Deutsche Welle | Wirtualna Polska

Dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung” uważa, że Friedrich Merz w czwartkowym przemówieniu w związku z rozmieszczeniem niemieckiej brygady na Litwie wypowiedział zdanie, które może stać się często używanym cytatem: „Ochrona Wilna, jest ochroną Berlina”. Jak pisze „FAZ”, „w swoim przemówieniu w Wilnie Merz przypomniał iluzje, które charakteryzowały niemiecką politykę wobec Rosji aż do inwazji na Ukrainę. Stacjonowanie brygady w Wilnie pokazuje, że decydujące siły polityczne w Niemczech w końcu zrozumiały to, co było już widoczne dziesięć lat temu. Z Wilna do Berlina jest tylko 800 kilometrów – niewiele dalej niż od wschodniej granicy Ukrainy do Kijowa. Zdanie Merza należy traktować dosłownie” – podkreśla gazeta.

„Sueddeutsche Zeitung” pisze, że wysyłając kilka tysięcy żołnierzy do krajów bałtyckich, Niemcy wysyłają wiadomość dla Moskwy i Waszyngtonu. Zdaniem gazety przez długi czas uważano za „wysoce nieprawdopodobne”, aby jakiś kraj europejski powitał wojska niemieckie na swoim terytorium. „Jednak osiemdziesiąt lat po zakończeniu II wojny światowej wywołanej przez Rzeszę Niemiecką, neoimperializm Rosji doprowadził do tego, że W czwartek 45 Brygada Pancerna Bundeswehry została wprowadzona do służby na Litwie, a mały kraj-gospodarz jest bardziej niż wdzięczny” – czytamy. Według „SZ” jest to też znak, że zapowiedziany jeszcze przez poprzedniego kanclerza Olafa Scholza zwrot w polityce obronnej (tzw. „Zeitenwende”) nie jest tylko pustym „gadaniem”.

Zdaniem dziennika Niemcy wreszcie biorą większą odpowiedzialność na siebie – także za innych. „Jednak rozmieszczenie brygady na Litwie następuje w czasie, gdy samo NATO budzi wątpliwości co do siebie: prezydent USA Donald Trump nigdy nie zobowiązał się tak wyraźnie, jak jego poprzednik Joe Biden, do ochrony każdego centymetra terytorium NATO. Zamiast tego Trump wiąże swoją lojalność wobec sojuszu z warunkiem zwiększenia wydatków na obronność przez swoich sojuszników. Jednak bez niekwestionowanego zaangażowania USA w integralność obszaru NATO, nawet niemiecka brygada na Litwie wygląda jak placówka, która może być zbyt mała w sytuacji awaryjnej” – uważa „SZ”.

Według „Frankfurter Rundschau” jest czymś niezwykłym, że Niemcy rozmieszczają brygadę pancerną na Litwie. „Kiedy kanclerz Friedrich Merz zapewnia tamtejszych obywateli, że mogą polegać na ‘nas' i że bezpieczeństwo obu krajów jest powiązane, przypomina to stare dobre czasy, kiedy solidarność w zachodnim sojuszu nie była kwestionowana. Ta chwila dobrego samopoczucia jest krótkotrwała” – pisze dziennik. Tłumaczy to pytaniem, czy Niemcy mogłyby dotrzymać tej obietnicy nawet w sytuacji ataku. „W końcu Bundeswehra jest tylko częściowo gotowa do obrony, bo choć ma dużo obiecanych pieniędzy, to brakuje jej zarówno żołnierzy, jak i broni. W przypadku rosyjskiej agresji na kraje bałtyckie, Niemcy z pewnością nie stanęłyby u ich boku w pojedynkę. Byłby to atak na NATO. Ale siła atlantyckiego sojuszu obronnego zależy od USA. Niemiecka brygada pancerna jest więc symbolem, który uspokaja mieszkańców krajów bałtyckich i wzmacnia wschodnią flankę NATO” – czytamy.

Natomiast „Koelner Stadt-Anzeiger” pisze, że „niezawodna nierzetelność Donalda Trumpa może zachęcić Władimira Putina do sięgnięcia poza Ukrainę i przetestowania solidarności państw NATO” – czytamy. To może wydarzyć się np. na Litwie. Według dziennika konsekwencje polityczne są oczywiste: „Niemcy muszą zdać sobie sprawę, że bezpieczeństwo jest bardziej niż kiedykolwiek ich własną sprawą. Minister obrony (Boris Pistorius – red.) od pewnego czasu pracuje nad osiągnięciem tego celu. W tym celu stworzył bardzo krytykowany termin „'gotowość do wojny'” – pisze gazeta. Dziennik przypomina, że kilka dni temu, kanclerz Friedrich Merz obiecał uczynić Bundeswehrę najsilniejszą konwencjonalną armią w Europie. „Pytanie brzmi, czy większość Niemców chce to usłyszeć. Papierkiem lakmusowym będzie nowa służba wojskowa, która ma się wkrótce pojawić i będzie zawierać element obowiązkowy w przypadku braku wystarczającej liczby ochotników” – ocenia gazeta z Kolonii.

Dziesiątki tysięcy Węgrów wyszło na ulice w weekend po tym, jak węgierski rząd przedstawił nowe przepisy mające na celu monitorowanie zagranicznego finansowania organizacji pozarządowych i mediów lub kogokolwiek uznanego za zagrożenie dla tego, co uważa za suwerenny interes Węgier.

Ustawa nosi nazwę „Przejrzystość życia publicznego”, a rząd twierdzi, że jej celem jest ochrona suwerenności Węgier przed ingerencją z zewnątrz. Aktywiści twierdzą jednak, że ustawa ta naśladuje rosyjskie prawo o zagranicznych agentach i w podobny sposób daje węgierskiemu rządowi szerokie uprawnienia do rozprawiania się z prasą i krytycznymi głosami w społeczeństwie obywatelskim.

Protesty są najnowszym wołaniem o pomoc ze strony tych Węgrów, którzy oczekują, że Unia Europejska powstrzyma ich rząd.

Niektórzy z protestujących przed parlamentem w Budapeszcie, trzymali dużą flagę Unii Europejskiej z nadrukowanym angielskim słowem HELP.

Czym jest nowa węgierska „ustawa o przejrzystości”?

Aktywiści twierdzą, że gdyby projekt ustawy wszedł w życie, rząd mógłby kontrolować media i organizacje pozarządowe, a nawet je rozwiązać.

W grudniu 2023 r. Węgry przyjęły krajową ustawę o „obronie suwerenności” i ustanowiły tak zwany Urząd Ochrony Suwerenności (SPO) w celu zbadania organizacji, które wykorzystują fundusze zagraniczne do wywierania wpływu na wyborców.

Dzięki nowemu prawu agencja ta będzie odpowiedzialna za badanie wszelkiego rodzaju organizacji i upoważniona do umieszczania na czarnej liście tych, które otrzymują zagraniczne fundusze bez uprzedniej zgody rządu.

W przypadku umieszczenia na czarnej liście, organizacje stracą również dostęp do darowizn w formie 1 procenta podatku dochodowego, potencjalnie zapłacą grzywnę w wysokości 25-krotności tych środków, a ich właściciele zostaną zmuszeni do zadeklarowania swoich aktywów.

Według doniesień krajowe służby specjalne zostały upoważnione do pomocy SPO we wszelkich dochodzeniach.

Tineke Strik, węgierska sprawozdawczyni Parlamentu Europejskiego, powiedziała DW, że węgierska ustawa o przejrzystości ma na celu „rozwiązanie wszystkich organizacji, wszystkich mediów, a nawet ukaranie wszystkich osób, które krytykują rząd. Dokładnie to samo robi rosyjskie prawo”.

Rosyjska ustawa o zagranicznych agentach została przyjęta w połowie 2022 r., co organizacje praw człowieka określiły jako kampanię oszczerstw mającą na celu zdyskredytowanie legalnego rosyjskiego aktywizmu obywatelskiego.

„Ustawa rozszerza definicję zagranicznego agenta do punktu, w którym prawie każda osoba lub podmiot, niezależnie od narodowości lub lokalizacji, który angażuje się w aktywizm obywatelski lub nawet wyraża opinie na temat rosyjskiej polityki lub postępowania urzędników, może zostać uznany za zagranicznego agenta, o ile władze twierdzą, że znajduje się pod ‘zagranicznym wpływem'” – stwierdzili przedstawiciele organizacji Human Rights Watch.

„Rząd kopiuje mistrza” – czyli Putina

Peter Magyar, lider węgierskiej opozycyjnej partii Tisza i jedyny węgierski polityk postrzegany jako wiarygodny konkurent dla trwających 14 lat rządów premiera Viktora Orbana, również oskarżył rząd o przyjęcie przepisów w rosyjskim stylu w celu pozbawienia finansowania aktywistów i dziennikarzy, w tym poprzez dotacje UE. Magyar powiedział, że rząd „kopiuje swojego mistrza, Władimira Putina”.

Oświadczenie podpisane przez 300 organizacji międzynarodowych, w tym organizację praw człowieka Amnesty International, opisało ustawę jako „autorytarną próbę utrzymania władzy”, która „ma na celu uciszenie wszystkich krytycznych głosów i wyeliminowanie tego, co pozostało z węgierskiej demokracji”.

Grupa Transparency International stwierdziła, że nowa ustawa grozi „końcem społeczeństwa obywatelskiego”, a jeśli zostanie przyjęta, umożliwi rządowi „bezkarne prześladowanie”.

Transparency International uważa, że ustawa będzie miała zastosowanie nawet do dotacji UE i zagranicznych darowizn o wartości zaledwie 5 euro, a „niejasny język” przyjęty w ustawie pozostawia „szerokie pole do nadużyć politycznych, zagrażając szerokiemu zakresowi społeczeństwa obywatelskiego - w tym niezależnym mediom, organizacjom strażniczym i zwykłym obywatelom zaangażowanym w życie publiczne”.

W ubiegłym roku Gruzja przyjęła podobną ustawę, co spotkało się z dużym oburzeniem w kraju i w Brukseli. Podejrzewa się, że posunięcie to przekreśliło szanse tego kraju na przystąpienie do UE.

Podczas gdy Gruzja jest krajem kandydującym do UE, Węgry są pełnoprawnym członkiem Unii.

Co może zrobić UE?

Zsuzsanna Vegh, urzędniczka ds. programów w German Marshall Fund of the United States, powiedziała, że teoretycznie UE może kontynuować procedurę z art. 7, którą po raz pierwszy zainicjowała w 2018 roku.

Traktat o Unii Europejskiej określa procedurę dotyczącą poważnych i trwałych naruszeń wartości UE przez państwa członkowskie na mocy art. 7. Pozwala ona na zawieszenie niektórych praw, w tym prawa głosu w Radzie Unii Europejskiej, jeśli okaże się, że członek wielokrotnie narusza podstawowe zasady UE, takie jak osłabianie praworządności, demokracji i wolności.

– UE mogłaby zadeklarować, że na Węgrzech rzeczywiście dochodzi do systematycznego naruszania demokracji i praworządności oraz zawiesić prawo głosu” w Radzie Unii Europejskiej, gdzie blok debatuje i decyduje o swojej polityce – mówi Vegh.

– Ale to wciąż decyzja polityczna i jest to mało prawdopodobne – dodaje.

Niektórzy europejscy parlamentarzyści opowiadają się za tym, by UE obcięła węgierskie fundusze w celu zmuszenia tego kraju do ograniczenia korupcji, która ma negatywny wpływ na interesy finansowe Unii. Eksperci twierdzą, że ta sama metoda może być również skuteczna w zachęcaniu Węgier do trzymania się systemu wartości UE.

„Wzywamy Komisję Europejską do zwiększenia presji na rząd Viktora Orbana, aby zaprzestał naruszania wartości i prawa UE poprzez natychmiastowe zawieszenie wszystkich funduszy UE dla Węgier zgodnie z obowiązującymi przepisami w celu ochrony interesów finansowych Unii” – napisało ponad dwudziestu europosłów w liście do Komisji Europejskiej 20 maja.

Zsuzsanna Vegh mówi, że chociaż niektóre fundusze dla Węgier zostały już obcięte, nie było precedensu, w którym UE odcięłaby wszystkie fundusze przeznaczone dla państwa członkowskiego.

Jednak Teona Lavrelashvili, badaczka Wilfried Martens Center w Brukseli, twierdzi, że można to zrobić.

– Tak, Unia Europejska może zawiesić fundusze dla Węgier, jeśli ich nowa ustawa o przejrzystości – lub jakakolwiek inna ustawa – podważa praworządność lub zagraża interesom finansowym UE. Uprawnienie to wynikaz mechanizmu warunkowości praworządności – informuje.

Lavrelashvili stwierdziła też, że prawo, które osłabia społeczeństwo obywatelskie, podważa również ogólne interesy gospodarcze UE.

Inne możliwości UE

UE ma również inne opcje, z których może skorzystać przed obcięciem funduszy przeznaczonych na wsparcie rozwoju gospodarczego na Węgrzech, mających służyć na korzyść ludności.

W 2017 r. udało się Brukseli odwieść Węgry od wprowadzenia podobnej ustawy o przejrzystości poprzez wszczęcie postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – wielowarstwowego procesu, w ramach którego UE wyraziła swoje niezadowolenie wobec Węgier. Wobec braku zmian w postawie Budapesztu, Bruksela ostatecznie skierowała sprawę przeciwko Węgrom do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Trybunał stwierdził, że Węgry „wprowadziły dyskryminujące i nieuzasadnione ograniczenia dotyczące zagranicznych darowizn na rzecz organizacji społeczeństwa obywatelskiego”.

Odkąd nowa ustawa została złożona w zeszłym tygodniu, UE powstrzymała się od karcenia Węgier i powiedziała jedynie, że czeka, czy zostanie ona wprowadzona w życie.

Vegh uważa, że kolejnym krokiem UE może być wszczęcie kolejnego postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego. Jednak fakt, że Węgry ponownie próbują przeforsować ustawę, może wymagać od UE zmiany podejścia i zajęcia bardziej zdecydowanego stanowiska.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Jak informuje SpiegelOnline była kanclerz Angela Merkel uczestniczyła w środę (21.05.2025) w Forum Südwest Presse w Neu-Ulm, gdzie prezentowała fragmenty swojej książki autobiograficznej: „Freiheit” (Wolność). Następnie odbyła się dyskusja z redaktorem naczelnym Südwest Presse, Ulrichem Beckerem. Zapytana o działania obecnego rządu ws. zaostrzenia kontroli granicznych, była kanclerz postawiła sprawę jasno: „Nie wierzę, że możemy w pełni zwalczyć nielegalną migrację na granicy niemiecko-austriackiej lub niemiecko-polskiej”. Jak podkreśliła: „Zawsze byłam zwolenniczką europejskich rozwiązań”. Jednocześnie doradziła skupienie się na ochronie zewnętrznych granic UE.

Merkel o kłopotach na granicy polsko-niemieckiej

Merkel ostrzegła, że jednostronne działania poszczególnych państw strefy Schengen mogą kosztować swobodę przemieszczania się w Europie. „Już obecnie kontrole graniczne są częściowo bardzo uciążliwe. Znam przypadki z granicy niemiecko-polskiej, gdzie wiele osób na weekend jeździło do Szczecina, ale teraz już tego nie robi, bo stało się to kłopotliwe”. Była kanclerz opowiedziała się zdecydowanie za poszukiwaniem rozwiązań w ramach UE: „Ponieważ w przeciwnym razie może dojść do zniszczenia Europy”, czego nie chciałaby doświadczyć.

Jak podaje SpiegelOnline powołując się na organizatorów wydarzenia 900-osobowa widownia zareagowała na wypowiedź byłej kanclerz gromkimi brawami.

W zeszłym tygodniu minister spraw wewnętrznych Alexander Dobrindt nakazał zintensyfikowanie kontroli granicznych i zawracanie osób ubiegających się o azyl na granicy. Krytycznie do tej decyzji odniósł się szef Związków Zawodowych Policji GdP Andreas Roßkopf, mówiąc: „Jedno jest pewne: policja może utrzymać intensywne kontrole jeszcze tylko przez kilka tygodni”.

(SpiegelOnline/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

– Jesteśmy zdeterminowani, by wspólnie z naszymi partnerami bronić obszaru Sojuszu przed jakąkolwiek agresją – powiedział Friedrich Merz w czwartek (22.05.2025) w Wilnie. Wziął tam udział w uroczystym apelu nowej brygady Bundeswehry. Odnosząc się do starań o zawieszenie broni w Ukrainie, Merz zapowiedział dalsze wywieranie presji na Rosję.

– Bezpieczeństwo naszych bałtyckich sojuszników jest również naszym bezpieczeństwem – wskazał kanclerz Niemiec po spotkaniu z prezydentem Litwy Gitanasem Nausedą na wspólnej konferencji prasowej. Jak dodał: „Sytuacja bezpieczeństwa w krajach bałtyckich na tak zwanej wschodniej flance NATO pozostaje bardzo napięta”. – Agresywny rewizjonizm Rosji nie tylko zagraża bezpieczeństwu i integralności terytorialnej Ukrainy. Ten rewizjonizm zagraża naszemu wspólnemu bezpieczeństwu w Europie i w całym obszarze euroatlantyckim – podkreślił Friedrich Merz.

Niemcy uczestniczą teraz w ochronie wschodniej flanki NATO za pośrednictwem nowej brygady. To nie tylko sygnał dla Litwinów, ale dla całego sojuszu NATO. – Stoimy mocno po stronie naszych partnerów w krajach bałtyckich – powiedział kanclerz, a zwracając się do mieszkańców Litwy, dodał: „Możecie na nas polegać, możecie polegać na Niemczech”.

Dalsza presja na Rosję

W odniesieniu do negocjacji w sprawie Ukrainy, Merz zapewnił, że Niemcy wraz ze swoimi sojusznikami będą „nadal wywierać presję na Moskwę”. UE właśnie przyjęła pierwsze nowe sankcje, które mają skłonić Rosję do rozmów. – Jesteśmy gotowi zrobić jeszcze więcej, jeśli zajdzie taka potrzeba, wywrzeć większą presję na Rosję i udzielić Ukrainie jeszcze większej pomocy – podkreślił chadek. Według Merza pomimo ostatnio zintensyfikowanych wysiłków na rzecz zawieszenia broni w Ukrainie, nie należy spodziewać się szybkiego sukcesu. – Nie robimy sobie złudzeń. Nie ma szybkiego rozwiązania – powiedział kanclerz. Wciąż liczy on przy tym na współpracę ze Stanami Zjednoczonymi, mówiąc: „Nie pozwolimy na to, by Rosja wbijała między nas klin”. Europa trzyma się razem i działa „zawsze, gdy to możliwe, w zespole z USA”.

Pionierska praca

Na apelu z okazji sformowania nowej brygady zgromadziły się setki żołnierzy Bundeswehry na centralnym placu katedralnym w Wilnie. – Z całego serca dziękuję Państwu za to, że zdecydowali się Państwo na służbę na Litwie – powiedział Gitanas Nausėda, zwracając się do żołnierzy po niemiecku. – Swoją obecnością wzmacniacie nie tylko Litwę, ale dzięki Waszemu zaangażowaniu cała Europa staje się bezpieczniejsza i silniejsza – podkreślił prezydent.

– Wykonujecie pionierską pracę tutaj na Litwie – powiedział do żołnierzy minister obrony Niemiec Boris Pistorius który towarzyszył Friedrichowi Merzowi w jego podróży na Litwę. Około 4 800 żołnierzy Bundeswehry i 200 pracowników cywilnych ma stacjonować w kraju bałtyckim w nowej litewskiej brygadzie do 2027 roku. Celem jest odstraszanie Rosji. Bundeswehra wraz z tą stacjonarną misją wkracza na nowe dla siebie terytorium. Po raz pierwszy wysyła na stałe za granicę brygadę bojową tej wielkości.

Niemcy od 2017 roku dowodzą wielonarodową grupą bojową NATO na Litwie, w której żołnierze Bundeswehry pełnią służbę w systemie rotacyjnym. Jednostki te zostaną teraz podporządkowane także nowej brygadzie. Harmonogram stacjonowania nowej brygady został uzgodniony przez Niemcy i Litwę pod koniec 2023 roku. W kwietniu 2024 roku do Litwy wyruszył najpierw specjalny zespół , aby przygotować utworzenie brygady. Na miejscu stacjonuje obecnie około 400 członków Bundeswehry. Oczekuje się, że w ciągu najbliższego roku liczba personelu wzrośnie do około 2000. Infrastruktura wojskowa i cywilna dla brygady i jej żołnierzy musi zostać stworzona, jeszcze zanim będzie ona gotowa do rozmieszczenia zgodnie z planem w 2027 roku.

Największe zagrożenie

Litwa, będąca członkiem UE i NATO, podobnie jak pozostałe kraje bałtyckie – Łotwa i Estonia – postrzega Rosję jako bezpośrednie zagrożenie. Litwa graniczy z rosyjską eksklawą Kaliningrad oraz sojusznikiem Rosji, Białorusią. Zdaniem niemieckiego resortu obrony Litwa jest „najbardziej zagrożonym państwem na wschodniej flance NATO”. Ze względu na zagrożenie ze strony Rosji kraj ten chce znacznie zwiększyć swoje wydatki na obronność. Prezydent Nausėda podkreślił, że Litwa już w przyszłym roku osiągnie swój cel, przeznaczając na obronę pięć procent swojego produktu krajowego brutto.

(AfP/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Europejska Organizacja Konsumentów (BEUC) oskarża linie lotnicze o „wprowadzanie w błąd” pasażerów i wprowadzanie „zamieszania” i „niepokoju” podczas odprawy. Żądanie jest związane z dodatkowymi opłatami, jakie konsumenci ponoszą za bagaż.

Przewoźnicy, o których chodzi BEUC, to tanie linie lotnicze: Easyjet, Norwegian, Ryanair, Transavia, Volotea, Vueling i Wizz Air.

BEUC: Nieuczciwe praktyki naruszają prawo UE

„BEUC i 16 organizacji członkowskich z 12 krajów (w tym Polski - red.) potępiło nieuczciwe praktyki linii lotniczych dotyczące bagażu podręcznego” – głosi oświadczenie. „Linie lotnicze, o których mowa w skardze, to Easyjet (Wielka Brytania/Austria), Norwegian Airlines (Norwegia), Ryanair (Irlandia), Volotea (Hiszpania), Vueling (Hiszpania), Transavia (Francja) i Wizz air (Węgry). Z naszej analizy prawnej wynika, że takie praktyki stanowią naruszenie unijnego prawa konsumenckiego”.

Europejska Organizacja konsumentów informuje również, że „ostrzeżenie BEUC skierowane do Komisji Europejskiej i Europejskiej Sieci Organów Ochrony Konsumentów (CPC-Network) ujawniło, w jaki sposób linie lotnicze wykorzystują konsumentów, pobierając dodatkowe opłaty od pasażerów, których bagaż podręczny nie jest zgodny z ich wytycznymi, co zostało już uznane za niezgodne z prawem”.

Strach na lotnisku

Agustín Reyna, dyrektor generalny BEUC, skomentował: „Czyż nie doświadczyliśmy wszyscy strachu, że nasz bagaż podręczny nie zmieści się w rozmiarach linii lotniczych i zostaniemy obciążeni dodatkowymi opłatami? Dzisiaj podejmujemy działania przeciwko siedmiu liniom lotniczym, które wykorzystują konsumentów i ignorują najwyższy sąd UE, który orzekł, że pobieranie opłat za rozsądny rozmiar bagażu podręcznego jest nielegalne. Potwierdziły to niedawne grzywny w Hiszpanii, które jasno wskazały, że pasażerowie mogą zabrać na pokład swój rozsądny rozmiar bagażu podręcznego bez dodatkowych kosztów.

Horrendalne opłaty

Według grup konsumenckich, pasażerowie płacą dodatkowo nawet do 280 euro za zabranie walizki. Organizacje domagają się wszczęcia dochodzenia przez Komisję Europejską i krajowe organy ochrony konsumentów w państwach Unii Europejskiej. Domagają się również sankcji za „nielegalne” praktyki.

BEUC stwierdziła, że standardowy limit bagażu powinien być wliczony w cenę biletu.

Ryanair i Norwegian odpowiadają

Ryanair zareagował na tę sytuację oświadczeniem, w którym stwierdził, że „z zadowoleniem przyjął” informację, która „potwierdziła, że polityka Ryanaira w zakresie bagażu jest w pełni zgodna z prawem UE”, które „zapewnia wszystkim liniom lotniczym w UE swobodę ustalania cen, w tym cen usług opcjonalnych”.

Przedstawiciele linii lotniczej Norwegian również wyraził przekonanie, że firma przestrzega przepisów UE. „Norwegian jest zaangażowany w oferowanie bezpiecznych i niedrogich podróży, a nasza polityka bagażowa to odzwierciedla” – oświadczył przewoźnik, dodając, że opłaty były „niezbędne do zarządzania wagą i ograniczoną przestrzenią na pokładzie, zapewnienia bezpieczeństwa pasażerów i utrzymania punktualności”.

Volotea i Transavia, spółka zależna Air France-KLM, odniosły się do oświadczenia organizacji branżowej Airlines for Europe, która stwierdziła: „Działania podjęte dziś przez organizacje konsumenckie zmniejszyłyby wybór konsumentów i zobowiązałyby wszystkich pasażerów do płacenia za dodatkowe usługi, których nie wszyscy muszą potrzebować”.

(AFP, BEUC/stef)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

W czwartek (22.05.2025) opublikowany został raport „Policja i dyskryminacja - ryzyko, luki w badaniach, zalecenia dotyczące działań”. Naukowcy z Berlińskiej Wyższej Szkoły Ekonomii i Prawa (HWR) na zlecenie Federalnej Agencji Antydyskryminacyjnej przeanalizowali różne obszary działalności policji, takie jak kontrole osobiste, przyjmowanie zgłoszeń o przestępstwach oraz przyjmowanie telefonów alarmowych i skarg.

Analizie poddano również ryzyko dyskryminacji wśród samych policjantów. Jak podkreśliła podczas prezentacji raportu niezależna pełnomocniczka ds. przeciwdziałania dyskryminacji, Ferda Atman: „Policja jest odzwierciedleniem społeczeństwa i dlatego nie jest wolna od przejawów dyskryminacji”. Policja musi przeciwdziałać zachowaniom dyskryminacyjnym, ponieważ jest zdana na zaufanie ludzi.

Według raportu, niektóre osoby mogą być sprawdzane częściej, na przykład ze względu na ich pochodzenie, wiek lub płeć. Obejmuje to również profilowanie rasowe (Racial Profiling), tj. kontrole przeprowadzane na przykład na podstawie koloru skóry.

Istnieje również ryzyko dyskryminacji w przypadku zgłoszeń interwencyjnych i skarg, na przykład, jeśli zgłoszenie od osoby bezdomnej lub chorej psychicznie nie zostanie potraktowane poważnie. Może również dojść do przypadków dyskryminacji w szeregach samych policjantów, na przykład wobec homoseksualnych lub transpłciowych kolegów.

Dyskryminacja we wszystkich obszarach

Podczas prezentacji analizy w Berlinie autorka badania Daniela Hunold wskazała: „Odkryliśmy ryzyko dyskryminacji we wszystkich obszarach”. Istniały również „znaczne luki w badaniach” – dodała, podając jako przykład postępowanie policji z osobami w szczególnych okolicznościach psychologicznych, o czym „prawie nic” nie wiadomo.

Oprócz zwiększenia liczby badań, autorzy raportu wzywają do większego uwrażliwienia funkcjonariuszy policji na kwestię dyskryminacji i do odpowiednich szkoleń. Należy również rozszerzyć działalność biur ds. skarg i rzeczników praw obywatelskich, a przypadki dyskryminacji powinny być obowiązkowo rejestrowane.

Więcej szkoleń

Pełnomocniczka ds. przeciwdziałania dyskryminacji, Ferda Atman podkreśliła, że policja odgrywa „centralną rolę w demokratycznym państwie prawa”. Do tego potrzebne jest „zaufanie wszystkich mieszkańców Niemiec”. Badanie zlecone przez jej biuro powinno zatem przyczynić się do jeszcze lepszej pracy policji.

W tym kontekście niezależna komisarz uważa, że konieczne jest zwiększenie liczby szkoleń w policji na temat dyskryminacji. Ponadto należy wzmocnić urząd pełnomocnika policji federalnej i powołać odpowiednich pełnomocników we wszystkich krajach związkowych – obecnie działają już w jedenastu z nich. Ataman zaapelowała również o zmiany przepisów prawnych w celu lepszej ochrony ludzi przed dyskryminacją przez państwo.

Policja na granicy wytrzymałości

Pełnomocnik ds. policji federalnej, Uli Grötsch, poinformował o incydentach profilowania rasowego podczas kontroli na granicach zewnętrznych Niemiec. Policja federalna została wezwana do odpowiedniego przeszkolenia swoich funkcjonariuszy. Szkolenia w policji federalnej „nie są już możliwe w takim zakresie”, w jakim życzyłaby sobie tego również sama instytucja – skrytykował Grötsch, „ponieważ po prostu personel znajduje się na granicy swoich możliwości”.

Pełnomocnik odniósł się w ten sposób do niedawno zaostrzonych kontroli granicznych. Minister spraw wewnętrznych, Alexander Dobrindt zarządził ich wprowadzenie; jednak Związek Zawodowy Policji już wcześniej ostrzegał przed przeciążeniem personelu. Politycy zrobiliby dobrze, „gdyby nie ustalali żadnych zasad dotyczących kontroli zewnętrznych granic Niemiec”, kontynuował Grötsch. Ponieważ są one bardzo zróżnicowane i „to, co jest ważne w Rudawach, jest zupełnie inne na granicy z Danią”. Nie ma zatem uniwersalnych rozwiązań.

(AP/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Kontrole graniczne przez pół roku kosztowały Niemcy ponad 50 mln euro – wynika z danych rządu w Berlinie. Dane te podaje w czwartek (22.05.2025) sieć redakcji RND, cytując odpowiedź rządu na zapytanie partii Zielonych.

Ujawnione koszty dotyczą okresu od połowy września 2024 roku do końca marca 2025, zanim nowy rząd Niemiec zaostrzył kontrole na granicach z sąsiednimi krajami.

Koszty jeszcze wyższe?

W podanym okresie poniesiono koszty w wysokości 50,9 mln euro, z czego 24,6 mln euro przeznaczono na wynagrodzenie za nadgodziny, a 18,9 mln euro na koszty zakwaterowania w hotelach, wyżywienia i diety dobowe. 4,1 mln euro wydano na dodatkową benzynę dla pojazdów ratunkowych i innych „zasobów dowodzenia i operacyjnych”, a 3,2 mln na kontenery, namioty i toalety dla punktów kontrolnych. Dodatkowe koszty personalne związane z „pełnieniem służby w niesprzyjających czasach” równały się 4,2 mln euro.

Ostatecznie koszty te mogą być znacznie wyższe, ponieważ lista nie zawierała dodatkowych kosztów operacji na granicach z Polską, Czechami i Szwajcarią – podaje RND. Ponadto należy spodziewać się dalszych kosztów w związku z zaostrzeniem kontroli granicznych przez nowy rząd Niemiec.

„Setki milionów euro”

Polityk Zielonych Marcel Emmerich, który zapytał rząd Friedricha Merza o koszty kontroli na granicach, powiedział RND, że „w dłuższej perspektywie kontrole pochłoną setki milionów euro”. – To pieniądze, których brakuje w kluczowych obszarach dla naszego bezpieczeństwa wewnętrznego – powiedział Emmerich.

Polityk, który w klubie poselskim Zielonych w Bundestagu jest rzecznikiem ds. polityki wewnętrznej, uważa, że znaczna część budżetu jest wydawana na „środki o wątpliwych skutkach”, podczas gdy „policja pracuje na granicy swoich możliwości, brakuje personelu i inwestycji w architekturę bezpieczeństwa”. – Takie stawianie priorytetów jest nieefektywne i nieproporcjonalne – skrytykował Marcel Emmerich. Jak powiedział, kontrole nie tylko generują wysokie koszty, ale także „podważają zasady praworządności, a jednocześnie zagrażają ochronie uchodźców, którym uniemożliwia się korzystanie z prawa do azylu”.

(AFP/dom)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Co czwarty mieszkaniec Niemiec ma pochodzenie migracyjne – wynika z danych Federalnego Urzędu Statystycznego. Wyliczył on, że w 2024 roku w Niemczech mieszkało około 21,2 mln osób z historią migracji. Było to o około cztery procent więcej niż rok wcześniej. Udział tej grupy w niemieckim społeczeństwie wzrósł nieznacznie do 25,6 procent.

Emigracja do Niemiec

W Niemczech statystyki dotyczące osób z historią migracji obejmują te osoby, które albo same wyemigrowały do Niemiec (pierwsze pokolenie), albo których oboje rodzice (drugie pokolenie) wyemigrowali do Niemiec po 1950 roku.

Liczba osób, które same wyemigrowały, wzrosła w ubiegłym roku o 4 proc. – do prawie 16,1 mln, co stanowi 19,6 proc. niemieckiego społeczeństwa. Z kolei prawie 5,2 mln osób (wzrost o 6 proc.) było urodzonymi w Niemczech potomkami rodziców, którzy wyemigrowali od 1950 roku.

W przypadku kolejnych 4,1 mln osób urodzonych w Niemczech tylko jedno z dwojga rodziców wyemigrowało. Zgodnie z definicją nie zalicza się ich do osób z historią migracji. W tym przypadku niemieckie statystyki mówią o „tle migracyjnym”.

Bardzo młodzi

Statystycy zwracają uwagę na stosunkowo młody wiek osób z historią migracji. W grupie osób w wieku 20-39 lat, około jedna trzecia (34 proc.) ma pochodzenie migracyjne. W grupie osób powyżej 65. roku życia – już tylko 14 proc.

„W 2024 roku populacja z historią migracji była o około dziewięć lat młodsza niż populacja bez historii migracji (47,4 lat) – ze średnim wiekiem 38,2 lat” – informuje niemiecki urząd statystyczny. .

Od 2015 roku 6,5 mln osób

W 2024 roku w Niemczech mieszkało prawie 6,5 mln osób, które przyjechały do Niemiec po 2015 roku. Najwięcej (4,2 mln) przyjechało w latach 2015-2021, głównie z Syrii (716 tys.), Rumunii (300 tys.) i Polski (230 tys.). Kolejne 2,2 mln przyjechało w latach 2022-2024 – głównie z Ukrainy (843 tys.), Syrii (124 tys.) i Turcji (112 tys.).

Głównymi powodami były ucieczka, azyl i międzynarodowa ochrona (31 proc.), praca (23 proc.) i łączenie rodzin (21 proc.).

(DPA/dom)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Miasta w Niemczech borykają się z coraz większym problemem zaśmiecania przestrzeni publicznej – wynika z ankiety przeprowadzonej przez dziennik „Die Welt” w 15 dużych miastach. Na przykład przedsiębiorstwo zarządzania odpadami w Stuttgarcie informuje gazetę, że w ostatnich latach problem się nasilił. Jednym z głównych powodów są – zdaniem firmy ze Stuttgartu – „zmiany społeczne: przestrzenie publiczne są coraz częściej postrzegane jako przestrzenie konsumenckie. Troska i poczucie odpowiedzialności zanikają, a zachowania związane z wyrzucaniem śmieci rosną”.

Także firmy zajmujące się gospodarką odpadami we Frankfurcie nad Menem mówią o zmianie „zachowań związanych z użytkowaniem i spędzaniem wolnego czasu” w ostatnich latach. „W niektórych przypadkach poprzednie interwały czyszczenia nie są już w stanie sobie z tym poradzić” – czytamy w czwartek (22.05.2025) w „Die Welt”.

Więcej śmieci od czasu pandemii

Przedsiębiorstwo Stadtreinigung Hamburg przekazało z kolei, że szczególnie od czasu pandemii koronawirusa nastąpił wzrost wykorzystania i związanego z tym zaśmiecania przestrzeni publicznych. Dortmund informuje zaś, że nielegalne wyrzucanie odpadów w centrum miasta „rośnie z dnia na dzień”. Berlińskie służby oczyszczania miasta wiążą ten problem ze stałym wzrostem liczby ludności – relacjonuje niemiecki dziennik.

Gazeta opisuje sytuację w berlińskiej dzielnicy Neukoelln, której niektóre rejony uchodzą za najbrudniejsze w całym mieście. Jeden z jej mieszkańców, przedstawiony jako Mert Aydin, twierdzi, że mieszkańcy beztrosko wyrzucają śmieci na ulice, a większe odpady są zwykle pozostawiane wieczorem i w nocy, kiedy nikt tego nie widzi. „To także problem kulturowy” – mówi rozmówca „Die Welt”. Jak zauważa gazeta, Neukoelln jest w dużej mierze zamieszkana przez imigrantów. Inny mieszkaniec dzielnicy, Ruben, nie sądzi jednak, by problem zamiecenia miał wiele wspólnego z imigracją. Jego zdaniem chodzi tu raczej o edukację i uczenie dzieci dbania o wspólną przestrzeń.

Berlin drastycznie zwiększa kary

Rządząca w berlinie chadecja CDU wskazuje na postępy w walce z zaśmieceniem miasta, jak wprowadzenie dni bezpłatnego wywozu odpadów gabarytowych czy zaostrzenie kar za śmiecenie. Na przykład wyrzucenie niedopałka papierosa na ziemię będzie niebawem kosztować 250 euro zamiast 55 euro obecnie. Za nielegalne pozbycie się odpadów wielkogabarytowych naliczana będzie opłata w wysokości 4000 euro zamiast 150 euro.

Cytowany przez „Die Welt” psycholog społeczny Florian Kaiser z Uniwersytetu w Magdeburgu uważa, że również społeczeństwo ma pewien obowiązek w tym zakresie. „W dzisiejszych czasach poprawne zachowanie rzadko jest wymagane przez środowisko. Dlatego łatwiej jest po prostu coś wyrzucić, ponieważ pozostaje to bezkarne” – ocenia. Kaiser podejrzewa, że za śmiecenie odpowiedzialna jest w szczególności jedna grupa: „Mógłbym sobie wyobrazić, że młodych mężczyzn w wieku od 17 do 25 lat prawdopodobnie mniej interesuje konformizm, a bardziej obywatelskie nieposłuszeństwo wszelkiego rodzaju” – ocenia rozmówca gazety.

Radzi też działania strukturalne, jak zwiększona gęstość koszy na śmieci lub bardziej przyciągający wzrok wygląd koszy. Sensowne wydaje się również „wzmocnienie negatywne” w formie drastycznego zwiększenia i egzekwowania kar za śmiecenie. Za przykład ekspert podaje Singapur, gdzie sprawcy zaśmiecania karani są grzywna w wys. 1000 dolarów – za pierwsze wykroczenie. Podobną drogą idzie Berlin.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

„Potępiam ten haniebny czyn z całą mocą” – oświadczył w czwartek (22.05.2025) kanclerz Niemiec Friedrich Merz, reagując na doniesienia o zabójstwie dwojga pracowników izraelskiej ambasady w Waszyngtonie. Zostali oni zastrzeleni w pobliżu Muzeum Żydowskiego w środę wieczorem miejscowego czasu. Według policji domniemany sprawca krzyczał podczas zatrzymania „Free Palestine!” („Wolna Palestyna”). Na platformie X Merz podkreślił, że jest wstrząśnięty tym morderstwem. „Nasze myśli są z bliskimi” ofiar – napisał kanclerz. I dodał, że w chwili obecnej należy zakładać antysemicki motyw zabójstwa.

Zareagował także szef niemieckiej dyplomacji Johann Wadephul. „Jestem zszokowany tym podstępnym morderstwem dwojga pracowników izraelskiej ambasady w Waszyngtonie” – napisał na X. I podkreślił, że nic nie może usprawiedliwić antysemickiej przemocy.

Groźna nienawiść i antysemityzm

Wstrząśnięty jest także przewodniczący Centralnej Rady Żydów w Niemczech Josef Schuster. – Myślami jestem z rodzinami ofiar – powiedział Schuster agencji prasowej DPA. Dodał, że właśnie wraca z Izraela, gdzie przedstawiciele organizacji żydowskich z całego świata informowali o tym, jak bardzo rozprzestrzenia się nienawiść wobec Żydów i Izraela. – Zaledwie dzień później zostało to potwierdzone w tragiczny sposób – powiedział. I przestrzegł, że „wzrost przemocy na tle politycznym i antysemickim także w zachodnich społeczeństwach jest szokujący i ogólnie groźny”. Schuster wezwał do zwalczania ideologii i nienawiści wszelkimi dostępnymi środkami – zarówno poprzez lepszą edukację, jak i surowsze ściganie i kary oraz środki bezpieczeństwa. Według niego pracownicy izraelskich placówek w Niemczech także są szczególnie zagrożeni.

Jak podało w czwartek Towarzystwo Niemiecko-Izraelskie (DIG), jedna z ofiar, Yaron Lischinsky, dorastał „częściowo w Bawarii” w Niemczech. Płynnie mówił po niemiecku i „z wielką łatwością poruszał się między kulturami”. „Pamiętamy go jako otwartą, inteligentną i głęboko zaangażowaną osobę, której zainteresowanie stosunkami niemiecko-izraelskimi i sposobami pokojowego współistnienia na Bliskim Wschodzie oddziaływało na całe jego otoczenie” – oświadczył przewodniczący Volker Beck. Źródła dyplomatyczne potwierdziły potem, że zamordowany meżczyzna miał także niemieckie obywatelstwo.

O „szoku” z powodu wydarzenia w Waszyngtonie mówi tez szefowa unijnej dyplomacji Kaja Kallas. „W naszych społeczeństwach nie ma i nie może być miejsca dla nienawiści, ekstremizmu albo antysemityzmu” oświadczyła Kallas na X, przekazując wyrazy współczucia rodzinom ofiar i narodowi Izraela.

Netanjahu chce wzmocnić ochronę izraelskich placówek

Izraelski premier Beniamin Netanjahu zapowiedział w czwartek wzmocnienie środków bezpieczeństwa w przedstawicielstwach Izraela na całym świecie. Oświadczył on, że jest wstrząśnięty okrutnym antysemickim morderstwem w Waszyngtonie. – Jesteśmy świadkami tego, jak straszliwe są koszty antysemityzmu i dzikiego podżegania przeciwko państwu Izrael – powiedział Netanjahu.

Zaś prezydent USA Donald Trump podkreślił: „Te okropne zabójstwa w Waszyngtonie, w oczywisty sposób wynikające z antysemityzmu, muszą się skończyć, TERAZ! W USA nie ma miejsca na nienawiść i radykalizm”.

(DPA, AFP, RTR/ widz)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Unia Europejska zrobi przegląd umowy z Izraelem w reakcji na „katastrofalną” sytuację w Strefie Gazy – zapowiedziała szefowa unijnej służby zagranicznej Kaja Kallas. W języku dyplomacji taki „przegląd” oznacza sygnał ostrzegawczy. Poparła go, według słów Kallas, „silna większość” ministrów spraw zagranicznych państw UE.

Za rewizją relacji Unii i Izraela miało opowiedzieć się 17 z 27 państw członkowskich, w tym Francja, Polska, Hiszpania, Irlandia czy Szwecja. Przeciwne zaś były m.in. Niemcy, Włochy, Węgry czy Czechy.

Z inicjatywą wyszedł tydzień temu szef holenderskiego MSZ Caspar Veldkamp. W liście do Kallas zasugerował przegląd umowy stowarzyszeniowej, która od 2000 roku reguluje stosunki gospodarcze i polityczne Unii Europejskiej i Izraela.

Chodzi w szczególności o art. 2 tej umowy - przegląd bowiem ma skoncentrować się na tym, czy Izrael stosuje się do klauzuli przestrzegania praw człowieka.

Zmiana podejścia Europy do wojny w Gazie?

Przywódcom państw członkowskich coraz trudniej jest wytłumaczyć własnym społeczeństwom, dlaczego Unia Europejska nie wywiera większej presji na Izrael wobec humanitarnej tragedii i dziesiątek tysięcy ofiar – skutków interwencji żydowskiego państwa w Strefie Gazy w odwecie za atak terrorystyczny Hamasu 7 października 2023 r.

Holenderska inicjatywa szybko zyskała wsparcie. Sama Kaja Kallas jeszcze tydzień temu widziała niewielkie szanse na jej powodzenie. Teraz, po wtorkowym (20.05.2025) spotkaniu unijnych szefów MSZ, poinformowała, że do przeglądu unijno-izraelskiej umowy jednak dojdzie.

– Sytuacja w Gazie jest katastrofalna. Potrzebny jest nacisk, żeby ją zmienić – mówiła. Zdaniem byłej premierki Estonii izraelska zgoda na wpuszczenie do Gazy pewnej ilości pomocy humanitarnej to dobry ruch, ale równocześnie „kropla w morzu” potrzeb. – Pomoc musi płynąć bez przeszkód i na wielką skalę – zaznaczyła Kallas i dodała, że poruszyła ten temat w swoich rozmowach z Izraelem, a unijna dyplomacja konsultuje się też z ONZ i z przywódcami państw regionu. – Presja jest konieczna, aby zmienić sytuację – zaznaczyła.

Izrael: „niezrozumienie naszej sytuacji”

Reakcja Izraela była szybka. Minister spraw zagranicznych Gideon Sa’ar oświadczył na X, że Izrael całkowicie odrzuca kierunek przyjęty w unijnym oświadczeniu. Jego zdaniem pokazuje ono „totalne niezrozumienie skomplikowanej sytuacji”, w jakiej znajduje się Izrael.

Rząd izraelski obwinia za obecną sytuację rządzącą w Gazie terrorystyczną organizację Hamas, która 7 października 2023 r. zaatakowała terytorium Izraela, zabijając 1175 osób i porywając 251 zakładników. Izrael uznaje, że został zmuszony do wojny. Z danych kontrolowanego przez Hamas ministerstwa zdrowia wynika, że w Strefie Gazy zginęło już ponad 53 tys. osób. Wojna spowodowała przymusowe wysiedlenie ponad 2 milionów Palestyńczyków oraz ogromny kryzys humanitarny.

Kryzys humanitarny w Gazie

Kryzys dodatkowo pogarszał sam Izrael. Odmawiał wpuszczania pomocy humanitarnej, w tym także unijnej, na dotknięte konfliktem tereny, tłumacząc to chęcią dystrybuowania jej z pominięciem Hamasu, a z początkiem maja zintensyfikował ofensywę wokół miasta Rafah na południu Strefy Gazy.

ONZ poinformowała wprawdzie we wtorek, 20 maja, że uzyskała zgodę na wjazd do Gazy około 100 ciężarówek z pomocą – co podnosił również Izrael. Dodała jednak, że potrzeba 500 ciężarówek dziennie, żeby zaspokoić potrzeby populacji Gazy. Organizacja ostrzegła przed klęską masowego głodu, która zagraża życiu tysięcy dzieci.

Unia Europejska w kwietniu ogłosiła trzyletni pakiet pomocowy dla Palestyńczyków ze strefy Gazy i Zachodniego Brzegu, opiewający na 1,6 miliarda euro. – To europejskie pieniądze fundują tę pomoc i ta pomoc musi trafić do ludzi – podkreśliła Kaja Kallas.

Ostra debata w PE: „Na co czekacie?”

Wewnątrzunijny spór o to, jak reagować na działania Izraela i sytuację w Gazie, przeniósł się w środę, 21 maja, do Parlamentu Europejskiego.

Przemawiająca na otwarciu sesji w Brukseli prezydentka Słowenii Natasza Pirc Musar oświadczyła, że Europa jest świadkiem ludobójstwa. – Widzimy je i jesteśmy cicho. Nieludzkie traktowanie cywilów to coś, od czego wspólnota międzynarodowa nie powinna odwracać wzroku – apelowała przywódczyni Słowenii.

W Parlamencie wywiązała się ostra debata między krytykującymi Izrael i broniącymi praw Palestyńczyków posłami lewicy, socjalistów i zielonych. Antonio López-Istúriz White z Europejskiej Partii Ludowej podkreślał odpowiedzialność Hamasu za atak 7 października, równocześnie zaznaczając, że do cywilów w Gazie musi docierać pomoc.

Iratxe García Pérez z frakcji Socjalistów i Demokratów cytowała izraelskich polityków mówiących o „dwóch milionach nazistów w Gazie” – to słowa ministra finansów Becalela Smotricza z 2023 r. – i pytała, dlaczego przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen jeszcze nie potępiła wydarzeń w Gazie. – Czy 53 tysiące ludzi musiały umrzeć, zanim UE podjęła decyzję o przeglądzie umowy z Izraelem? – pytała Hiszpanka.

Manon Aubry z Lewicy wypomniała, że Komisję Europejską na debacie reprezentował komisarz do spraw kultury – Glenn Micallef – a nie sama von der Leyen. Zarzuciła rządzącym Unią, że na decyzję o rewizji umowy UE-Izrael trzeba było czekać „przez półtora roku bombardowań, głodu używanego jako broń i tysięcy zabitych dzieci”. – W Komisji Europejskiej wciąż się zastanawiacie, czy możecie użyć słowa „ludobójstwo”, myśląc o dociekaniu i sprawdzaniu, czy Izrael narusza prawo, czy nie – mówiła lewicowa posłanka z Francji. – Nie wahaliście się, by nałożyć sankcje na Rosję. Na co czekacie z nałożeniem sankcji na [Benjamina] Netanjahu? Na to, by ani jeden Palestyńczyk nie pozostał przy życiu?

UE: Izraelska blokada Strefy „nieakceptowalna”

Przemawiający w imieniu Rady polski minister ds. europejskich Adam Szłapka (Polska sprawuje prezydencję w Radzie do końca czerwca) ocenił dwunastotygodniową blokadę dostaw pomocy humanitarnej dla Gazy jako „nieakceptowalną” i wezwał do jej zdjęcia. Decyzję władz izraelskich o wpuszczeniu „kilku ciężarówek” ocenił jako coś, co nie zmieni tragicznej sytuacji.

Szłapka wskazał, że palestyńscy cywile są zmuszeni do przebywania w przeludnionych strefach z ograniczonym dostępem do wody, jedzenia i schronienia, wspomniał też o intensyfikacji izraelskich nalotów na Strefę i ogłoszeniu przez Izrael rozszerzenia ofensywy przeciwko Hamasowi. Przypomniał, że UE od lat sprzeciwia się próbom zmian terytorialnych czy demograficznych w Strefie, a równocześnie uznaje prawo Izraela do obrony po atakach 7 października, ale „w sposób proporcjonalny”. Rada – jak dodał – nadal za najlepszy sposób osiągnięcia pokoju i uwolnienia zakładników uznaje negocjacje.

Tymczasem do listy zadrażnień na linii UE-Izrael dołączył incydent z Zachodniego Brzegu, gdzie delegacja dyplomatów, w tym unijnych, zdaniem Izraela zboczyła z „zatwierdzonej trasy”. Izraelska armia oddała strzały ostrzegawcze. Kaja Kallas oceniła to działanie jako „nie do przyjęcia”. Wyjaśnień od Izraela zażądały m.in. Francja i Niemcy.

Policja na polecenie prokuratury federalnej zatrzymała w środę (21.05.2025) pięciu nastolatków w wieku 14-18 lat podejrzanych o prawicowy terroryzm. Grupa miała planować ataki na uchodźców i przeciwników politycznych.

Tego samego dnia sześć z 24 komisji Bundestagu, w których AfD miała prawo zaproponować swoich kandydatów na przewodniczących, odrzuciło kandydatury tej partii. W związku z tym żadna z komisji nie będzie mieć przewodniczących z partii uznanej za częściowo skrajnie prawicową, to efekt utworzonego wokół AfD „kordonu sanitarnego”: reszta ugrupowań w Bundestagu odmawia współpracy ze skrajną prawicą. Niemiecka prasa komentuje te wydarzenia.

Konieczna praca prewencyjna

„Uderzenie śledczych w domniemaną skrajnie prawicową komórkę terrorystyczną potwierdza ocenę nowego ministra spraw wewnętrznych odnośnie niebezpiecznej sytuacji w kraju”. Dzień przed aresztowaniem pięciu podejrzanych przez prokuratora generalnego Aleksander Dobrindt podczas prezentacji rocznych statystyk nt. przestępstw motywowanych politycznie wymienił prawicowy ekstremizm jako „największe zagrożenie dla demokracji” w Niemczech – pisze „Frankfurter Allgemeine Zeitung”.

„Niemal 14 lat po upadku NSU, gangu skrajnie prawicowych morderców to już nie młodzi dorośli, lecz nastolatkowie w wieku od 14 do 18 lat – jako grupa neonazistowska 'Ostatnia Fala Obrony' chcą atakami na migrantów i lewicę obalić demokratyczny system Republiki Federalnej” – zauważa gazeta z Frankfurtu.

„Wezwanie do zaostrzenia prawa karnego wobec nieletnich to zły kierunek. Młodzi ludzie przede wszystkim nie powinni się radykalizować. A jeśli jednak tak się stanie, trzeba robić wszystko, żeby ich z bagna ekstremizmu wydostać. Tu konieczne jest podjęcie działań zapobiegawczych. Praca prewencyjna na ulicach, wsiach, w szkołach i klubach sportowych. I ukierunkowana edukacja polityczna. Zasoby na oba te cele były zbyt często obcinane. Trzeba to przemyśleć jeszcze raz, raczej wcześniej niż później” – pisze „Reutlinger General-Anzeiger” z Badenii-Wirtembergii.

Szefowie z AfD? „Kapitulacja i skandal”

„AfD chce mieć sześć z 24 stałych komisji Bundestagu, jednak wszyscy z sześciu jej kandydatów przepadli w parlamencie. Partia ta musiała się z tym liczyć. Podobnie jak inne kluby – z krzykiem AfD płaczącej krokodylimi łzami nad 'dyskryminacją' swoich kandydatów. Po raz kolejny Weidel i Chrupalla, szefowie tej partii, próbowali przedstawić AfD jako ofiarę 'starych partii'. Ale nikt nie powinien się nabrać na tę bajkę: w rzeczywistości większość w Bundestagu skutecznie wybroniła się wobec ciągłych prób AfD, by za pomocą zasobów parlamentarnych podważyć liberalno-demokratyczny ustrój” – pisze „Volksstimme” z Magdeburga w Saksonii-Anhalt.

„Potężne ciała, takie jak komisja budżetowa, komisja spraw prawnych lub komisja spraw wewnętrznych miałyby być w rękach polityków, których organizacja jest przez Federalny Urząd Ochrony Konstytucji sklasyfikowana jako poświadczony przypadek prawicowego ekstremizmu? To byłaby kapitulacja Bundestagu – przed głośnymi żądaniami proporcjonalnego uczestnictwa partii ze strony AfD – oraz skandal” – czytamy.

Jeden z najbardziej ambitnych projektów Bundeswehry nabiera kształtów: chodzi o stacjonowanie prawie 5 tys. niemieckich żołnierzy na Litwie. Już 1 kwietnia w stolicy Wilnie odbyło się oficjalne rozpoczęcie służby nowej 45. Brygady Pancernej. Stanowi ona trzon jednostki bojowej, za pomocą której Niemcy – na prośbę Litwy – zabezpieczają wschodnią flankę NATO w odpowiedzi na rosyjską agresję na Ukrainę.

Armia niemiecka składała się wcześniej z ośmiu brygad, obecnie dodano dziewiątą – tę na Litwie. Ma tam pozostać na stałe – po raz pierwszy w historii Bundeswehry. Nowy herb 45. Brygady Pancernej, który żołnierze niemieccy noszą na mundurach, przedstawia również Basztę Giedymina, czyli symbol Wilna, na znak solidarności z sojusznikiem. – Niemcy będą gotowe bronić każdego centymetra kwadratowego terytorium NATO – podkreślił minister obrony Niemiec Boris Pistorius w swoim pierwszym przemówieniu w Bundestagu po zmianie rządu. Jak mówił, stacjonowanie niemieckiej brygady na Litwie to „silny sygnał dla naszych partnerów i jasny znak dla każdego potencjalnego przeciwnika”.

Litwa, licząca trzy miliony mieszkańców, leży między rosyjską enklawą – obwodem królewieckim – i sojusznikiem Rosji – Białorusią, z którą dzieli granicę o długości prawie 680 kilometrów. Litwa pracuje nad budową potężnych sił pancernych, w związku z czym zamówiła 44 nowoczesne niemieckie czołgi Leopard 2 A8. Brygada Bundeswehry na Litwie będzie używać tego samego typu czołgu, co powinno ułatwić współpracę między obiema armiami.

Nowe koszary i drogi

Latem 2023 roku Pistorius zainicjował utworzenie brygady. Na miejscu jest już sztab brygady i jednostki wsparcia początkowego. Do końca roku stacjonować ma tam już 500 żołnierzy niemieckich.

Budowa infrastruktury wciąż trwa: budowane są koszary, nowe drogi, a na terenie poligonu wojskowego Rudniki – główej bazy brygady – przedłużana jest linia kolejowa.

Miejscowość ta leży w okręgu wileńskim w południowo-wschodniej części Litwy, około 30 km od granicy z Białorusią. W Wilnie i Kownie budowane są szkoły i przedszkola dla rodzin żołnierzy.

Wyzwanie: rekrutacja personelu

Rozmieszczenie całej brygady, którego zakończenie zaplanowano na koniec 2027 roku, stanowi dla obu krajów nie tylko wyzwanie logistyczne, ale także finansowe. Litwa zwiększyła swój budżet obronny. Nowy rząd Niemiec pod przewodnictwem kanclerza Friedricha Merza również nie chce cięć wydatków na obronność.

Pozostaje pytanie o ludzi, których Bundeswehrze już teraz ogólnie brakuje. Poszukiwania łącznie 4800 żołnierzy i 200 pracowników cywilnych, którzy na kilka lat dobrowolnie przeniosą się na Litwę, mogą okazać się trudnym przedsięwzięciem.

Resort obrony podjął już kroki, aby służba na wschodniej flance NATO – i ogólnie w Bundeswehrze – stała się bardziej atrakcyjna. Opracował w tym celu ustawę, którą Bundestag uchwalił na początku roku. Tak zwana ustawa o punkcie zwrotnym przewiduje wyższe dodatki zagraniczne i lepsze warunki rozmieszczenia żołnierzy w kraju i za granicą.

Szkoły niemieckie i placówki pocztowe

Bundeswehra stacjonuje na Litwie od 2017 roku. Niemcy przejęły dowodzenie nad wielonarodową grupą bojową NATO, która 1 kwietnia została przekazana pod dowództwo nowej niemieckiej brygady pancernej.

Podstawą prawną stałego stacjonowania brygady jest umowa międzyrządowa zawarta między Niemcami a Litwą we wrześniu 2024 roku. Celem było stworzenie „jak najlepszych warunków dla żołnierzy niemieckich i ich rodzin”, co podkreśliła strona litewska.

Obejmuje to prawo Bundeswehry do bezpłatnego korzystania z nieruchomości litewskich, do przechowywania broni i amunicji na terenie kraju według własnego uznania oraz do prowadzenia na Litwie polowych placówek pocztowych. Zakładane mogą być też niemieckojęzyczne przedszkola i szkoły. W szkołach obowiązuje niemiecki program nauczania i wydawane są niemieckie świadectwa uznawane również na Litwie.

To zbieg okoliczności, że we wtorek rano, 20 maja, w centrum Berlina w ciągu półtorej godziny odbyły się trzy konferencje prasowe dotyczące antysemityzmu. Nawet jeśli uczestnicy mieli różne cele, wszyscy potwierdzają jeden trend: w 2024 roku liczba antysemickich incydentów lub przestępstw w Niemczech znacznie wzrosła. Wzrasta również liczba osób, które są przestraszone, zmieniają swój styl życia lub potrzebują wsparcia.

W całych Niemczech w 2024 roku odnotowano więcej przestępstw o podłożu politycznym niż kiedykolwiek wcześniej – podał szef MSW Niemiec Alexander Dobrindt na konferencji prasowej. W ciągu roku nastąpił drastyczny wzrost o ponad 40 procent do łącznej liczby ponad 84 tys. przypadków. Prawie co drugie przestępstwo jest motywowane prawicowo. Oznacza to na przykład noszenie symboli antykonstytucyjnych lub ataki prawicowych ekstremistów na siły bezpieczeństwa.

„Antysemityzm największym zmartwieniem”

W ubiegłym roku w całym kraju odnotowano 6236 przestępstw związanych z antysemityzmem. Stanowi to wzrost o prawie 21 proc. w porównaniu z rokiem 2023. – Wzrost antysemityzmu jest naszym największym zmartwieniem – powiedział Dobrindt.

Szef niemieckiego MSW odniósł się do „historycznej odpowiedzialności” Niemiec. Dla antysemityzmu, bez względu na to, skąd pochodzi i jak jest motywowany, „po prostu nie ma miejsca w Niemczech”. Dobrindt podkreślił, że głównym motywem przestępstw antysemickich była skrajnie prawicowa postawa (48 proc.). Jednak od 2023 roku śledczy coraz częściej odnotowują w związku z antysemityzmem „obcą ideologię” (w 2024 roku 31 proc.). W związku z czym niemieckie MSW chce automatycznej deportacji antysemickich przestępców, jeśli nie są oni Niemcami.

Ale co to konkretnie oznacza? Co to oznacza dla Żydów w Niemczech?

Niemal w tym samym czasie co konferencja prasowa Alexandra Dobrindta, w oddalonej o kwadrans spacerem siedzibie Centrum Badań i Informacji o Antysemityzmie w Berlinie (RIAS Berlin) przedstawiono raport za 2024 rok. Coroczny raport dotyczy incydentów antysemickich w Berlinie. Raport RIAS jest czasami krytykowany, bo nie każdy antysemicki incydent jest istotny z punktu widzenia prawa karnego, tzn. formalnie stanowi przestępstwo. Raport RIAS zawiera zgłoszenia napaści, obelg lub antysemickich graffiti w Berlinie.

Według raportu w ubiegłym roku w stolicy Niemiec odnotowano 2521 „incydentów antysemickich” i średnio jednego „ataku antysemickiego” tygodniowo. Oznacza to wzrost o prawie sto procent w porównaniu z rokiem 2023.

Ataki i nastroje

Najpoważniejsze przypadki z raportu RIAS Berlin znane są z mediów. Dotyczą one dwóch fizycznych ataków na młodych Żydów, którzy odnieśli poważne obrażenia. Jednak Sigmount Königsberg, pełnomocnik ds. walki z antysemityzmem Gminy Żydowskiej w Berlinie, patrzy bardziej na ogólny rozwój sytuacji. – Antysemityzm znormalizował się w tym mieście – mówi rzeczowym tonem. Rozwój ten jest wyraźnie widoczny dzięki rejestrowaniu przypadków, które nie trafiają do oficjalnych statystyk dotyczących przestępstw. Königsberg opisuje szereg takich przypadków. Na przykład: izraelska restauracja w Berlinie-Friedrichshain, która została zamknięta po „masowych atakach”. Pojawiły się graffiti i obelgi słowne. – Jako społeczność żydowska jesteśmy co tydzień konfrontowani z antysemickimi demonstracjami nienawiści – podkreśla, odnosząc się do czasami gwałtownych demonstracji przeciwko izraelskiej wojnie w Strefie Gazy.

– Przez miasto przechodzi niewypowiedziane wezwanie: „Jews, shut up!” („Żydzi, zamknijcie się!” – red.) – mówi Sigmount Königsberg. – Przestrzenie, w których Żydówki i Żydzi mogą się swobodnie poruszać po tym mieście, są coraz mniejsze – mówi. Osobiście zna on Żydów i rodziny, które opuściły Berlin, „ponieważ nie czuły się już bezpiecznie”. Wielu z nich twierdzi, że choć Izrael bywa obecnie atakowany przez pociski rakietowe z Jemenu, czują się w nim bardziej bezpiecznie niż w Berlinie.

Wszystkie obszary życia

Podobnie wypowiada się Alexander Rasumny z OFEK, poradni doradzającej osobom dotkniętym antysemityzmem. Antysemityzm przenika obecnie „wszystkie obszary życia społecznego”, miejsca pracy, uniwersytety i szkoły. Żydzi czują „ciągłe poczucie zagrożenia w sferze publicznej”. W rezultacie żydowscy rodzice coraz częściej wypisują swoje dzieci ze szkół publicznych, gdzie „obwinia się je o konflikt na Bliskim Wschodzie”. Żydowskie dzieci przenoszone są do szkół prywatnych. Königsberg i Rasumny skarżą się na brak solidarności ze strony społeczeństwa obywatelskiego.

Antysemityzmowi poświęcona jest jeszcze trzecia konferencja prasowa tego dnia w Berlinie. Stowarzyszenie Ośrodków Doradztwa dla ofiar przemocy prawicowej, rasistowskiej i antysemickiej (VBRG) informuje o rosnącej liczbie ofiar we wszystkich obszarach swojej działalności. I ostrzega, że walka z prawicową, rasistowską i antysemicką przemocą ma „kluczowe znaczenie dla spójności społecznej i bezpieczeństwa wszystkich ludzi mieszkających w Niemczech”. Stowarzyszenie ubolewa nad „masowym niedostatecznym zgłaszaniem prawicowej przemocy przez organy ścigania”.

Trzy konferencje prasowe jednego ranka, trzy razy przypadkowo ten sam temat. I liczby, które wskazują ma pogarszającą się sytuację Żydów w Niemczech, a zwłaszcza w Berlinie.

Artykuł ukazał się pierwotnie w serwisie Redakcji Niemieckiej DW.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

„Dobry projekt to jak najmniej. Mniej, ale lepiej, ponieważ koncentruje się na istotnych aspektach, a produkty nie są obciążone zbędnymi elementami. Powrót do autentyczności, powrót do prostoty” – pisał Dieter Rams w swojej książce „Weniger, aber besser” („Mniej, ale lepiej”).

Dieter Rams, który właśnie (20 maja) skończył 93 lata, to nie tylko legenda niemieckiego designu, ale też jeden z w ogóle najbardziej wpływowych projektantów XX i XXI wieku. Jego eleganckie, minimalistyczne formy zdefiniowały podstawowe rozumienie tego, czym jest design i jakie są jego możliwości; przez dziesięciolecia podkreślał, że jeśli design ma służyć ludziom, musi być przyjazny, uczciwy i odpowiedzialny.

Projektanta można w pewnym sensie (różnią się bowiem w niektórych kwestiach) uznać za duchowego następcę Adolfa Loosa, austriackiego architekta i prekursora modernizmu, który w eseju „Ornament i zbrodnia” z 1913 r. postulował odejście od dekoracji, co w okresie secesji było stwierdzeniem raczej brawurowym. Twierdził, że nowoczesne piękno jest wyznaczane przez dokładność wykonania i szlachetność samego, niczym niezakłóconego materiału.

Podobnie wyglądała ideowa ścieżka Dietera Ramsa, który w połowie lat 70., kolorowych i wzorniczo rozpasanych, zaczął głosić „dziesięć tez dobrego designu”, zwanych też „dekalogiem projektowania”. Dziedzictwo to symbolicznie ukazuje również oś chronologiczna, ponieważ Adolf Loos zmarł w roku 1933, czyli wtedy, gdy Rams miał niewiele ponad rok.

iPod i trumna królewny Śnieżki

W powszechnej świadomości Dieter Rams jest najbardziej kojarzony z ponad 40-letnią pracą dla koncernu Braun, specjalizującego się w innowacyjnych urządzeniach elektronicznych, oraz z trwającą niemal całą jego karierę współpracą z Vitsoe, producentem inteligentnych, modułowych mebli.

Warto zaznaczyć, że Dieter Rams poznał projektowanie w każdym jego wymiarze – od skali mikro do makro, łącznie z wnętrzami. Studiował bowiem architekturę i architekturę wnętrz w Werkkunstschule Wiesbaden, a także uczył się stolarstwa, idąc w ślady swojego dziadka. Przez jakiś czas nawet pracował w biurze architektonicznym, skąd przeniósł się do koncernu Braun, gdzie został zatrudniony jako architekt i architekt wnętrz. Następnie, przez ponad trzy dekady, kierował tamtejszym działem wzornictwa.

To właśnie dla marki Braun stworzył obiekty, które przeszły do historii designu, w tym radio T3, które stało się inspiracją przy projektowaniu iPoda, czy kalkulator ET66, na którym wzorowana jest aplikacja kalkulatora Apple. Przełomowym okazał się już jeden z pierwszych jego projektów (stworzony w 1956 roku wspólnie z Hansem Gugelotem), czyli zestaw radio-gramofon SK 4, żartobliwie nazywany „sarkofagiem królewny Śnieżki”. Radykalnie zredukowana forma – z lakierowanego na biało korpusu z blachy, pokrywy z akrylowego szkła i boków z jasnego drewna – stała się klasykiem i wzorem dla późniejszych gramofonów.

Projekty powstałe „za jego kadencji” były niezwykle spójne estetycznie i formalnie, co stało się znakiem rozpoznawczym marki Braun. Taka identyfikacja zakorzeniła się w świadomości odbiorców do tego stopnia, że za rewolucyjne uznano wprowadzenie dodatkowego koloru czarnego na początku lat 80. Dieter Rams w zasadzie preferował paletę subtelną, głównie achromatyczne odcienie szarości, bieli i czerni, zaś stosowanie barw skomentował: „Dodanie niewielkich akcentów kolorystycznych sprawia, że całość jest bardziej kolorowa niż w przypadku zastosowania jednego koloru”.

Przyjaźnie wobec użytkownika

Projekty, które wyszły spod ręki Dietera Ramsa i jego zespołu, są wszechobecne. Ciekawostką jest, że to właśnie on, wraz z Jürgenem Greubelem, w roku 1989 zaprojektował maszynkę do golenia Gillette Sensor. Rams jest inspiracją nie tylko dla projektantów przemysłowych, ale i modowych, a nawet cyfrowych. Ale jego dziedzictwo jest szczególnie widoczne w filozofii Apple.

Wiadomo, że był szczególnie ceniony przez Steve’a Jobsa, a Jonathan Ive, główny projektant tej marki w latach 1996-2019 (zaprojektował iMaca, iPoda, iPhone'a, iPada, MacBooka oraz interfejs użytkownika Apple iOS) wielokrotnie i otwarcie przyznawał się do inspiracji dorobkiem Niemca. Minimalistyczne formy, dbałość o detal, funkcjonalność oraz intuicyjna obsługa urządzenia i skupienie na doświadczeniu użytkownika – to bezpośrednia kontynuacja idei, które Rams rozwijał dekady wcześniej. Podobnie jak on, również Ive stworzył wizerunek marki identyfikujący ją pod każdą szerokością geograficzną.

„W języku japońskim istnieje jedno słowo określające wszystkie przedmioty zaprojektowane, stworzone i ulepszone przez człowieka: dogu. Termin ‘dogu’ oznacza przedmioty, z którymi człowiek współżyje i które odzwierciedlają osobowość ich właściciela. Człowiek wchodzi w relację z ‘dogu’ i nawiązuje z nim dialog” – zauważył autor książek o architekturze i designie Erik Mattie, pisząc o filozofii projektowania Ramsa.

To bardzo trafne nawiązanie, bowiem Dieter Rams był pod głębokim wrażeniem japońskiej tradycji projektowania, zwłaszcza jej nacisku na skromność, oszczędność i nowy sposób rozumienia produktów i zasobów. Uważał, że skupiając się na funkcjonalności i ograniczając zbędne ozdoby, projekty mogą być bardziej efektowne i trwałe. Swoje tezy formułował przez lata, głosił je podczas wykładów, aż w końcu, w połowie lat 70. zostały ujęte w „dekalog”, który zmienił wzornictwo na zawsze.

Dziesięć tez dobrego designu

W kontrze do „nieprzeniknionego chaosu form, kolorów i dźwięków”, Dieter Rams w roku 1976 ujął zasady dobrego designu w dekalog, który do dziś, choć ma już pół wieku, stanowi podstawę nauczania o designie. Co więcej, zasady te właśnie teraz nabrały znaczenia tak dużego, jak chyba nigdy przedtem. Projektant bowiem w wizjonerski sposób potraktował nie tylko formę i funkcję, ale zwrócił uwagę na potrzebę ochrony środowiska. Dieter Rams to projektant, który przewidział kryzys klimatyczny.

Litania „10 zasad dobrego designu” stała się swoistym manifestem nowoczesnego podejścia do projektowania. Rams podkreślał, że dobry design powinien być innowacyjny, użyteczny, estetyczny, zrozumiały, uczciwy, długowieczny, dokładny w szczegółach. Ponadto – co w obecnym kontekście jest szczególnie istotne – musi być przyjazny dla środowiska. I wreszcie: powinien być tak prosty, jak to tylko możliwe.

Te zasady nie tylko stały się punktem odniesienia w etycznym podejściu do tworzenia przedmiotów codziennego użytku, ale również stanowią fundament myślenia o designie w kontekście odpowiedzialności ekologicznej i zrównoważonego rozwoju. W czasach, gdy temat ten dopiero zaczął się pojawiać w debacie publicznej, Niemiec już zauważał, że konieczne jest projektowanie produktów trwałych, oszczędnych i nieprzeciążających środowiska. Jego dewiza „mniej, ale lepiej” („weniger, aber besser”) weszła na sztandary zwolenników takiego myślenia.

Apel do młodych projektantów

Swoje tezy rozwinął w roku 2009 w tak zwanym „Manifeście Tokijskim”, gdy w ramach wystawy „Less and More” w Tokio zwrócił się do młodych projektantów z przesłaniem: „Świat jutra zostanie zaprojektowany przez dzisiejszych studentów. Podobnie jak na każdym młodym pokoleniu swojej epoki, spoczywa na nich odpowiedzialność, ale także ogromne możliwości”.

„Niepewna sytuacja środowiskowa i niestabilna gospodarka światowa wymagają nowego podejścia do produktów. Powinniśmy dwa razy zastanowić się, co chcemy produkować. Mniej znaczy więcej tylko wtedy, gdy jest to coś lepszego. (…) Nowy sposób obchodzenia się z naszymi produktami i zasobami może być wyzwalający i prowadzić do nowego, satysfakcjonującego stylu życia. Produkty, które są trwałe, inteligentne, użyteczne i przyjazne dla środowiska, mogą wywołać znacznie głębsze poczucie spełnienia. Ten nowy design nie musi być nudny, a wręcz przeciwnie, może być bardzo ekscytujący” – apelował już niemal dwie dekady temu.

Dieter Rams wyraził życzenie, aby istotne obiekty z kolekcji koncernu Braun zostały przekazane na stałe do Muzeum Sztuki Użytkowej we Frankfurcie. 243 eksponaty, w tym „wszystkie zachowane modele z epoki Ramsa”, stały się podstawą ekspozycji stałej. Po raz pierwszy zaprezentowano najważniejsze produkty i projekty Dietera Ramsa wraz z fotografiami jego żony Ingeborg Rams (która w latach 1957-1963 pracowała w dziale fotografii reklamowej koncernu Braun). Ekspozycję zainaugurowano 20 maja 2022 roku, w 90. urodziny wielkiego projektanta.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Rada doradców ekonomicznych niemieckiego rządu obniżyła prognozę wzrostu gospodarczego na ten rok do zera. W swoim wiosennym raporcie opublikowanym w środę (21.05) doradcy wskazują przede wszystkim na skutki amerykańskiej polityki taryfowej. Apelują do rządu o zdecydowane działania w celu ograniczenia biurokracji i o odpowiedzialne wykorzystanie środków z pakietu finansowego.

„Gospodarka niemiecka nadal znajduje się w fazie wyraźnego osłabienia i w ostatnim czasie tylko w niewielkim stopniu skorzystała na światowym wzroście gospodarczym” – wyjaśniają eksperci. Jako kluczowe „krajowe przeszkody” podają „rozległe wymogi biurokratyczne” i „długie procedury zatwierdzania”. Niemiecka gospodarka stoi poza tym w obliczu systemowych wyzwań, takich jak odchodzenie od paliw kopalnych, starzenie się społeczeństwa i coraz powszechniejsze stosowanie sztucznej inteligencji.

Korekta prognozy. Powód: cła Trumpa

Odpowiada to sytuacji z zeszłej jesieni, kiedy eksperci ekonomiczni prognozowali na 2025 rok niewielki wzrost PKB o 0,4. Na zmianę wpłynęły cła prezydenta USA Donalda Trumpa. Prognoza opiera się zatem na ocenie wpływu tych taryf i odpowiedzi na nie w innych krajach od początku maja. Jak podkreśla rada, istnieje „duża niepewność co do przyszłego kierunku polityki handlowej USA”, a Trump zagraża „światowemu wzrostowi”.

Pięcioosobowa rada szacuje, że bezpośrednie konsekwencje ceł będą większe dla samych Stanów Zjednoczonych niż dla Niemiec i UE. Podkreśla jednak: „Amerykańskie cła importowe mimo wszystko obciążają popyt na niemieckie produkty”. Ponadto zwiększają poziom niepewności, a to osłabia chęć firm do inwestowania.

Rada: ograniczyć biurokrację

Aby temu przeciwdziałać, eksperci zalecają, aby rząd Niemiec skupił się na ograniczaniu biurokracji. Szacują, że same koszty biurokratyczne wynikające z federalnych obowiązków informacyjnych wynoszą około 65 mld euro rocznie, co stanowi 1,7 proc. wszystkich godzin pracy w Niemczech. Do tego dochodzą koszty wynikające z wymogów UE, landów i gmin. Wg rady ekspertów reformy w tym zakresie muszą być wprowadzone „tak szybko, jak to możliwe i w sposób skoordynowany”, a rząd powinien ogłosić je „najwyższym priorytetem”.

Pakiet finansowy rządu (zatwierdzony jeszcze przez Bundestag poprzedniej kadencji) daje nadzieję, jednak eksperci spodziewają się jego niewielkiego wpływu w tym roku, a „impulsy ekspansywne” dla inwestycji w budownictwo i sprzęt oraz konsumpcji rządowej powinny się pojawić dopiero w 2026 roku. Członek rady prof. Achim Truger ostrzega również przed „niewłaściwym przywłaszczeniem” funduszy: zadłużenie ma sens tylko wówczas, jeśli zostanie właściwie wykorzystane.

Pakiet finansowy to i szansa, i ryzyko

Inna członkini rady prof. Ulrike Malmendier również pokreśla konieczność ścisłej kontroli wydatków z pakietu: nie powinien być on przeznaczony na wydatki „konsumpcyjne”, lecz na inwestycje. Jako negatywne, ryzykowne przykłady podała rentę macierzyńską uzgodnioną w umowie koalicyjnej CDU/CSU i SPD oraz ponowne dopłaty do oleju napędowego dla rolników.

Kolejnym ryzykiem jest kwestia zgodności pakietu finansowego z przepisami fiskalnymi UE. „Te cele można osiągnąć tylko dzięki silnemu ukierunkowaniu na inwestycje i towarzyszącym im reformom strukturalnym” – wyjaśniają eksperci ekonomiczni. Zmniejszenie biurokracji jest zatem również istotnym warunkiem koniecznym, aby zapewnić, że środki ze specjalnych funduszy na obronność i infrastrukturę nie znikną.

Eksperci podkreślaką też znaczenie zmian strukturalnych w gospodarce Niemiec. Jak powiedziała przewodnicząca rady prof. Monika Schnitzer, nie ma obawy „masowych zwolnień”, ale zmiana w strukturze zatrudnień trwa: następuje przesunięcie z przemysłu w stronę usług i opieki, a to oznacza wzrost zatrudnienia w obszarach, w których płace są niższe. Może być to powodem społecznych konfliktów.

Niemieckie firmy się zwijają: dane

Również w środę agencja Creditreform i instytut badań ekonomicznych ZEW podały nowe niepokojące dane: liczba niemieckich firm, które zakończyły działalność, wzrosła w zeszłym roku aż o 16 proc. w skali roku – do 196 100. Liczba ta była najwyższa od 2011 roku, kiedy firmy upadały jeszcze na skutek kryzysu finansowego z 2008 roku.

– Liczba zamknięć jest alarmująca we wszystkich sektorach gospodarki – ocenił w rozmowie z agencją DPA Patrik-Ludwig Hantzsch z Creditreform. –Obawy przemysłu są podbijane przez wysokie koszty energii w produkcji, podczas gdy konkurencja ze strony zagranicznych dostawców rośnie – dodał.

Liczba zamknięć firm wzrosła najbardziej w sektorach energochłonnych: o 26 proc. w ciągu roku – do 1050. Również wysokie były wskaźniki w branżach IT, rozwoju produktów, technologii środowiskowych i diagnostyki.

Sandra Gottschalk z ZEW zauważa, że ​​te akurat sektory powinny się rozwijać, ponieważ są zorientowane na przyszłość. Jednak poważny brak wykwalifikowanego personelu oznacza silną konkurencję między tymi firmami. – To sprawia, że nie przyjmuje się wystarczającej liczby zamówień, aby móc działać ekonomicznie – powiedziała Gottschalk.

Trudna sytuacja jest też w sektorach farmaceutycznym i chemicznym. Wiele zamknięć dotyczy małych firm, ale większe również ucierpiały w ostatnich latach. Badacze zauważyli, że zamknięcia nie zawsze spowodowane są niewypłacalnością, a często były dobrowolne, np. gdy właściciel, który chce przejść na emeryturę, nie może znaleźć następcy.

(AFP, DPA/ mar)

Czechy zakazują fotografowania obiektów i urządzeń wojskowych. Po Izbie Poselskiej również Senat, wyższa izba parlamentu, zagłosował za odpowiednią poprawką do ustawy. Prezydent Petr Pavel musi jeszcze podpisać nowelizację, ale jest to już pewne.

Za naruszenie przepisów może grozić grzywna w wysokości do 100 tys. koron, czyli około 17 tys. złotych.

Celem nowych przepisów jest zapobieganie szpiegostwu, które mogłoby ułatwić ataki. Podobne przepisy obowiązywały już w Czechach w przeszłości, ale zostały uchylone w 1998 roku.

Znaki poinformują o zakazie

Znaki z napisem „Zakaz fotografovani” (zakaz fotografowania) zwrócą uwagę na zmianę prawa. Turyści powinni uważać, aby przypadkowo nie naruszyć przepisów. Na przykład obiekty wojskowe, takie jak Ministerstwo Obrony, znajdują się w pobliżu Zamku Praskiego, który jest popularny wśród odwiedzających.

Fotografowanie i nagrywanie wideo za pomocą dronów zostanie również wyraźnie zabronione. Czechy, jako państwo członkowskie UE i NATO, jest ważnym wojskowym i politycznym sojusznikiem Ukrainy, która jest atakowana przez Rosję.

Więcej uprawnień dla żandarmerii wojskowej

Przestrzeganie zakazu fotografowania będzie nadzorowane przez żandarmerię wojskową. Nowelizacja ustawy daje jej również dodatkowe uprawnienia. W przyszłości funkcjonariusze żandarmerii będą uprawnieni do wchodzenia na posesje i do domów, jeśli istnieje poważne zagrożenie dla życia i zdrowia. Będą również mogli zatrzymywać prawa jazdy i podejmować działania przeciwko nieuprawnionemu noszeniu mundurów.

Niedawno podobny zakaz fotografowania obiektów wojskowych, a także infrastruktury transportowej, wprowadzono w Polsce.

(DPA/szym)

Do tragedii doszło we wtorek, 20 maja, około godziny 12:30 w Horb am Neckar w Badenii-Wirtembergii na południu Niemiec. Z wysokości około 70 metrów spadła gondola z trzema robotnikami. Wśród trzech ofiar śmiertelnych jest dwóch Polaków – potwierdziła na zapytanie DW rzeczniczka policji w Pforzheim. Trzecia ofiara to obywatel Niemiec. Mężczyźni mieli od 40 do 46 lat. – Trwa ustalanie przyczyn tragedii – dodała rzeczniczka.

Dramat przy budowie mostu

Dramat rozegrał się na placu budowy nowego mostu B32 w dolinie rzeki Neckar. Przeznaczona do transportowania ludzi gondola była przymocowana stalową liną i była podnoszona przez dźwig. Z nieznanych jeszcze przyczyn stalowa lina pękła, a gondola spadła z dużej wysokości. Pracownicy zginęli na miejscu, nie mieli żadnych szans na przeżycie.

Dochodzenie prowadzą policja w Calw i prokuratura w Rottweil.

Jak pisze dziennik „Bild”, ekipa robotników liczyła około 70 osób. Wszyscy pracownicy zostali objęci pomocą psychologiczną.

Most na wysokości 90 metrów

Na czas ustalenia przyczyny wypadku, co najmniej do końca tego tygodnia, zostały wstrzymane prace budowlane – poinformowało odpowiedzialne za budowę przedsiębiorstwo Porr. Firma jest głęboko wstrząśnięta tragicznym wydarzeniem – podaje niemiecka agencja prasowa DPA.

Nowy most nad rzeką Neckar jest częścią szeroko zakrojonego projektu budowy dróg. W przyszłości ma on przenosić ruch na drodze krajowej B32 nad doliną rzeki Neckar. Do tej pory droga krajowa prowadziła w dół doliny i przez centrum miasta Horb.

Most ma mieć 2100 metrów długości i do 90 metrów wysokości. Otwarcie dla ruchu zostało zaplanowane na 2028 rok.

„Pomysł wydawał się genialny: polskie i niemieckie dzieci uczą się ze wspólnego podręcznika, otwarcie i krytycznie dyskutują o historii i teraźniejszości, a w końcu zaprzyjaźniają się - na wspólnym wyjeździe narciarskim, rejsie żeglarskim czy warsztatach teatralnych“ - czytamy w środę (21.05.25) w niemieckim dzienniku „Die Tageszeitung“ (TAZ).

Warszawska korespondentka gazety Gabriele Lesser zaznacza, że inicjatorzy podręcznika „Europa. Nasza historia“ od początku zdawali sobie sprawę, że rzeczywistość okaże się zapewne bardziej złożona, ale entuzjazm zwyciężył. W 2008 roku ruszyły pracę nad podręcznikiem, w które zaangażowanych były dziesiątki naukowców, nauczycieli i edukatorów po obu stronach granicy.

„Po dwunastu długich latach wszystkie cztery tomy w Niemczech i osiem tomów w Polsce zostały ukończone. Ale każdy, kto myślał, że wszystko dobre, co się dobrze kończy, był w błędzie“ - czytamy.

Lesser zauważa, że podręcznik wciąż nie przeszedł testu praktycznego. W Niemczech wykorzystywany jest tylko sporadycznie, w Polsce wcale.

Koniec blokady, nie koniec trudności

Autorka przypomina, że przez lata rządów PiS polsko-niemiecki podręcznik do historii był w Polsce blokowany. Wydawało się, że zmiana władzy rozwiąże problem, ale teraz okazuje, że podręcznik może paść ofiarą głębokiej reformy podstawy programowej, którą zapowiedziało w ubiegłym roku polskie ministerstwo edukacji.

Gazeta cytuje dyrektora działającej w Warszawie Polsko-Niemieckiej Szkoły im. Willy'ego Brandta, który przyznaje, że szkoła wstrzymuje się z decyzją o zakupie i wdrożeniu podręcznika, obawiając się zmian programowych. Może się zdarzyć, że już wkrótce podręcznik nie będzie kompatybilny z programem, mówi gazecie dyrektor szkoły Ruediger Bott.

Obawy o przyszłość podręcznika próbują jednak rozwiewać przedstawiciele polsko-niemieckiej komisji podręcznikowej, która koordynowała powstawanie książki. W rozmowie z „TAZ“ podkreślają, że nie oczekuje się, iż podręcznik na masową skalę trafi na szkolne biurka w Niemczech i Polsce, jego przyszłość widzą jednak w internecie. Prace nad przygotowaniem wersji internetowej już się rozpoczęły, zapewniają.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Według danych Federalnego Urzędu Statystycznego obcokrajowcy mieszkający w Niemczech płacą średnio o 9,5 proc. wyższe czynsze za metr kwadratowy niż Niemcy. Jest to średnio 7,75 euro netto za metr kwadratowy w porównaniu do 7,08 euro – podali w środę, 21 maja, statystycy. Różnice były widoczne zarówno w dużych miastach, jak i na obszarach wiejskich.

Mniejsze mieszkania

Jednym z wyjaśnień jest to, że obcokrajowcy mieszkają w mniejszych mieszkaniach, które zazwyczaj kosztują więcej za metr kwadratowy niż większe mieszkania.

Jedna czwarta obcokrajowców mieszkała w 2022 roku w mieszkaniach o powierzchni mieszkalnej poniżej 60 metrów kwadratowych. Taki sam metraż zamieszkiwało tylko 12 procent Niemców. Natomiast średnio cudzoziemcy mieszkali na blisko 86 metrach kwadratowych, podczas gdy Niemcy na prawie 110 metrach kwadratowych.

Mało mieszkań na własność

Statystycy podkreślają, że fakt, iż Niemcy częściej niż obcokrajowcy mieszkają w mieszkaniach wynajmowanych od lat, nie jest wyjaśnieniem różnic cenowych. Nawet w podziale na długość okresu zamieszkania, różnice pozostają wyraźne. Statystyki opierają się na danych z najnowszego, szczegółowo opracowanego spisu powszechnego z 2022 roku.

Liczby pokazują również, że znacznie mniejszy odsetek obcokrajowców posiada mieszkanie lub dom na własność. Podczas gdy 54 procent Niemców mieszka w mieszkaniach własnościowych lub własnych domach, własną nieruchomość ma w Niemczech tylko 22 procent obcokrajowców.

(KNA/stef)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Posłowie do Parlamentu Europejskiego różnych frakcji we wspólnym liście apelują do Komisji Europejskiej o odcięcie Węgrom wszystkich funduszy unijnych – informuje niemiecka telewizja publiczna ARD.

Wśród eurodeputowanych są chadecy, socjaldemokraci, liberałowie i zieloni. Ma to wywrzeć na Węgry większą presję i na dobre odciąć finansowanie rządu Viktora Orbana. – Każdy, kto wykazuje zerową troskę o poszanowanie wartości UE, zasługuje na zero euro z budżetu UE – mówi ARD niemiecki liberał Moritz Körner.

Jak zaznacza niemiecki poseł Zielonych Daniel Freund, który jest inicjatorem listu, chodzi o ochronę interesów finansowych UE, a tym samym europejskich podatników.

Przybywa ataków

Z powodu szerzącej się na Węgrzech korupcji i braku niezależnego sądownictwa w ostatnich latach zamrożono już miliardy euro z funduszy UE należnych temu krajowi.

– Widzimy jednak, że w ciągu dwóch i pół roku obowiązywania sankcji nic się nie poprawiło – mówi Freund cytowany przez ARD. Wręcz przeciwnie, „co tydzień dochodzi do kolejnych ataków na niezależne społeczeństwo obywatelskie, wolne media, wolność słowa i dalej na niezależność sądownictwa” – wymienia niemiecki europoseł. – I właśnie dlatego mówimy teraz bardzo, bardzo wyraźnie: to musi się skończyć – dodaje.

Przeciwko mniejszościom i NGOs

Premier Węgier Viktor Orban podejmuje coraz bardziej rygorystyczne działania przeciwko mniejszościom i organizacjom pozarządowym. W połowie marca jego rząd przyjął ustawę, która poważnie ogranicza wolność zgromadzeń i zakazuje czerwcowej Parady Równości, której celem jest m.in. demonstracja na rzecz praw osób LGBT+.

Kilka dni temu partia Orbana – Fidesz – przedłożyła projekt ustawy o „przejrzystości życia publicznego”, która – na wzór rosyjski – przewiduje surowe działania przeciwko wszystkim organizacjom, które „naruszają suwerenność Węgier, prowadząc działania wpływające na życie publiczne przy wsparciu z zagranicy”.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

W środę, 21 maja, we wczesnych godzinach porannych na polecenie prokuratury federalnej zatrzymano pięciu młodych mężczyzn w wieku 14-18 lat. Zatrzymania i przeszukania miały miejsce w Meklemburgii-Pomorzu Przednim, Brandenburgii, Hesji i Turyngii i Saksonii. Zatrzymanym zarzuca się członkostwo lub sympatyzowanie z grupą o nazwie „Ostatnia fala obrony” („Letzte Verteidigungswelle”). Jest to obecnie prawdopodobnie najbardziej radykalna z prawicowych ekstremistycznych grup młodzieżowych, które od pewnego czasu powstają jedna za drugą.

Prokuratura: to organizacja terrorystyczna

Według prokuratury federalnej jest to prawicowa ekstremistyczna organizacja terrorystyczna. Grupa planowała ataki na uchodźców i przeciwników politycznych. Według doniesień kilkakrotnie próbowali już wcielić te plany w życie.

Zatrzymani to młodzi ludzie z niemieckim obywatelstwem. Czterech z nich ma być członkami organizacji „Ostania fala obrony”, a jeden jej zwolennikiem. Organizacja powstała nieco ponad rok temu. Zatrzymań dokonano w Meklemburgii-Pomorzu Przednim, Brandenburgii i Hesji. Przeprowadzono również przeszukania w Saksonii i Turyngii. W operacje zaangażowanych było ponad 220 funkcjonariuszy policji, w tym siły specjalne.

Poważne zarzuty

Zatrzymanym postawiono zarzuty usiłowania zabójstwa, szczególnie ciężkiego podpalenia i uszkodzenia mienia lub pomocnictwa i podżegania do tych przestępstw. Zatrzymani zostaną postawieni przed sędzią śledczym Federalnego Trybunału Sprawiedliwości jeszcze dziś. Sędzia zdecyduje o wydaniu nakazów aresztowania i wykonaniu tymczasowego aresztowania – wyjaśniła prokuratura federalna.

Celem komórki było „doprowadzenie do upadku systemu demokratycznego w Republice Federalnej Niemiec poprzez akty przemocy, głównie wobec migrantów i przeciwników politycznych” – czytamy dalej w oświadczeniu prokuratury. Obejmowało to w szczególności podpalenia i ataki z użyciem środków wybuchowych na domy osób ubiegających się o azyl i obiekty lewicowego spektrum politycznego.

Według prokuratury dwóch zatrzymanych miało podpalić centrum kultury w Altdöbern w Brandenburgii. Do zdarzenia doszło 23 października 2024 roku. Kompleks był zamieszkany. Tylko przez przypadek nikt nie został ranny. Szkody wyniosły około 500 tysięcy euro.

5 stycznia br. dwóch podejrzanych próbowało podpalić ośrodek dla azylantów w Schmölln w Turyngii. Wystrzelili materiały pirotechniczne, które wpadły do środka przez wybite okno. Do pożaru nie doszło. Obaj napisali również na ścianach slogany takie, jak „Cudzoziemcy precz” i „Terytorium NS”, malowali swastyki i oddali salut hitlerowski.

Również na początku stycznia trzech podejrzanych planowało przy użyciu bomb kulkowych atak na inny ośrodek dla uchodźców w miejscowości Senftenberg w Brandenburgii. Do przestępstwa nie doszło z powodu aresztowania dwóch z zaangażowanych osób.

Niemiecka minister sprawiedliwości Stefanie Hubig stwierdziła, że „szczególnie szokujące” jest to, że aresztowani byli jeszcze nieletni w momencie zakładania grupy terrorystycznej. „To sygnał alarmowy i pokazuje, że prawicowy ekstremistyczny terroryzm nie zna wieku”.

(AFP/stef)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

„Frankfurter Allgemeine Zeitung” zaznacza: „Proces dyplomatyczny, którego rozpoczęcia domagał się Trump, może być kontynuowany na warunkach Putina. (...) Nic dziwnego, że w Kijowie i Europie zapanowało rozczarowanie ich rozmową telefoniczną. Pokazuje ona przede wszystkim jedno. Poprawa komunikacji między Europejczykami a Trumpem nie zmienia faktu, że prezydent USA nie chce naprawdę zainwestować w zakończenie wojny, mimo że nieustannie tego się domaga. (...) UE i Wielka Brytania sygnalizują przynajmniej, że mają większą wytrzymałość niż Trump. Nie należy jednak przeceniać skutków nowych sankcji wobec Rosji, biorąc pod uwagę doświadczenia ze stosowanymi do tej pory. Europa zmierza pod każdym względem ku trudnej, zasadniczej decyzji: czy powinna wspierać Ukrainę samodzielnie, jeśli Ameryka nadal będzie się wycofywać? Czy w ogóle jest to możliwe?”.

„Frankfurter Rundschau” zauważa: „Rozmowa telefoniczna między prezydentem USA Donaldem Trumpem a rosyjskim autokratą Władimirem Putinem nie przybliżyła zawieszenia broni na Ukrainie. Pomysł Trumpa, aby Watykan pełnił rolę mediatora, bez podjęcia przez niego dalszych kroków i przy zwyczajowej grze na zwłokę ze strony Putina, pozostaje tylko pustą deklaracją. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski i jego europejscy sojusznicy nie mają więc innego wyboru, niż nadal robić dobrą minę do złej gry. Chwalą Trumpa i mają nadzieję, że uda im się go utrzymać w grze. W końcu udało im się doprowadzić do tego, że administracja Trumpa ponownie z nimi rozmawia lub przynajmniej informuje ich o swoich działaniach. Inną kwestią jest to, czy dzięki tej strategii uda się zapobiec groźbie zerwania negocjacji przez Trumpa, który nie wierzy już, że może zakończyć tę wojnę. Miałoby to dramatyczne konsekwencje: Waszyngton ograniczyłby pomoc wojskową dla Kijowa, a Trump zrzuciłby problem na Europejczyków, aby to oni go rozwiązali za niego”.

„Nuernberger Nachrichten” pisze: „Europa znalazła się teraz sama. Trump rezygnuje z nacisków i sankcji, być może USA wkrótce wycofają się ze starań o rozwiązanie konfliktu na Ukrainie. Wówczas Europa chętnych – z Francją, Polską, Niemcami, a także ponownie z Wielką Brytanią na czele – stanie przed ogromną próbą. Jeśli wykaże słabość, Putin będzie kontynuował swoją krwawą grę na czas”.

„Rhein-Zeitung” z Koblencji analizuje: „Trump ponownie zmarnował szansę. Po raz kolejny wbił nóż w plecy Europejczykom. Także kanclerz Friedrich Merz próbował ponownie wciągnąć Trumpa do gry i dać mu szansę na podążanie za europejską linią sankcji i na ponowne zjednoczenie szeregów. Okazało się jednak, że była to tylko iluzja. Wniosek jest więc następujący: od tej pory istnieją dwa obozy. Z jednej strony Europa i Ukraina, z drugiej Trump i Putin, Stany Zjednoczone i Rosja. To głęboka zmiana w polityce światowej, której konsekwencje są jeszcze nie do przewidzenia. Dla Ukrainy. Dla Europy. I dla całego Zachodu”.

Zdaniem „t-online” z Berlina: „Prezydent USA najwyraźniej nie rozumie, że dla Putina „negocjacje” nie są drogą do celu, ale grą o asymetrycznych zasadach, którą można ciągnąć w nieskończoność. To, co dla Trumpa wydaje się porozumieniem, dla Putina jest kolejnym mile widzianym fortelem. Gdy władca Kremla tworzy jedynie iluzję przyszłego porozumienia, na polu bitwy tworzy kolejne fakty. Trump mu ustępuje, Putin maszeruje dalej. (...) Z pomocą Trumpa agresor i ludobójca sprawia teraz wrażenie, że jest gotowy do kompromisu i dialogu. Była to kolejna starannie przemyślana i udana inscenizacja władcy Kremla. Działa. A Trump nawet tego nie zauważa. Europa również została skompromitowana, zdaje sobie z tego sprawę i jest bezsilna. Najpóźniej teraz powinno być jasne: Ukraina w rzeczywistości walczy sama”.

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

– Zanim przyjechałem do Niemiec, nie wiedziałem, że będzie tak trudno. Po prostu nie wiedziałem. Zrozumcie, jesteśmy mężczyznami, a my mężczyźni nie jesteśmy przyzwyczajeni do wychowywania dzieci – mówi Mohammed. Ten Syryjczyk przebywa w Niemczech sam ze swoim dziewięcioletnim synem, który cierpi na zanik mózgu.

Jego plan sprowadzenia do Niemiec żony i dwóch córek prawdopodobnie się nie powiedzie. Umowa koalicyjna nowego rządu, złożonego z partii CDU, CSU i SPD przewiduje bowiem zawieszenie na dwa lata łączenia rodzin osób objętych ochroną uzupełniającą.

Mohammed, który nie chce podać swojego nazwiska, należy do tych 351 400 osób w Niemczech, z których większość pochodzi z Syrii. Ochrona uzupełniająca dotyczy osób, które nie spełniają kryteriów statusu uchodźcy zgodnie z konwencją genewską, ale w kraju pochodzenia grozi im kara śmierci, tortury, nieludzkie lub poniżające traktowanie lub arbitralna przemoc w związku z konfliktem zbrojnym.

Uchodźcy korzystający z ochrony uzupełniającej otrzymują od 2024 roku pozwolenie na pobyt w Niemczech na trzy lata. Mogą pracować i korzystać ze świadczeń socjalnych. O ile jednak osoby ubiegające się o azyl i uznani uchodźcy mają prawo do sprowadzenia małżonków i dzieci poniżej 18 roku życia, nie dotyczy to osób posiadających tylko ochronę uzupełniającą.

Ograniczyć migrację

Minister spraw wewnętrznych Alexander Dobrindt twierdzi, że obywatele Niemiec oczekują „zmiany polityki” w kwestii migracji, która obejmuje również zakończenie łączenia rodzin w niektórych przypadkach. Zdaniem nowego ministra zdolność integracji migrantów „ma po prostu swoje granice i dlatego musimy działać”. Miasta i gminy w całym kraju osiągają już swoje granice w tej materii.

Kwestia łączenia rodzin osób korzystających z ochrony uzupełniającej jest od lat przedmiotem wielu debat politycznych w Niemczech. W 2015 rok rząd kierowany przez byłą kanclerz Angelę Merkel przyznał małżonkom, dzieciom lub rodzicom osób posiadających ochronę uzupełniającą prawo do łączenia rodzin. Prawo to zostało jednak zawieszone już w 2016 roku.

Od 2018 roku rodziny osób objętych ochroną uzupełniającą mogą ponownie się łączyć. Jednak rząd Niemiec ogranicza liczbę wydawanych wiz do maksymalnie 1000 miesięcznie, co wiąże się z długimi listami oczekujących i żmudnymi procedurami biurokratycznymi. W 2024 roku wydano w sumie około 12 tys. wiz członkom rodzin osób objętych taką ochroną.

Prawne szare strefy

Organizacje praw człowieka, takie jak Pro Asyl, krytykują rozdzielenie rodzin, twierdząc, że stanowi ono ogromne obciążenie psychiczne dla osób dotkniętych tym problemem, co ma wpływ na ich integrację, a także na nielegalną imigrację. Bez legalnej drogi do ponownego połączenia się z dziećmi, rodzicami lub małżonkami, niektórzy ludzie ryzykowali skorzystanie z nielegalnych, często niebezpiecznych tras, aby dotrzeć do swoich bliskich w Niemczech.

Niektórzy eksperci prawni są zdania, że dyrektywa UE w sprawie łączenia rodzin nie ma zastosowania w przypadku osób korzystających z ochrony uzupełniającej, ponieważ została przyjęta przed ustanowieniem tego statusu. Jednak ustawodawca jest nadal związany zarówno art. 6 niemieckiej konstytucji („Małżeństwo i rodzina podlegają szczególnej ochronie porządku państwowego”), jak i ratyfikowaną przez Niemcy Europejską Konwencją Praw Człowieka, która gwarantuje prawo do życia rodzinnego.

Mimo to ważne ograniczenie zostało jednak ustalone przez Federalny Trybunał Konstytucyjny w Niemczech i zaakceptowane przez Europejski Trybunał Praw Człowieka. – Jeśli istnieje alternatywa dla życia rodzinnego w innym kraju, zwłaszcza w kraju pochodzenia, nie ma automatycznego prawa do łączenia rodzin w Niemczech – powiedział w wywiadzie dla DW Thomas Gross, ekspert ds. prawa niemieckiego i unijnego na Uniwersytecie w Osnabrueck.

Długie wydawanie wiz

W tej sytuacji niemiecki Federalny Trybunał Konstytucyjny będzie musiał ostatecznie zdecydować, czy zakończenie akcji łączenia rodzin osób objętych ochroną uzupełniającą jest zgodne z prawem. Thomas Gross przypuszcza, że potrwa to lata. Niedawno przeprowadzone badanie wykazało, że już teraz uzyskanie wizy przez członków rodziny w niemieckich ambasadach trwa od sześciu miesięcy do ponad dwóch lat.

– Nie jest tak, że idzie się do ambasady i następnego dnia leci się do Niemiec. Jest to skomplikowana i często długotrwała procedura. Czasami konieczne są testy DNA, czasami ambasada znajduje się daleko, w innym kraju, co sprawia, że wiele osób nie może się do niej dostać – mówi Thomas Gross.

Wiza Mohammeda na ochronę uzupełniającą jest ważna jeszcze przez rok. Jego integracja jest trudna, ponieważ praktycznie cały czas opiekuje się synem, który wymaga regularnych wizyt w szpitalu. – Państwo powinno pomóc mojej rodzinie w przyjeździe tutaj, to wyjątkowa sytuacja humanitarna – twierdzi Mohammed. – Jak mam to jeszcze dłużej wytrzymać?

Artykuł ukazał się pierwotnie nad stronach Redakcji Niemieckiej DW.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

Pomimo wojny i kryzysów 60 procent młodzieży i młodych dorosłych w wieku do 29 lat patrzy w przyszłość pozytywnie. Wynika to z ósmej edycji badania trendów „Młodzież w Niemczech”, które we wtorek (20.05.2025) przedstawili badacze postaw młodzieży Klaus Hurrelmann, Kilian Hampel i Simon Schnetzer.

Stan psychiczny

Tegoroczna edycja została rozszerzona o porównanie pokoleniowe, a respondenci byli w wieku do 69 lat. Autorzy badania wyjaśnili, że od poprzedniego roku, gdy odnotowano najniższy poziom zadowolenia osobistego i społecznego wśród młodego pokolenia, wartości te ponownie nieznacznie wzrosły.

Wśród osób w wieku od 30 do 49 lat tylko 30 procent patrzy optymistycznie w przyszłość. Wśród osób powyżej 50. roku życia pozytywnych zmian spodziewało się zaledwie sześć procent.

Wyraźne różnice pojawiły się między płciami, jeśli chodzi o ocenę swojego stanu psychicznego. Podczas gdy ponad połowa mężczyzn w wieku od 14 do 29 lat była zadowolona ze swojego zdrowia psychicznego, tylko około jedna szósta młodych kobiet oceniła swój stan psychiczny jako pozytywny.

Obie starsze grupy wiekowe były średnio znacznie bardziej zadowolone ze swojego stanu psychicznego (45 i 57 procent). Tak więc wśród osób w wieku od 14 do 29 lat prawie połowa twierdziła, że cierpi na stres. W grupie osób w wieku od 50 do 69 lat było to tylko co piąta osoba.

Ponadto około jedna trzecia osób w wieku od 14 do 29 lat cierpiała na wyczerpanie, zwątpienie w siebie i brak motywacji. Natomiast najstarsza grupa najczęściej deklarowała, że nie odczuwa żadnego obciążenia psychicznego (42 procent).

W badaniu przedstawiono podobne dane dotyczące stresu w pracy. Podczas gdy tylko 18 procent osób w wieku od 50 do 69 lat stwierdziło, że czuje się wewnętrznie wypalone, wśród młodych respondentów odsetek ten wyniósł jedną trzecią. Niemniej jednak również oni chcieliby dawać z siebie wszystko w pracy – cztery na pięć (81 procent) osób w wieku od 14 do 29 lat zgodziło się z tym stwierdzeniem.

Stres i smarfony

Według badania wszystkie pokolenia najbardziej martwią się wojnami w Europie i na Bliskim Wschodzie. Młodzi ludzie obawiają się również inflacji, drogich i niedostępnych mieszkań oraz zmian klimatycznych. Podczas gdy tylko około jedna trzecia osób w wieku od 14 do 29 lat ma obawy związane z uchodźcami, 56 procent osób w wieku od 50 do 69 lat wyraża takie obawy.

Młodzi dorośli zastanawiają się również nad korzystaniem ze smartfonów. Chociaż prawie dwie trzecie (64 procent) osób w wieku od 14 do 29 lat stwierdziło, że dzięki telefonowi komórkowemu są lepiej zorganizowani i wydajniejsi, to jednocześnie ponad połowa (55 procent) uznała, że media społecznościowe powodują większy stres psychiczny. Ponadto nieco ponad jedna trzecia (35 procent) przyznała, że korzystanie ze smartfonów można określić jako „uzależnienie”. Prawie połowa młodych respondentów (47 procent) chciała zatem aktywnie ograniczyć czas spędzany z telefonem komórkowym. Wśród osób w wieku od 50 do 69 lat tylko siedem procent dostrzegało u siebie problem z korzystaniem ze smartfonów.

W badaniu wzięło udział po około 2000 osób z każdej z trzech grup wiekowych. W sumie w ankiecie internetowej przeprowadzonej między 10 stycznia a 26 lutego 2025 r. wzięło udział 6034 osób.

(EPD/jak)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

„Hej, @Grok, czy to prawda?” – takie pytanie zadawały tysiące użytkowników platformy X (dawnego Twittera) odkąd w listopadzie 2023 roku firma xAI Elona Muska uruchomiła generatywnego chatbota Grok i udostępniła go wszystkim użytkownikom w grudniu 2024 r. System oparty na sztucznej inteligencji (AI) pozwala szybko sprawdzać informacje.

Niedawna ankieta przeprowadzona przez brytyjski portal technologiczny TechRadar ujawniła, że 27 procent Amerykanów korzysta z narzędzi AI, takich jak ChatGPT firmy OpenAI, MetaAI firmy Meta, Gemini firmy Google, Copilot firmy Microsoft lub aplikacji takich jak Perplexity. Zastępują one konwencjonalne wyszukiwarki, takie jak Google czy Yahoo.

Ale jak dokładne i wiarygodne są odpowiedzi udzielane przez sztuczną inteligencję? Wiele osób zadało sobie to pytanie w świetle ostatnich komentarzy Groka na temat „ludobójstwa białych” w RPA. Oprócz problematycznej odpowiedzi Groka w tej kwestii, użytkownicy X byli również zirytowani faktem, że bot zaczął o tym mówić, gdy zapytano go o zupełnie inne tematy, jak w poniższym przykładzie:

Dyskusja na temat rzekomego „ludobójstwa białych” rozgorzała po tym, jak administracja prezydenta USA Donalda Trumpa sprowadziła białych mieszkańców RPA do Stanów Zjednoczonych jako „uchodźców”. Prezydent USA oświadczył, że są oni poddawani „ludobójstwu” w swoim kraju ojczystym. To twierdzenie oparte na rasistowskich teoriach spiskowych, na które nie ma dowodów.

Firma xAI tłumaczyła, że za niezlecone odpowiedzi Groka na temat „ludobójstwa białych” odpowiedzialna jest „nieautoryzowana zmiana” i że „przeprowadziła dokładne dochodzenie”.

Ale czy takie błędy zdarzają się regularnie? Jaką pewność mogą mieć użytkownicy, że otrzymują wiarygodne informacje, gdy chcą coś sprawdzić za pomocą sztucznej inteligencji?

Błędy merytoryczne, zniekształcone cytaty

Dwa badania przeprowadzone w tym roku przez brytyjskiego nadawcę publicznego BBC i Tow Centre for Digital Journalism na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku wykazały znaczące niedociągnięcia dotyczące chatbotów AI. W lutym badanie BBC wykazało, że „odpowiedzi asystentów AI zawierały znaczące nieścisłości i stronnicze treści”.

Gdy ChatGPT, Copilot, Gemini i Perplexity zostały poproszone o udzielenie odpowiedzi na pytania dotyczące najświeższych wiadomości przy użyciu artykułów BBC jako źródeł, w 51 procent odpowiedzi chatbotów stwierdzono „znaczące problemy różnego rodzaju”.

19 procent odpowiedzi zawierało błędy merytoryczne, podczas gdy 13 procent cytatów zostało zmienionych lub w ogóle nie pojawiło się w cytowanych artykułach.

„Obecnie nie można polegać na asystentach sztucznej inteligencji w zakresie dokładnego przekazywania wiadomości i istnieje ryzyko, że mogą one wprowadzać odbiorców w błąd” – podsumowuje Pete Archer, dyrektor programowy ds. generatywnej sztucznej inteligencji w BBC.

Fałszywe odpowiedzi udzielane z niepokojącą pewnością

Badanie przeprowadzone przez Tow Center for Digital Journalism, opublikowane w marcu w Columbia Journalism Review (CJR), wykazało również, że osiem narzędzi AI nie było w stanie poprawnie zidentyfikować pochodzenia fragmentów artykułów w 60 proc. przypadków.

Perplexity wypadło najlepiej z poziomem błędu wynoszącym „tylko” 37 procent, podczas gdy Grok odpowiedział niepoprawnie na 94 procent zapytań. CJR był szczególnie zaniepokojony „alarmującą pewnością”, z jaką narzędzia AI udzielały nieprawidłowych odpowiedzi.

Na przykład ChatGPT błędnie zidentyfikował 134 artykuły, ale tylko 15 razy z 200 odpowiedzi zasygnalizował brak pewności i nigdy nie odmówił udzielenia odpowiedzi. Ogólnie rzecz biorąc, badanie wykazało, że chatboty „generalnie słabo radzą sobie z odmową odpowiedzi na pytania, na które nie są w stanie odpowiedzieć dokładnie”, stwierdzili naukowcy.

Tak dobre, jak ich dane wejściowe

A skąd sama sztuczna inteligencja czerpie informacje? Jest ona zasilana z różnych źródeł, takich jak obszerne bazy danych i wyszukiwarki internetowe. W zależności od sposobu szkolenia i programowania chatbotów AI, jakość i dokładność ich odpowiedzi może się różnić.

– Jednym z problemów, który ostatnio się pojawił, jest zalewanie LLM (dużych modeli językowych) rosyjską dezinformacją i propagandą. Istnieje więc wyraźny problem z „danymi wejściowymi” LLM – powiedział DW Tommaso Canetta, zastępca dyrektora włoskiego projektu sprawdzania faktów Pagella Politica i koordynator sprawdzania faktów w Europejskim Obserwatorium Mediów Cyfrowych (EDMO).

– Jeśli źródła nie są godne zaufania i nie mają wysokiej jakości, odpowiedzi najprawdopodobniej będą tego samego rodzaju – dodał. Canetta wyjaśnia, że sam regularnie spotyka się z odpowiedziami, które są „niekompletne, niedokładne, wprowadzające w błąd lub nawet błędne”.

Gdy sztuczna inteligencja się myli

Szczególnie drastyczne było jedno twierdzenie wygłoszone przez wspieranego przez sztuczną inteligencję chatbota Meta AI w kwietniu 2024 r. Chatbot powiedział nowojorskiej grupie rodziców na Facebooku, że ma on uzdolnione akademicko dziecko z niepełnosprawnością. Później wprawdzie przeprosił i przyznał, że nie ma „osobistego doświadczenia ani dzieci”. Meta wyjaśniła to magazynowi online „404media”, który poinformował o incydencie.

– To nowa technologia, która nie zawsze daje odpowiedź, jakiej oczekujesz. Od czasu jej uruchomienia stale publikujemy aktualizacje i ulepszenia naszych modeli i nadal pracujemy nad ich ulepszaniem – oświadczyła firma.

Dezinformacja może mieć poważne konsekwencje. Na przykład w sierpniu 2024 r., po wycofaniu się ówczesnego prezydenta USA Joe Bidena z kampanii wyborczej, Grok rozpowszechnił fałszywą informację, że wiceprezydentka Kamala Harris nie może już pojawiać się na kartach do głosowania w kilku stanach. Po tym incydencie sekretarz stanu Minnesota Steve Simon napisał publiczny list do Elona Muska.

Grok nie rozpoznaje zdjęć wygenerowanych przez AI

Chatboty AI nie tylko wydają się mieć trudności z wiadomościami, ale także wykazują poważne ograniczenia, jeśli chodzi o identyfikację obrazów generowanych przez AI.

W krótkim eksperymencie DW poprosił Groka o zidentyfikowanie daty, lokalizacji i pochodzenia wygenerowanego przez AI zdjęcia pożaru w zniszczonym hangarze lotniczym, zaczerpniętego z wideo TikTok. w odpowiedziach Grok twierdził, że obraz pokazywał różne incydenty w różnych lokalizacjach, od małego lotniska w Salisbury w Anglii, przez międzynarodowe lotnisko w Denver w Kolorado, po międzynarodowe lotnisko Tan Son Nhat w Ho Chi Minh City w Wietnamie.

W ostatnich latach w tych lokalizacjach rzeczywiście miały miejsce wypadki i pożary, ale zdjęcie, o którym mowa, nie pokazywało żadnego z nich. Co bardziej niepokojące, Grok rozpoznał część znaku wodnego „TikTok” w rogu zdjęcia i stwierdził, że „przemawia to za jego autentycznością”.

W zakładce „Więcej szczegółów” Grok wyjaśnił jednak, że TikTok jest „platformą często wykorzystywaną do szybkiej dystrybucji treści wiralowych, co może prowadzić do dezinformacji, jeśli nie zostanie odpowiednio zweryfikowane”.

14 maja Grok potwierdził (w języku portugalskim) autentyczność wiralowego wideo, które wydaje się przedstawiać kilkusetmetrową anakondę w Amazonii. Film został on jednak stworzony przy pomocy sztucznej inteligencji.

Chatboty AI nie nadają się do sprawdzania faktów

Chatboty AI mogą wydawać się wszechwiedzącą istotą, ale tak nie jest. Popełniają błędy, źle rozumieją rzeczy, a nawet można nimi manipulować. Felix Simon, badacz sztucznej inteligencji i wiadomości cyfrowych oraz pracownik naukowy Oxford Internet Institute (OII), podsumowuje: „Systemy sztucznej inteligencji, takie jak Grok, Meta AI lub ChatGPT, nie powinny być uważane za narzędzia do sprawdzania faktów. Chociaż mogą być wykorzystywane do tego celu z pewnym powodzeniem, nie jest jasne, jak dobrze i konsekwentnie spełniają to zadanie, zwłaszcza w przypadkach granicznych".

Według Canetty chatboty AI mogą być przydatne do bardzo prostego sprawdzania faktów. Odradza jednak całkowite ufanie im. Obaj eksperci twierdzą, że użytkownicy powinni zawsze sprawdzać odpowiedzi w innych źródłach.

Współpraca: Daniel Ebertz

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Przed sądem w Monachium rozpoczął się dziś (20.05.2025) proces trzech mężczyzn, oskarżonych o planowanie w Niemczech aktów sabotażu na zlecenie rosyjskich służb, a także o szpiegostwo na rzecz Rosji. Główny oskarżony, Dieter S., miał uzgadniać z rosyjskim agentem przeprowadzenie ataków na infrastrukturę wykorzystywaną przez wojsko. Namierzył już potencjalne cele ataków, jak dworzec i obiekty armii amerykańskiej w Bawarii.

Dwaj pozostali oskarżeni mieli mu w tym pomagać. Zgodnie z aktem oskarżenia planowane akcje sabotażowe miały na celu podkopanie wsparcia militarnego dla Ukrainy. Dieter S. został zatrzymany w kwietniu 2024 roku razem z jego domniemanym wspólnikiem Alexandrem J. Trzeci oskarżony to Alex D. Cała trójka ma podwójne niemieckie i rosyjskie obywatelstwo. Obecnie jedynie Dieter S. przebywa w areszcie śledczym.

Walka u boku prorosyjskich separatystów

Niemiecka Prokuratura Federalna zarzuca im współpracę z rosyjskimi tajnymi służbami. S. jest również oskarżony, między innymi, o działanie jako agent w celach sabotażowych i spiskowanie w celu spowodowania detonacji materiałów wybuchowych i podpalenia. Został on również oskarżony o członkostwo w zagranicznej organizacji terrorystycznej, ponieważ od 2014 r. był aktywnym bojownikiem prorosyjskich separatystów z tak zwanej Donieckiej Republiki Ludowej na wschodzie Ukrainy.

W tym czasie miał on poznać współpracowników rosyjskich tajnych służb, z którymi od jesieni 2023 roku wymieniał informacje na temat potencjalnych akcji sabotażowych w Niemczech. Najpóźniej od marca 2024 roku mieli mu w tym pomagać pozostali dwaj oskarżeni.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Według aktu oskarżenia Dieter S. przyznał się w trakcie śledztwa do podkładania ładunków wybuchowych i materiałów zapalających w celu zniszczenia wykorzystywanej militarnie infrastruktury oraz miejsc produkcji przemysłowej. Zamierzał także przeprowadzić akcje sabotażu na trasach kolejowych, wykorzystywanych do transportu sprzętu wojskowego. W celu ich przygotowania zbierał informacje o potencjalnych celach ataków w Bawarii. Wykonywał zdjęcia i nagrania wideo oraz przekazywał te informacje agentom rosyjskich służb.

Oskarżeni „o niczym nie wiedzieli”

Jak relacjonuje agencja DPA, adwokat Dietera S. zaprzeczył, jakoby oskarżony miał faktyczne kontakty z rosyjskimi służbami. także pozostali dwaj mężczyźni twierdzili, że nie wiedzieli nic o rzekomej agenturalnej działalności. Z głównym oskarżonym mieli rozmawiać jedynie prywatnie. „Nasze wiadomości były często ironiczne, przesadzone albo żartobliwe” – cytuje agencja DPA oświadczenie jednego ze współoskarżonych. Fakt, że przesłał on raz Dieterowi S. wideo z transportem wojskowym, nie miało nic wspólnego z jakakolwiek działalnością tajnych służb. Tłumaczył, że wiedzioał, iż jego znajomy interesuje się takimi rzeczami, dlatego sfilmował dla niego transport. Cała sprawa miała być „jak mem”. Mężczyzna nazwał „błędem w tłumaczeniu” to, że fragment wiadomości w języku rosyjskim został przetłumaczony jako „towarzysz zwiadowca”

W pierwszym dniu rozprawy przedstawiciele prokuratury federalnej odczytali akt oskarżenia. Wyższy Sąd Okręgowy wyznaczył terminy rozpraw do grudnia.

W zeszłym tygodniu trzech Ukraińców zostało aresztowanych w Niemczech i Szwajcarii pod podobnymi zarzutami. Mieli oni rzekomo zlecić Rosji przeprowadzenie ataków na transport towarowy w Niemczech. Według prokuratury federalnej planowali oni wysyłać paczki zawierające ładunki wybuchowe do odbiorców w Ukrainie, które miały zapalić się podczas transportu.

AFP, DPA/ widz

System „Entry-Exit”, czyli dosłownie system wjazdu-wyjazdu (EES) będzie rejestrował wszystkie osoby nie będące obywatelami państw Unii Europejskiej oraz Islandii, Liechtensteinu, Norwegii i Szwajcarii, które będą wjeżdżać na terytorium UE z zamiarem krótkiego pobytu - czyli 90 dni w każdym 180-dniowym okresie. Dotyczy to zarówno osób potrzebujących w tym celu wizy, jak i tych, którzy jej nie potrzebują.

Zbieranie danych biometrycznych

To pierwszy raz w historii, gdy dane biometryczne, w tym zdjęcia twarzy i odciski palców obywateli państw trzecich wjeżdżających bądź wyjeżdżających ze strefy Schengen na wizach krótkoterminowych lub bez nich, będą zbierane na zewnętrznych granicach Unii do interoperacyjnej bazy danych, jaką jest EES.

System ma poprawić bezpieczeństwo całego obszaru Unii, przyspieszyć kontrole graniczne oraz przyczynić się do zlikwidowania kolejek na przejściach granicznych. Oraz wzmocnić kontrolę nad migracją.

W praktyce jego wprowadzenie będzie oznaczało koniec stemplowania fizycznych paszportów podróżnych – ich dane oraz informacje o wjeździe bądź wyjeździe ze strefy Schengen będą od tej pory figurowały w systemie EES, gdzie będą dostępne w każdej chwili dla wszystkich państw UE do kontroli.

Wdrożenie systemu

Według najnowszych ustaleń przedstawicieli Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej – dokonanych pod przewodnictwem polskiej prezydencji - państwa członkowskie będą miały 180 dni na stopniowe wdrożenie EES na zewnętrznych granicach UE.

Wcześniej, w marcu, w sprawie stopniowego wdrażania systemu porozumieli się szefowie resortów spraw wewnętrznych państw członkowskich.

Ten okres przejściowy ma zminimalizować ryzyko chaosu, który mógłby się pojawić, gdyby wszyscy naraz uruchomili wszystkie elementy skomplikowanego mechanizmu. Podczas tych 180 dni uruchomienie EES może zostać tymczasowo zawieszone, jeśli np. czas oczekiwania stanie się zbyt długi lub wystąpią problemy techniczne.

Wymagania na starcie systemu

Jak czytamy na stronach Parlamentu, negocjatorzy zmodyfikowali pierwotną propozycję Komisji Europejskiej dotyczącą harmonogramu realizacji planu wdrażania EES.

Plan Komisji zakładał, że 10 proc. przejść granicznych musi zostać zarejestrowanych w systemie 1. dnia jego funkcjonowania, PE i Rada uzgodniły, że te 10 proc. ma zostać osiągnięte do 30. dnia jego działania.

Druga faza planu Komisji przewidywała, że do 90. dnia system zarejestruje 50 proc. przejść przez granicę – to wymaganie obniżono do 35 proc. Wolniejszy start miałby zostać nadrobiony w późniejszym okresie, kiedy wiadomo już będzie, jak sprawnie działa EES.

Cały system naraz

Uczestniczący w negocjacjach europosłowie komisji LIBE (Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, tworząca i monitorująca przepisy i polityki UE w obszarze praw obywatelskich – red.) wynegocjowali też środki awaryjne, gdyby centralne wdrożenie EES napotkało problemy. Ma zostać również poprawiona koordynacja między unijnymi i krajowymi planami tego wdrożenia.

Państwa UE dalej, jeśli chcą, mogą działać szybciej niż inne i wdrażać całość systemu naraz – stopniowe wdrażanie będzie dobrowolne.

Wprowadzona została też zmiana na korzyść podróżującego objętego systemem – jeżeli w EES będzie brakowało informacji, brak ten nie będzie mógł być podstawą wydania wobec tego podróżnego niekorzystnej dla niego decyzji.

Cytowana na stronach PE europosłanka-sprawozdawczyni ds. projektu EES Assita Kanko z frakcji Europejskich Konserwatystów i Reformatorów oceniła, że wypracowane porozumienie to „ważny krok w celu uczynienia zewnętrznych granic UE bardziej bezpiecznymi, a równocześnie zagwarantowania, że legalnie podróżujące osoby nie będą napotykały na niepotrzebne przeszkody”.

Zdaniem Kanko nowe ustalenia oznaczają bardziej realistyczny kalendarz wdrożenia systemu.

Co dalej?

Ustalenia dokonane przez komisję LIBE i przedstawicieli Rady będzie musiała zaakceptować zarówno sama Rada, jak i wspomniana komisja oraz później w głosowaniu plenarnym cały Parlament Europejski.

Decyzję o tym, kiedy rozpocząć 180-dniowe wdrożenie EES, podejmie po uprawomocnieniu się nowej legislacji Komisja Europejska. Według informacji na stronach EES start systemu jest przewidziany na październik 2025 r.

Kogo EES nie będzie dotyczył?

Lista wyjątków od tego, kogo dotyczy EES, jest długa. System nie obejmie m.in.:

– obywateli korzystających z niego państw UE oraz Cypru i Irlandii, obywateli Andory, Monako i San Marino oraz posiadaczy paszportów wydanych przez Państwo Watykańskie lub Stolicę Apostolską;

– obywateli państw trzecich mających kartę pobytu i spokrewnionych bezpośrednio z obywatelem UE;

– obywateli państw trzecich mających kartę pobytu lub dokument pobytowy, spokrewnionych bezpośrednio z obywatelem państwa trzeciego, który może podróżować po Europie na takich samych zasadach jak obywatel UE;

– obywateli państw trzecich, którzy trafią do któregoś z krajów UE w ramach wewnętrznych przenosin w swojej firmie;

– obywateli państw trzecich przybywających do UE w celu prowadzenia badań naukowych, odbycia studiów, szkoleń czy wolontariatu, jak również uczestniczących w programach wymiany młodzieży szkolnej, projektach edukacyjnych i pracy jako „au pair”;

– posiadaczy dokumentów pobytowych i wiz długoterminowych.

System nie będzie też dotyczył osób, które są zwolnione z odprawy granicznej albo mają pewne przywileje, jak głowy państw czy pracownicy transgraniczni. EES nie dotyczy też osób uprzywilejowanych, które mogą przekraczać granice zewnętrzne UE poza przejściami granicznymi, osób posiadających zezwolenie w ramach małego ruchu granicznego, a także członków załóg pociągów na międzynarodowych trasach czy osób z kolejowymi dokumentami tranzytowymi, pod warunkiem, że nie wysiadają na terytorium UE.

Minister obrony Niemiec Boris Pistorius przedstawił wstępny plan osiągnięcia nowego celu NATO w zakresie wydatków na obronę. Jak wyjaśnił na marginesie spotkania UE w Brukseli, udział wydatków na obronę w niemieckim PKB ma wzrosnąć o 0,2 punktu procentowego rocznie w okresie od pięciu do siedmiu lat.

Z 2,1 proc. PKB w ubiegłym roku Niemcy mogą - zgodnie z tym planem - osiągnąć do 2032 roku wskaźnik 3,5 proc. PKB. Odpowiadałoby to celowi zaproponowanemu przez sekretarza generalnego NATO Marka Ruttego dla tradycyjnych wydatków na obronność. Jednak zgodnie z pomysłem Ruttego do wydatków tych powinny dojść wydatki związane z obronnością w wysokości 1,5 proc. PKB – na przykład na infrastrukturę, która może być wykorzystywana do celów wojskowych (np. linie kolejowe, mosty, rozbudowane porty). W Niemczech te wydatki mogłyby zostać sfinansowane przynajmniej częściowo ze specjalnego funduszu intrastrukturalnego uzgodnionego wiosną tego roku o wartości do 500 mld euro.

Ile PKB na obronę?

Szef niemieckiego MON podkreśla, że „nie chodzi o osiągnięcie pięciu procent za rok”. Jego zdaniem liczby nie są kluczowe, a chodzi o osiągnięcie celów w zakresie zdolności wojskowych uzgodnionych w ramach NATO.

Na spotkaniu ministrów spraw zagranicznych NATO w Turcji w zeszłym tygodniu, Niemcy poparły apel prezydenta USA Donalda Trumpa do znacznego zwiększenia wydatków na obronę do 5 proc. PKB. Jeśli 1,5 proc. zostanie wydane na infrastrukturę do użytku wojskowego, na klasyczne wydatki obronne wystarczy 3,5 proc. PKB.

Nowy cel na szczycie NATO

Początkowo niemieccy politycy ze współrządzącej socjaldemokracji SPD (do której należy też minister obrony) ostrożnie zareagowali na publiczne oświadczenia ministra spraw zagranicznych – chadeka Johanna Wadephula na spotkaniu NATO. Nowy cel NATO ma zostać ustalony na czerwcowym szczycie w Hadze.

Według kanclerza Niemiec Friedricha Merza każdy punkt procentowy więcej dla Niemiec oznaczałby obecnie wzrost wydatków na obronność o około 45 mld euro. Przy 5 proc. PKB konieczne byłyby wydatki rzędu 225 mld euro rocznie.

(DPA/dom)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Niemieckie media analizują wyniki pierwszej tury wyborów prezydenckich w kontekście stosunków między Polską a Niemcami. Niektóre z mediów zauważają, że w kampanii wyborczej było słychać antyniemieckie tony. „To, jak dalej potoczą się stosunki między oboma krajami, zależy również od wyniku wyborów” – pisze portal regionalnej rozgłośni publicznej NDR, nadającej na północy i północnym-wschodzie Niemiec.

NDR podkreśla, że na zachodzie Polski, np. w sąsiadującym z Meklemburgią-Pomorzem Przednim województwie zachodniopomorskim, wynik pierwszej tury wyborów znacznie różnił się od reszty kraju. „Trzaskowski wyprzedził Nawrockiego o 16 punktów procentowych, a w skali kraju o niedałe dwa” – pisze redakcja.

Antyniemieckie tony w kampanii

NDR przypomina, że dotychczasowa kampania wyborcza była nacechowana antyniemieckimi tonami. Opisuje nagranie z Facebooka, na którym kandydat Prawa i Sprawiedliwości Karol Nawrocki, „zdecydowanym krokiem i z wymownymi gestami” przechadza się wzdłuż brzegu Odry po polskiej stronie. W filmie opowiada, że 30 kilometrów dalej Niemcy „stworzyli ośrodek dla nielegalnych imigrantów, w którym jest tylko łóżko, chleb i woda”. W nagraniu opowiada, że „ci nielegalni imigranci wkrótce przekroczą polską granicę i zagrożą państwu polskiemu, polskim kobietom i naszym dzieciom”. Jego przesłanie: jako nowy prezydent może on temu zapobiec – czytamy.

NDR zwraca uwagę, że Nawrocki raz po raz porusza kwestię reparacji wojennych, co znajduje uznanie w części jego elektoratu. Podobnie Sławomir Mentzen z Konfederacji używa „Niemca jako straszaka” i w jednym z wywiadów proponował, żeby „polska policja aresztowała niemieckich policjantów”, którzy zawracają z granicy osoby chcące ubiegać się w Niemczech o azyl.

Współodpowiedzialne Niemcy

Redakcja cytuje m.in. Hansa-Joachima Hackera ze Schwerina, który z ramienia SPD był posłem do Bundestagu przez 23 lata. Jest on przekonany, że Niemcy są również odpowiedzialne za obecny „raczej zły” stan stosunków polsko-niemieckich. Jak mówi Hacker, „Przez lata, można powiedzieć dziesięciolecia, Niemcy nie postrzegały swoich stosunków z Polską w sposób, który byłby możliwy i konieczny po przewrocie politycznym w 1989 r.” Istniejące uprzedzenia wobec Niemiec mają m.in. wiele wspólnego z budową gazociągu Nord Stream 2. Jego zdaniem rząd Meklemburgii-Pomorza Przedniego nie może wprawdzie samodzielnie odwrócić biegu wydarzeń, ale powinien bardziej zaangażować się w konsultacje rządowe między Berlinem a Warszawą – czytamy.

Kontrole graniczne w centrum kampanii

NDR podkreśla, że także jednostronnie wprowadzone przez Niemcy kontrole graniczne są ważnym tematem kampanii wyborczej i są krytykowane przez wszystkie partie. Portal cytuje Krzysztofa Ruchniewicza, pełnomocnika polskiego rządu do spraw polsko-niemieckiej współpracy społecznej i przygranicznej, który mówi, że „jako Europejczycy, powinniśmy również myśleć w szerszych kategoriach”. Jego zdaniem, jeśli chodzi o kontrole graniczne niedopuszczalne jest prowadzenie w tym obszarze wyłącznie polityki krajowej.

O wynikach pierwszej tury wyborów prezydenckich w regionie przygranicznym pisze również ukazująca się we wschodniej Brandenburgii gazeta „Maerkische Oderzeitung” („MOZ”). Jak pisze Nancy Waldmann, 21 procent Polaków zagłosowało na skrajnie prawicowych kandydatów. „Głosy te mają decydujące znaczenie dla drugiej tury wyborów i wpływają na podejście Polski do nowego reżimu granicznego Brandenburgii” – czytamy.

Autorka przypomina, że na zachodzie Polski kandydat Koalicji Obywatelskiej Rafał Trzaskowski wygrał znacząco, podobnie jak wśród Polaków żyjących w Niemczech. „Z lokalnego punktu widzenia brzmi to dobrze, ponieważ liberałowie są proeuropejską siłą, która jest zainteresowana dobrą współpracą polsko-niemiecką” – czytamy. Dziennikarka zwraca jednak uwagę, że Prawo i Sprawiedliwość lepiej mobilizuje w swoich bastionach na wschodzie kraju, gdzie frekwencja zwyczajowo jest większa.

Ostrzejszy ton

Waldmann prognozuje, że przed drugą turą szczególnie Karol Nawrocki będzie nadawał jeszcze ostrzejszy ton wobec imigrantów, UE i Ukraińców. Zastanawia się, czy Trzaskowski podąży też tą drogą, skoro już przed pierwszą turą „próbował zrzucić swój lewicowo-liberalny wizerunek, mówiąc o szczelnych granicach, bezpieczeństwie i sprzeciwiając się przyjmowaniu uchodźców ‘ze Wschodu i z Zachodu'” – czytamy. Autorka podkreśla, że taka strategia nie przysporzyła jednak Trzaskowskiemu przyrostu głosów spoza twardego elektoratu.

Zastanawiając się, co to oznacza dla polsko-niemieckiego regionu autorka pisze, że w połączeniu „z budzącym strach tematem migracji, którego przyczyną z polskiej perspektywy są Niemcy, oznacza to, że nad Odrą i Nysą nadal toczyć się będzie prawdziwa próba sił między służbami granicznymi obu krajów, skupiona wokół tego, kto komu, ile migrantów podsuwa”. Zdaniem publicystki „MOZ” kwestia ta nie zniknie po wyborach.

Turbulentny czas dla Polski

Regionalna gazeta „Koelner Stadt-Anzeiger” przewiduje, że do rozstrzygającej tury wyborów prezydenckich Polska na pewno nie zazna spokoju. Aby pozyskać głosy, „obaj kandydaci będą sięgać po nacjonalistyczne i antyimigranckie tony” – czytamy.

Zdaniem gazety w Polsce, w centrum uwagi pozostanie nowa polityka migracyjna Niemiec i związane z nią kontrole graniczne oraz zawracanie imigrantów na granicach. „Nowy początek w stosunkach polsko-niemieckich, na który liczy kanclerz Friedrich Merz, będzie możliwy dopiero po wyborach – jeśli Trzaskowski dowiezie do celu swoją przewagę” – konkluduje gazeta.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

W 2024 roku niemiecka policja odnotowała 84 172 przestępstwa motywowane politycznie – wynika z opublikowanych we wtorek (20.05.2025) statystyk Federalnego Urzędu Śledczego (BKA). To aż o 40 procent niż rok wcześniej.

Liczba tego rodzaju czynów przestępczych w Niemczech rośnie już szósty rok z rzędu. Według ministra spraw wewnętrznych Alexandra Dobrindta ma to związek miedzy innymi z eskalacją konfliktu na Bliskim Wschodzie, ale także niedawną kampanią przed wyborami parlamentarnymi.

Wzrost odnotowano we wszystkich obszarach, zarówno w przypadku przestępstw, których podłożem był antysemityzm (o 20 procent), jak i związanych z ksenofobią i wrogością wobec cudzoziemców (odpowiednio o 34 i 29 procent). Jedna czwarta to przestępstwa zarejestrowane w Internecie.

Według raportu akty przemocy wzrosły o 15 procent. Szczególnie mocno jednak wzrosła liczba przestępstw o podłożu skrajnie prawicowym – o 48 procent. Stanowiły niemal połowę wszystkich odnotowanych przypadków (42 788). Lewicowi ekstremiści byli odpowiedzialni za 9971 czynów karalnych; to o 28 procent więcej niż rok wcześniej

Z kolei liczba przestępstw zakwalifikowanych jako motywowane „obcą ideologią” wzrosła o 42 proc. (do 7343). Czynów karalnych, których motywem była religia, było w ubiegłym roku więcej o 29 procent (do 1877).

Motywy antysemickie

Zdaniem szefa MSW można mówić o ekstremalnym wzroście przestępczości o podłożu politycznym. – Jest to napędzane przez polaryzację naszego społeczeństwa, ale także przez nasilający się antysemityzm – przyznał.

W 6 236 przypadkach policja podejrzewała motyw antysemicki przestępstwa. Spośród 7 328 przestępstw motywowanych politycznie, które policja przypisała do podtematów „Izrael” i „Palestyna”, w 2 832 przypadkach motyw antysemicki został zidentyfikowany. Duża część z 793 politycznie motywowanych przestępstw z użyciem przemocy zgłoszonych policji w kontekście konfliktu na Bliskim Wschodzie była związana z demonstracjami i protestami.

Pod względem rodzaju czynu przestępczego o podłożu politycznym, najwięcej było przestępstw związanych z propagandą (37 procent). Obejmują na przykład prezentowanie antykonstytucyjnych symboli, jak znaki nazistowskie lub oznaczenia zakazanych organizacji ekstremistycznych. Również w tym przypadku zdecydowanie najwięcej związanych było ze środowiskami skrajnej prawicy. Stosunkowo dużo odnotowano także przypadków uszkodzenia mienia (21 procent), a także znieważenia i podżegania do nienawiści.

Szef MSW zapowiada zaostrzenie kar

Alexander Dobrindt zapewnił, że nowy rząd Niemiec będzie kontynuować zdecydowaną walkę z prawicowym ekstremizmem i przestępczością o motywach politycznych i skrajnie prawicowych.

– Więcej uprawnień dla policji, więcej konsekwencji dla przestępców – mówił. Zaostrzone maja zostać kary za ataki na funkcjonariuszy, a ataki z użyciem noża mają zostać zakwalifikowane jako przestępstwo zagrożone karą co najmniej jednego roku więzienia.

Według Dobrindta cudzoziemcy z wyrokami więzienia za antysemityzm są standardowo deportowani. Szef MSW podkreślił fakt, że w Niemczech ma miejsce zjawisko „importu antysemityzmu”. Dodatkowo dochodzi do „czegoś w rodzaju sojuszu lewicowych i prawicowych ekstremistów z zagranicznymi oraz religijnymi ideologami”.

Ubiegłoroczne wybory europejskie i parlamentarne w Niemczech były katalizatorem przestępczości motywowanej nienawiścią oraz ataków na polityków. Według raportu głównym ich celem byli niemieccy Zieloni, a tuż za nimi – populistyczno-prawicowa AfD. Minister Dobrindt uważa, że AfD jest współodpowiedzialna za polaryzacje społeczeństwa, ale odrzuca wezwania do delegalizacji tej partii. Jego zdaniem debata o możliwym zakazie działalności AfD przynosi skutek odwrotny od zamierzonego, zaś w sondażach widać, że nie ma wpływu na poparcie dla AfD.

(AFP, RTR/widz)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

„Der Spiegel”: Putin może być zadowolony

„Trump przyjmuje mniej więcej stanowisko Putina, który nie chce zaprzestać walki, ale zawsze oferuje negocjacje” – tak wczorajszą (19.05.) rozmowę telefoniczną prezydentów USA i Rosji komentuje „Der Spiegel”. Zdaniem tygodnika zarówno przełom, jak i wywieranie presji na Putina, którą niedawno zapowiedział Donald Trump, wyglądają inaczej.

„Rozmowy o dalszych rozmowach niekoniecznie przybliżają pokój. Jedno jest pewne: Putin może być zadowolony z wyniku tej rozmowy telefonicznej z Trumpem. Może wielokrotnie powtarzać, że Rosja chce, aby „przyczyny kryzysu zostały wyeliminowane” – choć przez to nie rozumie nic innego niż utrzymanie Ukrainy w rosyjskiej strefie wpływów” – czytamy.

Zdaniem tygodnika natychmiastowe zawieszenie broni, którego domagali się europejscy przywódcy podczas wizyty w Kijowie, nie wchodzi – przynajmniej na razie – w grę. Według „Spiegla” oznacza to, że Putin może i zapewne będzie kontynuować wojnę przeciwko Ukrainie i przeciągać przyszłe negocjacje tak długo, jak uzna to za konieczne.

Gra na zwłokę

Cytując rosyjską analityczkę ds. polityki Tatianę Stanową, „Spiegel” pisze, że Putin znalazł sposób, aby „zaoferować Trumpowi tymczasowy, namacalny rezultat wysiłków pokojowych Waszyngtonu bez żadnych rzeczywistych ustępstw”. Jak dodaje tygodnik, „taktyka ta polega na graniu na zwłokę – i działa, ponieważ Trump jest bardziej zainteresowany publicznym wizerunkiem swoich działań mediacyjnych niż osiągnięciem rzeczywistego postępu w konflikcie, który sam określa jako ‘krwawą łaźnię'”.

„Spiegel” jednoznacznie ocenia taki rozwój sytuacji jako złą wiadomość dla Ukraińców, którzy od ponad trzech lat toczą walkę z najeźdźcą. Także apele prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego o zmuszenie Rosji poprzez sankcje do zawarcia pokoju, pozostają bezskuteczne – ocenia tygodnik. „W przeciwieństwie do swoich ostatnich zapowiedzi, Trump powstrzymał się w rozmowie od wywierania presji na Putina. Zamiast tego wydaje się być skłonny zaakceptować fakt, że Putin będzie nadal grał na czas” – stwierdza „Der Spiegel”.

„Die Zeit”: Putin odprawił Trumpa z kwitkiem

W podobnym tonie rozmowę telefoniczną między Trumpem a Putinem komentuje tygodnik „Die Zeit”. „Każdy, kto miał nadzieję, że Donald Trump mimo wszystko wywrze presję na Rosję, jest rozczarowany. Negocjacje w sprawie Ukrainy znajdują się na tym samym etapie, co kilka miesięcy temu” – czytamy.

Jak pisze, „Die Zeit”, rozmowa telefoniczna pokazała, że Putin po raz kolejny „odprawił z kwitkiem samozwańczego rozjemcę Trumpa z pomysłem bezwarunkowego zawieszenia broni”. Tygodnik dodaje, że zamiast wsparcia dla atakowanego kraju, prezydent USA najwyraźniej myśli o możliwym „szerokim handlu” między Rosją a Stanami Zjednoczonymi po zakończeniu rozlewu krwi w Ukrainie. „Wznowienie handlu byłoby przeciwieństwem tego, do czego dążą Europejczycy zaostrzając sankcje” – ocenia „Die Zeit”.

„FAZ”: Trump ma cierpliwość do Putina

O możliwej współpracy handlowej USA i Rosji pisze także „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. „Pomimo swojej bezkompromisowości, a przede wszystkim nieprzerwanych ataków na Ukrainę, prezydent Rosji nie poniósł jak dotąd żadnych strat z powodu rozmów z Waszyngtonem i Kijowem. Wręcz przeciwnie: zamiast krytykować, Trump mówił w poniedziałek o możliwej przyszłej współpracy” –czytamy. „Amerykański prezydent, który postrzega siebie jako 'dealmakera' i biznesmena, nadal wydaje się mieć cierpliwość do Putina” – dodaje gazeta.

Jak pisze „FAZ”, aby nie pozostawić pola do popisu Moskwie, Waszyngton musiałby zdecydowanie poprzeć pomoc dla Kijowa. Jednak Ukraina nie ma co liczyć nową pomoc ze względu na republikańską większość w Kongresie. „Z drugiej strony, dla Putina malejąca pomoc byłaby prezentem: dla niego negocjacje i ataki są ze sobą powiązane, oba służą jego celom wojennym” – podsumowuje dziennik.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Niemiecka policja zatrzymała mężczyznę podejrzanego o zaatakowanie nożem pięciu osób.

Jest nim 35-letni Syryjczyk, który przybył do Europy przez Turcję. W grudniu 2023 roku Federalny Urząd ds. Migracji i Uchodźców udzielił mu czasowej ochrony, po tym jak mężczyzna złożył wniosek o azyl w Niemczech – poinformował minister spraw wewnętrznych Nadrenii Północnej-Westfalii Herbert Reul.

Atak przed barem

Do zdarzenia doszło w niedzielę, 18 maja, nad ranem w Bielefeld (Nadrenia Północna-Westfalia) na zachodzie Niemiec. Około godziny 4:20 przed jednym z barów mężczyzna zranił ostrym przedmiotem co najmniej pięć osób. Cztery osoby zostały poważnie ranne, życie dwóch z nich było w niebezpieczeństwie. Zaatakowane osoby – czterej mężczyźni i jedna kobieta – mają od 22 do 27 lat. Stan rannych ustabilizował się, ich życiu nie zagraża już niebezpieczeństwo – poinformowała w poniedziałek (19.05.2025) rzeczniczka policji w Bielefeld.

Podczas zabezpieczania miejsca ataku funkcjonariusze policji znaleźli kilka noży. Śledztwo ma wskazać, które narzędzie zostało wykorzystane do ataku. Funkcjonariusze znaleźli również torbę pozostawioną przez podejrzanego. Zawierała ona dokumenty tożsamości i butelkę z płynem o zapachu benzyny.

Zakończone poszukiwania

Zbiegły napastnik został aresztowany dopiero w poniedziałek wieczorem w Heiligenhaus, około 170 km od miejsca przestępstwa.

Teraz śledczy koncentrują się na motywie przestępstwa. Według informacji z kręgów bezpieczeństwa śledczy sprawdzają także doniesienia o kontaktach podejrzanego z islamistami – podaje niemiecka agencja prasowa DPA. Według doniesień sprawie może się przyjrzeć także prokurator federalny. W Niemczech prokuratura federalna włączana jest m.in. w przypadkach podejrzenia o terroryzm.

Minister spraw wewnętrznych Nadrenii Północnej-Westfalii Herbert Reul potwierdził zatrzymanie podejrzanego. Reul mówił o „szokującej zbrodni w Bielefeld” i intensywnych poszukiwaniach pod silną presją opinii publicznej. – Teraz potrzebujemy odpowiedzi na pytanie, jaki motyw skłonił sprawcę do popełnienia przestępstwa – powiedział szef MSW.

(DPA/dom)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Po rozmowie telefonicznej z przywódcą Kremla Władimirem Putinem prezydent USA Donald Trump budzi nadzieje na rychłe zawieszenie broni w wojnie w Ukrainie. Rosyjska wojna jest „krwawą łaźnią” – powiedział Trump – „i wierzę, że on (Putin) chce ją zakończyć” – dodał.

Republikanin przedstawił również perspektywę natychmiastowych negocjacji w Watykanie w sprawie zawieszenia broni między Rosją a Ukrainą. Trump nie podał jednak żadnych szczegółów i został po raz kolejny skrytykowany, że w jego wysiłkach pokojowych brakuje presji na Moskwę.

Zełenski o wycofaniu wojsk

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski podkreślił, że odrzuca możliwe rosyjskie warunki zawieszenia broni, takie jak wycofanie ukraińskich wojsk z anektowanych terytoriów w jego własnym kraju. – Jeśli Rosja stawia warunek wycofania naszych wojsk z naszej ziemi, oznacza to, że nie chcą zawieszenia broni i zakończenia wojny – powiedział Zełenski. – Nikt nie wycofa naszych wojsk z naszego terytorium – dodał.

Kreml wielokrotnie podkreślał, że podczas rozmów pokojowych opowiada się za całkowitym wycofaniem wojsk ukraińskich z czterech częściowo przez Rosję kontrolowanych terytoriów – Doniecka, Ługańska, Zaporoża i Chersonia.

Od ponad trzech lat Ukraina opiera się rosyjskiej inwazji przy wsparciu Zachodu. Jednak Kijów i jego europejscy sojusznicy obawiają się, że rząd USA może zaprzestać pomocy i wycofać się z wysiłków pokojowych.

Dwugodzinna rozmowa

W poniedziałek, 19 maja, Trump i Putin rozmawiali przez telefon przez około dwie godziny. Po zakończeniu rozmowy Trump zapowiedział, że „negocjacje między Rosją a Ukrainą rozpoczną się natychmiast”. Odnosząc się do wysiłków na rzecz zakończenia wojny, powiedział w Białym Domu: – Myślę, że mamy duże szanse, aby to osiągnąć. Myślę, że Putin tego chce.

Istnieją jednak wątpliwości co do tej relacji. W późniejszej rozmowie telefonicznej z europejskimi szefami państw i rządów mieli oni odnieść wrażenie, że prezydent USA nie był gotów do zmuszenia przywódcy Kremla do stołu negocjacyjnego poprzez wywieranie większej presji – poinformował dziennik „Financial Times”, powołując się na źródło zaznajomione z rozmową Trump-Putin. Według gazety Trump nie mówił również o kolejnych sankcjach wobec Rosji.

Kolejne sankcje wobec Rosji

W rozmowie z dziennikarzami Trump uzasadnił to, mówiąc, że na tym etapie istnieje szansa na osiągnięcie postępu w staraniach pokojowych – donosił CNN.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski oczekuje, że Bruksela przyjmie we wtorek, 20 maja, 17. pakiet unijnych sankcji wobec Rosji, jeśli ta nie będzie gotowa do zaprzestania działań wojennych. Zełenski ma również nadzieję na nowe środki karne ze strony USA. Te jednak – według „Financial Times” – nie są na razie planowane.

Kanclerz Niemiec Friedrich Merz napisał na X, że Europa i USA chcą „ściśle towarzyszyć Ukrainie na drodze do zawieszenia broni”. „Europa zwiększy presję na Moskwę poprzez sankcje” – uzgodniono z prezydentem USA po jego rozmowie telefonicznej z Putinem.

Memorandum z Ukrainą

Putin powiedział po rozmowie z Donaldem Trumpem, że Rosja jest gotowa pracować nad memorandum z Ukrainą, które zawierałoby zawieszenie broni. Według Putina trzeba znaleźć najskuteczniejszą drogę do pokoju i „sprawiedliwe kompromisy”. Nie powiedział on jednak, jak powinny one wyglądać.

Prezydent Ukrainy oczekuje teraz szczegółów dotyczących memorandum wspomnianego przez Putina.

Według rosyjskiej agencji informacyjnej Tass rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow podkreślił, że nie ma ram czasowych na opracowanie memorandum. – Nie ma żadnych terminów i nie może być żadnych –powiedział Pieskow. Dodał, że wszyscy chcą osiągnąć postęp tak szybko, jak to możliwe, ale „diabeł tkwi w szczegółach”. Pieskow powiedział również, że miejsce nowych kontaktów z Kijowem nie zostało określone, nawet jeśli Kreml wie o propozycji Watykanu.

„Zwycięstwo na punkty” dla Putina

Były ambasador Niemiec w Rosji, Rüdiger von Fritsch (ambasador w latach 2014-2019) ocenił rozmowę telefoniczną Trump-Putin jako „zwycięstwo na punkty” dla Putina. „Ze wszystkiego, co wiemy do tej pory, nie możemy stwierdzić, że Rosja w jakikolwiek sposób się ruszyła i że – a to wydaje mi się jeszcze ważniejsze – widzi powód, by ruszyć się w przyszłości” – powiedział von Fritsch w wieczornym programie telewizji ARD. Dodał, że Putin wie, iż Trump jest gotów poświęcić wiele dla zakończenia konfliktu – w tym interesy Ukrainy.

Były ambasador Niemiec zauważył, że Trump „po raz kolejny” mówił o przyszłych amerykańsko-rosyjskich stosunkach handlowych. „(Putin) widzi znaki dolara w oczach Trumpa” – powiedział von Fritsch, stwierdzając, że władca Kremla wykorzystuje żądzę zysku prezydenta USA.

Czy Trump spotka się z Putinem?

Według Kremla Putin i Trump ponownie rozmawiali o ewentualnym osobistym spotkaniu. – Obaj prezydenci są zainteresowani takim spotkaniem. Ale obaj prezydenci są również zainteresowani tym, aby to spotkanie nie było puste pod względem treści, tylko zorientowane na wyniki – powiedział doradca Putina ds. polityki zagranicznej Jurij Uszakow, cytowany przez rosyjską agencję informacyjną Interfaks.

W zeszłym tygodniu Trump powiedział, że przed osobistym spotkaniem z Putinem nie spodziewa się żadnych realnych ruchów w rozmowach o Ukrainie. Bezpośrednie rozmowy między Rosją a Ukrainą odbyły się w piątek, 16 maja, w Turcji – po raz pierwszy od trzech lat. Obie strony zgodziły się na wymianę więźniów. Do wielkiego przełomu jednak nie doszło, częściowo dlatego, że w rozmowach nie uczestniczył Władimir Putin, który sam je zaproponował. Nie osiągnięto porozumienia w sprawie zawieszenia broni.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenskij był otwarty na dalsze rozmowy między wysokimi rangą negocjatorami z USA, Ukrainy, Rosji i państw europejskich. Takie spotkania mogłyby się odbyć w Turcji lub Szwajcarii czy też w Watykanie.

(DPA/dom)

Premier Wielkiej Brytanii Keir Stramer oraz przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen i przewodniczący Rady Europejskiej Antonio Costa podpisali w poniedziałek w Londynie trzy porozumienia: umowę o bezpieczeństwie i obronie, deklarację dotyczącą geopolityki, w tym w sprawie wojny w Ukrainie, oraz porozumienie w kwestiach przekraczania granic, bariery handlowej, współpracy w sprawach migracyjnych i rybołówstwa.

Według dziennika ekonomicznego „Handelsblatt” pięć lat po brexicie to, co należy do siebie, znów się łączy – przynajmniej częściowo. „Na dwustronnym szczycie w Londynie Wielka Brytania i UE zgodziły się usunąć niektóre bariery związane z brexitem. To wciąż małe kroki. Europejczycy będą jednak mogli łowić na brytyjskich wodach przez kolejne dwanaście lat i nie będą musieli co roku negocjować nowych kwot połowowych” – wskazuje komentator. I dodaje: „W zamian brytyjscy handlowcy będą mogli dostarczać swoją żywność do UE bez konieczności przeprowadzania kontroli sanitarnych. W ramach paktu bezpieczeństwa brytyjskie firmy mogą również liczyć na płatności z funduszu obronnego UE. Wydaje się, że w świetle obecnych kryzysów geopolitycznych po obu stronach rośnie świadomość, że kontynent i wyspy mają liczne wspólne interesy”.

„Oczywiście nikt nie wie jeszcze, czy żmudnie negocjowane szczegóły kompleksowego porozumienia między Wielką Brytanią a UE będą funkcjonować w praktyce tak dobrze, jak często brzmią w teorii, ale na razie i tak kluczowe jest coś innego” – pisze „Süddeutsche Zeitung”. Nie tylko minusy wyjścia Królestwa z UE, które są obecnie uznawane przez większość Brytyjczyków, zachęciły Starmera i UE do większej otwartości i chęci kompromisu. Przyczyniła się do tego również maltretowana przez Putina i Trumpa globalna sytuacja polityczna. „Zbliżenie się stron rozwodowych, które tak długo i tak zaciekle się spierały, jest również ważnym sukcesem dyplomacji politycznej” – czytamy.

Szczyt komentuje także prasa lokalna i regionalna.

Dziennik „Stuttgarter Nachrichten” podkreśla, że Londyn i Bruksela pracują nad nowym paktem bezpieczeństwa. „Po inwazji Rosji na Ukrainę i inauguracji notorycznie niewiarygodnego prezydenta USA Donalda Trumpa, Wielka Brytania i UE są bardziej zależne od siebie w tym obszarze niż kiedykolwiek wcześniej” – pisze dziennik. Szczególnie w przypadku wsparcia dla Ukrainy, UE może wiele skorzystać na pragmatycznym i bardziej zdecydowanym podejściu Brytyjczyków. „Wydaje się, że szok związany z brexitem został przezwyciężony i po obu stronach przeważa realizm” – czytamy.

Bawarski dziennik „Straubinger Tagblatt” pisze: „Pragmatyzm w dużej mierze zastąpił konfrontację. Jest to pilnie potrzebna i godna pochwały zmiana w tych niepewnych czasach.(...) Oczywiście wyniki te są tylko pierwszym krokiem, a czerwone linie rządu Partii Pracy pozostają niezmienne: brak ponownego przystąpienia do unijnego rynku wewnętrznego i do unii celnej. Jednak styl się zmienił. Odchodzi się od ciągłego symbolicznego sporu na rzecz bardziej obiektywnej współpracy – przynajmniej tam, gdzie są wspólne interesy.(...) Szczyt nie był wielkim przełomem politycznym, ale był to ważny symboliczny moment. Nie jest to jeszcze nowe partnerstwo. Jest to jednak próba oparcia tych stosunków na funkcjonujących podstawach”.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Na początku maja Federalny Urząd Ochrony Konstytucji zakwalifikował partię Alternatywa dla Niemiec jako „potwierdzony przypadek prawicowego ekstremizmu”. AfD podjęła kroki prawne przeciwko temu. W związku z tym Federalny Urząd Ochrony Konstytucji na razie wstrzymał kategoryzację, ale trzyma się swojej oceny działalności partii. Określenie AfD jako skrajnie prawicowej ożywiło debatę na temat delegalizacji partii.

Jak to wygląda w przypadku podobnych partii w innych krajach europejskich? Nigdzie nie mówi się tam o zakazach. Wręcz przeciwnie – w niektórych krajach partie tego typu są zaangażowane w rządy lub nawet nimi kierują.

Wolnościowa Partia Austrii

Kanclerz Austrii Christian Stocker z konserwatywnej Austriackiej Partii Ludowej (ÖVP) nie postrzega Austriackiej Partii Wolnościowej (FPÖ) Herberta Kickla jako partii skrajnie prawicowej i nie zna też żadnej „zapory ogniowej”, jaką inne partie w Niemczech postawiły wobec AfD. Nic dziwnego, ponieważ ÖVP już dwukrotnie tworzyła rządy koalicyjne z FPÖ – po raz pierwszy w 2000 roku, co było wówczas skandalem w UE, a inne państwa Unii ograniczyły do minimum swoje kontakty z wiedeńskim rządem na kilka miesięcy.

FPÖ jest stosunkowo starą partią w historii parlamentarnej Austrii. Została założona w 1955 r. przez byłych nazistów, ale później stała się bardziej umiarkowana. Podobnie jak AfD, FPÖ krytykuje imigrację, globalizację i UE. Być może ze względu na liczne udziały w rządach, w tym na szczeblu krajów związkowych, FPÖ jest bardziej skłonna do kompromisów i mniej ideologiczna. W ubiegłym roku po raz pierwszy stała się najsilniejszą partią w wyborach parlamentarnych. Niemniej jednak nie była w stanie ponownie utworzyć koalicji z ÖVP. Teraz jest jeszcze silniejsza w sondażach niż podczas wyborów.

Francja. Zjednoczenie Narodowe

Zjednoczenie Narodowe (RN) przeszło długą drogę od czasu jego założenia w 1972 roku. Marine Le Pen, córka założyciela partii Jean-Marie Le Pena, zmieniła nazwę Frontu Narodowego i przesunęła go nieco w kierunku centrum. Chociaż partia nadal krytycznie odnosi się do imigracji i islamu, dzisiaj nie jest już antysemicka. Obranie takiego kursu przyniosło jej nowe grupy wyborców. Le Pen trzykrotnie startowała w wyborach prezydenckich, przegrywając w ostatniej rundzie, ale za każdym razem zwiększając swój udział w głosowaniu. Jak na razie wyrok sądowy za defraudację funduszy publicznych zakazał Marine Le Pen startu w wyborach przez pięć lat. Gdyby mimo wszystko mogła ponownie kandydować lub przewodniczący partii Jordan Bardella, dotychczasowe sondaże dają jej lub jemu duże szanse na wygraną przynajmniej w pierwszej turze. Zjednoczenie Narodowe było już najsilniejszym ugrupowaniem w wyborach parlamentarnych w 2024 roku.

Zamiłowanie RN do protekcjonizmu i etatyzmu, tj. wiary w państwo jako twór rozwiązujący problemy, jest bardzo francuskie - i jest to wyraźna różnica w stosunku do niemieckiej AfD. Le Pen i tak zdystansowała się od niemieckiej partii, która jest dla niej rzekomo zbyt radykalna, ale może to być czysto wewnętrzny ruch polityczny, aby sprawiać wrażenie bardziej poważnej.

Włochy. Bracia Włosi

Na czele partii Bracia Włosi stoi kobieta, Giorgia Meloni, która jest prawdopodobnie najbardziej skuteczną szefową rządu radykalnej prawicy w Europie. Wielu członków partii postrzega faszyzm, włoską wersję narodowego socjalizmu, w pozytywnym świetle. Giorgia Meloni powiedziała kiedyś, że miała „lekki stosunek do faszyzmu” i że były faszystowski szef rządu i sojusznik Hitlera Benito Mussolini był „dobrym politykiem”.

W kampanii wyborczej w 2022 roku, która doprowadziła partię Meloni do władzy, jej hasłem było „Bóg, rodzina i kraj”. Przede wszystkim sama Meloni i jej partia są radykalnie prawicowi pod względem polityki społecznej: prowadzą kampanię przeciwko aborcji, LGBTQ, a także przeciwko migrantom.

Jednak w przeciwieństwie do wielu podobnie myślących polityków w Europie, premier Włoch zajęła jasne stanowisko wobec Rosji w wojnie w Ukrainie. Jest to główny powód, dla którego mówiła o „różnicach nie do pogodzenia” z AfD. Jednocześnie Meloni ma bliskie relacje z prezydentem USA Donaldem Trumpem i dlatego jest ceniona w Brukseli jako mediator transatlantycki.

Szwecja. Szwedzcy Demokraci

Szwedzcy Demokraci (SD) wywodzą się z prawicowo-ekstremistycznego ruchu Bevara Sverige Svenskt („Szwecja powinna pozostać Szwecją"). Początkowo partia głosiła postulaty faszystowskie i antydemokratyczne. Na krótko przed przełomem milenijnym SD próbowała odciąć się od swojego starego środowiska i przyjąć bardziej umiarkowane stanowisko. Obecny przywódca partii Jimmie Akesson kontynuuje ten kurs i udało mu się uczynić Szwedzkich Demokratów drugą najsilniejszą partią w wyborach parlamentarnych w 2022 roku. Od tego czasu partia wspiera mniejszościowy rząd konserwatywnego premiera Ulfa Hjalmara Kristerssona.

Najważniejszym tematem, podobnie jak w innych krajach, jest imigracja. Powszechna przestępczość gangów, zwłaszcza w dużych miastach Szwecji przyniosła Szwedzkim Demokratom wielki sukces wyborczy. Nietypowe jak na partię o takim profilu jest natomiast to, że obecnie opowiada się ona za ochroną klimatu.

Holandia. Partia Wolności

Od wyborów parlamentarnych w 2023 roku Partia Wolności (PVV) Geerta Wildersa jest najsilniejszą siłą polityczną i wraz z trzema innymi partiami tworzy koalicyjny rząd. Ponieważ Wilders był zbyt radykalny dla partnerów koalicyjnych, na stanowisko premiera powołano bezpartyjnego Dicka Schoofa. PVV jest wyjątkowa, ponieważ Wilders jest liderem oraz jedynym członkiem; nawet posłowie i ministrowie są oficjalnie tylko zwolennikami tej partii. Oznacza to, że Wilders może samodzielnie określać program partii i nominować kandydatów w wyborach.

Głównym punktem programu PVV jest walka z imigracją, a przede wszystkim z islamem. Wilders posuwa się szczególnie daleko w swoim dążeniu do zakazu Koranu i budowy nowych meczetów. Przed ostatnimi wyborami zapowiedział jednak, że „zamrozi” swoje poglądy na temat islamu, aby móc rządzić. Poza tym prowadzi kampanię przeciwko ochronie klimatu oraz przeciwko Unii Europejskiej, która wg niego zbyt mocno ingeruje.

Wielka Brytania. Reform UK

Partia ta przeszła kilka przemian: z odłamu Partii Niepodległości Zjednoczonego Królestwa (UK Independence Party), której głównym celem było wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej, powstała Partia Brexit.

Gdy cel, jakim był brexit, został osiągnięty, partia została przemianowana na Reform UK Party. Decydującą rolę za każdym razem odgrywał Nigel Farage – postrach brytyjskiego establishmentu politycznego. Obecnie partia przede wszystkim postuluje drastyczne ograniczenie liczby imigrantów – i tym samym wywiera presję zarówno na rządzącą Partię Pracy, jak i na Partię Konserwatywną. Farage oskarża obie partie o bezczynność. Z powodzeniem: premier Keir Starmer obiecał niedawno drastyczne ograniczenie zarówno nielegalnej, jak i migracji zarobkowej, zaledwie kilka dni po tym jak Reform UK osiągnęła dobre wyniki w wyborach lokalnych.

Według najnowszych ogólnokrajowych sondaży, Reform UK wyprzedza nawet Partię Pracy i Konserwatystów. Wiceszef partii Richard Tice nazywa oficjalny brytyjski cel neutralności klimatycznej „absurdem”.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Amerykańska historyczka i dziennikarka Anne Applebaum widzi wielkie oczekiwania wobec kanclerza Friedricha Merzaw zakresie polityki zagranicznej. „Chodzi o to, czy Niemcy zaczną rozumieć, że są strategicznym graczem na świecie i wraz z Wielką Brytanią, Francją i Polską mogą zapoczątkować nową erę europejskiej obrony” – powiedziała Applebaum redakcjom grupy medialnej Funke na marginesie Lwowskiego Forum Mediów. Według Applebaum „Merz rozumie intelektualnie znaczenie Ukrainy oraz rozumie, co wydarzyło się w USA i dlaczego wpłynęło to na zmianę pozycji Niemiec w Europie”.

Większe inwestycje w przemysł obronny

W obliczu zagrożenia ze strony Rosji amerykańska historyczka wezwała nowy niemiecki rząd do zwiększenia inwestycji w przemysł obronny. „Jeśli Merz będzie w stanie poruszyć kraj, skupić jego uwagę i uczynić go w ten sposób aktywnym graczem na arenie międzynarodowej, to osiągnie wiele. Wiele dla Niemiec, wiele dla Europy i wiele dla Ukrainy” – uważa Applebaum. Domaga się również dostarczenia Ukrainie pocisków manewrujących Taurus oraz wsparcia dla ukraińskiej produkcji dronów i amunicji.

Reforma NATO

W obliczu zmiany polityki zagranicznej USA Anne Applebaum opowiada się za reformą NATO, aby w przyszłości systemy dowodzenia przejęte zostały przez Europę. Przy tym wiodącą rolę przypisywałaby Niemcom. W jej ocenie: „Niemcy są największą gospodarką w Europie i mają właściwie bardzo dobry przemysł obronny, dzięki czemu mogłyby pociągnąć za sobą innych. Myślę, że Merz to rozumie” – powiedziała Applebaum.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

„Niemiecki rząd popiera elementy, które dotyczą Nord Stream” – powiedział Stefan Kornelius, rzecznik rządu, w poniedziałek w odpowiedzi na oświadczenie przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen o możliwych sankcjach. „Oczywiście kluczowe jest również to, że USA popierają potencjalny pakiet sankcji” – dodał.

W niedzielę (18.05.) wieczorem kanclerz Niemiec Friedrich Merz, prezydent Francji Emmanuel Macron, premier Włoch Giorgia Meloni i premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer rozmawiali telefonicznie z prezydentem USA Donaldem Trumpem, który w poniedziałek, 18 maja, ma telefonować z Władimirem Putinem. Podczas rozmowy chodziło o kwestię bezwarunkowego zawieszenia broni, którego Rosja powinna przestrzegać, a także możliwe sankcje, w razie gdyby Putin tego odmówił.

Skuteczne sankcje

Kornelius odrzucił zarzuty, jakoby zachodnie sankcje przeciwko Rosji wprowadzone w związku z jej atakiem na Ukrainę nie były skuteczne. Wręcz przeciwnie, będą miały one znaczący wpływ na rosyjską flotę cieni, dzięki czemu sprzedaż ropy naftowej przez Rosję ma zostać osłabiona. Rzecznik zaznaczył, że szef niemieckiej dyplomacji Johann Wadephul rozmawiał w poniedziałek telefonicznie ze swoim chińskim odpowiednikiem m.in. o Ukrainie. Chiny są głównym sprzymierzeńcem Rosji.

Niedawno w mediach pojawiły się doniesienia, że gazociagiem Nord Stream 2 zainteresowani są amerykańscy inwestorzy. Biznesmen i zwolennik prezydenta USA Donalda Trumpa, Stephen P. Lynch powiedział dziennikowi „Wall Street Journal”, że byłaby to wyjątkowa okazja, aby dostawy energii do Europy znalazły się pod amerykańską i europejską kontrolą. Jego pomysł to transportowanie rosyjskiego gazu amerykańskim gazociągiem do Europy. Lynch jest aktywny w Europie Wschodniej i Rosji od 20 lat.

Na początku maja sąd w Szwajcarii dał spółce Nord Stream 2 zielone światło na kontynuowanie poszukiwań nowego inwestora.

(RTR/stef)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Angela Merkel od dawna utrzymuje, że w sprawie Nord Stream 2 nie ma sobie nic do zarzucenia, ale ujawnione właśnie dokumenty z Urzędu Kanclerskiego dowodzą czegoś innego, pisze w poniedziałek (19.05.25) komentator niemieckiego dziennika „Sueddeutsche Zeitung”.

„Merkel popełniła trzy błędy, a fakt, że do dziś temu zaprzecza, jest prawdopodobnie czwartym. W każdym razie poparcie dla Nord Stream 2 było nie tylko błędem ze strony nastawionej przyjaźnie do Rosji SPD, ale także ze strony długoletniej przywódczyni CDU i kanclerz (Angeli Merkel) i jedną z największych pomyłek w polityce zagranicznej w historii Republiki Federalnej Niemiec”.

Interesy przede wszystkim

Autor komentarza ocenia, że polityka zagraniczna Niemiec zawsze była także polityką gospodarczą z pierwszeństwem dla robienia dobrych interesów i z nadzieją, że dzięki biznesom uda się doprowadzić do poprawy sytuacji politycznej w jakimś kraju.

„Merkel realizowała tę strategię, błąd pierwszy, również z Putinem: umowy korzystne dla obu stron miały go oswoić. Ale robiąc to, kanclerz przeceniła siebie i znaczenie Niemiec. I nie doceniła gotowości Putina do poświęcenia ugruntowanych relacji biznesowych na rzecz jego imperialistycznej agendy”.

Ignorowanie ostrzeżeń

Drugim błędem Merkel było, zdaniem autora tekstu, uparte obstawanie przy projekcie Nord Stream 2 i ignorowanie ostrzeżeń płynących ze strony sąsiadów. „Polska, Ukraina i kraje bałtyckie niemal desperacko ostrzegały Merkel przed zwiększeniem zależności od rosyjskiego gazu. Ale z punktu widzenia strategów Urzędu Kanclerskiego wystarczyło uspokoić sąsiadów”.

Jak czytamy, nawet w drugiej połowie 2021 roku, gdy rosyjscy żołnierze gromadzili się już na granicy z Ukrainą, a kontrolowane przez Rosję zbiorniki gazu w Niemczech były podejrzanie puste, Berlin nie był gotowy to zmiany kursu i dalej liczył na to, że opanuje Putina.

Komentator gazety dodaje, że szczególnie haniebny jest trzeci błąd popełniony przez Merkel i jej doradców, a mianowicie prezentowanie się jako neutralnie w kwestii Nord Stream 2. „Zamiast nazwać po imieniu swoje interesy, Merkel zachowywała się tak, jakby była obserwatorem, któremu z powodu braku środków prawnych odmówiono jakiegokolwiek wpływu na niemieckie firmy energetyczne powiązane z Gazpromem”.

Czas na wyjaśnienia

Jak czytamy, błędy popełnione w tym zakresie przez Merkel i jej rządy nie zostały jeszcze dostatecznie wyjaśnione. „Jedynie parlament krajowy Meklemburgii-Pomorza Przedniego powołał komisję śledczą, podczas gdy na szczeblu federalnym nie ma żadnych wyjaśnień – CDU/CSU i SPD nie są tym zainteresowane. Urząd Kanclerski i kilka ministerstw utrudniają pracę śledczą mediów, wielokrotnie odrzucając wnioski o udzielenie informacji. Jest teraz jasne, że komisja śledcza w Bundestagu musi rzucić światło na sprawę Nord Stream 2” – czytamy w „Sueddeutsche Zeitung”.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Do tragicznego ataku doszło w niedzielę, 18 maja, nad ranem w Bielefeld (Nadrenia Północna-Westfalia) na zachodzie Niemiec.

Około godziny 4:20 przed jednym z barów mężczyzna zranił ostrym przedmiotem co najmniej pięć osób. Byli to prawdopodobnie miejscowi kibice piłkarscy świętujący w barze. Cztery osoby zostały poważnie ranne, w tym życie jednej było w niebezpieczeństwie. Zaatakowane osoby – czterej mężczyźni i jedna kobieta – mają od 22 do 27 lat.

Poszukiwany nożownik

Życiu rannych nie zagraża już niebezpieczeństwo, ich stan ustabilizował się – poinformowała w poniedziałek (19.05.2025) rzeczniczka policji w Bielefeld.

Trwają poszukiwania podejrzanego.

Podczas zabezpieczania miejsca ataku funkcjonariusze policji znaleźli kilka noży. – Który narzędziem zaatakował, wyjaśni prowadzone śledztwo – powiedziała rzeczniczka policji.

Funkcjonariusze znaleźli również torbę pozostawioną przez podejrzanego, zawiera ona dokumenty tożsamości i butelkę z płynem o zapachu benzyny.

Według policji podejrzanym jest 35-letni Syryjczyk z Harsewinkel, oddalonego o niecałe 30 km od Bielefeld. Mężczyzna nie był do tej pory notowany przez policję.

Apel do świadków

Śledczy opublikowali zdjęcie poszukiwanego. Ostrzegają jednak przed zbliżaniem się do niego, radząc zaalarmować policję. Mężczyzna może być uzbrojony.

Policja uruchomiła specjalną linię dla świadków i prosi o przesyłanie na portal informacyjny policji Nadrenii Północnej-Westfalii filmów i zdjęć z miejsca przestępstwa.

(DPA/dom)

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

Zaostrzone kontrole i odrzucanie osób ubiegających się o azyl na granicach są nie tylko kontrowersyjne z prawnego punktu widzenia – według Niemieckiego Związku Zawodowego Policji (GdP) nie da się ich długo utrzymać. „Możemy sobie z tym poradzić tylko dlatego, że dyżury zostały zreorganizowane, szkolenia jednostek są obecnie zawieszone, a redukcja nadgodzin została wstrzymana” – powiedział Andreas Rosskopf, przewodniczący GdP, gazetom grupy medialnej Funke.

Nie na dłuższą metę

„Jedno jest pewne: policja może utrzymać te intensywne kontrole jeszcze tylko przez kilka tygodni” – stwierdził Rosskopf. Od kilku dni w strefie przygranicznej rozmieszczonych jest ponad tysiąc funkcjonariuszy policji. Rosskopf dał jednocześnie jasno do zrozumienia, że związek zawodowy policjantów popiera wysiłki polityków, aby „ograniczyć nielegalną migrację do Niemiec, w tym poprzez kontrole graniczne przeprowadzane przez policję federalną”.

Kilka godzin po objęciu urzędu niemiecki minister spraw wewnętrznych Alexander Dobrindt zintensyfikował kontrole na granicach. Jednocześnie zarządził, aby osoby ubiegające się o azyl mogły być zawracane na granicy. Według ministra liczba zawróceń wzrosła o prawie połowę.

„Niemcy nie są już magnesem”

Natomiast dla eksperta ds. wewnętrznych socjaldemokratycznej partii SPD, Larsa Castellucciego, niemieckie podejście niesie ze sobą również zagrożenia. „Z zaostrzonymi kontrolami granicznymi i nieskoordynowanymi odesłaniami, w tym osób ubiegających się o azyl, narażamy się na ryzyko, że nasi europejscy sąsiedzi porzucą wspólny kurs reformy azylowej w Europie i postawią na rozwiązania narodowe” – powiedział Castellucci gazetom grupy Funke. Dodał, że pod względem rozwiązania problemu migracji, Niemcy mogą „odnieść sukces tylko razem z naszymi sąsiadami”.

Z kolei Alexander Throm, ekspert chadecji ds. wewnętrznych w Bundestagu, przyznał, że kontrole graniczne przynoszą efekty. „Niemcy nie są już magnesem dla migracji w Europie. Taki sygnał bardziej restrykcyjnej polityki migracyjnej w Niemczech jest tym, na co nasi europejscy sąsiedzi mieli nadzieję od wielu lat” - powiedział polityk CDU.

(DPA/stef)

Państwowa Komisja Wyborcza opublikowała wyniki głosowania ze wszystkich 54 obwodów głosowania w Niemczech.

W niedzielę, 18 maja, do polskich wyborów prezydenckich poszło w Niemczech 78 202 Polaków. To tylko niewielki odsetek Polaków mieszkających w Niemczech. Według danych niemieckiego Federalnego Urzędu Statystycznego w 2024 roku mieszkało w Niemczech 865 tys. osób z polskim obywatelstwem. Natomiast liczbę osób pochodzących i związanych z Polską szacuje się nawet na 2 mln.

W wyborach prezydenckich 2025 większość głosujących w Niemczech – 40,86 proc. – poparła Rafała Trzaskowskiego. To o wiele więcej niż w Polsce, gdzie kandydat Koalicji Obywatelskiej uzyskał 31,36 proc.

Drugi wcale nie Nawrocki

Na drugim miejscu – znowu inaczej niż w Polsce – nie uplasował się Karol Nawrocki, tylko Sławomir Mentzen z 18,63 proc. Nad Wisłą kandydat skrajnie prawicowej Konfederacji zyskał według prognoz 14,81 proc.

Trzeci na podium Karol Nawrocki – kandydat PiS – zdobył w Niemczech tylko 14,55 proc. głosów (w Polsce 29,54 proc).

Większe poparcie dla Brauna

Zaskoczeniem jest także wynik Grzegorza Brauna – kandydata Konfederacji Korony Polskiej. Polityk znany ze swoich antysemickich i antyeuropejskich wystąpień zyskał w Niemczech 9,61 proc. – o ponad trzy punkty procentowe więcej niż w Polsce, gdzie Brauna poparło 6,34 proc. elektoratu.

W przeciwieństwie do Polski lewicowi kandydaci – Magdalena Biejat i Adrian Zandberg – wyprzedzili marszałka Sejmu Szymona Hołownię, zyskując nad Odrą i Renem odpowiednio 5,30 i 5,22 proc. głosów. Na Hołownię głosowało w Niemczech 3,01 proc. Polaków (w Polsce 4,99 proc).

I jeszcze tylko Joanna Senyszyn uzyskała nieco ponad 1 proc. głosów Polaków w Niemczech (1,02 proc.). Pozostali kandydaci uplasowali się poniżej jednego procenta: Krzysztof Stanowski (0,7 proc.), Marek Jakubiak (0,46 proc.), Artur Bartoszewicz (0,43 proc.), Maciej Maciak (0,16 proc.) i Marek Woch (0,05 proc.).

Głosowanie w Niemczech

Do tegorocznych polskich wyborów prezydenckich zgłosiło się w Niemczech prawie 85 tys. Polaków. Żeby zagłosować, konieczny był wpis do rejestru wyborców albo zaświadczenie o prawie do głosowania. Należało się także wylegitymować polskim dowodem osobistym lub polskim dokumentem, a takiego nie posiada część Polaków żyjących w Niemczech.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych utworzyło w tym roku w Niemczech rekordową liczbę obwodowych komisji wyborczych – 54. Dwa lata temu w wyborach parlamentarnych komisji było 47. W Berlinie po raz pierwszy głosować można w otwartej na początku roku nowej siedzibie polskiej ambasady przy alei Unter den Linden.

W wyborach prezydenckich w 2020 roku wśród Polaków w Niemczech w drugiej turze zdecydowanie zwyciężył Rafał Trzaskowski, którego poparło 77,28 proc. głosujących. Ówczesnego kandydata PiS, urzędującego prezydenta Andrzeja Dudę poparło 22,72 proc. Polaków, którzy głosowali na terenie Niemiec.