Deutsche Welle | Onet

Do niecodziennej sytuacji doszło w miejscowości Gross-Zimmern (Hesja) podczas zabawy w chowanego. Dziecko "szukało dobrego miejsca na ukrycie się" – wyjaśnia komendant lokalnej straży pożarnej Benedikt Fröhlich w rozmowie z agencją DPA. Dziewczynka weszła nogami do bębna pralki, wciągnęła nogi i biodra – i zaklinowała się. – Potem nie dało się jej ruszyć ani w przód, ani w tył – dodaje Fröhlich.

Kreatywna akcja ratownicza

Rodzice nie zdołali jej uwolnić i wezwali straż pożarną. Na miejscu ratownicy najpierw próbowali użyć środka poślizgowego – bez skutku. Następnie przewrócili pralkę tak, aby otwór był skierowany ku górze. Dopiero użycie elektrycznej piły do metalu pozwoliło na uwolnienie dziecka. – Oczywiście była bardzo roztrzęsiona – powiedział Fröhlich. Dziewczynka nie odniosła obrażeń.

Niecodzienne interwencje strażaków

– Jeżdżę na wezwanie od 24 lat, ale to było naprawdę nietypowe – przyznaje Fröhlich. Kiedyś musiał uwolnić dziecko z dużego głośnika, a innym razem z drapaka dla kota. – Pralka to mój pierwszy taki przypadek – podkreśla strażak.

(DPA/du)

– Ta poprzednia wizyta nie tylko zakończyła się fiaskiem. Kilka dni później doszło do jednego z najcięższych ataków rosyjskiej armii, także na infrastrukturę cywilną i cele cywilne w Ukrainie – powiedział Merz podczas spotkania w Berlinie ze słoweńskim premierem Robertem Golobem. – Mam nadzieję, że tym razem Rosja nie zareaguje tak samo. Ale Orban jedzie bez europejskiego mandatu i bez konsultacji z nami – podkreślił.

Golob: „Orban nie gra już w drużynie Europy”

W podobnym duchu wypowiedział się też premier Słowenii Robert Golob. – Obawiam się, że Viktor Orban od dawna nie gra już w drużynie europejskiej – powiedział. – Nie spodziewamy się żadnych korzyści z tej wizyty. Orban działa przede wszystkim we własnym interesie – dodał.

Spotkanie Orbána z Putinem w Moskwie

Viktor Orban spotkał się dziś na Kremlu z przywódcą Rosji Władimirem Putinem. Politycy rozmawiali o dostawach energii na Węgry i o wojnie przeciwko Ukrainie.

Putin i Orban prowadzili bezpośrednie rozmowy wielokrotnie, także w trakcie rosyjskiej agresji na Ukrainę, co zawsze wywoływało krytykę w Unii Europejskiej.

(DPA/du)

Jak poinformował w rozmowie z agencją Reuters wiceprezes Wojskowej Służby Kontrwywiadu (MAD) Torsten Akmann, w ostatnich tygodniach coraz częściej dochodzi do lotów niezidentyfikowanych dronów nad bazami niemieckiej marynarki wojennej (Bundesmarine).

– Bundeswehra dysponuje infrastrukturą krytyczną. Obecnie zauważamy, że spośród wszystkich rodzajów sił zbrojnych najbardziej dotknięta jest marynarka – powiedział Akmann. – Październik był dla nas rekordowy pod względem zgłoszeń dotyczących dronów.

Nie ujawniono jednak dokładnych danych ani powodów, dla których drony koncentrują się na obiektach Bundesmarine. Podejrzewa się, że za lotami dronów kryją się rosyjskie służby wywiadowcze. Według zachodnich specsłużb Rosja wystrzeliwuje drony szpiegowskie ze statków.

Rosnące znaczenie regionu Morza Bałtyckiego

Wcześniej drony pojawiały się głównie nad bazami wojsk lądowych i lotnictwa, w tym nad obiektami, gdzie szkoleni są ukraińscy żołnierze. W styczniu policja w Bawarii wszczęła śledztwo w sprawie podejrzeń o rosyjskie działania szpiegowskie po serii incydentów z dronami nad bazami wojskowymi.

Morze Bałtyckie zyskało strategiczne znaczenie dla NATO po rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Do sojuszu dołączyły Szwecja i Finlandia, a Niemcy – dysponujące największą flotą w regionie – w 2024 roku otworzyły wielonarodowe dowództwo, które w razie konfliktu ma koordynować operacje NATO na Bałtyku. Tymczasem rosyjska Flota Bałtycka stacjonuje w pobliżu Królewca (Kaliningradu), pomiędzy państwami NATO i UE – Polską i Litwą.

(Reuters/du)

Z perspektywy budżetowej nowy rok może się już zacząć: Bundestag zatwierdził w piątek, 28 listopada, budżet na 2026 rok – z poziomem zadłużenia tak wysokim, jak podczas pandemii koronawirusa. Koalicja CDU/CSU-SPD dąży do wprowadzenia kraju na ścieżkę wzrostu gospodarczego i zapewnienia miejsc pracy, wyjaśnił minister finansów Lars Klingbeil podczas ostatniej debaty w parlamencie.

– Ten budżet ponownie obejmuje rekordowe inwestycje. Ważne jest jednak, aby inwestycje płynęły teraz szybko – stwierdził Klingbeil. Wezwał on do wydawania miliardów euro już teraz.

W sumie parlamentarzyści zatwierdzili wydatki rządu Friedricha Merza w wysokości 524,5 mld euro. To o 21,5 mld euro więcej niż w tym roku. Aby to sfinansować, zadłużenie w wysokości prawie 98 miliardów euro ma zostać zaciągnięte w samym budżecie podstawowym. Dochodzi do tego pożyczka ze specjalnych funduszy na Bundeswehrę i infrastrukturę. Łączny nowy dług ma zatem wynieść ponad 180 miliardów euro. Mimo to kotwica zadłużenia zostanie utrzymana – umożliwią to zmiana Ustawy Zasadniczej uchwalona w marcu 2025.

Na co przeznaczono najwięcej pieniędzy?

Ponad jedna trzecia budżetu przeznaczona jest na zatrudnienie i sprawy socjalne, głównie ze względu na konieczność wnoszenia przez rząd coraz większych składek na system ubezpieczeń emerytalnych. Nieco niższe wydatki planowane są na zasiłek socjalny, tzw. dochód podstawowy. Budżet z największymi inwestycjami to budżet ministra transportu Patricka Schniedera. Pieniądze te przeznaczone zostaną na drogi, mosty i kolej. Oprócz prawie 14 miliardów euro z budżetu podstawowego, Schnieder może liczyć na ponad 21 miliardów euro ze specjalnego funduszu na infrastrukturę.

Kolejnym obszarem zainteresowania jest obronność: wydatki na nią rosną do około 108 miliardów euro – rekordowego poziomu od zakończenia zimnej wojny. Znaczna część środków jest przeznaczana na sprzęt wojskowy i amunicję, w dużej mierze finansowaną z pożyczek. Ukraina otrzyma 11,5 miliarda euro na artylerię, drony, pojazdy opancerzone i inny sprzęt. Według Ministerstwa Obrony jest to najwyższa kwota od czasu rosyjskiego ataku.

Co czeka obywateli?

Bezpośrednią korzyść przyniesie obywatelom wzrost ulgi podatkowej na dojazdy do pracy. Ponadto gospodarstwa domowe o niskich i średnich dochodach mogą otrzymać dotację na zakup samochodu elektrycznego. Program finansowania energooszczędnych domów z ogrzewaniem przyjaznym dla klimatu – tzw. dotacja EH55 – rozpocznie się 16 grudnia.

Wątpliwe jest jednak, czy klienci lokali gastronomicznych odczują niższą stawkę VAT na jedzenie w restauracjach.

Koalicja rządowa przedstawia swoją pomoc dla podupadającej gospodarki jako korzystną dla obywateli: wzrost gospodarczy zapewnia miejsca pracy, argumentuje w szczególności socjaldemokracja.

Co na to opozycja?

Posłowie AfD, Zielonych i Lewicy w swoich przemówieniach odrzucili budżet. AfD ostrzegała zwłaszcza przed miliardami odsetek z powodu wysokiego poziomu zadłużenia. Na światowej scenie politycznej Niemcy stały się „finansowym błaznem dworskim”, powiedział ekspert ds. budżetu Kay Gottschalk z AfD.

Zieloni i Lewica nie uważają samych pożyczek za największy problem, ale raczej to, na co są one przeznaczane. Koalicja CDU/CSU-SPD zmarnowała szansę, by „zrobić coś dobrego dla naszego kraju, wykorzystując ogromne dodatkowe możliwości pożyczkowe w ramach największego budżetu w historii”, stwierdziła ekspertka ds. budżetu Partii Zielonych Lisa Paus. Zamiast odpowiednio utrzymywać infrastrukturę, finansuje się obietnice wyborcze – dodała.

Natomiast liderka Lewicy Ines Schwerdtner narzekała, że ​​budżet ten nie odzwierciedla priorytetów obywateli. – Prawdziwa odpowiedzialność oznacza inwestowanie tych pieniędzy w to, co naprawdę utrzymuje kraj: przystępne cenowo mieszkania, dobre szkoły, funkcjonujące żłobki, opiekę nad osobami starszymi i silne lokalne społeczności – mówiła w Bundestagu.

To dopiero rozgrzewka

Minister finansów Lars Klingbeil określił budżet na 2026 rok jako „rozgrzewkę”. Przyznał, że od miesięcy jego myśli koncentrują się na budżetach na lata 2027 i 2028, ponieważ istnieją ogromne luki w planowaniu.

Według najnowszej prognozy dochodów podatkowych, na sam rok 2027 trzeba jeszcze zebrać lub zaoszczędzić od 22 do 23 miliardów euro. Luka ta prawdopodobnie nieco się zmniejszy, jednak planowany jest pakiet oszczędnościowy. W grę wchodzą podwyżki podatków, a także eliminacja dopłat i programów finansowania.

(DPA/stef)

Po ekstradycji z Włoch domniemany organizator zamachów na gazociągi Nord Stream trafił w Niemczech do aresztu śledczego. Sędzia Federalnego Trybunału Sprawiedliwości w Karlsruhe przedstawił Ukraińcowi Serhijowi K. nakaz aresztowania i zarządził jego wykonanie – potwierdziła rzeczniczka niemieckiej Prokuratury Federalnej. Nie chciała jednak skomentować, dokąd zostanie przewieziony podejrzany.

Ataki na niemiecko-rosyjski gazociąg biegnący po dnie Bałtyku miały miejsce we wrześniu 2022 roku, pół roku po rozpoczęciu rosyjskiej pełnoskalowej wojny w Ukrainie. Kilka eksplozji w pobliżu duńskiej wyspy Bornholm tak poważnie uszkodziło oba gazociągi, że przesył gazu stał się niemożliwy. Przez Nord Stream 1 wcześniej płynął rosyjski gaz do Niemiec. Nord Stream 2 nie był jeszcze uruchomiony.

Przekazany Niemcom

Dotychczas nikt nie został pociągnięty do odpowiedzialności za te zamachy. Pod koniec sierpnia domniemanego organizatora zatrzymano podczas wakacji z rodziną na wybrzeżu Adriatyku. Przez wiele miesięcy Serhij K. sprzeciwiał się ekstradycji do Niemiec. Prowadził też we włoskim areszcie strajk głodowy, twierdząc, że jest źle traktowany. Ostatecznie jednak włoski Sąd Najwyższy dał zielone światło dla ekstradycji.

W czwartek, 27 listopada, Ukrainiec został przekazany niemieckim władzom i przewieziony śmigłowcem do Karlsruhe. Prawdopodobnie stanie przed Hanzeatyckim Wyższym Sądem Krajowym w Hamburgu. Kiedy to nastąpi – nie wiadomo.

Polska odmawia ekstradycji

Według śledczych Ukrainiec miał kierować siedmioosobową grupą i koordynować zamachy na Nord Stream w 2022 roku. Niemiecka Prokuratura Federalna zarzuca mu współudział w spowodowaniu eksplozji materiałów wybuchowych oraz sabotaż antykonstytucyjny. Serhij K. zaprzecza zarzutom.

Według ustaleń śledczych w skład siedmioosobowego zespołu miało wchodzić także czterech nurków. Do przeprowadzenia zamachów grupa miała wynająć jacht żaglowy „Andromeda”, którym wypłynęła z Rostocku na Bałtyk. Jeden z domniemanych uczestników – nurek – przebywał czasowo w polskim areszcie. Polska odmówiła jednak jego ekstradycji do Niemiec. Obecnie mężczyzna jest na wolności.

(DPA/dom)

Wkrótce więcej informacji...

To „intensywny okres” dla służb w Europie, „a tym samym czas zmian i reform” – mówi w rozmowie z dziennikiem „Die Welt” Tomasz Siemoniak, minister i koordynator służb specjalnych w Polsce. „Na zagrożenia, takie jak sabotaż, należy odpowiednio reagować. Nasi partnerzy, podobnie jak my, wiedzą, że wymaga to odpowiedniego zaangażowania służb wywiadowczych. Służby wywiadowcze i tajne stoją na pierwszej linii frontu” – podkreśla, odnosząc się do zagrożenia i ataków hybrydowych ze strony Rosji.

Jak mówi, od kilku tygodni zaobserwowano wzrost aktywności ze strony Rosji i Białorusi.

Głównie sabotaże

„Obserwujemy różne sposoby działania. Zajmujemy się przede wszystkim sabotażami i próbami sabotażu, takimi jak podpalenia, ataki na określone obiekty. W tym kontekście mamy do czynienia z rozpoznaniem obiektów, fotografowaniem tych obiektów i próbami pozyskania informacji” – mówi.

„Reagujemy na to i regularnie zatrzymujemy osoby podejrzane o szpiegostwo. Europejskie służby nie są naiwne. Jeszcze przed atakiem Rosji na całą Ukrainę byliśmy świadkami zamachów na osoby w Wielkiej Brytanii lub Niemczech. Próby sabotażu obserwujemy obecnie w Polsce, na Litwie, w Czechach, ale także w Niemczech” – wskazuje Siemoniak. Zapewnia, że w zakresie zapobiegania zagrożeniom współpraca między ministerstwami spraw wewnętrznych Polski i Niemiec jest bardzo dobra.

Silne wojsko i służby

Według polskiego polityka w krajach Europy i we władzach UE jest świadomość, że konieczne jest wzmocnienie europejskiego potencjału wojskowego. „Potrzebujemy silnych sił zbrojnych, ale one są wykorzystywane dopiero w czasie wojny. Służby wywiadowcze działają już w czasie pokoju. Musimy również w czasach pokoju gwarantować bezpieczeństwo wewnętrzne, musimy wiedzieć, kto przebywa w kraju, czy ktoś stanowi zagrożenie, musimy prowadzić kontrwywiad, zabezpieczać infrastrukturę, zapobiegać sabotażom i przeciwdziałać dezinformacji. Oczywiście musimy również informować o tym wszystkim polityków i decydentów. Istotna jest współpraca służb w Europie i NATO, która ma długą tradycję” – mówi.

Dopytywany o głosy krytyki, jakoby Europejczycy tylko reagowali na ataki hybrydowe, zamiast działać bardziej aktywnie, np. poprzez tzw. hackbacki, czyli kontrataki w przypadku cyberataków, Siemoniak daje do zrozumienia, że to błędne zarzuty.

„Nie mogę mówić o szczegółach. Ale założenie, że tylko reagujemy, tylko się bronimy, byłoby błędne. Jesteśmy w stanie dać do zrozumienia wrogowi, że nie tolerujemy pewnych działań. Nie chcę mówić nic więcej na ten temat” – stwierdza.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Paryski Luwr podniesie w przyszłym roku ceny biletów dla osób spoza Europy o 45 proc.

Od 14 stycznia 2026 roku obywatele państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego – obejmującego Unię Europejską, Islandię, Liechtenstein i Norwegię – będą musieli zapłacić 32 euro za bilet – poinformowało w czwartek (27.11.2025) muzeum Luwr.

Dochód z podwyżki ma zostać przeznaczony na rozwiązanie „problemów strukturalnych” muzeum – podano.

Te grupy najbardziej dotknięte

Kradzież klejnotów koronnych w październiku w Luwrze ujawniła „niewystarczające wyposażenie systemów bezpieczeństwa” – głosi opublikowany niedawno raport francuskiego Trybunału Obrachunkowego. Dzięki podwyżce cen biletów muzeum liczy na dodatkowe przychody w wysokości od 15 do 20 mln euro rocznie.

Szczególnie dotknięci podwyżką będą obywatele USA – stanowią oni największą grupę zagranicznych gości odwiedzających Luwr. Więcej zapłacą również obywatele Chin, którzy zajmują trzecie miejsce wśród zagranicznych gości. Według oficjalnych danych Luwru w ubiegłym roku muzeum odwiedziło około 8,7 mln osób, z czego 69 proc. stanowili cudzoziemcy.

Przez okno po klejnoty

Podczas włamania 19 października br. czterech złodziei ukradło klejnoty koronne, których materiały są warte ok. 88 mln euro, a same klejnoty mają wielką wartość historyczną. Sprawcy w ciągu dnia dostali się przez okno do słynnego muzeum. Uciekli tą samą drogą i odjechali na skuterach.

Po kradzieży dyrekcja muzeum znalazła się w ogniu krytyki z powodu niewystarczających zabezpieczeń. Dyrektorka muzeum Laurence des Cars zapowiedziała utworzenie mobilnego posterunku policji w Luwrze. Ponadto do końca roku w muzeum ma zostać zainstalowanych 100 nowych kamer monitoringu.

(AFP/dom)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Niegdyś był „jednym z najpotężniejszych ludzi w Polsce”, który jako minister sprawiedliwości za rządów PiS zyskał przydomek „szeryf” – pisze niemiecki tygodnik „Der Spiegel” o Zbigniewie Ziobrze. „ Ale czasy się zmieniły” – czytamy. Teraz jest ścigany, grożą mu kary finansowe i do 25 lat więzienia.

„Nic dziwnego, że nie ma on odwagi wrócić do domu. Od tygodni ukrywa się na Węgrzech u Viktora Orbana. Łączy ich pogarda dla liberalnej demokracji. Ziobro jest uważany za architekta autorytarnych przemian w Polsce, które PiS przeprowadził podczas swoich rządów. Jest więc mało prawdopodobne, aby Orban wydał swojego ideologicznego towarzysza, gdyby Warszawa wysłała za nim międzynarodowy nakaz aresztowania” – pisze korespondent tygodnika Jahn Puhl.

Jak zauważa, Ziobro nie jest oskarżony o przestępstwa przeciwko demokracji, praworządności i podziałowi władzy, „ale o coś znacznie bardziej prozaicznego”: podczas swojej kadencji miał przekazać miliony z funduszu dla ofiar przestępstw fundacjom powiązanym z PiS.

Większość nie wierzy w narrację o ofierze

Ziobro zaprzecza wszystkim zarzutom i potępia postępowanie jako zemstę wymiaru sprawiedliwości pod kontrolą liberałów. Także szef PiS i jego „polityczny mentor” Jarosław Kaczyński obiecuje obronę Ziobry – czytamy. „Jednak wydaje się, że polska opinia publiczna nie kupuje narracji o Ziobrze jako ofierze wymiaru sprawiedliwości. Sondaże pokazują, że większość uważa, iż może on liczyć na sprawiedliwy proces” – dodaje Puhl.

Wskazuje też, że według sondaży większość nie jest zadowolona z realizacji przez obecnego szefa resortu sprawiedliwości Waldemara Żurka obietnicy cofnięcia „reformy wymiaru sprawiedliwości”, wprowadzonej przez Ziobrę.

„To właśnie ta kwestia sprawia rządowi Donalda Tuska największe problemy. Co zrobić z prawie 4 tys. sędziów mianowanych przez nielegalnie powołaną KRS? A co z wyrokami wydanymi przez nielegalnie obsadzone sądy? Te pytania są przedmiotem dyskusji w Polsce od dwóch lat. Nie mniej kontrowersyjna jest kwestia przyszłego składu komisji powołującej sędziów” – relacjonuje „Spiegel”. Jak ocenia, „sprawa Ziobry pokazuje, jak trudno jest liberalnemu, proeuropejskiemu rządowi usunąć prawne dziedzictwo swoich narodowo-konserwatywnych poprzedników”.

Fantazje o zemście

„Tusk ma niewielkie pole manewru, co pokazała sytuacja z ubiegłego tygodnia: Trybunał Konstytucyjny odrzucił nowelizację ustawy o KRS jako niezgodną z konstytucją. W składzie Trybunału zasiada większość narodowo-konserwatywna, która pochodzi jeszcze z czasów PiS. Ale nawet gdyby ustawa nie została tam odrzucona, narodowo-konserwatywny prezydent Karol Nawrocki mógłby zgłosić weto. Liberałowie nie mają w parlamencie większości, aby je przełamać. ‚Reformy' PiS obowiązują więc nadal nawet po zmianie władzy” – dodaje niemiecki tygodnik.

Jak pisze, „pocieszeniem” dla Ziobry może być fakt, że nie jest na Węgrzech sam. Przypomina, że do tego kraju przed polskim wymiarem sprawiedliwości uciekł także jego były zastępca Marcin Romanowski, który nawet dostał azyl polityczny.

„Uciekinier najwyraźniej spędza czas na fantazjach o zemście. Wiosną połączył się zdalnie z konferencją ultrakonserwatywnego warszawskiego think tanku. Temat: powrót PiS do władzy” – relacjonuje Puhl. Dodaje, że na taka ewentualność Romanowski przedstawił listę 300 nazwisk: wszystkich parlamentarzystów obecnie rządzącej liberalnej koalicji, wielu sędziów i urzędników. I obiecał, że wszyscy pójdą do więzienia.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Premier Węgier Viktor Orban spotka się dziś, 28 listopada, w Moskwie z prezydentem Rosji Władimirem Putinem. Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow potwierdził agencji Tass plany podróży Orbana, który chce rozmawiać z Putinem o dostawach energii i wojnie w Ukrainie. Putin i Orban co rusz prowadzą bezpośrednie rozmowy w czasie rosyjskiej agresji na Ukrainę, co wywołuje krytykę w UE.

Od kilku dni pojawiały się spekulacje o wizycie premiera Węgier w Moskwie. Sam Putin jeszcze w czwartek, 27 listopada, nie odpowiedział wprost na pytanie dziennikarza, czy Orban przyjedzie w piątek. Stwierdził jedynie, że Moskwa zawsze cieszy się, gdy zaproszenia są przyjmowane. Orban z kolei zapowiedział w czwartek, że chce rozmawiać z Rosją o dostawach ropy i gazu.

Kolejna podróż do Moskwy

Orban ostatni raz odwiedził Putina w lipcu 2024 roku na Kremlu – kilka dni po swojej pierwszej od początku rosyjskiej agresji na Ukrainę wizycie w Kijowie. Pobyt w Rosji przedstawił jako misję pokojową. Wówczas Budapeszt sprawował rotacyjną prezydencję w Unii Europejskiej. Bruksela podkreśliła jednak, że Orban nie przemawia w imieniu UE.

Premier Węgier prowadzi wrogą politykę wobec Ukrainy, która graniczy z Węgrami. W wielu wypowiedziach kwestionował, że Ukraina jest suwerennym państwem.

Rozmowy o pokoju

Prezydent USA Donald Trump w październiku br. w rozmowie telefonicznej z Putinem zaproponował Budapeszt jako miejsce szczytu obu przywódców. Z powodu braku gotowości Moskwy do negocjacji Trump wyraził rozczarowanie, odwołał szczyt i nałożył dotkliwe sankcje na rosyjskich gigantów naftowych Rosnieft i Łukoil.

Ostatnio premier Węgier poparł pierwotny amerykański 28-punktowy plan zakończenia wojny w Ukrainie, który krytycy określali jako „listę życzeń” Rosji. W trakcie renegocjacji z Europejczykami i Ukraińcami niektóre punkty miały zostać złagodzone. Rosja chce w przyszłym tygodniu prowadzić rozmowy w Moskwie z przedstawicielami USA na temat tego planu. Orban twierdził, że UE blokuje pierwotny plan Trumpa, bo chce kontynuować wojnę.

Dobre relacje z Kremlem

Viktor Orban utrzymuje dobre kontakty z Putinem od około dziesięciu lat. Nie zerwał ich nawet po rozpoczęciu rosyjskiej agresji na Ukrainę. W ostatnich latach wielokrotnie blokował nowe sankcje UE wobec Rosji – np. pełne embargo na ropę czy planowane restrykcje wobec patriarchy Cyryla.

Węgry są – obok Słowacji – jedynym krajem UE, który nadal importuje ropę z Rosji. W przeciwieństwie do innych państw UE oba kraje są w dużym stopniu uzależnione od dostaw rosyjskiego gazu.

(DPA/dom)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Jean-Pascal Hohm jest młody i elegancki: starannie ogolony kark, przedziałek z boku, porządne ubranie i uprzejme zachowanie. 28-latek ma sportowo-elegancki styl, ale jako poseł do landtagu z ramienia Alternatywy dla Niemiec (AfD) w Brandenburgii chętnie występuje też w garniturze i krawacie, kiedy przemawia. Krótko mówiąc: Jean-Pascal Hohm preferuje poważny styl.

Hohm jest w Niemczech raczej nieznanym politykiem, ale to może się szybko zmienić. Ma w przyszłości odegrać ważną rolę w swojej partii – AfD. Ma stanąć na czele nowej organizacji młodzieżowej AfD, która ma powstać na zjeździe 29 i 30 listopada w Giessen na zachodzie Niemiec.

Wcześniej obiecuje, że młodzieżówka będzie ściśle powiązana z partią: „Chcemy być kuźnią kadr dla partii” – zapowiedział Hohm w wywiadzie dla prawicowego medium Junge Freiheit TV. A więc żołnierz partyjny, nie rewolucjonista. „Chcemy kształcić urzędników, posłów, a miejmy nadzieję także przyszłych członków rządu” – dodał. AfD dąży do przejęcia władzy w Niemczech, a młodzież ma być fundamentem.

Marzenie o samodzielnych rządach AfD

W 2026 roku w Niemczech odbędą się ważne wybory regionalne. AfD od miesięcy utrzymuje się na wysokim poziomie w sondażach. Na wschodzie Niemiec stała się najsilniejszą partią. W Saksonii-Anhalt ma nawet nadzieję na współrządzenie po wyborach do landtagu. Tam partia jest już tak silna, że nie wyklucza się nawet samodzielnych rządów.

Na drodze do władzy partia usunęła na początku 2025 roku swoją starą młodzieżówkę „Junge Alternative” („Młoda Alternatywa”). Była zbyt skrajnie prawicowa, za głośna, za aktywistyczna, zbyt wiele skandali. Stała się cierniem w oku kierownictwa partii. A ponieważ do młodzieżówki mogły należeć osoby, które w ogóle nie były w AfD, partia nie miała możliwości sankcjonowania niepożądanego zachowania.

AfD groziły poważne problemy. „Junge Alternative” była zdaniem wielu obserwatorów bliska delegalizacji z powodu kampanii o charakterze skrajnie prawicowym i rasistowskim. Utrzymywała jawne kontakty z organizacjami antykonstytucyjnymi, jak ruch identytarystów, a nawet z domniemanymi grupami terrorystycznymi, jak np. „Saksońscy Separatyści”.

Niemieckie służby bezpieczeństwa uznały młodzieżówkę AfD za „potwierdzony przypadek skrajnie prawicowy”. A ponieważ formalnie była stowarzyszeniem, a nie częścią partii, jej delegalizacja byłaby według niemieckiego prawa znacznie łatwiejsza.

AfD: przesłanki antykonstytucyjnych działań

Zakaz mógłby poważnie zaszkodzić samej AfD. Niemieckie służby i sądy widzą liczne przesłanki, że partia działa wbrew podstawowym zasadom niemieckiej konstytucji. Przede wszystkim dlatego, że w szeregach AfD wielokrotnie kwestionowano równe traktowanie ludzi w Niemczech: partia prowadzi kampanie przeciwko muzułmanom i imigrantom. Krytycy od lat domagają się wszczęcia procedury delegalizacji AfD. Gdyby wcześniej doszło do zakazu związanej z partią młodzieżówki, byłoby to wodą na młyn dla tych żądań.

Partia kierowana przez Alice Weidel i Tino Chrupallę stanowczo odpiera zarzuty. – AfD bardzo stara się walczyć z tą kategoryzacją jako skrajnie prawicowa partia i ośmieszać takie stanowisko – analizuje politolożka Anna-Sophie Heinze z Uniwersytetu w Trewirze w wywiadzie dla DW. – Ale jednocześnie boi się konsekwencji.

Nowa organizacja młodzieżowa wydaje się więc przede wszystkim strategicznym posunięciem: pod parasolem macierzystej partii może działać bardziej profesjonalnie i z lepszym finansowaniem. – Dzięki temu będzie miała jeszcze więcej ludzi, by np. pomóc AfD w przyszłorocznej kampanii wyborczej. Będzie mogła prowadzić jeszcze bardziej profesjonalne kampanie w mediach społecznościowych – uważa politolożka.

Dalej skrajnie prawicowa?

Kluczowe pytanie brzmi: ile skrajnej prawicy znajdzie się w nowej organizacji młodzieżowej po jej założeniu? – Nie sądzę, że nowa młodzieżówka całkowicie zerwie kontakty z ruchem identytarystów czy skrajnie prawicowym zapleczem – ocenia Anna-Sophie Heinze. – Wiele wskazuje na coś przeciwnego – dodaje.

Na przykład osoba Jeana-Pascala Hohma. W przeszłości utrzymywał on bliskie kontakty ze stowarzyszeniami skrajnie prawicowymi i wrogimi konstytucji. W jednym z nich odbył nawet praktyki. A w październiku 2018 spotkał się we Włoszech z neofaszystami. Jego brandenburski oddział uchodzi za jeden z najbardziej radykalnych w AfD. Niektórzy członkowie otwarcie kwestionują niemieckie obywatelstwo migrantów – a tym samym sprzeciwiają się konstytucji.

Sposób, w jaki Hohm reaguje na takie zarzuty, pozostawia szerokie pole do interpretacji. W wywiadzie dla prawicowej „Junge Freiheit” mówi: „Jestem głęboko przekonany, że program, który AfD prezentuje na zewnątrz, a także program, który będzie prezentować nasza młodzieżówka, stoi mocno na gruncie konstytucji”. Czy więc AfD stoi na gruncie konstytucji – czy tylko przekaz, który kieruje na zewnątrz?

Jean-Pascal Hohm i jego współpracownicy mają już wymarzoną nazwę dla nowej młodzieżówki: „Generation Deutschland” („Generacja Niemcy”). O nazwie zdecyduje zjazd założycielski w najbliższy weekend. A młodzi politycy AfD mają też kluczowy temat: masowe deportacje z Niemiec. By nie zrażać wyborców, politycy AfD najczęściej mówią w tym przypadku o „reemigracji”.

Prezydent Donald Trump poinformował, że żołnierka Gwardii Narodowej postrzelona w Waszyngtonie zmarła w wyniku odniesionych obrażeń.

Miała 20 lat. Drugi z zaatakowanych gwardzistów, 24-latek z Wirginii Zachodniej, walczy o życie.

Jak pisze „Frankfurter Allgemeine Zeitung”, nieznane są jeszcze motywy działania zamachowca i trzeba odczekać na dalsze wyniki śledztwa. „Fakt, że poszkodowanymi okazało się dwoje żołnierzy Gwardii Narodowej, której zaangażowanie w stolicy USA budzi kontrowersje, jest istotny, choć nie wyklucza, że za zdarzeniem stoją motywy niezwiązane z polityką” – pisze dziennik. Jedno jest pewne – to wydarzenie pociągnie za sobą konkretne konsekwencje polityczne.

Zatrzymany podejrzany jest afgańskim imigrantem, który został relokowany do Stanów Zjednoczonych w ramach programu wsparcia dla byłych lokalnych współpracowników sił amerykańskich. To skłoniło Donalda Trumpa do szybkiego zarządzenia ponownej kontroli bezpieczeństwa wobec Afgańczyków, którzy przybyli do USA, oraz do dodatkowego wzmocnienia Gwardii Narodowej w Waszyngtonie. „Taka reakcja ze strony prezydenta była do przewidzenia. Odzwierciedla ona bezkompromisową linię w kwestiach bezpieczeństwa i migracji” – czytamy.

Odniesienie do Niemiec

„Naród jest w szoku, ale właśnie ten szok wywołany tragicznym wydarzeniem może przynieść prezydentowi polityczne korzyści w czasie, gdy jego poparcie spada” – wskazuje „Volksstimme” z Magdeburga. „W przyszłym roku Amerykanie pójdą na wybory pośrednie, które pokażą skalę strat Trumpa i jego ruchu MAGA. Sprawca strzelaniny niechcący staje się narzędziem politycznym. Wiceprezydent USA JD Vance zapowiedział już zaostrzenie polityki wobec imigrantów i zwiększenie liczby deportacji. Incydent w USA posiada również kontekst niemiecki: sprawca przybył do kraju w ramach specjalnej wizy dla byłych współpracowników amerykańskich sił w Afganistanie. Tymczasem w Berlinie minister spraw wewnętrznych Alexander Dobrindt jest krytykowany przez partie lewicowe i Zielonych za niewystarczająco szybkie sprowadzenie do Niemiec z Pakistanu afgańskich współpracowników. Jednak kluczowe pozostaje dokładne weryfikowanie osób przybywających do kraju”.

Zamiast żałoby eskalacja polityczna

Według dziennika regionalnego „Kölner Stadt-Anzeiger” kraj, który nie traktuje śmiertelnie niebezpiecznych strzałów w dwóch funkcjonariuszy państwowych jako powodu do żałoby, refleksji i wyjaśnienia, lecz jako pretekst do eskalacji politycznej, nie zmierza w dobrym kierunku.

„W Stanach Zjednoczonych doszło do tego, że w Waszyngtonie 29-letni Afgańczyk strzelił do dwóch żołnierzy Gwardii Narodowej, których do stolicy wezwał prezydent Trump. Motywy działania sprawcy wciąż pozostają niejasne. Prezydent Trump wpadł w polityczny szał, krytykując Joe Bidena, nazywając Afganistan ‘piekielną dziurą' i atakując wszystkich obcokrajowców. Głęboką paranoję i polaryzację w Stanach Zjednoczonych najlepiej obrazuje nie sam incydent w Waszyngtonie, lecz reakcje, jakie wywołał” – konstatuje dziennik z Kolonii.

„Ludwigsburger Kreiszeitung” komentuje: „Kto odczłowiecza podejrzanego, świadomie obniża próg akceptacji dla drastycznych działań. A gdy sprawca zostaje sprowadzony do symbolu dla całych społeczności, jego pochodzenie wysuwa się na pierwszy plan. W takich sytuacjach analiza każdego przypadku z osobna schodzi na dalszy plan. Odpowiedzialna polityka powinna wyglądać zupełnie inaczej: najpierw rzetelne dochodzenie, jawne informacje, a następnie rzeczowa debata na temat luk w systemie bezpieczeństwa. W USA pod rządami Trumpa coraz częściej łamane są fundamentalne zasady praworządności. To budzi niepokój” – czytamy.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

10 lipca 1997 roku, dwa dni po zaproszeniu Polski do NATO. Prezydent USA Bill Clinton mówi w Warszawie po polsku: „Nic o was bez was". W 2009 roku powtarza to ówczesny wiceprezydent Stanów Zjednoczonych Joe Biden.

Amerykanie wiedzą, co mówią. Nie ma ważniejszej zasady w polityce Polski. Jej historia to rozerwanie przez trójkę zaborców, Kongres Wiedeński cementujący dominację Rosji, Austrii i Prus nad Europą Wschodnią i odzyskanie niepodległości po 123 latach tylko po to, by 27 lat później koncertem mocarstw w Jałcie, po którym Europę przedzieliła żelazna kurtyna, dyrygował Stalin. Na decyzje podejmowane ponad ich głowami Polacy reagują alergicznie.

21 listopada polski premier Donald Tusk pisze „nic o nas bez nas”, komentując 28-punktowy amerykańsko-rosyjski plan pokojowy ws. Ukrainy:

Bo teraz o tym, jak to jest, gdy „nic o was bez was” przestaje obowiązywać, przekonuje się cała Europa.

Wszystko bez was lub przeciwko wam

Od początku drugiej kadencji Donalda Trumpa jego administracja zdążyła już zakwestionować unijne regulacje dotyczące Big Techów, zgłosić pretensje do duńskiego terytorium autonomicznego Grenlandii, pouczać Europę ws. rozwoju AI i wywołać – w czasie, gdy UE usiłuje wzmocnić konkurencyjność – wojnę celną. Rozwój polskiej gospodarki zależny jest zaś od koniunktury w UE i zamówień z Zachodu. Największy polski rynek eksportowy to Niemcy – 27,9 proc.

Przy okazji negocjacji celnych eksperci w rozmowie z DW oceniali, że USA ma kartę, którą może wywierać nacisk na Europę – parasol bezpieczeństwa. Z nim sprzężony jest los Ukrainy. A poczynając od upokorzenia Wołodymyra Zełenskiego w Gabinecie Owalnym przez Trumpa i J.D. Vance’a, poprzez nacisk na umowę ws. ukraińskich metali ziem rzadkich, czasowe zawieszenie pomocy wojskowej i przyjmowanie Władimira Putina na czerwonym dywanie na Alasce, Biały Dom Trumpa pokazał politykę odmienną od Bidena.

Kaprys Trumpa czy historyczny proces?

O to, czy mamy do czynienia tylko z kaprysem jednego polityka, czy z procesem geopolitycznym, pytam niemiecką historyczkę Franziskę Davies, ekspertkę od współczesnej historii Europy Wschodniej. Jej zdaniem tego, co dzieje się na linii USA-Europa-Rosja, nie można sprowadzać do obecnego przywódcy USA.

– To nie jest tylko Trump, to jest Ameryka. Wciąż są w Partii Republikańskiej ludzie przywiązani do zasady zakazu zmiany granic siłą, ale wiemy, która frakcja rządzi. I ten pierwotny 28-punktowy plan pokazał, gdzie między administracją Trumpa i Putina jest punkt wspólny: to najwyraźniej przekonanie, że ci mężczyźni na czele swoich państw mogą decydować o losie innych krajów – a w tym przypadku całego kontynentu – mówi DW dr Davies z Wydziału Historii i Historii Sztuki Uniwersytetu Ludwiga i Maksymiliana w Monachium. I podkreśla, że pierwotne punkty amerykańsko-rosyjskich uzgodnień zakładały nie tylko oddanie części suwerenności przez Ukrainę, ale i przez członków NATO – dyktowały, że Ukraina nie może do Sojuszu wstąpić.

– A to nie jest sprawa, o której mają prawo decydować USA i Rosja – kwituje historyczka.

Wielka nieobecna Unia Europejska

Od początku amerykańsko-rosyjskich negocjacji w lutym br. UE i jej kraje domagały się miejsca przy stole rozmów. Z kiepskim skutkiem. Na spotkaniu unijnych ministrów spraw zagranicznych 20 listopada szefowa unijnej dyplomacji Kaja Kallas przyznała, że nic jej nie wiadomo o europejskim udziale w tworzeniu amerykańsko-rosyjskiego planu. Zaś niemiecki kanclerz Friedrich Merz w rozmowie z DW stwierdził, że wie o nim „od ostatniego piątku”, a części punktów, w tym ustępstw terytorialnych Ukrainy czy przekazania USA części zamrożonych rosyjskich aktywów, Europa nie może zaakceptować.

Po tygodniu gorączkowej dyplomacji okazało się, że Europejczycy pewien wpływ jednak mają – niektóre najbardziej niekorzystne zapisy udało się utrącić. Ale problemem jest nie tylko to, że trzeba było je utrącać, ale też brak zaproszenia na rozmowy, w których te pomysły padły.

Europa poznaje „nic o nas bez nas”

„Nic o nas bez nas” to dla zachodniej Europy, w tym dla Berlina, nowość. Ale Niemcy zareagowały szybko. 26 listopada w Bundestagu kanclerz Merz stwierdził, że „decyzje dotyczące spraw europejskich mogą być podejmowane wyłącznie w porozumieniu z Europą”, a ona sama „nie jest zabawką, lecz suwerennym podmiotem działającym na rzecz własnych interesów i wartości”.

A dr Davies przypomina, że przecież do 1945 roku Niemcy były uczestnikiem koncertu mocarstw i łączy je z Rosją ekspansja terytorialna w Europie Wschodniej. Zaś doświadczenie tej części Niemiec, która sama doświadczyła rosyjskiej i sowieckiej agresji, czyli byłej NRD, powinno być jej zdaniem bardziej obecne w niemieckim dyskursie polityczno-historycznym.

– Politycy niemieccy powinni wiedzieć, że dla naszych bałtyckich partnerów i polskich sąsiadów pamięć o wspólnej kolonialnej przeszłości Niemiec i Rosji jest wciąż żywa – i rozumieć, co czują, gdy coś jest bez konsultacji z nimi decydowane nawet w Berlinie, a nie daj Boże w Moskwie – podkreśla. Jej zdaniem po ataku Rosji na Ukrainę proces internalizacji tego faktu przez Niemców trwa, ale nie zagnieździł się jeszcze w kolektywnej pamięci.

Amerykańsko-rosyjskie uzgodnienia ponad europejskimi głowami i dyplomatyczny kontratak szeroko komentowała niemiecka prasa, wskazując m.in., że Europejczycy sami są winni bezczynności wobec wieloletnich działań Rosji, ale nawet Donald Trump przekonał się, że jego możliwości wywierania presji na państwa europejskie są ograniczone, zaś jeśli Europejczycy „nie ugną się”, to będą w stanie przeciwstawić amerykańskiemu „chaosowi negocjacyjnemu” jednolite stanowisko.

Reaktywna Europa na szokowej terapii

Pytanie brzmi jednak, co Europa może zrobić, aby w przyszłości grać w koncercie mocarstw jako równoprawna solistka, a nie wchodzić na salę spóźniona i akompaniować pierwszym skrzypcom. Zdaniem Franziski Davies Europejczykom brakuje obecnie choćby zdolności wywiadowczych, ale z kolei nie doceniają własnej potęgi gospodarczej, politycznej i potencjalnie wojskowej – choć z jej budową powinni ruszyć za pierwszej kadencji Trumpa, kiedy stało się jasne, że w USA są potężne siły niezainteresowane partnerstwem transatlantyckim.

Ponad rok temu, przed szczytem NATO w Waszyngtonie, ekspertka Atlantic Council Rachel Rizzo w rozmowie z DW podkreślała, że wraz z Bidenem odejdzie generacja amerykańskich polityków o ukształtowanej w czasie zimnej wojny mentalności transatlantyckiej i Europa musi być gotowa na mniejszą obecność wojskową Amerykanów i ich zwrot na Pacyfik. Zwycięstwo Trumpa sprawiło, że proces, który w innym przypadku mógłby być aksamitnym rozluźnieniem współzależności, dziś wygląda na terapię szokową.

– Mamy przełomowy moment w historii, w którym Rosja chce zakończyć porządek oparty na nienaruszalności granic i zdominować Europę. Tymczasem wielu polityków europejskich myśli: „musimy wciągnąć Amerykę z powrotem na pokład”. A to jest reaktywne – konkluduje dr Davies.

Relikwiarzowe popiersie Matki Boskiej karmiącej („Maria lactans”) z późnego średniowiecza po długiej odysei wróciło do berlińskiego Muzeum Bodego.

„Maria lactans” znajduje się w centrum wystawy zatytułowanej „Z powrotem w Berlinie. Popiersie Maryi i zbiory Benoita Oppenheima”, które berlińskie muzeum zaprezentuje od piątku, 28 listopada.

Zrabowana sztuka

Dzieło należało niegdyś do znaczącej kolekcji żydowskiego bankiera Benoita Oppenheima (1842-1931), której arcydzieła są dziś w dużej mierze przechowywane w Muzeum Bodego.

W 1928 roku popiersie przeszło w posiadanie żydowskiego bankiera Jakoba Goldschmidta. Prześladowany w Trzeciej Rzeszy wyemigrował w 1936 roku do Szwajcarii. Jego obszerna kolekcja dzieł sztuki została skonfiskowana przez niemieckie władze i przymusowo sprzedana.

Jeszcze w tym samym roku popiersie nabyły berlińskie muzea. Po restytucji na rzecz spadkobierców Goldschmidta w 2022 roku dzieło trafiło na rynek sztuki i w 2025 roku zostało zakupione przez Muzeum Bodego.

Średniowieczny relikwiarz

Rzeźba karmiącej Dziewicy Maryi z Dzieciątkiem Jezus, wykonana około roku 1510-1520, jest relikwiarzem w formie popiersia. Służyła do przechowywania i prywatnej adoracji relikwii. Pod względem stylu jej powstanie można umiejscowić w południowoniemieckim Ulm, jednym z wiodących ośrodków późnogotyckiej sztuki snycerskiej.

Charakterystyczne jest żywa stylizacja włosów oraz idealizowana, subtelnie ukształtowana twarz. Z dużym prawdopodobieństwem popiersie było pierwotnie pozłacane.

(KNA/dom)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Po ponad trzech miesiącach aresztu tymczasowego Włochy przekazały Niemcom w czwartek (27.11.2025) 49-letniego obywatela Ukrainy podejrzanego o ataki na gazociągi Nord Stream w 2022 roku.

Serhij K. większość aresztu spędził w wysoko strzeżonym więzieniu w Ferrarze na północy Włoch. Próbując uniknąć ekstradycji do Niemiec, wielokrotnie odwoływał się do włoskich sądów, ale bez skutku.

Ekstradycja do Niemiec

W trakcie pobytu w areszcie Serhij K. podjął strajk głodowy, by doprowadzić do opóźnienia lub zablokowania ekstradycji. Ostatecznie w ubiegłym tygodniu najwyższy sąd włoski wydał decyzję zatwierdzającą przekazanie mężczyzny niemieckim organom ścigania.

Podejrzany został przetransportowany do Niemiec helikopterem w asyście niemieckich funkcjonariuszy. Po wylądowaniu w Karlsruhe ciężko uzbrojone służby eskortowały go z helikoptera do samochodu.

Zgodnie z informacjami prokuratury federalnej w Karlsruhe, w piątek (28.11.2025) Ukrainiec zostanie doprowadzony przed sędziego śledczego Federalnego Trybunału Sprawiedliwości w Karlsruhe, który prawdopodobnie wyda wobec niego nakaz aresztowania.

Mężczyzna ma stanąć przed niemieckim wymiarem sprawiedliwości, a rozważanym miejscem procesu jest Hanzeatycki Wyższy Sąd Krajowy w Hamburgu. Zanim jednak rozpocznie się rozprawa, prokuratura federalna musi wnieść akt oskarżenia, a sąd go zatwierdzić. Dokładny termin rozpoczęcia procesu nie jest jeszcze znany.

Zatrzymany w trakcie wakacji z rodziną

Do tej pory nikt nie poniósł odpowiedzialności za ataki na dawne niemiecko-rosyjskie prestiżowe przedsięwzięcie Nord Stream. Z wyjątkiem Serhija K. wszyscy potencjalni uczestnicy zamachu pozostają na wolności.

Ukrainiec został aresztowany w sierpniu nad Adriatykiem we Włoszech, gdzie spędzał wakacje z rodziną. Najwyraźniej nie spodziewał się aresztowania w tym miejscu. Wcześniej wielokrotnie podróżował po innych krajach europejskich i nie doszło do jego zatrzymania.

Niemiecka prokuratura federalna oskarża Serhija K. o współudział w spowodowaniu eksplozji materiałów wybuchowych oraz sabotaż antykonstytucyjny. Ukrainiec miał pełnić funkcję koordynatora siedmioosobowej grupy podejrzanych, która we wrześniu 2022 roku umieściła ładunki wybuchowe na gazociągach Nord Stream na dnie Bałtyku.

Seria wybuchów uszkodziła oba gazociągi w stopniu, który uniemożliwił dalszy przesył gazu. Działania te miały miejsce kilka miesięcy po rozpoczęciu przez Rosję pełnoskalowej wojny przeciwko Ukrainie.

Według ustaleń śledczych siedmioosobowy zespół miał w swoim składzie czterech nurków. Na potrzeby ataków grupa wynajęła w Niemczech jacht „Andromeda”, którym wypłynęła z Rostocku na Morze Bałtyckie.

Jeden z nurków przebywał tymczasowo w areszcie w Polsce. Jednak Polska odmówiła jego ekstradycji do Niemiec. Aktualnie mężczyzna – również obywatel Ukrainy – przebywa na wolności.

(DPA/jar)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

– Dla polskiego rządu współpraca gospodarcza Polski i Niemiec, współpraca polskich i niemieckich firm to jest fundament obu gospodarek. Bez niego nie będzie dobra obywateli – deklarował dzisiaj (27.11.2025) w Berlinie Krzysztof Gawkowski, wicepremier i minister cyfryzacji podczas konferencji Polsko-Niemieckie Rynki Przyszłości. Zapowiadając przyszłotygodniowe konsultacje między rządami obu krajów dodał, że polski rząd „nie cofnie się przed taką współpracą”. – Nie jest zatem prawdą, że mamy dzisiaj jakiekolwiek ochłodzenie, które wynika z geopolitycznych relacji.

Geopolityka i szanse na rozwój

Gawkowski nazwał polsko-niemiecką współpracę „strategicznym interesem” obu państw. O strategicznych decyzjach mówili też uczestnicy konferencji, wskazując m.in., jakie wyzwania, ale i szanse dla firm niesie ze sobą zmieniona sytuacja w zakresie bezpieczeństwa.

– Niemcy są naszym głównym partnerem. Widzimy, że w sytuacji globalnej konkurencji europejskie firmy i państwa mają szansę tylko wtedy, gdy połączymy siły – mówi DW prof. Grzegorz Wrochna, dyrektor ds. międzynarodowych firmy Creotech Instruments, produkującej satelity, a także elektronikę do komputerów kwantowych i komunikacji kwantowej. Ta metoda komunikacji zyskuje obecnie na znaczeniu, ponieważ uznawana jest za wyjątkowo bezpieczną. – Widzimy, że telekomunikacja satelitarna jest podsłuchiwana, sygnały nawigacyjne i czasowe są zagłuszane, dlatego musimy zastosować technologie kwantowe, abyśmy byli bezpieczni. Współpraca polsko-niemiecka jest tu kluczowa.

Grzegorz Wrochna przyznaje, że geopolityka i bezpieczeństwo ogromnie wpływają na firmy technologiczne, ale i strategię instytucji europejskich. Polskie firmy, jego zdaniem, nie odbiegają od europejskiej konkurencji. – Nie jest dobrą strategią gonienie, bo wtedy zawsze pozostaje się w tyle. Technologie kosmiczne rozwijają się dzisiaj tak szybko, że ciągle powstają nowe obszary, w które możemy wchodzić na równych prawach. Takim obszarem jest właśnie komunikacja kwantowa – mówi.

Bezpieczna komunikacja

O polsko-niemieckiej współpracy w zakresie bezpieczeństwa mówił podczas jednej z dyskusji w ambasadzie RP w Berlinie Jose Brito ze stowarzyszenia Optec BB. W ramach tej organizacji powstała kilka lat temu inicjatywa BaltiQC, której celem jest stworzenie i wdrożenie bezpiecznej komunikacji w rejonie Morza Bałtyckiego – za pomocą wspomnianej technologii kwantowej. Opracowywany demonstrator takiej komunikacji ma połączyć kluczowe węzły komunikacyjne w Niemczech, Polsce i na Litwie. Pomysł stworzenia takiej komunikacji powstał już kilka lat temu, ale projekt przyspieszył po pełnoskalowej rosyjskiej inwazji na Ukrainę.

– To imponujące, jak szybko rozwija się w Polsce technologia. Jeszcze pięć lat temu w ramach bezpiecznej komunikacji Polska korzystała z usług krajów trzecich, teraz posługuje się kompleksowymi własnymi systemami – podkreślił Brito.

Szybkie tempo rozwoju technologii w Polsce i możliwości pracy z tym związane stają się wyzwaniem dla niemieckich pracodawców. – Jeździmy na targi pracy np. do Warszawy i staramy się namawiać młodych ludzi do podjęcia pracy w niemieckich firmach – przyznaje Jose Brito. – Jednak szanse na rozwój w Polsce są duże i nie jest łatwo ich pozyskać.

Inni paneliści podkreślali, że choć badań nad rozwojem technologii w Polsce nie brakuje, to życzyliby sobie lepszej infrastruktury, a także bardziej zaangażowanego wsparcia państwa.

Fabryki AI w Polsce i Niemczech

Wszystko wskazuje na to, że polsko-niemiecka współpraca w dziedzinie najnowszych technologii nabierze w najbliższych latach jeszcze tempa. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiedział w Berlinie budowę dwóch w Polsce i dwóch w Niemczech europejskich fabryk sztucznej inteligencji. Dzięki temu oba kraje mają stać się liderami w zakresie badań, innowacji i zastosowań AI w UE.

Ministrowie cyfryzacji obu krajów zamierzają natomiast wkrótce podpisać memorandum o porozumieniu w sprawie współpracy w dziedzinie gospodarki cyfrowej. Po południu Gawkowski spotkał się z wicekanclerzem Niemiec i ministrem finansów, Larsem Klingbeilem.

Osiągnięcia Polski chwalił w Berlinie także Lars Gutheil, dyrektor zarządzający Niemiecko-Polskiej Izby Przemysłowo-Handlowej (AHK Polska). Przypomniał, że sam sektor IT stanowi około 8 procent polskiego produktu krajowego brutto.

– Powinniśmy brać przykład z Polski, jak dzięki elastycznym działaniom osiągnąć wzrost gospodarczy – podkreślił natomiast Henrik Vagt, zastępca dyrektora generalnego Izby Przemysłowo-Handlowej w Berlinie. – Można powiedzieć, że Polska lepiej radzi sobie z obecnymi wyzwaniami niż Niemcy.

Konferencję Polsko-Niemieckie Rynki Przyszłości zorganizowali
Izba Przemysłowo-Handlowa (AHK Polska), Ambasada RP w Berlinie przy współpracy m.in. Senatu Berlina.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

W misjach na Księżyc, planowanych przez agencję kosmiczną NASA, weźmie udział także niemiecki astronauta.

– Zdecydowałem, że pierwszymi Europejczykami, którzy wezmą udział w misji na Księżyc, będą astronauci ESA z Niemiec, Francji i Włoch – ogłosił w czwartek, 27 listopada, szef Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) Josef Aschbacher na posiedzeniu Rady Ministrów Europejskiej Agencji Kosmicznej w Bremie. Będzie to pierwszy Niemiec, który poleci na Księżyc.

Dwaj kandydaci

Jednak ani Aschbacher, ani niemiecka minister nauki Dorothee Bär nie zdradzili nazwisk. – Po ponad 50 latach nadszedł najwyższy czas, byśmy ponownie zbliżyli się do Księżyca. I wspaniale, że tym razem znajdzie się wśród załogi także Europejczyk, a przede wszystkim Niemiec – powiedziała Bär.

Jako kandydaci wymieniani są astronauci Alexander Gerst i Matthias Maurer, którzy mają za sobą misje na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej ISS.

Plan do 2029 roku

Stany Zjednoczone dążą do tego, by najpóźniej do 2029 roku przeprowadzić pierwszą od ponad 50 lat załogową misję na Księżyc. Ostatnie lądowania odbyły się bowiem w ramach programu Apollo (1969-1972), wtedy Amerykanie sześciokrotnie wylądowali na Księżycu.

Pierwsza misja przygotowawcza nowego programu Artemis, po kilku przesunięciach, wystartowała pod koniec 2022 roku: w ramach Artemis 1 bezzałogowa kapsuła Orion okrążyła Księżyc.

Pierwsza załogowa misja – Artemis 2 – ma odbyć lot wokół Księżycaz czteroosobową ekipą na pokładzie. Natomiast Artemis 3 ma na celu ponowne lądowanie ludzi na Księżycu.

Ta misja była planowana na 2027 rok, jednak po serii problemów firmy SpaceX – należącej do Elona Muska – NASA ogłosiła w październiku br. decyzję o ponownym rozpisaniu zadań związanych z programem.

Niemcy przeznaczą rekordową kwotę

Podczas posiedzenia w Bremie państwa członkowskie ESA zatwierdziły budżet na kolejne trzy lata. Jak poinformowała Bär, Niemcy przeznaczą rekordową kwotę 5,4 mld euro z budżetu federalnego, co oznacza wzrost o około 30 proc.

Łącznie, jak podał szef ESA, Agencja dysponuje budżetem 22,1 mld euro. To ponad 5 mld więcej niż w 2022 roku, kiedy zebrano 16,9 mld euro.

(AFP/dum)

Mężczyzna za usiłowanie zabójstwa swojej żony został skazany na karę dożywotniego więzienia. Sąd krajowy w Gerze na wschodzie Niemiec uznał go w czwartek (27.11.2025) winnym tego, że w marcu 2025 roku w tramwaju w Gerze oblał kobietę benzyną i podpalił, gdy poinformowała go, że chce od niego odejść. Kobieta cudem przeżyła atak i w stanie krytycznym została przetransportowana śmigłowcem do szpitala.

Sąd przychylił się do wniosku prokuratury domagającej się najwyższego wymiaru kary. Ponadto na 47-latka gruzińskiego pochodzenia nałożono także obowiązek zapłaty 75 tys. euro tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Jak wyjaśnił przewodniczący składu sędziowskiego Uwe Tonndorf, sprawca próbował zabić swoją żonę tylko dlatego, że ta odważyła się odejść i odzyskać kontrolę nad własnym życiem. W oczach sprawcy nie miała prawa do decydowania o sobie.

Mężczyzna przyznał się do winy i tłumaczył, że czuł się zraniony w swoim honorze i godności. W uzasadnieniu wyroku sędzia Uwe Tonndorf powiedział: – Nie jest pan potworem. Jest pan człowiekiem, który dopuścił się ciężkiego czynu.

Niewyobrażalne cierpienie

– Zniszczył pan swoją rodzinę i jednocześnie swoje życie – stwierdził sędzia Tonndorf. Jak dodał, czyn ten świadczył o chęci zniszczenia i zemsty. Poszkodowana przeżyła niewyobrażalne cierpienie, zmaga się z traumą i na zawsze pozostanie naznaczona tym dramatem. Sędzia zwrócił też uwagę, że próba femicydu wywołała głębokie oburzenie i przerażenie daleko poza Gerą, ukazując, do czego zdolni są ludzie wobec innych.

Oskarżony sprowadził swoją żonę w wieku 15 lat do wspólnego gospodarstwa w Gruzji. Przez 30 lat kobieta musiała podporządkowywać się mężowi, który decydował o każdym aspekcie jej życia.

Wzrost eskalacji w związku

Oskarżony przybył do Niemiec w 2018 roku, a jego żona i dzieci dołączyli później. Przewodniczący składu sędziowskiego zwrócił uwagę, że w wyniku bezrobocia u mężczyzny nasilił się problem alkoholowy. W styczniu br. oskarżony zarzucił żonie romans z kolegą z pracy, po czym dopuścił się wobec niej przemocy fizycznej i gwałtu. W reakcji na groźby mężczyzny kobieta przeprowadziła się do córki i zdecydowała się zakończyć małżeństwo. 16 marca oskarżony wsiadł do tramwaju, którym jego żona regularnie dojeżdżała do pracy, oblał ją benzyną i podpalił. Sąd podkreślił w uzasadnieniu wyroku, że kobieta „paliła się jak kula ogniowa”.

Mężczyzna, dokonując ataku, liczył się z tym, że mógł zranić także innych pasażerów. Po ataku uciekł, próbował popełnić samobójstwo, a ostatecznie sam zgłosił się na policję. Sąd uznał, że 47-latek działał z niskich pobudek. Atak był podstępny, okrutny i z użyciem środków stwarzających zagrożenie dla osób trzecich.

(DPA/jar)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Po wieloletniej przerwie niemieckie siły powietrzne znów mogą wykonywać loty treningowe na bardzo niskich pułapach. W siedmiu specjalnie wyznaczonych obszarach w Niemczech myśliwce mogą schodzić do minimalnej wysokości 250 stóp nad ziemią, na maksymalnie dwie minuty.

250 stóp to około 76 metrów. Piloci Luftwaffe mają w ten sposób ćwiczyć podejścia do celu, przekazano w komunikacie. Nowe przepisy wchodzą w życie 27 listopada.

Zmiana sytuacji w Europie

Luftwaffe tłumaczy to zmianą sytuacji w zakresie bezpieczeństwa w Europie. Wymaga ona od pilotów myśliwców „szkolenia i utrzymania podstawowych umiejętności bojowych oraz treningu do operacji powietrzno-naziemnych na wszystkich wysokościach, w tym również podczas lotów na niskich wysokościach”.

Dotyczy to siedmiu tak zwanych obszarów niskich przelotów (LFA), które znajdują się głównie w północnej części Niemiec. Obejmują one kraje związkowe Szlezwik-Holsztyn, Meklemburgia-Pomorze Przednie, Brandenburgia, Dolna Saksonia, Nadrenia Północna-Westfalia, Hesja, ale także Bawaria i Badenia-Wirtembergia.

Straszny hałas

Niemieckie siły powietrzne zapewniają, że starają się ograniczyć do minimum uciążliwości związane z hałasem, ale te są nieuniknione.

„Pomimo licznych działań mających na celu ograniczenie emisji hałasu samolotów i uwzględnienia tego czynnika w planach operacyjnych, loty te będą coraz bardziej odczuwalne” – wyjaśniły siły powietrzne. „Jednak niemiecka armia pozostaje wierna swojej zasadzie ograniczania emisji hałasu: loty tego typu będą ograniczone do minimum niezbędnego do wykonania zadania” – podreślono.

Niemiecka armia wyjaśniła, że lot na niskiej wysokości zmniejsza wykrywalność przez radary przeciwnika, wykorzystuje niewidoczne dla radaru „cienie terenu” (terrain masking) i ogranicza zasięg działania naziemnych systemów obrony powietrznej.

„Wsparcie ogniowe z powietrza nie może być bezpiecznie realizowane bez regularnych ćwiczeń lotów na niskiej wysokości”– przekazano.

(AFP/szym)

W obliczu dużych napięć w koalicji CDU/CSU i SPD większość Niemców uważa, że rząd Friedricha Merza rozpadnie się przedwcześnie. Jak wynika z opublikowanego w czwartek badania przeprowadzonego przez instytut Insa na zlecenie gazety „Bild”, 54 procent respondentów nie spodziewa się, że rząd przetrwa do końca kadencji czyli do 2029 roku.

Przeciwnego zdania jest 29 procent pytanych. 7 procent nie potrafiło lub nie chciało odpowiedzieć na to pytanie.

Koalicja CDU, CSU i SPD od miesięcy spiera się między innymi o emerytury i zasiłki dla obywateli. W czwartek po raz drugi w tym miesiącu odbywa się posiedzenie komisji koalicyjnej. Oprócz emerytur, tematem rozmów będzie również spór dotyczący zakazu rejestracji nowych pojazdów spalinowych od 2035 r. oraz reforma ustawy grzewczej.

Wybory AfD wieszczą upadek rządu

Z sondażu wynika ponadto, że wyborcy chadecji (CDU/CSU) najmocniej wierzą w to, że rząd przetrwa do końca kadencji. Najbardziej sceptyczni są wyborcy opozycyjnej AfD.

Ta partia najmocniej skorzystałaby też na ewentualnych przyspieszonych wyborach. W ostatnich badaniach opinii publicznej AfD plasowała się na równi z CDU/CSU albo nawet nieznacznie ją wyprzedzała, stając się chwilowo liderem sondaży.

(AFP/szym)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Parlament Europejski i przedstawiciele 27 państw członkowskich Unii Europejskiej uzgodnili pakiet ustaw, który ma ułatwić dostęp do gotówki, zwłaszcza w regionach wiejskich.

W sklepie przy kasie można będzie pobrać do 150 euro, nawet jeśli w danym sklepie nie robi się żadnych zakupów. Dotychczas w większości supermarketów jest to możliwe tylko przy jednoczesnej opłacie zakupów kartą płatniczą.

W Niemczech większość klientów banków może obecnie wypłacić w ten sposób do 200 euro.

Opłaty bankowe

UE wprowadza również nowe przepisy, które mają przynieść korzyści turystom wypłacającym pieniądze za granicą.

Bankomaty w UE będą musiały wcześniej pokazać, jakie dodatkowe opłaty zostaną naliczone, np. gdy używa się karty, która należy do innej sieci bankowej. Osoby wypłacające w Czechach korony lub w Polsce złotówki mają w przyszłości otrzymać informacje o kursie wymiany na euro.

Przejrzyste wyciągi bankowe

Kolejna zmiana ma sprawić, że wyciągi bankowe będą bardziej przejrzyste. UE chce zobowiązać sprzedawców, aby na wyciągu bankowym widniała rzeczywista nazwa sklepu lub sklepu internetowego. Obecnie często pojawiają się tam pośrednicy płatności, którzy jedynie realizują transakcję kartą.

Parlament Europejski i Rada 27 państw UE (Rada Unii Europejskiej) muszą jeszcze formalnie zatwierdzić pakiet ustaw.

(AFP/dom)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Niemiecki dziennik komentuje w czwartek (27.11.2025) decyzję Zrzeszenia Firm Rodzinnych o otwarciu na rozmowy ze skrajnie prawicową partią AfD, która jest izolowana na scenie politycznej Niemiec. „Zrzeszenie Firm Rodzinnych burzy zaporę ogniową i zaprasza AfD na swoje wydarzenia” – pisze „Sueddeutsche Zeitung” (SZ). Według autora komentarza Alexandra Hagelükena nie ma żadnych doniesień, jakoby podczas imprezy z udziałem przedstawicieli skrajnej partii została ona skonfrontowana z jej tezami, jak próbowało tłumaczyć sie stowarzyszenie.

„Jeszcze bardziej niepokojące jest to, że przedsiębiorcy traktują normalnie partię, którą służby ochrony konstytucji częściowo zaklasyfikowały jako skrajnie prawicową – a jej program prowadzi prosto do katastrofy gospodarczej” – pisze komentator. Jego zdaniem najpoważniejszy zarzut dotyczy jednak tego, że „niektórzy przedstawiciele świata gospodarki naśladują antyestablishmentową retorykę prawicowych populistów, zgodnie z którą rząd prowadzi Niemcy do upadku”.

„Koncerny spoczęły na laurach”

Jak przyznaje, jest wiele powodów do niezadowolenia, gdy gospodarka kraju nie rośnie przez trzy lata z rzędu. Jednak obwinianie o to wyłącznie rządu jest ignorowaniem faktów – ocenia.

„Obecna słabość gospodarcza wynika również z tego, że branże takie jak koncerny motoryzacyjne spoczęły na laurach i przegapiły okazję do wprowadzenia samochodów elektrycznych, dzięki którym Chińczycy podbijają obecnie rynki. Ze strony krytykujących rząd przedstawicieli gospodarki rzadko słychać samokrytykę w tej kwestii. Ponadto osłabienie gospodarcze wynika również z zewnętrznych wstrząsów wywołanych przez polityków, faworyzowanych właśnie przez rzekomych ekspertów gospodarczych z AfD: Władimira Putina, którego inwazja na Ukrainę wywołała najsilniejszą falę inflacji od 50 lat, oraz Donalda Trumpa z jego niszczycielskimi cłami” – zauważa dziennikarz „Sueddeutsche Zeitung”.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Historia musi być przestrogą

„AfD wzmacnia się, gdy przedstawiciele świata biznesu bez umiaru potępiają rząd, dowartościowując tym samym rzekomą Alternatywę dla Niemiec, i nie wspominając jednocześnie, dokąd prowadzi nacjonalistyczna polityka gospodarcza tej partii: do załamania gospodarczego” – pisze.

Wylicza postulaty AfD, które miałyby taki skutek: protekcjonizm handlowy, przejęty od Trumpa, wyjście z UE, co mogłoby zniszczyć 2,5 miliona miejsc pracy w Niemczech, podżeganie przeciwko imigrantom, co oznaczałoby jeszcze większe problemy dla starzejącego się niemieckiego społeczeństwa. „Bez imigrantów w ciągu kilku lat zabraknie nawet siedmiu milionów pracowników. Kto będzie kierował pociągami, naprawiał ogrzewanie, leczył chorych?” – pyta autor.

Podkreśla, że odpowiedzialność za powstrzymanie wzrostu popularności AfD ponosi rząd, ale także przedsiębiorcy. „Znaczna część przedstawicieli gospodarki odegrała fatalną rolę w dojściu do władzy nazistów, którzy zlikwidowali pierwszą niemiecką demokrację. Dzisiejsi przedstawiciele świata biznesu nie mogą zabiegać o przychylność AfD i oferować jej swoich usług. Wręcz przeciwnie: powinni wykazać się odwagą, której chętnie wymagają od innych, i przy każdej okazji mówić ludziom w Niemczech prawdę: AfD jest szkodliwa dla portfela każdego z was, dla kraju – i dla drugiej niemieckiej demokracji” – przestrzega „Sueddeutsche Zeitung”.

Była kanclerz Niemiec odrzuciła interpretację fragmentu swojej autobiografii oraz niedawnego wywiadu dla węgierskiego medium „Partizán”, który dotyczy genezy rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Angeli Merkel zarzucono, że obarczyła ona Polskę i kraje bałtyckie współwiną za wybuch wojny. Napisał tak niemiecki dziennik „Bild”, co podchwyciły niektóre inne media w Niemczech i za granicą. Wywołało to falę oburzenia.

To coś, co można określić jako „fake news” – oświadczyła Merkel w audycji „phoenix persönlich" niemieckiej publicznej telewizji informacyjnej Phoenix. „To absolutnie błędna interpretacja tego, co powiedziałam” – zaznaczyła.

Według Merkel fragment jej autobiografii pt. „Wolność” „został umieszczony w złym kontekście”. We fragmencie tym Merkel pisze, że gdy w 2021 roku zaproponowała nowy format dialogu z Moskwą, spotkało się to ze sprzeciwem. W niedawnej rozmowie z węgierskim dziennikarzem kanclerz sprecyzowała, że sprzeciwiły się przede wszystkim Polska i kraje bałtyckie.

To nie wiąże się jednak z „przypisywaniem winy” – podkreśliła teraz Merkel.

„Ta wojna wybuchła, zmieniła nasz świat, jest to agresja Federacji Rosyjskiej, rosyjskiej republiki Władimira Putina” – powiedziała Merkel.

Nikt nie był w stanie zapobiec wojnie

Dopytywana, czy to znaczy, iż nie widzi żadnej współwiny ze strony Polski i krajów bałtyckich, Merkel odparła: „Nie. Wszyscy nie byliśmy w stanie – wszyscy, ja i wszyscy inni nie byliśmy w stanie zapobiec tej wojnie (…) Tak wygląda sytuacja” – dodała.

Odniosła się także do wypowiedzi byłego ministra spraw zagranicznych socjaldemokraty Sigmara Gabriela, który w programie telewizji ARD ocenił, że gdyby Merkel rządziła, to nie doszłoby do wojny na Ukrainie. „To czysta spekulacja” – powiedziała była kanclerz. Jej zdaniem nie bez znaczenia było to, że przez pandemię koronawirusa załamały się dotychczasowe formaty rozmów z Rosją i nie było możliwości spotkań z Putinem. Merkel podkreśliła że od „wielu, wielu lat" było dla niej jasne, że Putin stanowi "poważne zagrożenie”.

(DPA, phoenix.de/ widz)

Rządowi Friedricha Merza zarzuca się, że mimo przepchnięcia przez parlament jeszcze przed lutowymi wyborami zgody na zwiększenie zadłużenia i pakietu setek miliardów euro na wojsko i infrastrukturę, na razie niewiele się dzieje ws. inwestycji i pobudzenia wzrostu, a pozyskane środki wykorzystywane są na bieżące wydatki budżetu. Kanclerz odrzuca krytykę. – Ciągle słyszę, jak ludzie mówią: ten rząd musi się wziąć w garść – wzdrożyć dwa lub trzy duże projekty – a problemy w naszym kraju znikną – powiedział w środę (26.11) w swoim oświadczeniu w Bundestagu. – Nasz kraj jest krajem bardzo złożonym, a bardzo złożone kwestie wymagają złożonych odpowiedzi, a nie uproszczonych frazesów.

W debacie poruszono również najpoważniejszy obecnie spór w koalicji: o kształt reformy emerytalnej. Liderzy koalicji zapowiedzieli, że zostanie on wkrótce rozwiązany, reforma ma rozpocząć w przyszłym roku. Projekt jest problemem w samej chadecji Merza, bo sprzeciwają się mu młodzi posłowie.

Merz poświęcił też sporo miejsca, by podkreślić wsparcie Niemiec dla Ukrainy i europejskiej jedności.

Prasa skupia się jednak na sprawach krajowych.

Dużo pieniędzy się marnuje

„W swoim oświadczeniu rządowym Merz ogłosił 'nowy konsensus między pokoleniami'. W istocie było to zgrabnie opakowane 'basta' dla młodszych członków klubu parlamentarnego: mają już nie blokować czy nawet wetować pakietu emerytalnego koalicji. Jednocześnie oświadczenie to dało wgląd w reformy, za którymi głosowali sojusznicy Merza w CDU/CSU” – pisze dziennik ekonomiczny „Handelsblatt”.

„Liderzy partii i koalicji muszą sobie w czwartek w komitecie koalicyjnym wyjaśnić, jaki mandat powinna mieć planowana reforma emerytalna. Tylko jeśli stanie się jasne, że przygotowywana i wdrażana jest zrównoważona reforma, można będzie przekonać niektórych krytyków do ostatecznego zatwierdzenia pakietu emerytalnego. Emerytury stanowią zresztą i tak najmniejszy problem w porównaniu z problemami w obszarze opieki i służby zdrowia. To samo dotyczy reformy budżetu. Dużo pieniędzy marnuje się na nieskuteczne programy wsparcia” – czytamy.

Rok 2026 to wyzwanie

Jeśli przed Bożym Narodzeniem koalicja nie osiągnie znaczącego postępu zwłaszcza w kwestii emerytur, wejdzie w rok wyborów landowych osłabiona – rok, który będzie prawdziwym testem dla koalicji CDU/CSU-SPD i może jej zadać ostateczny cios. Koalicja już jest w stanie kryzysu, a rok 2026 będzie dla niej prawdziwym wyzwaniem” – zauważa „Kölner Stadt-Anzeiger”.

„Zwłaszcza we wrześniu wybory w Saksonii-Anhalt i Meklemburgii-Pomorzu Przednim mogą pogrążyć zarówno CDU/CSU, jak i SPD w kryzysie egzystencjalnym, jeśli AfD wyprzedzi je tak zdecydowanie, jak wskazują obecnie sondaże. Aby koalicja mogła oprzeć się presji z prawej strony, potrzebuje stabilnego fundamentu, którego wciąż nie znalazła w ciągu nieco ponad sześciu miesięcy. Wymaga to zdecydowanego przywództwa” – pisze gazeta z Kolonii.

Będzie musiał się martwić o poparcie własnych ludzi

O słabnącym przywództwie Merza pisze też „Frankfurter Allgemenine Zeitung”. Dziennik z Frankfurtu nawiązuje m.in. do reakcji posłów chadecji podczas wystąpienia ich szefa w Bundestagu.

„Ale twarze ministrów w rządowych ławach, posłów CDU/CSU, krytyczne wypowiedzi o kanclerzu za zamkniętymi drzwiami czy jawny, trwający od tygodni opór młodych posłów wobec polityki koalicji ws. emerytur jasno pokazują, że niektórzy w CDU, a także w CSU, nie uważają tej wersji historii sukcesu za wystarczającą po pół roku rządów. Jeśli Merz nie będzie mógł wkrótce dowieźć sukcesów, zwłaszcza w rozwoju gospodarki i w sondażach, będzie jeszcze bardziej niż dotąd musiał się martwić o poparcie własnych ludzi” – czytamy.

Po rozpoczęciu inwazji rosyjskiej wielu mieszkańców Ukrainy intencjonalnie zaczęło mówić wyłącznie po ukraińsku i w życiu codziennym odrzuciło rosyjski, który przed wojną był dla wielu Ukraińców ich pierwszym językiem. Jednak z czasem ten początkowy impuls wydaje się słabnąć, a niektórzy rosyjskojęzyczni Ukraińcy powrócili do tego języka. Znaczna liczba młodych ludzi w szkołach, a czasem nawet nauczycieli, nadal rozmawia między sobą po rosyjsku.

Ukraiński na lekcji, rosyjski na przerwach

Najnowsze dane w tym obszarze zebrano w w kwietniu i maju 2025 w badania na zlecenie ukraińskiej państwowej Służby Jakości Edukacji, przeprowadzonego we współpracy z pełnomocnikiem ds. ochrony ukraińskiego jako języka urzędowego. Używanie języka ukraińskiego w szkołach ogólnie się ustabilizowało i nadal rozwija się pozytywnie. Badanie wykazało, że 48 proc. przepytanych ukraińskich uczniów komunikuje się wyłącznie po ukraińsku. To wzrost o 7 punktów procentowych w porównaniu z poprzednim rokiem szkolnym.

Jednak trend wzmacniania się obecności języka ukraińskiego wśród uczniów nie jest widoczny we wszystkich regionach. Szczególnie wyróżnia się Kijów, gdzie odnotowano nawet trend negatywny. Odsetek uczniów regularnie posługujących się językiem ukraińskim w szkole spadł o 10 punktów proc. w porównaniu z poprzednim rokiem szkolnym i wynosi obecnie zaledwie 17 proc.

Wśród uczniów w kijowskiej szkole, w której nauczycielką jest Oksana (imię zmienione), rosyjski pozostaje dominującym językiem na przerwach. – Na lekcjach dzieci mówią po ukraińsku, ale kiedy dzwoni dzwonek na przerwę, zaczynają między sobą rozmawiać po rosyjsku. Mamy nawet chłopca, który chce mówić po rosyjsku na lekcjach. Jego rodzina jest rosyjskojęzyczna, a on słabo rozumie ukraiński – mówi Oksana.

Podobną opinię wyraża uczennica Iryna, która uczęszcza do innej szkoły w Kijowie. – Większość dziewcząt w naszej klasie mówi po ukraińsku, ale prawie wszyscy chłopcy mówią po rosyjsku – opowiada Iryna. Ona sama również mówi po ukraińsku zarówno w domu, jak i w szkole. Tylko sporadycznie posługuje się językiem mieszanym, powszechnie używanym na Ukrainie, zwanym surżykiem.

Spadek popularności języka ukraińskiego wśród uczniów w Kijowie może wynikać z dużej liczby imigrantów ze wschodnich regionów kraju, gdzie odsetek szkół rosyjskojęzycznych był największy – twierdzi Olena Iwanowska, pełnomocnik ds. ochrony języka urzędowego. Obserwację tę podziela również nauczycielka Oksana. – Na przykład dziewczynka rozmawia ze mną po ukraińsku, a kiedy odbiera ją ojciec, natychmiast przechodzi na język rosyjski – opowiada Oksana. Według niej jest to rodzina przesiedleńców wewnętrznych ze wschodniej Ukrainy.

Walentyna, matka ucznia klasy siódmej innej kijowskiej szkoły, uważa jednak, że język rodziców nie zawsze decyduje o tym, jakim językiem posługują się w szkole dzieci. Przynajmniej takie jest jej osobiste doświadczenie. – Moim zdaniem wynika to z dominacji treści rosyjskojęzycznych na YouTube'ie i w serwisach społecznościowych. Grają też w gry online, gdzie komunikacja odbywa się po rosyjsku – wyjaśnia w rozmowie z DW.

Fakt, że wielu mieszkańców stolicy Ukrainy mówi po rosyjsku, nie dziwi Ołeksija Antypowicza, szefa instytutu badawczego Rating. Jak mówi, Kijów konsekwentnie wykazuje „wyższe wskaźniki znajomości języka rosyjskiego”. – W Kijowie około 50 procent mówi po ukraińsku, niecałe 20 procent po rosyjsku, a 30 procent posługuje się oboma językami. W rzeczywistości dwa razy więcej osób w Kijowie deklaruje używanie języka rosyjskiego niż średnia dla Ukrainy” – wyjaśnia ekspert w rozmowie z DW, powołując się na badanie przeprowadzone przez jego instytut. Zauważa, że ​​osoby, które w ankietach deklarują znajomość zarówno języka ukraińskiego, jak i rosyjskiego, to głównie rosyjskojęzyczni.

Rozmówcy DW obserwują powrót języka rosyjskiego do życia codziennego. „Wraz z rozpoczęciem pełnoskalowej inwazji nastąpiła masowa mobilizacja sił wewnętrznych w odniesieniu do naszych symboli narodowych. Od 2024 roku język rosyjski, zwłaszcza w Kijowie, znów jest obecny na ulicach, a mówienie nim nie jest już źle widziane” – mówi Antypowicz. Odsetek osób posługujących się językiem ukraińskim w życiu codziennym pozostaje jednak stabilny.

W szkole tylko po ukraińsku? Potrzebna ustawa

Olena Iwanowska uważa, że ​​konieczna jest systematyczna praca nad stworzeniem ukraińskojęzycznego środowiska poza salą lekcyjną w szkołach. – Sam patriotyzm nie wystarczy. Potrzebna jest wola państwa i konsekwentna, stanowcza polityka dotycząca języka używanego przez nauczycieli i dyrekcję szkół. Dlatego ważne jest, aby parlament przyjął projekt ustawy gwarantującej ukraińskojęzyczne środowisko nauczania w placówkach oświatowych – podkreśla pełnomocniczka ds. ochrony języka urzędowego.

Projekt ustawy, wniesiony do parlamentu w październiku 2024 roku, definiuje termin „ukraińskojęzyczne środowisko nauczania”. Stanowi on, że proces edukacyjny obejmuje nie tylko naukę w klasach, ale także przerwy, komunikację na terenie szkoły i inne działania edukacyjne. Jeśli ustawa zostanie uchwalona, ​​władze będą zobowiązane do opracowania systemu oceny znajomości języka przez dzieci. Nie przewiduje się jednak żadnych sankcji wobec uczniów ani rodziców posługujących się językiem rosyjskim.

„Ponadto, rodzicom, którzy w domu rozmawiają z dziećmi po rosyjsku, trzeba jasno zakomunikować, że kiedy ich dziecko rozpocznie naukę w szkole, będzie w znacznie gorszej sytuacji w porównaniu z innymi dziećmi, których językiem ojczystym jest ukraiński” – dodaje Iwanowska.

W sieci za mało treści po ukraińsku

Same nowe przepisy prawdopodobnie nie wystarczą; oprócz instrumentów prawnych potrzebne są również wysokiej jakości treści w języku ukraińskim – zauważa pełnomocniczka. Znany vloger i promotor języka ukraińskiego Andrij Szymanowski również zwraca uwagę na ogromne znaczenie i wpływ popkultury na dzieci.

– Nie mamy żadnych dziecięcych blogerów tworzących fajne treści o eksperymentach, psikusach i wyzwaniach – zauważa w rozmowie z DW. Jest przekonany, że dzieci chętniej dzielą się rosyjskimi treściami, jeśli uznają je za interesujące. – Jeśli po ukraińsku nie ma nic dowcipnego, jesteśmy w niekorzystnej sytuacji. Poza tym dzieci grają dziś w popularne strzelanki, które w większości nie są po ukraińsku. Dlatego potrzebujemy szerokiej gamy treści, nie tylko akademickich, poważnych – podkreśla twórca cyfrowy.

„Jesteście państwo źle informowani. Prezentowane są wam przykłady rzekomej białoruskiej i rosyjskiej dezinformacji i ataków terrorystycznych, podczas gdy przynajmniej w moim kraju, Polsce, większość podpaleń i innych aktów terroru została dokonana przez osoby pochodzenia ukraińskiego” – mówił w środę (26.11) po angielsku w Parlamencie Europejskim Grzegorz Braun.

Dezinformacja Brauna

Te dezinformacyjne słowa – Braun pominął informacje polskiego rządu o tym, że zleceniodawcami aktów sabotażu, jak niedawnego wysadzenia torów kolejowych, byli właśnie Rosjanie – padły podczas debaty ws. ataków hybrydowych na infrastrukturę państw UE. Zwołano ją na wniosek Europejskiej Partii Ludowej (lobbowali za tym polscy europosłowie z Koalicji Obywatelskiej i PSL).

Po tym, jak Braun wezwał do zaprzestania „podżegania do wojny” i negocjacji dyplomatycznych, skończył mu się regulaminowy czas, więc prowadząca obrady Roberta Metsola wyłączyła mu mikrofon. Słowa skrajnie prawicowego europosła natychmiast doczekały się odpowiedzi.

Kłótnia polskich europosłów

Słowa Brauna prostował europoseł Koalicji Obywatelskiej (należy do EPL) Michał Wawrykiewicz. Jak podkreślił, inspiracja i organizacja zarówno nalotów dronowych, jak i ataków dywersyjnych na infrastrukturę kolejową m.in. w Polsce leży po stronie Rosji i to „absolutna oczywistość”.

- To wynika zarówno z dowodów, przedstawionych przez służby specjalne, jak i z wielu wieków naszych doświadczeń, także w Polsce. Tymczasem słyszymy z prawej strony sali, jak przed chwilą ze strony pana Brauna, kłamstwa o tym, że organizatorami tych zamachów są Ukraińcy – kontrował Brauna europoseł EPL.

– To jest właśnie dezinformacja, to jest manipulacja! – dodał, podnosząc głos, bo Braun przekrzykiwał go z sali, za co dostał upomnienie od przewodniczącej Metsoli.

Zdaniem Wawrykiewicza przekaz taki, jak zaprezentował niezrzeszony europoseł, jest kłamstwem i przysługą dla Putina, ponieważ to w jego interesie leży „destabilizacja Unii Europejskiej”.

Polskie kłótnie na forum UE

Nie był to jedyny tego dnia spór między polskimi europosłami na forum UE. O ile polscy deputowani – oraz wielu ich kolegów z innych krajów uczestniczących w debacie – zgodnie wzywali do mocniejszych odpowiedzi na agresywne działania Rosji i Białorusi, to Polacy różnili się co do tego, kto powinien reagować i jaka powinna być rola UE. Nie zabrakło też „wycieczek” politycznych.

Europoseł Socjalistów i Demokratów (S&D) Krzysztof Śmiszek oświadczył, że Europa potrzebuje „konkretnych narzędzi do wykrywania i eliminowania prorosyjskiej propagandy”. –Grzegorz Braun, polska Konfederacja, a nawet Prawo i Sprawiedliwość, tak antyrosyjskie przecież jeszcze do niedawna, posługują się hasłami wyciągniętymi jak z moskiewskich podręczników – mówił.

Śmiszek uderzył też w Ewę Zajączkowską-Hernik, europosłankę skrajnie prawicowej frakcji Europa Suwerennych Narodów (należy do niej niemiecka partia AfD, znana z licznych antypolskich wypowiedzi swoich członków). Ocenił jej wypowiedź o Ukraińcach jako narodzie „pomocnym dla Rosjan” przy przeprowadzaniu w Europie ataków dywersji jako „idealny przykład infiltracji umysłu europejskiej skrajnej prawicy: z ofiary zrobić kata, a sprawcę wybielić”.

Lewicowy europoseł zaatakował też Grzegorza Brauna, który jego zdaniem „w swojej obrzydliwej, antysemickiej i rasistowskiej nagonce niczym nie różni się od Marii Zacharowej, rzeczniczki rosyjskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych”.

Różne recepty na niezbędną reakcję UE

Z kolei Michał Szczerba z Koalicji Obywatelskiej atakował poprzedni polski rząd Prawa i Sprawiedliwości za – w jego ocenie – marginalizowanie pozcji Polski w UE poprzez sojusze z „katarynkami Putina”, jak określił premierów Węgier i Słowacji, eurosceptyków Viktora Orbana i Roberta Ficę.

Anna Bryłka z Konfederacji, zrzeszona we frakcji Patrioci dla Europy (jest w niej m.in. orbanowski Fidesz) oceniła, że „wobec ciągłych naruszeń przestrzeni powietrznej Unii Europejskiej oraz aktów sabotażu infrastruktury krytycznej musimy mówić jednym głosem”. Dodała jednak: – Reakcja Europy musi się opierać na zasadzie suwerenności państw członkowskich, a nie na dalszej centralizacji władzy Brukseli.

Bryłka podkreśliła, że Polska powinna oczekiwać współpracy wywiadowczej i skoordynowanego reagowania na hybrydowe zagrożenia, ale „bez tworzenia unijnych struktur obronnych, które dublowałyby NATO” i ograniczały – jej zdaniem – kompetencje państw narodowych. – Także z tej izby dochodziły do nas głosy odbierające nam prawo do obrony własnych, ale przecież także unijnych granic. Cieszy nas to, że dzisiaj wielu z Państwa otrzeźwiało - mówiła.

Europoseł Maciej Wąsik, były zastępca koordynatora służb specjalnych w Polsce w rządzie PiS, wykorzystał debatę, aby bronić stosowania przez ten rząd oprogramowania szpiegowskiego Pegasus. Zdaniem Wąsika działalność komisji ds. Pegasusa to „operacja Kremla”, mająca osłabić europejskie służby, gdy tymczasem muszą one być silne, aby zapobiegać rosyjskiej dywersji.

– Gdy służby są ślepe i głuche, agenci Kremla mogą wjechać do Polski, wysadzić tory i przez nikogo niepokojeni wrócić na Białoruś – skwitował Wąsik.

KE: Modernizacja systemów obronnych to priorytet

Wypowiadająca się w imieniu Komisji Europejskiej jej wiceprzewodnicząca Roxana Minzatu zapewniała, że KE jest gotowa na wsparcie tych krajów, które są narażone na ataki hybrydowe.

Zaznaczyła, że zmodernizowanie unijnych systemów obronnych to priorytet Komisji. Podkreślała też potrzebę wzmacniania ochrony infrastruktury krytycznej państw członkowskich, wspomniała też o projekcie „muru antydronowego” – który według jej zapowiedzi miałby osiągnąć wstępną gotowość do końca 2026 roku.

Kłótnia niemieckich europosłów

Na debacie nie zabrakło sporów również wśród niemieckich przedstawicieli do PE. Niezrzeszony europoseł Thomas Geisel, należący do prorosyjskiego Sojuszu Sahry Wagenknecht były burmistrz Dusseldorfu, stwierdził: – W Polsce maszynista zauważył znaczne nierówności torów, a prezydent mówił o bezprecedensowym akcie sabotażu i próbie wysadzenia pociągu w powietrze.

Zaapelował, aby „w całej tej rusofobicznej histerii” pilnować zasady państwa prawa, czyli wyjaśnić sprawę. Zaznaczył że ewentualni winni muszą zostać ukarani i wytknął Polsce, że „główny podejrzany o ataki na Nord Stream został w Polsce wypuszczony na wolność”.

Odpowiedziała mu szefowa parlamentarnej komisji obrony, liberalna europosłanka Marie-Agnes Strack-Zimmermann. Jej zdaniem ludzie tak naiwni jak Geisel są gwoździem do trumny Europy. Podkreślła, że Rosjanie „nie odnoszą takich sukcesów militarnych na Ukrainie, jak by chcieli, dlatego próbują hybrydowymi atakami dzielić europejskie społeczeństwo.

Zespół badaczy z Niemiec i Szwajcarii obserwował szympansy w Parku Narodowym Kibale w Ugandzie. Analiza nagrań 17 samic i ich młodych wykazała, że ich gesty i interakcje podążają za przewidywalnymi, naprzemiennymi schematami – podobnymi do ludzkich struktur pytanie-odpowiedź.

"Pary adiacencyjne"

W ludzkiej komunikacji pytanie wymaga odpowiedzi, a powitanie – reakcji. Takie „pary adiacencyjne” porządkują rozmowę, nie narzucając treści odpowiedzi. Ten sam mechanizm zaobserwowano u szympansów: reagowały elastycznie, ale według ustalonych wzorców.

– Po miesiącach obserwacji byłem zdumiony, jak znajome wydawały mi się ich interakcje – mówi Bas van Boekholt, współautor badania.

Co to oznacza dla ewolucji komunikacji?

Wyniki badań, opublikowane w czasopiśmie Proceedings of the Royal Society B, sugerują, że podstawowe zasady ludzkiej komunikacji mogą sięgać znacznie głębiej w ewolucji, niż dotąd przypuszczano. To odkrycie rzuca nowe światło na rozwój języka i interakcji społecznych – być może nasze rozmowy mają korzenie w zachowaniach wspólnych przodków sprzed milionów lat.

(KNA/du)

Federalny Urząd Statystyczny poinformował, że w październiku 2025 roku czekolada była średnio o 21,8 procent droższa niż rok wcześniej. Cena tabliczki wzrosła aż o 30,7 procent, a ceny batonów i innych wyrobów czekoladowych podskoczyły o 16 procent. Inne słodycze zdrożały średnio o 5 procent, przy czym za praliny trzeba zapłacić aż o 22,1 procent więcej. Ceny ciastek wzrosły o 1,7 procent. Co ciekawe, gumy do żucia i żelki potaniały o 2,8 procent.

Dlaczego słodycze drożeją szybciej niż inne produkty?

Podwyżki cen słodyczy znacznie przewyższają ogólny wzrost cen konsumpcyjnych, który wyniósł 2,3 procent. Żywność zdrożała średnio tylko o 1,3 procent. Według urzędu głównymi powodami są rosnące koszty kluczowych surowców – kakao i cukru.

Choć ceny cukru po wcześniejszych wzrostach spadły, Niemcy są w stanie pokryć swoje zapotrzebowanie z krajowej produkcji, która jest o 55 procent wyższa niż konsumpcja (30,4 kg na osobę w roku gospodarczym 2023/24).

Kakao – surowiec na wagę złota

Inaczej wygląda sytuacja z kakao. Niemcy są całkowicie uzależnione od importu, a jego ceny pozostają na wyjątkowo wysokim poziomie. W 2024 roku importowane ziarna kakaowe były ponad trzykrotnie droższe niż w 2020 roku (+219,2 procent), a ceny masy kakaowej i masła kakaowego wzrosły o 183 procent. Powodem jest globalny niedobór kakao spowodowany nieurodzajem w Afryce Zachodniej, chorobami roślin i starzeniem się plantacji w krajach takich jak Ghana czy Wybrzeże Kości Słoniowej. Zdaniem ekspertów zmiany klimatyczne dodatkowo zwiększają ryzyko ekstremalnych zjawisk pogodowych, co czyni przyszłe zbiory coraz mniej przewidywalnymi.

(AFPD/du)

Kirił Dmitriew, szef państwowego funduszu inwestycyjnego RDIF, uchodzi za jednego z architektów 28-punktowego planu Donalda Trumpa dotyczącego pokoju na Ukrainie. Absolwent Uniwersytetu Stanforda utrzymuje bliskie relacje nie tylko z zięciem Trumpa Jaredem Kushnerem, ale także z wpływowymi graczami w świecie arabskim. Jego doświadczenie biznesowe i powiązania z rodziną Władimira Putina sprawiają, że jest idealnym kandydatem na nieformalnego negocjatora Kremla.

Kluczowa postać rosyjskiej dyplomacji

Znaczenie Dmitriewa dla Kremla wzrosło od początku drugiej kadencji Donalda Trumpa w styczniu 2025 roku, gdy stał się jednym z głównych negocjatorów w rozmowach pokojowych dotyczących Ukrainy i w relacjach rosyjsko-amerykańskich. W lutym 2025 roku Putin mianował go specjalnym wysłannikiem ds. inwestycji i współpracy gospodarczej z zagranicą – zaledwie kilka dni po pierwszym spotkaniu przedstawicieli Rosji i USA w Rijadzie, w którym Dmitriew brał udział.

Według byłego rosyjskiego dyplomaty Borisa Bondariewa, Dmitriew jest obecnie jedną z kluczowych postaci w dyplomatycznej grze Kremla. Podczas gdy minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow prowadzi rozmowy z sekretarzem stanu USA Marco Rubio, Dmitriew odpowiada za kontakty ze specjalnym wysłannikiem USA Stevem Witkoffem.

– Dmitriew jest łącznikiem z Witkoffem – mówi Bondariew. – Witkoff jest wątłym, a właściwie bardzo słabym ogniwem w administracji Trumpa. Wszyscy są stosunkowo słabi, ale on jest najsłabszy. Dlatego Dmitriew został wyznaczony do współpracy z nim, próbując forsować rosyjskie podejście przez ten szczególnie słaby punkt.

Początki kariery Dmitriewa

Kirił Dmitriew, syn znanego biologa Aleksandra Dmitriewa, urodził się w Kijowie. Wydaje się jednak niechętny do uznania swoich korzeni: w wywiadzie z 2021 roku dla niezależnego rosyjskiego portalu The Bell podkreślał, że nie urodził się na Ukrainie, lecz w Związku Radzieckim.

Po ukończeniu Stanfordu pozostał na krótko w Stanach Zjednoczonych, gdzie – zgodnie z oficjalną biografią na stronie RDIF – rozpoczął karierę w banku inwestycyjnym Goldman Sachs i firmie konsultingowej McKinsey. Ostatecznie zdecydował się rozwijać karierę w Rosji i na Ukrainie. W Moskwie objął kluczowe stanowisko w rosyjsko-amerykańskiej firmie Delta Private Equity Partners, zarządzającej funduszem o wartości około 500 milionów dolarów. Na Ukrainie kierował funduszem należącym do zięcia drugiego prezydenta Ukrainy Leonida Kuczmy.

W 2011 roku Dmitriew został szefem Rosyjskiego Funduszu Inwestycji Bezpośrednich, którego celem było przyciąganie zachodniego kapitału do Rosji. To stanowisko sprawiło, że trafił na listy sankcyjne USA i UE na początku wojny w Ukrainie.

Rodzinne powiązania z Putinem

Jednak to nie tylko osiągnięcia zawodowe wyniosły Dmitriewa na pierwszy plan międzynarodowej sceny politycznej. Jego prawdziwym atutem jest kapitał społeczny: sieć kontaktów, którą budował przez lata.

Ilja Szumanow, były szef Transparency International Russia, uważa że powiązania Dmitriewa z zięciem drugiego prezydenta Ukrainy mogły otworzyć mu drzwi do rosyjskiej elity politycznej i biznesowej.

– Kluczowym elementem tej mozaiki powiązań była Ekaterina Tichonowa – domniemana córka Władimira Putina, z którą żona Dmitriewa jest blisko związana – mówi Szumanow.

Według niego, relacje między Dmitriewami a Tichonową wykraczają poza przyjaźń – ich rodziny są ze sobą ściśle powiązane. Dmitriew zasiadał w zarządach kilku dużych rosyjskich przedsiębiorstw, w tym tych, w których państwo ma znaczący udział.

Kiedy Putin zwrócił uwagę na Dmitriewa

Dmitriew zaczął odgrywać rolę pośrednika już w pierwszej kadencji Trumpa. W 2020 roku amerykański serwis informacyjny The Daily Beast opisał go jako „człowieka od pieniędzy Putina”, utrzymującego tajne kontakty z Jaredem Kushnerem. Kushner, zięć Trumpa i mąż Ivanki, odpowiadał za zadania związane z polityką zagraniczną. Choć w czasie drugiej kadencji Trumpa jest mniej widoczny, niedawno uczestniczył w tworzeniu planu pokojowego dla Strefy Gazy i w rozmowach dotyczących Ukrainy w Genewie.

Podczas pierwszej kadencji Trumpa Dmitriew i Kushner omawiali możliwości amerykańskich inwestycji w Rosji – rozmowy te nie przyniosły jednak większych efektów. Dmitriew naprawdę zaznaczył swoją obecność dopiero prawie dwa lata po rozpoczęciu wojny w Ukrainie, w grudniu 2023 roku – zauważa analityk polityczny i były autor przemówień Putina Abbas Galliamow.

– Po rozpoczęciu wojny Putin nie mógł nigdzie podróżować [z powodu nakazu aresztowania wydanego przez MTK, red.] – przypomina Galliamow. – To poczucie izolacji głęboko go niepokoiło, podobnie jak całą Rosję. Wtedy właśnie Dmitriew wkroczył jako główny organizator podróży [do Arabii Saudyjskiej i Zjednoczonych Emiratów Arabskich].

Oprócz zorganizowania samej wizyty Dmitriew i jego fundusz zdołali przyciągnąć inwestycje z tych krajów – imponujące osiągnięcie w obliczu odpływu zachodniego kapitału.

– Innymi słowy: okazał się niezwykle skuteczny na arenie międzynarodowej – podkreśla Galliamow.

Dmitriew kontra Ławrow

Galliamow postrzega Dmitriewa jako zwolennika kompromisu w relacjach z USA – w przeciwieństwie do Siergieja Ławrowa, który reprezentuje twardą linię.

– Kiedy Putin uważa, że konieczne są prawdziwe negocjacje, Dmitriew wkracza do akcji – zauważa Galliamow. – Jednak w wielu sytuacjach Putin nie chce negocjować. Ławrow odzwierciedla tę postawę.

Podczas ostatniej wizyty specjalnego wysłannika USA Steve’a Witkoffa w Moskwie Putin spotkał się z nim w towarzystwie Dmitriewa i doradcy Jurija Uszakowa – bez Ławrowa. Nie jest jednak jasne, czy ten wybór sygnalizuje przyszły kierunek rosyjskiej dyplomacji.

Firmy Rossmann i Vorwerk wycofały się ze Stowarzyszenia Firmy Rodzinne (Die Familienunternehmer), niemieckiej organizacji lobbystycznej. To reakcja na niedawne otwarcie się tej organizacji na rozmowy ze skrajnie prawicową partią Alternatywa dla Niemiec (AfD).

Firma Vorwerk, producent sprzętu AGD, m.in. urządzeń Thermomix, zdecydowała się nie aktywować swojego długo uśpionego członkostwa w stowarzyszeniu i formalnie z niego wystąpić. Wcześniej wyraziła krytykę ws. decyzji organizacji.

„Vorwerk dystansuje się od oświadczeń Stowarzyszenia Firm Rodzinne dotyczących kontaktów z AfD” – ogłosił producent sprzętu AGD. „Dla nas niezmienne pozostaje jedno: pozycjonowanie marki musi zawsze opierać się na fundamentalnych wartościach demokratycznych”.

Sieć drogerii Rossmann, silnie obecna też w Polsce, również ogłosiła wystąpienie ze stowarzyszenia.

„Nie popieramy stanowiska stowarzyszenia Firmy Rodzinne i zrezygnowaliśmy z członkostwa” – oświadczyła firma w komunikacie prasowym.

Przestawiciele SPD: to groźny błąd

W październiku stowarzyszenie po raz pierwszy zaprosiło przedstawicieli skrajnie prawicowej AfD na wieczór parlamentarny (spotkanie z posłami) organizowany w siedzibie Deutsche Banku w Berlinie. Przewodnicząca stowarzyszenia Marie-Christine Ostermann przyznała w rozmowie z dziennikiem „Handelsblatt”, że „zakaz kontaktów” z posłami AfD został zniesiony.

Seeheimer Kreis, grupa robocza ds. gospodarki w ramach klubu parlamentarnego SPD w Bundestagu (zrzesza bardziej centrowych i liberalnych posłów SPD) również skrytykowała tę decyzję. „Każdy, kto uważa, że ​​z AfD można się skonfrontować przez zaproszenie jej na przekąski podczas wieczorów parlamentarnych, jest w głębokim błędzie” – powiedziała rzeczniczka grupy Esra Limbacher. „Każdy, kto reprezentuje środowisko biznesowe i proponuje partnerstwo z AfD, podważa społeczną gospodarkę rynkową. Merytoryczna konfrontacja z AfD jest słuszna, ale wspólne przedsięwzięcia z nią byłyby groźnym błędem”.

Agencja DPA poprosiła innych członków Stowarzyszenia Firmy Rodzinne o reakcje w sprawie AfD. Producent kawy Grupa Melitta zapowiedziała, że nie wyklucza przemyślenia kwestii swojego członkostwa i że ​​jest „bardzo zaskoczona” zmianą stanowiska stowarzyszenia. Chociaż popiera dialog z politykami, to nie z partiami, które choćby częściowo klasyfikowane są jako ekstremistyczne. „Poinformowaliśmy stowarzyszenie o naszym stanowisku” – wyjaśniła firma.

Firma Oetker Collection KG odmówiła komentarza na tematy polityczne. Do grupy tej należy m.in. Henkell Freixenet (producent win).

Stowarzyszenia za dyskusją z AfD

Stowarzyszenie Firmy Rodzinne opublikowało w tym tygodniu oświadczenie ws. AfD. Stwierdza w nim, że nadzieja, iż ​​jedna czwarta niemieckich wyborców da się przekonać do zmiany preferencji politycznych poprzez wykluczenie, nie spełniła się. „Teraz jedyne, co może pomóc, to skonfrontowanie się z przekazem AfD, bez uproszczonego kategoryzowania na dobro i zło” – stwierdza w imieniu organizacji Marie-Christine Ostermann.

Dodaje, że dyskusja z osobami o odmiennych poglądach nie oznacza akceptacji ich zdania i podkreśla, że światopogląd AfD nie jest zgodny z fundamentalnymi przekonaniami stowarzyszenia dotyczącymi wolności i wolnego rynku: „My, właściciele firm rodzinnych, nie chcemy rządu z udziałem AfD”.

(DPA/mar)

Syryjska dziennikarka Sandra Alloush wniosła pozew przeciwko – jak twierdzi – brutalnej i rasistowsko motywowanej kontroli granicznej przeprowadzonej przez niemieckich pograniczników.

Pozew trafił do sądu administracyjnego w Stuttgarcie – poinformowała Sandra Alloush w środę (26.11.2025) podczas konferencji prasowej w Parlamencie Europejskim w Strasburgu.

„Jak przestępca”

– Czy wyobrażacie sobie, że za każdym razem przy przekraczaniu granicy policja zatrzymuje was, brutalnie traktuje, rozbiera i traktuje jak przestępcę? – pytała dziennikarka i obrończyni praw człowieka, która uciekła z Syrii. Dla milionów ludzi w Europie to rzeczywistość z powodu utrzymujących się kontroli na granicach wewnętrznych – zaznaczyła.

Przy wsparciu europejskiej organizacji praw człowieka ECCHR, niemieckiej GFF oraz Europejskiej Sieci Przeciw Rasizmowi Alloush domaga się sądowego stwierdzenia bezprawności tej kontroli. Według niej działania niemieckich służb granicznych naruszają podstawowe prawa wynikające z niemieckiego prawa oraz zasadę swobody przemieszczania się w strefie Schengen.

Kontrola osobista na komisariacie

Sprawa dotyczy incydentu z czerwca br. Syryjska dziennikarka twierdzi, że była w podróży służbowej ze Strasburga do Niemiec, gdy do pociągu weszli niemieccy policjanci (w Niemczech to policja federalna jest odpowiedzialna za kontrole granic). Mimo że okazała francuską kartę pobytu i dokument dotyczący przedłużenia paszportu, funkcjonariusze zażądali ważnego paszportu. Została wyprowadzona z pociągu i zabrana na komisariat, gdzie – jak twierdzi – została brutalnie potraktowana i poddana kontroli osobistej. Odniosła obrażenia fizyczne i skarży się na długotrwałe obciążenia psychiczne.

Laura Kuttler, ekspertka prawna z niemieckiej GFF, ostro skrytykowała tę praktykę: –Te kontrole podważają podstawowe prawo w UE do swobody przemieszczania się. Chcemy zakończyć tę bezprawną praktykę na wszystkich niemieckich granicach – powiedziała.

Jak tłumaczyła, prawo unijne dopuszcza kontrole na granicach wewnętrznych tylko w ściśle określonych wyjątkowych przypadkach. Niemcy jednak od września 2024 roku utrzymują szeroko zakrojone kontrole graniczne. Ich rzekoma konieczność z powodu wzrostu nielegalnej migracji nie znajduje potwierdzenia w dostępnych statystykach policji federalnej.

(EPD/dom)

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

– Tak, chcemy, aby ta wojna zakończyła się jak najszybciej – powiedział Merz w środę (26.11.25) podczas debaty w Bundestagu. – Jednak porozumienie wynegocjowane między wielkimi mocarstwami bez zgody Ukrainy i bez zgody Europejczyków nie będzie podstawą prawdziwego, trwałego pokoju w Ukrainie – ostrzegł. Dlatego potrzebna jest „jedność w Europie, jedność z Ukrainą i jedność w sojuszu transatlantyckim“ – zaznaczał.

„Europa nie jest zabawką”

Kanclerz mówił o „przełomowym momencie” dla Ukrainy i Europy. – Decyzje dotyczące spraw europejskich mogą być podejmowane wyłącznie w porozumieniu z Europą – powiedział w kierunku Waszyngtonu w kontekście rozmów o zawieszeniu broni. – Europa nie jest zabawką, lecz suwerennym podmiotem działającym w na rzecz własnych interesów i wartości.

Friedrich Merz dodał, że główną odpowiedzialność za zakończenie wojny ponosi prezydent Rosji Władimir Putin. – Wojna mogłaby się zakończyć jutro, gdyby Rosja zaprzestała naruszającej prawo międzynarodowe agresji i wycofała swoje wojska z terytorium obcego państwa – przypomniał.

Aby to dostrzec, trzeba mieć „wewnętrzny kompas”, powiedział, nawiązując do stanowiska wobec tego konfliktu prezentowanego przez prawicowo-populistyczną partię AfD.

Dalsze niemieckie wsparcie dla Ukrainy

Kanclerz zapewnił, że Niemcy nie zamierzają zmniejszać wsparcia dla Ukrainy. Rząd federalny ponownie zwiększy pomoc wojskową dla Ukrainy w 2026 r. o kolejne trzy miliardy euro, do kwoty 11,5 miliarda euro, powiedział Merz. Ponadto natychmiast udostępnionych zostanie kolejne 170 milionów euro na naprawę ukraińskiej infrastruktury po rosyjskich atakach.

Merz dodał, że konieczne jest wykorzystanie zamrożonych rosyjskich aktywów państwowych w UE do wspierania finansowego Ukrainy.

(RTR/szym)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Przypominając o kontrowersyjnym planie pokojowym dla Ukrainy, przedstawionym przez administrację USA, niemiecki dziennik „Die Welt“ zauważa w środę (26.11.2025), że zwłaszcza jeden punkt planu wywołał w Polsce wielkie zaniepokojenie. Chodzi o zapis mówiący o tym, że europejskie myśliwce będą stacjonować w Polsce.

„Niejednoznaczne sformułowanie”

Jak czytamy, w Warszawie powstało wrażenie, że może to utorować Rosji drogę do kolejnej agresji w przyszłości, tym razem przeciwko Polsce. Niejednoznaczne sformułowanie wywołało bowiem spekulacje, czy chodzi o to, aby myśliwce NATO, które obecnie stacjonują w krajach bałtyckich zostały przeniesione do Polski?

„A może chodzi o to, że samoloty bojowe produkcji europejskiej, które chce kupić Ukraina – francuskie samoloty Rafale lub szwedzkie samoloty bojowe typu Saab JAS 39 Gripen – mają być stacjonowane poza granicami kraju, w Polsce? Nie ulega wątpliwości, że oba te rozwiązania leżałyby w interesie Moskwy“ - pisze warszawski korespondent gazety Philipp Fritz.

Jego zdaniem polscy eksperci i dyplomaci odczytują zapis o myśliwcach jako zawoalowaną zapowiedź wycofania wojsk amerykańskich z Polski. Mogłoby bowiem chodzić o to, aby europejskie myśliwce zastąpiły amerykańskie.

I choć premier Donald Tusk zapewnił, że zapis o myśliwcach zniknął już z pierwotnej wersji planu pokojowego, to – jak czytamy – cała sprawa wyrządziła szkody relacjom polsko-amerykańskim i całemu NATO.

„W Warszawie wielu uważa, że nie można już polegać na Stanach Zjednoczonych, nikt nie wie, jakie stosunki Trump utrzymuje z Rosją ani czy to, co mówi dzisiaj, będzie miało znaczenie jutro. Jest to szczególnie fatalne w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa, dlatego w Polsce rośnie niepewność“.

Szczególne relacje z Waszyngtonem

Fritz dodaje, że to, iż plan wywołuje tak wielkie poruszenie właśnie w Polsce, wynika ze szczególnych stosunków Warszawy z Waszyngtonem, a także z faktu, że Polska czuje się przez Rosję zagrożona.

„Polska jest największym krajem na wschodniej flance NATO i jak żaden inny dotknięta jest falą uchodźców z Ukrainy oraz hybrydową wojną Moskwy przeciwko Europie. Kraj ten jest narażony na akty sabotażu, szpiegostwo, loty dronów, kampanie dezinformacyjne i cyberataki o znacznej intensywności“.

Uzależnienie od USA okaże się słabością?

Polska tradycyjnie ma też bardzo bliskie relacje z USA, także w wymiarze wojskowym i polityki bezpieczeństwa – zauważa gazeta. I przypomina, że Polska długo stawiała głównie na amerykański sprzęt wojskowy, żywiąc nieufność do europejskich partnerów – zwłaszcza Niemiec.

„Jednak niektórzy decydenci w Warszawie obawiają się, że wynikająca z tego zależność od Stanów Zjednoczonych może teraz okazać się słabością“.

Fritz dodaje, że duży problem z nową polityką Waszyngtonu ma polska prawica, sympatyzująca z Donaldem Trumpem, choć 28-punktowy plan wywołał zamieszanie w obu głównych obozach politycznych w Polsce.

„To, czy zostanie on zmieniony, czy też poszczególne punkty zostaną rzeczywiście wdrożone, ma niemal drugorzędne znaczenie. Jedno jest pewne: administracja Trumpa swoją nieprzewidywalną polityką poważnie zaniepokoiła Polskę, jednego ze swoich najbliższych i najwierniejszych sojuszników“ – ocenia korespondent „Die Welt“.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

W pokoju hotelowym, w którym zmarła czteroosobowa rodzina z Hamburga, wykryto toksyczny gaz fosforowodór (fosfinę) – wynika z raportu cytowanego przez turecką państwową agencję Anadolu.

Agencja powołuje się na raport medycyny sądowej. Substancję stwierdzono m.in. w próbkach pobranych z powierzchni w pokoju oraz w ręcznikach hotelowych. Ostateczne ustalenie przyczyny śmierci jednak jeszcze nie nastąpiło.

Toksyczny gaz

Do zwalczania szkodników często stosuje się fosforek glinu. W kontakcie z wodą – wystarczy wilgoć z powietrza – powstaje toksyczny gaz fosforowodór. Gaz ten uszkadza komórki organizmu ssaków i w większych stężeniach uniemożliwia transport tlenu we krwi.

Fosforowodór może u ludzi powodować m.in. kaszel, wymioty, zaburzenia funkcji wątroby i nerek, a jego wdychanie może zakończyć się śmiercią.

Śmierć rodziny

W połowie listopada podczas wakacji w Stambule zmarła czteroosobowa rodzina z Hamburga, w tym dwoje dzieci – pięciolatek i trzylatka. Według wstępnej opinii medycyny sądowej przyczyną śmierci mogło być zastosowanie środka do zwalczania szkodników w pokoju znajdującym się pod pokojem, w którym przebywała rodzina. Nie jest to jednak jeszcze potwierdzone.

Początkowo śledczy zakładali, że przyczyną śmierci było zatrucie pokarmowe. Jednak badania w lokalach, w których rodzina jadła, nie wykazały żadnych nieprawidłowości – podała agencja Anadolu.

(DPA/dom)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Mimo kryzysu gospodarczego Niemcy pozostają zdecydowanie największym płatnikiem netto w Unii Europejskiej.

W ubiegłym roku największa gospodarka Europy wpłaciła do wspólnego budżetu UE o 13,1 mld euro więcej, niż z niego otrzymała – wynika z analizy Instytutu Niemieckiej Gospodarki (IW) w Kolonii.

Słaba koniunktura w Niemczech daje jednak o sobie znać: w 2022 roku wpłaty netto wynosiły jeszcze 19,7 mld euro, w 2023 roku 17,4 miliarda euro. Obecna wartość odpowiada mniej więcej średniej z lat przed brexitem (2014-2020), kiedy także Wielka Brytania nadal wpłacała do wspólnego budżetu.

Netto każdy obywatel Niemiec wpłacił w ubiegłym roku około 157 euro do budżetu UE – to również oznacza pierwsze miejsce, przed Irlandią (130 euro).

Największym beneficjentem Polska? Nie!

Na drugim miejscu największych płatników netto UE znajduje się Francja, która w ubiegłym roku odprowadziła o 4,8 mld euro więcej, niż otrzymała.

Trzecie miejsce zajmują Włochy z wkładem netto w wysokości 1,6 mld euro.

Największym beneficjentem netto jest natomiast Grecja (3,5 mld euro), przed Polską (2,9 mld euro) i Rumunią (2,7 mld euro). Jeszcze w 2023 roku Polska była tu zdecydowanym liderem z kwotą 8,1 mld euro.

– Budżet UE jest odzwierciedleniem układu sił gospodarczych w Europie – powiedziała ekspertka IW, Samina Sultan. Kraje o wysokim wzroście, takie jak Polska, otrzymują ostatnio mniej wsparcia. – Niemcy i Francja borykają się obecnie z problemami – dodała Sultan. – Ich kryzys gospodarczy widać także w malejących wpłatach do budżetu UE.

Prognoza: wkład Niemiec będzie malał

Z powodu utrzymującego się niskiego – w porównaniu z innymi krajami UE – wzrostu gospodarczego wkład Niemiec prawdopodobnie będzie nadal spadał – prognozuje IW.

Do 2020 roku Komisja Europejska sama publikowała statystyki dotyczące płatników i beneficjentów netto, ale obecnie z powodów politycznych z tego zrezygnowała. „Choć efektów integracji europejskiej nie można sprowadzać wyłącznie do pozycji netto państw członkowskich, ich obliczanie jest z punktu widzenia przejrzystości nadal istotne” – podkreśla koloński Instytut.

(RTR/dom)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

„Nawet prezydent USA musiał przyznać, że nie może tak po prostu pominąć Europejczyków. W jego 28-punktowym planie roiło się od warunków, o których Stany Zjednoczone nie są w stanie zdecydować samodzielnie” – pisze „Süddeutsche Zeitung”.

Jak wskazuje: „Trump chętnie ubiłby w Ukrainie świetny interes, jednak jego możliwości wywierania presji na państwa europejskie w celu przejęcia przez nie kosztów przedsięwzięcia są ograniczone”. Merzowi i innym najwyraźniej udało się przekonać go, że niedopracowany plan jego emisariusza Steve’a Witkoffa wywołałby chaos, który ostatecznie odbiłby się na samym Trumpie. Nawet on musi zdawać sobie sprawę, że narzucenie pokoju wbrew woli Europejczyków wzmocniłoby wizerunkowo tylko jednego człowieka – szefa Kremla Putina.

Według komentatora kluczowe będzie wzmocnienie pozycji ukraińskiego prezydenta Wołodymyra Zełenskiego,który znajduje się pod ogromną presją. I jeśli Europejczycy nie ugną się, będą w stanie przeciwstawić amerykańskiemu chaosowi negocjacyjnemu jednolite i konsekwentne stanowisko. „To wymaga jednak wywarcia presji na Węgry, które – działając jako przedstawiciel interesów Rosji – wszędzie tam, gdzie mogą, podważają spójność europejskiego stanowiska” – czytamy.

W ocenie kolońskiego dziennika „Kölner Stadt-Anzeiger” Stany Zjednoczone, przedstawiając swój plan, wkroczyły na grząski grunt. „Próbując pełnić rolę mediatora w konflikcie wymierzonym także w zachodnią wspólnotę wartości, de facto rezygnują z pozycji głównej potęgi NATO. To jest skandal, który pokazuje, jak bardzo świat wymknął się spod kontroli. Nikt nie wie, jaki będzie następny krok Trumpa, ani jak ułoży się walka o władzę w jego otoczeniu. Ile wpływu zachowa sekretarz stanu Rubio, który wielokrotnie opowiadał się za Ukrainą? A może ponownie górę weźmie wiceprezydent J.D. Vance, zainteresowany szybkim pokojem na korzyść Rosji i któremu obojętne są europejskie wartości? Biorąc to wszystko pod uwagę, szanse na rychły sukces negocjacji są małe. Mimo to każdy podjęty w tym celu wysiłek jest uzasadniony”.

Europejczycy sami to sobie zawdzięczają

Według „Badische Zeitung” z Fryburga fakt, że Trump odważył się ponad głowami UE i Ukrainy zaprezentować plan pokojowy, Europejczycy zawdzięczają sami sobie. „Właściwie od aneksji Krymu w 2014 roku wiadomo, jak pilnie Europa potrzebuje własnej siły militarnej. Niewiele jednak zrobiono. Dodatkowo UE wciąż nie znalazła sposobu, by uwolnić zamrożone aktywa rosyjskie na rzecz Ukrainy. Ponieważ sytuacja budżetowa we Francji, Włoszech i Hiszpanii jest bardzo napięta, w 2026 roku wsparcie finansowe dla Ukrainy może się po prostu skończyć. O tym wszystkim wie prezydent Rosji, Władimir Putin”.

Jak podkreśla „Rhein-Neckar-Zeitung” z Heidelbergu, zaczyna wyłaniać się nowy porządek świata. „Udział w tym ma również Rosja. Jej minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow stwierdził we wtorek chłodno, że Europejczycy mieli szansę pośredniczyć w wojnie w Ukrainie, ale ją zmarnowali. Moskwa stawia teraz na Białoruś, Węgry, Turcję oraz USA. Z wyjątkiem ostatniego z wymienionych krajów żaden nie dysponuje nawet w przybliżeniu potencjałem ekonomicznym, czy militarnym Unii Europejskiej i Wielkiej Brytanii, a tym bardziej moralnym. Za chłodnym ostrzeżeniem Ławrowa kryje się jednak ambicja Rosji, by stać się liczącym graczem XXI wieku, gdy oś światowych wydarzeń przesunie się z USA i Europy do Azji, z Chinami na czele.(…) Słabnące zainteresowanie Donalda Trumpa wojną w Ukrainie (i losem Europy) wynika mniej z tego, że daje się zwieść Putinowi, a bardziej z przekonania, że prawdziwa walka o przyszłość nie toczy się w Donbasie”.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Niespełna siedem miesięcy po wyborze na papieża Leon XIV wyrusza w swoją pierwszą podróż zagraniczną. Od 27 do 30 listopada odwiedzi Turcję, a następnie do 2 grudnia Liban.

W ten sposób pochodzący z USA zwierzchnik Kościoła katolickiego kontynuuje międzynarodowe zaangażowanie swoich poprzedników. Dziś podróże są oczywistą częścią sprawowania urzędu papieskiego i „trudno go sobie wyobrazić bez nich” – mówi w rozmowie z DW augsburski historyk Kościoła Jörg Ernesti.

Z niecierpliwością oczekuje się, jakie akcenty amerykański papież nada swojej pierwszej podróży i czym ewentualnie odróżni się od poprzedników. W Turcji planuje odwiedzić stolicę Ankarę i Stambuł. Ponadto uda się do Izniku, gdzie 1700 lat temu odbył się pierwszy sobór wszystkich kościołów chrześcijańskich na świecie.

W Libanie program obejmuje stolicę Bejrut oraz kilka małych miejsc pielgrzymkowych na północy kraju. Na zakończenie podróży Leon XIV zatrzyma się na cichą modlitwę w porcie w Bejrucie – w miejscu, gdzie latem 2020 roku potężna eksplozja zniszczyła całe dzielnice, zabiła około 200 osób i wstrząsnęła całym krajem.

Dawniej żyło tam wielu chrześcijan

Oba kraje łączy szczególna cecha: jeszcze sto lat temu chrześcijanie stanowili tam znaczną część ludności. W Turcji około jedna trzecia mieszkańców należała do Kościoła, w Libanie – nawet ponad połowa. Dziś w Turcji do chrześcijaństwa przyznaje się mniej niż jeden procent ludności, w Libanie – niecałe 30 procent.

Turcja – poza Włochami – będzie pierwszym krajem na świecie, który gościł pięciu papieży. Wynika to także z faktu, że w azjatyckiej części Turcji znajdują się ważne tradycje najwcześniejszej historii chrześcijaństwa i kilka pierwszych wspólnot chrześcijańskich.

W Stambule, dawnym Konstantynopolu, do dziś rezyduje honorowy zwierzchnik prawosławia – obecnie grecko-prawosławny patriarcha 85-letni Bartłomiej I. Jego Kościół od dziesięcioleci cierpi z powodu ograniczeń ze strony państwa tureckiego. Leon XIV – podobnie jak jego poprzednicy Jan Paweł II (w 1979), Benedykt XVI (2006) i Franciszek (2014) – przybywa do Stambułu pod koniec listopada nieprzypadkowo. 30 listopada przypada święto apostoła Andrzeja, który dla prawosławia jest równie ważny jak apostoł Piotr dla zachodnich chrześcijan.

„Ograniczona wolność religijna”

Zdaniem niemieckiego historyka Kościoła Jörga Ernesti w Turcji panuje „co najwyżej ograniczona wolność religijna”. Dotyczy to zwłaszcza greckiego Kościoła prawosławnego, który po wypędzeniu Greków z Konstantynopola i Azji Mniejszej przed stu laty został „znacznie zmniejszony”. Patriarcha ekumeniczny ma ograniczone możliwości działania.

Od ponad 50 lat na mocy państwowego dekretu zamknięte jest prawosławne seminarium duchowne na wyspie Chalki na Morzu Marmara niedaleko Stambułu. Także Kościół katolicki – jak podkreśla Ernesti – nie może działać swobodnie.

Pierwsza podróż do kraju muzułmańskiego

Podróż Leona XIV jest interesująca, ponieważ pierwszym celem papieża jest kraj o dominującej kulturze muzułmańskiej. – Wielu ludzi w świecie islamu, zwłaszcza w Turcji, czuje się zaszczyconych, że jego pierwsza zagraniczna podróż prowadzi właśnie do nich – mówi DW jezuita Felix Körner. Choć wiedzą, że „nie jest to główny cel tej wizyty”, odbierają to jako wielki honor.

Körner, jeden z czołowych znawców islamu, mówi po turecku i przez kilka lat wykładał w Turcji. Jego zdaniem „dialog chrześcijańsko-islamski w ostatnim czasie nabrał fascynującej nowej dynamiki”. W wielu krajach dorasta pokolenie młodych muzułmanów, które dostrzega, że ich przywódcy polityczni wykorzystują religię, a zwłaszcza islam, „dla utrzymania władzy, aż po brutalne wspieranie niesprawiedliwych systemów”.

Dla nich – wyjaśnia Körner – papież Leon XIV uosabia „alternatywną formę obecności religijnej”. Pokazuje, że religia może być potężna dzięki „soft power”, czyli poprzez przykład, świadectwo życia, dobre słowa czy dyplomację, a nie poprzez „hard power” – władzę państwową, przemoc czy korupcję. To daje wielu jego muzułmańskim znajomym nową nadzieję, że religię można przeżywać inaczej niż przez jej upolitycznienie.

Liban – kraj wielu religii

Ze względu na trudną różnorodność religijną etap libański jest również istotny. Tradycyjnie kraj ten charakteryzuje się współistnieniem wielu religii. Nie ma religii państwowej. Dziś ponad 60 procent Libańczyków to muzułmanie – szyici i sunnici, około 30 procent to chrześcijanie różnych Kościołów. Są też druzowie i alewici. Wspierany przez Iran szyicki Hezbollah jest silnym czynnikiem politycznym i destabilizującym.

Jak wyjaśnia Ernesti, system polityczny jest oparty na określonym parytecie między przedstawicielami różnych religii. Watykan postrzega Liban „jako pole eksperymentu dla udanego współistnienia ludzi różnych religii” – mówi niemiecki historyk Kościoła.

Jeśli w takim „multireligijnym kraju” nie uda się współpraca, grozi to niestabilnością. Natomiast pozytywna współpraca przynosi korzyści wspólnocie. W obecnej sytuacji Liban nie jest dla Leona XIV „łatwym celem podróży”.

Kontynuacja dialogu z islamem

Zdaniem jezuity Körnera papież będzie kontynuował kurs zbliżenia do islamu w inny sposób niż jego poprzednik Franciszek. – Podejście papieża Franciszka opierało się na przyjaźni – mówi Körner. Franciszek okazywał sympatię i poprzez wymianę doświadczeń oraz dobre relacje z muzułmańskimi partnerami posuwał się naprzód. To charakteryzowało jego podróże do świata islamu, jak wizyta w Abu Zabi w 2019 roku z podpisaniem głośnego dokumentu o wzajemnym porozumieniu.

Leon XIV ma podobne priorytety, nadzieje i wartości jak Franciszek – podkreśla jezuita. Nowy papież jest jednak inny w stylu: „bardziej uporządkowany, ostrożny, rozważny”. – Leon jest kanonistą. To bardzo dobrze. Będzie tworzył trwałe struktury dla rosnącego zrozumienia między muzułmanami i chrześcijanami – dodaje Felix Körner.

Według niego to dobrze, że po papieżu, takim jak Franciszek, który działał bardzo dynamicznie, przyszedł zupełnie inny typ przywódcy religijnego. Papież, „który nada temu dziedzictwu formy obiecujące prawdziwą trwałość” i umożliwi pogłębioną współpracę religii.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Od stycznia do września br. Niemcy importowały ponad 42,4 tys. ton fajerwerków – o prawie 63 procent więcej niż w tym samym okresie roku ubiegłego – poinformował we wtorek (25.11.2025) niemiecki Federalny Urząd Statystyczny. A branża pirotechniczna prognozuje, że w tym rokuimport fajerwerków pobije kolejny rekord.

W czasie pandemii Sylwester bez fajerwerków stał się normą, a brak zezwoleń spowodował w latach 2021-2022 duży spadek importu. Jednak od 2023 roku branża odnotowuje ponowny wzrost – w ubiegłym roku import po raz pierwszy przewyższył poziom sprzed pandemii koronawirusa, a w tym roku wzrośnie jeszcze bardziej.

Zgodnie z informacjami przedstawionymi przez branżowy związek, znaczący wzrost importu w pierwszych trzech kwartałach tego roku wynikał także z dostaw z Chin, będących głównym źródłem produktów pirotechnicznych. W 2024 roku sporo dostaw trafiło dopiero w czwartym kwartale. „To oznacza, że w czwartym kwartale 2025 roku import może być niższy niż w analogicznym okresie roku ubiegłego” – poinformował Federalny Związek Pirotechniki. Mimo to dane jasno wskazują, że przewidywany popyt, a co za tym idzie wielkość importu, pozostanie znacząco powyżej poziomu z poprzedniego roku.

Rosnące zainteresowanie

Branża podkreśla, że zainteresowanie sylwestrowymi fajerwerkami stale rośnie. W ubiegłym roku nie wszędzie udało się sprostać popytowi, a w najnowszej ankiecie członkowie związku mówią niemal jednogłośnie o wyraźnym wzroście sprzedaży.

Związek wskazuje, że przyczyną może być również prowadzona od czasu pandemii coroczna dyskusja o zakazie pirotechniki. Choć trudno o wiarygodne dane statystyczne, „nie można wykluczyć, że wiele osób w tej sytuacji bardziej świadomie realizuje swoje pragnienie barwnego powitania Nowego Roku” – uważa branżowy związek.

55 organizacji przeciwko

Przedstawiciele policji i straży pożarnej, a także Niemieckiej Izby Lekarskiej oraz organizacje zajmujące się ochroną środowiska i prawami zwierząt od lat sprzeciwiają się wolnej sprzedaży fajerwerków na Sylwestra. Niemiecka organizacja ekologiczna Deutsche Umwelthilfe (DUH) zapowiedziała przeprowadzenie akcji protestacyjnej podczas Konferencji Ministrów Spraw Wewnętrznych 2 grudnia.

Obecnie do szerokiej koalicji sprzeciwiającej się prywatnemu użyciu pirotechniki w Sylwestra przystąpiło już 55 organizacji, ostatnio włączając także organizację wspierającą dzieci Kinderhilfswerk.

„Holandia wprowadziła zakaz prywatnego używania petard i rakiet, co rocznie zapobiega tysiącom obrażeń, chroni zwierzęta przed silnym stresem i paniką, odciąża służby ratunkowe oraz redukuje znaczące obciążenie miast pyłem zawieszonym” – poinformowała DUH. I dodała: „W Niemczech natomiast ani władze federalne, ani kraje związkowe nie ustanowiły dotąd skutecznych regulacji w sprawie Sylwestra”.

(AFP/jar)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Adolf Hitler Uunona ma szansę na reelekcję. Zbliżający się do sześćdziesiątki polityk ponownie startuje w wyborach lokalnych w Namibii, które odbędą się 26 listopada.

W południowoafrykańskim państwie będzie ubiegał się o miejsce w radzie regionu Oshana na północy kraju.

Dla żony po prostu Adolf

Niemiecka sieć redakcji RND przypomina, że w poprzednich wyborach Uunona zdobył w swoim okręgu wyborczym około 85 procent głosów i – dzięki nietypowemu imieniu – trafił na łamy niemieckiej prasy.

W rozmowie z „Bildem” polityk przyznał, że ojciec nazwał go Adolf Hitler, nie zdając sobie sprawy ze znaczenia tego imienia i nazwiska. „Prawdopodobnie w ogóle nie był świadom, co oznacza Adolf Hitler” – mówił Uunona. „Dla mnie jako dziecka to było zupełnie normalne imię. Dopiero jako nastolatek zrozumiałem: ten człowiek chciał podporządkować sobie cały świat” – powiedział gazecie Adolf Hitler Uunona.

Swojego drugiego imienia – Hitler – polityk od dawna już nie używa. Dla żony jest po prostu Adolfem, a publicznie występuje zazwyczaj jako Adolf Uunona. Tylko w oficjalnych dokumentach wciąż figuruje drugie nazwisko – także na kartach do głosowania – donosi RND.

Nic wspólnego z dyktatorem

Z najbardziej znanym dyktatorem w historii, Adolf Uunona – jak sam podkreśla – poza imieniem nie ma z nim nic wspólnego: „Nie dążę do panowania nad światem” – powiedział w rozmowie z „Bildem”.

W rzeczywistości jego poglądy polityczne są bardzo odległe od nazistowskich idei Adolfa Hitlera. Namibijski polityk należy do partii SWAPO, wywodzącej się z „South-West Africa People’s Organisation” (Organizacja Ludu Afryki Południowo-Zachodniej) – najważniejszej organizacji wyzwoleńczej w Namibii, która w latach 1960-1989 walczyła przeciwko okupacji Namibii przez rasistowski reżim apartheidu w RPA.

Od chwili uzyskania niepodległości przez Namibię w 1990 roku SWAPO z dużą przewagą wygrywa wybory, obecnie reprezentuje głównie politykę socjaldemokratyczną. Adolf Uunona angażuje się m.in. w projekty infrastrukturalne, takie jak budowa dróg, aby poprawić warunki życia w swoim regionie. Ponadto działa przeciwko przemocy domowej, kobietobójstwom i „toksycznej męskości” – donosi RND.

Namibia była niemiecką kolonią

To, że akurat lewicowy polityk z Namibii nosi imię Adolf Hitler, może mieć związek z kulturowym wpływem Niemiec w tym regionie. Większa część dzisiejszej Namibii była w latach 1884-1915 kolonią Cesarstwa Niemieckiego pod nazwą Niemiecka Afryka Południowo-Zachodnia.

Po klęsce Niemiec w I wojnie światowej obszar przeszedł pod administrację RPA, a w 1990 roku stał się niepodległą Republiką Namibii. Do dziś niemieckie wpływy w Namibii są widoczne: czy to w nazwach miast, ulic, czy właśnie imionach i nazwiskach obywateli tego kraju.

(RND/dom)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Jak poinformowała niemiecka kasa chorych KKH, taką diagnozę otrzymał co ósmy ubezpieczony w niej pracownik. Pięć lat wcześniej dotyczyło to zaledwie jednego na trzynastu pracowników.

Z analizy KKH wynika, że w ubiegłym roku przypadki bólu pleców generowały 142 dni nieobecności na 100 ubezpieczonych członków, co stanowi wzrost o niemal 20 procent w porównaniu z 2019 rokiem, kiedy wskaźnik ten wynosił około 118 dni na 100 osób.

Problemy psychiczne na drugim miejscu

Na kolejnych miejscach znalazły się diagnozy związane z problemami psychicznymi.

W 2024 roku zaburzenia adaptacyjne i ostre reakcje na stres powodowały średnio 112 dni nieobecności na 100 pracowników. To niemal 50-procentowy wzrost w porównaniu z wynikami sprzed pięciu lat. Z kolei przypadki depresji generowały średnio 104 dni nieobecności na 100 pracowników, co oznacza wzrost o prawie 17 procent w ciągu pięciu lat.

Dlaczego bolą plecy?

Nie ma jednoznacznej przyczyny bólu pleców. Na ryzyko takich dolegliwości wpływają: brak aktywności fizycznej, niewłaściwe warunki pracy – częste podnoszenie ciężarów, długotrwałe stanie, niekorzystna pozycja podczas siedzenia oraz nadwaga.

Częste bóle pleców bez konkretnych powodów organicznych niejednokrotnie związane są też ze stresem psychicznym.

(AfP/jar)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Przed Black Friday niemieckie serwisy poczty elektronicznej Web.de i GMX ostrzegają przed dużą liczbą oszukańczych e-maili w skrzynkach mailowych. Obecnie – jak poinformowały te serwisy – eksperci ds. bezpieczeństwa identyfikują w skrzynkach z adresami Web.de i GMX ok. 212 mln wiadomości spamowych dziennie. W październiku było to ok. 183 mln takich e-maili dziennie. Oznacza to wzrost o ok. 16 procent.

– Podczas Black Week wiele osób poluje na okazje i właśnie na to liczą oszuści – wyjaśnia Arne Allisat, szef bezpieczeństwa poczty w Web.de i GMX. Black Friday w USA to piątek po Dniu Dziękczynienia. Ten dzień zawsze przypada na czwarty czwartek listopada. Następujący po nim piątek –Black Friday – rozpoczyna sezon świątecznych zakupów.

Na to musisz uważać

Szeroko rozpowszechnione są m.in. fejkowe konkursy z nagrodami organizowane wokół Black Friday rzekomo przez dużych sprzedawców internetowych, takich jak IKEA czy ADAC – informują dostawcy poczty elektronicznej. Aby przejąć dane osobowe ofiar, oszuści wykorzystują fałszywe newslettery, które „przekierowują na podrobione strony z rzekomymi nagrodami, konkursami lub korzystnymi umowami”.

Szczególnie często obserwowane jest obecnie „phishing w chmurze”. W takich przypadkach nadawcy w łudząco autentycznych ostrzeżeniach podszywają się pod firmy amerykańskie, takie jak Google Drive czy iCloud, twierdząc, że przestrzeń odbiorcy w chmurze jest pełna. Link prowadzi następnie do fałszywej strony z logowaniem.

Ponadto wciąż pojawia się wiele e-maili typu „finansowy phishing”, w których wysyłane są fałszywe ostrzeżenia w postaci np. „nieznana transakcja” – rzekomo od banków internetowych lub usług płatniczych. Wysyłane są jako „pilne” – co ma skłonić użytkowników do ujawnienia swoich danych logowania. To „typowy emocjonalny wyzwalacz, który w ciągu Black Week działa szczególnie skutecznie” – analizują serwisy Web.de i GMX.

Podejrzana wiadomość – co zrobić?

Jeśli pomimo filtra antyspamowego podejrzana wiadomość trafi do skrzynki, użytkownicy powinni przede wszystkim zachować spokój i wykonać mały test w głowie – zalecają eksperci.

Najprościej jest zadać sobie pytania: kto dokładnie pisze, czego chce nadawca, czy wspomniana sprawa jest nam w ogóle znana i czy zauważamy w wiadomości drobne błędy. – Jeśli odpowiedź na choć jedno z tych pytań budzi wątpliwości, należy zachować ostrożność i oznaczyć wiadomość jako spam – wyjaśnia Arne Allisat. Dzięki temu filtr poczty również uczy się rozpoznawać takie wiadomości jako niepożądane.

(AFP/dom)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

W trzecim kwartale 2025 roku niemiecka gospodarka, po spadku wiosną br., nie odnotowała wzrostu. Produkt krajowy brutto (PKB) uległ stagnacji w porównaniu z poprzednim kwartałem – informuje Federalny Urząd Statystyczny.

Produkcja gospodarcza może nieznacznie wzrosnąć natomiast w ostatnim kwartale 2025 roku, dzięki czemu największa gospodarka Europy o włos uniknęłaby trzeciego roku bez wzrostu w skali całego roku. Ekonomiści spodziewają się, że kryzys zakończy się w przyszłym roku – również dzięki miliardowym inwestycjom rządowym w infrastrukturę i obronność.

Eksport „Made in Germany” słabnie

W okresie od lipca do września br. firmy inwestowały więcej w maszyny, urządzenia i pojazdy, wynika z najnowszych danych Urzędu Statystycznego: inwestycje w urządzenia wzrosły o 1,1 proc. w porównaniu z poprzednim kwartałem.

Jednak eksport towarów i usług „Made in Germany” spadł o 0,7 proc. Wyższe cła w USA obciążają Niemcy jako kraj eksportowy. Koniunktura na rynku chińskim również nie rozwija się najlepiej. – W trzecim kwartale gospodarka została spowolniona przez słaby eksport, podczas gdy inwestycje nieznacznie wzrosły – podsumowała Ruth Brand, prezes Federalnego Urzędu Statystycznego.

Wzrost cen hamuje konsumentów

Rosnące ceny żywności i usług również hamują konsumpcję prywatną. Po raz pierwszy od ostatniego kwartału 2023 r. konsumpcja prywatna spadła w porównaniu z poprzednim kwartałem (minus 0,3 proc.), ponieważ gospodarstwa domowe przykładowo wydawały mniej pieniędzy w restauracjach.

Według badań wielu konsumentów planuje ograniczyć wydatki, nawet w okresie świątecznym, który zazwyczaj charakteryzuje się wysokimi przychodami handlu. Wielu sprzedawców detalicznych martwi się tym samym o swoją kondycję ekonomiczną.

Presja na rynku pracy

Rynek pracy jest już pod presją. W kluczowych sektorach, takich jak przemysł motoryzacyjny, w ciągu roku zlikwidowano prawie 50 tysięcy miejsc pracy. Co więcej, jesienna poprawa na niemieckim rynku pracy była słaba. Ze względu na czynniki sezonowe, oczekuje się, że liczba bezrobotnych ponownie wzrośnie do ponad trzech milionów w miesiącach zimowych, styczniu i lutym.

(DPA/stef)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>