generalnych remontów do czterech, pięciu rocznie” – czytamy. Oznacza to, że łącznie 42 remonty generalne nie zostaną zakończone do połowy lat 30.

Rzecznik niemieckiego ministerstwa transportu powiedział, że rząd zgodnie z ustaleniami umowy koalicyjnej uważnie przygląda się koncepcji modernizacji DB i w razie potrzeby ją zaostrza. Spółka InfraGo koryguje obecnie plan w oparciu o informacje z branży budowlanej i kolejowej. To z kolei – jak przyznał rzecznik resortu – może prowadzić do przedłużenia modernizacji.

Ambitny harmonogram

Centralnym elementem remontu sieci kolejowej w Niemczech jest modernizacja dziesiątek intensywnie wykorzystywanych tras. W tym celu 42 trasy mają zostać całkowicie zamknięte na około sześć miesięcy i odnowione. W ubiegłym roku był to m.in. odcinek między Frankfurtem nad Menem a Mannheimem, w tym roku trasa między Hamburgiem a Berlinem.

Początkowo plan przewidywał ukończenie wszystkich remontów do 2031 roku. W nadchodzących latach każdego roku miało być remontowanych do dziewięciu tras – nie wszystkie tak duże i złożone jak trasy Frankfurt-Mannheim czy Hamburg-Berlin.

Szczególnie współrządząca z socjaldemokratami chadecja CDU/CSU miała wątpliwości co do harmonogramu planowanej modernizacji. W umowie koalicyjnej uzgodniono, że plan zostanie poddany analizie i ewentualnie dopasowany.

Również konkurencji Deutsche Bahn w ruchu towarowym uważają, że analiza jest potrzebna, a obecny harmonogram jest zbyt ambitny.

(DPA/dom)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

We wtorek wieczorem (17.06.2025) we Frankfurcie nad Menem najlepszym szefom kuchni w Niemczech przyznano nowe gwiazdki Michelin. Drugi rok z rzędu w Niemczech jest więcej restauracji z gwiazdkami niż kiedykolwiek wcześniej. Łącznie 341 lokali może pochwalić się co najmniej jedną gwiazdką w tegorocznym przewodniku dla smakoszy „Guide Michelin”, który ma zostać opublikowany pod koniec lipca.

Aż dwanaście restauracji otrzymało najwyższe wyróżnienie w postaci trzech gwiazdek m.in. restauracja „Haerlin” w Hamburgu. „Dzięki perfekcyjnym kompozycjom z najwyższej jakości produktów i doskonałej równowadze trzy gwiazdki są tutaj bez wątpienia zasłużone” – stwierdzono w wyróżnieniu. Również dwie restauracje „Tohru in der Schreiberei” oraz „Jan” w Monachium, czy „Rutz” w Berlinie mogły cieszyć się najwyższą oceną.

Autorzy „Przewodnika Michelin” przyznali również dwie gwiazdki 47 restauracjom, w tym pięciu nowym. Jedną gwiazdkę otrzymały 282 najlepsze kuchnie. Dla 30 z nich było to pierwsze tego typu wyróżnienie.

Zielona gwiazdka

Kuchnie, które zwracają szczególną uwagę na ekologiczny i oszczędzający zasoby catering, mogą otrzymać Zieloną Gwiazdkę.

W 2025 roku może się tego spodziewać 80 restauracji (w tym 14 nowych) – o trzy więcej niż w roku poprzednim. – Trend w kierunku kuchni na bazie roślinnej utrzymuje się w tym roku, a regionalność i sezonowość nadal odgrywają ogromną rolę w wyborze produktów – powiedział międzynarodowy dyrektor przewodnika Michelin, Gwendal Poullennec. – 80 Zielonych Gwiazdek jest tego imponującym dowodem – dodał. Niemcy są „kulinarną potęgą”, innymi słowy kulinarną potęgą w Europie. Jak mówi Poullennec, środowisko sztuki kulinarnej często nie zdaje sobie sprawy z tego, jak silne ono jest.

33 restauracje musiały jednak oddać w tym roku jedną lub więcej gwiazdek, ponieważ zostały zamknięte, zmieniły koncepcję lub jakość ich usług znacznie się pogorszyła.

W Niemczech około dwóch tuzinów testerów odwiedza anonimowo restauracje i lokale gastronomiczne. Przyznawanie upragnionych gwiazdek opiera się na znormalizowanym systemie oceny – niezależnie od kraju. Kryteria obejmują jakość produktów, indywidualne podejście, stosunek jakości do ceny i jakość usług.

Wszystko zaczęło się od przewodnika

Mały czerwony przewodnik turystyczny „Guide Michelin” po raz pierwszy ukazał się w 1910 roku i miał na celu zachęcenie większej liczby kierowców do podróżowania, a tym samym doprowadzić do większej sprzedaży opon francuskiej firmy Michelin. Początkowo zawierał mapy oraz porady dla kierowców dotyczące tankowania, wymiany opon, jedzenia i noclegów. Pierwsze gwiazdki za wykwintną gastronomię przyznano ostatecznie w 1926 roku. W Niemczech pierwsze gwiazdki Michelin pojawiły się w 1966 roku.

(DPA/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

W dużych niemieckich miastach, pomimo ograniczenia wzrostu czynszów, wynajem staje się coraz droższy. Według analizy przeprowadzonej przez Ministerstwo Budownictwa, czynsze w 14 największych miastach wzrosły średnio o prawie 50 procent od 2015 roku. Najbardziej dotknięty jest Berlin, gdzie czynsze nowych umów najmu wzrosły ponad dwukrotnie.

Dane pochodzą z Federalnego Instytutu Badań Budownictwa, Miast i Przestrzeni (BBSR). Odzwierciedlają one ofertę, z jaką spotykają się osoby poszukujące mieszkania, gdy szukają w internecie lokalu do wynajęcia o powierzchni od 40 do 100 metrów kwadratowych. Nie uwzględniono ogłoszeń, list oczekujących i bezpośrednich rekomendacji agentów nieruchomości. Według ministerstwa mogłoby to zniekształcić dane.

Berlin, Lipsk i Brema z największym plusem

Z analizy wynika, że najdroższy wynajem nadal jest w Monachium, gdzie cena za metr kwadratowy wynosi prawie 22 euro. Następnie są Berlin z prawie 18 euro oraz Frankfurt nad Menem z około 16 euro za metr kwadratowy. Największy wzrost czynszów po Berlinie (plus 107 proc.) odnotowano w Lipsku (plus 67,7 proc.) i Bremie (plus 57 proc.). Najniższy wzrost czynszów po przeprowadzce odnotowano w Dreźnie (28,4 proc.).

Regulacja pełna luk

Posłanka Lewicy Caren Lay, która zwróciła się do rządu federalnego o te dane, skrytykowała:„Wskutek eksplozji czynszów szczególnie mieszkańcom miast wyciąga się pieniądze z kieszeni, przeprowadzki stają się niemożliwe, a wszystko to pogłębia podziały w naszym społeczeństwie”. Jej zdaniem, regulacja zamrożenia czynszów była tak dziurawa, że nie zapewniała żadnej skutecznej ochrony. Lay skrytykowała rząd CDU/CSU i SPD za to, że po prostu chce przedłużyć to rozwiązanie bez jego dalszego zaostrzenia.

Tak zwany hamulec czynszowy ogranicza czynsze w nowych umowach w regionach o napiętej sytuacji na rynku mieszkaniowym.Tam, gdzie ma to zastosowanie, czynsze nie mogą zasadniczo przekraczać o więcej niż dziesięć procent lokalnego czynszu porównawczego w momencie zawarcia nowej umowy. Istnieją jednak wyjątki, takie jak dopłaty za umeblowanie. Wyłączone są również nowe budynki, które zostały po raz pierwszy wynajęte po 2014 r. oraz gruntownie wyremontowane mieszkania.

Niedobór mieszkań

Na podwyżki powyżej standardowego lokalnego czynszu porównawczego pozwala również czynsz indeksowany. Czynsze indeksowane są powiązane z inflacją. Jeśli ogólny wzrost cen wynosi na przykład pięć procent, czynsz może również zostać zwiększony o tyle procent. Ponadto nie ma publicznej kontroli cen: jeśli najemcy obawiają się naruszenia limitu czynszu, muszą sami podjąć działania przeciwko właścicielom.

Jednym z głównych powodów, dla których czynsze w wielu niemieckich miastach gwałtownie rosną, jest niedobór mieszkań. Dane Federalnego Urzędu Statystycznego pokazują, że liczba nowo wybudowanych mieszkań w Niemczech ostatnio spadła. W całych Niemczech w zeszłym roku wybudowano około 251 900 mieszkań – czyli o 14,4 procent, (42 500 mieszkań) mniej niż w roku poprzednim. Już w 2023 roku liczba nowo wybudowanych mieszkań w porównaniu rocznym spadła, jednak tylko nieznacznie, o 0,3 procent.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Obecny ambasador Niemiec w Wielkiej Brytanii Miguel Berger ma być nowym niemieckim ambasadorem w Polsce. Informują o tym agencje prasowe DPA i Reutera, powołując się na źródła zbliżone do niemieckiego rządu.

64-letni Berger jest zawodowym dyplomatą. Jak czytamy na stronach ambasady Niemiec w Londynie, rozpoczął swoją służbę dyplomatyczną w 1990 roku w ambasadzie w Budapeszcie.

W następnych latach pełnił różne funkcje w niemieckich placówkach na całym świecie oraz w ministerstwie spraw zagranicznych w Berlinie. Od 2020 do 2022 roku sprawował tam funkcję sekretarza stanu, zanim w maju 2022 został ambasadorem w Wielkiej Brytanii.

Obecnie ambasadorem Niemiec w Polsce jest Viktor Elbling, który sprawuje tę funkcję od września 2023 roku.

Na razie nieoficjalnie

Rząd Niemiec nie potwierdził jeszcze oficjalnie tej zmiany. Jak przypomina agencja DPA, dobrą praktyką dyplomatyczną jest uprzednie poinformowanie kraju przyjmującego o planowanym delegowaniu ambasadorów i uzyskanie zgody zainteresowanego kraju, zanim oficjalnie przedstawi się kandydata na ambasadora.

Planowana zmiana w placówce w Warszawie jest częścią szerszej rotacji niemieckich dyplomatów na całym świecie. Jak podaje DPA, dotychczasowy ambasador Niemiec w Etiopii Jens Hanefeld ma zostać nowym ambasadorem Niemiec w USA.

Z kolei ambasador Niemiec w Kijowie Martin Jaeger ma wrócić do Berlina i objąć funkcję szefa niemieckiego wywiadu, czyli Federalnej Służby Wywiadowczej (BND).

(DPA,RTR/szym)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

„I znowu złość przepełniła Grzegorza Brauna. Tym razem gniew skrajnie prawicowego europosła skierowany jest przeciwko wystawie plakatów przedstawiających życie osób LGBTQ+ z Górnego Śląska” – pisze niemiecki tygodnik „Der Spiegel”, relacjonując w internetowym wydaniu incydent z ubiegłego tygodnia, kiedy to Braun zniszczył tablice na wystawie stowarzyszenia „Tęczowe Opole” w gmachu polskiego Sejmu. Tygodnik przedstawia krótko sylwetkę polskiego polityka, zastanawiając się, jaki cel mu przyświeca.

„Spiegel” przypomina, że Braun startował w niedawnych wyborach prezydenckich w Polsce z ramienia „nacjonalistyczno-tradycjonalistycznej partii o pompatycznej nazwie Konfederacja Korony Polskiej” i uzyskał 6,3 proc. głosów. „Trudno powiedzieć, czy pomimo czy właśnie z powodu tego rodzaju ataków, jak ten na plakaty LGBTQ. Z pewnością jego akcje przysparzają mu uwagi, media za każdym razem są oburzone” – pisze autorka Patricia Friedek.

Seria publicznych wybuchów

Dodaje, że zeszłotygodniowy incydent jest jednym z „serii jego publicznych wybuchów”. Przypomina, jak w 2023 roku Braun zaatakował gaśnicą świece chanukowe w polskim Sejmie, a niedawno wtargnął do szpitala, atakując lekarkę, która legalnie przeprowadza zabiegi aborcji. „Kiedy w maju Parlament Europejski uchylił mu immunitet z powodu tych działań, podeptał europejską flagę, a następnie ją podpalił – tak jakby UE miała coś wspólnego z żydowskim świecznikiem, którego nie może on ścierpieć. To zawsze niepokojący spektakl: podczas wszystkich wyczynów Brauna wyraz jego twarzy pozostaje stoicki, prawie pusty. Nigdy nie krzyczy, mówi niskim głosem i często robi pauzy. Polska zastanawia się, co dzieje się wewnątrz tego człowieka” – pisze niemiecka dziennikarka.

Według niej Braun nie radzi sobie z duchem czasu. „Jego wypowiedzi, o ile są zrozumiałe, zdradzają, że widzi zagrożenie dla siebie i katolickiej Polski. Ze strony Żydów, Ukraińców, UE, Niemców, homoseksualistów i ateistów. Braun jest pobożnym katolikiem, co podkreśla rozpoczynając każde swoje przemówienie słowami: ‚Szczęść Boże’. Opisuje zapłodnienie in vitro jako ‚metodę z piekła rodem’, a uroczyste zapalenie świecy chanukowej jest dla niego ‚aktem satanizmu’” – pisze „Der Spiegel”.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

„Niejasna średniowieczna symbolika"

Jak ocenia, polityk uważa się za „wyzwoliciela, obrońcę Polski przed ‚żydowskim wchłonięciem’, ‚ukrainizacją’, ‚eurokomunizmem’ czy nawet ‚tęczową rewolucją’. Podczas pandemii koronawirusa twierdził, że walczy z ‚segregacją sanitarną’” – relacjonuje.

Jednocześnie – czytamy – Braun „przyodziewa się w niejasną średniowieczną symbolikę”. Na przykład: w 2015 r. założył organizację, która postawiła sobie za cel „budzenie śpiących rycerzy” pod hasłem „Kościół - Szkoła - Strzelnica - Mennica”. „Trudno pojąć, co ta organizacja ma na celu: W jakiś sposób chodzi o tradycje, wychowanie patriotyczne i niezależność gospodarczą Polski, tak jakby wszystko to było poważnie zagrożone” – pisze „Spiegel”.

W „wyjątkowo pompatyczny sposób” uhonorowali Brauna podczas kampanii wyborczej członkowie stowarzyszenia rycerskiego, wręczając mu replikę miecza koronacyjnego królów Polski jako „obrońcy tożsamości narodowej, honoru, tradycji i więzi z Bogiem”. „Scena jak z kiepskiego filmu historycznego – albo ze świata człowieka, który po prostu nie chce odnaleźć się w nowoczesności” – czytamy.

Tygodnik zauważa, że przynajmniej w polskim Sejmie raczej nie będzie już incydentów z udziałem Brauna. Marszałek Szymon Hołownia zakazał mu wstępu do gmachu przynajmniej do końca obecnej kadencji.

„W październiku 2020 roku, gdy upłynęło trzy czwarte stulecia od zakończenia wojny, Bundestag zauważył, że w Berlinie nie upamiętniono jeszcze odpowiednio niemieckich zbrodni przeciwko polskiemu państwu, gdzie ofiarą narodowosocjalistycznej przemocy padło trzy miliony Żydów i około dwóch i pół miliona etnicznych Polaków” – pisze w środę (18.06.2025) niemiecki dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung’ w komentarzu na temat odsłonięcia tymczasowego Miejsca Pamięci dla Polski 1939-1945 w niemieckiej stolicy.

I dlatego, jak przypomina autor komentarza Andreas Kilb, „ponadpartyjną większością (bez AfD, ma się rozumieć) postanowiono o stworzeniu ‚miejsca pamięci i spotkań’", a trzy lata później powstała z tego koncepcja Domu Polsko-Niemieckiego, który obejmować miałby także miejsce edukacji, wraz z biblioteką, centrum wystawienniczym i „znakiem pamięci”.

„Można by oczekiwać, że następnym krokiem powinna być decyzja o budowie i finansowaniu, jak również ogłoszenie konkursu na projekt. Co się jednak stało dokładnie rok po ostatnim głosowaniu w tej sprawie? Nic. Zamiast tego w poniedziałek na wolnym terenie obok Urzędu kanclerskiego, w pobliżu Reichstagu, odsłonięto pomnik, który do odwołania ma służyć jako erzac zamrożonego projektu upamiętnienia” – pisze komentator „FAZ”.

Kultura pamięci nie jest prywatną sprawą

Podkreśla, że wybrane miejsce na tymczasowy pomnik jest właściwe, bo stała tam niegdyś Opera Krolla, gdzie obradował parlament Trzeciej Rzeszy i gdzie 1 września 1939 roku Hitler ogłosił napaść na Polskę. Właściwa wydaje się również forma: szary głaz przed jabłonią, przed nim wmurowana w ziemi tablica pamiątkowa, a z tyłu dwie tablice informacyjne po polsku, angielsku i niemiecku.

„Ale nic z tego nie zostało zrealizowane przez obecny oraz poprzedni rząd Niemiec – miejsce pamięci stworzono dzięki prywatnej inicjatywie, do której należą byli przewodniczący Bundestagu Rita Suessmuth i Wolfgang Thierse oraz historyk i rabin Andreas Nachama” – podkreśla autor komentarza.

„Oczywiście władze federalne i kraju związkowego wsparły to zamierzenie, Berlin wydał pozwolenie na budowę, a była minister ds. kultury i mediów Claudia Roth trochę pieniędzy. Ale właściwie następca Roth Wolfram Weimer i rządzący burmistrz (Berlina) Kai Wegner, którzy wystąpili na uroczystości odsłonięcia obok polskiej minister kultury Hanny Wróblewskiej, powinni się trochę wstydzić z powodu swojej roli w tej grze. Bowiem państwowa pamięć w Niemczech nie jest sprawa prywatną, a sprawą państwa” – ocenia Andreas Kilb.

Z raportu organizacji zajmującej się prawami dzieci, który został opublikowany w środę z okazji Światowego Dnia Uchodźcy (20 czerwca) wynika, że jeszcze przed wejściem w życie nowych regulacji azylowych w 2026 roku, sytuacja małoletnich uchodźców uległa znacznemu pogorszeniu. Zarówno dziewczęta i chłopcy, jak i pomocnicy zgłaszali przypadki zastraszania, przemocy, przetrzymywania i bezprawnego odsyłania.

– Unia Europejska prowadzi politykę kosztem uciekających dzieci – wyjaśniła Janneke Stein, ekspertka ds. migracji w organizacji Save the Children. Na zewnętrznych granicach UE w Grecji, Włoszech, Finlandii, Hiszpanii i Polsce odstraszanie jest stawiane na pierwszym miejscu przed ochroną, a dzieci ponoszą tego konsekwencje. Na potrzeby raportu autorzy przeanalizowali sytuację dzieci podróżujących z rodzinami, dzieci bez dorosłych opiekunów lub odłączonych od nich.

Polska polityka migracyjna

W Polsce polityka migracyjna jest coraz częściej traktowana jako kwestia polityki bezpieczeństwa, czytamy w raporcie. Na przykład granica z Białorusią została uznana za zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego.

Na należących do Hiszpanii Wyspach Kanaryjskich pojawiły się doniesienia o przypadkach znęcania się nad dziećmi przez pracowników prywatnych firm prowadzących ośrodki recepcyjne. W Finlandii, Włoszech i Grecji przepisy zmieniają się tak szybko, że osoby ubiegające się o azyl oraz reprezentujący ich prawnicy mają trudności z byciem na bieżąco. We wszystkich tych krajach przy sprawdzaniu wieku dzieci bez dokumentów tożsamości dochodzi do poważnych nieprawidłowości, rasistowskich uprzedzeń oraz uchybień w procedurach.

Bez wyjątków

Przewidziane na czerwiec 20226 roku wprowadzenie Wspólnego Europejskiego Systemu Azylowego (GEAS) budzi dodatkowe obawy. Rozporządzenie w sprawie procedur granicznych nie przewiduje żadnych wyjątków dla rodzin z małoletnimi dziećmi. W przewidzianych procedurach na granicach zewnętrznych, także na niemieckich lotniskach, trudno będzie dostrzec specyficzne dla dzieci powody ucieczki, takie jak okaleczenia genitaliów czy przymusowa rekrutacja. Dzieci mogłyby być również zatrzymywane w areszcie. – Jest to rażąca sprzeczność z zasadą nadrzędności dobra dziecka i powinno zostać prawnie wykluczone podczas wdrażania tych przepisów w Niemczech – czytamy w raporcie.

(EPD/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

„Fakt, że Trump przedwcześnie opuszcza szczyt G7, ponieważ chce zająć się Bliskim Wschodem, po raz kolejny pokazuje na wielkiej scenie, w jakim stanie jest Zachód” – pisze w środę (18.06.2025) „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. „Prezydentowi (USA) nawet nie przechodzi przez myśl to, że skoordynowanie dalszych działań z Europejczykami (i Japonią) byłoby korzystne. Wręcz przeciwnie: publicznie wskazuje, że Macron nie jest informowany o jego planach i wręcz drwi z głowy francuskiego państwa. Trudno o większy kontrast z jego poprzednikiem. Biden próbował uczynić z G7 centralny element sojuszu zachodnich demokracji przeciwko Rosji, Chinom i innym autokratycznym mocarstwom. Trump ostatecznie postrzega tę grupę jako zgromadzenie konkurentów gospodarczych i wojskowych gapowiczów” – dodaje „FAZ”.

Również to, że Donald Trump „może sobie wyobrazić Putina jako mediatora między Izraelem a Iranem, pokazuje, jak bardzo rozbieżne jest obecnie postrzeganie Rosji przez Waszyngton i dużą część Europy”. „To nie jest nieprzewidywalność, jak zawsze mówi się o Trumpie, to zasadniczo odmienny światopogląd” – ocenia „FAZ”. Nie zmieni tego nawet zbliżający się szczyt NATO w Hadze. Według dziennika Trump uważa się „za przywódcę Ameryki, a nie Zachodu”.

Spotkanie nie było daremne

W ocenie gazety „Frankfurter Rundschau” w przeszłości kraje G7 demonstrowały wspólne wartości podczas swoich spotkań i uzgadniały cele, takie jak promowanie dobrobytu lub ochrona klimatu. Jednak „tym razem wiodące kraje uprzemysłowione z trudem zdołały uzgodnić deklarację, w której wzywają do deeskalacji konfliktu między Izraelem a Iranem. To oczywiście za mało. Ale spotkanie wiodących zachodnich krajów uprzemysłowionych nie było daremne” – wskazuje gazeta.

„Sześciu przywódców musiało spróbować utrzymać prezydenta USA Donalda Trumpa w ryzach i wywalczyć od niego ustępstwa. Wszyscy są zależni od tego najbardziej wpływowego partnera handlowego na świecie i nie chodzi tu tylko o spór o cła. Przede wszystkim Europejczycy potrzebują potęgi militarnej USA do obrony. A na krótko przed przyszłotygodniowym szczytemNATO nie mogą denerwować Donalda Trumpa. I nawet jeśli nikomu się to nie podoba, po raz kolejny musieli wiele znieść ze strony Trumpa i zacisnąć zęby” – ocenia „Frankfurter Rundschau”.

Dziennik „Muenchener Merkur” z Monachium pyta: „Co planuje Donald Trump?” „Jego teatralnie pospieszne opuszczenie szczytu G7 w Kanadzie, apokaliptycznie brzmiące ostrzeżenie dla mieszkańców Teheranu, aby natychmiast opuścili miasto: Wszystko to musi brzmieć groźnie dla uszu irańskich mułłów – i pewnie dokładnie tak miało być, niczym ostatnie ostrzeżenie dla reżimu w Teheranie” – czytamy.

„Jeżeli tamtejsi przywódcy do tej pory wierzyli, że są w miarę bezpieczni przed przystąpieniem USA do wojny, to nowe groźne gesty Trumpa mają wyraźnie na celu zniszczenie tej pewności i przekonanie ajatollahów do rezygnacji z bomby atomowej” – ocenia gazeta z Monachium.

Jak dodaje, polegający na instynkcie polityk, jakim jest Trump, „nie byłby sobą, gdyby nie dostrzegł szansy, jaką dają mu spektakularne izraelskie sukcesy wojenne: Irańska teokracja chwieje się w takim stopniu, że w ramach układu z Trumpem może być gotowa poświęcić program nuklearny, aby się sama uratować” – pisze „Muenchener Merkur”.

„To niegodne”

Portal t-online zauważa z kolei, że w formacie G7, gdzie sojusznicy dzięki otwartej rozmowie powinni szukać rozwiązań, „szefowie sześciu potężnych krajów uprzemysłowionych krążą wokół siódmego: Donalda Trumpa”. „A potem zachowują się tak, jakby to było całkowicie normalne. Po prostu go nie denerwuj, bo wtedy Donald się zdenerwuje. To niegodne. Niestety, godność w polityce jest dość nieistotna. Liczy się władza. A prezydent USA ma ją, jak nikt inny na świecie. Dlatego niewygodna prawda jest taka: z nim nie da się inaczej, ale bez niego też się nie da (…) Z Trumpem nie będzie inaczej, nie będzie lepiej. Nikt nie ma już złudzeń co do tego. Nie udaje się, a zatem będzie dalej tak, jak dotychczas? Brzmi jak definicja szaleństwa. Ale tylko w ten sposób zachowana jest szansa, uratowanie tego, co zostało jeszcze ze społeczności międzynarodowej” – ocenia t-online.

Z kolei „Volksstimme” z Magdeburga krytykuje dokument uzgodniony na szczycie G7. „Deklaracja w sprawie Bliskiego Wschodu, na którą zgodziły się państwa G7, jest dokumentem przerażająco jednostronnym. Ponieważ w ogóle nie pojawia się tam niespodziewany atak Izraela na Iran jako naruszenie prawa międzynarodowego! Sytuacja wygląda zupełnie inaczej w przypadku wojny w Ukrainie, gdzie rosyjskie naruszenia prawa międzynarodowego są podkreślane każdego dnia. Oprócz powstrzymania zagrożenia nuklearnego, kraje G7 pośrednio wspierają drugi główny cel tej wojny: obalenie mułłów. Zachodnie stolice wierzą, że reżim (w Iranie–red.), który jest wysoce niepopularny wśród wielu Irańczyków, zostanie zmieciony w trakcie uderzeń rakietowych. To może być wielki błąd. Wyzwolenie przez izraelskie bomby – to byłaby ostatnia rzecz, jakiej chciałby tak pewny siebie naród jak irański. Przeciwnie, wojna przyczynia się do rosnącej nienawiści do Izraela na Bliskim Wschodzie od Turcji po Oman” – czytamy.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Niemiecka gospodarka nie radzi sobie najlepiej, a mimo to w wielu sektorach rozpaczliwie poszukiwani są wykwalifikowani pracownicy, np. w zawodach medycznych, zwłaszcza w sektorze opieki, w sektorze IT, w budownictwie i w rzemiośle. Brakuje jednak również nauczycieli przedszkolnych, kucharzy i kierowców ciężarówek i autobusów. W całym kraju pod koniec 2024 r. w niemieckich firmach było około 1,4 miliona wakatów.

Jednocześnie w Niemczech pracuje coraz więcej migrantów. W 2024 r. odsetek pracowników zagranicznych wynosił około 16 procent. Od 2010 roku wzrósł on ponad dwukrotnie. W zawodach medycznych zatrudnienie pracowników z zagranicy jest nieproporcjonalnie wysokie. Więcej niż jeden na sześciu lekarzy ma obce obywatelstwo. W pielęgniarstwie wzrost zatrudnienia od 2022 r. był spowodowany wyłącznie przez personel zagraniczny. Jeden na pięciu pracowników jest obecnie imigrantem.

Wielu myśli o wyjeździe

Ale czy ci ludzie chcą zostać w Niemczech na dłuższą metę? Instytut Badań nad Zatrudnieniem (IAB) przy Federalnej Agencji Pracy przedstawił właśnie badanie na ten temat. Opiera się ono na reprezentatywnej ankiecie internetowej przeprowadzonej wśród 50 tys. osób w wieku od 18 do 65 lat, które urodziły się za granicą i wyemigrowały do Niemiec. Nie uwzględnia ona większości osób ubiegających się o azyl, które nie mają jeszcze uznanego statusu pobytu w Niemczech. Badanie prowadzono od grudnia 2024 r. do kwietnia 2025 r.

– 26 procent, czyli około 2,6 miliona osób, twierdzi, że w ciągu ostatniego roku faktycznie rozważało opuszczenie Niemiec – powiedziała Yuliya Kosyakova, szefowa Departamentu Migracji, Integracji i Międzynarodowych Badań Rynku Pracy w IAB, podsumowując dane podczas prezentacji badania w Berlinie. – Około trzech procent, czyli trzysta tysięcy osób, ma już konkretne plany emigracji.

Niemcy jak stacja przesiadkowa

Około połowa osób, które nie chcą zostać w Niemczech, zamierza wrócić do kraju pochodzenia, podczas gdy druga połowa chce przenieść się do innego kraju.

O powrocie najczęściej myślą Polacy i Rumuni. Z kolei migranci, którzy chcą przenieść się z Niemiec do kolejnego kraju, preferują Szwajcarię, USA lub Hiszpanię. Uchodźcy i osoby, które przybyły do Niemiec w ramach łączenia rodzin, znacznie rzadziej chce migrować dalej niż osoby dobrze wykształcone i odnoszące sukcesy zawodowe.

– Kluczowym wnioskiem z naszego badania jest to, że to właśnie osoby, które przeprowadziły się do Niemiec w celu podjęcia pracy lub nauki, które są lepiej wykształcone lub odnoszą większe sukcesy ekonomiczne i lepiej znają język niemiecki, myślą o opuszczeniu kraju lub wyrażają konkretne plany emigracji z ponadprzeciętną częstotliwością – mówi Katia Gallegos Torres, badaczka z IAB.

Emigracja jako ryzyko dla Niemiec

W szczególności imigranci z tytułem magistra lub doktora oraz osoby o wyższych zarobkach rozważali w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy wyjazd z Niemiec na dobre. – W sektorach usług wymagających dużej wiedzy, takich jak IT, finanse i usługi związane z biznesem, od 30 do 39 procent respondentów rozważa emigrację – mówi Gallegos Torres.

Zauważono również „istotne” trendy emigracyjne w opiece zdrowotnej, produkcji i logistyce. – Krótko mówiąc, dokładnie w tych, w których Niemcy pilnie potrzebują wykwalifikowanej siły roboczej. Ten selektywny eksodus niesie ze sobą poważne ryzyko dla przyszłej konkurencyjności gospodarczej Niemiec – oceniła.

Wysokie podatki i rosnąca dyskryminacja

Ale jakie są tego powody? W przypadku osób powracających do swoich ojczyzn główną rolę odgrywają powody rodzinne, podczas gdy migranci, którzy chcą przenieść się do innego kraju, mają przede wszystkim nadzieję na lepsze możliwości kariery i lepsze zarobki.

Zbyt wysokie obciążenia podatkowe i celne oraz zbyt duża biurokracja w Niemczech są często wymienianymi powodami przeprowadzki. Rolę odgrywają również doświadczenia związane z dyskryminacją. – Prawie dwie trzecie migrantów mówi o poczuciu dyskryminowania, na przykład w miejscu pracy, na rynku mieszkaniowym, w przestrzeni publicznej lub w kontakcie z policją – mówi Gallegos Torres. – Jedna trzecia migrantów nie czuje się mile widziana lub czuje się mile widziana tylko w niewielkim stopniu. Są to czynniki, które znacznie zwiększają skłonność do emigracji.

Nastroje polityczne odstraszają

Kultura gościnności nadal spada. – W 2024 r. temat migracji był bardzo obecny w debacie publicznej, a akceptacja społeczna dla migracji nie była zbyt wysoka – mówi badaczka Yuliya Kosyakova. Nieco ponad jedna czwarta mieszkańców Niemiec ma korzenie migracyjne. To 21 milionów osób, które albo same przybyły do Niemiec po 1950 roku bądź których oboje rodziców było imigrantami. Tylko od 2015 roku do Niemiec przyjechało 6,5 miliona osób. Największe grupy wśród nich to Syryjczycy i Ukraińcy.

Po wyborach do Bundestagu w lutym 2025 r. partia Alternatywa dla Niemiec (AfD), która jest częściowo skrajnie prawicowa i zdecydowanie popiera „remigrację”, stała się drugą najsilniejszą siłą. Zwyciężyła chadecja CDU/CSU, która podczas kampanii wyborczej obiecywała bardziej rygorystyczną politykę migracyjną. Pierwszym krokiem koalicji rządzącej chadeków i socjaldemokratów (SPD) było rozszerzenie kontroli granicznych w celu powstrzymania nielegalnej imigracji. Zniesiono też możliwość szybkiej naturalizacji dla dobrze zintegrowanych imigrantów. – Te wielkie debaty na temat migracji i polityki migracyjnej mają negatywny wpływ na ludzi, na poczucie bycia mile widzianym, na doświadczenia związane z dyskryminacją – mówi Kosyakova. – To są powody, dla których ludzie częściej myślą o emigracji lub faktycznie planują opuścić Niemcy.

Państwa nie stać na emigrację

Eksperci szacują, że Niemcy potrzebują około 400 tys. dodatkowych imigrantów rocznie, którzy pozostaną tu na stałe, aby utrzymać potencjał siły roboczej na stałym poziomie. Jest to jedyny sposób na zrekompensowanie trendu demograficznego. Niemcy są krajem starzejącym się. Jest coraz więcej emerytów i coraz mniej osób pracujących. Prowadzi to nie tylko do niedoboru siły roboczej, ale także do braku dochodów państwa na finansowanie emerytur.

Według Yuliyi Kosyakovej badanie IAB pokazuje, że „nie tylko imigracja, ale także długoterminowe zatrzymanie imigrantów jest kluczowym wyzwaniem”.

Zachęcić ludzi do pozostania

Wiele wskazuje na to, że działania rządu, takie jak ograniczanie biurokracji, uproszczenie uznawania kwalifikacji, większa cyfryzacja i ulgi podatkowe mogą zmniejszyć tendencję do emigracji, zwłaszcza wśród migrantów odnoszących sukcesy zawodowe, twierdzą naukowcy z IAB. Wymagana jest jednak również „szeroka i szczera” akceptacja społeczna.

Tymczasem CDU wzywa do tego, by zagraniczni studenci medycyny nie mogli tak łatwo opuszczać Niemiec po ukończeniu studiów. Ci, którzy studiują w Niemczech, powinni następnie pracować jako lekarze przez co najmniej pięć lat – na obszarach wiejskich w Niemczech, gdzie niedobór lekarzy staje się coraz większy. – Każdy, kto nie chce tego zrobić, musi zwrócić koszty tego znakomitego szkolenia – mówił wiceprzewodniczący grupy parlamentarnej CDU/CSU Sepp Mueller. Zgadza się z tym przedstawiciel Ministerstwa Zdrowia. – Musimy przyciągnąć młodych lekarzy do pracy w Niemczech, zamiast patrzeć, jak emigrują – wyjaśnia Tino Sorge, sekretarz stanu w resorcie zdrowia.

Artykuł ukazał się na stronie Redakcji Niemieckiej DW.