Deutsche Welle | Onet

Do głosowania w Niemczech w drugiej turze wyborów prezydenckich 1 czerwca zgłosiła już rekordowa liczba Polaków. Elektroniczny system rejestracji wyborców wskazywał we wtorek, 27 maja, wieczorem prawie 115,5 tys. zgłoszeń w komisjach wyborczych utworzonych w Niemczech.

Przy niektórych komisjach pojawia się informacja o „zapisanej bardzo dużej liczbie głosujących”. Najwięcej, bo prawie 3,5 tys. zgłoszeń, widnieje przy obwodowej komisji w Kleve w Nadrenii Północnej-Westfalii, tuż przy granicy z Holandią. Ponad 3 tys. zarejestrowanych liczy też komisja wyborcza w Darmstadt w Hesji. Na rekord idą także inne komisje – w Düsseldorfie, Frankfurcie czy Hanowerze, w których zarejestrowało się już po około 2,8 tys. osób. Powyżej 2,6 tys. ma już komisja w starej ambasadzie w Berlinie, komisje w Kolonii i Stuttgarcie. W tych komisjach „można się spodziewać kolejek do oddania głosu”, jak głosi komunikat w serwisie eWybory.

Mobilizacja przed drugą turą

– Mobilizują się przede wszystkim ci, którzy nie poszli do pierwszej tury wyborów – mówi w rozmowie z DW dr Kamila Schöll-Mazurek, dyrektorka Polskiej Rady Społecznej w Berlinie. Zauważa jednak podział dotyczący uczestnictwa w wyborach.

– Ci, którzy są już długo w Niemczech, niejednokrotnie sądzą, że nie powinni brać udziału w polskich wyborach. A ci młodsi, w tym młoda, progresywna Polonia berlińska, jak najbardziej za udziałem się opowiada. Niektórzy chcą wracać więc ważne jest dla nich to, kto rządzi w Polsce – dodaje Schöll-Mazurek.

Polska Rada Społeczna, ale i inne związane z Polską instytucje w Niemczech, informują w mediach społecznościowych o formalnościach związanych z głosowaniem Polaków za granicą.

– Dla Polaków w Niemczech polskie wybory prezydenckie mają inne znaczenie niż na przykład dla Polonii w Australii – mówi Kamila Schöll-Mazurek. – Jesteśmy przecież sąsiednimi krajami i to, jaką politykę międzynarodową prowadzi prezydent, może mieć wpływ na nasze życie w kraju sąsiada.

Rekordowa liczba zgłoszeń

Nawet jeżeli 1 czerwca głos w Niemczech odda ponad 100 tys. Polaków, będzie to tylko niewielka część polskich obywateli mieszkających w tym kraju. Według danych niemieckiego Federalnego Urzędu Statystycznego w 2024 roku mieszkało w Niemczech około 865 tys. osób z polskim obywatelstwem. Z kolei liczbę osób pochodzących i związanych z Polską szacuje się nawet na dwa miliony.

Pod względem rejestracji obecna liczba zgłoszeń w Niemczech i tak już jest rekordowa. W pierwszej turze wyborów prezydenckich 2025 zarejestrowało się nad Odrą i Renem prawie 85 tys. polskich wyborców, a do wyborów poszło ponad 78 tys.

W wyborach do Sejmu i Senatu jesienią 2023 roku do głosowania w Niemczech zgłosiło się ok. 109 tys. Polaków, a głos oddało ostatecznie prawie 102,5 tys. osób. Trzy lata wcześniej w wyborach prezydenckich w drugiej turze głosowało w Niemczech prawie 70 tys. Polaków. Wtedy, ze względu na pandemię koronawirusa, głos można było oddać tylko korespondencyjnie. W tym roku takiej możliwości nie ma.

Rekordowa liczba komisji

Rekordowa w tym roku jest także liczba utworzonych w Niemczech obwodów do głosowania. Jest ich 54 – o siedem więcej niż dwa lata temu w wyborach parlamentarnych.

Obecnie w stolicy Niemiec powstało osiem komisji wyborczych. Po raz pierwszy można głosować w nowej polskiej ambasadzie w samym sercu Berlina przy alei Unter den Linden. W Monachium i Hamburgu powstało po sześć komisji. Po trzy komisje mają Kolonia i Frankfurt nad Menem. Po dwie z kolei – Düsseldorf, Dortmund, Essen, Bielefeld, Brema oraz na południu Niemiec – Stuttgart, Norymberga i Karlsruhe. Swoje komisje wyborcze ma ponadto kilkanaście miast w Niemczech: Lipsk, Drezno, Brunszwik, Hanower, Laatzen, Oldenburg, Darmstadt, Kassel, Kleve, Moguncja, Münster i Wiesbaden.

Ważne formalności

Polacy za granicą mogą uczestniczyć w wyborach prezydenckich jedynie przez osobiste głosowanie w siedzibie odpowiedniej komisji. Nie ma możliwości głosowania korespondencyjnego, ani też oddania głosu przez pełnomocnika.

Aby oddać swój głos w Niemczech albo innym kraju poza Polską, wyborcy muszą spełnić kilka formalności. Tylko te osoby przebywające za granicą, które są ujęte w spisie wyborców sporządzonym przez konsula lub posiadają zaświadczenia o prawie do głosowania, mogą zagłosować.

Rejestracja do 27 maja

Polacy, którzy już przed pierwszą turą zarejestrowali się w danym obwodzie do głosowania w Niemczech, są w nim automatycznie zarejestrowani na drugą turę. Nie muszą więc podejmować żadnych dodatkowych działań, jeśli chcą w drugiej turze głosować w tym samym miejscu. Wystarczy, że 1 czerwca udadzą się do lokalu wyborczego i zagłosują.

Inaczej jest w przypadku wyborców, którzy nie zgłaszali się do głosowania w Niemczech w pierwszej turze. Jeszcze dzisiaj przez kilka godzin mogą dopisać się w spisie wyborców sporządzonym przez konsula. Rejestracja trwa do godz. 23.59 we wtorek 27 maja. Najlepiej skorzystać z elektronicznego systemu rejestracji eWybory. Konieczne jest m.in. podanie numeru PESEL, numeru ważnego paszportu lub dowodu osobistego oraz adresu pobytu za granicą. Można też złożyć wniosek w formie papierowej z własnoręcznym podpisem (także korespondencyjnie) lub na adres poczty elektronicznej konsula właściwego dla obwodu, w którym chce się zagłosować. Formularz wniosku jest dostępny na stronie internetowej Gov.pl w zakładce „meldunek i wybory”.

Przy zgłoszeniu wyborca musi wybrać jeden z obwodów głosowania i zapamiętać jego numer. Może się bowiem zdarzyć, że pod jednym adresem będzie kilka obwodów do głosowania.

„Przerejestrować” muszą się z kolei te osoby, które wiedzą, że w dniu drugiej tury będą w innym miejscu za granicą. Również do 27 maja mogą samodzielnie zmienić obwód głosowania, korzystając z systemu eWybory albo złożyć wniosek na piśmie.

Na wybory z zaświadczeniem

Osoby, które nie zdołają zarejestrować się w danej komisji albo nie wiedzą, w którym konkretnie obwodzie oddadzą swój głos, mogą jeszcze do 29 maja uzyskać zaświadczenie o prawie do głosowania. Można je otrzymać w dowolnym urzędzie konsularnym za granicą bądź w dowolnym urzędzie gminy w Polsce. Zaświadczenie takie uprawnia do głosowania w dowolnym lokalu wyborczym, zarówno w kraju, jak i za granicą.

Osoby, które wnioskowały o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania przed 18 maja (pierwszą turą wyborów), otrzymały dwa zaświadczenia i mogą z zaświadczeniem uprawniającym do głosowania w drugiej turze zagłosować w dowolnym lokalu wyborczym.

Dzień głosowania

Decydująca tura w wyborach prezydenta RP odbędzie się w niedzielę, 1 czerwca. Lokale wyborcze – także w Niemczech – będą otwarte od godziny 7:00 do 21:00. Idąc na wybory, należy mieć przy sobie ważny polski paszport lub polski dowód osobisty.

W ostatecznej rundzie kandydat Koalicji Obywatelskiej Rafał Trzaskowski zmierzy się z kandydatem Prawa i Sprawiedliwości – Karolem Nawrockim. Sondaże przedwyborcze przewidują bardzo wyrównany pojedynek, a w pierwszej turze obu kandydatów dzieliły tylko niecałe dwa punkty procentowe.

W pierwszej turze wyborów prezydenckich wśród Polaków w Niemczech wygrał Rafał Trzaskowski, na którego głosowało prawie 41 proc. wyborców – niemal o 10 punktów procentowych więcej niż w Polsce. Na drugim miejscu – inaczej niż w Polsce – nie uplasował się Karol Nawrocki, tylko Sławomir Mentzen z 18,63 proc. Trzeci na podium Karol Nawrocki – kandydat PiS – zdobył w Niemczech tylko 14,55 proc. głosów, prawie o połowę mniej niż w Polsce.

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Wśród zapowiadanych tematów rozmów Franka-Waltera Steinmeiera z ustępującym prezydentem Polski Andrzejem Dudą miała się znaleźć współpraca polsko-niemiecka, nauczanie języka polskiego w Niemczech oraz kwestie migracji, w tym ochrona granic. W agendzie umieszczono również rozmowy o upamiętnieniu w Berlinie polskich ofiar II wojny światowej oraz zadośćuczynieniu materialnym za straty poniesione przez Polskę w czasie II wojny światowej.

Pożegnalna wizyta w Berlinie

Prezydent Duda wraz z małżonką Agatą Kornhauser-Dudą przyjechali do Berlina już w poniedziałek, 26 maja. We wtorek odbyło się spotkanie ze Steinmeierem. Po powitaniu z honorami wojskowymi przed pałacem Bellevue, oficjalnej rezydencji prezydenta Niemiec, prezydenci udali się na wspólny lunch, a następnie na spotkanie w cztery oczy. Kolejnym punktem było spotkanie plenarne pod wspólnym przewodnictwem prezydentów.

Przed drugą turą wyborów

Wizyta Dudy odbyła się na kilka dni przed drugą turą wyborów prezydenckich w Polsce, w których Duda - po dwóch kadencjach - nie może ponownie kandydować. W drugiej turze zmierzą się kandydat Koalicji Obywatelskiej i prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski oraz kandydat PiS Karol Nawrocki. W sondażach obaj kandydaci mają obecnie równe poparcie.

Zagraniczne agencje informacyjne zauważają, że stosunki między Niemcami a Polską są skomplikowane i nadal naznaczone II wojną światową. I chociaż obie strony starają się o przyjazne stosunki, zwłaszcza podczas kampanii wyborczej w Polsce wciąż podsycane są antyniemieckie nastroje.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

O sprawie informuje „Sueddeutsche Zeitung”. Według informacji gazety we wtorek (27.05.) na zlecenie federalnego prokuratora generalnego przeszukano kilka nieruchomości na terenie Berlina i Brandenburgii. Przeszukanie odbyło się w związku z działalnością prorosyjskiego stowarzyszenia „Friedensbrücke - Kriegsopferhilfe e. V.” („Most Pokoju – Pomoc Ofiarom Wojny”). Jest ono podejrzane o wspieranie zagranicznej organizacji terrorystycznej.

„W latach 2015-2022 stowarzyszenie rzekomo wspierało darowiznami tak zwane prorosyjskie ‘republiki ludowe' Doniecka i Ługańska, które są klasyfikowane przez Prokuraturę Federalną jako organizacje terrorystyczne” – czytamy.

Darowizny dla Donbasu

Jak informuje „Sueddeutsche Zeitung”, stowarzyszenie zostało założone w 2015 roku w Wandlitz w Brandenburgii. Oficjalnie zbiera darowizny i organizuje dostawy pomocy dla rosyjskich obywateli w Donbasie.

W ramach śledztwa Federalny Prokurator Generalny w Karlsruhe wydał nakazy aresztowania dwojga członków organizacji. Jednak aresztowania nie mogły zostać wykonane, ponieważ osoby te przebywają obecnie w Rosji – podaje dziennik, powołując się także na informacje stacji NDR i WDR.

Nakaz aresztowania dotyczy Liane K., przewodniczącej organizacji, która w przeszłości miała rozpowszechniać na kanale Telegram prorosyjskie filmy i wzywać do blokad zachodnich dostaw broni dla Ukrainy. Aresztowany miał zostać także Klaus K., który za pośrednictwem różnych firm miał przemycać pieniądze do Donbasu. Także on przebywa obecnie w Rosji – informuje dziennik.

(SZ/stef)

Jak pisze we wtorek, 27 maja, dziennik „Frankfurter Rundschau”, Polska zawarła pierwszą kompleksową umowę z USA pod koniec marca br., a teraz chce pójść dalej. Gazeta powołuje się na informacje m.in. agencji Reutera, „Kyiv Post”, a także mediów branżowych, wskazując na odpowiedni wniosek, jaki wpłynął do amerykańskiego Kongresu w połowie maja.

Słaba obrona - motywacja dla Putina

Dziennik cytuje Lydię Wachs z Fundacji Nauka i Polityka w Berlinie, która uważa, że naziemna obrona przeciwlotnicza i przeciwrakietowa w Europie jest obecnie „bardzo niewystarczająca”. Analityczka postrzega tę słabą obronę jako możliwą motywację dla Putina do politycznego rozszerzenia swojej sfery władzy, innymi słowy: słabość Unii Europejskiej czyni ją podatną na szantaż.

Dlatego, jak pisze „Frankfurter Rundschau”, poczucie zagrożenia w Polsce wydaje się uzasadnione. „Według Wachs Putin mógłby wciągnąć NATO do konfliktu za pomocą pojedynczych, ukierunkowanych uderzeń konwencjonalnych: ‘Mogłoby to mieć na celu zastraszenie zachodnich społeczeństw i polityczną destabilizację NATO'” – uważa analityczka.

Dominacja systemu Patriot w Ukrainie

Dziennik przypomina, że Polska dopiero niedawno dołączyła do inicjatywy European Sky Shield Initiative (ESSI), niemieckiej inicjatywy pomyślanej jako paneuropejska strategia obronna, a kwestia ta wywołała przed rokiem spór w Polsce. „Jako sojusznik byłego rządu nacjonalistycznego prezydent Andrzej Duda określił ESSI jako ‘niemiecki projekt biznesowy' i uzasadnił swoją krytykę, mówiąc, że jest przeciwny temu projektowi, ponieważ Polska realizuje własne inicjatywy wraz z USA i Wielką Brytanią” – czytamy. Miało to zdaniem dziennika oznaczać, że Polska nadal jest w pełni zaangażowana w pozyskanie systemów Patriot.

Powołując się na ekspertkę z branżowego pisma „Defence News”, dziennik ocenia, że dominacja systemu Patriot w Ukrainie „przyciągnęła nową uwagę i potencjalnych klientów na całym świecie. To, co niedawno wyglądało na przestarzały system, teraz okazuje się być koniem pociągowym, który może być używany przez wiele lat” – cytuje dziennik opinię ekspertki Jen Judson. Jej zdaniem system Patriot opracowany w latach 70. i wprowadzony w połowie lat 80. Przeszedł swój chrzest bojowy dopiero podczas wojny w Ukrainie i „wyłonił się jako poważny przeciwnik dla ekspansjonistycznych ambicji Władimira Putina”.

Przed sądem krajowym w Düsseldorfie ruszył proces Syryjczyka Issy Al H. oskarżonego o zamach na festynie miejskim w Solingen w sierpniu 2024 roku. Mężczyźnie zarzuca się potrójne morderstwo, usiłowanie morderstwa w dziesięciu przypadkach i członkostwo w organizacji terrorystycznej „Państwo Islamskie”.

Proces, który rozpoczął się 27 maja, ma potrwać do 24 września. Na rozprawę główną zaplanowano 22 dni procesowe. W pierwszy dzień procesu oskarżony przyznał się do popełnienia zbrodni.

To jeden z najważniejszych procesów w Niemczech, w którym chodzi również o fundamentalne kwestie niemieckiej polityki azylowej i migracyjnej, a także bezpieczeństwa wewnętrznego.

Co wydarzyło się w Solingen?

Do ataku w Solingen na zachodzie Niemiec doszło 23 sierpnia ubiegłego roku. Mężczyzna zaatakował ludzi na festynie 650-lecia miasta. Przed sceną celował w przypadkowe osoby, starał się trafić w szyje.

Trzy osoby zginęły, a dziesięć innych zostało rannych, niektóre były w stanie krytycznym. Issa Al H. został aresztowany dzień po ataku, kiedy sam zgłosił się na policję. Zbrodnia wywołała przerażenie w całych Niemczech.

Przez Bułgarię do Niemiec

W chwili ataku Issa Al H. miał 26 lat. Wiadomo, że przyjechał do Niemiec w grudniu 2022 roku przez Bułgarię i szlak bałkański. Został zakwaterowany w ośrodku w Paderborn, a później w Solingen. W postępowaniu azylowym twierdził, że opuścił Syrię, aby uniknąć powołania do służby wojskowej.

Przed atakiem w Solingen nie był notowany przez niemieckie organy bezpieczeństwa jako islamista.

Mężczyzna miał być deportowany do Bułgarii, ale jego deportacja w 2023 roku nie powiodła się z powodu urzędowych zaniedbań i przeszkód organizacyjnych. Issa Al H. został zarejestrowany w Bułgarii w grudniu 2022 roku. Zgodnie z przepisami dublińskimi Unii Europejskiej Bułgaria była odpowiedzialna za przeprowadzenie procedury azylowej.

Nieudana deportacja

Niemcy złożyły wniosek o przejęcie migranta, na który Bułgaria wyraziła zgodę. Niemcy miały potem sześć miesięcy na odesłanie mężczyzny i tego czasu nie wykorzystano.

Kiedy Al H. miał zostać deportowany 5 czerwca 2023 roku, nie było go w ośrodku w Paderborn. Wkrótce potem wrócił, ale kierownictwo ośrodka nie poinformowało o tym właściwego urzędu ds. obcokrajowców. Odpowiedzialne urzędy nie zorganizowały też nowego lotu deportacyjnego, a kiedy minęło sześć miesięcy, Niemcy stały się – zgodnie z rozporządzeniem dublińskim – odpowiedzialne za procedurę azylową.

Ograniczenia logistyczne sprawiły, że powrót do Bułgarii był jeszcze trudniejszy. Transfery były możliwe tylko w określone dni tygodnia i o określonych godzinach lotem rejsowym do Sofii. W rezultacie Niemcy mogły przeprowadzić do Bułgarii tylko około dziesięciu deportacji tygodniowo.

Zwolennik „Państwa Islamskiego”

Federalny prokurator generalny oskarża Issę Al H. o przynależność do „Państwa Islamskiego” i podjęcie na tej podstawie decyzji o „ataku na tych, których uważa za niewiernych”.

Jak wynika z aktu oskarżenia, mężczyzna miał kontaktować się z członkami islamskiej fundamentalistycznej organizacji terrorystycznej za pośrednictwem komunikatora internetowego. Ta zapewniła go, że „Państwo Islamskie” weźmie odpowiedzialność za atak i wykorzysta go do celów propagandowych. Po ataku „Państwo Islamskie” ogłosiło, że atak został przeprowadzony przez jednego z jego „żołnierzy”.

„Okrutna zbrodnia”

Zamach w Solingen zaostrzył istniejące kontrowersje dotyczące azylu i migracji oraz podsycił kampanię przed wyborami do Bundestagu. Szczególnie uznana za częściowo skrajnie prawicową Alternatywa dla Niemiec wykorzystała krwawy atak do promowania swojego programu antyimigracyjnego. Badacze ekstremizmu ostrzegli przed instrumentalizacją ataku w Solingen i podkreślili niebezpieczeństwo wzrostu wrogości wobec muzułmanów.

Ówczesny kanclerz Niemiec Olaf Scholz mówił o „okrutnej zbrodni”. Kilka tygodni później rządząca koalicja SPD, Zielonych i FDP uzgodniła „pakiet bezpieczeństwa” przewidujący szybsze deportacje, większy nadzór nad osobami zagrażającymi bezpieczeństwu publicznemu i więcej miejsc w aresztach deportacyjnych. Zaostrzono również przepisy dotyczące broni, aby utrudnić noszenie przy sobie noży i innych niebezpiecznych przedmiotów.

Po zmianie rządu na początku maja br. koalicja chadecji i socjaldemokracji pod kierunkiem Friedricha Merza postanowiła zaostrzyć politykę azylową. De facto wprowadziła zakaz wjazdu dla migrantów bez wystarczających dokumentów, wzmocniła też kontrole graniczne. Ponadto rozszerzono areszt deportacyjny, aby skuteczniej wydalać tych, którzy mają opuścić kraj.

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

W obliczu zmasowanych rosyjskich ataków na Ukrainę i nieudanych wysiłków na rzecz zawieszenia broni kanclerz Niemiec Friedrich Merz zapowiedział zaostrzenie stanowiska Niemiec wobec Rosji.

- Zrobimy wszystko, co w naszej mocy, aby nadal wspierać Ukrainę militarnie - powiedział Merz w poniedziałek w radiu WDR. Kanclerz ogłosił też, że nie będzie już więcej żadnych ograniczeń zasięgu broni dostarczanej Ukrainie.

Ustalone z Macronem i Tuskiem

Merz podkreślił, że było to tematem jego rozmów z francuskim prezydentem Emmanuelem Macronem i polskim szefem rządu Donaldem Tuskiem podczas ich wspólnej wizyty w Kijowie. Dotyczyło to również broni dostarczanej przez Wielką Brytanię i USA.

- Oznacza to, że Ukraina może teraz również bronić się, atakując na przykład pozycje wojskowe w Rosji - kontynuował Merz. Do niedawna Ukraina nie była w stanie tego zrobić lub tylko w kilku wyjątkowych przypadkach, ale „teraz może” - dodał.

Środki dyplomatyczne wyczerpane

Merz powiedział w wywiadzie, że doszedł do wniosku, iż oferty rozmów z prezydentem Rosji Władimirem Putinem nie są obecnie właściwym sposobem rozwiązania konfliktu: - Putin postrzega oferty rozmów jako słabość - ostrzegł. Jeśli nawet oferta spotkania w Watykanie „nie spotyka się z aprobatą rosyjskich przywódców, to prawdopodobnie będziemy musieli przygotować się na to, że ta wojna potrwa dłużej, niż wszyscy możemy sobie tego życzyć lub wyobrazić” - mówił.

Zarzut, że niemiecki rząd nie wyczerpał wszystkich środków dyplomatycznych, „nie może być dłużej poważnie stawiany pod naszym adresem” - podkreślił Merz. Jak dodał, prezydent USA Donald Trump jest również coraz bardziej rozczarowany Putinem po masowych atakach Rosji na Ukrainę.

Kreml: „Niebezpieczne decyzje”

Na oświadczenie Friedricha Merza zareagowała już Moskwa. - Są to dość niebezpieczne decyzje, jeśli zostały podjęte - powiedział rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow.

Minister spraw zagranicznych Niemiec Johann Wadephul natychmiast odrzucił krytykę ze strony Moskwy. - Było już kilka próśb i możliwości dla rosyjskiego prezydenta, aby podszedł do stołu negocjacyjnego, a on je odrzucił - powiedział polityk chadeckiej CDU podczas wizyty w Lizbonie.

Pod względem operacyjnym zapowiedź Merza nie ma na razie prawie żadnego wpływu na sytuację na froncie, ponieważ Niemcy w zasadzie nie dostarczyły żadnej broni, za pomocą której ukraińskie siły zbrojne mogą uderzyć w rosyjskie pozycje i linie zaopatrzenia daleko za linią frontu.

Dostarczono wyrzutnie rakiet Mars II o zasięgu około 85 kilometrów i samobieżną haubicę PZH 2000 o zasięgu około 35 kilometrów. Pocisk manewrujący Taurus o zasięgu 500 kilometrów, który mógłby dosięgnąć nawet Moskwy, nie został jeszcze dostarczony przez Berlin.

Natomiast USA, Francja i Wielka Brytania dostarczyły ukraińskim siłom zbrojnym pociski rakietowe o zasięgu w niektórych przypadkach ponad 250 kilometrów, które według doniesień mediów zostały już użyte wobec Rosji.

(AFP, DPA/szym)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

„Kanclerz ma rację, gdy mówi, że ostatnia ofensywa Izraela nie może być dłużej usprawiedliwiana walką z Hamasem. Nawet jeśli weźmie się pod uwagę całą nieludzkość i bezwzględność, która charakteryzuje tę organizację terrorystyczną, nie jest to powód, by traktować ludność Strefy Gazy w sposób, jaki miał miejsce w ostatnich tygodniach” – pisze we wtorek (27.05.2025) dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung” (FAZ).

Ocenia, że „już samo przerwanie dostaw pomocy było nieuzasadnione”. „Konflikt na Bliskim Wschodzie nie jest łatwy do uchwycenia w kategoriach moralnych, które są zwykle używane w Niemczech do analizy wydarzeń na świecie. Ale Izrael jest w trakcie przekraczania granic, które kiedyś były przestrzegane na oświeconym Zachodzie. Demokracja musi oszczędzać ludność cywilną tak bardzo, jak to możliwe podczas wojny, a już na pewno nie może jej wypędzać. Krytyka izraelskiego przywództwa ze strony Merza jest adekwatna do powagi sytuacji, nawet jak na niemieckiego kanclerza” – podkreśla „FAZ”.

Dziennik „Nuernberger Nachrichten” podkreśla: „Nawet jeśli spotka się to z niewielkim zrozumieniem, to w obecnej sytuacji w Strefie Gazy nie chodzi o ‚wielką politykę’, ani o antysemityzm, ale raczej o ludzkie życie. Tysiącom dzieci grozi śmierć, jeśli wystarczające ilości pomocy humanitarnej, czy to żywności, czy to produktów medycznych, nie trafią w końcu do ludzi” – dodaje gazeta z Norymbergi.

Spór o eksport broni

„Sueddeutsche Zeitung” wzywa do zaprzestania eksportu broni do Izraela. „Jest to moralne bankructwo, które prawdopodobnie jest bardziej widoczne dla ludzi niż (dla polityków - red.) w Berlinie” – pisze gazeta. „Berlin dostarcza broń na wojnę, która nie zna końca. Która, według Netanjahu, nigdy nie powinna się skończyć. Niemiecki rząd spełnia jego życzenia. Nie stawia nawet warunku, że wystarczająca pomoc dotrze do Gazy lub że dziennikarze zbadają, co dzieje się z niemiecką bronią. To gorzkie i będzie wielu, którzy zapamiętają to na długo” – ocenia.

„Frankfurter Rundschau” pisze, że kanclerz Friedrich Merz skrytykował operacje militarne w Strefie Gazy i dołączył w ten sposób do chóru w Europie. „Lepiej późno niż wcale” – ocenia gazeta. „Krytyka działań rządu Beniamina Netanjahu, z których część narusza prawo międzynarodowe, jest jak najbardziej uzasadniona, ale nie do końca przemyślana. Rodzi to podejrzenie, że niektórzy nie są nawet zainteresowani rozwiązaniem problemu, ale raczej zdobyciem punktów wśród krajowej opinii publicznej. Proponowany zakaz eksportu niemieckiej broni do Izraela być może pozwoliłby niektórym w Niemczech spać spokojniej i wsparłby niektóre krytyczne siły w Izraelu, ale nie zrobiłoby to wrażenia na Netanjahu i jego zwolennikach. Nie pomaga również to, gdy 20 europejskich i arabskich państw wzywa do rozwiązania na zasadzie dwóch państw, nie mówiąc, w jaki sposób to ma zostać osiągnięte. Aby odwieść izraelski rząd od obranej drogi, Niemcy i inne państwa UE musiałyby zrobić coś więcej niż tylko dużo mówić, ale niewiele robić” – pisze „Frankfurter Rundschau”.

Presja z zagranicy i z koalicji

Według gazety „Augsburger Allgemeine” kanclerz Merz, który „wyraźnie skrytykował działania Izraela w Strefie Gazy i wskazał na naruszenie prawa międzynarodowego przez rząd Beniamina Netanjahu, z jednej strony wykazał się osobistą odwagą”. „Z drugiej strony, jego oświadczenie było niezbędne. Międzynarodowa presja ze strony krajów takich jak Francja i Wielka Brytania, aby zająć stanowisko w obliczu strasznych wydarzeń w Strefie Gazy, wzrosła w ostatnich dniach, podobnie jak presja wewnątrz jego własnej koalicji” – pisze gazeta z Augsburga.

Zaś „Rhein-Neckar Zeitung” pisze: „A jednak jest różnica między tym, czy nazywa się rzeczy po imieniu, czy też wzywa się do zaprzestania dostaw broni. Tego drugiego Merz nie zrobił. Z dobrego powodu: Izrael ma więcej wrogów, niż ‚tylko’ Hamas. Izrael jest zachodnim przyczółkiem na Bliskim Wschodzie, który zostałby wymazany, gdyby nie był już wspierany przez USA (i tylko wtórnie przez Niemcy). (Palestyna-red.)‚ 'od rzeki do morza’ nie jest hasłem, które przewiduje międzynarodowe porozumienie, ale ludobójstwo Żydów. Merz o tym wie. Tak więc krytyka pozostaje. A powstrzymanie Netanjahu pozostaje zadaniem Izraelczyków”.

Rosyjska wojna w Ukrainie trwa już czwarty rok, a tymczasem pomysł, że Rosja mogłaby ponownie przesyłać gaz do Unii Europejskiej przez Niemcy, nie wydaje się już tak niedorzeczny, jak jeszcze kilka miesięcy temu.

Równocześnie z wysiłkami na rzecz zakończenia wojny, trwają spekulacje na temat możliwego ponownego włączenia rosyjskiego gazu do koszyka energetycznego Unii Europejskiej.

Od miesięcy niektórzy członkowie rządzącej w Niemczech centroprawicowej Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej (CDU), sugerują silne poparcie dla takiej propozycji, a w szczególności dla reaktywacji gazociągu Nord Stream. Najnowsza taka wypowiedź pochodzi od premiera wschodnioniemieckiej Saksonii Michaela Kretschmera z CDU. W wywiadzie dla niemieckiej gazety „Die Zeit” powiedział on, że „Nord Stream to możliwe otwarcie na dialog z Rosją”. Określił nawet, jaka część niemieckich dostaw gazu powinna pochodzić z Rosji – 20 procent.

W marcu niektórzy z jego partyjnych kolegów z zadowoleniem przyjęli pomysł naprawy obu rurociągów Nord Stream 1 i jednej nitki gazociągu Nord Stream 2, które zostały uszkodzone w wyniku sabotażu we wrześniu 2022 roku.

Nord Stream 1 dostarczał gaz do Niemiec przed rozpoczęciem wojny w Ukrainie, podczas gdy Nord Stream 2 został ukończony we wrześniu 2021 r., ale nigdy nie wszedł do eksploatacji.

Jednak nawet jeśli niektórzy członkowie niemieckiego rządu są temu przychylni, to wielu odrzuca taki pomysł. Nowy kanclerz Niemiec i lider CDU Friedrich Merz jasno dał do zrozumienia, że popiera plany UE mające na celu zapobieżenie reaktywacji gazociągu, czemu służyć miałyby sankcje w ramach przygotowywanego właśnie kolejnego pakietu. Komisja Europejska konsultuje się obecnie z państwami członkowskimi w sprawie trwałego zakazu korzystania z Nord Stream.

Amerykanie interesują się Nord Streamem

To odpowiedź na pogłoski, że zarówno Rosja, jak i Stany Zjednoczone chciałyby porozumienia w sprawie przywrócenia przepływu gazu przez Nord Stream. Rosyjski minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow powiedział niedawno, że rozmowy z USA obejmowały Nord Stream. Według niektórych doniesień amerykańscy inwestorzy są zainteresowani zakupem Nord Stream 2 AG – szwajcarskiej spółki należącej do rosyjskiego państwowego giganta energetycznego Gazpromu, która jest właścicielem gazociągu Nord Stream 2.

W styczniu postępowanie upadłościowe przeciwko Nord Stream 2 AG zostało opóźnione do maja, a z dokumentu sądowego wynika, że Gazprom argumentował, iż administracja Trumpa może „mieć znaczące konsekwencje dla sytuacji Nord Stream 2”.

Chris Weafer, doradca inwestycyjny, który pracuje w Rosji od ponad 25 lat, powiedział DW, że toczą się poważne dyskusje na temat zakupu spółki przez USA. – Na stole leżą propozycje od amerykańskich nabywców, którzy chcą kupić infrastrukturę, gdzie mogliby działać jako pośrednik między źródłem gazu, którym jest Gazprom, a nabywcami gazu, którymi byłyby niemieckie przedsiębiorstwa użyteczności publicznej – powiedział.

Ben Hilgenstock z Kijowskiej Szkoły Ekonomii twierdzi jednak, że to nie Stany Zjednoczone ani Rosja powinny decydować o tym, jaką energię kupuje Europa. – Cokolwiek Rosja i Stany Zjednoczone wynegocjują w odniesieniu do Nord Stream 2 lub 1, jest całkowicie bez znaczenia – powiedział w rozmowie z DW. – Szczerze mówiąc, to decyzja Europy i konkretnych krajów, czy chcą ponownie kupować rosyjski gaz z rurociągów Nord Stream 1 i 2.

Niemieckie firmy pod presją z powodu kosztów energii

Czy jest więc jakakolwiek możliwość aby Europa zechciała ponownie kupować rosyjski gaz z rurociągów? Odejście Europy od rosyjskiego gazu i ropy po rosyjskiej pełnoskalowej inwazji na Ukrainę było głównym powodem gwałtownego wzrostu kosztów energii w latach 2022 i 2023. Chociaż teraz koszty te znacznie spadły, ponowne pojawienie się rosyjskiej energii w miksie energetycznym prawdopodobnie jeszcze bardziej by je obniżyło.

Niemieckie firmy, takie jak gigant chemiczny BASF, mocno odczuły wzrost kosztów energii w ostatnich latach. Rzecznik prasowy firmy powiedział DW, że nie będzie spekulował na temat jakichkolwiek możliwych umów dotyczących rosyjskiego gazu energii. Podkreślił, że nie jest to jedyny czynnik wpływający na działalność firmy. – Wzrost cen gazu jest tylko jednym z czynników wpływających na konkurencyjność BASF – powiedział rzecznik. I dodał, że ważna role mają także aktualny słaby popyt i rosnący import.

Wolfgang Große Entrup, dyrektor zarządzający Niemieckiego Stowarzyszenia Przemysłu Chemicznego (VCI), powiedział DW, że członkowie organizacji „z zadowoleniem przyjmują środki, które obniżają zbyt wysokie ceny energii”, ale podkreślił znaczenie „wiarygodnych partnerów”.

– Dostawy przez Nord Stream 1 zostały jednostronnie zawieszone przez Rosję w sierpniu 2022 roku – podkreślił. – Dzięki dużym wysiłkom udało się zapewnić bezpieczeństwo dostaw nawet bez rosyjskiej ropy i gazu. Nie powinniśmy wracać do starych, rzekomo wygodnych nawyków i unikać nadmiernej zależności od poszczególnych krajów w przyszłości.

Z kolei Ben Hilgenstock ostrzega, że pokusa uzyskania tańszej energii zawsze będzie w stanie sterować dyskusją w niektórych kręgach. – Istnieje wizja taniego rosyjskiego gazu, który może nas popchnąć wstecz – powiedział. – Stąd bierze się presja polityczna.

Skomplikowana droga

Jednak w Europie nadal jest ostry polityczny sprzeciw wobec przywrócenia dostaw z Rosji. Komisja Europejska wielokrotnie powtarzała swoje zdecydowane stanowisko przeciw Nord Streamowi, co jest zgodne z obecnymi planami sankcji. – Nord Stream 2 nie jest projektem we wspólnym interesie, nie dywersyfikuje źródeł energii w UE – powiedział rzecznik Komisji Europejskiej podczas briefingu prasowego 3 marca. Status Projektu Wspólnego Interesu (PCI) nadawany jest projektom infrastruktury energetycznej, dzięki czemu mogą one korzystać z przyspieszonego procesu zatwierdzania i bardziej elastycznych regulacji.

UE zobowiązała się do rezygnacji ze wszystkich rosyjskich paliw kopalnych do 2027 r., a Komisja Europejska opublikowała 6 maja szczegółową strategię i mapę drogową, w jaki sposób planuje to osiągnąć. Mapa drogowa wspomina o zaprzestaniu importu rosyjskiego gazu do końca 2027 r. i mówi, że nowe kontrakty na dostawę jakiegokolwiek rodzaju rosyjskiego gazu zostaną wstrzymane do końca 2025 roku.

W tym kontekście Hilgenstock uważa, że wspieranie przywrócenia Nord Stream byłoby „absolutnie dziwaczne i groteskowe”. – Myślę, że pokazalibyśmy, iż zasadniczo nie traktujemy poważnie rosyjskich sankcji. Zwrot w tej kwestii oznaczałby, że absolutnie nie podchodzimy poważnie do powstrzymania Władimira Putina przed kontynuowaniem wojny w Ukrainie i zagrażania pokojowi i dobrobytowi w Europie. Byłby to absurdalny rozwój wydarzeń – powiedział ekspert.

Nawet jeśli niektórzy w niemieckim i europejskim establishmencie politycznym byliby za reaktywacją jednego lub obu gazociągów Nord Stream, to istnieją „liczne przeszkody techniczne” – zauważył Hilgenstock

Gazociąg Nord Stream 2 nigdy nie został uzyskał formalnej zgody na eksploatację od Niemiec i, jak ocenia Hilgenstock, raczej nie należy oczekiwać, by nowy rząd niemiecki to zmienił.

Do tego dochodzi konieczność naprawy rurociągów. Jednak zdaniem Chrisa Weavera takie prace mogłyby rozpocząć się stosunkowo szybko, gdyby USA były w stanie przekonać UE o zaletach porozumienia. – Takie dyskusje zdecydowanie mają miejsce i są wiarygodne – powiedział, dodając, że spodziewa się powrotu rosyjskiego gazu do Europy, „ale prawdopodobnie będzie to nie więcej niż 50 proc. wolumenu, który był sprzedawany przed inwazją” w lutym 2022 roku.

Hilgenstock uważa z kolei, że UE musi jasno powiedzieć USA, iż ponowne otwarcie gazociągu Nord Stream jest wykluczone. – Musimy po prostu powiedzieć, że tak się nie stanie. I bez względu na to, jak próbujecie nas zastraszyć, nie podważamy fundamentalnego elementu naszej polityki ograniczania Rosji – powiedział ekspert.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Nie ustaje seria maili z pogróżkami pod adresem szkół w Niemczech. Według Krajowego Urzędu Policji Kryminalnej w Stuttgarcie w samej Badenii-Wirtembergii odebrano w poniedziałek (26.05.2025) 180 maili o podobnej treści. W Nadrenii-Palatynacie co najmniej 50 szkół zostało dotkniętych tą sytuacją. Rzecznik policji mówił o „fali gróźb”. W Saksonii ucierpiała również dwucyfrowa liczba placówek oświatowych.

W Turyngii krajowa dyrekcja policji zgłosiła maile z groźbami w 36 szkołach, w Berlinie – według rzeczniczki policji – dotyczyło to 13 szkół. Z Brandenburgii napłynęły informacje o 22 zgłoszeniach.

Jak wyjaśnia Krajowy Urząd Kryminalny (LKA) w Nadrenii-Palatynacie, są to pisemne groźby. „W mailach zawarta jest informacja o podłożeniu bomby, która ma wybuchnąć w określonym czasie” – podano. LKA Badenii-Wirtembergii oszacował „mniej niż trzycyfrową liczbę” maili z takimi pogróżkami w ciągu minionych dni. Każde zgłoszenie jest traktowane poważnie, jednak jak dotąd nie ma żadnych przesłanek wskazujących na konkretne zagrożenie – powiedział rzecznik.

Zjawisko ogólnokrajowe

Policja mówi o zjawisku o zasięgu całego kraju i podejrzewa, że ma to związek z trwającymi obecnie egzaminami maturalnymi. –Te groźby to ohydne ataki na miejsca, które mają zapewniać ochronę, edukację i poczucie wspólnoty – powiedział minister edukacji Nadrenii-Palatynatu Sven Teuber. – Wywołują one głęboki niepokój wśród uczniów, nauczycieli i rodzin, potępiamy to z całą stanowczością – dodał.

Także rzecznik Krajowego Urzędu Kryminalnego Bawarii stwierdził, że po otrzymaniu pierwszych gróźb w ubiegłym tygodniu wiele wskazuje na celową, ogólnokrajową akcję. Treść wiadomości jest bardzo podobna.

Austria również dotknięta

Maile z pogróżkami otrzymało też wiele placówek oświatowych w sąsiedniej Austrii. W ciągu ostatnich trzech dni ucierpiało ponad 50 szkół, poinformował Omar Haijawi-Pirchner, szef austriackiego Urzędu Ochrony Konstytucji (DSN).

(DPA/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Według ankiety opublikowanej w poniedziałek (26.05.2025) przez stowarzyszenie branży cyfrowej Bitkom prawie jedna czwarta (23 procent) uczniów zazwyczaj rozwiązuje zadania domowe z pomocą sztucznej inteligencji.

Jednak zdania na temat sztucznej inteligencji wśród uczniów są podzielone: 53 procent stwierdziło, że korzystanie z niej pozwola im lepiej radzić sobie w szkole. Jednocześnie 48 procent uważało, że sprawia to, iż uczniowie stają się głupsi. Duża część uczniów uważa, że sztuczna inteligencja jest lepsza jako wsparcie w nauce niż rodzice czy nauczyciele. Niemal jeden na trzech uczniów (31 proc.) również jest zdania, że sztuczna inteligencja może pomóc w odrabianiu prac domowych bardziej niż rodzice. A w ocenie 23 procent, sztuczna inteligencja potrafi wyjaśniać zagadnienia lepiej niż nauczyciele.

Obawy przed AI

Prawie połowa respondentów (47proc.) stwierdziła, że rozwój sztucznei inteligencji budzi w nich strach.

Zdaniem szefa Bitkomu Bernharda Rohledera „odpowiednio wykorzystana sztuczna inteligencja może być ważnym narzędziem wspierającym uczniów w indywidualnej nauce, a także odciążającym nauczycieli”. Zakazy dotyczące sztucznej inteligencji rozmijają się natomiast z realiami szkolnymi – skrytykował. Trudno je również skutecznie egzekwować.

W ankiecie, którą przeprowadzono telefonicznie wiosną 2025 roku, wzięło udział 502 uczniów szkół średnich w wieku od 14 do 19 lat. Wśród nich znalazło się 327 osób korzystających ze sztucznej inteligencji.

(AFP,KNA/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

– Rząd Izraela nie może robić niczego, czego w pewnym momencie nie byliby w stanie zaakceptować nawet jego najlepsi przyjaciele – powiedział Friedrich Merz w poniedziałek (26 maja) nadawcy publicznemu WDR na konferencji „Europaforum” w Berlinie. Jak przyznał, „nie rozumie już szczerze mówiąc, jaki cel” przyświeca izraelskiej armii w Strefie Gazy.

– Doprowadzenie do takich cierpień ludności cywilnej, jak to miało miejsce w ostatnich dniach, nie może być dłużej usprawiedliwiane walką z terroryzmem Hamasu – stwierdził kanclerz.

Jednocześnie podkreślił, że w swojej publicznej krytyce Izraela Niemcy muszą być „bardziej powściągliwe niż jakikolwiek inny kraj na świecie”. Ale jeśli łamane jest międzynarodowe prawo humanitarne, to zarówno Niemcy, jak i kanclerz muszą zająć stanowisko.

Merz chce rozmawiać z Netanjahu

– Pytanie brzmi, w jakim stopniu należy teraz wyrażać krytykę – i tutaj, z powodów historycznych, jestem bardziej powściągliwy – skonstatował Merz. Kanclerz zapewnił, że chce ponownie porozmawiać telefonicznie z premierem Izraela Beniaminem Netanjahu jeszcze w tym tygodniu.

Po dwumiesięcznym zawieszeniu broni Izrael wznowił 18 marca ataki w Strefie Gazy, a ostatnio zintensyfikował swoje operacje wojskowe. Sytuacja cywilnej ludności palestyńskiej jest katastrofalna od miesięcy i nadal się pogarsza z powodu niewystarczających dostaw pomocy humanitarnej, z których część jest blokowana przez Izrael.

Działania w Strefie Gazy były odpowiedzią Izraela na atak terrorystyczny palestyńskiego Hamasu z 7 października 2023 r. Według danych izraelskich w masakrach w południowym Izraelu zginęło około 1200 osób, a 251 osób zostało wziętych jako zakładnicy w Strefie Gazy. W odwecie Izrael podjął zmasowane działania wojskowe w Strefie Gazy. Według niezwefyfikowanych w niezależnych źródłach danych kontrolowanego przez Hamas Ministerstwa Zdrowia do tej pory zginęło ponad 53 900 osób.

(AFP, DPA/ jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Do głosowania za granicą w drugiej turze wyborów prezydenckich 1 czerwca zgłosiła już rekordowa liczba Polaków. Z danych polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych wynika, że zarejestrowanych jest już ponad 636 tys. osób. To rekord w historii polskich wyborów powszechnych – pisze portal Onet.

Mobilizują się także Polacy w Niemczech, gdzie do południa w poniedziałek, 26 maja, zarejestrowanych było prawie 107 tys. osób. Niektóre komisje „pękają w szwach”. Tak jest m.in. w starej ambasadzie RP w Berlinie, gdzie liczba zapisanych sięga już 2,5 tys. Przy rejestracji internauci natrafiają na informację: „W tej komisji zapisana jest bardzo duża liczba głosujących, możesz spodziewać się kolejki do oddania głosu. Rekomendujemy wybranie innej komisji”.

Podobnie wysoką liczbę zarejestrowanych odnotowują komisje utworzone w Düsseldorfie, Hanowerze, Kolonii, Lipsku, Stuttgarcie, Darmstadt czy w Dortmundzie w Zagłębiu Ruhry – ważnym ośrodku życia polonijnego w Niemczech. Wszelkie rekordy bije tradycyjnie obwodowa komisja wyborcza w Kleve, przy granicy z Holandią. Do poniedziałkowego przedpołudnia liczyła już ponad 3,2 tys. zarejestrowanych.

W pierwszej turze tegorocznych wyborów prezydenckich zarejestrowało się w Niemczech prawie 85 tys. polskich wyborców, a do wyborów poszło ponad 78 tys. Teraz oczekuje się, że w drugiej turze będzie ich znacznie więcej. W wyborach do Sejmu i Senatu jesienią 2023 roku do głosowania w Niemczech zgłosiło się ok. 109 tys. Polaków, a głos oddało ostatecznie prawie 102,5 tys. osób. Trzy lata wcześniej – w wyborach prezydenckich w drugiej turze głosowało w Niemczech prawie 70 tys. Polaków. Wtedy, ze względu na pandemię koronawirusa, głos można było oddać tylko korespondencyjnie. W tym roku takiej możliwości nie ma.

Rekordowa liczba komisji

Rekordowa w tym roku jest liczba utworzonych w Niemczech obwodów do głosowania. Jest ich 54 – o siedem więcej niż dwa lata temu w wyborach parlamentarnych.

Obecnie w stolicy Niemiec powstało osiem komisji wyborczych. Po raz pierwszy można głosować w nowej polskiej ambasadzie w samym sercu Berlina przy alei Unter den Linden. W Monachium i Hamburgu powstało po sześć komisji. Po trzy komisje mają Kolonia i Frankfurt nad Menem. Po dwie z kolei – Düsseldorf, Dortmund, Essen, Bielefeld, Brema oraz na południu Niemiec – Stuttgart, Norymberga i Karlsruhe. Swoje komisje wyborcze ma ponadto kilkanaście miast w Niemczech: Lipsk, Drezno, Brunszwik, Hanower, Laatzen, Oldenburg, Darmstadt, Kassel, Kleve, Moguncja, Münster i Wiesbaden.

Ważne formalności

Polacy za granicą mogą uczestniczyć w wyborach prezydenckich jedynie przez osobiste głosowanie w siedzibie odpowiedniej komisji. Nie ma możliwości głosowania korespondencyjnego, ani też oddania głosu przez pełnomocnika.

Aby oddać swój głos w Niemczech albo innym kraju poza Polską, wyborcy muszą spełnić kilka formalności. Tylko te osoby przebywające za granicą, które są ujęte w spisie wyborców sporządzonym przez konsula lub posiadają zaświadczenia o prawie do głosowania, mogą zagłosować.

Głosowanie w tej samej komisji

Trzeba wiedzieć, że Polacy, którzy już przed pierwszą turą zarejestrowali się w danym obwodzie do głosowania w Niemczech, są w nim automatycznie zarejestrowani na drugą turę.

Nie muszą więc podejmować żadnych dodatkowych działań, jeśli chcą w drugiej turze głosować w tym samym miejscu. Wystarczy, że 1 czerwca udadzą się do lokalu wyborczego i zagłosują.

Rejestracja do 27 maja

Inaczej jest w przypadku wyborców, którzy nie zgłaszali się do głosowania w Niemczech w pierwszej turze. Jeszcze do wtorku, 27 maja (do godz. 23.59), mogą dopisać się w spisie wyborców sporządzonym przez konsula. Najlepiej skorzystać z elektronicznego systemu rejestracji eWybory. Konieczne jest m.in. podanie numeru PESEL, numeru ważnego paszportu lub dowodu osobistego oraz adresu pobytu za granicą.

Wniosek opatrzony własnoręcznym podpisem można też złożyć na piśmie do konsula właściwego dla obwodu, w którym chce się zagłosować. Formularz wniosku jest dostępny na stronie internetowej Gov.pl w zakładce „meldunek i wybory”.

Przesyłając zgłoszenie e-mailem (na adres poczty elektronicznej właściwego urzędu konsularnego), należy dołączyć skan lub fotografię podpisanego własnoręcznie wniosku.

Przy zgłoszeniu wyborca musi wybrać jeden z obwodów głosowania i zapamiętać jego numer. Może się bowiem zdarzyć, że pod jednym adresem będzie kilka obwodów do głosowania.

Zmiana miejsca głosowania

„Przerejestrować” muszą się z kolei te osoby, które wiedzą, że w dniu drugiej tury będą w innym miejscu za granicą. Również do 27 maja mogą samodzielnie zmienić obwód głosowania, korzystając z systemu eWybory albo złożyć wniosek na piśmie.

I jest jeszcze inna możliwość, która dotyczy m.in. tych osób, które nie wiedzą jeszcze, w którym konkretnie obwodzie oddadzą swój głos. Mogą one – w terminie do 29 maja br. – uzyskać w dowolnym urzędzie konsularnym za granicą bądź w dowolnym urzędzie gminy w Polsce zaświadczenie o prawie do głosowania. Zaświadczenie takie uprawnia do głosowania w dowolnym lokalu wyborczym, zarówno w kraju, jak i za granicą.

Osoby, które wnioskowały o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania przed 18 maja, otrzymały dwa zaświadczenia i mogą z zaświadczeniem uprawniającym do głosowania w drugiej turze zagłosować w dowolnym lokalu wyborczym.

Lokale wyborcze otwarte od 7:00 do 21:00

Decydująca tura w wyborach prezydenta RP odbędzie się w niedzielę, 1 czerwca. Lokale wyborcze – także w Niemczech – będą otwarte od godziny 7:00 do 21:00.

Idąc na wybory, należy mieć przy sobie ważny polski paszport lub polski dowód osobisty.

Trzaskowski czy Nawrocki?

W ostatecznej rundzie kandydat Koalicji Obywatelskiej Rafał Trzaskowski zmierzy się z kandydatem Prawa i Sprawiedliwości – Karolem Nawrockim. W tym roku sondaże przedwyborcze przewidują bardzo wyrównany pojedynek. W pierwszej turze obu kandydatów dzieliły tylko niecałe dwa punkty procentowe.

Wyniki pierwszej tury wyborów prezentowały się w Niemczech inaczej niż w Polsce. Nad Odrą i Renem wygrał Rafał Trzaskowski (40,86 proc.), a drugi był Sławomir Mentzen (18,63 proc.). Na Karola Nawrockiego głosowało tylko 14,55 proc. wyborców w Niemczech.

Nawet jeżeli 1 czerwca głos w Niemczech odda ponad 100 tys. Polaków, będzie to tylko niewielka część polskich obywateli mieszkających w tym kraju. Według danych niemieckiego Federalnego Urzędu Statystycznego w 2024 roku mieszkało w Niemczech około 865 tys. osób z polskim obywatelstwem. Z kolei liczbę osób pochodzących i związanych z Polską szacuje się nawet na dwa miliony.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Do końca dekady niemiecka armia, Bundeswehra, ma zdecydowanie poprawić swoją skuteczność w dziedzinie obrony powietrznej. Tak wynika z dokumentu podpisanego 19 maja przez generalnego inspektora Carstena Breuera, który cytuje Agencja Reutera. Jednym z nadrzędnych priorytetów Bundeswehry ma być wzmocnienie ochrony przed zagrożeniami z powietrza.

Na szczycie listy znajdują się: zintegrowana obrona przeciwrakietowa, obrona powietrzna krótkiego i średniego zasięgu oraz obrona powietrzna, w szczególności przed latającymi dronami i rojami dronów.

„Konkretne zagrożenie”

„Ze względu na bardzo konkretną obecną sytuację zagrożenia, początkowo nacisk kładzie się na ustanowienie kompleksowej gotowości operacyjnej sił zbrojnych do 2029 r. w sensie wymaganego w pełni sprawnego sprzętu” - stwierdza dyrektywa Breuera. W tym samym czasie i po roku 2029 utrzymanie osiągniętej gotowości operacyjnej musi być dalej zwiększane i stale gwarantowane poprzez integrację innowacyjnych technologii i rozwoju.

Ponadto priorytetowo traktowany ma być rozwój zdolności precyzyjnego rażenia - znanych jako głębokie uderzenia precyzyjne. Odnosi się to do systemów uzbrojenia o zasięgu ponad 500 kilometrów - to dalej niż pociski manewrujące Taurus znajdujące się już na wyposażeniu, które są obecnie modernizowane.

Uzupełnić braki w amunicji

Bundeswehra ma też zakupić i zgromadzić więcej amunicji. Wyraźnie wzywa się do „zamknięcia istniejących luk”. Planowany jest również zakup dronów bojowych. Wysoko na liście priorytetów Breuera znajduje się również obszar „rozszerzania i dalszego umożliwiania nowoczesnych zdolności ataku powietrznego, w tym współdzielenia nuklearnego, zrównoważonych zasobów wojennych marynarki wojennej oraz zdolności ofensywnych i obronnych w cyberprzestrzeni”.

Niemiecki minister obrony Boris Pistorius ogłosił, że Bundeswehra będzie musiała być „gotowa do wojny” do 2029 roku. Eksperci NATO uważają, że od tego momentu rosyjski atak na terytorium Sojuszu jest możliwy. Według deputowanego grupy parlamentarnej CDU/CSU Norberta Röttgena, taki atak może nastąpić nawet wcześniej. Prezydent Rosji Władimir Putin mógłby wykorzystać fakt, że do tego czasu Europejczycy nie osiągnęli jeszcze swoich celów militarnych.

(RTR/szym)

22 procent dzieci w wieku od pięciu do jedenastu lat w Niemczech przynajmniej czasami odczuwa samotność – twierdzi Niemiecki Instytut Młodzieży (DJI) w opublikowanym w poniedziałek (26.05.2025) badaniu. W Niemczech rozpoczął sie właśnie tydzień walki z problemem samotności, ogłoszony przez Ministerstwo ds. Rodziny.

Według badania 17 procent wszystkich dzieci w badanej grupie wiekowej stwierdziło, że od czasu do czasu czuje się samotnie. Pięć procent czuło się samotnie często lub bardzo często. „Ogólnie rzecz biorąc, 22 procent dzieci w wieku szkolnym czuje się samotnie przynajmniej czasami” – podsumowuje monachijski instytut w analizie danych zebranych w 2023 r.

Na poczucie samotności wsród dzieci często wpływ ma rozstanie rodziców albo życie w niepełnej rodzinie. 28 proc. badanych dzieci, które mieszkały tylko z jednym rodzicem i 34 proc. dzieci mieszkających z rodzicami przybranymi stwierdziło, że czasami, często lub bardzo często czują się samotne. W przypadku dzieci z rodzin nuklearnych odpowiedzi takiej udzieliło 22 proc. „Rozstanie rodziców jest poważnym wstrząsem w życiu dzieci i może być powodem ich poczucia osamotnienia i pogorszenia samopoczucia – przynajmniej przez pewien czas” – wyjaśnia autorka badania Alexandra Langmeyer.

Problemy finansowe źródłem stresu u dzieci

Również problemy finansowe w rodzinie zwiększają poziom samotności. Podczas gdy w przypadku dzieci z rodzin bez ograniczeń finansowych samotność odczuwa 21 proc. dzieci, to liczba ta wynosi 29 procent w rodzinach, które nie mogą sobie pozwolić na typowe wydatki i zwykły standard życia. Powód: zmartwienia finansowe mogą zwiększać stres i pogarszać klimat w rodzinie.

Według badaczy poczucie samotności w dzieciństwie zwiększa ryzyko depresji i zaburzeń lękowych oraz w dłuższej perspektywie może utrudnić rozwój psychospołeczny oraz wpłynąć na subiektywne samopoczucie.

Korelacja ta znajduje również odzwierciedlenie w danych: Dzieci, które zostały ocenione przez rodziców jako mające problemy behawioralne, znacznie cześciej czuły się samotne niż inne dzieci. „Na podstawie dostępnych danych nie można stwierdzić, czy problemy behawioralne, zwłaszcza w kontaktach z rówieśnikami, są czynnikiem wyzwalającym wycofanie społeczne, a tym samym zwiększone doświadczenie samotności, czy też jest odwrotnie: samotność w dzieciństwie pogarsza samopoczucie psychiczne i prowadzi do problemów behawioralnych” – podkreśla socjolożka i współautorka badań Christine Entleitner-Phleps. Jej zdaniem opracowanie metod wsparcia wymaga przeprowadzenia długoterminowego badania, w którym życie poszczególnych dzieci będzie obserwowane przez dłuższy czas.

Samotność a niezadowolenie z demokracji

Odrębne badanie na temat samotności przedstawiła także Fundacja Bertelsmanna. Objęło ono ponad 2 500 młodych ludzi w wieku od 16 do 30 lat i dotyczy związku poczucia samotności z oceną demokracji. Według ankiety, przeprowadzonej przez ośrodek badania opinii Verian 10 proc. młodych ludzi z badanej grupy przyznało, że odczuwa dużą samotność, a 35 proc., że umiarkowaną samotność.

Młodzi ludzie, którzy czują się samotni, zasadniczo interesują się polityką nie mniej niż inni. Jednak czuli się bardziej niedostrzegani przez polityków. Na przykład częściej zgadzali się ze stwierdzeniem, że politycy nie traktują poważnie obaw młodego pokolenia.

Spośród bardzo samotnych młodych ludzi 60 procent stwierdziło, że sami nie są w stanie doprowadzić do żadnych zmian politycznych ani społecznych. Przekłada się to na niechęć do zaangażowania na rzecz społeczeństwa. Spośród tych, którzy nie czują się samotni, tylko 42 proc. wątpi w skuteczność własnych działań.

Jak ostrzegła Nicole Kleeb z Fundacji Bertelsmanna samotność jest zatem nie tylko problemem indywidualnym i społecznym, ale także zagrożeniem dla demokracji.

(DPA, EPD/ widz)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Sąd Okręgowy w Brunschwiku skazał byłego szefa działu rozwoju silników diesla w koncernie VW na cztery i pół roku więzienia. Dwa lata i siedem miesięcy więzienia otrzymał były szef działu elektroniki napędowej. Z kolei były członek zarządu ds. rozwoju marki Volkswagen, otrzymał rok i trzy miesiące w zawieszeniu, a były kierownik działu został skazany na rok i dziesięć miesięcy także w zawieszeniu.

Wyrokiem tym kończy się ogromny proces trwający prawie cztery lata. Z punktu widzenia śledczych oskarżeni zostali uznani za winnych, jednak sami oskarżeni bronią się i uważają, że są kozłami ofiarnymi.

Prokuratura domagała się kar więzienia od dwóch do czterech lat i tylko w jednym przypadku uznała karę w zawieszeniu za stosowną. Obrona natomiast wnosiła o trzy uniewinnienia i jedno upomnienie.

Dalsze postępowanie

Jak poinformował rzecznik sądu okręgowego w Brunszwiku – oprócz pierwszego procesu i sprawy przeciwko dyrektorowi generalnemu Grupy Volkswagen Martinowi Winterkornowi – toczą się jeszcze cztery postępowania karne przeciwko łącznie 31 oskarżonym.

Skandal związany z manipulowaniem testami emisji spalin dla samochodów z silnikiem diesla wyszedł na jaw we wrześniu 2015 roku. Krótko przed tym producent samochodów z Wolfsburga przyznał się do fałszowania wyników testów w USA. Kilka dni później dyrektor generalny Grupy VW Martin Winterkorn podał się do dymisji. VW pogrążył się w jednym z największych kryzysów, który według własnych danych kosztował grupę do tej pory około 33 miliardów euro.

Otwarty wynik ws. Winterkorna

Pierwotnie planowano, że na ławie oskarżonych zasiądzie Martin Winterkorn.Jednak ze względów zdrowotnych jego udział w procesie został przerwany przed jego rozpoczęciem we wrześniu 2021 roku.

W międzyczasie Winterkorn zeznawał w sądzie zarówno jako świadek, jak i oskarżony, stanowczo zaprzeczając odpowiedzialności za skandal dieselgate. Wypadek zakończony pobytem w szpitalu przerwał jednak proces przeciwko najbardziej prominentnemu oskarżonemu. To, czy i kiedy postępowanie przeciwko obecnie 78-latkowi będzie mogło zostać wznowione, pozostaje całkowicie otwarte.

(DPA/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Kanclerz Niemiec Friedrich Merz chce powstrzymać reaktywację gazociągu Nord Stream na Morzu Bałtyckim. Popiera on plan Komisji Europejskiej, by zapobiec reaktywacji gazociągów w ramach nowego pakietu sankcji wobec Rosji. Ma to pomóc skłonić Kreml do negocjacji pokojowych z Ukrainą.

W partii Friedricha Merza – chadeckiej CDU – nie wszyscy podzielają to zdanie. Jego partyjny kolega i jeden z wiceprzewodniczących CDU, premier wschodnioniemieckiej Saksonii Michael Kretschmer, opowiedział się za wykorzystaniem gazociągów Nord Stream do wznowienia rozmów z Rosją. „Nord Stream to możliwe otwarcie na dialog z Rosją” – powiedział Kretschmer w opublikowanym w niedzielę (25.05.2025) wywiadzie dla internetowej redakcji „Die Zeit”. „Energia jest z pewnością dźwignią. Fakt, że Putin prowadzi rozmowy z Chinami, Indiami
i innymi państwami BRICS wynika z interesów gospodarczych Rosji” – wyjaśnił.

Istnieją – jak mówił Kretschmer – „dwa różne sposoby” na rozpoczęcie dialogu. „Albo próbuje zmusić się Rosję, jak to ma miejsce do tej pory, albo próbuje się pozytywnego podejścia”. „Musimy zadać sobie pytanie, na jakich warunkach Rosja w ogóle chciałaby z nami rozmawiać” – zaznaczył Kretschmer, opowiadając się za „pozytywnym podejściem”. „Dopóki mówimy: nie chcemy niczego, nie chcemy dostaw gazu, tylko nałożymy sankcje, nie ma potrzeby z nami rozmawiać” – dodał.

Niemiecko-rosyjski projekt

Bałtyckie gazociągi Nord Stream 1 i Nord Stream 2 (każdy z nich dwunitkowy) powstały w celu transportu rosyjskiego gazu do Niemiec. Surowiec płynął przez Nord Stream 1 przez ponad dziesięć lat, zanim dostawy zostały wstrzymane przez Rosję w połowie 2022 roku po inwazji na Ukrainę. Nord Stream 2 został ukończony, ale nigdy nie został uruchomiony. Pod koniec września 2022 roku trzy z czterech nitek gazociągów zostały uszkodzone w wyniku eksplozji, których przyczyna jest nadal niewyjaśniona.

Aby zapobiec transportowi gazu przez gazociągi w przyszłości, przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen (również z CDU) zaproponowała nałożenie sankcji na Nord Stream.

Ważne dla gospodarki Niemiec

Premier Saksonii wskazuje jednak, że ponowne uruchomienie gazociągu miałoby „silny komponent ekonomiczny” dla Niemiec.

W rozmowie z „Die Zeit” stwierdził, że koszty produkcji w Niemczech są zbyt wysokie. „Od dłuższego czasu ostrzegam przed odejściem firm, które u nas właśnie się rozpoczęło. Kwestia cen energii jest tu tak kluczowa, że nie można jej pominąć” – powiedział Kretschmer. Jego zdaniem sytuacja Niemiec poprawiłaby się, gdyby Niemcy otrzymywały 20 procent gazu z Rosji. „Jeśli rozwój gospodarczy będzie postępował w tym tempie, za rok lub dwa będziemy zmuszeni do zmiany kursu” – przestrzegł.

Kretschmer nie jest jedynym politykiem CDU, który opowiada się za reaktywacją Nord Stream. Thomas Bareiss, poseł CDU do Bundestagu z Badenii-Wirtembergii, już w połowie marca zasugerował, że zniszczony gazociąg Nord Stream 2 powinien zostać uruchomiony po naprawie i zawarciu porozumienia pokojowego w Ukrainie. Wywołało to krytykę ze strony różnych niemieckich partii.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

„Frankfurter Allgemeine Zeitung” zaznacza: „Ukraina w swojej walce na śmierć i życie przestrzega zasad cywilizowanego postępowania: nie atakuje celowo ludności cywilnej, co od pierwszego dnia bez skrupułów robi Rosja. (...) Nawet w największej potrzebie i w obliczu śmiertelnego wroga Ukraina zasadniczo przestrzega zasad prawa wojennego. (...) Pomimo wszystkich swoich niedociągnięć, kraj ten okazuje się wzorcową częścią wolnego świata, zjednoczonego pod sztandarem humanitaryzmu. To właśnie tutaj, w starciu z największym, śmiertelnym wrogiem, widać, dlaczego Ukraina zasługuje na wszelkie wsparcie. Kto odwraca się od ofiar poległych w imię naszych wartości w tej bardziej niż symbolicznej walce, ten żegna się z kulturą Zachodu i nie jest już częścią dobrego świata”.

„Frankfurter Rundschau” pisze: „Jeszcze podczas trwania akcji wymiany jeńców armia rosyjska przeprowadziła najgorsze od początku wojny naloty na Ukrainę. Dziesiątki ludzi zginęły, w tym wiele dzieci, a jeszcze więcej zostało rannych, gdy Putin kazał zaatakować zwykłe miasta 300 dronami, 70 rakietami i pociskami manewrującymi. To pokazuje, że Putin już dawno przestał czuć się w defensywie; nie ma więc żadnego taktycznego powodu, aby zasiąść do stołu rozmów”.

„Kölner Stadt-Anzeiger” ocenia: „Sposób, w jaki Putin reaguje na przyjazne gesty, pokazuje jego reakcja na fiasko ultimatum Europejczyków, milczenie USA, a także na zwrot rosyjskich więźniów: zamiast zapowiadanych propozycji wyjścia, z Rosji nadeszły rakiety. Putin odczytuje z powściągliwości, a tym bardziej z ustępstw, przede wszystkim jedno: że nadal ma wolną rękę na Ukrainie”.

Zdaniem „Rhein-Neckar-Zeitung” z Heidelbergu: „Uporczywe trzymanie się wizerunków wrogów nie na wiele się zdaje. Tworzą one własną rzeczywistość, która jest czasem wykorzystywana do celów politycznych. Tak jak w przypadku saudyjskiego regenta ibn Salmana, który w odpowiedniej sytuacji politycznej z 'rzeźnika' odpowiedzialnego za śmierć amerykańskiego dziennikarza Chaszukdżiego stał się szanowanym partnerem gospodarczym. Trudno sobie jednak wyobrazić, że w najbliższej przyszłości ponownie nawiąże on interesy z Putinem. Niemniej jednak interesy mogą być częścią rozwiązania pokojowego dla Ukrainy. Michael Kretschmer, wiceprzewodniczący CDU i premier Saksonii, wysyła odważny sygnał, poruszając kwestię eksploatacji gazociągu Nord Stream. W pierwszej chwili jest to postrzegane jako prowokacja. Jednak za tą inicjatywą stoją argumenty ekonomiczne, których nie można zignorować. Nie wspominając już o bilansie ekologicznym, który jest znacznie lepszy niż w przypadku gazu z łupków wydobywanego metodą szczelinowania”.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Prezydent USA Donald Trump po raz kolejny ma wielkie plany: zgodnie z zapowiedziami wyborczymi chce zainstalować nowy system obrony przeciwrakietowej, który ma chronić USA przed zagrożeniami z powietrza, a nawet z kosmosu. Złota Kopuła ma kosztować co najmniej 175 mld dolarów i zostać ukończona do końca kadencji Trumpa w styczniu 2029 roku. Według informacji Pentagonu USA są narażone na rosnące zagrożenie ze strony Rosji i Chin.

Krytycy ostrzegają jednak przed ogromnymi kosztami i nierealistycznym harmonogramem. Posłowie Demokratów wyrazili również obawy dotyczące procesu zamówień publicznych i ewentualnego udziału SpaceX, firmy należącej do sojusznika Trumpa, Elona Muska. Projekt ten wywołał również niepokój na arenie międzynarodowej. Chiny skrytykowały go jako zagrażający globalnej równowadze strategicznej i stabilności.

Jak mogłaby działać taka tarcza?

Za wzór dla Złotej Kopuły ma służyć izraelski system Żelazna Kopuła. Jest on używany od marca 2011 roku i przechwytuje rakiety krótkiego zasięgu oraz pociski artyleryjskie. Składa się z trzech elementów: jednostki radarowej, centrum kontroli i wyrzutni rakiet. Duża różnica w stosunku do Złotej Kopuły Trumpa: Żelazna Kopuła jest przeznaczona do obrony przed rakietami krótkiego zasięgu i ochrony niewielkiego terytorium. Ponadto jest to system mobilny, który można wykorzystać w wielu miejscach.

Tymczasem wersja amerykańska ma być w stanie przechwytywać również międzykontynentalne rakiety z głowicami atomowymi. Jest to kontynuacja planów USA z czasów prezydenta Ronalda Reagana (1981-1989). Chciał on stworzyć tarczę antyrakietową nazwaną, „gwiezdnymi wojnami” w nawiązaniu do serii filmów „Star wars”, w ramach której systemy przechwytujące miały być umieszczone w kosmosie.

Projekt kosmiczny Trumpa ma stworzyć sieć satelitów, które będą wykrywać, śledzić i ewentualnie przechwytywać rakiety nadlatujące np. z Rosji lub Chin. Taka tarcza ochronna może obejmować setki satelitów do wykrywania i śledzenia rakiet.

Według amerykańskiego sekretarza obrony Pete'a Hegsetha planowana tarcza ma „chronić ojczyznę przed pociskami manewrującymi, balistycznymi, hipersonicznymi i dronami, niezależnie od tego, czy są to pociski konwencjonalne czy z głowicami nuklearnymi”. Nie jest jeszcze jasne, jakie technologie zostaną w tym celu wykorzystane.

Grecka Żelazna Kopuła

Oprócz USA są jeszcze inne kraje, które wzięły izraelski system za wzór lub przynajmniej wykorzystują go jako medialny slogan dla swojego systemu. Zdaniem izraelskiego generała brygady w stanie spoczynku Shachara Shohata powoduje to wiele zamieszania. „Żelazna Kopuła stała się marką taką jak Coca Cola, którą teraz wszyscy używają, ponieważ odniosła wielki sukces” – powiedział w wywiadzie dla magazynu wojskowego Defense News.

Pod koniec 2024 roku Grecja zapowiedziała znaczne zwiększenie budżetu obronnego i budowę tarczy ochronnej – podobnej do Żelaznej Kopuły – do obrony przed dronami i rakietami, po tym jak postępy w pracach nad systemem obrony powietrznej European Sky Shield okazału się zbyt powolne. Grecki wariant różni się jednak od izraelskiego mobilnego systemu obrony przeciwrakietowej, ponieważ zagrożenie jest inne – wyjaśnił minister obrony Nikos Dendias. Grecja musi przede wszystkim bronić się przed atakami dronów.

Inne kraje też wyraziły zainteresowanie systemem Żelazna Kopuła. Według informacji przekazanych przez Pietera Wezemana, analityka ze Sztokholmskiego Międzynarodowego Instytutu Badań nad Pokojem (SIPRI), amerykańskiemu magazynowi Newsweek w 2023 roku, były to Rumunia i Cypr w 2022 roku, Azerbejdżan w 2016 roku, Korea Południowa w 2012 roku, Indie w 2010 roku i Singapur w 2009 roku, Indie i Korea Południowa ostatecznie nie zrealizowały jednak tych planów, a w pozostałych przypadkach nie ma potwierdzenia faktycznych zamówień lub dostaw.

Europejska inicjatywa Sky Shield

Także na szczeblu europejskim pojawiły się już porównania do systemu Żelaznej Kopuły. W 2022 roku zainicjowano europejski projekt obrony powietrznej i przeciwrakietowej European Sky Shield Initiative (ESSI). Jego celem jest jak najbardziej skoordynowane pozyskanie systemów obrony krótkiego, średniego i dalekiego zasięgu, aby móc odeprzeć wszelkie zagrożenia z powietrza. Według niemieckiego ministerstwa obrony do tej inicjatywy przystąpiły już 23 państwa.

Inicjatywa ta kieruje się „tą samą logiką” co izraelski system obrony powietrznej – powiedział zastępca szefa sztabu austriackich sił zbrojnych, generał broni Bruno Hofbauer, w rozmowie z Austriacką Agencją Prasową. Oba systemy mają na celu zwalczanie zagrożeń z powietrza na wielu poziomach.

Artykuł ukazał się pierwotnie nad stronach Redakcji Niemieckiej DW.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

W 1944 roku, po stłumieniu Powstania Warszawskiego, Niemcy wysadzili w powietrze stojący w centrum Warszawy pomnik Adama Mickiewicza z 1898 roku dłuta Cypriana Godebskiego. Ocalał jednak fragment pomnika – głowa, którą wiosną 1945 roku wydobyto spod gruzów. Wyeksponowano ją na otwartej 3 maja 1945 roku na pierwszej powojennej wystawie w Muzeum Narodowym pt. „Warszawa oskarża!”. Pokazywała zniszczenie miasta, okaleczone dzieła sztuki czy puste ramy obrazów, symbolizujące grabież polskich dóbr kultury. Jednocześnie akcentowała możliwość odbudowy.

Teraz ta sama głowa Mickiewicza stoi w Niemieckim Muzeum Historycznym w Berlinie jako jeden z eksponatów najnowszej wystawy, która poświęcona jest innym wystawom – organizowanych w ostatnich dniach II wojny światowej bądź niedługo po jej zakończeniu w europejskich krajach. Wystawy z lat 1945-1948 to nieznany szerzej fenomen. – Odgrywały rolę mass mediów, za pomocą których przekazywano wiedzę o niemieckich zbrodniach, a także własnych doświadczeniach wojny i okupacji – wyjaśnia historyczka sztuki Agata Pietrasik z Wolnego Uniwersytetu w Berlinie, kuratorka berlińskiej ekspozycji w DHM.

Zbrodnia na narodowym dziedzictwie

Powojenne wystawy odbywały się niemal we wszystkich krajach europejskich, czasem na gruzach, tak jak wystawa „Warszawa oskarża!”. Jest ona jedną z sześciu powojennych ekspozycji, których historia prezentowana jest w Berlinie. Jak mówi Pietrasik, zadziwiające jest sam fakt, że pracownicy Muzeum Narodowego zdołali przygotować wystawę w mieście całkowicie zniszczonym i pozbawionym działającej infrastruktury.

Wśród eksponatów w stolicy Niemiec są m.in. fotografie z warszawskiej wystawy, a także posąg „Trzy Marie” Henryka Kuny z 1934 roku, będący według listy obiektów pierwszym powojennym nabytkiem Muzeum Narodowego. Zarówno eksponaty, jak i obszerny katalog z berlińskiej ekspozycji przemycają informacje o skali zniszczeń wojennych w Warszawie. Dobrze obrazuje to także archiwalny film, przedstawiający wizytę naczelnego dowódcy sił alianckich, generała Dwighta Eisenhowera, który zwiedził wystawę w Muzeum Narodowym. Warszawską powojenną ekspozycję obejrzało w sumie ok. 435 tys. osób.

Horror niemieckich obozów

Jeszcze wcześniej, bo 1 maja 1945 roku, rozpoczęła się pierwsza powojenna wystawa w Londynie, zatytułowana „The Horror Camps” i zorganizowana przez redakcję dziennika „Daily Express”. Pokazano na niej powiększone fotografie z wyzwolonych przez aliantów zachodnich niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych, przed wszystkim z Bergen-Belsen: ciała zamordowanych więźniów, wychudzonych ocalałych, a także pojedynczych sprawców zbrodni. „Zobaczyć znaczy uwierzyć” – brzmiało motto wystawy, którą obejrzało 700 tys. osób. Na zdjęciach, prezentowanych w Berlinie widać długie kolejki przed wejściem do czytelni „Daily Express” w centrum Londynu. Zapisy wywiadów ze zwiedzającymi świadczą o tym, że drastyczne fotografie, ukazujące ogrom nazistowskich zbrodni, wywoływały bardzo emocjonalne reakcje, głównie szok i złość.

Podobny oddźwięk miała duża paryska wystawa pt. „Zbrodnie hitlerowskie”, zainaugurowana w czerwcu 1945 roku w Grand Palais. Pokazano ją także w innym miastach Francji i za granicą. Według szacunków obejrzało ją łącznie około miliona osób. Dotyczyła ona nie tylko Francji, ale i innych okupowanych przez Niemcy krajów w Europie. – Wydaje się, że założenie było takie, iż doświadczenie niemieckiej okupacji może być fundamentem do odtwarzania Europy. Sądzę, że była to pewna propozycja dotycząca wizji Europy po wojnie – mówiła Agata Pietrasik w rozmowie z DW.

„Gettowe szczęście”

Z Polski kuratorka wybrała jeszcze jedną wystawę, o której opowiada w berlińskim muzeum. Przedstawia ona perspektywę często marginalizowaną na innych wczesnych wystawach powojennych. 18 kwietnia 1948 roku w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie zainaugurowano stałą ekspozycję „Martyrologia i walka”, poświęconą Zagładzie polskich Żydów i ich ruchowi oporu. Oparta była na badaniach historyków. W Berlinie można m.in. zobaczyć mapę, na której zaznaczono miejsca eksterminacji polskich Żydów, a także unikalny eksponat: kilim wykonany przez żydowskich robotników przymusowych w getcie w Łodzi i przedstawiający ich samych w trakcie pracy. Na górze widnieje napis w języku jidysz: „Gettowe szczęście” – gorzka ironia niezrozumiała dla niemieckich okupantów.

Berlińska ekspozycja opowiada jeszcze o wystawie w Bergen-Belsen w obozie dipisów, głównie żydowskich uciekinierów z Europy Wschodniej, z 1947 roku, a także o wystawie w Libercu w ówczesnej Czechosłowacji otwartej w 1946 roku w willi rodziny Hersch, w której w czasie wojny mieszkał gauleiter Kraju Sudetów Konrad Henlein.

Różne spojrzenia na wojnę i okupację

Sześć powojennych wystaw, wprawdzie na ten sam temat, pokazuje jednak odmienne spojrzenia na doświadczenia wojny i okupacji. – To jeden z celów naszego projektu. Perspektywy, które pokazujemy, często nie były ze sobą „zsynchronizowane” – mówiła Pietrasik DW. Przygotowana przez nią ekspozycja wpisuje się bowiem w duży projekt realizowany w Niemieckim Muzeum Historycznym, który ma na celu stworzenie w berlinie Centrum Dokumentacji „Druga wojna światowa i niemiecka okupacja w Europie” (ZWBE). W 2022 r. koncepcję nowej placówki przyjął niemiecki rząd.

– W wielu krajach Europy, które kiedyś były okupowane przez nazistowskie Niemcy, pamięć o okupacji wciąż jest bardzo żywa. Z kolei w Niemczech wiedza na ten temat jest niepełna – a czasem w ogóle jej nie ma – przyznał w trakcie konferencji prasowej dyrektor DHM Raphael Gross. Tymczasem – jak mówił – wiedza o wspólnej, często bolesnej, historii jest kluczowa, aby budować przyszłość Europy – szczególnie w czasach, gdy nie można polegać na wsparciu dawnych aliantów, a relacje z USA i Rosją zasadniczo się zmieniają. Planowane muzeum okupacji niemieckiej ma pomóc zrozumieć te współzależności, przekazywać podstawową wiedzę o historii okupacji oraz pomóc na nią spojrzeć z różnych perspektyw.

Według Grossa twórców wczesnych powojennych wystaw łączyła wiedza o tym, co wydarzyło się w czasie wojny, a także wynikający z tego wspólny cel: aby przemoc, której doświadczyli, nigdy się nie powtórzyła. To przesłanie nie straciło na aktualności.

Wystawę pt. „Pokazać przemoc. Pierwsze wystawy o nazistowskiej okupacji w Europie w latach 1945-1948” oglądać można od 24 maja do 23 listopada 2025 r. w Niemieckim Muzeum Historycznym w Berlinie.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Muhammad Al Muhammad stał na peronie na dworcu głównym w Hamburgu, gdy w pewnej chwili kobieta zaczęła atakować nożem stojących w pobliżu ludzi. 19-letni uchodźca z Syrii postanowił ją powstrzymać. Do mężczyzny dotarła redakcja „Spiegel Online”, która z nim rozmawiała. Syryjczyk pochodzi z przedmieść Aleppo. Jak mówi, do Niemiec przybył we wrześniu 2022 roku.

Muhammad opisuje, że w pewnym momencie, gdy czekał na pociąg, wiele osób nagle zaczęło biec w jednym kierunku. „Postanowiłem pobiec w drugą stronę i zatrzymać kobietę” – powiedział redakcji. Gdy podbiegł do kobiety, zobaczył, że inny mężczyzna, Czeczen, kopnął ją w kolano, by napastniczka upadła.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

„Przytrzymałem ją i przycisnąłem jej ręce do plecaka, żeby nie mogła wstać” – relacjonuje Syryjczyk. W tym czasie nóż leżał już na torach kolejowych. Jak opowiada „Spieglowi” Muhammad, „kobieta nie krzyczała, nie stawiała żadnego oporu”. Chwilę później do akcji wkroczyła policja.

W wyniku piątkowego (23.05.2025) ataku nożem na dworcu głównym w Hamburgu rannych zostało łącznie 18 osób w wieku od 19 do 85 lat. Cztery osoby odniosły obrażenia zagrażające życiu, siedem ciężkie, a siedem lekkie. Zatrzymana kobieta to 39-letnia Niemka. Trafiła na obserwację do szpitala psychiatrycznego.

(Spiegel/stef)

Turystyka kwitnie na całym świecie. Przy około 1,5 miliarda przyjazdów, globalny wolumen podróży osiągnął w ubiegłym roku drugi najwyższy rekord po 2019 roku. Niezależnie od tego, czy chodzi o Gran Canarię, Majorkę, Rzym czy miasteczko Hallstadt w Austrii, wiele popularnych miejsc na świecie jest obecnie przepełnionych podróżnymi.

Ten nadmierny pośpiech wczasowiczów w jednym miejscu, często w tym samym czasie i masowo, znany jest jako „overtourism”, czyli nadmierna turystyka.

Światowa Organizacja Turystyki ONZ (UNWTO) mówi o nadmiernej turystyce, gdy miejscowi lub odwiedzający czują, że „jakość życia w regionie lub jakość wrażeń pogorszyła się w sposób niedopuszczalny w wyniku turystyki”.

Wszystko to dotyczy na przykład siedmiu Wysp Kanaryjskich. Archipelag na Atlantyku jest domem dla 2,2 miliona mieszkańców. W ubiegłym roku odwiedziło go łącznie 15,2 miliona turystów, a w tym roku spodziewany jest nowy rekord.

Turystyka stanowi ponad jedną trzecią gospodarki wysp. Jednak według lokalnych stowarzyszeń, korzystają na tym głównie duzi inwestorzy. Ponieważ coraz więcej pieniędzy można zarobić na wynajmie krótkoterminowym, przestrzeń życiowa dla miejscowej ludności staje się coraz mniejsza, czynsze eksplodują, a środowisko cierpi.

Nadmierna turystyka a środowisko?

Hałas, zaśmiecanie, drony latające w powietrzu w celu robienia zdjęć z wakacji, korki. Krajobraz jest często zmieniany przez ścieżki dla pieszych lub parkingi. Ma to wpływ nie tylko na miejscową ludność, ale także na florę i faunę.

Turystyka zagraża zasobom wodnym, szczególnie na wyspach i w ciepłych regionach. Dzieje się tak dlatego, że wczasowicze zazwyczaj zużywają więcej wody niż miejscowi – zwłaszcza ci, którzy są zamożni. Problemem są również ścieki. Na przykład ścieki odprowadzane do morza u wybrzeży popularnej hiszpańskiej wyspy Majorka na Balearach spowodowały znaczne zmniejszenie się łąk trawy morskiej, które są ważnym czynnikiem przeciwdziałającym kryzysowi klimatycznemu.

Nadmierna turystyka napędza kryzys klimatyczny?

W latach 1995-2019 emisje z ruchu turystycznego wzrosły o 65 procent w latach 1995-2019. Ogólnie rzecz biorąc, turystyka odpowiada za osiem do dziesięciu procent wszystkich emisji gazów cieplarnianych. Główną przyczyną wzrostu emisji są podróże lotnicze. Obecnie podróże lotnicze stanowią jedną czwartą wszystkich podróży turystycznych, ale są odpowiedzialne za trzy czwarte generowanych emisji. Do tego dochodzą emisje powodowane przez transport lokalny, zakwaterowanie, gastronomię i zajęcia rekreacyjne.

Co więcej, krótkie podróże stają się coraz bardziej popularne. W ubiegłym roku sami Niemcy odbyli około 94 milionów krótkich podróży, co stanowi wzrost o prawie jedną czwartą (24 procent) w porównaniu z rokiem poprzednim. Jednak ten rodzaj podróży powoduje szczególnie wysoki poziom emisji gazów cieplarnianych, ponieważ przyjazd i wyjazd z wakacji stanowią największą część emisji CO2. Więcej krótkich podróży oznacza więcej podróży do i z – a to oznacza więcej emisji.

Co powoduje nadmierną turystykę?

Według szwajcarskiej organizacji non-profit fairunterwegs, w szczególności loty mają decydujący wpływ na rozwój kierunków podróży. Pobliskie lotnisko sprzyja powstawaniu turystycznych hotspotów, zwłaszcza jeśli tanie linie lotnicze oferują tam połączenia. Na przykład Majorka prawdopodobnie nie byłaby tak popularna, gdyby ludzie musieli podróżować tam statkiem.

Statki wycieczkowe są również krytykowane za zaostrzanie problemu: Tysiące ludzi schodzi na ląd na kilka godzin, obciążając lokalną infrastrukturę i zasoby, ale nie zostawiając prawie żadnych pieniędzy na miejscu, ponieważ zazwyczaj korzystają oni w pełni z wyżywienia na pokładzie.

Do tego dochodzi zjawisko tzw. set jettingu. Miejsca kręcenia popularnych seriali telewizyjnych często prowadzą do niebotycznego wzrostu liczby odwiedzających. Na hawajskiej wyspie Maui i na Sycylii, gdzie kręcono serial „Biały Lotos”, liczba gości wzrosła w każdym przypadku o 20 procent. Po ogłoszeniu, że Koh Samui w Tajlandii będzie miejscem akcji najnowszego sezonu, liczba zapytań dotyczących tej wyspy w internetowych biurach podróży gwałtownie wzrosła.

Dubrownik w Chorwacji cierpi z powodu turystyki w związku z serialem „Gra o Tron”. Z kolei w austriackim Hallstatt inicjatywa obywatelska walczy z nadmierną turystyką, która prawdopodobnie została spowodowana przez południowokoreański serial „Spring Waltz”.

Czy można zapobiec nadmiernej turystyce?

Niektóre miasta i regiony, które cierpią z powodu nadmiernej turystyki, starają się ograniczyć liczbę podróżnych całkowicie lub w określonych godzinach.

W Wenecji jednodniowi turyści muszą płacić do dziesięciu euro za wstęp. Lizbona pobiera od operatorów statków wycieczkowych opłatę w wysokości dwóch euro za każdego wysiadającego pasażera. Teneryfa ogranicza dostęp do szczytu wulkanu Pico del Teide do 300 osób dziennie.

Jeśli chcesz wynająć swoje mieszkanie w Paryżu za pośrednictwem platform takich jak Airbnb, musisz się zarejestrować. Wynajem dozwolony jest przez maksymalnie 120 dni w roku. Tajlandia zamyka w tym roku popularne wyspy Similan i Surin do jesieni, aby umożliwić przyrodzie regenerację. Ponadto w przyszłości pobierane będą opłaty za wstęp.

Nie ma jednego uniwersalnego rozwiązania, które miałoby zastosowanie do wszystkich popularnych miejsc wakacyjnych. Oprócz ograniczeń dostępu i wyższych podatków od noclegów, sensowne jest ukierunkowanie przepływów odwiedzających pod względem przestrzeni i czasu.

Cyfrowe systemy rezerwacji pozwalają uniknąć kolejek przed zabytkami lub muzeami. Niektóre turystyczne hotspoty promują atrakcje turystyczne poza centrum miasta. A ci, którzy stają się bardziej atrakcyjni poza sezonem niż w szczycie sezonu, mogą stworzyć bardziej równomierną dystrybucję podróżnych przez cały rok.

Sposób, w jaki Kopenhaga traktuje odwiedzających ją turystów, jest bardzo atrakcyjny: osoby podróżujące pociągiem są nagradzane bezpłatnym wypożyczeniem rowerów, zajęciami jogi, wycieczkami z przewodnikiem lub obniżonymi cenami wstępu. Jest to korzystne zarówno dla środowiska, podróżnych, jak i lokalnej gospodarki.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Według dziennika wskutek decyzji banku były kanclerz nie dostał już prawie pół miliona euro.

„Bild” przypomina, że zaledwie kilka miesięcy po zakończeniu kadencji kanclerza (1998–2005) Gerhard Schroeder został lobbystą swojego przyjaciela Władimira Putina i do dziś jest prezesem rady nadzorczej Nord Stream 2, szwajcarskiej spółki zależnej rosyjskiego koncernu gazowego Gazprom. Jak kiedyś powiedział, jego zadaniem jest reprezentowanie firmy na zewnątrz i kontrolowanie decyzji jej kierownictwa.

Obawa przed sankcjami

Z informacji zebranych przez „Bild” wynika, że Nord Stream 2 przekazuje mu co sześć miesięcy kwotę około 200 tys. euro. Pieniądze te zazwyczaj trafiają przez Luksemburg do jego rodzinnego miasta – Hanoweru. Jednak od połowy 2024 roku Gerhard Schroeder nie otrzymał ani rubla. Gazeta dowiedziała się, że po wewnętrznej dyskusji bank Sparkasse zablokował konto dla rosyjskich pieniędzy i odesłał pieniądze Putina z powrotem do Gazprombanku w Luksemburgu.

W piśmie bank Sparkasse poinformował Schroedera o przyczynie wprowadzonej blokady. Zarząd wyraził w nim obawę, że sankcje amerykańskie mogą dotknąć bank Sparkasse, jeśli nadal będzie księgował pieniądze na koncie Schroedera.

„Schroeder do dziś nie figuruje na żadnej liście osób objętych sankcjami. Posunięcia USA przeciwko Nord Stream 2 obowiązują już od 2022 roku. Dlaczego bank Sparkasse w Hanowerze nagle zdecydował się na zablokowanie konta Schroedera w zeszłym roku?” – zastanawia się gazeta.

W odpowiedzi na zapytanie rzecznik banku oświadczył: „Z zasady nie komentujemy publicznie relacji z klientami. Proszę więc o zrozumienie, że nie odpowiemy na Państwa pytania”.

Przypadek czy nie?

„Bild” zauważa, że zaledwie kilka tygodni przed zablokowaniem byłemu kanclerzowi konta w czerwcu 2024 roku, stanowisko prezesa zarządu banku Sparkasse w Hanowerze objął ostry krytyk Schroedera, 44-letni burmistrz Hanoweru Belit Onay z partii Zielonych, który już w 2022 roku chciał pozbawić Schroedera tytułu honorowego obywatela Hanoweru.

„Biorąc pod uwagę, że Gerhard Schroeder nie jest gotowy ponieść osobistych konsekwencji wojny na Ukrainie, odebranie mu tytułu honorowego obywatela miasta jest konsekwentnym posunięciem” – powiedział wówczas Onay. Trwałe powiązania biznesowe między byłym kanclerzem a „podżegaczem wojennym” Putinem są niezgodne z wartościami miasta. Schroeder wyprzedził wówczas możliwe kroki władz miasta i sam zrezygnował z tytułu.

Z kręgów bankowych „Bild” dowiedział się, że Gerhard Schroeder nie podjął dotychczas żadnych kroków prawnych przeciwko bankowi Sparkasse. Z uwagi na swój ogromny majątek powinien być w stanie jeszcze przez jakiś czas obejść się bez pieniędzy z Nord Stream 2.

„Od zakończenia kadencji kanclerza w 2005 roku Schröder zarobił kilkadziesiąt milionów euro dzięki swojej działalności dla rosyjskich koncernów państwowych. Dochodzą do tego jego honoraria za doradztwo, dochody z książek i honoraria za wystąpienia publiczne w wysokości do 70 tys. euro” – wylicza gazeta.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

W najlepszym wypadku motto matury jest sloganem, który zapamiętuje się do końca życia. Ozdabia koszulki absolwentów, służy jako inspiracja dla imprez maturzystów i często jest tytułem szkolnej gazetki, którą 18- i 19-latkowie kończą szkolny etap swojego życia.

Jednak dla niektórych uczniów Liebiggymnasium w Giessen w Hesji motto matury jest czymś, o czym woleliby już dziś zapomnieć. Albo jak to ujęła przedstawicielka uczniów Nicole Kracke w wywiadzie dla tygodnika „Der Spiegel”: „Jesteśmy teraz tymi (naznaczonymi) nazistowskim stemplem. To boli”.

„Abi macht frei”, czyli "matura czyni wolnym" (w nawiązaniu do napisów „Arbeit macht frei” nad bramą niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych), „Abi-Akbar – Eksplozywnie przez Maturę” (w nawiązaniu do islamistycznych ataków terrorystycznych) i „NSDABI – Spalenie Duden” (w nawiązaniu do nazistowskiej partii NSDAP, nazistowskiego palenia książek i Żydów. Duden zaś to nazwa najważniejszego słownika języka niemieckiego) były propozycjami w anonimowym głosowaniu internetowym na motto matury 2026.

Niektórzy uczniowie zareagowali szybko i natychmiast zgłosili to dyrekcji szkoły. Dostęp do portalu został anulowany, zwołano całą klasę i przygotowano oświadczenie: „W naszej społeczności szkolnej nie ma miejsca na rasizm, antysemityzm i dyskryminację. Bronimy tego razem!”

Policja bada wstępnie podejrzenie podżegania do nienawiści.

Prowokacja czy już skrajnie prawicowa postawa?

Czy jest to prowokacja i wybryk dokonany przez kilku niedojrzałych uczniów, a może ostateczny dowód na to, jak bardzo prawicowe, ekstremistyczne postawy przykuwają uwagę coraz większej liczby młodych ludzi? W każdym razie nazistowskie hasła jako propozycje na motto matury wywołały w Niemczech takie poruszenie, że głos zabrała nawet nowa minister edukacji Karin Prien (CDU). Wezwała ona do wprowadzenia we wszystkich szkołach w Niemczech obowiązku odwiedzania miejsc pamięci znajdujących się na terenie byłych obozów koncentracyjnych.

Czy incydent w Giessen to tylko wierzchołek góry lodowej? Przed obozem zagłady Auschwitz, w którym narodowi socjaliści zamordowali ponad milion ludzi, uczniowie dziewiątej klasy z Görlitz w Saksonii oddali neonazistowski salut. W Oelsnitz, również w Saksonii, nauczycielka szkoły średniej została przeniesiona, ponieważ grozili jej prawicowi ekstremiści. A w Wiesbaden w Hesji uczniowie oklaskiwali film edukacyjny o wymordowaniu milionów Żydów.

Tina Dürr nie była więc szczególnie zaskoczona, gdy usłyszała o incydencie w Giessen. Jest ona zastępcą kierownika Heskiego Centrum Demokracji, które pomaga i doradza szkołom, władzom lokalnym i stowarzyszeniom w walce z prawicowym ekstremizmem. – Prowokacje i wypowiedzi prawicowych ekstremistów, takie jak motto matury, ogólnie wzrosły w szkołach i otrzymujemy coraz więcej doniesień na ten temat – powiedziała DW. – Swastyki i prawicowe ekstremistyczne graffiti, pozdrowienia Hitlera, rasistowskie lub prawicowe ekstremistyczne piosenki śpiewane są na wycieczkach szkolnych.

Szkoły jako odzwierciedlenie społeczeństwa

Niemieckie landy nie rejestrują w ten sam sposób prawicowych przestępstw ekstremistycznych w szkołach, ale ankieta przeprowadzona przez tygodnik „Die Zeit” wśród ministerstw spraw wewnętrznych krajów związkowych pokazała niepokojący obraz: w 2024 r. liczba incydentów z udziałem prawicowych ekstremistów wzrosła o co najmniej 30 procent w porównaniu z rokiem poprzednim. Szkoły są odzwierciedleniem społeczeństwa, w którym takie stanowiska i prowokacje stają się coraz bardziej akceptowalne. Dürr wie również, w jaki sposób młodzi ludzie stają się celem ataków.

– Młodzi mężczyźni są celowo poprzez sztuki walki zachęcani do tego, aby przekonać ich do nacjonalistycznych idei i toksycznych ideałów męskości – mówi. W mediach społecznościowych uznana w części za skrajnie prawicową partia AfD koncentruje się w szczególności na mizoginii. – Deprecjonowanie kobiet i powrót do klasycznego, tradycyjnego modelu ról płciowych, oba elementy prawicowego ekstremizmu, przeżywają nowy rozkwit. Pewne siebie kobiety są deprecjonowane, podobnie jak osoby queer, aż do aktów przemocy i zabójstw kobiet.

Jest to ogromne wyzwanie, zwłaszcza dla nauczycieli. Dwa lata temu sprawa dwóch nauczycieli z Brandenburgii, którzy nagłośnili incydenty z udziałem prawicowych ekstremistów w swojej szkole, spotkali się z ogromną wrogością i ostatecznie opuścili szkołę z frustracji, wywołała poruszenie w całych Niemczech. Reakcja nauczycieli jest potrzebna bardziej niż kiedykolwiek, ponieważ w przeciwnym razie prawicowe ekstremistyczne i rasistowskie prowokacje stałyby się akceptowalne, mówi Tina Dürr z Heskiego Centrum Demokracji.

- Jeśli nie interweniujesz w przypadku incydentów z udziałem prawicowych ekstremistów i pozwalasz, by sprawcom uchodziło to na sucho, sugerujesz uczniom, że to normalne. Kluczowe jest to, że musimy wspierać tych, którzy mają odwagę stanąć w obronie demokratycznych wartości i nazwać ekstremizm problemem – dodaje.

Holokaust odległy dla coraz większej liczby uczniów

Stefan Düll zna ten temat aż za dobrze i to z własnego doświadczenia. Przewodniczący Niemieckiego Stowarzyszenia Nauczycieli jest również dyrektorem gimnazjum w Neusäß w Bawarii. Opowiada się za maksymalną surowością w przypadku prawicowo-ekstremistycznych zachowań uczniów: zaangażuj policję, złóż skargę – urzędnicy państwowi są oficjalnie zobowiązani do działania.

– Nie możemy zamiatać przestępstw pod dywan i mówić, że zajmiemy się nimi osobiście i tyle. Nawet jeśli sprawca ma zaledwie 13 lat, musimy zgłosić to na policję. A jeśli policja następnie odwiedzi sprawcę i porozmawia z nim, ma to inną jakość niż po prostu nałożenie dodatkowych środków dyscyplinarnych w szkole – powiedział DW.

Düll popiera wezwanie federalnej minister edukacji do wprowadzenia obowiązku odwiedzania miejsc pamięci obozów koncentracyjnych, chociaż 90 proc. szkół i tak już to robi. Jednak utrzymanie pamięci o Holokauście staje się coraz trudniejsze dla instytucji edukacyjnych, według przewodniczącego Niemieckiego Stowarzyszenia Nauczycieli.

Według badania przeprowadzonego przez Jewish Claims Conference, około 40 procent ankietowanych Niemców w wieku od 18 do 29 lat nie wiedziało, że około sześciu milionów Żydów zostało zamordowanych w czasach narodowego socjalizmu. Współcześni świadkowie, którzy uczęszczają do szkół, tacy jak niedawno zmarła Margot Friedländer, wkrótce przestaną istnieć. A przepaść czasowa staje się coraz większa, uczniowie żyją tu i teraz, mówi Stefan Düll.

„Liczba incydentów z udziałem prawicowych ekstremistów w szkołach rośnie, ponieważ nie ma już bezpośredniego połączenia, w tym poprzez ich własne rodziny. Z jednej strony mamy uczniów, których rodzice i dziadkowie nie mieli nic wspólnego z Trzecią Rzeszą, ponieważ w ogóle tu nie mieszkali. Z drugiej strony mamy uczniów, których rodzice i dziadkowie urodzili się dopiero po zakończeniu II wojny światowej”.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

ADAC rośnie i rośnie. Do końca 2024 roku liczba członków wzrosła do 22 212 545, jak ogłosił automobilklub podczas dorocznego walnego zgromadzenia w Berlinie. W porównaniu z rokiem 2023 oznacza to wzrost o około 400 000 członków.

ADAC jest największym stowarzyszeniem w Niemczech z główną siedzibą w Monachium. Dla porównania, Kościół katolicki ma obecnie 19,8 miliona członków w Niemczech, podczas gdy Kościół protestancki ma około 18 milionów.

Prezes ADAC Christian Reinicke spodziewa się dalszego wzrostu: „Do 2030 roku liczba ta powinna wynieść co najmniej 24 miliony”. Podczas dorocznego walnego zgromadzenia Reinicke ubiegał się o reelekcję, co się udało uzyskując 96 procentowe poparcie. Na czele stowarzyszenia stoi od 2021 roku.

3,6 miliona razy

Podczas dorocznego walnego zgromadzenia klub przedstawił również dalsze dane za rok finansowy 2024: Tak zwane „żółte anioły” zostały wezwane do udzielenia pomocy w przypadku awarii około 3,6 miliona razy, co również stanowiło wzrost w porównaniu z rokiem 2023. Usługi związane z awariami samochodowymi są finansowane ze składek członkowskich. W 2024 roku ADAC odnotował nadwyżkę w wysokości 71 mln euro.

(DPA/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

W minionych tygodniach wielu polskich polityków publicznie krytykowało niemiecką politykę migracyjną, przede wszystkimkontrole graniczne i odsyłanie z polsko-niemieckiej granicy osób bez wymaganych dokumentów – pisze Philipp Fritz na portalu niemieckiego dziennika „Die Welt”.

Powodem wyrażanego czasami w „jaskrawy sposób” sprzeciwu jest kampania przed wyborami prezydenckimi w Polsce. Autor przypomniał, że jeden z kandydatów – polityk Konfederacji Sławomir Mentzen zagroził aresztowaniem niemieckich policjantów, którzy odstawiają do Polski imigrantów.

Zarzuty PiS

Fritz zwrócił uwagę na trudną sytuację premier Donalda Tuska, który musi się „dystansować” od Niemiec, ponieważ prowadzący antyniemiecką politykę PiS zarzuca mu zbytnią bliskość wobec Berlina. Z tego powodu Tusk nie może sobie pozwolić na serdeczne przywitanie Merza i długi uścisk, jak zrobił to prezydent Francji Emmanuel Macron.

Zdaniem autora obawa przed zarzutami ze strony opozycji jest powodem, dla którego ministrowie polskiego rządu unikają publicznych pochwał dla twardej niemieckiej polityki migracyjnej.

„Ten, kto posłucha, co mówi się o migracji w politycznej Warszawie, dowie się innych rzeczy. Niemal nikt nie przywiązuje większego znaczenia do wypowiedzi Tuska podczas konferencji prasowej z Merzem. Eksperci, dyplomaci i politycy pragnący zachować anonimowość okazują nawet zrozumienie dla polityki Merza” – czytamy w „Die Welt”.

Polityczny sygnał

Zdaniem Fritza niemal nikt w Polsce nie spodziewa się odsyłania z granicy migrantów na dużą skalę. Strona polska powinna wiedzieć, że chodzi o polityczny sygnał. Migranci pochodzący z Bliskiego Wschodu lub Afryki, którzy z Polski przechodzą do Niemiec, nie dadzą się odstraszyć kontrolami na ulicach i dworcach. Odsyłani do Polski, mogą przekroczyć granicę pieszo bez problemu w innym miejscu i złożyć wniosek o azyl w Niemczech. Między Niemcami a Polską nie ma muru – podkreślił autor.

Jak zaznaczył, za odpowiednią opłatą przemytnicy udzielają migrantom gwarancji wjazdu do Niemiec. Ten, kto zostaje zawrócony, na tego czeka samochód w pobliżu granicy. Za drugim czy trzecim razem przejście kończy się powodzeniem.

Bez zaskoczenia

Jak pisze Fritz, nieoficjalna ocena niemieckiej polityki migracyjnej różni się od „wyrażanego publicznie oburzenia”. Strona polska nie była zaskoczona polityką Merza, gdyż rozmowy na ten temat między ekipą Merza a przedstawicielami Polski prowadzone były przed wyborami.

Nikt w Warszawie nie potwierdza co prawda konsultacji, ale rozmowy i przepływ informacji miał miejsce. Zaufany Merza, obecny szef MSZ Johann Wadephul prowadził przed wyborami do Bundestagu rozmowy na szczeblu sekretarzy stanu w Warszawie.

Zdaniem dziennikarza „Die Welt”, stanowisko Polski „nie jest pozbawione sprzeczności”. Od kryzysu migracyjnego w 2015 r. polskie rządy zarzucały władzom w Berlinie naiwność w polityce wobec uchodźców i domagały się bardziej stanowczych kroków. Polska zarzuca Niemcom, że atrakcyjne świadczenia socjalne oraz brak deportacji działają na imigrantów jak magnes.

Hybrydowa wojna

„Die Welt” przypomniał, że Polska jest od 2021 r. obiektem hybrydowej wojny ze strony Białorusi. Białoruskie władze przepychają przez polską granicę imigrantów z Bliskiego Wschodu.

Polska stała się „jastrzębiem” w polityce migracyjnej – ocenił Fritz przypominając, że Polska głosowała w Radzie Europejskiej przeciwko kompromisowi azylowemu, gdyż Tusk uważa go za zbyt łagodny.

Polska domaga się „realistycznej polityki” polegającej na braku tolerancji dla nielegalnej migracji i ochronie granicy. Warszawa jest przeciwna działaniu na własną rękę. „Merz będzie to musiał uwzględnić” – pisze w konkluzji Fritz.

Ten temat od dawna jest na ustach wszystkich. Ale czy wszyscy rozumieją, o co chodzi, gdy mówi się o cyberatakach? Słyszeliście kiedyś o ataku DDoS? Skrót ten oznacza „distributed denial of service”, czyli rozproszoną odmowę usługi. Chodzi tu o celowe zablokowanie usług cyfrowych.

Ataki DDoS

Być może zdarzyło się wam kiedyś, że przez wiele godzin próbowaliście wejść na stronę internetową urzędu skarbowego, uniwersytetu lub operatora telekomunikacyjnego i po prostu nie mogliście tego zrobić. Przyczyną tego mógł być właśnie atak DDoS.

Ofiarami cyberataków są często placówki administracji miejskiej, parlamenty, partie polityczne, albo duże przedsiębiorstwa. Oto jeden z niedawnych przykładów: 12 lutego rano, krótko po godz. 7:00, policja w Bremie była niedostępna przez prawie dwie godziny. Okazało się, że jej serwery zostały zalane przez 18 tys. połączeń internetowych na minutę. System nie wytrzymał takiego obciążenia.

Jeśli celem anonimowych napastników było wywołanie niepokoju wśród ludności, cel został osiągnięty. Jak podają władze Bremy, do tego ataku przyznali się rosyjscy hakerzy.

Cyberataki są „nową rzeczywistością”

Uszkodzenia udało się szybko naprawić, ku wielkiej radości Caroli Heilemann-Jeschke, odpowiedzialnej za bezpieczeństwo informatyczne w tym mieście. Zaznaczyła jednak, że cyberatak taki, jak ten z lutego, jest nową rzeczywistością: „Musimy się przygotować na to, że będziemy mieli do czynienia z takimi atakami na co dzień”.

Jak duże jest zagrożenie cyberatakami i jak można się lepiej przed nimi chronić, było tematem corocznej konferencji poświęconej krajowemu bezpieczeństwu cybernetycznemu, która odbyła się w Poczdamie. Gospodarz konferencji, Christian Doerr z Instytutu Hasso Plattnera (HPI), uważa, że w Niemczech jest jeszcze wiele do nadrobienia. – Dotyczy to zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw oraz instytucji państwowych – powiedział w wywiadzie dla DW.

Offline przez kilka miesięcy

To, co w Bremie przebiegło w miarę łagodnie, w innych przypadkach miało znacznie poważniejsze skutki. W 2021 roku duże poruszenie wywołał powiat Anhalt-Bitterfeld, którego cała administracja była offline przez pół roku po cyberataku. W obliczu takich przypadków Christian Doerr uważa, że pilnie potrzebne są większe inwestycje w bezpieczeństwo cyfrowe: „Taki powiat nie jest w stanie funkcjonować przez tygodnie a nawet miesiące, a cierpią na tym jego mieszkańcy”.

W repertuarze prywatnych i państwowych cyberprzestępców znajdują się jednak znacznie bardziej niebezpieczne ataki: na szpitale, linie kolejowe lub elektrownie – czyli infrastrukturę niezbędną do codziennego życia. Bez prądu nie można operować, nie mogą jeździć pociągi. Takie scenariusze zagrożeń są, niestety, opłacalnym biznesem.

Przestępcy żądają okupu

Anonimowi hakerzy włamują się do obcych komputerów i w najgorszym przypadku szyfrują cały system za pomocą tzw. oprogramowania ransomware. „Ransom” to angielskie słowo oznaczające okup i właśnie tego żądają sprawcy od swoich ofiar w zamian za odblokowanie zaatakowanych przez siebie programów.

O tym, jak duże rozmiary osiągnęła cyberprzestępczość, świadczą dane Federalnego Urzędu Kryminalnego (BKA) za rok 2024: ponad 333 tys. zarejestrowanych cyberprzestępstw pochodzących z kraju i zagranicy. Liczba przestępstw, które nie zostały zgłoszone, oceniana jest na ponad 90 procent. Sytuacja staje się coraz bardziej skomplikowana: „Obserwujemy dalszy wzrost profesjonalizmu”– powiedział szef BKA Holger Muench podczas konferencji w Poczdamie.

Sztuczna inteligencja po obu stronach

Groźnym zjawiskiem jest to, że atakujący coraz częściej wykorzystują sztuczną inteligencję (AI). Jest to technologia, z której korzysta również Federalny Urząd Kryminalny w walce z cyberprzestępczością. Ogólnie rzecz biorąc, Muench uważa, że jego urząd jest na dobrej drodze, ale przyznaje również, że istnieją pewne braki: „Uważam, że mamy już skuteczne strategie działania, ale musimy je ulepszyć i przyspieszyć”.

Podobnie jest w przypadku innych organów ścigania i znacznej części sektora prywatnego, jeśli chodzi o skuteczniejszą ochronę przed cyberatakami. Dlatego Christian Doerr i jego zespół z Instytutu Hasso Plattnera zgromadzili na konferencji w Poczdamie wszystkich, którzy się liczą w walce z cyberprzestępczością. W tym roku szczególną uwagę poświęcono firmom specjalizującym się w systemach monitorowania rurociągów, linii kolejowych albo elektrowni wiatrowych.

Ograniczanie sabotażu

Wrażliwe kable światłowodowe można wyposażyć w czujniki, które wysyłają sygnały akustyczne i wyświetlają je na monitorze. Technologia ta pozwala wykrywać podejrzane działania w pobliżu kabli elektrycznych i telekomunikacyjnych, nawet na pełnym morzu i pod wodą. Ataki na infrastrukturę krytyczną tego typu zdarzają się wielokrotnie. Niemieckie organa bezpieczeństwa podejrzewają, że za takimi działaniami często kryje się Rosja.

Bernd Drapp z firmy AP Sensing wyjaśnił podczas konferencji w Poczdamie, w jaki sposób można wykrywać podejrzane statki za pomocą nowoczesnych technologii i sztucznej inteligencji: „Hałas silnika, który przyspiesza lub zwalnia obroty, różni się znacznie od odgłosów frachtowca płynącego ze stałą prędkością”. Za pomocą tego samego systemu czujników można również wykryć, kiedy kotwice ocierają się o morskie dno lub płetwonurkowie zbliżają się do kabli podmorskich.

Konieczne wspólne działania

Istnieje zatem wiele sposobów ochrony infrastruktury krytycznej. Mimo to Niemcy są jednak nadal podatne na ataki w wielu obszarach, ponieważ w administracji publicznej stosowane są przestarzałe systemy informatyczne, a prywatne przedsiębiorstwa nie doceniają zagrożenia cyberatakami.

Aby ograniczyć liczbę punktów podatnych na ataki i zwiększyć odporność, Christian Doerr z Instytutu Hasso Plattnera opowiada się za jeszcze ściślejszą współpracą między państwem a gospodarką: „Abyśmy jako obywatele mogli czuć się bezpiecznie, a nasze społeczeństwo mogło funkcjonować”.

Artykuł ukazał się pierwotnie nad stronach Redakcji Niemieckiej DW.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

Jeśli rząd premiera Viktora Orbana wdrożyłby rozporządzenie, byłoby to „poważnym naruszeniem zasad i prawa UE”, oświadczyła w sobotę (24.05.2025) Komisja Europejska. Bruksela „nie zawaha się podjąć niezbędne kroki, jeśli ten projekt ustawy zostanie przyjęty”, kontynuowano w oświadczeniu.

W ubiegłym tygodniu rząd Orbana przedłożył odpowiedni projekt ustawy w parlamencie. Zgodnie z oficjalnymi deklaracjami, celem regulacji ma być zapewnienie większej „przejrzystości w życiu publicznym”. Projekt przewiduje między innymi, że organizacje muszą uzyskać zezwolenie od węgierskiego urzędu ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy, aby móc otrzymywać fundusze z zagranicy. Ich konta bankowe będą również regularnie kontrolowane. Oprócz organizacji pozarządowych dotyczyłoby to także niezależnych mediów.

Czarna lista

Organizacje, które wykorzystują zagraniczne fundusze „do wpływania na życie publiczne” i w ten sposób „zagrażają suwerenności Węgier”, na mocy tej ustawy mają zostać wpisane na czarną listę. O tym, które organizacje zostaną objęte przepisami, decyduje utworzony w ubiegłym roku i wyposażony w szerokie uprawnienia Urząd ds. Ochrony Suwerenności, który wszczął już dochodzenia przeciwko wielu organizacjom, takim jak Transparency International czy portal śledczy Atlatszo.

Zgodnie z projektem ustawy za zagrożenie uznawana jest każda organizacja, która „narusza, przedstawia w negatywnym świetle lub promuje działania przeciwko” wartościom zapisanym w węgierskiej konstytucji, takim jak np. małżeństwo między mężczyzną a kobietą.

„Putinizacja Węgier”

Politycy opozycji skrytykowali „putinizację Węgier” – nawiązując do obowiązujących w Rosji ustaw wymierzonych w organizacje krytyczne wobec Kremla. Krytycy zarzucają Orbanowi, zaprzyjaźnionemu z prezydentem Rosji Władimirem Putinem, że od objęcia władzy w 2010 roku zwalcza organizacje pozarządowe, drastycznie ogranicza prawa obywatelskie oraz wprowadza liczne zmiany mające na celu umocnienie swojej władzy.

W minioną niedzielę dziesiątki tysięcy ludzi protestowały w Budapeszcie przeciwko planowanej ustawie, której przyjęcie – ze względu na większość rządową w parlamencie – uważa się za niemal pewne.
W środę grupa 26 posłów do Parlamentu Europejskiego wezwała Komisję Europejską do wstrzymania wszelkich wypłat funduszy unijnych dla Węgier. Ma to zmusić rząd Orbana, by przestał naruszać unijne prawo.

(AfP/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Niemiecka racja stanu w odniesieniu do Izraela nie może być „usprawiedliwieniem dla wszystkiego” – powiedział pełnomocnik rządu federalnego Niemiec ds. zwalczania antysemityzmu. „Zdecydowanie opowiadam się za tym, aby uczciwiej dyskutować o pojęciu racji stanu, tak samo jak o pojęciu ‘prawo do istnienia’” – powiedział Felix Klein w wywiadzie dla „Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung”. Oba terminy mają egzystencjalne znaczenie dla niemieckiego rozumienia państwa i relacji z Izraelem, ale są również rozmyte, co utrudnia debatę.

– Musimy zrobić wszystko, co w naszej mocy, aby zachować bezpieczeństwo Izraela i Żydów na całym świecie. Ale musimy też jasno powiedzieć, że to nie jest żadne usprawiedliwienie dla wszystkiego – powiedział Klein. Jak dodał: „Głodzenie Palestyńczyków i celowe pogarszanie sytuacji humanitarnej nie ma nic wspólnego z ochroną prawa Izraela do istnienia. I nie może być racją stanu państwa niemieckiego”.

Klein jednocześnie podkreślił, że Izrael powinien mieć możliwość obrony przed „ludobójczą nienawiścią” Hamasu. Według niego proporcjonalność działań może być w tym kontekście jak najbardziej kwestionowana. – Mimo to musimy, nie tylko z powodu historycznej odpowiedzialności, ale także z czysto ludzkich względów, stać po stronie Izraela. Do tego należy również jasno reagować na ewentualne niewłaściwe działania – powiedział pełnomocnik. Wskazał także na „katastrofalną sytuację humanitarną” w Strefie Gazy.

– Kraj, który okupuje dane terytorium, musi zadbać o to, by ludność była odpowiednio zaopatrywana w żywność, by pomoc humanitarna mogła docierać i by możliwa była opieka medyczna. Kwestionowanie tego przez członków izraelskiego rządu jest niedopuszczalne. Izrael jest demokracją i jest zobowiązany do przestrzegania prawa międzynarodowego. Niemcy mogą i muszą mu o tym przypominać – podkreślił Felix Klein.

„Mówienie o ludobójstwie jest antysemickie”

Według pełnomocnika działania izraelskiego rządu można poddawać ostrej krytyce i pytać, czy są one zgodne z prawem międzynarodowym i „to nie jest antysemickie”. Ale użycie pojęcia ludobójstwa jest wysoce problematyczne. – Aby je zastosować, należałoby udowodnić, że Izrael zabija Palestyńczyków w Strefie Gazy celowo z powodów etnicznych, czyli dlatego, że są Palestyńczykami. A tak nie jest – powiedział.

Celem izraelskiej armii jest walka z terrorystami Hamasu, którzy wykorzystują własną ludność cywilną jako żywe tarcze. Do tego dochodzą starania o uwolnienie izraelskich zakładników, których Hamas uprowadził do Strefy Gazy w trakcie ataku na Izrael 7 października 2023 roku.

Zdaniem Felixa Kleina „Mówienie o ludobójstwie jest antysemickie, ponieważ demonizuje Izrael jako całość i prowadzi do zatarcia granic: kraj, który dopuszcza się czegoś tak strasznego jak ludobójstwo, można – według tej logiki – zwalczać. I w ten sposób usprawiedliwia się ataki na Izrael lub na Żydów na całym świecie. To prowadzi na fatalną drogę i dlatego musi zostać powstrzymane”.

Od kilku dni izraelskie wojsko ponownie masowo atakuje cele w Strefie Gazy. W działaniach biorą udział także wojska lądowe. Wiele osób zginęło. Od kilku dni po raz pierwszy od początku marca do strefy objętej walkami docierają ponownie dostawy pomocy humanitarnej.

Rosnąca większość Niemców krytykuje działania militarne Izraela

Według barometru politycznego ZDF dla 80 procent respondentów operacja wojskowa Izraela wiążąca się z wysoką liczbą ofiar wśród palestyńskiej ludności cywilnej nie jest uzasadniona.

W marcu 2024 r. tak samo uważało 69 proc. respondentów. Tylko 12 procent ankietowanych określiło operację przeciwko Hamasowi jako właściwą.

Ankieta dla Barometru Politycznego ZDF została przeprowadzona przez Grupę Badawczą Wahlen z Mannheimu. Oprócz działań militarnych Izraela badano między innymi nastawienie do zaostrzonych kontroli granicznych, rozpoczęcia pracy nowego rządu federalnego oraz rosyjskiej agresji wojskowej przeciwko Ukrainie.

Wywiady przeprowadzono w okresie od 20 do 22 maja 2025 roku telefonicznie i online wśród 1328 losowo wybranych uprawnionych do głosowania osób.

(KNA/AfP/DPA/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Jak powiedział w sobotę (24.05.2025) Holger Müncha gazetom grupy medialnej Funke: „Od około roku obserwujemy, że bardzo młodzi ludzie o prawicowych poglądach coraz bardziej radykalizują się i łączą się w częściowo dobrze zorganizowane struktury, aby popełniać poważne przestępstwa”.

Radykalizacja, rekrutacja, mobilizacja

Szef Federalnego Urzędu Kryminalnego (BKA) wyjaśnił, że radykalizacja, rekrutacja i mobilizacja odbywają się za pośrednictwem sieci społecznościowych i prawicowych forów. Nazwał przeciwdziałanie tej tendencji „zadaniem całego społeczeństwa”, aby „zapobiec poważnym aktom przemocy”.

Służby bezpieczeństwa federalne i landowe mają na oku odpowiednie grupy i reagują na to środowisko „silną presją kontrolną” – podkreślił szef federalnej policji, odpowiedzialnej również za ochronę ważnych polityków. Holger Münch przyznał: „Wysoka liczba przestępstw na tle prawicowym i jakość przestępstw z użyciem przemocy popełnianych przez prawicę stanowią duże wyzwanie dla służb bezpieczeństwa”.

„W obronie narodu niemieckiego”

W ubiegłą środę minister spraw wewnętrznych Alexander Dobrindt zakazał działalności stowarzyszenia „Letzte Verteidigungswelle (L.V.W.)”. Według śledczych członkowie tej organizacji uważają się za ostatnią instancję w obronie „narodu niemieckiego”. Jednocześnie prokuratura federalna aresztowała czterech domniemanych członków i jednego domniemanego zwolennika tej prawicowej organizacji terrorystycznej.

Prokuratura mówiła o „młodzieży dojrzałej do ponoszenia odpowiedzialności” i jednym nieletnim. Chcieli oni doprowadzić do upadku systemu demokratycznego w Republice Federalnej Niemiec poprzez akty przemocy, skierowane głównie przeciwko imigrantom i przeciwnikom politycznym.

(EPD/jak)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

„Bezpieczeństwo Niemiec jest bezpośrednio związane z bezpieczeństwem Polski” – pisze Kai-Olaf Lang w analizie opublikowanej na stronie Fundacji SWP.

Niezdolna do obrony Polska byłaby osłabieniem flanki wschodniej NATO, Europy, a tym samym także Niemiec. „Nadal aktualna jest zasada, że bezpieczeństwo Polski jest elementem racji stanu Niemiec” – podkreślił ekspert.

„Niemcy są zainteresowane bezpieczną i zdolną do obrony Polską” – kontynuuje analityk SWP. Podejmowane przez Polskę działania mające na celu podniesienie zdolności do obrony – wspólnie z partnerami z NATO i UE lub na poziomie narodowym – mają pozytywny wpływ na bezpieczeństwo Niemiec.

Polska jest z punktu widzenia Niemiec nie tylko „strategiczną głębokością”, lecz także regionalnym „producentem bezpieczeństwa” na wschodniej rubieży NATO i UE oraz w basenie Morza Bałtyckiego.

Wspólnota interesów, ale nie tożsamość

Oba kraje uważają trwały uczciwy pokój w Ukrainie za ważny. Podobnie jak Polska, Niemcy działają na rzecz zwiększenia potencjału odstraszania na flance wschodniej. Obu krajom zależy na tym, aby NATO pozostało sprawne w działaniu, ale równocześnie aby UE zwiększyła swoje znaczenie w polityce bezpieczeństwa, w ramach nowego podziału zadań transatlantyckich.

Równocześnie Berlin jest przeciwny instrumentalizacji Polski przez USA oraz przyznaniu Polsce przez Amerykę specjalnego statusu bezpieczeństwa, co oznaczałoby powstanie w Europie zróżnicowanych stref bezpieczeństwa – czytamy w analizie SWP.

Zdaniem Kaia-Olafa Langa nie można co prawda mówić o niemiecko-polskiej „tożsamości interesów”, ale możliwa jest nowa niemiecko-polska „wspólnota interesów” oparta na polityce bezpieczeństwa i obrony. Analityk zastrzegł, że w kwestiach bezpieczeństwa Polska będzie utrzymywać sojusz z USA, a w Europie preferować Wielką Brytanię, Francję czy kraje nordyckie i bałtyckie.

Za pożądane Lang uznał stworzenie „modelu podziału zadań” między Niemcami a Polską. Polska będzie się troszczyć o własne bezpieczeństwo dzięki własnemu potencjałowi i ścisłej współpracy z USA, natomiast Niemcy przejmują wiodącą rolę w zagwarantowaniu bezpieczeństwa krajów bałtyckich. Oba kraje mogą wspólnie organizować obronę przed hybrydowymi atakami na Bałtyku. Gdyby doszło do wycofania istotnej części wojsk USA z Polski, powstałaby możliwość nowych form wojskowej współpracy, o ile Niemcy byłyby do tego zdolne.

Rada bezpieczeństwa i obrony?

Kai-Olaf Lang zaproponował powołanie polsko-niemieckiej rady bezpieczeństwa i obrony, obejmującej ministerstwa spraw zagranicznych, obrony i spraw wewnętrznych oraz BBN i planowaną niemiecką radę bezpieczeństwa. Taka decyzja byłaby instytucjonalizacją postulatów z przyjętego w lipcu 2024 r. podczas konsultacji międzyrządowych „Planu działań”. Oznaczałaby też powstanie „strategicznego gremium” kierującego dialogiem w dziedzinie bezpieczeństwa.

Zdaniem analityka powinny powstać wspólne projekty badawcze i produkcyjne w przemyśle zbrojeniowym, najlepiej razem z Ukrainą. Jako przykład wymienił trójstronne konsorcjum produkujące drony.

W przypadku odnowienia Traktatu z 1991 r. (propozycja nowego kanclerza Friedricha Merza) lub uaktualnienia go poprzez deklarację obu państw, partnerstwo dla bezpieczeństwa mogłoby stać się myślą przewodnią takiego dokumentu – uważa ekspert. W przypadku włączenia do tematyki bilateralnej klauzuli solidarności, należałoby jednak zbadać, czy nie narusza to zasady jednolitego bezpieczeństwa w Europie.

Kai-Olaf Lang zastrzegł, że postępująca „europeizacja” polskiej polityki bezpieczeństwa nie oznacza wzmocnienia orientacji na Niemcy. Polska okazuje większe zaufanie do Londynu i Francji, a także do krajów nordycko-bałtyckich niż do zachodniego sąsiada. Ani przełomowy zwrot w niemieckiej polityce wobec Rosji, ani pomoc dla Ukrainy, ani też specjalny fundusz na modernizację Bundeswehry nie doprowadziły do rozwiania nieufności do Niemiec – przyznał w konkluzji autor analizy.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Już niebawem druga tura głosowania w wyborach prezydenta RP. W niedzielę, 1 czerwca, w ostatecznej rundzie kandydat Koalicji Obywatelskiej Rafał Trzaskowski zmierzy się z kandydatem Prawa i Sprawiedliwości – Karolem Nawrockim.

Głosować mogą również Polacy za granicą. Jest jednak kilka rzeczy, o których trzeba wiedzieć, bo polska ordynacja wyborcza wymaga dopełnienia pewnych formalności.

Polacy za granicą mogą uczestniczyć w wyborach prezydenckich jedynie przez osobiste głosowanie w siedzibie odpowiedniej komisji. Nie ma możliwości głosowania korespondencyjnego, ani też oddania głosu przez pełnomocnika.

Tylko te osoby przebywające za granicą, które są ujęte w spisie wyborców sporządzonym przez konsula lub posiadają zaświadczenia o prawie do głosowania, mogą zagłosować.

Głosowanie w tej samej komisji

Trzeba wiedzieć, że Polacy, którzy już przed pierwszą turą zarejestrowali się w danym obwodzie do głosowania w Niemczech, są w nim automatycznie zarejestrowani na drugą turę.

Nie muszą więc podejmować żadnych dodatkowych działań, jeśli chcą w drugiej turze głosować w tym samym miejscu. Wystarczy, że 1 czerwca udadzą się lokalu wyborczego i zagłosują.

Rejestracja do 27 maja

Inaczej jest w przypadku wyborców, którzy nie zgłaszali się do głosowania w Niemczech w pierwszej turze. Jeszcze do wtorku, 27 maja (do godz. 23.59), mogą dopisać się w spisie wyborców sporządzonym przez konsula. Najlepiej skorzystać z elektronicznego systemu rejestracji eWybory. Konieczne jest m.in. podanie numeru PESEL, numeru ważnego paszportu lub dowodu osobistego oraz adresu pobytu za granicą.

Wniosek można też złożyć wniosek na piśmie, opatrzony własnoręcznym podpisem do konsula właściwego dla obwodu, w którym chce się zagłosować. Formularz wniosku jest dostępny na stronie internetowej Gov.pl w zakładce „meldunek i wybory”.

Przesyłając zgłoszenie e-mailem (na adres poczty elektronicznej właściwego urzędu konsularnego), należy dołączyć skan lub fotografię podpisanego własnoręcznie wniosku.

Przy zgłoszeniu wyborca musi wybrać jeden z obwodów głosowania i zapamiętać jego numer. Może się bowiem zdarzyć, że pod jednym adresem będzie kilka obwodów do głosowania.

Zmiana miejsca głosowania

„Przerejestrować” muszą się z kolei te osoby, które wiedzą, że w dniu drugiej tury będą w innym miejscu za granicą. Również do 27 maja mogą samodzielnie zmienić obwód głosowania, korzystając z systemu eWybory albo złożyć wniosek na piśmie.

I jest jeszcze inna możliwość, która dotyczy m.in. tych osób, które nie wiedzą jeszcze, w którym konkretnie obwodzie oddadzą swój głos. Mogą one – w terminie do 29 maja br. – uzyskać w dowolnym urzędzie konsularnym za granicą bądź w dowolnym urzędzie gminy w Polsce zaświadczenie o prawie do głosowania. Zaświadczenie takie uprawnia do głosowania w dowolnym lokalu wyborczym, zarówno w kraju, jak i za granicą.

Osoby, które wnioskowały o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania przed 18 maja, otrzymały dwa zaświadczenia i mogą z zaświadczeniem uprawniającym do głosowania w drugiej turze zagłosować w dowolnym lokalu wyborczym.

Komisje wyborcze w Niemczech

W pierwszej turze wyborów prezydenckich 2025 zarejestrowało się w Niemczech prawie 85 tys. polskich wyborców, a do wyborów poszło ponad 78 tys. W drugiej – decydującej – turze może ich być więcej.

W tym roku nad Odrą i Renem utworzono rekordową liczbę 54 obwodów do głosowania. To o siedem więcej niż dwa lata temu w wyborach parlamentarnych. Obecnie w stolicy Niemiec powstało osiem komisji wyborczych. Po raz pierwszy można głosować w nowej polskiej ambasadzie w samym sercu Berlina. W Monachium i Hamburgu powstało po sześć komisji. Po trzy komisje mają Kolonia i Frankfurt nad Menem. Po dwie z kolei – Düsseldorf, Dortmund, Essen, Bielefeld, Brema oraz na południu Niemiec – Stuttgart, Norymberga i Karlsruhe. Swoje komisje wyborcze ma ponadto kilkanaście miast w Niemczech: Lipsk, Drezno, Brunszwik, Hanower, Laatzen, Oldenburg, Darmstadt, Kassel, Kleve, Moguncja, Münster i Wiesbaden.

Głosowanie odbędzie się w niedzielę, 1 czerwca, między godziną 7:00 a 21:00. Idąc na wybory, należy mieć przy sobie ważny polski paszport lub polski dowód osobisty.

Trzaskowski czy Nawrocki?

W wyborach prezydenckich w 2020 roku w drugiej turze głosowało w Niemczech prawie 70 tys. Polaków. Ogromna większość z nich poparła Rafała Trzaskowskiego (ponad 77 proc.). Tylko niecałe 23 proc. oddało głos na Andrzeja Dudę, który jednak ostatecznie wygrał, osiągając we wszystkich obwodach wyborczych w Polsce i za granicą łącznie 51 proc. głosów.

W tym roku sondaże przedwyborcze przewidują bardzo wyrównany pojedynek między kandydatem Koalicji Obywatelskiej – Trzaskowskim i kandydatem PiS – Nawrockim. W pierwszej turze obu kandydatów dzieliły tylko niecałe dwa punkty procentowe.

W wyniku piątkowego (23.05.2025) ataku nożem na dworcu głównym w Hamburgu rannych zostało łącznie 18 osób w wieku od 19 do 85 lat. Cztery osoby odniosły obrażenia zagrażające życiu, siedem ciężkie, a siedem lekkie. Cztery osoby w stanie krytycznym – 24-letnia kobieta, 24-letni mężczyzna, 52-letnia kobieta i 85-letni mężczyzna – znajdują się według policji w stanie stabilnym.

Kondolencje od polityków

Atak wywołał poruszenie w kręgach politycznych. Kanclerz Friedrich Merz określił wydarzenie jako wstrząsające. Dodał, że jego myśli są z ofiarami i ich rodzinami.

Po piątkowym ataku kanclerz rozmawiał z pierwszym burmistrzem Hamburga Peterem Tschentscherem (SPD) na temat sytuacji i opieki nad rannymi, jak poinformował rzecznik rządu Stefan Kornelius. Kanclerz podziękował wszystkim służbom ratowniczym i zaoferował władzom miasta wsparcie rządu federalnego.

Również prezydent Francji Emmanuel Macron wyraził solidarność z ofiarami ataku w Hamburgu: „Łączymy się w bólu z mieszkańcami Niemiec, którym dziś przekazuję nasze wyrazy solidarności i przyjaźni”.

„Brak dowodów na motywy polityczne”

Jak poinformowała policja, kobieta stanie dziś przed sędzią, by ten wydał nakaz umieszczenia jej w zakładzie zamkniętym. Istnieją bowiem „bardzo konkretne przesłanki wskazujące na chorobę psychiczną” oraz „nie znaleziono dowodów na motywację polityczną” 39-latki. Nie ma też żadnych przesłanek wskazujących, że w momencie popełnienia czynu była pod wpływem alkoholu lub narkotyków.

Do zdarzenia doszło w piątek wieczorem (23.05.2025) na dworcu głównym w Hamburgu. Podejrzana najpierw zaczęła wymachiwać nożem na południowym peronie. Następnie na peronie torów 13/14 zaczęła ranić nożem osoby czekające na pociąg.

W zatrzymaniu sprawczyni przez patrol policji pomogły osoby postronne. „Dzięki bardzo szybkiej reakcji dwóch przechodniów, którzy znajdowali się na peronie (...) udało się przerwać atak” – poinformowała policja w sobotę w południe. Służby ratownicze szybko zatrzymały 39-letnią Niemkę. Była to tzw. czwórka policyjna, czyli zespół złożony z funkcjonariuszy policji federalnej i landowej oraz służb bezpieczeństwa kolei miejskiej i Deutsche Bahn.

Incydent spowodował mobilizację służb ratowniczych, straży pożarnej i policji. Na miejscu zdarzenia pojawiło się około 60 ratowników i strażaków. Policja w Hamburgu wysłała około 350 funkcjonariuszy, a policja federalna około 60. Trwa ustalanie dokładnego przebiegu zdarzenia. Wspólne śledztwo prowadzą prokuratura i policja.

Sztuczna inteligencja w przewidywaniu zdarzeń

Po ataku na dworcu głównym w Hamburgu, przewodniczący Niemieckiego Związku Zawodowego Policji (GdP) Andreas Roßkopf zaapelował o podjęcie konsekwentnych działań i lepsze możliwości kontroli. W tym celu, według niego, należy również wykorzystać sztuczną inteligencję.

„Takim zamachom niestety nie da się w stu procentach zapobiec” – powiedział dziennikowi „Hamburger Abendblatt”. Jak dodał, policja obecnie pilnie potrzebuje zwiększenia możliwości kontroli na wszystkich dworcach kolejowych.

Andreas Roßkopf opowiedział się również za wykorzystaniem sztucznej inteligencji (AI). Funkcjonariusze potrzebują „technologii kamer wspomaganych AI, która obejmuje również rozpoznawanie zachowań, tak aby właśnie takie nietypowe zachowania można było wykryć z wyprzedzeniem”.

(AFP, DPA, EPD/jak)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

„Donald Trump twierdzi ponownie, że Unia Europejska powstała tylko po to, aby wykorzystać Stany Zjednoczone” – pisze „Süddeutsche Zeitung”. I konstatuje, że albo Trump uważa te bzdury za jeden ze swoich największych hitów i dlatego je powtarza, albo naprawdę w nie wierzy. Co więcej, jak ktoś, kto był przedsiębiorcą, może tak mało wiedzieć o biznesie? Trump chce teraz nałożyć 50-procentowe cło na wszystkie produkty z Unii Europejskiej; grozi również firmie Apple dodatkowymi opłatami, jeśli koncern nie zacznie wreszcie produkować swoich smartfonów w USA. „Ignoruje wszystko: że deficyt handlowy jest zawsze także wyrazem konsumpcjonizmu Amerykanów; że istnieje międzynarodowy podział pracy, w którym każdy kraj produkuje to, co może zrobić lepiej lub taniej, że produkcja iPhone'ów w USA sprawiłaby, że stałyby się nieosiągalne cenowo. I tak dalej. Trump być może tego nie rozumie. Ku szkodzie Amerykanów i całego świata, jest z tego jeszcze dumny” – czytamy.

Według „Frankfurter Allgemeine Zeitung” Trump działa według już aż nazbyt znanego schematu, wywierając presję groźbą wysokich ceł. Ogłoszona na jego kanale Truth Social stawka celna jest na razie jedynie „rekomendacją”, jak uważnie odnotowano w Brukseli: „Na swój pokrętny sposób można to również odczytać jako potwierdzenie, że Trump zwraca się teraz w stronę UE. Groźba ta jest poniekąd ofertą otwierającą kolejną rundę konfliktu handlowego. Komisja Europejska stawiała dotychczas przede wszystkim na deeskalację. (…) Unia Europejska wcale nie była, wbrew temu, co Trump zarzuca jej teraz w swoim poście na Truth Social, ‘bardzo trudna'. Jeśli ktoś był ‘bardzo trudny', był to Trump i jego negocjatorzy (…) aby wznowić i posunąć naprzód rozmowy. Niemniej jednak ręka do negocjacji może pozostać wyciągnięta. Nikt nie może być zainteresowany eskalacją konfliktu między USA a Chinami”.

W ocenie dziennika ekonomicznego „Handelsblatt” jest całkiem możliwe, że Trump wycofa swoją groźbą nałożenia ceł w wysokości 50 procent. „Możliwe jest również, że przedłuży moratorium na inne cła, które już zostały ogłoszone, ponieważ mogą one pogrążyć jego kraj w recesji” – ocenia komentator. I ostrzega: „Chodzi jednak o to, że nikt nie powinien polegać na tych optymistycznych scenariuszach. A nawet jeśli się spełnią, czyha na nas kolejna pułapka tuż za rogiem. (…) Trump jest bardzo przewidywalny: zazwyczaj wybiera drogę prowokacji i eskalacji”.

„Westfälische Nachrichten” komentują: „Dobra wiadomość tylko na krótko pozostała niezachwiana. Ledwo statystycy ogłosili wyższy niż oczekiwano wzrost niemieckiej gospodarki, prezydent USA Trump ponownie pokazał swoje destrukcyjne oblicze. Groźby nałożenia 50-procentowych ceł na produkty z Unii Europejskiej od czerwca to nie tylko skrajna prowokacja wobec Europy, ale także kolejny dowód na nieprzewidywalność człowieka w Białym Domu. Donald Trump jest mniej politykiem, który reprezentuje uzasadnione interesy swojego kraju, a bardziej swego rodzaju szantażystą, któremu nie udaje się porzucić złych manier z czasów, gdy był podejrzanym handlarzem nieruchomościami”.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Świat obiega natychmiast najważniejsza wiadomość: skrajnie prawicowy kandydat przegrywa, rumuńska demokracja przetrwała. Burmistrz Bukaresztu i liberalny proeuropejski Nicusor Dan wygrywa drugą turę wyborów prezydenckich i zostaje nową głową państwa w południowo-wschodniej Europie. Jest niedziela, 18 maja 2025 roku, krótko przed północą.

Druga najważniejsza wiadomość wieczoru wywołuje co prawda zdumione komentarze wielu rumuńskich obserwatorów, jednak na arenie międzynarodowej przechodzi bez echa. Rumuńscy Węgrzy oraz obywatele z podwójnym obywatelstwem z Republiki Mołdawii w rekordowej liczbie zagłosowali na Nicusora Dana, przyczyniając się w decydujący sposób do jego zwycięstwa. Według bardzo ostrożnych szacunków, Dan otrzymał od nich ponad 500 000, a prawdopodobnie nawet ponad 700 000 głosów – to niemal tyle, ile wynosiła jego przewaga, czyli 830 000 głosów. Innymi słowy bez głosów Węgrów i Mołdawian z zagranicy Dan prawdopodobnie by przegrał.

Dla wszystkich, którzy nie znają specyfiki Rumunii, brzmi to jak marginalny temat dla ekspertów. Prawdopodobnie jest to właśnie jeden z powodów, dla których kwestia ta nie zyskała międzynarodowej uwagi w wieczór wyborczy. W rzeczywistości jednak obie grupy odgrywają ważną rolę zarówno w rumuńskiej polityce wewnętrznej, jak i w Europie.

Orban za antywęgierską skrajną prawicą

Węgrzy etniczni w Rumunii są mniejszością narodową od czasu podziału Austro-Węgier po I wojnie światowej, gdy między innymi Siedmiogród przeszedł na rzecz Rumunii. Obecnie ich liczba wynosi około miliona osób i stanowią oni około 5,5 procent ludności Rumunii. Większość węgierskiej mniejszości w Rumunii jest sympatykami Viktora Orbána, autokratycznego premiera Węgier. Tydzień przed drugą turą wyborów prezydenckich w Rumunii Orban opowiedział się za prawicowym ekstremistą George'em Simionem - pomimo faktu, że ma on wyraźnie antywęgierskie nastawienie i w poprzednich latach trafił na pierwsze strony gazet z powodu brutalnych działań przeciwko mniejszości węgierskiej.

Chociaż Orban działa jako patron wszystkich Węgrów za granicą, rekomendacja na rzecz antywęgierskiego George Simiona była z perspektywy Orbana logiczna i priorytetowa, ponieważ rumuński prezydent Simion wzmocniłby tak zwany suwerenistyczny, tj. autokratyczny, prorosyjski i antyunijny obóz w Europie. Jednak dla Węgrów w Rumunii opcja Orbána była absurdalna – głosowaliby tym samym na polityka głęboko wrogiego mniejszościom, a ostatecznie przeciwko sobie samym. Dlatego nie poszli za węgierskim premierem.

Fantastyczny wynik dla Nicusor Dana

Nicusor Dan uzyskał 53,6 procent i około 830 000 głosów więcej niż jego skrajnie prawicowy rywal George Simion. Na Dana masowo głosowały między innymi wszystkie okręgi, w których mieszka wielu etnicznych Węgrów.

Chociaż nie ma dokładnych statystyk dotyczących zachowań wyborczych poszczególnych grup etnicznych, według ekspertów, takich jak siedmiogrodzko-węgierski socjolog Nandor Magyari, Dan otrzymał około 550 000 do 600 000 głosów od rumuńskich Węgrów. – Rumuńscy Węgrzy zagłosowali więc za zachowaniem liberalnej demokracji i kontynuowaniem euroatlantyckiej ścieżki Rumunii – powiedział ekspert dla DW.

Padły zdumiewające rekordy: w rumuńskim okręgu Harghita, gdzie mieszka 85 procent etnicznych Węgrów, aż 91 procent zagłosowało na Nicușora Dana – to najwyższy wynik spośród wszystkich rumuńskich okręgów.

Niepopularna idea zjednoczenia

Również rekordowa liczba wyborców w Republice Mołdawii, posiadających rumuńskie obywatelstwo, zagłosowała na Nicușora Dana. Łącznie proeuropejski kandydat otrzymał tam około 135 000 głosów – co stanowiło 88 procent wszystkich uczestników wyborów.

Z historycznego punktu widzenia większość Republiki Mołdawii i dzisiejszy rumuński region Mołdawii należały niegdyś do jednego księstwa.

Trzy czwarte ludności Republiki Mołdawii jest rumuńskojęzyczna, a kraj ten jest czasami określany jako „drugie państwo rumuńskie”. Spośród 2,45 miliona mieszkańców kraju, około 640 000 posiada rumuńskie obywatelstwo. Wielu z nich mieszka jednak w krajach Europy Zachodniej. Prawdopodobnie również tam głosowali na Nicusora Dana. Jego przeciwnik George Simion jest zwolennikiem idei zjednoczenia z Rumunią i utworzenia Wielkiej Rumunii, co nie jest zbyt popularne w Republice Mołdawii. Ponadto Simion wobec Mołdawian przyjmuje ton paternalistyczny, co wielu tam się nie podoba. Od 2014 roku ma on zakaz wjazdu do Republiki Mołdawii.

Orban instrumentalizuje Węgrów za granicą

Obecne wybory prezydenckie są tylko najnowszym przykładem znaczenia Węgrów i Mołdawian z rumuńskim obywatelstwem w Rumunii i Europie. Partia mniejszości węgierskiej w Rumunii - Demokratyczna Unia Węgrów w Rumunii (UDMR) - jest częścią rumuńskich koalicji rządowych niemal nieprzerwanie od 1996 roku i wniosła decydujący wkład w pojednanie dwóch historycznych arcywrogów Rumunii i Węgier.

Jednak w ostatnich latach Orban mocno zinstrumentalizował Węgrów za granicą, zwłaszcza tych z Rumunii, dla własnych korzyści. Na przykład, ponad 90 procent podwójnych obywateli głosuje na niego i jego partię Fidesz w wyborach. UDMR również praktycznie zdegradowała się w ostatnich latach do roli przybudówki Orbana - aż do zeszłego tygodnia. UDMR i jej przewodniczący Hunor Kelemen, a także przywódcy węgierskich kościołów w Rumunii, wyraźnie sprzeciwili się rekomendacji Orbana na rzecz Simiona.

– Orban popełnił błąd – powiedział DW Peter Eckstein-Kovacs, prawnik z Siedmiogrodu i były liberalny polityk UDMR. – Wierzył, że Węgrzy w Transylwanii przełkną wszystko, w tym jego globalne szaleństwo polityczne, ale się mylił. Jednak Eckstein-Kovacs nie chce mówić o rozłamie między UDMR i Fideszem. Jego zdaniem: „To rozdźwięk w relacjach, a nie zerwanie”. Również socjolog Nandor Magyari uważa, że „ogólnie Węgrzy w Rumunii będą nadal wspierać Orbana”.

Zapomnieli o podziękowaniu

I odwrotnie, rumuńscy emigranci i rumuńskojęzyczni Mołdawianie odgrywają mniejszą rolę polityczną i ideologiczną w Rumunii. Jednakże, po Ukrainie, Republika Mołdawii jest państwem najbardziej dotkniętym rosyjskimi planami agresji. W Naddniestrzu rządzi separatystyczny reżim lojalny wobec Moskwy, a Rosja od dziesięcioleci próbuje szantażować Republikę Mołdawii w sprawie dostaw energii. W swoim własnym interesie bezpieczeństwa Rumunia od dawna pomaga swojemu sąsiadowi oderwać się gospodarczo od Rosji i przeciwdziałać rosyjskim wpływom, na przykład poprzez programy edukacyjne dla osób o podwójnym obywatelstwie. Jednak wsparcie często przebiega opornie. W przeciwieństwie do swojego poprzednika Klausa Iohannisa, prezydent Rumunii Nicusor Dan jest zainteresowany Republiką Mołdawii i jej dobrem. W swoim zwycięskim przemówieniu wygłoszonym w nocy 19 maja 2025 r. Dan wprost podziękował swoim mołdawskim wyborcom. Zapomniał podziękować Węgrom - ale przynajmniej nadrobił to dzień później w wywiadzie telewizyjnym i rozmowie telefonicznej z szefem UDMR.

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

W liście otwartym opublikowanym w czwartek (22.05.2025) przez biuro włoskiej premier Giorgii Meloni po spotkaniu z duńską premier Mette Frederiksen w Rzymie oba kraje wezwały do „nowej i otwartej dyskusji na temat interpretacji Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (ECHR)”. Obie szefowe rządów prowadzą twardą politykę imigracyjną. Oprócz Włoch i Danii wśród sygnatariuszy znalazły się Polska, Austria, Belgia, Estonia, Łotwa, Litwa i Czechy.

„Musimy przywrócić właściwą równowagę” – czytamy w oświadczeniu. Nadszedł czas, aby „przeprowadzić dyskusję na temat tego, w jaki sposób konwencje międzynarodowe mogą sprostać wyzwaniom naszych czasów”. Sygnatariusze wezwali również do „przyjrzenia się, w jaki sposób Europejski Trybunał Praw Człowieka rozwinął swoją interpretację Europejskiej Konwencji Praw Człowieka”.

Europejski Trybunał Praw Człowieka rozpatrywał ostatnio sprawy przeciwko Łotwie, Litwie i Polsce dotyczące rzekomo niezgodnego z prawem traktowania migrantów. Dania została również wezwana do zmiany przepisów dotyczących łączenia rodzin. Trybunał wielokrotnie potępiał również Włochy za traktowanie migrantów.

Krytyka z Niemiec

Wezwanie dziewięciu krajów UE do zweryfikowania postanowień Europejskiej Konwencji Praw Człowieka dotyczących migracji spotkało się z ostrą krytyką w Niemczech.

Inicjatywa ta „podważa zaufanie do Europejskiego Trybunału i stwarza wrażenie, że prawa człowieka podlegają negocjacjom lub wręcz przeszkadzają” – powiedział w piątek agencji AFP przewodniczący opozycyjnej partii Zielonych Felix Banaszak. Według polityka rządy, które podpisały się pod inicjatywą „chcą nie tylko atakować niezależne sądy, ale także osłabić ochronę praw człowieka na rzecz narodowych interesów bezpieczeństwa”. – To jest szczególnie niebezpieczne w czasach rosnącej siły skrajnie prawicowych ugrupowań i dolewa oliwy do ognia tym, którzy od dawna dążą do osłabienia europejskich ram prawnych – ostrzegł przewodniczący Zielonych. Banaszak ocenił inicjatywę, wysuniętą przede wszystkim przez rządy prawicowe, ale także niektóre kierowane przez socjaldemokratów jako „prezent dla skrajnej prawicy” oraz osłabienie demokratycznego państwa prawa. – Oczekujemy szczególnie od naszych socjaldemokratycznych partnerów w Europie, że będą świadomi swojej odpowiedzialności za praworządność – podkreślił.

Wstrząsająca inicjatywa

Polityczki opozycyjnej partii Lewica, Katrin Fey i Clara Bünger, uznały inicjatywę dziewięciu państw UE za „wstrząsającą”. – Europejska Konwencja Praw Człowieka chroni godność i prawa każdego człowieka – niezależnie od pochodzenia czy statusu. Prawa człowieka po prostu nie podlegają negocjacjom – podkreśliła Fey.

Bünger nazwała to „niepokojącym sposobem kwestionowania praw podstawowych, zwłaszcza w obszarze polityki migracyjnej". Ponadto pismo do Trybunału było atakiem na podział władzy.

Zastępca rzecznika rządu Niemiec Sebastian Hille powołał się na wypowiedzi kanclerza Friedricha Merza, który podczas wizyty w Rzymie stwierdził, że „nie ma powodu, by pisać listy do trybunałów”. Faktem jest jednak, że niemiecki rząd chce również „prowadzić bardziej rygorystyczną politykę migracyjną”.

Rzeczniczka ministerstwa sprawiedliwości Niemiec podkreśliła niezawisłość Trybunału. – Przywiązujemy dużą wagę do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w zakresie ochrony praw człowieka w Europie – powiedziała w Berlinie. – I mogę również podkreślić, że w pełni czujemy się związani orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

(AfP/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Po intensywnych poszukiwaniach w całych Niemczech policja zatrzymała w Berlinie 13-latka podejrzanego o zaatakowanie nożem 12-letniego kolegi. Poszukiwania z udziałem psów tropiących i helikopterów trwały ponad 24 godziny. Policja opublikowała zdjęcie chłopca i apelowała o wskazówki pomocne w jego ujęciu. Ostatecznie odnaleziono chłopca w Berlinie-Spandau, ten samej dzielnicy, w której doszło do ataku.

Atak w szatni

Incydent miał miejsce w czwartkowe przedpołudnie, 22 maja, w jednej z berlińskich szkół podstawowych. 13-latek zaatakował młodszego kolegę w szatni sali gimnastycznej, po czym zbiegł. Zaatakowany chłopiec musiał być operowany. Jego stan jest już stabilny.

Na razie nie wiadomo, co było motywem ataku w szatni. Jak podaje niemiecka agencja prasowa DPA, matka jednego z chłopców, który był świadkiem zdarzenia, mówiła, że nic nie wskazywało na jakieś poprzedzające zdarzenie. Wiadomo jednak, że napastnik i ofiara nie przepadali za sobą.

Nie stanie przed sądem

Policja nie ujawnia na razie szczegółów, wyklucza jednak motyw rasistowski lub religijny. Obaj chłopcy są obywatelami Niemiec. Jak powiedział rzecznik berlińskiej policji Martin Halweg, domniemany sprawca miał najwyraźniej problem z agresją.

Podejrzany o atak nastolatek przebywa w areszcie policyjnym i ma zostać przewieziony do ośrodka psychiatrycznego dla dzieci i młodzieży – przekazał rzecznik policji.

Śledczy prowadzą dochodzenie w tej sprawie. Chłopcu nie grozi jednak odpowiedzialność karna ze względu na wiek. W Niemczech dzieci poniżej 14. roku życia nie podlegają odpowiedzialności karnej.

Drugi atak tego samego dnia

Tego samego dnia po południu doszło do podobnego ataku w Remscheid na zachodzie Niemiec. W centrum miasta wywiązała się sprzeczka między 11-letnim chłopcem i jego 13-letnim kolegą. Obaj znali się ze szkoły. 11-latek ugodził kolegę nożem kuchennym w nogę, a potem zbiegł.

Ranny kolega po krótkim pobycie w szpitalu został zwolniony do domu. Obrażenia były niewielkie – poinformował rzecznik miejscowej policji. Napastnik jeszcze tego samego dnia został ujęty przez policję i przekazany swoim opiekunom.

Obniżyć wiek odpowiedzialności karnej

Również ten nastolatek – ze względu na swój wiek – nie zostanie pociągnięty do odpowiedzialności karnej. Policja prowadzi jednak dochodzenie, a sprawa zostanie później przekazana do prokuratury. Urząd ds. młodzieży zdecyduje o podjęciu dalszych działań, może to być m.in. pobyt w placówce opiekuńczej. Policja może wydać jedynie zalecenia dotyczące odpowiednich środków.

Po atakach w Berlinie i Remscheid w Niemczech ponownie rozgorzały debaty na temat przemocy wśród dzieci i młodzieży oraz żądania obniżenia wieku odpowiedzialności karnej. Według Niemieckiego Związku Policjantów powinien on zostać obniżony do co najmniej 12. roku życia.

Policja w Niemczech od lat ostrzega przed rosnącą przemocą wśród nastolatków. Niejednokrotnie dochodzi do ataków z użyciem noży.

Pogróżki w całych Niemczech

Tymczasem w piątek rano, 23 maja, liczne szkoły w całych Niemczech otrzymały wiadomości z pogróżkami. Chodziło o szkoły w Nadrenii Północnej-Westfalii, Bawarii, Meklemburgii-Pomorzu Przednim, Saksonii i Nadrenii-Palatynacie. Rzecznik bawarskiego Urzędu Kryminalnego powiedział, że wiele wskazuje na celową, ogólnokrajową kampanię. Treść e-maili jest bardzo podobna. Nie zdradził jednak szczegółów.

Urząd Kryminalny w Hesji również stwierdził, że chodzi o pogróżki w całym kraju, „nie można zakładać konkretnego zagrożenia, ale służby ratunkowe zostały powiadomione” – przekazał rzecznik urzędu w Hesji.

Grożono podłożeniem bomby

W Riedenburgu w Dolnej Bawarii policja przeszukała szkołę. Krótko po godzinie 7.00 szkoła ta otrzymała e-maila z pogróżkami. Miała być mowa o podłożeniu bomby. Policja nie znalazła jednak żadnych podejrzanych przedmiotów.

W przypadku e-maila wysłanego do szkoły w Neubrandenburgu (Meklemburgia-Pomorze Przednie) rzeczniczka policji powiedziała, że takie groźby są zazwyczaj związane z organizacją terrorystyczną „Państwo Islamskie”. W ostatnich miesiącach szkoły w całych Niemczech wielokrotnie otrzymywały takie wiadomości.

Obecnie w sądzie krajowym w Stuttgarcie toczy się proces 20-latka oskarżonego o wysłanie w 2013 roku ze wspólnikiem 51 e-maili do szkół, władz i wspólnot religijnych.

(DPA, AFP/dom)

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

Do ataku doszło około godziny 18:00 na peronie Dworca Głównego w Hamburgu. Jak podaje hamburska policja, wiele osób zostało rannych.

Podejrzana o atak 39-letnia kobieta została zatrzymana. Według policji działała w pojedynkę.

Zatrzymana kobieta jest Niemką - poinformował rzecznik hamburskiej policji Florian Abbenseth. - Jak dotąd nie mamy żadnych przesłanek wskazujących na to, że kobieta mogła działać z pobudek politycznych - dodał. Dochodzeniowcy badają stan psychiczny kobiety.

Kilkanaście osób rannych

Z najnowszych informacji straży pożarnej wynika, że 17 osób zostało rannych. Cztery z nich doznały obrażeń zagrażających życiu, sześć innych jest poważnie rannych, a siedem osób odniosło lekkie obrażenia.

Na dworcu i przed budynkiem ma miejsce zakrojona na szeroką skalę akcja z udziałem ratowników, strażaków i policji. Trwa zabezpieczanie śladów.

Zablokowane perony

Perony od 11 do 14 są zablokowane. Liczne pociągi dalekobieżne są opóźnione albo zostały przekierowane na inne trasy - informuje niemiecka kolej Deutsche Bahn (DB).

Koncern DB napisał w serwisie X: "Jesteśmy głęboko wstrząśnięci aktem przemocy, nasze myśli i współczucie są z rannymi i ich bliskimi".

Kanclerz Niemiec Friedrich Merz zaoferował władzom Hamburga wsparcie niemieckiego rządu. "Wiadomości z Hamburga są przygnębiające. Jestem myślami z ofiarami i ich rodzinami. Dziękuję wszystkim służbom ratunkowym za szybką pomoc" - napisał Merz na X. Dodał, że rozmawiał telefonicznie z burmistrzem Hamburga Peterem Tschentscherem.

Zakaz broni i noży

Hamburski Dworzec Główny należy do jednych z najbardziej uczęszczanych dworców w Niemczech. Codziennie przewija się przez niego około pół miliona podróżnych.

Od 1 października 2023 roku obowiązuje zakaz noszenia broni wokół głównego dworca kolejowego w Hamburgu. W połowie grudnia 2024 roku hamburski Senat uchwalił również zakaz posiadania noży w transporcie publicznym.

(DPA, AFP/dom)

Bundesrat, izba parlamentu Niemiec złożona z przedstawicieli rządów krajów związkowych, przyjął w piątek (23.05.2025) uchwałę w sprawie równouprawnienia rodzin lesbijskich w kwestii uznania rodzicielstwa. Według obecnie obowiązujących w Niemczech przepisów, gdy w małżeństwie dwóch kobiet rodzi się dziecko, to tylko biologiczna matka jest wpisywana do aktu urodzenia i rejestru urodzeń. Druga matka musi przejść procedurę adopcyjną, aby zostać uznaną za rodzica.

W przypadku małżeństw heteroseksualnych mężczyzna automatycznie zostaje uznany za ojca. Również gdy para nie jest małżeństwem, to uznanie ojcostwa nie jest skomplikowane. W ocenie rządów większości krajów związkowych Niemiec to nierówne traktowanie rodzin lesbijskich w świetle prawa oznacza dyskryminację, której należy położyć kres.

Dobro dziecka

W uzasadnieniu uchwały powołano się na dobro dziecka, które wymaga umożliwienia wszystkim dzieciom legalnego posiadania dwojga rodziców natychmiast po urodzeniu, niezależnie od płci rodziców. Prawo dotyczące rodzicielstwa powinno zatem zostać zmienione tak, aby żona kobiety, która urodziła dziecko, automatycznie stawała się jego matką w świetle przepisów prawa. Ponadto, należy także umożliwić uznanie macierzyństwa w przypadku rodzin składających się z dwóch matek.

Rezolucja Bundesratu zostanie teraz przekazana niemieckiemu rządowi.

(AFP, KNA/widz)

Niemiecka minister ds. badań naukowych Dorothee Bär (CSU) z zaniepokojeniem zareagowała na decyzję rządu USA o zakazie przyjmowania zagranicznych studentów przez Uniwersytet Harvarda. Sytuacja na Harvardzie jest „bardzo dramatyczna”, powiedziała Bär w piątek (23.05.) stacji radiowej Bayern 2, dodając, że nakłada to na Niemcy i UE szczególną odpowiedzialność: muszą chronić wolność akademicką, „ponieważ nie ma gwarancji, że tak jest wszędzie”.

„Musimy ponownie być wyznacznikiem, aby dawać przykład, gdy inne kontynenty już tego nie robią” – powiedziała Bär. „Musimy ponownie być wyznacznikiem, aby dawać przykład, gdy inne kontynenty już tego nie robią”. Na piątkowym spotkaniu z kolegami z UE w Brukseli Bär chce omówić to, „w jaki sposób możemy rozszerzyć naszą strategię doskonałości”, w tym o „strategię europejską”.

Więcej zapytań z zagranicy

Według Bär niemieckie uniwersytety otrzymują obecnie więcej zapytań od zagranicznych wykładowców i studentów. „Zauważamy już, że otrzymujemy zapytania nie tylko z USA, ale także z krajów takich jak Chiny i Indie. W normalnej sytuacji zapytania te trafiłyby do Stanów Zjednoczonych” – powiedziała Bär.

Liderka Partii Zielonych, Franziska Brantner, również skrytykowała decyzję rządu prezydenta USA Donalda Trumpa. „W USA robi się ciemno. Bardzo ciemno” – napisała na Instagramie. Jej zdaniem z tego powodu rośnie odpowiedzialność za wolną naukę i nauczanie w Niemczech.

„Katastrofa” dla studentów

Karl Lauterbach (SPD), przewodniczący Komisji ds. Badań w Bundestagu, zdecydowanie potępił ataki rządu USA na elitarny Uniwersytet Harvarda. „Bardzo współczuję zagranicznym studentom Harvardu” – powiedział Lauterbach gazecie „Rheinische Post”. Dodał, że „dla nich sygnał od rządu USA, że nie są już tam mile widziani, jest katastrofą”. Sam Lauterbach jest absolwentem Harvardu i był profesorem wizytującym na tym elitarnym amerykańskim uniwersytecie.

Lauterbach ma wielką nadzieję, że decyzję rządu USA można jeszcze odwrócić. „Ale nawet jeśli jest to możliwe, atak na wolne nauczanie i prowadzenie badań wysyła mrożący krew w żyłach sygnał”. Według byłego ministra zdrowia „ataki administracji Trumpa na elitarny Uniwersytet Harvarda to samobójstwo pod względem polityki badawczej”. „Celowo osłabiając najważniejsze i osiągające najlepsze wyniki uniwersytety, uderzacie siekierą w jeden z najważniejszych filarów amerykańskiej gospodarki” – przestrzegł Lauterbach. .

Szokująca decyzja

Administracja prezydenta USA Donalda Trumpa zakazała Uniwersytetowi Harvarda przyjmowania zagranicznych studentów. Elitarny uniwersytet w pobliżu Bostonu „stracił ten przywilej”, napisała w czwartek do uczelni sekretarz bezpieczeństwa wewnętrznego Kristi Noem. Podane powody obejmowały „odmowę” Harvardu stworzenia bezpiecznego środowiska dla żydowskich studentów oraz „rasistowską” politykę uniwersytetu w zakresie równości i różnorodności.

Harvard nazwał działania rządu „bezprawnymi” i mówił o „działaniach odwetowych”. Uniwersytet musi nadal być w stanie przyjmować międzynarodowych studentów i pracowników naukowych – podkreśliła placówka. Pochodzą oni z ponad 140 krajów na całym świecie i „niezmiernie” wzbogacają uniwersytet i kraj.

(DPA, AFP/stef)

Od stycznia do końca marca z Niemiec deportowano łącznie 6 151 osób – wynika z odpowiedzi niemieckiego rządu na interpelację posłów Lewicy w Bundestagu. To więcej niż średnia z lat poprzednich. Dla porównania: w 2024 r. przeprowadzono łącznie około 20 tys. deportacji, zaś rok wcześniej – 16,5 tys. Agencja AFP wyliczyła, że w porównaniu do pierwszego kwartału ubiegłego roku liczba deportacji z Niemiec wzrosła o 28,4 proc.

Deportacje w pierwszym kwartale zostały przeprowadzone jeszcze pod rządami starego rządu kierowanego przez kanclerza Olafa Scholza. Nowy rząd koalicji chadeków CDU/CSU i socjaldemokracji SPD, który urzęduje od maja, ogłosił, że w przyszłości zwiększy tempo deportacji. Była to jedna z głównych zapowiedzi CDU i CSU podczas kampanii wyborczej. Nie można zatem wykluczyć, że liczby te ponownie wzrosną w ciągu roku.

Deportacje także do krajów UE

W pierwszym kwartale Niemcy najcześciej odsyłały obcokrajowców do Turcji (502 osoby), Gruzji (454), Francji (333), Hiszpanii (325) i Serbii (291). Wysoko na tej liście mieści się też Polska, dokąd deportowano 254 osoby.

Około 1700 deportacji to tak zwane transfery dublińskie do innych krajów UE, które są odpowiedzialne za procedurę azylową zgodnie z unijnym rozporządzeniem o tej samej nazwie. Rozporządzenie to zobowiązuje osoby ubiegające się o azyl do złożenia wniosku w kraju UE, do którego wjechały w pierwszej kolejności po przekroczeniu unijnej granicy. Do Polski w ramach tej procedury przekazano 146 osób.

Przeprowadzono także deportacje do Iraku (157 osób) i Iranu (5 osób).

Jak podano, jedna trzecia deportacji została przeprowadzona za pośrednictwem kosztownych lotów czarterowych. Szczególnie drogie były zbiorowe deportacje do krajów trzecich, takich jak Pakistan, Etiopia, Nigeria, Ghana i Kamerun. Pojedynczy lot deportacyjny do Pakistanu miał kosztować 462 tys. euro. Podobne kwoty pobierano za loty do Etiopii (418 tys.) i innych krajów Afryki Zachodniej. Niektóre z tych kosztów zostały pokryte przez unijną agencję ochrony granic Frontex.

Krytyka „bezlitosnych” działań władz

Lewicowa posłanka Clara Buenger ostro skrytykowała władze za zwiększanie liczby deportacji. Jak twierdzi, wie o wielu przypadkach, w których policja i władze imigracyjne miały działać „brutalnie i bez empatii”. „Mówimy o rodzinach rozdzielanych bez litości lub o chorych ludziach dosłownie porywanych ze szpitala i transportowanych samolotami deportacyjnymi” – powiedziała Buenger w wywiadzie dla sieci redakcji Redaktionsnetzwerk Deutschland.

Partia Lewica wzywa do gruntownego przemyślenia niemieckiej polityki deportacyjnej. Organizacje praw człowieka regularnie krytykują również sposób traktowania osób szczególnie potrzebujących ochrony, takich jak chorzy, nieletni lub członkowie rodzin z dziećmi.

(AFP/widz)

„Imigracja z Europy Wschodniej, niegdyś ważny filar niemieckiego rynku pracy, znacznie spadła. Eksperci ostrzegają, że bez nowych strategii,niedobór siły roboczej grozi eskalacją” – pisze w piątek, 23 maja, dziennik „Die Welt”. Gazeta powołuje się na raport Instytutu Badań nad Zatrudnieniem (IAB).

Wynika z niego, że przez lata imigranci z krajów Europy Środkowej i Wschodniej, które dołączyły do Unii Europejskiej, znacząco łagodzili skutki zmian demograficznych w Niemczech i przyczyniali się do zapewnienia wykwalifikowanej siły roboczej. „W międzyczasie jednak każdego roku przybywa o 138 000 imigrantów mniej niż w szczytowym okresie. W szczytowych okresach (2011-2015) do Niemiec przybywało łącznie 207 000 osób rocznie ze wszystkich krajów rozszerzenia UE na wschód. Ostatnio było ich tylko 69 000 rocznie, co odpowiada spadkowi o 66,5 procent” – czytamy.

Spadkowa tendencja

Ekonomista Niemieckiego Instytutu Gospodarki (IW) Alexander Burstedde, który wypowiada się dla „Die Welt” przyznaje, że tendencja ta jest nadal spadkowa. Jako powód podaje fakt, że „potencjał populacji chętnej do migracji został już w znacznym stopniu wyczerpany w tych krajach”.

Z badania wynika, że w Niemczech zagraniczni pracownicy stają się coraz ważniejsi w wypełnianiu luki na rynku pracy. „W latach 2015-2024 zatrudnienie wykwalifikowanej siły roboczej w Niemczech wzrosło o 600 000, podczas gdy liczba niemieckich pracowników spadła. W przypadku pracowników niewykwalifikowanych wzrost zatrudnienia o ponad milion jest również prawie wyłącznie spowodowany pracownikami zagranicznymi” – czytamy.

Dziennik podaje, że według Federalnego Urzędu Statystycznego, odsetek pracowników zagranicznych w Niemczech wynosi ponad 18 procent, z wyraźną tendencją wzrostową. Jednak liczba imigrantów z Europy Wschodniej i Południowej rośnie tylko nieznacznie.

Wyczerpany potencjał

Według badania kraje, które przystąpiły do UE w 2004 i 2007 roku, odpowiadały za większość migracji zarobkowej do Niemiec. „W szczególności Polska była przez wiele lat jednym z najważniejszych krajów imigracyjnych dla Niemiec” – pisze „Die Welt”. Wśród branż, które skorzystały na tym, gazeta wymienia rolnictwo, logistykę, pracę sezonową, a także przemysł spożywczy.

Dziennik wylicza, że imigracja z Europy Wschodniej i Południowej osiągnęła szczyt około roku 2015, a od 2018 r. „dosłownie się załamała”. Z krajów tzw. „ósemki” (Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Słowenia i kraje bałtyckie) do 2023 r. każdego roku do Niemiec przyjeżdżało tylko około 17 tysięcy osób jako pracowników wykwalifikowanych. „Było to o 84 procent mniej niż w szczytowym momencie” – czytamy. Więcej pracowników było jedynie z Bułgarii, Chorwacji i Rumunii.

„Ponieważ napływ z Europy Wschodniej i Południowej jest coraz mniejszy, IW zaleca, aby Niemcy podjęły większe wysiłki w celu przyciągnięcia imigrantów z krajów trzecich, aby wypełnić luki na rynku pracy. Według IAB w 2024 r. w Niemczech będzie brakować średnio około 487 000 odpowiednio wykwalifikowanych pracowników, podczas gdy całkowita liczba wakatów wynosi obecnie 1,2 miliona” – informuje „Die Welt”.

Indie na prowadzeniu

Według IAB aby zaspokoić przyszłe zapotrzebowanie na siłę roboczą, konieczna będzie roczna imigracja od 288 000 do 368 000 pracowników. Ekspert IW apeluje, aby rozszerzyć werbowanie pracowników np. o Gruzję, Mołdawię i Turcję, a także zwiększyć limity przyjmowania wykwalifikowanej siły roboczej z państw Bałkanów Zachodnich.

Zdaniem ekonomisty „dwustronne umowy migracyjne mogą również skierować pożądaną imigrację do Niemiec i zmniejszyć nielegalną migrację”. Tymczasem najważniejszym dla Niemiec krajem migracji zarobkowej stały się Indie. Tylko w 2023 roku do RFN przybyło blisko 37 tysięcy obywateli Indii.

„Około 56 procent pracowników z Indii pracuje na stanowiskach eksperckich, które zazwyczaj wymagają mistrza rzemiosła, administratora biznesowego lub dyplomu uniwersyteckiego, pokazują dane IW. Wśród wszystkich obcokrajowców odsetek ten wyniósł 17,7 proc., a wśród Niemców 30,5 proc. Niemieckie uniwersytety są również popularne wśród Hindusów. Około 43 tysięcy studentów z Indii zapisało się na uniwersytety w Niemczech” – informuje „Die Welt.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Produkt krajowy brutto Niemiec wzrósł w pierwszym kwartale 2025 roku o 0,4 proc. – podał w piątek (23.05.2025) niemiecki Federalny Urząd Statystyczny. Wcześniejsze szacunki statystyków przewidywały wzrost PKB na poziomie 0,2 proc. Powodem korekty w górę jest „nieoczekiwanie dobra koniunktura w marcu”, poinformowano.

„Przede wszystkim produkcja w sektorze wytwórczym, jak również eksport, rozwijały się lepiej niż początkowo zakładano” – wyjaśniła Ruth Brand, prezes urzędu statystycznego. Eksport wzrósł o 3,2 proc. w porównaniu z czwartym kwartałem 2024 roku.

Statystycy wskazali na szczególnie silny wzrost eksportu produktów farmaceutycznych i produktów przemysłu motoryzacyjnego. „ Sa to ważne towary eksportowe dla rynku amerykańskiego” – wskazali. Można zatem założyć, że „tlący się konflikt handlowy z USA” przyczynił się do pozytywnego rozwoju sytuacji, ponieważ amerykańscy importerzy przyspieszyli zakupy w oczekiwaniu na wysokie cła.

Krótkotrwały efekt?

Jednocześnie prywatne wydatki konsumenckie i inwestycje, na przykład w budynki i sprzęt, również wzrosły silniej niż w poprzednich kwartałach. Po czterech kolejnych spadkach, wartość dodana brutto była o 0,6 proc. wyższa niż w poprzednim kwartale.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

„Zarówno przemysł budowlany (wzrost o 0,9 procent), jak i przemysł wytwórczy (wzrost o 1,0 procent) były w stanie zwiększyć swoją produkcję gospodarczą po spadkach w poprzednich kwartałach” – podał urząd statystyczny. Wskazał też na pozytywne zmiany w przemyśle chemicznym, inżynierii mechanicznej i przemyśle motoryzacyjnym.

Niektórzy ekonomiści przestrzegają przed zbyt dużym optymizmem, bo odbicie nie musi być trwałe. Zarówno niemiecki rząd, jak czołowe instytutu ekonomiczne obniżyły właśnie swoje prognozy wzrostu PKB Niemiec do zera.

AFP/ widz

Dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung” uważa, że Friedrich Merz w czwartkowym przemówieniu w związku z rozmieszczeniem niemieckiej brygady na Litwie wypowiedział zdanie, które może stać się często używanym cytatem: „Ochrona Wilna, jest ochroną Berlina”. Jak pisze „FAZ”, „w swoim przemówieniu w Wilnie Merz przypomniał iluzje, które charakteryzowały niemiecką politykę wobec Rosji aż do inwazji na Ukrainę. Stacjonowanie brygady w Wilnie pokazuje, że decydujące siły polityczne w Niemczech w końcu zrozumiały to, co było już widoczne dziesięć lat temu. Z Wilna do Berlina jest tylko 800 kilometrów – niewiele dalej niż od wschodniej granicy Ukrainy do Kijowa. Zdanie Merza należy traktować dosłownie” – podkreśla gazeta.

„Sueddeutsche Zeitung” pisze, że wysyłając kilka tysięcy żołnierzy do krajów bałtyckich, Niemcy wysyłają wiadomość dla Moskwy i Waszyngtonu. Zdaniem gazety przez długi czas uważano za „wysoce nieprawdopodobne”, aby jakiś kraj europejski powitał wojska niemieckie na swoim terytorium. „Jednak osiemdziesiąt lat po zakończeniu II wojny światowej wywołanej przez Rzeszę Niemiecką, neoimperializm Rosji doprowadził do tego, że W czwartek 45 Brygada Pancerna Bundeswehry została wprowadzona do służby na Litwie, a mały kraj-gospodarz jest bardziej niż wdzięczny” – czytamy. Według „SZ” jest to też znak, że zapowiedziany jeszcze przez poprzedniego kanclerza Olafa Scholza zwrot w polityce obronnej (tzw. „Zeitenwende”) nie jest tylko pustym „gadaniem”.

Zdaniem dziennika Niemcy wreszcie biorą większą odpowiedzialność na siebie – także za innych. „Jednak rozmieszczenie brygady na Litwie następuje w czasie, gdy samo NATO budzi wątpliwości co do siebie: prezydent USA Donald Trump nigdy nie zobowiązał się tak wyraźnie, jak jego poprzednik Joe Biden, do ochrony każdego centymetra terytorium NATO. Zamiast tego Trump wiąże swoją lojalność wobec sojuszu z warunkiem zwiększenia wydatków na obronność przez swoich sojuszników. Jednak bez niekwestionowanego zaangażowania USA w integralność obszaru NATO, nawet niemiecka brygada na Litwie wygląda jak placówka, która może być zbyt mała w sytuacji awaryjnej” – uważa „SZ”.

Według „Frankfurter Rundschau” jest czymś niezwykłym, że Niemcy rozmieszczają brygadę pancerną na Litwie. „Kiedy kanclerz Friedrich Merz zapewnia tamtejszych obywateli, że mogą polegać na ‘nas' i że bezpieczeństwo obu krajów jest powiązane, przypomina to stare dobre czasy, kiedy solidarność w zachodnim sojuszu nie była kwestionowana. Ta chwila dobrego samopoczucia jest krótkotrwała” – pisze dziennik. Tłumaczy to pytaniem, czy Niemcy mogłyby dotrzymać tej obietnicy nawet w sytuacji ataku. „W końcu Bundeswehra jest tylko częściowo gotowa do obrony, bo choć ma dużo obiecanych pieniędzy, to brakuje jej zarówno żołnierzy, jak i broni. W przypadku rosyjskiej agresji na kraje bałtyckie, Niemcy z pewnością nie stanęłyby u ich boku w pojedynkę. Byłby to atak na NATO. Ale siła atlantyckiego sojuszu obronnego zależy od USA. Niemiecka brygada pancerna jest więc symbolem, który uspokaja mieszkańców krajów bałtyckich i wzmacnia wschodnią flankę NATO” – czytamy.

Natomiast „Koelner Stadt-Anzeiger” pisze, że „niezawodna nierzetelność Donalda Trumpa może zachęcić Władimira Putina do sięgnięcia poza Ukrainę i przetestowania solidarności państw NATO” – czytamy. To może wydarzyć się np. na Litwie. Według dziennika konsekwencje polityczne są oczywiste: „Niemcy muszą zdać sobie sprawę, że bezpieczeństwo jest bardziej niż kiedykolwiek ich własną sprawą. Minister obrony (Boris Pistorius – red.) od pewnego czasu pracuje nad osiągnięciem tego celu. W tym celu stworzył bardzo krytykowany termin „'gotowość do wojny'” – pisze gazeta. Dziennik przypomina, że kilka dni temu, kanclerz Friedrich Merz obiecał uczynić Bundeswehrę najsilniejszą konwencjonalną armią w Europie. „Pytanie brzmi, czy większość Niemców chce to usłyszeć. Papierkiem lakmusowym będzie nowa służba wojskowa, która ma się wkrótce pojawić i będzie zawierać element obowiązkowy w przypadku braku wystarczającej liczby ochotników” – ocenia gazeta z Kolonii.

Dziesiątki tysięcy Węgrów wyszło na ulice w weekend po tym, jak węgierski rząd przedstawił nowe przepisy mające na celu monitorowanie zagranicznego finansowania organizacji pozarządowych i mediów lub kogokolwiek uznanego za zagrożenie dla tego, co uważa za suwerenny interes Węgier.

Ustawa nosi nazwę „Przejrzystość życia publicznego”, a rząd twierdzi, że jej celem jest ochrona suwerenności Węgier przed ingerencją z zewnątrz. Aktywiści twierdzą jednak, że ustawa ta naśladuje rosyjskie prawo o zagranicznych agentach i w podobny sposób daje węgierskiemu rządowi szerokie uprawnienia do rozprawiania się z prasą i krytycznymi głosami w społeczeństwie obywatelskim.

Protesty są najnowszym wołaniem o pomoc ze strony tych Węgrów, którzy oczekują, że Unia Europejska powstrzyma ich rząd.

Niektórzy z protestujących przed parlamentem w Budapeszcie, trzymali dużą flagę Unii Europejskiej z nadrukowanym angielskim słowem HELP.

Czym jest nowa węgierska „ustawa o przejrzystości”?

Aktywiści twierdzą, że gdyby projekt ustawy wszedł w życie, rząd mógłby kontrolować media i organizacje pozarządowe, a nawet je rozwiązać.

W grudniu 2023 r. Węgry przyjęły krajową ustawę o „obronie suwerenności” i ustanowiły tak zwany Urząd Ochrony Suwerenności (SPO) w celu zbadania organizacji, które wykorzystują fundusze zagraniczne do wywierania wpływu na wyborców.

Dzięki nowemu prawu agencja ta będzie odpowiedzialna za badanie wszelkiego rodzaju organizacji i upoważniona do umieszczania na czarnej liście tych, które otrzymują zagraniczne fundusze bez uprzedniej zgody rządu.

W przypadku umieszczenia na czarnej liście, organizacje stracą również dostęp do darowizn w formie 1 procenta podatku dochodowego, potencjalnie zapłacą grzywnę w wysokości 25-krotności tych środków, a ich właściciele zostaną zmuszeni do zadeklarowania swoich aktywów.

Według doniesień krajowe służby specjalne zostały upoważnione do pomocy SPO we wszelkich dochodzeniach.

Tineke Strik, węgierska sprawozdawczyni Parlamentu Europejskiego, powiedziała DW, że węgierska ustawa o przejrzystości ma na celu „rozwiązanie wszystkich organizacji, wszystkich mediów, a nawet ukaranie wszystkich osób, które krytykują rząd. Dokładnie to samo robi rosyjskie prawo”.

Rosyjska ustawa o zagranicznych agentach została przyjęta w połowie 2022 r., co organizacje praw człowieka określiły jako kampanię oszczerstw mającą na celu zdyskredytowanie legalnego rosyjskiego aktywizmu obywatelskiego.

„Ustawa rozszerza definicję zagranicznego agenta do punktu, w którym prawie każda osoba lub podmiot, niezależnie od narodowości lub lokalizacji, który angażuje się w aktywizm obywatelski lub nawet wyraża opinie na temat rosyjskiej polityki lub postępowania urzędników, może zostać uznany za zagranicznego agenta, o ile władze twierdzą, że znajduje się pod ‘zagranicznym wpływem'” – stwierdzili przedstawiciele organizacji Human Rights Watch.

„Rząd kopiuje mistrza” – czyli Putina

Peter Magyar, lider węgierskiej opozycyjnej partii Tisza i jedyny węgierski polityk postrzegany jako wiarygodny konkurent dla trwających 14 lat rządów premiera Viktora Orbana, również oskarżył rząd o przyjęcie przepisów w rosyjskim stylu w celu pozbawienia finansowania aktywistów i dziennikarzy, w tym poprzez dotacje UE. Magyar powiedział, że rząd „kopiuje swojego mistrza, Władimira Putina”.

Oświadczenie podpisane przez 300 organizacji międzynarodowych, w tym organizację praw człowieka Amnesty International, opisało ustawę jako „autorytarną próbę utrzymania władzy”, która „ma na celu uciszenie wszystkich krytycznych głosów i wyeliminowanie tego, co pozostało z węgierskiej demokracji”.

Grupa Transparency International stwierdziła, że nowa ustawa grozi „końcem społeczeństwa obywatelskiego”, a jeśli zostanie przyjęta, umożliwi rządowi „bezkarne prześladowanie”.

Transparency International uważa, że ustawa będzie miała zastosowanie nawet do dotacji UE i zagranicznych darowizn o wartości zaledwie 5 euro, a „niejasny język” przyjęty w ustawie pozostawia „szerokie pole do nadużyć politycznych, zagrażając szerokiemu zakresowi społeczeństwa obywatelskiego - w tym niezależnym mediom, organizacjom strażniczym i zwykłym obywatelom zaangażowanym w życie publiczne”.

W ubiegłym roku Gruzja przyjęła podobną ustawę, co spotkało się z dużym oburzeniem w kraju i w Brukseli. Podejrzewa się, że posunięcie to przekreśliło szanse tego kraju na przystąpienie do UE.

Podczas gdy Gruzja jest krajem kandydującym do UE, Węgry są pełnoprawnym członkiem Unii.

Co może zrobić UE?

Zsuzsanna Vegh, urzędniczka ds. programów w German Marshall Fund of the United States, powiedziała, że teoretycznie UE może kontynuować procedurę z art. 7, którą po raz pierwszy zainicjowała w 2018 roku.

Traktat o Unii Europejskiej określa procedurę dotyczącą poważnych i trwałych naruszeń wartości UE przez państwa członkowskie na mocy art. 7. Pozwala ona na zawieszenie niektórych praw, w tym prawa głosu w Radzie Unii Europejskiej, jeśli okaże się, że członek wielokrotnie narusza podstawowe zasady UE, takie jak osłabianie praworządności, demokracji i wolności.

– UE mogłaby zadeklarować, że na Węgrzech rzeczywiście dochodzi do systematycznego naruszania demokracji i praworządności oraz zawiesić prawo głosu” w Radzie Unii Europejskiej, gdzie blok debatuje i decyduje o swojej polityce – mówi Vegh.

– Ale to wciąż decyzja polityczna i jest to mało prawdopodobne – dodaje.

Niektórzy europejscy parlamentarzyści opowiadają się za tym, by UE obcięła węgierskie fundusze w celu zmuszenia tego kraju do ograniczenia korupcji, która ma negatywny wpływ na interesy finansowe Unii. Eksperci twierdzą, że ta sama metoda może być również skuteczna w zachęcaniu Węgier do trzymania się systemu wartości UE.

„Wzywamy Komisję Europejską do zwiększenia presji na rząd Viktora Orbana, aby zaprzestał naruszania wartości i prawa UE poprzez natychmiastowe zawieszenie wszystkich funduszy UE dla Węgier zgodnie z obowiązującymi przepisami w celu ochrony interesów finansowych Unii” – napisało ponad dwudziestu europosłów w liście do Komisji Europejskiej 20 maja.

Zsuzsanna Vegh mówi, że chociaż niektóre fundusze dla Węgier zostały już obcięte, nie było precedensu, w którym UE odcięłaby wszystkie fundusze przeznaczone dla państwa członkowskiego.

Jednak Teona Lavrelashvili, badaczka Wilfried Martens Center w Brukseli, twierdzi, że można to zrobić.

– Tak, Unia Europejska może zawiesić fundusze dla Węgier, jeśli ich nowa ustawa o przejrzystości – lub jakakolwiek inna ustawa – podważa praworządność lub zagraża interesom finansowym UE. Uprawnienie to wynikaz mechanizmu warunkowości praworządności – informuje.

Lavrelashvili stwierdziła też, że prawo, które osłabia społeczeństwo obywatelskie, podważa również ogólne interesy gospodarcze UE.

Inne możliwości UE

UE ma również inne opcje, z których może skorzystać przed obcięciem funduszy przeznaczonych na wsparcie rozwoju gospodarczego na Węgrzech, mających służyć na korzyść ludności.

W 2017 r. udało się Brukseli odwieść Węgry od wprowadzenia podobnej ustawy o przejrzystości poprzez wszczęcie postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – wielowarstwowego procesu, w ramach którego UE wyraziła swoje niezadowolenie wobec Węgier. Wobec braku zmian w postawie Budapesztu, Bruksela ostatecznie skierowała sprawę przeciwko Węgrom do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Trybunał stwierdził, że Węgry „wprowadziły dyskryminujące i nieuzasadnione ograniczenia dotyczące zagranicznych darowizn na rzecz organizacji społeczeństwa obywatelskiego”.

Odkąd nowa ustawa została złożona w zeszłym tygodniu, UE powstrzymała się od karcenia Węgier i powiedziała jedynie, że czeka, czy zostanie ona wprowadzona w życie.

Vegh uważa, że kolejnym krokiem UE może być wszczęcie kolejnego postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego. Jednak fakt, że Węgry ponownie próbują przeforsować ustawę, może wymagać od UE zmiany podejścia i zajęcia bardziej zdecydowanego stanowiska.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Jak informuje „Der Spiegel”, była kanclerz Angela Merkel uczestniczyła w środę (21.05.2025) w Forum Südwest Presse w Neu-Ulm, gdzie prezentowała fragmenty swojej książki autobiograficznej: „Freiheit” (Wolność). Następnie odbyła się dyskusja z redaktorem naczelnym Südwest Presse, Ulrichem Beckerem. Zapytana o działania obecnego rządu ws. zaostrzenia kontroli granicznych, była kanclerz postawiła sprawę jasno: „Nie wierzę, że możemy w pełni zwalczyć nielegalną migrację na granicy niemiecko-austriackiej lub niemiecko-polskiej”. Jak podkreśliła: „Zawsze byłam zwolenniczką europejskich rozwiązań”. Jednocześnie doradziła skupienie się na ochronie zewnętrznych granic UE.

Merkel o kłopotach na granicy polsko-niemieckiej

Merkel ostrzegła, że jednostronne działania poszczególnych państw strefy Schengen mogą kosztować swobodę przemieszczania się w Europie. „Już obecnie kontrole graniczne są częściowo bardzo uciążliwe. Znam przypadki z granicy niemiecko-polskiej, gdzie wiele osób na weekend jeździło do Szczecina, ale teraz już tego nie robi, bo stało się to kłopotliwe”. Była kanclerz opowiedziała się zdecydowanie za poszukiwaniem rozwiązań w ramach UE: „Ponieważ w przeciwnym razie może dojść do zniszczenia Europy”, czego nie chciałaby doświadczyć.

Jak podaje „Der Spiegel”, powołując się na organizatorów wydarzenia, 900-osobowa widownia zareagowała na wypowiedź byłej kanclerz gromkimi brawami.

W zeszłym tygodniu minister spraw wewnętrznych Alexander Dobrindt nakazał zintensyfikowanie kontroli granicznych i zawracanie osób ubiegających się o azyl na granicy. Krytycznie do tej decyzji odniósł się szef Związków Zawodowych Policji GdP Andreas Roßkopf, mówiąc: „Jedno jest pewne: policja może utrzymać intensywne kontrole jeszcze tylko przez kilka tygodni”.

(Der Spiegel/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>