Deutsche Welle | Gazeta.PL_news CopyPaste

Dzieci i młodzież spędzają coraz więcej czasu przed ekranami w coraz młodszym wieku - czy to na TikToku, grając w gry czy przy nauce. Niemieckie i polskie nastolatki wyróżniają się szczególnie intensywnym użytkowaniem mediów cyfrowych.

Konsekwencjami mogą być depresja, samotność czy ogólny zły stan zdrowia, ostrzega nowe badanie przeprowadzone przez OECD.

Coraz więcej czasu przed ekranem

Dzieci oswajają się z ekranami w bardzo młodym wieku, a potem czas spędzany przed ekranem gwałtownie wzrasta, piszą autorzy raportu z Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Według badania, dzieci w wieku od siedmiu do dwunastu lat we Francji spędzają już ponad dwie godziny dziennie przed ekranami.

15-latkowie w Niemczech dochodzą już do 48 godzin tygodniowo, czyli prawie siedmiu godzin dziennie. Ogólnie rzecz biorąc, niemiecka młodzież zajmuje tu czołową pozycję. Prawie trzy czwarte 15-latków spędza więcej niż dwie godziny dziennie w dniach szkolnych patrząc w ekrany w celach rozrywkowych. Tylko w 4 z 36 analizowanych krajów liczby te były wyższe, w tym w Polsce i Estonii.

Niemiecka Federalna Centrala Edukacji Zdrowotnej zaleca, aby nastolatki w tym wieku nie spędzały więcej niż dwie godziny na korzystaniu z mediów cyfrowych. Generalnie obowiązuje zasada: "Im mniej czasu spędzonego przed ekranem, tym lepiej".

Ogromny wzrost popularności mediów cyfrowych nastąpił podczas pandemii koronawirusa. Treningi piłki nożnej, zajęcia taneczne i inne aktywności zostały odwołane - w rezultacie znacznie więcej kontaktów odbywało się na ekranach. W kolejnych latach korzystanie z mediów spadło w niektórych przypadkach, jak pokazało badanie cyfrowe Postbanku. Wydaje się jednak, że długoterminowy trend pozostaje nienaruszony.

Błędne koło

Wiele kwestii dotyczących konsekwencji zdrowotnych nadużywania mediów cyfrowych nie zostało jeszcze odpowiednio zbadanych. Wydaje się jednak udowodnione, że wysoka konsumpcja treści na ekranach w godzinach wieczornych pogarsza jakość snu. "Tworzy to błędne koło, ponieważ gorszy sen prowadzi do zwiększonego zmęczenia u młodych ludzi, dlatego następnego dnia preferują oni bierne zajęcia, takie jak telewizja" - stwierdzono w badaniu. Jest szczególnie niekorzystne, gdy dzieci i młodzież mają smartfon, komputer lub telewizor bezpośrednio w swoim pokoju.

Według OECD zdrowie psychiczne młodych ludzi uległo dramatycznemu pogorszeniu w ciągu ostatnich 15 lat. Trend ten został zaostrzony przez pandemię. W tym okresie odnotowano również ogromny wzrost czasu korzystania z mediów. Jednak badania nie były jeszcze w stanie udowodnić wyraźnego związku przyczynowego między tymi wydarzeniami. Pewne jest, że mogą wystąpić negatywne skutki, na przykład poprzez nadmierne korzystanie lub cyberprzemoc lub kontakt z treściami nieodpowiednimi dla dzieci.

„Badania sugerują, że problematyczna konsumpcja zwiększa ryzyko depresji, lęku, samotności, trudności w szkole, problemów z wizerunkiem ciała i zaburzeń snu, przy czym dziewczęta są często bardziej dotknięte" - czytamy.

Każdy, kto spędza zbyt dużo czasu z telefonem komórkowym, komputerem lub telewizorem, może być znacznie zaburzony w swoim rozwoju, ostrzega Joachim Türk wiceprezes Stowarzyszenia Ochrony Dzieci. Małe dzieci potrzebują bodźców, takich jak dotyk, zapach i smak, aby zrozumieć świat w najprawdziwszym znaczeniu tego słowa. "Żaden ekran, nieważne jak inteligentny, nie jest w stanie tego zrobić". W przypadku mózgów starszych dzieci i nastolatków istnieje ryzyko, że zapomną, jak skoncentrować się na jednej rzeczy przez dłuższy czas w gąszczu Tiktoków i rolek".

W Niemczech ponad połowa dziesięciolatków ma już własny smartfon, a liczba ta jest znacznie wyższa w zależności od klasy społecznej. W wieku 15 lat prawie wszyscy mają własne urządzenie.

Konsumpcja konsumpcji nierówna

Autorzy zastrzegają jednak: Wiele aplikacji, takich jak e-booki, może pomóc dzieciom i młodzieży w nauce. Korzystają z nich zwłaszcza dziewczęta i lepiej sytuowani społecznie młodzi ludzie.

Zwykłe odcięcie się od sieci nie jest zatem opcją, mówi Kai Hanke, dyrektor zarządzający organizacji Deutsches Kinderhilfswerk. Badania wyraźnie pokazują, że cyfrowy świat ma ogromny potencjał dla dzieci, a korzystanie z mediów stanowi ważną część uczestnictwa społecznego i nie można po prostu się od nich odciąć, zaznacza. Rodzice, szkoły, media i ustawodawcy muszą stworzyć warunki ramowe, aby dzieci mogły wykorzystać ten potencjał, przekonuje.

(DPA/szym)

Zaostrzenie kontroli na niemieckich granicach już w pierwszym tygodniu doprowadziło do znacznie większej liczby odmów wjazdu do kraju, poinformował minister spraw wewnętrznych Niemiec Alexander Dobrindt. W ciągu ostatnich siedmiu dni zablokowano 729 prób nielegalnego wjazdu, powiedział polityk w czwartek podczas wizyty na przejściu granicznym z Austrią w Kiefersfelden w Bawarii. Był to wzrost o 45 procent w porównaniu z poprzednim tygodniem, w którym zapobieżono 511 próbom wjazdu.

Według Dobrindta od czasu wprowadzenia zaostrzonych kontroli granicznych w środę w zeszłym tygodniu na granicy złożono 51 wniosków o azyl, z których 32 zostały odrzucone. Reszta pochodziła od tak zwanych osób wymagających szczególnej troski, w tym dzieci, osób chorych i kobiet w ciąży.

Podczas spotkania na niemiecko-austriackim przejściu granicznym nowy minister spraw wewnętrznych podkreślił, że granica nie została zamknięta. – Nikt o tym nie myślał – powiedział Dobrindt. Podkreślił, że ruch graniczny będzie odbywał się tak jak do tej pory i że „nie będzie nieproporcjonalnych korków”.

Prawo i porządek

Według premiera Bawarii Markusa Soedera sytuacja na granicach Niemiec jest obecnie zasadniczo inna niż przed zmianą rządu tydzień temu. Czarno-czerwona koalicja (CDU/CSU i SPD – red.) dokonuje zwrotu o 180 stopni w polityce migracyjnej. – Teraz traktujemy to poważnie - podkreślił Soeder. – Na granicy znów obowiązują prawo i porządek – dodał.

Soeder wyraził nadzieję, że kontrole graniczne poprawią również bezpieczeństwo w Niemczech. – Ludzie mogą na to liczyć. W przyszłości będzie mniej przestępczości, mniej tego co nielegalne będzie trafiać do Niemiec – powiedział Soeder.

Polityk zaznaczył, że ci, którzy przyjeżdżają do Niemiec do pracy, mają „wszelkie szanse na pozostanie tutaj”. Jednak ci, którzy nie mają pozwolenia na pobyt, będą musieli ponownie opuścić kraj.

(AFP/szym)

„Die Zeit”: Trzaskowski zbyt miły dla Polaków?

„Rafał Trzaskowski chce zostać prezydentem. Jego problem: jest mieszkańcem miasta i mówi pięcioma językami. To może kosztować go zwycięstwo” – pisze Alice Bota w najnowszym (15.05.) wydaniu tygodnika „Die Zeit”. Autorka opisuje spotkanie wyborcze Trzaskowskiego w Częstochowie, podczas którego głosy entuzjastów mieszają się ze znieważającymi okrzykami jego przeciwników.

„W Polsce pytanie o przynależność partyjną może zepsuć rodzinne uroczystości” – stwierdza publicystka. Dodaje, że choć jesienią 2023 r. ulga była wielka, gdy od władzy odsunięta została partia PiS Jarosława Kaczyńskiego, to prawicowcy nigdy nie zniknęli z Polski. „Ich sędziowie nadal zasiadają w Trybunale Konstytucyjnym, prezydentura nadal jest w ich rękach – a to oznacza władzę w Polsce” – wyjaśnia.

Zdaniem Alice Bota Polacy zagłosują w najbliższych wyborach prezydenckich nad przyszłością kraju. Nowy kandydat PiS Karol Nawrocki „wygląda na jeszcze bardziej prawicowego” niż obecny prezydent RP. „Jeśli wygra, Donald Tusk może ponieść klęskę. A wraz z nim liberalna demokracja w Polsce.” – czytamy.

Według publicystki Trzaskowski zmaga się z podobnymi problemami jak niemieccy czy brytyjscy politycy centrowi – wzrostem znaczenia prawicy. A to wywiera na niego presję i sprawia, że polityk „przesuwa się w prawo”. W ten sposób chce dotrzeć do niezdecydowanych wyborców. „Możliwe, że wyborcy, którzy nie głosowali na PiS i domagają się innych przepisów aborcyjnych, tym razem pozostaną w domach. A prawicowcy wolą głosować na oryginał niż na Trzaskowskiego, który skręcił w prawo” – pisze Bota. Uważa jednak, że w drugiej turze prezydent Warszawy może wygrać.

Publicystka zauważa, że na krótko przed wyborami sztab Trzaskowskiego zmienił kampanię bazującą dotąd na pojednaniu. Impulsem do tego była afera mieszkaniowa Karola Nawrockiego. „Kandydat na prezydenta, który wykorzystuje emerytów potrzebujących pomocy: To zbyt dobry materiał, żeby go tak zostawić. W końcu nie chodzi tylko o małe mieszkanie starszego mężczyzny w Gdańsku. Chodzi o przyszłość Polski” – konkluduje.

„FAZ”: od pretendenta do faworyta

Dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung”, opisując kampanię wyborczą w Polsce, pisze, że pięć lat temu Rafał Trzaskowski był pretendentem, a tym razem jest faworytem do zostania prezydentem Polski. „Wyraźnie zmaga się z tą rolą” – twierdzi Stefan Locke, warszawski korespondent „FAZ”.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Zdaniem publicysty wybory prezydenckie są „zaciętą bitwą” między obozami PiS i KO, które mają przeciwstawne wizje przyszłości Polski. „PiS przedstawia się jako państwo opiekuńcze, autorytarna siła, która, podobnie jak Donald Trump w USA, propaguje ‘najpierw Polska', co oznacza izolacjonistyczny, katolicki, biały kraj z tradycyjnym wizerunkiem rodziny. Postrzega również Polskę jako stale otoczoną przez wrogów. Przede wszystkim Rosję, ale także Niemcy, które przedstawiciele PiS zwykle wymieniają jednym tchem” – czytamy.

Z kolei KO – jak pisze Locke – „jest sojuszem konserwatystów, centrystów i Zielonych, który reprezentuje stanowiska społecznie liberalno-konserwatywne, promuje Polskę w ramach sojuszy, ale tylko nieznacznie różni się od kursu PiS w kwestiach takich jak obronność, bezpieczeństwo wewnętrzne i migracja. Zamiast tego wierzy w silną Polskę poprzez współpracę w NATO i UE, która obejmuje również współpracę z Niemcami” – czytamy. Jak pisze autor, przedstawiciele KO nie chcą jednak zbyt często mówić o tym ostatnim, aby nie odstraszyć wyborców sceptycznie nastawionych do Niemiec.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Publicysta „FAZ” ocenia, że Trzaskowski jest w tej kampanii przede wszystkim bardzo ostrożny. O ile pięć lat temu był świeżym kandydatem i nową twarzą z dużą energią, o tyle teraz nieustannie stara się unikać błędów” – pisze. Zdaniem Lockego dzisiejsza kampania wyborcza jest też inna, a wielu wyborców jest rozczarowanych faktem, że po objęciu władzy przez Tuska obiecane reformy nie posuwają się naprzód lub postępują bardzo powoli. Trzaskowski jest postrzegany jako ktoś, kto może zwolnić hamulce, zaciągnięte dziś przed urzędującego prezydenta Andrzeja Dudę. Nie tylko dla KO będą to najważniejsze wybory dla Polski od dłuższego czasu – czytamy.

Autor przypomina, że Trzaskowski to „wielkomiejski dzieciak” i jednocześnie najbardziej doświadczony politycznie kandydat w tej kampanii. „(…) Jego przeciwnicy przedstawiają go jako część zdystansowanej, kosmopolitycznej elity, która biegle włada pięcioma językami, ale nie wie nic o ‘normalnym życiu na wsi' – pisze korespondent gazety. Jest też stale atakowany przez swojego przeciwnika, kandydata PiS, Karola Nawrockiego, który nazywa Trzaskowskiego „kamerdynerem” i „zastępczym agentem Niemców”. Jak pisze Locke, zarzutem w kampanii może stać się nawet posadzenie w centrum Warszawy drzewek, pochodzących ze szkółki w Brandenburgii.

RND: dyskurs polityczny uległ zmianie

O dużym znaczeniu wyborów prezydenckich w Polsce pisze w czwartek także portal sieci redakcyjnej „RND”. „Niedzielne wybory prezydenckie dla nikogo nie są tak ważne jak dla premiera Tuska. Głowa państwa może blokować ustawy w znacznie większym stopniu niż w Niemczech. A prezydent Andrzej Duda który jest blisko narodowo-konserwatywnego PiS, właśnie to robi (…) 18 maja Polska zagłosuje nad tym, czy następny prezydent będzie kontynuował ten kurs, czy nie” – czytamy.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Jak podkreśla „RND”, Polska odniosła bezprecedensowy sukces gospodarczy w ciągu 25 ostatnich lat, choć nie wszystkie regiony na tym skorzystały – szczególnie na wschodzie i południowym wschodzie. Trzaskowski próbuje zdystansować się od wizerunku postępowego mieszkańca miasta. „O wyborach zadecydują ludzie na wsi. A oni są raczej konserwatywni” – piszą dziennikarze portalu Katja Spigiel i Jan Sternberg.

Zdaniem publicystów dyskurs polityczny w Polsce uległ zmianie, a kampania została zdominowana przez migrację i politykę bezpieczeństwa. Jak mówi dla „RND” Bastian Sendhardt z Niemieckiego Instytutu Spraw Polskich w Darmstadt, są to tematy, w których istnieje niezwykłe porozumienie między rządem Tuska, jego kandydatem Trzaskowskim i PiS z Nawrockim”.

Przed planowanymi rozmowami Ukraińców i Rosjan w Stambule ministrowie spraw zagranicznych Trójkąta Weimarskiego spotkali się ze swoim ukraińskim odpowiednikiem Andrijem Sybihą.

Na marginesie nieformalnego spotkania ministrów spraw zagranicznych NATO w Antalyi Sybiha poinformował ministra spraw zagranicznych Niemiec Johanna Wadephula, Francji – Jeana-Noëla Barrota i Polski – Radosława Sikorskiego „o obecnej sytuacji na polu bitwy i na froncie dyplomatycznym” – napisał szef ukraińskiej dyplomacji w czwartek (15.05.2025) na platformie X. Andrij Sybiha udostępnił w nim nagranie ze spotkania, które odbył z Radosławem Sikorskim, Jeanem-Noelem Barrotem i Johannem Wadephulem. „Powtórzyłem zobowiązanie prezydenta Wołodymyra Zełenskiego do kontynuowania wysiłków pokojowych i poinformowałem naszych partnerów o najnowszych wydarzeniach na polu bitwy i na froncie dyplomatycznym” – napisał.

„Uzgodniliśmy kolejne kroki, kontynuację współpracy ze Stanami Zjednoczonymi i podjęcie dalszych wysiłków w celu zapewnienia długoterminowego pokoju i bezpieczeństwa w Ukrainie i całej Europie” – czytamy. Podkreślił też, że „presja na Moskwę musi zostać zwiększona w celu wymuszenia pokoju – i że musi to iść w parze ze wzmocnieniem Ukrainy”. Na końcu wpisu Sybiha podziękował krajom Trójkąta Weimarskiego. „Jestem wdzięczny Francji, Niemcom i Polsce za ich niezachwiane wsparcie” – podkreślił.

Negocjacje Ukraina-Rosja

Delegacje Ukrainy i Rosji chcą negocjować w Stambule zawieszenie broni w wojnie Rosji w Ukrainie. Według rosyjskich państwowych mediów rosyjska delegacja przybyła już do Turcji. Na liście uczestników nie znalazł się jednak prezydent Rosji Władimir Putin. Nie będzie też ministra spraw zagranicznych Rosji Siergieja Ławrowa. Na czele rosyjskiej delegacji ma stanąć doradca Putina Władimir Medinski.

Do Turcji udał się prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. W Ankarze spotka się z prezydentem Turcji Recepem Tayyipem Erdoganem, po tym spotkaniu ma zdecydować o „kolejnych krokach” strony ukraińskiej w sprawie rozmów.

W Turcji nie będzie też prezydenta USA Donalda Trumpa. Na rozmowy rosyjsko-ukraińskie do Stambułu udadzą się sekretarz stanu Marco Rubio oraz specjalni wysłannicy, Steve Witkoff i Keith Kellogg.

Nowe sankcje wobec Rosji

Unia Europejska przyjęła wcześniej nowy pakiet sankcji wobec Rosji. Niezależnie od tego pakietu Niemcy, Francja, Wielka Brytania i Polska zagroziły w weekend dalszym zaostrzeniem sankcji, jeśli Kreml nie zgodzi się na 30-dniowe zawieszenie broni w Ukrainie.

Wysiłki na rzecz rozmów pokojowych między Ukrainą a Rosją nabrały ostatnio tempa. W weekend Władimir Putin zaproponował od czwartku bezpośrednie negocjacje ze stroną ukraińską w Stambule w odpowiedzi na europejską inicjatywę na rzecz 30-dniowego zawieszenia broni w Ukrainie. Następnie Zełenski zaproponował, że będzie negocjował bezpośrednio z Putinem.

MSZ Niemiec: Putin nie jest poważnie zainteresowany

Według ministra spraw zagranicznych Niemiec Johanna Wadephula nieobecność Putina pokazuje, że nie jest on poważnie zainteresowany rozmowami pokojowymi.

– Świat czeka, aż w końcu zasiądzie przy stole negocjacyjnym z delegacją, która sprosta konieczności obecnej sytuacji – powiedział Wadephul na spotkaniu ministrów spraw zagranicznych NATO w Antalyi. Rosja najwyraźniej nie chce „w tym momencie poważnych negocjacji” – zaznaczył szef niemieckiej dyplomacji i powtórzył groźby Europejczyków dotyczące nałożenia nowych sankcji na Rosję.

(AFP/dom)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

„Spór o zawracanie osób ubiegających się o azyl na granicy przybiera na sile. W zeszłym tygodniu polski premier Donald Tusk dał do zrozumienia kanclerzowi Niemiec Friedrichowi Merzowi podczas jego inauguracyjnej wizyty w Warszawie, co myśli o nowym niemieckim reżimie granicznym: niewiele” – pisze „Der Spiegel”.

Widać to także na granicy. Redakcja opisuje konkretny przypadek, który miał miejsce w poniedziałek (12.05.2025) w godzinach porannych, w Guben. Według informacji „Spiegla” polska straż graniczna odmówiła przyjęcia dwóch Afgańczyków, którzy uprzednio zostali wylegitymowani przez policję federalną po niemieckiej stronie granicy. Mężczyźni chcieli ubiegać się o azyl w Niemczech. Po odmowie przyjęcia imigrantów przez Polskę zostali oni przewiezieni do ośrodka recepcyjnego w Eisenhüttenstadt.

Polska pod presją

„Rodzi to pytanie, czy jest to odosobniony lub szczególny przypadek. Czy też Polska – i inne kraje, takie jak Austria i Szwajcaria, które krytykują nowy niemiecki system graniczny – mogą w przyszłości zablokować praktykę ministra spraw wewnętrznych Alexandra Dobrindta (CSU)”? – zastanawia się „Der Spiegel”.

Zdaniem redakcji polski rząd znajduje się obecnie szczególnie pod presją ze względu na zbliżające się wybory prezydenckie, w których polityka migracyjna jest dominującą kwestią – czytamy. Tymczasem w ubiegłym tygodniu niemiecki rząd zdecydował, że policja federalna może zawracać osoby ubiegające się o azyl na przejściach granicznych, które podróżują przez inny kraj UE lub Szwajcarię.

Nowe wytyczne

Jednocześnie, z dyrektywy policyjnej, na którą powołuje się tygodnik, wynika, że możliwe jest również odsyłanie cudzoziemców, którzy zostali zatrzymani krótko po przekroczeniu granicy – tak jak w przypadku dwóch Afgańczyków. „Z prawnego punktu widzenia nie jest to zawrócenie, ale tak zwane odesłanie. Wcześniej nie było możliwe natychmiastowe odesłanie cudzoziemca, który wystąpił o azyl” – pisze „Der Spiegel”.

Zdaniem redakcji pozostaje kwestią otwartą, jak należy ocenić ten incydent. Wcześniej Polska twierdziła, że nie udowodniono, by obcokrajowcy znalezieni w Niemczech już po przejściu granicy, przybyli z Polski. Tym razem jednak Polacy inaczej uzasadnili odmowę przyjęcia Afgańczyków. „Mianowicie wyraźnie stwierdzili, że Afgańczycy złożyli wniosek o ochronę w Niemczech. W związku z tym, z punktu widzenia Polaków, zastosowanie ma umowa dublińska, zgodnie z którą Niemcy muszą najpierw przyjąć osobę ubiegającą się o azyl, aby sprawdzić, który kraj UE jest odpowiedzialny za jej wniosek o azyl” – czytamy.

Spodziewane kolejne przypadki

Może to trwać do pół roku. Jeśli w tym czasie obcokrajowiec nie zostanie odesłany do kraju, w którym znalazł się jako pierwszy na terytorium UE, może pozostać w Niemczech.

„Właśnie temu Dobrindt chce teraz zapobiec poprzez bezpośrednie odsyłanie lub deportacje, które nie tylko Polska najwyraźniej uważa za niezgodne z prawem. Zieloni i Lewica w Niemczech również postrzegają nową politykę graniczną jako wyraźne naruszenie obowiązującego prawa UE” – pisze tygodnik.

„Der Spiegel” przypomina, że kanclerz Friedrich Merz obiecał polskiemu premierowi wspólne znalezienie „dobrych rozwiązań”. „Umowa koalicyjna stanowi, że odrzucenia będą dokonywane w koordynacji z sąsiadami. Obecny przypadek sugeruje, że taka koordynacja nie miała jeszcze miejsca” – podsumowuje tygodnik. I dodaje, że niemiecka policja spodziewa się, iż brak zgody na przyjęcie przez Polskę zawróconych imigrantów nie będzie odosobnionym przypadkiem.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

W stosunku do siły swojej gospodarki Polska już teraz wydaje na obronność najwięcej spośród państw NATO. Mimo to 92 proc. Polaków uważa, że powinna wydawać więcej.

To najwyższy wskaźnik spośród wszystkich dziewięciu państw wschodniej flanki NATO. Mieszkańcom Litwy, Łotwy, Estonii, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Rumunii i Bułgarii autorzy opublikowanego właśnie raportu GLOBSEC Trends 2025 postawili szereg pytań o ich poglądy na kwestie związane z bezpieczeństwem i obronnością.

Nawet w państwach, gdzie ten wskaźnik w porównaniu z Polską jest najniższy, to i tak wyższych wydatków chce większość pytanych. W ostatniej pod tym względem Estonii wynosi 62 procent. W skali całego regionu tego zdania jest niemal trzech na każdych czterech respondentów (73 procent).

To tylko jedna z wielu statystyk zawartych w liczącym ponad 80 stron raporcie. W każdym z badanych dziewięciu państw ankieterzy przepytali po około tysiąc osób dobranych w sposób przypadkowy, ale reprezentatywny pod względem płci, wieku, wykształcenia, miejsca zamieszkania i wielkości miejscowości.

Słowacji broniłby tylko co drugi jej mieszkaniec

GLOBSEC, który w tym roku świętuje 20-lecie istnienia, swoje Trends publikuje już po raz dziesiąty. Prezentowane w tych sondażach liczby wielokrotnie zaskakiwały, jak choćby odpowiedzi na zadane w 2023 roku pytanie, kto jest odpowiedzialny za wojnę Rosji przeciw Ukrainie. Wtedy tylko 40 procent ankietowanych mieszkańców Słowacji odpowiedziało, że Rosja, „która najechała Ukrainę”, o jedną piątą mniej niż rok wcześniej. Z kolei ponad połowa (51 procent) winą obciążyło Zachód (34 procent) albo Ukrainę.

Także w najnowszym raporcie respondenci ze Słowacji w podobny sposób wyróżnili się wśród ankietowanych ze wszystkich państw regionu. Tylko w tym kraju liczba gotowych do jego obrony w razie agresji nie sięgnęła nawet połowy i wyniosła 49 procent. Aż 41 procent słowackich respondentów jednoznacznie odpowiedziało, że swojej ojczyzny by nie broniło.

W drugiej od końca na tym diagramie Bułgarii gotowość do obrony zadeklarowało 59 procent respondentów.

I znów najwyższy wskaźnik takich odpowiedzi badacze odnotowali w Polsce: 84 procent.

Najbardziej bojowa jest Polska

Również odpowiedzi na inne pytania z tegorocznych GLOBSEC Trends wskazują, że Polska jest najbardziej bojowa w całym regionie. Aż 89 procent polskich ankietowanych uważa, że ich kraj powinien stworzyć więcej możliwości zaciągania się do ochotniczej służby wojskowej (takiej jak na przykład Wojska Obrony Terytorialnej). Na drugim końcu diagramu znalazły się Węgry (65 procent) i Słowacja (68 procent).

Kolejny wykres to słupki z liczbami tych, którzy potwierdzają, że „broniliby [swojego kraju] w wypadku, gdyby został zaatakowany przez inne państwo”, „w wypadku, gdyby jedno z państw NATO zostało zaatakowane [mój kraj] powinien pomóc je bronić, razem z innymi krajami Sojuszu” oraz „[mój kraj] powinien pomóc bronić naszych sąsiadów z NATO”. Na pierwszym miejscu za każdym razem znalazła się Polska, tuż za nią Czechy, a za nimi Węgry (z wyjątkiem ostatniej deklaracji).

Z raportu wynika też, że 85 procent respondentów z Polski ufa siłom zbrojnym swego kraju. To kolejny najwyższy wynik. W ostatniej w tym rankingu Bułgarii swojej armii ufa jedynie 53 procent uczestników sondażu.

W ewentualnym referendum o Polexicie za pozostaniem w NATO głosowałoby 94 procent respondentów i to jest znów pierwsze miejsce. Ale już za niewychodzeniem Polski z Unii Europejskiej opowiedziałoby się jedynie 74 procent. W tym wypadku wyprzedziła ją nie tylko Rumunia (której 91 procent zapytanych chciałoby pozostać w Unii), ale także Węgry, Litwa, oraz Łotwa, a nawet – o jeden punkt procentowy – Słowacja.

Niemcy najważniejszym partnerem

Badani mieszkańcy dziewięciu państw flanki wschodniej NATO mogli w tegorocznym badaniu wskazać też dwóch najważniejszych strategicznych partnerów swojego kraju z sześciu wskazanych przez ankieterów: czterech europejskich państw Zachodu (USA, Wielka Brytania, Francja i Niemcy) oraz dwóch ze Wschodu (Rosja i Chiny).

Jeśli chodzi o partnerów zachodnich, większych zaskoczeń raczej nie było. Niemcy są strategicznym krajem przede wszystkim dla mieszkańców Czech (75 procent), ale także Litwy, Słowacji, Bułgarii i Węgier (ponad połowa). Polska uplasowała się dopiero za nimi (42 procent).

Znacznie więcej mieszkańców Polski, bo niemal równo dwie trzecie (66 procent), wskazało natomiast Stany Zjednoczone, które stały się liderem polskiego rankingu. Za Polską USA najczęściej wskazywali mieszkańcy Rumunii, Litwy i Czech (56, 46 i 40 procent).

Na Wielką Brytanię głosowali przede wszystkim respondenci z Łotwy, Polski i Estonii (38, 32 i 30 procent). Francję najczęściej wskazywali mieszkańcy Rumuni i Czech (32 i 30 procent).

Zdumiewają natomiast niektóre wschodnie wybory ankietowanych. Rosję jako strategicznego partnera swojego kraju wskazał więcej niż co trzeci mieszkaniec Bułgarii (36 procent) i prawie co trzeci Słowacji (32 procent), a także co piąty ankietowany z Węgier (20 procent). I to mimo jej agresji na Ukrainę. Również co piąty węgierski respondent (22 procent) wskazał Chiny.

GLOBSEC i jego goście

Przez 20 lat GLOBSEC urósł do roli jednego z najbardziej znaczących think tanków w Europie, które zajmują się problematyką bezpieczeństwa i obronności. Na organizowanym co roku GLOBSEC Forum i konferencji GLOBSEC Tatra Summit pojawiali się tak ważni politycy, jak były doradca ds. bezpieczeństwa USA Zbigniew Brzeziński, francuski prezydent Emmanuel Matron, czy przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Layen, która otrzymała Czeską i Słowacką Nagrodę Transatlantycką.

W 2019 roku swą Europejską Nagrodą GLOBSEC wyróżnił ówczesnego przewodniczącego Rady Europejskiej Donalda Tuska. Za pośrednictwem łącz wideo wystąpili na GLOBSEC Forum prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, kilka miesięcy po rosyjskiej inwazji w 2022 roku, a rok wcześniej papież Franciszek.

Kolejne GLOBSEC Forum odbędzie się od 12 do 14 czerwca br. w Pradze.

W Hagen na zachodzie Niemiec rozpoczął się w środę, 14 maja, proces polskiego kierowcy, który pół roku temu spowodował chaos na niemieckich autostradach.

Do zdarzenia doszło 30 listopada 2024 r. na autostradach A46 i A1. Polski kierowca przejechał 60 kilometrów, taranując kilkadziesiąt samochodów. Rannych zostało 19 osób zostało rannych, w tym siedem – ciężko. Policja oszacowała straty materialne na co najmniej 1,8 mln euro.

Proces Janusza R.

Teraz 30-letni Janusz R. stanął przed sądem krajowym w Hagen. Od momentu aresztowania Polak przebywa w klinice psychiatrycznej i właśnie tam chce go umieścić prokuratura. W rozpoczętym procesie nie grozi mu zatem kara w pełnym tego słowa znaczeniu – donosi niemiecka agencja prasowa DPA.

Biegły sądowy orzekł o niepoczytalności Polaka z powodu choroby psychicznej z ciężkimi urojeniami.

Polak przeprosił

W pierwszy dzień procesu Janusz R. prosił o przebaczenie. – Bardzo mi przykro z powodu tego wszystkiego – powiedział płacząc. Dodał, że „naprawdę tego żałuje” i nie wie, jak kiedykolwiek może to naprawić.

Mężczyzna twierdził, że przed tragiczną jazdą przez trzy dni nie spał. Miał słyszeć głosy, które doprowadzały go do szaleństwa. – Bałem się o syna w Polsce, bałem się, że stanie mu się krzywda – mówił 30-latek. Dlatego wsiadł za kierownicę, aby jak najszybciej dotrzeć do swojego dziecka.

W dalszym toku procesu mają zostać przesłuchani liczni świadkowie. Wyrok ma zapaść najwcześniej w sierpniu br.

(DPA/dom)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Friedrich Merz wygłosił w środę (14.05.2025) swoje pierwsze exposé w Bundestagu. Podkreślił konieczność wzmocnienia Bundeswehry, większego zaangażowania Niemiec we współpracę w samej UE oraz NATO na rzecz zabezpieczenia przed Rosją i wsparcia Ukrainy. Powtórzył zapowiedzi pobudzenia stygnącej niemieckiej gospodarki i poprawy warunków dla biznesu: ulgi podatkowe, inwestycje w infrastrukturę i zmniejszenie barier biurokratycznych. Potwierdził, że Niemcy wspierają cele klimatyczne UE, ale opowiedział się za rozluźnieniem reguł dotyczących emisji.

FAZ: niektórzy podążają w innym kierunku

„Nowy kanclerz Niemiec Friedrich Merz w swoim pierwszym exposé rządowym mówił, co prawda, dłuższej, niż oczekiwano, ale nie powiedział wiele więcej ponad to, co już można było przeczytać w umowie koalicyjnej” – zauważa „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. „Jego apel nie był jednak skierowany tylko do partii i polityków w Bundestagu, ale do wszystkich obywateli Niemiec: „Państwo to my wszyscy”. To dobrze - i niestety również potrzebne - że Merz nam o tym przypomniał. Kanclerz obiecał zrobić wszystko, co w jego mocy, aby Niemcy znów stały się dobrze prosperującym krajem”.

„Spory w SPD o to, jakie konsekwencje należy wyciągnąć z porażki wyborczej, nie są do końca rozstrzygnięte. W polityce społecznej i migracyjnej niektórzy socjaldemokraci nadal podążają w zupełnie innym kierunku niż ten, w którym chcą iść Merz i CDU” – pisze gazeta z Frankfurtu.

„Przed Niemcami trudne lata”

„W swoim pierwszym oświadczeniu rządowym Friedrich Merz zwrócił uwagę na coś, czego w Niemczech zbyt często brakuje: na zaufanie. „Wszystkie wyzwania, bez względu na to, jak duże mogą być, możemy pokonać własnymi siłami” – powiedział. Z związku z tym przed Niemcami trudne lata, które mogą oznaczać cięcia dla jednostek i całego społeczeństwa” – piszą „Stuttgarter Nachrichten”.

„Ktoś musi powiedzieć to ludziom wprost – nie tylko w sposób ukryty lub zawoalowany. Szansę tę już w swoim pierwszym oświadczeniu Merz zaprzepaścił. Obietnica Merza dla młodego pokolenia, że żadna polityka nie będzie robiona na jego koszt, nigdzie w programie koalicji CDU/CSU-SPD nie została przekonująco zaprezentowana” – zauważa gazeta ze Stuttgartu.

„Kanclerz rozpoczyna od defensywy”

„Temu rządowi nie brakuje dobrych intencji. Jego długoterminowy sukces będzie zależał od tego, czy do lata w kraju nastąpi zmiana nastrojów. Na razie badania pokazują, że obywatele mają do rządu Merza niewielkie zaufanie” – pisze „Kölner Stadt-Anzeiger”.

„Kanclerz rozpoczyna więc od defensywy. Jest pod presją, aby szybko wdrażać swoje zapowiedzi. Decydujące będzie to, żeby nie pozostał przy opisie problemów i możliwych rozwiązań. Decydujące będzie to, jak celowo i pragmatycznie rząd ten we współpracy z landam stawi czoła wyzwaniom” – ocenia gazeta z Kolonii.

Odkąd Donald Trump ponownie wprowadził się do Białego Domu jako prezydent USA trzyma świat w napięciu. Tylko część jego programu dotyczy planów celnych. Jednak już one same doprowadziły do miliardowych strat w wyniku krachów giełdowych i zagrażają podstawom światowego handlu. Dotyczy to zwłaszcza Niemiec, które są uzależnione od eksportu, a w szczególności ich przemysł motoryzacyjny.

Badanie Commerzbanku, którego wyniki podaje agencja informacyjna Reutera, pokazuje wprawdzie, że Niemcy nie sprzedają najwięcej samochodów na rynku północnoamerykańskim. Meksyk, Japonia, Korea Południowa i Kanada dostarczają do USA więcej gotowych samochodów. Według Federalnego Urzędu Statystycznego w 2024 r. Niemcy wyeksportowały około 3,4 mln samochodów osobowych. Ich największym odbiorcą były właśnie Stany Zjednoczone.

Dlatego cła na samochody dotknęłyby „najważniejszy towar eksportowy Niemiec”, jak powiedział prezes Ifo Clemens Fuest, cytowany przez Reutersa: „To samo w sobie stanowi duże obciążenie dla niemieckiej gospodarki”.

„Eksport na zapas”

Od „dnia wyzwolenia”, jak Donald Trump nazwał dzień ogłoszenia swoich planów celnych, można zaobserwować dziwną tendencję: w tej chwili produkuje się i dostarcza do USA więcej samochodów niż wcześniej. Dla eksperta motoryzacyjnego Ferdinanda Dudenhoeffera, dyrektora instytutu Center Automotive Research w Bochum, jest to „eksport na zapas”.

Producenci samochodów chcą „uzupełnić” swoje magazyny w USA, powiedział Dudenhoeffer w rozmowie z DW. Chcą wysłać do USA jak najwięcej pojazdów przed wprowadzeniem grożących im wysokich ceł. Z tego powodu „na krótko nastąpi antycykliczna produkcja”.

Tak samo uważa Stefan Bratzel: producenci samochodów „wysyłali do USA jak najwięcej pojazdów, zanim cła weszły w życie”. Dyrektor Center of Automotive Management (CAM) powiedział DW: - Ostatecznie ceny będą musiały wzrosnąć. Zasadniczo popyt w USA spadnie, a w konsekwencji spadną również obroty i zyski.

Nadzieja w Londynie

Politycy i ekonomiści najbardziej obawiają się nieprzewidywalności polityki Trumpa. Jednak patrząc na to z pozytywnej strony, można by mówić o „elastyczności”, czego dowodem jest nieoczekiwane porozumienie Waszyngtonu z Pekinem. Podobnie jest w przypadku Wielkiej Brytanii.

Według doniesień BBC Waszyngton i Londyn wynegocjowały wstępne porozumienie w sprawie dwustronnych ceł na samochody. Zgodnie z nim stawka celna dla maksymalnie 100 tys. brytyjskich aut zostanie obniżona do 10 procent. Odpowiada to mniej więcej liczbie samochodów wyeksportowanych przez Wielką Brytanię do USA w ubiegłym roku. Jednak od wszystkich samochodów wyeksportowanych powyżej tego limitu zostanie nałożony podatek importowy w wysokości 27,5 procent.

Jest to dość skomplikowane, ale Donald Trump obiecał również, że silniki Rolls-Royce'a i części do samolotów będą mogły być eksportowane z Wielkiej Brytanii do USA bez cła. Jednak według BBC nie jest to jeszcze przesądzone, ponieważ brakuje zgody Kongresu. Prezydent USA nie może samodzielnie zawierać umów handlowych obowiązujących przez długi czas.

Niepewność jako trucizna dla gospodarki

Polityka gospodarcza Trumpa to ciągłe wahania: dziś groźba ceł, jutro moratorium. Czy w ogóle można tak pracować? Nie, twierdzą wszyscy eksperci zapytani przez DW. – Elastyczność to atut, zwłaszcza w przypadku Trumpa – zauważa Stefan Bratzel. Jest ona jednak „trucizną dla producentów i dostawców, którzy muszą inwestować długoterminowo i organizować łańcuchy dostaw”.

Dirk Dohse z Instytutu Gospodarki Światowej (IfW) w Kilonii widzi w niepewności duży problem dla europejskich producentów samochodów. Borykają się oni ponadto z innymi wyzwaniami. Ogólnie wysokie koszty produkcji i brak „atrakcyjnych modeli, zwłaszcza w obszarze elektromobilności” oznaczają również „utratę konkurencyjności w stosunku do chińskich producentw samochodów”.

Aby uniknąć wysokich ceł w dłuższej perspektywie, niektórzy niemieccy producenci samochodów chcą przenieść produkcję do USA. – Audi rozważa nawet budowę tam fabryki. W perspektywie interesująca mogłaby być również wspólna fabryka Audi i Porsche w USA – zaznacza Dirk Dohse w rozmowie z DW.

Koncepcja „podziału pracy”

Jednak inwestycje w USA z pewnością nie są najlepszym sposobem na uniknięcie pułapki celnej, ponieważ aby produkować samochody w Ameryce, też trzeba importować części. Dotyczy to również firm amerykańskich. Wiele części „amerykańskich” samochodów pochodzi z innych krajów. Czy ta koncepcja przemysłowego „podziału pracy” nie została jeszcze dostrzeżona w USA? A może amerykańskich polityków to nie obchodzi?

– Trump nie zrozumiał do końca koncepcji i zalet międzynarodowego podziału pracy – uważa Stefan Bratzel. – Wskutek tego hasło „America First” może poważnie zaszkodzić dobrobytowi USA – podkreślił.

Dirk Dohse ma wrażenie, że „cła i ich różnorodne skutki nie zostały naprawdę dobrze przemyślane. Wskazują na to również ciągłe zmiany w oświadczeniach Trumpa i późniejsze korekty już ogłoszonych ceł”.

Ferdinand Dudenhoeffer jest niemal oburzony myślą, że Donald Trump nie zrozumiał globalnego podziału pracy: „Wszyscy to wiedzą!”. Ma jednak wrażenie, że Donald Trump uważa się za „najmądrzejszego człowieka na świecie. A popełnia największe błędy!”.

Otwierajcie nowe rynki!

W obliczu zawirowań, jakie wywołuje polityka gospodarcza Trumpa, niemieccy producenci samochodów muszą znaleźć odpowiednie rozwiązania. Ferdinand Dudenhoeffer radzi na razie zachować ostrożność: „Poczekajcie! Na razie nie reagujcie!”. Sytuacja nigdy nie była tak niepewna, zdaniem tego eksperta motoryzacyjnego, więc w przyszłych inwestycjach lepiej będzie zwrócić uwagę na Azję.

– Najważniejszym wnioskiem jest większa dywersyfikacja terytorialna produkcji – zgadza się z nim Dirk Dohse. – Przedsiębiorstwa powinny rozszerzyć produkcję na więcej krajów, aby stać się bardziej niezależnymi od przepisów handlowych poszczególnych państw – mówi.

Stephan Bratzel przytacza zasadę „produkuj tam, gdzie sprzedajesz”. Już teraz można zaobserwować, „że coraz więcej wartości dodanej przenosi się do regionów, w których sprzedawane są pojazdy”.

Analityk motoryzacyjny Frank Schwope wspomniał w rozmowie z DW o kolejnej propozycji: – W perspektywie długoterminowej producenci samochodów mogliby zwrócić się w większym stopniu ku obiecującym rynkom w Azji Południowo-Wschodniej, aby zmniejszyć swoją zależność zarówno od Chin, jak i od USA.

Artykuł ukazał się pierwotnie nad stronach Redakcji Niemieckiej DW.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

Nowy rząd Niemiec nie spodziewa się na razie trwałego ożywienia gospodarczego w Niemczech, między innymi z powodu zapowiedzianych podwyżek amerykańskich ceł. Aktualne badania dotyczące oczekiwań biznesowych wskazują na ponowne pogorszenie koniunktury zarówno w przemyśle, jak i w sektorze usług, wynika z opublikowanego dzisiaj pierwszego miesięcznego raportu Ministerstwa Gospodarki pod kierownictwem nowej minister Katheriny Reiche (CDU). „W tej sytuacji nie można wykluczyć ponownego osłabienia koniunktury w dalszej części roku” – napisano w raporcie.

Ponowny spadek eksportu

Największa gospodarka UE rozpoczęła rok od niewielkiego wzrostu. Produkt krajowy brutto (PKB) wzrósł w okresie od stycznia do marca o 0,2 procent w porównaniu z poprzednim kwartałem. Udało się tym samym uniknąć recesji: w ostatnim kwartale 2024 roku niemiecka gospodarka skurczyła się o 0,2 procent. Dwa kwartały z rzędu z ujemnym wynikiem to tzw. recesja techniczna.

Ten wzrost mógł być wsparty przez przyspieszone zamówienia spowodowane zapowiedzią podwyżek ceł przez Stany Zjednoczone. „Wskaźniki wyprzedzające wskazują jednak na ponowne osłabienie światowej koniunktury oraz popytu zagranicznego” – czytamy w raporcie. „W związku z tym w najbliższych miesiącach należy spodziewać się ponownego osłabienia obrotów niemieckiego handlu zagranicznego”. Z tego samego powodu w dalszej części roku grozi również spowolnienie koniunktury przemysłowej.

Pozytywny impuls może natomiast nadejść ze strony konsumentów. „Poprawa nastrojów konsumentów w połączeniu z rosnącymi realnymi dochodami powinna wesprzeć konsumpcję prywatną w dalszej części roku” – czytamy w raporcie miesięcznym. Biorąc pod uwagę utrzymującą się wysoką niepewność spowodowaną polityką celną USA, nie można jeszcze przewidzieć wyraźnej poprawy sytuacji na rynku pracy.

Prognozy poprzedniego rządu

W swojej wiosennej prognozie, sporządzonej jeszcze pod kierownictwem byłego ministra gospodarki Roberta Habecka (Zieloni), poprzedni rząd, podobnie jak wiodące instytuty gospodarcze, ponownie obniżył swoje prognozy gospodarcze. Na bieżący rok przewiduje stagnację. Zgodnie z przedstawioną w kwietniu prognozą wiosenną niemiecka gospodarka nie wzrośnie zatem trzeci rok z rzędu. W 2024 i 2023 r. PKB nawet spadł.

W styczniu poprzedni rząd przewidywał jeszcze wzrost o 0,3 procent – co już było znaczną korektą w dół w stosunku do poprzednich prognoz wynoszących 1,1 procent. Niemiecka gospodarka znajduje się w „trudnej sytuacji”, a polityka gospodarcza stoi przed „dużymi wyzwaniami”. Po kilku latach kryzysu, naznaczonych pandemią koronawirusa i atakiem Rosji na Ukrainę, dodatkową niepewność budzi obecnie „nieprzewidywalna polityka handlowa Stanów Zjednoczonych” – stwierdzono w kwietniu.

Pomimo sporu celnego wywołanego przez prezydenta USA Donalda Trumpa, nastroje w zarządach niemieckich przedsiębiorstw w kwietniu nieznacznie się poprawiły. Indeks koniunktury ifo wzrósł do 86,9 punktów po 86,7 punktów w marcu. Dane te dają nadzieję, że niemiecka gospodarka ożywi się w ciągu tego roku pomimo wyższych ceł amerykańskich, powiedział ekonomista Commerzbanku Ralph Solveen.

(Reuters/du)

Prawie co czwarty mieszkaniec Niemiec (24 procent) padł już ofiarą oszustwa internetowego – wynika z ankiety przeprowadzonej w lutym 2025 na zlecenie niemieckiej wywiadowni gospodarczej Schufa. Taki sam odsetek osób (25 procent) zna kogoś w swoim otoczeniu, komu przydarzyło się to już kiedyś.

Uwaga na fałszywe sklepy

Sześć na dziesięć ofiar oszustw (61 procent) poniosło według własnych danych straty finansowe – na przykład dlatego, że fałszywe sklepy nie dostarczyły zamówionego towaru lub dostarczyły towar niskiej jakości. Inne skuteczne metody oszustw stosowane przez przestępców to scamming, czyli podawanie się za kogoś innego w celu nakłonienia ofiary do przekazania pieniędzy. W przypadku pułapek abonamentowych użytkownicy są nakłaniani do zawarcia długoterminowych umów, których koszty często ujawniają się dopiero później.

W dwóch trzecich przypadków oszustw internetowych (67 procent) szkody wyniosły poniżej 1000 euro, nieco ponad jedna czwarta (28 procent) poniosła szkody w wysokości od 1000 do 10 000 euro. W 4 procentach przypadków szkody wyniosły ponad 10 000 euro.

Szczególnie wysokie są straty w przypadku kradzieży tożsamości. Przestępcy wykorzystują bez upoważnienia dane osobowe innych osób, aby się wzbogacić. Według informacji podanych przez poszkodowanych, w ręce przestępców często trafiały dane wrażliwe, takie jak hasła (16 procent), dane bankowe lub informacje o kartach kredytowych (17 procent), a także dane osobowe, takie jak adres i data urodzenia (19 procent).

Kradzież tożsamości

– Kradzież tożsamości stała się w erze cyfrowej wszechobecnym zagrożeniem, a jej konsekwencje mogą być katastrofalne – również finansowe – potwierdza Josephine Ackerman, dyrektor ds. strategii, marki i klientów indywidualnych w Schufa. – Ważne jest, aby konsumenci nie lekceważyli bezpieczeństwa danych i podejmowali odpowiednie środki, aby chronić się przed nadużyciem swoich danych osobowych – dodaje.

Aby zabezpieczyć się przed cyberprzestępczością, konsumenci stawiają przede wszystkim na jak najbezpieczniejsze hasła (58 procent). Ponad jedna trzecia (35 procent) osób, które padły ofiarą oszustwa internetowego, twierdzi, że po tym wydarzeniu zmieniła swoje dane logowania.

Oszustwa internetowe mają miejsce głównie na stronach internetowych: 60 procent osób poszkodowanych wskazuje tę opcję. Na e-maile wskazało 26 procent, a na media społecznościowe – 22 procent. Tylko 13 procent respondentów wymieniło komunikatory internetowe. Ankieta umożliwiała zakreślenie więcej niż jednej opcji.

(ARD/du)

DW: Jakie są prawne skutki wyroku Sądu UE ws. „Pfizergate”? Czy teraz Komisja będzie musiała opublikować SMS-y Ursuli von der Leyen i szefa Pfizera?

Prof. Alberto Alemanno: Paradoksalnie wyrok nie potwierdza, czy te SMSy w ogóle istnieją i czy są w posiadaniu Komisji Europejskiej. W piękny sposób gra on na legalności stwierdzenia: ”Komisjo Europejska, nie byłaś w stanie przedstawić wiarygodnych wyjaśnień, twierdząc, że teksty te nie istnieją lub że ich nie posiadasz. Musisz się bardziej postarać, aby faktycznie udowodnić, że nie posiadasz tych dokumentów lub że one w ogóle nie istnieją”.

Sąd ocenił, że prawnicy Komisji nie byli w stanie podczas postępowania sądowego ani potwierdzić, ani zaprzeczyć temu, że Ursula von der Leyen rzeczywiście korespondowała z prezesem Pfizera.

Co więc tak naprawdę stwierdził Sąd UE?

Jedyne, co stwierdził, to że Matina Stevis i „The New York Times” byli w stanie pokazać, iż istnieją wystarczające dowody na to, że taka wymiana wiadomości mogła mieć miejsce. To bardzo legalistyczne, bardzo prawnicze – w tym sensie, że w rezultacie tego wyroku Komisja nie jest zobowiązana do ujawnienia czegoś, o czym nawet nie wiemy, że istnieje.

A to prowadzi mnie do najważniejszego wniosku płynącego z tej sprawy: od tej pory Komisja nie może sobie pozwolić na prowadzenie merytorycznych rozmów za pośrednictwem takich środków komunikacji jak SMS-y.

Możemy się spodziewać, że Komisja stwierdzi, iż nikt [z jej urzędników] nie może już wymieniać się merytorycznymi informacjami za pomocą wiadomości tekstowych, ponieważ nie można ich archiwizować. W skrócie: „nie mamy nad tym kontroli, więc unikajmy tego medium”.

Czego mogą zatem używać?

Maili, bo można je archiwizować i zostaje po nich ślad. Rozmów telefonicznych – bo były używane od dekad. Ale SMS-ów nie i to jest dla mnie fakt, który otwiera szeroką dyskusję o używaniu technologii przez unijnych urzędników – nie tylko przywódców, ale też komisarzy, innych członków Komisji, ich sztabów oraz pracowników innych niż KE instytucji.

Podstawa prawna dzisiejszego wyroku – rozporządzenie nr 1049/2001 PE i Rady z 30 maja 2001 r. ws. dostępu publicznego do dokumentów PE, Rady i Komisji – stosuje się do wszystkich europejskich instytucji i agencji. W tym sensie dzisiejszy wyrok może być postrzegany jako „zabicie” SMS jako legalnego narzędzia komunikacji unijnych funkcjonariuszy publicznych i całej unijnej administracji.

A co ten wyrok oznacza dla samej Ursuli von der Leyen?

Ma konsekwencje dla jej reputacji jako przywódczyni UE w oczach 450 milionów obywateli Unii. Ursula von der Leyen moim zdaniem ogólnie nieźle radziła sobie w całej sytuacji związanej z pozyskaniem szczepionek na COVID, ale sposób, w jaki to robiła, to pójście na skróty: nie przestrzegała procedur, co oczywiście nie wygląda z jej strony na odpowiedzialne działanie.

Moim zdaniem ten uszczerbek na reputacji rozleje się na Komisję i na Unię jako całość, jako instytucję, która, gdy jest poddana presji, może nie być w stanie przestrzegaćtej samej zasady rządów prawa, której przestrzegania wymaga zarówno od samych państw członkowskich, jak i innych swoich partnerów.

Tu nie chodzi o szczepionki, tu chodzi o metody pracy unijnych funkcjonariuszy i to, jak powinni podejmować decyzje – bardziej formalnie, a mniej amatorsko. Bo też cała ta historia jest w pewnym sensie o amatorszczyźnie, przywodzącej na myśl – oczywiście z zachowaniem wszelkich proporcji – Signalgate [omyłkowe zaproszenie dziennikarza do czatu na platformie Signal najważniejszych urzędników USA ds. bezpieczeństwa narodowego podczas planowania nalotów na rebeliantów Huti w Jemenie – red.].

Przecież sama von der Leyen przyznała w wywiadzie – nie mając takiego obowiązku – że wymieniała wiadomości z panem Bourlą. Publicznie stwierdziła, że negocjowała kontrakt SMS-ami. I myślę, że opinia publiczna może znaleźć paralelę między tą naiwnością a amerykańską aferą Signala.

A to z kolei – w połączeniu z faktem, że zwykły obywatel nie musi rozróżniać Komisji, Parlamentu, Rady i innych instytucji – da siłom populistycznym amunicję do strzelania w pianistę, gdy ten gra koncert.

Powiedział pan, że urzędnicy UE nie będą mogli odtąd pozwolić sobie na używanie wiadomości tekstowych jako narzędzia negocjacji np. zmian prawa. Ale czy to oznacza, że od tej pory wszystkie wiadomości tekstowe będą dokumentami w rozumieniu prawa UE, czy też będzie to zależało od ich treści?

Wyrok ani nie zakazuje niczego, ani nie nakłada na von der Leyen i Komisję żadnych sankcji za ich dotychczasowe postępowanie, czyli odmowę ujawnienia treści SMS-ów. Wskazuje jedynie na potrzebę przestrzegania przez Komisję zasady dobrej administracji również w przypadku korzystania z SMS-ów jako środka przekazu.

W jaki sposób?

Wyrok ten spowoduje, że Komisja po pierwsze wykluczy lub ograniczy wykorzystanie SMS-ów w przyszłości, a po drugie zaktualizuje swój system archiwizacji w celu zachowania wiadomości w wyjątkowych sytuacjach, gdy ich wykorzystanie stanie się konieczne.

Wydaje się, że KE nawiązuje do tego w swojej odpowiedzi na wyrok. Moim zdaniem nie odwoła się od niego, ponieważ ogólna ocena faktyczna dotycząca wiarygodności argumentów przedstawionych przez Komisję wydaje się niepodważalna. Komisja nie tylko przegrała bitwę, ale także przegrała wojnę. Teraz musi naprawić sytuację, dostosowując swoją przyszłą politykę w zakresie wykorzystywania wiadomości SMS i innych technologii, aby zapewnić pełną odpowiedzialność publiczną.

Alberto Alemanno (ur. 30 kwietnia 1975 r. w Turynie, Włochy) – naukowiec, prawnik zajmujący się sprawami interesu publicznego i przedsiębiorca społeczny. Od 2009 r. jest profesorem Jean Monnet w dziedzinie prawa UE w HEC Paris. Wykłada też na Uniwersytecie Tokijskim, w Szkole Polityki Publicznej oraz w Kolegium Europejskim w Brugii.

Friedrich Merz wygłosił w środę (14.05.2025) swoje pierwsze expose w Bundestagu. Zaczął nie od spraw krajowych, a od polityki zagranicznej, bezpieczeństwa i Ukrainy. Potwierdził też, że rząd będzie kontynuuował zaostrzenie działań wobec nielegalnych imigrantów.

Jak mówił, choć „Niemcy są krajem przyjmującym”, doprowadziły do zbyt dużego napływu niewykwalifikowanych migrantów na swój rynek pracy i zwłaszcza do systemu socjalnego. Podkreślił jednak, że nielegalnej migracji nie da się opanować bez współpracy na poziomie europejskim: – Będziemy wspierać państwa graniczne – podkreślił.

Zieloni: Tusk słusznie zareagował gniewem

Liderka klubu parlamentarnego Partii Zielonych Katharina Dröge oskarżyła kanclerza Merza o niszczenie współpracy europejskiej poprzez dalsze zaostrzanie kontroli granicznych i odsyłanie z granic osób ubiegających się o azyl.

Nawiązała też do wizyty Merza w Warszawie w pierwszym dniu jego urzędowania, podczas której potwierdził zamiary rządu ws. granic. Zaznaczył, że polecił szefowi MSW Alexandrowi Dobrindtowi, aby „szukał porozumienia” z sąsiadami. Sam Dobrindt w czasie tej wizyty wygłosił podobne oświadczenie w Berlinie, zapowiadając zaostrzenie polityki migracyjnej i zawracanie z Niemiec migrantów – także tych usiłujących ubiegać się o azyl. Tusk zaprotestował: jak zaznaczył, ma obawy o przyszłość Schengen, a wzmocniona kontrola powinna dotyczyć przede wszystkim granicy zewnętrznej Unii Europejskiej. – Ochrona polskiej granicy z Białorusią i Rosją jest wspólnym zadaniem Europy, a więc także Niemiec – powiedział.

– Kto w tej koalicji, Urzędzie Kanclerskim czy MSZ wpadł na to, że to dobry pomysł dyplomatyczny, by – abstrahując od wizyty – jak zatruty prezent podczas wizyty u polskiego szefa rządu przywieźć zaostrzenie kontoli granic i zawracanie uchodźców do Polski? Co to za sygnał w stronę polskiego rządu? – pytała Dröge w Bundestagu w środę po oświadczeniu Merza.

– Nie rozumiem, jak mógł Pan się dziwić, że Donald Tusk słusznie zareagował gniewem na takie podejście do polityki europejskiej. W istocie jest to wypowiedzenie europejskiej współpracy w polityce azylowej. W swej istocie jest to polityka, która mówi, że Niemcy robią swoje, a inni zobaczą, jak to się dla nich skończy.

Jak mówiła, dlatego Europa jest tym tak wzburzona. Dröge oskarżyła ministra Dobrindta o „zwykłe ignorowanie traktatów europejskich” poprzez zalecanie odesłań migrantów na granicach: – Chaos trwa już kilka dni, a odpowiedzi wciąż nie ma.

Kontrole granic: Zieloni z pytaniem do rządu

Zaraz po wystąpieniu polityczki Zielonych rządu bronił szef klubu poselskiego CDU Jens Spahn, argumentując, że polityka migracyjna musi być zaostrzona, m.in. by powstrzymać wzmocnienie skrajnej prawicy. Zieloni powrócili do sprawy kontroli granicznych w rundzie pytań do rządu. Posłanka Chantal Kopf powiedziała, że kontrole powodują problemy na terenach przygranicznych: Kraje sąsiednie – jak Polska, która już długo okazuje niezadowolenie z powodu wielogodzinnych kolejek tirów – są teraz słusznie naprawdę wzburzone.

Wróciła się następnie z pytaniem do ministrów – szefa Urzędu Kanclerskiego Thorstena Freia i wicekanclerza Larsa Klingbeila: Dlaczego mimo jasnej krytyki ze strony naszych sąsiadów prowadzą Państwo te kontrole, choć w umowie koalicyjnej uzgodnione, że ma to się dziać w porozumieniu z naszym sąsiadami?

7 maja nowy szef MSW Niemiec Alexander Dobrindt zarządził wzmożone kontrole na granicach i odesyłanie migrantów, także gdy chcą oni złożyć wnioski o azyl. Polska i Szwajcaria zaprotestowały przeciwko tej akcji.

Kontrole graniczne od 2023

Sprawa kontroli jest głównym aktualnym przedmiotem sporów między Polską a Niemcami i to już od 2023 r. Teraz sytuacja się zaostrzyła właśnie z powodu zapowiedzi Niemiec wzmożenia odsyłania do Polski migrantów, którzy za swój cel obrali właśnie Niemcy i próbują się tam dostać przez Polskę.

Choć już w poprzedniej koalicji było wielu przeciwników tego rozwiązania, była minister spraw wewnętrznych Nancy Faeser przedłużała wyrywkowe kontrole na granicy z Austrią (wprowadzone podczas kryzysu migracyjnego w 2015 r.), a w połowie października 2023 r. zarządziła je również na granicach z Polską, Czechami i Szwajcarią – po powiadomieniu Komisji Europejskiej. We wrześniu ubiegłego roku podjęła decyzję o rozszerzeniu na resztę granic. To ewenement w strefie Schengen, który wywołał protesty sąsiadów Niemiec.

Zaostrzenie kontroli i odsyłanie migrantów może okazać się trudne do przeprowadzenia w świetle prawa UE, o czym pisaliśmy w Deutsche Welle, choć szef MSW Niemiec dowodzi, że to legalne i możliwe.

Szef policji Dieter Romann poinformował 7 maja, że od czasu wprowadzenia kontroli na wszystkich niemieckich granicach, czyli od września 2024 r., wykryto około 34 tys. nieautoryzowanych wjazdów, a 23 tys. z takich osób zawrócono.

W pierwszych czterech miesiącach 2025 roku odnotowano w UE znacznie mniej nielegalnych przekroczeń granicy niż w tym samym okresie ubiegłego roku. Ich łączna liczba spadła o prawie 30 procent do około 47 tys., wynika z najnowszych danych agencji Frontex. Największy spadek odnotowano na tak zwanym szlaku bałkańskim, gdzie zanotowano tylko około 3100 osób – co oznacza spadek o 58 procent.

Także na wszystkich innych ważnych szlakach liczba ta maleje. Na centralnym szlaku śródziemnomorskim z Afryki Północnej w kierunku Włoch odnotowano spadek nielegalnych przekroczeń granicy o trzy procent do około 15 700. Na wschodnim szlaku śródziemnomorskim w kierunku Grecji liczba ta spadła o 30 procent do około 12 200. Na hiszpański ląd stały przez morze przybyło tylko około 3500 osób (spadek o 10 procent), a na Wyspy Kanaryjskie około 10 400 (spadek o 34 procent).

Komisarz UE: jesteśmy skuteczni

Komisarz UE ds. migracji Magnus Brunner ocenia te liczby jako dowód sukcesu wspólnej europejskiej polityki. – To pokazuje, że nasze działania są skuteczne, zwłaszcza zwiększone zaangażowanie krajów partnerskich spoza UE – powiedział austriacki polityk. Jak dodał, wspólnie z państwami członkowskimi UE pracuje nad dalszym ograniczeniem nielegalnej migracji.

Chodzi o to, aby położyć kres działalności przemytników, zaznaczył komisarz. Szacuje się, że niektórzy z nich za organizację jednej takiej "podróży" pobierają kilkadziesiąt tysięcy dolarów.

Większość z zatrzymanych imigrantów przybyła ostatnio z Bangladeszu, Afganistanu i Mali.

Kłopotliwe dane

Dla nowego rządu Niemiec, najnowsze dane Frontexu mogą stanowić pewien problem. Wprowadzone właśnie zaostrzenie kontroli granicznych, które krytykuje m. in. Polska, uzasadniane jest właśnie niewystarczającymi postępami w polityce migracyjnej UE.

Ponadto nowe dane Frontexu pokazują, że nie wszyscy uchodźcy przybywający do UE chcą pozostać tu na stałe. W pierwszych czterech miesiącach roku odnotowano około 18 100 nielegalnych przekroczeń granicy lub prób przekroczenia granicy w kierunku Wielkiej Brytanii. Było to o 5 procent więcej niż w tym samym okresie ubiegłego roku.

Zasadniczo w tzw. strefie Schengen powinny być kontrolowane tylko zewnętrzne granice UE, aby bez uciążliwych kontroli umożliwić swobodny przepływ osób i towarów w obrębie strefy.

(DPA/du)

Nowe spadochrony, które trafiają właśnie na wyposażenie niemieckiej armii, moga być niebezpieczne dla żołnierzy – alarmują niemieckie media, które dotarły do wewnętrznego dokumentu w tej sprawie.

Dziennikarze telewizji NDR, WDR i gazety „Sueddeutsche Zeitung" uzyskali dostęp do opinii wydanej przez Urząd ds. wyposażenia, technologii informatycznych i wsparcia technicznego Bundeswehry.

Napisano w niej, że wprowadzany do użytku spadochron typu EPC-B stanowi „stałe potencjalne zagrożenie dla zdrowia fizycznego skoczków podczas regularnych skoków spadochronowych”.

Groźba kolizji

Jak czytamy, szczególnie niebezpieczne są skoki wykonywane równcześnie z obu stron samolotu transportowego A400M. O wiele cześciej, niż w przypadku starszych spadochronów, dochodzi bowiem do groźby kolizji czasz spadochronów albo do kontaktu jednego skoczka z linkami nośnymi drugiego spadochronu. Incydenty tego typu mogą skończyć się tragicznie.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Media, które nagłośniły sprawę, informują ponadto o innym problemie ze spadochronem. Można go używać tylko przez sześć lat albo wykonać maksymalnie 60 skoków. Powoduje to dodatkowe koszty.

Współny projekt z Belgią i Holandią

Jak czytamy, EPC-B jest w użyciu od kwietnia 2024 r., ale jak dotąd tylko w ograniczonym zakresie. Powinien być w pełni wprowadzony do służby w tym roku, ale Urząd ds. wyposażenia Bundeswehry zaleca, aby szybko rozejrzeć się za nowym systemem.

Producentem EPC-B jest niemiecka filia francuskiej firmy Safran. Firma nie komentuje raportu Urzędu ds. wyposażenia, bo – jak twiedzi – nigdy go nie otrzymała. Ponadto przypomina, że spadochron został poddany kompleksowemu programowi testów przez Bundeswehrę, które potwierdziły jego zdatność do lotu i tym samym potwierdziły jego bezpieczne użytkowanie.

NDR/WDR i „Sueddeutsche Zeitung“ dodają, że ważnym argumentem przemawiającym za EPC-B była tak zwana interoperacyjność z innymi krajami NATO. Spadochron ten jest zamawiany wspólnie z Belgią i Holandią od 2021 r. i ma zastąpić w Niemczech stary system T-10, który został wprowadzony ponad 65 lat temu.

Friedrich Merz wygłosił w środę (14.05.2025) swoje pierwsze expose w Bundestagu. Zaczął nie od spraw krajowych, a od polityki zagranicznej, bezpieczeństwa i Ukrainy. Podkreślił konieczność większego zaangażowania Niemiec we współpracę z europejskimi partnerami i w samej UE oraz NATO na rzecz zabezpieczenia przed Rosją i wsparcia Ukrainy w osiągnięciu sprawiedliwego pokoju.

Na początku podziękował poprzedniemu rządowi. – Jedno jest dla nas jasne: Pan, kolego Scholz, i Państwa rząd przeprowadziliście Niemcy przez kryzys. Państwa reakcja (…) była historyczna. Należą się Państwu nasze podziękowania, moje podziękowania i – mam nadzięję – uznanie od całej izby.

Odpowiedziały mu długie brawa sali.

Nowy kanclerz przeszedł następnie do polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. – Nasza wolność została przez przeciwników i wrogów zagrożona tak bardzo jak nigdy wcześniej – mówił. Dodał, że Rosja złamała wszystkie zasady: – Rosyjskie wojska codziennie mordują i gwałcą. Wojna kosztowała setki tysięcy ofiar, także po stronie rosyjskiej.

Merz o wartościach i słowach Kohla do JPII

Podkreślał kilka razy, że wojna w Ukrainie nie jest wojną tylko o bezpieczeństwo Ukrainy. – Wynik tej wojny zdecyduje o tym, czy w przyszłości w Europie i na świecie zwyciężą prawo i porządek, czy tyrania, siła militarna i prawo pięści – mówił. – W tej historycznej sytuacji Europa musi stać zjednoczona. Bardziej zjednoczona niż kiedyś.

Zapowiedział, że Niemcy podejmą inicjatywy na rzecz wspólnej obrony i na płaszczyźnie europejskiej, i w NATO: – Rząd podejmie tę odpowiedzialność: oferujemy naszym sojusznikom to, że mogą się na nas zdać.

Wielkokrotnie podkreślał, że Zachód i Europa to wspólne wartości: – Nigdy nie zapomnijmy, co powiedział kanclerz Helmut Kohl przy pożegnaniu papieża Jana Pawła II tu, w Berlinie w 1996 r.: „Nie chcemy i nie możemy nigdy stracić z oczu tego, że w Europie budujemy przede wszystkim wpólnotę wartości”. Zdanie to było wtedy tak samo ważne jak dziś.

Merz o Polsce. Ważne słowa

– Pojechałem w pierwszym dniu urzędowania do Paryża i do Warszawy – przypomniał w expose kanclerz. Odpowiedziały mu brawa sali. Merz mówił najpierw o wizycie we Francji i odnowieniu tego sojuszu. Potem przeszedł do Polski: – Jako pierwszy kanclerz Niemiec pojechałem w pierwszym dniu od razu też do Warszawy, żeby pokazać, że nasz wielki sąsiad na wschodzie będzie dla tego rządu grać w polityce europejskiej tak samo centralną rolę, jak nasz wielki sąsiad na zachodzie.

Po raz kolejny posłowie zareagowali brawami. Merz dodał, że Niemcy jednocześnie chcą być nadal sojusznikiem mniejszych państw, zwłaszcza w UE. Jak mówił, z kolei w rozmowach z przedstawicielkami UE Robertą Metsolą, przewodniczącą PE i Ursulą von der Leyen, szefową Komisji zapowiedział, że Niemcy nie będą powstrzymywać się od zabierania głosu na forum unijnym.

– Pojechałem też do Kijowa, razem z kolegami Emmanuelem Macronem, Keirem Starmerem i Donaldem Tuskiem. Jesteśmy zgodni, że chcemy sprawiedliwego i długotrwałego pokoju w Ukrainie. Lepiej dziś niż jutro.

Wyliczył trzy priorytety w tej sprawie. – Po pierwsze, wspieramy walczącą Ukrainę, choć nie jesteśmy częścią tej wojny. Ale nie jesteśmy też neutralną trzecią stroną. (…) Nie powinno być wątpliwości, że Niemcy bez żadnych „ale” i „jeśli” stoją po stronie Ukraińców, którzy chcą żyć w wolnym i otwartym społeczeństwie – powiedział Merz.

Merz o Rosji: Spójrzcie na otrucia i zabójstwa

Jak zaznaczył, po drugie wsparcie Ukrainy musi być wspólnym wysiłkiem Europy i USA oraz sojuszników „w naszym najściślejszym interesie”: – Bo kto uważa, że Rosja będzie zadowolona ze zwycięstwa nad Ukrainą czy aneksji części Ukrainy, ten się myli, panie i panowie. Spójrzcie na otrucia i zabójstwa w licznych państwach europejskich, także w naszej stolicy. Spójrzcie na ataki hybrydowe na naszą infrastruktuę. Spójrzcie na fizyczne zniszczenia kabli często przez tzw. flotę cieni, spójrzcie na akty szpiegostwa i sabotażu i systematyczne dezinformowanie naszego społeczeństwa. To przytłaczające działanie kierownictwa państwa rosyjskiego i jego pomocników także tu, w naszym własnym państwie.

Merz zapowiedział zdecydowane działania, by zwalczać takie akcje Rosji.

Po trzecie, jak podkreślił, pokój musi zostać wynegocjowany na korzyść Ukrainy. Przypomniał, że liderzy UE wezwali do 30-dniowego zawieszenia broni, na co pozytywnie odpowiedziała tylko Ukraina, a co poparły USA. Wspomniał o swojej rozmowie telefonicznej z Donaldem Trumpem: – Jestem wdzięczny za jego wsparcie dla 30-dniowego zawieszenia broni. (…) Zachód nie może dać się podzielić.

Wydatki na obronność

Merz sporo miejsca poświęcił też swoim programowym postulatom dofinansowania i wzmocnienia Bundeswehry oraz zrobienia z niej atrakcyjnego miejsca pracy: – Chcemy móc się bronić, abyśmy się bronić nie musieli. Podziękował też żołnierzom Bundeswehry za ich służbę, co wywołało brawa posłów.

Po tej części kanclerz przeszedł do spraw krajowych, przede wszystkim do gospodarki, która była drugim po bezpieczeństwie najważniejszym tematem kampanii. Powtórzył zapowiedzi pobudzenia stygnącej niemieckiej gospodarki i poprawy warunków dla biznesu: ulgi podatkowe, inwestycje w infrastrukturę i zmniejszenie barier biurokratycznych. Potwierdził, że Niemcy wspierają cele klimatyczne UE, ale opowiedział się za rozluźnieniem reguł dotyczących emisji.

Powtórzył też zapowiedzi dotyczące migracji: choć „Niemcy są krajem przyjmującym”, doprowadziły do zbyt dużego napływu niewykwalifikowanych migrantów na swój rynek pracy i zwłaszcza do systemu socjalnego. Podkreślił jednak, że nielegalnej migracji nie da się opanować bez współpracy na poziomie europejskim: – Będziemy wspierać państwa graniczne.

Do tej kwestii kontroli granic odniosła się w imieniu Zielonych Katharina Dröge, która w oświadczeniach klubów po wystąpieniu Merza pochwaliła go najpierw za kilka rzeczy, m.in. podróż do Paryża i Francji. Ale dodała: – Kto w tej koalicji, Urzędzie Kanclerskim czy MSZ wpadł na to, że to dobry pomysł dyplomatyczny, by – abstrahując od wizyty – jak zatruty prezent podczas wizyty u polskiego szefa rządu przywieźć zaostrzenie kontoli granic i zawracanie uchodźców do Polski? Co to za sygnał w stronę polskiego rządu?

– Nie rozumiem, jak mógł Pan się dziwić, że Donald Tusk słusznie zareagował gniewem na takie podejście do polityki europejskiej. Bo w istocie to wypowiedzenie wspólnej polityki europejskiej w obszarze azylu.

Zaraz po niej wystąpił przedstawiciel CDU Merza poseł Jens Spahn, który w swoim oświaczeniu odniósł się do tych słów przedmówczyni: przypomniał o dużym wzroście poparcia dla skrajnej prawicy właśnie za rządów poprzedniej koalicji z Zielonymi w składzie. To m.in. koniecznością zahamowania popularności ekstremistów CDU uzasadnia zaostrzenie polityki migracyjnej.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Zbliżające się wybory prezydenckie w Polsce mają znaczenie także dla innych krajów Unii Europejskiej, pisze w środę (14.05.2025) niemiecki dziennik ekonomiczny „Handelsblatt“.

„W ciągu 21 lat od przystąpienia do UE w 2004 r. Polska stała się jedną z największych potęg gospodarczych w Europie. Produkt krajowy brutto (PKB) na mieszkańca wzrósł w tym okresie czterokrotnie. To sprawia, że Polska stała się jedną z najszybciej rozwijających się gospodarek w Europie“.

Wymieniając pozytywne dane na temat Polski, takie jak niskie bezrobocie czy stosunkowo niski dług publiczny, gazeta ocenia, że kraj ma szanse na dalszy wzrost gospodarczy, a to znajduje odbicie na warszawskiej giełdzie.

„Dwa najważniejsze indeksy dla polskich akcji to MSCI Poland oraz WIG20. Pomimo wielu kryzysów na świecie, ten pierwszy wzrósł od początku roku o około 40 procent, podczas gdy WIG 20 wzrósł o około 21 procent“.

Szansa, ale i ryzko

Gazeta cytuje analityka i brokera giełdowego IG Salaha Bouhmidiego, który ocenia, że giełda w Warszawie korzysta na nadziejach na regionelne ożywienie i zyski po ewentualnym zawarciu pokoju między Rosją a Ukrainą. Zastrzega jednak, że rozwój pozostaje kruchy ponieważ niepewne perspektywy eksportu i stosunkowo silny złoty spowalniają niektóre spółki zorientowane na eksport.

„Do najważniejszych sektorów na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie należą instytucje finansowe i spółki energetyczne. Ważną rolę dla kraju odgrywają jednak również branże surowcowa, rolnicza i spożywcza. Teraz może być dobry czas na inwestowanie w polskie spółki, ponieważ wiele akcji jest nadal stosunkowo korzystnie wycenianych“ - czytamy w „Handelsblatt“.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

UE przyjęła nowy pakiet sankcji wobec Rosji, skierowany przede wszystkim przeciwko rosyjskiej flocie cieni, która omija już istniejące sankcje. Jak poinformowały kręgi dyplomatyczne w Brukseli, ambasadorowie 27 państw członkowskich UE zatwierdzili w środę (14.05.2025) 17. pakiet sankcji w związku z wojną przeciwko Ukrainie, trwającą od lutego 2022 roku. Formalne przyjęcie sankcji planowane jest na najbliższy wtorek.

Nowe sankcje były planowane jeszcze przed tym, jak Niemcy, Francja, Wielka Brytania i Polska zagroziły w weekend Kremlowi zaostrzeniem sankcji, jeśli nie zgodzi się on na 30-dniowe zawieszenie broni w wojnie na Ukrainie.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski zaapelował we wtorek do zachodnich sojuszników Ukrainy o nałożenie „najsilniejszych” sankcji na Moskwę, jeśli prezydent Rosji Władimir Putin nie weźmie udziału w zaproponowanym przez Kijów spotkaniu z Zełenskim w czwartek w Stambule. Kanclerz Friedrich Merz wezwał Moskwę do „rzeczywistego postępu” w tym tygodniu, grożąc w przeciwnym razie zaostrzeniem sankcji.

Cios we flotę cieni

Nowy pakiet, nad którym trwały rozmowy od kilku tygodni, dotyczy prawie 200 kolejnych statków, za pomocą których Moskwa omija embargo na ropę nałożone w związku z wojną w Ukrainie. Według informacji dyplomatów na liście sankcji UE znajduje się obecnie prawie 345 statków. Sankcjami objęto również około 30 przedsiębiorstw, które uczestniczą w omijaniu już istniejących sankcji lub wspierają rosyjski przemysł zbrojeniowy.

W ten sposób operatorzy nie będą mogli korzystać z usług europejskich przedsiębiorstw. Zgodnie z planem nowe ograniczenia eksportowe dotkną około 30 podmiotów gospodarczych. 75 kolejnych osób i przedsiębiorstw nie będzie mogło prowadzić działalności w UE i musi liczyć się z zamrożeniem aktywów.

Nowe sankcje mają zostać formalnie przyjęte w najbliższy wtorek (20.05.2025) podczas spotkania ministrów spraw zagranicznych krajów Unii Europejskiej, a następnie natychmiast wejść w życie. Planowane są również dalsze sankcje wobec organizacji i osób za rozpowszechnianie fałszywych informacji i łamanie praw człowieka.

Obawy przed katastrofą ekologiczną

Sankcje wobec statków mają na celu przede wszystkim ograniczenie rosyjskiego eksportu, ale także ochronę środowiska. Rosja od dawna jest oskarżana o obchodzenie zachodnich ograniczeń cenowych na eksport ropy do krajów trzecich poprzez wykorzystywanie statków, które nie są własnością zachodnich armatorów ani nie są ubezpieczone przez zachodnie firmy ubezpieczeniowe.

Zdaniem ekspertów wiąże się to z dużym ryzykiem dla żeglugi i środowiska. Zwracają oni na przykład uwagę, że wiele tankowców jest przestarzałych, ma wady techniczne i czasami pływa bez automatycznego systemu identyfikacji.

Ostatni pakiet sankcji UE wobec Rosji został przyjęty w lutym, w trzeciej rocznicę wojny z Ukrainą. Obejmował on przede wszystkim nowe ograniczenia handlowe, działania przeciwko rosyjskim mediom oraz środki przeciwko tzw. flocie cieni.

(DPA/jak)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Prokuratura Federalna aresztowała trzech Ukraińców, podejrzanych o to, że na zlecenie Rosji planowali zamachy na transport towarów w Niemczech. Mężczyźni zostali aresztowani w Niemczech i Szwajcarii, poinformowali śledczy z Karlsruhe. Podejrzami mieli zamiar wysłać z Niemiec do odbiorców w Ukrainie paczki z ładunkami, które miały eksplodować podczas transportu.

Wybuchowe paczki

Jak poinformowała prokuratura, mężczyźni są podejrzani o działalność agenturalną i sabotaż. Jewhen B., Daniił B. i Władysław T. mieli najpóźniej do końca marca 2025 r. wyrazić gotowość wobec jednej lub kilku osób działających prawdopodobnie na zlecenie rosyjskich organów państwowych do przeprowadzenia zamachów z użyciem materiałów wybuchowych i zapalających na transport towarów w Niemczech.

W tym celu planowano wysłać z Niemiec do odbiorców w Ukrainie paczki z urządzeniami wybuchowymi lub zapalającymi, które miały uaktywnić się podczas transportu. Według prokuratora generalnego wysłano już paczki testowe z nadajnikami GPS.

Prokuratura federalna prowadzi postępowanie z powodu szczególnego znaczenia sprawy. Śledztwo prowadzi Federalny Urząd Kryminalny. Wobec wszystkich trzech oskarżonych wydano nakazy aresztowania. Władysław T. i Daniił B., zatrzymani w Kolonii i Konstancji, zostali już postawieni przed sędzią śledczym Federalnego Trybunału Sprawiedliwości w Karlsruhe i przebywają w areszcie śledczym. Jewhen B., zatrzymany w kantonie Thurgau w Szwajcarii, ma zostać postawiony przed sądem w Karlsruhe po przekazaniu ze Szwajcarii.

„Agenci niskiego szczebla”

Wszyscy trzej podejrzani są obywatelami Ukrainy. Zgodnie z dotychczasowymi informacjami, dwaj młodzi mężczyźni zatrzymani w Niemczech nie wykonywali żadnej pracy zawodowej. Nie ma na razie szczegółowych informacji na ich temat.

Według dziennika „Bild” mieli rzekomo zostać wykorzystani przez Rosję jako tzw. „agenci niskiego szczebla” i nie jest nawet jasne, czy podejrzani w ogóle znają zleceniodawcę. Według mediów niebezpieczne paczki miały zostać wysłane za pośrednictwem zagranicznej firmy kurierskiej.

Plany te przywodzą na myśl wydarzenia z lipca 2024 r., gdy to w magazynach firmy logistycznej DHL w Lipsku i brytyjskim Birmingham pojawiły się paczki z ładunkami wybuchowymi, które się zapaliły. W Polsce paczka podpaliła również samochód dostawczy DHL. Po pożarze w Lipsku prokuratura federalna wszczęła śledztwo. Powołując się na kręgi śledczych podano później, że podejrzewa się, iż za przesyłkami mogą stać rosyjskie służby specjalne.

(AFP/jak)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Decyzja Komisji Europejskiej odmawiająca mediom dostępu do wiadomości tekstowych wymienianych między przewodniczącą von der Leyen a prezesem-dyrektorem generalnym przedsiębiorstwa Pfizer jest nieważna – orzekł unijny Sąd (General Court, organ Trybunału Sprawiedliwości UE).

A to oznacza, że KE nie miała prawa zatajać korespondencji von der Leyen z szefem Pfizera – amerykańskiego koncernu farmaceutycznego, który zawarł z Unią kontrakt na dostawę setek milionów dawek szczepionek na Covid-19.

„Jest to historyczny wyrok sądu UE, w którym uznano von der Leyen za odpowiedzialną za odmowę ujawnienia treści SMS-ów wymienionych z dyrektorem generalnym firmy Pfizer, Albertem Bourlą” – pisze w komentarzu dla Deutsche Welle prof. Alberto Alemanno, prawnik z prestiżowej uczelni École des hautes études commerciales de Paris (HEC Paris).

Ekspert dodaje, że nie chodzi tu o szczepionki, ale o zwiększenie odpowiedzialności UE za podejmowane decyzje z korzyścią dla obywateli. „Ostatecznie wyrok ten stanowi przypomnienie, że UE rządzi się zasadami praworządności, a jej przywódcy podlegają stałej kontroli wolnych mediów i niezależnego sądu” – podkreśla prof. Alemanno. „To zwycięstwo wszystkich, dlatego nie spodziewam się, że Komisja odwoła się od wyroku” – dodaje.

O co chodzi w aferze Pfizergate

W kwietniu 2021 roku przewodnicząca Komisji Europejskiej ujawniła w wywiadzie dla „New York Timesa”, że osobiście korespondowała SMSowo z szefem Pfizera, Albertem Bourlą, w sprawie zakupu szczepionki na Covid-19. Miesiąc później umowa UE z amerykańskim koncernem była gotowa: Unia zobowiązała się do kupna w dwóch transzach po 900 milionów dawek szczepionki stworzonej przez niemiecką firmę BioNTech w partnerstwie z Pfizerem. Ursula von der Leyen osobiście podpisała kontrakt.

To był czas, gdy pandemia paraliżowała świat. Politycy byli pod presją, by znaleźć ratunek dla obywateli, a szczepionki były towarem deficytowym. UE kupiła od Pfizera szczepionki za 21,5 miliarda euro.

Sama “Pfizergate” wybuchła, gdy Alexander Fanta, dziennikarz śledczy portalu „Follow the Money”, chciał sprawdzić, w jaki sposób doszło do zawarcia umowy i jaki wpływ na to miała korespondencja szefowej KE – kontrahenta – z szefem Pfizera – producentem, oraz czy UE przypadkiem mocno nie przepłaciła za szczepionki.

W odpowiedzi na jego wniosek Komisja Europejska odmówiła ujawnienia korespondencji von der Leyen z Bourlą, uzasadniając to tym, że wiadomości tekstowe „ze swej natury żyją krótko” i nie są podmiotem unijnego prawa dotyczącego dostępu do informacji publicznej.

Unia złapana za rękę

Tymczasem przejrzystość jest jedną z najważniejszych zasad Unii Europejskiej, zawartą w jej traktatach. UE musi ujawniać informacje dotyczące kształtowania polityki i wydatków i przestrzegać zasady swobodnego dostępu do informacji. To dlatego Komisja Europejska, Parlament Europejski, Rada Europejska i Rada Unii Europejskiej publikują – z wyprzedzeniem – harmonogramy posiedzeń, a sesje PE i część posiedzeń Rady można śledzić na żywo.

Co więcej, do wiadomości publicznej są wszystkie wytyczne polityczne Komisji, program jej prac, strategiczny program Rady czy program prezydencji. Obywatele, dziennikarze czy organizacje pozarządowe mogą śledzić prace komisarzy, szefa Rady czy przewodniczącej PE.

A przewodniczącą ciała, które ma za zadanie egzekwować unijne prawo, w tym zasady przejrzystości, i osobą, która niedawno publicznie zobowiązała się do przestrzegania standardów przejrzystości, skuteczności i uczciwości, jest nie kto inny a Ursula von der Leyen.

Nic dziwnego, że po tym, jak KE odmówiła ujawnienia korespondencji swojej przewodniczącej, „New York Times” – który, przypomnijmy, jako pierwszy podał informację o korespondencji von der Leyen i Bourli – i była szefowa brukselskiego biura tej gazety Matina-Stevis-Gridneff zaskarżyli tę decyzję.

Sądowa batalia

Rozpoczęła się wieloletnia batalia prawna, w trakcie której m.in. Ursula von der Leyen nie stawiła się na rozprawie, Komisja odpisywała mediom, że „nie komentuje toczących się postępowań”, zaś Sąd już zdążył negatywnie ocenić przeredagowanie przez KE dużych części ujawnionych kontraktów na szczepionki ze względu na prywatność urzędników i interesy firm-stron.

W listopadzie 2024 r. prawnicy Komisji przyznali wreszcie, że takie wiadomości w ogóle istniały (27 listopada 2024 PE zatwierdził nową Komisję von der Leyen na pięcioletnią kadencję), choć nigdy ich nie widzieli. Nie przeszkodziło im to twierdzić, że wiadomości te nie miały istotnego znaczenia, nie podpadały pod unijne przepisy dotyczące dostępu do informacji i nie kwalifikowały się do ujawnienia. Sędziowie nie zgodzili się wówczas z tą argumentacją.

Komisja przegrywa w unijnym sądzie

Dziś zaś Sąd uzasadnił: „jeśli instytucja w odpowiedzi na wniosek o udzielenie dostępu twierdzi, że dany dokument nie istnieje”, to domniemywa się, że tak jest, jednak to domniemanie może zostać obalone „na podstawie istotnych i spójnych poszlak” i zdaniem Sądu takie poszlaki zostały przedstawione przez „NYT”.

W komunikacie prasowym Sądu czytamy, że Komisja nie mogła w tej sytuacji po prostu twierdzić, że dokumentów – w tym przypadku SMSów – nie posiada, tylko wiarygodnie wyjaśnić, dlaczego nie mogą zostać odnalezione.

Zdaniem Sądu KE nie wyjaśniła, w jaki sposób poszukiwała SMSów von der Leyen ani gdzie ich szukała, nie wyjaśniła też, czy zostały usunięte, czy nie, czy stało się to dobrowolnie, czy też np. w międzyczasie von der Leyen zmieniła telefon.

Wreszcie zdaniem Sądu Komisja „nie wyjaśniła w wiarygodny sposób”, dlaczego uznała, że SMSy von der Leyen i Bourli wymieniane w kontekście zakupu szczepionek „nie zawierały ważnych informacji lub informacji wymagających podjęcia dalszych działań, które to informacje powinny zostać zachowane”.

Jakie będą prawne i polityczne skutki wyroku

Trybunał nie rozstrzygnął wprost o odpowiedzialności osobistej przewodniczącej, ale wyrok to potężne uderzenie w reputację von der Leyen i samej Komisji, która twierdziła, że może nie ujawniać korespondencji przewodniczącej. Może mieć też znaczenie dla całej administracji UE, jeśli w przyszłości nieformalne ustalenia Rady, PE czy Komisji, dokonywane za pomocą komunikatorów typu SMS, WhatsApp czy Signal będą musiały być rejestrowane w systemie dokumentów UE.

Do tego art. 17 ust. 1 Traktatu o UE nakłada na Komisję obowiązek działania „w interesie ogólnym Unii” i „całkowitej niezależności”. W tle jest też trwające postępowanie Europejskiego Urzędu Prokuratury (EPPO) dotyczące nadużyć przy zakupie szczepionek oraz dotyczące potencjalnych nieprawidłowości w negocjacjach szczepionkowych postępowanie przed sądem w Liège w Belgii, wszczęte w styczniu 2023 r. po prywatnym zawiadomieniu, do którego przyłączyły się rządy Polski i Węgier.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

Dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung” (FAZ) podkreśla, że niemiecka Ustawa Zasadnicza, która przyznaje wolność zrzeszania się, stawia sprawę jasno: „Stowarzyszenia, które naruszają prawo karne lub są skierowane przeciwko porządkowi konstytucyjnemu, są zakazane”. „W przypadku najwyraźniej największego stowarzyszenia Obywatele Rzeszy nie jest to wcale przesadzone. Chociaż słowa ministra spraw wewnętrznych (Alexandra) Dobrindta o ‚antypaństwie' mogą wydawać się wyolbrzymieniem, to zachowanie tego stowarzyszenia jasno pokazuje, że nie tylko chce ono innej republiki – ale chce zlikwidować republikę i najwyraźniej nie myśli o rządach prawa i demokracji” – ocenia „FAZ”.

„Tak zwani Obywatele Rzeszy żyją w swoim własnym królestwie szaleństwa i nie uznają demokratycznie uzgodnionych zasad współistnienia. Partia, która otwarcie dążyłaby do tego, byłaby niezgodna z konstytucją” – dodaje gazeta. Jak ocenia, nowy rząd, który skorzystał z tego, co przygotowano w czasie poprzedniej kadencji, „najwyraźniej chce dać przykład”. „Zdolna do obrony demokracja nie zakazuje przecież wyrażania poglądów, jak mogłaby? Można być przeciwko temu państwu i chcieć zupełnie innego systemu. Można też uważać się za króla. Ale demokratyczne państwo konstytucyjne po prostu nie może stać z boku i przyglądać się jego zorganizowanej, a nawet brutalnej likwidacji” – podkreśla „FAZ”.

„Oczywiście i w tym przypadku działania władzy wykonawczej muszą być proporcjonalne i podlegać kontroli sądowej. Dotyczy to zarówno zakazu zrzeszania się, jak i wszelkich środków państwowych skierowanych przeciwko jednostkom. Dotyczy to również partii politycznych. Tak, jak wszystkie organy, władza wykonawcza jest związana konstytucją. Nie ma czegoś takiego jak absolutna, niekontrolowana władza – i to właśnie odróżnia Niemcy od innych republik.

Sygnał w stronę AfD

Gazeta „Augsburger Allgemeine” pisze: „Zakazując ‚Królestwa Niemiec' Dobrindt symbolicznie wybrał największą grupę Obywateli Rzeszy. W pewnym sensie jednak ‚królestwo' jest też łatwą ofiarą. Ponieważ ta grupa sekciarska jest wyraźnie skierowana przeciwko państwu w agresywny sposób. Jej członkowie byli w trakcie tworzenia ‚antypaństwa'. Rozpowszechniali antysemickie narracje spiskowe. Wielokrotnie w grę wchodziła broń. Konstytucyjne państwo prawa nie może tego tolerować”.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Według dziennika decyzja Dobrindta to także sygnał pod adresem populistyczno-prawicowej partii AfD, którą chadecja CDU/CSU i socjaldemokratycznaSPD postanowiły zwalczać. „Jednak aby tu osiągnąć trwały efekt, nie można ograniczać się do sygnałów i obrazów” – pisze gazeta.

W „Stuttgarter Nachrichten” czytamy: „Republika Federalna? Obywatele Rzeszy w nią nie wierzą. To tak absurdalne, jak brzmi. Jednak czasy, w których można było się śmiać z Obywateli Rzeszy, bo uważano ich za paru szalonych, ale nieszkodliwych dziwaków, już minęły. Mogą oni być szaleni. Ale nie nieszkodliwi. We wtorek minister spraw wewnętrznych Alexander Dobrindt zakazał działalności ich największego stowarzyszenia, ‚Królestwa Niemiec'. Organizacja ma oczywiste powiązania ze środowiskiem skrajnej prawicy, bo jej światopogląd piera się na antysemickich teoriach spiskowych. Powinna ona zostać już dawno zakazana”.

Thriller szpiegowski, wojna wywiadowcza i epoka lodowcowa w relacjach z Ukrainą, prorosyjska kampania propagandowa w pełnej krasie i wojownicze przemówienie ministra obrony, a wreszcie – budzące wątpliwości śledztwa w sprawie najważniejszego krajowego przeciwnika systemu Orbana; na Węgrzech nastały niespokojne dni. I nie chodzi tylko o nagłówki gazet. To bowiem historyczne chwile, które mogą zadecydować o tym, czy kraj zdoła powrócić do wolności i demokracji, czy może premier Viktor Orban poprowadzi w stronę dyktatury w rosyjskim stylu.

Co się wydarzyło? W miniony piątek (09.05.2025) ukraińska tajna służba SBU podała, że w graniczącym z Węgrami obwodzie zakarpackim aresztowano dwóch obywateli Ukrainy, którzy mieli szpiegować na rzecz Węgier. SBU pokazała nagrania wideo i podzieliła się licznymi szczegółami, w tym przechwyconymi rozmowami telefonicznymi i zeznaniami jednego z zatrzymanych, który miał przyznać się do winy.

Aresztowanych podejrzewa się o zbieranie dla węgierskich służb specjalnych informacji na temat jednostek wojskowych w regionie Zakarpacia, w tym lokalizacji, wyposażenia i ruchów. Mieli również za zadanie dowiedzieć się, czy w regionie można kupić broń na czarnym rynku, jak zachowałaby się miejscowa ludność w przypadku węgierskiej inwazji oraz gdzie znajdują się słabe punkty obrony naziemnej i powietrznej.

Relacje na dnie

To pierwszy przypadek w historii, gdy Ukraina aresztowała osoby podejrzane o szpiegostwo na rzecz Węgier. Ma to miejsce w czasie, gdy stosunki ukraińsko-węgierskie znajdują się w najgłębszym kryzysie od trzech i pół dekady. Węgierski rząd zareagował w ciągu kilku godzin. W piątek minister spraw zagranicznych Peter Szijjarto nakazał wydalenie dwóch ukraińskich dyplomatów za rzekome zaangażowanie w szpiegostwo; Ukraina następnie wydaliła również dwóch węgierskich dyplomatów.

Peter Szijjarto powiedział w nagraniu wideo udostępnionym na Facebooku, że Węgry nie będą tolerować ciągłego oczerniania przez Ukrainę, chcą pokoju i nie dadzą się wciągnąć w wojnę. Nie podał żadnych szczegółów dotyczących rzekomej działalności szpiegowskiej wydalonych dyplomatów.

W podobnym tonie wypowiedział się premier Węgier Orban, również za pośrednictwem Facebooka. Według niego Węgrzy obecnie podejmują decyzje dotyczące członkostwa Ukrainy w UE. „Ani Brukseli, ani Kijowowi się to nie podoba, dlatego inicjują działania mające na celu oczernianie Węgier” – oskarżał. Premier nawiązał w ten sposób do zainicjowanego przez jego rząd głosowania w sprawie przystąpienia Ukrainy do Unii Europejskiej, które w rzeczywistości jest rasistowską kampanią propagandową przeciwko Ukraińcom.

„Na drodze do wojny”

Po raz pierwszy od rozpoczęcia rosyjskiej inwazji na Ukrainę w 2022 r. doszło do takiego poziomu konfrontacji między Kijowem a państwem NATO. Ukraińsko-węgierską aferę szpiegowską i wywiadowczą jeszcze bardziej zaostrza fakt, że na Węgrzech niedawno pojawiło się nagranie audio poufnego przemówienia, które wygłosił węgierski minister obrony Kristof Szalay-Bobrovniczky w kwietniu 2023 roku. Zostało opublikowane przez Petera Magyara, lidera opozycyjnej partii TISZA i obecnie głównego rywala Orbana w wyborach parlamentarnych, planowanych na wiosnę 2026 roku.

Kristof Szalay-Bobrovniczky mówi tam, że Węgry zrywają z „mentalnością pokojową” i przechodzą do „fazy zero na drodze do wojny”. Z fragmentu nagrania nie wynika jasno, o jaką wojnę chodzi. Sam Szalay-Bobrovniczky nie zaprzeczył treści przemówienia, ale powiedział, że chciał jedynie ogólnie wyrazić to, iż Węgry muszą być dobrze przygotowane do utrzymania pokoju w obliczu obecnych kryzysów. Sformułowania zawarte w przemówieniu ostro kontrastują jednak z nieustanną retoryką pokojową Orbana i jego narracją, że Węgry są jedynym krajem UE, który chce pokoju w Europie.

Orban nazywa Ukrainę „ziemią niczyją”

Takie „przemówienie wojenne” w gorącym kontekście afery szpiegowskiej podsyca spekulacje, że nie można wykluczyć inwazji Węgier na Zakarpacie, nawet jeśli jest to obecnie bardzo mało prawdopodobne. Strategia Orbana wydaje się brać pod uwagę możliwe zmiany granic i odzyskanie części Zakarpacia, które kiedyś należały do Węgier.

Obecnie jest raczej niemożliwe, aby Węgry podjęły działania wojskowe przeciwko Ukrainie. Jednak Orban wielokrotnie określał sąsiedni kraj jako „ziemię niczyją” lub „terytorium zwane Ukrainą”, sugerując, że jego państwowość jest niepewna.

Węgierskie oskarżenia, że Ukraina nie przestrzega praw mniejszości węgierskiej, wykraczają daleko poza zakres uzasadnionej krytyki, zwłaszcza że od końca 2023 r. Ukraina poprawiła sytuację dotyczącą praw językowych mniejszości.

Prorosyjskie i antyukraińskie stanowisko Orbana wydaje się tym bardziej niebezpieczne, że Rosja przedstawiła pomysł przekazania części terytorium Ukrainy Polsce, Słowacji, Węgrom i Rumunii w przypadku zwycięstwa nad Ukrainą. Orban nigdy nie odrzucał takich scenariuszy i, w przeciwieństwie do poprzednich lat, ostatnio przestał twierdzić, że Węgry nie dążą do rewizji granic.

„Proukraiński” były szef sztabu generalnego

Spekulacje podsycają też ujawniane okoliczności odwołania byłego szefa sztabu generalnego węgierskiej armii Romulusza Ruszin-Szendiego pod koniec 2022 r. Wówczas jego dymisja przeszła niemal bez echa. Jednak odkąd w lutym 2025 roku po raz pierwszy wystąpił jako mówca nowej partii opozycyjnej TISZA, toczy sie przeciwko niemu rzadowa kampania oskarżeń o malwersacje i rzekomo proukraińskie stanowisko.

W piątek sam Orban pośrednio oskarżył byłego szefa sztabu o zdradę, twierdząc, że Ruszin-Szendi reprezentował stanowisko proukraińskie zamiast prowęgierskiego, dlatego musiał go zdymisjonować. Orban nie sprecyzował, co oznacza „proukraiński”. Ministerstwo Obrony wskazało, że Ruszin-Szendi kiedyś zakończył przemówienie ukraińskim pozdrowieniem „Slava Ukrajini!” (Chwała Ukrainie!).

Od „zagranicznego” do „finansowanego przez Ukrainę”

Wydarzenia ostatnich kilku dni wiążą się z toczona przez rząd Orbana walką z opozycyjną partią TISZA. Jej lider Peter Magyar jest obecnie najpopularniejszym węgierskim politykiem, a TISZA znacznie wyprzedza Fidesz Orbana w sondażach. Dlatego też Magyar i jego partia są oskarżani o „siedzenie w kieszeni” Kijowa i reprezentowanie ukraińskich interesów.

Wcześniej twierdzono, że krytycy rządu Orbana byli finansowani przez amerykańskiego miliardera giełdowego George'a Sorosa lub po prostu „zagraniczne” źródła. Obecnie węgierski rząd określa niezależnych węgierskich dziennikarzy jako „finansowanych przez Ukrainę” lub pracujących dla ukraińskich służb specjalnych.

Jednak w przypadku Petera Magyara narracja ta jak dotąd zawodzi. Nie doprowadziła jeszcze do zauważalnego spadku jego popularności ani poparcia dla jego partii. Dlatego też węgierski rząd wydaje się podejmować działania przeciwko Magyarowi w inny sposób – na wzór rosyjski, a w szczególności tak, jak stopniowo niszczono postępowaniem karnym rosyjskiego dysydenta Aleksieja Nawalnego. Peter Magyar jest oskarżany o wykorzystywanie informacji poufnych w obrocie akcjami na giełdzie. Jak dotąd nie ma na to dowodów. Niemniej jednak Węgierski Bank Narodowy (MNB) prowadzi dochodzenie w tej sprawie, a węgierska prokuratura prowadzi dochodzenie wobec Magyara. Sprawa trafiła na pierwsze strony gazet już w połowie lutego. Teraz rzekomo pojawiły się dowody. W każdym razie węgierskie media państwowe już informują o karze, jaka może grozić Magyarowi: do pięciu lat więzienia.

Artykuł ukazal się na stronie Redakcji Niemieckiej DW.

Na oficjalnej stronie internetowej argentyńskiego Archiwum Narodowego pojawiły się nowe informacje. „Kliknij tutaj, aby uzyskać dostęp do dokumentów dotyczących narodowego socjalizmu i tajnych dekretów prezydenckich” – czytamy na stronie. Link prowadzi do cyfrowego archiwum, które rzuca nowe światło na jeden z najciemniejszych rozdziałów najnowszej historii.

„Na tej stronie znajdziesz dokumenty na temat przyjazdu i działalności w Argentynie wysokich rangą nazistów po II wojnie światowej” – głosi oficjalny komunikat. Ponad 1850 zdigitalizowanych oryginalnych dokumentów jest teraz dostępnych publicznie – w wysokiej jakości i dla każdego.

Ucieczka i nowe życie

– Wartość historyczna tego materiału jest ogromna – wyjaśnia argentyński autor i badacz Julio Mutti w wywiadzie dla DW. Mutti od lat bada powiązania między Argentyną a narodowym socjalizmem. – Są to obszerne akta, w tym dane migracyjne i raporty policyjne dotyczące takich postaci, jak Josef Mengele i Adolf Eichmann – mówi.

Dokumenty zawierają informacje o Mengele – lekarzu SS w obozie zagłady Auschwitz-Birkenau, znanym z okrutnych pseudomedycznych eksperymentów na ludziach. Adolf Eichmann to z kolei jeden z głównych organizatorów „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej” – jak eufemistycznie przywódcy Trzeciej Rzeszy określali swój plan zagłady europejskich Żydów. Eichmann, główny planista Holokaustu, i Mengele ukrywali się po wojnie w Argentynie.

Udostępnione w sieci dokumenty nie są nowo odtajnionymi informacjami. Wiele z nich odtajniono w 1992 roku za czasów prezydenta Carlosa Menema. Ale dopiero teraz zostały one zdigitalizowane i udostępnione publicznie. – Fakt, że te pliki są teraz dostępne dla każdego jest dużym krokiem naprzód. Przez to mogą pojawić się nowe wskazówki – podkreśla dziennikarz i autor Facundo Di Génova w wywiadzie dla DW.

Kto płacił za ucieczkę?

Szczególnie ciekawy jest jednak inny, nieudostępniony do tej pory zbiór dokumentów, który obecnie przekazywany jest Centrum Szymona Wiesenthala. Organizacja ta dokumentuje ofiary Holokaustu na całym świecie i ściga nazistowskich zbrodniarzy wojennych. – Badamy w szczególności finansowanie ucieczki nazistów do Argentyny – mówi DW Ariel Gelblung, dyrektor ds. Ameryki Łacińskiej w Centrum Szymona Wiesenthala.

Obecne dochodzenie koncentruje się między innymi na roli banku Credit Suisse – dzisiaj części UBS – i jego powiązaniach z Trzecią Rzeszą. W jaki sposób bank finansował „szlak szczurów” – drogi ucieczki wykorzystywane przez wielu zbrodniarzy wojennych do Ameryki Południowej? – Podążamy tropem, którego nikt do tej pory nie zbadał – mówi Gelblung. – Analizujemy podejrzane transakcje finansowe, które zostały zamaskowane jako misje dyplomatyczne lub zapisy księgowe w archiwach banku centralnego.

Nowe dokumenty

Kluczowe wskazówki najwyraźniej nie znajdowały się w zwykłych archiwach. – Wiele dokumentów znajdowało się w obszarach państwa, które wcześniej nie były brane pod uwagę w związku z ucieczką nazistów – wyjaśnia Gelblung. Dopiero po spotkaniu z prezydentem Javierem Milei zdecydowano się ujawnić te akta, które wcześniej były przechowywane pod kluczem.

Centrum Wiesenthala otrzymało dostęp do dokumentów z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Ministerstwa Obrony i Ministerstwa Spraw Zagranicznych, a także biblioteki argentyńskiego Banku Centralnego.

Szczególną uwagę przyciągają tajne akta państwowej firmy zbrojeniowej Fabricaciones Militares. Według Julio Muttiego akta te z lat 1945-1948 dowodzą, że firma rekrutowała personel w Europie i kupowała tam materiały.

Publiczne pieniądze na pomoc w ucieczce?

– Kolejnym odkryciem byłoby, gdyby okazało się, że fundusze te nie zostały wykorzystane na legalne cele zbrojeniowe, tylko na pomoc w ucieczce – mówi Mutti. – Dowodziłoby to wykorzystania środków publicznych do wspierania zbrodniarzy wojennych.

Facundo Di Génova uważa, że otwarcie archiwów jest spóźnionym krokiem. – Zawsze istniało podejrzenie, że państwo argentyńskie wiedziało więcej, niż przyznało – mówi. – Ta nowa transparencja jest sygnałem, ale potrzeba znacznie więcej ujawnień.

Możliwe konsekwencje

Akta otrzymane przez Centrum Wiesenthala są obecnie badane przez międzynarodowy zespół w USA i Europie. Wyniki mają zostać opublikowane w przyszłym roku. – Wierzymy, że pod względem odpowiedzialności są jeszcze takie, które nie zostały do tej pory nazwane – mówi Ariel Gelblung. Dla niego ta praca badawcza jest ważna również osobiście – jako wnuk europejskich imigrantów w Argentynie przyczynia się do historycznego rozliczenia. – To spóźniona, ale ważna forma sprawiedliwości – dla ofiar Holokaustu – podkreśla.

Artykuł ukazał się pierwotnie w serwisie Redakcji Niemieckiej DW.

Przedłużenie przez policję federalną kontroli na granicy z Austrią było niezgodne z prawem – w co najmniej jednym przypadku. Odpowiedni wyrok bawarskiego sądu administracyjnego (VGH) uprawomocnił się i jest prawnie wiążący – podał rzecznik sądu w Monachium.

Władze Niemiec nie złożyły odwołania w ustawowym terminie.

Austriak zaskarżył Niemcy

Sprawa dotyczyła Austriaka, który zaskarżył Republikę Federalną Niemiec z powodu kontroli przeprowadzonej przez funkcjonariuszy policji federalnej w pociągu w Bawarii w czerwcu 2022 roku. Bawarski sąd administracyjny przyznał mu rację.

Niemieckie MSW nie odpowiedziało na zapytanie niemieckiej agencji prasowej DPA, co wyrok z Monachium oznacza dla wielokrotnie przydłużanych, a ostatnio zaostrzonych kontroli na granicach Niemiec.

Wymogiem nowe zagrożenie

Monachijski sąd oparł swój wyrok przede wszystkim na fakcie, że zarządzenie kontroli na granicach wewnętrznych w omawianym okresie nie zostało uzasadnione „nowym poważnym zagrożeniem” w rozumieniu obowiązujących przepisów. Była minister spraw wewnętrznych Niemiec Nancy Faeser wiosną 2022 roku ponownie przedłużyła kontrole graniczne o sześć miesięcy.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł jednak, że kontrole graniczne, które trwają dłużej niż pół roku są niedozwolone, jeśli jedynym podanym powodem jest utrzymujące się zagrożenie lub jego ponowna ocena.

Może się powtórzyć

Sąd nie odniósł się w swoim uzasadnieniu do późniejszego rozszerzenia i przedłużenia kontroli na niemieckich granicach.

Jednak w momencie wydania wyroku w połowie marca br. sąd w Monachium wychodził z założenia, że „istnieje wystarczające prawdopodobieństwo, że skarżący zostanie ponownie skontrolowany w zasadniczo niezmienionych warunkach”. Okoliczności te obejmują również podstawę prawną do przedłużenia kontroli, która – według sądu – w przypadku sprawy Austriaka jest niezgodna z prawem.

Zaostrzone kontrole

Ostatnio w połowie lutego br. niemieckie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych przedłużyło kontrole graniczne o kolejne sześć miesięcy. Było to przed wyrokiem w Monachium. W zeszłym tygodniu nowy minister spraw wewnętrznych Niemiec Alexander Dobrindt polecił odpowiedzialnej za kontrole graniczne policji federalnej zintensyfikować kontrole na granicach lądowych i zawracać osoby ubiegające się o azyl, jeśli nie mają one prawa wjazdu do Niemiec.

Na granicy z Austrią Niemcy przeprowadzają kontrole od jesieni 2015 roku. W październiku 2023 roku wprowadzono kontrole na granicach z Polską, Czechami i Szwajcarią, a w połowie września 2024 roku rozszerzono je na granice lądowe z Francją, Luksemburgiem, Belgią, Holandią i Danią.

(DPA/dom)

Niemiecki Federalny Urząd Kartelowy ukarał siedem przedsiębiorstw z branży remontów dróg, które zawierały ze sobą niedozwolone porozumienia dotyczące realizacji zamówień publicznych. Firmy pochodzące z różnych niemieckich krajów związkowych mają zapłacić łącznie 10,5 mln euro kary. Według urzędu przez kilka lat „podsuwały” one sobie nawzajem kontrakty od sektora publicznego.

Do nielegalnych praktyk dochodziło od 2016 do 2019 roku. Firmy zawierały zmowę cenową. „W okresie poprzedzającym ogłoszenie przetargów uzgadniano, kto za każdym razem otrzyma kontrakt” – poinformował prezes Federalnego Urzędu Kartelowego Andreas Mundt. Jak wyjaśnił, w wielu przypadkach składały innym przedsiębiorstwom, które stanowiły potencjalną konkurencję, „oferty ochronne”, których minimalna kwota również była z góry ustalona.

„Tylko dzięki skutecznej konkurencji sektor publiczny może zamawiać towary i usługi w sposób ekonomiczny i oszczędny” – wyjaśnił Mundt. Nielegalne zmowy firm mogą prowadzić do wysokich strat, które „ostatecznie musieliby ponieść wszyscy obywatele”.

Firmy podzieliły się klientami

W 2018 i 2019 r. cztery z ukaranych firm podzieliły między siebie klientów w Saksonii, Turyngii i Saksonii-Anhalt. Według Federalnego Urzędu Kartelowego w niektórych przypadkach używano „języka kodowego”, aby wyjaśnić, kto weźmie udział w jakim przetargu i kto złoży jaką ofertę ochronną.

Również cztery firmy zawarły porozumienie dotyczące przetargów w Brandenburgii i Saksonii-Anhalt, a w niektórych przypadkach także w Meklemburgii-Pomorzu Przednim. Zmowy te miały miejsce w latach 2016-2019. Jedna z ukaranych firm była zaangażowana w obie sprawy.

Według organów antymonopolowych umowy dotyczyły prostych napraw dróg lub dostaw emulsji bitumicznej lub wiórów. W większości przypadków wartość kontraktów wynosiła od 40 tys. do 200 tys. euro.

W 2019 roku Federalny Urząd Kartelowy i prokuratura w Duesseldorfie przeprowadzili kilka rewizji w siedzibach firm. Jedno z przedsiębiorstw współpracowało z władzami w ramach programu świadka koronnego.

(AFP/widz)

Dziennik „Sueddeutsche Zeitung” („SZ”) przypomina, że gdy kanclerz Niemiec Friedrich Merz był w weekend w Kijowie wraz premierami Wielkiej Brytanii i Polski oraz prezydentem Francji, wspólnie zażądali od Władimira Putina zawieszenia broni w Ukrainie od poniedziałku, 12 maja. W przeciwnym razie wspólnie z USA zostaną nałożone „ogromne” nowe sankcje.

„Ale Putin i tak strzelał i nadal strzela. W związku z tym sankcje, którymi groziło czterech szefów państw i rządów, powinny teraz nastąpić” – czytamy.

Co z sankcjami?

Gazeta zwraca uwagę, że nawet prezydent USA Donald Trump niedługo potem „pozostawił Europejczyków w zawieszeniu”, nie wspominając ani o natychmiastowym zawieszeniu broni czy sankcjach. Także nikt inny, w tym europejscy przywódcy, którzy odwiedzili w weekend Kijów, nie potrafią wyjaśnić, na czym miałyby polegać „ogromne” kary.

„UE od pewnego czasu stara się wypełnić swoje coraz to nowe pakiety sankcji istotną treścią (…) Z drugiej strony Trump miałby okazję zaszkodzić Kremlowi gospodarczo, na przykład nakładając cła na kraje kupujące rosyjską ropę” – pisze „Sueddeutsche Zeitung”. Dziennik dodaje, że jeśli chodzi o wywieranie presji na Putina przez Trumpa, ten ostatni nie jest szczególnie godny zaufania.

"Szukanie wymówki"

„Jako wymówkę Merz i jego koledzy ogłoszą teraz, że prace nad nowymi sankcjami rozpoczną się oczywiście natychmiast. To może być prawda. Ale dopóki nie zostaną wynegocjowane, uzgodnione i nie wejdą w życie, groźba Europejczyków jest niczym więcej niż blefem” – podsumowuje ostro „SZ”.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >

„Wybory prezydenckie w Polsce to przede wszystkim zacięta walka o władzę między narodowo-konserwatywnym PiS a liberalno-konserwatywnym obozem Tuska” – pisze we wtorek (13.05.2025) dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung” („FAZ”). Gazeta ocenia, że zadaniem kandydata PiS, Karola Nawrockiego, jest zapobieżenie spełnieniu obietnicy Donalda Tuska o odwróceniu „autorytarnej reorganizacji Polski, która rozpoczęła się podczas ośmiu lat rządów PiS, co wyrażało się przede wszystkim w demontażu podziału władzy między polityką a sądownictwem” – czytamy.

Kandydat-niespodzianka

„FAZ” podkreśla, że „wciąż potężny” prezes PiS Jarosław Kaczyński ma nadzieję stawiając na Nawrockiego na podobny sukces w wyborach, jaki dziesięć lat temu odniósł mało znany Andrzej Duda, który zaskakująco wygrał z faworytem Bronisławem Komorowskim. „Nawrocki był również znany tylko nielicznym Polakom, dopóki Kaczyński niespodziewanie nie wyciągnął żonatego ojca trójki dzieci z kapelusza pod koniec ubiegłego roku, nawet dla wielu członków PiS, zwłaszcza że niektórzy byli ministrowie mocno oczekiwali swoich nominacji” – pisze „FAZ”. Gazeta dodaje, że Kaczyński celowo chwalił Nawrockiego, który nie jest członkiem partii, jako „kandydata obywatelskiego”, a także podkreślał jego „wiarygodność i niezależność”.

Jak ocenia dziennik, także Nawrocki mógł być zaskoczony nominacją, ponieważ jako historyk nigdy nie zajmował się on czynnie polityką. Jako dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, a następnie Instytutu Pamięci Narodowej Nawrocki przysłużył się natomiast Kaczyńskiemu – czytamy. „Po inwazji Rosji na Ukrainę Nawrocki udawał silnego człowieka i kazał rozbijać sowieckie pomniki w całej Polsce – zawsze w towarzystwie kamer i opłacany przez instytut. Następnie Rosja umieściła go na liście wrogich cudzoziemców, co od tamtej pory (Nawrocki) nosi jak order” – kontynuuje dziennik.

Problematyczna przeszłość

Gazeta podkreśla jednak, że przeszłość Nawrockiego zaczyna go obecnie dosięgać. „FAZ” wymienia powiązania z prawicowymi ekstremistami i środowiskiem przestępczym sprzed lat. Przypomina także jego książkę napisaną pod pseudonimem i chwalenie „historyka Nawrockiego”, czyli samego siebie, w telewizji, występując w przebraniu i używając zmienionego głosu.

„Im więcej kompromitacji Nawrockiego wychodziło na jaw, tym bardziej spadały jego początkowo dobre notowania w sondażach. Do tego doszły występy telewizyjne, w których zachowywał się w sposób sztywny i drewniany i dawał się szybko zbić z tropu” – pisze „FAZ”. Gazeta dodaje, że w marcu nawet Sławomir Mentzen, kandydat Konfederacji, wyprzedził w sondażach Nawrockiego. Wejście do drugiej tury Mentzena zamiast kandydata PiS dziennik nazywa „katastrofą” dla partii i jej lidera Kaczyńskiego.

„Moralna porażka"

„Od kilku tygodni nie przedstawia on już Nawrockiego jako niezależnego obywatela, ale wyraźnie jako kandydata swojej partii. Powinno mu to pozwolić przynajmniej na zdobycie elektoratu PiS, którego większość stanowią osoby starsze, katolicy i nie mieszkający w dużych miastach” – czytamy. „Pod względem merytorycznym kandydat i tak dostarcza czystych PiS-owskich przekonań” – dodaje gazeta, wymieniając m.in. antyniemiecką retorykę, ale także odrzucenie unijnego Zielonego Ładu, czy brak praw adopcyjnych dla par homoseksualnych.

Jak pisze „FAZ”, kandydat PiS niedawno wyprzedził nacjonalistę Sławomira Mentzena, ale teraz jego przeszłość znów daje o sobie znać. Chodzi o przejęcie przez Nawrockiego domu seniora w zamian za opiekę, której w rzeczywistości nigdy nie było. „Kandydat, który popadł w potrzebnę wyjaśnień zapowiedział, że przekaże mieszkanie na cele charytatywne. Jego przeciwnicy wyczuwają jednak moralną porażkę” – podsumowuje dziennik.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Ministerstwo spraw wewnętrznych Niemiec zakazało działalności „Królestwa Niemiec” (takim mianem określa się grupa „Obywateli Rzeszy”) z powodu czynów niezgodnych z prawem i konstytucją. Prokuratura federalna aresztowała samozwańczego króla Petera Fitzka i innych domniemanych przywódców. Setki funkcjonariuszy przeszukały obiekty związane z ugrupowaniem w siedmiu krajach związkowych Niemiec.

„Państwo w państwie”

Założone w 2012 roku przez Fitzka i innych „Królestwo Niemiec” jest według niemieckiego MSW największą grupą „Obywateli Rzeszy” w Niemczech. Według własnych danych liczy ona około 6 tys. zwolenników. Organizacja działająca jako stowarzyszenie nie uznaje Republiki Federalnej Niemiec za legalne państwo i prowadzi własne pseudopaństwowe struktury.

Według resortu spraw wewnętrznych organizacja ta osadza swoją działalność w „antysemickich teoriach spiskowych i pogardzie dla instytucji państwowych” oraz domaga się prawa do secesji. Obejmuje to m.in. żądania przesunięcia granic kosztem sąsiednich państw. Ponadto stowarzyszenie działa w celu osiągnięcia zysku i prowadzi między innymi nielegalną działalność bankową i ubezpieczeniową. – Członkowie tej organizacji stworzyli w naszym kraju państwo w państwie i zbudowali struktury przestępczości gospodarczej – wyjaśnił minister spraw wewnętrznych Niemiec Alexander Dobrindt . - W ten sposób uporczywie podważają porządek prawny i monopol użycia siły Republiki Federalnej Niemiec.

Resort poinformował, że przeszukania miały miejsce w Badenii-Wirtembergii, Dolnej Saksonii, Nadrenii Północnej-Westfalii, Nadrenii-Palatynacie, Saksonii, Saksonii-Anhalt i Turyngii. Miały na celu znalezienie dowodów i zajęcie majątku stowarzyszenia. Zakazem działalności objęto również liczne organizacje powiązane. Środki te są wynikiem ścisłej współpracy z niemieckim kontrwywiadem - Federalnym Urzędem Ochrony Konstytucji, innymi organami federalnymi oraz krajami związkowymi.

Aresztowanie „króla”

Prokuratura federalna poinformowała, że aresztowano Fitzka i trzech innych domniemanych przywódców. Fitzek jako „najwyższy suweren” sprawował „kontrolę i władzę decyzyjną we wszystkich istotnych obszarach” – poinformowały we wtorek władze w Karlsruhe. Ze względu na szczególne znaczenie sprawy prokuratura przejęła postępowanie przeciwko domniemanemu ścisłemu kierownictwu ugrupowania uznanego za organizację przestępczą.

Aresztowania Fitzka i innych podejrzanych miały miejsce w Nadrenii-Palatynacie, Saksonii i Brandenburgii. We wtorek, 13 maja, i w środę podejrzani mają zostać postawieni przed sędzią śledczym Federalnego Trybunału Sprawiedliwości w Karlsruhe.

Samozwańcze królestwo propagowało „wyjście z systemu Republiki Federalnej Niemiec i przyłączenie terytoriów do swojej rzekomej strefy wpływów” - jak poinformowała prokuratura federalna. Utworzono „pseudopaństwowe struktury oraz instytucje”, np. wyemitowano własną walutę i wprowadzono urząd meldunkowy z fikcyjnymi dokumentami tożsamości.

Ugrupowanie finansowało się głównie z nielegalnych transakcji bankowych i ubezpieczeniowych dla swoich członków, a także z darowizn i pozyskiwania funduszy dzięki przedsiębiorcom. W zamian obiecano im zwolnienie z podatku obrotowego i składek na ubezpieczenie społeczne. „'Królestwo Niemiec' uważa się za suwerenne państwo w rozumieniu prawa międzynarodowego i dąży do rozszerzenia swojego rzekomego 'terytorium państwowego' na granice Rzeszy Niemieckiej z 1871 roku” – wyjaśniła prokuratura federalna.

Peter Fitzek założył obecnie zakazane ugrupowanie w swoim miejscu zamieszkania, w Wittenberdze w Saksonii-Anhalt, skąd w kolejnych latach rozprzestrzeniło się coraz bardziej. Członkowie nabywali między innymi grunty. Fitzek wielokrotnie stawał przed sądem i przebywał w więzieniu m.in. za nielegalną działalność ubezpieczeniową. Swoim zwolennikom obiecuje system pieniężny bez odsetek. Założył fikcyjne instytucje o nazwach takich, jak „Królewski Reichsbank” i „Deutsche Heilfürsorge”.

Państwo przeciwko „Obywatelom Rzeszy”

– Mamy silną demokrację – powiedział minister spraw wewnętrznych Badenii-Wirtembergii Thomas Strobl w związku z zakazem działalności stowarzyszenia. Państwo zdecydowanie występuje przeciwko „Obywatelom Rzeszy”, którzy „kosztem ogółu społeczeństwa” stworzyli sobie „wygodny, dziwaczny świat równoległy”. Minister spraw wewnętrznych Saksonii Armin Schuster oświadczył, że samozwańczy „król Niemiec” dostał od władz „szach-mat”.

Według ministerstwa spraw wewnętrznych Niemiec w przypadku „Królestwa Niemiec” chodzi między innymi o przestępstwa takie, jak podżeganie do nienawiści narodowej, fałszowanie dokumentów poprzez wydawanie nielegalnych dokumentów tożsamości oraz inne typowe dla „Obywateli Rzeszy” „przestępstwa nieposłuszeństwa”.

Ministerstwa spraw wewnętrznych rządu federalnego i krajów związkowych mogą zakazać działalności stowarzyszeń, jeśli służą one celom przestępczym oraz naruszają konstytucję i ideę porozumienia między narodami. Wszelka dalsza działalność jest wówczas zabroniona. Zakładanie stowarzyszeń zastępczych jest nielegalne.

Środowisko „Obywateli Rzeszy” składa się z różnych grup i niezorganizowanych pojedynczych przedstawicieli. Jej członkowie nie uznają Republiki Federalnej Niemiec za legalne państwo. Istnieją powiązania z prawicowymi ekstremistami i zwolennikami ideologii spiskowych, a część członków ruchu obywatelskiego Rzeszy uważana jest za skłonną do przemocy. Doszło już do śmiertelnych ataków na policjantów i planów obalenia państwa, które zostały udaremnione przez służby bezpieczeństwa.

(AFP/jak)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

Przedsiębiorstwa kontrolowane przez kontrowersyjnego przedsiębiorcę technologicznego Elona Muska korzystają z funduszy unijnych w wysokości setek milionów euro.

Unijne miliony

Jak wynika z pisma Komisji Europejskiej skierowanego do niemieckiego europosła Daniela Freunda z partii Zielonych, spółka zależna Tesli otrzyma prawie 159 milionów euro z programu wsparcia „Connecting Europe” na budowę stacji ładowania samochodów elektrycznych. Kolejne około 177 milionów euro przedsiębiorstwo przemysłu kosmicznego SpaceX mogło ostatnio rozliczyć za wystrzelenie satelitów dla europejskiego systemu nawigacji satelitarnej Galileo za pomocą rakiet nośnych typu Falcon 9.

Do października 2023 r. do tej kwoty doszło jeszcze około 630 tys. euro za płatną reklamę na platformie X, jak wynika z dokumentu udostępnionego niemieckiej agencji prasowej DPA. Jest to odpowiedź na zapytanie parlamentarne posła Partii Zielonych. W świetle tych rewelacji niemiecki polityk domaga się natychmiastowego wstrzymania płatności na rzecz przedsiębiorstw kierowanych lub kontrolowanych przez miliardera. –Ten człowiek jest zagorzałym wrogiem UE i naszych podstawowych wartości. Nie może być tak, że płacimy najbogatszemu człowiekowi świata setki milionów dotacji – krytykuje Daniel Freund. Jak podkreślił, musi obowiązywać zasada: „żadnych unijnych pieniędzy dla wrogów UE”.

Musk wspiera AfD

Elon Musk jest postacią kontrowersyjną w UE, między innymi ze względu na jego współpracę z prezydentem USA Donaldem Trumpem i otwarte poparcie dla niemieckiej uznanej za częściowo skrajnie prawicową partii AfD. Przeciwko jego firmie X toczy się również kilka postępowań w sprawie domniemanych naruszeń unijnych przepisów dotyczących usług cyfrowych.

W ramach tych postępowań sprawdzane jest, czy platforma przestrzega przepisów dotyczących ograniczania mowy nienawiści i dezinformacji. W piśmie skierowanym do Daniela Freunda Komisja Europejska zaznacza, że od października 2023 r. nie korzysta już z płatnych usług X.

W odniesieniu do zamówień na dwa starty rakiet z dwoma satelitami Galileo KE wyjaśnia, że były to wyjątki spowodowane opóźnieniami w uruchomieniu europejskiej rakiety nośnej Ariane 6. Jednocześnie nie jest jasne, czy lista jest rzeczywiście kompletna. W piśmie znajduje się również odniesienie do publicznie dostępnego systemu przejrzystości finansowej (FTS) wraz z dopiskiem, że informacje dotyczące roku budżetowego 2024 zostaną opublikowane dopiero w czerwcu br.

(DPA/jak)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

„Frankfurter Allgemeine Zeitung” tak komentuje krok Partii Pracujących Kurdystanu (PKK): „Zapowiedziane samorozwiązanie kurdyjskiej partyzantki PKK może nadać Turcji nowy kierunek (…) Ale droga do pokoju jest wciąż daleka, a sukces nie jest bynajmniej pewny (…) Obecnie wiele mówi się o demokratyzacji ruchu kurdyjskiego. Erdogan najprawdopodobniej wykorzysta proces pokojowy do podzielenia sił demokratycznych i zapewnienia sobie kolejnej kadencji. Nie można wykluczyć, że Kurdowie dadzą się skusić prawami kulturalnymi i wycofają swoje poparcie dla uwięzionego kandydata na prezydenta największej partii opozycyjnej, Ekrema Imamoglu” – czytamy. Zdaniem gazety w poprzednich wyborach Erdogan wielokrotnie i skutecznie wykorzystywał PKK jako wroga. „Ponieważ teraz może to być dla niego skończone, staje się oczywiste, że zbuduje nowy wizerunek wroga z Immamoglu” – uważa „FAZ”.

Według gazety „Frankfurter Rundschau" zapowiedziane rozwiązanie Partii Pracujących Kurdystanu może być początkiem końca konfliktu w Turcji, w którym zginęło około 45 tysięcy osób. Jednak, aby tak się stało, prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan musiałby zająć się nie tylko kapitulacją PKK, ale także rozwiązaniem problemów politycznych i społecznych. „W tym celu powinien zainicjować proces pokojowy. Kurdowie powinni otrzymać więcej praw, aby nie byli już traktowani jako obywatele drugiej kategorii. Powinien również zapewnić, że poddane ostracyzmowi kadry PKK mogą zostać zintegrowane ze społeczeństwem. Jest to część planu, który został opracowany dziesięć lat temu, po rozmowach z PKK w tamtym czasie. Jednak ze strony tureckiego rządu niewiele słyszano o tych kluczowych kwestiach. Pojawia się zatem pytanie, czy gracze polityczni w regionie wykorzystają pole manewru otwarte przez koniec PKK” – pisze dziennik.

Regionalna gazeta „Straubinger Tagblatt” uważa, że to, czy historia PKK i walki zbrojnej naprawdę dobiegła końca, będzie zależeć od tego, czy Kurdowie, którzy stanowią około jednej piątej tureckiej populacji, otrzymają takie same prawa jak Turcy. „Na przykład, czy ich przedstawiciele zostaną zwolnieni z więzienia. Dopiero okaże się, co Öcalan (więziony lider PKK – red.) wynegocjował dla siebie i Kurdów. A przede wszystkim, do czego nagle doszedł Erdogan po całej demonizacji Kurdów. Czy liczy na głosy Kurdów za poprawką do konstytucji, która pozwoliłaby mu ponownie kandydować?” – zastanawia się gazeta.

Dość optymistycznie wydarzenia w Turcji komentuje „Stuttgarter Zeitung”: „Nowy impuls dla stosunków po niepowodzeniu spowodowanym aresztowaniem konkurenta Erdogana, Ekrema Imamoglu, byłby mile widziany zarówno w Brukseli, jak i w Ankarze. Erdogan potrzebuje lepszych stosunków z Europą, aby wyciągnąć turecką gospodarkę z kryzysu. Europa chce lepszych stosunków z Turcją, aby w niepewnych czasach mieć u swego boku ważnego geostrategicznie i silnego militarnie partnera. Samorozwiązanie PKK nie przekształci Turcji w demokratyczne państwo z dnia na dzień. Jednak zakończenie kurdyjskiej wojny po ponad 40 latach może otworzyć nowe drzwi w Turcji, w tym do Europy” – uważa dziennik.

W ciągu ostatnich trzydziestu lat Republika Czeska stała się krajem o najwyższej produkcji samochodów na mieszkańca na świecie. Rok 2024 był rekordowy: w dziesięciomilionowym kraju wyprodukowano ponad 1,4 miliona pojazdów, co stanowi wzrost o prawie cztery procent w porównaniu z rokiem poprzednim.

Jednak w pierwszym kwartale 2025 roku produkcja spadła o 7,1 procent, głównie z powodu niższego popytu w Europie Zachodniej. To z kolei związane jest z problemami w europejskim przemyśle motoryzacyjnym, powolnym przechodzeniem na elektromobilność i amerykańskimi taryfami celnymi.

Podczas gdy produkcja samochodów kurczy się, przemysł zbrojeniowy przeżywa boom. W ciągu ostatnich trzech lat czeskie fabryki broni znacznie zwiększyły swoją produkcję i znacząco zwiększyły zyski.

Według Alesa Roda z Centrum Analiz Ekonomicznych i Rynkowych udział czeskiego przemysłu zbrojeniowego w gospodarce może wzrosnąć wielokrotnie w ciągu najbliższych kilku lat z obecnego poziomu około jednego procenta produktu krajowego brutto (PKB). „Widzimy ku temu potencjał”, powiedział Czeskiemu Radiu: „Widzimy popyt w przemyśle zbrojeniowym na dekadę, a nawet 15 lat do przodu. Widzimy puste magazyny. To, co produkujemy, ledwo zdąży ostygnąć, a już znika”.

Przemysł obronny nową siłą napędową gospodarki?

Danuse Nerudova, była rektor Uniwersytetu Mendla w Brnie i członkini Komisji Budżetowej Parlamentu Europejskiego, jest podobnego zdania.

– Przemysł obronny może stać się nowym motorem czeskiej i europejskiej gospodarki. Może wykorzystać możliwości dostaw i siłę roboczą uwolnioną przez sektor motoryzacyjny, pobudzić wzrost gospodarczy i jednocześnie wzmocnić nasze bezpieczeństwo – powiedziała w rozmowie z DW.

Inny znany czeski ekonomista, Petr Zahradnik, jest nieco bardziej sceptyczny. – Czeskie fabryki broni przeżywają złote czasy, to prawda. Ich moce produkcyjne są zwiększane, a czeskie firmy zbrojeniowe przenoszą swój kapitał do najbardziej rozwiniętych części świata – powiedział DW doradca Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w Brukseli. Ale: – Nie wierzę, że zastąpią sektor motoryzacyjny jako siłę napędową czeskiej gospodarki – mówi Petr Zahradnik. I dodaje: – Nie chcę również, aby produkcja broni zastąpiła produkcję cywilną.

Czechy – tradycyjna zbrojownia

Terytorium dzisiejszej Republiki Czeskiej było centrum produkcji broni już przed I wojną światową. W okresie międzywojennym i później Czechosłowacja była również jednym z wiodących światowych producentów i eksporterów broni. Przez długi czas eksport broni stanowił około jednej dziesiątej całego czechosłowackiego eksportu.

W latach 1958-1989 Czechosłowacja wyprodukowała dziesięć tysięcy odrzutowców bojowych i szkoleniowych. Według ekspertów czechosłowacka broń była wówczas najlepsza w bloku wschodnim i była eksportowana do dziesiątek krajów na całym świecie.

Ale istniało również zapotrzebowanie wewnętrzne, ponieważ pod koniec lat 80. Czechosłowacja miała silnie uzbrojoną armię liczącą kilkaset tysięcy żołnierzy i wydawała nawet 20 procent budżetu państwa na obronę.

Koniec Układu Warszawskiego i konfrontacji w Europie, a także ogólne rozbrojenie na początku lat 90., któremu towarzyszyła znaczna redukcja budżetu wojskowego, mocno uderzyły w czeskie firmy zbrojeniowe. Ostatnim dużym zamówieniem zbrojeniowym Czechosłowacji był kontrakt eksportowy na 250 czołgów T72 do Syrii, który został zatwierdzony przez pierwszy niekomunistyczny rząd w 1991 roku.

Rozpad Czechosłowacji w 1992 r. doprowadził również do podziału przemysłu obronnego: produkcja czołgów i ciężkich maszyn pozostała głównie na Słowacji, podczas gdy przemysł lotniczy, produkcja broni strzeleckiej, amunicji, systemów radarowych i przede wszystkim broni strzeleckiej pozostała w Czechach.

Nie zawsze udane prywatyzacje, zmniejszenie wydatków na obronność do jednego procenta PKB, profesjonalizacja i redukcja armii do zaledwie około 20 000 żołnierzy. Wszystko to znacznie osłabiło czeski przemysł obronny.

Wojna w Ukrainie jako czynnik wzrostu

Po pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku, czeskie fabryki broni zwiększyły swoją produkcję, często o setki procent rocznie. W szczególności produkcja amunicji, modernizacja czołgów, produkcja pojazdów wojskowych, haubic samobieżnych, dronów, sprzętu radarowego oraz słynnych na całym świecie karabinów maszynowych i nabojów przeżywa od tego czasu boom.

Fabryka samolotów Aero, duma czeskiego przemysłu obronnego, opracowała nowy samolot bojowy i szkoleniowy Skyfox, który ma być wykorzystywany do szkolenia ukraińskich pilotów myśliwców F-16.

Czterdzieści procent produkcji z czeskich fabryk broni trafia do Ukrainy, gdzie tworzone są również spółki joint venture. Łącznie na eksport trafia do 90 procent produkcji. Jednocześnie jednak rosną zakupy dokonywane przez czeską armię. W ubiegłym roku czeskie wydatki na obronność po raz pierwszy osiągnęły poziom dwóch procent PKB. Premier Petr Fiala zapowiedział, że za kilka lat powinny osiągnąć trzy procent.

Rosną też zyski prywatnych właścicieli firm zbrojeniowych; właściciel Czechoslovak Group, Michal Strnad, od ubiegłego roku zwiększył swój majątek ponad dwukrotnie – o 129,5 mld koron (ok. 5 mld euro) do 230,5 mld koron (ok. 9 mld euro). Inni główni czescy producenci broni doświadczyli w ubiegłym roku podobnego rozwoju.

Fabryki broni zwiększają zatrudnienie

A boom ma trwać przez kilka następnych lat. Producent amunicji STV Group potroi swoją produkcję amunicji artyleryjskiej dużego kalibru, którą dostarcza głównie Ukrainie, ze 100 tysięcy sztuk w tym roku. Grupa PBS planuje również podwoić produkcję silników do rakiet i dronów.

Znacząco wzrasta również liczba pracowników w spółkach. Sama Grupa STV planuje zatrudnić tysiąc dodatkowych pracowników. Według raportu rocznego Czechosłowacka Grupa, największa czeska firma zbrojeniowa, do której oprócz produkcji amunicji należy również wojskowa fabryka samochodów Tatra, zatrudnia już 14 tysięcy osób.

Dla porównania, największa grupa motoryzacyjna Skoda-Auto zatrudnia około 20 tysięcy osób w swoim głównym zakładzie w Mlada Boleslav. Jednak mniej wymagająca produkcja samochodów elektrycznych doprowadzi w przyszłości do zmniejszenia liczby pracowników. Pod koniec lutego 2025 r. szef Skoda Auto, Klaus Zellmer, powiedział serwisowi branżowemu „Automobilwoche”, że jego firma, która obecnie zatrudnia 41 tysięcy osób, planuje zmniejszyć zatrudnienie o piętnaście procent.

Wielu z tych pracowników prawdopodobnie zostanie wchłoniętych przez przemysł obronny. Według czeskich agencji rekrutacyjnych nie będą wymagali żadnego większego przekwalifikowania.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Największy wzrost odnotowano w najludniejszym z niemieckich landów – w Nadrenii Północnej-Westfalii: w ciągu pięciu lat liczba postępowań w sprawie grzywien wzrosła tu aż o 45 procent i w 2024 wyniosła 8076. W roku poprzednim było to 7505, a w 2020 r. odnotowano zaledwie 5573 postępowania. A liczba postępowań to tylko wierzchołek góry lodowej. Grzywny są bowiem nakładane dopiero wtedy, gdy nauczyciele i dyrektorzy szkół nie widzą już innego rozwiązania w przypadku uczniów, którzy regularnie nie przychodzą do szkoły.

W Bawarii w samym tylko Monachium w ubiegłym roku nałożono grzywny na łączną kwotę około 600 000 euro. W 2024 r. odnotowano 2766 postępowań, czyli o 15 procent więcej niż w roku poprzednim (2403). Średnio rodzice zapłacili więc ponad 200 euro. W Norymberdze (1362 przypadki) również odnotowano wzrost.

Wysokie grzywny

Wagarowanie dzieci może być dla rodziców kosztowne. Recydywiści w zależności od landu (to kraje związkowe odpowiadają za edukację) muszą liczyć się z grzywną w wysokości od 1000 do 2500 euro.

Problemy rodzinne i dłuższe wakacje

Jako główne przyczyny wagarowania ministerstwa edukacji i gminy podały na zapytanie gazety „Bild” strach dzieci przed szkołą lub egzaminami, mobbing, przemoc, brak motywacji oraz problemy rodzinne. W pojedynczych przypadkach winę ponoszą jednak rodzice, którzy zasadniczo odrzucają system szkolnictwa lub chcą przedłużyć ferie szkolne. Rzeczniczka miasta Augsburg (około 300 postępowań rocznie) powiedziała gazecie „Bild” , że "przed i po feriach tańsze bilety lotnicze są często pokusą, aby nie uczestniczyć w zajęciach”.

Według sondażu 61 procent respondentów uważa informacje przekazywane przez media w Niemczech za wiarygodne. To wzrost o pięć punktów procentowych w porównaniu z ostatnim sondażem przeprowadzonym w 2023 roku.

WDR zlecił przeprowadzenie reprezentatywnego badania opinii publicznej firmie Infratest Dimap. W dniach 10-27 kwietnia instytut przeprowadził ankietę wśród 1329 uprawnionych do głosowania. 83 procent respondentów oceniło jakość informacji jako dobrą lub bardzo dobrą.

Jak podała stacja WDR, Niemcy uważają za szczególnie wiarygodne media publiczne i gazety codzienne. 67 procent respondentów uznało publiczną telewizję i radio za niezbędne, tylko wśród zwolenników skrajnie prawicowej AfD większość miała inne zdanie. Publicznej telewizji i radiu jako instytucji ufa 55 procent respondentów, co oznacza wzrost o dwa punkty procentowe.

Zaufanie do innych instytucji

Jak wynika z badania, ponownie wzrosło zaufanie do instytucji państwowych. Federalnemu Trybunałowi Konstytucyjnemu ufa 70 procent respondentów – to wzrost o cztery punkty procentowe w porównaniu z 2023 r. Bundestag (37 procent), rząd Niemiec (29 procent) i partie polityczne (20 procent) uzyskały niższe wyniki, ale również zyskały - po dwa punkty procentowe.

Ciekawostką są różnice między wschodem a zachodem kraju. Wskaźniki zaufania są w większości niższe na wschodzie niż na zachodzie. Na przykład w Niemczech Wschodnich około 41 procent respondentów twierdzi, że ufa mediom publicznym, a 54 procent, że nie ma do nich zaufania.

Nieufni wobec mediów społecznościowych

Większość respondentów uważa media społecznościowe za raczej niewiarygodne lub całkowicie niewiarygodne. Tak samo postrzegają je młodsze osoby w wieku od 18 do 34 lat, mimo że jednocześnie twierdzą, że media społecznościowe są ich głównym źródłem informacji o wydarzeniach politycznych.

(AFP/du)

Kanclerz Niemiec Friedrich Merz, prezydent Francji Emmanuel Macron i premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer udali się w sobotę (10.05.2025) wspólnie do Kijowa. W internecie pojawiły się zdjęcia i nagranie wideo, sugerujące, że na stole w pociągu, którym podróżowali politycy, znajdowała się kokaina. Pałac Elizejski ostro zaprzecza i przestrzega przed szerzeniem dezinformacji.

„To kokaina” – napisał amerykański ideolog spiskowy i prezenter radiowy Alex Jones na platformie X. Wcześniej opublikował on wideo przedstawiające kanclerza Niemiec, prezydenta Francji i premiera Wielkiej Brytanii. W krótkim klipie cała trójka siedzi w pociągu przy stole, na którym obok okularów i notatników widać białe zawiniątko. Po chwili Macron chwyta biały przedmiot i ukrywa go pod ręką.

Jones i wiele innych osób w internecie twierdzi, że ten biały przedmiot to kokaina. Według Jonesa, cienki, podłużny przedmiot na stole to łyżka używana do zażywania kokainy. Została ona przykryta przez Merza. Film Jonesa został obejrzany przez przynajmniej 19 milionów użytkowników X i wielokrotnie udostępniony.

Użytkownicy udostępnili w sieci wideo niskiej jakości. Na filmie wysokiej rozdzielczości widać natomiast, że obiekt przed Merzem to mieszadełko do napojów lub mały szpikulec do kanapek, ale nie łyżka. Białe zawiniątko zaś to w rzeczywistości chusteczka do nosa, którą Macron przykrył ręką, gdy do pomieszczenia weszli fotografowie.

Rosjanie spekulują

Informację o rzekomej kokainie podchwycili Rosjanie. Kiriłł Dmitrijew, bliski współpracownik Putina, napisał na X: „Czy ten materiał jest wygenerowany przez sztuczną inteligencję czy prawdziwy? Jeśli jest prawdziwy – czy mamy do czynienia z cukrem, czy czymś zupełnie innym? Jeśli to coś innego, wyjaśnia to wiele ostatnich pomysłów i sugestii”.

W międzyczasie posty Jonesa i Dmitriewa zostały skorygowane przez użytkowników X, a pod wideo widnieje napis: „Wideo twierdzące, że Macron, Starmer i Merz byli zamieszani w skandal kokainowy podczas ich podróży do Kijowa, nie jest prawdziwe. Weryfikacja faktów pokazuje, że rzekoma kokaina była chusteczką do nosa, a ‘łyżka' była mieszadłem. Te twierdzenia rozpowszechniane przez doniesienia spiskowe są dezinformacją”.

Sugestie dotyczące rzekomej kokainy podchwyciła też i rozpowszechniła Maria Zacharowa, rzeczniczka Kremla.

Francja reaguje

Na krążące w sieci informacje ostro zareagował Pałac Elizejski. „Gdy jedność europejska staje się niewygodna, dezinformacja posuwa się do tego, by zwykła chusteczka wyglądała jak narkotyki" – oświadczył Pałac Elizejski na platformie X. Opublikował zdjęcie, na którym z bliska, widać leżącą na stole chusteczkę. „To jest chusteczka. Do wydmuchiwania nosa” – głosi podpis. Z prawej strony umieszczono fotografię Macrona, Starmera i Merza z pociągu i dodano: „To jest jedność europejska. By budować pokój”.

Minister spraw zagranicznych Francji Jean-Noël Barrot oskarżył Rosję o rozpowszechnianie fałszywych informacji. „Widzimy was. Tak bardzo chcecie zapobiec pokojowi w Ukrainie, że rozpowszechniacie rażące kłamstwa” – napisał w serwisie X. Zamieścił też zrzuty ekranu pokazujące, że specjalny wysłannik Kremla Kiriłł Dmitriew i rzeczniczka rosyjskiego MSZ Maria Zacharowa byli wśród tych, którzy rozpowszechniali fałszywe informacje.

Na początku maja francuski urząd ds. walki z atakami cyfrowymi oświadczył, że od sierpnia 2023 r. wykrył około 80 rosyjskich kampanii fake newsowych skierowanych przeciwko Ukrainie i jej sojusznikom.

(AFP/stef)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Wielka Brytania i Niemcy pracują nad obszernym traktatem dotyczącym zacieśnienia wzajemnej współpracy – zauważa w poniedziałek (12.05.25) niemiecki dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung”.

„Kwestie bezpieczeństwa pozostaną w centrum planowanej współpracy, między innymi dlatego, że powrót Donalda Trumpa na urząd prezydenta USA oznacza dalszy rozpad pewników polityki bezpieczeństwa. Niemcy i Wielka Brytania są najważniejszymi europejskimi potęgami wspierającymi Ukrainę. Już samo to daje im rolę europejskiego lidera, jeśli amerykańskie wsparcie dla Kijowa będzie nadal słabnąć” - czytamy.

Wspólny mianownik

Gazeta cytuje Eda Arnoldsa, analityka pracującego dla wojskowego brytyjskiego think tanku RUSI, zdaniem którego Wielka Brytania i Niemcy powinny odgrywać rolę lidera polityki zagranicznej w Europie poza instytucjami UE.

Arnolds zauważa, że w Europie istnieje wiele różnych formatów współpracy – Grupa E3 (Niemcy, Francja, Wielka Brytania), Trójkąt Weimarski (Polska, Niemcy, Francja), Weimar Plus (Grupa Weimarska rozszerzona o Wielką Brytanię, Włochy, Hiszpanię i przedstawiciela UE ds. polityki zagranicznej), czy Grupa E5 (czyli E3 plus Włochy i Hiszpania).

W opinii analityka „wspólnym mianownikiem” wielu tych formatów są właśnie Niemcy i Wielka Brytania, które mogłyby połączyć siły, aby nadać kierunek nowej, „mocnej grupie” krajów europejskich. Arnolds zwraca uwagę, że fuzja Trójkąta Weimarskiego z Grupą E3 „mogłaby objąć przywództwo w zakresie bezpieczeństwa europejskiego podczas nieobecności Stanów Zjednoczonych i stworzyć pomost między NATO a Unią Europejską”.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Gazeta dodaje, że Londyn coraz częściej spogląda na Berlin jako na priorytetowego partnera.

„Bliski sojusz z Wielką Brytanią może być również przydatny dla Niemiec w ich relacjach ze Stanami Zjednoczonymi (…). Londyn mógłby zadbać o dobrą aurę dla Niemiec w Waszyngtonie, podczas gdy Berlin mógłby stać się rzecznikiem brytyjskich interesów w Brukseli” - czytamy we „Frankfurter Allgemeine Zeitung”.

Niemieckie służby celno-skarbowe regularnie wykrywają w Niemczech kierowców ciężarówek, którzy nie mają prawa pracować w tym kraju. Tylko w 2013 roku wdrożono ponad 1100 postępowań w związku z oszustwami w ubezpieczeniu społecznym w branży spedycyjnej, transportowej i logistycznej – donosi w poniedziałek (12.05.25) dziennik „Sueddeutsche Zeitung“.

Gazeta podaje, że mimo prowadzonych kontroli, wielu kierowców, głównie z krajów Europy Wschodniej i Azji Środkowej, nadal pracuje w fatalnych warunkach. Mowa jest wręcz o „współczesnym niewolnictwie“.

Atrakcyjne oferty

„Podróż wielu kierowców rozpoczyna się w internecie. Tam znajdują obiecujące oferty: Pracując do 250 godzin miesięcznie, kierowcy ciężarówek z Uzbekistanu, Tadżykistanu i innych krajów mogą szybko zarobić 3000 euro netto w Niemczech, ot tak. W grupach na komunikatorze Telegram, liczących dziesiątki tysięcy członków, kierowcy rzekomo zatrudnieni w Niemczech informują o swoich europejskich zarobkach, kupionych samochodach, wybudowanych domach i otrzymanych premiach. Przyciąga to wielu zainteresowanych, którzy aplikują. To wszystko brzmi tak dobrze“ – czytamy.

Zderzenie z rzeczywistość okazuje się jednak bolesne. Gazeta podaje, że kierowcy zazwyczaj wcale nie są zatrudniani w Niemczech, tylko w firmach w Polsce albo na Litwie, gdzie dostają wynagrodzenie o wiele niższe, niż obowiązujące w Niemczech. Składki na ubezpieczenie społeczne – jeśli w ogółe – opłacane są zaś poza UE. To wszystko znaczenie obniża koszty.

„Ponieważ jednak kierowcy pracują w Niemczech w pełnym wymiarze godzin, w wielu przypadkach służby uważają, że zatrudniające ich firmy to tylko wydmuszki. W rzeczywistości są one wykorzystywane do przerzucania obcokrajowców i popełniania oszustw związanych z ubezpieczeniami społecznymi“.

„Żyję jak pies w budzie”

Na jednym z autostradowych parkingów dla ciężarówek na zachodzie Niemiec „Sueddeutsche Zeitng“ rozmawiała z kierowcą z Białorusi, zatrudnionym przez polską firmę. Mężczyzna od wielu dni czekał na parkingu na ładunek. Spał w kabinie, jedzenie gotował na kuchence turystycznej. Jak czytamy, nie mógł pozwolić sobie na hotel, bo firma za to nie zapłaci. Jego wynagrodzenie było zaś dużo niższe niż niemiecka płaca minimalna. „Żyję jak pies w budzie” – mówił gazecie.

Na praktyki firm ze wschodu Europy skarżą się niemieckie przedsiębiorstwa zatrudniające kierowców. Ich zdaniem firmy te sięgają po nielegalne sztuczki, aby zmniejszyć swoje koszty. Jak czytamy, niektórzy kierowcy pracują bez odpowiednich zezwoleń, czasem nie mają też wystarczających kwalifikacji.

Przedstawiciele branży mówią, że państwo nie daje sobie rady z tym procederem. „Podejrzewa się, że tysiące kierowców ciężarówek jeździ nielegalnie po niemieckich drogach. Szkodzi to branży, państwu i im samym. Dlaczego władze nie mogą uporać się z tym problemem?” - pyta „Sueddeutsche Zeitung”.

Niemcy i ich europejscy sojusznicy rozpoczną we wtorek (13 maja) prace nad nowymi sankcjami wobec Rosji, jeżeli do północy nie zacznie ona przestrzegać zawieszenia broni w Ukrainie – zapowiedział w poniedziałek (12 maja) rzecznik niemieckiego rządu Stefan Kornelius. Według niego rozmowy o ewentualnych sankcjach rozpoczną się na szczeblu doradców politycznych szefów państw i rządów.

Do 30-dniowego bezwarunkowego zawieszenia broni wezwali Rosję przywódcy Niemiec, Polski, Francji i Wielkiej Brytanii podczas sobotniej wspólnej wizyty w Kijowie. Jak przekazał wówczas ukraiński minister spraw zagranicznych Andrij Sybiha, Ukraina i wszyscy jej sojusznicy są gotowi na „całkowite i bezwarunkowe" zawieszenie broni od poniedziałku, aby utorować drogę do negocjacji pokojowych.

Rozmowy w Stambule

Prezydent Rosji odrzucił apel, ale zaproponował bezpośrednie rozmowy ukraińsko-rosyjskie w Stambule w najbliższy czwartek, 15 maja. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski zadeklarował gotowość do osobistego spotkania z Władimirem Putinem, ale nalega na 30-dniowe zawieszenie broni. W nocy z niedzieli na poniedziałek Ukraina poinformowała o ponad stu rosyjskich atakach z użyciem dronów.

Rzecznik rządu w Berlinie oświadczył, że jeżeli w najbliższy czwartek w Stambule dojdzie do bezpośrednich rozmów Zełenskiego z Putinem, to niemiecki rząd jest gotowy wspierać ukraińskiego prezydenta w tych rozmowach na miejscu.

Dodał, że Zełenski musi sam zdecydować, czy chce prowadzić rozmowy w Stambule również wówczas, jeżeli Rosja nie zastosuje się do zawieszenia broni. – Niemiecki rząd jest gotowy być obecny w Turcji, aby wesprzeć Ukrainę – powiedział rzecznik.

RTR/ widz

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Zaraz po objęciu w zeszłym tygodniu funkcji kanclerza Niemiec Friedrich Merz uzgodnił z ministrem obrony Borisem Pistoriusem, że informacje o niemieckich dostawach broni do Ukrainy nie będą publikowane – informuje agencja DPA. Tym samym Merz wraca do praktyki poprzedniego rządu i kanclerza Olafa Scholza z pierwszych miesięcy po rosyjskiej inwazji na Ukrainę.

Dostawy uzbrojenia były tajne do czerwca 2022 roku. A Merz, wówczas jeszcze lider opozycji, ostro to postępowanie krytykował i zarzucał rządowi, że „naraża się na podejrzenie, że nie dotrzymuje swoich obietnic”. Obiecywał, że sam lepiej informowałby opinię publiczną o tym, co jest dostarczane Ukrainie. „Jesteśmy odsuwani, są wymówki, nie ma dokładnych informacji o tym, co Niemcy faktycznie dostarczają. A wszystko jest następnie uzasadniane faktem, że trzeba to trzymać w tajemnicy ze względów bezpieczeństwa” – mówił Merz w wywiadzie dla ntv i RTL w kwietniu 2022 roku.

Dwa miesiące później rząd Scholza ugiął się pod presją i opublikował listę dostarczonej i obiecanej broni w internecie. Lista była regularnie aktualizowana – aż do zmiany rządu 6 maja.

Ukraiński dyplomata: wracają złe wspomnienia

Woltę Merza skrytykował ukraiński dyplomata, były ambasador w Berlinie Andrij Melnyk. „To przywołuje złe wspomnienia z czasów, gdy wiosną 2022 r. rząd koalicji SPD, Zielonych i FDP próbował ukryć brak wsparcia wojskowego, powołując się na tajemnicę” – powiedział Melnyk agencji DPA. Jego zdaniem taktyka poprzedniego rządu Niemiec była „słusznie ostro skrytykowana, nie tylko przez samą Ukrainę, ale także przez lidera (ówczesnej) opozycji Friedricha Merza”.

Jak dodał, nawet dziś, w tej decydującej fazie wojny, ważne byłoby, aby ukraińskie społeczeństwo wiedziało, jaka broń jest dostarczana z Niemiec i jak szybko. Upublicznienie dostaw broni byłoby również silnym sygnałem dla Rosji i miałoby działanie prewencyjne. „Putin musi dokładnie wiedzieć, co nowy niemiecki rząd zrobi pod względem militarnym, aby zmusić go do sprawiedliwego i trwałego pokoju” – ocenił Melnyk.

Otoczenie Merza mówi o taktyce

Otoczenie nowego kanclerza tłumaczy zmianę jego stanowiska w sprawie utajnienia dostaw broni chęcią stworzenia „strategicznej dwuznaczności”. Oznacza to utrzymywanie wroga w niewiedzy na temat własnych działań, aby nie dać mu żadnej przewagi militarnej. Mówi się, że jest to część „taktyki wojennej” mającej na celu ograniczenie publicznych debat na temat dostaw broni – pisze DPA.

Trwają też spekulacje, czy to postępowanie ma związek z ponowną debatą na temat możliwości przekazania Ukrainie pocisków manewrujących dalekiego zasięgu Taurus. Przed wyborami w Niemczech Merz deklarował, że będzie gotowy przekazać taurusy. „Można mieć nadzieję, że ta nowa – bardzo dziwna – linia nie ma nic wspólnego z taurusami” – mówi Melnyk.

Podczas swojej sobotniej wizyty w Kijowie Merz – inaczej niż w przeszłości – unikał pytań o taurusy. „Pod moim kierownictwem debata na temat dostaw broni, kalibrów, systemów uzbrojenia i tak dalej jest trzymana z dala od opinii publicznej” – powiedział w wywiadzie dla ntv i RTL.

Także obecny ambasador ukraiński Ołeksij Makiejew w Niemczech nie widzi powodu do krytyki nowej taktyki niemieckiego rządu, a nawet jest z niej zadowolony. „Dobry szachista myśli kilka ruchów do przodu. To, czego nie robi, to przepowiadanie tych ruchów swojemu przeciwnikowi” – powiedział Makiejew agencji DPA.

„Jako ambasador Ukrainy jestem wtajemniczony w takie sekrety” – dodał w odniesieniu do planowanych przez Niemcy dostaw broni do jego kraju. „Niemcy dostarczą broń. Wiemy dokładnie co i kiedy. I jesteśmy zadowoleni” – zapewnił.

Szef MSZ odpowiada wymijająco

O dostawy taurusów pytany był też szef niemieckiej dyplomacji Johann Wadephul, który w poniedziałek (12 maja) bierze udział w spotkaniu ministrów spraw zagranicznych grupy „Weimar plus”, czyli Wielkiej Brytanii, Polski, Francji, Hiszpanii, Włoch i Ukrainy w Londynie.

– Moskwa nie powinna lekceważyć tego, że Zachód jest gotowy wywierać teraz dużą presję – powiedział Wadephul dziennikarzom. – Niemcy, razem z Francją, Wielką Brytanią i Polską, dały jasno do zrozumienia, że będą konsekwencje, jeśli Putin nie zgodzi się teraz na zawieszenie broni – dodał. – Jesteśmy w stanie nałożyć dalsze sankcje. I wiem od Stanów Zjednoczonych, że tam też jest taka gotowość.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski oświadczył na X, że w czwartek (15 maja) będzie „osobiście czekać” na przywódcę Rosji Władimira Putina w Stambule, gdzie mają odbyć się rozmowy na temat zakończenia walk w Ukrainie. Putin zaproponował wcześniej bezpośrednie rozmowy pokojowe, choć nie zadeklarował, czy sam uda się do Stambułu.

DPA/ widz

Na tę wiadomość czekały rynki i cała światowa gospodarka, zagrożona recesją w wyniku eskalacji wojny celnej między Chinami a USA. Negocjatorzy obu krajów uzgodnili w Genewie znaczne obniżenie wzajemnych ceł – na razie na 90 dni. Od 14 maja amerykańskie cła na import z Chin mają spaść ze 145 proc. do 30 proc. Z kolei Pekin obniży swoje taryfy na towary sprowadzane z USA ze 125 proc. do 10 proc.

„Podstawa dla głębszej współpracy”

Jak podały chińskie źródła, podczas negocjacji w Szwajcarii obie strony były zgodne w sprawie ustanowienia wspólnego mechanizmu konsultacji w sprawach gospodarki i handlu. „Spotkanie w Genewie było ważnym krokiem do rozwiązywania różnic zdań poprzez dialog oraz stworzyło podstawę do pogłębienia współpracy” – oświadczył wicepremier Chin He Lifeng, cytowany przez chińskie media.

Także USA mówią o porozumieniu w sprawie sporu handlowego. w rozmowach w Genewie uczestniczyli m.in. minister finansów USA Scott Bessent i pełnomocnik ds. handlu Jamieson Greer.

Wzrosty na giełdach

Konflikt handlowy dwóch największych gospodarek świata mógł mieć poważne reperkusje dla wielu innych krajów. Wprowadzone niedawno wysokie cła faktycznie uniemożliwiały handel między oboma krajami.

Na doniesienia z Genewy natychmiast zareagowały rynki. Indeks DAX giełdy we Frankfurcie nad Menem wzrósł zaraz po otwarciu handlu w poniedziałek rano (12 maja) o 1,54 proc., do 23 861,01 pkt. Także indeks EuroStoxx odnotowal wzrost o 1,49 proc., do 5 393,19 pkt.

(DPA/ widz)

„Już samo oświadczenie Kremla, że nie może zgodzić się na zakończenie walk, ponieważ jego własne wojska posuwają się naprzód, a Ukraińcy wykorzystają przerwę w walkach do rozbudowy swoich pozycji obronnych, pokazuje, że Putin nie zmienił swoich celów wojennych” – pisze „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. Odkąd jego błyskawiczny atak nie powiódł się, liczy on na to, że Ukraina nie będzie w stanie walczyć w nieskończoność, a jej zwolennicy również stają się zmęczeni wojną (...). Dlatego tym ważniejsze było to, że Merz, Macron, Starmer i Tusk udali się do Kijowa natychmiast po wyborze nowego kanclerza Niemiec i jako zjednoczona Europa sprowadzili na pokład jeszcze Trumpa” – zaznacza komentator. Jego zdaniem nawet bez zaangażowania Waszyngtonu, Europejczycy będą musieli sięgnąć po zapowiedziane sankcje, jeśli Putin nie będzie gotowy do wstrzymania ognia. (...) Deklarowana przez Europejczyków wola wsparcia Ukraińców w ich walce z Putinem, choćby tylko ze względu na własny interes, musi również znaleźć odzwierciedlenie w ich wsparciu w postaci uzbrojenia. „Czy Merz weźmie byka za rogi? W Kijowie uniknął pytania o Taurusy” – czytamy.

Ile warta jest Ukraina

W ocenie „Süddeutsche Zeitung” ostatecznie podróż Europejczyków do Kijowa była tak wymowna, że Putin musiał zareagować. „Teraz proponuje bezpośrednie rozmowy z Ukrainą, ale na razie nie zgadza się na zawieszenie broni, którego domagają się Europa i USA. Zamiast tego Kreml kontynuuje swoją osławioną grę na czas, aby kontynuować wojnę bez sprowokowania amerykańskiego prezydenta” (...) – stwierdza dziennik z Monachium. Tym samym najważniejszą kwestią w wojnie na Ukrainie jest to, kto wytrzyma dłużej. Putin uważa, że ma jeszcze wystarczająco dużo czasu. Z drugiej strony, Europejczycy są zdeterminowani, by wytrwać, ale zmagają się z ograniczeniami budżetowymi i są zależni od nieprzewidywalnego sojusznika po drugiej stronie Atlantyku. Prezydent Trump traci cierpliwość. Jeżeli całkowicie się wycofa, Europejczycy sami będą musieli udowodnić, ile tak naprawdę warta jest dla nich Ukraina” – konstatuje dziennik.

Nie powtórzyć błędów

Według dziennika regionalnego „Südkurier” z Konstancji najpierw muszą pojawić się czyny, potem słowa. „Kanclerz Merz ma rację, podchodząc ostrożnie do oferty rozmów złożonej przez Putina. Zbyt często jego zapowiedzi okazywały się marnowaniem czasu, zbyt często odgrywał chętnego do negocjacji, podczas gdy w tym samym czasie kazał bombardować bloki mieszkalne, restauracje i kliniki w Ukrainie. Jak poważnie przywódca na Kremlu podchodzi do sprawy tym razem, dopiero się okaże. Jeśli negocjacje ponownie odbędą się w Stambule, tak jak miało to miejsce w 2022 roku wkrótce po rozpoczęciu rosyjskiej inwazji, zaangażowane strony nie mogą powtórzyć błędów z tamtego czasu. Jednym z nich było to, że zachodni zwolennicy Ukrainy nie byli gotowi zagwarantować bezpieczeństwa tego kraju. Rosja domagała się również prawa weta, aby zapobiec interwencji innych państw w przypadku konfliktu. Tym razem grupy negocjacyjne nie mogą ponownie popełnić takich błędów koncepcyjnych. Tylko wówczas działa mogłyby wkrótce umilknąć” – wskazuje komentator,

„Wspólne wystąpienie czterech europejskich głów państw dało jasno do zrozumienia, że wsparcie dla Ukrainy pozostaje niezachwiane” – ocenia „Heilbronner Stimme”. I pisze: „Również pomocny był z pewnością fakt, że prezydent USA Trump wysłał wyraźne ostrzeżenia Putinowi. Putin powinien wiedzieć, że na dłuższą metę nie przetrwa sam ze swoimi sojusznikami z Chin czy Korei Północnej. Ale to, co dotyczy jego, dotyczy również Ukrainy i Zachodu: nikt nie może teraz nalegać na maksymalne roszczenia. Jest zbyt wielu zabitych, a każdego dnia jest ich o wiele za dużo po obu stronach. Dlatego ta wojna zakończy się również negocjacjami. Na koniec trzeba będzie pójść na gorzkie ustępstwa. Można to nazwać niesprawiedliwym, ale nie ma rozsądnej alternatywy”.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

60 lat temu, 12 maja 1965 r., po długim okresie przygotowań Niemcy i Izrael nawiązały stosunki dyplomatyczne. W tamtym czasie nie było to rzeczą oczywistą, gdyż zaledwie 20 wcześniej zakończyła się II wojna światowa w Europie. W obu krajach obecna była pamięć o ludobójstwie europejskich Żydów dokonanym przez nazistowskie Niemcy. Nawet teraz, 80 lat po zakończeniu wojny, stosunki z Izraelem pozostają niezwykle ważne, ale i trudne.

Herzog w Berlinie, Steinmeier w Izraelu

W poniedziałek, 12 maja, w Berlinie pojawi się prezydent Izraela Izaak Herzog. Wraz z prezydentem Niemiec Frankiem-Walterem Steinmeierem planuje odwiedzić miejsce pamięci dla ofiar Holokaustu „Gleis 17” na stacji kolejowej Grunewald. W czasach nazistowskich z tego miejsca deportowano 10 000 Żydów do obozów koncentracyjnych. Mając świadomość, że antysemityzm gwałtownie wzrósł, zwłaszcza wśród młodych ludzi w Niemczech, od rozpoczęcia wojny w Strefie Gazy ponad półtora roku temu, Herzog spotka się z ponad 100 młodymi Niemcami i Izraelczykami. Następnie wraz ze Steinmeierem udadzą się do Izraela i odwiedzą kibuc na granicy ze Strefą Gazy.

Merkel mówiła w Knesecie o „racji stanu”

Z politycznego punktu widzenia wizyta odbywa się w pierwszych dniach nowego niemieckiego rządu pod przewodnictwem kanclerza Friedricha Merza. Podobnie jak wszyscy kanclerze przed nim, Merz uznaje szczególne znaczenie i odpowiedzialność Niemiec za Izrael. Kiedy była kanclerz Niemiec Angela Merkel odwiedziła Izrael w 2008 roku i przemawiała w Knesecie, użyła terminu „racja stanu” w tym znaczeniu. Jej zdaniem była to szczególna odpowiedzialność polityczna Niemiec za istnienie i bezpieczeństwo Izraela.

Racja stanu - dewiza działania, nie prawo

Jest to dewiza polityczna, a nie prawna. Ale kanclerze po Merkel (i większość tych przed nią) zawsze działali i nadal działają zgodnie z tą racją stanu. Pomimo całej krytyki izraelskich działań w Strefie Gazy, niemieccy politycy podkreślają, że Izrael ma prawo się bronić po ataku terrorystycznym radykalnego islamskiego ugrupowania Hamas z 7 października 2023 r. i że Niemcy zawsze będą stać po stronie Izraela.

Jednak w praktyce realizacja tej zasady może być niezwykle trudna. Również w Niemczech narasta krytyka ostrych działań Izraela w Strefie Gazy. Izrael blokuje dostawy pomocy na palestyńskie terytorium od początku marca, co skutkuje głodem i śmiercią.

W swoim pierwszym wywiadzie po wyborze na kanclerza Friedrich Merz powiedział telewizji ARD, że „Izrael jest dla nas sprawą najwyższej wagi”. Zapowiedział także wizytę nowego minister spraw zagranicznych Johanna Wadephula w Izraelu. Jednocześnie zaznaczył, „że izraelski rząd musi również wypełnić swoje zobowiązania wynikające z prawa międzynarodowego, z międzynarodowego prawa wojennego”.

Netanjahu i Międzynarodowy Trybunał Karny

W listopadzie ubiegłego roku Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze wydał nakazy aresztowania między innymi premiera Izraela Beniamina Netanjahu i byłego ministra obrony Gallanta. Nakazy dotyczyły domniemanych zbrodni wojennych w Strefie Gazy. Niemcy są jednym z członków-założycieli Trybunału Karnego i musiałyby aresztować Netanjahu, gdyby ten przybył do Niemiec.

Niemniej jednak, dzień po wyborach do Bundestagu, obecny kanclerz Merz powiedział po rozmowie telefonicznej z Netanjahu, że jako kanclerz znajdzie sposoby i środki, „aby zapewnić, że premier będzie mógł odwiedzić Niemcy i ponownie wyjechać bez obawy, że zostanie aresztowany Niemczech”. Jednak po tym, jak został wybrany kanclerzem Merz nie powtórzył tego zapewnienia.

Izrael musi wypełnić swoje zobowiązania humanitarne

Tymczasem nowy kanclerz oświadczył w telewizji ARD: „Izrael ma prawo bronić się przed brutalnym atakiem terrorystów Hamasu z 7 października i wszystkim, co po tym nastąpiło. Niemniej jednak Izrael musi również pozostać krajem, który wypełnia swoje zobowiązania humanitarne, zwłaszcza tam, gdzie toczy się teraz ta straszna wojna - w Strefie Gazy, gdzie z konieczności dochodzi do konfrontacji z terrorystami Hamasu”.

Ostatnie spotkanie rządów dawno temu

Spór o nakaz aresztowania izraelskiego premiera pokazuje, jak skomplikowane są obecnie relacje między oboma krajami. I jak bardzo wpłynęła na nie wojna w Strefie Gazy. Chociaż poprzednia minister spraw zagranicznych Annalena Baerbock często odwiedzała Izrael po wybuchu wojny, ostatnia wizyta Beniamina Netanjahu w Berlinie miała miejsce ponad dwa lata temu. W marcu 2023 r. Netanjahu odwiedził ówczesnego kanclerza Olafa Scholza.

Niemcy organizują również tzw. konsultacje rządowe z Izraelem, czyli spotkania całych gabinetów obu stron. Ma to na celu podkreślenie szczególnego znaczenia tych relacji. Niemcy organizują tego rodzaju spotkania z zaledwie dwunastoma krajami na świecie. Ostatnie konsultacje z Izraelem odbyły się ponad siedem lat temu.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

Skrajnie prawicowy Ruch identytarny (IB) rozdaje obecnie ulotki w szkołach w kilku krajach związkowych, m.in. w Bawarii oraz Badenii-Wirtembergii. Wszystko to wygląda na skoordynowaną akcję. Ruch identytarny zwraca się w swoich ulotkach bezpośrednio do uczniów. Co się za tym kryje? Jak duże jest związane z tym zagrożenie?

„Patriotyczny ruch młodzieżowy”

Identaryści to skrajnie prawicowy ruch, który wyraża poglądy rasistowskie i islamofobiczne i wielokrotnie zwraca na siebie uwagę akcjami protestacyjnymi. Jego aktywiści zajmują budynki, kilka lat temu rozwinęli transparent na Bramie Brandenburskiej z hasłem: „Chronić granice – ratować życie”.

W Niemczech ugrupowanie to jest obserwowane przez Federalny Urząd Ochrony Konstytucji i jego oddziały landowe. IB uważa się za „patriotyczny ruch młodzieżowy”. Zdaniem Urzędu Ochrony Konstytucji, czyli niemieckiego kontrwywiadu cywilnego, ruch ten jest aktywny w całym kraju i intensywnie korzysta z mediów społecznościowych.

Ruch identytarny przemawia przede wszystkim do młodych ludzi, jak ostrzega oddział Urzędu Ochrony Konstytucji w Badenii-Wirtembergii. Swoje ekstremistyczne hasła rozpowszechnia głównie w Internecie oraz poprzez banery i plakaty. Z dostępnych danych wynika, że w południowo-zachodniej części Niemiec należy do niego około 100 osób.

Niemiecki kontrwywiad zwraca uwagę, że dla tego ruchu o przynależności do narodu niemieckiego decydujące znaczenie ma pochodzenie etniczne. Zgodnie z tym sposobem myślenia każdy naród powinien żyć wyłącznie na swoim terytorium, zachowując w ten sposób swoją tożsamość. W związku z tym identaryści pod hasłem „remigracja” domagają się odwrócenia kierunku ruchów migracyjnych.

„Nauczyciele nienawidzą tych pytań”

Krążące obecnie ulotki noszą tytuł „Nauczyciele nienawidzą tych pytań” – jest to sformułowanie, które na pierwszy rzut oka nie ma charakteru politycznego, ale pojawia się ono również w mediach społecznościowych, takich jak TikTok. Na odwrocie ulotek znajdują się różne problemy polityczne. Sugeruje się na przykład, że niemiecka młodzież w dużych miastach stanowi obecnie mniejszość, a „masowa imigracja” prowadzi do wzrostu przemocy wobec kobiet. W ulotkach podsyca się w ten sposób nieufność wobec osób z pochodzeniem migracyjnym.

Porusza się w nich także obawy o niepewną przyszłość wśród młodzieży. Jako rozwiązanie wszystkich problemów proponuje się „remigrację”. Na końcu można w nich przeczytać: „Broń się! Dołącz do ruchu identarnego”. W opinii Urzędu Ochrony Konstytucji jednym z celów tej kampanii jest pozyskanie nowych członków w wieku młodzieżowym.

– To typowe szerzenie strachu – ocenia Rolf Frankenberger, dyrektor naukowy działającego przy Uniwersytecie w Tybindze Instytutu Badań nad Prawicowym Ekstremizmem . – Przedstawianie własnej ludności jako mniejszości, żądanie reemigracji to nic nowego – zaznacza.

Nowością jest natomiast wywoływanie obaw młodych ludzi o przyszłość. Wspomina się na przykład o topniejących emeryturach i upadającym systemie opieki zdrowotnej. W ulotkach celowo porusza się konflikt pokoleniowy z „boomerami”, jak wyjaśnia Rolf Frankenberger.

Jego zdaniem identaryści są dobrzy w wykorzystywaniu takich akcji dla wywołania wrażenia, że są silniejsi i ważniejsi niż w rzeczywistości. Największe niebezpieczeństwo związane z tymi ulotkami polega na tym, że mogą zwabić młodych ludzi do sieci, w której ci mogą się zradykalizować w „prawicowych bańkach”. Dla Frankerbergera grupą docelową identarystów jest młodzież w wieku od 13 do 16 lat: „Znajduje się ona w środku okresu dojrzewania i szuka orientacji, zmagając się z problemami własnej tożsamości”.

„Ulotki najlepiej zabrać na zajęcia w szkole”

Rolf Frankenberger uważa, że te ulotki nie powinny w żadnym wypadku trafić do kosza na śmieci. – Najlepiej zabrać je na zajęcia w szkole – mówi. Trzeba poruszać takie tematy i rozmawiać o bieżących problemach.

Bawarskie ministerstwo kultury podkreśla, że szkoły mogą zwracać się do regionalnych pełnomocników ds. demokracji i tolerancji w przypadku zetknięcia się z ekstremistycznymi incydentami. Zapobieganie ekstremizmowi jest również zapisane w programach nauczania, podobnie jak wizyty w takich miejscach pamięci jak nazistowskie obozy koncentracyjne.

Minister kultury Anna Stolz zwraca również uwagę na wprowadzony w Bawarii „kwadrans kultury konstytucyjnej”. Ma to na celu wzmocnienie świadomości i znaczenia takich wartości jak wolność, godność ludzka i praworządność. Rozpowszechnianie dezinformacji i ryzyko radykalizacji stanowią rosnące wyzwanie nie tylko dla bawarskich szkół, jak twierdzi ministerstwo.

Ministerstwo Kultury w sąsiedniej Badenii-Wirtembergii postrzega dezinformację jako zagrożenie dla spójności społecznej. Dlatego w tym kraju związkowym utworzono specjalną grupę, której zadaniem jest zebranie ofert i przeciwdziałanie tym zjawiskom poprzez edukację medialną i demokratyczną w szkołach.

Niezależnie od tego wkrótce w szkołach średnich zostanie wprowadzony nowy przedmiot: informatyka i edukacja medialna, który pozwoli uczniom poznać sposoby krytycznego analizowania informacji i ich źródeł oraz rozumienia i klasyfikowania róznych interesów związanych z rozpowszechnianiem informacji.

(DPA/jak)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

Niemcy pozostają największym europejskim pomocnikiem Ukrainy. Instytut Gospodarki Światowej w Kilonii ocenia niemieckie wsparcie dla Ukrainy na 17,3 mld euro, druga w tym rankingu Wielka Brytania przeznacza na ten cel 15,2 mld euro, a Francja jedynie 5,2 mld euro.

Przed objęciem urzędu kanclerza Friedrich Merz zapowiedział dostawę pocisków manewrujących Taurus dla Ukrainy w porozumieniu z europejskimi partnerami Niemiec. Jednak w sobotę w Kijowie oznajmił w wywiadzie telewizyjnym, że dyskusje na temat konkretnych dostaw broni przez Niemcy nie powinny być już więcej prowadzone publicznie.

Członkostwo w UE i NATO

Ukraińskie życzenie jej członkostwa w UE i NATO pozostaje nadal niespełnione. Zachodni politycy stale potwierdzają swoją zasadniczą gotowość do przyjęcia Ukrainy, ale stawiają także warunki.

„Kraj znajdujący się w stanie wojny nie może zostać członkiem NATO ani Unii Europejskiej” – podkreślił Merz tuż przed objęciem stanowiska kanclerza. Obietnica przystąpienia Ukrainy do UE i perspektywa jej członkostwa w NATO pozostają aktualne” – zapewnił: „Ale aby to osiągnąć, najpierw musi zakończyć się wojna”.

Rozmowy z USA

Prezydent USA Donald Trump podczas kampanii wyborczej twierdził, że może zakończyć wojnę na Ukrainie w ciągu 24 godzin. Po objęciu urzędu najpierw szukał zbliżenia do prezydenta Rosji Władimira Putina, a przed kamerami telewizyjnymi zganił prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego. Oddzielne rozmowy między przedstawicielami USA, Rosji i Ukrainy nie doprowadziły do tej pory do przełomu.

Trump domaga się tymczasem 30-dniowego zawieszenia broni bez warunków wstępnych. Merz i jego koledzy ogłosili w sobotę w Kijowie, że to zawieszenie broni ma rozpocząć się już w poniedziałek, w przeciwnym razie w porozumieniu z USA na Rosję zostaną nałożone surowe sankcje. Zełenski wyraził na to zgodę. Putin zaproponował natomiast bezpośrednie negocjacje z Ukrainą, które miałyby rozpocząć się w najbliższy czwartek w Stambule. Trump ma przybyć w przyszłym tygodniu do regionu Zatoki Perskiej.

Gwarancje bezpieczeństwa

W przypadku wprowadzenia zawieszenia broni odpowiadającego europejskim oczekiwaniom i wyobrażeniami, Ukrainie powinny zostać udzielone gwarancje bezpieczeństwa. Ich kształt jest jednak przedmiotem kontrowersji. Macron powiedział w Kijowie, że proponowane zawieszenie broni powinno nadzorowane głównie przez USA. Zasugerował jednak również wkład „wszystkich Europejczyków”.

Także kanclerz Merz zdecydowanie domaga się silnej roli dla USA. Niemcy mogą uczestniczyć w tym przedsięwzięciu „pod przewodnictwem i przy udziale USA”, powiedział podczas swojej inauguracyjnej wizyty w Paryżu.

Koalicja chętnych

Po zmianie kursu polityki zagranicznej USA pod rządami prezydenta Trumpa, prezdent Francji Macron i brytyjski premier Starmer zainicjowali tzw. koalicję chętnych, aby na nowo zorganizować wsparcie dla Ukrainy. W jej skład weszło około 30 krajów UE i brytyjskiej Wspólnoty Narodów oraz Japonia.

W tym roku odbyły się już dwa jej spotkania na wysokim szczeblu w Londynie i Paryżu. Podczas wizyty w Kijowie Merz, Macron, Starmer i Tusk odbyli wideokonferencję z około 20 członkami koalicji chętnych.

Rozmieszczenie wojsk

Macron i Starmer poruszyli również kwestię międzynarodowej misji wojskowej w przypadku zawieszenia broni w Ukrainie. Obaj wyrazili gotowość wysłania żołnierzy swoich krajów do Ukrainy w ramach tzw. sił reasekuracyjnych.

Kontury takiej misji są jednak na razie bardzo niejasne. Żołnierze z krajów UE nie mieliby być rozmieszczeni w pobliżu linii frontu ani angażowani w działania bojowe, tylko przede wszystkim mieliby pełnić funkcję demonstracyjną.

Merz nie zakłada obecnie udziału Bundeswehry w operacji na Ukrainie. „W tej chwili ta kwestia nie jest w ogóle rozważana”, podkreślił ostatnio.

(AFP/jak)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na Facebooku! >>

– Żądamy natychmiastowego uwolnienia wszystkich zakładników, których organizacja terrorystyczna Hamas wciąż przetrzymuje w ciemnych piwnicach, pokazując swoje brutalne oblicze – powiedział Johann Wadephul w niedzielę 11 maja na konferencji prasowej ze swoim izraelskim odpowiednikiem, Gideonem Saarem.

Szef resortu spraw zagranicznych Niemiec, który po przybyciu do Izraela w sobotę wieczorem spotkał się z krewnymi zakładników Hamasu, powiedział, że wśród zakładników są także obywatele Niemiec. Ich powrót stał się zatem priorytetem dla niemieckiego rządu, jak podkreślił Wadephul podczas spotkania.

Wezwanie do negocjacji

Nawiązując do rozszerzenia izraelskiej operacji wojskowej w Strefie Gazy, Wadephul powiedział: „Nie jestem pewien, czy wszystkie strategiczne cele Izraela można osiągnąć w ten sposób, czy służy to bezpieczeństwu Izraela w dłuższej perspektywie”. Niemiecki rząd wzywa zatem do „powrotu do poważnych negocjacji” w sprawie zawieszenia broni.

– Potrzebujemy politycznego rozwiązania dla odbudowy Strefy Gazy bez Hamasu – podkreślił Wadephul. W rozmowach z Gideonem Saarem zgodził się, że Palestyńczycy w Strefie Gazy „mogą mieć tam przyszłość i nikt nie zmusi ich do opuszczenia tego regionu”.

Rozwiązanie dwupaństwowe szansą

Minister spraw zagranicznych podkreślił jednocześnie, że obecność izraelskiej armii musi mieć „charakter tymczasowy”. Zdaniem niemieckiego rządu w dalszej perspektywie, przyjęcie rozwiązania dwupaństwowego jest „najlepszą szansą na życie w pokoju, bezpieczeństwie i godności zarówno dla Izraelczyków, jak i Palestyńczyków”. Wadephul znaczył też, że egzystencja Izraela i jego bezpieczeństwo są częścią niemieckiej racji stanu. Nowy rząd Niemiec czuje się zobowiązany do oświadczenia złożonego przez byłą kanclerz Angelę Merkel. Niemcy są zatem wyraźnie po stronie Izraela w przypadku „jakiegokolwiek zagrożenia lub kwestionowania istnienia państwa Izrael”. Zobowiązanie to nie wyklucza jednak krytyki pod adresem izraelskiego rządu. Niemniej jednak krytyka nigdy nie powinna prowadzić do wrogości wobec Żydów.

Johann Wadephul przybył do Izraela w sobotę. Podróż ministra, zaledwie kilka dni po objęciu urzędu, przypada 80 lat po Holokauście i 60 lat po nawiązaniu stosunków dyplomatycznych między Niemcami a Izraelem. W niedzielę Wadephul i Saar odwiedzili pomnik Holokaustu Yad Vashem w Jerozolimie, a następnie odbyli rozmowy polityczne w izraelskim Ministerstwie Spraw Zagranicznych.

Podczas głównego ataku na Izrael w dniu 7 października 2023 roku islamskie ugrupowanie Hamas, które rządzi Strefą Gazy, i sprzymierzeni z nim bojownicy zabili około 1200 osób i wzięli 251 osób jako zakładników. 58 z nich jest nadal przetrzymywanych przez islamistów, z których 34 już nie żyje jak – podaje izraelska armia.

Według Federalnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, niemiecki rząd zakłada, że w Strefie Gazy wciąż znajduje się jednocyfrowa liczba zakładników powiązanych z Niemcami.

(AfP/jar)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na Facebooku! >>

Powstanie nowego miejsca pamięci w Niemczech trwa często zadziwiająco długo, nawet jeśli w sprawie projektu panuje powszechna zgoda. Aktualnym przykładem jest Pomnik polskich ofiar drugiej wojny światowej, którego domagał się już w 2013 r. Władysław Bartoszewski. Decyzję w sprawie budowy podjął w 2020 r. niemiecki parlament – piszą niemieccy i polscy historycy.

Pod materiałem opublikowanym w niedzielę na łamach dziennika „Tagesspiegel” podpisali się Igor Kąkolewski, dyrektor Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie, Stephan Lehnstaed z Touro University w Berlinie i badacz antysemityzmu Wolfram Meyer zu Uptrup.

Pomnik centralnym elementem

Autorzy zwracają uwagę, że Bundestag rozszerzył projekt pomnika, uzupełniając go o muzeum oraz miejsce spotkań. Funkcja miejsca pamięci zeszła z czasem na dalszy plan i została ograniczona do „znaku pamięci”. Przepracowana wersja z czerwca 2024 mówi znów o pomniku jako centralnym elemencie projektu umożliwiającym „pluralistyczne upamiętnienie”. „Potomkowie wszystkich ofiar powinni czuć się reprezentowani przez monument” – czytamy w aktualnym opisie projektu.

Meyer von Uptrup, Kąkolewski i Lehnstaed podkreślili, że z około pięciu milionów polskich ofiar wojny około trzech milionów miało żydowskie pochodzenie. Pozostałe dwa miliony przypadają na etniczne Polki i Polaków, ale także na przedstawicieli etnicznych mniejszości – ukraińskiej, litewskiej, białoruskiej i także niemieckiej, mieszkających w państwie wielonarodowym, jakim była Polska do 1939 r.

Trudnym zadaniem jest uniknięcie wykluczenia kogokolwiek i nie dopuszczenie do konkurencji ofiar. Problemem jest też upamiętnienie w Niemczech ofiar sowieckiej okupacji Polski wschodniej w latach 1939-1941.

Autorzy zaznaczają, że chociaż niemiecki rząd stworzył placówkę, która opracowała koncepcję projektu, to jego realizacja nie posuwa się naprzód, gdyż Bundestag do tej pory nie zaakceptował jej ostatecznie, ani też nie wyasygnował na ten cel godnych odnotowania sum.

Brak personelu i pieniędzy

„Nie da się przeprowadzić konkursu na projekt architektoniczny, nie mówiąc już o stworzeniu projektu budowlanego i stałej wystawy, mając do dyspozycji trzy etaty i nie mając lokalizacji pomnika” – piszą autorzy. Zaznaczyli, że aby rozładować napięcie, 8 maja odsłonięto prowizoryczny pomnik w okolicy dawnej Opery Krolla. Powstał dzięki zaangażowaniu społeczeństwa obywatelskiego i datkom zebranym przez Niemiecki Instytut Spraw Polskich (DPI) w Darmstadt.

Prowizoryczne rozwiązanie może mieć jednak także negatywne następstwa – zmniejsza znacznie presję na realizację pierwotnego projektu. Tymczasem konieczne jest podjęcie działań – podkreślają autorzy. Przypominają, że rząd PiS prowadził konfrontacyjną politykę wobec Niemiec oskarżając Berlin o to, że zbyt mało uwagi poświęcają własnym winom za zbrodnie w Polsce.

Po zmianie władzy w 2023 r. krytyczne głosy stały się bardziej stonowane, ale temat pozostaje nadal na agendzie. Zdaniem autorów niemieccy politycy sprawiają wrażenie pozbawionych pomysłu na relacje z Polską.

Nowe otwarcie

„Prawdziwy nowy start w relacjach polsko-niemieckich wymaga silnego impulsu z Niemiec” – piszą Meyer zu Uptrup, Kąkolewski i Lehnstaed. „Konieczny jest jasny sygnał, że (Niemcy) odrobiły zadania domowe z historii i że partnerstwo jest możliwe tylko wtedy, gdy obie strony traktowane są równo” – dodają autorzy. Niemiecko-Polski Dom, jak obecnie nazywa się projekt pomnika, jest stworzony do pełnienia takiej roli. „Pomnik jest prośbą o przebaczenie za historyczne krzywdy” – czytamy w „Tagesspieglu”.

Autorzy proponują, aby sam pomnik wyłączyć z projektu Niemiecko-Polskiego Domu i oddać go w wyłączną gestię strony niemieckiej. Natomiast za Dom jako muzeum i miejsce spotkań powinny być ich zdaniem odpowiedzialne oba kraje – Niemcy i Polska. „Idealnym rozwiązaniem byłoby utworzenie dwóch przedstawicielstw< w Berlinie i Warszawie” – uważają autorzy. Zakończone sukcesem polsko-niemieckie projekty, w tym wspólny podręcznik do historii, pokazują, że stworzenie bilateralnego muzeum jest możliwe.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

Istnieje wiele powodów, dla których warto uczyć się nowego języka: zawodowych, z miłości lub z osobistego zainteresowania kulturą lub ludźmi z danego regionu.

Badania pokazują, że nauka języków może również korzystnie wpływać na ogólne funkcjonowanie mózgu. Dzieje się tak, ponieważ nauka nowego języka jest jak trening. Podobnie jak mięśnie stają się silniejsze dzięki treningowi fizycznemu, nauka nowego języka zmienia połączenia nerwowe w mózgu.

Dlatego właśnie neuronaukowcy uważają, że osoby mówiące kilkoma językami przetwarzają informacje inaczej, niż osoby mówiące tylko jednym językiem. Ale co tak naprawdę dzieje się w mózgu, gdy uczysz się nowego języka. I czy dzięki temu stajesz się mądrzejszy?

Językowe obszary mózgu

Zanim przejdziemy do tych pytań, oto kilka podstawowych informacji o tym, jak język wykorzystuje wiele różnych obszarów mózgu.

Według Arturo Hernandeza, neuronaukowca z University of Houston w USA, w przetwarzanie języka zaangażowane są dwa ważne obwody: jeden do postrzegania i wytwarzania dźwięków, co stanowi podstawę języka, a drugi - do wyboru dźwięków mowy, których należy użyć.

- Obwody te są przekształcane, gdy uczymy się języków i przełączamy się między nimi. Chodzi o kategoryzowanie dźwięków i decydowanie, w którym języku chcemy pracować - wyjaśnia Hernandez.

Do przetwarzania dźwięków mowy potrzebujemy obszarów sensorycznych, takich jak kora słuchowa. Potrzebujemy też rozległych sieci motorycznych mózgu do koordynowania mięśni zaangażowanych w mowę, na przykład do kontrolowania języka, warg i strun głosowych.

Dotyczy to wszystkich języków, ale nauka nowego języka wymaga zmian w obszarach mózgu odpowiedzialnych za „wyższe przetwarzanie”.

Na przykład obszar Broca w płacie czołowym jest przede wszystkim odpowiedzialny za składnię - sposób, w jaki konstruujemy zdania. Obszar ten pomaga tworzyć poprawne gramatycznie zdania i rozumieć ich strukturę. Ma również kluczowe znaczenie dla produkcji mowy i ułatwia kontrolę motoryczną wymaganą do artykulacji słów.

Inne obszary mózgu, takie jak obszar Wernickego, odgrywają ważną rolę w rozumieniu i przypominaniu sobie słów. Pomaga on zrozumieć znaczenie słów i przechowywać je w pamięci długotrwałej.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Nauka nowego języka fizycznie zmienia mózg

W niemieckim badaniu z 2024 r. zmierzono aktywność mózgu syryjskich uchodźców przed, w trakcie i po nauce języka niemieckiego. Stwierdzono, że mózgi ludzi zmieniły się, gdy stali się bardziej biegli w języku niemieckim

„Przeprogramowanie mózgu” oznacza, że struktury neuronalne mózgu fizycznie się zmieniają. Proces ten - zwany neuroplastycznością - jest mechanizmem leżącym u podstaw uczenia się. Nauka nowego języka wymagała zatem nowych sposobów kodowania, przechowywania i odzyskiwania nowych informacji językowych przez mózgi uczestników.

- [Uczenie się języka] strukturalnie zwiększa charakter istoty szarej w obszarach związanych z przetwarzaniem języka i funkcjami wykonawczymi - mówi Jennifer Wittmeyer, neuronaukowiec z Elizabethtown College w Pensylwanii, USA.

Zmiany strukturalne w mózgu zmieniają również sposób jego funkcjonowania, ponieważ neurony inaczej komunikują się ze sobą. Ta tak zwana plastyczność neuronalna pomaga szybciej zapamiętywać słowa, lepiej rozpoznawać nowe dźwięki i poprawiać wymowę poprzez kontrolowanie mięśni ust.

- Funkcjonalnie [nauka języka] poprawia łączność między regionami mózgu, co umożliwia bardziej wydajną komunikację między sieciami zaangażowanymi w uwagę, pamięć i kontrolę poznawczą - mówi Wittmeyer.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Nauka języków w dzieciństwie to zaleta

Badania pokazują, że używamy tych samych sieci mózgowych dla wszystkich języków, ale mózg reaguje inaczej na nasz język ojczysty. Jedno z badań wykazało, że aktywność mózgu w sieciach językowych faktycznie spadła, gdy uczestnicy słuchali swojego języka ojczystego.

Według naukowców sugeruje to, że pierwszy język, którego się uczysz, jest inaczej przetwarzany w mózgu przy minimalnym wysiłku. Badania pokazują również, że nauka nowych języków jest znacznie łatwiejsza dla małych dzieci niż dla dorosłych.

Mózgi małych dzieci wciąż się rozwijają. Są bardziej przystosowane do plastyczności neuronów i uczenia się. W przeciwieństwie do dorosłych, nie muszą również tłumaczyć z języka ojczystego, dzięki czemu mogą łatwiej przyswajać dźwięki, gramatykę i słowa.

- W młodym wieku mózg nie jest jeszcze tak sztywny. Mózgi dorosłych są już zorientowane na ich pierwszy język, więc drugi język musi dostosować się do istniejącej wiedzy, zamiast rozwijać się niezależnie, ponieważ opiera się na wcześniej istniejących sieciach neuronowych - mówi Hernandez.

Czy nauka języków sprawia, że jesteś mądrzejszy?

Niektóre badania pokazują, że wielojęzyczność poprawia zdolności poznawcze, takie jak pamięć i umiejętność rozwiązywania problemów. Ale czy to oznacza, że osoby wielojęzyczne są mądrzejsze?

To skomplikowane, ale prawdopodobnie nie, mówi Hernandez. - Kiedy ktoś mówi w więcej niż jednym języku, jego repertuar językowy rozszerza się. Ma więcej słów we wszystkich językach, więcej pojęć, koniecznie więcej pomysłów - mówi Hernandez.

Nie jest jednak jasne, czy większy zasób słownictwa wynika z większej rezerwy poznawczej, czy po prostu z tego, że więcej słów jest przechowywanych w pamięci. A to nie to samo, co inteligencja.

Aby naprawdę sprawdzić, czy osoby wielojęzyczne są bardziej inteligentne, naukowcy musieliby "znaleźć zadanie, które nie ma nic wspólnego z językiem", mówi Hernandez. Jak dotąd nie ma wyraźnych dowodów na to, że radzą sobie lepiej w zadaniach, które nie mają nic wspólnego z językami.

Naukowcy nie są pewni, czy zmiany w zdolnościach poznawczych osób wielojęzycznych są spowodowane nauką języka, czy też innymi czynnikami, takimi jak edukacja lub środowisko, w którym dorastali. Według badaczy istnieje zbyt wiele czynników związanych ze zdolnościami poznawczymi, aby zredukować je do jednego czynnika, takiego jak nauka języka.

Niezależnie jednak od tego, czy lepsze umiejętności poznawcze równają się inteligencji, jasne jest, że nauka nowych języków może otworzyć nowe doświadczenia kulturowe w życiu.

Cytowane badania naukowe:

White matter plasticity during second language learning within and across hemispheres, Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 121 (2) e2306286121

Functional characterization of the language network of polyglots and hyperpolyglots with precision fMRI, (2024)

Wielu ludzi odczuwa, że życie w Niemczech stało się droższe. Partia BSW (Bündnis Sahra Wagenknecht) zwróciła się do Federalnego Urzędu Statystycznego z prośbą o przeanalizowanie danych europejskiego urzędu statystycznego Eurostat dotyczących kosztów mieszkaniowych.

1/4 dochodów na koszty mieszkania

Wynika z nich, że mieszkańcy Niemiec wydają średnio co czwarte euro na mieszkanie. BSW skrytykowała, że w przeliczeniu na dochody mieszkanie nie jest tak drogie prawie nigdzie w Europie jak w Niemczech.

Według danych w ubiegłym roku wydatki mieszkańców Niemiec na czynsz lub inne koszty mieszkaniowe, np. związane z posiadaniem własnego mieszkania, wyniosły 24,5 procent dochodów. To o 5,3 punktu procentowego więcej niż średnia UE.

Osoby zagrożone ubóstwem w Niemczech przeznaczały średnio nawet 43,8 procent swoich dochodów na mieszkanie, czyli prawie co drugie euro.

Mieszkanie we Francji i Austrii tańsze

W porównywalnych krajach, takich jak Francja, Austria czy Holandia, wartości te są znacznie niższe. Szczególnie niskie koszty mieszkaniowe odnotowano na Cyprze (11,4 procent), Malcie (12,5 procent), we Włoszech i Słowenii (po 13,6 procent).

Według statystyk z 2024 r. średni udział kosztów mieszkaniowych był wyższy niż w Niemczech w Danii (26,3 procent) i przede wszystkim w Grecji (35,5 procent). Średnia dla UE wynosi 19,2 procent.

Wagenknecht: Można to zrobić inaczej

„Mieszkanie w Niemczech to program zubożenia dla znacznej części społeczeństwa” – powiedziała przewodnicząca BSW Sahra Wagenknecht w rozmowie z agencją informacyjną AFP.

„Fakt, że w krajach takich jak Francja czy Austria ludzie wydają znacznie mniej na mieszkanie, pokazuje, że można to zrobić inaczej” – podkreśliła Sahra Wagenknecht. Domagała się w szczególności wprowadzenia ogólnokrajowego limitu czynszów oraz zwiększenia udziału mieszkań socjalnych na rynku mieszkaniowym.

(afp, Eurostat/jak)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Odnosząc się do niedawnej wizyty kanclerza Friedricha Merza w Polsce i jego spotkania z premierem Donaldem Tuskiem, niemiecki publicysta Klaus Bachmann zwrócił uwagę na największą jego zdaniem różnicę między rządem PiS a obecną koalicją.

Za poprzednich rządów spory z Niemcami prowadzone były „na oczach opinii publicznej, z trzaskaniem drzwiami, wzajemnym obrażaniem się i antyniemiecką kampanią w mediach”. Natomiast Tusk i jego ekipa robią to „dyskretnie, z łagodnym uśmiechem i za zamkniętymi drzwiami”.

Rząd Merza sam się postawił pod presją

Nowy niemiecki rząd sam postawił się „pod presją” zapowiadając bardziej zdecydowane działania przeciwko nielegalnej migracji. W kampanii wyborczej zapowiedziano permanentne kontrole na granicy, odsyłanie osób, nawet jeżeli chciałyby wystąpić o azyl, szybszą readmisję i utworzenie przypominających więzienie ośrodków deportacyjnych.

Po przejęciu władzy „przyszło otrzeźwienie” – wyżej wymienione postulaty są sprzeczne z wyrokami TSUE, zasadami Schengen i kolidują z interesami krajów sąsiednich. W dodatku, kontrole zakłócają ruch transgraniczny i utrudniają życie osobom, które pracują po jednej, a mieszkają po drugiej stronie granicy – czytamy w „Berliner Zeitung”.

Od ubiegłej środy (07.05.2025) Friedrich Merz i szef MSZ Johann Wadephul wiedzą, że Polska nie tylko może powiedzieć „nie”, ale że rzeczywiście mówi „nie”. Kontrole nas granicy powodują zatory, Polska nie chce odbierać migrantów odsyłanych z granicy, a cała procedura jest niezgodna z prawem.

I Niemcy, i Polska naruszają prawo

Bachmann zastrzegł, że ten ostatni argument nie odgrywa istotnej roli, ponieważ Polska na swojej granicy wschodniej też narusza prawo, zmuszając osoby, które proszą o ochronę, do powrotu na Białoruś. Rząd Tuska kontynuuje praktyki PiS – zaznaczył autor. W konsekwencji, o losie wniosków o azyl decydują samowolnie pogranicznicy, a nie urzędy w Warszawie. Bachmann podkreślił, że identyczną taktykę zastosował nowy szef niemieckiego MSW Alexander Dobrindt, zrzucając odpowiedzialność za decyzje na policjantów strzegących granicy.

Powodem postawienia przez polityków problemu migracji na pierwszym miejscu, jest zdaniem Bachmanna sytuacja wewnętrzna w Niemczech i Polsce. Oba kraje cierpią na starzenie się społeczeństwa, nie są w stanie finansować systemu opieki społecznej i ochrony zdrowia. W obu istnieją silne prawicowo populistyczne i skrajnie prawicowe partie, które twierdzą, ze najważniejszym zadaniem jest ograniczenie migracji. Ograniczenie nielegalnej migracji jest zdaniem niemieckiego rządu najskuteczniejszą metodą pokonania Alternatywy dla Niemiec (AfD), a w Polsce chodzi o wybory prezydenckie – wyjaśnia autor.

Obawy Tuska w kampanii wyborczej

Karol Nawrocki jest jego zdaniem „klasycznym polskim narodowym radykałem”. Ze względu na kampanię wyborczą Tusk unika jakiegokolwiek przyjaznego gestu wobec Niemiec i w przypadku kontroli granicznych i odsyłania migrantów chce pozostać „uparty”, chociaż obydwa problemy mają „homeopatyczną skalę”.

Bachmann podkreślił, że na całej wschodniej granicy Schengen, od Norwegii po Rumunię, doszło w ubiegłym roku do 17 tys. przypadków nielegalnego przekroczenia granicy. Ta liczba obejmuje też Ukraińców, którzy przekroczyli granicę bez ważnych dokumentów. Na południowej granicy UE liczba nielegalnych przekroczeń była dziewięciokrotnie większa.

Odnosząc się do podawanych przez stronę polską informacji o 30 tys. prób przekroczenia polskiej granicy wschodniej, autor zauważył, że wielu migrantów próbuje wielokrotnie przekroczyć granicę. Największą grupę stanowią Ukraińcy.

Stałe kontrole na granicy niemiecko-polskiej powodują, że szlak migracyjny ze Wschodu staje się coraz mniej atrakcyjny. Przyspieszenie readmisji dodatkowo obniżyłoby atrakcyjność tej trasy. W 2024 r. Polska odebrała z Niemiec w ramach readmisji 340 osób, a sama odesłała 58. „Właściwie nie ma żadnego powodu do paniki” – ocenił Bachmann.

Zdaniem autora obawy polskich polityków, że za pomocą tematu niemieckiego można w Polsce rozstrzygnąć wynik wyborów, są nieuzasadnione. Jego zdaniem dotyczy to tylko twardego jądra wyborców PiS, co nie wystarczy, żeby wygrać wybory prezydenckie. Chociaż społeczeństwa polskie i niemieckie stały się bardziej tolerancyjne, to polityczne elity są przekonane, że jest inaczej i nadal uprawiają propagandę – przeciwko imigracji w Niemczech i przeciwko migrantom i Niemcom w Polsce.

Reportaże wyssane z palca

W zbliżonych do PiS skrajnie prawicowych nacjonalistycznych mediach od tygodni prowadzona jest kampania przedstawiająca Tuska jako lokaja Berlina. W mediach społecznościowych reporterzy redakcji związanych z PiS publikują wyssane z palca reportaże o fali migrantów kierowanej rzekomo z Niemiec do Polski – czytamy w „Berliner Zeitung”.

Zdaniem Bachmanna rządy Polski i Niemiec powinny powiedzieć - „Wiele krzyku o nic” i zająć się ważniejszymi problemami. Gdy jednak rządzący dochodzą do wniosku, że głośne mniejszości przemawiają w imieniu narodu, to wdrażają politykę, która jest szkodliwa.

Dotyczy to zarówno rządu polskiego, który z powodu kilkuset migrantów buduje gigantyczne umocnienia, narusza konstytucję i ogranicza prawa obywatelskie, jak i rządu niemieckiego, który z powodu minimalnej presji migracyjnej narusza system Schengen i prawo unijne, podczas gdy liczba wniosków o azyl stale maleje.

„Nasi politycy zapowiadają od czasu do czasu, że chcieliby rozwiązywać problemy ludzi. Potem okazuje się, że łatwiejsze jest jednak uprawianie polityki za pomocą emocji i lęków. W tym punkcie Niemcy i Polska stały się do siebie podobne” – pisze w konkluzji Klaus Bachmann w weekendowym wydaniu „Berliner Zeitung”.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Kilka dni po tym, jak AfD została zakwalifikowana jako organizacja ekstremistyczna przez niemiecki Urząd Ochrony Konstytucji, czyli cywilny kontrwywiad, pojawiają się pierwsze konsekwencje.

Dwóch parlamentarzystów AfD nie będzie mogło towarzyszyć ministrowi ds. Europy landu Hesja w podróży zagranicznej do Serbii i Chorwacji. Minister stanu Manfred Pentz wyjaśnił, że „nie może oczekiwać od międzynarodowych partnerów, że „usiądą do stołu z przedstawicielami partii, która jest uznana za prawicowo-ekstremistyczną”.

Dalsze kroki wydają się nieuchronne. Kilka landów i ich ministrowie spraw wewnętrznych chcą zbadać, czy stanowiska w służbie cywilnej – jak sędzia, policjant, nauczyciel lub żołnierz – będzie można godzić z członkostwem w AfD.

Kanclerz Friedrich Merz oświadczył, że po decyzji Urzędu Ochrony Konstytucji nie do pomyślenia byłoby dla niego wybranie posłów AfD na przewodniczących komisji w parlamencie.

Nowa klasyfikacja ma również konsekwencje wewnątrz AfD: Jeden z członków Bundestagu opuszcza partię i klub parlamentarny AfD.

Cios dla partii

Dla AfD raport kontrwywiadu jest porażką w jej wysiłkach na rzecz normalizacji politycznej po udanych wyborach w lutym 2025 r., gdy stała się drugą co do wielkości siłą polityczną w Niemczech z 20,8% głosów.

Powodem tego politycznego wiatru w oczy jest surowsza ocena Alternatywy dla Niemiec przez Urząd Ochrony Konstytucji. Od 2 maja 2025 r. nie klasyfikuje on już partii jedynie jako prawicowego ekstremistycznego przypadku obserwacyjnego, ale jako potwierdzony prawicowy ruch ekstremistyczny.

Uzasadniono to w komunikacie prasowym: „Decydującym czynnikiem dla naszej oceny jest etniczne i oparte na pochodzeniu rozumienie narodu przez AfD, które dewaluuje całe grupy ludności w Niemczech i narusza ich ludzką godność”.

Z powodu tej oceny AfD złożyła pozew przeciwko Federalnemu Urzędowi Ochrony Konstytucji do Sądu Administracyjnego w Kolonii. Współprzewodniczący AfD, Tino Chrupalla i Alice Weidel, nazwali kategoryzację partii jako prawicowo-ekstremistyczną „oczywiście niezgodną z prawem”. W ich ocenie władze Niemiec uznały krytykę niemieckiej polityki imigracyjnej za przestępstwo. Według liderów partii to nie AfD narusza konstytucję, ale niemieckie służby specjalne.

Szczególnym przedmiotem krytyki jest fakt, że cywilny kontrwywiad jest agencją podlegającą ministerstwu spraw wewnętrznych, a tym samym rządowi. Politycy AfD skarżą się, że partie rządzące zwalczają opozycję polityczną przy pomocy służb.

AfD wielokrotnie w sądach

Jednak raport kontrwywiadu opiera się w dużej mierze na wyrokach sądowych niezależnego wymiaru sprawiedliwości. Dowodzą one, jak radykalna jest AfD.

Jak stwierdzono w przełomowym orzeczeniu Wyższego Sądu Administracyjnego w Münster z 13 maja 2024 r., uzasadnione jest podejrzenie, że celem AfD jest „przyznanie obywatelom niemieckim o pochodzeniu migracyjnym statusu prawnie zdewaluowanego”. Sąd przytoczył obszerne dowody i uznał obserwację AfD przez Urząd Ochrony Konstytucji za uzasadnioną.

Ponadto wielu wpływowych przedstawicieli AfD, w tym przewodniczący partii w Turyngii Björn Höcke, zostało skazanych przez niemieckie sądy. Wielokrotnie używał on podczas spotkań wyborczych sloganu nazistowskich bojówek SA z czasów Adolfa Hitlera.

W przeszłości poseł AfD Matthias Helferich określał siebie jako „przyjazną twarz narodowego socjalizmu”. Była posłanka AfD i sędzia Birgit Malsack-Winkemann jest sądzona za rzekome wspieranie organizacji terrorystycznej i pomoc w przygotowaniu zamachu stanu.

W obliczu licznych dowodów na ekstremistyczne dążenia AfD niemieckie ministerstwo spraw zagranicznych odrzuciło oskarżenia amerykańskiego sekretarza stanu Marco Rubio. Na Platformie X Rubio skrytykował bardziej rygorystyczną ocenę AfD przez niemiecki Urząd Ochrony Konstytucji jako „tyranię w ukryciu”. Berlin odparł, że ocena AfD była wynikiem „dobrze przemyślanego i niezależnego dochodzenia mającego na celu ochronę naszej konstytucji i praworządności”.

Uznanie AfD za partię ekstremistyczną podsyciło debatę na temat możliwej procedury delegalizacji. Politycy z różnych partii politycznych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego popierają wszczęcie takiej procedury przez najwyższy sąd w Niemczech, czyli Federalny Trybunał Konstytucyjny. Jednocześnie jednak w prawie wszystkich partiach są osoby sceptyczne i ostrożne wobec takiej decyzji.

Poprzeczka dla delegalizacji partii politycznej w Niemczech jest zawieszona niezwykle wysoko. Wniosek o delegalizację partii może zostać złożony wyłącznie przez Bundestag, rząd federalny lub reprezentację krajów związkowych – Bundesrat. W postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym wymagana jest większość dwóch trzecich głosów najwyższych niemieckich sędziów. Ostatni udany zakaz działalności partii politycznej miał miejsce kilkadziesiąt lat temu. Politycy nie mają wpływu na decyzję wymiaru sprawiedliwości, mogą jedynie złożyć wniosek.

Wniosek o wprowadzenie zakazu jest popierany przez wielu prawników konstytucyjnych w Niemczech. W oświadczeniu prawnym siedemnastu naukowców skierowanym do niemieckiego Bundestagu w listopadzie 2024 r. oświadczyli: „Koncepcja demokracji zdolnej do obrony jest reakcją na doświadczenia Republiki Weimarskiej i narodowosocjalistycznego terroru”.

Jednym z sygnatariuszy oświadczenia jest ekspert prawa konstytucyjnego Franz Mayer z Uniwersytetu w Bielefeld. Dla niego wszczęcie procedury zakazu wobec AfD jest konieczne. – Celowo podjęliśmy pewne środki ostrożności w Ustawie Zasadniczej po historycznych doświadczeniach z Trzecią Rzeszą – podkreśla profesor prawa w wywiadzie dla DW.

Cytuje on francuskiego polityka: „Jak mówi słynne zdanie Saint-Just de Richelbourg: Nie ma wolności dla wrogów wolności!".

Prawnik zdaje sobie sprawę, że to żądanie może mieć antywolnościowy wydźwiek, zwłaszcza za granicą. – Zwłaszcza w USA wielokrotnie doświadczyłem, jak to niemieckie podejście, które bierze się z historii, musi być wyjaśniane – mówi. Uważa on jednak, że jest to właściwe podejście, biorąc pod uwagę niemieckie doświadczenia z narodowosocjalistyczną tyranią, która w bardzo krótkim czasie przekształciła niemieckie państwo konstytucyjne w system masowego terroru.

Franz Mayer nie podziela krytyki pod adresem Urzędu Ochrony Konstytucji ze strony AfD. Istnieją dobre powody, dla których Urząd nie jest niezależną instytucją. W przeciwnym razie nie podlegałaby kontroli parlamentarnej, zaznacza.

W odniesieniu do obecnej oceny niemieckiego Urzędu Ochrony Konstytucji w sprawie AfD Mayer uważa, że konkretne konsekwencje wynikające z prawa o służbie cywilnej wobec poszczególnych członków AfD są nieuniknione. – Uważam za całkowicie nie do pomyślenia, aby ekstremistyczni sędziowie pozostali na stanowiskach – mówi.

Artykuł ukazał się pierwotnie nad stronach Redakcji Niemieckiej DW.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

„Ważnym tematem jest dla mnie walka z oszustwami socjalnymi” – powiedziała minister pracy i spraw społecznych w wywiadzie dla gazet grupy medialnej Funke: „Pobieranie zasiłku podstawowego i praca na czarno – zamierzam się tym zająć”. Baerbel Bas zaznaczyła, że dotyczy to nie tylko osób pobierających świadczenia, ale i należy surowiej karać przedsiębiorstwa, które na to pozwalają: „Nie może być tak, że część wynagrodzenia jest pokrywana z zasiłków socjalnych”.

Minister chce również zbadać istniejące możliwości sankcji. „Ci, którzy mogą pracować, muszą to robić” – oświadczyła. Jak dodała: „Przyjrzymy się dostępnym instrumentom i zaostrzymy sankcje, jeśli będzie to wskazane. Osoby pobierające świadczenia socjalne mają obowiązek współpracy. To kwestia sprawiedliwości”.

Zniesienie świadczeń socjalnych?

Baerbel Bas odrzuca jednak całkowite zniesienie świadczeń. „Całkowite zniesienie świadczeń finansowych jest już dziś możliwe w skrajnych przypadkach” – powiedziała. „Jednak ci, którzy domagają się całkowitego zniesienia także kosztów utrzymania mieszkań, nie rozumieją sytuacji. Minimalne środki do życia muszą być zapewnione, tak orzekają sądy” – dodała. Przede wszystkim konieczne jest, aby sankcje „działały szybciej i były bardziej zauważalne”.

W umowie koalicyjnej partie CDU, CSU i SPD uzgodniły przekształcenie dotychczasowego zasiłku obywatelskiego w nowy zasiłek podstawowy dla osób poszukujących pracy. Priorytetem ma być tu pośrednictwo dla osób zdolnych do pracy. W tym celu planuje się usunięcie utrzymujących się tu nadal przeszkód.

Obowiązek współpracy i sankcje mają zostać zaostrzone zgodnie z zasadą „wspieraj i wymagaj”. Nie oznacza to zniesienia świadczeń pieniężnych, jak wyjaśniła Baerbel Bas: „Zawsze będzie istniał zasiłek podstawowy; nawet jeśli nie będzie się już nazywał zasiłkiem obywatelskim”.

Reforma ustawowego systemu emerytalnego w Niemczech jest już od dawna potrzebna. Nowa minister pracy i spraw społecznych chce również objąć nią urzędników. Aby zapewnić długoterminowe bezpieczeństwo systemu emerytalnego, Baerbel Bas chce w przyszłości objąć nim również urzędników. „Musimy włączyć więcej osób w finansowanie ubezpieczenia emerytalnego” – wyjaśniła w wywiadzie dla gazet grupy Funke: „Składki na ubezpieczenie emerytalne powinni również płacić urzędnicy, posłowie i osoby prowadzące własną działalność gospodarczą. Musimy poprawić dochody”.

Sprzeciw Niemieckiego Związku Urzędników

Przewodnicząca partii Lewica Ines Schwerdtner wyraźnie pochwaliła tę inicjatywę jako zgodną z postulatami jej partii. „Propozycja ta jest pierwszym krokiem w kierunku systemu emerytalnego dla wszystkich” – powiedziała Niemieckiej Agencji Prasowej (DPA). Dzięki temu ustawowy poziom emerytur mógłby wzrosnąć z obecnych 48 do 53 procent.

„Jest to konieczne, aby wszyscy ludzie mogli godnie żyć na starość” – podkreśliła Ines Schwerdter. Eksperci uważają jednak, że utrzymanie obecnego poziomu emerytur bez znacznego podwyższenia składek jest wyzwaniem. Istnieje również duży opór wobec rozszerzenia grona osób, które miałyby opłacać składki emerytalne.

Niemiecki Związek Urzędników (dbb) natychmiast skrytykował propozycję minister Bas. „Zdecydowanie odrzucamy obowiązkowe jednolite ubezpieczenie” – oświadczył przewodniczący dbb Ulrich Silberbach agencji DPA.

Włączenie urzędników państwowych do systemu składek emerytalnych spowodowałoby, że musieliby pokrywać je dodatkowo ich pracodawcy. Jednocześnie wynagrodzenia brutto urzędników musiałyby zostać podwyższone w związku z obowiązkiem opłacania składek, jak wyjaśnił Ulrich Silberbach. „Wskutek tego zmiana systemu wiązałaby się z ogromnymi kosztami. Pani Bas nie mówi, skąd mają pochodzić pieniądze na ten cel” – dodał.

Emerytury pracowników i urzędników

Zabezpieczenie emerytalne pracowników i urzędników w Niemczech składa się z dwóch niezależnych systemów. Pracownicy są objęci ustawowym ubezpieczeniem emerytalnym. Jest ono finansowane przede wszystkim ze składek pracowników i pracodawców. Ponieważ nie są wystarczające, do systemu emerytur trafiają miliardowe dotacje z budżetu państwa.

Urzędnicy, sędziowie, żołnierze zawodowi i inni pracownicy służby cywilnej otrzymują po odejściu ze służby emeryturę finansowaną w całości przez państwo. Państwo pokrywa również świadczenia emerytalne posłów, ponieważ w okresie pełnienia przez nich funkcji parlamentarnych nie są od nich pobierane składki na ustawowe ubezpieczenie emerytalne.

Ustawowe ubezpieczenie emerytalne pod presją

Ustawowe ubezpieczenie emerytalne znajduje się w pewnego rodzaju pułapce demograficznej. Z powodu utrzymującego się niskiego wskaźnika urodzeń coraz mniej osób opłaca składki. Jednocześnie rośnie liczba emerytów, ponieważ pokolenia wyżu demograficznego stopniowo odchodzą z życia zawodowego.

Nowa koalicja rządowa uzgodniła powołanie komisji ds. emerytur. W umowie koalicyjnej napisano: „Zapewnimy wszystkim pokoleniom stabilne zabezpieczenie emerytalne. W tym celu do 2031 roku ustawowo zagwarantujemy poziom emerytur na poziomie 48 procent. Dodatkowe wydatki z tym związane wyrównamy z wpływów z podatków”.

Obciąża to jednak coraz bardziej budżet niemieckiego państwa. W 2022 roku rząd przeznaczył na fundusz emerytalny 109 mld euro. W 2023 roku było to już 112,5 mld euro, czyli około jednej czwartej całego budżetu. Ten trend nadal się utrzymuje. Dlatego minister Bas chce szybkiego powołania komisji ds. reform. Jak podkreśliła, nakazem chwili jest przede wszystkim dobra polityka gospodarcza i polityka na rynku pracy: „Im więcej osób jest zatrudnionych i opłaca składki na ubezpieczenie społeczne, tym więcej pieniędzy trafia do funduszu emerytalnego. Z drugiej strony chcemy szybko powołać komisję ds. emerytur, która ma przedstawić propozycje reform”.

Baerbel Bas zakłada również wzrost obciążeń dla płatników składek: „W najbliższych latach składki emerytalne nieznacznie wzrosną ze względu na sytuację demograficzna kraju. Ale wtedy powinny również zacząć już działać propozycje komisji ds. emerytur”.

(DPA/jak)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na Facebooku! >>

Liczba przypadków przemocy domowej w Niemczech ostatnio wzrosła. Jak wynika z ankiety przeprowadzonej przez gazetę „Welt am Sonntag” wśród landowych urzędów kryminalnych, w ubiegłym roku zgłoszono ponad 266 tys. ofiar przemocy domowej, czyli około czterech procent więcej niż w roku 2023. Należy jednak spodziewać się większej liczby niezgłoszonych przypadków, ponieważ wiele ofiar nie ma odwagi zgłosić się na policję.

Różne formy przemocy

Przemoc domowa może obejmować różne formy przemocy fizycznej, seksualnej lub psychicznej, do których dochodzi między osobami żyjącymi w relacjach rodzinnych lub partnerskich. Zalicza się do nich pobicie, groźby, przymus, gwałt lub przymusowe małżeństwa.

Zgodnie z opublikowanymi danymi w ubiegłym roku dwie trzecie ofiar przemocy stanowiły kobiety, a sprawcami byli partnerzy, byli partnerzy i inni członkowie rodziny. Oficjalne dane na ten temat zostaną prawdopodobnie przedstawione latem w raporcie Federalnego Urzędu Kryminalnego dotyczącym przemocy domowej.

Nowa koalicja rządowa zapowiedziała już, że może zostać wprowadzone jednolite dla całego kraju rozporządzenie dotyczące elektronicznych bransoletek dla sprawców. Poszczególne kraje związkowe, takie jak Hesja i Saksonia, już stosują tę technologię. Rzecznik klubu poselskiego CDU/CSU ds. polityki prawnej Guenter Krings powiedział gazecie „Welt am Sonntag”: „Ministerstwo Sprawiedliwości musi w krótkim czasie przedstawić praktyczny projekt takiego rozwiązania”.

Krytyka bransoletek

Kościelne organizacje charytatywne, takie jak Diakonia i Caritas, krytycznie podchodzą do stosowania elektronicznych bransoletek na nogi.

– W pojedynczych przypadkach mogą one być skutecznym środkiem uzupełniającym, ale działają dopiero w bardzo późnym momencie – powiedziała tej gazecie Elke Ronneberger, członkini zarządu Diakonii ds. społecznych. Jej zdaniem konieczne jest raczej rozbudowanie systemu pomocy dla schronisk dla kobiet i poradni.

Podobną opinię wyraziła prezes Caritas Eva Maria Welskop-Deffaa: „Oprócz schronisk dla kobiet i poradni potrzebny jest przede wszystkim społeczny konsensus, że przemoc w związkach partnerskich nie jest błahym wykroczeniem”.

(KNA/jak)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Ukraina „i wszyscy jej sojusznicy" są gotowi na „całkowite i bezwarunkowe" zawieszenie broni od poniedziałku, „co może utorować drogę do negocjacji pokojowych", przekazał ukraiński minister spraw zagranicznych Andrij Sybiha w sobotę (10.05.2025) podczas wspólnej wizyty w Kijowie kanclerza Niemiec Friedricha Merza, prezydenta Francji Emmanuela Macrona, premiera Polski Donalda Tuska i premiera Wielkiej Brytanii Keira Starmera.

Nocnym pociągiem do Kijowa

Dzień po tym, jak Rosja zorganizowała w Moskwie wielką paradę wojskową upamiętniającą zakończenie II wojny światowej, czterech szefów państw i rządów z Niemiec, Francji, Wielkiej Brytanii i Polski spotkało się z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim w ukraińskiej stolicy.

Podczas spotkania pięciu polityków odbyło również „owocną" rozmowę telefoniczną z prezydentem USA Donaldem Trumpem na temat „wysiłków pokojowych" na rzecz Ukrainy, wyjaśnił Sybiha na portalu X. Trump od tygodni wzywa do 30-dniowego zawieszenia broni.

Merz, Macron i Starmer udali się w nocy pociągiem do Kijowa, gdzie dołączył do nich Tusk. Wizyta oddbyła się zaledwie dzień po wojennej „paradzie zwycięstwa" w Moskwie. Rosyjski przywódca Władimir Putin wielokrotnie podkreślał rzekome podobieństwa między walką Armii Czerwonej z nazistami podczas II wojny światowej a wojną Rosji w Ukrainie, którą Putin rozpoczął w lutym 2022 roku.

Presja na Rosję

Przed podróżą do Kijowa, czterej europejscy szefowie państw i rządów zadeklarowali, że chcą zwiększyć presję na rosyjską „machinę wojenną" i kontynuować wsparcie dla Ukrainy, dopóki Moskwa nie będzie gotowa do zawieszenia broni.

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen również poparła to żądanie w sobotę. UE jest gotowa utrzymać „silną presję" na Moskwę i nałożyć „dalsze bolesne sankcje" w przypadku naruszenia zawieszenia broni, wyjaśniła w serwisie internetowym X.

Według prezydenta Francji Emmanuela Macrona, 30-dniowe zawieszenie broni w wojnie na Ukrainie, którego domagają się Europejczycy, powinno być monitorowane przede wszystkim przez USA. Zadanie to „zasadniczo” wzięłyby na siebie Stany Zjednoczone, ale „wszyscy Europejczycy” również wnieśliby swój wkład, powiedział Macron na konferencji prasowej z Merzem, Starmerem i Tuskiem, w sobotę w Kijowie. Jednocześnie zagroził Rosji „masowymi sankcjami” ze strony Europy i USA w przypadku naruszenia zawieszenia broni.

Moskwa stawia warunki

Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow uzależnił zgodę Rosji na zawieszenie broni od zaprzestania dostaw zachodniego uzbrojenia do Ukrainy. Bez wstrzymania dostaw broni, zawieszenie broni w czasie, gdy „rosyjskie wojska posuwają się naprzód dość pewnie", byłoby przede wszystkim korzystne dla Ukrainy, powiedział amerykańskiemu kanałowi informacyjnemu ABC. Rzecznik Kremla oskarżył również Ukrainę o brak gotowości do natychmiastowych negocjacji.

Jeśli Rosja nie zgodzi się na proponowane 30-dniowe zawieszenie broni, zostaną nałożone dodatkowe i „znacznie surowsze sankcje", powiedział prezydent Francji Macron francuskim stacjom telewizyjnym w drodze do Kijowa. Podkreślił, że w ramach żądanego zawieszenia broni muszą odbyć się bezpośrednie negocjacje między przedstawicielami Ukrainy i Rosji.

Wizyta Friedricha Merza w Kijowie była jego pierwszą w roli kanclerza. Odbyła się ona bezpośrednio po tradycyjnych inauguracyjnych wizytach kanclerza w Paryżu i Warszawie, a także w UE i NATO w Brukseli.

Koalicja chętnych

Podczas wizyty tzw. koalicja chętnych przeprowadziła również wideokonferencję na temat dalszego wsparcia dla Ukrainy. Według niemieckiego rządu zamierzano również omówić „utworzenie koalicji przyszłych sił powietrznych, morskich, lądowych i regeneracyjnych", z którymi ukraińska armia ma zostać „ponownie wzmocniona po zawarciu porozumienia pokojowego i zbudowaniu zaufania do trwałego pokoju". Rosja natomiast odrzuca jakąkolwiek zachodnią obecność wojskową w Ukrainie.

Niemcy są częścią „koalicji chętnych", która obejmuje również Francję, Wielką Brytanię i Polskę. Została ona utworzona w marcu po spięciu między prezydentem Ukrainy a prezydentem USA podczas ich spotkania w Białym Domu. Grupa około 30 krajów, wraz z przedstawicielami NATO i UE, omawia przede wszystkim możliwy europejski wkład w zawieszenie broni i utrzymanie pokoju w Ukrainie.

(AFP/szym)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Według Federalnej Agencji Pracy sektor opieki w Niemczech upadłby dawno temu bez wykwalifikowanych pracowników zagranicznych. – Prawie co czwarty opiekun w domach spokojnej starości jest innej narodowości – ogłosiła w piątek agencja.

W ciągu ostatnich dziesięciu lat liczba osób zatrudnionych w zawodach związanych z opieką wzrosła o 22 procent do łącznie 1,72 miliona pracowników, wyjaśniła Vanessa Ahuja, szefowa do współpracy międzynarodowej w agencji pracy. Ten wzrost zatrudnienia jest wyższy niż w innych sektorach.

Przez ostatnie trzy lata wzrost ten był napędzany wyłącznie przez zagraniczny personel pielęgniarski. Według Vanessy Ahuji, odsetek zagranicznych pracowników we wszystkich zawodach branży opiekuńczej wynosi obecnie 18 procent. Jak wskazała: „Tylko od czerwca 2023 r. do czerwca 2024 r. liczba opiekunów z obcym obywatelstwem wzrosła o 27 tys.”.

Pracownicy spoza UE

Według Agencji Pracy coraz mniej opiekunów pochodzi z Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Szwajcarii. Ich liczba wzrosła jedynie o 3 tys. w ubiegłym roku, co oznacza, że pracodawcy od pewnego czasu poszukują pracowników spoza Unii Europejskiej.

Wielu nowych pracowników przybywa obecnie do kraju dzięki ustawie o imigracji wykwalifikowanych pracowników. Według Federalnej Agencji Pracy tylko w 2024 r. liczba pracowników sektora opieki, którzy otrzymali zezwolenie na pobyt i pracę, wzrosła o 13 tys. Kolejnym punktem ciężkości jest program „Triple Win”: wspólnie z Niemieckim Towarzystwem Współpracy Międzynarodowej (GIZ) Agencja Federalna współpracuje z Bośnią i Hercegowiną, Filipinami, Tunezją, Indonezją, Indiami i Jordanią. Łączna liczba opiekunów zatrudnionych w Niemczech, którzy są obywatelami krajów trzecich, wynosi obecnie około 52 000.

Zapleczem Bałkany Zachodnie

Personel opiekuńczy również regularnie przyjeżdża do Niemiec w ramach tzw. rozporządzenia dotyczącego Bałkanów Zachodnich. Od początku obowiązywania rozporządzenia w 2015 r. liczba pracowników opieki z Albanii, Bośni i Hercegowiny, Kosowa, Czarnogóry, Serbii i Republiki Macedonii Północnej wzrosła prawie pięciokrotnie do około 51 tys.

Oprócz zagranicznych pracowników sektora opieki, według oceny agencji, zmniejszenie odsetka zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin mogłoby pomóc w zaspokojeniu zapotrzebowania na wykwalifikowany personel. W 2024 roku około połowa pracowników tego sektora pracowała w niepełnym wymiarze godzin – w porównaniu do około jednej trzeciej wśród wszystkich zatrudnionych. Również wśród zatrudnionych mężczyzn prawie co trzeci pracował w opiece w niepełnym wymiarze godzin – podczas gdy wśród wszystkich mężczyzn zatrudnionych na umowę objętą ubezpieczeniem społecznym odsetek pracy w niepełnym wymiarze wynosi 13 procent.

Edukacja i promocja

Niemieckie Stowarzyszenie Szpitali przedstawiło propozycje dotyczące dalszego rozwoju zawodu opiekuna. Celem jest długoterminowe jego wzmocnienie, uczynienie kształcenia bardziej atrakcyjnym oraz zapewnienie wykwalifikowanemu personelowi lepszych warunków rozwoju i pracy – wyjaśniła w Berlinie wiceprzewodnicząca zarządu Henriette Neumeyer.

Według stowarzyszenia kluczowa jest ukierunkowana promocja młodych talentów. Opieka powinna być bardziej obecna w szkołach ogólnokształcących, na przykład poprzez zakotwiczenie jej w programie nauczania. Ponadto personel powinien być w stanie przejąć więcej zadań, które wcześniej były zarezerwowane dla lekarzy. Przyszłe szkolenia i zaawansowane programy studiów powinny być w pełni finansowane przez sektor publiczny lub towarzystwa ubezpieczeniowe. Ponadto potrzebne są ukierunkowane programy finansowania badań i innowacji w dziedzinie opieki.

Stowarzyszenie Szpitali wzywa również do ujednolicenia szkoleń dla asystentów opiekuńczych w całych Niemczech. Ponadto należy ograniczyć zatrudnienie na podstawie umów tymczasowych.

(KNA/jar)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

„Wybory prezydenckie 18 maja zdecydują o losie liberalnego rządu. W październiku 2023 r. premierowi Donaldowi Tuskowi udało się odsunąć od władzy narodowo-konserwatywny PiS Jarosława Kaczyńskiego. Od tego czasu Tusk zdołał zrealizować jedynie kilka swoich projektów, ponieważ w pałacu prezydenckim rezyduje ciągle jeszcze konserwatywny Andrzej Duda, dysponujący prawem weta” – pisze Jan Puhl w artykule poświęconym kandydatowi Konfederacji na prezydenta Sławomirowi Mentzenowi. Materiał ukazał się w najnowszym wydaniu tygodnika „Der Spiegel”.

Autor przedstawił krótko sylwetki dwóch głównych rywali: proeuropejskiego Rafała Trzaskowskiego z PO i wspieranego przez PiS historyka Karola Nawrockiego. „Ich rywalizacja jest stałym punktem programu. Oba zwaśnione obozy od 20 lat konkurują o władzę. Wielu Polaków widzi w nich jedynie „awatary” Tuska i Kaczyńskiego – tłumaczy Puhl.

Mentzen wykorzystuje wojnę i drożyznę

Z powodu wojny w Ukrainie i rosnących cen, w Polsce wzrasta niezadowolenie – na tej politycznej glebie rośnie znaczenie Mentzena – czytamy w „Spieglu”.

W sondażach Mentzen zajmuje „godne uwagi” trzecie miejsce, ale jest prawie wykluczone, że zostanie prezydentem. Jeżeli jednak umocni swoją pozycję, to w wyborach parlamentarnych za dwa lata może zapewnić Kaczyńskiemu większość. Polska miałaby znów nacjonalistyczny rząd – pisze Puhl.

„Der Spiegel” zaznaczył, że Mentzen opiera swoją kampanię wyborczą na mediach społecznościowych. Odbył już ponad 300 spotkań z wyborcami. Gdyby prawo głosu mieli tylko mężczyźni poniżej 40 roku życia, byłby bliski zwycięstwa.

Autor opisuje występ kandydata we Wrocławiu zwracając uwagę, że nawet tutaj, w doskonale prosperującym mieście, które nie jest dla niego łatwe, zgromadziły się tysiące zwolenników. Mentzen kreśli kontury „prawicowo-nacjonalistycznego świata” – krytykuje Tuska i Kaczyńskiego, którzy „wydali Polskę na pastwę UE”, narzucającą Polakom obce zwyczaje, takie jak tolerancję wobec seksualnych mniejszości. Celem jego ataków jest Zielony Ład, ochrona klimatu, migranci. Jest przeciwny pomocy dla Ukrainy.

Młodzi mężczyźni ze wsi

Hasła Mentzena trafiają przede wszystkim do młodych mężczyzn na wsi i w małych miasteczkach. „Czują się zagubieni, wypychani przez ukraińską konkurencję z rynku pracy, odrzuceni przez kobiety, pozostawieni na lodzie” – pisze Puhl cytując politolożkę Barbarę Brodzińską-Mirowską.

Zdaniem Puhla hasła Mentzena są bardzo podobne do programu Nawrockiego: „migranci zalewają Polskę, są tylko mężczyźni i kobiety, polityka klimatyczna UE rujnuje Polskę, niemieckie koncerny pozbawiają polską klasę średnią owoców ich pracy”.

U Mentzena te treści pozbawione są jednak „sprawiającej staromodne wrażenie historyczno-ideologicznej nadbudowy”. Mentzen oferuje „tanie rozwiązania bez patosu historycznego, bez narracji o dzielnej, walczącej stale o przeżycie Polski”. Domaga się obniżenia podatków, wyrzucenia cudzoziemców, rezygnacji z ochrony klimatu, zakazu aborcji. „Mentzen jest najtańszą wersją populistów – sklepem dyskontowym prawicowego kapitalizmu” – ocenił „Der Spiegel”.

Mentzen – najtańsza wersja populizmu

Zdaniem Puhla 38-letni Mentzen jest ciągle jeszcze młody jak na polityka. Obserwatorzy uważają, że porażka Nawrockiego jest mu na rękę. Porażka Nawrockiego osłabi Kaczyńskiego i otworzy nowe możliwości dla młodszych polityków PiS, jak choćby Przemysława Czarnka, którzy nie obawiają się kontaktów z Mentzenem. PiS i Konfederacja mogą w przyszłości połączyć się.

Zwycięstwo Tuska w 2023 r. było zwycięstwem taktycznym – zwyciężył nie dlatego, że zabrał wyborców PiS, lecz dlatego, że miał koalicjantów. To może się wkrótce zmienić – pisze w konkluzji Jan Puhl w „Spieglu”.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Stany Zjednoczone proponują utworzenie w Ukrainie strefy zdemilitaryzowanej kontrolowanej zarówno przez Ukrainę, jak i Rosję. Miałby to być obszar położony po obu stronach obecnej linii frontu, w odległości 15 kilometrów od ukraińskich sił zbrojnych i rosyjskich oddziałów.

Pomysł ten został przedstawiony przez specjalnego wysłannika prezydenta USA ds. Ukrainy, byłego generała Keitha Kellogga, w wywiadzie dla Fox News. „Oznacza to utworzenie ściśle kontrolowanej strefy o szerokości 30 kilometrów. Ewentualne naruszenia będą rejestrowane” – zaznaczył specjalny wysłannik USA, dodając, że kontrolę nad strefą bezpieczeństwa może przejąć „koalicja chętnych”. Ukraina wydaje się być gotowa na utworzenie tymczasowej strefy zdemilitaryzowanej.

Amerykański generał dodał, że z czasem Ukraina może odzyskać kontrolę nad utraconymi terytoriami, tak jak miało to miejsce w przypadku Niemiec, które po II wojnie światowej zostały podzielone na dwa państwa, a w 1990 roku ponownie zjednoczone. Albo jak w przypadku państw bałtyckich, które stały się częścią ZSRR, czego nie uznał Zachód. „Terytorium, które teraz kontrolujecie i o które walczyliście, należy do was, a to, co stanie się za pięć lub dziesięć lat, to już inna kwestia. Oznacza to zamrożenie walk na obecnych pozycjach. I właśnie to są gotowi zrobić Ukraińcy” – powiedział Keith Kellogg.

Czy Ukraińcy zamrożą wojnę?

W momencie publikacji tego artykułu oficjalne władze w Kijowie nie wypowiedziały się jeszcze w tej sprawie. Taras Szamajda, lider ruchu „Space of Freedom”, zażądał od ukraińskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych oficjalnego wyjaśnienia, czy Ukraina naprawdę jest gotowa wycofać swoje wojska o 15 kilometrów i które tereny mają zostać zdemilitaryzowane.

„Na podstawie jakich praw byłby zarządzany ten obszar? Jakiego rodzaju władze miałyby tam funkcjonować? Jak wyglądałaby misja zagranicznych sił zbrojnych w tej strefie? Czy stacjonowałyby tam oddziały neutralne, czy też państw sprzymierzonych z Rosją? Co zrobiłyby te oddziały, gdyby Rosjanie nagle zechcieli zająć całą lub część tej 30-kilometrowej strefy bezpieczeństwa?” – napisał aktywista na swoim profilu na Facebooku. Na te pytania nie ma jak dotąd odpowiedzi.

Czy USA wywrą presję na Rosję?

Dyrektor wykonawczy ukraińskiej Fundacji Inicjatyw Demokratycznych im. Ilko Kuczerowa, Petro Burkowski, uważa propozycję Stanów Zjednoczonych za sensowną. Ukraina może się na nią zgodzić. Jako pozytywny przykład historyczny strefy zdemilitaryzowanej podaje doświadczenia związane z porozumieniem z Camp David między Egiptem a Izraelem z 1979 roku. Wówczas Stany Zjednoczone wystąpiły jako mediator, utworzono strefę zdemilitaryzowaną pod kontrolą amerykańskich obserwatorów, a po zawieszeniu broni rozdzielono wojska.

Petro Burkowski uważa, że wycofanie wojsk i tymczasowe zawieszenie broni mogą być pierwszym konkretnym krokiem w kierunku zakończenia wojny. Jego zdaniem 30-dniowe zawieszenie broni i utworzenie 30-kilometrowej strefy zdemilitaryzowanej jest teoretycznie możliwe. Jednak najważniejszym warunkiem jest zgoda Rosji, która jak dotąd nie wykazała takiej gotowości. Rzecznik Władimira Putina, Dmitrij Pieskow, powiedział na Kremlu, że „nie słyszał jeszcze żadnych oświadczeń Kijowa dotyczących chęci utworzenia strefy zdemilitaryzowanej”.

Ołeksandr Chara, dyrektor zarządzający Centrum Strategii Obronnych z siedzibą w Kijowie, uważa, że propozycja USA dotycząca 30-kilometrowej strefy zdemilitaryzowanej pozostaje tylko „pomysłem na papierze”: „Rosja ma zasoby i ma cel. Nie przestaną, dopóki się nie poddamy. Możecie łączyć strategie dyplomatyczne, podczas gdy Amerykanie będą nadal wywierać na nas presję. W międzyczasie koalicja europejska, która nas wspiera, zostanie rozbita. A jednocześnie będą nas dalej zabijać”.

Wycofanie wojsk: to już było

Władysław Selezniow jest dziennikarzem wojskowym i byłym szefem służby prasowej sztabu generalnego armii ukraińskiej. Uważa on proponowany format zakończenia wojny za nieskuteczny. Ukraina „przeżyła” to już podczas wycofywania wojsk z linii frontu w Donbasie w latach 2014–2022. Według Selezniowa zawarto wówczas ponad 20 porozumień o zawieszeniu broni, ale wszystkie okazały się nieskuteczne: „Nawet grupa obserwacyjna OBWE nie była w stanie zapewnić trwałej i bezpiecznej linii demarkacyjnej wzdłuż frontu. Nadzieja, że tym razem się uda, wydaje się bezcelowa”.

Nieco bardziej optymistycznie wypowiada się w komentarzu dla DW szef Ukraińskiego Centrum Bezpieczeństwa i Współpracy Serhij Kusan. – Pomysł rozdzielenia sił i utworzenia strefy zdemilitaryzowanej jest realistyczny, ale decydujące znaczenie ma skuteczna kontrola pasa bezpieczeństwa. Jest mało prawdopodobne, aby kraje europejskie należące do „koalicji chętnych” zgodziły się na wysłanie swoich żołnierzy do tej strefy, ponieważ istnieje ryzyko eskalacji konfliktu i ewentualnych strat wśród sił pokojowych – dodaje.

Eksperci są zgodni, że propozycja USA musi zostać dokładnie opracowana i będzie możliwa do zrealizowania tylko wtedy, gdy kontynuacja wojny stanie się dla Rosji ekonomicznie niemożliwa. A do tego, ich zdaniem, konieczne są sankcje i presja na Moskwę.

Artykuł ukazał się pierwotnie nad stronach Redakcji Niemieckiej DW.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

To ostatnie dni na rejestrację wyborców poza granicami Polski, którzy 18 maja chcą uczestniczyć w wyborach prezydenta RP. W Niemczech i innych krajach zgłoszenia do udziału w wyborach przyjmowane są do wtorku, 13 maja.

Tylko te osoby przebywające za granicą, które zostaną ujęte w spisie wyborców sporządzanym przez konsula, będą mogły zagłosować.

Innym warunkiem głosowania za granicą jest posiadanie zaświadczenia o prawie do głosowania. Wydaje je dowolnie wybrany urząd gminy w Polsce, a za granicą – konsul. Wniosek o wydanie takiego zaświadczenia można składać do czwartku, 15 maja. Składa się go w urzędzie, nie można złożyć wniosku przez internet. Trzeba też wiedzieć, że uzyskanie zaświadczenia o prawie do głosowania wyłącza możliwość złożenia wniosku o ujęcie w spisie wyborców. Na podstawie zaświadczenia można głosować w dowolnym obwodzie w kraju i za granicą – czytamy na stronie Gov.pl.

Jak się zgłosić?

Ambasady i konsulaty zachęcają, by do głosowania za granicą skorzystać z elektronicznego systemu rejestracji eWybory.

Zgłosić się można także osobiście lub listownie poprzez złożenie papierowego wniosku z własnoręcznym podpisem. Formularz wniosku jest dostępny na stronie internetowej Gov.pl w zakładce „meldunek i wybory”.

Przesyłając zgłoszenie e-mailem (na adres poczty elektronicznej właściwego urzędu konsularnego), należy dołączyć skan lub fotografię podpisanego własnoręcznie wniosku. Konieczne jest m.in. podanie numeru PESEL, numeru ważnego paszportu lub dowodu osobistego oraz adresu pobytu za granicą.

Przy zgłoszeniu wyborca musi wybrać jeden z obwodów głosowania i zapamiętać jego numer. Może się bowiem zdarzyć, że pod jednym adresem będzie kilka obwodów do głosowania.

Elektroniczny system rejestracji wyborców wskazywał w piątek, 9 maja, około godziny 18:00 na ponad 53 tys. zgłoszeń w komisjach wyborczych utworzonych w Niemczech. Tylko jedna lista – pod komisją w Kleve na granicy z Holandią – „pękała w szwach”. Przy zapisie wyborcy natrafiają na informację o „zapisanej bardzo dużej liczbie głosujących” i „spodziewanych kolejkach do oddania głosu”. „Rekomendujemy wybranie innej komisji” – czytamy w serwisie eWybory.

Komisje wyborcze w Niemczech

Polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych utworzyło w Niemczech 54 obwodowe komisje wyborcze. To więcej niż dwa lata temu w wyborach parlamentarnych, gdy komisji było 47. W wyborach prezydenckich w 2020 roku – w czasie pandemii koronawirusa – obwodowych komisji wyborczych w Niemczech było zaledwie 15, ale wtedy głos w Niemczech można było oddać jedynie korespondencyjnie. W tym roku takiej możliwości nie ma.

Obecnie w Berlinie powstało osiem komisji wyborczych, a w Monachium i Hamburgu po sześć. Po trzy komisje mają Kolonia i Frankfurt nad Menem. Po dwie z kolei – Düsseldorf, Dortmund, Essen, Bielefeld, Brema oraz na południu Niemiec – Stuttgart, Norymberga i Karlsruhe.

Swoje komisje wyborcze ma ponadto kilkanaście miast w Niemczech: Lipsk, Drezno, Brunszwik, Hanower, Laatzen, Oldenburg, Darmstadt, Kassel, Kleve, Moguncja, Münster i Wiesbaden.

Kiedy głosowanie?

Polacy w Niemczech mogą uczestniczyć w wyborach prezydenckich jedynie przez osobiste głosowanie w siedzibie odpowiedniej komisji. Nie ma możliwości głosowania korespondencyjnego, ani też oddania głosu przez pełnomocnika.

Głosowanie odbywa się w niedzielę, 18 maja, w siedzibie wybranej obwodowej komisji wyborczej między godziną 7:00 a 21:00. Druga tura wyborów – o ile będzie konieczna – planowana jest na niedzielę, 1 czerwca.

Idąc na wybory, należy mieć przy sobie ważny polski paszport lub polski dowód osobisty.

Druga tura wyborów

W przypadku przeprowadzenia drugiej tury wyborca może również po dniu pierwszego głosowania złożyć wniosek o ujęcie w spisie wyborców w obwodzie głosowania utworzonym za granicą, najpóźniej do 27 maja.

Trzeba też pamiętać, że osoby ujęte przed pierwszą turą w spisie wyborców w obwodzie za granicą będą ujęte w tym spisie również w przypadku drugiej tury wyborów. Jak informuje Państwowa Komisja Wyborcza, wzięcie udziału w głosowaniu w innym obwodzie będzie możliwe wyłącznie po:

- otrzymaniu od konsula lub w dowolnie wybranym urzędzie gminy zaświadczenia o prawie do głosowania. Wniosek o wydanie zaświadczenia można składać do 29 maja;

- złożeniu wniosku o ujęcie w spisie wyborców konsulowi właściwemu dla wybranego obwodu głosowania, na obszarze którego wyborca będzie przebywać w dniu drugiej tury. Wniosek taki można złożyć najpóźniej do 27 maja;

- albo po złożeniu (do 29 maja) wniosku o zmianę miejsca głosowania do urzędu gminy właściwego dla wybranego stałego obwodu głosowania na obszarze gminy, w której wyborca przebywać będzie w dniu ponownego głosowania.

Rekordowa liczba komisji

Łącznie za granicą utworzono w tym roku rekordową liczbę 508 obwodów – o ponad sto więcej niż w wyborach parlamentarnych jesienią 2023 roku. Teraz komisje powstały nawet w turystycznych destynacjach, takich jak Majorka czy Teneryfa.

W wyborach prezydenckich głosy Polonii przypisane są do warszawskiego okręgu wyborczego właściwego dla dzielnicy Śródmieście.

Wybory 2020: tak głosowano w Niemczech

W wyborach prezydenckich w 2020 roku w obwodach w Niemczech głosowało nieco ponad 49 tysięcy osób. W pierwszej turze głosowanie wśród Polaków w Niemczech wygrał kandydat Koalicji Obywatelskiej Rafał Trzaskowski (52,5 proc. głosów). Na Andrzeja Dudę – kandydata PiS – głosowało 20 proc., a na Szymona Hołownię – 15,6 proc.

W drugiej turze do urn w Niemczech poszło już prawie 70 tys. Polaków. Ogromna większość z nich głosowała na Trzaskowskiego (ponad 77 proc.). Tylko niecałe 23 proc. oddało głos na Dudę – który ostatecznie wygrał drugą turę, osiągając we wszystkich obwodach wyborczych w Polsce i za granicą 51 proc. głosów.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

„Dla Kościoła katolickiego w Niemczech wybory nie mogły potoczyć się lepiej” – wskazuje „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. Robert Prevost jest postrzegany jako osoba w Watykanie, która ostatnio odegrała kluczową rolę w rozładowaniu konfliktu między reformatorsko nastawioną większością niemieckich biskupów a Watykanem. Z nim jako papieżem wiele rzeczy powinno stać się łatwiejszych. „Jednak niektóre wstępne reakcje z Niemiec wydają się nieco zbyt entuzjastyczne” – uważa komentator. Pod rządami Franciszka można było zaobserwować, dokąd prowadzi odczytywanie własnych pragnień w papieskich słowach. „Jest również mało prawdopodobne, aby Prevost przeforsował każdą reformę „drogi synodalnej”. Ale wiele można by zyskać, gdyby po obu stronach, w Watykanie i w Niemczech, wzrosło wzajemne zrozumienie. Jako człowiek pragmatycznych rozwiązań, Prevostowi można zaufać, że ma to, co jest potrzebne” – czytamy.

„Südwest Presse” konstatuje: „Naczelny pasterz około 1,2 miliarda katolików na świecie wywiera swój wpływ wyłącznie poprzez swoją uczciwość, moc swoich słów, wagę swoich kazań i rolę autorytetu moralnego. Leon XIV ma to, co w polityce międzynarodowej często określa się mianem „miękkiej władzy”. Nie ma realnej władzy, ale ma realny wpływ. Jednak nadzieja, że Leon XIV stanie się swego rodzaju przeciwnikiem Trumpa, prawdopodobnie okaże się iluzją. Po pierwsze, Trump nigdy nie był zainteresowany instancjami moralnymi, dlatego możliwości wywierania na niego wpływu są ograniczone. Leon XIV będzie miał wiele do zrobienia nie tylko, by kontynuować kurs swojego poprzednika, ale także by egzekwować go w Kurii”.

Zdaniem „Reutlinger General-Anzeiger” stosunkowo szybki wybór na konklawe pokazuje, że Leon XIV był postrzegany jako człowiek zrównoważony, który miał na uwadze zarówno globalne Południe, jak i katolików w Europie i Ameryce: „Jako Amerykanin będzie musiał zdecydować, czy pozwoli się omotać Donaldowi Trumpowi, czy też, jak w przeszłości, przypomni prezydentowi USA o jego chrześcijańskiej odpowiedzialności za politykę deportacyjną. Katolickie ruchy reformatorskie nie powinny jednak pokładać zbyt wielkich nadziei w kwestiach takich jak wyświęcanie kobiet czy akceptacja homoseksualistów. Leon XIV uchodzi za ostrożnego dyplomatę. Nie należy oczekiwać od niego poważnych reform w takich kwestiach jak równość płci i doktryna seksualna”

„Rhein-Neckar-Zeitung” z Heidelbergu pisze: „Niemniej jednak papież wciąż posiada władzę. Już nie tak wielką, jak niegdyś w renesansowej Hiszpanii. Ale to, czy papież głosi kazania przeciwko społecznej obojętności i nienawiści, czy kieruje spojrzenie świata na ubogich i uciskanych, ma ogromne znaczenie. Wydaje się, że encyklika społeczna jest ważna dla papieża Leona. Odpowiednio, przez dziesięciolecia szkolił swój intelekt na rzeczywistości Ameryki Łacińskiej. Osiem razy słowo 'pokój' pojawiło się również w jego pierwszym przemówieniu na papieskim balkonie. To obiecujący początek. Leon może niekoniecznie jest antypapieżem w prawdziwym tego słowa znaczeniu, ale jego sprzeciw wobec wojny jest czymś dobrym”.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

W Nancy, mieście symbolizującym – poprzez osobę króla Stanisława Leszczyńskiego – historyczne dobre stosunki polsko-francuskie, Donald Tusk i Emmanuel Macron podpisali traktat o wzmocnionej współpracy i przyjaźni między Polską a Francją.

To umowa wysokiego szczebla – traktaty takiej rangi Francja zawarła jak dotąd tylko z najsilniejszymi krajami Europy i swoimi sąsiadami – Hiszpanią, Włochami i Niemcami. Przed podpisaniem francusko-polskiej umowy z Pałacu Elizejskiego poszedł przekaz, że to naprawa nieuzasadnionych zaniedbań w relacjach z „drugim bardzo ważnym partnerem europejskim”.

Co jest w umowie z Nancy i jakie ma ona znaczenie?

Traktat polsko-francuski: wzajemna obrona w razie ataku

Jak podkreślił w Nancy Emmanuel Macron, traktat ma „wysłać bardzo jasny sygnał” poprzez wprowadzenie klauzuli o wzajemnej obronie i pomocy „w ramach wspólnych zobowiązań w ramach NATO i Unii Europejskiej”. Francuski prezydent liczy na zbudowanie wraz z Warszawą „zintegrowanego partnerstwa w dziedzinie obronności”.

Konkrety? Dwustronne forum gospodarcze, coroczny dialog wysokiego szczebla na temat energii jądrowej do celów cywilnych, wzmocniona koordynacja przemysłowa zwłaszcza w obszarach obronności i transportu. A do tego jasna deklaracja Macrona podczas ceremonii podpisania umowy: jeśli Polska zostanie zaatakowana, Francja mobilizuje wojsko w ciągu 30 dni. Także premier Donald Tusk stwierdził, że klauzula o wzajemnej pomocy militarnej jest traktowana "śmiertelnie poważnie".

Do tego obie strony traktatu zobowiązały się do zwiększenia współpracy i interoperacyjności swoich armii, a także do stworzenia wspólnej kultury strategicznej. Mają temu służyć m.in. wspólne ćwiczenia polskich i francuskich sił zbrojnych, a także kooperacja obu armii przy zakupach sprzętu wojskowego czy rozwijania nowych technologii militarnych. Oba kraje mają też promować współpracę swoich sektorów obronnych, tak, aby przyczynić się do wzmocnienia europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej w obszarze obronności.

Symbole i twarde konkrety

Nie zabrakło w słowach obu liderów symbolicznych nawiązań do historii. - Zamykamy mroczną kartę otwartą w latach 30. ubiegłego wieku, gdy w zachodniej Europie wierzyliśmy, że nazistowska ekspansja nas nie dotyczy i nie interweniowaliśmy – mówił Macron. Wspomniał też o żelaznej kurtynie, która odebrała Europie Środkowo-Wschodniej „dobrobyt, do którego miała prawo”. Przyznał też, że nawet po przełomie 1989 r. i dołączeniu krajów byłego bloku komunistycznego do UE różnice między zachodem a wschodem Europy pozostały.

– Być może nie postrzegaliśmy Rosji jako tego samego zagrożenia egzystencjalnego – przyznał francuski prezydent, dodając, że ”ostatnie lata nas pogodziły”.

Donald Tusk, wyraźnie poruszony przyjęciem w Nancy, zaznaczył, że „nie chodzi tylko o powtarzanie dobrych zaklęć o przyjaźni i o wspólnej historii”.

–Historia nauczyła nas– nie tylko jeśli chodzi o nasze kraje, ale o Europę – że za dobrymi intencjami, za przyjaźnią i zaufaniem między liderami muszą iść także twarde konkrety – stwierdził polski premier. Wspomniał nie tylko o wzajemnych gwarancjach militarnych, ale też o współpracy przemysłów obronnych i technologicznych, w tym nuklearnych. Zaznaczył też, że polsko-francuski traktat „z całą pewnością wzmocni też Trójkąt Weimarski”.

Liderka frakcji Macrona w PE o „wspólnej drodze” Polski, Francji i Niemiec

Trzy dni przed podpisaniem traktatu, odpowiadając na pytania Deutsche Welle w Parlamencie Europejskim, francuska europosłanka Valerie Hayer również zwróciła uwagę na ten format współpracy polsko-francusko-niemieckiej.

– Mamy do czynienia z bardzo silną wolą współpracy między Francją, Niemcami a Polską – oceniła liderka promacronowskiej, liberalnej frakcji Renew. Jej zdaniem Donald Tusk od powrotu do władzy przywraca Polskę do europejskiej gry.

Francusko-polski traktat zdaniem Hayer ma duże znaczenie w kontekście europejskim, w tym także gospodarczym, zaś w Europie istnieją dziś okoliczności sprzyjające jej strategicznemu przebudzeniu.

– Stanowisko Emmanuela Macrona w sprawie budowania autonomii strategicznej Europy jest od znane od dawna. Friedrich Merz opowiada się za uniezależnieniem od USA i zakwestionował ograniczanie zadłużenia w celu finansowania wydatków na obronność. Donald Tusk również jest bardzo zdecydowany w tych kwestiach. Mamy więc wspólną drogę, ambicję i zbieżność między tymi trzema biegunami – podsumowała dla DW Hayer.

W kontekściefrancuskiego odstraszania nuklearnegopodkreśliła zaś, że Emmanuel Macron już od dawna mówił, że „żywotne interesy Francji wykraczają poza jej granice narodowe”.

Ekspert ECFR: Traktat zmieni dynamikę Trójkąta Weimarskiego

Paweł Zerka, ekspert z paryskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych (ECFR), uważa, że „potencjalna europeizacja francuskiego potencjału odstraszania nuklearnego nie jest już dziś tematem wyłącznie wąskiego grona ekspertów”.

– Doktryna nuklearna Francji mówi, że jej arsenał służy obronie jej żywotnych interesów. Ale gdzie się te żywotne interesy kończą? – pyta i ocenia, że z wypowiedzi Macrona dotyczących m.in. wojny w Ukrainie można wnioskować, iż zakresu owych żywotnych interesów nie wyznaczają granice francuskie, ale zewnętrzne granice UE.

– Ten traktat zwiększa pewność, ze tak rzeczywiście jest – stwierdza w rozmowie z DW Zerka. Jak tłumaczy, niekoniecznie doszłoby do jego podpisania, gdyby nie wojna Rosji z Ukrainą.

– Nie byłoby pretekstu ani kontekstu – tego, że Francja zmieniła postrzeganie Rosji i od kilku lat stara się otworzyć na Europę Środkowo-Wschodnią. Traktat z Polską to widomy znak reorientacji po stronie francuskiej – mówi Zerka. Dodaje, że istotnym kontekstem jest też wybór Donalda Trumpa na prezydenta USA.

– Tak jak Francja potrzebuje instrumentu, który uwiarygodni jej zwrot w polityce wschodniej, tak Polska może teraz trzeźwo ocenić, że opieranie swojego bezpieczeństwa tylko na USA to nie jest najlepsza polisa ubezpieczeniowa – wskazuje ekspert ECFR. Ale podkreśla, że według jego wiedzy to Francja była motorem negocjacji traktatu. Z trzech – jego zdaniem - powodów.

– Traktat zupełnie inaczej ustawia dynamikę Trójkąta Weimarskiego, który historycznie miał dwie strony – polsko-niemiecką i niemiecko-francuską, a francusko-polska praktycznie nie istniała, co zresztą było dość wygodne dla Niemiec. Ta umowa daje Francji i Polsce silne instrumenty wpływu na nowego kanclerza Friedricha Merza, aby dotrzymał słowa w kwestii wydatków wojskowych i budowy siły obronnej Europy – tłumaczy.

Kolejnym powodem jest zdaniem Zerki to, że jeśli Trumpowi udałoby się doprowadzić do pokoju między Rosją a Ukrainą, polska potrzeba budowy europejskiego lewara bezpieczeństwa mogłaby osłabnąć. Tymczasem sukces w postaci traktatu i współpracy gospodarczej z Polską Macron mógłby zdyskontować na krajowej scenie politycznej.

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Na pierwszy rzut oka strona friedrich-merz-cdu.de z twarzą kanclerza Friedricha Merza wygląda łudząco prawdziwie i obiecuje dostęp do treści z umowy koalicyjnej CDU/CSU i SPD. Chociaż większość danych biograficznych o Friedrichu Merzu została odwzorowana jeden do jednego i odpowiada faktom, strona jest fałszywa, a jej celem jest zdyskredytowanie nowego kanclerza Niemiec i jego koalicji rządzącej.

Potwierdziła to w rozmowie z agencją DPA rzeczniczka CDU Isabelle Fischer. – Jesteśmy w kontakcie z odpowiednimi władzami i złożymy zawiadomienie o przestępstwie – powiedziała.

Na stronie internetowej Bundestagu można znaleźć oficjalny adres strony internetowej Friedricha Merza: www.friedrich-merz.de i różni się on tylko nieznacznie od wersji fake'owej. Inna oficjalna strona CDU z Merzem w nazwie merz.cdu.de przekierowuje z kolei do strony głównej partii.

MSW widzi związek z kampaniami prorosyjskich aktywistów

W odpowiedzi na zapytanie DPA także Ministerstwo Spraw Wewnętrznych potwierdziło, że oficjalna strona internetowa Friedricha Merza została skopiowana i pod fałszywym adresem opublikowano nieprawdziwe treści dotyczące rozwiązań w polityce migracyjnej. MSW dostrzega „zbieżność tych treści” z poprzednimi kampaniami dezinformacyjnymi, które prowadzono przed wyborami do Bundestagu w 2025 roku. Chodzi o działania podejmowane w szczególności przez prorosyjskich graczy w celu wywarcia wpływu na niemiecką opinię publiczną od czasu wybuchu wojny w Ukrainie.

Kłamliwe informacje

Nie jest jasne, kto jest odpowiedzialny za obecną fake'ową stronę internetową. Rozpowszechnia ona nieprawdziwe informacje o umowie koalicyjnej. Na przykład, że rząd Niemiec od 1 maja 2025 roku chce zwiększyć świadczenia pieniężne dla nowo przybyłych uchodźców wojennych z Ukrainy do 2 161 euro miesięcznie dla osób samotnych. W planach jest również „300 000 mieszkań socjalnych dla wykwalifikowanych pracowników zagranicznych i osób ubiegających się o azyl”. W przyszłości wszystkie znaki drogowe, ostrzegawcze i informacyjne będą wyświetlane w języku arabskim. Tymczasem umowa koalicyjna nic takiego nie przewiduje. Nie ma w niej też mowy o „2 161 euro” i „300 000 mieszkań socjalnych”, a także sformułowań: „arabski” i „znaki”.

(DPA/jar)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

W dniu, gdy podczas obchodów Dnia Zwycięstwa w Moskwie na Placu Czerwonym Władimir Putin próbował usprawiedliwiać napaść na Ukrainę, w ukraińskim Lwowie spotkali się szefowie dyplomacji państw UE, okazując solidarność z ofiarą rosyjskiej agresji.

– Pokazujemy tu, że Europa stoi po stronie Ukrainy, i przypominamy o tym, że reżim nazistowski w istotnej mierze został pokonany także przez ukraińskich żołnierzy – powiedział niemiecki minister spraw zagranicznych Johann Wadephul, który wziął udział w nieformalnym spotkaniu we Lwowie. Jak dodał, wiele narodów ówczesnego Związku Radzieckiego walczyło z nazistowskimi Niemcami. – Ale nie pozwolimy, aby ten dzień pamięci, który jest słusznie obchodzony, został wykorzystany do tego, by usprawiedliwiać wojnę przeciwko Ukrainie. To byłoby wypaczeniem historii, które nie jest sprawiedliwe ani dla Ukrainy, ani dla historii całej Europy – powiedział.

Wadephul ogłosił, że Niemcy udzielą Ukrainie nowego wsparcia humanitarnego w wysokości 40 mln euro.

„Nie będzie bezkarności”

Efektem lwowskiego spotkania jest deklaracja w sprawie powołania specjalnego trybunału do osądzenia „zbrodni agresji” przeciwko Ukrainie. Przygotowania do ustanowienia trybunału, który ma być osadzony w strukturach Rady Europy, zostały zakończone – poinformowano w deklaracji, opublikowanej w piątek (9 maja) przez ukraińskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Deklarację poparło 37 krajów.

Trybunał ma pociągnąć do odpowiedzialności rosyjskich polityków i wojskowych, którzy przyczynili się do napaści na Ukrainę. – Nie będzie bezkarności – oświadczyła już w czwartek, 8 maja, szefowa unijnej dyplomacji Kaja Kallas. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski powiedział z kolei, że rozliczenie Rosji za inwazję jest moralnym obowiązkiem Europy. – Silny trybunał ds. zbrodni agresji może – i musi – sprawić, że każdy potencjalny agresor zastanowi się dwa razy – dodał Zełenski, który wziął udział w spotkaniu za pośrednictwem łącza wideo.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Trybunał dla osób najwyższej rangi

Według ukraińskiej wiceminister sprawiedliwości Iryny Mudrej nowy trybunał mógłby zacząć prace w przyszłym roku. Do końca tego roku wyjaśnione mają zostać kwestie prawne i formalne, a Rada Europy rozpocznie konkretne przygotowania, jak powołanie sędziów, sekretariatu, prokuratorów i stworzenie regulaminu i zasad działania. Trybunał miałby prowadzić postępowania tylko wobec osób wysokiej rangi. – Chodzi o około 20 osób, które zaplanowały, przygotowały i kierowały agresją na Ukrainę – wyjaśniła Mudra.

Za ściganie zbrodni wojennych, popełnionych w czasie wojny w Ukrainie nadal odpowiedzialny będzie Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK) w Hadze. W marcu 2023 roku MTK wydał nakaz aresztowania Putina w związku z zarzutami o uprowadzenia i przymusowe deportacje ukraińskich dzieci w trakcie rosyjskiej ofensywy. MTK nie może jednak podjąć działań przeciwko Moskwie za samą decyzję o ataku na Ukrainę. Specjalny trybunał ma teraz zamknąć tę lukę prawną i postawić przed sądem osoby odpowiedzialne z Kremla i rosyjskiego wojska.

(DPA, AFP/ widz)

„Herzlich wilkommen” – przywitała Friedricha Merza w ojczystym języku obojga przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. Trzy dni po wyborze niemiecki kanclerz przybył na dyplomatyczne tournée do Brukseli.

Merz: najważniejsze wzmocnienie konkurencyjności

Na wspólnej konferencji prasowej Merz stwierdził, że „w pewnym sensie wraca do Brukseli do domu” – zaczynał karierę jako europoseł. Oświadczył, że niemiecki rząd będzie grał silną i aktywną rolę w UE, bo wymagają tego stojące przed wspólnotą ogromne wyzwania – a kluczowym z punktu widzenia rządu w Berlinie zadaniem europejskim będzie wzmocnienie konkurencyjności unijnego przemysłu.

W tym kontekście niemiecki kanclerz podkreślił znaczenie deregulacji – m.in. zapowiedział uchylenie niemieckiego prawa implementującego dyrektywę CSDDD, nakładającą na firmy obowiązek poszanowania praw człowieka i środowiska naturalnego w łańcuchach dostaw.

Niemcy będą współpracować z Polską i Francją na równi

W kwestii inwazji Rosji na Ukrainę Merz oświadczył, że wspiera inicjatywę Donalda Trumpa – 30-dniowego zawieszenia broni, które miałoby rozpocząć się dzisiaj, ale „to będzie test na to, jak serio Putin traktuje takie umowy”. – Piłeczka po stronie Moskwy, nigdzie indziej – dodał.

Kolejnym europejskim priorytetem według Merza ma być unia rynków kapitałowych – jego do tej pory Europa zbyt dużo rozmawiała w tym kontekście o odpowiedzialności, a zbyt mało o integracji tych rynków. Kanclerz zadeklarował też pełne poparcie dla ratyfikacji traktatu UE z Mercosurem. Ta deklaracja na pewno zostanie dobrze odebrana w Brukseli, a gorzej w Paryżu i Warszawie, które obawiają się o swoje rolnictwo i traktatowi się sprzeciwiają. Ale dla swoich sąsiadów kanclerz miał ważne słowa.

– Jak wiecie, byłem w tym tygodniu nie tylko w Paryżu, ale i w Warszawie. Jako pierwszy niemiecki kanclerz pierwszego dnia rządów pojechałem nie tylko do Paryża, ale i do Warszawy. To było dla mnie ważne – wysłać sygnał, że będziemy współpracować nie tylko z naszym największym sąsiadem na zachodzie, ale także z naszym największym sąsiadem na wschodzie – na równi – podkreślił.

Merz do USA: Kwestie handlowe UE negocjuje jako całość

Merz zgodził się z Ursulą von der Leyen, że w obliczu zmiany polityki Stanów Zjednoczonych UE musi szukać partnerów handlowych na całym świecie. Podkreślił, że pogratulował Donaldowi Trumpowi umowy gospodarczej z Wielką Brytanią, ale zastrzegł, że w przypadku Unii Europejskiej nie będzie tak, że amerykański prezydent będzie mógł wybierać sobie państwo po państwie do rozmów handlowych.

- Kompetencje handlowe zostały przekazane przez państwa członkowskie Komisji Europejskiej. Negocjujemy jako jedność, jako Unia. I mam nadzieję, że uzyskamy postęp w obniżaniu ceł – a w dłuższej perspektywie w postaci umowy handlowej – powiedział Merz, dodając, że chciałby, aby UE zaproponowała Stanom Zjednoczonym „wzajemne uznawanie norm technicznych”.

Merz nie pominął też tematu obrony, ale w tym kontekście podkreślał przede wszystkim to, co już udało mu się na niemieckim polu – zmianę konstytucji i zwolnienie hamulca zadłużenia na wydatki obronne – oraz potrzebę „uproszczenia systemów, adaptowania standardów i gromadzenie pieniędzy, które państwa członkowskie wydają indywidualnie, we wspólnym budżecie europejskim”, co zaowocowałoby korzyściami skali.

Dyplomatyczna ofensywa Friedricha Merza

Program wizyty niemieckiego kanclerza w Brukseli jest napięty. Oprócz spotkania z von der Leyen Merz miał w planie rozmowy z przewodniczącym Rady Europejskiej Antonio Costą, przewodniczącą Parlamentu Europejskiego Robertą Metsolą i sekretarzem generalnym NATO Markiem Rutte.

Brukselskie jednodniowe tournée przypada akurat na „Dzień Europy” – obchodzony w UE na pamiątkę ogłoszenia deklaracji Schumana, która położyła podwaliny pod powstanie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (EWWiS) – pierwszej ponadnarodowej instytucji europejskiej, z której kilka dekad później, w 1993 r., wyłoniła się Unia Europejska.

Merz jest kanclerzem od wtorku, a zdążył już jednego dnia odwiedzić Paryż i Warszawę, porozmawiać przez telefon z Donaldem Trumpem i Wołodymyrem Zełenskim. Spotkanie z Emmanuelem Macronem, serdeczne i dynamiczne, według deklaracji przywódców zaowocowało uzgodnieniem „nowego niemiecko-francuskiego porządku dla Europy”. Macron mówił o „francusko-niemieckim odruchu”, który oba kraje chcą wszędzie przywrócić – chodzi tu o regularną, automatyczną wręcz współpracę w kluczowych kwestiach – jak suwerenność, bezpieczeństwo i konkurencyjność.

Merz z kolei w Paryżu mówił, że widzi „zasadniczą potrzebę przedyskutowania z Francją i Wielką Brytanią kwestii, w jaki sposób możemy również w przyszłości zapewniać wspólną odpowiedź na odstraszanie” – dodając, że chodzi o uzupełnienie amerykańskiej tarczy nuklearnej nad Europą.

Niemcy i Polska chcą współpracy, ale są różnice

Po wizycie Merza w Warszawie polski premier Donald Tusk ogłosił „nowe otwarcie, być może najważniejsze w historii ostatnich kilkunastu lat, w relacjach polsko-niemieckich”, ale niemiecka prasa wypunktowała, że obu przywódców różni m.in. niemiecki plan zaostrzenia kontroli granicznych i planów zawracania z granicy nawet migrantów wnioskujących o azyl. Niemcy zapowiadają też wzrost liczby policjantów na granicach – do 12 tysięcy i wzmocnienie monitoringu.

Z punktu widzenia Polski oznacza to bowiem zawracanie pragnących się dostać do Niemiec migrantów właśnie na terytorium polskie, czyli problem. A Tusk, choć ma z Merzem podobne poglądy i pomysły na pomoc dla Ukrainy, wzmacnianie Trójkąta Weimarskiego i unijnej obrony, ma równocześnie na głowie nadchodzące wybory prezydenckie, w których liczy na zwycięstwo kandydata swojego obozu – Rafała Trzaskowskiego. Temat migracji to znakomite paliwo kampanijne – Tusk podkreślił więc, że konieczne będą rozmowy, aby „nie było faktów, ani nawet wrażenia, że ktokolwiek, w tym Niemcy, chciałyby do Polski wysyłać jakieś grupy imigrantów”.

Von der Leyen do Merza: Migracja to wspólne wyzwanie

Nie tylko w Warszawie zresztą ten pomysł się nie spodobał – jak donosi „Politico”, źle przyjęto go również w Brukseli. I podczas konferencji z Merzem Ursula von der Leyen podkreśliła, że „nigdy dość mówienia o tym, że migracja to wspólne europejskie wyzwanie, które wymaga wspólnego europejskiego rozwiązania”. Nie uderzyła wprost w niemieckie kontrole graniczne, ale podkreśliła konieczność implementacji Paktu Migracyjnego, którego jednym z zadań jest wzmacnianie granic zewnętrznych UE i zapobieganie wtórnym przepływom osób (czyli już wewnątrz UE).

Poza migracją, szefowa KE skupiła się, tak jak Merz, na konkurencyjności, cenach energii i potrzebie inwestycji w interkonektory - kable wysokiego napięcia łączące systemy elektroenergetyczne sąsiadujących krajów, sieci przesyłowe i magazyny energii – oraz na unii rynków kapitałowych i deregulacji. Z zadowoleniem von der Leyen powitała też niemiecki plan wzrostu inwestycji obronnych.

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

Na granicy polsko-niemieckiej nie widać jak dotąd efektów zaostrzenia kontroli policyjnych, które zapowiedział w pierwszym dniu swojego urzędowania nowy minister spraw wewnętrznych Niemiec Alexander Dobrindt.

W czwartek 8 maja sytuacja na przejściu granicznym we Frankfurcie nad Odrą była taka, jak w poprzednich miesiącach. Niemieccy policjanci pobieżnie spoglądali do wnętrza samochodów przejeżdżających granicę. Te większe – busy albo auta dostawcze – sprawdzali dokładniej w prowizorycznym namiocie rozstawionym pomiędzy pasami ruchu.

– Nie widać, aby cokolwiek się zmieniło – mówili DW pracownicy sklepów i punktów gastronomicznych znajdujących się w Słubicach - po polskiej stronie Odry. Przed ich oknami, jak niemal codziennie, stoi sznur samochodów posuwających się powoli w stronę mostu granicznego.

Kontrole jak zawsze

Taksówkarz ze Słubic, pan Bogdan, przekracza granicę w tym miejscu regularnie. Prawie zawsze niemiecka policja zagląda do jego samochodu. Czasami kontrole są dokładniejsze. – To zależy od policjanta. Raz sprawdza tylko dokumenty, innym razem bagaże. Ale generalnie nie ma problemów – mówi.

Pan Bogdan zwraca uwagę, że w ten czwartek kolejka do granicy jest dłuższa niż zwykle. Ale to pewnie dlatego, że 8 maja był dniem wolnym od pracy w Berlinie i wielu mieszkańców niemieckiej stolicy przyjechało na zakupy do Polski. Inni taksówkarze ze Słubic mówią, że nie widzą, aby coś konkretnie zmieniło się na granicy.

Także w położonym kilkadziesiąt kilometrów na północ Kostrzynie nad Odrą wjazd do Niemiec odbywa się tak, jak zwykle. Policjanci obserwują pojazdy przekraczające granice, ale zatrzymują tylko nieliczne. Te, które wydadzą im się podejrzane. Utrudnienia na granicy nie wydają się większe niż w ostatnich miesiącach.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Więcej policjantów na zachodzie i południu Niemiec

Nowy rząd Niemiec, który zaprzysiężono na początku tygodnia, zapowiadał, że od pierwszego dnia po przejęciu władzy zaostrzy zasady wjazdu do Niemiec. I rzeczywiście już w środę, 7 maja, szef niemieckiego MSW ogłosił, że kontrole na granicach Niemiec będą sukcesywnie zaostrzane, tak aby ograniczyć liczbę migrantów przyjeżdżających do Niemiec.

Media w Niemczech donosiły, że minister chce skierować na granice dodatkowe trzy tysiące policjantów. Nie stanie się to jednak od razu, tylko stopniowo. Co ciekawe, w pierwszej kolejności wzmocnione siły pojawiły się na zachodniej i południowej granicy Niemiec. Odpowiedzialna za kontrole granic policja federalna ogłosiła, że więcej funkcjonariuszy skierowano już do zachodniego landu Nadrenia Północna – Westfalia.

– Po raz kolejny znacznie zwiększyliśmy siły policji federalnej na granicy niemiecko-holenderskiej i niemiecko-belgijskiej – powiedział rzecznik policji cytowany przez agencję prasową DPA. Podobne kroki podjęto na granicy z Austrią i Czechami.

Na granicy z Polską po staremu

Na granicy z Polską nie widać na razie dodatkowych sił, choć to może się wkrótce zmienić. Wygląda na to, że Berlin nie chciał zaostrzać sytuacji na granicy w momencie, gdy nowy kanclerz i minister spraw zagranicznych dopiero co byli w Polsce i rozmawiali ze swoimi polskimi odpowiednikami.

Szef niemieckiej dyplomacji Johann Wadephul, który składał w środę wizytę w Warszawie, zapewnił, że Niemcy nie będą zaostrzać polityki migracyjnej wbrew woli sąsiedniej Polski. – Oczywiście omówimy to ze sobą – powiedział Wadephul w czwartek w radiu Deutschlandfunk. Jak dodał, kroki będą podejmowane „świadomie i ostrożnie” oraz „zawsze w porozumieniu z europejskimi przyjaciółmi i kolegami” – przekazał niemiecki polityk.

Agencja AFP donosi, że po wczorajszym spotkaniu unijnych szefów dyplomacji w Warszawie, minister spraw zagranicznych Polski Radosław Sikorski ostrzegł przed utrudnieniami w ruchu granicznym między obu krajami. Jak powiedział, rozumie niemieckie postępowanie, ale muszą zostać znalezione rozwiązania techniczne, aby zminimalizować negatywne skutki dla mieszkańców.

Mieszkańcy Słubic, z którymi rozmawialiśmy, nie ukrywają, że są już zirytowani ciągłymi korkami w mieście spowodowanymi kontrolami po niemieckiej stronie. – Czasami samochody stoją w całym mieście, przejazd przez most graniczny zajmuje nawet kilka godzin. Najgorzej jest w weekendu i po świętach – mówią.

Poznaliśmy ranking najpopularniejszych imion nadanych w Niemczech w 2024 roku, opublikowany przez Towarzystwo Języka Niemieckiego (GfdS).

Po raz kolejny najpopularniejszymi imionami dla dzieci w Niemczech okazały się Sophia i Noah. W szczególności Noah zajmuje pierwsze miejsce wśród imion dla chłopców nieprzerwanie od 2019 roku.

Popularne krótkie imiona

Andrea Ewels z Towarzystwa Języka Niemieckiego upatruje przyczyn utrzymującej się popularności tych imion przede wszystkim w ich brzmieniu. – Rodzice wybierają imiona, które są postrzegane jako piękne i przyjemne w brzmieniu – uważa Ewels. Ponadto ulubione imiona są zazwyczaj krótkie, łatwe do wymówienia i zrozumiałe na całym świecie. Wydają się znajome, nowoczesne i ponadczasowe. – To cechy, które przemawiają do wielu rodziców – dodaje.

W porównaniu do roku 2023 wyścig o pierwsze miejsce wśród imion dla dziewczynek był tym razem mniej zacięty. W 2023 roku Sophia/Sofia i Emilia dzieliły tylko cztery głosy. Teraz Sophia znacznie powiększyła ten dystans. Na kolejnych miejscach znalazły się: Emma, Mia i Lina.

Pierwsza dziesiątka chłopców

W przypadku najpopularniejszych imion dla chłopców na drugim miejscu uplasował się Mat(h)eo, a tuż za nim Leon. Luca/Luka i Paul zajmują pozostałe miejsca. Nowym imieniem w pierwszej dziesiątce jest Theo – zajmuje siódme miejsce. Zeszłoroczna wschodząca gwiazda Liam spadła na 14. miejsce.

Towarzystwo Języka Niemieckiego publikuje listę najpopularniejszych imion od 1977 roku. Podstawą są dane z około 750 urzędów stanu cywilnego, w których zgłoszono około 900 tys. imion. Odpowiada to ponad 90 procentom imion nadawanym w Niemczech.

(KNA, DPA/dom)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Zadłużona spółka Nord Stream 2 należąca do rosyjskiego Gazpromu na razie uniknęła upadłości i może kontynuować poszukiwania nowego inwestora. Sąd w szwajcarskim kantonie Zug zatwierdził umowę o restrukturyzacji zadłużenia.

Odrzucenie przez sąd wniosku spółki oznaczałoby – według szwajcarskiego prawa – postępowanie upadłościowe. Spółka Nord Stream 2, operator noszącego tę sama nazwę gazociągu pod Morzem Bałtyckim, ma swoją siedzibę w Zug w Szwajcarii.

Jak poinformował sąd, 30 kwietnia główni wierzyciele, tacy jak zachodnioeuropejskie grupy energetyczne ENGIE, OMV, Shell, Uniper i Wintershall osiągnęły porozumienie w sprawie umowy o restrukturyzacji zadłużenia. Ponieważ od decyzji sądu przysługuje jeszcze odwołanie, szczegóły nie zostały na razie ujawnione.

Według agencji DPA główni wierzyciele prawdopodobnie zaakceptowali duże straty. Ich inwestycje opiewały na miliardy euro; budowa gazociągu Nord Stream 2, który nigdy nie został uruchomiony, kosztowała prawie dziesięć miliardów euro. Negocjacje nad umową o restrukturyzacji zadłużenia trwały dwa i pól roku.

Odszkodowania dla mniejszych inwestorów

Zgodnie z postanowieniem sądu ze stycznia br. roszczenia mniejszych wierzycieli, w tym licznych firm budowlanych z niemieckiego regionu Meklemburgia-Pomorze Przednie, gdzie kończy się gazociąg, miały zostać w pełni zaspokojone. Przynajmniej niektórzy potwierdzili niedawno, że ich faktury zostały uregulowane.

Gazociąg Nord Stream 2 miał transportować gaz ziemny z Rosji do Niemiec dwoma nitkami pod Bałtykiem o długości 1200 kilometrów. Został ukończony, ale nigdy nie został uruchomiony. Wkrótce po rosyjskiej inwazji na Ukrainę w lutym 2022 r. niemiecki rząd wstrzymał zgodę na oddanie inwestycji do użytku. Jedna z nitek rurociągu została uszkodzona w wyniku sabotażu we wrześniu 2022 roku, podobnie jak nitki gazociągu Nord Stream 1, który działał od 2011 roku.

Amerykanie zainteresowani przejęciem gazociągu

Niedawno w mediach pojawiły się doniesienia, że Nord Stream 2 zainteresowani są amerykańscy inwestorzy. Biznesmen i zwolennik prezydenta USA Donalda Trumpa, Stephen P. Lynch powiedział dziennikowi „Wall Street Journal”, że byłaby to wyjątkowa okazja, aby dostawy energii do Europy znalazły się pod amerykańską i europejską kontrolą. Jego pomysł to transportowanie rosyjskiego gazu amerykańskim gazociągiem do Europy. Lynch jest aktywny w Europie Wschodniej i Rosji od 20 lat.

Spekulowano również, że gazociąg mógłby być częścią amerykańsko-rosyjskiego porozumienia w sprawie zakończenia wojny w Ukrainie. Rosyjski minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow przyznał w marcu w rozmowie z państwową telewizją, że temat Nord Streamu jest omawiany.

(DPA/widz)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Niemowlęta w mundurach wojskowych, małe dzieci w czołgach z kartonu, uczniowie na defiladzie. Młodzi Rosjanie świętowali 80. rocznicę zwycięstwa nad nazistowskimi Niemcami już przed 9 maja i wielką paradą wojskową na Placu Czerwonym w Moskwie. Wyobraźnia ich rodziców i państwowych organizatorów wydawały się nie mieć granic.

W syberyjskim mieście Kemerowo noworodki na oddziale położniczym przebierano za żołnierzy piechoty: na główce czapka munduru polowego i oliwkowozielony śpiworek. „Przyłącz się!” – zachęcało w sieci kierownictwo placówki. „Wzruszające” przebranie miało symbolizować „więź międzypokoleniową”. „Pamiętaj, że nawet najmniejszy obywatel Rosji jest częścią wielkiej historii” – przekonywano.

Tymczasem w jednej z dzielnic Woroneża setki dzieci w wieku przedszkolnym defilowały z wykonanymi własnoręcznie atrapami pojazdów wojskowymi i samolotów. Mali dobosze z białymi wstążkami na włosach towarzyszyli ceremonii, wygrywając wojskowe rytmy.

We Władywostoku na rosyjskim Dalekim Wschodzie ponad półtora tysiąca chłopców i dziewcząt z gimnazjum maszerowało przez centrum miasta jako „prawnuki zwycięstwa”. Gubernator Oleg Kożemajko osobiście poprowadził „pierwszą dziecięcą paradę w regionie” i ogłosił, że na czele dziecięcych kolumn idą uczestnicy walk w Ukrainie. – Dziś w kolumnach paradnych maszerują dzieci, których ojcowie walczą na froncie. Jesteśmy dumni z odwagi i męstwa naszych bojowników i wiemy na pewno, że wróg zostanie pokonany, tak jak w odległym 1945 roku – oświadczył.

Od osiemdziesięciu lat 9 maja obchodzony jest w Rosji jako Dzień Zwycięstwa. Rosyjskie rodziny wiążą z nim wiele osobistych wspomnień. Jednak ten Dzień Zwycięstwa jest coraz częściej wykorzystywany przez państwo do tworzenia ideologii tożsamościowej – przyznaje Alex Jusupow, pochodzący z Rosji politolog z niemieckiej Fundacji Friedricha Eberta.

Jak dodaje, w ciągu ostatnich dwóch dekad Kreml nauczył się „militaryzować ten dzień, a raczej go aktywować, ponieważ zapisał się on w zbiorowej pamięci wielu Rosjan jako coś, co faktycznie zjednoczyło kraj. – Stał się instrumentem mobilizacji dla reżimu – mówi.

Ze łzami w oczach

Kreml wykorzystuje przede wszystkim okrągłe rocznice, takie jak tegoroczna, aby nakreślić historyczne podobieństwa między Związkiem Radzieckim jako zwycięzcą II wojny światowej a dzisiejszą Rosją i obecnym rosyjskim rządem oraz zademonstrować swoją siłę i legitymację.

Moskiewski politolog Ilja Graszczenkow z Centrum Rozwoju Polityki Regionalnej również podkreśla w rozmowie z DW, jak ważny jest Dzień Zwycięstwa – nie tylko dla rosyjskich rodzin, ale przede wszystkim dla państwa rosyjskiego. – W ciągu ostatnich dwudziestu lat państwo zrobiło wszystko, co w jego mocy, aby być integralną częścią tego święta. Dla Putina zwycięstwo w II wojnie światowej jest podstawą, na której opiera się całe państwo rosyjskie i której on sam jest częścią jako prezydent – wyjaśnia.

Jednocześnie dla milionów zwykłych ludzi 9 maja pozostaje „świętem, obchodzonym ze łzami w oczach” – dodaje Graszczenkow, przypominając, że w latach po wojnie dzisiejsze święto było dniem żałoby bez defilady wojskowej. – Przesłaniem Dnia Zwycięstwa jest to, że Rosja zapłaciła bardzo wysoką cenę za pokój w Europie – zauważył Graszczenkow.

„Niepoważna” parada

Dla niezależnego eksperta politycznego Abbasa Galiamowa, który mieszka w Izraelu, parada jest „zbędna” w czasach wojny z Ukrainą. – Parada jest substytutem wojny. Jest potrzebna w czasie pokoju, kiedy armia nie walczy, ale nadal chce się zademonstrować – powiedział w rozmowie DW. Ponieważ jednak od trzech lat armia rosyjska nadal nie osiągnęła swoich głównych celów wojennych w Ukrainie, parada w Moskwie wygląda „niepoważnie”. – Przed 2022 rokiem wszyscy myśleli, że Rosja jest znacznie silniejsza niż Ukraina. Nagle okazało się, że to nieprawda. Nie ma mowy o wysokiej jakości sztuce wojennej – ocenił Galiamow.

Nazywa on paradę „uniwersalnym instrumentem” zarówno dla świata zewnętrznego, jak i dla samego społeczeństwa rosyjskiego. – Propagandziści powiedzą, że kontynuują chwalebne tradycje bohaterów zwycięstwa z 1945 roku. Ale rosyjskie społeczeństwo raczej nie będzie pod wpływem tych opowieści – ocenił.

Putin usprawiedliwia inwazję na Ukrainę

Zgodnie z przewidywaniami w przemówieniu z okazji Dnia Zwycięstwa Putin porównał rosyjską inwazje na Ukrainę z wojną obronną Związku Sowieckiego przeciwko nazistowskim Niemcom. – Rosja pozostaje niepokonana przeszkodą dla nazizmu, rusofobii i antysemityzmu i walczymy z ekscesami pachołków tych agresywnych i niszczycielskich ideologii – powiedział Putin.

Przekonywał, że prawda i sprawiedliwość są po stronie Rosji. I podkreślił, że cała Rosja popiera walczących w „operacji specjalnej”, jak Kreml określa atak na Ukrainę.

Według Putina żołnierze Armii Czerwonej mieli decydujący udział w zwycięstwie nad hitlerowskimi Niemcami w czasie II wojny światowej, choć przyznał, że otwarcie drugiego frontu na zachodzie Europy przyśpieszyło zwycięstwo. Przywódca Kremla nie wymienił żadnego z aliantów zachodnich, za to podkreślił udział Chin w wojnie. Chiński przywódca Xi Jinping był najważniejszym zagranicznych gościem na paradzie na Placu Czerwonym i stał obok Putina na trybunie. Dawni zachodni alianci nie wysłali oficjalnych przedstawicieli. Jednym obecnym na paradzie przywódcą z NATO i UE był premier Słowacji Robert Fico.

Jak ogłosiła w czwartek w Monachium firma doradcza Deloitte, po ogłoszeniu 2 kwietnia przez USA ceł karnych, 80 procent niemieckich firm rozważa inwestowanie w Niemczech w perspektywie średnioterminowej. Wcześniej deklarowało to 73 procent.

Za pomocą ceł Donald Trump chce zachęcić więcej firm do lokalizacji i inwestowania w USA. Jednak z ankiety wyłania się inny obraz. Według niej przed ogłoszeniem ceł 25 procent firm chciało inwestować głównie w Ameryce Północnej, podczas gdy obecnie ich liczba spadła o sześć punktów procentowych i wynosiła 19 procent.

Prezydent USA Donald Trump wywołał globalny spór handlowy, wprowadzając coraz to wyższe cła. Na początku kwietnia nałożył ogólne cło w wysokości 20 procent na towary z UE, które wkrótce potem zmniejszył je o połowę do 10 procent. Ponadto wprowadzone są dodatkowe 25-procentowe cła na towary ze stali i aluminium, a także samochody.

Niemcy w centrum zainteresowania

Według badania z powodu polityki celnej Trumpa szczególnie przedsiębiorstwa nastawione na eksport coraz częściej spoglądają w kierunku Niemiec. Przed ofensywą celną mniej więcej taka sama liczba firm chciała inwestować głównie w Niemczech i Ameryce Północnej. Potem już tylko 38 procent firm uznało Amerykę Północną za swój główny obszar zainteresowania, podczas gdy 62 procent od tego czasu bardziej koncentruje się na Niemczech. „Kwestie geopolityczne i polityki handlowej w coraz większym stopniu determinują rynki, a tym samym perspektywy firm” – wyjaśnił główny ekonomista Deloitte Alexander Börsch. W związku z tym wiele firm stara się zminimalizować swoją zależność od USA, podczas gdy inne, szczególnie z branży motoryzacyjnej, planują przeniesienie lub ponowną weryfikację swoich lokalizacji.

(AFP/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

O sprawie pisze portal publicznej telewizji ARD „Tagesschau” oraz tygodnik „Die Zeit”. „Dialog Petersburski” został powołany w 2001 roku przez Władimira Putina i ówczesnego kanclerza Gerharda Schroedera. Miał być platformą wspierającą porozumienie między Niemcami i Rosją. Po rosyjskiej pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę, dialog oficjalnie rozwiązano.

Według doniesień medialnych, kilku wysokich rangą niemieckich polityków z SPD i CDU najwyraźniej pracowało nad wznowieniem dialogu na tajnym spotkaniu w Azerbejdżanie. W ostatnim roku do spotkań miało dochodzić trzykrotnie: w kwietniu i październiku 2024 roku, a ostatnio 13 kwietnia 2025 r.

Kto było obecny w Baku?

Na ostatnim spotkaniu obecny był m.in. Ralf Stegner z SPD, poseł do Bundestagu i w poprzedniej kadencji parlamentu członek gremium nadzorującego służby specjalne. Jak pisze „Tagesschau”, towarzyszyła mu grupa wpływowych polityków. Wśród nich byli: Ronald Pofalla, były szef Urzędu Kanclerskiego i szef „Dialogu Petersburskiego”, Matthias Platzeck, były premier Brandenburgii i przewodniczący SPD, a także przewodniczący „Dialogu Petersburskiego, Stephan Holthoff-Pförtner, minister ds. europejskich pod rządami Armina Lascheta w Nadrenii Północnej-Westfalii oraz Martin Hoffmann, wieloletni dyrektor zarządzający „Dialogu Petersburskiego”.

Na spotkanie w październiku zaproszenie miał otrzymać także Laschet – kandydat w 2021 roku na stanowisko kanclerza z ramienia CDU. Jak donoszą media, miał on jednak nie wziąć udziału w wizycie. Jak pisze „Taggesschau”, żaden z zapytanych polityków nie zaprzeczył, że był zaangażowany w spotkanie w Baku. Martin Hoffmann miał poinformować „w imieniu innych osób, z którymi się skontaktował”, że spotkanie to miało „charakter prywatny” i nie zostało zorganizowane ani sfinansowane przez instytucje publiczne – czytamy.

„Marionetka Putina”

W Baku niemieccy politycy spotkali się z powiernikami Putina. Jako szczególnie „wybuchowy pod względem politycznym” „Tagesschau” uznaje fakt, że w spotkaniu uczestniczył Wiktor Zubkow, były premier Rosji i przewodniczący rady nadzorczej państwowego Gazpromu od 2008 roku.

„Przez długi czas Zubkow kierował „Dialogiem Petersburskim” po stronie rosyjskiej, a w Baku towarzyszył mu Walerij Fadiejew, szef putinowskiej Rady Praw Człowieka. Znajduje się on na liście sankcji UE za szerzenie propagandy i dezinformacji w trakcie ataku na Ukrainę” – informuje portal telewizji ARD.

Zapytana przez „Tagesschau” o komentarz Sabine Fischer, ekspertka ds. Rosji w Fundacji Gospodarka i Polityka (SWP) w Berlinie nazwała Fadiejewa „marionetką imperialistycznego reżimu Putina”. Jak dodała, tajne spotkanie z nim i Zubkowem podważa twardą politykę sankcji wobec Rosji. „Wysyła sygnał, że po stronie niemieckiej wciąż są aktorzy, którzy chcą normalizacji stosunków z Rosją pomimo wojny przeciwko Ukrainie, która narusza prawo międzynarodowe” – przyznała Fischer.

Głównym celem Rosjan podczas takich spotkań ma być otwarcie kanałów wpływu na niemiecką politykę.

Polityczne konsekwencje

Niemieckie Ministerstwo Spraw Zagranicznych wyraźnie zaprzeczyło, aby spotkanie w Baku było organizowane lub planowane w imieniu rządu federalnego. Wyjaśnień od Ralfa Stegnera, żąda polityk CDU ds. bezpieczeństwa Roderich Kiesewetter. Natomiast Marie-Agnes Strack-Zimmermann z FDP posłanka do Parlamentu Europejskiego, zaapelowała, aby Stegner nie został ponownie nominowany do gremium kontrolnego służb specjalnych w nowym Budestagu.

Tymczasem „w politycznym Berlinie krążą plotki, że Stegner zamierza przewodniczyć komisji kontrolującej służby specjalne w nowej kadencji – informuje „Tagesschau”.

(ARD/stef)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

„Akurat w roku, w którym Donald Trump zaczyna demontować świat, kardynałowie w Rzymie po raz pierwszy wybierają Amerykanina na papieża. Chapeau!” – od takich słów rozpoczyna w piątek, 9 maja, swój komentarz Marc Beise z „Sueddeutsche Zeitung” („SZ”).

Według autora zadaniem nowego papieża będzie m.in. „pozszywanie” Kościoła, rozdartego po otwarciu się przez jego poprzednika, papieża Franciszka, na inne formy życia niż tradycyjne małżeństwo, promowanie świeckich i kobiet w instytucjach kościelnych i krytykę przestarzałych struktur władzy. „Wszystko to osłabiło surowość doktryny katolickiej – narzekali krytycy. Niektórzy mówili nawet o zdradzie Kościoła. Było wiele ukrytego, a nawet otwartego oporu (…) Teraz potrzebny jest ktoś, kto będzie w stanie zszyć rozdartą szatę. O to właśnie chodziło w wyborach, a podczas licznych spotkań kardynałów przed konklawe wielu z nich wyraźnie to stwierdziło” – czytamy.

Cel: zjednoczenie Kościoła

Zdaniem komentatora nowy papież niesie ze sobą szereg warunków wstępnych potrzebnych do zjednoczenia Kościoła. Udało mu się już złagodzić relacje między otwartymi na zmiany w Kościele niemieckimi biskupami i watykańskimi konserwatystami – pisze „SZ”. Marc Beise zwraca uwagę, że 69-letni Robert Prevost jest wystarczająco młody, by sprawować „nieludzko trudny” urząd papieża. „Ma być duszpasterzem, charyzmatykiem, ale też włodarzem, który potrafi organizować struktury” – czytamy.

Autor podkreśla, że pochodzący z USA papież zna wyzwanie dla świata, jakim jest Donald Trump. „W głęboko podzielonym obozie amerykańskich biskupów był jednym z tych, którzy z rezerwą podchodzili do awanturnika w Białym Domu. W roku 2025, gdy Donald Trump dopiero zaczyna demontować świat, wybór Amerykanina na głowę Kościoła rzymskokatolickiego jest sprytnym posunięciem” – konkluduje publicysta „Sueddetusche Zeitung”.

Potencjał konfliktowy z Waszyngtonem

Na amerykańskie pochodzenie nowego papieża zwraca uwagę „Der Spiegel”. Jak pisze, nawet jeśli Donald Trump okazuje radość z wyboru Prevosta, konflikty z Waszyngtonem są prawdopodobne, zwłaszcza jeśli chodzi o ulubiony temat prezydenta – migrację. „Wiele wskazuje na to, że rząd USA może wkrótce stracić uśmiech w kontaktach z nowym papieżem” – pisze komentator, Alexander Sarović. Przypomina wpisy Prevosta umieszczone z początku roku na platformie X, w których krytykował on wiceprezydenta USA, J.D. Vance'a za antyimigrancki światopogląd.

„Der Spiegel” zwraca uwagę, że w swojej pierwszej przemowie Leon XIV mówił o papieżu Franciszku, który znany był z tego, że szczególnie troszczył się o interesy migrantów. Miało to wywołać niezadowolenie konserwatywnych katolików w USA. „Nowy papież jest postrzegany jako utalentowany mediator, który potrafi znaleźć równowagę między różnymi nurtami w Kościele. Umiejętność ta będzie również potrzebna w jego kontaktach z ojczyzną” – podsumowuje komentator.

Orędownik pokoju

Według portalu telewizji publicznej ARD „Tagesschau” fakt, że papież rozpoczął swój pontyfikat od pozdrowienia pokoju, jest mocnym znakiem. „W świecie wstrząsanym kryzysami jest on potrzebny jako mediator. Na Leona XIV czekają niemal nadludzkie zadania” – czytamy.

Jak czytamy w „Tagesschau” kardynałowie wybrali papieża, który musi dokończyć reformy swojego poprzednika. „Franciszek otworzył wiele drzwi, zaproponował nowe pomysły i przedstawił stare propozycje”. Do zadań Leona XIV portal zalicza m.in. zdefiniowanie roli, jaką kobiety powinny odgrywać w Kościele katolickim, a także rozliczenie z „najciemniejszym rozdziałem w najnowszej historii Kościoła – wykorzystywania seksualnego nieletnich.

Umiarkowany pontyfikat

„Franciszek zaostrzył zasady i kary. Kiedy wreszcie będą one konsekwentnie stosowane? Nowy papież musi odpowiedzieć na te pytania i jednocześnie wypełnić swoje najważniejsze zadanie: zachowanie jedności Kościoła. Kościołowi katolickiemu grozi rozdarcie między południem i północą, reformatorami i konserwatystami, mężczyznami i kobietami. Leon XIV musi być papieżem dla wszystkich: to niemal nadludzkie zadanie” – podsumowuje „Tagesschau”.

O gigantycznym zadaniu, z którym nie poradzili sobie poprzednicy Leona XIV, pisze dziennik „Die Welt”. Chodzi o pogodzenie interesów konserwatystów i reformatorów, ale i wiele innych wyzwań współczesnego Kościoła. „Najbardziej prawdopodobnym scenariuszem dla nowego pontyfikatu jest umiarkowany, ale pewny siebie tradycjonalizm, który nie wstrząśnie koncepcją hierarchicznego i męskiego duchowieństwa, być może od czasu do czasu pozwalając na pragmatyczne dostosowania w kierunku praw i uczestnictwa kobiet oraz skupiając się w szczególności na troskach wiernych (żyjących) w biednych krajach i niepewnych warunkach” – prognozuje „Die Welt”.

Podczas swojej pierwszej rozmowy telefonicznej z prezydentem USA Donaldem Trumpem kanclerz Niemiec Friedrich Merz miał zachęcać do zniesienia wszystkich ceł między Stanami Zjednoczonymi a UE. – Powiedziałem mu, że z mojego punktu widzenia eskalacja sporu celnego to nie jest to dobry pomysł. Najlepszym rozwiązaniem byłoby „down to zero” na wszystko i dla wszystkich” – powiedział Merz na marginesie swojej inauguracyjnej wizyty w Brukseli. – Mam wrażenie, że również w Ameryce toczy się dyskusja na temat szkodliwego wpływu wysokich ceł na ich własną gospodarkę i (Trump) zdaje sobie z tego sprawę – dodał Merz.

Zakończyć wojnę w Ukrainie

Większość rozmowy Merz i Trump poświęcili Ukrainie. Obie strony uzgodniły ścisłą współpracę w celu zakończenia rosyjskiej wojny – powiedział rzecznik niemieckiego rządu Stefan Kornelius.

Jak poinformował, kanclerz zgodził się z żądaniem prezydenta, że zabijanie w Ukrainie musi się szybko skończyć. Rosja musi teraz przystać na zawieszenie broni, aby stworzyć przestrzeń do negocjacji.

Trump miał powiedzieć, że będzie wspierał europejskie wysiłki pokojowe.

Zaproszenie do Berlina i Waszyngtonu

Podczas trwającej około 30 minut rozmowy nowy kanclerz zaprosił prezydenta USA do Niemiec. Trump miał zasygnalizować, że może sobie wyobrazić taką wizytę.

Jako prezydent, Donald Trump – oprócz międzylądowań w amerykańskiej bazie w Ramstein – odwiedził Niemcy do tej pory tylko w poprzedniej kadencji, podczas szczytu G20 w 2017 roku.

Prezydent USA zaprosił z kolei Merza do Waszyngtonu. Kanclerz już publicznie przyznał, że chciałby odwiedzić Stany Zjednoczone przed szczytami G7 i szczytem NATO w czerwcu, czyli w ciągu najbliższych sześciu tygodni.

Szczyt G7 odbędzie się w Kanadzie w połowie czerwca, a szczyt NATO wkrótce potem w Hadze.

(AFP, DPA/dom)

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

Państwa członkowskie będą miały „większą elastyczność” w zarządzaniu populacjami wilków – czytamy na stronie Parlamentu Europejskiego. Czy – przekładając z języka unijnego – oznacza to ułatwienie państwom członkowskim zezwalania na odstrzał tych drapieżników? I dlaczego w ogóle doszło do zmiany prawa?

Według Komisji Europejskiej w Europie żyje ponad 20 tys. wilków, a ich rosnąca populacja i zasięg występowania nasilił w niektórych rejonach kontynentu konflikty na linii zwierzę-człowiek. Na obniżeniu statusu ochrony wilków zależało rolnikom z wielu europejskich krajów – zwłaszcza hodowcom zwierząt gospodarskich. Według KE wilki zabijają w UE rocznie ponad 65 tys. sztuk bydła.

Poparcie dla osłabienia ochrony wilka

Obniżenie statusu ochrony wilka zyskało w PE bardzo duże poparcie – 371 głosów za wobec 162 przeciw i 37 wstrzymujących się. Aby zmienić prawo, parlament poparł wniosek Komisji Europejskiej dotyczący zmiany tzw. dyrektywy siedliskowej – tak, aby dostosować status ochrony wilków w UE do konwencji berneńskiej.

Argumenty zwolenników obniżenia statusu ochrony wilka to „poprawa współistnienia tych zwierząt z ludźmi” i „zminimalizowanie wpływu rosnącej populacji wilków w UE”. Zdaniem parlamentu, który naciskał na Komisję w sprawie wilków, państwa członkowskie będą teraz mogły lepiej dostosować środki do szczególnych warunków regionalnych. To do krajów UE należą bowiem szczegółowe decyzje w tej sprawie. Muszą one też – jak zastrzegł PE – „nadal zapewniać wilkom korzystny stan ochrony” i utrzymywać ich status „ściśle chronionych” w prawie krajowym.

Europoseł EPL: zmiana była konieczna

Zmian w kwestii ochrony wilków domagała się od dawna m.in. największa europarlamentarna frakcja – Europejskiej Partii Ludowej (EPL).

Jej przedstawiciel, należący do Partii Ludowej Tyrolu Południowego i lider niemieckojęzycznej mniejszości w tym włoskim regionie alpejskim, Herbert Dorfmann, w rozmowie z DW uważa, że zmiana była konieczna, a wilki w Europie nie potrzebują już ścisłej ochrony. – Równowaga jest ważna i ta decyzja nie oznacza, że wilk traci ochronę. Każde odstrzelenie wilka może być dokonane tylko, jeśli jego populacja jest stabilna. Ale dziś wilk radzi sobie w Europie świetnie. Mamy 25 tysięcy wilków i to tworzy problem dla ludzi mieszkających na wsiach i dla zwierząt hodowlanych. Nikt nie chce, by wilk w Europie wyginął – zastrzega europoseł EPL.

Dorfmann zastrzega, że nie jest myśliwym, ale ma świadomość, iż wielu myśliwych w jego regionie myśli teraz, że powinno się rozpocząć wielkie polowanie na wilki i stworzenie stref wolnych od nich. – To nie będzie możliwe. Wilk wrócił w Alpy i wilk w Alpach zostanie – deklaruje tyrolski polityk. – Myślę, że nikt nigdzie na świecie nie ma politycznego interesu w wybiciu wilków.

Skutki zmiany unijnego prawa

Projekt zmiany prawa musi teraz zostać formalnie zatwierdzony przez Radę, ale nie będzie z tym problemu – już 16 kwietnia ten sam tekst dostał w Radzie zielone światło, a następnie Parlament przegłosował go w trybie pilnym.

Dyrektywa wejdzie w życie 20 dni po opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym UE. Państwa członkowskie będą miały następnie 18 miesięcy na dostosowanie się do jej przepisów.

Osłabienie unijnej ochrony wilka nie zmieni na razie nic na przykład w Polsce. Ataki wilków na zwierzęta hodowlane koncentrowały się w województwach podkarpackim i mazowieckim. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska (RDOŚ) w Rzeszowie raportowała, że w 2023 roku miała 143 zgłoszenia szkód wyrządzonych przez wilki o łącznej wartości ponad 360 tys. zł. Najczęściej były to szkody w pogłowiu zwierząt hodowlanych – owiec, bydła i koni. W mazowieckim z kolei warszawski RDOŚ otrzymał 58 wniosków o odszkodowanie za wilcze szkody i wypłacił łącznie ok. 200 tys, zł odszkodowań.

W Polsce wilki są od 1998 r. są pod ścisłą ochroną, a polskie ministerstwo klimatu i środowiska już jednak deklarowało – mimo tego, że Polska w duchu unijnej współpracy nie blokowała zmian – że nie zamierza zmieniać prawa.

W Niemczech według portalu Statista w 2023 roku odnotowano 4957 ataków wilków na owce. 1265 z tych ataków miało miejsce w Dolnej Saksonii. To oznacza duży wzrost – w 2022 roku odnotowano 1136 ataków wilków na zwierzęta hodowlane.

„Chrońmy rolników, ale nie kosztem wilków“

– Dla Niemiec ta zmiana nie będzie tak błyskawiczna, jak na to wygląda. Przeniesienie wilka z obszaru indywidualnej ochrony każdego osobnika do obszaru ochrony populacji [w Europie] oznacza, że trzeba udowodnić, iż ta populacja jest stabilna, miejsce jej życia nie jest zagrożone i że populacja jest wystarczająco zróżnicowana genetycznie. Uważam, że to jeszcze nie zostało udowodnione – mówi DW europosłanka Zielonych Jutta Paulus.

Polityczka podkreśla, że Komisja Europejska odwołuje się do badania, które rzekomo ocenia, iż populacja jest tak stabilna, że zagraża stadom hodowlanym. Przeczytałam to badanie i ono nie potwierdza, że populacja [wilka w Europie] jest stabilna

Jej zdaniem potrzebne jest więcej danych, aby dojść do takich wniosków, do jakich doszła KE, zaś wspomniana analiza stwierdza, że brak jest korelacji między zabijaniem wilków i zmniejszeniem strat w pogłowiu zwierząt hodowlanych. Istnieje natomiast korelacja między ochroną stad – m.in. za pomocą płotów czy większej liczby psów pasterskich – a zmniejszeniem w nich strat. – Wilki z natury trzymają się z daleka od ludzi. I jeśli będą miały dostęp do zwierzyny dzikiej, a utrudniony dostęp do zwierzyny hodowlanej, to wybiorą zwierzynę dziką – tak, jak to stało się z pewnym osobnikiem z Nadrenii Północnej-Westfalii – podkreśla polityczka Zielonych.

Zmiana prawa w Niemczech?

Jaka będzie droga, jeśli Niemcy będą chciały zmienić prawo dotyczące wilka? Najpierw dyrektywa będzie musiała zostać implementowana do prawa krajowego. Potem nowy rząd musiałby zmienić właściwe przepisy dotyczące polowań. A choć obecny rząd niemiecki zdaniem europosłanki Paulus byłby na to gotowy, to zmiana prawa na poziomie federalnym mogłaby okazać się trudniejsza niż działanie na obecnej podstawie prawnej – która zakłada uzyskiwanie pozwoleń na odstrzał od właściwej agencji szczebla regionalnego.

To, czego najbardziej obawia się Jutta Paulus, to wzrost przypadków nielegalnych polowań, jeśli kłusownicy odbiorą dzisiejszą decyzję PE – i całej UE – jako przyzwolenie na strzelanie do wilków. Zaznacza, że rozumie obawy rolników i jest za jak najszerszą pomocą dla nich z UE, ponieważ naturalny wypas zwierząt przyczynia się do wzrostu bioróżnorodności – oraz do tego, że ludzie mają do dyspozycji zdrowe jedzenie. – Ale nie kosztem wilków – dodaje.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Minister spraw wewnętrznych Niemiec Alexander Dobrindt broni kontrowersyjnego odsyłania osób ubiegających się o azyl na granicach Niemiec.

Prawnie jest to możliwe – tłumaczył w czwartek wieczorem (08.05.2025) w programie niemieckiej telewizji ZDF. „Podstawą jest nasze prawo azylowe” – mówił polityk bawarskiej chadeckiej CSU. Pozwalają na to również traktaty z krajami sąsiadującymi. „To osadzenie w europejskie zasady wyjątkowe ostatecznie zapewnia taką możliwość”.

Nadzwyczajny artykuł 72

W tym kontekście wspomniał również o „nadzwyczajnym” artykule 72 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Artykuł ten stanowi, że od prawa UE można odstąpić w celu „utrzymania porządku publicznego i ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego”.

Niemiecka chadecja CDU/CSU domagały się w zeszłym roku wykorzystania tej klauzuli w celu umożliwienia kompleksowego odsyłania migrantów, w tym osób ubiegających się o azyl.

Rząd dementuje

W debacie na temat zarządzonego przez Dobrindta odsyłania osób ubiegających się o azyl niemiecki rząd zdementował wcześniejsze doniesienia prasowe, jakoby kanclerz Friedrich Merz – zgodnie z prawem UE – ogłosił „stan wyjątkowy”, aby odsyłać więcej migrantów na granicach. – Kanclerz Niemiec nie ogłasza stanu wyjątkowego – powiedział w czwartek rzecznik rządu Stefan Kornelius. Dziennik „Die Welt” podał wcześniej, że Merz chce aktywować specjalną klauzulę w artykule 72 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

W wieczornym programie ZDF szef niemieckiego MSW wyjaśniał, że niemiecka ustawa o azylu jest prawną podstawą działań rządu, ale „oczywiście” wszystko jest „zintegrowane na poziomie europejskim”. Niemcy są „w ścisłym kontakcie” z odpowiednimi władzami w UE i będą z odsyłaniem postępować w taki sposób, aby kraje sąsiednie nie były nadmiernie obciążone – podkreślił Alexander Dobrindt.

(AFP, RTR/dom)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

„Największym osiągnięciem przemówienia Steinmeiera było to, że znalazł odpowiednie słowa, aby uhonorować miliony ofiar Związku Radzieckiego w pokonaniu hitlerowskich Niemiec, a jednocześnie przeciwstawić się dzisiejszym historycznym kłamstwom kremlowskiego wodza” – wskazuje „Süddeutsche Zeitung”. Ponieważ „wojna agresji Putina, jego kampania przeciwko wolnemu, demokratycznemu krajowi, nie ma nic wspólnego z walką z nazistowską tyranią podczas II wojny światowej” - czytamy.

Steinmeier słusznie zauważył, że nie jest nawet możliwe „oddzielenie grubą kreską nazistowskiej przeszłości”, czego rzekomo chce wielu Niemców. „Tak właśnie jest z pochodzeniem: można je zaakceptować lub nie, a jednak nie można go zmienić. Tak więc wszystko zależy od tego, jak dobrze sobie z tym poradzimy. To przemówienie było tego zachęcającym przykładem” – czytamy.

Historyczne kłamstwa

„Dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung” konstatuje: „Po raz pierwszy dwa zwycięskie mocarstwa - Ameryka i Rosja - zostały 8 maja oficjalnie upomniane z Niemiec, a jedno z nich zostało nawet wyproszone. Rosja może winić samą siebie za tę izolację, która doprowadziła w kulturze pamięci do tego, co od dawna działo się politycznie. Samoizolacja Rosji,którą Kreml określa jako ‘osaczenie', jest kontynuacją potępionych przez prezydenta Niemiec Franka-Waltera Steinmeiera ‘historycznych kłamstw' Kremla. Cieszy to, że tak jasno odniósł się do zniekształcania faktów. Wojna przeciwko Ukrainie nie jest ani uzasadnioną kontynuacją II wojny światowej, ani Rosja nie walczy tam o inne uzasadnione cele" - czytamy.

„Brawo. Prezydent Frank-Walter Steinmeier wygłosił z okazji upamiętnienia 8 maja 1945 roku niezwykle polityczne i szeroko zakrojone przemówienie” – pisze dziennik regionalny „Südkurier” z Konstancji. I stwierdza, że była to zarówno retrospekcja, jak i analiza teraźniejszości. „Steinmeier wskazał również na te siły w Bundestagu, które chcą innej Republiki Federalnej i przedstawiają wypaczony obraz historii. Wiąże się to z pozostawaniem w tyle za tym, co zostało już wspólnie osiągnięte i umniejszaniem krytycznej refleksji na temat nazistowskiej tyranii. Alice Weidel (przewodnicząca skrajnie prawicowej partii AfD - red.) zamienia Adolfa Hitlera w 'komunistę', aby zrzucić winę za zbrodnie na ‘lewicę', a skrajny prawicowiec Björn Höcke chce ‘zwrotu w polityce pamięci', aby zbagatelizować nazistowski terror jako historyczną wpadkę. Przeciwko tym kłamstwom należy wykorzystać całą broń systemu edukacji. Ponieważ ekstremizm zaczyna się w głowach” – konstatuje „Südkurier”.

Upamiętnianie wciąż potrzebne

Zdaniem „Die Glocke” w niemieckim społeczeństwie coraz głośniej słychać głosy zmęczenia pamięcią i upamiętnianiem, a nawet otwarcie odrzucające jedno i drugie. „Czy to wciąż potrzebne - 80 lat po zakończeniu wojny - słyszy się tu i ówdzie. Odpowiedź może być tylko jedna: Tak, to konieczne. Dziś bardziej niż kiedykolwiek. Ponieważ tam, gdzie rośnie sympatia, a nawet fascynacja populistycznymi ruchami i nurtami autorytarnymi kultura pamięci nie może dać za wygraną. Wręcz przeciwnie, musi ona zostać jeszcze bardziej wzmocniona, aby dobitnie ostrzegać przed okropnościami wojny, rasizmu i totalitarnej władzy. I nieustannie przypominać, że demokracja, prawa człowieka i pokój nie spadają z nieba, lecz muszą być pielęgnowane i bronione” – wskazuje regionalny dziennik z Nadrenii Północnej-Westfalii.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Klip wideo pokazuje śledczych, odciski palców, zdjęcia z miejsca zbrodni, laboratorium narkotykowe i naboje, a następnie głowę czarnego wilka patrzącego złośliwie w kamerę. Mężczyzna mówi głębokim, groźnym głosem: „Handel narkotykami i bronią to specjalność ukraińskiej mafii. Ich bezlitosność jest znana na całym świecie. Wojna oddała w ich ręce więcej broni niż kiedykolwiek wcześniej”.

Potem widać przejeżdżający czołg, mężczyznę zakładającego kominiarkę, a następnie zdjęcie przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen. „Bruksela igra z ogniem. Jeśli Ukraina dołączy do UE, ukraińska mafia bez przeszkód dotrze na Węgry” – słychać.

Ten i podobne klipy są obecnie emitowane we wszystkich prorządowych mediach na Węgrzech. Są one częścią kampanii rozpoczętej niedawno przez premiera Viktora Orbana przeciwko członkostwu Ukrainy w UE. Wszyscy obywatele Węgier mają czas do 20 czerwca, aby zagłosować, czy są za, czy przeciw przystąpieniu Ukrainy do UE. Rząd Węgier – co nie jest zaskoczeniem – jest przeciwny.

Viktor Orban od wielu lat niezawodnie realizuje prorosyjski i antyukraiński kurs. Ostrość jego tonu i doboru słów wobec Ukrainy stale rośnie. Jednak obecna kampania zdecydowanie przewyższa wszystkie poprzednie kampanie oszczerstw i zniesławień stosowanych przez Orbana, od tak zwanych konsultacji narodowych przeciwko nielegalnym imigrantom po antysemicką kampanię oszczerstw przeciwko miliarderowi giełdowemu węgiersko-żydowskiego pochodzenia George'owi Sorosowi.

Jak w „Roku 1984” Orwella

Obecnie Węgry wyglądają tak, jakby skopiowały „dwuminutowe kampanie nienawiści” z powieści George'a Orwella „Rok 1984”, z tą różnicą, że nie odbywają się one przez dwie minuty dziennie, ale przez całą dobę. Ich wydźwięk: apokaliptyczne niebezpieczeństwo zbliża się do Węgier ze wschodu, z Ukrainy, podczas gdy Bruksela pociąga za sznurki na Zachodzie.

Z plakatów w całym kraju spogląda na Węgrów ponury Wołodymyr Zełenski, a za nim uśmiechnięta Ursula von der Leyen i lider konserwatywnej grupy EPL, Manfred Weber. Antyukraińska propaganda jest stale nadawana w telewizji i radiu, użytkownicy mediów społecznościowych są zalewani antyukraińskimi wiadomościami, a członkowie rządu nieustannie mówią Węgrom na spotkaniach w małych prowincjonalnych miastach, jak zła jest Ukraina.

Wstrząsające kłamstwa propagandowe

Sąsiedni kraj jest przedstawiany jako „centrum handlu narkotykami i przestępczości zorganizowanej w Europie Wschodniej”, ciemna strefa pełna barbarzyńskich mas ludzi, którzy albo należą do mafii, albo czekają, aby zalać Węgry swoją „tanią siłą roboczą” i otrzymać węgierskie emerytury. Zgodnie z tekstem towarzyszącym kampanii, gdyby Ukraina była członkiem UE, bezpieczeństwo publiczne i system opieki zdrowotnej na Węgrzech załamałyby się. Następnie „gorsze ukraińskie produkty rolne zagroziłyby zdrowiu narodu węgierskiego”. Węgierscy rolnicy zbankrutowaliby, a każda węgierska rodzina musiałaby „płacić kilkaset tysięcy forintów rocznie za członkostwo Ukrainy w UE”, co odpowiada mniej więcej miesięcznym zarobkom.

Są to propagandowe kłamstwa, które są równie przerażające, co rasistowskie. Orban nie tylko je rozpowszechnia, ale także sam wypowiada niemal codziennie. Na przykład w swoim cotygodniowym przemówieniu radiowym w piątek, 2 maja: „Członkostwo Ukrainy w UE doprowadziłoby węgierską gospodarkę do ruiny. Ukraina jest krajem, który nie jest w stanie sam się utrzymać. Jeśli więc do Ukrainy nie popłyną pieniądze z Zachodu, to państwo to nie będzie istnieć. Ukraińcy domagają się – nie proszą. Tacy są Ukraińcy, domagają się – aby Unia Europejska utrzymywała wielomilionową armię ukraińską, jeśli Stany Zjednoczone nie dadzą żadnych pieniędzy. Ponieważ ich zdaniem mają prawo do takiej armii”.

Chodzi o politykę wewnętrzną

Choć brzmi to absurdalnie, tło kampanii jest łatwe do wyjaśnienia. Chodzi przede wszystkim o węgierską politykę wewnętrzną. Na Węgrzech rozprzestrzenia się zmęczenie Orbanem, napędzane korupcją i arbitralnością ze strony Orbana, jego rodziny i kręgu władzy. Po raz pierwszy premier ma przeciwnika w osobie lidera opozycji Petera Magyara, który jest zdecydowanie najpopularniejszym politykiem w sondażach i którego partia Tisza znacznie wyprzedza Fidesz Orbana. Regularne wybory parlamentarne odbędą się wiosną przyszłego roku. W obecnej sytuacji Orban przegrałby – i groziłoby mu postępowanie wyjaśniające i więzienie za korupcję oraz nadużycie urzędu.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Premier i jego rząd od jakiegoś czasu starają się więc znaleźć temat, za pomocą którego mogliby skutecznie oczernić Magyara. Ostatnio nagle pojawiła się Ukraina. Kiedy Orban niejasno ogłosił obecną antyukraińską kampanię w marcu, Magyar go wyprzedził. Tysiące wolontariuszy z partii Tisza zbierało opinie na temat różnych kwestii, w tym członkostwa Ukrainy w UE, w każdym węgierskim mieście i gminie. Wynik był prawdopodobnie zaskakujący nawet dla Magyara: 58 procent Węgrów popiera to członkostwo.

Sondaże na zamówienie

Kiedy wyszło to na jaw, Orban i jego rząd nie oskarżyli partii Tisza o kłamstwo, ale wymyślili narrację na potrzeby obecnej kampanii. Brzmi ona następująco: „podżegająca do wojny Bruksela”, która finansuje Ukrainę, kupiła partię Tisza – wraz z Zełenskim – w celu obalenia „narodowego, pro-węgierskiego rządu pokojowego” na Węgrzech i doprowadzenia do władzy „pro-ukraińskiej, antynarodowej partii wojennej”.

To również jeży włos na głowie, ponieważ Magyar i jego partia nie są bynajmniej entuzjastycznymi zwolennikami Ukrainy. Nie jest zatem jasne, w jakim stopniu kampania Orbana będzie miała wpływ na społeczeństwo poza jego zwartym obozem wyborczym. Zwłaszcza, że węgierski rząd nie zezwala na niezależne liczenie głosów w organizowanych przez siebie głosowaniach, ani pod względem uczestnictwa, ani wyniku.

Oczekuje się, że wynik wyniesie co najmniej 67 procent głosów przeciwko członkostwu Ukrainy w UE – przynajmniej tak wynika z rzekomego sondażu przeprowadzonego przez powiązany z rządem instytut badań opinii publicznej Nezöpont w kwietniu 2025 r. Ten zawsze niezawodnie dostarcza dane, których Orban potrzebuje w danej chwili.

Rewizjonistyczne marzenia

Poza tym antyukraińska postawa premiera służy nostalgicznym rewizjonistycznym nastrojom jego samego i innych skrajnie prawicowych wyborców na Węgrzech, którzy marzą o powrocie Zakarpacia do państwa węgierskiego. Części tego zachodniego regionu Ukrainy należały do Austro-Węgier przed I wojną światową. W swoich przemówieniach Orban wielokrotnie podkreśla „jedność wszystkich Węgrów”, a jednocześnie mówi o Ukrainie jako o „ziemi niczyjej” lub „obszarze zwanym Ukrainą”, celowo sugerując scenariusz możliwego rozpadu Ukrainy i jej podziału.

Jeśli chodzi o politykę zagraniczną, antyukraińskie stanowisko Orbana może być również postrzegane jako deklaracja lojalności wobec rosyjskiego dyktatora Władimira Putina i prezydenta USA Donalda Trumpa. Dobre stosunki z Putinem odgrywają szczególnie ważną rolę dla Orbana, ponieważ powiązał on Węgry z Rosją zarówno gospodarczo, jak i finansowo.

Węgry chronią rosyjskich oligarchów

Jeden fakt jest czymś więcej niż tylko ciekawostką: podczas gdy Orban i jego rząd przedstawiają Ukrainę jako skorumpowane państwo mafijne, jednocześnie wielokrotnie chronili rosyjskich oligarchów, którzy są mocno zaangażowani w przestępczość zorganizowaną i znajdują się na listach sankcyjnych UE za zbrodnie wojenne. Rząd Orbana stara się o usunięcie oligarchów takich, jak Aliszer Usmanow i Michaił Fridman z list sankcyjnych UE.

Jednak jeśli chodzi o rzekome państwo mafijne Ukrainy, eksperci, m.in. z Organizacji Współpracy Gospodarczej w Europie (OECD), zgadzają się, że rządy prawa są tam znacznie większe niż na Węgrzech, a walka z korupcją jest skutecznie prowadzona nawet w warunkach wojny – w przeciwieństwie do sąsiedniego kraju, gdzie w ogóle to nie ma miejsca. W obecnych okolicznościach Węgry prawdopodobnie nie osiągnęłyby nawet statusu kandydata do UE z powodu swoich deficytów demokratycznych.

Artykuł ukazał się pierwotnie na stronach Redakcji Niemieckiej DW

Biały dym z komina Kaplicy Sykstyńskiej o 18.08, bicie dzwonów w Watykanie i całym Rzymie oraz tysiące wiwatujących ludzi na placu św. Piotra towarzyszyły wyborowi nowego papieża.

„Bóg kocha was wszystkich. Zło nie zwycięży” – powiedział Leon XIV z balkonu bazyliki św. Piotra. Wielokrotnie podkreślał, że Kościół jest wezwany do budowania mostów i poszukiwania dialogu. W swoim częściowo improwizowanym przemówieniu kontynuował: "Chcemy wspólnie podążać drogą, szukać pokoju i sprawiedliwości bez strachu. Chcemy wspólnie podążać drogą misjonarzy".

Kardynał-zakonnik z USA

Nowy papież urodził się w 1955 roku w Chicago. Jest członkiem zakonu augustianów. Był biskupem w Peru, a w ostatnich latach przewodniczył watykańskiej Kongregacji Biskupów.

Po krótkim, dwudniowym konklawe 133 kardynałów-elektorów wybrało następcę papieża Franciszka, który zmarł w Wielkanocny Poniedziałek.

Według wiary katolickiej, papież jest następcą św. Piotra i głową całego Kościoła.

Gratulacje z całego świata

Na ręce nowego papieża spływają gratulacje z całego świata. Kanclerz Niemiec Friedrich Merz zapewnił go, że mieszkańcy Niemiec „z ufnością i pozytywnymi oczekiwaniami” patrzą na jego posługę jako głowy Kościoła katolickiego. „Pełniąc swoją funkcję, w tych trudnych czasach Wasza Swiątobliwość daje nadzieję i orientację milionom wiernych na całym świecie”. „Dla wielu ludzi Wasza Swiątobliwość jest kotwicą sprawiedliwości i pojednania” - dodał Merz.

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen i prezydent Rady Europejskiej Antoni Costa wyrazili nadzieję, że papież „zainspiruje świat swoim zaangażowaniem na rzecz pokoju i dialogu”. Według von der Leyen i Costy UE jest gotowa do ścisłej współpracy z Stolicą Apostolską w celu sprostania globalnym wyzwaniom i „pielęgnowania ducha solidarności, szacunku i dobroci”. Wyrazili oni przekonanie, że Leon XIV wykorzysta swój głos w działaniach na rzecz „bardziej sprawiedliwego i pełnego współczucia świata”.

Także prezydent USA Donald Trump pogratulował nowemu papieżowi wyboru. Trump napisał na swoim profilu w serwisie Truth Social, że wybór amerykańskiego kardynała Roberta Francisa Prevosta na „pierwszego amerykańskiego papieża” jest „ekscytujący” i stanowi „wielki zaszczyt” dla Stanów Zjednoczonych. Prezydent wyraził również nadzieję na spotkanie z nowym papieżem. „To będzie bardzo ważny moment” – podkreślił Trump.
(KNA/du)

Szczegóły wkrótce.

Na skutek skargi AfD przeciwko uznaniu jej za prawicową organizację ekstremistyczną, Federalny Urząd Ochrony Konstytucji zawiesił tymczasowo postępowanie. Kategoryzacja zostanie zawieszona do czasu wydania przez Sąd Administracyjny decyzji w tej sprawie.

Jak wynika z komunikatu prasowego, Urząd Ochrony Konstytucji nie będzie publicznie określał AfD jako potwierdzonej prawicowej organizacji ekstremistycznej, a także usunie odpowiedni komunikat prasowy ze swojej strony internetowej. Podjęte zobowiązanie odnosi się nie tylko do publicznych oświadczeń, ale oznacza również, że Urząd Ochrony Konstytucji nie może monitorować AfD jako potwierdzonej organizacji ekstremistycznej do czasu wydania orzeczenia.

Liderka AfD Alice Weidel określiła to posunięcie jako pierwszy sukces tej partii i demokracji. „Będziemy nadal podejmować działania przeciwko nieuzasadnionemu zniesławianiu AfD i jesteśmy przekonani, że odniesiemy sukces” – powiedziała agencji prasowej DPA.

Jurysdykcję posiada sąd w Kolonii, ponieważ tam ma swoją siedzibę Federalny Urząd Ochrony Konstytucji. Nie podano jeszcze, kiedy zapadnie decyzja sądu w tej sprawie.

Lekceważenie ludzkiej godności

Po latach kontroli w piątek (2.05.2025) kontrwywiad przedstawił nową ocenę AfD. Powodem zmiany kategoryzacji była „ekstremistyczna charakterystyka całej partii, która lekceważy ludzką godność”. Do tego pory AfD była klasyfikowana jedynie jako przypadek podejrzany.

W 2021 r. sąd orzekł o zakwalifikowaniu AfD jako podejrzanej i uznał to za zgodne z prawem. Pozew partii w tamtym czasie został odrzucony w dwóch instancjach. Ale wyrok Wyższego Sądu Administracyjnego w Münster nie jest jeszcze prawomocny.

(AfD/DPA/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Niemiecki Bundestag upamiętnił w czwartek, 8 maja, 80. rocznicę zakończenia drugiej wojny światowej. Prezydent Frank-Walter Steinmeier wykorzystał swoje przemówienie, aby wyraźnie skrytykować politykę wojenną Rosji. Steinmeier powiedział, że Kreml drwi z historii, przedstawiając atak na Ukrainę jako kontynuację antyfaszystowskiej walki. – Wojna napastnicza Putina nie ma nic wspólnego z walką z nazistowską tyranią – stwierdził prezydent RFN.

- My wiemy, dokąd prowadzi wojna, słusznie się jej obawiamy – powiedział Steinmeier, dodając, że dlatego postrzega Niemcy jako kraj odpowiedzialny za pokój. Jednocześnie prezydent zaapelował o większe zaangażowanie Niemiec na rzecz pokoju w Ukrainie. – Niemcy są potrzebne do walki o pokój tam, gdzie został on utracony – powiedział Steinmeier podczas czwartkowej uroczystości w Bundestagu.

W swoim przemówieniu bronił również planów zbrojeniowych Niemiec. Jak powiedział, wraz z europejskimi partnerami należy zrobić wszystko, aby powstrzymać „zagarnianie ziemi” przez prezydenta Rosji Władimira Putina. – Musimy stać się silniejsi militarnie nie po to, by prowadzić wojnę, ale by jej zapobiec.

„Wyzwoliciele Auschwitz nowymi agresorami”

Steinmeier przyznał, że Niemcy są świadomi wkładu Armii Czerwonej, która wyzwoliła nazistowski obóz zagłady Auschwitz. Niemcy sprzeciwiają się jednak rosyjskiemu „kłamstwu historycznemu”, zgodnie z którym wojna z Ukrainą jest kontynuacją walki z faszyzmem. – Wyzwoliciele Auschwitz stali się nowymi agresorami – powiedział Steinmeier. Ambasadorowie Rosji i Białorusi nie zostali zaproszeni na uroczystość w Bundestagu.

Prezydent wielokrotnie podkreślał winę Niemiec za II wojnę światową. – To Niemcy rozpętali tę zbrodniczą wojnę i wciągnęli całą Europę w otchłań. To Niemcy popełnili zbrodnię przeciwko ludzkości, jaką była Zagłada. I to Niemcy nie chcieli i nie byli w stanie sami zrzucić jarzma nazistowskiego reżimu – mówił.

Pojednanie z Polską

Steinmeier ostrzegł także przed oddzielaniem historii grubą kreską i skrytykował tych, którzy tego żądali „również w tej Izbie”, powiedział, nie wymieniając konkretnie partii Alternatywa dla Niemiec. – Nie uciekajmy od naszej historii. Nie wyrzucajmy jej lekcji za burtę, zwłaszcza gdy czegoś od nas wymagają – mówił.

Przyznał, że sam był głęboko poruszony, gdy podczas obchodów 80. rocznicy Powstania Warszawskiego, jedna z ocalałych wzięła go za rękę i powiedziała: „Polska i Niemcy są dziś przyjaciółmi. Nigdy nie byłabym w stanie sobie tego wyobrazić” – przypomniał jej słowa w parlamencie i dodał: - Chcę powiedzieć, że dzięki pojednaniu możemy osiągnąć tak nieskończenie wiele, tak wiele osiągnęliśmy. Pracujmy nad tym dalej!

Przemilczane cierpienia Polaków

Wcześniej o Polsce mówiła także przewodnicząca Bundestagu, Julia Klöckner. Wskazała na brak powszechnej świadomości na temat polskich ofiar niemieckiej okupacji. Jak powiedziała, w samej Polsce, tuż po inwazji w 1939 roku, niemieccy okupanci deportowali i zamordowali dziesiątki tysięcy nauczycieli, księży, lekarzy, którzy stanowili trzon polskiego społeczeństwa. – Zbyt często cierpienia wyrządzone Polsce pozostają przemilczane – stwierdziła. Dotyczy to także terenów dzisiejszej Białorusi i rosyjskich miast, takich jak ówczesny Leningrad, gdzie szaleli niemieccy okupanci.

– Do dzisiaj nie wszyscy zdają sobie sprawę z potwornych rozmiarów niemieckich zbrodni – powiedziała Klöckner. – Albo jeszcze gorzej: wielu nie chce się tym zajmować. Przeciwdziałanie tej tendencji – to także cel obchodów 8 maja.

Klöckner wspomniała także inne, często zapomniane, ofiary wojny: wykorzystywane seksualnie kobiety i dziewczęta - ofiary zarówno okupantów, jak i wyzwolicieli.

80. rocznica zakończenia II wojny światowej jest w Berlinie świętem państwowym i dniem wolnym od pracy. W stolicy Niemiec odbyło się wiele wydarzeń upamiętniających wyzwolenie od faszyzmu i ofiary niemieckich nazistowskich działań wojennych.

(DPA, AFP/stef)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Nie był to wymarzony początek dla nowego rządu. Wręcz przeciwnie: była to porażka. Dopiero za drugim podejściem lider CDU Friedrich Merz został 6 maja wybrany przez Bundestag na kanclerza Niemiec. W pierwszej turze głosowania nie uzyskał wymaganej większości bezwzględnej, ponieważ zbyt mało posłów z nowo utworzonej koalicji CDU/CSU i SPD zagłosowało na jego korzyść. Nie zdarzyło się to nigdy wcześniej w historii Republiki Federalnej Niemiec.

Nie można mówić o euforii, o magicznym początku. Tak też uważa większość Niemców w aktualnym sondażu Deutschlandtrend stacji ARD. Instytut badania opinii publicznej infratest dimap przeprowadził 5 i 6 maja reprezentatywną ankietę wśród 1325 Niemców uprawnionych do głosowania.

Tylko czterech na dziesięciu respondentów popiera koalicję konserwatystów i socjaldemokratów. Jedynie zwolennicy trzech partii rządzących w większości opowiedzieli się za koalicją. Należy zauważyć, że badanie rozpoczęto przed wizerunkową klęską nowej koalicji w Bundestagu.

Nowy kanclerz musi się wykazać

Friedrich Merz spełnił swoje marzenie. Po długiej i ciężkiej walce został dziesiątym kanclerzem Republiki Federalnej Niemiec. Ale czy jest dobrym wyborem na to stanowisko? 59 procent Niemców tak nie uważa. Tylko 32 procent uważa, że jest dobry. Nowy minister spraw wewnętrznych, Alexander Dobrindt (CSU), jest również źle oceniany przez większość pytanych, przy czym 42 procent uważa go za zły wybór, a 35 procent za dobry.

Tylko wybrany ponownie ministrem obrony Boris Pistorius otrzymał bardzo dobrą ocenę w Deutschlandtrend. 73 procent respondentów uważa, że socjaldemokrata jest dobrym wyborem na to stanowisko. Dlaczego Merz uzyskał o wiele niższy wynik? Prawdopodobnie wielu wyborców nie wybaczyło mu złamania licznych obietnic politycznych zaraz po wyborach parlamentarnych. Na przykład, że zdecydowanie nie należy zaciągać większegodługu publicznego.

Chadecja na prowadzeniu, AfD depcze po piętach

Raczej negatywny nastrój nie wpłynął jednak na wyniki obecnego sondażu wyborczego. Badacze z infratest dimap zapytali, na którą partię głosowaliby wyborcy, gdyby wybory federalne odbyły się w przyszłą niedzielę.

CDU/CSUnieznacznie zyskuje jeden punkt procentowy w porównaniu z kwietniem, osiągając 27 procent. Koalicyjny partner SPD pozostałby bez zmian na poziomie 16 procent. Alternatywa dla Niemiec (AfD) pozostałaby największą partią opozycyjną z 23 procentami. Zieloni i Lewica są mniej więcej na tym samym poziomie, z odpowiednio jedenastoma i dziesięcioma procentami. Sojusz Sahry Wagenknecht (BSW) i FDP nadal nie osiągnęłyby pięcioprocentowego progu wyborczego i nie weszłyby do Bundestagu.

Opinie na temat AfD

Od początku maja AfD jest uznawana w całych Niemczech za „potwierdzoną prawicową organizację ekstremistyczną”. Oceny tej dokonała niemiecka krajowa służba wywiadowcza, czyli Federalny Urząd Ochrony Konstytucji. AfD próbuje teraz podjąć kroki prawne przeciwko tej kategoryzacji i złożyła odpowiedni pozew. Kontrwywiad zbierał dowody do swojej oceny przez lata i ustalił, że cele AfD są skierowane przeciwko demokracji, praworządności i godności ludzkiej. 67 procent ankietowanych w ramach Deutschlandtrend zgadza się z tym poglądem.

AfD może być teraz monitorowana za pomocą tak zwanych służb wywiadowczych. Oznacza to, że pod pewnymi warunkami można obserwować ludzi, a nawet monitorować ich połączenia telekomunikacyjne. Inne partie reprezentowane w Bundestagu, a także w parlamentach krajowych, kategorycznie wykluczają jakąkolwiek współpracę z AfD. Nie jest ona częścią żadnego rządu. Niemniej jednak wielu Niemców podziela poglądy polityczne AfD.

Wyraźna większość zwolenników AfD sygnalizuje, że kwestie poruszane przez tę partię są dla nich ważniejsze niż ocena partii jako skrajnie prawicowej. Negatywne stanowisko AfD w sprawie imigracji jest niemal bez zastrzeżeń uznawane w jej własnych szeregach. Jednak 45 procent ogółu Niemców podziela również pogląd AfD, że „napływ obcokrajowców” (jak to ujęto w pytaniu) powinien być bardziej rygorystycznie ograniczony.

Delegalizacja AfD?

W Niemczech toczą się dyskusje na temat tego, czy AfD powinna zostać całkowicie zdelegalizowana. Jest to trudne z prawnego punktu widzenia. Podobne próby nie powiodły się kilka razy w innych przypadkach. Zakaz działalności AfD został uznany za właściwy przez 43 procent respondentów. 47 procent jest temu przeciwnych – głównie zwolennicy Zielonych, Lewicy i SPD.

AfD jest również oskarżana o tendencje antysemickie. W partii wielokrotnie dochodziło do skandali na tym tle. Politycy AfD przy różnych okazjach wygłaszali antysemickie oświadczenia. W 2018 r. ówczesny lider partii i frakcji parlamentarnej AfD Alexander Gauland trywializował czasy nazistowskie. Dosłownie powiedział na jednym z wydarzeń: „Hitler i naziści to tylko ptasi kleks w ponad 1000-letniej udanej historii Niemiec”.

Podejście do zbrodni nazistów

Koniec II wojny światowej w 1945 roku jest upamiętniany 8 maja, nie tylko w Niemczech, ale w wielu innych krajach. Data ta ożywiła również debatę na temat tego, czy „należy oddzielić się grubą kreską od historii okrucieństw narodowego socjalizmu”. W szczególności AfD wielokrotnie do tego wzywała. W badaniu ARD Deutschlandtrend prawie połowa zwolenników partii AfD twierdzi, że zbrodnie narodowego socjalizmu upamięta się zbyt często. Tylko dziewięć procent twierdzi, że pamięta się o nich zbyt mało.

W przypadku innych partii wynik ten jest odwrotny. Tylko zdecydowana mniejszość ich zwolenników, od ośmiu do 16 procent, jest zdania, że „należy wyznaczyć granicę”.

Artykuł ukazał się pierwotnie na stronach Redakcji Niemieckiej DW

„Co łączy miasta Fucecchio we Włoszech, Chortiatis w Grecji i Ciepielów w Polsce?” – pyta autor komentarza na stronie internetowej tygodnika „Der Spiegel” Felix Bohr. I wyjaśnia: „Wehrmacht dokonał tam przerażających masakr podczas II wojny światowej. W Fucecchio (174 zamordowanych) żołnierze 26 Dywizji Pancernej włożyli zdetonowany granat ręczny do kieszeni fartucha niewidomej i głuchej kobiety. W Chortiatis (149 zamordowanych) spalono żywcem ludność cywilną. W Ciepielowie (250 zamordowanych) członkowie 29 Dywizji Piechoty rozstrzelali w lesie polskich jeńców wojennych pistoletami maszynowymi”.

Jak pisze Bohr, większości Niemców nazwy tych miejscowości nic nie mówią. „Wiele osób nie wie nawet, co wydarzyło się na ich własnym podwórku w czasach Trzeciej Rzeszy” – pisze autor. Przytacza wyniki sondażu, z którego wynika, że 80 lat po zakończeniu II wojny światowej w Europie 55 procent obywateli Niemiec nie potrafi wskazać miejsca w swojej gminie zamieszkania, które kojarzy im się z epoką narodowego socjalizmu. Prawie 40 procent opowiada się za „oddzieleniem grubą kreską” nazistowskiej przeszłości.

Żywa pamięć o niemieckich zbrodniach

Tymczasem „we Włoszech, Grecji i Polsce pamięć o niemieckich zbrodniach wojennych wciąż jest żywa” – pisze Bohr. „W tych trzech krajach terror okupacyjny pochłonął niezliczona liczbę ludzkich istnień” – dodaje. W samej Polsce było od pięciu do sześciu milionów ofiar wśród ludności cywilnej, a w Warszawie w 1945 roku 60 proc. budynków było zniszczonych.

„Trzeba o tym wiedzieć, skoro polscy politycy regularnie domagają się od Niemiec reparacji za zniszczenia wojenne. W 2022 roku Polska komisja ekspertów oszacowała dług na równowartość 1,3 bln euro. Niemiecki rząd kanclerza Olafa Scholza odmówił wówczas zapłaty, uzasadniając, że kwestia reparacji jest ‚zamknięta’. W czasach sowieckich socjalistyczna Polska zrzekła się odszkodowania od byłej NRD już w 1953 roku” – pisze autor „Spiegla”.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

„Jednak ówczesny rząd w Warszawie nie miał demokratycznej legitymizacji i był zależny od Moskwy. Argument historyczny przedstawiony również przez niemieckie Ministerstwo Spraw Zagranicznych wydaje się zatem, mówiąc dyplomatycznie, nieco naciągany. W rzeczywistości strona niemiecka obawia się, że nie będzie w stanie wyplątać się ze spłacania swoich długów, gdy już zacznie. W końcu Włochy i Grecja domagały się i nadal domagają się znacznych odszkodowań – dodaje.

Rytuały przeprosin już nie wystarczą

Jak przypomina dziennikarz, ponieważ Berlin odrzuca również te żądania, włoskie władze rozważały nawet w swoim czasie przejęcie i zlicytowanie nieruchomości niemieckiego państwa, jak Instytut Goethego, Szkoła Niemiecka czy Niemiecki Instytut Archeologiczny w Rzymie. Rząd Niemiec zapobiegł temu przez Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości, powołując się na immunitet państwa, który chroni przed pozwami sądowymi od obywateli innych krajów.

„We Włoszech ofiary narodowego socjalizmu mogą od 2022 roku otrzymać odszkodowanie finansowe – aczkolwiek od włoskiego rządu. Udostępnił on łącznie 55 milionów euro do 2026 roku. Jest to upokorzenie dla Republiki Federalnej Niemiec. Pod względem prawnym może mieć rację, ale moralnie jest przegranym” – pisze „Spiegel”.

Dodaje, że według wielu rodzin ofiar nazizmu, Niemcy uchylają się od odpowiedzialności, zwłaszcza że większość nazistowskich zbrodniarzy wojennych była bezkarna po 1945 roku.

„Rytuały przeprosin i ciepłe słowa ze strony prezydentów i kanclerzy nie wystarczą. Nowy niemiecki rząd pod wodzą Friedricha Merza powinien poważnie potraktować żądania reparacji ze strony Włoch, Grecji i Polski. Niemcy muszą również stawić czoła swojemu historycznej winie finansowej i w końcu spłacić swoje długi wojenne” – ocenia Felix Bohr.

„Rocznica kapitulacji Wehrmachtu powinna być upamiętniona w ciszy. I w atmosferze czuwania” – ocenia w czwartek, 8 maja, autor komentarza na łamach „Frankfurter Allgemeine Zeitung” Reinhard Mueller. Krytykuje on obchody rocznicy zakończenia II wojny światowej w Niemczech jako Dnia Wyzwolenia od narodowego socjalizmu.

„Niewyobrażalny reżim terroru, który również systematycznie wysyłał swoich obywateli na śmierć, zakończył się nagle, ale na wschodzie został zastąpiony przez inną tyranię. Miejscami fanatyczna walka do końca zakończyła się kapitulacją wojskową, ale co ciekawe, nie było prawie śladu partyzantki lub oporu przeciwko zwycięskim mocarstwom, które okupowały Niemcy, ale ich nie anektowały” – zauważa Mueller. I dodaje, że zdewastowany kraj nadal istniał, i tak naprawdę nie było też „godziny zero”.

„8 maja rozpoczęła się niewiarygodna historia sukcesu – dosłowna i moralna ruina stała się demokratycznym, konstytucyjnym, federalnym, a później nawet zjednoczonym krajem i ponownie szanowanym członkiem społeczności międzynarodowej. Trudno się dziwić, że we wczesnych latach i dekadach kraj nie oglądał się za siebie ani nie rozpamiętywał swoich win. Skupiano się na przyszłości. Później ludzie nie mogli – i prawdopodobnie nie chcieli – uznać tego, do czego przyczynili się w ciągu tych dwunastu lat (nazizmu)” – dodaje autor „FAZ”.

Obchody Dnia Wyzwolenia nie są rozwiązaniem

Gdy dziś to, co osiągnięto po latach zajmowania się straszliwą przeszłością, „jest zagrożone z wewnątrz oraz z zewnątrz”, odpowiedzią nie są obchody Dnia Wyzwolenia 8 maja – ocenia. „Zwycięzcy nie chcieli wyzwolić Niemiec, ani nie chcieli w pierwszym rzędzie powstrzymać masowego mordu europejskich Żydów i wszystkich, których reżim uznał za niegodnych życia. Chcieli pokonać wroga. Każdy kraj może świętować swoje własne zwycięstwo nad hitlerowskimi Niemcami. Ale Niemcy nie powinny, nawet jeśli niektóre kraje związkowe już to zrobiły, kontynuować rosyjskiej narracji o wyzwoleniu, która jest obecnie wykorzystywana do usprawiedliwienia morderczej wojny w Ukrainie, którą Moskwa twierdzi, że wyzwala od ‚nazistów’” – podkreśla Reinhard Mueller.

Ocenia, że „jest coś niesmacznego” w stosowaniu wobec całego kraju „terminu, który nie oddaje całego obrazu”. Wprawdzie przedstawiciele niemieckiego państwa dość wcześnie zgodzili się, że „dzień zakończenia wojny był oczywiście również dniem wyzwolenia od barbarzyńskiego reżimu nazistowskiego, ale przyniósł on wielu ludziom wszystko poza wolnością – i nie był to dzień, który my, Niemcy, powinniśmy świętować” – dodaje Mueller. Zwięźle ujął to były prezydent RFN Theodor Heuss, nazywając 8 maja 1945 r. „najtragiczniejszym i najbardziej wątpliwym paradoksem w historii” – „ponieważ zostaliśmy odkupieni i zniszczeni jednocześnie”.

Czy to było wyzwolenie?

Dziennik „Sueddeutsche Zeitung” („SZ”) zauważa z kolei, że w krajach Europy Środkowej i Wschodniej „Rosja już nie odgrywa dużej roli” w obchodach rocznicy kapitulacji nazistowskich Niemiec 8 maja, a wiele pomników sowieckich wyzwolicieli zostało usuniętych. „Od 2022 roku oficjalni przedstawiciele Rosji są niemile widziani w większości krajów Europy Środkowej i Wschodniej. Od pewnego czasu ludzie między Bałtykiem a Tatrami głośno dyskutują o tym, kto kogo wyzwolił i czy w ogóle 8 maja 1945 r. – 9 maja według czasu moskiewskiego – było to wyzwolenie” – pisze korespondentka „SZ” Viktoria Grossmann.

„Kraje te piszą swoją historię na nowo, rozwijając nowy obraz siebie” – ocenia. Jej zdaniem zostało to przyspieszone przez zerwanie z Rosją po jej ataku na Ukrainę. „80 lat po zakończeniu wojny pamięć w Europie Środkowej i Wschodniej ukazuje wewnętrzną konstrukcję nowszych państw UE” – dodaje autorka.

„Z jednej strony można zauważyć, jak obchody oddalają się od daty 8 maja. Wydarzenia, które miały miejsce wcześniej, przesuwają się bardziej do centrum. Na przykład w Czechach, gdzie szeroko upamiętniono Powstanie Praskie. Na początku maja 1945 roku ludność czeska walczyła z niemieckimi okupantami. Zanim Armia Czerwona dotarła do Pragi 9 maja, miasto było już wyzwolone” – zauważa Grossmann.

Jak pisze, nawet w Polsce, która przykłada dużą wagę do pamięci, dacie 8 maja poświęca się stosunkowo niewiele uwagi. „W Warszawie, podobnie jak w Pradze, uwaga skupia się na własnej sile. Na przykład na stacji metra „Centrum” w Warszawie murale upamiętniają odbudowę miasta, która rozpoczęła się wkrótce po opuszczeniu go przez niemieckich okupantów w styczniu 1945 roku. Nikomu w Polsce nie trzeba przypominać, że Armia Czerwona nie pomogła powstańcom w Warszawie w 1944 roku, mimo że jej oddziały były już w pobliżu” – pisze niemiecka dziennikarka.

Nowa perspektywa

Na Słowacji i w krajach bałtyckich obchody rocznicy zakończenia wojny budzą kontrowersje. Słowacki premier Robert Fico, którego rząd dąży do zbliżenia z Rosją poleci do Moskwy na obchody 9 maja. „Część ludności popiera kurs Fico. Druga część masowo od końca 2023 roku protestuje przeciwko rządowi i na rzecz członkostwa w UE. Demonstracje planowane są również na 8 i 9 maja. Podczas gdy Robert Fico spotyka się z prezydentem Rosji, jego krytycy chcą pokazać mu w domu, że nie popierają Moskwy, ale UE” – pisze Grossmann.

Z kolei w krajach bałtyckich „rosyjskojęzyczna mniejszość „do dziś świętuje 9 maja, przynosząc kwiaty na cmentarze wojskowe”. „Jednak rządy znacząco ograniczyły te obchody. Większość społeczeństwa woli machać europejskimi flagami na koncertach lub imprezach ulicznych 9 maja; 9 maja jest również Dniem Europy” – dodaje.

Według dziennikarki „SZ” „podwójne cierpienie w Europie Wschodniej, najpierw spowodowane niemiecką wojną na wyniszczenie, a następnie przez sowiecką okupację (…) mogłoby też zostać szerzej uznane na Zachodzie”. „Bez sowieckich sojuszników nazistowskie Niemcy nie zostałyby pokonane. Nawet krytycy Putina w Warszawie i Pradze nie chcą tego kwestionować. Nie można jednak upamiętniać pokoju razem z Rosją w stanie wojny. Tym bardziej obchody zakończenia wojny powinny stać się świętem samowyzwolenia i zaangażowania w sprawy Europy” – ocenia Viktoria Grossman.

Jej zdaniem to może być „przyszłość upamiętnienia zwycięstwa nad nazistowskimi Niemcami”. „Z jednej strony upamiętnienie końca wojny i ofiar, z drugiej strony, świętowanie nowej, pokojowej Europy, która wyłoniła się z ruin wojny. Tym bardziej, że w tym roku mija 75 lat od propozycji francuskiego ministra spraw zagranicznych Roberta Schumana dotyczącej współpracy gospodarczej między Europejczykami, która położyła podwaliny pod UE” – konkluduje.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>