Deutsche Welle | Wirtualna Polska

Tygodnik „Der Spiegel” w swoim komentarzu z 22 stycznia zauważa, że hasło „Bezpieczeństwo, Europo!”, obrane przez Polskę na motto polskiej prezydencji, wpisuje się dobrze w ducha czasów. „Na Wschodzie imperialny agresor, który najechał Ukrainę. Na Zachodzie – imperialny populista dążący do destabilizacji własnych sojuszników” – czytamy. Zdaniem autora komentarza, Sebastiana Fischera, Donald Tusk prowadzi kampanię na rzecz znacznie wyższych wydatków na obronność w Europie i nie chce pozostawić Ukrainy na lodzie.

„Polak może ostatecznie być tym Europejczykiem, który najlepiej poradzi sobie z Donaldem Trumpem. Polska jest uważana za jeden z najbardziej przyjaznych Ameryce krajów na świecie, a stosunki między Waszyngtonem a Warszawą były już dobre podczas pierwszej prezydentury Trumpa” – ocenia Fischer.

Trump z respektem do Polski

Tygodnik powołuje się na analizę berlińskiego think tanku European Council on Foreign Relations, według której Trump będzie traktował Polskę z respektem, nawet jeśli znana mu z przychylności partia Prawo i Sprawiedliwość nie jest już u władzy. Przemawia za tym m.in. fakt, że Polska od lat masowo się zbroi i wyda w tym roku 4,7 proc. swojego PKB na obronność. „To bardzo blisko pięciu procent, których domaga się Trump. Co więcej, duża część tych wydatków trafia do USA, ponieważ Polska masowo kupuje amerykański sprzęt obronny” – czytamy.

Autor komentarza podkreśla, że potencjalny przyszły kanclerz Friedrich Merz zasugerował w radiu Deutschlandfunk wspólne europejskie zakupy obronne w USA. Jak powiedział lider CDU, Europejczycy są zależni np. od amerykańskich producentów myśliwców. Połączenie sił umożliwiłoby lepsze warunki negocjacyjne w sprawie cen zakupów.

Wspólnota interesów

Europejskiej współpracy, aby przeciwstawić się lepiej Donaldowi Trumpowi, domaga się natomiast Sigmar Gabriel, były minister spraw zagranicznych Niemiec. Jego zdaniem Niemcy muszą pilnie objąć przywództwo w Europie i naprawić swoje stosunki z Francją i Polską. „Musimy ponownie wzmocnić nasze wyniki gospodarcze i oczywiście musimy stać się bardziej niezależni w zakresie polityki obronnej. Ale musi się to stać w kontekście europejskim” – powiedział Gabriel w wywiadzie dla telewizji ZDF.

Jak dodał polityk, wymaga to spójności i politycznego centrum w Europie. „W przeszłości były to Niemcy, Francja i Polska. Obecnie to, że tak powiem, leży. My, Niemcy, również ponosimy za to dużą odpowiedzialność” – stwierdził Gabriel. Jako przykład podał fakt, że gdy prezydent Francji Emmanuel Macron przygotował szereg propozycji dotyczących wzmocnienia Europy, „Niemcy nie odpowiedzieli na żadną z nich” – czytamy.

(Spiegel, AFP/stef)

Na miesiąc przed wyborami do niemieckiego parlamentu – Bundestagu – socjaldemokratyczna SPD z 19 proc. poparcia dogania AfD – wynika z opublikowanego 22 stycznia sondażu YouGov.

Na prowadzeniu jest w dalszym ciągu chadecja CDU/CSU, ale jej notowania spadły o 2 punkty procentowe w porównaniu z ubiegłym tygodniem. Obecnie poparcie dla chadeków deklaruje 28 proc. wyborców.

SPD na równi z AfD

Z kolei SPD (partia obecnego kanclerza Olafa Scholza) dogoniła plasującą się na drugim miejscu AfD – partię, którą niemiecki kontrwywiad klasyfikuje jako częściowo skrajnie prawicową. AfD straciła 2 punkty procentowe i może liczyć na poparcie rzędu 19 procent. Z kolei socjaldemokraci zyskali jeden punkt procentowy i też są na poziomie 19 procent.

W najnowszym sondażu zyskali także Zieloni (plus 1 punkt procentowy), osiągając 15 procent.

Bez liberałów i „Lewicy”?

Notowania małych partii pozostają bez zmian: populistyczno-lewicowy sojusz BSW znalazłby się w Bundestagu (6 procent), a liberalna FDP i partia „Lewica” nie pokonałyby pięcioprocentowego progu wyborczego – wynika z sondażu. Każda z tych partii ma poparcie na poziomie 4 procent.

W reprezentatywnym sondażu YouGov, przeprowadzonym w dniach 17-20 stycznia, uczestniczyło 1858 Niemców uprawnionych do głosowania wyborach do Bundestagu. Odbędą się one 23 lutego br.

(dom)

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

Polska podchodzi do unijnych wytycznych środowiskowych mniej restrykcyjnie, dlatego rozbudowa portu w Świnoujściu może odbywać się znacznie szybciej – uważają przedstawiciele Centralnego Związku Niemieckich Operatorów Portów Morskich. Wzywają oni polską stronę do przestrzegania przepisów UE. O sprawie pisze w środę, 22 stycznia, gazeta „Ostsee Zeitung”.

Dziennik przypomina, że inicjatywa obywatelska „Lebensraum Vorpommern”, wspierana przez gminę Heringsdorf, nie zgadza się na budowę portu kontenerowego w Świnoujściu. Ich zdaniem przy ocenie oddziaływania na środowisko nie został wzięty pod uwagę wpływ nowego portu na niemiecką część wyspy Uznam. „Teraz protest narasta również 150 kilometrów dalej: Szybka i kontrowersyjna rozbudowa portu w Świnoujściu niepokoi również osoby odpowiedzialne w największym niemieckim porcie na Morzu Bałtyckim” – czytamy.

Mniejsza troska o środowisko?

Gazeta cytuje szefa firmy przeładunkowej Euroports w Rostocku, Karstena Lentza. Przyznaje on, że oba porty walczą o klientów na tych samych rynkach. Zdaniem Lentza „polscy inwestorzy mniej poważnie podchodzą do kwestii środowiskowych podczas rozbudowy portu”.

W rzeczywistości prace budowlane przy powstaniu terminala kontenerowego na wyspie Wolin jeszcze się nie rozpoczęły, chociaż podpisano już szereg umów przygotowujących teren pod inwestycję. „Ostsee Zeitung” jako przykład innej inwestycji w świnoujskim porcie, która może zagrozić konkurencyjności portu w Rostocku, podaje oddany niedawno do użytku intermodalny terminal promowy w Świnoujściu. Dzięki niemu kontenery mogą teraz być przeładowywane z ciężarówek na pociągi i odwrotnie.

„Inne standardy”

Gazeta przypomina, że taki terminal znajduje się także w Rostocku. Cytowany przez dziennik Gernot Tesch, prezes Rostock Port, przyznaje, że opłaty drogowe dla ciężarówek w Polsce są znacznie niższe. Natomiast ukończenie drogi ekspresowej S3 po polskiej stronie sprawi, że port w Świnoujściu stanie się znacznie łatwiej dostępny z centralnych Niemiec. To wszystko może obniżyć konkurencyjność Rostocku.

„Nie mamy nic przeciwko uczciwej konkurencji, ale jeśli w Polsce obowiązują inne standardy niż tutaj, na przykład w zakresie ochrony środowiska, to jest to problem” – mówi gazecie Jens Scharner, szef operatora portowego Rostock Port. „Ostsee Zeitung” wyjaśnia, że rozbudowa portu w Rostocku, której domagano się od lat, nie powiodła się właśnie z powodu wysokich przeszkód w zakresie ochrony środowiska.

Jak informuje gazeta, niedawno burmistrzyni Rostocku Eva-Maria Kröger wezwała rządy Niemiec i Meklemburgii-Pomorza Przedniego do działania. Swoje wsparcie w zakresie przyspieszenia inwestycji portowych zadeklarowała już premier landu Manuela Schwesig.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Były kanclerz Niemiec Gerhard Schröder będzie zeznawał jako świadek przed komisją śledczą ds. gazociągu Nord Stream 2. Komisję tę powołał parlament Meklemburgii-Pomorza Przedniego w Schwerinie. Również w piątek (24.01.2025) przed komisją stanie były dyrektor zarządzający spółki Nord Stream 2 Matthias Warnig.

Forsował ukończenie Nord Stream

Parlamentarna komisja śledcza chce wyjaśnić okoliczności towarzyszące budowie gazociągu dla rosyjskiego gazu ziemnego, który został ukończony w 2021 roku, ale nie został uruchomiony ze względu na atak Rosji na Ukrainę. Później rury zostały poważnie uszkodzone w wyniku eksplozji, będącej aktem sabotażu.

Gerhard Schröder (kanclerz Niemiec w latach 1998-2005) był przewodniczącym rady nadzorczej Nord Stream AG oraz prezesem zarządu spółki Nord Stream 2 AG i forsował ukończenie drugiego gazociągu Nord Stream przez Morze Bałtyckie wbrew znacznemu oporowi – poinformowała administracja landtagu w Schwerinie. Kontaktował się w tym czasie z premier Meklemburgii-Pomorza Przedniego Manuelą Schwesig (również z SPD – jak Schröder) i innymi członkami rządu tego kraju związkowego.

Rosyjskie wpływy?

USA zagroziły firmom zaangażowanym w budowę gazociągu sankcjami. W rezultacie na początku 2021 roku w Schwerinie powstała Fundacja Ochrony Klimatu i Środowiska Meklemburgii-Pomorza Przedniego, której głównym celem było zabezpieczenie ukończenia budowy gazociągu. Nord Stream 2, spółka córka rosyjskiego przedsiębiorstwa państwowego Gazprom, była zdecydowanie największym darczyńcą fundacji. Jej wkład opiewał na 20 milionów euro.

Teraz parlamentarna komisja śledcza chce wyjaśnić, w jaki sposób doszło do powstania fundacji i jaki wpływ miała na to Rosja.

„Operacja specjalna SPD”

W oczach opozycyjnej chadeckiej CDU utworzenie fundacji było „rodzajem socjaldemokratycznej operacji specjalnej” – jak to ujął przewodniczący klubu poselskiego chadeckiej CDU w landtagu Meklemburgii-Pomorza Przedniego Daniel Peters. Do wyjaśnienia tego, kto z SPD był zaangażowany w sprawę, „może z pewnością przyczynić się były kanclerz Schröder” – powiedział Peters.

Od byłego dyrektora zarządzającego Warniga CDU chce się m.in. dowiedzieć, czy fundacja była rzeczywiście – jak wielokrotnie twierdził rząd tego kraju związkowego – pomysłem ze Schwerina. – Zakładam, że pan Warnig przynajmniej nie zaprzeczy, że fundacja była pomysłem Moskwy i że jej statut sformułowali w znacznej mierze prawnicy Nord Stream 2 – powiedział Peters. Premier Meklemburgii-Pomorza Przedniego Manuela Schwesig była marionetką – dodał poseł chadecji.

(DPA/dom)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Komentator dziennika „Frankfurter Allgemeine Zeitung" pisze, że Donald Trump zrobił dobre show dla swoich wyborców. „Przesłanie: zaledwie kilka godzin urzędowania, a już większość jego obietnic została spełniona! Wielu zwolenników Trumpa nie będzie zbyt uważnie przyglądać się temu, co pozostanie z wielu dekretów za kilka miesięcy i jakie będą ich skutki. Aby przeprowadzić znaczące reformy, Trump potrzebuje większości w Kongresie – o czym, choć przemawiał w sercu Kapitolu, nawet nie wspomniał w swoim pierwszym ważnym przemówieniu. Jak wyglądałoby to w przypadku człowieka, który już pierwszego dnia chciał pokazać się jako „dyktator”? (…) Trump upiera się przy swoim poglądzie, że inne kraje wykorzystują USA i nie rozróżnia sojuszników od rywali. Europejczycy mogą na razie dyskretnie odetchnąć z ulgą. Zapowiedzi co do ceł pozostały niejasne; Trump zagroził jedynie Kanadzie i Meksykowi cłami importowymi od 1 lutego, aby ukarać je za niewystarczającą ochronę granic. NATO i wydatki sojuszników na obronność nie zostały w ogóle wspomniane w jego przemówieniu“.

W stołecznym dzienniku „Berliner Morgenpost” czytamy z kolei: „Jeszcze nigdy prezydent USA nie rozpoczął swojego urzędowania z taką furią i tak bezkompromisowo wprowadzając w życie swoje wyborcze obietnice, jak Donald Trump. W ciągu kilku godzin ogłosił nowe przepisy, których destruktywny charakter wykracza daleko poza USA. Europa musi udzielić odpowiedzi na kurs Trumpa, który uczynił bezprecedensowy amerykański egoizm główną zasadą swojej polityki. Odpowiedzią może być tylko silna i zjednoczona postawa Europy. Europa musi tak samo, jak Trump zdefiniować własne i wspólne cele. A cele te są jasne: wolne rynki dla naszego nastawionego na eksport przemysłu, konsekwentna praworządność, uregulowana migracja, własne zdolności obronne i polityka, która ściąga kajdany z gospodarki bez rujnowania klimatu. Po wyzwaniu rzuconym przez Trumpa nie ma alternatywy dla silnej roli przywódczej Niemiec i Francji. Skłócona i słaba Europa zostanie przez tego szeryfa wygoniona z miasta”.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Komentator „Koelner Stadt Anzeiger” ocenia: „Łatwo jest demonizować Trumpa i jego wasali, na niewiele się to jednak zdaje. Zamiast tego byłoby pomocnym zrozumienie, co obiecywało sobie po nim tak wielu wyborców, a co u nas w kraju obiecują sobie ludzie z szeregów partii częściowo prawicowo-ekstremistycznej (AfD – red.). Niepokój, inflacja, kryzys mieszkaniowy, lęki egzystencjalne, poczucie niesprawiedliwego traktowania. Wszystko to trucizna. U niektórych dochodzi do tego poczucie, że są osądzani z pozycji moralnych i traktowani jak ciemnogród. Która część z nas jest zbyt arogancka? W jaki sposób polityka może zapewnić więcej sprawiedliwości? Kiedy wymiarowi sprawiedliwości uda się powstrzymywać znanych służbom przestępców od popełniania kolejnych złych czynów albo, gdy zapadnie taka decyzja, dokonywać ich deportacji? W obliczu prezydenta USA, który uznaje tylko siłę i prawo siły, Niemcy muszą przede wszystkim odnaleźć własną siłę” - czytamy.

Dziennik „Neue Osnabruecker Zeitung” ocenia zaś: „Trump ułaskawił wszystkich tych, którzy szturmując Kapitol zaatakowali demokrację, której obronę przyrzekał chwilę wcześniej. Stany Zjednoczone opuszczają Światową Organizację Zdrowia jak i paryskie porozumienie klimatyczne. Wszystko to daje powody do wielkich obaw. Ale samo to nic nie daje. Europa jest sama sobie winna, gdy nie jest dostatecznie przygotowana na nowe upokorzenia z Waszyngtonu. Tym istotniejsze jest, aby teraz zabrać się do pracy. I nie pozwolić się podzielić. Trzeba potrafić dać opór. I przejąć odpowiedzialność. I nie dać się wytrącić z równowagi tym wielkim show zza Atlantyku”.

Prezydent Donald Trump podpisał dekret o wycofaniu Stanów Zjednoczonych, drugiego największego na świecie emitenta gazów cieplarnianych, z przełomowego paryskiego porozumienia klimatycznego. I to po raz drugi.

Posunięcie to stawia USA w gronie zaledwie kilku krajów, w tym Iranu i Jemenu, które nie są częścią międzynarodowego porozumienia. Wzywa ono rządy do podjęcia działań w celu ograniczenia globalnego ocieplenia do 2 stopni Celsjusza i kontynuowania wysiłków na rzecz utrzymania wzrostu temperatur poniżej 1,5 stopnia, aby uniknąć najgorszych skutków kryzysu klimatycznego.

– Natychmiast zarządzam wycofanie z nieuczciwego, jednostronnego zdzierstwa klimatycznego w Paryżu – powiedział nowy prezydent, podpisując zarządzenie w Waszyngtonie wkrótce po inauguracji. – Stany Zjednoczone nie będą sabotować naszego własnego przemysłu, podczas gdy Chiny bezkarnie zanieczyszczają środowisko – dodał.

Rzecznik Ministerstwa Spraw Zagranicynzch Chin Guo Jiakun wyraził zaniepokojenie wycofaniem się USA. Jak powiedział, Chiny będą aktywnie reagować na zmiany klimatu i wspólnie promować globalną transformację niskoemisyjną.

Chiny są odpowiedzialne za około jedną trzecią światowej emisji gazów cieplarnianych.

„Drill, baby, drill“

Podczas swojego przemówienia inauguracyjnego Trump ponowił obietnicę „wiercenia, kochanie, wiercenia” (drill, baby, drill), mówiąc, że Stany Zjednoczone mają największe rezerwy ropy i gazu na świecie i zamierzają je wykorzystać.

Od tygodni Trump obiecywał podpisanie szeregu rozporządzeń wykonawczych w pierwszych dniach urzędowania, z których wiele było wymierzonych w to, co wielokrotnie nazywał „nowym zielonym oszustwem”.

Jednym z jego pierwszych posunięć było podpisanie nakazów zawieszających leasing nowych morskich elektrowni wiatrowych. W przeszłości krytykował energię wiatrową – szybko rozwijający się rynek w USA – nazywając turbiny „katastrofą gospodarczą i środowiskową”.

Oczekuje się również, że nowy prezydent podejmie kroki w celu cofnięcia niektórych lub wszystkich głównych założeń polityki klimatycznej wprowadzonych przez jego poprzednika Joe Bidena, w tym części ustawy o redukcji inflacji (IRA) z 2022 roku. IRA ma na celu pobudzenie sektora energii odnawialnej, tworzenie zielonych miejsc pracy i walkę ze zmianami klimatu.

Stany Zjednoczone opuściły porozumienie paryskie w pierwszej kadencji Trumpa, a Biden cofnął ten ruch, gdy objął urząd w 2021 roku.

Co oznacza wyjście USA z porozumienia?

Wycofanie się USA z porozumienia paryskiego znosi zobowiązanie tego kraju do ograniczenia emisji – ostrzega Laura Schäfer z organizacji pozarządowej Germanwatch, zajmującej się ochroną środowiska i prawami człowieka.

– W tej kluczowej dekadzie dla działań na rzecz klimatu to oczywiście druzgocące – powiedziała, dodając, że może to mieć szersze konsekwencje. – Może to być sygnał dla innych, by zmniejszyli swoje zaangażowanie w łagodzenie zmian klimatycznych. Może to zmniejszyć presję na inne kraje emitujące duże ilości gazów cieplarnianych, takie jak Chiny. Emisje z USA odgrywają ważną rolę w kwestii tego, czy uda nam się utrzymać poniżej limitu ocieplenia – powiedziała.

Naukowcy twierdzą, że okno na utrzymanie globalnego ocieplenia poniżej 1,5 stopnia szybko się zamyka,.a Stany Zjednoczone emitują około 11 proc. globalnych gazów cieplarnianych.

Zgodnie z porozumieniem paryskim kraje są zobowiązane do rejestrowania swoich emisji i przedstawiania celów redukcyjnych co pięć lat, a kolejna runda celów ma zostać przedstawiona przed początkiem lutego przed konferencją klimatyczną COP30, która odbędzie się w Belem w Brazylii w listopadzie 2025 roku.

Administracja byłego prezydenta Joe Bidena przedstawiła w grudniu ustalony na szczeblu krajowym wkład USA, tzw. NDC. Nakreślono w nim zobowiązania do zmniejszenia emisji netto o 61 do 66 procent do 2035 r. w porównaniu z poziomami z 2005 r. – Wycofanie się z Paryża de facto usuwa NDC – powiedział David Waskow, dyrektor Międzynarodowej Inicjatywy Klimatycznej w amerykańskim World Resources Institute. Dodał jednak, że chociaż prezydent Trump prawdopodobnie odrzuci krajowe cele redukcji emisji, to nadal wysyłają one pewnien sygnał dla innych.

Kto będzie liderem w kwestii klimatu w USA?

Podczas pierwszej administracji Trumpa ponad cztery tysiące gubernatorów, burmistrzów miast i liderów biznesu z całych Stanów Zjednoczonych zobowiązało się do podtrzymania zobowiązań kraju wynikających z porozumienia paryskiego.

Po zwycięstwie Trumpa w wyborach w 2024 r. niektórzy przywódcy odnowili obietnice kontynuowania redukcji emisji w ramach Sojuszu Klimatycznego USA, którego celem jest dążenie do zerowej emisji netto w przyszłości.

Waskow powiedział, że klauzule w ramach IRA, wprowadzone przez administrację Bidena, utrudnią Trumpowi uchylenie całej ustawy, zwłaszcza że republikańskie stany otrzymują część ulg podatkowych i zachęt dla projektów związanych z czystą energią i pojazdami elektrycznymi.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

– Może dojść do pewnych wyszczerbień na krawędziach, ale myślę, że akt może pozostać nienaruszony. A jeśli chodzi o to, jak zareagują na to inni na arenie międzynarodowej, ważne jest, aby spojrzeć poza sceniczne show Trumpa i zobaczyć, co faktycznie dzieje się w praktyce – powiedział Waskow w wywiadzie dla DW.

Mimo to jedna z analiz sugeruje, że czteroletnia kadencja Trumpa może oznaczać dodatkowe cztery miliardy ton metrycznych emisji dwutlenku węgla w USA do 2030 roku, gdyby nowy prezydent całkowicie uchylił IRA. Odpowiada to łącznym rocznym emisjom Unii Europejskiej i Japonii.

Kolejne kroki

Pomimo szybkich działań Trumpa w sprawie wyjścia USA z porozumienia paryskiego, kraj będzie musiał poczekać rok, aż stanie się ono faktem. Oznacza to, że USA nadal będą częścią porozumienia, gdy odbędzie się kolejna konferencja klimatyczna COP.

Nie jest jasne, czy administracja USA weźmie udział w szczycie, ale tak czy inaczej jej rola zostanie ograniczona. Eksperci twierdzą, że UE i Chiny, największy emitent na świecie, mogą wzmocnić swoje przywództwo w rozmowach. Jest nadzieja na międzynarodowe porozumienie nawet bez USA – uważa Waskow. – 90 procent globalnych emisji jest reprezentowanych w tym globalnym porozumieniu. To niezwykle ważne – dodaje.

Artykuł ukazał się pierwotnie nad stronach Redakcji Angielskiej DW

Takiego komentarza nie spodziewali się widzowie, którzy w niemieckiej telewizji publicznej Phoenix śledzili ceremonię zaprzysiężenia Donalda Trumpa na prezydenta USA.

Tłumacz symultaniczny był w trakcie tłumaczenia przemówienia Trumpa, które zaprzysiężony prezydent wygłaszał do swoich zwolenników, gdy nagle padły słowa: „Powiedz, jak długo jeszcze chcecie puszczać to g*wno?”. Po krótkiej przerwie wznowiono tłumaczenie.

„Awaria techniczna”

Nadawca tłumaczył później, że „ze względu na awarię techniczną słyszalna była komunikacja między tłumaczem a reżyserem”. „To oczywiście nie odzwierciedla opinii nadawcy” – tłumaczył Phoenix.

Dodano, że podczas wielkich wydarzeń międzynarodowych nadawca współpracuje z doświadczonymi tłumaczami zewnętrznymi. Tak też było w przypadku zaprzysiężenia Trumpa. Tłumacze „muszą pracować przez wiele godzin bardzo skoncentrowani i symultanicznie tłumaczyć. Z reguły działa to, pomimo ogromnej presji, bezbłędnie” – wyjaśnił niemiecki nadawca.

(DPA/dom)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Krajowy Urząd Ochrony Konstytucji w Saksonii może nadal klasyfikować saksońskie struktury AfD jako „zdecydowanie skrajnie prawicowe” – zdecydował wyższy sąd administracyjny w Budziszynie. Sąd odrzucił tym samym odwołanie partii od decyzji sądu administracyjnego w Dreźnie, który już lipcu 2024 roku odrzucił pilną skargę AfD na uznanie jej za potwierdzony przypadek skrajnej prawicy. A za taki uznał ją w grudniu 2023 roku saksoński Krajowy Urząd Ochrony Konstytucji, czyli oddział niemieckiego kontrwywiadu.

Bez odwołania

Składając wniosek w trybie pilnym, AfD chciała zagwarantować, że kontrwywiad nie będzie już mógł klasyfikować partii jako prawicowej ekstremy, obserwować ją i sprawdzać. Jednak sąd administracyjny w Dreźnie odrzucił wniosek, stwierdzając, iż istnieją wystarczające faktyczne przesłanki, że partia dąży do działań, które są skierowane przeciwko godności ludzkiej niektórych grup ludzi i przeciwko zasadom demokracji.

Po apelacji sprawą zajął się wyższy sąd administracyjny, który nie zakwestionował decyzji sądu niższej instancji. Decyzja jest prawomocna.

Delegalizacja AfD: jest wniosek

To nie jedyna zła wiadomość dla AfD. W przyszłym tygodniu Bundestag po raz pierwszy zajmie się wnioskiem o delegalizację tej partii. W poniedziałek (20.01.2025) ponadpartyjna grupa 124 posłów złożyła wniosek o debatę na posiedzeniu plenarnym Bundestagu w sprawie wszczęcia przez Federalny Trybunał Konstytucyjny postępowania mającego na celu stwierdzenia niekonstytucyjności AfD. W świetle „dalszej radykalizacji” AfD wniosek o delegalizację partii „nie ma już alternatywy” – wyjaśnił poseł chadeckiej CDU Marco Wanderwitz, który jest jednym z inicjatorów wniosku.

Jeśli wniosek uzyska większość w Bundestagu, Federalny Trybunał Konstytucyjny w Karlsruhe będzie musiał się nim zająć i w razie potrzeby wszcząć procedurę delegalizacji. Zgodnie z niemiecką konstytucją sąd w Karlsruhe może zdelegalizować partię jako niekonstytucyjną, jeśli ma ona na celu naruszenie lub wyeliminowanie wolnościowego i demokratycznego porządku.

Oprócz Bundestagu o takie postępowanie delegalizacyjne może ubiegać się także druga izba parlamentu – Bundesrat – i rząd Niemiec. – To nie Bundestag decyduje o tym, czy AfD jest niezgodna z konstytucją, ale Federalny Trybunał Konstytucyjny – podkreśliła w poniedziałek posłanka SPD Carmen Wegge. – Dlatego tak ważne jest, abyśmy już teraz rozpoczęli procedurę parlamentarną. Bundestag musi utorować drogę do Karlsruhe – powiedziała Wegge, apelując do posłów o poparcie wniosku.

Wysokie przeszkody

Niemiecki kontrwywiad uznaje federalny zarząd AfD częściowo za prawicową ekstremę. W obecnych sondażach partia ma wysokie notowania i jako siła polityczna i z poparciem 20-22 proc. plasuje się na drugiej pozycji po CDU/CSU (ok. 30 proc.).

Przeszkody prawne dla zakazu działalności partii są jednak wysokie. W wyroku z 1956 roku niemiecki TK zażądał „aktywnie wojowniczo-agresywnej postawy” jako warunku wstępnego zakazu działalności partii w celu wyeliminowania liberalno-demokratycznego porządku podstawowego. Według Trybunału muszą również istnieć konkretne dowody na to, że osiągnięcie antykonstytucyjnych celów jest możliwe.

W 2017 roku nie powiodła się próba delegalizacji neonazistowskiej NPD. Sędziowie Trybunału stwierdzili wprawdzie, że NPD ma wrogie nastawienie do konstytucji, a jej ideologia wskazuje na pokrewieństwo z ideologią narodowo-socjalistyczną. Jednak ta skrajnie prawicowa partia nie posiada potencjału, wystarczającego do obalenia demokracji w Niemczech.

(AFP, DPA/dom)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Umiejętność odręcznego pisania jest ważnym warunkiem wstępnym myślenia. „Umiejętności motoryczne związane z pisaniem tworzą połączenia w mózgu, które mają fundamentalne znaczenie dla myślenia” – powiedziała Katolickiej Agencji Informacyjnej (KNA) Stephanie Ingrid Mueller, dyrektorka Instytutu Mediastep.

Decydujące znaczenie ma również pierwsze sześć lat życia. Udowodniono na przykład, że ludzie są w stanie lepiej zapamiętać rzeczy, które napisali ręcznie. Czwartek 23 stycznia jest „Dniem Pisania Ręcznego”.

Najbardziej złożona umiejętność motoryczna

„Pisanie odręczne jest najbardziej złożoną umiejętnością motoryczną, jaką możemy rozwinąć. Jest ono powiązane z rozwojem języka” – wyjaśnia Stephanie Ingrid Mueller, która szkoli i kształci nauczycieli oraz doradza rodzicom w zakresie nauki pisania.

„Jeśli nie potrafię dobrze mówić w danym języku, to nie będę też w stanie dobrze pisać. Te dwa kompleksy, czyli obszary neuronalne w mózgu odpowiedzialne za język i te odpowiedzialne za umiejętności motoryczne, muszą być rozwijane we wczesnym dzieciństwie, a następnie łączyć się ze sobą w szkole” – podkreśla.

Ważnym warunkiem wstępnym dla rozwoju tzw. motoryki małej jest rozwój motoryki dużej, tj. ruchu w okresie wczesnego dzieciństwa. „Te różne ruchy różnicują się, zazębiają się ze sobą, a na końcu wpływają na zdolności motoryczne rąk. Ważne jest, aby były one wykonywane we właściwej kolejności” – dodaje naukowczyni.

Jednak, jak powiedziała, zarówno motoryka duża, jak i mała coraz bardziej zanikają u dzieci. Bardzo niewiele z nich potrafiło chodzić do tyłu bez potykania się: „Dzieci nie stały się gorsze, przynoszą wszystko ze sobą na świat. Reszta zależy od pracy z nimi i nad nimi”.

„Neuronalne fajerwerki”

„Poza szkołą prawie nikt już nie pisze dziś ręcznie; wszędzie ludzie piszą na telefonach komórkowych, laptopach lub tabletach. Jednak pisanie na klawiaturze lub przesuwanie palcem po ekranie nie może zastąpić złożonego procesu pisania odręcznego” – twierdzi Stephanie Ingrid Mueller. Pisanie na klawiaturze, a tym bardziej przesuwanie palcem po ekranie, wymaga znacznie mniej ruchów palców niż pisanie na papierze. Ta sekwencja ruchów jest znacznie bardziej złożona i uruchamia „neuronalne fajerwerki”.

Stephanie Ingrid Mueller skrytykowała również niespójność w nauczaniu pisania w Niemczech: „Uczymy siedmiu różnych sposobów pisania w 16 landach. Jeśli dziecko zmieni land lub nawet tylko szkołę, w miejscu zamieszkania, może być zmuszone do nauki nowego sposobu pisania odręcznego. To sprawia, że nauka pisania jest jeszcze trudniejsza”.

(KNA/jak)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

Pomimo braku dostępu do internetu w niektórych miejscach, sporu o rozbudowę sieci światłowodowej i problemów z cyfryzacją administracji, Niemcy zajmują pierwsze miejsce na świecie pod względem cyfrowej jakości życia.

Takie są wyniki ankiety opublikowanej we wtorek (21.01.2025) przez firmę Surfshark zajmującą się cyberbezpieczeństwem.

Dzięki poprawie w trzech z pięciu ocenianych kategorii Niemcy zajęły pierwsze miejsce na 121 krajów ocenionych w Indeksie Cyfrowej Jakości Życia (DQL). Za nimi uplasowały się Finlandia i Francja. W ubiegłym roku Niemcy znalazły się na czwartym miejscu.

Polska zajęła miejsce 20., podobnia jak Korea Południowa, notując spadek o dwa miejsca w porównaniu z rokiem ubiegłym.

Cyfrowa partycypacja

„W związku ze zbliżającymi się wyborami do Bundestagu ważniejsze niż kiedykolwiek jest nadanie priorytetu cyfrowej jakości życia” – zaznaczyła Monika Sackute, odpowiedzialna za działalność firmy Surfshark w krajach niemieckojęzycznych.

„Cyfrowa partycypacja zapewnia obywatelom dostęp do informacji i pomaga chronić procesy demokratyczne oraz promować innowacje” – dodała.

Ta holenderska firma znana jest z oprogramowania VPN, które pozwala użytkownikom surfować po internecie w sposób niezauważony, a od 2019 roku gromadzi dane na temat cyfrowej jakości życia na całym świecie.

Indeks DQL obejmuje 121 krajów, ocenianych pod względem jakości Internetu, dostępu do niego, bezpieczeństwa cyfrowego, infrastruktury cyfrowej i dostępności do usług online świadczonych przez władze państwowe.

Poszczególne kategorie

W pierwszej dwudziestce znalazły się kolejno: Niemcy (1), Finlandia, Francja, Holandia, Dania, Austria, Hiszpania, Luksemburg, Wielka Brytania, Estonia, Szwajcaria, Szwecja, Japonia, Singapur, Litwa, Rumunia, USA, Bułgaria, Belgia oraz Korea Południowa i Polska (20). W ujęciu europejskim Polska zajęła miejsce 17.

Pozycje krajów w rankingu światowym są bardzo różne, biorąc pod uwagę poszczególne kategorie: dostępność cenowa internetu (Niemcy: 1., Polska: 22.), jakość internetu (Niemcy: 51., Polska: 15.), infrastruktura elektroniczna (Niemcy: 11., Polska: 40.), bezpieczeństwo elektroniczne (Niemcy: 4., Polska: 10.) oraz e-administracja (Niemcy: 9., Polska: 38.).

Dobrze, ale nie do końca

Niemcy są więc światowym liderem pod względem przystępności cenowej dostępu do internetu. Największy postęp odnotowano w kategorii e-administracji. W tej kategorii Niemcy poprawiły się o 13 pozycji i obecnie zajmują dziewiąte miejsce na liście. Pod względem bezpieczeństwa cyfrowego awansowały na czwarte miejsce, podczas gdy pod względem jakości dostępu do internetu spadły o jedenaście pozycji na 51. miejsce. Niemcy utrzymały jednocześnie jedenaste miejsce w kategorii infrastruktury cyfrowej.

Autorzy badania wskazują, że średnia prędkość surfowania w niemieckiej sieci komórkowej wynosi 120 megabitów na sekundę, ale w Zjednoczonych Emiratach Arabskich wartość ta jest ponad trzykrotnie wyższa.

Przygotowania do wprowadzenia na dużą skalę sztucznej inteligencji (AI) zostały uwzględnione w kategorii e-administracji. „Kraje o najwyższej gotowości do wprowadzenia technologii sztucznej inteligencji są również lepiej przygotowane na zagrożenia cyberatakami”, jak podano.

Tymczasem niemieckie stowarzyszenie cyfrowe Bitkom wystawiło obecnemu rządowi Niemiec niską ocenę w swoim „Monitorze polityki cyfrowej”. Do tej pory wdrożono zaledwie jedną trzecią z ponad 300 zalecanych posunięć tej polityki. Ponad dziesięć procent z nich nie zostało nawet rozpoczętych. W szczególności nie poczyniono prawie żadnych postępów w zakresie cyfryzacji administracji.

(RTR/jak)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Liczba szkół prywatnych w Niemczech rośnie. W ubiegłym roku szkolnym działało około 3 800 szkół prywatnych, co stanowiło dwanaście procent wszystkich szkół ogólnokształcących. Dla porównania dziesięć lat wcześniej, w roku szkolnym 2013/2014, szkół prywatnych było około 3 500. „W tym samym okresie liczba szkół publicznych spadła o 4 procent”, podał Federalny Urząd Statystyczny w Wiesbaden.

Stały odsetek uczniów

Odsetek uczniów uczęszczających do szkół prywatnych jednak pozostał na stałym poziomie nieco poniżej dziesięciu procent w okresie dziesięciu lat.

Według Federalnego Urzędu Statystycznego ich liczba wynosiła około 801 100 spośród prawie 8,8 miliona uczniów w ubiegłym roku szkolnym. W roku szkolnym 2013/14 do szkół prywatnych uczęszczało 730 400 spośród 8,4 miliona uczniów.

„Ta spójność wynika między innymi z faktu, że szkoły prywatne są średnio mniejsze od szkół publicznych, a zamykanie szkół publicznych było rekompensowane rozbudową pozostałych placówek” – wyjaśniają autorzy raportu.

Różnice w opłatach i landach

Za miejsce w prywatnej szkole rodzice płacili średnio 2 032 euro rocznie. Utrzymują się przy tym znaczne różnice w opłatach. W 22 procent szkół prywatnych czesne wynosi mniej niż 500 euro rocznie, w prawie połowie (48 proc.) miejsce w szkole kosztowało od 500 do 2 tys. euro, w prawie jednej czwartej (23 proc.) od 2 tys. do 5 tys. euro, a w około 7 procentach przypadków opłata za naukę wynosi co najmniej 5 tys. euro rocznie.

Wyraźne różnice występują także między niemieckimi krajami związkowymi. „Średnia opłata za szkołę, ujmowana w rozliczaniach podatkowych, była najwyższa w Hesji i wynosiła 3 230 euro na dziecko, a najniższą zanotowano w Saksonii i wynosiła 1239 euro” – informują statystycy. Federalny Urząd Statystyczny podał te dane z okazji Międzynarodowego Dnia Edukacji, który przypada 24 stycznia.

(DPA/jak)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

W wielu miejscach Niemiec przekroczona została norma stężenia pyłu zawieszonego, która wynosi 50 mikrogramów na metr sześcienny. Jeszcze gorsza jest sytuacja w krajach sąsiednich, co również jest groźne dla mieszkańców Niemiec – ostrzegają gazeta „Muenchner Merkur” i portal wetter.de.

Szczególnie w Polsce stężenie wzrasta do alarmującego poziomu 200 mikrogramów – to cztery razy więcej niż niemiecki limit. „Przyczyną jest obecna stabilna sytuacja pogodowa w związku z wyżem Beate – wyjaśnia meteorolog Dominik Jung z portalu wetter.net. – Nie ma wiatru, a masy powietrza są dosłownie w bezruchu”. W takich warunkach zanieczyszczenia gromadzą się blisko ziemi i tworzą gęstą warstwę smogu.

Smog nie zatrzymuje się na granicach

„Polska jest w Europie jednym z krajów o najwyższym poziomie zanieczyszczenia pyłem zawieszonym. Powodem tego jest połączenie przestarzałych systemów grzewczych i słabych przepisów dotyczących ochrony środowiska. Piece węglowe, które nadal są powszechne w wielu polskich gospodarstwach domowych, wytwarzają duże ilości pyłu zawieszonego. Szczególnie w niskich temperaturach i zimą w Polsce i na całym świecie grzeje się więcej, często węglem niskiej jakości lub nawet odpadami. Do tego dochodzą emisje przemysłowe z elektrowni i fabryk, które mają ogromny wpływ na jakość powietrza w niektórych regionach Polski” – pisze „Muenchner Merkur” w internetowym wydaniu.

Dziennik przestrzega, że „zanieczyszczenie pyłem zawieszonym nie zatrzymuje się na granicach państw”, a chmura smogu może przemieszczać się z Polski w kierunku Niemiec. Szczególnie we wschodnich Niemczech, na przykład w Brandenburgii lub Saksonii, możliwy jest zauważalny wzrost zanieczyszczenia pyłem zawieszonym.

„Chociaż Niemcy mają bardziej rygorystyczne przepisy dotyczące ochrony środowiska i stosują nowocześniejsze metody ogrzewania, nie wystarczy to, aby całkowicie zabezpieczyć się przed zanieczyszczeniami transgranicznymi. Należy zatem skupić się również na ogólnounijnych działaniach mających na celu zminimalizowanie emisji cząstek stałych” – dodaje gazeta.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Niemiecki dziennik relacjonuje we wtorek (21.01.2025) kampanię przed wyborami prezydenckimi w Polsce, gdzie jednym z głównych tematów stało się wsparcie dla Ukrainy. Popierany przez PiS kandydat na prezydenta Karol Nawrocki „postawił pod znakiem zapytania dotychczas ponadpartyjną deklarację, że Polska będzie wspierać swojego dużego sąsiada w sprawie przystąpienia do UE i sojuszu obronnego (NATO – red.)” – pisze warszawska korespondentka „Sueddeutsche Zeitung” (SZ).

Viktoria Grossmann cytuje słowa prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, który radził kandydatowi w polskich wyborach prezydenckich, by lepiej zaczął już szkolenia z obrony kraju. Przestrzegł, że jeżeli Ukraina nie stanie się członkiem UE i NATO, Rosja pewnego dnia wkroczy także do Polski.

„Prezydencka kampania wyborcza w Polsce oficjalnie się rozpoczęła, a Ukraina jest w samym jej środku. Od dłuższego czasu było oczywiste, że partia PiS ma inne stanowisko w sprawie Ukrainy niż Platforma Obywatelska Donalda Tuska, która podobnie jak (niemiecka chadecja – red.) CDU jest częścią Europejskiej Partii Ludowej. Było to zauważalne już w kampanii wyborczej do parlamentu w 2023 roku. Zarówno PiS, jak i skrajnie prawicowe partie próbowały wykorzystać protest rolników i kierowców ciężarówek. Narzekali, że rynek jest zalewany tanią ukraińską żywnością, a kierowcy ciężarówek z Ukrainy zaniżają ceny. PiS oskarżył Ukrainę o brak współpracy, a nawet niewdzięczność” – przypomina niemiecka dziennikarka.

Gorący temat Wołynia

Według Grossmann ostrzejsza stała się retoryka w sprawie ukraińskich uchodźców w Polsce, gorąco dyskutowany jest także historyczny temat rzezi wołyńskiej z 1943 roku. Autorka cytuje słowa Nawrockiego, który oświadczył, że „do czasu rozwiązania naszych spraw, w tym ekshumacji ofiar ludobójstwa wołyńskiego na Ukrainie”, nie widzi przyszłości Ukrainy w Unii Europejskiej i w NATO.

„W Polsce faktycznie mówi się o ludobójstwie, podczas gdy Ukraina do tej pory odrzucała ten termin. Jednak po latach impasu za rządów PiS, Ukraina wydała zgodę na ponowną ekshumację ciał w celu zapewnienia im godnego pochówku. Rząd Tuska może uznać to za sukces, podczas gdy Nawrocki pospiesznie umniejszył tę decyzję i wysunął dalsze żądania” – pisze korespondentka „SZ”.

„Wielu Polaków oczekuje również oficjalnego uznania cierpienia polskich ofiar i przyznania się do winy. Po stronie ukraińskiej nadal oddaje się hołd patriotycznym bojownikom o wolność” – wyjaśnia.

Różnica w tonie wobec Ukrainy

Według Grossmann ukraiński prezydent został wciągnięty w polską kampanię wyborczą. W trakcie niedawnej wizyty w Warszawie „nie tylko negatywnie wypowiedział się o Nawrockim, ale spotkał się też z jego rywalem Rafałem Trzaskowskim” – zauważa niemiecka dziennikarka. Jak dodaje, Zełenski wręczył Trzaskowskiemu jako prezydentowi Warszawy wyróżnienie dla miasta za pomoc udzieloną ukraińskim uchodźcom, była to zatem normalna kurtuazyjna wizyta u zwierzchnika polskiej stolicy.

„Ale dla Trzaskowskiego była dogodna” – dodaje Viktoria Grossmann. Trzaskowski zapewnił przy tej okazji, że uważa, iż miejsce Ukrainy jest w UE i NATO. Następnego dnia na trasie kampanii wyraził solidarność z polskimi rolnikami, przekonując, że przed przystąpieniem Ukrainy do UE należy osiągnąć porozumienie z Polską w sprawie rolnictwa.

Zdaniem dziennikarki „SZ” obecnie najważniejszą różnicą jest ton wobec Ukrainy. „W przypadku partii Tuska jest on bardziej przyjazny, a tematy pozostają takie same. Żądanie Nawrockiego, by powiązać sprawę przystąpienia (Ukrainy) do UE z kwestą Wołynia, można było już wcześniej usłyszeć także ze strony koalicji Tuska” – zauważa niemiecka dziennikarka.

I dodaje, że jednak podczas ostatniego spotkania z Zełenskim w Warszawie Tusk „określił kolejność”, w jakiej powinno następować zbliżenie obu krajów: najpierw trzeba wspólnie pokonać rosyjskiego wroga, a następnie rozwiązać spory sąsiedzkie.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

„Wszystko poszło na marne: pozwy i procesy sądowe, nawet wyroki skazujące Donalda Trumpa” – stwierdza komentator „Süddeutsche Zeitung”. Ostrzeżenia o zbliżającym się demontażu demokracji przez ekipę z Mar-a-Lago ucichły. Większość Amerykanów nie ma nic do zarzucenia Trumpowi, jak wynika z bardzo szczegółowej ankiety przeprowadzonej w weekend przez „New York Times”. „Trump rozpoczyna drugą kadencję z szerokim poparciem dla swoich najważniejszych planów; poparciem, które wykracza daleko poza obóz jego wyborców” – pisze „Süddeutsche Zeitung”.(...) Trzeba zdać sobie sprawę, że liberalna Ameryka i demokratyczna lewica nie zdołały na dłuższą metę zgromadzić za sobą większości. „Amerykanie chcą korekty poprzedniej polityki, którą uważają za błędną i zbyt drastyczną. Groźba drastyczniejszego, być może nawet za bardzo, kontrataku jest przyjmowana ze wzruszeniem ramion” – czytamy.

„Frankfurter Rundschau” komentuje: „Nowo wybrany prezydent USA Donald Trump musi teraz wywiązać się ze swoich zobowiązań. Wraz z objęciem urzędu kończy się dla niego czas, w którym mógł obiecywać wszystko wszystkim i grozić każdemu bez żadnych konsekwencji. Jego zwolennicy oczekują wiele, a jego polityczni konkurenci obawiają się jeszcze więcej. Trump nie byłby jednak pierwszym politykiem, który nie jest w stanie spełnić wszystkich swoich obietnic. To prawda, jego władza jest przerażająca. Większość jego rodaków głosowała na niego, miliarderzy oddają mu hołd, a Republikanie podążają za nim nieomal na oślep. Także wola i energia w obozie Trumpa są ogromne, aby osiągnąć zapowiadany epokowy przełom. Jednak Trumpowi brakuje spójnej strategii. Jak zamierza najpierw doprowadzić ludzi bez paszportu do granicy z Meksykiem, a następnie ich deportować, jednocześnie przestrzegając konstytucji i praworządności USA, co zapowiedział w swoim przemówieniu inauguracyjnym? Jak zamierza nałożyć karne cła bez zwiększania inflacji”?

W ocenie „Rhein-Zeitung” z Koblencji: „Objęcie urzędu przez Donalda Trumpa stawia Niemcy i Europę przed ogromnymi wyzwaniami politycznymi i gospodarczymi. Jednak najpoważniejsze z nich to fakt, że nowy prezydent USA i jego współpracownicy podważają liberalną demokrację: zwalczają wolne media, inaczej myślących oraz wymiar sprawiedliwości we własnym kraju. Za granicą promują antydemokratyczne ruchy i partie”.

Dziwna strategia

„Co dokładnie zrobi Trump, pozostaje na razie jedynie w sferze spekulacji i obaw. Jednak z lat 2017–2021 wiemy już przynajmniej, jak myśli i działa” – konstatuje „Straubinger Tagblatt/Landshuter Zeitung”. Ale nie znaczy to, że jest przewidywalny. Trump nie jest klasycznym politykiem starej szkoły, lecz biznesmenem, który dąży osiągnięcia najlepszego wyniku dla siebie. „Nikt jeszcze nie wie, czy i ile chaosu spowoduje ten człowiek, co jest na poważnie, a co tylko częścią jego dziwnej ‘strategii' wobec przyjaciół i wrogów. Niezależnie od tego, czy obawiamy się najgorszego, czy mamy nadzieję na lepsze, Trump wrócił”.

Dziennik regionalny „Volksstimme” z Magdeburga pisze: „Nowy prezydent USA wystarczająco często dawał do zrozumienia, że mierzy znaczenie Europy jej siłą. Sytuacja jest raczej kiepska, i to nie tylko pod względem zdolności obronnych. Cieszący się autorytetem unijny duet Niemiec i Francji słabnie zarówno politycznie, jak i gospodarczo. Wspólnota wyraźnie słabnie na swoim południowo-wschodnim krańcu. Węgry i Słowacja są nacjonalistyczne i przyjazne Rosji. Rumunia również ostatnio się chwieje. Donald Trump ma niewiele wspólnego z Komisją Europejską i jej szefową Ursulą von der Leyen. Może to oznaczać podwyższenie rangi prezydencji w Radzie UE, którą obecnie sprawuje Polska. Ten ważny kraj w Europie Wschodniej tradycyjnie cieszy się doskonałymi stosunkami z USA. Jednak premier Donald Tusk jest bardziej zainteresowany powstrzymaniem PiS niż działaniem na arenie międzynarodowej. Na tym ponurym tle niemiecki rząd twierdzi, że jest dobrze przygotowany na zbliżającego się Trumpa. To absurdalne dodawanie sobie odwagi”.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

By pobudzić krajową produkcję gospodarczą, prezydent USA Donald Trump obiecał nałożyć 10-20-procentowe cła na wszystkie towary wwożone do Stanów Zjednoczonych. Uważa bowiem, że zwiększy to liczbę miejsc pracy i zmniejszy deficyt handlowy USA.

Krytycy ostrzegają, że jednolite cła na wszystkie importowane towary ostatecznie uderzą w amerykańskich konsumentów poprzez wyższe ceny, najbardziej dotykając osoby o niższych dochodach. Cła, w tym na części i surowce, sprawią, że produkcja w USA będzie droższa, przez co amerykańscy producenci staną się mniej konkurencyjni na całym świecie.

Chiny przygotowują się do nowej odsłony wojny celnej

W obliczu intensywnej konkurencji ze strony drugiej co do wielkości gospodarki na świecie, Trump objął Chiny cłami podczas swojej pierwszej kadencji. Joe Biden kontynuował tę politykę, ograniczając Chińczykom dostęp do zaawansowanych technologii amerykańskich, takich jak chipy i sztuczna inteligencja.

Wraz z rozpoczęciem drugiej kadencji Trump zagroził nałożeniem ceł w wysokości 20-60 proc. na chiński import, a pierwsze decyzje w tej sprawie mają zostać ogłoszone wkrótce po jego zaprzysiężeniu. Ekonomiści i eksperci ds. handlu przewidują, że kolejna fala ceł może dotyczyć gotowych produktów, a nie surowców.

W ciągu pierwszych 11 miesięcy 2024 r. Stany Zjednoczone miały 270,4 mld USD (262,5 mld euro) deficytu w handlu z Chinami. Trump chce zmniejszyć ten deficyt, zachęcając producentów do przenoszenia produkcji do USA. Jednak londyński ośrodek badawczy Capital Economics ostrzegł w niedawnym raporcie, że głównymi beneficjentami ceł na Chiny będą inni tani producenci, a nie Stany Zjednoczone.

Przed inauguracją prezydentury Trumpa amerykańscy importerzy zwiększyli dostawy z Chin, aby uniknąć nowych ceł. Amerykańskie porty morskie obsłużyły w grudniu o 14,5 proc. więcej kontenerów towarów z Chin niż w tym samym miesiącu w 2023 r., podała agencja informacyjna Reuters, powołując się na dostawcę danych handlowych Descartes Systems Group.

Przewidując kolejny ruch Trumpa, Pekin ogłosił tymczasowe cła na import przemysłowych tworzyw sztucznych z USA. Chociaż chiński rząd nie ogłosił publicznie innych decyzji, Chiny odpowiadały środkami typu „oko za oko” podczas pierwszej kadencji Trumpa.

Jak w ubiegłym tygodniu poinformował "Wall Street Journal", Trump powiedział wyższym urzędnikom, że chce udać się do Pekinu, aby spotkać się z prezydentem Chin Xi Jinpingiem w ciągu pierwszych 100 dni urzędowania, co wskazuje na chęć zawarcia porozumienia.

Cła 100 proc. dla krajów BRICS?

Trump wyraził zaniepokojenie dyskusjami prowadzonymi przez BRICS, czyli grupę najszybciej rozwijających się gospodarek świata, w celu ustanowienia nowej waluty konkurującej z dolarem amerykańskim.

Podczas kampanii prezydenckiej w USA zagroził nałożeniem ceł w wysokości 100 procent na kraje BRICS, w tym Brazylię, Rosję, Indie, Chiny i Republikę Południowej Afryki, jeśli spróbują podważyć dominację dolara.

Według Międzynarodowego Funduszu Walutowego prawie dwie trzecie światowych rezerw walutowych jest utrzymywanych w dolarach. Główne towary, takie jak ropa naftowa, są nadal kupowane i sprzedawane głównie w dolarach.

BRICS odpowiedział, że nie planuje wprowadzenia nowej waluty, a rozmowy na temat zmniejszenia zależności od dolara są nadal na etapie rozważań.

"Najgorsza umowa handlowa"

Trump oskarżył Kanadę i Meksyk o nieprzestrzeganie warunków umowy o wolnym handlu, którą pomógł wynegocjować. Prezydent mówi teraz, że umowa między Stanami Zjednoczonymi a Meksykiem i Kanadą (USMCA), która weszła w życie w 2020 r., jest „najgorszą umową handlową, jaką kiedykolwiek zawarto” i powiedział, że planuje renegocjować porozumienie, gdy zostanie ono poddane przeglądowi w przyszłym roku.

Trump oskarżył swoich północnoamerykańskich sąsiadów o to, że nie robią wystarczająco dużo, aby walczyć z przemytem narkotyków lub powstrzymać przepływ nielegalnych migrantów przez ich granice z USA. Powiedział, że strefa USMCA (Stany Zjednoczone, Meksyk, Kanada) nie zmniejszyła deficytu handlowego USA, więc zagroził nałożeniem 25-procentowych ceł na towary z obu krajów.

Prezydent powiedział niedawno Fox News, konserwatywnej amerykańskiej stacji informacyjnej, że chce również lepszej umowy dla amerykańskiego przemysłu samochodowego. Trump zaostrzył swoją retorykę, grożąc 200-procentowymi cłami na samochody wyprodukowane w Meksyku, co prawdopodobnie zniweczyłoby eksport pojazdów z tego kraju do USA.

Zarówno Kanada, jak i Meksyk przygotowują podobno środki odwetowe. W ubiegłym tygodniu ustępujący premier Kanady Justin Trudeau po raz pierwszy zwołał nowo utworzoną 18-osobową radę ds. stosunków Kanada-USA, aby pomóc rządowi w radzeniu sobie z zagrożeniem wojną celną.

W skład rady wchodzą przedstawiciele przemysłu samochodowego, energetyki jądrowej, rolnictwa i ruchu robotniczego, a także ambasador Kanady w USA.

Europejscy producenci samochodów na celowniku Trumpa

Trump zażądał również od europejskich producentów samochodów zwiększenia produkcji w USA. Na wiecu wyborczym w Savannah w stanie Georgia stwierdził że chce, by "niemieckie firmy samochodowe stały się amerykańskimi firmami samochodowymi".

Chociaż nie określił wysokości ceł, Trump zaproponował ulgi podatkowe dla zagranicznych producentów samochodów, którzy przeniosą więcej produkcji do USA.

Europejscy producenci samochodów już teraz zmagają się z ostrą konkurencją ze strony chińskich producentów samochodów elektrycznych i postrzegają Chiny i USA jako kluczowe rynki dla ich przyszłego wzrostu.

Według danych niemieckiego Federalnego Urzędu Statystycznego Destatis prawie 13 proc. samochodów i części samochodowych wysłanych z Niemiec w 2023 r. trafi do Stanów Zjednoczonych.

W listopadzie Kiloński Instytut Gospodarki Światowej (IfW) ostrzegł, że druga kadencja Trumpa oznacza „najtrudniejszy ekonomicznie moment” w powojennej historii Niemiec.

W ubiegłym tygodniu niemieccy giganci motoryzacyjni, w tym Mercedes-Benz i BMW, wezwali Komisję Europejską, odpowiedzialną za politykę handlową, do uzgodnienia „wielkiego targu” z Waszyngtonem w celu ochrony sektora przed potencjalnymi cłami.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

Protest jest niewielki, ale głośny. Uczestniczy w nim kilkuset młodych ludzi, którzy zebrali się na Postplatz w centrum szwajcarskiego Davos. Obok przejeżdżają ciemne limuzyny, demonstranci skandują: „Zjedz bogatych” i „Opodatkuj bogatych”, a niektórzy blokują drogę dojeżdżającym gościom.

Ich protest skierowany jest przeciwko uczestnikom Światowego Forum Ekonomicznego (WEF). – Protestujemy przeciwko spotkaniu lobby bogatych i wpływowych w Davos. To jasne, że to oni są odpowiedzialni za kryzysy naszych czasów – mówi Mirjam Hostetmann z grupy Szwajcarscy Młodzi Socjaliści, która współorganizuje demonstrację pod hasłem „Strajk WEF”.

Jasny przekaz podczas WEF

Inés Yábar ma nieco inne spojrzenie na to wydarzenie. Do Davos przybyła na zaproszenie WEF. W Limie pracuje z innymi na rzecz ochrony środowiska, rozwiązywania problemów społecznych i jest aktywna w ruchu "Global Shapers". Ta ogólnoświatowa sieć zaangażowanych młodych ludzi w wieku od 20 do 30 lat korzysta z doradztwa forum, ale organizuje się niezależnie od niego.

W Davos Peruwianka chce rozmawiać z potężnymi. Chce budować mosty, ale także mówić wprost. To, że przed drzwiami odbywają się protesty, potrafi zrozumieć. – Myślę, że to dowodzi tego, że młodzi ludzie nie są obojętni. I będziemy protestować, ponieważ musimy zabierać głos w sprawach, które nas zajmują. Jesteśmy także obecni w obszarach, w których możemy w przemyślany sposób rozmawiać z ludźmi, którzy podejmują decyzje, dotyczące naszej przyszłości – wyjaśnia Peruwianka.

Tak dalej być nie może

50 działaczy Global Shapers z całego świata bierze udział w dyskusjach w Davos. Będą dyskutować o sprawiedliwości społecznej, zmianach klimatu, sztucznej inteligencji i wielu innych tematach. Bycie na miejscu to szansa. Wielu młodych ludzi jest niezadowolonych. Tak dalej być nie może, uważa Olajumoke Adekeye.

Nigeryjka jest oburzona, ponieważ tylko 2,8 procent parlamentarzystów na świecie ma mniej niż 30 lat. Mówi, że w Afryce Subsaharyjskiej większość populacji jest w wieku poniżej 25 lat, ale jeśli chodzi o decyzje, które mają wpływ na ich przyszłość, nikt ich nie słucha. Olajumoke Adekeye przyjechała w Davos, aby to zmienić.

Prawdopodobnie nie będzie spała zbyt wiele przez kilka następnych dni, bo jej terminarz jest wypełniony po brzegi. Jakie ma plany? – Chcę zaproponować pomysły na to, jak zachęcić i wzmocnić pozycję młodych ludzi, aby mogli wziąć na siebie większą odpowiedzialność. Razem, młodzi ludzie tutaj i na zewnątrz, mogą wysłać mocny sygnał, że zmiana jest możliwa – uważa Nigeryjka .

Przejęcie odpowiedzialności społecznej

W siłę młodych ludzi wierzy również Akshay Saxena. On także pragnie zmian. – Zbyt wiele decyzji, które dotyczą większości, jest podejmowanych tylko przez bardzo małe grupy – uważa Hindus, który wspiera młode talenty poprzez swoją organizację Avanti Fellows. Skupia się ona na dzieciach z ubogich rodzin, które mają ograniczony dostęp do systemu edukacji. – Jest tak wiele mądrych dzieci, wyjątkowych ludzi, których talenty często są marnowane – mówi.

Na tegorocznym Światowym Forum Ekonomicznym Avanti Fellows zostanie uhonorowana tytułem Przedsiębiorcy Społecznego Roku (Social Entrepreneur of the Year). – Jeśli kapitalizm ma działać, ci, którzy mają dużo, muszą również dzielić się swoim bogactwem. To ich odpowiedzialność społeczna – uważa Akshay Saxena. Około 70 000 młodych Hindusów bierze udział w kursach online z matematyki, technologii i przedmiotów ścisłych organizowanych przez Avanti Fellows. Inni otrzymują w szkołach ukierunkowaną pomoc dzięki programom organizacji. Akshay Saxena z dumą informuje o uczestnikach, którzy po skorzystaniu ze wsparcia ukończyli prestiżową amerykańską uczelnię MIT (Massachusetts Institute of Technology). – Jestem nastawiony na wyniki – przyznaje Hindus, a jego wzrok błądzi po szwajcarskich górach. – Problemy powinny być rozwiązywane przez tych, których one najbardziej dotyczą – komentuje w zamyśleniu.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku!

Według prokuratora generalnego Niemiec Jensa Rommla zamach na jarmark bożonarodzeniowy w Magdeburgu (20.12.2024) nie ma dla śledztwa prowadzonego przez prokuraturę federalną „szczególnego kontekstu związanego z bezpieczeństwem państwa”. Chociaż oskarżony miał wiele do czynienia z agencjami rządowymi, był również w konflikcie z wieloma innymi agencjami i ludźmi, jak powiedział Rommel radiu SWR.

Dlatego czyn zamachowca prawdopodobnie ma bardziej charakter „ataku z powodu osobistej frustracji” niż aktu terrorystycznego wymierzonego w Republikę Federalną lub w demokratyczny porządek podstawowy.

Oskarżony nie zrealizował żadnych ze swoich gróźb wobec instytucji państwowych – kontynuował Rommel. A sam czyn był wymierzony w jarmark bożonarodzeniowy, a nie w instytucję państwową. – I nie symbolizuje on, tak jak demonstracja czy wyrażenie opinii na rynku, naszego sposobu kształtowania woli politycznej – dodał prokurator. Jednocześnie nie neguje on skali zamachu w Magdeburgu i uważa, że z pewnością czyn ten ma szczególne znaczenie dla opinii publicznej. Jednak odnosząc się do kryteriów przejęcia sprawy przez jego urząd, dodał że według przepisów potrzebny byłby "specyficzny kontekst ochrony państwa”, atak na państwo jako całość lub na "podstawowe zasady naszej konstytucji".

Jens Rommel zwrócił również uwagę, że ściganie przestępstw zasadniczo należy kompetencji krajów związkowych, prokurator federalny może przejmować dochodzenia tylko w wyjątkowych przypadkach.

Sześć ofiar śmiertelnych, 300 rannych

Krótko przed Wigilią Bożego Narodzenia Taleb A. wjechał z dużą prędkością na jarmark świąteczny w Magdeburgu. Zginęło sześć osób, w tym dziewięcioletni chłopiec. Prawie 300 osób zostało rannych. Sprawca jest lekarzem z Bernburga, miejscowości na południe od Magdeburga. Pochodzi z Arabii Saudyjskiej, mieszka w Niemczech od 2006 roku i w 2016 roku otrzymał azyl jako osoba prześladowana politycznie.

W ostatnich latach przyciągał on uwagę w różnych miejscach. Obecnie przebywa w areszcie śledczym. Śledztwo w sprawie jazdy prowadzącej do śmierci kilku osób oraz setek rannych będzie na razie kontynuowane w Saksonii-Anhalt.

(DPA/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

W 2023 r. niemieckie Archiwum Federalne otrzymało 75 tys. zapytań. Zainteresowanie utrzymuje się na podobnym poziomie od lat – podało kierownictwo archiwum.

Z okazji 80. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu zagłady Auschwitz w dniu 27 stycznia, archiwum prezentuje wybrane dokumenty w Internecie. Obejmują one szkice obozowe, tajne rozkazy i raporty kierownictwa III Rzeszy, akta osobowe sprawców, a także odręczny życiorys obozowego lekarza Josefa Mengele, znanego z nieludzkich eksperymentów medycznych na więźniach.

W zasobach Archiwum Federalnego znajdują się m.in. dokumenty Wehrmachtu i akta członkowskie NSDAP. Akta przechowywane są w Berlinie-Lichterfelde, Berlinie-Teglu i Fryburgu.

(DPA/du)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Ponad milion Ukraińców przyjechało do Niemiec od czasu rosyjskiej inwazji na ich kraj. Rząd w Kijowie traktuje teraz ich powrót priorytetowo. W tym celu planowane jest powstanie tak zwanych „Unity Hubs”, czyli „centrów jedności” w Berlinie, a później także w innych lokalizacjach.

Placówki „mają służyć jako punkt kontaktowy dla ukraińskich uchodźców w Niemczech, oferować zajęcia kulturalne, zapewniać edukację językową i kulturalną, pomagać w poszukiwaniu pracy w Ukrainie i w Niemczech oraz udzielać porad dotyczących dobrowolnego powrotu do Ukrainy i wkładu w odbudowę kraju” – wynika z informacji niemieckiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

„Znaczna cześć Ukraińców poważnie rozważa powrót do ojczyzny” – powiedział niemieckiej agencji prasowej DPA Ołeksij Czernyszow, ukraiński wiceszef rządu. Kieruje on Ministerstwem ds. Jedności Narodowej utworzonym w grudniu specjalnie w celu powrotu uchodźców.

Ukraina pustoszeje

Od czasu rosyjskiej inwazji na Ukrainę w lutym 2022 roku, ponad 1,1 miliona Ukraińców uciekło do Niemiec – więcej niż do jakiegokolwiek innego kraju. Wśród nich jest 350 tysięcy dzieci i młodzieży. Ponad 60 procent dorosłych stanowią kobiety. Obecnie tylko 32 mln osób mieszka na obszarach kontrolowanych przez rząd w Kijowie. W momencie uzyskania niepodległości po upadku Związku Radzieckiego w 1991 r., według danych rządowych, na całej Ukrainie mieszkało 52 mln osób. Liczbę Ukraińców mieszkających za granicą rząd szacuje na 20-25 milionów.

Czernyszow stwierdził, że w związku ze spadkiem liczby ludności, Ukrainie będzie potrzebna siła robocza przede wszystkim w sektorze produkcji broni, energetyce i przy odbudowie kraju. Jak powiedział są to „krytyczne sektory”. Osoby powracające do kraju będą zwolnione ze służby wojskowej, jeśli będą pracować w wymienionych branżach. „Jeśli pracujesz w elektrowni, nie zostaniesz powołany. Masz gwarancję” – dodał minister.

Bez obciążenia dla rządu

Jak podkreślił, ci Ukraińcy, którzy chcą pozostać w Niemczech, powinni również otrzymać wsparcie w „centrach jedności” – na przykład w poszukiwaniu pracy. „Nie powinni być obciążeniem dla rządu” – stwierdził Czernyszow.

Według ukraińskiego dowódcy głównego Ołeksandra Syrskiego, siły zbrojne tego kraju cierpią na deficyt żołnierzy. „Musimy odpowiednio zwiększyć liczbę naszych brygad zmechanizowanych” – powiedział Syrski w wywiadzie radiowym. „Ale zdolność mobilizacyjna nie jest niestety wystarczająca, aby zaspokoić tę potrzebę”.

Dlatego zaczęliśmy przeglądać służby tyłowe – dodał. „W rozsądnych granicach” personel jest obecnie wycofywany z logistyki, zaopatrzenia i utrzymania, aby wypełnić luki i utworzyć nowe jednostki – stwierdził Syrski.

Wypowiedź głównodowodzącego była spowodowana skargami dochodzącymi z jednostek sił powietrznych na żądania wycofania stamtąd wysoko wykwalifikowanego personelu w celu rozmieszczenia go na froncie.

(DPA, Tagesschau/stef)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Zaledwie 18 procent Niemów, czyli mniej niż jedna piąta, jest zdania, że ich kraj znajduje się na dobrym kursie. Tak wynika z opublikowanego w poniedziałek (20.01.25) cyklicznego sondażu „Co martwi świat” ośrodka Ipsos. W dziesięcioletniej historii sondażu nastroje w Niemczech jeszcze nigdy nie były tak złe.

Według badania tylko jedna czwarta obywateli kraju (27 procent) określa sytuację gospodarczą jako dobrą. To o jedenaście punktów procentowych mniej niż w poprzednim roku.

Migracja nadal martwi, choć mniej

Dla około jednej trzeciej (35 proc.) ankietowanych Niemców imigracja jest jednym z trzech największych osobistych zmartwień. Daje to imigracji pierwsze miejsce w „barometrze zmartwień”, choć straciła ona dziewięć punktów procentowych w porównaniu z poprzednim miesiącem. Na drugim miejscu znajduje się kwestia ubóstwa i nierówności społecznych (33 procent), a następnie inflacja (31 procent).

Znacznie wzmocniły się obawy Niemców związane z konfliktami zbrojnymi. Zajmują one obecnie czwarte miejsce w zestawieniu na poziomie 26 procent. Jest to wzrost o siedem punktów procentowych w porównaniu z poprzednim miesiącem i o dziesięć punktów procentowych w porównaniu z poprzednim rokiem. W porównaniu globalnym, stawia to Niemcy na trzecim miejscu spośród 29 krajów, za Izraelem i Polską.

Przestępczość i przemoc (25 procent) są wymieniane przez co czwartego Niemca jako jedna z najważniejszych kwestii. Zmiany klimatu (21 procent) i system opieki zdrowotnej (20 procent) są przedmiotem troski około jednego na pięciu Niemców.

Znowu strach przed bezrobociem

Na krótko przed wyborami do Bundestagu Niemców martwi też wzrost ekstremizmu (21 procent). To o cztery punkty procentowe więcej niż w poprzednim miesiącu i pięć punktów procentowych więcej niż w poprzednim roku.
Podczas gdy strach przed bezrobociem przez długi czas nie był głównym problemem w Niemczech, obecnie 14 procent badanych obawia się o swoją pracę. Dla porównania, średnia światowa wynosi 27 procent.

Wyniki pochodzą z ankiety Ipsos przeprowadzonej wśród ponad 23 000 uczestników z 29 krajów. W Niemczech ankietę przeprowadzono wśród około tysiąca osób w okresie od 22 listopada do 6 grudnia 2024 roku.

(AFP/szym)

„Tylko niewiele krajów jest dobrze przygotowanych na drugą kadencję prezydenta Trumpa. Niemcy do nich nie należą” - czytamy w komentarzu opublikowanym w poniedziałek (20.01.25) w dzienniku „Frankfurter Allgemeine Zeitung”.

Autor tekstu Nikolas Busse pisze, że Niemcy mogą nawet stracić więcej, niż inne kraje. „Trump jest uosobieniem antytezy niemal wszystkiego, czym Niemcy kierowały się w ostatnich dziesięcioleciach i w co wciąż wierzy duża część niemieckiej klasy politycznej”.

Busse wymienia tu zintegrowanie ze światową gospodarką, bezpieczeństwa bazujące na traktatach, wolny handel, ochronę klimatu, współpracę międzynarodową, otwartość na migrację. Do tego dochodzą różnice społeczno-polityczne, takie jak wolność słowa czy sprawy różnorodności.

Trump wyraził się jasno

„To, co zamierza Trump, nie jest tajemnicą. Jego plany uderzają w Niemcy w dwóch obszarach, w których są one wyjątkowo wrażliwe. Jednym z nich jest bezpieczeństwo zewnętrzne, które nadal nie jest postrzegane w tym kraju z należytą powagą i pilnością” - czytamy.

Zdaniem autora istnieje duże ryzyko, że Trump uzależni gwarancje bezpieczeństwa wynikające z członkostwa w NATO od wymogu przeznaczania odpowiednio wysokich środków na obronność, co zakwestionowałoby cały europejski porządek bezpieczeństwa.

„W przeciwieństwie do potęg nuklearnych, takich jak Francja czy Wielka Brytania, które nadal mają ostateczne zabezpieczenie przeciwko Rosji, Niemcy muszą zrobić wszystko we własnym, dobrze pojętym interesie, aby utrzymać NATO przy życiu. Będzie to kosztować dużo pieniędzy, które chętniej wydano by na cele społeczne”.

Niemcy obrały zły kurs

Drugi czuły punkt Niemiec, to ten, który jeszcze do niedawna stanowił o sile Niemiec. Kraj, którego gospodarka nastawiona jest na eksport, będzie teraz musiał mierzyć się z ograniczeniami celnymi Trumpa i to w momencie, gdy niemiecka gospodarka się kurczy.

„Niemcy obrały zły kurs w zbyt wielu obszarach, od polityki energetycznej po regulacje podatkowe. Sprawia to, że kraj jest bardziej narażony na konsekwencje rosnącego globalnego protekcjonizmu niż inne kraje uprzemysłowione. UE oferuje jedynie ograniczoną ochronę w tym zakresie, ponieważ Europa nie może posunąć się do skrajności w konflikcie celnym z Ameryką ze względu na zagrożenie ze strony Rosji. Jest to zasadnicza różnica w stosunku do pierwszej kadencji Trumpa” - pisze Busse.

Zdaniem komentatora gazety, wszystko to było do przewidzenia. „Jednak w Niemczech polityka, biznes i społeczeństwo nie chciały dopuścić do siebie, że lata Merkel się skończyły, że teraz znów chodzi bardziej o interesy i politykę władzy”.

Nawet po inwazji Putina na Ukrainę Niemcy miały problem z tym, aby to zrozumieć, a okres rządów Joe Bidena nie został dostatecznie wykorzystany. „Nie udało się nawet pozyskać nowych, wiarygodnych sojuszników, choć Niemcy tak pilnie ich potrzebują w nowym, wielobiegunowym świecie. Kraj ma zbyt mało do zaoferowania innym narodom, a jego przedstawiciele są zbyt często aroganccy. Niemcy nie mają teraz innego wyjścia, jak tylko dostosować się do Trumpa” - pisze komentator „Frankfurter Allgemeine Zeitung”.

W poniedziałek, 20 stycznia, przed inauguracją Donalda Trumpa na prezydenta USA, kanclerz Olaf Scholzpodkreślił znaczenie stosunków transatlantyckich oraz europejskiej niezależności. „Stosunki transatlantyckie mają kluczowe znaczenie dla Niemiec i Europy”, powiedział Scholz gazecie „Rheinische Post”.

Kanclerz Niemiec podkreślił rolę USA w rozwoju demokracji w Niemczech Zachodnich oraz rolę NATO jako gwaranta bezpieczeństwa Niemiec i powtórzył, że USA są najbliższym sojusznikiem kraju. „Dlatego potrzebujemy stabilnych stosunków z USA” – powiedział Scholz.

„Dobre rozmowy”

Polityk SPD stwierdził, że odbył dwie rozmowy telefoniczne z Trumpem, które określił jako „bardzo przyjazne i dobre”. Scholz podkreślił również strategiczne atuty Europy: „Jako wspólnota ponad 400 milionów Europejczyków”, region ma siłę gospodarczą i może „budować na własnej sile” – dodał.

Jednocześnie kanclerz Niemiec powiedział, że Europejczycy przestrzegają zasad uzgodnionych na szczeblu międzynarodowym i tego, że „granice nie mogą być przesuwane siłą”. Trump niedawno wypowiedział się na temat przejęcia Grenlandii i Kanału Panamskiego, a także przekształcenia Kanady w stan USA.

Obawa przed pogorszeniem stosunków

Tymczasem sondaż YouGov opublikowany w poniedziałek ujawnił, że 67 procent Niemców spodziewa się pogorszenia stosunków niemiecko-amerykańskich pod rządami Donalda Trumpa. Podczas gdy 17 procent respondentów uznało, że nic się nie zmieni w stosunkach, tylko 8 procent spodziewało się ich poprawy.

W ankiecie YouGov, przeprowadzonej wśród 2 078 osób, tylko 6 procent respondentów stwierdziło, że prezydentura Trumpa może mieć pozytywny wpływ na niemiecką gospodarkę. Około dwie trzecie było zdania, że spodziewa się negatywnego wpływu Trumpa na gospodarkę.

Niepokój w gospodarce

Także Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa (DIHK) obawia się, że polityka nowego prezydenta USA Donalda Trumpa będzie miała bezpośredni negatywny wpływ na niemiecką gospodarkę. „Skutki nowych amerykańskich ceł byłyby poważne” – powiedziała prezes DIHK Helena Melnikov gazecie „Rheinische Post”. Wezwała do „wspólnych rozwiązań z USA” i większej liczby umów handlowych z innymi krajami.

„Wojna handlowa zna tylko przegranych. Firmy tracą rynki, konsumenci płacą wyższe ceny, a globalny dobrobyt jest zagrożony” – stwierdziła Melnikov. „W Niemczech co czwarte miejsce pracy zależy od eksportu – w przemyśle nawet co drugie”. Trumpowi i jego izolacjonistycznej polityce należy przeciwstawić „strategiczną politykę handlową”.

Jak dodała prezes DIHK, „powinniśmy zatem konsekwentnie reprezentować nasze interesy i w szczególności dążyć do dialogu i wspólnych rozwiązań z USA”. Jej zdaniem „UE musi bardziej niż kiedykolwiek skupić się na rozwiązaniach wielostronnych i coraz częściej zawierać umowy handlowe z innymi obszarami gospodarczymi, takimi jak Indie i Indonezja”.

Donald Trump jeszcze przed swoją inauguracją zagroził UE wprowadzeniem nowych ceł. Bruksela przygotowuje ewentualne cła odwetowe, ale mają one być nakładane tylko w skrajnych przypadkach.

(DPA, AFP/stef)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Trump 2.0 nie będzie kontynuacją jego pierwszej kadencji – zauważa gazeta „Stuttgarter Nachrichten” i uzasadnia: „To, co się zmieniło, to gotowość społeczeństwa do zaakceptowania autokratycznych tendencji człowieka, który został oskarżony z powodu swojej roli w próbie zamachu stanu 6 stycznia 2021 r. O tym, jak bardzo się zwiększyła, świadczy podporządkowanie się tytanów technologii, takich jak dyrektor generalny Meta Mark Zuckerberg i dyrektor generalny Apple Tim Cook. Żaden z kapitanów przemysłu nie chciał być z Trumpem kojarzony podczas jego pierwszej inauguracji. Pierwsza inauguracja Trumpa chciała być z nim kojarzona. A co pomyślą fani Trumpa, gdy w poniedziałek zobaczą obok niego w pierwszym rzędzie mega-globalistów takich jak Elon Musk? Prawdopodobnie niewiele. Od dawna nie rozumieją świata. W przeciwnym razie nie daliby się zaprzęgnąć do wózka miliardera, którego ataki na instytucje demokratyczne czy niezależne i wolne media mają destrukcyjny wpływ. Zagrażają one również innym liberalnym społeczeństwom. Drugie zaprzysiężenie Trumpa może oznaczać punkt zwrotny.”

„Musimy żyć z Trumpem"

Przed inauguracją nowego prezydenta USA krąży w mediach raport niemieckiego ambasadora w Waszyngtonie Andreasa Michaelisa, który ostrzega przed skutkami „maksymalnego zakłócania”, jakie według niego zamierza wprowadzić Donald Trump. „Koelnische Rundschau” uważa to za „żenujące”, argumentując, że i tak „musimy żyć z Trumpem”. Gazeta chwali kandydata chadeków na kanclerza Friedricha Merza, który zapewnia, że Trump „jest obliczalny i robi to, co mówi”. „Merz z pewnością sam wie, że ambasador Michaelis ma rację, odnosząc się do dążenia Trumpa do 'maksymalnego zakłócania'. W państwie tak potężnym jak USA, ten rodzaj zarządzania jest również bardzo niebezpieczny w obszarze polityki zagranicznej i może kusić do eksperymentowania na przykład autokratów w Rosji i Chinach, i to z potencjalnie fatalnymi skutkami. Ale właśnie dlatego tak ważne jest, aby Niemcy miały kanały komunikacji z Waszyngtonem. Dlaczego tylko ludzie tacy jak włoska premier Giorgia Meloni, która jest kontrowersyjna w polityce wewnętrznej, ale wyraźnie prozachodnia w polityce zagranicznej, mieliby być w stanie to zrobić?” – czytamy w dzienniku.

Czas na pragmatyzm

W „Neue Osnabruecker Zeitung” czytamy: „Wraz z Donaldem Trumpem powraca do Białego Domu nie tylko wola niszczenia ustalonej polityki poprzez wprowadzenie zamieszania. Jedną z kluczowych cech drugiej kadencji Trumpa prawdopodobnie będzie również wojna kulturowa, która pogłębia podziały w społeczeństwie. Nie można wykluczyć, że zbliżające się wewnętrzne trzęsienie polityczne za Atlantykiem będzie odczuwalne również w Europie. W Berlinie i Brukseli zaufanie do wiarygodności zachodniego przywództwa zostało zachwiane już w momencie obejmowania urzędu przez Trumpa. Niemniej jednak nowy, prawdopodobnie kierowany przez CDU/CSU rząd Niemiec będzie musiał sobie z tym poradzić. Dobrze więc, że przynajmniej rzecznik chadeków ds. polityki zagranicznej będzie obecny na inauguracji Trumpa. Nadszedł czas, kiedy potrzebny jest pragmatyzm. I pewność siebie.”

Niepewność gospodarcza

„Frankfurter Rundschau” ostrzega przed wpływem Trumpa na światową gospodarkę: „Przez długi czas Światowe Forum Ekonomiczne w Davos było postrzegane jako symbol neoliberalizmu. Promowano tu wolny handel światowy, opowiadano się po stronie deregulacji, prywatyzacji i globalizacji. Pandemia koronawirusa spowodowała rozpad tego konsensusu. Nastąpiła ponowna regulacja rynku światowego poprzez cła, sankcje, zakazy eksportu i politykę przemysłową. Początek tegorocznego Światowego Forum Ekonomicznego 20 stycznia przypada na dzień inauguracji Donalda Trumpa jako prezydenta USA. Czy oznacza to, że ideologia neoliberalna jest rzeczywiście martwa, jest sprawą dyskusyjną. Jednak jej główne filary straciły ważność, zwłaszcza idea wolnego globalnego handlu, która prowadzi do ogólnego dobrobytu. Rynek światowy stał się rozdrobniony, a poszczególne bloki walczą o swój udział za pomocą ceł, polityki przemysłowej i sankcji. Trump ogłosił kolejne cła, co doprowadziło do fundamentalnej niepewności w świecie gospodarki: niepewna jest już nie tylko koniunktura gospodarcza, lecz ogólne ramy, w których globalny handel będzie się odbywał w przyszłości.”

Pierwsze dni urzędowania Donalda Trumpa będą symbolicznie ważne, a jego działania będą prawdopodobnie mieszanką polityki krajowej i międzynarodowej. Będzie chciał pokazać wyborcom, że liczy się w biznesie, jednocześnie demonstrując potęgę Ameryki za granicą.

Wykorzystanie rozporządzeń wykonawczych

Aby szybko zacząć działać, Trump będzie działać w oparciu o prezydenckie rozporządzenia wykonawcze, które są dyrektywami wydawanymi bezpośrednio przez głowę państwa, które umożliwiają urzędnikom i agencjom rządowym podjęcie działania w trybie natychmiastowym. Rozporządzenia omijają Kongres i mogą dotyczyć całego szeregu kwestii, takich jak bezpieczeństwo narodowe, polityka zagraniczna i regulacje prawne. Oczekuje się, że już 20 stycznia stos takich aktów prawnych będzie gotowy do podpisu.

W wywiadzie telewizyjnym w programie „Meet the Press” 8 grudnia Trump potwierdził, że pierwszego dnia podpisze „wiele” rozporządzeń wykonawczych dotyczących gospodarki, energii, a przede wszystkim granicy z Meksykiem.

Jednak rozporządzenia te mają też ograniczenia: mogą być wykorzystywane jedynie do kierowania działaniami władzy wykonawczej, mówi Dan Mallinson, profesor nadzwyczajny polityki publicznej i administracji w Penn State Harrisburg w Pensylwanii.

Rozporządzenia mogą „być szeroko zakrojone, w tym mogą dotyczyć jego (Trumpa) obietnicy zamknięcia granicy”, powiedział DW, „natomiast niektóre z nich po prostu rozpoczną powolny federalny proces tworzenia przepisów, który może trwać latami”.

Imigracja i masowe deportacje

Od momentu pojawienia się na scenie ogólnokrajowej, Trump był zafiksowany na punkcie granicy z Meksykiem i ludzi przekraczających ją w celu wjazdu do USA. Podczas swojej pierwszej kadencji chciał ukończyć budowę muru między dwoma krajami i kazać Meksykowi za niego zapłacić.

Cztery lata później obietnica powstrzymania nielegalnej migracji poprzez zabezpieczenie granic kraju była jedną z głównych kwestii, które zapewniły Trumpowi reelekcję. Prawdopodobnie przywróci on politykę „pozostania w Meksyku”, zgodnie z którą osoby ubiegające się o azyl będą musiały czekać w Meksyku na rozpatrzenie wniosków.

W przypadku osób przebywających już w kraju nielegalnie, Trump wezwał do masowej deportacji, największej, jaka odbyłaby się w historii Stanów Zjednoczonych. W pierwszej kolejności miałaby skupić się na przestępcach, a następnie na innych imigrantach bez wymaganych dokumentów.

Pomimo tego planu – i wszelkich rozporządzeń wykonawczych mających na celu przyspieszenie deportacji – jego realizacja wymagałaby czasu i wsparcia lokalnych i stanowych agencji. Wiązałoby się to również z wyzwaniami prawnymi.

Oprócz walki z nielegalną migracją, Trump prawdopodobnie ponownie spowolni legalną migrację, w tym utrudni i zwiększy koszty uzyskania pozwolenia na pracę, zielonej karty czy wizy. Może to mieć wpływ na wykwalifikowanych pracowników i przyszłych studentów.

Trump potwierdził również w programie „Meet the Press”, że zakończenie nadawania obywatelstwa od urodzenia jest priorytetem pierwszego dnia – w miarę możliwości. Chce to również załatwić poprzez działania wykonawcze. „Skończymy z tym, bo to niedorzeczne” – powiedział. Może to być trudne, ponieważ zasada, że każdy urodzony na ziemi amerykańskiej jest obywatelem amerykańskim, jest zakotwiczona w konstytucji.

Groźba wprowadzenia ceł na towary importowane

Handel to kolejny obszar, któremu Trump poświęca wiele uwagi. Niedawno zasugerował wprowadzenie 10-procentowych ceł na wszystkie towary wwożone do USA. Meksyk, Kanada i Chiny, najwięksi partnerzy handlowi kraju, zostałyby objęte jeszcze wyższymi cłami.

– Nie jest jeszcze jasne, w jakim stopniu tak się stanie lub czy groźba ceł nie jest wykorzystywana do popychania niektórych krajów do negocjacji handlowych – powiedział Mallinson. Wnioskując jednak z poprzednich osiągnięć Trumpa liczy się on z wprowadzeniem przynajmniej kilka nowych taryf celnych.

Podczas gdy prezydent ma uprawnienia do nakładania ceł na określone kategorie importu, wydawanie ogólnych taryf na wszystkie towary byłoby bardziej skomplikowane. Takie posunięcie spowodowałoby chaos i zostałoby zakwestionowane w sądzie.

Ponadto taryfy mogłyby zwiększyć problemy wewnętrzne. – Gniew z powodu inflacji pomógł Trumpowi wygrać prezydenturę, ale może on szybko stracić przychylność opinii publicznej, jeśli jego polityka gospodarcza podniesie ceny lub spowolni gospodarkę – powiedział Mallinson.

Ponowne odejście od paryskich porozumień klimatycznych

Środowisko jest mniej ważne dla amerykańskich wyborców niż gospodarka czy migracja, niemniej jednak Trump ma je na celowniku.

Podczas swojej pierwszej kadencji prezydenckiej Trump wycofał Stany Zjednoczone z porozumienia paryskiego, które ma na celu ograniczenie emisji dwutlenku węgla w celu walki ze zmianami klimatu. Joe Biden cofnął tę decyzję i ponownie przystąpił do traktatu pierwszego dnia prezydentury.

Teraz, powtarzając frazę „drill baby, drill”, Trump obiecał zwiększyć produkcję ropy naftowej. Koncentruje się natomiast na szczelinowaniu i paliwach kopalnych, nie powinno zatem nikogo zdziwić, jeśli jednym z pierwszym posunięć głównego lokatora Białego Domu będzie wycofanie się z tego klimatycznego porozumienia.

Trump wielokrotnie okazywał lekceważenie dla produkcji odnawialnej energii wiatrowej i pojazdów elektrycznych. Ten sceptycyzm może prowadzić do rozporządzeń wykonawczych, które cofną ochronę środowiska i spowolnią tempo projektów związanych z energią odnawialną.

Ułaskawienia dla skazanych uczestników zamieszek na Kapitolu

Prezydenckie ułaskawienie – narzędzie, które daje prezydentowi prawo do wybaczania osobom skazanym za przestępstwa federalne, jak również prawo do zakończenia kary więzienia, mogą również zostać wykorzystane od razu w pierwszym dniu urzędowania.

Trump dał jasno do zrozumienia, że może ułaskawić większość z setek osób skazanych za szturm na budynek Kapitolu 6 stycznia 2021 roku.

„Najprawdopodobniej zrobię to bardzo szybko”, potwierdził w programie „Meet the Press”, mówiąc, że będzie to priorytet pierwszego dnia, nawet jeśli skazani przyznają się do przestępstwa, takiego jak napaść na funkcjonariuszy policji. Zrobili to, „ponieważ nie mieli wyboru”, ale za to przyznali się do winy – wyjaśniał prezydent-elekt.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Czy Trump ułaskawi samego siebie?

To, czy Trump będzie próbował ułaskawić samego siebie za jakiekolwiek przestępstwa federalne, pozostaje kwestią otwartą.

Ostatecznie tylko zespół Trumpa wie, czego należy się spodziewać w pierwszych dniach urzędowania nowego prezydenta. Ale będzie on musiał działać szybko, ponieważ wybory w połowie kadencji za dwa lata mogą zakończyć republikańską większość w Senacie lub Izbie Reprezentantów.

– Prezydenci obejmują urząd z poczuciem mandatu i kapitału politycznego, który szybko się zmniejsza – podsumował Mallinson. – Nie może ponownie kandydować w 2028 roku, więc wszystko, co chce osiągnąć, musi się wydarzyć w ciągu jednej kadencji – dodał ekspert.

Generał dywizji Christian Freuding ostrzegł, że Rosja rozbudowuje wojska ponad swoje potrzeby w Ukrainie. „Obserwujemy, że rosyjskie siły zbrojne nie tylko rekompensują swoje ogromne straty osobowe i materialne – same i przy wsparciu swoich partnerów – ale z powodzeniem dozbrajają się” – powiedział Freuding gazecie „Welt am Sonntag”.

Atak Rosji na państwa członkowskie NATO nie jest bynajmniej w nadchodzących latach przesądzony, „ale Moskwa wyraźnie stwarza ku temu warunki” – ocenił niemiecki generał. Miesiąc po miesiącu rosyjska armia ma więcej czołgów, więcej amunicji, pocisków i dronów. „Produkcja rośnie, przybywa też zapasów w magazynach” – podkreślił Freuding.

Była szefowa komisji obrony: „ogromne zagrożenie”

O „ogromnym zagrożeniu” dla Niemiec i Europy mówi także była szefowa komisji obrony Bundestagu Marie-Agnes Strack-Zimmermann. Obecnie zasiada ona w Parlamencie Europejskim z ramienia niemieckich liberałów (FDP). „Rosja ma imponującą siłę wojsk i dużą liczbę wysoce skutecznego sprzętu”, a udało się to mimo nałożonych przez Zachód sankcji – powiedziała Strack-Zimmermann w rozmowie z „Welt am Sonntag”.

Jednocześnie polityk FDP podkreśliła, że problemy z jakością i zależność od zagranicznych technologii ograniczają rosyjski sukces.

„Wstępny etap wojny”

Polityk chadeckiej partii CDU Roderich Kiesewetter postrzega z kolei rosyjskie ataki hybrydowe jako „wstępny etap wojny”. Obejmują one również działania szpiegowskie i zmasowane ataki w przestrzeni informacyjnej – powiedział Kiesewetter „Welt am Sonntag”.

NATO wzmocniło niedawno swoją obronę przed sabotażem i cyberatakami, głównie z Rosji i Chin. Podejrzewa się, że w ostatnich tygodniach doszło do aktów sabotażu ze strony tzw. rosyjskiej floty cieni na kablach i rurociągach biegnących przez Morze Bałtyckie.

(DPA/dom)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Przed zaprzysiężeniem przyszłego prezydenta USA Donalda Trumpa kandydat na kanclerza z ramienia niemieckiej chadecji Friedrich Merz zadeklarował, że będzie dążyć do dobrych relacji z USA. W podcaście „Alles gesagt?” tygodnika „Die Zeit” zapowiedział wysłanie do Trumpa „odręcznie napisanego listu z okazji objęcia urzędu”.

W „Bild am Sonntag” Merz powiedział natomiast: „Powinniśmy postrzegać nową kadencję Donalda Trumpa jako okazję do otwarcia nowego rozdziału w stosunkach europejsko-amerykańskich”. Jeśli zostanie wybrany na kanclerza Niemiec, zamierza zaproponować Trumpowi „podjęcie nowej próby zawarcia transatlantyckiej umowy o wolnym handlu. Skorzystałyby na tym obie strony”.

Merz bez obaw przed Trumpem

W poniedziałek, 20 stycznia, Donald Trump zostanie zaprzysiężony na drugą kadencję w Waszyngtonie. W podcaście tygodnika „Die Zeit” Merz powiedział, że regularnie konsultuje się z sekretarzem generalnym NATO Markiem Rutte, który dobrze zna Trumpa i jest przez niego szanowany.

W związku z nadchodzącą kolejną kadencją Trumpa Merz już kilkakrotnie wzywał państwa europejskie do większej pewności siebie w relacjach z USA. W sobotę powtórzył to wezwanie na spotkaniu najwyższego szczebla Europejskiej Partii Ludowej (EPL) w Berlinie. – Nie ma powodu, by patrzeć teraz z obawą na Waszyngton – powiedział Merz na spotkaniu w siedzibie CDU w Berlinie. – Jeśli jesteśmy zdeterminowani, jeśli jesteśmy zjednoczeni, mamy również coś do powiedzenia - dodał szef niemieckiej chadecji CDU.

Więcej nakładów na obronność i pomoc Ukrainie

Jednocześnie lider CDU wezwał państwa europejskie do wzmocnienia się „w dziedzinie obrony”, bo „i tak musimy to zrobić, niezależnie od tego, czy rząd w Ameryce się zmienia, czy nie”.

Podkreślił, że chadecki klub poselski CDU/CSU w Bundestagu jest gotów zgodzić się na propozycję obecnego rządu Olafa Scholza dotyczącą zwiększenia pomocy dla Ukrainy o trzy miliardy euro. Z takim pytaniem dzwonili do niego zarówno minister obrony Boris Pistorius (SPD – socjaldemokraci) i minister spraw zagranicznych Annalena Baerbock (Zieloni) - poinformował Merz na spotkaniu partii w Brilon w regionie Sauerland. – Jeśli rząd przedstawi propozycję, to nie będziemy się sprzeciwiać - zapewnił i skrytykował kanclerza Olafa Scholza za uzależnianie tej pomocy od zaciągnięcia dodatkowych kredytów. – Nie idziemy tą drogą. Możemy to zrobić z obecnego budżetu – podkreślił Merz.

Obawy przed „nieprzewidywalnością” relacji z USA

Ekspert liberalnej FDP ds. polityki zagranicznej Michael Link zakłada, że stosunki transatlantyckie staną się „bardziej nieprzewidywalne” pod rządami Trumpa. – Ale USA pozostaną naszym najbliższym sojusznikiem poza Europą, a Europa pozostanie najbliższym sojusznikiem USA – jeśli rozwiniemy solidną reprezentację interesów – stwierdził były pełnomocnik rządu Niemiec ds. relacji transatlantyckich. Link dodał, że nowe wybory w Niemczech pod koniec lutego są „szansą dla naszych stosunków z Trumpem”.

Deborah Düring, ekspertka partii Zielonych ds. polityki zagranicznej, postrzega inaugurację Trumpa jako początek „ery, w której międzynarodowe konwencje i porozumienia znajdą się pod dalszą presją”. Jej zdaniem polityka USA stanie się „bardziej nieprzewidywalna”. - W związku z tym nie możemy polegać na tym, że USA pod przywództwem Trumpa dotrzymają swoich zobowiązań wynikających z umów międzynarodowych - ostrzegła.

Wydatki wojskowe w niemieckiej kampanii wyborczej

W związku z nadchodzącą prezydenturą Trumpa i kampanią przed lutowymi wyborami do Bundestagu polityczny weekend w Niemczech upływa pod znakiem debaty o wydatkach na obronność. Minister obrony Niemiec Boris Pistorius wezwał do znacznego wzrostu nakładów o co najmniej 30 mld euro. „Będziemy musieli mówić raczej o trzech niż dwóch procentach” – powiedział Pistorius gazecie „Süddeutsche Zeitung” w odniesieniu do udziału wydatków na obronność w produkcie krajowym brutto (PKB). „Obecnie wydajemy 2 proc. PKB na obronność, dzięki specjalnemu funduszowi” - przypomniał polityk. „Przy 3 proc. mówimy o nieco ponad 120 miliardach euro w oparciu o dzisiejszy PKB” - dodał. Byłoby to o 30 miliardów euro więcej niż obecnie.

Kandydat Zielonych na kanclerza Robert Habeck opowiedział się za zaciągnięciem nowego długu w celu sfinansowania wydatków wojskowych. Dodatkowe pieniądze dla Bundeswehry „oczywiście nie powinny pochodzić z bieżącego budżetu, ani z cięć w zasiłkach obywatelskich”, powiedział Habeck w wywiadzie dla tygodnika „Der Spiegel”. Podwyżki podatków byłyby również „głupotą” w czasie kryzysu gospodarczego. Zamiast tego – jak sądzi Habeck – dodatkowe wydatki mogą „być finansowane tylko przez kredyt lub, powiedzmy, prefinansowane”. Habeck opowiedział się za wydatkami na obronność w wysokości 3,5 proc. PKB.

(AFP/sier)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Stany Zjednoczone wyprzedziły Chiny i były w ubiegłym roku największym partnerem handlowym Niemiec – wynika z analizy rządowej agencji ds. rozwoju Gospodarczego „Germany Trade & Invest” (GTAI).

Polska na piątym miejscu

Po raz pierwszy od 2016 roku Niemcy wymieniły więcej towarów z USA niż z Państwem Środka – podaje niemiecka agencja prasowa DPA, która dotarła do nieopublikowanej jeszcze analizy.

Według wstępnych danych niemiecki eksport i import z USA wzrósł w 2024 roku do około 255 mld euro. To o 8 mld euro więcej niż w handlu z Chinami – drugim najważniejszym partnerem handlowym Niemiec.

Kolejne pozycje zajęły: Holandia, Francja i Polska.

Presja na Niemcy

Teraz w amerykańsko-chińskim sporze o cła Niemcy mogą się znaleźć pomiędzy swoimi dwoma najważniejszymi partnerami gospodarczymi. „Na razie nie wiadomo, w jakim stopniu USA pod rządami Trumpa wezmą na celownik swojej polityki handlowej UE i tym samym Niemcy” – głosi analiza GTAI. Istnieje również groźba nasilenia się amerykańsko-chińskiego konfliktu handlowego i związanej z tym presji na Niemcy, aby przyłączyły się do USA.

Jeszcze w 2022 roku handel między Niemcami a Chinami opiewał na 300 mld euro. Teraz szczególnie uderzający jest spadek eksportu do Chin – o około 6,4 proc. Z kolei import z Chin spadł tylko o 0,6 proc. Chiny zajmują obecnie w niemieckim rankingu piąte miejsce pod względem eksportu, ale pozostają niekwestionowanym liderem w imporcie.

Jednym z powodów jest utrzymująca się słabość chińskiej gospodarki, podczas gdy w USA firmy profitują z programów inwestycyjnych i silnej gospodarki. Niemiecki handel zagraniczny jako całość odnotował spadek w 2024 roku o około 2 proc. Szczególnie mocno ucierpiał eksport samochodów, części samochodowych i innych pojazdów do Chin.

Niemieckie firmy szukają alternatyw

„Chiny są największym rynkiem motoryzacyjnym, ale po pierwsze również na miejscu rośnie tworzenie wartości gospodarczej, a po drugie niemieccy producenci zmagają się z rosnącą konkurencją ze strony chińskich producentów samochodów” – głosi analiza. Pozytywnie z kolei rozwinął się eksport żywności i elektrotechniki.

Niemieckie firmy coraz częściej szukają alternatyw poza Chinami, na przykład w Wietnamie. Handel tego kraju z Niemcami wzrósł w 2024 roku o ponad 11 proc.

Również Polska mogła utwierdzić swoją pozycję jako ważny dla Niemiec rynek, a handel z Wielką Brytanią odnotował niewielkie ożywienie po brexicie.

(DPA/dom)

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

Według poufnej analizy, do którego dotarła agencja prasowa Reuters, niemiecki ambasador w USA obawia się, że przyszły prezydent USA Donald Trump i jego administracja wprowadzą fundamentalne zmiany w porządku politycznym kraju. Program Trumpa oznacza „maksymalną koncentrację władzy w rękach prezydenta kosztem Kongresu i stanów” – wynika z dokumentu przygotowanego dla niemieckiego rządu. Dokument jest datowany na 14 stycznia br. i podpisany przez ambasadora Niemiec w USA Andreasa Michaelisa.

„Maksymalne zakłócanie”

Jak wynika z analizy, Donald Trump realizuje program „maksymalnego zakłócania”. Podstawowe zasady demokracji oraz amerykański system podziału władzy zostaną w dużej mierze podważone. Ustawodawstwo, egzekutywa i media utracą niezależność i będą wykorzystywane politycznie. Duże firmy technologiczne będą miały prawo współrządzenia. Trump i jego doradca – miliarder Elon Musk, właściciel m.in. platformy X, już teraz podejmują działania przeciwko krytykom i koncernom medialnym, z którymi się nie zgadzają.

W swojej analizie ambasador Michaelis przypisuje kluczową rolę w kontekście wewnątrzpolitycznych konfliktów amerykańskiemu sądownictwu, a w szczególności Sądowi Najwyższemu Stanów Zjednoczonych. Pomimo iż Sąd Najwyższy niedawno rozszerzył władzę prezydenta, nawet najwięksi krytycy uważają, że to właśnie ten sąd może zapobiec najgorszemu.

Kontrola resortu sprawiedliwości i FBI

Niemiecki ambasador stwierdza w analizie, że ściganie przestępstw stanie się narzędziem polityki. Kontrola nad Departamentem Sprawiedliwości i FBI będzie miała kluczowe znaczenie dla realizacji celów Trumpa, takich jak masowe deportacje, środki odwetowe i zabezpieczenie jego nietykalności prawnej.

W konfliktach z poszczególnymi stanami, które tradycyjnie mają daleko idące uprawnienia w sprawowaniu władzy, Trump ma znaczne możliwości, na przykład poprzez regulacje nadzwyczajne. Możliwy jest również udział wojska w wykonywaniu zadań policyjnych.

USA jednym z najważniejszych sojuszników Niemiec

Zapytane o ten dokument Ministerstwo Spraw Zagranicznych Niemiec wyjaśniło, że z zasady nie komentuje wewnętrznych dokumentów, analiz ani raportów ambasad.

Stany Zjednoczone są jednym z najważniejszych sojuszników Niemiec. Społeczeństwo USA opowiedziało się za Trumpem w demokratycznych wyborach. „Oczywiście będziemy również ściśle współpracować z nową administracją USA w interesie Niemiec i Europy” – oświadczyło MSZ. „Jako rząd Niemiec utrzymujemy w USA sieć bliskich relacji w całym społeczeństwie, w stanach i w Kongresie USA ponad podziałami partyjnymi” – czytamy w oświadczeniu. Ekipa Donalda Trumpa nie skomentowała doniesień agencji Reuters.

Republikanin Trump obejmie w poniedziałek, 20 stycznia, urząd prezydenta USA – najpotężniejszego polityka na świecie. Niemiecki rząd kierowany przez Olafa Scholza w dużej mierze powstrzymywał się od czasu wyboru Trumpa na prezydenta od bezpośredniej publicznej krytyki.

(RTR/dom)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

„Sueddeutsche Zeitung”: 20 stycznia umrze stary świat

„Gdy w poniedziałek Donald Trump – czy może jednak Elon Musk? – ukoronowany zostanie na króla Ameryki, cesarza świata i głównego ornitologa Grenlandii... Nie, to niewłaściwy początek. Sytuacja jest niestety zbyt poważna, aby drwić czy sięgać po sarkazm” – rozpoczyna komentarz Hubert Wetzel w weekendowym wydaniu „Sueddeutsche Zeitung” („SZ”).

„Zaprzysiężenie Trumpa kończy pewną epokę i rozpoczyna nową” – kontynuuje komentator, cytując włoskiego filozofa Antonia Gramsciego – „Stary świat umiera, a nowy świat walczy o narodziny: teraz jest czas potworów”.

Wetzel zastrzegł, że sytuacja nie musi być aż tak straszna, gdyż Trump nie jest potworem, lecz człowiekiem, który ma co prawda częściowo głupie, a częściowo niebezpieczne pomysły, lecz nie jest ani Hitlerem, ani też Stalinem czy Mao.

„20 stycznia 2025 r. umrze stary świat. Sprawy, których od pokoleń przy zmianie władzy w Waszyngtonie nikt na poważnie nie kwestionował, są teraz poddawane w wątpliwość” – czytamy w „SZ”.

Nie ma żadnej gwarancji, że pod rządami Trumpa Ameryka pozostanie liberalną, praworządną demokracją. Nie ma też żadnej gwarancji, że Stany Zjednoczone przeżyją jako zjednoczone stany. Nie ma również gwarancji, co jest problemem dla Europy, że Ameryka będzie broniła opartego na regułach i wartościach porządku zbudowanego przez Zachód po drugiej wojnie światowej.

Wetzel podkreślił, że Ameryka była przez osiem dekad „mocarstwem przewodzącym i chroniącym Europę”. Teraz Ameryka może się zmienić z sojusznika w przeciwnika, co jako pierwsza odczuła Dania.

Czy powrót Trumpa do władzy był nieunikniony? – zastanawia się autor. „Być może” - odpowiada. „Autorytarno-populistyczny typ polityka i związana z nim nacjonalistyczna, ksenofobiczna, protekcjonistyczna ideologia, zwykle połączona z dużą dozą korupcji, wszędzie zyskuje na znaczeniu. Trump nie jest wyjątkiem, lecz co najwyżej prekursorem, bo szczególnie konsekwentnie kłamie i szczuje” – ocenił niemiecki dziennikarz.

Sukces Trumpa nie jest tylko następstwem kłamstwa i szczucia lecz opiera się także na rzeczywistych przesłankach. Żyjemy widocznie w czasach, w których politycy, którzy domagają się zniszczenia tego, co istnieje, zdobywają większe poparcie niż politycy opowiadający się za zachowaniem rzeczywistości. Więcej ludzi uważa, że zniszczenie rzeczywistości zapewni lepszą ochronę ich ekonomicznych, socjalnych i kulturalnych warunków niż zachowanie status quo.

Ludzie, którzy uważają status quo za zagrożenie, występują przeciwko „dawnym elitom” i popierają hasło prawicowych populistów - „Wszystko zniszczymy”. Czy wyborców głosujących na prawicowych populistów można spisać na straty jako „niedoinformowanych czy obłudnych, egoistycznych i krótkowzrocznych wkurzonych obywateli”, którzy jedynie „przeżuwają prawicowe narracje”?

Autor zaznaczył, że „echo ich pomruków” przekształca się w głosy wyborcze, które umożliwiły Trumpowi powrót do władzy. Wetzel zastrzegł, że wEuropie „jeszcze nie doszliśmy do tego punktu, a demokratyczne centrum jest nadal większe od radykalnej prawicy”.

Sytuacja może się jednak zmienić, jeśli obrońcy liberalnej demokracji ograniczą się do tłumaczenia wyborcom, że patrzą na świat w niewłaściwy sposób – ostrzega komentator. Mówienie „wszyscy oprócz mnie są nazistami” nie wystarczy. „Muszą stworzyć status quo, które przekona ludzi, że będzie im się powodzić lepiej, jeżeli będą go bronić zamiast zniszczyć”.

„Prawicowi populiści potrafią tylko jedno – zniszczyć stary świat. Nie potrafią natomiast stworzyć nowego, który nie kręci się wokół ich własnych uprzedzeń, lecz dobrze funkcjonuje. Za cztery lata zobaczymy (skutki) – Trump nie uczyni Ameryki i świata lepszymi, chociaż jeszcze wielokrotnie pozwoli się koronować” – czytamy w konkluzji.

„Der Spiegel”: świat dzielony jest na nowo

O „nowym świecie”, którego kontury widoczne były od dawna, a który wraz z reelekcją Trumpa stał się rzeczywistością, mowa jest także w najnowszym wydaniu tygodnika „Der Spiegel”.

Unia Europejska, a szczególnie Niemcy, przez dziesięciolecia korzystały z porządku opartego na regułach międzynarodowych, w którym kontrowersyjne problemy rozwiązywane były przy stole negocjacyjnym. „To już przeszłość” – pisze komentator. „Świat dzielony jest na nowo, wszystkie wielkie mocarstwa wyznaczają swoje strefy wpływów. Kto w tej sytuacji wyznaje zasadę „To jakoś minie”, ten już przegrał” – uważa Tobias Rapp.

Niemcy muszą „w odpowiedni sposób” reagować na politykę siły prowadzoną przez USA i Rosję. W nadchodzących latach będą musiały w przypadku zaatakowania odpowiedzieć uderzeniem. „Kto chce przetrwać w tym świecie, ten musi umieć się bronić” – podkreśla dziennikarz „Spiegla”.

„Handelsblatt”: rewolucja światowa Trumpa i Muska

Gazeta kół gospodarczych „Handelsblatt” pisze, że Trumpowi i Muskowi „Ameryka nie wystarczy”. Obaj planują rewolucję światową. Po opanowaniu Stanów Zjednoczonych przyszły prezydent i jego wpływowy doradca chcą podporządkować sobie Europę. „Musk i Trump są dwuosobową awangardą libertyńsko-autorytarnej rewolucji światowej” – oceniła redakcja.

Największa niemiecka gazeta o profilu ekonomicznym cytuje politologa Herfrieda Muenklera, który w działaniach Trumpa i jego ekipy widzi „wyraźne kroki w kierunku likwidacji Zachodu jako wspólnoty transatlantyckiej”. Trump definiuje na nowo obszary wpływów i strefy interesów, co pozwoli mu na zredukowanie amerykańskiej obecności w Europie. Powstanie Zachodu po 1945 r. było geostrategiczną reakcją na wycofanie się USA z Europy po roku 1918, co pozostawiło lukę w systemie bezpieczeństwa. Po II wojnie światowej chciano za wszelką cenę uniknąć powtórzenia tego błędu.

„Teraz rysuje się ponowne wycofanie się USA z Europy” – uważa Muenkler. Roszczenia wobec Grenlandii są przejawem poszukiwania przez Waszyngton prostszych linii obrony, które będą zabezpieczać tyły Ameryki, gdy ta zwróci się w kierunku Pacyfiku.

Zdaniem redakcji amerykańska rewolucja uderzy przede wszystkim w Europę, a szczególnie w Niemcy. Kanclerz Olaf Scholz zabiegał początkowo o przychylność Trumpa. Po jego wyborze dwukrotnie rozmawiał z nim przez telefon i pozytywnie ocenił przebieg rozmów. Nie przyniosło to żadnej korzyści – Trump pozwolił Muskowi na publiczne poparcie skrajnie prawicowej AfD i na żarty z Scholza.

„Scholzowi nie będzie łatwo zdobyć w Waszyngtonie akceptację dla swoich argumentów. Trump i jego ekipa żywią głęboką urazę wobec Niemiec będącą następstwem aroganckich wystąpień rządu Angeli Merkel” – czytamy w „Handelsblatt”.

„Welt am Sonntag”: bierzmy przykład z Trumpa

Dorothea Siems na łamach „Welt am Sonntag“ wezwała Niemcy do wzięcia przykładu z Trumpa w polityce gospodarczej.

„Większość Niemców patrzy z pogardą, a często z lękiem na drugą kadencję Donalda Trumpa. Nowy prezydent uważany jest przez wielu obywateli Niemiec za pozbawionego skrupułów populistę, który szkodzi USA i całemu światu. Większość Amerykanów widzi to inaczej” – pisze dziennikarka ekonomiczna, odcinając się od krytycznego stanowiska większości dziennikarzy.

Siems uważa, że program Trumpa jest gwarancją kontynuacji amerykańskiej historii sukcesu. Obniżenie podatku dla przedsiębiorstw z 25 do 15 proc. będzie bodźcem dla gospodarki i doprowadzi do wzrostu. Autorka podkreśliła, że amerykańskie firmy chcą zainwestować bilion dolarów w rozwój sztucznej inteligencji.

Nowy niemiecki rząd powinien podpatrzeć u Amerykanów, jak tworzy się na masową skalę start-upy i jak ogranicza się biurokrację. „Niemieckie urzędy potrzebują radykalnej kuracji odchudzającej” – pisze Siems. Wzrost amerykańskiej gospodarki może prowadzić do wzrostu niemieckiego eksportu, jednak groźba ceł stanowi „trudno przewidywalne ryzyko”.

Europejczycy powinni próbować dogadać się z Trumpem. Niemcy potrzebują gazu, którym USA dysponują w nadmiarze. Ameryka potrzebuje partnerów, a Niemcy powinni ustawić się w kolejce do robienia interesów” – podsumowuje „Handelsblatt”.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Zaprzysiężenie nowego prezydenta w USA tradycyjnie odbywa się 20 stycznia, a więc w poniedziałek odbędzie się sześćdziesiąta inauguracji. Tego dnia urzędujący prezydent z Partii Demokratów Joe Biden, opuści Biały Dom.

Po raz pierwszy od 1893 roku, kiedy Grover Cleveland rozpoczął swoją drugą kadencję, prezydent wchodzi do Białego Domu na drugą kadencję, która nie następuje bezpośrednio po pierwszej. Po swojej kadencji jako 45. prezydent w latach 2017-2021 Donald Trump zostanie zaprzysiężony jako 47. prezydent Stanów Zjednoczonych.

Zaprzysiężenie – jego przebieg

Czterodniowe uroczystości inauguracyjne rozpoczęły się już w sobotę 18 stycznia przyjęciem i pokazem sztucznych ogni na terenie klubu golfowego Trump National Golf w Wirginii.

W niedzielę Trump weźmie udział w ceremonii składania wieńców na Grobie Nieznanego Żołnierza na Cmentarzu Narodowym w Arlington, a następnie uda się do Waszyngtonu na wielkie obchody zwycięstwa swojego ruchu MAGA (Make America Great Again) i kolację przy świecach ze swoimi zwolennikami.

W poniedziałek 20 stycznia, w dniu zaprzysiężenia, Donald Trump weźmie udział w tradycyjnej porannej mszy w kościele św. Jana w Waszyngtonie, a następnie uda się do Białego Domu na herbatę ze swoją świtą.

W południe Donald Trump oraz wiceprezydent JD Vance złożą uroczystą przysięgę. Zaprzysiężenie prezydentów USA zwyczajowo odbywa się na zewnątrz, jednak ze względu na obecną falę zimna w niektórych regionach USAponiedziałkowa uroczystość zostanie przeniesiona do Kapitolu.

Trump wyjaśnił, że nie chce, aby ludzie w jakikolwiek sposób zostali poszkodowani i dlatego nakazał, by przemówienie inauguracyjne, modlitwy i inne przemówienia w poniedziałek odbyły się w sali kopuły Kapitolu.

Na Kapitolu Trump podpisze także swoje pierwsze rozporządzenia wykonawcze tzw. Executive Orders, w sali prezydenckiej. Następnie przeprowadzi inspekcję wojsk w ramach tzw. Pass in Review.

Na wieczór zaplanowano trzy uroczyste bale. Program inauguracyjny zakończy się nabożeństwem i modlitwą we wtorek, 21 stycznia.

Motyw przewodni zaprzysiężenia

Motywem przewodnim inauguracji jest „Nasza trwała demokracja: obietnica konstytucyjna”. Jak wyjaśnił komitet inauguracyjny, jest to wyraz zobowiązania podjętego przez Ojców Założycieli wobec przyszłych pokoleń Amerykanów, aby „zachować ciągłość i stabilność naszego demokratycznego systemu rządów”.

Niektórzy obserwatorzy zauważyli, że motyw przewodni pozostaje w jaskrawym kontraście z wydarzeniami i następstwami z 6 stycznia 2021 roku, kiedy to Donald Trump podżegał swoich najbardziej zagorzałych zwolenników do szturmu na Kapitol i niedopuszczenia do potwierdzenia zwycięstwa Joe Bidena w wyborach w 2020 roku.

Wprawdzie postępowania sądowe przeciwko przyszłemu prezydentowi zostały umorzone, jednak niedawno opublikowany raport byłego specjalnego prokuratora Jacka Smitha sugeruje, że Donald Trump zostałby skazany za swoją rolę w tamtych wydarzeniach, gdyby nie wygrał ubiegłorocznych wyborów. Trump został również uznany za winnego fałszowania dokumentacji biznesowej, ale nie poniósł kary. Tym samym jest pierwszym skazanym przestępcą, który obejmuje urząd prezydenta USA.

Jego powrót do Białego Domu poprzedziły więc cztery burzliwe lata. Jak zatem Trump zaprezentuje się w dniu inauguracji? Zdaniem Cayce Myers'a, eksperta ds. komunikacji politycznej z Uniwersytetu Virginia Tech., „pojednanie nie jest dla Trumpa tematem”. – To, czego doświadcza, to kulminacja ruchu MAGA. Jego przemówienie inauguracyjne będzie ukoronowaniem walki o zwycięstwo w wyborach – mówi ekspert w rozmowie z DW. Inauguracja jest dla Trumpa i jego administracji okazją do zaprezentowania Stanom Zjednoczonym i reszcie świata ich nowej wizji – uważa Myers. – Myślę, że usłyszymy wiele o sile oraz pozycjonowaniu w geopolityce. To bardzo ważne wydarzenie z udziałem potężnej osobowości medialnej, która doskonale radzi sobie z mediami. Więc zainteresowanie będzie również ogromne – przekonuje ekspert.

Kto weźmie w tym udział?

Zwyczajowo w zaprzysiężeniu biorą udział wszyscy żyjący byli prezydenci, choć sam Trump złamał tę tradycję w 2021 roku. Joe Biden, Barack Obama, George W. Bush i Bill Clinton będą więc obecni wraz ze swoimi małżonkami. Jedynym wyjątkiem jest Michelle Obama, która odmówiła udziału z nieznanych powodów.

Obecnych będzie także wielu baronów technologicznych, ponieważ wielu z nich publicznie poparło przyszłego prezydenta. Na pierwszym miejscu znajduje się najbogatszy człowiek świata, Elon Musk, który znacząco wspierał kampanię Republikanów - zarówno finansowo, jak i medialnie. Udział wezmą również Jeff Bezos, właściciel Amazona i „Washington Post”, oraz Mark Zuckerberg, założyciel i szef Meta.

Zagraniczni szefowie państw i rządów nie uczestniczyli w przeszłości w inauguracji. Są oni reprezentowani przez swoich ambasadorów. Jednak komitet inauguracyjny Trumpa zaprosił kilka głów państw, w tym prezydenta Chin Xi Jinpinga. Nie oczekuje się jednak, że weźmie on w niej udział w charakterze gościa.

Prawicowo-populistyczni europejscy przywódcy, tacy jak premier Węgier Viktor Orbán czy jego włoska odpowiedniczka Giorgia Meloni, również otrzymali zaproszenie. Do Waszyngtonu przyjedzie Meloni, z kolei Orban nie pojawi się na uroczystościach. Oboje odwiedzili już Trumpa w jego rezydencji na Florydzie po wyborach w listopadzie ubiegłego roku.

Z Niemiec swoją obecność zapowiedzieli współprzewodniczący AfD Tino Chrupalla oraz rzecznik ds. polityki zagranicznej grupy parlamentarnej CDU/CSU Jürgen Hardt. Rząd Niemiec będzie reprezentowany przez ambasadora Andreasa Michaelisa.

Oczekuje się, że na zaprzysiężeniu będzie obecny prezydent Argentyny Javier Milei, który również złożył wizytę Trumpowi po jego zwycięstwie w wyborach.

Jacy artyści wystąpią?

Wśród artystów, którzy wystąpią na różnych wydarzeniach podczas uroczystości inauguracyjnych, znalazła się Carrie Underwood, jedna ze zwyciężczyń amerykańskiego programu „Idol”. Zanim Trump złoży przysięgę, zaśpiewa ona „America the Beautiful”.

Na Balu Wolności i sobotnim wiecu MAGA wystąpi zespół Village People, którego dyskotekowe hity „Y.M.C.A” i „Macho Man” były wielokrotnie odtwarzane, gdy Donald Trump wychodził na scenę podczas swoich wystąpień w kampanii wyborczej. Potwierdzono również występy piosenkarza country Lee Greenwooda i śpiewaka operowego Christophera Macchio.

Co wydarzy się po zaprzysiężeniu?

Po inauguracji Donald i Melania Trump wprowadzą się ponownie do Białego Domu, a nowy rząd rozpocznie działalność. Oznacza to również, że nowy prezydent wprowadzi w życie nowe zarządzenia wykonawcze i najprawdopodobniej zacznie uchylać lub renegocjować umowy i traktaty, które USA zawarły z innymi krajami i organizacjami, takimi jak WHO.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

„C the Unseen”, czyli „Ujrzyj to, co niedostrzegane” – to motto, pod którym miasto Chemnitz w południowej Saksonii zaprasza od dziś, 18 stycznia, do odwiedzenia tegorocznej Europejskiej Stolicy Kultury. Dawne Karl-Marx-Stadt, jak nazywało się dzisiejsze Chemnitz w czasach komunistycznej NRD, przygotowało na nadchodzące miesiące ponad 200 projektów i tysiąc wydarzeń: festiwale, wystawy, koncerty, spektakle czy imprezy sportowe.

Na odwiedzających czeka na przykład duża wystawa poświęcona malarzowi Edvardowi Munchowi, której tematem przewodnim jest „Strach”, szlak artystyczny „Purpurowa Ścieżka”, który łączy miasto z okolicą. Garaże zostana przekształcone w miejsca spotkań i wymiany idei. Muzyczny maraton, z gatunkami muzyki od klasycznej po elektroniczną, będzie najdłuższą na świecie sceną i całodniowym spektaklem tanecznym, który umożliwi odwiedzającym udanie się w odkrywczą podróż przez miasto, inspirowaną powieścią Jamesa Joyce'a „Ulisses”.

– Program stworzyli mieszkańcy Chemnitz i regionu, to ich inicjatywy i pomysły – przekonuje dyrektor programowy Stefan Schmidtke. Według burmistrza Svena Schulze jako Europejska Stolica Kultury wschodnioniemieckie miasto chce pokazać się jako tętniące życiem i różnorodne, ale też z bliznami i pęknięciami.

Trudne dziedzictwo

Jednak Chemnitz ma też trudne dziedzictwo. Wciąż w pamięci pozostaje obraz zamieszek, wywołanych przez prawicowych ekstremistów późnym latem 2018 roku po zabójstwie 35-letniego Niemca przez ubiegającego się o azyl Syryjczyka. Doszło wówczas do rasistowskich ataków. – Chcemy pokazać, że jesteśmy czymś dużo więcej niż obrazy z przemarszu neonazistów, które w sierpniu 2018 roku obiegły świat – mówiła była burmistrz miasta Barbara Ludwig po ogłoszeniu w 2020 r. decyzji o przyznaniu Chemnitz tytułu Europejskiej Stolicy Kultury 2025.

Także w dzień inauguracji Europejskiej Stolicy Kultury prawicowi ekstremiści z grupy Wolni Saksończycy zorganizowali protest. Z kolei federacja związkowa DGB wezwała do kontrdemonstracji i udziału w wiecu przeciwko skrajnej prawicy. Rzecznik miejscowej policji Andrzej Rydzik poinformował w sobotę po południu, że „po obu stronach” zebrało się w sumie kilkaset osób.

Burmistrz Schulze bronił decyzji władz, które zezwoliły na demonstrację prawicowych ekstremistów. Jak mówił dziennikarzom, wolność wypowiedzi i demonstracji jest bardzo cennym dobrem. – Mam wielką nadzieję, że możemy dziś pokazać, gdzie stoi większość – mówił. I dodał, że celem Stolicy Kultury jest aktywizacja „milczącego centrum” społeczeństwa. To także jednak impuls dla rozwoju miasta, wspierany kwotą około 100 mln euro.

Władze miasta spodziewają się, że Europejską Stolice Kultury odwiedzi około dwa miliony gości.

„Saksoński Manchester”

250-tysięczne Chemnitz, położone u podnóża Rudaw, przez wieki znane było z produkcji tekstyliów i przemysłu maszynowego. Nazywane było „saksońskim Manchesterem”. Firma motoryzacyjna Auto-Union miała tu swoją siedzibę od 1936 roku. Naloty bombowe podczas II wojny światowej trwale zmieniły krajobraz miasta. Centrum i sąsiednie obszary mieszkalne zostały w dużej mierze zniszczone. Od czasów NRD wizerunek Karl-Marx-Stadt, jak nazywało się Chemnitz w latach 1953-1990, charakteryzował się przede wszystkim budynkami z wielkiej płyty. Upadek komunizmu i utrata tysięcy miejsc pracy zmusiły miasto do ponownej transformacji.

(DPA/ widz)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Zdaniem byłej kanclerz Angeli Merkel bez wsparcia USA i NATO Ukraina nie będzie w stanie pozostać niepodległym państwem po ataku Rosji. Partnerstwo transatlantyckie jest dziś jeszcze bardziej niezbędne niż dotychczas – powiedziała Merkel tuż przed zaprzysiężeniem Donalda Trumpa na prezydenta USA w poniedziałek (20.01.2025).

Wraz z inwazją prezydenta Rosji Władimira Putina na Ukrainę, podstawowa zasada powojennego porządku europejskiego, jaką jest nienaruszalność terytorialna, została unieważniona – stwierdziła Merkel jako główna mówczyni na noworocznym przyjęciu partii CDU Nadrenii Północnej-Westfalii w Duesseldorfie. Jak zaznaczyła, tylko razem z USA i w ramach NATO można osiągnąć to, „że Putin nie wygra wojny, a Ukraina pozostanie suwerennym państwem”.

Trump widzi tylko zwycięzców i przegranych

Merkel określiła Trumpa jako „wyjątkowego prezydenta”. Bronił „uzasadnionych interesów” USA, jednak we współpracy międzynarodowej nie wierzył w „sytuacje win-win”, lecz w to, że zawsze jest zwycięzca i przegrany. „Nie zmienimy Donalda Trumpa, ale możemy na niego zareagować” – powiedziała była kanclerz. Europa musi połączyć swoje interesy. Stany Zjednoczone byłyby również nierozsądne, gdyby nie szukały sojusznika w Europie. „Jesteśmy również silnym graczem” – wskazała i dodała: „Unia Europejska jest naszym ubezpieczeniem na życie”.

Wsparcie dla Merza

Rozpad koalicji rządzącej w Niemczech” w tak trudnych czasach wyraźnie uwydatnił konieczność zmiany rządu w Berlinie – powiedziała Merkel. Mamy nadzieję, że Friedrich Merz w wyborach do Bundestagu 23 lutego „uzyska mandat na stanowisko kanclerza federalnego”.

Po wyborach do Bundestagu w 2002 r. ówczesna liderka CDU Merkel usunęła Merza ze stanowiska przewodniczącego grupy parlamentarnej CDU/CSU, co poważnie nadwyrężyło ich relacje.

(DPA/jar)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Wydawnictwo Kiepenheuer & Witsch ma powody do zadowolenia. Zgodnie z oczekiwaniami wspomnienia byłej kanclerz Niemiec Angeli Merkel pt. „Wolność” okazały się sukcesem wydawniczym, a czytelników nie odstraszyła ani cena książki – 42 euro – ani jej objętość – 736 stron.

– Nawet teraz sprzedajemy jeszcze 12 tysięcy egzemplarzy tygodniowo, co jest sensacyjne – powiedziała przedstawicielka wydawnictwa Kerstin Gleba w rozmowie z portalem dziennika „Frankfurter Allgemeine Zeitung”.

Dotrzeć do młodych czytelników

– Zarówno dla nas, jak i autorek ważne było to, by dotrzeć do młodej publiczności – dodała. Według niej wywiad moderatorki Hazel Brugger z Angela Merkel miał 1,5 mln odsłon na kanale YouTube. Wielu użytkowników udostępniło jego fragmenty na mediach społecznościowych, dzięki czemu młodzi czytelnicy zwrócili uwagę na książkę byłej kanclerz. Około jednej trzeciej czytelników to osoby w wieku poniżej 40 lat. Wielu młodych ludzi pojawiało się także na spotkaniach z Merkel, na których podpisywała ona książkę, napisana razem z jej współpracowniczką Beate Baumann.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Zdaniem wydawczyni książka może zaciekawić także ludzi, którzy nie są zainteresowani polityką, bo opisuje szczególną historię życia Angeli Merkel. – Pokazuje ona, że to nie „ci na górze” uprawiają politykę, ale ludzie, którzy ze swymi mocnymi stronami i słabościami współkształtują nasze społeczeństwo – oceniła Gleba.

Sukces międzynarodowy

– W Niemczech do Świąt Bożego narodzenia sprzedaliśmy 600 tysięcy egzemplarzy. To naprawdę fenomenalny wynik – podkreśliła. Według niej także za granicą sukces książki jest „gigantyczny”. W USA w pierwszych tygodniach sprzedano 25 tysięcy egzemplarzy, w Wielkiej Brytanii 40 tysięcy, a w Holandii z 25 tysiącami sprzedanych egzemplarzy książka jest na pierwszym miejscu listy bestsellerów. Także we Włoszech i wszystkich krajach skandynawskich książka znajduje się wśród najlepiej sprzedających się pozycji.

Wspomnienia Angeli Merkel ukazały się 26 listopada ub. roku w 30 krajach świata.

(DPA/ widz)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

„O tej kwestii będzie się dyskutować, gdy przyjdzie na to czas” – zastrzegł Boris Pistorius w opublikoawnej w sobotę (18.01.20250 rozmowie z gazetą „Süddeutsche Zeitung”, pytany o udział niemieckich żołnierzy w ewentualnej misji w Ukrainie po zawieszeniu broni. „Jesteśmy największym krajem NATO w Europie. To oczywiste, że będziemy odgrywać określoną rolę i musimy wziąć na siebie odpowiedzialność” – dodał. Pistorius za kluczową kwestię uznał to, jak można zapewnić Ukrainie taki poziom bezpieczeństwa, aby Rosja nie zaatakowała ponownie za kilka lat. „Można wyczuć nerwowość, niepewność w odniesieniu do tego, co może się teraz wydarzyć w Waszyngtonie, kiedy nowy prezydent USA Donald Trump obejmie urząd” – powiedział szef resortu obrony Niemiec po wizycie w Ukrainie.

Socjaldemokrata zapowiedział również podróż do USA w najbliższym czasie, aby porozmawiać z administracją Trumpa. Kandydat na sekretarza obrony USA Pete Hegseth nie został jeszcze oficjalnie potwierdzony. „Jesteśmy jednak zainteresowani szybkim spotkaniem i wymianą pomysłów w Waszyngtonie na początku lutego” – zapewnił Pistorius.

Ponad trzyprocentowe wydatki na obronę

Niemiecki polityk mówił też w wywiadzie o potrzebie trwałego zwiększenia wydatków na obronność w obliczu zagrożenia ze strony Rosji i nowych żądań wobec NATO ze strony przyszłego prezydenta USA Donalda Trumpa. Jego zdaniem w perspektywie średnioterminowej wzrost tych wydatków w Niemczech powinien opiewać na co najmniej 30 miliardów euro. „W razie wątpliwości będziemy musieli raczej mówić o trzech niż o dwóch procent PKB (na obronność - red.)”– stwierdził.

„Obecnie wydajemy dwa procent produktu krajowego brutto na obronność, dzięki specjalnemu funduszowi (na Bundeswehrę) – kontynuował Pistorius. – Przy trzech procent mówimy o nieco ponad 120 miliardach euro w oparciu o dzisiejszy PKB. To o 30 miliardów euro więcej niż obecnie”. Według socjaldemokraty „tego nie da się po prostu wyciąć z budżetu wynoszącego 480 miliardów”. Kto twierdzi inaczej, tak jak choćby kandydat Unii CDU/CSU na kanclerza Friedrich Merz, wprowadza ludzi w błąd, ocenił. SPD chce między innymi złagodzić w tym celu kotwicę budżetową w konstytucji, która ogranicza możliwość zaciągania przez państwo nowych długów.

Obronność nieprzyjemnym tematem

Pistorius zaapelował o długoterminową gwarancję finansowania sił zbrojnych, nawet po wyborach. „Musimy planować na znacznie duższy czas niż tylko okresy legislacyjne. W szczególności potrzebujemy mapy drogowej na następne dziesięć lat” – podkreślił.

„Musimy od początku zadać sobie pytanie: Gdzie będziemy za dziesięć lat w obliczu obecnego zagrożenia? – kontynuował polityk SPD. – Co będzie potrzebne w kontekście nowoczesnych technologii, sztucznej inteligencji, dronów i innych bezzałogowych systemów uzbrojenia?” Jak dodał, „wtedy szybko stanie się jasne, że do połowy lat 30. będziemy musieli wydać, według dzisiejszych cen, od 130 do 150 miliardów euro tylko na inwestycje w zbrojenia i obronność”.

Boris Pistorius podkreślił, że brakuje mu odpowiedniej debaty w kampanii wyborczej do Bundestagu. Przy tym zdaje sobie sprawę; że „to nie jest przyjemny temat, choć dotyczy przyszłości ludzi, dlatego mogę tylko wciąż powtarzać: następne pokolenie zapyta nas, co zrobiliście dziesięć lat temu, abyśmy w 2035 roku mogli żyć w bezpieczeństwie”.

Naciski Trumpa

W NATO uzgodniono dotychczas wydatki na obronność na poziomie co najmniej dwóch procent PKB. Niemcy osiągnęły ten cel po raz pierwszy w ubiegłym roku – przede wszystkim dzięki specjalnemu funduszowi dla Bundeswehry, zatwierdzonemu po rozpoczęciu rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie. Prawdopodobnie zostanie on jednak wykorzystany najpóźniej do 2028 roku. W ubiegłym roku regularny budżet obronny wyniósł nieco poniżej 52 mld euro. Stanowi to około 1,2 procent produktu krajowego brutto.

Donald Trump w swojej kampanii wyborczej zagroził Europejczykom zakończeniem paktu o wzajemnej obronie w NATO, jeśli nie będą wydawać wystarczających środków na obronność. Ostatnio zażądał od partnerów wydatków na poziomie pięciu procent PKB.

(AFP/jar)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

18 stycznia 1945 roku mija 80 lat od dnia, w którym naziści rozpoczęli ewakuację obozu koncentracyjnego Auschwitz i wszystkich jego podobozów, w tym obozu zagłady Auschwitz II Birkenau.

Jak podaje izraelski Instytut Pamięci o Holokauście Jad Waszem, na zachód zostało popędzonych pieszo lub wywiezionych pociągami około 66 tysięcy więźniów. Głównie do Gross-Rosen, Buchenwaldu, Dachau i Mauthausen. „Co najmniej 15 tysięcy z nich straciło życie”, informuje Jad Waszem.

„Od tego zdjęcia zacząłem”

– Kiedy zmarł mój ojciec, poszedłem do jego sypialni i otworzyłem szufladę. Była tam mała skórzana saszetka pełna dokumentów. Wśród nich było także jego zdjęcie z obozu pracy – mówi Lion Tokkie, holenderski Żyd rocznik 1948, w rozmowie z DW. – Tak, moi rodzice byli Żydami i ja też jestem Żydem – potwierdza. – Jestem z tego bardzo dumny.

Teraz, na emeryturze, jeździ po Europie i opowiada o Żydach. – O Żydach, którzy zostali zamordowani – podkreśla.

Jego ojciec był krawcem w teatrze. – W tamtych czasach był to normalny zawód dla Żyda – mówi Tokkie. Po zajęciu Holandii przez III Rzeszę teatr został zamknięty. Ojciec Liona stracił pracę i z tego powodu został internowany w jednym z obozów pracy, które Niemcy utworzyli dla bezrobotnych Żydów.

Kamp (obóz) Kremboong znajdował się w północno-wschodniej części kraju, około 28 kilometrów na południe od Kamp Westerbork zbudowanego jeszcze przez rząd holenderski wiosną 1939 roku jako „centralny obóz dla uchodźców”. Mieli w nim znaleźć schronienie głównie Żydzi z Niemiec i Austrii, którym udało się uciec przed nazistami.

– Od tego zdjęcia zacząłem – mówi Tokkie.

„Nie jestem historykiem z wykształcenia"

– Nie, na tym zdjęciu mój tato nie był w pasiaku. W Holandii tego nie używali – wyjaśnia. Żydzi w obozach pracy mogli ubierać się normalnie, robić sobie zdjęcia, a nawet wysyłać je do swoich rodzin.

– Nie jestem historykiem z wykształcenia – mówi Lion. Najpierw stał się krawcem, jak jego ojciec i wielu innych w rodzinie przed nim. Później został inżynierem w ready made cloth industry, czyli prêt-à-porter, przemyśle ubrań gotowych do noszenia. W końcu pracował jako informatyk.

Dopiero na krótko przed przejściem na emeryturę zajął się historią Holokaustu. Od tego czasu odwiedził już niemal wszystkie nazistowskie obozy koncentracyjne w Europie.

Odkrycie w Jad Waszem

Przypomina to nieco historię, którą niemiecki wypędzony, Rembert Boese, relacjonował DW kilka lat temu (https://p.dw.com/p/3pXOL). Zaczynała się ona od rodzinnej opowieści o więźniach, których widziano z okien jego rodzinnego domu w Glatz, dzisiejszym Kłodzku, w zimowy dzień 1945 roku. Dopiero kilkadziesiąt lat później, podczas podróży do Izraela, gdzie odwiedził Jad Waschem, odkrył, że ci ludzie w pasiakach byli żydowskimi więźniami pędzonymi w marszu śmierci z Auschwitz-Birkenau do Geppersdorf (Milęcice) w zachodniej części Dolnego Śląska.

Boese zrobił bardzo dużo, by nagłośnić ten nieznany marsz śmierci. Również Tokkie znalazł tę jego historię w internecie. W końcu po kilku miesiącach obaj spotkali się w Kłodzku, gdzie we wspólnej rozmowie opowiedzieli dzisiejszym polskim mieszkańcom miasta o marszu śmierci, który przez nie przeszedł.

„Łyżka zupy, łyżka Holokaustu”

Po tej debacie Lion ma jednak pewien problem: – Boese nie myśli o Żydach, gdy mówi o tym marszu śmierci – uważa. – Mówi raczej o wypędzonych, takich jak on sam, którzy jak ci Żydzi również musieli wyjechać. Ale tego przecież nie można porównywać – podkreśla Tokkie.

Następnie przez chwilę milczy.

– Ale ja go rozumiem – mówi znowu. – W piątek wieczorem, gdy zaczyna się szabat, żydowska rodzina zwykle je zupę. Wygląda to mniej więcej tak: jedna łyżka zupy, jedna łyżka Holokaustu. Jedna łyżka zupy i znów łyżka Holokaustu.

Kolejna pauza.

– Z wypędzonymi jest podobnie: jedna łyżka zupy, jedna łyżka wypędzenia. Łyżka zupy i łyżka wypędzenia.

Ponad sto marszów śmierci

Tokkie poświęca dużo czasu na badanie tego przerażającego finału okrutnej historii niemieckich obozów koncentracyjnych i zagłady, jakim były marsze śmierci.

– Termin marsz śmierci był pierwotnie używany przez więźniów nazistowskich obozów koncentracyjnych, a później został przyjęty przez historyków Holokaustu – wyjaśnia Jad Waszem na swojej stronie internetowej.

W swoich ostatnich konwulsjach niemiecki przemysł śmierci próbował dokończyć swoje potworne zadanie. Nawet na kilka dni przed samobójstwem Hitlera i kapitulacją Trzeciej Rzeszy, więźniowie obozów koncentracyjnych byli znów pędzeni w marszach śmierci.

– Było około stu marszów śmierci z prawie każdego obozu do innego obozu – mówi Lion Tokkie. – A nawet więcej, ponieważ wiele nie zostało udokumentowanych – dodaje. Kwestia ta jest jego zdaniem o wiele, wiele bardziej złożona, niż nam się dziś wydaje.

Westerbork. Przejście ku śmierci

Ojciec Liona nie szedł w żadnym marszu śmierci. Uciekł, gdy w nocy z 2 na 3 października 1942 roku Niemcy zaczęli przenosić wszystkich Żydów z obozów pracy do Westerbork. Tej samej nocy ich żony i dzieci, które wciąż mieszkały w swoich domach, również zostały zabrane do Westerbork.

Były obóz dla uchodźców stał się „policyjnym obozem przejściowym”. W to, że jest to przejście do śmierci, większość więźniów obozu nie wierzyła.

Pomiędzy 15 lipca 1942 roku a 13 września 1944 roku z Westerbork odjechały łącznie 93 pociągi. Do Theresienstadt, Bergen-Belsen, Sobiboru i Auschwitz.

„Prawie 107 tysięcy ze 140 tysięcy Żydów, którzy mieszkali w Holandii przed 1940 rokiem, zostało (...) deportowanych. Co najmniej 102 tysiące z nich zostało zamordowanych lub zmarło w nazistowskich obozach koncentracyjnych i obozach zagłady w wyniku nieludzkich warunków życia”, informuje holenderska wystawa poświęcona Holokaustowi.

Straumatyzowany Żyd z II wojny światowej

Po ucieczce ojciec Liona dołączył do ruchu oporu. Potem dostał zadanie szpiegowskie i pojechał do Saarbrücken. Gdy jego grupa w Holandii wpadła i została rozbita, uciekł do Szwajcarii i został internowany w obozie dla uchodźców w Bazylei.

– Po kapitulacji Niemiec komendant obozu przyszedł i zapytał go, czy pomoże Amerykanom w likwidacji obozów koncentracyjnych Dachau i Mauthausen. Zgodził się. Następnie przewiózł 2500 hiszpańskich i włoskich Żydów do Mediolanu i Genui – mówi Lion Tokkie. – Eisenhauer dał mu za to medal. Potem wrócił do Holandii i żył jak straumatyzowany Żyd z II wojny światowej.

Eliminowanie świadków

25 stycznia 1945 roku, tydzień po ewakuacji Auschwitz, rozpoczęła się likwidacja obozu koncentracyjnego Stutthof pod Gdańskiem. Z około 50 tysięcy jego więźniów zginęło 26 tysięcy, podaje Jad Waschem na swoim portalu.

Nie były to jednak pierwsze marsze śmierci II wojny światowej. Już latem '44 roku, po rozpoczęciu sowieckiej ofensywy, ewakuowano obozy w krajach bałtyckich oraz we wschodniej i centralnej Polsce.

Celem marszów śmierci było „wyeliminowanie świadków morderstw, a z drugiej strony wykorzystanie żydowskiej siły roboczej w Niemczech i Austrii do samego końca”, wyjaśnia Jad Waszem.

Ćwierć miliona ofiar

Wraz z postępem frontu opróżniane były kolejne obozy. Na początku lutego 40 tysięcy więźniów z dolnośląskiego obozu koncentracyjnego Gross-Rosen i jego podobozów ewakuowano do Dory-Mittelbau, Flossenbürga, Buchenwaldu, Mauthausen, Dachau, Bergen-Belsen i Sachsenhausen. Również w lutym „20 tysięcy żydowskich więźniów obozów pracy przymusowej w Górach Sowich zostało zamordowanych na krótko przed ewakuacją lub podczas marszu”.

W kwietniu marsze śmierci wyruszyły z obozów, które kilka tygodni wcześniej były celami marszów: z Buchenwaldu czy z Dory-Mittelbau. Jeszcze na kilka dni przed końcem wojny, pod koniec kwietnia, więźniowie obozów koncentracyjnych Flossenburg, Sachsenhausen, Neuengamme, Magdeburg, Mauthausen i Ravensbrück musieli wyruszyć w ostatnich marszach śmierci.

„Łącznie od lata 1944 roku do końca wojny zginęło od 200 tysięcy do 250 tysięcy więźniów nazistowskich obozów koncentracyjnych. Jedną czwartą do jednej trzeciej tych ofiar stanowili Żydzi”, informuje Jad Waszem w artykule poświęconym marszom śmierci.

Czerwona plama na białym śniegu

Kiedy Lion Tokkie mówi „o Żydach, którzy zostali zamordowani”, nie lubi cytować tych wszystkich liczb swoim słuchaczom. Woli opowiadać historie, które usłyszał od świadków tych wydarzeń.

Jak tę, którą opowiedziała mu pani Ahrler: – „Byłam z mamą, miałyśmy kupić coś do jedzenia”, zaczęła. „Potem tam szli ci mężczyźni. Jeden z nich nie czuł się dobrze. Niemiecki strażnik natychmiast go zastrzelił. Od tamtej pory noc w noc widziałam, jak ten człowiek się przewraca, jak krew płynie mu z głowy i jak wsiąka w biały śnieg, a czerwona plama staje się większa i większa”.

Albo tę o Mosesie Todelu, 18-latku, który poślubił dziewczynę z sąsiedztwa, by uniknąć deportacji. Na próżno. Trafił do Blechhammer, Blachowni Śląskiej. Stamtąd w styczniu '45 wyruszył w marszu śmierci do Gross-Rosen. Ale przeżył. Wyjechał do Ameryki i zamieszkał w Guilford. – Poznałem go, gdy miał 92 lata – mówi Tokkie.

– „Byliśmy głodni”, powiedział mi – mówi Lion. – W którymś momencie zobaczył kobietę, która coś gotowała. Podszedł do niej i dostał kilka kartofli. I miał już odejść, gdy pojawił się chłopiec z Hitlerjugend, który natychmiast chciał strzelać. Ale ta kobieta zaczęła krzyczeć: „Nie strzelaj! Nie strzelaj!” Nie strzelił. Moses przeżył.

Lion Tokkie zna wiele takich historii. – Ważne jest, aby na przykład pokazać ludziom, jak dr Carl Clauberg prowadził swoje „medyczne eksperymenty” na kobietach w bloku 10. Albo „eksperymenty na dzieciach” dra Josefa Mengele. Albo jak Mengele zaglądał przez małe okienko w drzwiach do komory gazowej, żeby sprawdzić, czy wszyscy już nie żyją – mówi w rozmowie z DW.

– Trzeba iść przy tym aż do najdrobniejszego detalu. Tak, aby to pozostało w tych ludziach – podkreśla.

„Po wielu perypetiach, Polska ponownie ma swoje przedstawicielstwo przy bulwarze Unter den Linden” – pisze w sobotę (18.01.2025) stołeczna niemiecka gazeta „Berliner Zeitung”. Relacjonując uroczystość otwarcia ambasady, redaktor naczelny dziennika Tomasz Kurianowicz zwrócił uwagę na słowa ministra spraw zagranicznych Radosława Sikorskiego, że planowanie i budowa polskiej placówki trwała dłużej niż realizacja projektu lotniska BER w Berlinie.

Ze względu na kilkakrotne przesuwanie terminu oddania do użytku, lotnisko BER stało się symbolem niezdolności do terminowej realizacji wielkich projektów w Niemczech.

Długa droga do nowej siedziby ambasady

Autor zwraca uwagę na doskonałą lokalizację ambasady – przedstawicielstwa Rosji, Francji, UE i USA znajdują się „o rzut kamieniem”, a do centrali rządu Niemiec można „dotrzeć na piechotę”. Działka, na której stoi budynek ambasady, Polska otrzymała w 1964 r. od władz NRD – przypomniał Kurianowicz. Autor opisał następnie długi proces powstawania i realizowania projektu. W 2009 r. zapadła decyzja o wyburzeniu dawnego budynku i budowie nowej siedziby. Konkurs wygrało biuro projektowe JEMS Architekci.

Kurianowicz podkreślił, że fasada polskiej ambasady – w przeciwieństwie do okolicznych budynków – ma formę pergoli. Przede wszystkim w nocy, gdy oświetlone jest tylko atrium oraz wewnętrzny środek pergoli, a skierowana ku ulicy reszta budynku pozostaje zaciemniona, wejście generuje siłę przyciągania nie mniejszą niż stojąca w pobliżu Akademia Sztuk.

Dowód na wzrost geopolitycznego znaczenia

Autor zastrzega, że budynek ambasady nie jest „przełomowym projektem”, ale może się nim stać, jeżeli pomieszczenia placówki zostaną odpowiednio ożywione, przede wszystkim wydarzeniami kulturalnymi. Instytut Kultury Polskiej „pęka w szwach” i czeka niecierpliwie na możliwość wprowadzenia się do nowego budynku. Powołując się na anonimowe źródło, Kurianowicz pisze, że do przeprowadzki zapewne nie dojdzie, gdyż organizowanie imprez w ambasadzie, znajdującej się naprzeciwko ambasady Rosji, byłoby zbyt problematyczne.

Lokalizacja ambasady w samym centrum stolicy Niemiec podkreśla zdaniem „Berliner Zeitung” „skokowy wzrost” geostrategicznego znaczenia Polski wynikający z jej kluczowej roli po ataku Rosji na Ukrainę. „Parapetówka sprawiała wrażenie rodzinnej uroczystości. Po tym wszystkim, co Niemcy uczynili Polakom, jest to nadludzkie osiągnięcie” – podsumował Kurianowicz.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

„Nie bez powodu uldze na Bliskim Wschodzie z powodu porozumienia w sprawie zakładników towarzyszy spory sceptycyzm” – pisze „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. W negocjacjach między Izraelem a Hamasem diabeł zawsze tkwi w szczegółach, które były przedmiotem sporów nawet po ogłoszeniu porozumienia (...). To, jak daleko sięga wpływ Trumpa i jego zainteresowanie rozwiązaniem konfliktu na Bliskim Wschodzie, okaże się, gdy rozpocznie się druga faza porozumienia. Zakłada ona całkowite wycofanie z Gazy, co prawdopodobnie doprowadziłoby do rozpadu koalicji rządowej Netanjahu. „Szanse nie wyglądają zbyt dobrze. Jednak w tej beznadziejnej sytuacji każda najmniejsza zmiana jest na wagę złota” – czytamy.

Według „Süddeutsche Zeitung” „to nie dalekowzroczność, nie wnikliwość, nie nagła empatia i nie pragnienie pokoju skłoniły rząd Izraela do zawarcia porozumienia w sprawie Strefy Gazy. Powodem jest jedynie to, że premier Beniamin Netanjahu znalazł się w taktycznej pułapce, między młotem a kowadłem, pomiędzy żądaniami Donalda Trumpa a groźbami swoich skrajnie prawicowych partnerów koalicyjnych (...). To przygnębiające, że jedynie wewnętrzne interesy polityczne decydują o wojnie i pokoju na Bliskim Wschodzie, o losie mieszkańców Strefy Gazy i zakładników. To oburzające, że rząd izraelski pozostał stabilny, gdy 7 października 2023 roku porwano zakładników, ale nikt nie wziął odpowiedzialności za tę klęskę, a teraz rząd ten zaczyna się chwiać, ponieważ mają oni zostać uwolnieni. Tylko jedno, niestety, nie jest zaskakujące. Z takim rządem w Jerozolimie cierpią dwa narody – Palestyńczycy i Izraelczycy”.

„Rhein-Neckar-Zeitung” z Heidelbergu konstatuje: „Sceptycy zakładają, że Izraelczycy nie wycofają się, ponieważ spowodowałoby to rozpad sojuszu rządowego Beniamina Netanjahu. Ale: Czy byłby w ogóle lepszy moment dla Netanjahu, by wysłać współrządzących z nim skrajnych prawicowców i fanatyków do opozycji? W przypadku nowych wyborów to sam Netanjahu byłby tym jedynym, który postawiłby granice Hamasowi, sprowadził zakładników do domu, zneutralizował Hezbollah w Libanie i osłabił Syrię za pomocą efektu domina. Lepszych (powtórnych) argumentów wyborczych premier, ścigany przez izraelski wymiar sprawiedliwości, nie znajdzie”.

W ocenie platformy „t-online” z Berlina „istnieją powody, aby sabotować porozumienie – dla Hamasu, który przegrywa na drodze pokojowej, i dla Netanjahu, który pozostanie premierem na czas wojny. Przed nami sześć długich tygodni, podczas których wiele może się wydarzyć. Jednak roślinka nadziei została zasadzona. Może znajdą się ogrodnicy w Waszyngtonie, Rijadzie, Kairze, a być może nawet w Jerozolimie i Gazie, którzy będą ją pielęgnować. Czy w to wierzyć? Trzeba, bo alternatywa jest okrutna“.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Hotel „Smartel” w Ahaus, 40-tysięcznym mieście w regionie Münsterland w Nadrenii Północnej-Westfalii. Gość przybywa z walizką na kółkach w ręku i skanuje telefonem komórkowym kod QR przy wejściu do hotelu, aby dostać się do swojego pokoju.

W hotelu bez recepcji smartfon służy za klucz, a także jako kontroler ogrzewania i oświetlenia. W środku nie ma nawet włączników światła. Po korytarzu cicho przemyka robot-odkurzacz. Personel można spotkać co najwyżej podczas śniadania.

– To był kiedyś „Ratshotel Residenz”, największy hotel w miejscowości – opowiada Peter Sommer, który oprowadza po Smart City Ahaus. W latach 90. kręcono tu popularny niemiecki program telewizyjny Traumhochzeit („Wesele marzeń”).

Ale w pewnym momencie długoletni najemca nie chciał już kontynuować działalności. A pustostan na skraju strefy dla pieszych to nic dobrego dla miasta.

W 2017 roku budynek kupił producent oprogramowania Tobit i gruntownie zmodernizował ten obiekt. Obecnie Smartel z 44 pokojami jest prawie zawsze w pełni zarezerwowany. Jest to jeden z ponad dwóch tuzinów obiektów pokazowych, które Tobit prowadzi przy swojej siedzibie w Ahaus, aby zademonstrować możliwości swojej platformy sieciowej chayns. Raz w miesiącu Tobit oferuje zainteresowanym możliwość wzięcia udziału w otwartej wycieczce. Nawet jeśli w ponury grudniowy dzień są tylko dwie osoby, nie ma to żadnego znaczenia: Peter Sommer zabiera nas na wycieczkę.

Aplikacja do wszystkiego

To, co od razu rzuca się w oczy, to okrągłe, niebiesko-białe naklejki. W środku znajduje się kod QR, a wokół napis chayns. Naklejki są niemal wszędzie: na stołach w restauracjach i drzwiach hoteli, łodziach i rowerach, półkach w supermarketach oraz szafce z grami w parku. Służą do odblokowywania, wypożyczania, kupowania i rezerwowania różnych rzeczy.

Pod koniec roku Ahaus zostało wyróżnione jako najinteligentniejsza gmina na obszarach wiejskich w ogólnokrajowym konkursie Digitale Orte 2024 organizowanym przez inicjatywę Deutschland – Land der Ideen (Niemcy - kraj pomysłów).

Jury szczególnie doceniło fakt, że wszystkie aplikacje są dostępne na centralnej platformie z jedną aplikacją po jednorazowej rejestracji z danymi kontaktowymi i danymi bankowymi.

Zapewnia ona dostęp do ofert handlowych oraz usług i informacji administracji miejskiej i marketingu miejskiego. Dokumenty, vouchery i bilety są przechowywane w osobistym profilu użytkownika.

Czy tak właśnie wygląda przyszłość?

Margarete pochodzi z sąsiedniej miejscowości Velen, jest terapeutką zajęciową i zawodowo nie ma nic wspólnego z cyfryzacją ani sztuczną inteligencją. Po prostu chce wiedzieć, co przyniesie przyszłość. Opowiada, że w jej małym miasteczku nie ma już supermarketu, a jeśli chce się wyjść wieczorem do restauracji, trzeba rezerwować stolik z kilkudniowym wyprzedzeniem.

Ahaus jest średniej wielkości miastem, które, podobnie jak wiele innych, musi walczyć z wyludnieniem. Małe sklepy i kina znikają. Pubom, barom, klubom, restauracjom i kawiarniom brakuje personelu, a starzy właściciele nie mają następców. Odpowiedź na każdy z tych problemów brzmi: cyfryzacja.

Bezosobowa gastronomia

„Colin, Elisana, gdzie jesteście?” – pojawia się na wyświetlaczu „cyfrowego sklepu z kebabami” TKWY. Zamówione przez nich burgery i frytki są już gotowe. Kiedy przyjeżdżają, uwierzytelniają się za pomocą aplikacji i wtedy torba po prostu spada na tacę.

– Trochę to bezosobowe – zauważa Margarete. Tęskniłaby za rozmowami z sprzedawcą. – Ale efektywne – odpowiada Peter Sommer. Personel zajmuje się wyłącznie gotowaniem. Nieważne jest, jak dobre są jego umiejętności językowe.

Lokal Offsite na centralnym placu jest jeszcze ciemna i opustoszała późnym popołudniem. Przewodnik firmy Tobit skanuje kod QR przy wejściu. Nagle lokal ożywa. Włączają się światła, wysuwa markiza, zaczyna migać logo dużej marki piwa, otwierają się drzwi, a na wielu ekranach zaczynają lecieć mecze piłkarskie i teledyski muzyczne.

Za wirtualną opłatą można również włączyć własną playlistę i nagrzewnicę powietrza. Gdy tylko jesteśmy w środku, ktoś potrząsa zamkniętymi drzwiami i też chce wejść. Ale nic z tego, bo Peter Sommer chce tylko zademonstrować, jak uruchomić obiekt gastronomiczny za pomocą jednego kliknięcia.

Żadnej gotówki, żadnej dyskusji

Również pod innymi względami wszystko działa przy minimalnym udziale personelu. Barman wydaje tylko to, co gość wcześniej opłacił online. Nie ma już dyskusji o tym, co zostało zapisane na podkładce pod piwo ani kto może spożywać alkohol, ponieważ dane osobowe są zapisane na koncie chayns.

Wieczorem właściciel lokalu wraca do domu, nie musząc odwozić gotówki do banku. W tym czasie lokal samodzielnie składa zamówienie, aby uzupełnić zapasy.

Gospodarstwa rolne, kluby sportowe i inne korzystają z chayns, aby sprzedawać swoje produkty przez całą dobę bez gotówki lub udzielać dostępu do swoich lokali. W centrum uwagi znajduje się jednak branża gastronomiczna, która cierpi na niedobór wykwalifikowanych pracowników. Według firmy Tobit prawie 80 procent restauratorów korzysta z platformy: od budek z kebabem po hotele na zamku. Goście robią prawie wszystko sami, a mimo to nie są to punkty samoobsługowe.

Lokalna waluta

– Możemy wypróbować nową technologię i udostępnić ją innym miastom – wyjaśnia firma. W Ahaus łatwiej jest przetestować coś w trybie beta, ponieważ gmina i ludność biorą w tym udział. – Uczestniczymy w prawdziwym laboratorium. Jesteśmy królikami doświadczalnymi, ale mamy tutaj rzeczy, których inni nie mają – mówi Benedikt Hommöle, szef Ahaus Marketing & Tourismus GmbH.

Liczni odwiedzający Smart City chętnie zabierają pomysły do swoich miast. Jednym z najczęściej kopiowanych rozwiązań na początek cyfryzacji jest bon miejski: według firmy Tobit taką cyfrową, lokalną walutę wprowadziło już ponad 70 gmin.

W Ahaus nagradzani są w tej formie nowoprzybyli mieszkańcy i zwycięzcy cotygodniowego quizu miejskiego, a pracodawcy wypłacają w ten sposób premie miesięczne. To także popularna forma upominków czy kieszonkowego.

Pieniądze można jednak wydać tylko w obrębie miasta i tylko w krótkim czasie. Istnieje prawie 200 punktów akceptacji. Można za nie kupić karmę dla psów, zamówić bułki i nowe opony. Pieniądze pozostają w mieście, wyjasnia Hommöle. Każdego roku w ten sposób realizowane są transakcje na prawie 800 000 euro.

Nic dziwnego, że prawie każdy w Ahaus ma chaynsID. Można to wytłumaczyć między innymi pandemią: Testy i szczepienia były organizowane za pośrednictwem platformy. Miasto znajduje się również blisko granicy z Holandią, a płatności cyfrowe są znacznie bardziej powszechne u naszych sąsiadów.

– To jest przyszłość, prawda? – mówi na koniec wycieczki Margarete i chce przysłać tu także swoje dzieci. Dla większości odwiedzających Ahaus to czyste science fiction. Niedawno Peter Sommer gościł tu dziesięciu holenderskich burmistrzów. „Jak na Niemcy – nieźle!” – podsumowali.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Znaczny wzrost liczby zgłoszeń odnotowano w takich kościelnych prowincjach jak Bawaria, Westfalia i Hanower – wynika z ankiety Ewangelickiej Służby Prasowej (epd), na którą odpowiedziało 20 kościołów regionalnych.

Na przykład w Kościele Ewangelickim Westfalii liczba zgłoszonych przypadków wzrosła z 37 w 2023 r. do 60 przypadków w 2024 r.

Na potrzeby raportu z 2024 roku niezależny zespół badaczy przeanalizował przyczyny i zakres przemocy seksualnej w Kościele ewangelickim. W swojej analizie doszli do co najmniej 2225 ofiar i 1 259 sprawców, w tym 511 pastorów. Jednocześnie zaznaczono, że istnieje wysoka liczba niezgłoszonych przypadków. Było to pierwsze ogólnokrajowe badanie tego rodzaju.

"To niezwykle pozytywne"

Kościół Ewangelicki w Niemczech (EKD), do którego należy 20 kościołów regionalnych, z zadowoleniem przyjął fakt, że do stosownych władz kościelnych zgłosiło się wiele nieznanych dotąd ofiar. – To niezwykle pozytywne, że dzięki naszemu raportowi, zgłasza się coraz więcej poszkodowanych osób i że możemy przyspieszyć proces rozprawiania się z przeszłością – powiedział rzecznik EKD.

Według EKD, od 2012 roku kościoły regionalne wydały około 14,5 miliona euro (stan na 31 grudnia 2023 r.) na świadczenia materialne dla ofiar molestowania.

EKD reformuje obecnie system wypłaty odszkodowań. Celem jest osiągnięcie standaryzacji i większej przejrzystości.

(EPD/du)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Najbardziej niezadowoleni z demokracji są mieszkańcy wschodnich Niemiec. Podczas gdy niezadowolenie z demokracji wyraziło 36 proc. Niemców z zachodnich landów, odsetek niezadowolonych wschodnich Niemców wyniósł 53 proc. Jednocześnie ideę demokracji popiera 98 proc. respondentów – wynika z badań naukowców z Uniwersytetów w Jenie i Halle-Wittenberdze oraz Instytutu Nauk Społecznych im. Leibniza w Mannheim.

Carsten Schneider, pełnomocnik rząd RFN ds. Niemiec Wschodnich, skomentował, że wyniki sondażu związane są z poczuciem traktowania z góry oraz brakiem stosownej reprezentacji Niemców ze wschodnich landów w życiu politycznym, społecznym i gospodarczym Niemiec.

– Potrzebujemy więcej Niemców wschodnich na stanowiskach kierowniczych – zaapelował polityk niemieckiej socjaldemokracji.

Niezadowolenie z demokracji jest najwyższe w słabych strukturalnie regionach wschodnich Niemiec, gdzie sięga 56 procent. Związek między brakiem zaufania do demokracji i państwa a strukturalną słabością regionu jest oczywisty, powiedział Schneider.

– Ludzie muszą mieć szanse życia na dobrym poziomie bez względu na region kraju. Nie możemy stracić z oczu tego przesłania Ustawy Zasadniczej – ostrzegł pełnomocnik.

Zgodność w kwestii praw podstawowych

Ludność Niemiec jest w dużej mierze zgodna co do podstawowych praw demokratycznych. Równe prawa dla mężczyzn i kobiet

popiera 95 procent ankietowanych. Pokojowe współistnienie wszystkich religii jest czymś, czego chce 89 procent. Dla kontrastu, tylko 56 procent chce żyć w społeczeństwie, w którym imigracja jest postrzegana jako szansa, a tylko 57 procent opowiada się za przyszłością neutralną dla klimatu.

W badaniu w kwietniu i maju 2024 r. wzięło udział około 4000 respondentów.

(DPA/du)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

– To nie jest prawdą – powiedział w piątek (17.01.2025) w Berlinie rzecznik minister spraw wewnętrznych Nancy Faeser (SPD). Co prawda członkostwo w AfD może budzić wątpliwości co do lojalności wobec konstytucji, która wymagana jest od urzędników, i zasadniczo istnieje możliwość wszczęcia postępowania dyscyplinarnego. – Ale nie ma tu mowy o automatyzmie – dodał rzecznik MSW.

W ostatnich dniach portale społecznościowe i media donosiły o planach ministerstwa i spekulowały, że funkcjonariusze policji federalnej, którzy angażują się w AfD, mają zostać usunięci ze służby na mocy dekretu.

Przewodnicząca AfD i kandydatka na kanclerza Alice Weidel oświadczyła w środę (15.01.2025) , że jest to „niezgodny z podstawowymi prawami atak na wolność poglądów politycznych oraz niezależność naszych służb bezpieczeństwa”. Weidel oskarżyła Faeser o „poważne nadużycie urzędu” i mówiła o „politycznie motywowanych czystkach we władzach”. Jak podkreśliła, AfD będzie się przed tym bronić „wszelkimi legalnymi środkami”.

Zależy od konkretnego przypadku

Rzecznik niemieckiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych odwołał się do obowiązujących przepisów. Jak podkreślił, zawsze zależy to od „konkretnego przypadku”. Co więcej, nie jest to tylko kwestia samego członkostwa, ale także aktywnego zaangażowania oraz na przykład tego po stronie jakiego krajowego stowarzyszenia.

AfD jest na szczeblu federalnym obserwowana przez Urząd Ochrony Konstytucji jako podejrzany przypadek ekstremizmu prawicowego. Niektóre struktury krajowe są już sklasyfikowane jako zdecydowanie skrajnie prawicowe.

Rzecznik MSW podkreślił, że „w żadnym wypadku nie należy łączyć wszystkich przypadków”. Jak dodał, obowiązek lojalności wobec konstytucji dotyczy wszystkich urzędników służby cywilnej, a nie tylko policji federalnej.

(AfP/jar)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Bartek Regus z restauracji „Familijna” z Żerkowa w Wielkopolsce żartuje, że potrawy, które serwuje, są dla odważnych. Chętnych do próbowania np. czerniny z kaczymi żołądkami jednak nie brakuje.

– Co chwilę słyszę od Niemców: ‘moja babcia to robiła!' – mówi Regus. – Mamy w Wielkopolsce wiele wspólnych smaków z Niemcami: metka, smalec, kiełbasa smażona, kapusta. Stawiamy w naszej kuchni na tradycję i powrót do korzeni.

Wyjście na świat

Na odwagę i ciekawość w próbowaniu nowych rzeczy wśród klientów Zielonego Tygodnia liczy Emilia Sznajder. Jej rodzinna firma z Dolnego Śląska już od trzech pokoleń wytwarza kiszonki. Jak mówi pani Emilia, w Niemczech – poza kiszoną kapustą – dominują w słoikach warzywa w zalewie octowej.

– Po minie osób, które spróbują np. kiszonej rzodkiewki widać najpierw zaskoczenie, ale potem zwykle słyszę, że smakuje – opowiada współwłaścicielka firmy „MSznajder”. Na targach gospodarstwo prezentuje się po raz drugi, po dziewięciu latach przerwy.

– Dla nas jest to prestiż, okazja, żeby wyjść z pola do świata – przyznaje. – Poza tym Bałkany też robią kiszonki, Azja kisi, Wschód kisi – możemy się tu wspólnie powymieniać doświadczeniami.

Degustacja na miejscu

Na targach obecne są firmy z Wielkopolski, Pomorza i Kujaw, Dolnego Śląska oraz Pomorza. Większość polskich wystawców nastawia się podczas berlińskich targów rolno-spożywczych na sprzedaż bezpośrednią. Ich produkty można kupić na miejscu, ewentualnie spróbować za niewielką cenę.

– Niemcy przychodzą na targi, żeby konsumować tu i teraz – mówi Dagmara Semrau z winiarni Lipka Wielka. – Trudno namówić kogoś, żeby kupił butelkę wina, za to wielu chce go spróbować. Dlatego wprowadziłam degustację za jedno euro. W Polsce robię to za darmo, ale tam klienci chętniej kupują wino do domu.

Rozwój w pandemii

Niektóre firmy próbują na targach w Berlinie nawiązać kontakty z niemieckimi odbiorcami, inne przyznają, że są zbyt małe, żeby zwiększać produkcję i konkurować na międzynarodowym rynku. Współpraca z niemieckimi podmiotami handlowymi uchodzi za niełatwą.

– Od czterech lat jesteśmy obecni w Niemczech w sieci Alnatura, ale ostatnio ta współpraca osłabła – mówi Magdalena Barczyk. Jej rodzinna firma „Micro Food” specjalizuje się w „pufingowaniu” owoców, warzyw i sera. Poprzez odparowanie wody powstają zdrowe przekąski bez konserwantów czy dodatków. Co ciekawe, w rozwoju firmy pomogła pandemia koronawirusa.

– Ludzie, siedząc w domach, zaczęli szukać zdrowych przekąsek – tłumaczy Piotr Barczyk, współwłaściciel firmy.

Pandemia miała też wpływ na większe zainteresowanie produktami pasieki Garwół z Dolnego Śląska.

– To Covid sprawił, że klienci wrócili do produktów organicznych: propolisu, pierzgi, miodów – wylicza Piotr Oksanicz. – Wszyscy chcemy być przecież zdrowsi, odporniejsi.

Wiele polskich firm, które wystawiają się na targach, przyznaje, że prowadzi działania edukacyjne, w tym także dla dzieci. Niektórzy mówią, że w ten sposób chcą wychować przyszłego klienta, dla innych ważny jest aspekt edukacji zdrowotnej. W ofercie są m.in. warsztaty kiszenia, zdrowego odżywiania, czy odpowiedniego podejścia do pszczół.

– Ważne, żeby nie bać się pszczół. Ich rola w naszym żywieniu jest nieoceniona. Dzięki nim żyjemy – mówi Piotr Oksanicz.

Wyzwania dla rolników

Tagi Międzynarodowy Zielony Tydzień w Berlinie odwiedził w piątek (17.01.) minister rolnictwa i rozwoju wsi Czesław Siekierski. Jak stwierdził, udział Polski w tym wydarzeniu jest tradycją, Niemcy są bowiem krajem, do którego Polska eksportuje najwięcej żywności.

– Nasza prezydencja w Radzie UE przypada na okres pełen wyzwań w rolnictwie europejskim – stwierdził Czesław Siekierski w rozmowie z DW. – Mamy problemy pod względem utrzymania konkurencyjności rolnictwa europejskiego, żeby mogło podejmować wyzwania związane z globalizacją, z handlem międzynarodowym, z konkurencyjnym napływem towarów z innych krajów.

Sporna umowa z Mercosur

Jako przykład aktualnego wyzwania minister rolnictwa wymienił umowę UE z krajami Mercosur (Argentyna, Brazylia, Paragwaj, Urugwaj).

– Umowa została wynegocjowana wcześniej, teraz dociera do świadomości. To jest wielki błąd, że w czasie negocjacji tej umowy nie było rozmów z rolnikami, na jakich warunkach ta umowa jest skonstruowana, jakie są zagrożenia i szanse, jak się mogą do niej przygotować – mówił minister. Przyznał, że w czasie polskiej prezydencji chciałby zwrócić uwagę na większy dialog z rolnikami: – Trudno sobie wyobrazić przemiany w rolnictwie europejskim czy ustalenie wspólnych zasad polityki rolnej po roku 2027 bez udziału rolników. Jeśli nie będziemy konsultować, rozmawiać z nimi, to oni zawołają nas na blokady, protesty. To nie jest dobra forma dialogu.

Międzynarodowy Zielony Tydzień to największa tego typu impreza rolno-spożywcza na świecie. W tym roku w Berlinie wystawia się 1500 wystawców z blisko 60 krajów. Targom towarzyszy Światowe Forum Żywności i Rolnictwa. Dla publiczności odbywają się pokazy kulinarne, florystyczne, turniej jeździecki. Z powodu zagrożenia pryszczycą zrezygnowano w tym roku z prezentacji bydła. Impreza potrwa do 26 stycznia. Za rok targi świętować będą stulecie istnienia.

Unter den Linden 70-72 – pod tym adresem mieści się od teraz Ambasada RP w Berlinie. Po 25 latach polska placówka powróciła z odległej berlińskiej dzielnicy Grunewald na reprezentacyjne miejsce w sercu stolicy Niemiec, przy centralnej alei nieopodal Bramy Brandenburskiej oraz ambasad USA, Francji, Wielkiej Brytanii czy Rosji.

– Ten budynek to nie tylko fizyczny obiekt, ale symbol wagi, jaką przywiązujemy do naszych relacji z Niemcami. Nasze partnerstwo, w powiązaniu z gotowością do przewodzenia i inspirowania Europy może być z korzyścią nie tylko dla naszych krajów, ale dla całego kontynentu – powiedział szef polskiej dyplomacji Radosław Sikorski podczas uroczystości otwarcia placówki. Jak dodał, „jest to nie tylko ambasada, to także możliwości”. Bliskość instytucji niemieckiego rządu, wiele wydarzeń, które gmach będzie gościł, „powinien pomóc nam lepiej zrozumieć się nawzajem i przezwyciężyć różnice”. – Aby przygotować europejską wspólnotę na nadchodzące wyzwania potrzebujemy przyjacielskich, bliskich i przewidywalnych relacji z Niemcami – podkreślił.

Według Sikorskiego tam, gdzie dziś mieści się polska ambasada, w przeszłości stał gmach pruskiego ministerstwa spraw wewnętrznych. Miał tam nawet urzędować Hermann Goering. – Właściwie zatem to także symbol odnowy i polskiego sukcesu – ocenił.

Niemiecki wiceminister spraw zagranicznych Thomas Bagger podkreślił, że „Polska wróciła do serca Berlina”. – Herzlich willkommen! – mówił. I dodał, że wraz z przejęciem 1 stycznia 2025 r. prezydencji w UE „Polska wróciła także do serca Europy”. – Nie przesadzę, jeśli powiem, że na oba te powroty niecierpliwie czekano i oba następują w odpowiednim momencie. Bo UE i jedność europejska są poddawane próbie, jak nigdy wcześniej – powiedział, wskazując na konieczność większenia wysiłków na rzecz powstrzymanie rewizjonizmu Rosji i zapewnienia trwałego pokoju na kontynencie. – Niech ta ambasada pomoże rozwinąć tak pilnie potrzebny nowy wspólny język między Polakami i Niemcami – powiedział.

Koniec odysei

Nowa, pięciokondygnacyjna siedziba o powierzchni 10 tys. metrów kwadratowych została zbudowana według projektu pracowni JEMS Architekci. W budynku jest 475 różnych pomieszczeń, położono tu 350 km kabli, zaś w budowę zaangażowanych było 100 polskich firm. – Jest to najnowocześniejszy i najbardziej ekologiczny budynek w Berlinie w tej chwili. Na przykład deszczówka jest zbierana i używana do podlewania zielonych tarasów – tłumaczył dziennikarzom Sikorski.

Ambasada stanęła w miejscu, w którym polscy dyplomaci urzędowali jeszcze do końca lat 90. ubiegłego wieku i skąd wyprowadzili się do willi dawnej Polskiej Misji Wojskowej na peryferiach miasta. Ale stary, jasnozielony biurowiec typu „Lipsk”, zanieczyszczony azbestem, szpecił piękniejące centrum Berlina jeszcze przez wiele lat. W 2016 r. został rozebrany. Tymczasem kolejne polskie rządy zmieniały koncepcje w sprawie nowej siedziby, rozpisywały konkursy i przetargi, które potem były anulowane.

Wydawało się, że podobnie skończy także projekt JEMS Architekci, który w 2012 r. został wyłoniony w konkursie MSZ. Po objęciu rządów przez PiS w 2015 r. ówczesny szef dyplomacji Witold Waszczykowski zarzucał swemu poprzednikowi niegospodarność w sprawie ambasady w Berlinie. Zawiadomił prokuraturę, że zmarnowano 30 mln złotych na plany i przygotowania do budowy gmachu, który byłby o wiele za duży na potrzeby polskiej placówki.

Jednak rząd PiS powrócił po kilku latach do wyłonionego już projektu i we wrześniu 2020 r., zupełnie bez rozgłosu, rozstrzygnięto przetarg na budowę, który wygrała firma Strabag Sp. z o.o., będąca częścią europejskiego koncernu Strabag. Budowa ruszyła już kilka tygodni później, a po czterech latach Polska doczekała się budynku ambasady z prawdziwego zdarzenia.

Wizytówka Polski

– Zależało nam, aby wizerunek Polski w tym miejscu, wyrażony w języku architektury, godnie reprezentował polską dyplomację – mówi Marcin Sadowski, główny projektant budynku i partner w JEMS Architekci. Według niego gmach ma być z jednej strony mocno zintegrowany z tkanką urbanistyczną Berlina, ale „równocześnie posiada własną, silną identyfikację”.

Architektura nawiązuje do polskiego modernizmu. Elementem, który wyróżnia budowlę, jest złożona z wielu warstw fasada, rozpięta pomiędzy sąsiednimi budynkami. „Trójwymiarowy front od strony Unter den Linden z rytmicznie ustawionymi elementami pionowymi zmienia się w perspektywicznych widokach ulicy: od zagęszczonej siatki po ażurową, wieloplanową strukturę” – opisują autorzy projektu w udostępnionej DW informacji.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Według Sadowskiego fasada, integralnie związana z wnętrzem budynku, jest zapowiedzią tego, co czeka nas w środku. – Motywem przewodnim staje się relacja pomiędzy strukturą okien i ścian dziedzińców wewnętrznych oraz rytmem słupów i podciągów w obszarze reprezentacyjnego hallu i sal parteru – tłumaczy Sadowski. – Scenariusz wnętrza to odkrywanie kolejnych planów, miejsc, pomieszczeń. Układ kolumn i belek tworzy spektakl światła i cienia, zaprasza w różne obszary przestrzeni parteru. Przesuwne ściany pozwalają wydzielać poszczególne strefy, adaptując wnętrze do planowanych wydarzeń od dużych konferencji po kameralne spotkania kulturalne.

Gra światła i cienia

Wieczorami budynek ambasady jest rozświetlony. – Pierwsza warstwa fasady pozostaje ciemna, oświetlona została druga, przez co budowla ujawnia swą przestrzenną tektonikę. Iluminację sprawdzaliśmy na wybudowanym pod Warszawą modelu, fragmencie elewacji wykonanym w skali rzeczywistej. Dziś, spacerując aleją Unter den Linden, oglądamy atrakcyjny obraz „światła w architekturze”, zarówno w ciągu dnia, jak i w nocy – mówi Izabela Leple-Migdalska, architektka prowadząca projekt.

Do historii starej siedziby nawiązano poprzez umieszczenie na ścianie przy głównym wejściu element, który zdobił bramę wjazdową do garażu dawnego gmachu. Obrazuje liście lipy w nawiązaniu do nazwy ulicy Unter den Linden, czyli Pod Lipami.

W chwili roztrzygnięcia przetargu koszt inwestycji szacowano na 60 mln euro. Jak dowiedziała się DW, ostateczny koszt całej inwestycji wyniósł dwa razy więcej, bo około 120 mln euro (pół miliarda złotych).

Wspólna zasługa

Zdaniem szefa polskiej placówki Jana Tombińskiego przenosiny z peryferii do serca niemieckiej stolicy wpłyną na zdolność oddziaływania polskiej dyplomacji w Niemczech. – Tu będą się odbywały spotkania, tu będziemy mogli zapraszać gości, organizować konferencje i koncerty, a przez najbliższe miesiące (polskiej prezydencji w UE – red.) także spotkania ambasad krajów unijnych z politykami niemieckimi. Będzie to miejsce promocji Polski – powiedział Tombiński w rozmowie z DW.

To, że wreszcie ambasada powstała, to „wspólny wysiłek, na który składały się kolejne rządy”, także poszczególne osoby od urzędników po architektów. – Trzeba podziękować wszystkim, którzy także w poprzednich latach podejmowali decyzje odważne – bo dotyczą dysponowania środkami polskich podatników – przekonuje polski dyplomata. A podczas uroczystości dodał, że podziękowania należą się także władzom Berlina, które przez tak wiele lat cierpliwie wspierały polskie przedsięwzięcie.

Około 16 tys. osób demonstrowało w Hamburgu przeciwko wizycie kandydatki na kanclerza z ramienia AfD Alice Weidel. Partia AfD jest przez niemieckie służby częściowo uznana za skrajnie prawicową.

Poza kilkoma próbami sforsowania barierek przy ratuszu protest w Hamburgu przebiegł spokojnie – powiedział rzecznik miejscowej policji.

„Volkistowska AfD”

Demonstrację pod hasłem „Wszyscy razem przeciwko AfD i Alice Weidel” zorganizował hamburski Sojusz Przeciwko Prawicy. „Przewodnicząca partii i kandydatka na kanclerza volkistowskiej AfD (chce) szerzyć nienawiść i agitację w hamburskim ratuszu. Zdecydowanie się temu sprzeciwiamy” – głosił apel Sojuszu. W wiecu na dworcu kolejowym wzięli udział młodzi i starsi, także rodziny z dziećmi.

Alice Weidel przemawiała tego wieczoru na imprezie zorganizowanej przez klub poselski AfD w parlamencie kraju związkowego Hamburg. Wydarzenie miało miejsce w dużej sali balowej hamburskiego ratusza i zaproszono na nie około tysiąca gości. Policja zabezpieczyła teren wokół ratusza, a w akcji uczestniczyło około 1500 funkcjonariuszy.

Burmistrz: Weidel niemile widziana

Sama Weidel stwierdziła w nagraniu opublikowanym na X, że nie może się doczekać występu w Hamburgu. „Dla Antify (ruch antyfaszystowski – red.) założyłam specjalnie ten sweter z serduszkami”, powiedziała, odnosząc się do czarnego swetra z czerwonymi serduszkami, który miała na sobie. „Make love, not war” – dodała z uśmiechem.

Burmistrz Hamburga – socjaldemokrata Peter Tschentsch, senator ds. transportu Anjes Tjarks z Zielonych i lider chadeckiej CDU w Hamburgu Dennis Thering oświadczyli wcześniej na platformie X, że Weidel nie jest mile widziana w Hamburgu.

Tschentscher przypomniał, że w konstytucji Hamburga widnieje zapis o różnorodności i otwartości miasta. „Bo czasem też w ratuszu ma się nieproszonych gości” – napisał w swoim poście. „Ale nasza demokracja jest silna i odporna” – dodał.

Dołączył się lider opozycyjnej chadecji Dennis Thering: „Przyłączam się. Alice Weidel nie jest mile widziana w Hamburgu!” – napisał.

(DPA/dom)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

„Rheinpfalz” z Ludwigshafen komentuje: „Niemcy do tej pory udzieliły Kijowowi pomocy wojskowej na łączną kwotę około 28 mld euro. Tym samym – obok USA i Wielkiej Brytanii – Niemcy są jednym z głównych krajów wspierających Ukrainę napadniętą przez Rosję prawie trzy lata temu. Ale w czasach wyborów jest koniunktura na polityczną taktykę. Dlatego też Berlin obecnie gorąco debatuje o tym, czy w budżecie zmieszczą się kolejne trzy miliardy euro pomocy, czy też należy w tym celu poluzować kotwicę budżetową. Tymczasem na Kremlu siedzi autokrata i podżegacz wojenny, i śmieje się w kułak”.

Oskarżanie kanclerza Olafa Scholza o brak odpowiedzialności dlatego, że jego naciski na poluzowanie kotwicy budżetowej blokują decyzję o budżecie przed wyborami, jest przesadne – pisze „Stuttgarter Zeitung”. Gazeta jest zdania, że „dobrym sygnałem na krótko przed objęciem urzędu przez Trumpa” byłoby uzyskanie pomocy dla Ukrainy już teraz. „Jednak z demokratycznego punktu widzenia byłoby również słuszne, by decyzję podjął dopiero następny rząd. Musi on tak czy inaczej gruntownie zbadać, czy – niezależnie od pomocy dla Kijowa – wyższe wydatki na wojsko będą finansowane poprzez długi czy poprzez oszczędności w innych miejscach. Jeśli partie chcą być uczciwe, to muszą przyznać, że konieczne będzie jedno i drugie” – czytamy.

Kampanie wyborcze rzadko bywają okresem „wybujałej przyzwoitości” – zauważa „Badische Zeitung”. „Jednak to, jak teraz pomoc wojskowa dla Ukrainy jest wykorzystywana w walce o władzę polityczną, wykracza poza normalny poziom eskalacji i taktyki. Na nowy pakiet wsparcia już najwyższy czas, a jednak kanclerz Olaf Scholz i SPD chcą doprowadzić do podjęcia decyzji w tej sprawie w Bundestagu tylko wtedy, gdy w celu znalezienia na ten cel trzech miliardów euro zostanie zawieszony hamulec zadłużenia. Jest to – z całym szacunkiem – nic innego jak szantaż politycznych konkurentów. Szantaż kosztem narodu ukraińskiego” – stwierdza dziennik.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

„Maerkische Oderzeitung” ubolewa z kolei nad brakiem w kampanii wyborczej tematów związanych z mieszkalnictwem. „Uderzające jest to, że jeden obszar w ogóle nie pojawił się w dotychczasowej kampanii wyborczej – polityka mieszkaniowa i budowlana. Można by pomyśleć, że rządząca koalicja rozwiązała problem niedoboru mieszkań i kryzysu budowlanego. Ale jest wręcz przeciwnie. Niedobór mieszkań jest nadal jedną z najważniejszych kwestii dla wielu osób. Dotyka on niemal każdą grupę wiekową, każdą płeć, niezależnie od tego, czy urodziłeś się w Niemczech, czy nie. Należy mieć nadzieję, że partie ubiegające się o urząd kanclerza postawią tę kwestię w centrum uwagi w swoich kampaniach wyborczych. Jak dotąd tylko Zieloni i Lewica odniosły się do kwestii kontroli czynszów. To nie wystarczy – pod warunkiem, że w ogóle ma sens – by poradzić sobie z kryzysem mieszkaniowym i czynszowym” – zaznacza gazeta z Frankfurtu nad Odrą.

Na uszkodzonym statku Eventin został przywrócony prąd i tankowiec może manewrować, ale od czwartku, 16 stycznia, ma zakaz opuszczania portu w niemieckim Sassnitz. Służby celne sprawdzają, czy załadowana ropa pochodzi z Rosji. Statek pływa pod panamską banderą, ale jest zaliczany do rosyjskiej „floty cieni”. Niemieckie władze podejrzewają, że ropa znajdująca się na pokładzie jest towarem objętym embargiem. Początkowo tankowiec miał zostać odholowany do Skagen w Danii.

Eventin był w drodze z Rosji do Egiptu z prawie 100 tys. ton ropy na pokładzie. W ubiegły czwartek wieczorem zawiodły wszystkie jego systemy. Ponieważ w tym czasie znajdował się na niemieckich wodach terytorialnych, Centralne Dowództwo ds. Sytuacji Nadzwyczajnych na Morzu interweniowało, aby zapobiec potencjalnemu wyciekowi ropy i koordynować dalsze działania.

Dwa zajścia z tankowcami w krótkim czasie

Krótko po operacji ratunkowej z udziałem tankowca Eventin inny tankowiec płynący z Rosji zgłosił w weekend problemy u wybrzeży Rugii. Załoga tankowca Jazz zgłosiła awarię silnika. Jak informowały agencje prasowe, załoga sama rozwiązała problemy po kilku godzinach. Jazz jest obecnie zacumowany u wybrzeży Skagen na północy Danii, dokąd miał dopłynąć również Eventin.

W przeciwieństwie do tankowca Eventin Jazz nie znajduje się na liście sporządzonej przez organizację ekologiczną Greenpeace statków floty cieni, czyli około 190 statków wykorzystywanych przez Rosję do transportu ropy naftowej. Możliwe, że Rosja używa tankowców pływających pod obcą banderą, aby obejść międzynarodowe embargo na ropę nałożone z powodu agresji przeciwko Ukrainie. Oba statki, które znalazły się w okolicy Rugii, mają wspólną cechę: pływają pod banderą Panamy. Ale dlaczego flaga tego środkowoamerykańskiego kraju jest tak ważna?

Łatwa rejestracja statku w Panamie

Jednym z możliwych powodów jest łatwość rejestracji: Panama prowadzi tak zwany otwarty rejestr. Oznacza to, że każda osoba fizyczna lub prawna może zarejestrować statek pod tamtejszą banderą – niezależnie od kraju, z którego pochodzi jednostka. Liczba zarejestrowanych statków również nie jest ograniczona.

Panama, kraj z 4,4 mln mieszkańców, przoduje w liczbie rejestrowanych statków. Według organu UNCTAD (Konferencja Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju) w 2023 r. około 16 procent statków handlowych na całym świecie pływało pod banderą Panamy. Portal internetowy The Maritime Executive również stawia kraj na rekordowej pozycji. W 2023 r. liczba statków wzrosła do 8540, co stawia Panamę na pierwszym miejscu.

Oszczędność kosztów

– Panama jest typowym państwem taniej bandery – mówi w rozmowie z DW Alexander Proelss, profesor międzynarodowego prawa morskiego na Uniwersytecie w Hamburgu. – Takie państwa umożliwiają firmom żeglugowym rejestrację swoich statków za stosunkowo niskie opłaty, a tym samym pływanie pod ich banderą – wyjaśnia. Ponadto możliwe jest obejście pewnych standardów płacowych i rygorystycznych przepisów żeglugowych. Z drugiej strony, dla Panamy liczne rejestracje są lukratywnym biznesem.

Niezależnie od rosyjskiej wojny przeciw Ukrainie, jest to problem znany od dziesięcioleci i w związku z zasadą suwerenności bandery w prawie morskim trudno go zmienić, mówi Proelss. Dodaje, że wszystkie dotychczasowe próby zakończyły się niepowodzeniem.

Serwowanie alkoholu zamiast prohibicji

Rekordowa liczba rejestracji w Panamie ma bogatą historię. Pierwsza duża fala wycofywania flagi, tj. zmiany flagi narodowej – bez zmiany struktury własności – rozpoczęła się już pod koniec pierwszej wojny światowej.

Podczas amerykańskiej prohibicji amerykańskie statki nie mogły serwować alkoholu, ale mogły to robić pod banderą panamską. To właśnie w tym czasie wprowadzono otwarty rejestr statków, co pomagało Amerykanom omijać także standardy w dziedzinie płac i warunków pracy obowiązujące w USA. Jako pierwsza otwarty rejestr wprowadziła Panama, następne były Honduras i Liberia. Według bloga prowadzonego przez Uniwersytet w Bremie praktyka ta szczególnie się nasiliła w latach 80-tych ubiegłego stulecia.

Spotkało się to z dużą krytyką: kraje europejskie próbowały temu przeciwdziałać za pomocą rejestrów offshore, które wprowadzano na obszarach zależnych od większego państwa konkretnej bandery. Miały one oferować firmom żeglugowych korzystne warunki, w tym mniej rygorystyczne przepisy i niższe podatki, przy czym nadrzędne państwo bandery zachowywało kontrolę administracyjną.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Prawo daje ograniczone pole manewru

Zasadniczo nie można zapobiec ani żegludze pod „obcą banderą”, ani podróżom przez określone wody. – Ogólny zakaz podróżowania podejrzanych tankowców nie byłby zgodny z międzynarodowym prawem morskim – wyjaśnia Proelss. – Tylko Rada Bezpieczeństwa ONZ mogłaby zdecydować inaczej, ale to by się nie udało z powodu weta Rosji i Chin – twierdzi i dodaje, że właśnie z tego powodu nie podjęto żadnych wysiłków w tym kierunku. Jego zdaniem Unia Europejska mogłaby jednak wdrożyć takie rozwiązanie w odniesieniu do statków pływających pod rosyjską banderą.

Rejestr żeglugowy Panamy deklaruje, że stara się zapewnić bezpieczeństwo. Według portalu The Maritime Executive władze ogłosiły, że około 160 statków zostało usuniętych z rejestru w 2022 roku. Ich średni wiek miał wynosić około 17 lat. Wśród usuniętych statków było 78 statków rybackich związanych z nieraportowanymi i nieuregulowanymi połowami.