Deutsche Welle | Onet

We wrześniu liczba nowych rejestracji w UE wzrosła i to już trzeci miesiąc z rzędu. Według opublikowanych we wtorek (28.10.2025) danych Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Samochodów (ACEA) w UE zarejestrowano we wrześniu około 888 700 nowych samochodów. To wzrost o około 10 proc. w porównaniu z tym samym miesiącem ubiegłego roku.

Także bilans za pierwsze dziewięć miesięcy tego roku był lekko dodatni: liczba nowych rejestracji aut w UE wynosi w tym okresie (styczeń-wrzesień) 8,06 mln – o 0,9 proc. więcej niż rok wcześniej.

Choć wyniki te wciąż nie zbliżają się do tych sprzed pandemii koronawirusa: liczba nowych rejestracji jest o 19 proc. niższa niż w 2019 roku. Podkreśla to też w rozmowie z agencją AFP ekspert EY Constantin Gall. – Wciąż obserwujemy dużą niechęć do zakupów. Wynika to z trudnych warunków: słabej koniunktury, wysokich cen nowych samochodów, znacznej niepewności politycznej i rosnących obaw o zatrudnienie – mówi.

Wzrost sprzedaży elektryków i marek niemieckich

Wzrost liczby nowych rejestracji był napędzany głównie przez sprzedaż nowych samochodów elektrycznych. W ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy sprzedaż ta wzrosła o 20 proc, a w samych Niemczech to aż 38,3 proc. Udział samochodów elektrycznych w rynku wyniósł 16,1 proc., a hybryd (2,8 mln sprzedanych egzemplarzy) – już 34,7 proc. Do tego sprzedano ponad 723 tys. hybryd plug-in, co oznacza największy wzrost udziału (31 proc.). Łączny udział w sprzedaży pojazdów z silnikami Diesla i benzynowymi spadł z 46,8 do 37 proc.

Oznacza to korzyści także dla niemieckich producentów: wg danych zebranych przez portal „Tagesschau” liczba nowych rejestracji ich aut w UE wzrosła od stycznia do września br. o 4,4 proc. w porównaniu do zeszłego roku, a udział w rynku trzech głównych marek (VW, Mercedesa i BMW) do 39,5 proc. (w porównaniu z 38,2 proc. w zeszłym roku). Liderem w UE jest Grupa Volkswagen, której marki odnotowały we wrześniu wzrost aż o 11 proc. Spada udział niektórych marek pozaeuropejskich, w tym Tesli.

Rynek UE ratunkiem dla rodzimych producentów?

Eksperci od rynku motoryzacyjnego od dawna twierdzą, że wewnętrzny rynek UE powinien być ratunkiem dla europejskich producentów aut. Także niemieckich, którzy borykają się z kryzysem (wynikającym m.in. ze spadku eksportu poza Europę) i tną zatrudnienie.

W tym celu wzywają do ochrony rynku przed agresywną polityką eksportową Chin oraz do generowania popytu na auta elektryczne, m.in. przez zachęty, ale przemyślane.

– Oczywistym posunięciem jest przywrócenie dopłat do zakupu pojazdów elektrycznych, które Niemcy wycofały pod koniec 2023 roku, a następnie skoordynowanie tych dopłat w całej Unii Europejskiej – powiedział kilka tygodni temu w rozmowie z DW Sander Tordoir z londyńskiego Centre for European Reform, odnosząc się do efektywnej zniżki do 7500 euro (8750 dolarów) na zakup elektryków.

– Na całym kontynencie występuje nadwyżka mocy produkcyjnych i brak popytu na europejską produkcję samochodów. Dlatego musimy pracować nad stroną popytową – ocenił.

(AFP/mar)

Niemiecki dziennik „Die Welt” pisze we wtorek (28.10.2025) na swojej stronie internetowej o zawetowaniu w połowie października przez prezydenta Polski Karola Nawrockiego ustawy, która miała uznać wilamowski za język regionalny.

Prezydent „sprzeciwił się tym samym rekomendacji językoznawców oraz obu izb parlamentu, które już wyraziły zgodę. Przeciwnicy projektu wywodzą się z prawicowo-nacjonalistycznej partii PiS, która wspiera Nawrockiego” – pisze Roger Abrahams w „Die Welt”.

Najmniejszy język germański świata

Autor tłumaczy, że język wilamowski powstał w XIII wieku, gdy Niemcy, Holendrzy i Flamandowie osiedlali się na Śląsku. Jest to wschodnio-środkowoniemiecki dialekt, czasem określany jako najmniejszy język germański świata i przez UNESCO uznany za poważnie zagrożony. Intensywnie używa go co najwyżej sto osób, wszyscy są w podeszłym wieku i mieszkają w Wilamowicach (koło Bielska-Białej).

Język wilamowski posiada własną literaturę i jest uznawany przez ONZ oraz amerykańską Bibliotekę Kongresu. W Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej (ISO) język ten ma własny kod: „wym”.

Antyniemieckie nastroje

Jak pisze „Die Welt”, status języka regionalnego umożliwia nauczanie go w szkołach i używanie na poziomie lokalnym. Prezydent jednak nie chce podpisać ustawy, ponieważ jego zdaniem decyzja nie powinna być polityczna, lecz „wynikiem badań naukowych i językoznawczych”. Nawrocki cytuje językoznawców, którzy sprzeciwiają się uznaniu języka, i pisze, że ma „uzasadnione wątpliwości”, czy regulacja opiera się na merytorycznych przesłankach, a nie wyłącznie na symbolice lub polityce – relacjonuje dziennik.

Jak czytamy, weto prezydenta wpisuje się w antyniemieckie nastroje w PiS oraz przekonanie, że jedynym językiem Polski powinien być język polski. Autor przypomina, że poprzednik Nawrockiego, Andrzej Duda (również związany z PiS) zawetował w ubiegłym roku uznanie śląskiego, którego używa 460 tys. osób, określając go jako polski dialekt – pisze „Die Welt”.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Samochody autonomiczne, czyli poruszające się bez kierowcy, powinny w przyszłości zdawać egzamin na prawo jazdy w Unii Europejskiej. Domaga się tego niemiecki gigant ubezpieczeniowy, firma Allianz.

– Tak jak dotychczas człowiek musi udowodnić, że potrafi bezpiecznie prowadzić pojazd, tak w przyszłości autonomiczny pojazd będzie musiał udowodnić, że potrafi prawidłowo i bezpiecznie zachować się we wszystkich sytuacjach na drodze – mówi członek zarządu firmy Klaus-Peter Röhler.

Allianz zauważa, że ustalono już jakie wymagania muszą spełniać pojazdy umożliwiające jazdę autonomiczną na czwartym poziomie, czyli gdy samochód może pod pewnymi warunkami działać całkowicie samodzielnie. Jednak, zdaniem ubezpieczyciela, brakuje dotychczas dokładnych informacji na temat tego, w jaki sposób należy sprawdzać, czy samochód rzeczywiście je spełnia.

W tym celu Allianz proponuje trzy rodzaje testów: cyfrowe symulacje jazdy, testy praktyczne w określonych warunkach, na przykład testujące zachowania podczas hamowania i manewrów omijania, oraz test praktyczny w normalnym ruchu drogowym w zmiennych warunkach – na przykład w ruchu miejskim, na autostradzie lub podczas jazdy nocą.

Prawdopodobnie mniej wypadków

Zasadniczo Allianz dostrzega ogromny potencjał w zakresie bezpieczeństwa jazdy autonomicznej i autonomicznych technologii bezpieczeństwa. Według firmy do 2035 r. liczba wypadków drogowych spadnie przez to o 20 proc., a do 2060 r. nawet o ponad połowę.

Allianz od dziesięcioleci prowadzi własne centrum techniczne (AZT) w branży motoryzacyjnej, zatrudniające obecnie około 30 pracowników. Lepsze zrozumienie technologii bezpieczeństwa, ryzyka lub kosztów napraw ma duże znaczenie dla firm ubezpieczeniowych, ponieważ umożliwia dokładniejsze obliczanie składek.

Najnowsze badania AZT dotyczące systemów wspomagania hamowania awaryjnego, które są już dziś obowiązkowo montowane w samochodach, wskazują na duży potencjał tej technologii.

Z wyliczeń ubezpieczyciela wynika, że samochody wyposażone w ten system mają około 30 procent mniej kolizji w płynnym ruchu drogowym. Podczas cofania potencjał ten jest jeszcze większy. Systemy wspomagania hamowania może zapobiec dwóm trzecim kolizji.

Ostrożny optymizm Europejczyków

Ogólnie rzecz biorąc, konsumenci w Europie podchodzą do autonomicznej jazdy z ostrożnym optymizmem. W reprezentatywnej ankiecie przeprowadzonej wśród ponad 8000 osób powyżej 18. roku życia w Niemczech, Austrii, Francji, Włoszech, Szwajcarii, Czechach i Wielkiej Brytanii 56 procent respondentów stwierdziło, że oczekuje od pojazdów autonomicznych wyższego lub co najmniej takiego samego poziomu bezpieczeństwa, jak w przypadku kierowców-ludzi.

Niemcy z wynikiem 57 proc. są nieco powyżej średniej. Jednak wielu respondentów ma również obawy: w całej Europie 69 proc. respondentów martwi się o niezawodność systemów w nieoczekiwanych sytuacjach, a 72 proc. uważa, że technologia ta jest zbyt nowa i niesprawdzona.

(DPA/szym)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Rekordową liczbę ataków na parady równości i imprezy z okazji Christopher Street Day (CSD) odnotowano w tym roku w Niemczech – poinformowała we wtorek (28.10.) w Berlinie fundacja Amadeu Antonio.

Według jej raportu w 2025 r. w całym kraju odbyło się 245 imprez z okazji Christopher Street Day, czyli więcej niż kiedykolwiek wcześniej. Podczas prawie co drugiej imprezy doszło do ataków lub zakłóceń. Zarejestrowano łącznie 111 incydentów, z czego prawie połowa została przypisana skrajnej prawicy. W 2024 roku w trakcie 180 imprez było 55 incydentów, wywołanych przez skrajną prawicę.

Jak podano w raporcie, zarejestrowane w tym roku incydenty obejmowały kontrdemonstracje skrajnej prawicy, w których uczestniczyły setki osób, podejmowane przez skrajnie prawicowych polityków lokalnych próby uniemożliwienia organizacji wydarzeń, a także ataki fizyczne, nagonkę w internecie oraz niszczenie mienia.

Skrajna prawica chce „zawłaszczyć przestrzeń publiczną”

W ocenie Lei Lochau z fundacji Amadeu Antonio ataki te nie są spontanicznymi prowokacjami, ale częścią celowej strategii. – Skrajna prawica próbuje zawłaszczyć przestrzeń publiczną i zastraszyć demokratyczne społeczeństwo obywatelskie – powiedziała. Fundacja Amadeu Antonio od 1998 roku angażuje się w walkę ze skrajną prawicą, rasizmem i antysemityzmem. Najnowszy raport dotyczy zaś wrogości wobec osób i społeczności LGBT+

Według raportu mobilizacja skrajnej prawicy osiągnęła nowy poziom profesjonalizmu. „Wrogość wobec osób queer jest centralnym elementem jej strategii przeciwko demokracji i różnorodności” – czytamy w raporcie.

W celu ochrony imprez CSD utworzono tzw. „fundusz ochrony tęczy”. Dzięki budżetowi w wysokości 100 000 euro udało sfinansować zabezpieczenie dla prawie 50 imprez CSD.

epd/ widz

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Premier Węgier Viktor Orban dąży do utworzenia „sceptycznego wobec Ukrainy” sojuszu z państwami Unii Europejskiej – Czechami i Słowacją. Poinformował o tym portal„Politico” doradca polityczny Orbana – Balazs Orban. Nie jest on spokrewniony z szefem węgierskiego rządu.

Premier Węgier chce w przyszłości uzgadniać wspólne stanowiska przed szczytami UE ze swoim słowackim odpowiednikiem Robertem Fico oraz kandydatem na premiera Czech – Andrejem Babiszem.

Wpływ na wsparcie dla Ukrainy

Chociaż jak dotąd nie widać trwałego politycznego sojuszu między tymi trzema krajami, to jednak – jak pisze „Politico” – mogłyby one znacząco utrudnić wysiłki UE na rzecz finansowego i militarnego wsparcia Ukrainy w jej wojnie obronnej z Rosją.

„Uważam, że on (blok sceptyczny wobec Ukrainy) pojawi się i będzie coraz bardziej widoczny” – powiedział doradca Orbana. Współpraca wschodnich państw UE działała już bardzo dobrze podczas kryzysu uchodźczego w 2015 roku – powiedział, odnosząc się do Grupy Wyszehradzkiej, do której formalnie należą Węgry, Polska, Czechy i Słowacja. Jednak relacje między Węgrami a Polską znacznie się ochłodziły właśnie z powodu różnic w podejściu do kwestii ukraińsko-rosyjskiej.

Krytyka polityki UE wobec Ukrainy

Premier Słowacji Robert Fico wielokrotnie wypowiadał się krytycznie o Ukrainie, nazywając ją „całkowicie skorumpowanym krajem”. Zazwyczaj jednak na szczeblu UE nie popierał ostatecznie działań blokujących wobec Kijowa, których domagał się Budapeszt.

Z kolei Andrej Babisz, który niedawno wygrał wybory parlamentarne w Czechach i ma szansę zostać nowym premierem tego kraju, sprzeciwiał się finansowaniu dostaw broni dla Ukrainy z czeskiego budżetu. Ponadto chce zatrzymać czeską inicjatywę dotyczącą amunicji dla Ukrainy. Obserwatorzy spodziewają się jednak, że po objęciu urzędu Babisz złagodzi swoją retorykę.

Prawicowo-populistyczna partia ANO Babisza i węgierska partia Fidesz Viktora Orbana już dziś ściśle współpracują w Parlamencie Europejskim w ramach frakcji Patrioci za Europą. Natomiast partia Ficy – Smer – dotychczas definiowała się jako partia lewicowa.

(DPA/dom)

Czy będą zmiany personalne w Polsko-Niemieckiej Fundacji na rzecz Nauki (PNFN)? Dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung“ donosi we wtorek (28.10.25), że strona niemiecka ma nowego kandydata na przewodniczącego zarządu fundacji. Zaproponowane nazwisko wywołało jednak dużą irytację – czytamy.

Na czele zarządu PNFN stoi obecnie Cornelia Pieper. To doświadczona polityk, wieloletnia posłanka do Bundestagu, w przeszłości wiceszefowa niemieckiego MSZ, a przez ponad 10 lat konsul generalna Niemiec w Gdańsku. Jak zaznacza niemiecka gazeta, Pieper mówi płynnie po polsku i ma świetne kontakty w polskiej polityce i świecie nauki.

Tym większe zdziwienie wywołała kandydatura na jej następcę, zgłoszona właśnie przez stronę niemiecką, a konkretnie przez tamtejsze Ministerstwo Nauki. Kierowany przez bawarską partię CSU resort zaproponował na to stanowisko 46-letniego Tobiasa Thalhammera, lokalnego polityka CSU, w przeszłości szefa frakcji w parlamencie landowym Bawarii, a dodatkowo piosenkarza poruszającego się w stylistyce disco-polo.

„Tobias kto?”

W liście do członków kuratorium Fundacji, do którego dotarła gazeta, ministerstwo zachwala Thalhammera jako człowieka mocno związanego z Polską, zarówno zawodowo jak i prywatnie.

Resort przekonuje, że ze względu na swoje zaangażowanie polityczne i kulturalne w połączeniu z doświadczeniem jako wykładowca akademicki Thalhammer może stać się „ważnym motorem napędowym fundacji”.

„Frankfurter Allgemeine Zeitung" zauważa, że Thalhammer rzeczywiście nie jest w Polsce postacią nieznaną. Jako „Toby z Monachium“ ma w Polsce grono fanów wśród miłośników tak zwanych „szlagierów“, które śpiewa po polsku.

Jak czytamy w polskojęzycznej Wikipedii, „Mimo że jest Niemcem, wykonuje rdzennie polską muzykę disco polo. Nazwy płyt, a także tytuły i teksty niektórych piosenek wskazują na szczególne przywiązanie artysty do Śląska. Karierę muzyczną rozpoczął w 2009 r. nagranym wspólnie z Zespołem Proskauer Echo utworem pt. Tynsknota za Slunskiem, śpiewanym w gwarze śląskiej“.

„Zaskoczenie, a nawet złość”

„Frankfurter Allgemeine Zeitung" pisze, że kandydatura wywołała zaskoczenie, a nawet złość zarówno po polskiej, jak i niemieckiej stronie zarządzającej PNFN. Są poważne wątpliwości, czy Thalhammer ma kompetencje do pełnienia tej funkcji, bo brakuje mu zakorzenienia w świecie nauki. Jak czytamy, oburzenie miało też wywołać przedstawienie kandydata bez konsultacji z Polską.

Polsko-Niemiecka Fundacja na rzecz Nauki została powołana do życia w 2008 roku. Jak czytamy na jej stronie internetowej, jej celem jest wspieranie nauki oraz porozumienia między narodami w oparciu o zacieśnianie współpracy studentów, naukowców oraz badaczy z Polski i Niemiec. „PNFN wspiera polsko-niemieckie projekty kooperacyjne w dziedzinie nauk humanistycznych, kulturoznawstwa, prawa oraz nauk społecznych i ekonomicznych“.

Na czele zarządu stoją obecnie Cornelia Pieper, a jej zastępcą jest prof. Jan Rydel z Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.

Partyjny klucz

Z ustaleń „Frankfurter Allgemeine Zeitung“ wynika, że kandydatura Thalhammera to przede wszystkim efekt partyjnych rozgrywek. Kontrolowane przez CSU ministerstwo zgłosiło człowieka ze swojego środowiska. Zresztą resort zdaje się tego nie wypierać. W odpowiedzi na zapytanie gazety ministerstwo odpowiedziało, że poprzednie władze resortu (czyli partia FDP) też dobierały ludzi z partyjnego klucza. Zdaniem ministerstwa przejawem arogancji jest też odmawiać Thalhammerowi kompetencji z powodu jego działalności jako piosenkarza.

Wiele wskazuje jednak na to, że opór przeciwko kandydaturze Thalhammera będzie zbyt duży. Jeden z członków kuratorium Fundacji prof. Stefan Troebst powiedział gazecie, że nie rozumie, dlaczego osoba z wieloletnim doświadczeniem w stosunkach politycznych i kulturalnych między Niemcami a Polską, czyli Cornelia Pieper, miałby zostać zastąpiona przez „lokalnego polityka, który zajmuje się przede wszystkim śpiewaniem piosenek i produkcją muzyczną”.

Także po stronie polskiej słychać, że kandydatura nie zostanie zaakceptowana. Decyzja o nowych władzach Fundacji zapadnie na początku listopada. Cornelia Pieper jest gotowa do pozostania na stanowisku, czytamy.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Nowe amerykańskie sankcje wobec rosyjskich koncernów naftowych Rosnieft i Łukoil nie obejmą będącej pod niemieckim zarządem powierniczym spółki Rosnieft Deutschland, właściciela większościowego pakietu w rafinerii PCK Schwedt przy granicy z Polską. Taką informację przekazała we wtorek (28.10.2025) agencji Reutera minister gospodarki Niemiec Katherina Reiche.

Według niej w nocy z poniedziałku na wtorek w tzw. Letter of Comfort Stany Zjednoczone uznały, że spółka w Niemczech jest całkowicie oddzielona od macierzystej spółki w Rosji. Tym samym, poinformowała Reiche, klienci firmy Rosnieft Deutschland nie musza już mieć wątpliwości, czy kupując od niej produkty, będą podlegać sankcjom amerykańskim. Według wiedzy niemieckiej minister oświadczenie rządu USA jest na razie bezterminowe.

Presja z Waszyngtonu

W poniedziałek, 27 października br., agencja Bloomberg podała, że Stany Zjednoczone dały niemieckiemu rządowi sześć miesięcy na uregulowanie kwestii własności niemieckiej spółki zależnej rosyjskiego koncernu naftowego Rosnieft. W zamian Waszyngton miał być gotowy tymczasowo wyłączyć Rosnieft Deutschland spod nowych sankcji amerykańskich wobec Rosji. Bloomberg powoływał się na osoby znające sprawę.

Chodzi o sankcje ogłoszone 22 października przez prezydenta USA Donalda Trumpa obejmujące największe rosyjskie koncerny naftowe Łukoil i Rosnieft. Wejdą w życie 21 listopada.

Działająca w Niemczech spółka zależna Rosnieftu została w 2022 roku objęta przez niemieckie władze zarządem powierniczym. Był on już kilkakrotnie przedłużany, a niemiecki rząd stara się znaleźć trwałe rozwiązanie dotyczące udziałów, aby zapewnić bezpieczeństwo dostaw, zwłaszcza we wschodniej części Niemiec (w tym w Berlinie), zaopatrywanej w dużej mierze w paliwo dzięki rafinerii PCK w Schwedt. Do rafinerii tej nie dociera już ropa z Rosji. Wsparcia w dostawach ropy udzieliła m.in. Polska za pośrednictwem naftoportu w Gdańsku.

Skomplikowane wywłaszczenie

Dyskutowano o wywłaszczeniu rosyjskiego koncernu, jednak to rozwiązanie uchodzi za bardzo skomplikowane pod względem prawnym. Jak podają media, niemiecki rząd zakłada, że Rosnieft Deutschland nie zostanie objęty nowymi amerykańskimi sankcjami – jako oddzielony od rosyjskiej spółki-matki i będący pod kontrolą niemiecką.

Jednak według doniesień agencyjnych rząd USA miał poinformować niemieckich partnerów, że rozważa wydanie nieprzedłużalnej, ograniczonej czasowo licencji generalnej dla Rosnieft Deutschland, wywierając presję na Berlin.

O zdecydowane działania zaapelował do rządu w Berlinie były wiceminister gospodarki Michael Kellner z partii Zielonych. „Rząd niemiecki powinien podjąć zdecydowane działania i wywłaszczyć Rosnieft (Deutschland – red.), przejmując nad nim kontrolę” – powiedział Kellner w rozmowie z regionalną stacją RBB24. Jego zdaniem ciągłe przedłużanie o pół roku zarządu powierniczego nad spółką nie daje pewności co do planowania działań i dostaw. „Teraz to się mści w obliczu zaostrzenia sankcji amerykańskich” – dodał.

(RTR/ widz)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Pięćdziesiąt znanych w Niemczech kobiet, przedstawicielek świata polityki, kultury, gospodarki i nauki, podpisało się pod listem otwartym do kanclerza Friedricha Merza, żądając od niego większego zaangażowania na rzecz zwiększenia bezpieczeństwa kobiet – „na ulicy i w domu”. Odrzucają one jednocześnie wiązanie tego problemu z antyimigrancką retoryką, co zarzucono w ostatnim czasie szefowi niemieckiego rządu.

„Chcemy porozmawiać o bezpieczeństwie naszych córek, czyli kobiet. Chcemy jednak zrobić to poważnie, a nie służyć jako tania wymówka do usprawiedliwiania rasistowskich narracji” – czytamy w liście, który cytuje tygodnik „Der Spiegel”.

List nawiązuje do kontrowersyjnych wypowiedzi Merza, który na konferencji prasowej 14 października, mówiąc o problemie nielegalnej imigracji, stwierdził, że w „krajobrazie miejskim nadal istnieje problem”. Kilka dni później, na pytanie dziennikarza, co miał na myśli, kanclerz poradził mu, by jeśli ma córki, spytał je o to. I dodał: „Podejrzewam, że otrzymasz dość jasną i wyraźną odpowiedź” – powiedział Merz, nie precyzując jednak, co rozumie przez problem.

Postulaty kobiet

Po tych słowach Merz został oskarżony nawet o rasistowską narrację. List otwarty kobiet to kolejna odsłona debaty, jaka rozgorzała w niemieckiej polityce i mediach. Według „Spiegla” podpisały się pod nim między innymi polityk i była liderka Partii Zielonych Ricarda Lang, aktywistka na rzecz ochrony klimatu Luisa Neubauer, piosenkarka Joy Denalane, pisarka Alice Hasters, ekonomistka Isabella Weber i socjolog Jutta Allmendinger. Do sygnatariuszek mogą dołączyć kolejne osoby.

„Chcemy przestrzeni publicznej, w której wszyscy ludzie czują się dobrze” – czytamy w tekście. „Chcemy też, aby kobiety były bezpieczne – na ulicy i we własnych domach”.

Wśród postulatów znalazły się: skuteczniejsze ściganie przestępstw związanych z przemocą seksualną i domową, wystarczające finansowanie schronisk dla kobiet i miejsc bezpiecznego schronienia oraz ukierunkowane działania przeciwko ubóstwu kobiet w podeszłym wieku.

Niebezpieczne miejsca publiczne

Tymczasem według opublikowanego we wtorek (28.10.2025) sondażu ośrodka Civey ponad połowa kobiet w Niemczech nie czuje się bezpiecznie w miejscach publicznych. 55 procent uczestniczek badania na zlecenie grupy medialnej Funke przyznało, że nie czuje się bezpiecznie w żadnym ze wskazanych w ankiecie miejsc publicznych. Były to między innymi ulice, środki transportu publicznego lub parki. Najgorzej wypadły kluby i dworce kolejowe – tylko 14 procent kobiet stwierdziło, że czuje się tam bezpiecznie.

Spośród wszystkich ankietowanych osób, w tym również mężczyzn, prawie co druga (49 procent) stwierdziła, że nie czuje się bezpiecznie w żadnym z wymienionych miejsc publicznych.

Według danych Civey reprezentatywne badanie zostało przeprowadzone online między 23 a 27 października wśród 5000 osób w wieku powyżej 18 lat.

(DPA, KNA/ widz)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

W niedzielnym referendum w stolicy Bawarii ponad 66 procent głosujących opowiedziało się za zgłoszeniem kandydatury Monachium do organizacji letnich igrzysk olimpijskich i paraolimpijskich w 2036, 2040 lub 2044 roku. Oprócz Monachium, gospodarzem igrzysk chcą zostać również Berlin, zespół miast z Nadrenii Północnej-Westfalii i Hamburg. Decyzja o wyborze kandydata z Niemiec zapadnie jesienią 2026 roku.

Komentator monachijskiego dziennika „Süddeutsche Zeitung” pisze, że „prawda jest taka, iż Niemcy mają jedynie szanse outsidera”, gdyż „Międzynarodowy Komitet Olimpijski (MKOl) wyraźnie dąży do zdobycia wartego miliardy rynku indyjskiego, który dołącza do wyścigu wraz z metropolią Ahmedabad. Nie bez znaczenia jest również fakt, że jedną z najważniejszych osób wspierających nową prezes MKOl Kirsty Coventry była indyjska miliarderka Nita Ambani. Katar z kolei ma gotową kandydaturę Dauhy, gdzie emir uczynił ambicje olimpijskie sprawą priorytetową. A może teraz kolej na Afrykę? Coventry pochodzi z Zimbabwe, a oczekiwania jej kontynentu są ogromne (...). Ignorowanie takich tendencji zawsze było głównym problemem niemieckich kandydatów do organizacji igrzysk olimpijskich. Obecna kampania jest już ósmą (!) próbą, siedem poprzednich zakończyło się niepowodzeniem.”

„Frankfurter Allgemeine Zeitung” zauważa; „Wysoki poziom poparcia w Monachium dla kandydatury do organizacji Igrzysk Olimpijskich w 2036, 2040 lub 2044 roku jest zaskakujący. (...) Kandydatura Monachium została otoczona szczególną troską: zminimalizowano ryzyko finansowe i położono duży nacisk na zrównoważony rozwój. (...) Kraj związkowy Bawaria jest ponadto w sytuacji, która pozwala na poczucie, że można, a nawet trzeba sobie po prostu pozwolić na taki luksus. (...) Berlin lub miasta Zagłębia Ruhry (....) będą miały w tej kwestii znacznie trudniej. (...) Dla kolegi Södera (premiera Bawarii – red.), Hendrika Wüsta (premiera Nadrenii Północnej-Westfalii – red.), nie było to korzystne, że w poniedziałek Stowarzyszenie Miast zwróciło uwagę na katastrofę finansową, do której zmierzają gminy nad Renem i Ruhrą. Nadrenia Północna-Westfalia nie jest jednak wyjątkiem, ale regułą. Ma to również wpływ na pogorszenie się reputacji liberalnej demokracji.”

Niemiecka prasa poświęca uwagę także opublikowanemu w poniedziałek (27.10.) Atlasowi Szczęścia, który pokazuje, że najmniej zadowoleni są mieszkańcy Meklemburgii-Pomorza Przedniego.

W dzienniku „Nürnberger Nachrichten” czytamy: „Nie należy ukrywać, że w Atlasie Szczęścia jest też ziarno prawdy: należy dokładniej przyjrzeć się bardzo pogorszonemu samopoczuciu mieszkańców Meklemburgii-Pomorza Przedniego – cały land jako odstępstwo od reguły na taką skalę jest czymś niezwykłym. Wyjaśnieniem tego stanu rzeczy może być faktycznie sytuacja gospodarcza tego nadmorskiego kraju związkowego. Ponieważ zadowolenie z życia, co wynika z dokładniejszej analizy danych, jest jednak związane z dochodami – zwłaszcza w przypadku osób o niskich dochodach. To, że miesięcznie do dyspozycji jest tylko 600 euro zamiast 750 euro na utrzymanie, robi dużą różnicę.”

Bawarski dziennik lokalny „Straubinger Tagblatt” komentuje: „Polityka pozostaje więc odpowiedzialna za utrwalenie pozytywnych trendów i otwarcie nowych perspektyw dla tych, którzy mają szczególnie trudną sytuację i których szczęście częściej omija. Na przykład samotni rodzice. Stabilne warunki życia są kluczem do tego, aby trend dotyczący szczęścia nie był tylko wartością statystyczną, ale aby rzeczywiście więcej osób odzyskało pewność siebie i odwagę do działania. Ponieważ właśnie w czasach, w których skrajne ruchy polityczne nadal się rozwijają, dobrobyt społeczny jest najskuteczniejszą ochroną demokracji i współżycia społecznego.”

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Podróże pociągiem są dłuższe niż samolotem i często droższe, ale niektórzy podróżują tylko nimi – jak „człowiek z miejsca 61” (Man in seat 61, seat61.com). Dla Marka Smitha — bo o nim tu mowa — istnieje tylko jeden sposób podróżowania. Nawet na długich dystansach.

Na peronie 12 berlińskiego Dworca Głównego panuje poranny zgiełk. Hamulce piszczą, gdy nadjeżdża pociąg. Pasażerowie poruszają się w rytm komunikatów z głośników, po czym rozlega się gwizdek, drzwi się zamykają i koła zaczynają się kręcić. Mark Smith znów wyrusza w podróż. Wsiada do pociągu relacji Berlin-Warszawa. – Kiedy jestem w podróży, czuję ekscytację i potencjał — mówi, dodając, że możliwości są większe, niż większość ludzi sobie wyobraża. – Gdyby nie sytuacja w Rosji, pociągiem można by dojechać aż do Hongkongu lub Singapuru.

Chociaż nie jedzie aż tak daleko, jego podróż jest na tyle długa, że większość ludzi nie rozważa pociągu jako realnej opcji. Wybiera się ze swojego domu w Wielkiej Brytanii, niedaleko Londynu, na konferencję do stolicy Estonii, Tallina.

Podróż ta doda kolejne 1800 km do setek tysięcy kilometrów, które już pokonał koleją. Zajmie cztery dni, odbędzie się ośmioma pociągami, a same bilety będą kosztować około 500 dolarów. Samolotem ta sama podróż zajęłaby mniej niż trzy godziny i mogłaby kosztować zaledwie 25 dolarów. Po co więc wybierać powolną i kosztowną opcję?

Życie poświęcone pociągom

Berlin był pierwszym przystankiem na noc w podróży Marka Smitha. Pociąg, do którego wsiadł na peronie 12 berlińskiego dworca, zabierze go do Warszawy. Gdy wagony dudnią przez przedmieścia, pola i lasy, siada w wagonie restauracyjnym, aby opowiedzieć, jak po raz pierwszy zakochał się w podróżach koleją. W wieku zaledwie 17 lat. – Zafascynowały mnie szkolne wycieczki pociągiem na południe Francji i do Rosji – wspomina w rozmowie z Deutsche Welle. – Były krajobrazy, byli ludzie, była rzeczywistość, której nie ma w podróży samolotem.

Później, aby zarobić pieniądze podczas studiów, pracował w biurze podróży, wystawiając bilety kolejowe. – Robiłem to, co kochałem. Znałem wszystkie połączenia, ponieważ sam z nich korzystałem – mówi. Następnie zarządzał stacjami w Londynie i pracował dla brytyjskiego departamentu transportu.

Aż pewnego dnia w 2001 roku wszedł do kiosku na londyńskiej stacji Marylebone i kupił magazyn o tworzeniu stron internetowych w języku HTML. – To było prawdopodobnie najlepiej wydane 2,95 funta (3,96 dolara) w moim życiu.

Wikipedia połączeń kolejowych

Smith założył stronę internetową seat61.com, nazwaną tak od jego ulubionego miejsca w pociągu Eurostar, który łączy Londyn z kontynentem przez tunel pod kanałem La Manche. Wkrótce hobby przerodziło się w pracę na pełen etat.

Przez lata stworzył coś, co można określić Wikipedią poświęconą podróżom pociągiem, zawierającą informacje o trasach, pociągach, cenach biletów, niezbędnych informacjach i małych trikach dotyczących podróży pociągiem w ponad 100 krajach.

Według niego strona internetowa odwiedzana jest nawet przez milion użytkowników miesięcznie. – Kiedy zaczynałem w 2001 roku, ludzie mówili mi, że mają fobię na punkcie latania lub ograniczenia zdrowotne. Teraz natomiast mówią mi, że chcą mieć lepsze doświadczenia niż podczas podróży samolotem i chcą ograniczyć emisję dwutlenku węgla.

Kolej wygrywa wyścig emisji CO2

W skali globalnej transport lotniczy odpowiada za około 2,5 proc. całkowitej emisji CO2 spowodowanej przez człowieka, samochody prywatne za niecałe 10 proc., a kolej za 0,26 proc.

Podróż samolotem z Londynu do Tallina w Estonii powoduje emisję około 380 kilogramów dwutlenku węgla na pasażera. Podróż samochodem generuje jeszcze więcej emisji, w zależności od paliwa i liczby pasażerów.

Podróż pociągiem powoduje jednak emisję jedynie od 110 do 140 kilogramów CO2. W najbliższych latach, gdy ostatnie pociągi z silnikami diesla używane na tej trasie zostaną zastąpione pociągami elektrycznymi zasilanymi energią odnawialną, emisja ta będzie jeszcze mniejsza.

Podróż pociągiem obarczona ryzykiem

Oprócz korzyści dla klimatu, podróżowanie pociągiem na długich dystansach ma również swoje wady. – Największym problemem jest rozproszenie czynności, które trzeba wykonać – mówi Smith. Podczas podróży do Tallina musiał skorzystać z pociągów sześciu różnych przewoźników kolejowych, z których każdy ma własny system rezerwacji, język i walutę. I tak bywa zresztą często. Podobnie jest z brakiem niezawodności.

– Zbyt długo traktowano ludzi jak towary – twierdzi Pete Dyson, behawiorysta z Uniwersytetu w Bath w Wielkiej Brytanii. – Priorytetem jest po prostu przewiezienie ludzi z punktu A do punktu B, tak jakby byli paczkami do dostarczenia.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Mówi, że fakt, iż pociągi mogą nagle zatrzymać się w szczerym polu, może wywoływać niepokój, który zniechęca ludzi. Poza tym linie kolejowe w niektórych częściach Europy od pewnego czasu niszczeją, a modernizacja jest kosztowna.

W 2018 r. budowa linii kolejowej dużych prędkości w krajach UE kosztowała średnio 25 mln euro za kilometr. Ten sam odcinek autostrady kosztuje maksymalnie połowę tej kwoty. Okablowanie elektryczne i sygnalizacja wzdłuż tras kolejowych również powodują, że utrzymanie sieci kolejowej jest droższe.

Ponad miliard ludzi w pociągach

W przypadku podróży lotniczych koszty infrastruktury fizycznej ograniczają się do lotnisk. Linie lotnicze korzystają również ze zwolnień podatkowych dotyczących paliwa i podatku VAT w wielu krajach.

W niektórych przypadkach, ku frustracji Marka Smitha, podróżni mogą być zobowiązani do zapłaty podatku od biletu kolejowego, ale nie od biletu lotniczego. – Nie chodzi o to, że musimy sprawić, aby podróże lotnicze stały się mniej atrakcyjne. Chodzi o to, że musimy przestać celowo zwiększać ich atrakcyjność ponad miarę – mówi.

Pomimo wysokich kosztów, w Europie i na całym świecie, podróże pociągiem zyskują na popularności zarówno pod względem długości tras, jak i liczby pasażerów. W 2024 r. po raz pierwszy ponad miliard osób na całym świecie podróżowało pociągami dalekobieżnymi lub międzyregionalnymi.

Po pięciu godzinach Mark wysiada z pociągu w Warszawie i spaceruje po stacji, robiąc zdjęcia na swoją stronę internetową. – Nie o to chodzi, by wmawiać ludziom, że nie mogą latać samolotami i muszą jeździć pociągami – mówi. – Zrównoważony rozwój nie jest karą. Podróż pociągiem trwa dłużej, ale jest to o wiele lepsze i bardziej satysfakcjonujące doświadczenie. Robisz przysługę zarówno sobie, jak i naszej planecie.

W niedzielę telewizja publiczna ZDF po raz pierwszy w historii niemieckiej telewizji transmitowała queerowe nabożeństwo katolickie. Obejrzało je łącznie 692 000 osób, co – jak podkreśliła odpowiedzialna pełnomocniczka Episkopatu Niemiec ds. współpracy z ZDF, Sabrina Sieber – stanowi nieco wyższą oglądalność niż zwykle.

– Udział w rynku wyniósł 9,1 procent – zaznaczyła Sieber w rozmowie z Ewangelicką Agencją Prasową (epd).

Nabożeństwo odbyło się w kościele św. Anny w Münster-Mecklenbeck pod hasłem „Kim jestem... dla Ciebie?”. Przygotowała je Queergemeinde Münster – jedna z najstarszych wspólnot queerowych w Niemczech. W nabożeństwie w kościele uczestniczyło około 200 osób, a głos zabrali również członkowie wspólnoty.

Pozytywny odbiór i wzruszające świadectwa

Sieber podkreśliła, że większość reakcji była „bardzo pozytywna”.

– Szczególnie na Instagramie i Facebooku pojawiło się wiele polubień i pozytywnych komentarzy – powiedziała. Jak dodała, negatywne opinie pojawiły się jedynie sporadycznie – telefonicznie lub mailowo.

Jan Diekmann z Queergemeinde Münster określił nabożeństwo jako „bardzo żywe i jednocześnie poruszające”.

– Było poruszające, ponieważ nasza wspólnota pokazała, że osoby queerowe również zasługują na wiarę i chcą ją przeżywać z radością – powiedział Diekmann. – Wiele wypowiedzi odzwierciedlało historie życia i wiary uczestników, którzy musieli wiele wywalczyć w Kościele i dźwigają ciężki krzyż – dodał.

Głos społeczności LGBTQ+ w Kościele

Na Facebooku jeden z użytkowników napisał: „To było piękne, wzruszające nabożeństwo. Dziękuję!” Na Instagramie pojawił się komentarz: „Dziękuję za to silne, dodające otuchy i głęboko poruszające nabożeństwo!” Inny użytkownik dodał: „Dziękuję za ten mocny znak wiary osób queerowych! Głośne Alleluja! Nie do wiary, że to wydarzyło się w Kościele katolickim. To więcej niż cud!”

(EPD/du)

Pracownik firmy Palestine Media Production (PMP), która od wielu lat współpracowała z niemiecką stacją ZDF, zginął ponad tydzień temu w izraelskim ataku rakietowym w Strefie Gazy. Według informacji przekazanych przez ZDF, Izrael przedstawił dokument potwierdzający, że mężczyzna był członkiem organizacji terrorystycznej Hamas.

W odpowiedzi na te doniesienia ZDF poinformowało o zawieszeniu współpracy z firmą PMP. Stacja współpracowała z nią od dziesięcioleci.

"ZDF z zadowoleniem przyjmuje fakt, że izraelska armia odpowiedziała na prośbę o potwierdzenie tożsamości zabitego pracownika firmy produkcyjnej PMP w Gazie" – czytamy w oświadczeniu stacji.

Celowy atak i nieznane powiązania

Jak podał dziennik „Bild”, powołując się na źródła w izraelskiej armii, mężczyzna należał do skrzydła militarnego Hamasu.

„Nie był przypadkową ofiarą, lecz został celowo wybrany jako cel” – podano w raporcie.

Po publikacji ZDF zwróciło się do izraelskiej armii z prośbą o wyjaśnienie sprawy. 37-letni inżynier pracujący dla PMP zginął w niedzielę tydzień temu w miejscowości Deir al-Balah w centralnej części Strefy Gazy. Według ZDF, w ataku zginął również ośmioletni syn innego pracownika firmy.

Szczegóły dotyczące roli 37-latka w strukturach Hamasu – w tym ewentualny udział w masakrze z 7 października 2023 roku – nie zostały na razie ujawnione.

Według prokuratora Wolf-Tilmana Baumerta może to być przypadek odkrycia największego domowego składu broni w historii Nadrenii Północnej-Westfalii. Trzech domniemanych handlarzy bronią zostało tymczasowo aresztowanych. Śledczy podkreślają, że za pomocą tej broni można byłoby zabić wiele osób.

Policja potrzebuje jeszcze kilku dni, aby uzyskać pełny obraz ilości i stanu technicznego zabezpieczonej broni. Dopiero wtedy będzie można z całą pewnością stwierdzić, czy wszystkie egzemplarze są sprawne i gotowe do użycia – powiedział Baumert. Wiele modeli pochodzi z czasów II wojny światowej, ale znaleziono również nowsze egzemplarze broni, które mogłyby posłużyć do poważnych przestępstw. – Ta broń jest ekstremalnie niebezpieczna – podkreślił prokurator. Zabezpieczone granaty ręczne i materiały wybuchowe mogłyby „zabić i zranić wiele osób” – dodał Baumert podczas konferencji prasowej. Jak podkreślił, znalezioną broń można było wykorzystać do ataków terrorystycznych, a nawet działań wojennych.

Śledczy na razie nie ujawniają, kim byli klienci handlarzy bronią. Trzej główni podejrzani mają 34, 37 i 59 lat i przebywają w areszcie śledczym.

Rok śledztwa i tajni agenci

Policja prowadziła śledztwo przez ponad rok. Kluczowe informacje dostarczyli dwaj tajni agenci, którzy zostali wprowadzeni do siatki przestępczej.

Kilkukrotnie udało im się kupić broń, w tym pistolety maszynowe. – W tym momencie już wiedzieliśmy, że to nie tylko gadanie, ale że prawdziwy handel niebezpieczną bronią – powiedział prokurator.

Pierwszego podejrzanego zatrzymano w niedzielę wieczorem. Gdy 59-letni mężczyzna transportował broń, do akcji wkroczyli antyterroryści. Podejrzanego aresztowano na autostradzie A1 w pobliżu Remscheid.

Arsenał w piwnicy

Dwaj pozostali podejrzani zostali zatrzymani podczas przeszukań ich domów w Remscheid.

Największe znalezisko odkryto w piwnicy 59-latka, który urządził tam coś na kształt muzeum z bronią i reliktami z czasów II wojny światowej. Znaleziono też nowsze egzemplarze broni. Granaty ręczne i szczególnie niebezpieczna amunicja do moździerzy została wywieziona i zniszczona przez saperów.

W piwnicy policjanci natknęli się również na flagi ze swastyką i mundury SS. – Ze względu na relikty nazistowskie i przynajmniej wojskowe zainteresowanie okresem III Rzeszy, zlecono również dochodzenie lokalnym służbom bezpieczeństwa państwa – powiedział Michael Vagnsoe, szef komisji śledczej.

Operacja na dużą skalę

Jak stwierdził prokurator, na obecnym etapie podejrzenia o związki ze skrajną prawicą jednak nie potwierdziły się. Baumert dodał, że najprawdopodobniej motywem działania była żądza zysku. W niedzielę wieczorem i w poniedziałek wykonano łącznie jedenaście nakazów rewizji.

Oprócz obiektów w Remscheid przeszukano również miejsca w Hamm oraz Borxleben w Turyngii.

W operacji uczestniczyło około 200 funkcjonariuszy. Zabezpieczono również narkotyki i gotówkę. Oprócz trzech głównych podejrzanych zatrzymano także czwartą osobę, której zarzuca się naruszenie ustawy o środkach odurzających.

(DPA/du)

O decyzji włoskiego sądu poinformował adwokat oskarżonego Ukraińca. Sprawa prawdopodobnie trafi jednak ponownie do włoskiego Sądu Najwyższego. Adwokat Nicola Canestrini ogłosił po wydaniu orzeczenia przez sąd w Bolonii, że złoży odwołanie do Sądu Kasacyjnego w Rzymie.

W 2022 r. gazociągi Nord Stream uległy poważnemu uszkodzeniu w wyniku zamachu na Morzu Bałtyckim. Serhij K., obywatel Ukrainy, jest uważany za jednego z domniemanych sprawców tych ataków. Niemiecka prokuratura zarzuca 49-latkowi współdziałanie w spowodowaniu eksplozji materiału wybuchowego w tym dawnym prestiżowym projekcie niemiecko-rosyjskim, jak również sabotaż antykonstytucyjny.

W związku z tym niemiecka prokuratura wystąpiła do Włoch o ekstradycję, by móc postawić go przed sądem w Niemczech.

Aresztowanie nad Adriatykiem

K. został aresztowany latem na podstawie europejskiego nakazu aresztowania na włoskim wybrzeżu Adriatyku, gdzie spędzał wakacje z żoną i dziećmi. Najwyraźniej nie spodziewał się, że jego pobyt we Włoszech może mieć dla niego fatalne skutki. Od momentu aresztowania Ukrainiec przebywa w więzieniu o zaostrzonym rygorze. K. zaprzecza wszystkim zarzutom. Twierdzi, że w czasie zamachów przebywał na Ukrainie.

Adwokat Canestrini oświadczył, że nie zamierza się poddawać, „dopóki sąd nie zbada w pełni kwestii dotyczących prawa międzynarodowego i praw człowieka związanych z tą sprawą”. Jeśli dojdzie do procesu w Niemczech, odbędzie się on prawdopodobnie w Hamburgu.

Pierwotnie sąd w Bolonii zezwolił na ekstradycję już we wrześniu. Adwokat Ukraińca wniósł jednak sprawę do włoskiego Sądu Najwyższego. W połowie października Sąd Najwyższy niespodziewanie wstrzymał ekstradycję z powodu uchybień proceduralnych i przekazał sprawę z powrotem do Bolonii. Decyzję miał podjąć ponownie sąd w nowej konstelacji.

Zarzut naruszenia procedur sadowych

Po poniedziałkowej (27.10.) decyzji sądu w Bolonii adwokat K. zakłada, że ponowne rozpatrzenie sprawy przed Sądem Kasacyjnym w Rzymie odbędzie się w ciągu miesiąca. Krytykuje on, że postępowanie zostało zakłócone przez „poważne naruszenia proceduralne”. W rezultacie naruszono „legalność i przestrzeganie zasad rzetelnego postępowania”, wyjaśnił Canestrini w komunikacie.

Ataki na gazociągi Nord Stream trzy lata temu wywołały poruszenie na całym świecie. Pół roku po rozpoczęciu rosyjskiej wojny przeciwko Ukrainie kilka wybuchów uszkodziło oba gazociągi do tego stopnia, że nie można było już transportować przez nie gazu. Wybuchy zarejestrowano w pobliżu duńskiej wyspy Bornholm.

Poprzez Nord Stream 1 rosyjski gaz ziemny płynął już wcześniej do Niemiec, natomiast z powodu wojny nie doszło do użytkowania gazociągu Nord Stream 2.

Według niemieckich śledczych K. miał kierować zespołem składającym się z siedmiu podejrzanych, w tym czterech nurków. Aby przeprowadzić ataki, mieli oni wynająć w Niemczech jacht żaglowy o nazwie „Andromeda”, którym następnie wypłynęli na Morze Bałtyckie.

Polska nie zgadza się na ekstradycję Wołodymyra Z.

Kolejny podejrzany, również Ukrainiec, przebywał przez pewien czas w areszcie śledczym, jednak w Polsce. Niemcy również w tym przypadku domagają się ekstradycji. Polski sąd orzekł jednak, że podejrzany nie może zostać wydany z Polski do Niemiec. Sąd uchylił również areszt tymczasowy 46-letniego Wołodymyra Z. Od wyroku przysługuje apelacja, jednak prokuratura w Warszawie jak dotąd jej nie złożyła.

Po ogłoszeniu decyzji sądu w Warszawie premier Donald Tusk stwierdził, że sąd „słusznie odmówił” ekstradycji. „Sprawa jest zamknięta” – napisał na X. Polskie rządy ostatnich lat zawsze były przeciwne budowie rurociągów. Warszawa już na wczesnym etapie ostrzegała, że rurociągi Nord Stream z Rosji mogą być wykorzystywane przez Kreml do szantażu.

(dpa/sier)

Wśród wszystkich niemieckich krajów związkowych mieszkańcy Hamburga są najbardziej zadowoleni z warunków życia – wynika z tegorocznego „Altasu Szczęścia”. Sondaż przeprowadzany jest co roku przez Uniwersytet we Fryburgu we współpracy z Południowoniemiecką Loterią (SKL). W skali od 0 do 10 respondenci z Hamburga (który równocześnie jest jednym z 16 niemieckich landów) ocenili swoje zadowolenie średnio na 7,33 punktu – to nieco mniej niż w roku 2024.

„Hamburczycy są zamożni, a szczęście jest stosunkowo równomiernie rozłożone” – piszą autorzy badania. Ponadto dobra publiczne są w Hamburgu łatwo dostępne.

Jakie landy po Hamburgu?

Na kolejnych miejscach uplasowały się: Bawaria (7,21), Nadrenia-Palatynat (7,21), Nadrenia Północna-Westfalia (7,19) oraz Szlezwik-Holsztyn (7,12). Na końcu rankingu znalazły się z kolei: Brema (6,89), Berlin (6,83), Kraj Saary (6,78) oraz Meklemburgia-Pomorze Przednie (6,06).

Z sondażu wynika też, że mieszkańcy Nadrenii-Palatynatu i Turyngii stali się nieco bardziej zadowoleni, natomiast w Szlezwiku-Holsztynie odnotowano spadek poziomu zadowolenia. „Nierówności w poziomie szczęścia między krajami związkowymi maleją” – podsumowują autorzy. Różnice się zmniejszają, ponieważ czołówka rankingu pozostaje na stałym poziomie, podczas gdy słabsze regiony stopniowo się poprawiają.

„Negatywny przypadek”

Wyjątek stanowi granicząca z Polską Meklemburgia-Pomorze Przednie. Land ten to – jak czytamy – „negatywny przypadek z satysfakcją z życia wyraźnie poniżej przeciętnej o tendencji spadkowej”. Ogólnie jednak niemieckie kraje związkowe zbliżają się do siebie na średnim poziomie.

W ramach sondażu „Atlas Szczęścia” instytut demoskopijny Allensbach przepytał od lipca 2024 do czerwca 2025 roku pod kątem zadowolenia z życia 13 905 osób powyżej 16. roku życia. Dodatkowo w czerwcu br. Instytut Badań Rynku i Społeczeństwa Ipsos przepytał 5148 obywateli w wieku od 18 lat na temat takich obszarów życia, jak praca, dochody, rodzina i czas wolny.

Według obu instytutów wyniki są reprezentatywne dla tych grup ludności.

(DPA/dom)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Niemieckie koleje Deutsche Bahn biją rekordy w opóźnieniach i anulacji pociągów, ale jak już czekać, to przynajmniej na wyjątkowym dworcu. A za taki w tym roku Niemcy uznali główny dworzec kolejowy w Magdeburgu w Saksonii-Anhalt na wschodzie Niemiec – poinformowało stowarzyszenie transportowe Allianz pro Schiene.

Po renowacji obiekt zdobył szczególne uznanie w kategoriach „jakość pobytu” oraz „mobilność w przesiadaniu się”.

Czysty, zielony i jest gdzie usiąść

W ciągu ostatnich dziesięciu lat dworzec w Magdeburgu przeszedł – jak przyznało dziesięcioosobowe jury – „godną uwagi modernizację”. „Nowe wejścia zapewniają szybkie dojście do tramwajów i autobusów, świeże kolory i zielone wyspy sprawiają, że dworzec jest bardziej przyjazny i poprawiają komfort pobytu” – uzasadniono.

Wokół dworca zmiany wprowadzono także na Placu Kolońskim – dodano miejsca do siedzenia, tereny zielone oraz parking rowerowy na 250 miejsc. Obecnie trwają tam prace wykończeniowe, a plac ma być dostępny od 10 grudnia br. – poinformowała Deutsche Bahn.

Ponadto dworzec w Magdeburgu zdobył punkty za czystość, liczne możliwości zakupów, kącik zabaw w poczekalni oraz „ogólnie wysoki komfort pobytu”. Wszystkie perony są wyposażone w windy, co zapewnia dostępność dla osób z niepełnosprawnościami.

Tytuł Dworca Roku

Dla Saksonii-Anhalt to już czwarty tytuł Dworca Roku. Przed Magdeburgiem tytuł otrzymały już główne dworce w Halle (w 2023 roku), Wittenberdze (2017) oraz Halberstadt (2011).

Tytuł ten stowarzyszenie Allianz pro Schiene przyznaje od 2004 roku. W centrum uwagi znajduje perspektywa podróżnych. W skład jury wchodzą m.in. stowarzyszenia promujące transport publiczny oraz zrzeszenia podróżnych.

(DPA/dom)

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

Coraz więcej osób w Niemczech przyucza się do pracy w branży pogrzebowej. Jak podał w poniedziałek (27.10.2025) Federalny Urząd Statystyczny, na koniec 2024 roku kształcenie dualne w tej dziedzinie odbywało 890 osób – to więcej niż kiedykolwiek dotąd. W ciągu minionych dziesięciu lat liczba przyuczających się do zawodu pracownika usług pogrzebowych wzrosła bardziej niż dwukrotnie. W 2014 roku wynosiła ona jeszcze 390 osób.

Ponadto coraz częściej to kobiety decydują się na ten kierunek kształcenia: według statystyk w 2024 roku 57 procent przyuczających się do zawodu stanowiły kobiety, a 43 procent mężczyźni. Dziesięć lat wcześniej proporcje były niemal odwrotne.

Statystycy wiążą to ze zmianami demograficznymi. „Starzenie się społeczeństwa prowadzi do tendencji wzrostu liczby zgonów, co ma również wpływ na branżę pogrzebową” – stwierdzono.

Większy popyt na usługi pogrzebowe

Rosnące zapotrzebowanie na usługi pogrzebowe wpływa również na zwiększenie liczby zatrudnionych i obroty branży. W 2023 roku około 26 300 osób było zatrudnionych w 4200 przedsiębiorstwach pogrzebowych; to o 2,5 proc. więcej niż rok wcześniej. Również nominalne obroty w 2023 roku wzrosły w porównaniu z rokiem poprzednim: z około 2,26 mld euro do około 2,32 mld euro. Jednocześnie jednak w branży tej stosunkowo wysoki jest odsetek pracowników o niskich zarobkach (na minizatrudnieniu); wynosi on około jednej trzeciej (31,2 proc.), podczas gdy w sektorze rzemiosła jest to 12 proc.

Popyt na usługi pogrzebowe, a tym samym na wykwalifikowanych pracowników, stale rośnie – również ze względu na rosnący odsetek osób starszych w populacji Niemiec. W 2024 roku w kraju tym zmarło około 1 miliona osób. W 2014 roku odnotowano około 868 tys. zgonów.

Coraz droższe pochówki

Wzrosły również koszty pogrzebów. W ubiegłym roku bliscy zmarłych musieli wydać o 3,9 proc. więcej niż w roku poprzednim na trumny, urny, nagrobki i inne artykuły pogrzebowe. Ceny usług pogrzebowych i opłat cmentarnych wzrosły o 4,6 proc. W tym samym okresie ceny konsumpcyjne wzrosły łącznie o 2,2 proc..

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Nie zawsze bliscy zmarłego są w stanie pokryć koszty pochówku: w ubiegłym roku urzędy pomocy społecznej przejęły te koszty dla około 16 300 krewnych lub spadkobierców wyznaczonych w testamencie. Wniosły one łącznie 54,2 mln euro. W ciągu ostatnich dziesięciu lat liczby te jednak spadły: w 2014 roku urzędy pomogły 23 tys. osób sfinansować koszty pogrzebu bliskich, a łączna kwota wyniosła około 59 milionów euro.

Trumny z Polski

Według statystyk w 2024 roku do Niemiec sprowadzono około 451 tys. trumien drewnianych o łącznej wartości 40,5 mln euro. Liczba importowanych trumien była o 4,1 proc. większa niż rok wcześniej.

Prawie dziewięć na dziesięć sprowadzonych zza granicy trumien pochodziło z Polski (85,1 proc.). Jednocześnie w ubiegłym roku z Niemiec wyeksportowano około 1260 trumien drewnianych o wartości 77 tys. euro.

(KNA, AFP/ widz)

W Niemczech trwają prace nad „paktem na rzecz ochrony ludności” – poinformował w rozmowie z dziennikiem „Handelsblatt” minister spraw wewnętrznych Alexander Dobrindt. Jak wyjaśnił, celem jest przygotowanie na wypadek sytuacji kryzysowych zamiast szerzenia niepewności.

„Z jednej strony chodzi o sprawne systemy ostrzegania, schrony – mogą to być budynki publiczne, takie jak parkingi podziemne lub piwnice budynków mieszkalnych. Ponadto w sytuacji kryzysowej należy zapewnić zaopatrzenie w towary niezbędne do życia” – powiedział. I dodał, że o ochronie ludności i obronie cywilnej „należy myśleć w szerszym kontekście”.

Jak przypomniał, przedstawiono właśnie nowy poradnik, który porusza takie tematy, jak „zachowanie w przypadku awarii zasilania lub nalotów”. Według Dobrindta zainteresowanie nowym poradnikiem jest ogromne. „Ludzie chcą wiedzieć, jak się przygotować, jak zaangażować rodziny z dziećmi, jak rozmawiać o kryzysach” – powiedział.

„Rozsądne środki ostrożności”

To jednak nie wszystko. Minister poinformował, że w listopadzie zaproponuje szefom resortów spraw wewnętrznych w niemieckich landach wprowadzenie do programów nauczania w szkołach przygotowania na wypadek sytuacji kryzysowych. „Proponuję, aby w ciągu roku szkolnego podczas podwójnej lekcji omówić ze starszymi uczniami, jakie scenariusze zagrożeń mogą wystąpić i jak się do nich przygotować. Dzieci są ważnym źródłem wiedzy dla rodzin” – powiedział Dobrindt.

„Nie trzeba być prepperem, aby zrozumieć, że kilka dni zapasów, latarka, baterie lub radio z korbką to rozsądne środki ostrożności. Kto to ma, nie wywołuje paniki – tylko się zabezpiecza” – dodał.

Według Dobrindta aktualnie Niemcy stoją w obliczu „stałego zagrożenia hybrydowego – poprzez cyberataki, szpiegostwo, sabotaż – oraz w coraz większym stopniu poprzez drony”. „Dotyczy to oczywiście również przemysłu i jego infrastruktury. Znaczna część tych ataków pochodzi z Rosji” – powiedział.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Jak poinformował szef MSW, w przyszłym roku zamierza on przedstawić projekt nowelizacji przepisów, która umożliwić ma atakowanie sprawców cyberataków na Niemcy, nawet jeśli ich serwery znajdują się poza terytorium kraju. Zastrzegł, że nie chodzi o cyberkontrataki, tzw. hackbacki. – Chodzi o powstrzymanie trwających lub zbliżających się ataków. W tym celu musimy być w stanie, w ramach zapobiegania zagrożeniom, sparaliżować infrastrukturę serwerową lub systemy cyfrowe atakujących, nawet jeśli znajdują się one za granicą – wyjaśnił.

AfD jak „niemiecka partia Putina”

Dobrindt oskarżył także populistyczno-prawicową Alternatywę dla Niemiec (AfD), że „zachowuje się jak niemiecka partia Putina”. Jego zdaniem „podsyca to podejrzenia, że w grę wchodzi coś więcej niż tylko sympatia”. „AfD broni agresywnej wojny Putina, ignoruje naruszenie prawa międzynarodowego i nazywa się patriotyczną. Jednak prawdziwi patrioci kochają swój kraj i nie kwestionują jednocześnie prawa innych narodów do samostanowienia. AfD nie jest więc partią patriotyczną, ale partią Putina. Osobiście rozumiem, dlaczego jej zachowanie można nazwać zdradą stanu” – powiedział szef MSW Niemiec, nawiązując do krytyki planowanej wizyty posła AfD Markusa Frohnmaiera w Rosji oraz oskarżeń pod adresem tej partii o szpiegowanie na zlecenie Moskwy.

W zeszłym tygodniu minister spraw wewnętrznych Turyngii Georg Maier powiedział w rozmowie z „Handelsblattem”, że AfD nadużywa prawa do zadawania pytań parlamentarnych, by celowo zbierać informacje o niemieckiej infrastrukturze krytycznej. Maier podkreślił, że niektórzy politycy tej partii utrzymują „bliskie kontakty z państwami autorytarnymi”, co może prowadzić do wycieku informacji istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa. AfD stanowczo odrzuciła te oskarżenia.

Według Instytutu Friedricha Loefflera (FLI) liczba dzikich ptaków zakażonych wirusem stale rośnie. – Wędrówka ptaków trwa, a ryzyko rozprzestrzenienia ze strony zakażonych dzikich ptaków i ich odchodów jest bardzo wysokie – powiedziała prezes FLI Christa Kühn. – Wciąż mamy do czynienia z bardzo dynamiczną sytuacją – dodała.

Tegoroczna fala zakażeń rozpoczęła się wcześniej niż zwykle. Tysiące dzikich ptaków – zwłaszcza żurawi w północnej Brandenburgii – padło ofiarą wirusa.

Przy granicy z Polską

Choroba rozprzestrzenia się również wśród gospodarstw drobiarskich w całych Niemczech. Do tej pory około 30 hodowli drobiu musiało zabić swoje stada. Mowa jest o ok. 400 tys. kur, kaczek, gęsi i indyków. Straty finansowe sięgają milionów euro.

Największe straty odnotowano w graniczących z Polską krajach związkowych – Meklemburgii-Pomorzu Przednim i Brandenburgii. W dwóch zakładach na Pomorzu Przednim wybito prawie 150 tys. kur niosek, a w brandenburskim powiecie Märkisch-Oderland kolejne 130 tys. sztuk drobiu.

Tysiące ptaków zostało również zabitych prewencyjnie w Dolnej Saksonii, Bawarii, Turyngii, Nadrenii Północnej-Westfalii i Badenii-Wirtembergii.

Zalecenia dla hodowców i spacerowiczów

Eksperci apelują, by unikać miejsc odpoczynku ptaków, nie płoszyć ich i nie dotykać martwych osobników. Wirus może być przenoszony nie tylko przez kontakt bezpośredni, ale również przez zanieczyszczone obuwie, sprzęt czy pojazdy. Nawet padlinożercy, jak wrony czy drapieżniki, mogą rozprzestrzeniać chorobę po kontakcie z zakażoną padliną.

Wędrówka ptaków do ich zimowych siedlisk trwa. Aby uchronić hodowle przed ptasią grypą, urzędy i politycy apelują o trzymanie zwierząt w zamknięciu. Dotyczy to przede wszystkim drobiu z chowu wolnowybiegowego.

Ceny drobiu i jaj wzrosną?

W związku z ograniczeniami pojawiają się obawy o wzrost cen drobiu. „To będzie miało konsekwencje i w najgorszym przypadku doprowadzi do podwyżek cen” – powiedział w radiu RBB Ralf Reinhardt, starosta powiatu Ostprignitz-Ruppin w Brandenburgii.

Tradycyjnie przed dniem św. Marcina, 11 listopada, rozpoczyna się w Niemczech sezon na gęsinę. Większość sprzedawanych w Niemczech gęsi pochodzi jednak z importu – głównie z Węgier i Polski.

Istnieją też o obawy o ceny jaj. Przewodniczący Związku Hodowców Drobiu w Bawarii Robert Schmack powiedział w poniedziałek (27.10.2025) rozgłośni BR, że ceny jaj i mięsa drobiowego już teraz są wysokie. „Ceny jaj mogłyby wzrosnąć jeszcze o połowę – nie wykluczam takiego scenariusza” – powiedział Schmack.

Według Federalnego Instytutu Oceny Ryzyka (BfR) nie ma dowodów na to, że ludzie mogą zarazić się wirusem ptasiej grypy poprzez spożycie mięsa. Wirus jest wrażliwy na wysoką temperaturę, więc dobrze ugotowane produkty drobiowe nie stanowią zagrożenia dla zdrowia.

(DPA/dom)

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

„Swoją uwagą na temat ‘krajobrazu miejskiego' Friedrich Merz wsadził kij w mrowisko. Ale już dawno wyjaśnił, co ma na myśli” – pisze „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. Jednak Lewica i większość Zielonych nie odpuszczają i chcą postawić Merza pod pręgierzem, co jest odbiciem ich aktualnej roli jako opozycji. „Tym bardziej zastanawia motywacja socjaldemokratów, którzy angażują się w demonstracje wymierzone w Merza. Choć posłowie SPD oczywiście posiadają konstytucyjne prawo do udziału w protestach, ale politycznie oznacza to, że partia coraz wyraźniej ustawia się po stronie opozycji” – czytamy.

W ocenie dziennika ekonomicznego „Handelsblatt” po pięciu miesiącach rządów koalicja CDU/CSU–SPD kanclerza Friedricha Merza znajduje się pod znaczną presją polityczną. „Obecne wyniki sondaży wskazują na spadek poparcia dla niej, przy czym AfD wyłania się jako dominująca siła polityczna w kraju. Według badania Insa niemal połowa obywateli liczy się z przedwczesnym końcem koalicji” – konstatuje dziennik. Podnoszony jest zarzut słabości przywództwa, głównie wobec kanclerza Merza.Prawdziwym problemem nie jest jednak on sam, lecz społeczeństwo, które jest wyraźnie zmęczone i wyczerpane. „W okresie permanentnego oburzenia społecznego rządzenie oznacza wyzwania nie tylko w sferze gospodarczej. Koncentracja na tematach pobocznych, takich jak debata o krajobrazie miejskim, prowadzi do rozproszenia zasobów i energii politycznej. Chociaż zagadnienie to ma wymiar społeczny, jego wpływ na gospodarczy rozwój jest ograniczony” – konstatuje „Handelsblatt”.

Politycy niczego nie zmieniają

„Rhein-Zeitung” z Koblencji, pisząc o obecnej sytuacji w chadecko-socjaldemokratycznej koalicji, stwierdza, że „część wyborców ze środka sceny politycznej dryfuje w stronę AfD, czując zaniepokojenie i mając poczucie, że politycy – mimo świadomości problemów kraju – niczego nie zmieniają”. Pierwszym krokiem dla CDU, CSU i SPD byłoby szybkie przedstawienie jasnych, konkretnych odpowiedzi na palące pytania, najlepiej z konkretnym harmonogramem: ile będzie kosztować energia? Kiedy mieszkania staną się bardziej dostępne? Jak będzie wyglądał system socjalny za pięć lat? Jak uczynić centra miast znów czystymi i bezpiecznymi? Jak zatrzymać przedsiębiorstwa w Niemczech? „Tymczasem politycy skupiają się na kwestiach takich, jak emerytura dla matek, ryczałt dla dojeżdżających czy losowanie w wojsku.Trzeba jednak pamiętać, że przed malowaniem elewacji, najpierw trzeba wyremontować dom” – konstatuje dziennik.

Lewica znalazła swój temat

Dziennik regionalny „Rheinpfalz” z Ludwigsburga ocenia obecną rolę partii Lewica i wskazuje, że partia ta doskonale wie, czemu się sprzeciwia – musi jednak określić, co chce wspierać. W końcu znalazła odpowiedź, koncentrując się na redystrybucji.

„Po osiągnięciu wyniku 8,8 procent w wyborach do Bundestagu, partia Lewica konsekwentnie stawia na sprawiedliwość społeczną, promując podatek od majątku i zamknięcie luk w podatku spadkowym – miliarderzy mają de facto przestać istnieć” – pisze dziennik. I jak wskazuje, najbogatszy jeden procent Niemców kontroluje jedną czwartą całego majątku. „Te dane dają Lewicy zarówno argumenty, jak i niosą ze sobą oczekiwania. Po raz pierwszy od wielu lat partia ta posiada temat, który może wzmocnić jej pozycję polityczną” – czytamy.

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

W Niemczech osoby bez pracy mogą liczyć na dwa świadczenia socjalne: zasiłek dla bezrobotnych i tzw. zasiłek obywatelski (Bürgergeld). Pierwszy przysługuje tym, którzy stracili pracę. Zasiłek jest finansowany z obowiązkowych składek pracowników. Maksymalnie przez dwa lata otrzymują oni około dwóch trzecich swojego ostatniego wynagrodzenia, ale tylko do czasu znalezienia nowego zatrudnienia.

Osoby, które pozostają bez zatrudnienia dłużej, otrzymują zasiłek obywatelski, który do 2023 roku funkcjonował pod nazwą Arbeitslosengeld II, potocznie Hartz IV. Jest to świadczenie państwowe finansowane z budżetu, przeznaczone dla osób samotnych i rodzin niezdolnych do samodzielnego utrzymania się. Według danych Niemieckiego Urzędu Statystycznego za czerwiec br. z zasiłku obywatelskiego korzystało około 5,5 miliona osób, w tym około 3,95 mln dorosłych w wieku produkcyjnym oraz niecałe 1,5 mln dzieci.

51 mld euro na zasiłek obywatelski rocznie

W przeciwieństwie do zasiłku dla bezrobotnych, wysokość zasiłku obywatelskiego jest jednolicie uregulowana i zapewnia tzw. minimum egzystencji. Zgodnie z konstytucją państwo ma obowiązek zapewnienia potrzebującym godnego życia oraz minimalnego poziomu uczestnictwa w życiu społecznym.
Aktualnie samotna osoba otrzymuje 563 euro miesięcznie, natomiast w przypadku par druga osoba otrzymuje 506 euro, co tworzy tzw. wspólnotę potrzeb. Świadczenia w takiej wspólnocie przysługują również dzieciom i w zależności od wieku wynoszą od 357 do 471 euro miesięcznie. Samotne matki oraz kobiety w ciąży otrzymują dodatkowe wsparcie finansowe.

Rząd pokrywa też koszty odpowiedniej wielkości mieszkania oraz opłaty za ogrzewanie, wodę i inne koszty dodatkowe. Para z dwójką dzieci, przy czynszu wynoszącym 850 euro, otrzymuje miesięcznie około 2700 euro. Rocznie państwo wydaje na zasiłek obywatelski około 51 mld euro, które pochodzą z podatków.

Zwiększenie zatrudnienia

Osoby pobierające zasiłek obywatelski uznaje się za zdolne do pracy, jeśli są one w stanie pracować fizycznie przynajmniej trzy godziny dziennie. Reforma, co do której porozumiały się obecnie partie rządzące CDU/CSU i SPD, dotyczy właśnie tej grupy. Socjaldemokratyczna minister pracy Bärbel Bas opracowała projekt ustawy, który wejdzie w życie 1 lipca 2026 r. Zasiłek obywatelski ma zmienić nazwę na zabezpieczenie podstawowe (Grundsicherung) dla poszukujących pracy. Celem reformy jest doprowadzenie do równowagi między solidarnością państwa i odpowiedzialnością własną oraz wprowadzenie trwale większej liczby osób z tej grupy na rynek pracy.

Projekt reformy przewiduje zaostrzenie obowiązków osób korzystających zasiłku. Każdy, kto się z nich nie wywiąże – odmawia podjęcia odpowiedniej pracy, przerywa program wsparcia lub nie składa aplikacji – będzie przez trzy miesiące otrzymywał o 30 procent mniej świadczenia. W sytuacjach skrajnych przewidziana jest możliwość czasowo całkowitego wstrzymania wypłat.

Ile można zaoszczędzić?

Podczas kampanii wyborczej do Bundestagu w 2025 roku przewodniczący CDU, a obecnie kanclerz Niemiec, Friedrich Merz, wskazał, że reforma zasiłku obywatelskiego mogłaby przynieść oszczędności w wysokości 5 mld euro. Z kręgów Rady Gospodarczej CDU – organizacji łączącej sektor prywatny z polityką - płyną bardziej optymistyczne prognozy. Według szacunków oszczędności mogłyby sięgnąć 30 mld euro, pod warunkiem, że jedna czwarta z 3,9 mln dorosłych beneficjentów zasiłku znajdzie zatrudnienie.

Chadecja CDU/CSU liczy na duże efekty reformy, ale SPD od początku zaciąga hamulec. Według ministerstwa pracy, gdyby 100 tys. beneficjentów zasiłku obywatelskiego przestało korzystać ze świadczeń, oszczędności z tego tytułu wyniosłyby około 850 mln euro rocznie. W przypadku 100 tys. par z dziećmi lub bez, które byłyby w stanie samodzielnie się utrzymać, roczne oszczędności mogłyby sięgnąć około 1,6 mld euro.

Życzenia dalekie od rzeczywistości

W swoim projekcie ustawy minister pracy Bärbel Bas zakłada, że potencjał oszczędności w 2026 roku wyniesie jedynie około 86 mln euro, a w 2027 roku dodatkowe 69 mln euro. Odbiega to mocno od prognoz przedstawionych przez CDU.

Jednym z głównych czynników jest obecna sytuacja na rynku pracy z powodu trudnej kondycji niemieckiej gospodarki. Według danych Federalnej Agencji Pracy aktualne prawdopodobieństwo znalezienia przez bezrobotnych zatrudnienia jest gorsze niż w okresie pandemii COVID-19.

Co więcej, większość osób pobierających zasiłek obywatelski w praktyce trudno jest wprowadzić na regularny rynek pracy. W grudniu 2024 roku Federalna Agencja Pracy odnotowała ponad 2 mln osób, które pobierają zasiłek od co najmniej czterech lat, bo nie mogą znaleźć zatrudnienia.

Chorzy, bez wykształcenia i pracujący dorywczo

Około 80 proc. osób długotrwale bezrobotnych nie posiada wykształcenia zawodowego ani ukończonej szkoły. Rynek pracy wymaga przede wszystkim wykwalifikowanych pracowników. Około 800 tys. zdolnych do pracy beneficjentów zasiłku obywatelskiego jest już zatrudnionych, ale ich dochody są tak niskie, że korzystają z dodatku wyrównawczego. Przysługujący im zasiłek obywatelski uzupełnia dochód, zapewniając minimum egzystencji.
Trudne do wprowadzenia na rynek pracy są osoby z problemami zdrowotnymi, zwłaszcza psychicznymi. Wiele z nich to samotne matki, które nie mają zapewnionej opieki nad dziećmi. Inni sprawują opiekę nad członkami rodziny wymagającymi wsparcia, co uniemożliwia podjęcie zatrudnienia w pełnym wymiarze godzin.

Więcej obcokrajowców na zasiłku

Skuteczną integrację na rynku pracy często utrudnia również bariera językowa. Do 2015 roku trzy czwarte beneficjentów zasiłku stanowili Niemcy. W 2025 roku odsetek ten spadł do 52 proc. Systematycznie rośnie liczba osób z obywatelstwem zagranicznym, szczególnie od 2022 roku, kiedy Rosja zaatakowała Ukrainę.

W październiku 2025 roku w Niemczech mieszkało 1,26 mln Ukraińców. Według danych Federalnej Agencji Pracy niemal 300 tys. z nich pracuje. Ukraińcy stanowią 13 proc. wszystkich osób korzystających w Niemczech z zasiłku obywatelskiego i są największą grupą. Syryjczycy stanowią 9 proc., a Afgańczycy i Turcy po około 3,5 proc.

Od dłuższego czasu w debacie politycznej porusza się kwestię, czy korzystanie z zasiłku może obniżać motywację Ukraińców do szybkiego poszukiwania pracy. Zgodnie z planowaną reformą uchodźcy z Ukrainy, którzy przybyli do Niemiec po 1 kwietnia 2025 roku, nie będą już uprawnieni do zasiłku obywatelskiego, lecz otrzymają wyłącznie świadczenie przysługujące osobom ubiegającym się o azyl w Niemczech. Świadczenie to wynosi 410 euro i jest znacznie niższe od zasiłku obywatelskiego.

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

„George Orwell w swojej powieści „1984” opisał świat składający się z antydemokratycznych supermocarstw, w którym Europa jest jedynie prowincją rosyjskiej Euroazji. Niektórzy uważają, że rzeczywiście może do tego dojść” – pisze Konrad Schuller w analizie „Rosyjska Europa Orwella: witamy w Euroazji” opublikowanej w niedzielę na portalu „Frankfurter Allgemeine Zeitung”.

Autor przypomniał, że pisząc swoją powieść krótko po wojnie, Orwell przepowiedział podział świata między trzy totalitarne, uzbrojone w broń atomową superpaństwa. Pierwsze, którego jądrem jest Rosja, miało wchłonąć Europę i stać się imperialną „Euroazją”. Drugie – Oceania miało powstać z Ameryki i Wielkiej Brytanii oraz pozostałości po brytyjskim imperium. Trzecim graczem miały być Chiny (Wschodnia Azja).

Po 1945 r. USA nie dopuściły do realizacji scenariusza z „1984”

Głównym powodem, dzięki któremu czarny scenariusz nie spełnił się, była zdaniem Schullera postawa Ameryki. Stany Zjednoczone oparły się autorytarnym tendencjom wewnątrz kraju i nie pozwoliły Związkowi Sowieckiemu na zaanektowanie całej Europy. Po upadku rosyjskiej dominacji w 1989 r., globalne zwycięstwo demokracji wydawało się nieuniknione.

Jednak obecnie elementy globalnego porządku opisanego przez Orwella stają się zdaniem autora rzeczywistością. Próby demokratyzacji Rosji spaliły na panewce, faktem są też autorytarne Chiny. Ameryka Donalda Trumpa też zdaje się dryfować w kierunku autorytaryzmu. Trump flirtuje z despotami, przekształca demokratycznie rządzone amerykańskie miasta w miejsca manewrów wojsk, próbuje rozszerzać terytorium państwa – wylicza autor.

Nie oznacza to, że przepowiednia Orwella musi się spełnić. Ale wielu ekspertów wskazuje na pojawiające się elementy nowego porządku. Schuller zwraca uwagę na artykuł opublikowany we wrześniu w „Foreign Affairs” – „organie centralnym amerykańskiej elity zajmującej się polityką zagraniczną”. Historyk Phillips P. O’Brien dostrzegł w działaniach Trumpa logikę prowadzącą do powstania trzech stref wpływów – Amerykę Północną i Południową wraz z Grenlandią, Chiny oraz „Rosję i Europę”. To, co dziś jest Unią Europejską, traktowane jest w tej analizie jako „potencjalna część jednolitego, kierowanego przez Moskwę obszaru”.

Putinizm i trumpizm są ze sobą spokrewnione

Warunkiem realizacji tego scenariusza jest wycofanie przez Waszyngton parasola ochronnego nad Europą wskutek porozumienia z Putinem. „Putinizm i trumpizm są spokrewnionymi ze sobą antyliberalnymi i populistycznymi ideologiami” – pisze Johannes Regenbrecht, szef sztabu do spraw Ukrainy w niemieckim MSZ. Oba – kontynuuje niemiecki dyplomata – stawiają na autorytarne kierownictwo i tradycyjne wartości.

Zdaniem Schullera, po obu stronach dostrzec można „gesty zbliżenia”. Steve Bannon, doradca Trumpa podczas pierwszej kadencji, w wywiadzie w 2018 r. nazwał Rosję partnerem w „walce o jedność żydowsko-chrześcijańskiego świata”.

Sojusz Moskwy i Waszyngtonu przeciwko liberalnemu upadkowi?

Alexander Dugin, główny ideolog rosyjskiego imperializmu, mówił w wywiadzie dla CNN o „nowej Ameryce”, która zwraca się, tak jak Rosja, w kierunku „tradycyjnych wartości”. Zdaniem Dugina Amerykę Trumpa i Rosję Putina łączy „wiele wspólnego”. Dugin i bliscy mu ideolodzy rozwinęli ideę „euroazjatyckiego imperium”, którego narody – od Lizbony do Władywostoku – mają „walczyć o swoją tożsamość przeciwko liberalnemu upadkowi”.

„U Putina ta retoryka podczas wojny stała się mesjanizmem” – ocenił Schuller przypominając, że prezydent Rosji nazwał dyktaturę Zachodu „czystym satanizmem”.

Celem politycznym Putina było wypchnięcie Ameryki z Europy. Po objęciu władzy przez Trumpa, USA może stać się partnerem dla Rosji. Antyliberalny zwrot w Ameryce sprawił, że Europa stała się głównym przeciwnikiem Rosji. Dugin widzi to podobnie – Rosja może wreszcie zwalczać europejskich globalistów i liberałów bez oglądania się na Amerykę.

Zamiast demokracji CEO jak w koncernie

Do najbardziej wpływowych amerykańskich „neoreakcjonistów” należy Curtis Yarvin. Jego celem jest zastąpienie systemów demokratycznych systemami skopiowanymi z wielkich koncernów. Yarvin uważa, że Ameryka i Rosja przestały być przeciwnikami, lecz stały się partnerami w walce przeciwko liberalnej Europie. „Misją Rosji jest zaprowadzenie porządku w Europie” napisał Yarvin na krótko przed atakiem na Ukrainę.

Zdaniem Regenbrechta z niemieckiego MSZ, Rosja i USA też widocznie dążą do zmiany władzy (regime change) w krajach europejskich. Trump „otworzył okno możliwości dla wrogów Europy” – pisze Schuller wskazując na wybory we Francji za dwa lata.

Autor przypomniał, że w 2027 r. w Polsce odbędą się wybory parlamentarne, w których eurosceptyczne PiS może powrócić do władzy, być może w koalicji ze skrajnie prawicową Konfederacją. W 2029 r. planowane są wybory w Niemczech, Wielkiej Brytanii i do Parlamentu Europejskiego. Poparcie dla trumpistów i putinistów rośnie – podkreślił autor. Sytuację komplikuje jego zdaniem fakt, iż zdaniem zachodnich służb Rosja będzie w 2028 lub 2029 r. gotowa do ataku zbrojnego na NATO.

Europie potrzebne własne nuklearne odstraszanie

O’Brien na łamach „Foreign Affairs” proponuje Europie „Strategię demokratycznego przeżycia”. Europejczycy powinni rozwijać współpracę gospodarczą i zbrojeniową z otwartymi społeczeństwami na innych kontynentach – z Australią, Japonią, Kanadą, Nową Zelandią, Filipinami, Południową Koreą czy Tajwanem – państwami, które tak jak Europa, zagrożone są polityką Trumpa „America first”. Konieczne jest też tworzenie własnego atomowego odstraszania.

Europa dopiero rozpoczęła tę drogę – Francja, mocarstwo nuklearne rozpoczęła dialog o wspólnym odstraszaniu, a prezydent Emmanuel Macron zapowiedział, że na początku roku wygłosi mowę programową o francuskiej doktrynie nuklearnej.

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

„Podczas gdy Niemcy wysadzają w powietrze swoją atomową przeszłość, w innych krajach myśli się głośno o atomowej przyszłości.

W Polsce powstaje właśnie pierwsza w historii kraju elektrownia atomowa – projekt szeroko wspierany przez właściwie wszystkie siły polityczne” – pisze Dirk Mueller-Thederan na stronie internetowej gazety „Bild”.

Pierwsza polska elektrownia atomowa

Autor zwrócił uwagę na zbieżność czasową wydarzeń ilustrującą odmienne podejście w Niemczech i Polsce do energetyki atomowej. W tym samym czasie, gdy w bawarskim Gundremmingen przygotowywano wysadzenie w powietrze dwóch wieży wyłączonej cztery lata temu elektrowni atomowej, w Polsce premier Donald Tusk zamieścił na platformie X „dumny wpis” informujący o rozpoczęciu prac nad pierwszą polską elektrownią atomową, dodając „RobimyNieGadamy”.

Do wysadzenia dwóch wysokich na 160 metrów wież chłodniczych elektrowni, w których wywiercono 1800 otworów, użyto 600 kg materiałów wybuchowych.

„Bild” podkreślił, że polska elektrownia, położona ok. 100 km na północny zachód od Gdańska, zapewni prąd dla 12 mln odbiorców. Inwestycja związana jest z wycięciem lasu na wybrzeżu w gminie Choczewo, co wywołało protesty mieszkańców. Inwestycja ma kosztować 45 mld euro. Rząd liczy na impuls dla wzrostu gospodarczego oraz bezpieczeństwo energetyczne.

Sprzeciw nie powstrzyma projektu

Autor przypomniał, że przeciwko projektowi w Polsce protestowali niemieccy Zieloni. Ministra ochrony środowiska Steffi Lemke podczas wizyty w Warszawie w 2022 r. krytykowała plany budowy elektrowni, argumentując, że energia atomowa nie jest „ani dobra, ani bezpieczna”. Ministra z partii Zieloni zapowiadała wdrożenie przeciwko projektowi „odpowiednich środków prawnych na płaszczyźnie europejskiej”.

„Bild” zaznaczył, że Unia Europejska uważa energię atomową za energię zieloną i nie będzie przeszkadzać Polsce w realizacji projektu. Nową elektrownię atomową planuje także Słowacja. Odejście od zakazu energii atomowej rozważają także Dania i Włochy.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Clemens Fuest, dyrektor Instytutu Badań Ekonomicznych Ifo w Monachium, wskazuje na dalszy regres niemieckiej gospodarki i podkreśla konieczność wprowadzenia rozbudowanego programu reform. „Od kilku lat Niemcy przechodzą gospodarczy spadek. Obecna sytuacja jest dramatyczna” – zaznaczył Fuest w wywiadzie dla „Bild am Sonntag”.

„Wydatki państwa rosną w zastraszającym tempie, a prywatne inwestycje maleją” – alarmuje szef Ifo. „To bezpośrednie zagrożenie dla niemieckiego dobrobytu. Mniej inwestycji prywatnych oznacza w okresie średnioterminowym wolniejszy wzrost gospodarczy, mniejsze wpływy z podatków i mniej środków na świadczenia dla obywateli”.

Spadek poziomu życia

Już od dłuższego czasu daje się zaobserwować zastój średniego standardu życia w Niemczech. „Miliony obywateli już odczuwają, że ich poziom życia spada” – ostrzega ekonomista i wzywa obecny rząd chadecji i socjaldemokracji do szybkiego działania. Zdaniem eksperta w ciągu sześciu miesięcy musi powstać obszerny plan reform, wykraczający daleko poza zapisy koalicyjnego porozumienia. Całość powinna być gotowa najpóźniej do wiosny 2026 roku.

Potrzebne reformy

Szef Ifo postuluje także gruntowne reformy społeczne. W jego opinii należy wstrzymać kontrowersyjną emeryturę dla matek oraz zapewnić, by składki na ubezpieczenia społeczne nie ulegały dalszemu wzrostowi.

Należy systematycznie odciążyć firmy od nadmiaru biurokracji, np. poprzez zniesienie obowiązków dokumentacyjnych dotyczących emisji CO2, łańcuchów dostaw czy płacy minimalnej. „Te regulacje generują jedynie koszty, nie przynosząc przy tym korzyści” – wskazał Fuest. Szacuje, że takie działania mogłyby rocznie przyczynić się do wzrostu niemieckiego dobrobytu o maksymalnie 146 miliardów euro.

(DPA/jar)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Do Bożego Narodzenia pozostało jeszcze kilka tygodni, ale niemieckie supermarkety już teraz są pełne pierników, kalendarzy adwentowych i świątecznych dekoracji. Do otwarcia szykują się kultowe niemieckie jarmarki bożonarodzeniowe. Tymczasem w mediach społecznościowych krąży viralowe twierdzenie, że wszystkie tegoroczne jarmarki bożonarodzeniowe w Niemczech zostały odwołane. Deutsche Welle sprawdziła tę informację.

Twierdzenie:

Film na TikToku z podpisem „Święta tuż-tuż, Niemcy ODWOŁUJĄ swoje jarmarki… i wygląda na to, że inne miejsca w Europie zrobią to samo” zdobył ponad 600 tys. odsłon.

Inny szeroko udostępniany post na X głosi: „SETKI JARMARKÓW BOŻONARODZENIOWYCH W NIEMCZECH ODWOŁANE” – i ma prawie 450 tys. odsłon.

Niektórzy użytkownicy posunęli się nawet do stwierdzenia: „Niemcy odwołują Boże Narodzenie” – twierdzenie to pojawiło się w poczytnych postach na Instagramie i X, które mają ponad pół miliona odsłon.

DW sprawdza: to nieprawda

Niemcy organizują co roku ponad 2500 jarmarków bożonarodzeniowych, znanych lokalnie jako „Adventsmarkt”, „Christkindlmarkt” lub „Weihnachtsmarkt”. Sam Striezelmarkt w Dreźnie przyciąga rocznie 2,5 miliona odwiedzających. Choć zdarzają się pojedyncze odwołania mniejszych lokalnych jarmarków nie ma żadnych dowodów ani oficjalnych potwierdzeń na temat masowych zamknięć w całym kraju.

Większość jarmarków zostanie otwarta pod koniec listopada. Sam Berlin zorganizuje w tym roku ponad 60 jarmarków, a wiele innych odbędzie się m.in. w Lipsku, Dreźnie, Kolonii, Frankfurcie i Hamburgu. Wiele z nich już jest w trakcie przygotowań.

Niemieckie media doniosły dotąd tylko o kilku potwierdzonych odwołaniach:

• W Rostocku historyczny jarmark bożonarodzeniowy – odwołany już w ubiegłym roku – nie powróci także i w tym roku.
• W hamburskiej dzielnicy Rahlstedt odwołano lokalny jarmark, ponieważ wystawcy nie zdecydowali się na udział w tym roku z powodu niskich dochodów w poprzednim sezonie.
• Malowniczy, choć lokalny, jarmark bożonarodzeniowy przy zabytkowym zamku Bodelschwingh w Dortmundzie został odwołany zarówno w tym, jak i przyszłym roku z powodu renowacji zamku.

Viralowy post

Post na platformie X, w którym twierdzi się, że „setki jarmarków bożonarodzeniowych w Niemczech zostały odwołane”, powołuje się na jedno źródło: „Duna Press”. Artykuł zatytułowany „Germany Cancels Christmas Markets 2025” został opublikowany 18 października 2025 roku przez „J&M Duna Press”, które opisuje się jako niezależna grupa komunikacyjna i edukacyjna.

Artykuł twierdzi, że organizatorzy w mniejszych miastach wskazują jako główny powód odwołania „ogromne koszty bezpieczeństwa” wynikające z ostatnich ataków terrorystycznych. Wspomniane są jednak tylko dwa konkretne przykłady: Rheinfeld i Schongau.

DW skontaktowała się z urzędnikami w Schongau, Dormagen (które obejmuje dzielnicę Rheinfeld) oraz Rheinfelden – na wypadek, gdyby „Duna Press” błędnie zapisało nazwę miasta. Schongau odpowiedziało jednoznacznie: „Jarmark bożonarodzeniowy 2025 odbędzie się zgodnie z planem.”

Miasto Dormagen poinformowało nas: „W poprzednich latach w dzielnicy Rheinfeld w Dormagen nie było jarmarku bożonarodzeniowego i żaden nie jest planowany na rok 2025 rok”.

Rheinfelden nie odpowiedziało do momentu publikacji, jednak na oficjalnej stronie internetowej miasta widnieje informacja, że tegoroczny jarmark bożonarodzeniowy odbędzie się.

Zdjęcia generowane przez AI

W artykule „Duna Press” twierdzi się również, że sklepy i miejsca publiczne „wycofują produkty wieprzowe”, aby nie urazić muzułmańskich mieszkańców. Twierdzenie to nie ma żadnego potwierdzenia w faktach. Artykuł kończy się stwierdzeniem, że strach i ustępstwa „niszczą tkankę niemieckiego dziedzictwa”.

Autorka artykułu, Bianca Firenze, nie ma żadnej zweryfikowanej biografii ani profilu w mediach społecznościowych powiązanego ze stroną. Zaczęła pisać dla „Duna Press” w sierpniu 2024 roku, głównie o zdrowiu i horoskopach. W październiku br. opublikowała kilka artykułów skupiających się na rzekomym upadku Niemiec, używając sensacyjnego języka i nie podając wiarygodnych źródeł:

• „Real Germany's Security Challenges about Cancels Christmas Markets 2025”
• „Germany's Economic Meltdown: How EU Policies and Geopolitical Gambles Are Crushing Europe's Powerhouse”
• „Echoes of a Golden Era: My Nostalgic Journey Through Prosperous, Secure Germany”
• „Economic Fallout: How Canceled Christmas Markets Are Hitting Germany's Local Economies in 2025”

Wszystkie te artykuły przedstawiają bardzo pesymistyczny obraz Niemiec. Wszystkie zdjęcia, w tym portrety autorki, zostały wygenerowane przez sztuczną inteligencję, co rodzi pytania o autentyczność treści. Jedynym współpracownikiem z prawdziwym zdjęciem i profilami w mediach społecznościowych jest Paulo Fernando de Barros, wymieniany jako redaktor naczelny.

Profile społecznościowe magazynu „Duna Press” mają bardzo mało obserwujących, a ich posty otrzymują minimalną liczbę interakcji, co sugeruje ograniczoną wiarygodność lub zaufanie odbiorców.

Rosnące koszty, nie odwołania

Dział fack-checkingu DW zweryfikował również twierdzenie „Niemcy odwołują Boże Narodzenie”. Ustaliliśmy, że zdjęcie pochodzi z niemieckojęzycznego posta na Facebooku. Post ten jedynie stwierdza, że niektórzy organizatorzy obawiają się rosnących kosztów związanych z bezpieczeństwem po atakach w Berlinie w 2016 roku i Magdeburgu w 2024 roku. Autor dodaje: „Niektóre jarmarki mogą zostać całkowicie odwołane w tym roku”.

Od czasu ataków na jarmark bożonarodzeniowy w Berlinie i w Magdeburgu koszty bezpieczeństwa rzeczywiście wzrosły. W Magdeburgu wydatki mają wzrosnąć niemal dwukrotnie – z 80 tys. do 150 tys. euro.

Choć nie ma ogólnokrajowych regulacji, standardowe środki bezpieczeństwa obejmują obecnie betonowe bariery, kontrolę toreb, monitoring wideo i wysuwane zapory drogowe. Są one opracowywane przez organizatorów i zatwierdzane przez lokalne władze.

W mniejszych miastach gminy mogą pomagać w pokryciu kosztów. Mimo rosnących wydatków i konieczności zmniejszenia rozmiaru niektórych jarmarków, aby dostosować je do wymogów bezpieczeństwa, nie ma w Niemczech żadnych oznak masowego odwołania jarmarków bożonarodzeniowych.

Artykuł ukazał się pierwotnie w serwisie Redakcji Angielskiej DW.

Dzisiaj, w niedzielę 26 października, mieszkańcy Monachium zdecydują, czy w ich mieście mają się ponownie odbyć igrzyska olimpijskie.

Głosowanie potrwa do godziny 18:00, ale co najmniej jedna trzecia osób uprawnionych do głosowania oddała już swój głos drogą korespondencyjną – poinformowała rzeczniczka wydziału administracji powiatowej.

Igrzyska olimpijskie: tak czy nie?

Według władz miasta frekwencja w lokalach wyborczych wynosiła o godzinie 10:00, czyli dwie godziny po otwarciu lokali wyborczych, zaledwie 0,5 procenta.

Na kartach do głosowania znajduje się jedno pytanie z dwiema możliwymi odpowiedziami: „Czy opowiada się Pan/Pani za tym, aby miasto Monachium ubiegało się o organizację Letnich Igrzysk Olimpijskich i Paraolimpijskich, które odbędą się w roku 2036, 2040 lub 2044?”. Możliwe odpowiedzi to „tak” lub „nie”.

Potrzebne kworum

W referendum liczy się ostatecznie, czy zwolennicy lub przeciwnicy uzyskają większość – ale tylko wtedy, gdy co najmniej dziesięć procent wszystkich uprawnionych do głosowania monachijczyków odda głos na daną odpowiedź. Jeśli kworum nie zostanie osiągnięte, rada miejska nie musi stosować się do wyniku głosowania.

Wysoka frekwencja wyborcza leży więc w interesie wszystkich, którzy promują swoje stanowisko – za lub przeciw kandydowaniu stolicy Bawarii do roli gospodarza igrzysk olimpijskich.

Jeśli liczba głosów na „tak” i „nie” będzie dokładnie taka sama, pytanie zostanie uznane za odpowiedziane negatywnie i miasto nie będzie na razie starać się o kandydowanie.

Nie tylko Monachium

Monachium chce ubiegać się o organizację igrzysk – podobnie jak Berlin, Hamburg oraz region nad Renem i Ruhrą – w latach 2036, 2040 lub 2044.

Monachium, a także cała Bawaria i liczni sportowcy mają nadzieję, że przyniesie to duży impuls dla rozwoju sportu w Bawarii i Niemczech. Krytycy argumentują z kolei, że tak wielka impreza pochłania zbyt wiele pieniędzy z podatków, które można by lepiej wykorzystać w innych obszarach.

Tylko jeśli większość w referendum obywatelskim zagłosuje na „tak”, Monachium będzie dalej dążyć do kandydatury.

Lokale wyborcze pozostaną otwarte do godziny 18:00. Spośród ok. 1,6 miliona mieszkańców Monachium ok. 1,1 miliona jest uprawnionych do głosowania.

Tragiczne Monachium 1972

Monachium było gospodarzem igrzysk olimpijskich w 1972 roku. W ich trakcie doszło do zamachu terrorystycznego. 5 września grupa Palestyńczyków z organizacji „Czarny Wrzesień” wdarła się do wioski olimpijskiej, biorąc izraelskich sportowców jako zakładników. Terroryści domagali się uwolnienia Palestyńczyków, przetrzymywanych w Izraelu.

W zamachu zginęło jedenastu sportowców i trenerów izraelskich, pięciu terrorystów oraz niemiecki policjant. Igrzyska zostały przerwanie, ale po jednym dniu żałoby wznowione.

(DPA/dom)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

W graniczącej z Polską Brandenburgii masowo padają żurawie z powodu ptasiej grypy. Miejscowe władze reagują rygorystycznymi środkami w hodowlach drobiu.

W dwóch gospodarstwach w brandenburskim powiecie Märkisch-Oderland z powodu ptasiej grypy trzeba będzie zabić około 130 tys. zwierząt – poinformowała w niedzielę rano (26.10.2025) rzeczniczka powiatowej administracji. Wcześniej mowa była o 35-50 tys. zwierząt.

Dziesiątki tysięcy kaczek

W pierwszej kolejności dotyczy to ok. 80 tys. kaczek w Neuhardenbergu. Zabijanie ich rozpocznie się jeszcze w niedzielę – poinformowała rzeczniczka.

W całych Niemczech ptasia grypa rozprzestrzeniła się w hodowlach drobiu. Za roznosicieli uważa się chore dzikie ptaki, które zatrzymują się w drodze do swoich zimowych siedlisk w południowej Europie.

Tej jesieni dotyczy to przede wszystkim żurawii. Szczególnie w rejonie Linumer Teichland na północnym zachodzie Brandenburgii dochodzi do masowego wymierania tych dzikich ptaków.

(DPA/dom)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

W UE trwa debata nad możliwością przeznaczenia zamrożonych rosyjskich aktywów na reparacje wojenne dla Ukrainy. Poza rezerwami Centralnego Banku Rosji w europejskich depozytach znajdują się też zamrożone papiery wartościowe milionów rosyjskich inwestorów prywatnych, którzy nie są objęci sankcjami. Choć formalnie mogą je odzyskać, w praktyce udaje się to tylko nielicznym.

Żanna Niemcowa, córka zamordowanego rosyjskiego opozycjonisty Borisa Niemcowa i współzałożycielka jego fundacji, od miesięcy alarmuje o tym problemie. Jej zdaniem aktywa prywatnych inwestorów powinny zostać uwolnione. I dlatego proponuje szereg konkretnych działań.

Zamrożone aktywa. Jak do tego doszło?

Przechowywanie rosyjskich papierów wartościowych w bankach depozytowych jest realizowane przez rosyjską centralną instytucję depozytową – Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych (NSD), która jest spółką zależną Moskiewskiej Giełdy. W przypadku zagranicznych papierów wartościowych, które przed wojną Rosjanie mogli nabyć za pośrednictwem aplikacji brokerskich w Ukrainie NSD pełniła wyłącznie rolę pośrednika, a papiery wartościowe były kierowane przede wszystkim do dwóch europejskich instytucji depozytowych: belgijskiego Euroclear oraz luksemburskiego Clearstream. Właśnie przez te instytucje obsługiwane były wszystkie rosyjskie transakcje zagranicznymi papierami wartościowymi, zarówno europejskimi, jak i amerykańskimi oraz pochodzącymi z innych zagranicznych rynków.

Dopiero wiosną 2022 roku wielu rosyjskich prywatnych inwestorów zdało sobie sprawę, jak funkcjonuje przechowywanie papierów wartościowych, gdy nagle stracili możliwość przeprowadzania transakcji. Ich aktywa zostały zamrożone na równi z rezerwami państwowymi Rosji oraz majątkiem osób i organizacji objętych sankcjami. Prywatni inwestorzy stali się w efekcie zakładnikami tej sytuacji.

Krótko po rozpoczęciu wojny w Ukrainie, w marcu 2022 roku, Euroclear i Clearstream zerwały współpracę z NSD w odpowiedzi na zakaz, jaki rosyjski Bank Centralny nałożył na rosyjskich brokerów w sprawie sprzedaży papierów wartościowych dla zagranicznych klientów. W czerwcu decyzje te zostały prawnie zatwierdzone przez Komisję Europejską. Szósty unijny pakiet sankcji jasno zabrania instytucjom europejskim współpracy z NSD.

Prywatni inwestorzy ofiarą sankcji

Ani w źródłach rosyjskich, ani europejskich nie są dostępne dane dotyczące zamrożonych aktywów prywatnych inwestorów rosyjskich. Wiadomo jedynie, że łączna wartość zamrożonych aktywów w Europie, w tym rezerw państwowych Rosji, wynosi według agencji Reuters około 210 miliardów euro, z czego 185 miliardów euro znajduje się w belgijskim Euroclear.

Według szacunków władz rosyjskich zamrożone aktywa osób prawnych i fizycznych na całym świecie wynoszą około 5,7 biliona rubli. 20 procent tej kwoty przypada na osoby prywatne, co przy aktualnym kursie 95 rubli za euro odpowiada około 12 miliardom euro.

Dokładna liczba rosyjskich inwestorów nie jest znana. Minister finansów Anton Siłuanow mówi o 3,5 mln osób, podczas gdy przedstawiciele Rosyjskiego Banku Centralnego podają pięć milionów. Różnica wynika prawdopodobnie z tego, że wyższa liczba obejmuje nie tylko bezpośrednich posiadaczy zagranicznych papierów wartościowych, lecz także osoby inwestujące pośrednio, na przykład przez fundusze inwestycyjne.

Podział 12 miliardów euro pomiędzy pięć milionów osób daje średnio 2400 euro na osobę. Według rosyjskiego brokera, z którym rozmawiała Żanna Niemcowa, większość jego klientów posiada zamrożone aktywa o takiej właśnie wartości – co odpowiada kwocie około 200 tys. rubli, czyli nieco ponad dwóm aktualnym miesięcznym wynagrodzeniom w Rosji.

Jak odzyskać zamrożone aktywa?

Inwestorzy mogą starać się o zwrot swoich aktywów, o ile nie figurują oni na listach sankcyjnych. W przypadku Euroclear wymagana jest licencja belgijskiego ministerstwa finansów, natomiast w przypadku Clearstream należy zwrócić się do luksemburskich organów finansowych. Bez pomocy prawnej jest to praktycznie niemożliwe. Ponadto koszty postępowania zazwyczaj wielokrotnie przekraczają średnią wartość zamrożonych aktywów. Żanna Niemcowa opowiedziała DW o jednym z inwestorów, który uzyskał zwolnienie swoich środków zarówno w Euroclear, jak i Clearstream, ale poniósł koszty w wysokości 60 tys. euro.

Według Alekseja Klimiuka, doradcy inwestycyjnego w Alfa Capital, prawnik musi znaleźć poręczyciela lub sam pełnić tę rolę. Poręczyciel ma potwierdzić, że wnioskodawca posiada aktywa, nie podlega sankcjom i żadna osoba objęta sankcjami nie korzysta z transakcji, dla której ubiega się o licencję. Dodatkowo wnioskodawca musi mieć rachunek inwestycyjny w UE, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii lub USA, ponieważ przeprowadzenie transakcji na rosyjskie konto nie jest możliwe. A otwarcie takiego konta bez zezwolenia na pobyt nie jest dopuszczalne.

Jak podaje belgijska platforma informacyjna Brussels Signal, w ubiegłym roku złożono 1214 wniosków o licencję, z czego 232 zostały przyznane. Najczęściej dotyczyły one inwestorów z podwójnym obywatelstwem – rosyjskim i europejskim. – Można by pomyśleć, że działam na rzecz osób zamożnych, jednak nie jest to prawdą. Obecne procedury faktycznie chronią ich interesy. Ja chcę, aby były bardziej dostępne – mówi Żanna Niemcowa.

Szanse dla poszkodowanych

Dziennikarka podkreśla, że najważniejsze jest uświadomienie skali problemu. Jej zdaniem europejscy urzędnicy często nie dostrzegają pełnych konsekwencji polityki sankcyjnej, a temat ten jest w mediach europejskich praktycznie pomijany.

Jako następny krok Niemcowa sugeruje, by przeprowadzić dokładną inwentaryzację zamrożonych aktywów i ustalić, które należą do prywatnych inwestorów nieobjętych sankcjami. Kolejnym krokiem powinno być wprowadzenie przez władze w Belgii i Luksemburgu uproszczonej procedury dla inwestorów, którzy nie posiadają środków na drogie wsparcie prawne. Niemcowa przyznaje jednocześnie, że prawdopodobnie skorzystają z tego jedynie osoby posiadające zezwolenie na pobyt lub obywatelstwo na Zachodzie. Wszyscy pozostali będą musieli czekać, aż wojna w Ukrainie się zakończy, zostaną zniesione sankcje, co może jeszcze długo potrwać.

Odpowiedzialność za zarządzanie zamrożonymi aktywami Centralnego Banku Rosji spoczywa na Komisji Europejskiej. Na pytanie DW dotyczące perspektyw majątku prywatnych inwestorów, przedstawiciel Komisji odmówił odpowiedzi, podkreślając jedynie, że mowa jest o „hipotetycznym scenariuszu”.

Wdrożenie takich środków byłoby trudne, ponieważ wymagałoby współpracy nie tylko z europejskimi, ale i amerykańskimi instytucjami. Choć zamrożone aktywa nie zostały ujawnione, wiadomo, że głównie chodzi o popularne wśród indywidualnych rosyjskich inwestorów amerykańskie papiery wartościowe. Według danych brokerów pod koniec 2021 roku największym zainteresowaniem cieszyły się akcje amerykańskich firm: Alphabet, Apple, Boeing, Intel, MetaTrader, Microsoft i Tesla oraz chińskich przedsiębiorstw Alibaba i Baidu.

Zwolnienie amerykańskich akcji wymaga uzyskania licencji od Office of Foreign Assets Control (OFAC) wchodzącego w skład amerykańskiego ministerstwa finansów, które nałożyło blokady na moskiewską giełdę oraz NSD. Według prawników reprezentujących rosyjskich inwestorów OFAC nie wydał dotychczas żadnej takiej licencji - podaje portal informacyjny RBC.

Artykuł ukazał się pierwotnie w Redakcji Rosyjskiej DW.

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Tuż przed unijnym szczytem w Brukseli kanclerz Niemiec Friedrich Merz był optymistą co do potencjalnego poparcia przez Radę UE planu zakładającego udzielenie Ukrainie 140-miliardowej pożyczki z zamrożonych rosyjskich aktywów. Ukraina musiałaby spłacić ją dopiero wtedy, gdy Rosja wypłaciłaby jej odszkodowania za szkody wojenne.

Ale po szczycie w niemieckich mediach dominuje rozczarowanie, pytany zaś o tę kwestię na konferencji po szczycie kanclerz mógł tylko powiedzieć, że aktywa pozostaną unieruchomione, a UE będzie dalej szukać sposobu, aby je wykorzystać, ale najważniejsze jest zapewnienie bezpiecznego finansowania Ukrainy w kolejnym roku.

Ekspert: Przejęcie rosyjskich aktywów to prawne ryzyko

Przywódcy UE potwierdzili bowiem wprawdzie gotowość wsparcia dla Ukrainy w latach 2026-2027 oraz przyjęli 19. pakiet sankcji na Rosję, ale porozumienia ws. aktywów nie ma. Sprawę odłożono do grudnia, kiedy to na kolejnym szczycie Rady przedstawiciele Komisji Europejskiej mają przedstawić rozwiązania wsparcia finansowego Ukrainy przez UE, w tym te uwzględniające dobranie się do rosyjskich pieniędzy leżących na kontach belgijskich instytucji finansowych.

To właśnie Belgia była dotychczas krajem hamującym te pomysły. I nie bez powodu.

– Zajęcie aktywów wiąże się z bardzo poważnym ryzykiem prawnym dla wiarygodności Belgii jako centrum finansowego. Dlatego premier Bart de Wever mówi: „Słuchajcie, nie jestem temu przeciwny, ale chcę mieć gwarancję, że jest to ryzyko, które podejmujemy wspólnie”. Ponadto nie chodzi tylko o aktywa zamrożone w Belgii, ale i w innych krajach. Jakoś nie słychać, żeby mówiły one coś o ich zajęciu – mówi DW Jim Cloos, były wysoki rangą urzędnik UE, który przez lata brał udział w przygotowywaniu szczytów Rady.

Pytany o moralny imperatyw odebrania pieniędzy agresorowi, aby pomóc ofierze, zgadza się, ale ostrzega, że szybkie decyzje, które na poziomie ludzkich emocji wydają się znakomite, później okazują się problemem.

– Nikt nie powiedział, że sam pomysł jest zły. Musimy jednak zastanowić się, jak to zrobić w inteligentny sposób, aby nie spowodować długoterminowego negatywnego efektu na naszą pozycję finansową nie w stosunku do Rosji, ale np. krajów Ameryki Łacińskiej lub Afryki – mówi Cloos. Dodaje, że, że patrzy na spotkania przywódców UE bardziej długoterminowo.

Ekspert: “Węgierskie ‘nie” bardziej problematyczne niż aktywa”

– To, że na jednym spotkaniu Rady nie załatwia się wszystkiego, a niektóre rzeczy się przesuwa, by później do nich powrócić, jest normalne. Każda Rada to etap ciągłego procesu i bardzo często coś, co się nie udało na jednym posiedzeniu, okazuje się sukcesem kolejnego. Liderzy mają zdecydować ws. aktywów Rosji w grudniu. Grudzień przyjdzie szybko – kwituje Cloos. Jego zdaniem problem aktywów zostanie rozwiązany, bo tak „działa Unia”.

– Raz za razem widzę, jak UE decyduje się przyjrzeć jakiejś sprawie po raz drugi, ale nigdy nie odstąpiła od swoich zobowiązań. Nie ma nic w konkluzjach Rady, co naprawdę mnie rozczarowuje. Bardziej problematyczny jest fakt, że jedno państwo członkowskie, Węgry, ponownie nie zgadza się z konkluzjami szczytu w sprawie Ukrainy – wskazuje weteran unijnej polityki, obecnie sekretarz generalny akademickiego think-tanku TEPSA.

Sankcje na Rosję: „w dobrym momencie”

Czy Wołodymyr Zełenski wyjechał z Brukseli zadowolony? Ukraiński prezydent ocenił sankcje – i europejskie, i amerykańskie – jako „kluczowe decyzje”. Od eksperta z jednego z czołowych brukselskich think-tanków słuszę w Brukseli, że choć USA i UE raczej sankcji nie koordynowały to ich niemal równoległe wprowadzenie zbiegło się z wizytą Zełenskiego w Brukseli i odwołaniem planowanego spotkania Trump-Putin w Budapeszcie.

Spotkania nie będzie, co oszczędzi Unii wewnętrznych walk – wskazuje rozmówca DW, świetnie zorientowany w meandrach unijnych instytucji i dynamice spotkań Rady. Ale mówiąc o 19. pakiecie sankcji, wskazuje na jego jasną i ciemną stronę.

UE znów pokazała, że przez trzy lata potrafi pozostać zjednoczona i podejmować jednomyślne decyzje w sprawie precyzyjnych uderzeń w rosyjską gospodarkę i jej aktorów. Z drugiej strony jednak wdrożenie 19. pakietu pokazuje, że osiemnaście poprzednich nie wywarło wystarczających efektów. Ekspert przyznaje jednak, że sankcje z samej swojej natury są elementem, w którym UE będzie zawsze o jeden krok za Rosją, która wszelkimi sposobami będzie próbowała ich unikać. Presja na Rosję wciąż jest zatem niewystarczająca, choć krok po kroku na jej gospodarce zaciskana jest pętla.

Klimat kontra gospodarka: przesunięcie wajchy na szczycie UE

UE na szczycie zajmowała się nie tylko rosyjską, ale i własną gospodarką. Zarówno kanclerz Niemiec, jak i polski premier Donald Tusk wspominali na swoich konferencjach o rozmowach w sprawie systemu handlu emisjami ETS-2. Pośrednio dotyczy on także gospodarstw domowych.

– Nie możemy dopuścić do silnego wzrostu cen na początku 2027 r. dla przemysłu europejskiego. Oznacza to, że będziemy szukać rozwiązań wraz z Komisją – mówił Friedrich Merz. Zaś premier Polski, który od dłuższego czasu walczył o spowolnienie wdrażania ETS-2, wyraźnie cieszył się z ustaleń szczytu – w dokumentach pojawiło się bowiem słowo „rewizja”. Państwa UE mogą teraz starać się zmienić, opóźnić lub złagodzić wejście w życie systemu. Jak wynika z rozmów DW na szczycie i z ekspertami ds. polityki UE, klimat w europejskich stolicach przechyla się na korzyść „wybicia zębów” temu systemowi.

Zdaniem jednego z naszych rozmówców nikt nie kwestionuje ostatecznego celu, jakim jest zeroemisyjność UE, panuje jednak zrozumienie, gdy kraje takie jak Polska pytają, jak dojść do tego celu rozsądnym kosztem. I pomysł rewizji, która umożliwi państwom członkowskim ocenę tego, na jakim są etapie w kontekście celu klimatycznego na 2040 rok, jest rozsądny.

ETS 2 do rewizji

Od ubiegłego roku w decyzjach UE widać strategiczne przesunięcie akcentów jeśli chodzi o relację celów klimatycznych i potrzeby zwiększania konkurencyjności unijnej gospodarki. Zielona transformacja jest zdaniem jednego z naszych rozmówców wciąż potrzebna, ale Europejczyków musi być na nią stać, a obecnie najwyraźniej tak nie jest, przede wszystkim ze względu na koszty społeczne, na co wskazywała choćby Polska.

Indagowany przez DW ekspert dodaje, że system ETS2 był od początku kontrowersyjny ze względu na prognozowane koszty dla gospodarstw domowych i przemysłu, czego dobrym przykładem jest planowany zakaz produkcji aut z silnikiem benzynowym w 2035 roku. Nasz rozmówca wskazuje, że na ten dobry sam w sobie cel europejski przemysł nie był gotowy – częściowo z winy polityków, a częściowo z winy własnej. Zielony Ład jest według naszego rozmówcy wciąż potrzebny, ale trzeba zaadaptować go do nowej sytuacji – jego koszty muszą być dla wszystkich akceptowalne.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

Samolot rozpoznawczy „Poseidon” lub „P-8”, jak nazywa się w żargonie wojskowym ten pozbawiony okien, pomalowany na szaro Boeing 737, ma przede wszystkim wykrywać rosyjskie okręty podwodne, które często wypływają z rosyjskiego portu Murmańsk na Północny Atlantyk. Podczas tego lotu demonstracyjnego nie zauważono żadnego okrętu podwodnego, ale niemiecki minister mógł zobaczyć, jak z Boeinga zrzucane są boje sonarowe, które mogą wykrywać odgłosy silników statków z odległości wielu kilometrów.

Minister obrony Boris Pistorius odwiedził (24.10.2025) eskadrę samolotów rozpoznawczych w północnej Szkocji. Z Lossiemouth wyruszył na lot rozpoznawczy nad północnym Atlantykiem. Będąc na pokładzie Boeinga 737 Royal Air Force niemiecki minister obrony mógł zobaczyć, jak za pomocą bardzo czułych radarów i sonarów wykrywa się rosyjskie okręty podwodne i podejrzane statki.

– Znajdujemy się dość nisko, na wysokości około 300 metrów, i widzieliśmy statki kołyszące się na wysokich falach – relacjonował dla DW po dwugodzinnym locie z niemieckim pilotem w kokpicie.

Polowanie na rosyjskie okręty podwodne

Marynarka wojenna Niemiec otrzyma osiem takich nowoczesnych latających systemów rozpoznania i monitorowania. Brytyjskie Królewskie Siły Powietrzne, norweska marynarka wojenna i amerykańska marynarka wojenna są już w nie wyposażone. Państwa NATO chcą wspólnie patrolować północny Atlantyk i Morze Bałtyckie z baz lotniczych Lossiemouth, Keflavik na Islandii i Nordholz w Niemczech.

– Ustaliliśmy, że Royal Air Force i niemieckie siły morskie będą w przyszłości wspólnie ścigać rosyjskie okręty podwodne. Z Lossiemouth będzie chronione bezpieczeństwo europejskie i NATO – powiedział brytyjski minister obrony John Healey po rozmowie ze swoim niemieckim kolegą.

Według przekazanych przez oficerów NATO informacji w ostatnich latach znacznie wzrosła aktywność rosyjskich okrętów podwodnych, z których część jest napędzana energią atomową i uzbrojona w broń jądrową. – Stanowi to zagrożenie strategiczne – powiedział oficer, który pragnie pozostać anonimowy. W czasie pokoju okręty podwodne mogą pływać w wodach międzynarodowych. Ponieważ nie mają one na pokładzie transponderów, trudno jest ustalić ich położenie.

W związku z tym sojusz NATO utworzył sieć systemów nadzoru, której podstawą są samoloty rozpoznawcze. Chodzi przede wszystkim o ustalenie, jak blisko do wybrzeży państw NATO zbliżają się Rosjanie, a także o przepływanie przez ich okręty przez wody terytorialne. W czasie wojny samoloty P-8 mogą być również wykorzystywane do zwalczania okrętów podwodnych. Mogą one wystrzeliwać torpedy brytyjskiej konstrukcji.

Rosja dysponuje podobnymi, ale przestarzałymi systemami wykrywania okrętów podwodnych państw NATO pływających po Północnym Atlantyku lub Morzu Bałtyckim. Jak twierdzi ów oficer, podobnie jak w wielu innych dziedzinach wojskowości, jest to niekończąca się „gra w kotka i myszkę” z zastosowaniem coraz nowszych środków.

Więcej zadań dla Europejczyków w NATO

W Islandii stacjonują amerykańskie okręty podwodne. Na razie. Pozostałe kraje nadbrzeżne Atlantyku Północnego obawiają się, że Stany Zjednoczone mogą w przyszłości zmniejszyć liczbę swoich jednostek. Zadanie to mają przejąć europejskie państwa NATO.

– NATO musi stać się bardziej europejskie, aby pozostać transatlantyckie – takie przesłanie przekazał Boris Pistorius w Lossiemouth. – To nasze przesłanie skierowane zarówno do Donalda Trumpa, jak i do Władimira Putina, ale o różnym charakterze. Prezydentowi USA należy dać do zrozumienia, że Europejczycy przejmują większą odpowiedzialność, a prezydentowi Rosji, że NATO zawsze może znaleźć jego okręty.

Po locie próbnym niemiecki minister obrony zwrócił uwagę, że nie chodzi tu tylko o rosyjskie okręty podwodne. Można również wykrywać frachtowce, tankowce i kutry rybackie zbliżające się do podmorskich kabli, rurociągów lub morskich farm wiatrowych.

– Chodzi również o infrastrukturę krytyczną, o wykrywanie podejrzanych statków. Dzisiaj na pokładzie samolotu mogłem się przekonać, jak wysoka jest rozdzielczość i jakość aparatury, w jaką jest on wyposażony – zaznaczył Boris Pistorius. – Tak więc nie jest to tylko coś, co warto jest mieć do dyspozycji, ale coś, co oznacza większe bezpieczeństwo dla naszego kraju i terytorium całego sojuszu.

Więcej wysiłków na rzecz Ukrainy i własnej obrony

Obaj ministrowie obrony zapowiedzieli, że Niemcy i Wielka Brytania rozszerzą współpracę w zakresie sił powietrznych w dziedzinie technologii dronów jak również w wyposażeniu sił lądowych. W ramach inicjatywy NATO wspólnie opracowywana jest precyzyjna rakieta dalekiego zasięgu, która ma być w stanie odpowiednio wcześnie odeprzeć rosyjskie ataki rakietowe i lotnicze.

Wielka Brytania i Niemcy chcą nadal wspierać Ukrainę, szkolić jej żołnierzy i dostarczać broń, jak jasno stwierdził brytyjski minister Healey. Oba te kraje przodują obecnie w „koalicji chętnych”. – Mamy zobowiązania o wartości 50 miliardów funtów (57 miliardów euro), ale to musi być więcej – powiedział minister Healey w Lossiemouth.

Boris Pistorius z zadowoleniem przyjął nowe sankcje nałożone na Rosję przez Unię Europejską i Stany Zjednoczone. Niemiecki minister podchodzi jednak sceptycznie do zapowiedzi Donalda Trumpa. Takie zapowiedzi były już w przeszłości, ale nic się nie wydarzyło.

– Nie boimy się. Pilnie musimy zintensyfikować nasze wysiłki, zjednoczyć się i dać jasno do zrozumienia, że jesteśmy zdolni i gotowi do obrony – podkreślił. Zakup samolotów Poseidon dla niemieckiej marynarki wojennej to tylko niewielka część tych działań. Budżet niemieckiego ministerstwa obrony ma wzrosnąć do 2029 roku do 150 miliardów euro, czyli ponad dwukrotnie.

Artykuł ukazał się pierwotnie na stronach Redakcji Niemieckiej DW.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

W obliczu szybkiego rozprzestrzeniania się ptasiej grypy i narastających obaw o szkody gospodarcze, hodowcy drobiu naciskają na skuteczniejszą ochronę swoich stad. „Najważniejsze jest powstrzymanie wirusa, ochrona zwierząt i ograniczenie strat” – podkreślił Georg Heitlinger z Badenii-Wirtembergii, przedstawiciel lokalnego związku hodowców drobiu. Zaapelował o wprowadzenie ogólnokrajowego obowiązku trzymania drobiu w zamknięciu. Oznaczałoby to, że zwierzęta hodowlane, takie jak drób z wolnego wybiegu, musiałyby być przetrzymywane w zamkniętych kurnikach.

Rosną obawy przed brakami w zaopatrzeniu

Centralny Związek Niemieckiego Drobiarstwa (ZDG) ostrzega, że w przypadku nieskutecznego powstrzymania wirusa ptasiej grypy mogą pojawić się braki w dostawach jaj i mięsa drobiowego. Prezes ZDG, Hans-Peter Goldnick, wskazał w rozmowie z siecią redakcji RND, że konieczne są obecnie: debata nad strategiami szczepień, ujednolicone zmiany w prawie UE dotyczącym chorób zwierząt oraz jasne zasady w zakresie handlu międzynarodowego. Aktualnie inne kraje nie zgadzają się na import produktów z drobiu poddanego szczepieniom.

„Jeśli liczba przypadków ptasiej grypy pozostanie wysoka, a władze nie podejmą działań, konsekwencje mogą być tak poważne, że w kraju zabraknie jaj i mięsa drobiowego” – ostrzegał rzecznik związku. Podkreślił jednak, że sytuacja na razie nie osiągnęła poziomu krytycznego.

Zabite ponad 200 tys. ptaków

Ptasia grypa w Niemczech występuje przez cały rok, ale wraz z jesienną migracją ptaków rozprzestrzenianie się wirusa nabiera tempa. Według oceny Instytutu Friedricha Loefflera (FLI), federalnego instytutu badawczego ds. zdrowia zwierząt, rozprzestrzenianie się ptasiej grypy osiągnęło w Niemczech dotąd niespotykany poziom, szczególnie u żurawi.

Instytut szacuje, że tej jesieni w wyniku ognisk ptasiej grypy w gospodarstwach uśpiono i zutylizowano już ponad 200 tys. kur, gęsi, kaczek i indyków. FLI nie wyklucza, że rozprzestrzenianie się wirusa może osiągnąć podobną skalę jak cztery lata temu. Podczas jednej z dotychczas najcięższych epidemii w Niemczech zimą 2020/21, według doniesień fachowej prasy, w całym kraju uśpiono ponad dwa miliony zwierząt.

Kolejne doniesienia o ogniskach choroby

W tym roku, według rzeczniczki FLI, w całych Niemczech odnotowano ogniska ptasiej grypy w 50 farmach drobiu, z czego 26 tylko w październiku. Liczba prewencyjnie uśpionych zwierząt wahała się od 5 tys. do 93 tys. Regularnie napływały nowe raporty. „Prawdopodobnie potrwa to jeszcze przez pewien czas, ponieważ szczyt migracji ptaków jeszcze przed nami” – dodała rzeczniczka.

Za nosicieli ptasiej grypy uważa się chore dzikie ptaki, które zatrzymują się po drodze do zimowisk na południu. Choroba ta często kończy się śmiercią u zakażonych zwierząt.

W tym roku szczególnie dotknięte chorobą są żurawie, ale wirus wysoce zjadliwego typu H5N1 został również potwierdzony u innych gatunków, takich jak dzikie gęsi i kaczki.

Brandenburgia: dramatyczne wymieranie żurawi

Tymczasem nieprzerwanie trwa wymieranie żurawi w północno-zachodniej części Brandenburgii. Szacuje się, że do tej pory padło około 1200 ptaków – powiedział starosta powiatu Ostprignitz-Ruppin, Rald Reinhardt w radiu RBB-Inforadio.

„Producentom w regionie wprowadzono zakazy handlu: ani jaja, ani mięso nie mogą trafić do sprzedaży” – podkreślił. W skrajnym przypadku może to skutkować wyższymi cenami jaj i mięsa dla konsumentów.

Według niego obecna sytuacja „jest przygnębiająca”. Wolontariusze na miejscu są bezradni. Zbieranie padłych ptaków nie tylko prowadzi do fizycznego wyczerpania, lecz jest też dużym obciążeniem psychicznym.

Strukturalne niedociągnięcia

Zdaniem frakcji Zielonych w Bundestagu epidemia ptasiej grypy obnaża słabości masowej hodowli zwierząt.

„To, że wirus stanowi tak poważne zagrożenie ekonomiczne dla wielu gospodarstw drobiowych, pokazuje fundamentalny, strukturalny problem: kurniki są zbyt duże i przeludnione” – podkreśliła Zoe Mayer, rzeczniczka ds. żywności, rolnictwa i regionalnych spraw oraz pełnomocniczka ds. ochrony zwierząt.

Obecnie na bardzo ograniczonej przestrzeni może być utrzymywanych łącznie kilkadziesiąt tysięcy zwierząt. W przypadku wystąpienia zarazy konieczne może być wówczas uśmiercenie ogromnej liczby osobników.

(DPA,ARD/jar)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Od stycznia do września tego roku do ich krajów pochodzenia deportowano 17 651 osób – poinformowało niemieckie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w odpowiedzi na zapytanie klubu poselskiego Lewicy.

W pierwszych trzech kwartałach 2024 roku liczba deportacji wyniosła 14 706. W tym samym okresie w 2023 roku odnotowano 12 042 przypadków oraz 9567 w 2022 roku.

Zgodnie z informacjami zawartymi w odpowiedzi rządu w bieżącym roku najczęściej deportowani byli obywatele Turcji i Gruzji – odpowiednio 1614 i 1379 osób. W dalszej kolejności znalazły się kraje takie jak Hiszpania, Francja, Serbia, Bułgaria i Albania. Jako pierwsza poinformowała o tym gazeta „Neue Osnabrücker Zeitung”.

Około 20 procent deportowanych stanowiły dzieci i młodzież (3095 z 17 651). W grupie osób starszych jedynie 54 osoby miały więcej niż 70 lat.

Bez zahamowań

Clara Bünger, posłanka partii Lewica, ostro skrytykowała obecną sytuację, nazywając ją konsekwencją nieludzkiej polityki. „Władze niemal już prawie nie mają zahamowań, gdy chodzi o podnoszenie liczby deportacji” – mówiła. W Turcji, jak przypomina posłanka, „represjonowani są lewicowcy, Kurdowie i opozycjoniści”, a mimo to niemiecki rząd nie widzi przeszkód w odsyłaniu tam osób. „Ta polityka uderza w godność człowieka, sieje strach wśród osób z niepewnym statusem pobytu i w żaden sposób nie sprawia, by życie w Niemczech było lepsze lub bezpieczniejsze” – podkreśliła Bünger.

Partie CDU/CSU i SPD w swojej umowie koalicyjnej postawiły sobie za cel znaczne zwiększenie liczby deportacji. W tym kontekście planowane są zmiany prawne, które budzą kontrowersje. Koalicja zamierza m.in. zlikwidować obowiązkowego adwokata przy zatrzymaniach w związku z deportacją. Policja ma dostać więcej uprawnień, a osoby uznane za zagrożenie lub sprawcy poważnych przestępstw będą mogli trafiać do stałego aresztu do momentu wydalenia. W związku z tym planowane jest też znaczące zwiększenie liczby miejsc w ośrodkach deportacyjnych.

Wkrótce deportacje do Afganistanu?

Rząd planuje w najbliższym czasie deportację afgańskich sprawców przestępstw. Według informacji ministra spraw wewnętrznych, Alexandra Dobrindta, negocjacje z władzami talibskimi w Afganistanie dotyczące deportacji są niemal zakończone. Negocjacje z talibami budzą jednak kontrowersje, ponieważ rząd federalny nie utrzymuje z nimi oficjalnych stosunków dyplomatycznych.

Talibowie sprawują władzę w Afganistanie od sierpnia 2021 roku i pozostają w międzynarodowej izolacji ze względu na naruszanie praw człowieka, w szczególności praw kobiet.

(AFP/ARD Tagesschau/jar)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Od momentu wejścia w życie ustawy o samostanowieniu rok temu ponad 11 tys. osób w największych niemieckich miastach zmieniło wpis dotyczący płci. Wynika to z ankiety przeprowadzonej przez agencję prasową EPD wśród 20 największych miast i stolic krajów związkowych w Niemczech. Ustawa o samostanowieniu obowiązuje w Niemczech od 1 listopada 2024 roku.

Niepełne dane

W kwietniu 2024 roku Bundestag przyjął ustawę o samostanowieniu, ułatwiającą osobom transpłciowym i interseksualnym zmianę wpisu o płci w metryce. Nowa ustawa – która zastąpiła tę o transseksualizmie, postrzeganą jako dyskryminującą – weszła w życie 1 listopada 2024. Jednak już w sierpniu można było złożyć wniosek o zmianę wpisu dotyczącego płci, który nabierał mocy prawnej natychmiast po wejściu przepisów w życie.

Większość wniosków została zarejestrowana w Berlinie, gdzie około 2400 osób zmieniło wpis dotyczący płci. W Hamburgu wprowadzono łącznie około 900 zmian, w Monachium i Kolonii po prawie 700. We Frankfurcie ponad 440 osób zdecydowało się na zmianę płci, w Düsseldorfie 300.

W stosunku do liczby mieszkańców najwięcej zmian dokonano w Lipsku. Tutaj, przy ponad 900 skutecznych wnioskach, odnotowano 151 zmian na 100 tys. mieszkańców. Następne są Hanower (98) i Bonn (86).

Nie wszystkie miasta mogły podać dane dotyczące częstotliwości wniosków o zmianę. Jednak z odpowiedzi na ankietę EPD wynika, że istnieje niewielka tendencja, zgodnie z którą osoby wcześniej określane jako kobiety częściej zmieniają wpis dotyczący płci. Najczęściej występowała zmiana z płci żeńskiej na męską. Rzadziej osoby zmieniały wpis na „różnorodny” lub „bez wpisu”.

Wnioski są rzadko odrzucane

Od sierpnia 2024 roku osoby, które chcą zmienić wpis dotyczący płci, mogą złożyć wniosek w urzędzie stanu cywilnego. Po upływie trzech miesięcy i maksymalnie sześciu miesięcy od złożenia wniosku osoby zainteresowane mogą złożyć w urzędzie stanu cywilnego oświadczenie, które zostanie poświadczone. Oświadczenia muszą być przekazane do urzędu stanu cywilnego miejsca urodzenia.

Liczba oświadczeń w prawie wszystkich miastach jest jeszcze wyższa, ponieważ właściwy był inny urząd stanu cywilnego. Na przykład w urzędzie stanu cywilnego w Norymberdze weszło w życie 290 oświadczeń, ale tylko 138 osób złożyło tam swoje oświadczenie. Jednocześnie w Norymberdze przyjęto 259 oświadczeń i przekazano je do innych urzędów stanu cywilnego.

Zgłoszenia są rzadko odrzucane. Fakt, że nie wszystkie zgłoszone zmiany zostają wprowadzone, wynika częściowo z tego, że wnioskodawcy nie dotrzymują terminu. Urzędy stanu cywilnego rzadko odrzucają zgłoszenia; na przykład dlatego, że nowe imiona nie pasowały do zmienionej płci, zawierały niedozwolone znaki specjalne lub brakowało zgody przedstawiciela ustawowego.

Rząd zamierza poddać ocenie ustawę o samostanowieniu. Ministerstwo Rodziny poinformowało agencję epd, że obecnie przeprowadzana jest ankieta wśród wszystkich niemieckich urzędów stanu cywilnego. Rząd szacuje liczbę wniosków na średnio 4000 rocznie. Należy się spodziewać początkowego wzrostu liczby zgłoszeń, ponieważ wiele osób czekało na wejście ustawy w życie.

Ustawa o samostanowieniu ułatwia osobom transpłciowym, interseksualnym i niebinarnym zmianę wpisu dotyczącego płci w rejestrze stanu cywilnego oraz imion. Ustawa zastąpiła ustawę o transseksualizmie z 1980 roku, która była częściowo postrzegana jako dyskryminująca.

(EPD/jak)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Związki Niemców z Kościołem słabną – wynika z badania przeprowadzonego przez grupę badawczą Weltanschauungen in Deutschland (fowid), które zostało przedstawione w sobotę (25.10.2025) w Berlinie i zostanie opublikowane w przyszłym tygodniu. Tylko 39 procent członków Kościoła – obecnie już jako dorośli – ponownie przystąpiłoby do Kościoła. W 2005 roku było to jeszcze 62 procent. W ramach badania instytut Mentefactum przeprowadził ankietę wśród około 1000 członków Kościoła.

Życie bez Kościoła

Podczas gdy w 2005 roku 36 procent respondentów twierdziło, że „na pewno” przystąpi do Kościoła w wieku dorosłym, w 2025 roku odsetek ten spadł do zaledwie 16 procent. Zamiast tego przeważa sceptycyzm: ponad połowa (53 procent) wiernych skłania się obecnie ku życiu bez Kościoła; 33 procent uważa za „prawdopodobne”, a 20 procent za „pewne”, że nie przystąpi ponownie do Kościoła.

Ludzie stają się członkami Kościoła poprzez chrzest. Zarówno w Kościele katolickim, jak i ewangelickim w Niemczech chrzest dzieci w pierwszych miesiącach życia jest regułą.

Między wyznaniami występują niewielkie różnice w przywiązaniu do Kościoła. Katolicy są nieco bardziej przywiązani do swojego Kościoła: 41 procent ponownie przystąpiłoby do niego, podczas gdy wśród członków Kościoła Ewangelickiego w Niemczech (EKD) odsetek ten wynosi 36 procent.

Uderzająca jest zmiana między płciami: podczas gdy w 2005 roku dwie trzecie kobiet (66 procent) i 56 procent mężczyzn ponownie wybrałoby swój Kościół, w 2025 roku odsetek ten wynosi tylko 36 procent kobiet i 43 procent mężczyzn.

Bez Caritas i Diakonii: większość opuściłaby Kościół

Bez działalności społecznej Caritas i Diakonii wielu wiernych odwróciłoby się od Kościoła. Nowe badanie pokazuje, że dla większości osób zaangażowanie na rzecz potrzebujących ma duże znaczenie dla ich przynależności do Kościoła.

Gdyby kościoły nie wykorzystywały swoich dochodów z podatku kościelnego lub wykorzystywały je w niewielkim stopniu na cele społeczne, takie jak Caritas i Diakonia, dla zdecydowanej większości niemieckich członków kościoła byłby to powód do opuszczenia kościoła.

Według wyników badania dwie trzecie (66 procent) członków Kościoła twierdzi, że byłby to dla nich powód do wystąpienia z Kościoła – dla połowy z nich „na pewno”, dla drugiej połowy „prawdopodobnie”. Około jedna czwarta (24 procent) pozostałaby w takim przypadku wierna Kościołowi.

Dla porównania, w podobnym badaniu przeprowadzonym w 2005 r. 50 proc. respondentów stwierdziło, że pozostaną członkami swojego kościoła, nawet jeśli wydatki na cele socjalne zostaną wyeliminowane. 47 proc. stwierdziło, że odejdą, jeśli kościół będzie zapewniał niewielkie wsparcie na cele socjalne.

(KNA/jak)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Unia Europejska zamierza skończyć z importem rosyjskiego gazu skroplonego 1 stycznia 2027 r. To dobra i zła wiadomość. Dobrze, że finansowanie rosyjskiego imperializmu zostanie mocno zredukowane. Źle, że Władimir Putin będzie mógł przez jeszcze 14 miesięcy finansować swoje ludobójstwo w Ukrainie” – pisze Konrad Schuller w komentarzu „Pieniądze, krew i gaz Putina”, opublikowanym w gazecie „Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung” (FAS).

UE: największy odbiorca gazu

Import gazu z Rosji spadł co prawda od 2022 r. o 89 proc., ale opłaty za pozostałe dostawy, przede wszystkim za gaz skroplony dostarczany statkami z Syberii, nadal zasilają rosyjski budżet. UE pozostaje do dziś największym odbiorcą skroplonego gazu z Rosji, wyprzedzając Chiny i Japonię. W pierwszej połowie 2025 r. europejscy klienci kupili znacznie więcej tego gazu z Rosji niż przed rokiem.

Powołując się na dane Greenpeace, „FAS” podał, że rosyjski eksporter Jamal LNG sprzedał w pierwszych trzech latach wojny z Ukrainą gaz skroplony za 34 mld euro, odprowadzając do kasy państwa w formie podatków 8,15 mld euro. Można za to kupić 271000 dronów dalekiego zasięgu, prawie 2700 czołgów T-90M lub 9,5 mln pocisków artyleryjskich kalibru 152 milimetry.

Autor zastrzegł, że podane liczby dotyczą łącznych wpływów Rosji z importu gazu. Jednak co najmniej dwie trzecie tej sumy przypada na Europę.

„Przede wszystkim Francja, Hiszpania, Belgia i Holandia sprawiają wrażenie uzależnionych od rosyjskiego gazu. Z danych podanych przez Greenpeace wynika, że te kraje od 2022 r. przekazały więcej pieniędzy Rosji, niż wydały na bilateralną pomoc dla Ukrainy” – podkreślił Konrad Schuller.

„Krwawy paradoks”

Zdaniem „FAS” rola Niemiec wcale nie jest lepsza; przedsiębiorstwo państwowe SEFE, które zastąpiło upaństwowiony w 2022 r. rosyjski koncern Gazprom Germania, tylko w tym roku zorganizowało 50 dostaw rosyjskiego gazu skroplonego z Arktyki, o szacowanej wartości dwóch miliardów euro.

Rządy krajów UE, ze strachu przed krótkoterminowymi problemami – wzrostem cen energii, inflacją, recesją i ewentualnymi karami za zerwanie umów – są przeciwne natychmiastowemu przerwaniu dostaw.

„Klienci rosyjskiego gazu w UE opłacają nie tylko żołnierzy Putina, ale również tych, którzy torturują i gwałcą, a także drony i armie trolli prowadzących wojnę hybrydową przeciwko Europie” – pisze Konrad Schuller.

Kraje UE przeznaczają równocześnie miliardy euro na pomoc dla Ukrainy. „Krwawym paradoksem” jest to, że UE finansuje zarówno sprawców jak i ofiary tej przestępczej wojny. Każde euro, które Europa kupując nadal tani rosyjski gaz rzekomo oszczędza, wydawane jest natychmiast na powstrzymanie terroru, który możliwy jest tylko dzięki tym pieniądzom – pisze w konkluzji Konrad Schuller w „FAS”.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

W agendzie ostatniego szczytu UE (22.10.2025) znalazła się kwestia wykorzystania zamrożonych w Brukseli rosyjskich aktywów. Pytany o to kanclerz Niemiec Friedrich Merz wyraził optymizm co do potencjalnego poparcia przez Radę UE jego planu, który zakłada udzielenie Ukrainie 140-miliardowej pożyczki z tych zamrożonych aktywów. Ukraina musiałaby spłacić ją dopiero wtedy, gdy Rosja wypłaciłaby jej odszkodowania za szkody wojenne. Plan się jednak nie powiódł.

„Po kilku miesiącach urzędowania kanclerz Niemiec na europejskiej scenie prezentuje model zachowań dobrze znany z polityki krajowej. Friedrich Merz przyciąga uwagę mediów, inicjuje nowe projekty i nie zapomina podkreślać, że to jego zasługa. Ale efekty są jednak niewielkie” – konstatuje „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. Gdy Merz miesiąc temu zaproponował skomplikowany pomysł wykorzystania rezerw rosyjskiego banku centralnego na pomoc dla Ukrainy, miał on zostać na ostatnim szczycie przekształcony w jasny mandat dla Komisji Europejskiej. Tymczasem UE jest o wiele dalej od osiągnięcia tego celu niż jeszcze cztery tygodnie temu. (…) Jak pisze dalej dziennik z Frankfurtu: „Oczekuje się, że Niemcy, a zatem Merz, będą odgrywać rolę przywódczą w UE. Jeżeli jednak jego aktywność ogranicza się do pozornych gestów pozbawionych konkretnych efektów, w Brukseli zyskuje on opinię kanclerza od ogłoszeń, a nie działań”.

Zmarnowana szansa

Jak ocenia dziennik regionalny „Kölner Stadt-Anzeiger”: „Wielka szkoda, że UE w tym tygodniu nie udało się znaleźć sposobu na uwolnienie zamrożonych rosyjskich aktywów. To mogłoby być mocne przesłanie dla Kremla. UE miała szansę jasno pokazać, że kontynent europejski nie zgadza się na rewizjonistyczne i imperialne poczynania Władimira Putina i stawia im zdecydowany opór. Szansa ta została zmarnowana, przynajmniej na razie. Po szeregu niejednoznacznych i zmiennych działań w próbach mediacji pokojowej, prezydent USA Donald Trump najwyraźniej stracił cierpliwość – ogłosił sankcje wobec największych rosyjskich koncernów naftowych, Rosnieftu i Łukoilu. To był zdecydowany krok ze strony Trumpa. Tym boleśniejsze jest to, że UE zawiodła w momencie, gdy prezydent USA podejmuje działania przeciwko Putinowi”.

W innym tonie komentuje „Reutlinger General-Anzeiger” pisząc: „Globalny system finansowy opiera się w dużej mierze na zaufaniu, że powierzone bankom środki są tam bezpiecznie przechowywane. Politycznie motywowane wywłaszczenie zagranicznego majątku państwowego mogłoby poważnie zachwiać tym zaufaniem. Gdyby Unia Europejska, jako obrończyni zasad praworządności na arenie międzynarodowej, otworzyła tę puszkę Pandory, mogłoby to stać się niebezpiecznym precedensem. Obawy przed ingerencją państwa mogłyby znacząco osłabić gotowość zagranicznych firm do inwestowania w Unii Europejskiej. Szczególnie niemiecka gospodarka, silnie powiązana z rynkami międzynarodowymi, musiałaby w przyszłości obawiać się ryzyka utraty miliardowych inwestycji w krajach, z którymi mogłoby dojść do napięć dyplomatycznych. Po uruchomieniu określonego procesu politycznego lub gospodarczego jego zatrzymanie staje się niezwykle trudne”.

Obawy nie tylko w Berlinie i Paryżu

Z kolei dziennik „Rhein-Neckar-Zeitung” z Heidelbergu jest zdania, że „Jeśli wywłaszczenie okaże się niemożliwe z przyczyn prawnych, albo z obawy przed ogromnym ryzykiem gospodarczym, koszt odbudowy zniszczonej wojną Ukrainy spadnie na barki Europy. I właśnie tego najbardziej boją się rządy w Berlinie, Paryżu, a już szczególnie w mniejszych krajach Unii. Wojna Putina ze wszystkimi jej konsekwencjami poważnie osłabiła wzrost gospodarczy w Europie. Ceny energii gwałtownie wzrosły, doszło do załamania rynków, trzeba było przyjąć uchodźców wojennych, a także zamówić broń w dotąd niewyobrażalnych ilościach. Chociaż Putin może w wyniku kolejnych pakietów sankcji znaleźć się w kłopotach gospodarczych, Europa jest nimi dotknięta już teraz”.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na Facebooku! >>

DW: Kiedyś niemiecka gospodarka była wzorem, ale od jakiegoś czasu stanęła w miejscu, a kłopoty z tego powodu mają nie tylko Niemcy. Pojawiają się wątpliwości, co do ich wiodącej roli w Europie. Skąd to się wzięło?

Matthias Bauer*: – Rzeczywiście, eksperci spoza Niemiec patrzą raczej pesymistycznie na rolę Niemiec w Europie w nadchodzących latach.

Ja sam też uważam, że w Niemczech sporo zasługuje na krytykę. Mamy bardzo rozbudowany sektor publiczny, który przez ostatnich dziesięć lat więcej konsumował niż inwestował. Widzimy duże luki inwestycyjne na obszarach infrastruktury drogowej i kolejowej, ale także edukacji, budownictwa mieszkaniowego, czy w takich kluczowych dziedzinach, jak cyfryzacja, ochrona klimatu i polityka środowiskowa. Rządzący będą musieli stawić czoła tym wyzwaniom, ale dojść do konsensusu i osiągnąć sukces nie będzie łatwo, bo konieczne jest podjęcie bolesnych działań.

Innym ważnym tematem jest polityka społeczna. W Niemczech mamy państwo socjalne. Przez wiele lat żyliśmy ponad stan. Teraz trwa jego korekta i pozostaje odczekać, jaki będzie ostateczny wynik.

Czy kanclerz Friedrich Merz może znacząco zmienić politykę gospodarczą Niemiec, skoro rządzi razem z SPD?

Mechanizm korygujący już istnieje. Ma ograniczyć biurokrację, zmniejszyć ulgi podatkowe i doprowadzić do przebudowy systemu opieki społecznej. Otwartym pozostaje pytanie, czy to wystarczy, żeby powstrzymać odpływ krwi z niemieckiego przemysłu.

Obawiam się, że tak raczej nie będzie, ponieważ mamy do czynienia z wielkimi, globalnymi zawirowaniami. Ludzie i przedsiębiorstwa w Azji i Ameryce Łacińskiej są gotowi pracować więcej za mniejsze pieniądze. Dlatego spora część rozwoju gospodarczego i technologicznego rozgrywa się poza Europą.

Bo w Niemczech byłoby to zbyt drogie?

Niemcy jako miejsce prowadzenia działalności gospodarczej charakteryzują wysokie wynagrodzenia i pozapłacowe koszty pracy, po części droga energia, a także biurokracja, która wynika nie tylko z uwarunkowań krajowych, ale i z niezwykle silnej fragmentacji prawnej na europejskim rynku wewnętrznym.

Ten rynek opiera się na trzech zasadach: swobodzie przedsiębiorczości (czyli wyboru kraju prowadzenia działalności gospodarczej – przyp.), braku ceł i daleko idącym uznawaniu produktów, co znaczy, że jeśli jakiś produkt jest dopuszczony do obrotu w jednym kraju członkowskim Unii, może być również sprzedawany w innym kraju unijnym. Poza tym nie mamy zbyt wiele wspólnego rynku wewnętrznego.

Ma pan na myśli usługi?

Tak, to ten klasyczny obszar. Prawie wszystkie usługi podlegają regulacjom krajowym. Ale jeszcze gorzej jest z przepisami, które dotyczą wszystkich przedsiębiorstw, niezależnie od tego, gdzie prowadzą działalność. Mam na myśli kwestie opodatkowania, rynku pracy, ochrony danych osobowych czy ogólnej ochrony konsumentów. W tym zakresie obowiązują z reguły przepisy krajowe, chronione przez państwa członkowskie, niezależnie od tego, czy są to kraje małe, czy duże. To obejmuje również zachowanie kompetencji.

Zaliczyłby pan również do tego Zielony Ład?

Przepisy dotyczące ochrony środowiska i klimatu są także przeważnie krajowe. Mamy wiele dyrektyw, które muszą zostać wdrożone do prawa narodowego. To ma nawet sens. Ale jednocześnie wszystkie państwa członkowskie trwają przy swoich własnych regulacjach. A ja siebie pytam, czy to jest jeszcze uzasadnione.

Dlaczego?

Myślę, że ludziom w Europie jest wszystko jedno, czy robią zakupy zgodnie z polską ustawą o ochronie konsumentów, czy z niemiecką. To samo dotyczy ochrony danych. Preferencje są tu raczej takie same, inaczej niż na obszarach, które nie mają bezpośredniego znaczenia dla gospodarki, jak prawo karne czy aborcyjne. To obszary mające silne zabarwienie polityczne, gdzie być może nie należy dążyć do harmonizacji. Dotyczy to również stawek podatkowych pobieranych w państwach członkowskich.

Jednak już przy obliczaniu jednolitej podstawy opodatkowania można by współpracować znacznie bliżej i zgodzić się na jakąś regulację europejską. Istnieje interesująca inicjatywa o nazwie 28. system prawny. Z nią wiążę pewne nadzieje. Chodzi bowiem o harmonizację i ułatwienia przy zakładaniu przedsiębiorstw w całej Europie.

Co na tym polu mogłyby zrobić kraje Europy Środkowej i Wschodniej?

Mogą próbować tworzyć warunki ramowe, które stymulowałyby konkurencję. Na przykład niskie podatki nie tylko dla przedsiębiorstw, ale i pracowników, żeby zatrzymać w kraju lub do niego przyciągnąć ludzi naprawdę zdolnych.

Byłbym też zdecydowanie za tym, żeby dążyć do harmonizacji prawnej na wszystkich obszarach, które są ważne dla firm zajmujących się handlem transgranicznym. Czyli zharmonizować wszystkie horyzontalne przepisy dotyczące podatków, rynku pracy, prawa kontraktowego, które dotyczą wszystkich przedsiębiorstw. Można to zrobić elegancko, poprzez 28. system prawny.

Jeśli dobrze rozumiem, mówi pan „więcej Europy, mniej państw narodowych”?

Opowiadam się za większą rolą Europy i zmniejszeniem kompetencji państw narodowych we wszystkich obszarach, które są ważne dla przedsiębiorstw chcących prowadzić działalność transgraniczną lub inwestować za granicą.

Wróćmy jeszcze do polityki klimatycznej. Coraz głośniej słychać żądania, by Unia Europejska zrewidowała jej cele. Ale czy wtedy nie zagrozi to całemu europejskiemu przemysłowi, tak jak chińska konkurencja w branży samochodów elektrycznych?

Być może. Nie widzę powodu, dla którego rząd miałby chronić stare gałęzie przemysłu. Należy zapewnić jak największą swobodę gospodarczą i starać się nie dyskryminować żadnej branży, jak miało to po części zdarzyło się w przemyśle motoryzacyjnym. Ja bym tego jednak nie potępiał.

Obserwujemy ogromny postęp w rozwoju energii odnawialnej w Niemczech. Koszty energii są wysokie, to prawda. Ale wcześniej były sztucznie zaniżane, ponieważ dostawaliśmy ogromne ilości taniego gazu z Rosji.

Poza tym koszty energii są wielkim tematem dla branż energochłonnych: hutniczej, chemicznej, papierniczej czy cementowej. Jednak dla dużej części gospodarki nie odgrywają one większej roli. Ważniejsze są raczej płace i pozapłacowe koszty pracy.

Druga kwestia: nie potrzebujemy polityki energetycznej, która chroni klimat. Potrzebujemy polityki energetycznej niezależnej od takich bogatych w surowce i autokratycznie rządzonych krajów, jak Rosja.

A gdy ją będziemy mieli, pomożemy też klimatowi?

Tu będę raczej sceptyczny. Jeśli bowiem spojrzeć na wielkość emisji, to jak tu wyglądają Niemcy?

Jednak niezależnie od tego osiągnęliśmy w Niemczech ogromny postęp w dziedzinie odnawialnych źródeł energii. Myślę, że za pięć do dziesięciu lat struktura energetyczna będzie wyglądać zupełnie inaczej, na ich korzyść.

A co z chińską konkurencją? Chińczycy dużo o tym nie mówią, ale prowadzą politykę coraz bardziej przyjazną dla klimatu. W produkcji elektrycznych aut i energetyce słonecznej wyprzedzili już wszystkich innych.

Tak, robią to całkiem nieźle. Bardzo wiele dzieje się w dziedzinie energii odnawialnej, w produkcji baterii, a także aut elektrycznych. Moim zdaniem to dobrze. Pytanie brzmi oczywiście, jak my na to zareagujemy.

Nie jestem zwolennikiem ceł, ani tak zwanych pozataryfowych barier handlowych. Nie możemy jednak zapominać, że chińska gospodarka jest ekstremalnie silnie subsydiowana, a my nie mamy nawet pojęcia, jak bardzo. Tam subsydiuje się na każdym rogu. Subsydiowana jest energia. Subsydiowana jest praca. Subsydiowany jest kapitał. Do tego dochodzą wszelkiego rodzaju dotacje, od szczebla centralnego po prowincje i gminy. Chiny subsydiują jak szalone, a my nie wiemy, kto ile pieniędzy dostaje.

Ale czy w ostatecznym rozrachunku nie jest tak, że to pomaga klimatowi? Niezależnie od tego, czy jest dotowane, czy nie?

Polityka klimatyczna nie musi bezwzględnie należeć do unijnych kompetencji. Nie trzeba zabierać pieniędzy z państw członkowskich po to, by je następnie drogą okrężną wysyłać z powrotem do tych państw, żeby budowały wiatraki czy finansowały zielone NGO'sy.

Obszar, na którym potrzebna jest współpraca, to ustawodawstwo dotyczące ochrony środowiska i klimatu. Dobrze byłoby, gdyby udało się osiągnąć porozumienie w sprawie zharmonizowanych reguł. To jednak nie musi dziać się w klubie 27 państw. Wystarczy 5 lub 12. Kto nie chce w tym uczestniczyć, może zostać na zewnątrz.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

*Ekonomista Matthias Bauer jest dyrektorem ECIPE, Europejskiego Centrum Międzynarodowej Ekonomii Politycznej, brukselskiego think tanku zajmującego się polityką gospodarczą, handlową i technologiczną, a także rozwojem gospodarczym i działaniami politycznymi w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

W 2024 roku służby odkryły 37 nielegalnych laboratoriów narkotykowych, w tym 11 dużych zakładów produkcyjnych. Szczególnie niepokojący jest wzrost liczby zgonów po zażyciu syntetycznych opioidów – z 4 w 2023 roku do 32 w 2024. Nowe Psychoaktywne Substancje (NPS) również zyskują na popularności – ujawnił podczas prezentacji raportu w Federalnym Urzędzie Kryminalnym (BKA) w Wiesbaden minister spraw wewnętrznych Niemiec Alexander Dobrindt.

Spadek przestępstw? Efekt legalizacji

Choć liczba przestępstw narkotykowych spadła o 34,2 procent (do 228 104 przypadków), eksperci tłumaczą to częściową legalizacją marihuany w kwietniu 2024. Minister Dobrindt skrytykował tę regulację wprowadzoną przez rząd Olafa Scholza: – To otwarcie drzwi do większego spożycia narkotyków. Rzecz jasna – fatalne prawo.

Pomimo monitoringu w portach, kokaina nadal trafia do Niemiec – m.in. przez nowe trasy z południowo-zachodniej Europy. Przykładem jest 630 kg kokainy, która przypadkowo dotarła na wyspę Borkum – prawdopodobnie przez błąd przemytników.

Nowe metody rekrutacji

Zorganizowane grupy przestępcze coraz częściej rekrutują dzieci i młodzież przez gry online, komunikatory i media społecznościowe. Model „Violence as a Service” obejmuje zlecanie ataków, a nawet zabójstw. W niektórych przypadkach młodzi sprawcy sami giną – np. przy nieumiejętnej obsłudze materiałów wybuchowych.

Gangsterzy oferują coraz więcej „usług kryminalnych”, w tym profesjonalne pranie pieniędzy. Legalizacja nielegalnych dochodów staje się coraz łatwiejsza, choć kosztowna – grupy przestępcze płacą wysokie prowizje za takie usługi. Minister Dobrindt zapowiada zmiany w prawie, w tym odwrócenie ciężaru dowodu przy podejrzanych transakcjach.

Wzmocnienie służb i modernizacja

Minister zapowiada wzmocnienie BKA – także kadrowe. Niemiecki minister finansów Lars Klingbeil podkreśla rolę celników, którzy w 2024 roku prowadzili najwięcej spraw związanych z przestępczością zorganizowaną. Strategia „Zoll 2030” ma uczynić służby jeszcze bardziej skutecznymi.

Związek Zawodowy Policji (GdP) od dawna domaga się lepszego wyposażenia i zwiększenia kadr funkcjonariuszy, by mogli skutecznie walczyć z nowoczesną przestępczością narkotykową.

(DPA/du)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na Facebooku! >>