Deutsche Welle | Gazeta.PL_news CopyPaste

– Wyraźnie widać, że Amerykanie mieli znacznie więcej atutów w tych negocjacjach. Unia Europejska w pewnym stopniu właściwie się poddała – ocenia amerykańsko-unijną umowę ramową ws. handlu dr Tobias Gehrke, starszy analityk ds. geoekonomii i bezpieczeństwa gospodarczego z Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych (ECFR) – europejskiego think tanku z Brukseli.

– Nad rozmowami wyraźnie wisiał miecz Damoklesa w postaci bezpieczeństwa, Ukrainy i NATO. Wynika z tego, że Europa, jeśli nie będzie mieć większej autonomii obronnej, nie będzie też w stanie osiągnąć takiej niezależności gospodarczej, jakiej by sobie życzyła – dodaje ekspert ECFR.

Eksperci: USA miały atut w postaci bezpieczeństwa

Również zdaniem dr. Cinzii Alcidi, szefowej działu ds. polityki gospodarczej w think-tanku Centre for European Policy Studies (CEPS), w tych negocjacjach chodziło o coś więcej, niż transatlantycki handel.

– Musimy być realistami: wielu unijnych atutów gospodarczych nie wykorzystano w rozmowach, ponieważ Europejczycy wiedzą, że muszą mieć Amerykę po swojej stronie w kwestii wojny w Ukrainie – podkreśla ekspertka CEPS.

Widać to w tych zapisach wspólnego oświadczenia Brukseli i Waszyngtonu, gdzie Europa deklaruje – mimo planów rozwoju własnego przemysłu obronnego – plany kupna broni od USA.

Co jest w porozumieniu ramowym USA-UE?

Porozumienie, które rozwija ustalenia zawarte w lipcu przez przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulę von der Leyen i prezydenta USA Donalda Trumpa, zakłada m.in., że USA obniżą cła z 27,5 proc. do 15 proc. na auta i części samochodowe. Warunek? Bagatela: UE ma znieść cła na wszystkie amerykańskie towary przemysłowe, w tym 10 proc. na auta.

USA nałożą też na Europę maksymalnie 15-procentowe cła na leki, drewno i chipy. Cła na stal i aluminium pozostają na poziomie 50 proc. To co łączy tu Waszyngton i Brukselę, to zapowiedź współpracy nad ograniczeniem nadprodukcji zwłaszcza z Chin. UE wywalczyła też szersze zwolnienia celne dla tańszych leków generycznych, ale i tak europejska branża farmaceutyczna ostrzega, że amerykańskie cła mogą ją kosztować nawet 18 mld euro.

Unii nie udało się też utrzymać bezcłowego dostępu dla win i innych alkoholi do amerykańskiego rynku. Wprawdzie komisarz ds. handlu Maros Šefčovič zapowiadał, że rozmowy będą kontynuowane, na tę chwilę jednak europejskich producentów obowiązują piętnastoprocentowe cła.

Umowa handlowa UE-USA. Jakie skutki dla obywateli UE?

Co unijno-amerykański deal oznacza dla europejskiego konsumenta? Zdaniem Cinzii Alcidi z CEPS zwykli obywatele nie odczują zbyt mocno jego bezpośrednich następstw – odczują je za to amerykańscy nabywcy produktów z UE. Tobias Gehrke wskazuje, że po obniżeniu i tak już niskich ceł niektóre towary importowane z USA mogą być tańsze.

Oboje rozmówcy DW wskazują jednak, że nie musi to oznaczać zbytniej konkurencji dla producentów europejskich ze względu na preferencje unijnych konsumentów.

– Wątpię, że prędko zobaczymy mieszkańców małej górskiej wsi we Włoszech jeżdżących Fordem F150 – mówi Tobias Gehrke. Cinzia Alcidi dodaje, że duże, paliwożerne samochody z USA mają zazwyczaj niewielki udział w rynku UE, ponieważ trudno nimi w europejskich miastach zaparkować, a benzyna w UE jest droższa niż w USA , więc nawet zniesienie istniejącego 10-procentowego unijnego cła na nie powinno mieć większego znaczenia. Jedynym wyjątkiem byłaby Tesla, stosunkowo mały samochód elektryczny odpowiedni dla unijnych miast.

Ekspertka CEPS zastrzega, że oczywiście nowe warunki handlu między Europą a USA mogą budzić obawy np. tradycyjnie chronionego w UE sektora rolnego – bo europejscy konsumenci mogą mieć do wyboru na sklepowych półkach więcej tańszych towarów z USA, podczas gdy produkty „made in the EU” staną się droższe w Stanach Zjednoczonych. Jednak jej zdaniem ze względu na różnice preferencji kulinarnych i jakościowych Europejczyków i Amerykanów wątpliwe jest, by produkty zza oceanu stały się nagle poważną konkurencją dla unijnych producentów na rynku wewnętrznym.

Umowa handlowa UE-USA. Jakie skutki dla firm?

Natomiast europejski biznes eksportujący do USA w większości będzie musiał zmierzyć się z wyższymi cłami niż wcześniej. – I to brzmi dość kiepsko, natomiast punktem odniesienia są warunki umów USA z innymi krajami – Japonią, Koreą czy Chinami. Nikt tak naprawdę nie dostał lepszego dealu. Ta umowa nie jest dla Europy dobra, ale wcale nie musi oznaczać, że utracimy ogromną część rynku amerykańskiego – podkreśla Tobias Gehrke.

Zdaniem eksperta z ECFR „wiele amerykańskich firm i wielu amerykańskich konsumentów nadal będzie kupować, tylko drożej, europejskie produkty – z braku alternatywy lub dlatego, że konkurencyjne towary z Chin, Japonii czy Korei Południowej będą jeszcze droższe od tych europejskich. To, co jednak radzi europejskim firmom, to cierpliwa dywersyfikacja rynków zbytu.

Tym bardziej, że unijno-amerykańskie ustalenia objęły też m.in. zasady zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. I znów to UE ustąpiła i obiecała uwzględnić obawy USA dotyczące dyrektyw o sprawozdawczości (CSRD) i należytej staranności (CSDDD) - choć Bruksela sama planuje ograniczanie ich zakresu ze względu na potrzebę wzrostu konkurencyjności gospodarki.

Cyfrowa gospodarka odłożona na później

Wielkim nieobecnym tej rundy negocjacji były Big Techy. To, czego bowiem w porozumieniu UE i USA zabrakło, to ustaleń dotyczących unijnych przepisów cyfrowych. I zdaniem ekspertów to dobra wiadomość.

Amerykanie uważają regulacje Aktu o Usługach Cyfrowych czy Aktu o Rynkach Cyfrowych za dyskryminujące ich branżę technologiczną i największe firmy. – Jeszcze kilka tygodni temu były obawy, że wykorzystają negocjacje do zwalczania naszych przepisów cyfrowych. Tak się nie stało – cieszy się Tobias Gehrke.

Czy najlepszym, co Europa wyciągnie z umowy z USA, jest przewidywalność i gospodarcza stabilność? Dr. Alcidi nie jest o tym przekonana. – Szklanka jest do połowy pełna, a do połowy pusta, a komisarz Sefcović woli podkreślać tę pełną część – kwituje ekspertka CEPS. Podkreśla, że choć niepewność związana z polityką handlową USA być może trochę się zmniejszyła, to ze względu na zmienność Donalda Trumpa trudno mówić o powrocie stabilności. Zaś istotne dla oceny rezultatu negocjacji czynniki to zdaniem Alcidi tempo zmian sytuacji międzynarodowej oraz porównanie warunków, jakie dostała od Białego Domu UE, z warunkami, jakie dostali inni partnerzy.

"Sytuacja jest lepsza niż ta, która Unii groziła"

– W porównaniu ze światem z 2024 r., kiedy cła między USA a Europą były bardzo niskie lub wręcz nieistniejące, sytuacja zmieniła się na niekorzyść dla Unii. Jednak w porównaniu z wczesną wiosną 2025, gdy Trump rozkręcił politykę celnego szantażu świata – sytuacja jest lepsza niż ta, która Unii groziła – uważa dr Alcidi. A Tobias Gehrke konkluduje: „Wiele z tego potrząsania szabelką, które Amerykanie rozkręcili wokół naszych regulacji, zostało na razie nieco stonowane. Uważam, że Europejczycy, pomimo ustępstw gospodarczych, skutecznie usunęli niektóre tematy z dyskusji. Nie liczyłem na to kilka tygodni temu”.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Specjalny Agent T.H.U.N.D.E.R. przemierza świat, by walczyć ze złem. Skacze, skrada się, walczy niczym rasowy bohater kina akcji i korzysta z imponującego arsenału gadżetów – od lotu na krótkie dystanse po nowoczesną broń. Ale uwaga: to nie kolejny umięśniony agent w stylu Jamesa Bonda. T.H.U.N.D.E.R. to… pies – nieustraszony, wierny i zaskakująco skuteczny w misjach specjalnych.

Akcja i podchody z ujadającym czworonogiem – na taki pomysł trzeba dopiero wpaść. „Barkour” to gra polskiego studia Varsav Game Studios, która ma się ukazać jeszcze w 2025 roku. Zdaniem szefa studia, Łukasza Rosińskiego, największą siłą polskich deweloperów jest to: – Jesteśmy kreatywni. I to jest obecnie najważniejsze, co dzieje się w Polsce. Gry z Polski są pod wieloma względami wyjątkowe – mówi.

Specjalny gen przetrwania

Łukasz Rosiński uważa, że ma to związek z historią kraju, który przez wieki znajdował się pod panowaniem obcych mocarstw i zbliżał się bardziej raz do Wschodu, raz do Zachodu. Aż do upadku muru berlińskiego i rozpadu bloku wschodniego Polska była państwem socjalistycznym. – Kto walczy i zdoła przeżyć ma w sobie specjalny gen, który zmusza go do działania w inny sposób, by przetrwać – wyjaśnia szef studia Varsaw Game Studios w rozmowie z DW. – Trzeba się ukrywać. Trzeba myśleć inaczej. I właśnie ten specjalny gen pozostał w nas. Jestem o tym przekonany – dodał.

Również młodzi ludzie wciąż szukają nowych sposobów działania – na przykład tańszych rozwiązań. – Koszty pracy w Polsce nie są już tak niskie jak kiedyś, ale wciąż niższe niż w wielu innych krajach. A liczba kreatywnych osób wciąż przewyższa średnią europejską – mówi Łukasz Rosiński.

Rozkwit polskiej branży gier

Według raportu Europejskiej Federacji Twórców Gier (EGDF) w 2022 roku w Polsce działało około 500 studiów. Centrum polskiej branży gier jest Warszawa, gdzie ma siedzibę flagowy deweloper CD Projekt Red, zdobywający międzynarodowe uznanie dzięki grom Cyberpunk 2077 i serii Wiedźmin.

Jednak nowe studia powstają także w Krakowie, Wrocławiu, Gdańsku i innych miastach. W 2022 roku w polskiej branży gier pracowało łącznie około 15 tys. osób, co dało Polsce, obok Francji, dwa pierwsze miejsca pod względem liczby zatrudnionych.

Między 2014 a 2021 rokiem kilka gier z Polski sprzedało się na świecie w nakładzie przekraczającym milion egzemplarzy.

Polska branża gier jest przy tym stosunkowo młoda, powstała dopiero w latach 90. – Wtedy posiadanie komputera było dla wielu Polaków symbolem statusu i szybko się rozpowszechniało – mówi DW Kuba Pałyka, dyrektor kreatywny warszawskiego Zenmaster Studios. Pierwsze gry powstawały na komputerach domowych. Tamte czasy ukształtowały również drogę zawodową Pałyki.

Nowa gra Zenmaster Studios „Blood of the Tyrant” to sentymentalny powrót do czasów darmowych gier Flash, które w końcu lat 90. opanowały przeglądarki internetowe. Wówczas polska branża gier dopiero wchodziła na profesjonalne tory i przypominała Dziki Zachód, wspomina Kuba Pałyka: – Nie było zbyt wielu zasad, czasami trudno było zdobyć wynagrodzenie – mówi. Sukces pierwszych polskich tytułów na świecie zmienił jednak wszystko: pojawili się inwestorzy, a branża zaczęła rosnąć w siłę.

Polską „specjalnością” są symulatory, w których gracze wcielają się w różne postacie – od mechanika samochodowego (Car Mechanic Simulator), przez dilera narkotyków (Drug Dealer Simulator), aż po specjalistę od remontów (House Flipper). Ponadto wiele polskich studiów produkcyjnych zajmuje się grami z gatunków horror, RPG, gry strategiczne i retro-shootery.

Obecnie działają też państwowe programy wsparcia (zdaniem twórców niezależnych są zdecydowanie niewystarczające) oraz liczne placówki edukacyjne, takie jak prywatne szkoły i uniwersytety, gdzie młodzi ludzie mogą rozwijać swoje umiejętności w tworzeniu gier.

Kryzys branży dotyka też Polskę

Kryzys w branży gier nie ominął także Polski. Patrząc na tłumy odwiedzające Gamescom 2025 i słysząc o nowych rekordach frekwencji, trudno w to uwierzyć. Ponad 1500 wystawców z 72 krajów prezentuje swoje produkcje publiczności. Pierwsze wrażenie może jednak mylić – za kulisami branża rzeczywiście zmaga się z problemami.

Po okresie boomu w sektorze rozrywki podczas pandemii koronawirusa, gdy wielu ludzi odkrywało gry wideo, firmy expandowały, a inwestorzy inwestowali w branżę, nadszedł kryzys. Od 2022 roku szacuje się, że ponad 37 tys. osób straciło pracę w branży gier na całym świecie. Duże firmy zwalniały pracowników, a małe studia musiały całkowicie zamknąć działalność.

Po nadmiernym wzroście w okresie lockdownu rynek był przesycony, a ogólna sytuacja gospodarcza na świecie, charakteryzująca się inflacją i rosnącymi stopami procentowymi, spowodowała wzrost kosztów nowych projektów, a silna konkurencja ze strony niezliczonych nowych gier zrobiła swoje. Ponadto inwestorzy zaczęli lokować swoje pieniądze w innych branżach – po rozpoczęciu wojny w Ukrainie m.in. w przemyśle zbrojeniowym. Łukasz Rosiński twierdzi, że inwestorzy wycofali się również z Polski. W rezultacie niektóre niezależne studia są uzależnione od darowizn i pozyskują fundusze poprzez crowdfunding, czyli zbiórki.

Nadzieja na wsparcie państwa

Niektórzy twórcy finansują swoją pierwszą grę w większości z własnych środków finansowych, tak jak Dominik Sojka, założyciel studia Dark Jay, który samodzielnie opracował „Arms of God”. Dobrze zna trudności z jakimi boryka się branża. – O ile kilka lat temu trudno było znaleźć grafika czy projektanta do projektu, dziś zleceniodawcy otrzymują dziesiątku zgłoszeń dziennie – mówi Dominik Sojka. Jak dodaje, w ostatnich latach sztuczna inteligencja wypierała projektantów, tłumaczy i lektorów.

Polscy niezależni twórcy gier apelują o większe wsparcie finansowe w ramach stabilnych, państwowych programów – szczególnie przy pierwszej produkcji danego studia. – Obecnie pomoc jest niewielka – przyznaje Dominik Sojka. Zdania, co do tego czy kryzys już minął czy wciąż trwa, są wśród deweloperów podzielone. Ale teraz chcą przede wszystkim wspólnie zaprezentować swoje gry na stoisku polskiego wydawcy Galaktus podczas Gamescom w Kolonii. Wszyscy mają nadzieję trafić w gusta międzynarodowej publiczności i wyróżnić się wśród setek gier, które każdego dnia rywalizują o uwagę graczy.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Przed sądem krajowym w Fuldzie (Hesja) na zachodzie Niemiec rozpoczął się w czwartek (21.08.2025) proces Polki oskarżonej o zabójstwo swojego nowonarodzonego dziecka. Kobieta miała ukryć ciało w zamrażarce. Motyw zbrodni wciąż nie jest jasny.

Ciało schowane w zamrażarce

Według niemieckiej prokuratury przestępstwo miało miejsce między styczniem 2022 a kwietniem 2024 roku w mieszkaniu kobiety w Bad Hersfeld lub po jej przeprowadzce do oddalonego o około 30 km domu w Heringen. Nowonarodzona dziewczynka była „w pełni rozwinięta i zdolna do życia” – poinformowała prokuratura.

Z ustaleń śledczych wynika, że 35-letnia oskarżona uderzyła dziecko w główkę „płaskim przedmiotem” lub uderzyła jego główką o „płaski przedmiot”. Dziewczynka doznała urazu czaszkowo-mózgowego i w wyniku tego urazu zmarła.

Matka miała owinąć ciało w koc, włożyć je do torby i schować w zamrażarce.

Wyrok jesienią

Oskarżona Polka nie odniosła się do zarzutów. Jej obrońca zapowiedział, że kobieta zezna w kolejny dzień procesu, który zaplanowano na czwartek, 29 sierpnia.

Dochodzenie przeciwko ówczesnemu partnerowi Polki, który również był oskarżony, zostało umorzone z powodu braku podejrzeń.

Według prokuratury nie udało się udowodnić, że wiedział on o ciąży lub był obecny przy porodzie. Ma on zeznawać 29 sierpnia – wirtualnie, ponieważ nie przebywa obecnie w Niemczech.

Na proces zaplanowano łącznie osiem dni. Wyrok ma zapaść w październiku br.

(DPA/dom)

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

Niemiecka gospodarka skurczyła się w drugim kwartale tego roku bardziej gwałtownie niż przewidywano. Produkt krajowy brutto (PKB) zmniejszył się od kwietnia do czerwca o 0,3 proc. w porównaniu z tym samym kwartałem 2024 roku – podał w piątek (22.08.2025) Federalny Urząd Statystyczny, korygując wcześniejsze szacunki. Wstępne prognozy wskazywały jedynie na minimalny spadek o 0,1 proc.

„W szczególności produkcja przemysłowa wypadła gorzej niż początkowo oczekiwano” – podał urząd statystyczny. W pierwszych trzech miesiącach tego roku był to jeszcze wzrost o 0,3 proc.

Latem bez zmian

Niemiecki Bank Federalny nie przewiduje odwrócenia trendu w kwartale letnim. Według najnowszego raportu miesięcznego największa gospodarka Europy ma ulec stagnacji. „Ponure perspektywy dla handlu międzynarodowego, wciąż słaby zakres zamówień i niskie wykorzystanie istniejących mocy produkcyjnych prawdopodobnie nadal będą wpływać na aktywność inwestycyjną przedsiębiorstw” – czytamy w raporcie.

Również budownictwo raczej nie będzie miało silnego impulsu dla gospodarki. Ponadto słabe perspektywy na rynku pracy i słabnąca dynamika płac spowalniają konsumpcję. Dostawcy usług również mają do czynienia ze stagnacją.

Promyk nadziei

Jest jednak promyk nadziei: indeks menedżerów zakupów dla sektora prywatnego, w tym dla przemysłu i usług, niespodziewanie wzrósł w sierpniu o 0,3 punktu do 50,9 punktów – obliczył dostawca usług finansowych S&P Global. To najlepszy wynik od marca.

Barometr pozostał zatem trzeci miesiąc z rzędu powyżej 50 punktów, co sygnalizuje wzrost. – Nawet jeśli mówimy tu jedynie o umiarkowanym wzroście, postrzegamy ten rozwój jako oznakę odporności – skomentował ekonomista Cyrus de la Rubia z Hamburg Commercial Bank (HCOB). – Nie brakuje bowiem niekorzystnych okoliczności, takich jak cła nałożone przez USA, niepewność geopolityczna i stosunkowo wysokie długoterminowe stopy procentowe – dodał.

(RTR/dom)

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

Komentator dziennika "Frankfurter Allgemeine Zeitung" przypomina, że latem 2022 roku Rosja zakręciła Niemcom kurek z gazem, zaprzestając przesyłania tego surowca gazociągiem bałtyckim.

"Zaledwie kilka tygodni później Nord Stream 2 i jedna z gałęzi Nord Stream 1 zostały zniszczone w wyniku eksplozji. Wówczas nie było jasne, kto stał za tym czynem, który wywołał znaczne niepokoje w Europie. Pasowałby on do stylu działania Kremla. Jednak motywy Ukraińców, którzy – jak należy teraz przypuszczać – stali za tym zamachem, są znacznie bardziej zrozumiałe: zastanawiali się, czy Niemcy pozostaną nieugięte wobec rosyjskiej presji. Nieufność nie była bezpodstawna, biorąc pod uwagę wcześniejsze wydarzenia. Nie jest to jednak usprawiedliwienie dla zamachu. (...) Przede wszystkim zamach z użyciem materiałów wybuchowych poza terenem działań wojennych jest poważnym przestępstwem. (...) Wymiar sprawiedliwości musi wyjaśnić tę sprawę i ukarać sprawców bez względu na względy polityczne. Dlatego należy z zadowoleniem przyjąć aresztowanie jednego z domniemanych organizatorów we Włoszech".

Prasa regionalna: kto skorzystał na sabotażu

Temat komentuje także prasa regionalna. Na przykład dziennik "Rhein-Neckar Zeitung":

"Atak, który początkowo przypisywano Rosjanom, leżał w interesie Stanów Zjednoczonych, Ukrainy i innych państw Europy Wschodniej. W interesie Niemiec nie leży on w tej formie. (...) Aresztowanie podejrzanego Ukraińca mogłoby rzucić światło na ten sabotaż. Nie jest to jednak zbyt prawdopodobne. W grze interesów wokół Nord Stream nic się nie zmieniło – oprócz tego, że rosyjsko-niemiecki gazociąg ma być tematem rozmów między Rosją a USA dotyczących Ukrainy. Również z tego powodu wszystko wskazuje na to, że sprawa zostanie wyjaśniona co najwyżej powoli. Chociaż: w gruncie rzeczy Joe Biden powiedział wszystko. Stało się tak, jak przewidział. Jedynie co do szczegółów autorstwa sabotażu panuje – delikatnie mówiąc – zamieszanie.

Komentator "Reutlinger Generalanzeiger" zaznacza, że "sabotaż Nord Stream nie został jeszcze wyjaśniony. Być może niektóre okoliczności pozostaną niejasne. Pewne jest tylko to, że zaprzestanie dostaw gazu z Rosji jest korzystne dla Amerykanów, którzy chcą sprzedawać swój drogi gaz z łupków. UE zobowiązała się do zakupu tego gazu w ramach porozumienia w sporze celnym. Władimir Putin nie był natomiast zainteresowany wyciekiem z rurociągu. Dyktatorowi podobało się ograniczanie dostaw gazu według własnego uznania. Jednak już wtedy Rosja nie była niezawodnym dostawcą energii.

Przymusowe badania medyczne i eksperymenty na ludziach należą do najmroczniejszych rozdziałów historii niemieckiego nazizmu. Przede wszystkim na Żydach, Polakach - więźniach obozów koncentracyjnych (m in. duchownych w obozie w Dachau), jeńcach wojennych, Sintich i Romach, osobach niepełnosprawnych i innych dyskryminowanych grupach testowano patogeny, substancje toksyczne i leki. Pobierano ich organy, skazywano na zamarzanie, poddawano przymusowej sterylizacji, selekcji i zabijano. Skala tych niemieckich okrucieństw jest trudna do wyobrażenia.

Dziesiątki tysięcy osób padło ofiarą tych nieludzkich eksperymentów. Szczegółowe profile 16 tys. z nich znajdują się obecnie w nowej internetowej bazie danych. Zawiera ona również ponad 13 tys. profili osób, których losy nie zostały jeszcze dostatecznie zbadane. Po raz pierwszy istnieje systematyczny dostęp do nazwisk i danych osobowych ofiar, poszczególnych eksperymentów i instytucji, które brały w nich udział.

Ta baza danych została opublikowana przez Akademię Nauk Leopoldina i Towarzystwo Maxa Plancka. To naukowcy z ich poprzednika - Towarzystwa Cesarza Wilhelma - prowadzili w czasach III Rzeszy badania na preparatach ludzkich, które bez wątpienia pochodziły z masowych mordów.

Zbrodnia bez kary

Ponad 200 instytucji w Niemczech i w okupowanej Europie było powiązanych ze zbrodniami medycznymi popełnionymi w czasach nazizmu. Cały zakres tych okrucieństw ujawnił raport opublikowany w 2023 r., opracowany przez Komisję ds. Medycyny, Nazizmu i Holokaustu specjalistycznego brytyjskiego czasopisma medycznego "The Lancet".

Ten szczegółowy raport dowodzi, że niemieccy lekarze usprawiedliwiali swoje czyny ideologią rasową i na tej podstawie przeprowadzali przymusowe sterylizacje, programy eutanazji i selekcje. Tylko nieliczni z nich zostali po wojnie pociągnięci do odpowiedzialności za swoje czyny.

Ślady nazizmu do dziś

Po wojnie niemieccy lekarzy i naukowcy winni zbrodniom medycznym mogli po 1945 roku bez większych przeszkód wykonywać swoje zawody w Republice Federalnej Niemiec. Również w lotnictwie i podczas tworzenia programu medycyny kosmicznej NASA korzystano z wiedzy osób, które zdobyły swoje doświadczenie podczas eksperymentów w obozach koncentracyjnych – twierdzi historyk medycyny prof. dr Herwig Czech z Uniwersytetu Medycznego w Wiedniu, który był jednym z głównych inicjatorów powstania Komisji ds. Medycyny, Nazizmu i Holokaustu czasopisma "The Lancet".

Szczególnie w okresie powojennym niektóre dane zebrane w czasach nazizmu zostały przejęte bez refleksji, również dlatego, że rzadko mówiono o okolicznościach eksperymentów lub ukrywano pochodzenie tych danych. Dane dotyczące np. tolerancji na zimno, leczenia antybiotykami sulfonamidowymi lub działania fosgenu, pochodzące z eksperymentów na ludziach, zostały po wojnie opublikowane w czasopismach medycznych, były wielokrotnie cytowane i wykorzystywane.

Fosgen jest gazem paraliżującym układ oddechowy, który był stosowany jako broń chemiczna podczas I wojny światowej. – Jeszcze w 1988 roku naukowcy z amerykańskiej agencji ochrony środowiska zaproponowali wykorzystanie wyników eksperymentów Otto Bickenbacha z fosgenem przeprowadzonych na więźniach obozu koncentracyjnego Natzweiler-Struthof jako podstawy do nowych badań na zwierzętach w związku z przepisami dotyczącymi narażenia na fosgen. Plan ten został porzucony dopiero po protestach grupy ich kolegów z agencji – przypomina prof. Sabine Hildebrandt z Harvard Medical School w Bostonie.

Bardzo późne rozliczenie

Część badań dotyczących genetyki człowieka, psychiatrii i antropologii medycznej również metodologicznie sięgała po praktyki opracowane i stosowane w czasach nazizmu. – Stosunkowo duża ciągłość miała miejsce w dziedzinie anatomii i neuropatologii, ponieważ w czasach nazistowskich zgromadzono duże zbiory neuropatologiczne, do których badania naukowe odnosiły się jeszcze długo po wojnie – potwierdza prof. Herwig Czech.

„Wartość naukowa” tych nieludzkich badań jest wprawdzie ograniczona i nie ma już żadnego znaczenia dla współczesnej medycyny, twierdzi prof. Czech. Jednak preparaty z czasów nazistowskich, takie jak próbki tkanek, preparaty organów lub wycinki mózgów ofiar, były wykorzystywane jeszcze przez dziesięciolecia po 1945 r. w niemieckojęzycznych instytutach badawczych i do celów dydaktycznych. Systematyczna rewizja i pochówek miały miejsce w wielu przypadkach dopiero w latach 80. i 90. XX wieku (a nawet później), po wywarciu presji politycznej i społecznej. Przegląd zbiorów Towarzystwa Maxa Plancka pod tym kątem rozpoczął się dopiero w 1997 roku.

Bardziej świadome podejście do przeszłości

Także według prof. Hildebrandt techniki i dane z czasów nazistowskich są już prawie nieaktualne i dlatego nie są przynajmniej aktywnie stosowane. – Nie oznacza to jednak, że wyniki tych badań nie wpłynęły na ogólną wiedzę medyczną i nie mają dalszego wpływu, na przykład w podręcznikach poszczególnych dyscyplin medycznych – podkreśla specjalistka od anatomii.

Prof. Hildebrandt twierdzi, że nawet jeśli obecnie krytyczna refleksja i debata etyczna na temat zbrodniczych badań są w medycynie i nauce standardem, nadal potrzebna jest większa świadomość kontekstu, w jakim dane i wyniki tych badań znalazły się w poszczególnych publikacjach naukowych. – Samo oznaczenie i kontekstualizacja nie wystarczą, należy je uzupełnić o nazwiska ofiar, ich biografie i cierpienia – zaznacza.

Przykład dla innych krajów?

Przymusowe badania medyczne i eksperymenty na ludziach były prowadzone nie tylko w czasach nazizmu, ale także przed nim i po nim na całym świecie, zwłaszcza w kontekście kolonialnym. Jednak krytyczna debata na ten temat często nie miała miejsca lub była niewystarczająca. – To jeden z powodów, dla których powołano komisję czasopisma "The Lancet": medycyna w czasach nazizmu stanowi najlepiej zbadany i jak dotąd najbardziej ekstremalny przykład przekraczania granic medycyny w warunkach reżimu bezprawia – mówi Hildebrandt.

Poszczególne kraje, zwłaszcza te z kolonialną przeszłością, mierzą się ze swoją odpowiedzialnością. Inne, takie jak np. Japonia, która również dopuściła się okrucieństw medycznych i eksperymentów na jeńcach wojennych i ludności cywilnej w Chinach, Korei i innych okupowanych terytoriach, jak dotąd tego nie zrobiły.

– Inne kraje i epoki mają inną historię, która często wymaga dokładnych badań, aby można było jasno określić jej wpływ na teraźniejszość – mówi Sabine Hildebrandt z Harvard Medical School w Bostonie. – W Stanach Zjednoczonych w końcu prowadzonych jest więcej badań nad historią medycyny i niewolnictwa, ale nasz obecny rząd próbuje to teraz cofnąć – zaznacza.

Sosnowy las koło Iziumu we wschodniej Ukrainie. Wokół widać puste groby. Wiosną 2022 roku rosyjscy żołnierze pochowali tu ciała setek zamordowanych przez nich cywilów. Ukraińskie władze dokonały ekshumacji ciał ofiar. W trakcie oględzin zwłok okazało się, że niektóre z nich nosiły ślady okrutnych tortur. Obok Buczy jest to jedna z najbardziej znanych i najcięższych rosyjskich zbrodni wojennych dokonanych w Ukrainie.

Petra, jedna z bohaterek filmu dokumentalnego, mówi, że piasek w lesie przypomina plażę, co w tym miejscu jest dziwnym uczuciem. Dodaje, że las pachnie przyjemnie igłami sosny i jest bardzo piękny. Nieco później dodaje, że to, co tu widać, jest fejkiem. Petra krąży po lesie, a kamera podąża za nią. W końcu mówi: „To doskonały materiał dla ukraińskiej propagandy, aby podsycać nienawiść do Rosjan. Jak z podręcznika nacjonalizmu”.

Ta scena pochodzi z filmu „Wielka patriotyczna podróż” („Velký vlastenecký výlet”) czeskiego reżysera Robina Kvapila. Opowiada historię trójki Czechów, którzy reprezentują prorosyjskie i antyukraińskie poglądy i na zaproszenie reżysera jadą do Ukrainy, aby zmierzyć się z rzeczywistością wojny. Są filmowani przez Kvapila i jego ekipę, ale bohaterowie sami również filmują i komentują to, co widzą. Film pokazuje nagrania z tej podróży bez komentarza.

Samozwańczy „niekonwencjonalni myśliciele”

Bohaterowie dokumentu nie są ani podżegaczami, ani aktywnymi propagandystami – reprezentują oni w pewnym sensie mainstream antymainstreamu. Wątpią w prawdziwość większości wiadomości dotyczących wojny Rosji z Ukrainą. Uważają, że jest to wojna Zachodu przeciwko Rosji i czują się zaniepokojeni obecnością ukraińskich uchodźców w swoim kraju.

Ogólnie uważają system w Czechach za niedemokratyczny. Są przeciwni Unii Europejskiej, polityce ekologicznej, kwestiom genderowym, uchodźcom. Jeden z nich określa się pół żartem, pół serio jako „dezolát” – w Czechach jest to negatywnie nacechowane określenie teoretyków spiskowych, w języku polskim można oddać to określeniem „oszołom”. Czy „oszołomy” zmienią swoje poglądy na Rosję i Ukrainę w trakcie podróży?

Szanse dla partii prorosyjskich

Premiera filmu w Czechach nieprzypadkowo odbywa się 21 sierpnia – w rocznicę inwazji radzieckiej na Czechosłowację w 1968 roku, która brutalnie zakończyła „Praską Wiosnę”. Jednak już przed premierą film trafił na pierwsze strony gazet. W ostatnich tygodniach we wszystkich głównych czeskich mediach pojawiły się doniesienia na ten temat, a w sieciach społecznościowych toczą się gorące dyskusje. 40-letni reżyser Kvapil, pochodzący z Brna, spotkał się z dużym poparciem, ale także krytyką i licznymi anonimowymi groźbami skierowanymi przeciwko niemu i jego rodzinie.

Publiczne dyskusje na temat filmu dotyczą tego, jak silne i niebezpieczne są wpływy Rosji w Czechach, czy i w jakim stopniu kraj jest podzielony oraz czy „oszołomy” w filmie są niesprawiedliwie narażeni na pośmiewisko. Film pojawia się w krytycznym momencie politycznym: na początku października w Czechach odbędą się wybory parlamentarne. W sondażach prowadzi prawicowo-populistyczna partia ANO kontrowersyjnego byłego premiera i miliardera Andreja Babisza, który choć nie jest otwartym zwolennikiem Putina, to z pragmatycznych względów reprezentuje prorosyjskie stanowisko. Ponadto w parlamencie prawdopodobnie znajdą się również dwie partie skrajne: prawicowa i komunistyczna, obie o prorosyjskim nastawieniu.

Prezydent Pavel ostrzega

Zaniepokojony nastrojami przed wyborami, w obszernym wywiadzie dla portalu „Aktualne" wypowiedział się również proeuropejski prezydent Czech Petr Pavel. Często podróżuje po kraju, rozmawia z wieloma ludźmi. Pavel jest zdumiony, jak wielu Czechów i Czeszek ocenia stan kraju i ogólne warunki życia negatywnie.

Wśród osób, które najwyraźniej oceniają niemal wszystko negatywnie, są również bohaterowie filmu Robina Kvapila: Ivo, Nikola i Petra, dwóch mężczyzn i kobieta, wszyscy około pięćdziesiątki. Petra, córka komunistycznego funkcjonariusza, studiowała teologię, Nikola jest hodowcą bydła, a Ivo – zapalonym działkowiczem. To on mówi o sobie, że jest „oszołomem” i że w internecie nie sprawdza, czy wiadomości są prawdziwe, ale czy ich treść „brzmi dla niego właściwie”.

Odpowiedzieli na ogłoszenie w gazecie

Robin Kvapil znalazł tę trójkę dzięki ogłoszeniu w gazecie zamieszczonym we wrześniu 2024 roku. Brzmiało ono tak: „Do filmu dokumentalnego poszukujemy mężczyzn i kobiet, którzy mają wątpliwości co do informacji podawanych przez mainstreamowe media na temat wojny w Ukrainie. Ekipa filmowa da wam możliwość poznania prawdy”.

Reżyser nie pozostawia wątpliwości co do swoich poglądów – na początku filmu pokazuje zdjęcia z inwazji radzieckiej na Czechosłowację w 1968 roku, a następnie z pełnej inwazji rosyjskiej na Ukrainę w 2022 roku. Potem jednak całkowicie się wycofuje. Wraz z ekipą i trójką bohaterów filmu jedzie minibusem z Czech do Charkowa, metropolii we wschodniej Ukrainie. Petra śpiewa po drodze rosyjski hymn narodowy.

Od wstrząsających do odrażających

W Charkowie cała trójka widzi ogromne zniszczenia w mieście, zbombardowany szpital, dzielnicę Saltiwka, którą rosyjskie bomby uczyniły niezdatną do zamieszkania. Odwiedzają dzieci uczące się w bunkrach, rozmawiają z mieszkańcami, a później jadą do wsi położonej w pobliżu linii frontu, a następnie do lasu z masowymi grobami pod Izium.

Ivo, Nikola i Petra komentują to, co widzą – obrazy od wstrząsających po odrażające. Rakiety w czasie wojny mogą też chybić celu, ale Rosjanie na pewno nie chcą zabijać cywilów ani chorych, mówią. W jednej ze scen Nikola „wyjaśnia” gwałty na dzieciach przez rosyjskich żołnierzy ich „sytuacją kryzysową” – tak właśnie zachowują się jakoby mężczyźni, którzy chcą jeszcze raz zaznać przyjemności, wiedząc, że pozostało im tylko kilka godzin życia.

Czasami w komentarzach bohaterów pojawiają się wątpliwości, na przykład gdy mężczyzna opowiada o tym, jak stracił żonę, dzieci i wszystkich sąsiadów podczas bombardowania. Petra go obejmuje. Jednak podczas gdy widzowie czekają, aż ta trójka w końcu spojrzy prawdzie w oczy, następuje przygnębiające podsumowanie filmu. W drodze powrotnej Ivo, Nikola i Petra wyjaśniają, że nie chcą walczyć i umierać za Czechy, ponieważ nie ma tam dla nich nic, co warto chronić. Że celem podróży było „przekabacenie” ich. Ale oni pozostaną przy swoich poglądach.

„Żadnego porozumienia za wszelką cenę”

W ostatniej scenie filmu Robin Kvapil siedzi z trójką bohaterów i mówi: „Nauczyłem się, że istnieje świat, w którym zło zwycięża, jeśli ludzie, tacy jak Ivo, Nikola i Petra, po tym wszystkim, co widzieli, nadal będą szerzyć narrację rosyjskiego reżimu, który dopuszcza się ludobójstwa. A jeśli wygrają wybory na wolnym Zachodzie i osłabią nasz system, to niektórych z nas może już tu nie być, ponieważ ktoś po prostu nas zabije”.

Nikola kiwa głową. Potem mówi: „Mój przyjacielu, tak właśnie będzie”. Nie jest jasne, czy mówi to poważnie, czy jest to tylko szczególnie perfidna, sarkastyczna uwaga. Kvapil twierdzi, że zapytał o to Nikolę, a ten odpowiedział, że mówi poważnie.

To ponure zakończenie. Robin Kvapil komentuje to w filmie osobistą konkluzją: „Nauczyłem się, że to ja muszę się zmienić. Próba zrozumienia każdego i osiągnięcia porozumienia za wszelką cenę może być naszym największym źródłem słabości, z powodu której przegramy te wojny – najpierw wojnę informacyjną, a potem prawdziwą”.

Börki, zupy, kiełbaski, makarony, owoce... Każdy, kto kiedykolwiek spędzał wakacje w Turcji, wie, jak różnorodne może być śniadanie w formie bufetu, zwłaszcza w popularnych regionach turystycznych. Wielu urlopowiczów decyduje się na wyjazdy all-inclusive, gdzie jedzenie dla każdego dostępne jest bez ograniczeń niemal przez całą dobę.

Jednocześnie bufety są dla gości małą przygodą: chcą spróbować jak najwięcej, napełniając talerze kilkakrotnie. A potem sporo jedzenia ląduje w koszu.

Tureckie gazety donoszą, że doradcy prezydenta Recepa Tayyipa Erdogana chcą wziąć pod lupę restauracyjne i hotelowe bufety. Jako członkowie Rady ds. Rolnictwa i Żywności, działającej przy Kancelarii Prezydenta, planują w nadchodzących miesiącach opracować koncepcję ograniczenia marnotrawstwa żywności.

Na osobę 102 kg

W Turcji co roku do śmieci trafia około 8,7 mln ton żywności. Liczba ta pochodzi z najnowszego raportu rządowej Fundacji na rzecz Zapobiegania Marnotrawstwu (TISVA), która opiera się na danych Programu Środowiskowego Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNEP). Według obliczeń TISVA redukcja zaledwie o 2 proc. wystarczyłaby, aby zapewnić 360 tys. rodzinom podstawowe produkty żywnościowe na cały rok.

Szczególnie uderzające jest marnotrawstwo na co dzień: każdy mieszkaniec Turcji wyrzuca średnio 102 kilogramy żywności rocznie – to ogromna ilość jak na kraj, który od lat zmaga się z problemami gospodarczymi i wysoką inflacją. Dla porównania: w Niemczech wskaźnik ten wynosi 78 kilogramów na mieszkańca, podczas gdy średnia światowa to 132 kilogramy.

Ramazan Bingöl, członek Rady ds. Rolnictwa i Żywności przy prezydencie Turcji, szczególnie krytycznie odnosi się do popularnych bufetów śniadaniowych – tzw. serpme kahvaltı. Każdemu gościowi podaje się od 15 do 20 miseczek z serem, kiełbasą, dżemem, miodem, śmietaną, masłem i marynowanymi warzywami. Do tego dochodzą patelnie z frytkami, börki, jaja sadzone i regionalne specjały. Stół zapełnia się tak bardzo, że ledwo starcza miejsca na własny talerz.

Pomysły na śniadanie

Bingöl, który jest również prezesem Związku Przedsiębiorstw Gastronomicznych i Turystycznych (TÜRES), stanowczo potępia tę koncepcję. Jego zdaniem połowa serwowanego jedzenia ląduje w koszu, dlatego potrzebna jest fundamentalna zmiana. W przyszłości nie powinno się zatem oferować jednego standardowego pakietu śniadaniowego na osobę, ale każdy gość powinien mieć możliwość skomponowania własnego śniadania "serpme" z dostępnych produktów. Osoba chora na cukrzycę nie jest w stanie zjeść trzech czy czterech miseczek z konfiturą – mówi Ramazan Bingöl.

Domaga sią też większej elastyczności w rozliczeniach. Obecnie goście płacą za osobę. W związku z czym każdemu zostaje podana na sama ilość. A przecież trzyosobowa grupa może zadowolić się śniadaniem dla dwóch osób. Efektem będzie mniejsza ilość wyrzuconego jedzenia. I nie chodzi tylko o jedzenie, ale także o surowce, energię, czas pracy i szkody dla środowiska. Dlatego – jak podkreśla doradca prezydenta – jest to kwestia bezpieczeństwa narodowego.

All inclusive pod lupą

Również bufety all inclusive w hotelach będą w przyszłości pod lupą. Ramazan Bingöl uważa, że ​​hotele powinny odejść od hojnych bufetów samoobsługowych na rzecz oferty à la carte. Dzięki temu goście sami decydują, co i ile chcą zjeść. Obecnie w restauracjach all inclusive wczasowicze myślą: „wow, jaki wybór, muszę wszystkiego spróbować”. A potem część żywności ląduje w koszu.

Pomimo planowanych ograniczeń w hotelowych bufetach, największym źródłem marnowania żywności na świecie są gospodarstwa domowe. Generują one około 60 proc. odpadów. Pozostałe 40 proc. przypada na sektor usług i handlu detalicznego. Dotyczy to również Turcji.

Wiążące propozycje?

Według różnych doniesień doradcy prezydenta, tacy jak Ramazan Bingöl, zamierzają w ciągu najbliższych dwóch miesięcy opracować swoje propozycje dotyczące ograniczenia marnowania żywności i przedstawić je prezydentowi Erdoganowi. Czy ostatecznie doprowadzi to do uchwalenia nowych przepisów, czas pokaże. Jednak sama propozycja trafiła już na pierwsze strony gazet w Rosji i Niemczech. Większość turystów w Turcji pochodzi bowiem z Rosji, Niemiec i Wielkiej Brytanii.

Stowarzyszenie rosyjskich biur podróży ATOR odpowiedziało szybko i jednoznacznie: to jedynie sugestie członka rady doradczej bez konkretnych uprawnień. Hotele mogą swobodnie organizować catering dla swoich gości. ATOR wskazuje również na konflikt interesów: Bingöl jest równocześnie prezesem Związku Przedsiębiorstw Gastronomicznych i Turystycznych i dopóki hotele oferują hojne pakiety all-inclusive, restauracje mają mniej klientów. Według ATOR sam minister turystyki Mehmet Ersoy jest też właścicielem kilku dużych hoteli działających w systemie ultra-all-inclusive. Byłoby zatem naiwnością wierzyć, że zniesie ten system – stwierdza ATOR.

Według biura prasowego Kancelarii Prezydenta Turcji dochody z turystyki wzrosły w ubiegłym roku o 8,3 proc. do ponad 61 mld dolarów. Największą część zagranicznych turystów stanowiły osoby pochodzenia tureckiego z zagranicy (9,6 mln). Na kolejnych miejscach byli Rosjanie (6,7 mln), Niemcy (6,6 mln) i Brytyjczycy (4,4 mln). W 2024 roku Turcję odwiedziło niemal 1,9 mln Polaków.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Włoscy policjanci zatrzymali na polecenie niemieckiej prokuratury Ukraińca podejrzanego o sabotaż gazociągów Nord Stream we wrześniu 2022 roku. Niemiecka prokuratura federalna z siedzibą w Karlsruhe zarzuca mu m.in. współudział w spowodowaniu eksplozji i sabotaż.

Mężczyzna ma być członkiem grupy, która w 2022 roku podłożyła ładunki wybuchowe pod gazociągi Nord Stream 1 i Nord Stream 2 w pobliżu duńskiej wyspy Bornholm na Morzu Bałtyckim. „Podejrzany był prawdopodobnie jednym z koordynatorów operacji” – informuje niemiecka prokuratura.

Ukrainiec został zatrzymany w środę wieczorem (20.08.2025) we włoskiej prowincji Rimini przez funkcjonariuszy z posterunku w Misano Adriatico. Zatrzymanie było efektem międzynarodowej współpracy policyjnej. Podejrzany zostanie wkrótce przewieziony do Niemiec i postawiony przed sędzią śledczym Federalnego Trybunału Sprawiedliwości, który zadecyduje o tymczasowym aresztowaniu.

Wycieki z gazociągu

Pod koniec września 2022 roku kilka eksplozji uszkodziło i zakłóciło pracę gazociągów Nord Stream 1 i Nord Stream 2. Wybuchy odnotowano w pobliżu wyspy Bornholm. Wkrótce potem odkryto cztery wycieki w trzech nitkach gazociągu (nitek jest łącznie cztery).

Wcześniej rosyjski gaz ziemny płynął do Niemiec przezNord Stream 1. Z kolei Nord Stream 2 był już gotowy, ale z powodu rosyjskiej agresji na Ukrainę nie był oddany do użytku.

Śledztwo ws. sabotażu

Po ataku szybko pojawiło się pytanie, w jaki sposób umieszczono na dnie Bałtyku ładunki wybuchowe. Eksperci uznali za prawdopodobne, że mogli to zrobić przeszkoleni nurkowie. Władze kilku krajów wszczęły dochodzenia. Dania i Szwecja umorzyły jednak postępowanie.

Niemiecka prokuratura federalna poinformowała w związku z zatrzymaniem, że podejrzany i jego wspólnicy użyli do transportu jachtu , który wypłynął z Rostocku. Jacht był wcześniej wynajmowany od niemieckiej firmy poprzez pośredników posługujących się sfałszowanymi dokumentami tożsamości.

(DPA/dom)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Podróżując po Europie, bardziej przyjazny dla klimatu pociąg jest często droższy od lotu samolotem. Z porównania cen przeprowadzonego przez organizację ochrony środowiska Greenpeace okazało się, że w przypadku 66 ze 142 przeanalizowanych europejskich tras podróż pociągiem jest droższa od samolotu.

Z analizy wynika, że ​podróż bardziej szkodliwym dla klimatu samolotem wychodzi taniej na 109 trasach prowadzących za granicę (54 proc.). Inaczej jest, kiedy do analizy doda się 33 loty krajowe, wtedy loty są droższe w przypadku 46,5 proc. tras, a w przypadku 7 proc. trudno stwierdzić różnicę w cenie.

Greenpeace: kolej musi być tańsza

Organizacja Greenpeace apeluje o ulgi na podróże koleją i wyższe podatki od podróży lotniczych. – To niesprawiedliwe, że dłuższe podróże koleją są tak drogie, podczas gdy loty są masowo dotowane poprzez zwolnienia z podatku i inne ulgi – mówi ekspertka ds. transportu Lena Donat z Greenpeace. – Podróżowanie koleją jest przyjazne dla klimatu, więc zawsze i wszędzie musi być tańsze niż latanie – dodaje.

W analizie uwzględniono 142 połączenia między miastami o maksymalnej długości 1500 kilometrów. Nie uwzględniono korzyści z abonamentu, takich jak te oferowane w ramach programów lojalnościowych lub abonamentów kolejowych. Organizacja zakłada, że ​​cena biletu jest ważnym kryterium wyboru środka transportu na podróże.

Analiza nie uwzględnia też korzystniejszych warunków przewozu dzieci pociągami, ani kosztów transportu bagażu. W przypadku kolei zazwyczaj nie ma dodatkowych opłat za bagaż, ale w przypadku linii lotniczych już jest inaczej. Zwykle bezpłatny jest przewóz tylko jednej sztuki małego bagażu podręcznego.

W Niemczech taniej koleją

Spośród 31 tras w obrębie Niemiec podróż pociągiem jest tańsza na 15 trasach (48 proc.) – wynika z analizy Greenpeace. Połączenia Hamburg-Monachium i Stuttgart-Berlin są zawsze tańsze koleją niż samolotem.

Międzynarodowe połączenia kolejowe z Niemiec do celów w Europie Zachodniej wypadają niejednokrotnie drożej niż samolotem. Z kolei w przypadku Polski, Czech, Austrii i Belgii podróże pociągiem są prawie zawsze tańsze niż lot.

W porównaniu z analizą z 2023 roku porównanie cen w całej Europie przesunęło się na korzyść podróży koleją. Spośród 111 porównywalnych tras 41 proc. było teraz tańszych przy podróżowaniu pociągiem niż samolotem. Dwa lata wcześniej odsetek ten wynosił tylko 27 proc. Dla Greenpeace jest to „promyk nadziei”.

(DPA/dom)

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

„Jedno jest jasne: gdyby Europejczycy musieli wysłać żołnierzy do Ukrainy, by zagwarantować jakikolwiek ‘pokój' z Rosją, Niemcy nie mogłyby się od tego uchylić” – wskazuje „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. Zdaniem komentatora udział w takiej misji „byłby nie tylko wyrazem solidarności z naszymi sąsiadami i sojusznikami, lecz także niezbędnym sygnałem zdecydowania i jedności wolnej Europy wobec Putina”.Niemcy mogłyby rozważyć wysłanie własnych żołnierzy do Ukrainy z odpowiednio „mocnym” mandatem jedynie wówczas, gdyby na taki krok zdecydowały się również Stany Zjednoczone – ich nuklearny gwarant bezpieczeństwa. W tej kwestii trudno nie przyznać racji SPD. Problem w tym, że Donald Trump kategorycznie wykluczył wysłanie wojsk lądowych – czytamy.„Niemcy powinny wreszcie dostarczyć Kijowowi system rakietowy Taurus – byłby to czytelny sygnał dla Putina. Tymczasem nawet chadecko-socjaldemokratyczna koalicja woli w razie wątpliwości debatować o misji pokojowej, choć ta pozostaje skrajnie nierealistyczna” – pisze frankfurcki dziennik.

Niemcy nie mogą się ukrywać

W podobnym tonie pisze dziennik „Süddeutsche Zeitung”, konstatując, że Bundeswehra nie ma relanych możliwości, by prowadzić działania bojowe w Ukrainie. „Trzy i pół roku od rosyjskiej napaści oraz po głośnym ostrzeżeniu ówczesnego inspektora wojsk lądowych, że armia jest praktycznie bezbronna, sytuacja poprawiła się jedynie w pewnych obszarach – zasadniczo jednak pozostaje bez większych zmian” – pisze komentator. Bundeswehra już teraz dochodzi do swoich granic przy tworzeniu brygady na Litwie. Na razie nie wiadomo, czy trwające właśnie negocjacje pokojowe przyniosą jakąkolwiek misję zabezpieczającą i jakiego miałaby ona być rodzaju. „Jedno jest jasne, że właśnie największy i najsilniejszy gospodarczo kraj UE nie będzie mógł powiedzieć: ‘przepraszam, nic się nie da zrobić'. Niemcy i ich kanclerz nie mogą się ukrywać” – stwierdza dziennik. I stwierdza: „Wkrótce Friedrich Merz może stanąć przed zadaniem sfinansowania niemieckiego wkładu. A także przed jeszcze większym wyzwaniem, jakim będzie przeforsowanie tego w swojej koalicji i w kraju”.

To byłaby katastrofa

W ocenie „Münchner Merkur” sprzeciw SPD wobec wysłania niemieckich sił pokojowych, jeśli nie pójdą za tym Amerykanie, trafia w newralgiczny punkt Europy. Bez Stanów Zjednoczonych się nie obejdzie. Według dziennika regionalnego „Są one jedynymi, których Putin się boi. Jasne jest jednak również to, że partnerzy nie będą dłużej tolerować typowych narzekań ministra spraw zagranicznych Wadephula, który już wycofał się ze swoich słów, że Bundeswehra ‘jest przeciążona'. Czas, w którym Niemcy po prostu delegowały swoje bezpieczeństwo innym krajom, dobiegł końca. SPD musi uczynić krok w tej sprawie. To ona zablokowała przywrócenie obowiązkowej służby wojskowej. Tymczasem kraj potrzebuje jak najszybciej więcej żołnierzy, zarówno rekrutów, jak i żołnierzy zawodowych, do realizacji bardziej złożonych misji. Model ochotniczej służby wymyślony przez SPD nie może być ostatecznym rozwiązaniem”.

„Dynamika rozmów z ostatnich dni pokazuje, że Niemcy praktycznie nie mają wyboru – musiałyby włączyć się do działania” – komentuje „Kölner Stadt-Anzeiger”. Taki krok przeniósłby kraj na zupełnie nowy poziom. Akceptacja polityczna i społeczna byłaby wyzwaniem w rozmiarze XXL. Być może siły zbrojne musiałyby skapitulować bez walki, przyznając: nie możemy tego zrobić bez stworzenia luk w innych obszarach. „To byłyby absolutna katastrofa. Absurdalność tej sytuacji polega na tym, że wysoce teoretyczna debata może w bardzo krótkim czasie przybrać wymiar praktyczny. Obawy w tym względzie są całkowicie uzasadnione” – czytamy.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

„Dni domowych kawiarni”, czyli po estońsku „Kodukohvikute päevad”, są najważniejszym wydarzeniem lata na wyspie Hiiumaa. Podczas długiego weekendu w sierpniu mieszkańcy drugiej co do wielkości estońskiej wyspy na Bałtyku otwierają na trzy dni swoje domy, serwując sąsiadom domowe ciasta, wędzone ryby, piwo własnej produkcji. Przy śmiechu dzieci i dźwiękach muzyki mieszkańcy Hiiumaa świętują krótkie estońskie lato.

– Jest to niezwykle ważne – uważa Ave Ungro, zwłaszcza w czasach wojny. 44-latka wraz ze swoją sześcioletnią córką właśnie przybyła na „Kodukohvikute päevad”. –To pomaga nam, Estończykom, trzymać się razem: wspólnie świętować, rozmawiać, myśleć o przyszłości – podkreśla Estonka

Letnie wydarzenie na wyspie jest dla niej tak samo ważne, jak zajęcia strzeleckie w kobiecej straży obywatelskiej. Od początku wojny w Ukrainie Ave jest członkinią tej formacji. – Podobnie jak większość Estończyków 24 lutego 2022 roku przeżyłam szok. Przede wszystkim dlatego, że uświadomiłam sobie, że życie, jakie dotychczas prowadziliśmy, nie może toczyć się dalej – wyjaśnia.

Trening w straży obywatelskiej

Od tego czasu logopedka spędza 48 godzin w roku w Naiskodukaitse, czyli kobiecej straży obywatelskiej. Ukończyła już pięć różnych programów: szkolenie z zakresu bezpieczeństwa, pierwszej pomocy, szkolenie wojskowe, wyżywienie polowe i historię estońskiej straży obywatelskiej. – Na szkoleniu wojskowym wzięłam broń do ręki, ale ani razu nie strzelałam – zastrzega się Ave. Ma nadzieję, że nigdy nie będzie musiała wykorzystać swojej wiedzy z tego zakresu i w najgorszym przypadku wolałaby skupić się na ewakuacjach.

Kobieca straż obywatelska Naiskodukaitse została założona w 1927 roku, zakazano ją w czasach sowieckich i przywrócono po odzyskaniu przez Estonię niepodległości w 1991 roku. Straż jest częścią Kaitseliit, większej organizacji obronnej złożonej z uzbrojonych i dobrze wyszkolonych cywilów. Kaitseliit ma za zadanie wspierać regularne siły zbrojne w czasie wojny. Obie jednostki podlegają estońskiemu Ministerstwu Obrony.

Bez atmosfery strachu

Ave twierdzi, że nie obawia się ataku Rosjan. Rozumie wprawdzie, że położenie wyspy Hiiumaa na Morzu Bałtyckim ma znaczenie strategiczne. Rosjanie mogliby zająć ją na drodze z Petersburga do rosyjskiej eksklawy Kaliningrad. Jednak w przeciwieństwie do tego, co przedstawiają zachodnie media, na wyspie nie ma atmosfery strachu.

Również Marek Kohv z Międzynarodowego Centrum Obrony i Bezpieczeństwa nie wierzy, że Hiiumaa może stać się drugim Krymem. Ukraiński półwysep został zaanektowany przez Rosję w 2014 roku. W rozmowie z DW Kohv wyjaśnia w swoim biurze niedaleko miejskiej plaży w Tallinie, dlaczego Hiiumaa i Estonia w 2025 roku nie mogą być porównywane z Krymem i Ukrainą z 2014 roku.

Ogromne wydatki na zbrojenia

Estonia jest wprawdzie małym krajem, ale ważne jest również to, że „inwestujemy bardzo dużo w bezpieczeństwo” – podkreśla Marek Kohv. W rzeczywistości to bałtyckie państwo członkowskie UE przeznacza już obecnie 3,4 procent swojego produktu krajowego brutto na obronność. Do 2029 roku ma to być 5,4 procent. Co byłoby rekordem w ramach NATO.

Jak podsumowuje Kohv, kultura samoobrony jest głęboko zakorzeniona w narodzie estońskim. – Mamy regionalnych sojuszników, takich jak Finlandia – nowy członek NATO, ale również inne kraje bałtyckie, takie jak Litwę i Łotwę, a także Polskę – militarną superpotęgę w Europie – mówi ekspert. I podkreśla decydujące znaczenie członkostwa Estonii w NATO i 5 artykułu, w myśl którego każdy atak na ten kraj spowodowałby interwencję sił zbrojnych innych członków NATO.

Kolejnym ważnym aspektem jest zachodnia technika wojskowa, która znacznie przewyższa rosyjską. Groźba, że Rosja może zaatakować Estonię bronią atomową, jest niczym więcej niż czczą pogróżką, biorąc pod uwagę bliskość Estonii do rosyjskiej metropolii Petersburga, która w przypadku ataku atomowego również zostałby dotknięta radioaktywnością.

Sabotaż realnym problemem

Ważniejsze od teoretycznego ataku Rosjan na kraje bałtyckie są obecnie akty sabotażu przeciwko różnym państwom nadbałtyckim. Eksperci zaliczają do nich wielokrotne uszkodzenia podmorskich kabli komunikacyjnych lub zakłócanie sygnału nawigacyjnego GPS, w wyniku czego samoloty znikają z ekranów radarów.

Stało się to podczas dwóch lotów z Finlandii do Estonii w kwietniu ubiegłego roku. Oba samoloty musiały zawrócić do Helsinek. Ich sygnał GPS został najwyraźniej zablokowany przez systemy zakłócające. Coraz częściej problem ten dotyka również statki na Morzu Bałtyckim. Zachodnie służby wywiadowcze podejrzewają, że działania zakłócające są prowadzone z rosyjskiej eksklawy Kaliningrad.

Kaliningrad – „sztylet wymierzony w Europę”?

Rosja przechowuje tam ogromne ilości sprzętu wojskowego, w tym rakiety Iskander zdolne do przenoszenia broni jądrowej – twierdzi politolog Siergiej Suchankin z Fundacji Saratoga, organizacji non-profit z siedzibą w Stanach Zjednoczonych. W wywiadzie dla DW urodzony w Kaliningradzie ekspert nazywa swoją ojczyznę „sztyletem wymierzonym w Europę”.

Suchankin ostrzega, że Kaliningrad nie tylko znajduje się pomiędzy krajami UE, Litwą i Polską. – Był bastionem radzieckiej armii, jednym z najbardziej zmilitaryzowanych miejsc na świecie. A dziś znów zmierza w tym kierunku – podkreśla politolog.

Ave Ungro z estońskiej wyspy Hiiumaa nie jest zadowolona z takiego sąsiedztwa na Morzu Bałtyckim i oczywiście uważa akty sabotażu za coś złego, ale nawet przez myśl nie przyszło jej, żeby opuścić swoją „magiczną” wyspę.

Po festynie „Kodukohvikute päevad” pokazuje swoje „sekretne miejsce” na wybrzeżu, które jej rodzina najbardziej lubi na wyspie Hiiumaa. Jest to cypel wyspy prawie ze wszystkich stron otoczony wodą. – Spójrz, orzeł morski! – woła Ave. I wzdycha: – Cóż za piękne miejsce! Tak wiele ptaków, taka cisza. I właśnie to jest piękne na Hiiumaa: że takie miejsca w ogóle istnieją. I niech tak pozostanie!

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

Plany zamachu bombowego, wideo z przysięgą wierności i nieudany zamach: niemiecka prokuratura federalna postawiła zarzuty domniemanemu zwolennikowi terrorystycznej milicji tzw. Państwa Islamskiego (ISIS), który miał planować zamach na ambasadę Izraela w Berlinie.

18-letni obywatel Rosji został zatrzymany w lutym na lotnisku Berlin-Brandenburg.

Zatrzymany podczas boardingu

Funkcjonariusze krajowego urzędu kryminalnego Brandenburgii zatrzymali osiemnastolatka 20 lutego podczas boardingu. Z dostępnych informacji wynika, że zamierzał on wyjechać do Pakistanu, aby dołączyć do ISIS i przejść szkolenie wojskowe. Od tego czasu przebywa w areszcie śledczym.

Wyższy sąd krajowy w Berlinie musi zdecydować, czy dopuści akt oskarżenia. Wyznaczy również terminy rozprawy w sprawie niedoszłego zamachu. W komunikacie prokuratury federalnej napisano: „Od początku lutego 2025 roku planował on dokonanie zamachu w Niemczech, na przykład na ambasadę Izraela w Berlinie”.

W tym celu oskarżony zdobył w Internecie między innymi instrukcje dotyczące produkcji materiałów wybuchowych. Realizacja planu nie doszła jednak do skutku, ponieważ nie był on w stanie zdobyć niezbędnych komponentów. Równolegle do planowania zamachu oskarżony miał tłumaczyć materiały propagandowe ISIS na język rosyjski i czeczeński.

Przysięga wierności

Aby sfinansować podróż do Pakistanu osiemnastolatek zawarł dwie umowy na drogie smartfony, które następnie sprzedał z zyskiem, jak poinformowała prokuratura federalna. Tuż przed wyjazdem wysłał do domniemanego członka ISIS za granicą wideo z jego przysięgą na rzecz wierności wobec tzw. Państwa Islamskiego.

Niemiecka prokuratura zarzuca mu, że jako nieletni wspierał zagraniczną organizację terrorystyczną. Ponadto ma być winny między innymi usiłowania przystąpienia do zagranicznej organizacji terrorystycznej, nakłaniania do popełnienia ciężkiego przestępstwa zagrażającego bezpieczeństwu państwa oraz przygotowywania takiego przestępstwa.

Po aresztowaniu oskarżony został umieszczony w areszcie śledczym na podstawie nakazu aresztowania wydanego przez sąd rejonowy w Brandenburgii.

Niemiecka prokuratura federalna przejęła później śledztwo od prokuratury generalnej Brandenburgii. Na początku czerwca podejrzany został przewieziony do Karlsruhe, gdzie sędzia śledczy Federalnego Trybunału Sprawiedliwości wydał nowy nakaz aresztowania.

(DPA/jak)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Minister spraw zagranicznych Niemiec Johann Wadephul potępił zatwierdzenie planów budowy izraelskich osiedli w szczególnie wrażliwym obszarze Zachodniego Brzegu. – Realizacja takich projektów byłaby niezgodna z prawem międzynarodowym i podważałaby perspektywę rozwiązania dwupaństwowego – oświadczył polityk CDU podczas wizyty w Dżakarcie.

Koncepcja dwóch państw zakłada powstanie niepodległego państwa palestyńskiego, funkcjonującego pokojowo obok Izraela. Premier Izraela, Beniamin Netanjahu, sprzeciwia się temu rozwiązaniu, podobnie jak islamski Hamas w Strefie Gazy. Jak podkreślił szef niemieckiego MSZ rząd Niemiec opowiada się za rozwiązaniem dwupaństwowym. „Dlatego stanowczo odradzamy kontynuowanie tej drogi” – zaznaczył Wadephul.

Zatwierdzone plany budowy

Izraelski komitet ds. budowy przy administracji cywilnej zatwierdził plany nowych osiedli – poinformowała obecna na miejscu organizacja Peace Now. Projekt obejmuje około 3,4 tys. mieszkań w rejonie między Jerozolimą Wschodnią a osiedlem Maale Adumim.

Obszar ten uważany jest za wyjątkowo wrażliwy ze względu na położenie geograficzne. Zabudowa mogłaby utrudnić, a nawet uniemożliwić stworzenie spójnego terytorium przyszłego państwa palestyńskiego. Odpowiednie plany zapowiedział niecały tydzień temu prawicowy izraelski minister finansów Bezalel Smotrich.

Według rzecznika niemieckiego MSZ przedsięwzięcie to „de facto oddzieliłoby północną część Zachodniego Brzegu od części południowej”. Wskutek tego znacznie ograniczona zostałaby mobilność Palestyńczyków zarówno na Zachodnim Brzegu, jak i w Jerozolimie Wschodniej.

Wadephul: szansa na zawieszenie broni

Wadephul, odnosząc się do pośrednich rozmów między Izraelem a islamskim Hamasem, zaznaczył, że obecnie „pojawia się ogromna szansa na wspólne osiągnięcie porozumienia. Mogę jedynie stanowczo apelować, by tę szansę wykorzystać”.

Jak podał „Times of Israel”, szef niemieckiego resortu spraw zagranicznych pozostaje w kontakcie ze swoim izraelskim odpowiednikiem, Gideonem Saarem, a także z ministrami z Turcji, Egiptu i Kataru, którzy utrzymują kontakty z Hamasem. Izraelski rządrozważa nową propozycję zawieszenia broni, którą Hamas, jak sam twierdzi, niedawno zaakceptował.

Rząd Niemiec nadal przeciwny sankcjom

W reakcji na zapowiedzianą mobilizację około 60 tys. izraelskich rezerwistów w związku z planowanym zdobyciem miasta Gaza, zastępca rzecznika niemieckiego rządu, Steffen Meyer oświadczył: „Sprzeciwiamy się eskalacji działań wojskowych i wzywamy wszystkie strony oraz społeczność międzynarodową do natychmiastowego i trwałego zawieszenia broni”.

W odpowiedzi na pytanie o niemiecką niechęć wobec ewentualnych sankcji Unii Europejskiej wobec Izraela, Meyer zaznaczył, że nadal wykorzystywane są wszystkie dostępne środki dyplomatycznego oddziaływania.

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Korzystają z miniaturowych kamer lub słuchawek albo wysyłają sobowtóra: aby nie oblać egzaminu teoretycznego, coraz więcej kursantów ucieka się do oszustw. Według stowarzyszenia TÜV próby oszustwa są od kilku lat rosnącym problemem.

Poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa

W pierwszej połowie 2025 roku odnotowano już 2 193 takie przypadki. W całym 2024 roku zarejestrowano prawie 4200 niedozwolonych sztuczek – to wzrost o 12 procent w porównaniu z 2023 rokiem i prawie o 50 procent w porównaniu z rokiem 2020.

Statystycznie rzecz biorąc, na przykład w Berlinie każdego dnia odnotowuje się co najmniej jedną próbę oszustwa. Stowarzyszenie TÜV jednak zakłada znacznie wyższą liczbę przypadków niezgłoszonych, ostrzegając przed konsekwencjami: „Jeśli kursanci oszukują, aby zdać egzamin, i nie posiadają odpowiedniej wiedzy z zakresu ruchu drogowego, stanowi to poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa innych osób”.

Jednak pomimo tych zagrożeń oszustwa podczas egzaminów na prawo jazdy często nie są karane ani jako przestępstwa, ani jako wykroczenia.

Wyspecjalizowane gangi

Stowarzyszenie TÜV zwraca uwagę, że często za tym procederem stoją zorganizowane gangi. Zwłaszcza w przypadku oszustw technicznych – np. z wykorzystaniem minikamer lub miniaturowych słuchawek w uchu – oraz oszustw związanych z fałszowaniem dokumentów tożsamości, można podejrzewać współpracę z działającymi profesjonalnie organizacjami przestępczymi. Kandydat na prawo jazdy nie jest bowiem w stanie działać samodzielnie.

Z obserwacji TÜV wynika, że te formy oszustwa stanowią ponad połowę wszystkich prób. „Współpraca z osobami trzecimi, nadużywanie paszportów lub fałszowanie dokumentów, a także wykorzystanie wyrafinowanych środków technicznych świadczą o wysokim poziomie energii przestępczej” – podkreśliło stowarzyszenie.

Były urzędnik przed sądem

Sprawa oszustwa związanego z prawem jazdy na dużą skalę jest obecnie rozpatrywana przez sąd krajowy w Kassel. Stanęło przed nim dwóch domniemanych członków gangu. Jednym znich jest były urzędnik wydziału komunikacji z Kassel, który miał sprzedać prawa jazdy co najmniej 112 osobom, mimo że nie zdały one egzaminu.

Ten 26-latek musi dziś (20.08.2025) odpowiedzieć przed sądem za podejrzenie szczególnie ciężkiej korupcji i fałszowania dokumentów urzędowych w 112 przypadkach. Prokuratura w Kassel podejrzewa go o wciągnięcie kolejnych osób do tego nielegalnego biznesu w celu zorganizowania dochodowego procederu i stworzenia sieci dystrybucji.

Kolejny domniemany członek gangu jest obecnie sądzony w odrębnym postępowaniu przed sądem krajowym w Kassel za szczególnie ciężką korupcję w 47 przypadkach i podżeganie do fałszowania dokumentów w 44 przypadkach. Jest on podejrzany o aktywne prowadzenie części organizacji dystrybucyjnej.

(DPA/jak)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Pogłębia się kryzys w niemieckiej gastronomii. Restauracje nie tylko obsługują coraz mniej gości, ale też osiągają coraz niższe obroty. Z danych Federalnego Urzędu Statystycznego wynika, że w pierwszym półroczu przychody – po uwzględnieniu inflacji – spadły o 3,7 procent w porównaniu z ubiegłorocznym, słabym już wynikiem.

Ratunkiem dla wielu restauratorów i hotelarzy okazały się podwyżki cen. To dzięki nim przychody nie załamały się jeszcze mocniej. Bez uwzględnienia inflacji były zaledwie o 0,1 procent niższe niż rok wcześniej.

Najbardziej ucierpiała gastronomia – realne obroty spadły tam o 4,1 procent. Dla porównania, hotele i inne obiekty noclegowe odnotowały mniejszy spadek, o 2,6 procent.

Klienci rezygnują z przystawki

Jak podkreśla Niemiecki Związek Hotelarzy i Restauratorów (Dehoga), klienci coraz częściej zaciskają pasa. – Uwrażliwienie na ceny i powściągliwość u konsumentów wyraźnie rosną – stwierdził niedawno prezes organizacji Guido Zöllick. – Wielu gości chodzi do restauracji rzadziej niż dawniej, wybiera tańsze dania i rezygnuje z dodatków, takich jak przystawki czy drugie piwo.

Wzrost kosztów uderzył przede wszystkim w wiele małych i średnich firm rodzinnych. – Branża znajduje się pod dużą presją, a perspektywy na drugą połowę roku nie napawają optymizmem – mówi Zöllick.

Wyższy Vat na potrawy

Do słabszych wyników gastronomii przyczyniła się ponownie pełna stawka VAT wynosząca 19 procent, obowiązująca od początku 2024 roku. Dehoga liczy na interwencję polityków. Rząd chadecko-socjaldemokratyczny zamierza od przyszłego roku obniżyć podatek do poziomu sprzed pandemii, czyli 7 procent, co ma odciążyć branżę.

Po krótkim wzroście w czasie świąt wielkanocnych lato przyniosło dalsze pogorszenie sytuacji. W czerwcu sprzedaż była realnie o 5,9 procent niższa niż w czerwcu ubiegłego roku, a po uwzględnieniu podwyżek cen spadek wyniósł 3,4 procent.

(DPA/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski i towarzyszący mu europejscy przywódcy państwowi i rządowi powrócili do swoich stolic po wizycie u prezydenta USA Donalda Trumpa. Tematami ich rozmów były gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy, uwolnienie więźniów i odbudowa kraju. Omówiono także ewentualne ustępstwa terytorialne Ukrainy na rzecz Rosji oraz perspektywy rozmów między Zełenskim i prezydentem Rosji Władimirem Putinem.

Przed spotkaniem z Zełenskim Trump wielokrotnie oświadczał, że ustępstwa terytorialne Ukrainy są konieczne, a jej przystąpienie do NATO nie wchodzi w grę. Wiele osób obawiało się zatem, że prezydent Ukrainy może ponownie znaleźć się pod presją w Gabinecie Owalnym, jak miało to miejsce wiosną tego roku. Tym razem udało się uniknąć publicznych skandali. Chociaż rozmowy nie przyniosły konkretnych rezultatów, delegacja ukraińska wyjechała w pozytywnym nastroju.

„Historyczne spotkanie”?

Szef Biura Prezydenta Ukrainy Andrij Jermak określił spotkanie w Waszyngtonie jako historyczne. „Nadzwyczaj ważne jest pełne wdrożenie wszystkich dzisiejszych ustaleń” – napisał na Telegramie. „Od wspólnych, zdecydowanych kroków zależy nie tylko trwały pokój, na który tak bardzo czekają wszyscy Ukraińcy, ale także bezpieczeństwo całej Europy” – dodał.

Jednocześnie w Ukrainie uważa się, że negocjacje w Białym Domu jeszcze nie zostały zakończone, ale wskazują na pozytywny rozwój sytuacji. „Tak, nie było czerwonego dywanu, ale był na nim krąg przyjaciół” – podkreślił Jarosław Jurczyszyn z frakcji parlamentarnej „Holos” (Głos) na Facebooku.

Jurczyszyn nazywa Putina dyktatorem, który (podczas spotkania z Trumpem na Alasce) sprawiał wrażenie osamotnionego. Natomiast zachodni demokraci wystąpili zjednoczeni: „Nie, nie zmuszono nas do oddania terytoriów. Trump poparł propozycję odłożenia tej kwestii na spotkanie z Putinem. Nie należy oczekiwać, że Putin szybko przystąpi do negocjacji, ponieważ osiągnął już dla siebie to, co najważniejsze – proces negocjacyjny bez zawieszenia broni”.

Ostudzony zapał Trumpa

Udało się zapobiec „katastrofie”, jak stwierdził Wołodymyr Horbacz z ukraińskiego Instytutu Transformacji Północnej Eurazji (INET) w rozmowie z DW: „Nie tylko Ukraina, ale także nasi europejscy partnerzy bardzo dobrze się przygotowali. Widoczna była wyraźna koordynacja działań, nawet w doborze słów po stronie europejskiej”.

Wołodymyr Horbacz uważa, że Trump nadal skupia się na szybkim rozwiązaniu konfliktu zgodnie z „planem Putina”. Jego zdaniem spotkanie to nie zmieniło celu Trumpa, ale tymczasowo „zahamowało” prezydenta USA.

– Udało się odwieść Trumpa od szybkiego porozumienia z Rosjanami. Udało się też nieco ostudzić jego dążenie do załatwienia wszystkiego „tu i teraz” – uważa ekspert.

Niejasne gwarancje bezpieczeństwa

Spotkanie w Białym Domu nie przyniosło jednak jasności co do tego, jak miałyby wyglądać ewentualne gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy po zakończeniu wojny. Jednak sam fakt, że Donald Trump wykazał gotowość do udziału w tych gwarancjach, zdaniem ukraińskich ekspertów wskazuje, przynajmniej w pewnym stopniu, na sukces rozmów.

Hanna Szelest z ukraińskiego think tanku „Ukrainian Prism” (Ukraiński pryzmat) podkreśla, że negocjacje w tej sprawie są nadal na bardzo wczesnym etapie. – Już samo to, że dyskutujemy o możliwości stacjonowania zagranicznych sił zbrojnych na terytorium Ukrainy, stanowi duży postęp w porównaniu z rozmowami w Stambule w 2022 roku, w których Rosja domagała się nawet zakazu wspólnych ćwiczeń z zagranicznymi oddziałami – podkreśliła w rozmowie z DW.

Politolog Ołeksij Harań z Akademii Kijowsko-Mohylańskiej zwraca uwagę, że Stany Zjednoczone udzielają gwarancji bezpieczeństwa również krajom spoza NATO. Jako przykłady podaje Izrael, Japonię i Koreę Południową. – Dla nas jednak wszystko wciąż pozostaje niepewne. Nie wiemy, co dokładnie planuje się dla Ukrainy – stwierdził w rozmowie z DW: „Pozostaje pytanie, czy powstanie kolejne 'memorandum budapeszteńskie', czy też Ukraina otrzyma wiarygodne gwarancje, w tym dostawy odpowiedniej broni”.

W 1994 roku, po podpisaniu tzw. memorandum budapeszteńskiego, Ukraina przekazała Rosji wszystkie głowice jądrowe. W zamian za to Stany Zjednoczone i Rosja zagwarantowały Ukrainie suwerenność i integralność terytorialną.

Ołeksij Harań uważa jednak, że spotkanie w Waszyngtonie nie było porażką dla Ukrainy. Wskazuje na wsparcie dla Kijowa ze strony państw europejskich. Na przykład niemiecki kanclerz Friedrich Merz publicznie oświadczył Trumpowi, że przed negocjacjami w sprawie porozumienia pokojowego konieczne jest zawieszenie broni. Według niego Ukrainie udało się stworzyć z Europejczykami jednolity front. – Trump nie będzie mógł po prostu dogadać się z Putinem, a następnie zmusić Ukrainę do zaakceptowania jego warunków. Teraz należy również uwzględnić interesy Ukrainy i partnerów europejskich – powiedział ekspert.

Wątpliwości ws. spotkania Zełenski-Putin

Jednym z najważniejszych wyników rozmów w Waszyngtonie było ogłoszenie możliwości spotkania Wołodymyra Zełenskiego i Putina. Ukraińscy obserwatorzy polityczni wątpią jednak, czy do niego dojdzie.

Hanna Szelest uważa, że takie spotkanie byłoby korzystne dla Ukrainy, ponieważ Kijów mógłby w ten sposób zademonstrować swoją gotowość do dialogu. Należy jednak założyć, że strona rosyjska będzie przeciągać ten proces zgodnie z zasadą „rozmów o rozmowach” i ostatecznie odrzuci spotkanie na szczeblu prezydentów.

Jak dotąd doradca Putina Dmitrij Uszakow oświadczył jedynie, że jest gotowy podnieść rangę uczestników negocjacji. – Rosjanie teraz zaczną grać na czas, tworząc grupy robocze lub długo dyskutując o tym, w którym kraju europejskim należy się spotkać, ponieważ takie spotkanie w gruncie rzeczy nie jest dla nich korzystne – uważa rozmówczyni DW.

Również ukraiński politolog Wadym Denysenko jest przekonany, że spotkanie między Zełenskim a Putinem jest wysoce wątpliwe. Jak napisał na Facebooku: „Dla Putina spotkanie z Zełenskim oznaczałoby utratę jednego z jego najważniejszych atutów, a mianowicie tezy, że Zełenski nie ma legitymacji”.

Artykuł ukazał się pierwotnie na stronach Redakcji Niemieckiej DW.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

Według danych Eurostatu w pierwszej połowie 2025 roku Unia Europejska sprowadziła rosyjski LNG za 4,48 miliarda euro, czyli o 29 procent więcej niż w analogicznym okresie rok wcześniej. Łącznie w tym czasie UE importowała gaz skroplony o wartości około 26,9 miliarda euro. Największa część importu, za 13,7 miliarda euro, pochodziła ze Stanów Zjednoczonych. Jak podaje Komisja Europejska, już w ubiegłym roku USA były największym dostawcą LNG do UE, z udziałem sięgającym prawie 45 procent całkowitego importu.

Dlaczego Unia wciąż odbiera gaz z Rosji?

W odróżnieniu od ropy i węgla, UE nie zdecydowała się dotąd na sankcje wobec gazu z powodu swojej zależności energetycznej. Rosyjski gaz wciąż płynie do państw członkowskich zarówno pod postacią LNG, jak i poprzez gazociąg TurkStream.

W 2024 roku stanowił on niemal 19 procent wszystkich importów do UE, jak wynika z danych Komisji Europejskiej. Eurostat podaje, że łącznie UE sprowadziła z Rosji gaz naturalny i przetworzony o wartości 15,6 miliarda euro.

W obliczu trwającej od lutego 2022 roku rosyjskiej napaści na Ukrainę, Komisja Europejska postanowiła całkowicie odciąć UE od rosyjskiego gazu. Według planów Brukseli od 2028 roku gaz z Rosji nie powinien już trafiać do państw członkowskich.

Co dokładnie planuje Komisja Europejska?

Zgodnie propozycją Komisji z czerwca, od 1 stycznia 2028 roku obowiązywać ma całkowity zakaz długoterminowych kontraktów na rosyjski gaz. Import gazu w ramach krótkoterminowych umów miałby zostać wstrzymany wcześniej – już od 17 czerwca 2026 roku.

W przypadku nowo zawieranych kontraktów, zakaz importu ma obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku. Plany Komisji opierają się na przepisach unijnego prawa handlowego i energetycznego. Plany te wymagą jeszcze negocjacji i zatwierdzenia przez kraje członkowskie UE oraz Parlament Europejski. W przypadku państw członkowskich konieczna jest zgoda 15 z 27 krajów, obejmujących przynajmniej 65 procent ludności UE.

Skutki dla niemieckich przedsiębiorstw

W przypadku wprowadzenia przez Komisję ograniczeń w imporcie, ich skutki odczuje także niemieckie państwowe przedsiębiorstwo energetyczne Sefe. Firma nadal importuje skroplony gaz ziemny z Rosji na podstawie obowiązującego długoterminowego kontraktu. Sefe, wcześniej działająca pod nazwą Gazprom Germania, była spółką zależną rosyjskiego Gazpromu. W konsekwencji wojny Rosji przeciwko Ukrainie oraz niemieckiego kryzysu energetycznego firma przeszła pod kontrolę państwa.

Jak dokładnie zakaz importu wpłynie na Sefe, wciąż nie wiadomo. „Pełną ocenę skutków rozporządzenia Komisji Europejskiej dotyczącego fazowego wycofania rosyjskich dostaw energii można będzie przeprowadzić dopiero po jego finalnym przyjęciu” – podała firma.

Co z konsumentami?

Komisja uspokaja konsumentów, zapewniając, że panowane działania mają być realizowane etapami i w ścisłej koordynacji z państwami członkowskimi UE, tak aby ograniczyć potencjalne skutki dla cen energii. Według Komisji ograniczenie pozostałych dostaw rosyjskiego gazu nie wpłynie na bezpieczeństwo zaopatrzenia.

Globalny rynek gazu oferuje wystarczającą liczbę alternatywnych źródeł. Komisja przewidziała jednak tzw. klauzulę bezpieczeństwa: jeśli bezpieczeństwo dostaw w jednym lub kilku państwach członkowskich UE zostałoby zagrożone, możliwe byłoby tymczasowe zawieszenie zakazu importu gazu dla tych krajów.

(DPA/jar)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

„Demonstracyjnie swobodna atmosfera podczas spotkania przywódców w Waszyngtonie nie powinna jednak przesłaniać faktu, że Zachód zrezygnował z fundamentalnych żądań, takich jak zawieszenie broni na czas rozmów pokojowych” – konstatuje dziennik regionalny „Reutlinger General-Anzeiger”. „Zapowiadana głośno groźba ceł karnych wobec handlowych partnerów Rosji została po cichu wycofana. Putin tymczasem ani na krok nie cofnął się w sprawie swoich roszczeń terytorialnych. Podczas gdy Europa debatuje już o tym, jak zagwarantować pokój w Ukrainie, pokoju jednak wciąż brak. Tymczasem armia Putina dzień po dniu przesuwa swoje linie frontu. „Trump kreuje się dziś na hojnego orędownika pokoju, lecz finał wydaje się przesądzony: Putin wywalczy kontrolę nad Ługańskiem i Donieckiem albo siłą militarną, albo dzięki negocjacjom. Nic jednak nie wskazuje na to, by zaspokoiło to jego apetyt na wojnę” – ocenia dziennik.

„Märkische Oderzeitung” komentuje: „Podczas gdy Unia Europejska i Ukraina nalegały na szybkie zawieszenie broni, Trump ripostował jednym z haseł, które ostatnio często powtarza i które wydaje się wspierać jego starania o Pokojową Nagrodę Nobla. Podkreślał, że zakończył sześć konfliktów, nie czekając wcześniej na rozejm. Trzeba przyznać, że jako mediator osiągał już wcześniej wymierne sukcesy. Tyle że spośród sześciu wojen, które Trump przedstawia jako swoje triumfy, co najmniej połowa wcale się nie skończyła albo zakończyła się bez jego realnego udziału. Co istotniejsze i w gorzki sposób ironiczne: Trump całkowicie pomija fakt, że nie wynegocjował traktatów pokojowych, lecz jedynie zawieszenia broni. Przypisuje sobie zasługi za właśnie takie porozumienia, jakie obecnie w odniesieniu do Ukrainy uznaje za niepotrzebne. Przecenia własne możliwości i bagatelizuje trudności w wypracowaniu pokoju w Ukrainie”.

Zdaniem „Hessische/Niedersächsische Allgemeine” z Kassel obrazy, które w ostatnich dniach obiegły świat, są wystarczająco niepokojące i nie dają powodów do optymizmu. „Donald Trump, klaszczący rosyjskiemu dyktatorowi na czerwonym dywanie i pozwalający mu podczas konferencji prasowej na długi monolog bez sprzeciwu, to kolejny dowód jego przerażającego zachwytu wobec autokratów wszelkiej maści. Luźne uwagi w Gabinecie Owalnym na temat garnituru Zełenskiego czy wakacyjnej opalenizny Friedricha Merza są w obliczu dramatycznej sytuacji w Ukrainie całkowicie nie na miejscu. Gadanina Trumpa o tym, że kocha Ukraińców, Rosjan i wszystkich ludzi, przypominała bezradne stękania szefa Stasi, Ericha Mielkego, w 1989 roku w Volkskammer (‘Ja przecież kocham wszystkich ludzi'), a nie wypowiedź dojrzałego polityka. Trzeba to powiedzieć wprost: w swoim bezwzględnym egomańskim show Trumpowi mniej zależy na dramacie ludzi w okopach i schronach, a bardziej na złudzeniu zdobycia Pokojowej Nagrody Nobla”.

„Nawet jeśli Europie udało się dokonać dyplomatycznych akrobacji, miłe gesty nie mogą zakryć głębokiego rozdźwięku między Stanami Zjednoczonymi a Europą w podejściu do Rosji” – wskazuje dziennik „Nürnberger Zeitung”. Jak długo jeszcze Europa zamierza pozostawać zależna od nieprzewidywalnego człowieka w Białym Domu, który traktuje geopolitykę jak biznesowe transakcje? „Stało się jasne, jak bezbronna jest Europa i jak pilna jest potrzeba samodzielnego budowania zdolności obronnych” – pisze komentator i dodaje: Chodzi już nie tylko o Ukrainę, lecz stawką jest bezpieczeństwo całej Europy”.

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

– Chiny z zadowoleniem przyjmują wszelkie wysiłki na rzecz pokojowego rozwiązania kryzysu i bezpośrednich kontaktów między USA a Rosją – powiedziała w poniedziałek (18.08.2025) w Pekinie rzeczniczka chińskiego rządu Mao Ning. Oba kraje muszą zadbać o „polityczne rozwiązanie kryzysu” – dodała.

W rosyjskiej wojnie przeciwko Ukrainie Chiny są uważane za bliskiego sojusznika Moskwy, ale nie biorą aktywnego udziału w ostatnich wydarzeniach. Spotkanie prezydenta USA Donalda Trumpa i prezydenta Rosji Władimira Putina na Alasce jest jednak dobrą okazją dla Chin, jak twierdzi politolog Ja Ian Chong z Narodowego Uniwersytetu Singapuru: „W ten sposób Pekin może obserwować taktykę negocjacyjną Trumpa w sytuacjach stresowych”.

Umowa czy nie?

Prezydent Trump wezwał Ukrainę do ustępstw terytorialnych w zamian za kompleksowe porozumienie pokojowe. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski zawsze zdecydowanie odrzucał te żądania. Na swojej platformie Truth Social Trump zwiększył presję: „Prezydent Ukrainy Zełenski może niemal natychmiast zakończyć wojnę z Rosją, jeśli tylko tego zechce. Albo może dalej walczyć”. Już wcześniej Trump obarczył Ukrainę współodpowiedzialnością za rosyjską wojnę napastniczą.

Szczegóły ewentualnego kompromisu Trump omówił w poniedziałek (18.08.2025) w Białym Domu z Zełenskim oraz innymi europejskimi przywódcami, takimi jak przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen i kanclerz Niemiec Friedrich Merz.

Dla Trumpa wszystko jest „do negocjacji”

– W Chinach powstało wrażenie, że z USA wszystko jest do negocjacji – mówi Wen-Ti Sung, badacz w projekcie „Global China Hub” w waszyngtońskim think tanku Atlantic Council. – W uszach Chin brzmi to tak: Pekin chętnie odkłada na bok wartości i różnice polityczne, gdy negocjuje z innymi krajami. I wydaje się, że Trump też tak to postrzega.

Jednak „niekonsekwencja” Trumpa oznacza również nieprzewidywalność dla Chin, jak stwierdził politolog w wywiadzie dla DW. – Pekin będzie ostrożnie argumentować podczas spotkania z Trumpem. Donald Trump mógł bowiem już przed tym spotkaniem zajmować określone stanowisko. Ale spontanicznie może zmienić zdanie. I nie jest do końca jasne, w jakim kierunku może podążać.

Elastyczność również ws. Tajwanu?

Istnieje cały szereg kontrowersyjnych sporów, które zajmują polityków w Pekinie i Waszyngtonie: kwestia Tajwanu, Morze Południowochińskie i spory handlowe – to tylko kilka przykładów.

W wywiadzie dla amerykańskiej stacji Fox News w piątek (15.08.2025) Trump zdradził, że chiński prezydent Xi Jinping miał mu kiedyś powiedzieć, że Chiny nie zaatakują Tajwanu podczas jego prezydentury. Niedługo potem chińska ambasada w Waszyngtonie ogłosiła, że kwestia Tajwanu jest „najważniejszym i najbardziej delikatnym tematem” w stosunkach między Chinami a USA, nie odnosząc się bezpośrednio do wypowiedzi Trumpa.

Chiny uważają Tajwan za zbuntowaną prowincję i w 2005 roku uchwaliły ustawę legalizującą użycie siły zbrojnej w przypadku ogłoszenia przez Tajwan niepodległości. Tajwan odrzuca roszczenia do niego ze strony Chińskiej Republiki Ludowej. De iure Tajwan określa się mianem „Republiki Chińskiej”.

Ja Ian Chong podejrzewa jednak, że ostatnia wypowiedź Trumpa na temat Tajwanu była skierowana raczej do międzynarodowej opinii publicznej niż do Pekinu. – Z tego, co do tej pory widzieliśmy wynika, że Trump lubi prezentować się jako swego rodzaju rozjemca – powiedział w rozmowie z DW.

Pekin - przyjaciel i sojusznik Putina

W wojnie w Ukrainie od chwili ataku Rosji na nią Chiny przedstawiają się jako strona neutralna w wysiłkach na rzecz rozwiązania zaistniałego kryzysu. – Nie ma żadnego powodu, aby Chiny odeszły od swojego dotychczasowego stanowiska w sprawie kryzysu ukraińskiego – powiedział DW ekspert Wen-Ti Sung z think tanku Atlantic Council. Pekin nie mówi przy tym o rosyjskiej wojnie napastniczej.

Na Zachodzie Chiny są krytykowane za podtrzymywanie machiny wojennej. Pomimo sankcji Chiny eksportują do Rosji towary podwójnego zastosowania, takie jak elektronika, materiały budowlane i maszyny, które mogą być wykorzystywane zarówno w sektorze cywilnym, jak i wojskowym. Chiny odrzucają te zarzuty.

Biały Dom reaguje na to dodatkowymi cłami karnymi dla krajów importujących rosyjską ropę. Chiny i Indie pozostają jej największymi odbiorcami. Od 27 sierpnia na import z Indii do USA zostaną nałożone dodatkowe cła karne w wysokości 25 procent. Według Trumpa podobne sankcje są również możliwe w przypadku Chin.

„Pekin jest prawdopodobnie przekonany, że ma znacznie większy wpływ niż Indie”, twierdzi Chong. Podczas rozmów handlowych między Chinami a USA termin wejścia w życie ceł karnych został niedawno przedłużony o kolejne 90 dni, do 10 listopada. Chong dodaje, że Chiny nie zamierzają też „w zasadniczy sposób” zmieniać swoich stosunków z Rosją.

Pod koniec sierpnia w Pekinie spodziewana jest wizyta prezydenta Rosji Władimira Putina. Prezydent Chin Xi zaprosił go na uroczystości i paradę wojskową z okazji 80. rocznicy zakończenia II wojny światowej w Azji, które odbędą się 3 września.

Artykuł ukazał się pierwotnie na stronach Redakcji Niemieckiej DW.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

Według „Süddeutsche Zeitung” Donald Trump miał zupełną rację, określając tę surrealistyczną scenę w Waszyngtonie jako historycznie wyjątkową. „Przywódcy najpotężniejszych krajów Europy Zachodniej oraz szefowie najważniejszych organizacji europejskich i transatlantyckiego Zachodu zebrani ad hoc przy jednym stole w Białym Domu; coś takiego nigdy wcześniej nie miało miejsca poza tradycyjnymi corocznymi spotkaniami G7 lub NATO” – komentuje dziennik z Monachium. I Trump potraktował to osobiście. Jako wyraz władzy, jaką Ameryka posiada na świecie. I którą on, jako szef tej siły porządkowej, sprawuje. Jak stwierdza autor komentarza Reymer Klüver, Trumpowi w swej egocentryczności nie przyszło wcale do głowy, że sześciu mężczyzn i dwie kobiety z Europy nie przylecieli w pośpiechu przez Atlantyk, aby złożyć mu hołd, ale dlatego, że desperacko próbują zachować układ sił, który przez dziesięciolecia utrzymywał świat w równowadze: z USA na czele Zachodu. „I słusznie, gdyż tylko w ten sposób Ukraina i Europa mają szansę sprostać wyzwaniu stawianemu przez Rosję” – konstatuje Klüver.

Bez zawieszenia broni

Jak pisze dalej, Trump był zachwycony wyrazami lojalności, które przed kamerami składali mu kolejno trzej prezydenci, dwaj premierzy, jeden kanclerz i dwaj szefowie potężnych organizacji. (...) Jednak ich wspólny cel, jakim było skłonienie Trumpa do ponownego zobowiązania się do natychmiastowego zawieszenia broni, nie powiódł się – mimo nacisków kanclerza Friedricha Merza.

Europejczycy zdołali go natomiast przekonać przynajmniej do przyjęcia zobowiązania w sprawie wspólnych gwarancji bezpieczeństwa dla Ukrainy po zawieszeniu broni.(..) „Jedno wszak trzeba przyznać zarozumiałemu lokatorowi Białego Domu: jego niefrasobliwe, biznesowe podejście sprawiło, że rozmowy dyplomatyczne o zakończeniu rozlewu krwi w Ukrainie wreszcie nabrały tempa. Występując wspólnie w Białym Domu Europejczycy zrobili wszystko, by całość nie zamieniła się w cyrkową inscenizację” – czytamy.

Złowieszczy wpływ Putina

„Złowieszczy wpływ Putina dał o sobie znać również w wypowiedziach Trumpa podczas rozmów z Zełenskim i europejskimi politykami. Jednak ich wspólna siła polityczna zapobiegła temu, by prezydent Ukrainy ponownie poczuł się, jakby nie siedział w Białym Domu, ale na Kremlu – mimo że Trump po raz kolejny głośno obwieścił, że Zełenski może natychmiast zakończyć wojnę, jeśli tylko tego zechce” – pisze Bertold Kohler we „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. Jak konstatuje, Zełenski nauczył się jednak z uśmiechem na twarzy przełykać jednostronność i ignorancję Trumpa, a Europejczycy także schlebiają amerykańskiemu prezydentowi z całych sił. Są bowiem wciąż uzależnieni od tego, by Trump pozostał przynajmniej częściowo po stronie Ukrainy i wspierających ją unijnych polityków. Dlatego teraz wychwalają go pod niebiosa za gotowość do udzielenia jej gwarancji bezpieczeństwa, które są życiowo konieczne dla Ukrainy w jej konfrontacji z Moskwą. (...)

Autor podkreśla, że wciąż jednak nie jest jasne, jak te „gwarancje” i udział w nich Ameryki mogłyby wyglądać – i co na to powie Putin. Gdyż według komentatora Putin nie boi się czołgów NATO, które do czasu jego napaści na Ukrainę były pogrążone w głębokiej śpiączce. (...) Putin boi się postępu idei suwerenności narodu, praw człowieka i państwa prawa na swoich granicach. (...)

„Mimo to słuszne było wciągnięcie go w proces negocjacyjny. W jego trakcie musi on ujawnić swoje prawdziwe oblicze. Jeśli będzie oszukiwał, kłamał i zdradzał, tak jak to robił nie tylko od czasu inwazji 'zielonych ludzików' na Krym, presja na Trumpa, by nie dał się dłużej traktować przez Putina jak jego piesek pokojowy, będzie coraz większa” – stwierdza autor.

W ocenie „Der Spiegel” zbiorowy szczyt w Białym Domu z udziałem Zełenskiego był sukcesem za sprawą wszystkich jego uczestników. „Niepokojące jest jednak to, że europejscy politycy muszą błagać Trumpa o pokój i bezpieczeństwo. Wielka ulga: Donald Trump nie obraził Wołodymyra Zełenskiego. Tym razem nie” – stwierdza tygodnik. I dodaje: „Można ostrożnie stwierdzić, że po zeszłotygodniowym szczycie bez Ukrainy między Trumpem a rosyjskim dyktatorem Władimirem Putinem, prezydent USA przynajmniej nie przyjął całkowicie stanowiska rosyjskiego agresora”. Podobnie jak Putin Trump nie chce zawieszenia broni jako warunku wstępnego rozmów pokojowych, co Europejczycy słusznie odrzucają. Mówi natomiast publicznie o udziale USA w gwarancjach bezpieczeństwa dla Ukrainy.

Donaldowi Trumpowi nie można ufać

Kanclerz Friedrich Merz oświadczył po spotkaniu, że „przekroczyło ono jego oczekiwania”. Dodał też: „Nie ukrywam, że nie byłem pewien, czy tak się to dzisiaj potoczy”. To zdanie jasno pokazuje, że Donaldowi Trumpowi nie można ufać. Cała koncepcja szczytu pokazuje, że Europejczycy i tak mu nie ufają. Siedmiu jego uczestników, będących czymś w rodzaju zwołanej na gwałt grupy G7, musiało dopilnować, aby ich najważniejszy sojusznik nie poniżył ponownie z satysfakcją ich ukraińskich kolegów. Jak podkreśla komentator: To, że "stary kontynent" jest zdolny do takiej jedności, jest budujące, ale upokarzające jest to, że jest to konieczne. Putin rozmawia z Trumpem jak równy z równym. Europejczycy wciąz potrzebują do tego pomocy".

Berliński dziennik „Die Welt” podkreśla: „Choć w Europie Trump często spotyka się z krytyką i kpinami, trudno odmówić mu zasług. Po raz pierwszy od początku rosyjskiego ataku na Ukrainę to właśnie dzięki niemu koniec wojny jawi się jako realna możliwość. Prezydent USA wprowadził bowiem do gry nową dynamikę, która może otworzyć drogę do bezpośrednich rozmów między Wołodymyrem Zełenskim a Władimirem Putinem”.

Nic, co mogłoby zrobić wrażenie na Putinie

Mimo euforii związanej z wizją pokoju warto jednak zachować trzeźwość spojrzenia. O zawieszeniu broni, którego domaga się Merz, na razie nie ma mowy, a Putin wciąż wydaje rozkazy, które każdego dnia kosztują życie żołnierzy, kobiet i dzieci – wszystko po to, by wzmocnić swoją pozycję przy stole negocjacyjnym. „Poza efektownymi obrazkami jedności między USA a Europą i kilkoma dobrze dobranymi frazami, z Waszyngtonu nie wyszło nic, co mogłoby poruszyć Putina” – konstatuje dziennik. „To był błąd: w Białym Domu nikt nie zdecydował się wywrzeć presji na Putina. Ani groźby militarne, ani zdecydowane sankcje nie trafiły na stół, a to one mogłyby zmusić Moskwę do poważniejszego myślenia o pokoju” – czytamy.

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Wszyscy uczestnicy byli zgodni, że spotkanie odbyło się w dobrej atmosferze. Prezydent USA Donald Trump zaprosił do Waszyngtonu prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego oraz wysokich rangą przedstawicieli UE i NATO. Misja: zaprowadzenie pokoju w Ukrainie.

Konkretny wynik jest następujący: Donald Trump dąży do zorganizowania dwustronnego spotkania prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego z prezydentem Rosji Władimirem Putinem. Następnie ma się odbyć trójstronny szczyt, w którym weźmie udział również on sam, jak napisał Trump na swojej platformie internetowej Truth Social.

Kanclerz Merz zadowolony

Kanclerz Friedrich Merz wyraził ogólną satysfakcję z przebiegu szczytu. – Mogło być inaczej, ale moje oczekiwania nie tylko się spełniły, ale zostały nawet przekroczone – powiedział Merz w Waszyngtonie po zakończeniu rozmów.

Kanclerz Niemiec wyjaśnił jednak, że spotkanie Wołodymyra Zełenskiego i Władimira Putina musi być dokładnie przygotowane. – Nie wiemy, czy prezydent Rosji będzie miał odwagę przybyć na taki szczyt. Dlatego potrzebna jest praca nad tym, by go przekonać – dodał Friedrich Merz.

Spotkanie ma się odbyć w ciągu najbliższych dwóch tygodni. Jak dotąd nie ma jednoznacznych sygnałów z Moskwy w tej sprawie. Prezydent Ukrainy wyraził gotowość do takiego spotkania z Putinem „bez warunków”, czyli również bez uprzedniego zawieszenia broni.

W rozmowie z DW Rafael Loss, ekspert ds. bezpieczeństwa z think tanku European Council on Foreign Relations (ECFR), również pozytywnie ocenia sytuację. Chwali przede wszystkim europejską jedność: „Zdecydowanie pozytywnie należy ocenić sposób, w jaki Europejczycy mówili jednym głosem i wcześniej intensywnie starali się skoordynować punkty rozmów i przedstawić je w sposób zrozumiały i przystępny dla Trumpa”.

Rozejm czy natychmiastowe negocjacje?

Szczyt ws. Ukrainy wprawdzie przyniósł pewne zbliżenie między USA a Europą, ale stało się również jasne, że Stany Zjednoczone i Europa mają różne wyobrażenia o drodze do pokoju na Ukrainie. Prezydent Trump od początku dążył do zawarcia kompleksowego porozumienia pokojowego. Uważa on, że zawieszenie broni nie jest konieczne: „Możemy jednak pracować nad porozumieniem, którego celem będzie zawarcie pokoju”.

Zupełnie inaczej postrzegają to Europejczycy. Szczególnie jasno wyraził to kanclerz Friedrich Merzkanclerz Friedrich Merz podczas publicznej rozmowy z Donaldem Trumpem. Zdecydowanie domagał się wstrzmania ognia jako punktu wyjścia do dalszych negocjacji.

– Szczerze mówiąc, wszyscy chcemy zawieszenia broni – powiedział szef niemieckiego rządu, dodając że nie wyobraża sobie, aby kolejne spotkanie odbyło się bez takiego porozumienia. Wiarygodność dalszych negocjacji zależy od tej kwestii.

W rozmowie z DW ekspert ds. bezpieczeństwa Rafael Loss wyjaśnia, że odmienne podejścia Ameryki i UE mogą pozostać punktem spornym: „Najwyraźniej istnieją bardzo różne oczekiwania co do sposobu rozmów. Donald Trump jest w tej kwestii znacznie bliższy Władimirowi Putinowi, mówiąc, że najpierw musimy wyjaśnić wszystkie najważniejsze kwestie”.

Gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy

Ukraina obawia się, że nawet po zawarciu zawieszenia broni lub porozumienia pokojowego Rosja będzie kontynuować ataki. Prezydent USA pozostał raczej enigmatyczny w kwestii gwarancji bezpieczeństwa. Powiedział, że Europejczycy stoją w tej kwestii „na pierwszej linii obrony”, ale dodał, że Waszyngton również wniesie swój wkład.

Rozważane są zapewnienia dla Ukrainy wzorowane na artykule 5 traktatu NATO. Członkowie sojuszu obronnego zobowiązują się w nim do wzajemnego wsparcia w przypadku ataku: „zbrojny atak na jedno lub kilka państw członkowskich w Europie lub Ameryce Północnej będzie uważany za atak na wszystkich”.

Pomysł ten wysunęła szefowa włoskiego rządu Giorgia Meloni, która utrzymuje bliskie stosunki z prezydentem USA Donaldem Trumpem. Sekretarz generalny NATO Mark Rutte podkreślił w Waszyngtonie, że nie chodzi o pełne członkostwo Ukrainy w sojuszu, ale zapewnienia podobne do tych zawartych w artykule 5 są nadal przedmiotem rozmów.

W Waszyngtonie najwyraźniej nie negocjowano na razie delikatnej kwestii odstąpienia przez Ukrainę części terytorium na rzecz Rosji. Stwierdzono, że decyzja ta może należeć wyłącznie do Ukrainy. Rosja domaga się znacznej części Ukrainy jako swojego terytorium państwowego.

Siły pokojowe dla Ukrainy. Również niemieckie?

Gwarancje bezpieczeństwa – może to również oznaczać, że ukraińskie wojska będą wspierane przez żołnierzy z UE lub NATO lub będą zabezpieczać ewentualne porozumienie pokojowe. Już teraz dyskutuje się, czy Bundeswehra mogłaby włączyć się w działania pokojowe. Francja i Wielka Brytania od dłuższego czasu rozważają udział w europejskich siłach pokojowych.

Na razie nie wiadomo, czy Niemcy wezmą w nich udział. Kanclerz podkreślił, że „jest zbyt wcześnie, aby udzielić ostatecznej odpowiedzi”. Omówi to z koalicją w Berlinie. Chodzi również o to, czy Bundestag będzie musiał podjąć „ewentualnie decyzje wymagające mandatu”. O misjach zagranicznych Bundeswehry zasadniczo decyduje Bundestag.

W UE rozważano różne modele misji bezpieczeństwa, jak wyjaśnia ekspert ds. bezpieczeństwa Rafael Loss. Realistyczne wydaje się szkolenie personelu wojskowego bezpośrednio w Ukrainie oraz wsparcie logistyczne ze strony marynarki wojennej lub sił powietrznych.

Analityk dodaje jednak: „Siły lądowe byłyby logicznym rozwiązaniem, biorąc pod uwagę, że Niemcy są największym krajem w Europie. Niemcy mają tu pewną odpowiedzialność. Uważam, że wykluczenie tego z góry jest błędem”.

Reakcje niemieckich polityków

Również polityk spraw zagranicznych rządzącej partii SPD, Adis Ahmetovic, jest otwarty na opcję udziału Bundeswehry w późniejszej misji pokojowej w Ukrainie.

Inaczej ujęła to szefowa AfD i polityk opozycyjna Alice Weidel. Na platformie X ostrzegła, że Niemcy mogą stać się celem ataków, podczas gdy Stany Zjednoczone wycofują się, i zaapelowała: „Niemcy potrzebują porozumienia z Rosją zamiast ciągłej konfrontacji”.

Szef partii Lewica Jan van Aken zaproponował jako gwarancję bezpieczeństwa dla Ukrainy wysłanie do tego kraju sił pokojowych ONZ w liczbie od 30 000 do 40 000 żołnierzy.

Niemcy – rola w procesie pokojowym

Niemiecki kanclerz Friedrich Merz już na początku swojej kadencji dał jasno do zrozumienia, że polityka zagraniczna i obronna w niespokojnych czasach wojny w Ukrainie ma dla niego znaczenie priorytetowe. To właśnie on zorganizował w ubiegłym tygodniu spotkanie przygotowawcze do szczytu Trumpa i Putina na Alasce.

Wkrótce po wyborze na kanclerza udał się wraz z innymi europejskimi politykami do Kijowa, aby zamanifestować solidarność z Ukrainą, co spotkało się z dużym zainteresowaniem mediów. Również pierwsze spotkanie z prezydentem USA na początku czerwca było sukcesem Friedricha Merza, który najwyraźniej zdołał nawiązać dobry kontakt z amerykańskim prezydentem.

Nawet w kręgach opozycji pojawiło się wiele pochwał dla niego za zdecydowaną politykę zagraniczną Niemiec, której wielu brakowało za rządów jego poprzednika Olafa Scholza.

Ekspert ds. bezpieczeństwa Rafael Loss ocenia działania polityczne Friedricha Merza w zakresie wysiłków na rzecz pokoju w Ukrainie jako zdecydowanie pozytywne: „Z pewnością ma szczególny dostęp do Donalda Trumpa, co można było zaobserwować w ostatnich miesiącach. On jednak widzi się w ścisłej koordynacji z europejskimi kolegami, z którymi wspólnie formułuje europejską linię postępowania”.

Artykuł ukazał się pierwotnie na stronach Redakcji Niemieckiej DW.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

Najbardziej namacalnym wynikiem tego szczytu jest zasadnicza zgoda Władimira Putina i Wołodymyra Zełenskiego na ich spotkanie. Donald Trump napisał na swoim portalu społecznościowym Truth Social, że rozmawiał telefonicznie z Putinem i przygotowuje takie dwustronne spotkanie.

Zełenski potwierdził, że jest na nie gotowy. Kreml natomiast poinformował, że Putin jest otwarty na pomysł bezpośrednich rozmów z Ukrainą.

Trójstronny szczyt Putin-Zełenski-Trump

Z informacji podanej przez kanclerza Friedricha Merza wynika, że takie spotkanie może odbyć się „w ciągu najbliższych dwóch tygodni”. Jego dokładna data i miejsce nie były początkowo znane. Prezydent Francji Emmanuel Macron jako miejsce spotkania zaproponował Genewę. Uczestnicy szczytu w Waszyngtonie byli zgodni, że spotkanie powinno odbyć się w Europie. Ostatni raz Putin i Zełenski spotkali się osobiście pod koniec 2019 roku w Paryżu, dzięki mediacji niemiecko-francuskiej.

Po spotkaniu Wołodymyra Zełenskiego i Władimira Putina ma nastąpić trójstronny szczyt z udziałem Trumpa. Ma on dotyczyć dokładnych warunków zawarcia pokoju między Rosją i Ukrainą. Również w tym przypadku miejsce i data takiego spotkania nie są jeszcze znane.

Amerykańskie gwarancje bezpieczeństwa

Kanclerz Merz „bardzo zdecydowanie” z zadowoleniem przyjął fakt, że USA „są gotowe udzielić gwarancji bezpieczeństwa i skoordynować to z Europejczykami”. Z kręgów niemieckiego rządu napłynęły informacje, że sekretarz stanu USA Marco Rubio chce opracować koncepcję w tej sprawie. Ma zostać przyjęta przed trójstronnym spotkaniem Trumpa, Putina i Zełenskiego podczas wideokonferencji z Trumpem i Europejczykami. Według prezydenta Ukrainy plany dotyczące gwarancji bezpieczeństwa dla niej zostaną sformalizowane w ciągu najbliższych siedmiu do dziesięciu dni.

Europejczycy nadal liczą na gwarancje podobne do artykułu 5 Traktatu Północnoatlantyckiego, który stanowi stanowi, że atak na jedno jego państwo członkowskie jest równoznaczny z atakiem na wszystkie. Nie jest jednak jasne, czy Trump naprawdę chce udzielić tak daleko idącej gwarancji. Mogłaby ona oznaczać, że w przypadku późniejszego ataku Rosji na Ukrainę interweniowałyby wojska amerykańskie. Trump, podobnie jak Putin, odrzuca przystąpienie Ukrainy do NATO.

Sekretarz generalny NATO Mark Rutte nazwał wielkim krokiem fakt, że prezydent USA zgodził się uczestniczyć w gwarancjach bezpieczeństwa. „To naprawdę przełom i to właśnie robi różnicę”.

Niemieckie oddziały pokojowe w Ukrainie

Francja i Wielka Brytania od dłuższego czasu dyskutują nad powołaniem europejskich sił pokojowych dla Ukrainy, które miałyby zagwarantować zawieszenie broni. Po szczycie w Waszyngtonie kanclerz Merz nie udzielił jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy Niemcy wezmą w nich udział.

Niemiecki przywódca podkreślił, że „jest zbyt wcześnie, aby udzielić na to ostatecznej odpowiedzi”. Omówi tę kwestię z koalicją rządową w Berlinie. Chodzi tu również o kwestię, czy Bundestag będzie musiał podjąć „ewentualnie decyzje wymagające jego mandatu”.

Merz: Nie ma przymusu ws. ustępstw terytorialnych

Merz ponownie nazwał jednostronne roszczenia terytorialne Rosji czerwoną linią w rozmowach z Putinem. Ukrainie nie można „narzucić cedowania terytoriów”, powiedział. Kanclerz Niemiec podkreślił, że żądanie przez Rosję Donbasu od Ukrainy jest porównywalne z rezygnacją USA z Florydy.

Kwestia ta nie była jednak omawiana podczas szczytu z Trumpem. Z kręgów rządowych napłynęły informacje, że Zełenski może rozmawiać o utracie terytoriów tylko wtedy, gdy otrzyma „wiarygodne gwarancje bezpieczeństwa”.

Sprawa zawieszenia broni

Merz ponownie wezwał podczas szczytu w Białym Domu do natychmiastowego zawieszenia broni i zaapelował do Trumpa o „wywarcie presji na Rosję”, aby Moskwa zaprzestała ataków na Ukrainę.

Apel ten spotkał się jednak z obojętnością ze strony Trumpa. „Możemy pracować nad porozumieniem, podczas gdy oni walczą”, jak podkreślił prezydent USA w Waszyngtonie. Trump już na Alasce podzielił pogląd Putina, że zakończenie walk nie jest warunkiem wstępnym negocjacji pokojowych.

Bez sankcji ze strony USA

Trump nie wykazał również woli wywarcia presji na Putina poprzez nowe sankcje. Przed spotkaniem na Alasce prezydent USA zagroził jednak Putinowi „bardzo poważnymi konsekwencjami”, jeśli ataki na Ukrainę nie ustaną.

(AFP/jak)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

„To zadziwiające, jak często można wypowiedzieć zdanie, nie zwracając tym niczyjej uwagi. A potem powtarza się je jeszcze raz i nagle wszyscy zaczynają słuchać. Tak właśnie wygląda teraz sytuacja w przypadku Larsa Klingbeila” – stwierdza dziennik „Süddeutsche Zeitung”. W letnim wywiadzie dla telewizji ZDF szef SPD głośno rozważał podwyżki podatków dla najlepiej zarabiających i wyraźnie nie wykluczył takiej możliwości. Taka jest linia partii, a Klingbeil wielokrotnie to powtarzał. Ale nie w obecnej sytuacji i nie w roli ministra finansów, który tylko w 2027 roku będzie musiał zlikwidować lukę budżetową w wysokości około 30 miliardów euro. „Dlatego nie może wykluczyć żadnej opcji, ani podwyżek podatków. (...) Klingbeil podejmuje teraz pierwszą próbę, wiedząc, że niektóre ustalenia zawarte w umowie koalicyjnej mogą już nie obowiązywać” – czytamy.

Według dziennika „Frankfurter Allgemeíne Zeitung” przy obecnej polityce budżetowej koalicji rządowej nie ma alternatywy dla wzmocnienia dochodów państwa. „W wywiadzie letnim dla telewizji ZDF Klingbeil wprawdzie przypomniał o planach cięć budżetowych rządu. Zadał nawet pytanie, gdzie należy zreformować systemy zabezpieczeń społecznych, co prawdopodobnie stanowi największe wyzwanie dla budżetu państwa, który z powodu dodatkowych obciążeń związanych z ubezpieczeniem emerytalnym został jednak ‘zreformowany' w niewłaściwym kierunku. Nie tylko polityka zagraniczna, ale także polityka wewnętrzna wymaga jasnych, nowych priorytetów, które nie mogą być takie same jak przez ostatnie dwadzieścia lat. (...) „Klingbeil nadal musi się uwolnić od lekcji, jaką dostał przy wyborze na przewodniczącego partii. W odpowiedzi stawia na rozdawnictwo, a nie na kompetencje gospodarcze”.

Koalicja rządowa powinna wycofać się z kosztownych obietnic

„Przede wszystkim Klingbeil nie powiedział nic innego, jak tylko to, że nie wyklucza żadnej opcji. W obliczu gigantycznych wyzwań, przed którymi stoją Niemcy, byłoby zresztą niepoważne wykluczyć coś na zawsze. Jednak fundamentalne jest zachowanie właściwej kolejności” – wskazuje dziennik regionalny „Stuttgarter Zeitung”. Rząd federalny musi konsekwentnie podjąć się zadania zwiększenia efektywności państwa. Koalicja chadecko-socjaldemokratyczna powinna wycofać się z kosztownych obietnic zawartych w umowie koalicyjnej, takich jak rozszerzenie emerytury dla matek. Klingbeil i kanclerz Merz muszą szybko opracować plan, jak zapewnić systemom ubezpieczeń społecznych trwałą przyszłość. „Dopiero gdy rząd upora się z tym wszystkim, Klingbeil będzie mógł rozmawiać także o podatkach” – konstatuje komentator. „Podsumowując: biorąc pod uwagę rażącą nierówność w podziale majątku w kraju, sprawiedliwe byłoby, gdyby osoby o najwyższych dochodach płaciły nieco wyższe podatki. Jeśli państwo chce więcej pieniędzy, musi najpierw pokazać, że potrafi oszczędzać” – czytamy.

W innym tonie komentuje dziennik „Die Glocke”, twierdząc, że żądanie socjaldemokraty jest czystym populizmem. I dodaje: „Prawda bowiem jest prosta: państwo finansują osoby o średnich i wysokich dochodach. To właśnie klasa średnia pokrywa większość kosztów. „Górne 25 procent podatników – z rocznymi dochodami brutto od 66 560 euro wzwyż – pokrywa 77,3 procent podatku od wynagrodzeń i dochodów. (...) Niemieccy obywatele oczekują od rządu federalnego usprawnienia administracji państwowej. (...) Dzięki temu Niemcy, kraj o najwyższych podatkach, stałyby się bardziej atrakcyjne dla imigrantów. Przy obecnym poziomie obciążeń podatkowych i składek dla pracowników, Niemcy po prostu przestają być konkurencyjne”.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Z powodu rozmów o Ukrainie w Waszyngtonie dyskusja na temat udziału niemieckich żołnierzy w zapewnieniu trwałości ewentualnego rozwiązania pokojowego nabiera tempa. Rząd Niemiec podkreślił przy tym, że należy zapobiec sytuacji, w której byłaby to jedynie chwilowa przerwa, trwająca może kilka lat. „Dlatego Ukraina potrzebuje oczywiście solidnych gwarancji bezpieczeństwa”.

„Kwestia konkretnego kształtu takiego rozwiązania jest niezwykle skomplikowana” – powiedział w Berlinie zastępca rzecznika rządu Steffen Meyer. Chodzi o kwestie polityczne i techniczne, „które muszą być omawiane w bardzo konkretny sposób”.

Jeszcze przed rozmową prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego z prezydentem USA Donaldem Trumpem, minister spraw zagranicznych Johann Wadephul w podcaście „Table.Today” wyraził sceptycyzm wobec wysłania niemieckich żołnierzy do Ukrainy. Wskazał na zwiększoną rolę Bundeswehry w NATO, w tym na brygadę bojową – około 5 000 żołnierzy – stacjonującą obecnie na Litwie. Rozpoczęcie działań w Ukrainie mogłoby „prawdopodobnie przerosnąć możliwości Niemiec” – wskazał polityk CDU. Później, podczas wizyty w Tokio wyjaśnił, że w tej chwili nie jest jeszcze jasne, czy zostaną wysłane niemieckie oddziały. „To naprawdę wymaga negocjacji” – dodał.

Strategiczna pułapka

Od miesięcy planiści wojskowi i naukowcy zajmują się koncepcjami zabezpieczenia ewentualnego nowego rozdziału w wojnie w Ukrainie, który pod względem militarnym może obejmować zarówno zawieszenie broni, jak i traktat pokojowy. Z politycznego punktu widzenia zakres ten obejmuje zarówno faktyczną kontrolę nad terytoriami, jak i wiążącą zgodnie z prawem międzynarodowym rezygnację z terytoriów.

Jedną z obaw planistów wojskowych jest to, że prezydent Rosji Władimir Putin mógłby wciągnąć europejskie państwa NATO w strategiczną pułapkę. Ponieważ utworzenie sił ochronnych dla Ukrainy – w których Bundeswehra mogłaby uczestniczyć tak samo jak inne europejskie armie NATO – wymagałoby odsłonięcia części wschodniej flanki sojuszu, czyli krajów bałtyckich.

Zasygnalizowanie siły może ujawnić słabości

Fundacja Nauki i Polityki (SWP) z Berlina przeanalizowała w lutym modele zapewnienia bezpieczeństwa w przypadku ewentualnego zawieszenia broni w Ukrainie. Badaczka ds. bezpieczeństwa w berlińskim think tanku, Claudia Major, napisała wówczas, że jak dotąd nie ma spójnych koncepcji w tej sprawie.

„Środki, które Europejczycy mogą zaoferować ad hoc, nie stanowiłyby wiarygodnej ochrony” – stwierdziła w swojej analizie. Aby zapewnić odstraszający efekt, konieczne byłoby „dodatkowe siły kontyngentowe Zachodu na poziomie około 150 000 żołnierzy”. Ekspertka ostrzega: „Podejście typu ‘blefuj i módl się', polegające na wysłaniu zbyt małych sił zbrojnych i oparte głównie na nadziei, że Rosja nie sprawdzi ich skuteczności, byłoby lekkomyślne i zwiększyłoby prawdopodobieństwo wybuchu wojny w Europie”.

Z tego powodu oraz w celu zapewnienia wiarygodności militarnej szybko stało się jasne, że bez udziału Stanów Zjednoczonych nie da się tego osiągnąć. Niemcy postawiły ponadto na wzmocnienie militarne Ukrainy i zapewnienie jej zdolności do samoobrony. Ponieważ właśnie o to chodzi Europejczykom, Rosja nie może przeforsować żądań, które osłabiają Ukrainę militarnie. Dotyczy to również rezygnacji z terytoriów, w ramach której Rosja otrzymuje ziemie poza rozbudowaną linią frontu, niszcząc tym samym rozszerzane przez lata pozycje obronne Ukrainy.

Debata nabiera tempa

W Niemczech i Europie debata publiczna długo tkwiła w miejscu. Nie byłby to pierwszy przypadek w polityce bezpieczeństwa, gdy coś wydaje się odległe, a potem niespodziewanie szybko staje się rzeczywistością. Dyskusja trafia w czuły punkt. Niemcy jako wiodące mocarstwo w Europie również muszą uczestniczyć w zapewnieniu bezpieczeństwa dla rozwiązania pokojowego, „zwłaszcza jeśli mają w tym zapewnione wsparcie Amerykanów”, jak powiedział polityk CDU Roderich Kiesewetter dla portalu „Focus Online”.

Polityk SPD ds. polityki zagranicznej Adis Ahmetović w rozmowie z tygodnikiem „Spiegel” otwarcie przyznał, że Bundeswehra mogłaby wziąć udział w późniejszej misji pokojowej w Ukrainie, podczas gdy jego partyjny kolega Ralf Stegner był temu przeciwny.

Szefowa AfD, Alice Weidel, ostrzegła na X, że Niemcy same mogą stać się celem ataków, jeśli USA się wycofają, i zaapelowała: „Niemcy potrzebują porozumienia w stosunkach z Rosją, zamiast ciągłej konfrontacji”.

Natomiast szef partii Lewicy Jan van Aken zaproponował jako gwarancję bezpieczeństwa dla Ukrainy misję obserwacyjną sił pokojowych ONZ w liczbie od 30 000 do 40 000 żołnierzy. „Ważne byłoby, aby w misji uczestniczyły Chiny, ponieważ rosyjscy żołnierze nie strzelaliby do Chińczyków” – powiedział van Aken w Berlinie. Natomiast w przypadku udziału Niemiec w misji odczuwałby on „dyskomfort z powodów historycznych”, ponieważ niemieckie wojska ponownie znalazłyby się „tuż pod Stalingradem”.

(DPA/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

– Moje oczekiwania nie tylko się spełniły, ale wyniki spotkania nawet przeszły moje oczekiwania – powiedział polityk CDU po rozmowach. Jak dodał, nie był pewien, czy spotkanie przebiegnie w ten sposób. – Mogło być inaczej – zaznaczył.

Są to „dni decydujące dla Ukrainy i dla Europy” – podkreślił Merz. Jak dodał, rozmowa z prezydentem USA Donaldem Trumpem była bardzo otwarta. Jego zdaniem prawdziwe negocjacje mogą odbyć się tylko podczas szczytu, w którym uczestniczyć będzie również Ukraina. – Taki szczyt jest możliwy tylko wtedy, gdy zamilknie broń – zaznaczył kanclerz. Według niego, spotkanie prezydentów Rosji i Ukrainy, Putina i Zełenskiego, w którym udział weźmie prezydent USA Donald Trump, odbędzie się w ciągu najbliższych dwóch tygodni.

Gwarancje bezpieczeństwa

Merz poinformował, że podczas spotkania przywódców Finlandii, Francji, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Włoch, Ukrainy i USA oraz przedstawicieli UE i NATO w Białym Domu intensywnie dyskutowano na temat gwarancji bezpieczeństwa dla Ukrainy po zawarciu pokoju. – Z dużym zadowoleniem przyjęliśmy deklarację prezydenta Trumpa o udzieleniu Ukrainie gwarancji bezpieczeństwa – podkreślił Merz.

Dodał, że kwestia tego, kto i w jakim zakresie uczestniczyć będzie w zabezpieczaniu pokoju, musi zostać omówiona między partnerami europejskimi a USA. – Jest całkowicie jasne, że cała Europa powinna w tym uczestniczyć – powiedział Merz. Zadeklarował, że Niemcy poczuwają się do odpowiedzialności, aby to zrobić. W jakim zakresie należy to omówić w Europie i w koalicji w Berlinie – „aż do kwestii, czy być może będziemy musieli podjąć decyzje wymagające mandatu” parlamentu. W Niemczech to Bundestag decyduje o wysłaniu żołnierzy Bundeswehry na Ukrainę.

(DPA/du)

Merz wypowiadał się po spotkaniu z prezydentem Trumpem i przywódcami niektórych państw Europy zachodniej w Białym domu poświęconym Ukrainie. W spotkaniu udział wziął także prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, który wcześniej rozmawiał z Trumpem.

Według sondażu przeprowadzonego przez Stowarzyszenie Przedsiębiorstw Komunalnych (VKU) prawie połowa (45 procent) spośród z 127 ankietowanych przedsiębiorstw zgłosiła wzrost zapotrzebowania na wodę w okresach upałów.

Sieci u granic możliwości

Ponad jedna czwarta z nich (29) borykała się już w ostatnich latach z okresowymi niedoborami wody. W 16 procentach zgłoszonych przypadków instalacje i sieci wodociągowe osiągnęły granice swoich możliwości, a w 13 procentach przypadków ilość dostępnej wody była zbyt mała, aby zaspokoić rosnące na nią zapotrzebowanie.

Dwie trzecie respondentów spodziewa się wzrostu niedoborów wody. W perspektywie długoterminowej spodziewaja się umiarkowanego (57 procent) lub znacznego (18 procent) wzrostu niedoborów.

„Szczególnie w regionach o ograniczonych zasobach wodnych lub infrastrukturze, która nie jest przystosowana do szczytowego zapotrzebowania, latem mogą wystąpić okresowe niedobory w dostawach wody” – pisze stowarzyszenie VKU w komunikacie dotyczącym wyników przeprowadzonego badania.

Jako przykłady regionów dotkniętych niedoborem wody rzecznik Stowarzyszenia Przedsiębiorstw Komunalnych wymienia między innymi część Frankonii i Brandenburgii.

Apel do ludności

Wiele przedsiębiorstw zwraca się również bezpośrednio do ludności. Wiceprezes VKU, Karsten Specht, uważa, że niemieckie przedsiębiorstwa komunalne są w zasadzie zdolne sprostać wyzwaniu zaopatrzenia ludności w wodę, ale podkreśla: „Obciążenie rośnie”. Zwraca także uwagę, że ze względu na zmiany klimatyczne należy spodziewać się częstszych okresów upałów i suszy: „Musimy się do tego dostosować”.

Z badania wynika ponadto, że około 25 procent przedsiębiorstw komunalnych w Niemczech wskazuje na wymogi urzędowe lub inne ograniczenia ich działalności. Prawie co drugie przedsiębiorstwo podczas długotrwałych upałów intensywniej kontaktuje się ze swoimi klientami i wzywa ich do oszczędnego obchodzenia się z wodą.

Potrzebne wsparcie polityczne

Gospodarka wodna na szczeblu gminnym odpowiada przede wszystkim za zaopatrzenie ludności w wodę pitną i prawidłowe odprowadzanie ścieków. Do zrzeszenia VKU należy 754 dostawców wody. Stowarzyszenie domaga się wsparcia politycznego w celu zapewnienia długoterminowego zaopatrzenia w wodę.

Objęte badaniem przedsiębiorstwa najczęściej wyrażały życzenie, aby w przypadku konfliktów dotyczących ich działalności pierwszeństwo miało publiczne zaopatrzenie w wodę. Nie jest to jednak do tej pory zapisane w obowiązującym prawie. Ponadto zdaniem stowarzyszenia VKU należy uprościć procedury planowania i zezwalania na zaopatrywanie jego klientów w wodę w celu dostosowania się do skutków zmian klimatycznych oraz zapewnić mu odpowiednie środki finansowe.

Stowarzyszenie liczy również na środki ze specjalnego funduszu federalnego w wysokości 500 mld euro przeznaczonego na infrastrukturę i neutralność klimatyczną Niemiec i twierdzi, że gospodarka wodna też musi skorzystać z planowanych w jego ramach inwestycji.

(DPA/jak)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Z najnowszych badań wynika, że zakażenie koronawirusem może przyspieszać starzenie się naczyń krwionośnych. Naukowcy podkreślają, że problem w większym stopniu dotyczy kobiet niż mężczyzn, a także osób zmagających się z Long Covid. Takie wnioski przedstawili naukowcy w czasopiśmie specjalistycznym „European Heart Journal”. Wraz z wiekiem naczynia krwionośne stają się sztywniejsze i, jak podkreślają specjaliści, zwiększają ryzyko chorób takich jak udar mózgu czy zawał serca.

Badanie objęło 2390 osób z 16 krajów. Uczestników wybrano w okresie od września 2020 do lutego 2022 roku. Analizie poddano cztery grupy: osoby, które nie przeszły Covid-19, pacjentów z łagodnym przebiegiem choroby, osoby leczone z powodu zakażenia na oddziale ogólnym oraz tych, którzy trafili na oddział intensywnej terapii.

Naukowcy zmierzyli „wiek naczyń krwionośnych” badanych za pomocą urządzenia, które określa prędkość fali tętna między tętnicą szyjną a udową. Im szybsza fala, tym sztywniejsze są naczynia krwionośne, i tym starsze się wydają. Pomiary przeprowadzono sześć oraz dwanaście miesięcy po zakażeniu. Uwzględniono przy tym czynniki wpływające, takie jak wiek czy choroby współistniejące.

Wynik badania potwierdza, że osoby, które przeszły Covid, miały sztywniejsze naczynia krwionośne niż te, które nie były zakażone. Ci, którzy przyjęli szczepionkę przeciw koronawirusowi, wykazywali przeciętnie mniejszą sztywność naczyń niż osoby niezaszczepione.

Odkrywcze badanie

Różnice były szczególnie wyraźne w przypadku kobiet. U mężczyzn natomiast nie odnotowano istotnych statystycznie różnic. Autorzy badania sugerują, że może to wynikać z faktu, iż więcej mężczyzn zmarło w wyniku Covid-19, co mogło spowodować tzw. „błąd przeżywalności” w grupie badanych mężczyzn z infekcją. Ogólnie efekt przyspieszonego starzenia się naczyń u osób zakażonych z czasem częściowo się stabilizował lub słabł.

W opinii Heriberta Schunkerta, wiceprezesa Niemieckiej Fundacji Serca i dyrektora Kliniki Chorób Serca i Układu Krążenia w Niemieckim Centrum Kardiologicznym Uniwersytetu Technicznego w Monachium, badanie to jest „w pewnym sensie bardzo odkrywcze”. Wiele osób bowiem zostało dotkniętych zakażeniem COVID-19. „To naturalnie skłania do skupienia się na tym zagadnieniu”.

Teraz trzeba wyjaśnić, co jest przyczyną tych wyników. „Trzeba dokładnie sprawdzić, czy te grupy były naprawdę takie same, żeby stwierdzić, czy przyczyną przyspieszonego starzenia się był koronawirus” – wskazał ekspert.

Nie jest również jasne, czy w grupach tych u niewielkiej liczby osób wystąpił silny efekt, czy też u wielu osób wystąpił niewielki efekt w procesie starzenia się. Zdaniem Heriberta Schunkerta: „Niemniej jednak badanie to stanowi pewien sygnał alarmowy”. Konieczne są dalsze badania.

Również kardiolog Dominik Rath z Uniwersyteckiego Szpitala w Tybindze uznaje te dane za interesujące. Zastanawia się jednak, czy Covid faktycznie jest przyczyną oraz dlaczego szczególnie dotknięte są tym problemem kobiety. Ciekawe jest również to, że w grupie intensywnej terapii naczynia krwionośne powróciły do normy po dwunastu miesiącach, „co może oznaczać, że hospitalizacja sama w sobie lub pobyt na oddziale intensywnej terapii odgrywają pewną rolę” – dodał kardiolog.

(DPA/jar)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Wycofanie się z przemysłowego regionu Donbasu miałoby dla Ukrainy poważne konsekwencje militarne, humanitarne i gospodarcze. Po szczycie amerykańsko-rosyjskim na Alasce Rosja domaga się całkowitego wycofania ukraińskich wojsk z obwodów donieckiego i ługańskiego w zamian za zamrożenie sytuacji na innych frontach. Również Stany Zjednoczone wywierają na Kijów naciski w tym kierunku.

Militarnie: utrata linii obrony

Rezygnacja Ukrainy z Donbasu oznaczałaby, że Rosja uzyska bez walki terytoria, których nie udało jej się zdobyć nie tylko od 2022, ale także od 2014 roku. Co prawda ukraińskie oddziały kontrolują już tylko kilka kilometrów kwadratowych w obwodzie ługańskim. Jednak w obwodzie donieckim 7600 z 26 tys. 500 kilometrów kwadratowych pozostaje nadal w rękach ukraińskich, czyli około jednej trzeciej. Znajdują się tam duże miasta, takie jak Słowiańsk i Kramatorsk, które tworzą dobrze umocniony pas obronny. Na zachód od nich rozciąga się otwarty step, dzięki czemu w przypadku wznowienia walk Rosja mogłaby bez przeszkód posuwać się w kierunku Charkowa lub Dniepropietrowska.

Humanitarnie: setki tysięcy dotkniętych

Przed wojną Kramatorsk liczył 150 tys. mieszkańców, a Słowiańsk 106 tysiecy. Nawet jeśli obecnie jest ich mniej, to w obwodzie donieckim pod rosyjską okupacją znalazłoby się prawdopodobnie kilkaset tysięcy obywateli Ukrainy lub uciekłoby z tego obszaru.

Ukraina nie poddaje się w rosyjskiej wojnie napastniczej trwającej od prawie trzech i pół roku również dlatego, że nie chce pozostawić swoich rodaków pod moskiewską tyranią. Wszystkie doniesienia z terenów odzyskanych przez Ukrainę w 2022 roku wskazują, że rosyjscy okupanci stosowali wobec ich ludności deportacje, morderstwa i tortury.

Dotknęło to na wschodzie nawet przeważnie rosyjskojęzycznych Ukraińców, których Moskwa rzekomo chce chronić. Wywierana jest na nich presja, aby przyjęli obywatelstwo rosyjskie. Język ukraiński i kultura są tłumione.

Gospodarczo: zasoby pod kontrolą Moskwy

Przed 2014 rokiem region przemysłowy Donbasu liczył około 6,5 mln mieszkańców i był sercem ukraińskiego przemysłu ciężkiego dzięki wydobyciu węgla i rud żelaza. Jednak wiele kopalń i fabryk już wtedy było przestarzałych.

Na mistrzostwa Europy w piłce nożnej w 2012 roku milionowe miasto Donieck zostało odnowione i otrzymało elegancki stadion Donbass Arena. Jednak gdy w 2014 roku Donieck i inne ważne części Donbasu znalazły się pod kontrolą Rosji, kontakty gospodarcze z kontrolowaną przez Kijów częścią Ukrainy zostały w większości zerwane.

Wskutek walk wiele kopalń zostało porzuconych i zalała je woda. Tego lata w okupowanym Doniecku pojawiły się problemy z wodą pitną, ponieważ kanał Siewierski Doniec-Donbas został zniszczony w kilku miejscach.

W Donbasie znajduje się wiele zasobów naturalnych, za które Ukraina zgodnie z umową chce kupić pomoc wojskową od Stanów Zjednoczonych. Jednak w wyniku postępów armii rosyjskiej w ostatnich miesiącach Kijów stracił kolejne ważne złoża.

(DPA/jak)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Pomoc społeczna to coś więcej niż tylko zasiłki dla obywateli. Obejmuje również zabezpieczenie podstawowe dla osób starszych lub pomoc w opiece. Koszty tych świadczeń rosną.

Wzrost wszystkich świadczeń

Wydatki instytucji pomocy społecznej w Niemczech znacznie wzrosły w 2024 roku. Jak poinformował w poniedziałek (18.08.2025) Federalny Urząd Statystyczny w Wiesbaden, w ubiegłym roku wypłaciły 20,2 mld euro netto na świadczenia socjalne. Było to o 14,8 procent więcej niż w roku poprzednim. Wydatki wzrosły zatem na wszystkie świadczenia socjalne.

Większość wydatków na świadczenia socjalne, bo aż 56,5 procent, przeznaczono na zabezpieczenie podstawowe dla osób starszych i osób z ograniczoną zdolnością do pracy zarobkowej. Według danych Ministerstwa Pracy i Spraw Socjalnych w 2024 roku na świadczenia te, finansowane w całości ze środków federalnych przekazywanych krajom związkowym, przeznaczono 11,4 miliarda euro, czyli o 13,3 procent więcej niż w 2023 roku.

Opieka i integracja

Wydatki netto na pomoc w opiece wzrosły o 17,7 procent do 5,3 miliarda euro. Na pomoc w codziennym utrzymaniu wydano 1,6 mld euro, czyli o ponad 11 procent więcej niż w roku poprzednim.

Na pomoc zdrowotną, pomoc w pokonywaniu szczególnych trudności społecznych oraz pomoc w innych sytuacjach życiowych przeznaczono łącznie 1,9 mld euro, czyli prawie o jedną piątą więcej niż w 2023 roku.

Wydatki na pomoc integracyjną dla osób niepełnosprawnych i zagrożonych niepełnosprawnością wyniosły 28,7 mld euro, czyli o 12,9 procent więcej niż w 2023 roku.

Opublikowane dane nie obejmują między innymi zabezpieczenia podstawowego dla osób poszukujących pracy, czyli tzw. zasiłku obywatelskiego.

(KNA, AFP, DPA/jak)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski będzie dziś (18.08.2025) rozmawiał w Waszyngtonie z prezydentem USA Donaldem Trumpem na temat możliwości zakończenia rosyjskiej wojny przeciwko jego krajowi. W miniony piątek Trump rozmawiał o tym na Alasce z rosyjskim przywódcą Władimirem Putinem.

W podróży do Waszyngtonu Zełeńskiemi towarzyszy kilkoro europejskich polityków, m.in kanclerz Niemiec, prezydent Francji, premier Wielkiej Brytanii i szef NATO. Niemiecka prasa komentuje.

W dzienniku „Frankfurter Allgemeine Zeitung” czytamy: „Teraz Zełenski ma rozmawiać z Putinem o pokoju, podczas gdy Rosja dzień po dniu i noc po nocy nadal niszczy Ukrainę i zabija jej obywateli. Ciekawe, jakie stanowisko zajmą w tej sprawie Europejczycy, którzy muszą odegrać większą rolę niż dotychczas. Merz zachowuje się odpowiednio. On i inni politycy będą wspierać Zełenskiego w Gabinecie Owalnym, również po to, aby zapobiec sytuacji, w której spotkanie ponownie wymknie się spod kontroli. Jedność z Ameryką, w którą Putin ponownie próbuje wbić klin, ma ogromne znaczenie. Aby utrzymać Waszyngton na właściwej drodze, również kanclerz musi chwalić Trumpa, gdy ten zmierza w dobrym kierunku. W przyszłym tygodniu może to być oczywiście znowu zły kierunek. Przynajmniej Merz nie ma tego problemu z Putinem. W jego przypadku zawsze jest jasne, czego naprawdę chce”.

Komentator dziennika „Sueddeutsche Zeitung” pisze: „Trump, co nie jest oczywiste, dotrzymał swojej obietnicy zaangażowania Europejczyków. Wraz z Merzem i innymi Europejczykami przyjmuje w poniedziałek w Waszyngtonie prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego. Europa nie jest teraz przynajmniej w gorszej sytuacji niż wcześniej. Zasługę za to należy przypisać również kanclerzowi Friedrichowi Merzowi, który opowiedział się za jasnym stanowiskiem Europy i wyraził je podczas swojego cyfrowego szczytu poprzedzającego spotkanie. Z drugiej strony, Zełenski i Europejczycy zostali już uznani za winnych, jeśli nie uda się zakończyć wojny (...) Europejczycy nie są w stanie naprawić ogromnych szkód, jakie spowodowało podniesienie rangi dyplomatycznej Putina na Alasce. Muszą pogodzić się z faktem – i tu kończy się sukces Merza – że Trump zignorował żądanie wywarcia wyraźnej presji na rosyjskiego despotę. Putin będzie nadal mordował i nie zostanie za to ukarany przez Trumpa kolejnymi sankcjami. Na tym polega prawdziwa katastrofa z Anchorage”.

Regionalny dziennik „Rhein Zeitung” ocenia: „Trump i Putin realizują swoje własne interesy. Trump chce zasobów naturalnych Ukrainy, korzyści gospodarczych dla USA i jak najniższych kosztów militarnych. Putin chce całej Ukrainy, ale wie również, że podporządkowanie sobie na stałe i odbudowa tego kraju przerosłyby możliwości Rosji. Bez przekazania terytoriów Putinowi Ukraina najwyraźniej jednak nie uzyska pokoju. Takie wrażenie pozostawiają te historyczne dni światowej dyplomacji. Jeśli Ukraina i Europa otrzymają trwałe gwarancje bezpieczeństwa od Putina i USA, ustępstwa terytorialne Ukrainy mogą nie być już możliwe do uniknięcia”.

Gazeta „Augsburger Allgemeine” ocenia zaś: „To właśnie Friedrich Merz przed spotkaniem na Alasce w decydujący sposób przyczynił się do tego, że głos Europy został przynajmniej wysłuchany. Wyraźnie widać to na dwóch przykładach: Trump najwyraźniej poważnie potraktował ostrzeżenie Europejczyków, aby nie uznawać rosyjskich podbojów bez dalszej dyskusji. Jednocześnie po spotkaniu z Putinem powiedział podczas telekonferencji, że Stany Zjednoczone mogą jednak udzielić Ukrainie solidnych, czyli militarnych gwarancji bezpieczeństwa. To nowe, pozytywne sygnały – nawet jeśli nie jest jasne, czy Trump wygłosił swoją ofertę tylko pod wpływem kaprysu” – czytamy.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Prezydent USA Donald Trump po spotkaniu z rosyjskim przywódcą Władimirem Putinem na Alasce odstąpił, ku uciesze Moskwy, od żądania zawieszenia broni w wojnie Rosji przeciwko Ukrainie. Teraz chce osiągnąć sukces i wynegocjować porozumienie pokojowe dla Ukrainy.

W tym celu spotka się w poniedziałek (18.08.2025) w Białym Domu z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim, który przywiezie ze sobą liczne wsparcie z Europy, w tym m.in kanclerza Niemiec Friedricha Merza, przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulę von der Leyen i sekretarza generalnego NATO Marka Rutte.

Co planuje Trump?

Prezydent USA realizuje plan posadzenia Putina i Zełenskiego przy jednym stole. Spotkanie Trumpa z ukraińskim prezydentem może – jeśli przebiegnie pomyślnie – być decydującym krokiem pośrednim w tym kierunku. Celem jest zakończenie rosyjskiej wojny i powstrzymanie rozlewu krwi w Ukrainie. Trump widzi siebie w roli mediatora, chce być rozjemcą. Podczas kampanii wyborczej republikanin wielokrotnie powtarzał, że jest w stanie zakończyć tę wojnę.

A potem jest jeszcze Trump-biznesmen. Republikanin nieustannie podkreśla, że stosunki zagraniczne uważa za udane przede wszystkim wtedy, gdy przynoszą korzyści gospodarcze dla USA. Jeśli Rosja zakończy wojnę, sankcje być może zostaną zniesione, a USA ponownie będą prowadzić więcej interesów z potęgą surowcową, jaką jest Rosja.

O czym będzie mowa w Białym Domu?

W okresie poprzedzającym szczyt na Alasce Trump domagał się natychmiastowego zawieszenia broni. Zełenski i europejscy sojusznicy od dawna stawiali to jako warunek wstępny dalszych negocjacji. Jednak po spotkaniu z Putinem prezydent USA znacznie zmienił swoją retorykę. Obecnie mówi o porozumieniu pokojowym bez pośredniego etapu zawieszenia broni. Prawdopodobnie będzie chciał skłonić Zełenskiego do ustępstw w tej sprawie.

Kluczową kwestią podczas poniedziałkowego spotkania będzie temat cesji terytorialnych, które Zełenski wielokrotnie kategorycznie odrzucał. Ostrzegł przed oddawaniem Rosji czegokolwiek, co mogłoby zachęcić sąsiada do dalszej agresji. Rosja natomiast nalega, aby Ukraina uznała utratę terytoriów.

Zełenski i Europejczycy przede wszystkim chcą utrzymać presję sankcji na Rosję i uzyskać gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy; przy udziale USA, aby chronić ją przed przyszłymi atakami. Nie chodzi jednak o przystąpienie Ukrainy do NATO.

Zełeński już raz był u Trumpa w Białym Domu

Wizyta Zełenskiego pod koniec lutego zakończyła się fiaskiem. Po tym jak Trump i jego zastępca JD Vance zganili go przed kamerami, opuścił Waszyngton przed czasem. Ukrainiec spotkał się również z zarzutem braku gotowości do kompromisu w walce o pokój w swoim kraju.

Uwagę zwrócił nie tylko strój Zełenskiego: pojawił się jak zwykle w prostym swetrze – symbolu jego roli jako głównodowodzącego sił zbrojnych Ukrainy, który jednak ze strony USA został skrytykowany jako brak szacunku. Po tym skandalu nastąpiło co prawda ponowne zbliżenie, ale od tego czasu Zełenski nie pojawił się już w Białym Domu.

Czy uda się uniknąć kolejnej awantury?

Istotna różnica w stosunku do lutego: tym razem Zełenski nie przyjedzie do Waszyngtonu tylko z ukraińską delegacją. Przywiezie ze sobą posiłki z Europy. Już sama ich obecność powinna zmienić dynamikę spotkania z Trumpem i nieco ostudzić potencjalnie podgrzaną atmosferę rozmów.

Przebieg wydarzeń zależy jednak nadal od postawy ukraińskiego prezydenta i od tego, czy będzie on gotowy do ustępstw. Najpóźniej podczas szczytu na Alasce stało się jasne, że prezydent USA postrzega Putina, przywódcę mocarstwa atomowego, jako równego sobie partnera. Ukrainiec natomiast znajduje się w pozycji petenta, który jest uzależniony od wsparcia Amerykanów.

Trump prawdopodobnie nie będzie miał zbyt wiele cierpliwości wobec ukraińskiego partnera, który upiera się przy maksymalnych żądaniach i chce pokonać Rosję przy pomocy Zachodu. Zełenski stoi zatem przed trudnym wyzwaniem: musi bronić interesów Ukrainy, a jednocześnie dać Trumpowi poczucie, że jego wysiłki mediacyjne są traktowane poważnie. Jeśli Zełenski publicznie zrezygnuje z terytoriów, ryzykuje utratę stanowiska w kraju po długiej i kosztownej wojnie.

Na jakie gwarancje może liczyć Ukraina?

Gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy – to jednen z głównych postulatów Kijowa i Europejczyków. Jak dotąd nie jest jasne, jak mają wyglądać. Jednak również Trump, a nawet Putin mówili o takich gwarancjach dla Ukrainy. Premier Włoch Giorgia Meloni zaproponowała wariant klauzuli bezpieczeństwa zbiorowego dla Ukrainy wzorowany na artykule 5. traktatu NATO, ale bez przyjęcia Ukrainy do NATO. Inną możliwością byłyby dwustronne gwarancje bezpieczeństwa poszczególnych państw.

Dla Europejczyków ważne jest, aby w gwarancjach bezpieczeństwa uczestniczyły Stany Zjednoczone. Z ich punktu widzenia kluczowe znaczenie ma również możliwość nieograniczonego uzbrajania i finansowego wspierania ukraińskich sił zbrojnych. Jednostronne zobowiązania Rosji dotyczące bezpieczeństwa Ukrainy nie byłyby dla nich wystarczające. Z punktu widzenia Zachodu Rosja jest całkowicie niewiarygodna.

Dlaczego skład trójstronny?

Zełenski od dawna nalega na osobiste spotkanie z Putinem – w obecności Trumpa – w celu omówienia kwestii pokoju. Przywódca Rosji wielokrotnie powtarzał, że jest gotowy na takie spotkanie. Jednak jego zdaniem, aby do niego doszło, konieczne są uprzednie ogólne założenia rozwiązania konfliktu, na przykład rezygnacja z terytoriów.

Putin nie wykazuje jednak zainteresowania spotkaniem i powątpiewa w to, że Zełenski jest legalnym prezydentem Ukrainy. Chodzi o to, że jego kadencja dobiegła końca już w ubiegłym roku. Z powodu trwającej wojny kraj nie przeprowadza nowych wyborów, a uprawnienia Zełenskiego zostały przedłużone na mocy stanu wojennego.

Dla Niemiec i Europejczyków od samego początku ważne było, aby podczas negocjacji pokojowych nie podejmowano żadnych decyzji ponad głowami Ukraińców.

Czy Putin zatriumfuje?

Trump rozłożył przed nim czerwony dywan w Stanach Zjednoczonych, które wielu Rosjan uważa za głównego sprawcę konfliktu, i oklaskiwał go, przywracając Putina po długiej izolacji na Zachodzie na scenę światową. Za największy sukces Kremla uważa się jednak ustępstwo Trumpa, który zgodził się najpierw rozmawiać o pokoju, a następnie doprowadzić do zawieszenia broni. Dzięki temu Putin zyskuje czas na polu bitwy.

Moskwa dąży więc do zawarcia porozumienia pokojowego, ale na swoich warunkach. Rosja domaga się na przykład, aby Ukraina zrezygnowała z przystąpienia do NATO i zapewniła prawa ludności rosyjskojęzycznej, a także zniosła zakaz działalności Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej.

Treść ewentualnego porozumienia pokojowego z rosyjskiego punktu widzenia jest znana od dawna. Zgodnie z nią Ukraina ma wycofać się z niekontrolowanych dotychczas w pełni przez Moskwę terytoriów Doniecka i Ługańska w zamian za zakończenie działań wojennych. Ukraina ma również uznać za rosyjski półwysep Krymski nad Morzem Czarnym, zaanektowany przez Moskwę już w 2014 roku.

(DPA/szym)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

DW: Polska gospodarka trafia ostatnio na czołówki. Media donosiły o nadzwyczajnym wzroście Polski, informowały, że Polska wkrótce wyprzedzi Szwajcarię i stanie się 20. gospodarką świata. Pan już dwa lata temu napisał książkę o sukcesie Polski…

Rainer Zitelmann*: – Wybrałem nie najlepszy tytuł: „Wzlot smoka i białego orła. Jak narody wydobywają się z ubóstwa”. Niemcy nie wiedzieli, ani co ma znaczyć ów smok, ani co biały orzeł. Dlatego przekład angielski nosi już po prostu tytuł „How Nations escape poverty” („Jak narody wydobywają się z ubóstwa” – red.).

W polskiej, skróconej wersji pozostał tylko biały orzeł. Ale każdy Polak wie, o co chodzi.

– Orzeł to Polska, a smok to Wietnam.

Zanim przeczytałem tę książkę, myślałem, że smok to Chiny, które w tej dziedzinie dokonały przecież największego skoku w dziejach ludzkości.

– To zadziwiające, jeśli pomyśleć, że jeszcze w 1981 roku 88 procent Chińczyków żyło w skrajnym ubóstwie, a dziś jest to mniej niż jeden procent. Chiny zawdzięczają to reformom ekonomicznym Denga Xiaopinga.

Jednak Wietnam ma wiele wspólnego z Polską, dlatego oba te kraje opisałem w jednej książce. Po pierwsze, oba były ofiarami strasznych wojen. W przeliczeniu na liczbę ludności Polska straciła podczas II wojny światowej więcej ludzi niż jakiekolwiek inne państwo. Wielu o tym nie wie. Wietnam zaś prowadził wojnę nie tylko z USA, ale także z Francją, Chinami i Japonią.

W latach 80. oba kraje znajdowały się w podobnej sytuacji: wielkie długi, wysoka inflacja, zbyt wiele państwa. W podobnym czasie, pod koniec lat 80., oba rozpoczęły reformy rynkowe. Index of Economic Freedom pokazuje, że niemal żaden kraj na świecie nie zyskał w ostatnich trzech dekadach tak wiele na wolności gospodarczej, jak Polska i Wietnam.

Jak to się stało, że historyk tak dogłębnie zajmuje się ekonomią?

– Zawsze interesowały mnie tematy gospodarcze. Moja pierwsza praca doktorska dotyczyła socjalnych i ekonomicznych koncepcji politycznych Hitlera, już wtedy zajmowałem się więc ekonomią. Druga praca doktorska, z socjologii, zajmowała się psychologią najbogatszych. Jako historyka i socjologa interesowały mnie przed wszystkim kwestie gospodarcze.

W tej książce – pozostańmy przy tym okrojonym wydaniu polskim, w którym Wietnam został pominięty – pokazał pan, że ankietowani w Polsce byli nastawieni zdecydowanie bardziej prokapitalistycznie niż we wszystkich innych krajach.

– Stosunek do gospodarki rynkowej i kapitalizmu badałem w 35 krajach, a w trzynastu również nastawienie wobec ludzi bogatych. Przeprowadzenie ankiet zleciłem firmie IPSOS Mori. Tak, wynik był taki, że w żadnym kraju stosunek do kapitalizmu nie był tak pozytywny jak w Polsce. USA i Korea Południowa znalazły się dopiero na kolejnych miejscach. Jeśli chodzi o nastawienie wobec bogatych, to i w Polsce również nie brak zazdrośników. Jednak w Niemczech lub we Francji jest ich znacznie więcej. Spytaliśmy na przykład, czy bogaci to oszuści podatkowi. W Niemczech twierdząco odpowiedziała ponad połowa respondentów, w Polsce tylko co czwarty.

Polska ma niewiele doświadczeń z prawdziwymi oligarchami. Inaczej niż jej sąsiedzi. Nie tylko Rosja czy Ukraina, ale i Słowacja lub Czechy…

– …i była Jugosławia, i Albania. Udanych transformacji od socjalizmu do kapitalizmu nie było wiele. Właściwie tylko Polska, Czechy i kraje bałtyckie. Polska od trzech dekad jest czempionem wzrostu gospodarczego w Europie.

W pozostałych krajach transformacja zakończyła się porażką: w Rosji, Ukrainie, w państwach byłej Jugosławii, takich jak Serbia czy Czarnogóra. W Bułgarii i Rumunii sytuacja wygląda lepiej niż w tych ostatnich krajach, ale nie tak dobrze jak w Polsce. To, co w Rosji nazywają kapitalizmem, nie ma z nim nic wspólnego. Nazwałbym to kleptokracją, w której nieliczni okradają całe społeczeństwo. Na początku XXI wieku sytuacja w Rosji wcale nie była taka zła. Potem Putin zaczął krucjatę przeciw Chodorkowskiemu. Od tego czasu nie ma już bezpieczeństwa prawnego w Rosji. Każdy musi się tam obawiać, że państwo w każdej chwili może odebrać mu firmę.

Czym wyróżnili się Polacy?

– Badałem stosunek do gospodarki rynkowej i kapitalizmu, a także do bogatych oraz zazdrość społeczną. Jeśli ludzie odnoszący sukcesy ekonomiczne są w społeczeństwie przede wszystkim kozłami ofiarnymi, na których wyładowuje się całą swoją złość, to nie jest to dla niego dobre. Te kwestie mentalne są często niedoceniane. W Polsce myślenie w kategoriach kozłów ofiarnych i zazdrości wobec bogatych nie jest aż tak powszechne, jak we Francji i w Niemczech. Tu Polska jest bliższa Azji, gdzie przedsiębiorcy mający sukcesy są bardzo cenieni.

Jak ważni byli ci, którzy prowadzili swe kraje przez transformację?

– Bardzo ważni. O tym, jak to będzie wyglądało, decyduje się już na początku. Dla Polski szczęśliwym wyborem był Leszek Balcerowicz, ponieważ jest to człowiek uczciwy. Wcześniej był profesorem i po tym wszystkim wciąż jest profesorem. W wielu krajach Europy Wschodniej robili to ludzie, którzy chcieli nabić sobie kieszenie.

„Balcerowicz musi wrócić!” – apeluje jego fundacja Forum Obywatelskiego Rozwoju.

– Dlaczego nie? On ma 78 lat, ale Konrad Adenauer miał 87 lat, kiedy opuszczał urząd kanclerski. Dlaczego więc nie miałby spróbować raz jeszcze? Tak, Balcerowicz musi wrócić. Byłbym bardzo za.

Czy nie jest on jednak lepszy w roli eksperta obserwującego i krytykującego z dystansu?

– Jasne, myślę, że teraz nie wróciłby do polityki. Wolałbym zobaczyć go w Argentynie, u boku Javiera Mileia. Obaj są profesorami ekonomii, obaj kierują się tymi samymi ideami, tymi samymi zasadami, obaj pokazują, że kapitalistyczna terapia szokowa działa.

Choć jest pan historykiem, poproszę pana o prognozę. Czy Polska może utrzymać dotychczasowy kurs i stać się jednym z czołowych państw Europy?

– W tej chwili nie widzę tego ani całkiem sceptycznie, ani całkiem pozytywnie. Dobrze, że PiS już nie rządzi, chociaż nie we wszystkim popełniał błędy. Jego polityka migracyjna nie wydawała mi się zła. Jednak w sprawach gospodarki jest to partia bardzo lewicowa.

Tyle tylko, że nadal nie widzę żadnych prawdziwych reform, żadnych ruchów w tym kierunku. Polska wciąż ma bardzo wysoki udział państwa w gospodarce, bardzo wiele przedsiębiorstw, które powinny zostać sprywatyzowane.

Jedno chciałbym jednak bardzo pochwalić: Polska zapowiedziała dobrą reformę. Opodatkowanie dochodów z lokat i inwestycji kapitałowych do 100 tys. złotych rocznie ma zostać ograniczone. Dzięki temu Polacy zyskają możliwości znacznie lepszego niż dotychczas prywatnego zabezpieczenia na starość.

Dlaczego to ważne? Ze względu na zmiany demograficzne oparte na systemie repartycyjnym państwowe ubezpieczenie emerytalne nie będzie funkcjonować. Już nie funkcjonuje. Dlatego ważne jest, żeby znacząco wzmocnić prywatne zabezpieczenie emerytalne. To się chyba teraz dzieje w Polsce. Politykom w Niemczech brak takiej odwagi. Dobrze by było, gdyby ta kwota w Polsce była nawet trzy- lub czterokrotnie wyższa, żeby skorzystali z tego również lepiej zarabiający.

Powiedział pan podczas ubiegłorocznych Igrzysk Wolności w Łodzi, że Polska ma problem, który nazywa się Niemcy. Dlaczego?

– Jeśli sąsiad, który siedzi obok pana, ma katar i cały czas kaszle panu w twarz, to i pan nie może pozostać zdrowy. Bez względu na to, jak silna jest pańska odporność, w końcu pan też zachoruje. Od żadnego innego kraju Polska nie jest tak uzależniona gospodarczo, jak od Niemiec. Jeśli więc niemieckiej gospodarce wiedzie się źle, automatycznie nie może wieść się dobrze gospodarce polskiej. Niestety, niemieckiej gospodarce wiedzie się bardzo źle, także w porównaniu z Polską. Pani Merkel zaczęła wyprowadzać części przemysłu, na przykład w działach energetycznym i motoryzacyjnym, w kierunku gospodarki planowej. Rząd koalicyjny z udziałem Zielonych kontynuował tę politykę. Niemcy od kilku lat znajdują się w recesji.

Czy zmiana rządu w Berlinie nie zmieniła tej perspektywy?

– Nie, również Merz nie podejmuje niezbędnych reform. Powinien wziąć przykład z Polski, gdzie nie uczestniczy się w całym tym nonsensie ideologicznej „transformacji energetycznej”. A do tego, jak już wspomniałem, polska reforma emerytalna zmierza we właściwym kierunku. Merz nie ma zaś odwagi podjąć niezbędnych reform.

A czy Unia Europejska ma szanse na sukces?

– Mamy dużo biurokracji. Istnieje ustawa o łańcuchu dostaw, zgodnie z którą każda większa europejska firma musi dowieść, że w jej produkcji przestrzegane są standardy społeczne i to wszędzie na świecie. Od 2035 roku zostaną zakazane silniki spalinowe. Ale przede wszystkim przesypiamy szanse, jakie stwarza przemysł przyszłości.

Podam tylko jeden przykład: przemysł kosmiczny, który będzie miał kluczowe znaczenie w przyszłości. W zeszłym roku prywatna firma Elona Muska SpaceX przeprowadziła 138 udanych startów rakiet – Europie udało się to zaledwie trzy razy, a Iranowi – nawiasem mówiąc – cztery. W tej dziedzinie jesteśmy więc daleko w tyle za Nową Zelandią. Za to w regulacjach jesteśmy najlepsi. Właśnie przeczytałem 144 strony dotyczące planowanych regulacji unijnych w przemyśle kosmicznym. Podobnie jest ze sztuczną inteligencją: Stany Zjednoczone i Chiny działają, a my jesteśmy mistrzami świata w regulacjach.

Chciałbym się mylić, ale przyszłości Europy nie widzę zbyt optymistycznie.

Pozostańmy więc z nadzieją, że jednak się pan myli.

– Dokładnie. To moja największa nadzieja, że się mylę.

Rozmawiał Aureliusz M. Pędziwol

*Historyk, socjolog, dziennikarz i przedsiębiorca Rainer Zitelmann (rocznik 1957) zajmuje się m.in. historią nazizmu i badaniami nad bogactwem. Jest autorem 30 książek, które ukazały się w 35 językach. Książka „Wzlot Białego Orła. O tym, jak Polska wydobyła się z ubóstwa” ukazała się w 2023 roku. Zitelmann jest członkiem niemieckiej liberalnej partii FDP.

Prawie nigdzie indziej w Niemczech różnica w oczekiwanej długości życia nie jest tak duża jak między Badenią-Wirtembergią a Saksonią-Anhalt. Mężczyźni w południowo-zachodniej części kraju statystycznie mogą liczyć na cztery lata życia więcej niż w tym wschodnim landzie.

Zdaniem ekspertów różnica ta nie zmieni się w najbliższym czasie. Zgodnie z odpowiedzią rządu federalnego na zapytanie poselskie partii Lewica w Bundestagu, średnia długość życia mężczyzn w Saksonii-Anhalt wynosi 75,49 lat – jest to najniższy wynik w całym kraju. Natomiast w Badenii-Wirtembergii wynosi ona 79,64 lat.

W przypadku kobiet w obu tych krajach związkowych różnica nie była tak duża i wynosiła dwa lata.

Co oznacza średnia długość życia?

Ważna informacja: „Średnia długość życia w chwili urodzenia” obejmuje śmiertelność w każdym wieku w jednej wartości. Wartość ta jest niezależna od struktury wiekowej i wielkości populacji. Pomimo swej nazwy nie jest to prognoza dla dzisiejszych noworodków.

Wartości z obu wspomnianych wyżej niemieckich krajów związkowych odnoszą się do średniej długości życia ujętej w oficjalnych statystykach za lata 2021–2023. Nowsze statystyki również potwierdzają tę różnicę między Badenią-Wirtembergią a Saksonią-Anhalt.

Według Federalnego Urzędu Statystycznego w 2024 roku średnia długość życia w momencie urodzenia wynosiła w Niemczech 78,9 lat dla mężczyzn i 83,5 lat dla kobiet.

Jakich zmian oczekują eksperci?

Z informacji podanych przez Federalny Instytut Badań Demograficznych (BiB) po zjednoczeniu Niemiec w obu tych krajach związkowych wystąpiła faza silnego zbliżania się średniej długości życia kobiet, która zakończyła się na początku XXI wieku.

– W przypadku mężczyzn trendy w tych dwóch landach wydają się rozbieżne. Nie ma więc żadnych przesłanek, aby sądzić, że w najbliższej przyszłości regiony te zbliżą się do siebie – powiedział Pavel Grigoriev, kierownik grupy badawczej ds. śmiertelności w BiB.

– Aby dogonić Badenię-Wirtembergię, nie wystarczy, że wzrośnie średnia długość życia w Saksonii-Anhalt – wyjaśnił Pavel Grigoriev Niemieckiej Agencji Prasowej. – Postęp w zakresie średniej długości życia w Saksonii-Anhalt musiałby być znacznie szybszy niż w Badenii-Wirtembergii – dodał.

Skąd takie różnice?

Przyczyny tego, jak długo ludzie żyją w poszczególnych regionach Niemiec, są różne. Federalny Instytut Badań Demograficznych wskazuje na skład populacji pod kątem wykształcenia, uwarunkowań kulturowych i struktury wiekowej.

Ale ważną rolę odgrywają tu również takie czynniki, jak poziom rozwoju gospodarczego, opieka zdrowotna i warunki ekologiczne. Porównanie produktu krajowego brutto, czyli łącznej wartości wszystkich wyprodukowanych towarów i usług, pokazuje na przykład, że w zeszłym roku w Badenii-Wirtembergii wyprodukowano towary i usługi o wartości około 650,2 mld euro, a w Saksonii-Anhalt tylko 79,4 mld euro.

Jednak zdaniem Pavla Grigorieva ważną rolę odegrały także zachowania zdrowotne ludności, takie jak palenie tytoniu, spożywanie alkoholu, sposb odżywiania się i aktywność fizyczna. – Jak się okazało Badenia-Wirtembergia była regionem o jednym z najniższych wskaźników śmiertelności spowodowanej paleniem tytoniu w Niemczech – powiedział.

Jakie wnioski wyciągają z tego politycy?

Pochodząca z Saksonii-Anhalt posłanka do Bundestagu Janina Boettger z partii Lewica zauważyła: – Podczas gdy zamożni ludzie w Badenii-Wirtembergii lub Bawarii często żyją o wiele lat dłużej, mieszkańcy biedniejszych regionów mają gorsze warunki zdrowotne, społeczne i ekonomiczne.

Ta nierówność jest mierzalna i nie do przyjęcia z politycznego punktu widzenia. Janina Boettger stwierdziła, że zadaniem państwa jest zapewnienie równowagi społecznej, zwłaszcza w uboższych regionach. – Miejsce zamieszkania nie może decydować o długości życia i szansach życiowych – zaznaczyła.

W opinii Pavla Grigorieva, regionalne różnice w śmiertelności występują ogólnie we wszystkich krajach: – W porównaniu międzynarodowym różnice regionalne w Niemczech są raczej niewielkie – powiedział.

Mimo to są znaczne, zwłaszcza jeśli porównuje się ze sobą tak zwane nowe i stare kraje związkowe, takie jak Saksonia-Anhalt i Badenia-Wirtembergia”.

(DPA/jak)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

– Trump nie jest zainteresowany zwiększeniem zaangażowania USA w sprawie Ukrainy – uważa ekspert CDU ds. polityki zagranicznej Roderich Kiesewetter. – Europa musi zatem zrobić wszystko, co w jej mocy.

Anton Hofreiter, polityk partii Zielonych odpowiedzialny za politykę europejską, zaapelował natomiast o europejskie gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy.

W poniedziałek (18.08.2025) w Waszyngtonie spotkają się prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski i prezydent USA Donald Trump. Nie będzie to rozmowa w cztery oczy: towarzyszyć im będzie liczna delegacja UE, w tym kanclerz Friedrich Merz, oraz przedstawiciele NATO.

Kiesewetter: „Putin zrehabilitowany”

Trump i Putin spotkali się w piątek (15.08.2025) w Anchorage na Alasce, by omówić wojnę w Ukrainie. Obaj przywódcy nazwali spotkanie produktywnym, ale nie ujawnili szczegółów swoich ustaleń.

Kanclerz Friedrich Merz był mimo to optymistyczny. Trump powiedział podczas rozmowy telefonicznej z europejskimi sojusznikami USA, że „Ameryka jest gotowa udzielić gwarancji bezpieczeństwa Ukrainie”. Merz nazwał to „dużym postępem”.

Inni niemieccy politycy krytycznie oceniają spotkanie Trumpa z Putinem. – Szef Kremla nie jest zainteresowany negocjacjami, a jedynie ponownym zaprezentowaniem się na arenie międzynarodowej jako równorzędny partner – podkreślił Roderich Kiesewetter w telewizji ARD. Putinowi „najwyraźniej się to udało”. – Wydaje się zrehabilitowany, podczas gdy wojna trwa – stwierdził.

– Nie ma zawieszenia broni ani żadnych poważnych konsekwencji dla Rosji. W tym sensie nie był to dobry wynik, ale raczej „czarny piątek" – kontynuował ekspert CDU ds. polityki zagranicznej. Wezwał UE do przekazania Ukrainie zamrożonych aktywów rosyjskich oligarchów, a także do jej bardzo intensywnego wsparcia w postaci dostaw broni.

„Dyplomatyczne uznanie i nic w zamian”

„Europa musi wreszcie sama zadbać o pokój i bezpieczeństwo” – ostrzegł przewodniczący Komisji ds. europejskich Bundestagu Anton Hofreiter. W gazetach grupy medialnek Funke zażądał od UE i Wielkiej Brytanii wiarygodnych gwarancji bezpieczeństwa dla Ukrainy. Ukraina musi ponadto „w końcu otrzymać cały potrzebny jej sprzęt wojskowy”.

Trump „okazał Putinowi dyplomatyczne uznanie na najwyższym szczeblu, nie otrzymując nic w zamian” – powiedział gazetom grupy medialnek Funke Norbert Roettgen, wiceprzewodniczący klubu poselskiego unii CDU/CSU w Bundestagu. Spotkanie na Alasce „pokazało, że bezpieczeństwo Europy musi być zorganizowane przez nas, Europejczyków” – dodał.

Ostre słowa padły również z ust przewodniczącej klubu poselskiego partii Zielonych w Bundestagu, Britty Haßelmann. Mówiła ona o „pozornych negocjacjach” i nazwała to spotkanie „mile widzianą dla Putina taktyką odwracającą uwagę”. Teraz wszystko zależy od Europy, „chodzi również o nasze bezpieczeństwo i naszą ochronę”. Britta Haßelmann zażądała twardych sankcji wobec Rosji i „konsekwentnego wsparcia militarnego dla Ukrainy”.

Szef partii Lewica Jan van Aken po szczycie na Alasce już nie wierzy w USA. Najpóźniej teraz „wszyscy w Europie powinni zrozumieć, że Donald Trump nie dba o Ukrainę” – powiedział w telewizji ARD: „Donald Trump myśli tylko o Donaldzie Trumpie i interesach USA”. Dlatego, zdaniem polityka Lewicy, potrzebne są nowe pomysły, aby skłonić Kreml do poważnych negocjacji. Jan van Aken proponuje zaangażowanie Chin. – Chiny są partnerem Rosji i chcą zakończenia wojny. Europejczycy powinni zatem spróbować zadzwonić do Pekinu, a nie do Waszyngtonu – stwierdził.

Marie-Agnes Strack-Zimmermann z FDP krytykuje szczyt na Alasce jako „wielkie show”. Jego „wyraźnym zwycięzcą” jest Putin. Trump traktował go „jak szanowanego głowę państwa, a nie zbrodniarza wojennego i masowego mordercy”, powiedziała.

Głosy optymizmu

Natomiast przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Bundestagu Armin Laschet z CDU wyraził się optymistycznie o spotkaniu prezydentów USA i Rosji. „W dyplomacji pojawiła się dynamika” – powiedział w wywiadzie dla dziennika „Tagesspiegel”. Niepokoi go przy tym jednostronny sceptycyzm i krytyka ze strony europejskiej wobec tego spotkania.

Rozmowa Trumpa i Putina pozostaje „jak dotąd największą nadzieją na to, że wojna na Ukrainie, wraz z jej codziennymi ofiarami, może wkrótce się zakończyć” – zauważył w dzienniku „Rheinische Post” Ralf Stegner, polityk SPD zajmujący się polityką zagraniczną. Wszystko inne nie przyniosło dotychczas „żadnego ruchu” w tym kierunku, dodał.

Szefowa AfD Alice Weidel określiła szczyt na Alasce na platformie X jako „ważny krok w kierunku deeskalacji”. „Tak wygląda polityka realna”, podkreśliła.

Zełenski nie pojedzie sam

Sekretarz generalny NATO Mark Rutte zamierza wziąć udział w poniedziałkowych rozmowach prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego z prezydentem USA Donaldem Trumpem. Tematem rozmów z Trumpem będzie zakończenie rosyjskiej wojny przeciwko Ukrainie. Rutte uda się w tym celu do Waszyngtonu, poinformowało NATO.

Jak podała włoska agencja informacyjna Ansa, w spotkaniu weźmie również udział szefowa włoskiego rządu Giorgia Meloni. W spotkaniu w Białym Domu wezmą również udział kanclerz Niemiec Friedrich Merz, przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, prezydent Francji Emmanuel Macron i prezydent Finlandii Alexander Stubb.

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

W pięciu niemieckich krajach związkowych (landach) w 2026 roku odbędą się wybory do lokalnych parlamentów. Ponad połowa mieszkańców kraju spodziewa się, że Alternatywa dla Niemiec po raz pierwszy obsadzi stanowisko premiera przynajmniej w jednym z landów. Tak wynika z aktualnego sondażu, który instytut badania opinii publicznej Insa przeprowadza co tydzień dla gazety „Bild am Sonntag”.

Przełomowe wybory w landach

W 2026 roku wybory do parlamentów krajowych odbędą się w Badenii-Wirtembergii, Nadrenii-Palatynacie, Saksonii-Anhalt, Berlinie i Meklemburgii-Pomorzu Przednim.

Według sondażu 43 procent respondentów spodziewa się, że AfD wyłoni premiera w co najmniej jednym kraju związkowym. 25 procent stwierdziło, że spodziewa się, iż AfD wyłoni premiera w kilku krajach związkowych.

19 procent nie wierzy w szefa rządu z AfD, a 13 procent tego nie wie lub nie wyraziło swojej opinii w tej sprawie.

47 procent respondentów stwierdziło, że konserwatywna CDU/CSU powinna nadal konsekwentnie wykluczać współpracę z AfD. 40 procent opowiada się przeciwko tak zwanej zaporze ogniowej wobec AfD, 6 procent nie ma zdania na ten temat, a 7 procent nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie.

CDU odrzuca koalicje i podobne formy współpracy zarówno z AfD, jak i z partią Lewica.

Przewidywany sukces w Bundestagu

Praca koalicji rządowej pod przewodnictwem kanclerza Friedricha Merza jest oceniana przez 56 procent respondentów jako czynnik zwiększający potencjał wyborczy AfD na szczeblu federalnym. 43 procent respondentów uważa, że AfD będzie najsilniejszą partią w wyborach do Bundestagu w 2029 roku. 39 procent uważa to za mało prawdopodobne.

AfD zmniejsza dystans do CDU/CSU w sondażach wyborczych. CDU/CSU traci w nich jeden punkt procentowy i osiąga 26 procent, jak podaje „Bild am Sonntag”, powołując się na sondaź Insa.

Wynika z niego, że AfD plasuje się tuż za CDU ze stałym wynikiem 25 procent, a SPD pozostaje na poziomie 15 procent. Zieloni utrzymują 11 procent. Partia Lewica ma 9 procent, a Sojusz Sahry Wagenknecht (BSW) osiąga 4 procent, podobnie jak FDP.

(DPA/jak)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Warszawska korespondentka gazety „Tageszeitung” (TAZ) Gabriele Lesser w opublikowanym w sobotę artykule odniosła się do konfliktu między dyrektorem Instytutu Pileckiego (IP) Krzysztofem Ruchniewiczem a kierowniczką berlińskiej filii Hanną Radziejowską.

Konflikt doprowadził do zwolnienia Radziejowskiej oraz do likwidacji przez polski MSZ stanowiska pełnomocnika do spraw polsko-niemieckiej współpracy społecznej i przygranicznej, również sprawowanej przez Ruchniewicza. „To uderzenie w niemiecko-polską przyjaźń” – oceniła Lesser.

Zwrot czy badanie pochodzenia?

W „TAZ” czytamy, że powodem konfliktu był list wysłany przez Radziejowską do ministerstwa kultury, o którym poinformowała także MSZ. Protestowała w nim przeciwko zaproponowanemu przez Ruchniewicza cyklowi seminariów, mających być rzekomo poświęconym między innymi „zwrotom dóbr kultury przez Polskę na rzecz Niemiec, Ukrainy, Białorusi, Litwy” oraz „mienia prywatnego należącego do osób pochodzenia żydowskiego”.

W rzeczywistości, zaznaczyła Lesser, tematem seminariów miały być, jak wyjaśnił Ruchniewicz, „badania proweniencji różnych dóbr kultury”.

Nagonka na Ruchniewicza

Jak pisze TAZ, „dziwnym trafem” list wraz ze szczegółowymi informacjami z życia wewnętrznego IP wylądował w redakcji dziennika „Rzeczpospolita”, który natychmiast opublikował zarzuty wobec Ruchniewicza. Prawicowi politycy i media wykorzystali okazję, rozpoczynając nagonkę na historyka za rzekomą „zdradę dyplomatyczną”.

Szef MSZ Radosław Sikorski zareagował na konflikt likwidacją urzędu pełnomocnika, „bez jednego słowa uzasadnienia” – oceniła krytycznie Lesser. Jak pisze, dla strony niemieckiej było to całkowite zaskoczenie. Pełnomocnik po stronie niemieckiej Knut Abraham stracił partnera do rozmów po stronie polskiej.

„Sprawa poważnie zaszkodziła relacjom polsko-niemieckim” – uważa niemiecka dziennikarka.

Jak pisze Lesser, kierująca od 2019 r. berlińską filią Instytutu Pileckiego Radziejowska nie mogła znaleźć wspólnego języka z Ruchniewiczem, nominowanym na szefa przez rząd Donalda Tuska. Ruchniewicz miał odpolitycznić Instytut, którego profil wyznaczony był w znacznym stopniu przez „narodowo-populistyczną ideologię” PiS.

„Kto przeprosi Ruchniewicza i Niemców za cios w niemiecko-polską przyjaźń?” – pyta w konkluzji dziennikarka „Tageszeitung”.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Powyższy tekst jest omówieniem artykułu z prasy niemieckiej. Redakcja Polska DW nie bierze odpowiedzialności za przedstawione tam fakty oraz wyrażone poglądy.

Takie są wnioski opublikowanego badania Instytutu Dialogu Strategicznego (ISD), londyńskiego think tanku. Autorzy wezwali Komisję Europejską do bardziej rygorystycznego egzekwowania sankcji nałożonych w związku z rosyjską napaścią na Ukrainę.

Do zakazanych w UE mediów należą grupa Sputnik i strona internetowa RT, znana wcześniej jako Russia Today. Według badania strony internetowe RT w Niemczech nadal odwiedza ponad 100 000 użytkowników miesięcznie. Autorzy znaleźli również liczne profile w serwisie internetowym X, które tylko w maju zamieściły prawie 50 000 linków do stron RT, z czego wiele w języku niemieckim.

Przeciwdziałanie dezinformacji

Poprzez sankcje UE chce przeciwdziałać dezinformacji i „wojnie informacyjnej” prowadzonej przez Rosję. „Rosyjskie media państwowe nadal mają silną pozycję w sieci i stanowią stałe wyzwanie dla zachodnich demokracji” – czytamy w badaniu. Planowane blokady rosyjskich dostawców internetowych są „w większości nieskuteczne”.

Z punktu widzenia autorów problem polega na tym, że Komisja Europejska podaje wprawdzie, które media są zakazane w 27 państwach członkowskich, ale nie podaje dokładnych adresów internetowych. Dzięki liście dokładnych adresów „państwom członkowskim i dostawcom usług internetowych byłoby znacznie łatwiej egzekwować blokady” – ocenił jeden z autorów badania, Pablo Maristany de las Casas.

Rosja także próbuje obejść blokady. „Niektóre media, takie jak RT, używają tzw. domen lustrzanych” – wyjaśnił Maristany de las Casas. „Po prostu kopiują treści zablokowanej strony do nowego linku, aby ominąć sankcje”.

Obowiązek dostawców

Bruksela nie poczuwa się do odpowiedzialności. Jak powiedział we wtorek (12.08.2025) rzecznik Komisji Europejskiej agencji informacyjnej AFP: „To dostawcy mają obowiązek zablokować dostęp do stron internetowych sankcjonowanych mediów, w tym do podrzędnych lub nowo utworzonych adresów internetowych”.

Oprócz Niemiec autorzy badania przeanalizowali dostęp do rosyjskich mediów we Francji, Włoszech, Polsce, Czechach i Słowacji. Próbowali uzyskać dostęp do 58 stron internetowych powiązanych z 26 zakazanymi dostawcami – w 76 procentach przypadków blokada nie zadziałała. Pomimo licznych prób uzyskania dostępu do RT Niemcy wypadły dobrze w porównaniu z innymi krajami, podobnie jak Francja.

Inaczej wygląda sytuacja na Słowacji, gdzie rządzi prorosyjski premier Roberto Fico. Słowacka ustawa zakazująca dostępu do rosyjskich mediów państwowych wygasła w 2022 roku. Od tego czasu na Słowacji nie ma żadnych blokad, pomimo obowiązujących sankcji.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

– Przeżyliśmy katastrofalne pożary w Mati i nie pozwolimy, aby ignorowano systemy ostrzegawcze, takie jak numer alarmowy 112, które mogą ratować życie – powiedział w czwartek (14.08.2025) grecki minister ds. kryzysu klimatycznego Giannis Kefalogiannis. Tłem tej wypowiedzi jest spór z władzami miasta Patras, którego burmistrz publicznie odradzał stosowanie się do poleceń ewakuacyjnych wydawanych przez numer alarmowy 112, choć to samo miasto wcześniej domagało się uruchomienia tego systemu.

Nadzór z powietrza

Grecki rząd w ostatnich latach znacznie rozszerzył działania mające na celu zwalczanie pożarów: w 2025 roku straż pożarna dysponuje większą liczbą strażaków niż kiedykolwiek wcześniej: 18 tys. strażaków – w tym 2500 pracowników sezonowych – jest gotowych do gaszenia pożarów lasów, zabezpieczania dróg i ochrony wsi. Wielu obywateli im w tym pomaga, często jako wolontariusze. Władze aktywnie ich angażują, szkolą ochotników i rozdają niezbędny sprzęt.

Równolegle rząd stawia na nadzór z powietrza. Ponad 50 samolotów gaśniczych i helikopterów jest gotowych do akcji, wiele z nich zostało niedawno wydzierżawionych lub zmodernizowanych. Od 2028 roku ma dołączyć do nich siedem kolejnych ultranowoczesnych samolotów gaśniczych typu DHC-515.

Ponad 80 dronów codziennie przelatuje nad lasami, wybrzeżami i górami. Rejestrują dane dotyczące temperatury, wcześnie wykrywają dym i kierują straż pożarną na miejsce za pomocą transmisji na żywo. Służba ochrony cywilnej ponadto codziennie tworzy aktualną mapę zagrożenia pożarowego, która pokazuje, gdzie sytuacja jest szczególnie niebezpieczna, zależnie od wiatru, temperatury, wilgotności powietrza i roślinności. W razie potrzeby władze zamykają lasy i szlaki turystyczne. Zwiększają gotowość straży pożarnej i wysyłają dodatkowe zespoły do zagrożonych obszarów.

Zapobieganie przez odpowiedzialność własną

Kluczową rolę odgrywa system wczesnego ostrzegania 112: w ciągu kilku sekund telefony komórkowe w zagrożonych regionach otrzymują SMS-y z dokładnymi wskazówkami dotyczącymi właściwego postępowania. Metoda ta sprawdziła się; umożliwia ewakuację w odpowiednim czasie i zapobiega panice.

Obywatele jednak muszą również wykazać się odpowiedzialnością. Ich działki muszą być wolne od suchej trawy, śmieci i materiałów łatwopalnych. Osoby naruszające te przepisy narażają się na kary grzywny. W pobliżu lasów obowiązuje zakaz grillowania i palenia tytoniu. Sama technika tu nie wystarczy, decydujące znaczenie ma zachowanie się każdego mieszkańca.

Sytuacja w tym roku jest napięta: w ciągu 48 godzin trzeba było ugasić ponad 150 nowych pożarów; głównie w zachodniej Grecji i na wyspach takich jak Zakintos, Kefalonia i Chios. Według danych satelitarnych pożary objęły około 100 tys. hektarów, z czego tylko niewielka część to lasy, mimo to akcja ratunkowa była ogromna. Silne wiatry, ekstremalna susza i wysokie temperatury utrudniają pracę straży pożarnej i innych służb.

W regionie Achaja wokół miasta Patras policja prowadzi dochodzenie w sprawie podpalenia, między innymi w miejscowościach Isoma, Platanos i Voudeni. – Ktoś najwyraźniej chciał, aby ogień dotarł do miasta Patras – powiedział Giannis Kefalogiannis. Tylko dzięki szybkiej interwencji służb udało się zapobiec najgorszemu.

Duże pożary i pomoc UE

Pomimo wyzwań, rząd wskazuje na postępy: Grecja ma trzeci najwyższy wskaźnik liczby strażaków na jednego mieszkańca w UE. Programy takie jak AIGIS promują zapobieganie i modernizację techniczną jednostek straży pożarnej, a na rok 2025 przeznaczono na ten cel 210 mln euro.

Zaostrzono również kary, za nieumyślne lub umyślne spowodowanie pożaru grozi wysoki wymiar pozbawienia wolności. Pierwsze ekipy zajmujące się odbudową już są aktywne w dotkniętych katastrofą gminach. Rząd w Atenach zapowiedział też ulgi podatkowe dla właścicieli zniszczonych nieruchomości.

Jeśli krajowe możliwości są niewystarczające, Grecja może liczyć na pomoc z UE: w ramach programu rescEU przybędą samoloty gaśnicze i ekipy strażackie z innych krajów, takich jak Francja, Rumunia czy Niemcy. Również w tym roku do Grecji ponownie zostaną wysłani europejscy ratownicy. Tego lata cała południowa Europa zmaga się z klęską pożarów, dlatego Grecja chce w jeszcze większym stopniu postawić na szybką i skuteczną, własną ochronę.

Wnioski z tragedii w Mati

23 lipca 2018 roku w Mati, miejscowości położonej na wschód od Aten, w jednej z najtragiczniejszych katastrof pożarowych w Europie zginęły 104 osoby. Silny wiatr, upał, brak ostrzeżeń i chaotyczna ewakuacja doprowadziły do tragedii, która głęboko zapisała się w zbiorowej pamięci. Zwęglone samochody, zawalone domy i zdesperowani ludzie szykający ratunku w morzu stały się symbolem porażki działań greckiego państwa.

Tragedia ta ma wpływ do dziś. Bezpośrednim jej skutkiem była reorganizacja zarządzania kryzysowego, wprowadzenie numeru alarmowego 112, zwiększenie liczby służb ratowniczych oraz cyfryzacja systemów ostrzegawczych. Dzisiaj greckie państwo reaguje szybciej, bardziej zdecydowanie i przejrzyściej; również dlatego, że jest świadome powracającego zagrożenia.

Grecja walczy na wielu frontach, za pomocą technologii, zespołów ratunkowych i przejrzystości. Decydującym czynnikiem w walce z ogniem jednak pozostaje nadal człowiek.

Artykuł ukazał się pierwotnie na stronach Redakcji Niemieckiej DW.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

Premier Węgier Viktor Orban pozytywnie ocenia spotkanie prezydenta USA Donalda Trumpa i jego rosyjskiego odpowiednika Władimira Putina na Alasce. „Przez lata obserwowaliśmy, jak dwie największe potęgi atomowe niszczyły podstawy swojej współpracy. (...) Teraz to się skończyło” – napisał na swojej stronie na Facebooku.

„Świat jest dziś bezpieczniejszym miejscem niż wczoraj. Oby nigdy nie zdarzył się gorszy weekend!” – dodał Orban. Po szczycie na Alasce nie ogłoszono żadnych konkretnych wyników. Trump i Putin zakończyli spotkanie bez komentarzy na temat ewentualnego zawieszenia broni w wojnie w Ukrainie.

Podobnie ocenił wyniki szczytu na Alasce premier Słowacji Robert Fico. Najbliższe dni pokażą, czy duże państwa Unii Europejskiej poprą ten projekt – napisał na Facebooku. W tym kontekście mówił o dotychczasowej „nieudanej europejskiej strategii osłabiania Rosji poprzez ten konflikt za pomocą wszelkich możliwych, wręcz niewiarygodnych wsparć finansowych, politycznych czy wojskowych dla Kijowa”.

Orban:„Ukraińcy przegrali tę wojnę”

Podobnie jak Fico, Orban, w przeciwieństwie do państw UE, prowadzi politykę przyjazną Rosji. Premier Węgier dał temu wyraz również przed szczytem na Alasce.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski „przegrał tę wojnę” – powiedział w odniesieniu do zbliżającego się wówczas spotkania Putina i Trumpa w wywiadzie wideo opublikowanym przez węgierski prawicowo-konserwatywny portal internetowy „mandiner.hu”. „Mówimy o tym tak, jakby chodziło o sytuację wojenną o niepewnym wyniku” – dodał: „To nieprawda. Ukraińcy przegrali tę wojnę, Rosja ją wygrała”.

Kraj ten nie skapitulował tylko dlatego, że otrzymuje broń i pieniądze od Europejczyków. „W przeciwnym razie ta wojna już dawno by się skończyła” – dodał Orban.

(DPA/RTR/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Rząd Niemiec wprawdzie chce przyspieszyć proces rozliczenia okresu niemieckiego kolonializmu, ale nadal odrzuca wypłatę odszkodowań dla byłych kolonii niemieckich. Wynika to z odpowiedzi rządu na zapytanie poselskie partii Zielonych, o którym jako pierwszy poinformował dziennik „Tagesspiegel”.

W udzielonej odpowiedzi stwierdzono, że koalicja CDU/CSU i SPD chce „rozliczyć się z krzywdami wyrządzonymi w krajach dotkniętych niemiecką kolonializacją”, ale podkreślono w niej, że „pojęcie zadośćuczynienia czy odszkodowania w prawie międzynarodowym opiera sie na naruszeniu jakiegoś zobowiązania międzynarodowego”.

Tymczasem takiego zobowiązania nie było w chwili popełnienia nieprawidłowości. „Koncepcja zadośćuczynienia nie ma zatem zastosowania w kontekście kolonialnej przeszłości Niemiec” – podsumowuje rząd w Berlinie.

Claudia Roth apeluje o empatię

Krytykę takiego stanowiska wyraziła polityk partii Zielonych Claudia Roth, która wraz z koleżankami z jej partii Awet Tesfaiesus i Jamilą Schaefer złożyła zapytanie poselskie w tej sprawie. Jej zdaniem pamiętanie o krzywdach wyrządzonych przez Niemcy jest warunkiem koniecznym dla przyszłego partnerstwa z krajami dotkniętymi niemieckim kolonializmem.

„Potrzebna jest empatia, a nie formalno-prawne odmowy” – powiedziała Claudia Roth Niemieckiej Agencji Prasowej. Podobnie wypowiedziała się Awet Tesfaiesus w wywiadzie dla dziennika „Tagesspiegel”. „Nie możemy chować się za formalno-prawnymi argumentami; zwłaszcza w republice, której konstytucja stawia nienaruszalną godność człowieka w centrum praworządności oraz państwowości” – stwierdziła.

Miliard euro dla Namibii

W swojej odpowiedzi rząd Niemiec odniósł się również do propozycji wypłacenia Namibii 1,1 mld euro. W 2021 roku, po wieloletnich negocjacjach, uzgodniono, że kwota ta zostanie przeznaczona na wsparcie tego kraju w ciągu najbliższych 30 lat.

„Z tej kwoty 1,05 mld euro zostanie przeznaczone na program odbudowy i rozwoju, a 50 mln euro na program pojednania” – poinformowano. Jak dotąd nie przekazano jednak jeszcze Namibii żadnych środków.

Rozmowy na temat realizacji obu programów, w tym także ich harmonogramu, nie zostały jeszcze zakończone. Dalsze środki zostaną jednak przeznaczone na projekty związane z rozliczeniem niemieckiej przeszłości kolonialnej. Ponadto rząd Niemiec pozostaje w kontakcie z wieloma krajami w sprawie zwrotu dóbr kultury i szczątków ludzkich pochodzących z kontekstu kolonialnego.

Niemcy: zbrodnie kolonialne to ludobójstwo

Od 1884 roku Niemcy zagarnęły kolonie w Afryce, Oceanii i Azji Wschodniej. Ich brutalne rządy doprowadziły do powstań i wojen, a na terenie dzisiejszej Namibii doszło do masowych mordów. Okrucieństwa popełnione w tym regionie są obecnie oficjalnie uznawane za ludobójstwo.

Na początku XX wieku termin ten jeszcze prawnie nie istniał. Dopiero w 1948 roku ludobójstwo zostało uznane za przestępstwo na mocy konwencji Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Konwencja ta nie ma jednak mocy wstecznej, dlatego też nie ma żadnych skutków prawnych dla Niemiec. Rząd Niemiec już w przeszłości podkreślał, że jego zdaniem dawne kolonie niemieckie nie mają podstaw prawnych do odszkodowania.

(DPA/jak)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Prezydent USA Donald Trump zrezygnował z żądania zawarcia rozejmu w Ukrainie jako warunku rozpoczęcia rozmów pokojowych. Wyraził to jasno po spotkaniu z prezydentem Rosji Władimirem Putinem na Alasce. Przywódcy państw europejskich poinformowali po rozmowie telefonicznej z prezydentem USA Donaldem Trumpem i ukraińskim prezydentem Wołodymyrem Zełenskim, że amerykański przywódca jest gotów udzielić Ukrainie gwarancji bezpieczeństwa.

Po rozmowach prezydent USA napisał na swoim serwisie społecznościowym Truth Social, że wszyscy zgodzili się, iż najlepszą drogą do pokoju w Ukrainie jest bezpośrednie wynegocjowanie traktatu pokojowego, a nie zawieszenie broni, które często okazuje się nietrwałe.

Jeszcze przed rozmową z rosyjskim przywódcą Trump nalegał na natychmiastowe zawieszenie broni. Dla europejskich sojuszników był to w dniach poprzedzających szczyt jeden z kluczowych postulatów. „Rozejm musi być punktem wyjścia” – podkreślił wyraźnie kanclerz Niemiec Friedrich Merz.

Wołodymyr Zełenski ma przybyć w poniedziałek (18.08.2025) po południu do Waszyngtonu. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, zostanie wówczas uzgodnione spotkanie z Władimirem Putinem.

Z europejskiej perspektywy to katastrofa

Fakt, że Trump najwyraźniej przyjmuje teraz rosyjską linię działania, uznawany jest za poważną porażkę dla sojuszu transatlantyckiego. Politolog Carlo Masala z Bundeswehry w Monachium powiedział dla tabloidu „Bild”: „Odrzucając natychmiastowy rozejm i chcąc zamiast tego negocjować ‘traktat pokojowy', Donald Trump stanął po stronie Putina. Z europejskiej perspektywy to katastrofa”.

Były prezydent Rosji Dmitrij Miedwiediew triumfował. „Spotkanie pokazało, że negocjacje są możliwe bez stawiania warunków wstępnych i jednocześnie z kontynuacją specjalnej operacji wojskowej” – napisał na Telegramie.

Nie było jednak jasne, czy Putin poszedł na jakiekolwiek ustępstwa podczas około trzygodzinnej rozmowy z Trumpem. Według informacji z Moskwy nie było mowy o spotkaniu trójstronnym z udziałem Trumpa, Putina i Zełenskiego.

USA gotowe do udzielenia gwarancji

Republikański senator Lindsey Graham natomiast wyraził nadzieję, że takie trójstronne spotkanie na szczycie może przynieść przełom w kwestii pokoju jeszcze przed świętami Bożego Narodzenia. Jeśli takie spotkanie nie dojdzie do skutku, zażądał wyciągnięcia konsekwencji wobec Putina i „tych, którzy kupują jego ropę i gaz”.

Pytanie, czy Stany Zjednoczone są gotowe pełnić rolę gwaranta pokoju, Waszyngton pozostawił bez odpowiedzi. Natomiast w oświadczeniu kilku europejskich szefów państw i rządów – wśród nich kanclerza Friedricha Merza – z zadowoleniem przyjęto gotowość Waszyngtonu do udzielenia gwarancji bezpieczeństwa.

Premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer powiedział w odrębnym oświadczeniu: „Cieszę się z gotowości Stanów Zjednoczonych, aby wraz z Europą zapewnić Ukrainie solidne gwarancje bezpieczeństwa w ramach porozumienia”.

Szefowa włoskiego rządu Giorgia Meloni poinformowała, że Trump podjął włoski pomysł wprowadzenia klauzuli ochronnej wzorowanej na artykule 5 traktatu NATO. Według Meloni pozwoliłoby to Ukrainie liczyć na wsparcie wszystkich swoich partnerów, w tym Stanów Zjednoczonych, którzy są gotowi interweniować w przypadku ponownego ataku.

Ze strony amerykańskiej nie pojawiły się jednak na razie żadne konkretne deklaracje w tej sprawie. W związku z poniedziałkową wizytą w Waszyngtonie Wołodymyr Zełenski napisał na Telegramie: „Wszystkie szczegóły dotyczące położenia kresu zabijaniu i wojny omówię z prezydentem Trumpem w Waszyngtonie w poniedziałek”. Należy doprowadzić do prawdziwego pokoju, a nie tylko kolejnej przerwy między rosyjskimi inwazjami – dodał.

(DPA/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

O „bezcennym prezencie” dla Putina i jego „triumfie na Alasce” pisze „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. „Trump na oczach całego świata rozwinął przed pariasem Putinem czerwony dywan i przyjmował go na amerykańskiej ziemi tak, jakby Rosjanin podarował mu Krym z jego licznymi działkami nad morzem. O dotkliwych sankcjach, którymi Trump jeszcze niedawno groził Putinowi, jeżeli ten nie zgodzi się na rozejm, nie było mowy” – pisze wydawca gazety Berthold Kohler.

„Bezcenny prezent dla Putina”

„Putin może bombardować i będzie nadal bombardował Ukrainę, co zresztą robił, siedząc z Trumpem przy stole i tłumacząc, że Rosjanie i Ukraińcy są jednym narodem. (…) Putin osiągnął to, co było jego celem: zdobył czas na kontynuację ofensywy, którą prowadzi, nie zważając na straty” – czytamy w komentarzu.

Piękne zdjęcia z Alaski są dla Putina „bezcennym prezentem”, z którego będą się cieszyć także inni podżegacze wojenni – pisze Kohler: „Zorganizowana przez Trumpa gala dla Putina jest fatalnym sygnałem dla miłującego pokój świata: możesz napadać na inne kraje i wziąć to, co chcesz; Ameryka będzie to tolerować, jeżeli obiecasz jej dobry kontrakt”.

Trump – „cierpiący na manię wielkości i żądny zysków, ale ślepy na prawdziwe zamiary Putina i nierozumiejący strategicznych interesów Ameryki” – wpadł w pułapkę zastawioną przez Putina jak „żarłoczny szop pracz” – pisze w konkluzji komentator „FAZ”.

„Wygranym jest Władimir Putin”

„To prawda, że wszystko mogło skończyć się jeszcze gorzej. Spotkanie (na Alasce) oznacza jednak dowartościowanie rosyjskiego prezydenta, który od trzech lat prowadzi brutalną wojnę napastniczą. Pomimo tego, Ukraina jeszcze nie zginęła” – pisze Daniel Broessler w „Sueddeutsche Zeitung”.

Obaj uczestnicy spotkania na szczycie są „mistrzami kłamstw” – podkreślił autor. „Każdy na swój sposób. Putin kłamie zwykle po cichu i w nużący sposób, natomiast Trump głośno i atrakcyjnie” – kontynuuje Broessler zaznaczając, że tym razem Donald Trump, wbrew swoim zwyczajom, zbliżył się do prawdy mówiąc, że „nie ma dealu, dopóki nie ma dealu”.

To dobra wiadomość – obaj uczestnicy nie przypieczętowali paktu, który zmusiłby Ukrainę do dyktatu pokojowego, a Europę postawił przed faktem dokonanym – czytamy w „SZ”.

„Putin jest cierpliwy, może z tym żyć. Dla niego szczyt na Alasce jest i tak nieprawdopodobnym triumfem: poszukiwany i napiętnowany zbrodniarz wojenny był przyjmowany i komplementowany przez najpotężniejszego człowieka na świecie” – pisze niemiecki dziennikarz. Obrazki z Anchorage musiały być koszmarem nie tylko dla mieszkańców Ukrainy. Miejscowość na Alasce przejdzie do historii nie jako druga Jałta, ale jako symbol nikczemności.

Europejczycy muszą przyjąć do wiadomości, że Trump odrzucił sugestie zwiększenia presji na Rosję. „Putin będzie dalej mordował i nie zostanie ukarany za to przez Trumpa kolejnymi sankcjami” – pisze Broessler. Na tym polega jego zdaniem „prawdziwa katastrofa w Anchorage”. Wojna Putina jest „okrutną grą na czas”, którą może teraz kontynuować.

Ukraińcy mają szansę pozostania wolnym narodem tylko wtedy, gdy Europa będzie ich nadal wspierała. W negocjacjach, które teraz nastąpią, chodzi o zakończenie wojny i utrzymanie zdolnej do życia i obrony Ukrainy. „Nie można zabrać Putinowi ani wielkiego triumfu z Anchorage, ani dużej części jego zdobyczy. Można jednak nie dopuścić do realizacji jego strategicznego celu. Szczyt na Alasce tego nie zmienił” – czytamy w konkluzji komentarza w „Sueddeutsche Zeitung”.

„Gorzki dzień dla Ukrainy i Europy”

„Powitanie na czerwonym dywanie przez klaszczącego prezydenta USA, wspólna podróż w opancerzonej prezydenckiej limuzynie. Tyle zaszczytów co w piątek na Alasce spotkało watażkę Putina ostatnio podczas wizyt u jego przyjaciół w Chinach i Korei Północnej” – podsumował spotkanie na Alasce stołeczny „Tagesspiegel”.

„Putin nie cofnął się nawet o centymetr, nie mówiąc już o wyjściu naprzeciw; prezydent Rosji pogardza Ukrainą i Zachodem i nawet tego nie ukrywa. Były agent Putin wie, jak zdobywa się przychylność rozmówców, a Trump lubi pochwały i komplementy” – pisze Daniel Friedrich Sturm.

Ogłoszone „wyniki” spotkania na szczycie są „policzkiem, ciężkim ciosem dla prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, dla Ukrainy i Europy. Putin będzie nadal bombardował Ukrainę. „Next time in Moscow” – powiedział na zakończenie swojego wystąpienia. „Te słowa brzmią nie jak nadzieja, lecz raczej jak groźba” – podsumowuje komentator „Tagesspiegla”.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Po szczycie w Alasce nie doszło do zawarcia porozumienia, a tym bardziej do przełomu. A jednak w poście opublikowanym na platformie Truth Social Donald Trump określił spotkanie z Władimirem Putinem jako „wspaniały i bardzo udany dzień na Alasce”.

Po rozmowach Trump zadzwonił do prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego oraz europejskich szefów państw i rządów.

Europa wywołana do tablicy

Z punktu widzenia Trumpa i Putina piłka jest teraz po stronie Europejczyków, którzy nie byli obecni w Anchorage. Jeśli wojna w Ukrainie będzie trwała, to – zgodnie z możliwym punktem widzenia Amerykanów – Biały Dom zrobił przynajmniej wszystko, co w jego mocy, aby wypełnić swoją rolę mediatora.

„Porozmawiam przez telefon z NATO, wkrótce zadzwonię do różnych osób, które uważam za odpowiednie, i oczywiście do prezydenta Zełenskiego, aby poinformować ich o dzisiejszym spotkaniu” – mówił Trump po rozmowie z Putinem na Alasce: „Ostatecznie decyzja należy do nich”.

Tak też się stało. Prezydent USA poinformował prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, kanclerza Niemiec Friedricha Merza oraz innych europejskich przywódców państwowych i rządowych o swoim spotkaniu z prezydentem Rosji Władimirem Putinem. W rozmowie telefonicznej, która trwała nieco ponad godzinę, uczestniczyli między innymi przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, kanclerz Niemiec Friedrich Merz, prezydent Francji Emmanuel Macron i premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer.

Po szczycie na Alasce Europejczycy stawiają teraz na kontynuację rozmów z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim. „Kolejnym krokiem muszą być dalsze rozmowy z udziałem prezydenta Zełenskiego”, z którym Trump spotka się wkrótce, napisano we wspólnym oświadczeniu kanclerza Niemiec Friedricha Merza oraz szefów państw i rządów Francji, Wielkiej Brytanii, Polski, Włoch, Finlandii i przywódców UE wydanym w sobotę. „Jesteśmy również gotowi współpracować z prezydentem Trumpem i prezydentem Zełenskim nad zorganizowaniem trójstronnego szczytu z europejskim wsparciem” – dodano.

Ursula von der Leyen po rozmowie napisała na platformie X: „Dziękujemy prezydentowi USA za aktualne informacje na temat rozmów na Alasce. UE ściśle współpracuje z prezydentem Zełenskim i Stanami Zjednoczonymi na rzecz osiągnięcia sprawiedliwego i trwałego pokoju. Niezbędne są silne gwarancje bezpieczeństwa, które chronią żywotne interesy Ukrainy i Europy”.

„Nie ma porozumienia, dopóki nie ma porozumienia”

Wcześniej, po rozmowach telefonicznych, Trump napisał w poście na Truth Social: „Wszyscy byli zgodni, że najlepszym sposobem na zakończenie tej strasznej wojny między Rosją a Ukrainą jest bezpośrednie porozumienie pokojowe, które zakończy całą wojnę, a nie tylko przyniesie zawieszenie broni, które często nie jest przestrzegane”. Prezydent USA dodał, że w poniedziałek (18.08.2025) spotka się z Wołodymyrem Zełenskim w Waszyngtonie: „Jeśli wszystko pójdzie dobrze, umówimy się na spotkanie z prezydentem Putinem”.

Tuż po spotkaniu obu przywódców w bazie wojskowej w mieście Anchorage wiele kwestii pozostało niejasnych. „Nie ma porozumienia, dopóki nie ma porozumienia” – powiedział Trump podczas konferencji prasowej po spotkaniu. Stwierdził, że było ono „niezwykle produktywne”, uzgodniono „wiele punktów”, a tylko kilka pozostało otwartych, w tym jeden szczególnie istotny.

Przed szczytem na Alasce Europejczycy próbowali w środę podczas wspólnych konsultacji ustalić z Trumpem pięć punktów do ewentualnych rozmów pokojowych, w tym zawieszenie broni i gwarancje bezpieczeństwa. Kanclerz Friedrich Merz podczas konferencji prasowej z Zełenskim jasno stwierdził: „Na Alasce muszą zostać zachowane podstawowe interesy bezpieczeństwa Europy i Ukrainy”.

Opinie są zgodne: „1:0 dla Putina”

Były szef monachijskiej konferencji bezpieczeństwa Wolfgang Ischinger podsumował wydarzenia w Anchorage w gorzkich słowach. „Alaska: Putin dostał czerwony dywan z Trumpem, a Trump nie dostał nic. Tak jak można było się spodziewać: nie ma rozejmu, nie ma pokoju. Brak rzeczywistego postępu – wyraźny wynik 1:0 dla Putina – brak nowych sankcji. Dla Ukraińców: nic. Dla Europy: głębokie rozczarowanie” – napisał Ischinger na platformie X.

Polityk CDU, Norbert Röttgen zajmujący się polityką zagraniczną, z kolei uważa, że Europa musi przede wszystkim skupić się na własnym bezpieczeństwie. „Spotkanie to ponownie pokazało, że bezpieczeństwo Europy musi być w zasadniczym stopniu organizowane przez nas, Europejczyków” – powiedział chadek w wywiadzie dla gazet grupy medialnej Funke, portalu informacyjnego t-online oraz „Rheinische Post”.

Jak podkreślił na platformie X, Putin nie jest zainteresowany zawieszeniem broni w Ukrainie: „Jego celem jest zniszczenie Ukrainy i wierzy, że może to osiągnąć militarnie”. Dodał, że „zwycięzcą tego szczytu jest Putin. Został przyjęty na najwyższym szczeblu w USA i jednocześnie udało mu się uniknąć groźby nałożenia przez Stany Zjednoczone dodatkowych sankcji. A wszystko to bez żadnych ustępstw ze swojej strony”.

Z punktu widzenia polityka SPD ds. polityki zagranicznej Ralfa Stegnera rozmowy obu prezydentów pozostają „jak dotąd największą nadzieją na to, że wojna w Ukrainie, wraz z codziennymi ofiarami, może wkrótce się zakończyć”. Jak powiedział dziennikowi „Rheinische Post”: „Wszystko inne – dostawy broni, a tym bardziej ostra retoryka – nie przyniosło dotychczas żadnych postępów w tym kierunku”.

Jak napisał na X: „Trudno jest ocenić polityczną treść szczytu Trumpa i Putina, ponieważ podczas konferencji prasowej nie podano prawie żadnych informacji na ten temat. Niemniej jednak lepiej, że Stany Zjednoczone i Rosja prowadzą rozmowy, jeśli oznacza to, że straszna wojna nareszcie się skończy”.

Przewodniczący FDP Christian Dürr powiedział agencji dpa: „Agresor zyskał na czasie i otrzymał obrazy telewizyjne, których potrzebuje dla rosyjskiej opinii publicznej. Z kolei na X podkreślił: „Fakt, że Putin wyjechał z punktem na koncie, musi w końcu obudzić Europę. Należy wspierać Ukrainę w sposób bardziej zdecydowany i zjednoczony. Tylko dzięki sile gospodarczej zyskamy znaczenie geopolityczne. Również kanclerz musi to podkreślić w Brukseli”.

Po szczycie na Alasce nie ogłoszono żadnych konkretnych wyników. Trump i Putin zakończyli spotkanie bez komentarzy na temat ewentualnego zawieszenia broni w wojnie w Ukrainie. Prezydent USA mówił wprawdzie o porozumieniu w ważnych kwestiach, ale nie podał żadnych szczegółów. Putin również wspomniał o porozumieniach, które mogłyby stanowić punkt wyjścia do rozwiązania konfliktu w Ukrainie.

(DPA, KNA, AFP/jak)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>

„Młodzi mężczyźni noszą mundury Wehrmachtu, a niektórzy z nich uśmiechają się” – pisze warszawski korespondent gazety Philipp Fritz w relacji z wystawy „Nasi chłopcy. Mieszkańcy Pomorza Gdańskiego w armii III Rzeszy” zorganizowanej w gdańskim ratuszu.

Służba byłych obywateli Polski w armii sprawców uważana jest przez wielu Polaków za skandal – pisze Fritz zaznaczając, że szczególnie dużo kontrowersji wzbudził tytuł wystawy: „Ci mężczyźni mieliby należeć do polskiego narodu?” – takie pytanie stawia wiele osób.

„To jest niewielka wystawa, przeznaczona przede wszystkim dla tutejszych mieszkańców. Nie przypuszczałem, że wywoła takie ogólnonarodowe zainteresowanie” – powiedział kurator Andrzej Hoja.

Duda i Kosiniak-Kamysz krytykują wystawę

Philipp Fritz przytacza krytyczną opinię prezydenta Andrzeja Dudy, który na platformie X pisał o „fałszu historycznym” i „moralnej prowokacji”. Autor zwrócił uwagę, że nie tylko politycy Prawa i Sprawiedliwości, ale także przedstawiciele obozu rządowego, w tym wicepremier i minister obrony Władysław Kosiniak-Kamysz, krytykowali wystawę.

„Wystawa nie relatywizuje niemieckiej winy. Na początku przedstawiony został terror okupantów na Pomorzu, który rozpoczął się natychmiast na napaści na Polskę. Polska została jednoznacznie przedstawiona jako ofiara Trzeciej Rzeszy” – zaznaczył niemiecki dziennikarz. Philipp Fritz podkreślił, że Polska jest krajem, który najbardziej ucierpiał wskutek niemieckiej okupacji.

Trudne pytania o tożsamość

Wystawa „Nasi chłopcy” konfrontuje polskie społeczeństwo z trudnymi pytaniami dotyczącymi przynależności i tożsamości – tłumaczy publicysta. Autor przypomniał, że Polska była przed wojną państwem wielonarodowościowym, w którym mieszkała także mniejszość niemiecka. Po 1939 r. niemieckie władze wciągały mieszkańców okupowanych terenów na tzw. volkslisty i powoływały do Wehrmachtu. „Niektórzy brali udział w zbrodniach, inni zdezerterowali z armii. Po wojnie wielu wróciło do Polski. Większość z nich milczała o przynależności do Wehrmachtu i tworzyła alternatywne życiorysy” – czytamy w „Welt am Sonntag”.

„Na lekcjach w szkole nie ma mowy o tych tematach. Polacy są tylko ofiarami lub bohaterami. A przecież wszystko to, o czym mówi wystawa, nie jest żadną tajemnicą i z historycznego punktu widzenia jest faktem” – powiedział Hoja.

Fala hejtu ze strony polityków i mediów

Temat wystawy prowokuje sprzeciw – każdy tekst i każda wypowiedź pociąga za sobą krytykę, a nawet nienawiść ze strony polityków, mediów i mediów społecznościowych. „Welt am Sonntag” podał na zakończenie przykład pochodzącego ze śląskiej rodziny pisarza Szczepana Twardocha, który podczas dyskusji o wystawie ujawnił, że jeden z jego dziadków został powołany do Wehrmachtu, a drugi do Volkssturmu, z którego zdezerterował. Po tej wypowiedzi pisarz został „ostro i wulgarnie zaatakowany” – pisze Philipp Fritz.

„Opowiedziałem swoją osobistą historię, która nie jest zgodna z dominującą narracją, nie pasuje do niej” – powiedział Twardoch w rozmowie z „Welt am Sonntag”. Jak zaznaczył, oprócz negatywnych reakcji, dostaje także wiele pozytywnych, a wielu ludzi jest mu wdzięcznych.

Na pozytywne reakcje zwraca uwagę także kurator Andrzej Hoja. Jak powiedział, nie brak jednak także wyzwisk i gróźb karalnych. „Nazywają mnie folksdojczem i radzą, abym spadał do Niemiec. Ale dlaczego miałbym wyjeżdżać? Mieszkam na Śląsku, gdzie moja rodzina jest od co najmniej 400 lat”.

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Negocjacje prowadzone w Genewie w ramach Programu Środowiskowego ONZ ujawniły głębokie podziały: z jednej strony ambitne państwa, m.in. z Unii Europejskiej i Ameryki Łacińskiej, z drugiej – kraje czerpiące zyski z wydobycia ropy.

„Międzynarodowa społeczność na razie poniosła porażkę w próbach powstrzymania fali plastikowych odpadów, która zalewa świat. Jeszcze trzy lata temu wydawało się, że wszystkie państwa dostrzegły powagę problemu” – wskazuje „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. Wtedy podczas konferencji ONZ w Nairobi państwa zobowiązały się wspólnie szukać rozwiązania. Dziś sprzeciwia się niewielka grupa największych producentów ropy – krajów, których bogactwo w dużej mierze opiera się również na zanieczyszczaniu środowiska. „W Genewie odmówiły rozmów o czymkolwiek innym niż zbieranie odpadów i recykling. Kategorycznie sprzeciwiają się ograniczaniu produkcji – podobnie zresztą jak branża chemiczna w naszym własnym kraju”– konstatuje dziennik z Frankfurtu. „Niepowodzenie negocjacji ONZ nie może oznaczać końca wysiłków na rzecz ograniczenia zalewu tworzyw sztucznych. Państwa członkowskie muszą teraz podjąć aktywne działania w celu kontynuowania rozmów” – czytamy.

W podobnym tonie komentuje „Süddeutsche Zeitung”: „To tragiczne, że świat nadal nie ma porozumienia w sprawie odpadów z tworzyw sztucznych. Naukowcy zajmujący się problemem zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi dochodzą do wniosku, że jest on najprawdopodobniej niedoceniany. Jest za dużo plastikowych śmieci, także w morzach. Plastik rozkłada się do mikro- lub nanocząsteczek, które są tak małe, że można je zjeść lub wdychać, nie zdając sobie wcale z tego sprawy. Jakie skutki ma to dla organizmu, wymaga dalszych badań. Ale można się domyślać, że nie jest to zdrowe. Jednak w obliczu problemu, który staje się coraz większy, poddanie się nie wchodzi w grę. Umowa, która obejmuje tak wiele obszarów, wymaga wytrwałości. Dlatego słuszne jest, że rząd Niemiec i inne kraje chcą kontynuować negocjacje. Dopóki trwają rozmowy, istnieje nadzieja na zawarcie korzystnej umowy. Należy pozostać przy haśle: tak trzymać”.

„Stuttgarter Zeitung” konstatuje: „Podczas nieudanych negocjacji w sprawie globalnego porozumienia dotyczącego tworzyw sztucznych lobby naftowe przeforsowało swoje stanowisko z brutalną bezczelnością. Trzyletni proces negocjacyjny cechowała podwójna nierównowaga. Po pierwsze, wcale nie było tak, że dwie równe sobie frakcje stały tu w opozycji. Gdyby obowiązywała zwykła zasada większości, kraje, które chciały wprowadzić skuteczne ograniczenie produkcji, zdecydowanie przeforsowałyby swoje stanowisko w Genewie. Potęga ekonomiczna niewielkiej grupy producentów ropy naftowej, do której dołączyły państwa, w których koncerny przetwarzające ropę mają decydujący wpływ na politykę krajową, przeciwstawiała się licznym państwom, które nie miały wystarczającego wpływu politycznego, aby stawić czoła interesom państwowym lub prywatnym. Również Unia Europejska nie miała w tej walce wystarczającej siły przebicia”.

Z kolei według „Reutlinger General-Anzeiger” „Nie należy bagatelizować wyniku debaty w Genewie. Po raz kolejny interesy nielicznych, przeważnie autokratycznych państw przeważyły nad uzasadnionymi roszczeniami ludności świata do zdrowia i ochrony środowiska naturalnego. To kolejny przykład błędnego przekonania, że wystarczające środki finansowe pozwalają na uwolnienie się od odpowiedzialności za ekosystem Ziemi. Przynajmniej obserwatorzy mogą się cieszyć, że nie było kolejnego lakonicznego oświadczenia końcowego, jak w przypadku praw człowieka lub kwestii CO2”.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Około 300 Rosjan i Białorusinów nie może obecnie uzyskać wiz humanitarnych do Niemiec po tym, jak Berlin zawiesił odpowiedni program pod koniec lipca. Takie informacje podaje „Kowczeg” (Arka) – założona w marcu 2022 r. organizacja wspierająca Rosjan, którzy uciekają przed prześladowaniami ze strony rosyjskich władz, m.in. z powodu ich antywojennej postawy. We wszystkich przypadkach niemiecki MSZ już wydał zgodę na wizę, ale resort spraw wewnętrznych wstrzymał jej wydanie.

Do sierocińca za rysunek antywojenny

Jedną z osób dotkniętych tą sytuacją jest Rosjanin Aleksiej Moskaliow. W swojej ojczyźnie jest prześladowany z powodu rysunku, który namalowała jego córka w szkole. Na obrazku matka i córka zatrzymują rękami rakiety wystrzeliwane przez Rosję w kierunku Ukrainy. Szóstoklasistka Masza Moskaliowa z rosyjskiego regionu Tula wykonała rysunek wiosną 2022 roku podczas lekcji zajęć plastycznych na samym początku szeroko zakrojonej inwazji Rosji na Ukrainę.

Rysunek przykuł uwagę światowej prasy po tym, gdy zajęły się nim rosyjskie władze. Jak poinformował ojciec dziewczynki, dyrekcja szkoły zgłosiła sprawę policji, po czym pracownicy rosyjskiej służby bezpieczeństwa FSB przeprowadzili z dzieckiem rozmowę.

W 2023 roku Alexej Moskaliow został skazany na dwa lata więzienia. Sąd uznał jego wypowiedzi przeciwko wojnie w Ukrainie w rosyjskiej sieci społecznościowej Odnoklassniki za dyskredytację armii rosyjskiej, co jest w Rosji uznawane za przestępstwo. W konsekwencji władze opieki społecznej początkowo umieściły jego córkę Maszę w sierocińcu, a następnie przekazały ją matce, która po rozstaniu z ojcem dziecka mieszka sama.

Po zwolnieniu z więzienia Moskaliow opuścił Rosję, ponieważ groziło mu ponowne aresztowanie. – Gdy siedziałem w więzieniu, w lochach Władimira Putina, dwukrotnie odwiedzili mnie funkcjonariusze FSB – opowiada. – Pod koniec naszej rozmowy zawsze podkreślali: „Nie damy ci spokoju nawet po twoim zwolnieniu”.

Zagrożenie dla rosyjskich dysydentów

Anton K. (imię zmienione ze względów bezpieczeństwa) opuścił Rosję po rozpoczęciu szeroko zakrojonej inwazji na Ukrainę. Były aktywista i dziennikarz, który współpracował w Rosji z mediami uznanymi przez władze za „zagranicznych agentów”, obecnie pracuje dla serwisu internetowego, którego redaktor naczelny przebywa w areszcie pod zarzutem nawoływania do terroryzmu. Anton K. brał udział w protestach przeciwko Kremlowi, za co był wielokrotnie zatrzymywany przez policję.

Rosyjskie „Centrum ds. Zwalczania Ekstremizmu” pobrało od niego odciski palców, aby w razie potrzeby łatwiej go znaleźć. Podobnie jak Alexej Moskaliow, Anton K. przebywa obecnie w jednym z państw należących do tzw. Wspólnoty Niepodległych Państw (WPN). Skupia ona państwa powstałe po rozpadzie ZSRR i obejmuje oprócz Rosji także Armenię, Azerbejdżan, Białoruś,Kazachstan, Kirgistan, Tadżykistan, Turkmenistan i Uzbekistan.

Anastasia Burakowa, prawniczka i założycielka projektu „Kowczeg”, mówi w rozmowie z DW, że dla przeciwników reżimu długotrwały pobyt w tych krajach jest niebezpieczny. – Zawsze istnieje ryzyko wniosku z Rosji o ekstradycję, jeśli dana osoba jest poszukiwana w sprawie o podłożu politycznym. Dochodzi do prób porwań, jak to miało miejsce w Armenii, ale także do udanych porwań, jak w Kirgistanie, po których osoby te trafiały do rosyjskich więzień – relacjonuje Burakowa.

Wiza humanitarna ratunkiem przed prześladowaniami

Ponieważ Anton K. i Aleksiej Moskalow są świadomi tych zagrożeń, wraz z około 300 innymi Rosjanami i Białorusinami złożyli wniosek o wizę humanitarną do Niemiec. Zgodnie z paragrafem 22 art. 2 ustawy o pobycie władze niemieckie mogą wydać taką wizę niezależnym dziennikarzom, aktywistom i politykom, którzy są prześladowani w swoich krajach ojczystych.

Według organizacji „Kowczeg” w ciągu ostatnich trzech i pół roku wojny około 2600 osobom z Rosji przyznano taką wizę do Niemiec. – Ponad 2600 osób otrzymało możliwość przeniesienia się w bezpieczne miejsce, uniknięcia kary więzienia w Rosji oraz tortur i prześladowań z powodu swojego obywatelskiego zaangażowania i antywojennych poglądów – podkreśla Anastasia Burakowa.

Mimo oficjalnej zgody wstrzymanie wiz

Pod koniec lipca tego roku Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Niemiec ogłosiło zawieszenie wydawania wiz humanitarnych. Jako powód wskazano koalicyjną umowę rządzących partii CDU/CSU i SPD, która przewiduje zaostrzenie polityki migracyjnej.

Anton K. miał w tym czasie wizę prawie w kieszeni. Na początku lipca został wezwany do niemieckiej ambasady, aby przedłożyć paszport i otrzymać wizę.

Procedura została jednak przerwana, a jego paszport nadal znajduje się w ambasadzie. Podobnie stało się z Alexejem Moskaliowem. Jak twierdzi, niemieckie MSZ również dla niego zatwierdziło wizę, ale w wyniku decyzji nowego rządu jej nie otrzymał. Od złożenia dokumentów minęło już ponad sześć miesięcy.

Resort spraw wewnętrznych tłumaczy się

Na zapytanie DW Ministerstwo Spraw Wewnętrznych podkreśliło, że partie rządzące uzgodniły w umowie koalicyjnej, że „w miarę możliwości zakończą dobrowolne federalne programy przyjmowania uchodźców”. Obecnie sprawdzane jest, w jaki sposób można to zrealizować w odniesieniu do różnych programów.

„Nie możemy uprzedzić wyniku tej analizy. Do czasu podjęcia decyzji procedury przyjmowania osób w celu ochrony interesów politycznych Republiki Federalnej Niemiec zgodnie z § 22 art. 2 ustawy o pobycie są zasadniczo zawieszone, tak więc żadne nowe przyjęcia nie są ogłaszane, a wizy nie są wydawane, z wyjątkiem przypadków pilnych” – poinformowało ministerstwo. Wyjątki są jednak możliwe.

Anastasia Burakowa ma nadzieję, że w świetle sformułowania „szczególne przypadki” możliwe będą wyjątki. Adwokatka twierdzi, że dopiero praktyka pokaże, co niemieckie władze uznają za „pilne przypadki”.

Do sierpnia tego roku rosyjskie Centrum Praw Człowieka „Memoriał” uznało 1043 osoby za więźniów politycznych w Rosji. Według niezależnego, działającego za granicą rosyjskiego portalu informacyjnego „The Bell”, od początku pełnoskalowej wojny w Ukrainie z Rosji wyjechało około 700 000 osób.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Prezydent Rosji Władimir Putin powiedział w nocy z piątku na sobotę po ponad dwugodzinnych rozmowach w bazie lotniczej w Anchorage (stan Alaska), że spotkanie z prezydentem USA Donaldem Trumpem może być punktem wyjścia do rozwiązania konfliktu z Ukrainą i przywrócenia dobrych stosunków między USA a Rosją.

Trump: nie osiągnęliśmy jeszcze całkowicie celu

Trump powiedział, że osiągnięto duży postęp. - Było wiele, wiele punktów, co do których się zgodziliśmy, większość z nich, powiedziałbym, kilka ważnych,w których nie osiągnęliśmy jeszcze całkowicie celu, ale osiągnęliśmy pewien postęp - oświadczył Trump. Prezydent USA zapowiedział, że wyniki spotkania z Putinem omówi telefonicznie z prezydentem Ukrainy oraz przywódcami państw NATO.

(Reuter/du)

Niemiecki resort zdrowia opublikował raport końcowy z projektu badawczego ELSA, oparty m.in. na reprezentatywnej ankiecie wśród kobiet. Jednym z głównych wniosków jest ten, że większość kobiet, które przerwały ciążę, czuje się piętnowana, a dostęp do opieki dla kobiet w niechcianej ciąży, które chcą dokonać aborcji, jest często oceniany jako niedostateczny.

Jak wynika z raportu, w Niemczech 4,5 miliona kobiet mieszka poza obszarem „odpowiedniej dostępności” do najbliższej placówki przeprowadzającej zabieg aborcji. W sumie dotyczy to 85 powiatów, głównie w Bawarii, a także w Nadrenii-Palatynacie, Badenii-Wirtembergii i Nadrenii Północnej-Westfalii. Autorzy raportu za trudno dostępne uznają te miejsca, z których dojazd samochodem do najbliższej placówki zajmuje ponad 40 minut.

Według autorów badania cztery na pięć kobiet, zamierzających usunąć ciążę konfrontowane były z utrudnieniami. Oprócz utrudnionego dostępu do opieki medycznej wymieniane są m.in. presja czasu oraz trudności w zorganizowaniu samego zabiegu.

Inaczej wygląda sytuacja we wschodnich i północnych landach, gdzie dostęp do tego typu usług medycznych jest na ogół lepszy.

Apel o poprawę sytuacji

Zgodnie z paragrafem 218 niemieckiego kodeksu karnego aborcja w Niemczech podlega karze. Są jednak wyjątki. Do dwunastego tygodnia ciąży nie podlega ona karze, jeśli ciąża jest wynikiem gwałtu lub stanowi zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia matki, a także jeśli przed upływem dwunastu tygodni od poczęcia kobieta skorzystała z porady i wydano o tym odpowiednie zaświadczenie. Między konsultacją a zabiegiem musi upłynąć co najmniej trzy dni.

Zajmujące się poradnictwem kobiet w ciąży stowarzyszenie Pro familia wezwało rząd w Berlinie, kraje związkowe oraz stowarzyszenia zawodowe i branżowe do poprawy sytuacji. Dotyczy to również „zmian ram prawnych”, jak wyjaśniła przewodnicząca stowarzyszenia Monika Börding. Ważne jest - jak podkreśliła - aby „osoby znajdujące się w takiej sytuacji otrzymywały jak najlepsze wsparcie”. – Raport z projektu ELSA pokazuje, że w Niemczech tak nie jest – stwierdziła.

Zniesienie kary i kwestia kosztów

Od dłuższego czasu trwa w Niemczech dyskusja na temat zniesienia w kodeksie karnym zakazu przerywania ciąży we wczesnym stadium i zasadniczo odejścia od karania za taki zabieg. Obecny chadecko-socjaldemokratyczny rząd obiecał w umowie koalicyjnej zapewnić kobietom w niechcianej ciąży „dostęp do bezpiecznej opieki medycznej w pobliżu miejsca zamieszkania”. Ponadto planowane jest rozszerzenie zakresu kosztów pokrywanych przez kasy chorych.

W przypadku aborcji przeprowadzonych zgodnie z przepisami, ubezpieczenie zdrowotne pokrywa koszty tylko wtedy, gdy kobieta ma stosunkowo niskie dochody.

Liczący prawie tysiąc stron raport z projektu ELSA poświęca cały rozdział temu tematowi. W około 62 proc. przypadków wniosek o pokrycie kosztów został zatwierdzony, w niemal 7 proc. odrzucony, a prawie jedna trzecia kobiet (31 proc.) w ogóle go nie składała. Wysokość kosztów różniła się znacznie w zależności od przypadku. Ponad połowa kobiet (53 proc.) zapłaciła za zabieg od 201 do 399 euro, 30 proc. więcej niż 400 euro, a niemal 8 proc. ponad 600 euro.

Sytuacja silnego stresu

Jednym z celów projektu ELSA było również zbadanie stresu, w jakim znajdują się kobiety, które donoszą niechcianą ciążę lub ją przerywają. Spośród około 1200 ankietowanych kobiet w niechcianej ciąży około połowa zdecydowała się na jej przerwanie, a druga połowa ją donosiła.

Według badania 78 proc. kobiet, które poddały się aborcji, zgłaszało napiętnowanie związane z przerwaniem ciąży. To z kolei utrudniało im dostęp do opieki medycznej. Natomiast napiętnowanie ze strony otoczenia było znacznie mniejsze, niż się obawiano. Potwierdziła to również prezeska Caritas Eva Welskop-Deffaa. Ponadto tylko niewielka część ankietowanych lekarzy i lekarek przyznała, że z obawy przed stygmatyzacją nie wykonuje zabiegów przerwania ciąży.– Często powtarzana teza, że paragraf 218 powiązany jest z istotnymi doświadczeniami stygmatyzacji, które mają znaczący wpływ na decyzję o przeprowadzeniu aborcji, nie znajduje potwierdzenia w badaniu – stwierdziła Welskop-Deffaa.

Założone przez katolików Katolickie Centrum Poradnictwa dla Kobiet w Ciąży Donum Vitae wezwało do dokładnego przeanalizowania raportu. Jednocześnie ostrzegło przed jego polityczną instrumentalizacją, która polegałaby na wyciąganiu pochopnych wniosków z wyników lub wykorzystywanie ich do realizacji dalekosiężnych celów politycznych, takich jak zniesienie w Niemczech kary za aborcję.

(EPD, KNA/jar)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Niemieccy politycy z niecierpliwością i niepokojem oczekują na spotkanie prezydenta USA Donalda Trumpa z przywódcą Rosji Władimirem Putinem na Alasce.

Dzisiejszy (15.08.2025) szczyt na Alasce jest pierwszym osobistym spotkaniem Trumpa i Putina od sześciu lat.

Głównym tematem spotkania w amerykańskiej bazie wojskowej w Anchorage jest przyszłość Ukrainy. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski nie został jednak zaproszony.

Merz: bezwarunkowe negocjacje

Kanclerz Niemiec Friedrich Merz zaapelował do Putina o „rozpoczęcie po spotkaniu negocjacji z Ukrainą bez żadnych warunków”. W swoim oświadczeniu Merz podkreślił, że celem spotkania z Trumpem musi być szczyt, w którym weźmie udział również prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. Tam należy uzgodnić zawieszenie broni. Ukraina potrzebuje silnych gwarancji bezpieczeństwa. Kwestie terytorialne mogą być rozwiązane tylko za zgodą Ukraińców” – podkreślił Merz.

Kanclerz Niemiec zorganizował w środę, 13 sierpnia, wirtualne konsultacje z udziałem prezydenta USA i europejskich przywódców, a także prezydenta Zełenskiego. Ambasador Ukrainy w Niemczech Ołeksij Makiejew podziękował Merzowi za wsparcie. „Za wsparcie i bliską współpracę z naszymi partnerami w Europie i Ameryce Północnej” – napisał Makiejew w piątek w serwisie X.

„Putin zwyciężył już na punkty”

Niemiecki europoseł Michael Gahler, rzecznik ds. polityki zagranicznej w Europejskiej Partii Ludowej (EPL), stwierdził, że niezależnie od wyniku szczytu „Putin zwyciężył już na punkty”. Trump z powrotem „wprowadza Putina na światową scenę” – powiedział Gahler niemieckiej telewizji Phoenix. „Agresor Putin otrzyma miłe obrazki dla rosyjskiej i międzynarodowej opinii publicznej, nie rezygnując ani na jotę ze swoich maksymalistycznych i imperialistycznych żądań” – dodał chadecki europoseł.

„Suwerenność Ukrainy musi zostać zachowana, a bezpieczeństwo europejskie obronione” – zaapelowała przewodnicząca klubu poselskiego Zielonych w Bundestagu Britta Hasselmann. „Putin jest agresorem. Może natychmiast zakończyć tę wojnę” – napisała na X.

Cesje terytorialne?

Europosłanka i była przewodnicząca komisji obrony niemieckiego Bundestagu Marie-Agnes Strack-Zimmermann ostrzegła przed ustępstwami wobec Rosji. W wywiadzie dla sieci redakcji RND zaznaczyła, że nie powinno być żadnej polityki ustępstw i ostrzegła przed zamrożeniem konfliktu i rosyjskich zdobyczy terytorialnych w ich obecnym stanie. Dla „każdego złoczyńcy na tym świecie” byłby to sygnał: „trzeba tylko wystarczająco długo prowadzić wojnę, aby osiągnąć to, czego się chce” – powiedziała.

Przed pochopnymi ustępstwami wobec Putina ostrzegł również były doradca ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa kanclerz Angeli Merkel, Christoph Heusgen. „Sekretarz generalny NATO Rutte mówił niedawno o cesjach terytorialnych. Jest to zbyt lekkomyślnie podejmowane”. Rutte najwyraźniej „nie chciał stracić Trumpa” i stara się wyjść mu naprzeciw. „Byłoby jednak błędem przyznanie Putinowi cesji terytorialnych przed rozpoczęciem negocjacji” – powiedział Heusgen.

(AFP, DPA/dom)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Według ministra spraw zagranicznych Rosji Siergieja Ławrowa Rosja przybywa na Alaskę z jasnym stanowiskiem w sprawie szczytu z USA. Po przybyciu do Anchorage Ławrow powiedział rosyjskiej telewizji państwowej Rosja 24, że nie chce przesądzać o rezultatach spotkania. – Wiemy, że mamy argumenty, jasne i zrozumiałe stanowisko. Przedstawimy je – zaznaczył.

Wiele przygotowań do spotkania prezydentów Donalda Trumpa i Władimira Putina w północnym stanie USA odbyło się podczas wizyty amerykańskiego negocjatora Steve'a Witkoffa w Moskwie w ubiegłym tygodniu. Kreml ma nadzieję na kontynuację tej „pożytecznej rozmowy” – powiedział Ławrow.

ZSRR na swetrze

Przybywając na szczyt Trump-Putin, szef rosyjskiej dyplomacji wywołał poruszenie swoim ubiorem. Pod czarną puchową kamizelką miał na sobie biały sweter z napisem CCCP – rosyjskim skrótem od Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR).

Rosyjskie media debatowały, czy chodzi o żart dla Amerykanów, czy też o groźny gest wobec innych byłych republik radzieckich. Do nich należała w przeszłości także Ukraina. Ubrania z takim napisem są w Moskwie teraz w modzie.

Szczyt na Alasce

Zapraszając Władimira Putina na Alaskę prezydent USA chce rozmawiać o zawieszeniu broni w rosyjskiej wojnie w Ukrainie i zakończeniu wojny. Putin, na którego rozkaz Rosja zaatakowała Ukrainę, nie wykazuje na razie oznak ustępstwa.

Ze względu na różnicę czasu szczyt rozpocznie się dopiero w piątek o godzinie 21:00 czasu środkowoeuropejskiego.

(DPA/dom)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Przed szczytem na Alasce kanclerz Niemiec Friedrich Merz zaapelował do przywódcy Rosji Władimira Putina o poważne potraktowanie propozycji rozmów złożonej przez prezydenta USA Donalda Trumpa.

„Trzy i pół roku po naruszającym prawo międzynarodowe ataku na Ukrainę Rosja ma dziś możliwość zgodzić się na zawieszenie broni i zaprzestanie wrogich działań” – oświadczył Friedrich Merz w opublikowanym w czwartek wieczorem, 14 sierpnia, na stronie Urzędu Kanclerskiego oświadczeniu.

„Oczekujemy od prezydenta Putina, że poważnie potraktuje ofertę rozmów złożoną przez prezydenta Trumpa i po spotkaniu na Alasce rozpocznie negocjacje z Ukrainą bez żadnych warunków” – podkreślił kanclerz Niemiec.

To musi być celem

Dodał, że w ostatnich dniach Niemcy, wraz z Ukrainą i jej europejskimi sojusznikami, wskazały drogę do pokoju, który zabezpiecza fundamentalne interesy bezpieczeństwa Europy i Ukrainy.

Celem musi być szczyt, w którym weźmie udział również prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. „Tam należy uzgodnić zawieszenie broni. Ukraina potrzebuje silnych gwarancji bezpieczeństwa. Kwestie terytorialne mogą być rozwiązane tylko za zgodą Ukraińców” – podkreślił Merz. „Przekazaliśmy te przesłania prezydentowi Trumpowi z jasnością i zdecydowaniem przed jego podróżą do Anchorage” – dodał szef niemieckiego rządu, nawiązując do zorganizowanych przez siebie wirtualnych konsultacji z udziałem prezydenta USA i europejskich przywódców, a także prezydenta Zełenskiego.

Według kanclerza Niemiec Trump może teraz zrobić znaczący krok w kierunku pokoju. I może przy tym liczyć, że Ukraina otrzyma „trwałe wsparcie” od swoich europejskich sojuszników.

Spotkanie na Alasce

Po raz pierwszy od siedmiu lat Trump i Putin spotkają się dzisiaj osobiście w Anchorage na Alasce.

Głównym tematem spotkania w amerykańskiej bazie wojskowej będzie przyszłość Ukrainy. Trump wcześniej studził oczekiwania wobec spotkania, stwierdzając, że będzie ono stanowić przygotowanie do ważniejszego przyszłego trójstronnego szczytu z udziałem Zełenskiego.

(AFP/dom)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

W dzienniku „Frankfurter Allgemeine Zeitung” czytamy: „Opóźnienia, odwołane pociągi i miliardowe straty: nie ustają złe wiadomości dotyczące niemieckich kolei. Nic więc dziwnego, że minister transportu Patrick Schnieder postanowił podjąć zdecydowane działania. Umowa z szefem kolei Richardem Lutzem zostanie przedterminowo rozwiązana. Pozostanie on na stanowisku do czasu znalezienia następcy (…). Wyzwania stojące przed koleją są ogromne, a współpraca z politykami od zawsze była skomplikowana, ponieważ środki finansowe są ograniczone – nawet w czasach, gdy dysponuje ona specjalnym funduszem o wartości miliardów euro (…). Koleje odgrywają ważną rolę nie tylko w życiu milionów osób dojeżdżających do pracy. Państwowe przedsiębiorstwo od dawna uważane jest za wyznacznik zdolności tego kraju do reform” - pisze dziennik.

Rozstanie z szefem kolei Richardem Lutzem było nieuniknione - pisze regionalna gazeta „Allgemeine Zeitung”. Pod jego kierownictwem państwowe przedsiębiorstwo znalazło się na równi pochyłej, zmierzającej donikąd. Jeśli minister transportu Schnieder szuka teraz nowego szefa kolei (lub szefowej), powinien mieć świadomość, że nie rozwiąże to żadnego problemu. Koleje potrzebują pomysłu właściciela, co właściwie ma się z nimi stać. Czy jako odchudzone przedsiębiorstwo transportowe ma się utrzymywać samodzielnie, a może nawet osiągać zyski i podporządkować tym celom wszystko inne? A może powinno pozostać (lub lepiej: stać się) dostawcą kompleksowych usług dla obywateli i gospodarki, obsługującym rosnącą część transportu i tym samym wnoszącym ważny wkład w neutralność klimatyczną? Politycy nie mogą dłużej unikać podjęcia tej decyzji. W przeciwnym razie praca szefa kolei pozostanie misją samobójczą” - czytamy.

W pewnym stopniu Richard Lutz sam jest sobie winien - ocenia dziennik „Reutlinger General-Anzeiger” z Badenii-Wirtembergii. „Zbyt często obiecywał, że koncern nie będzie przynosił strat. Zbyt często obiecywał punktualność i zadowolenie klientów. Zbyt często nie był w stanie dotrzymać wszystkich tych obietnic. A mimo to otrzymywał premie w wysokości milionów euro. Odpowiednio powściągliwe będą wyrazy współczucia po tym, jak został zdymisjonowany przez obecnego ministra transportu Patricka Schniedera. Znacznie większym zainteresowaniem cieszyć się będzie jego następca. Już od miesięcy spekuluje się, kogo Schnieder wyśle do wyścigu jako nowego gracza i jakie ruchy planuje on jako następne dla kolei”.

Dziennik „Stuttgarter Zeitung” ocenia zaś: „Minister transportu Patrick Schnieder nie spieszył się: najpierw strategia, potem kadry - tak brzmiała jego decyzja. 22 września Schnieder zamierza przedstawić swoją 'agendę na rzecz zadowolonych klientów kolei' i prawdopodobnie również nowe kierownictwo koncernu, które ma zrealizować to trudne zadanie. Lutzowi i dotychczasowemu zarządowi przez wszystkie te lata nie udało się w zadowalającym stopniu poprawić sytuacji kolei: pociągi jeżdżą z opóźnieniami jak nigdy dotąd, infrastruktura była przez zbyt długi czas katastrofalnie zaniedbana, a sytuacja ekonomiczna największego przedsiębiorstwa państwowego jest po prostu katastrofalna”.

Donald Trump wychodzi Władimirowi Putinowi maksymalnie naprzeciw, przynajmniej patrząc na mapę. Alaska to idealne miejsce na spotkanie, na które prezydent USA zaprosił rosyjskiego przywódcę.

Trump będzie musiał pokonać około 5,4 tys. kilometrów w linii prostej z Waszyngtonu do bazy wojskowej na północnym skraju miasta Anchorage. Od Kremla do miejsca spotkania jest niecałe 7 tys. kilometrów.

Również z historycznego punktu widzenia Alaska jest miejscem, z którym zarówno Amerykanie, jak i Rosjanie mają powiązania. Kiedy w piątek, 15 sierpnia, odległy subarktyczny północno-zachodni kraniec Ameryki znajdzie się w centrum światowej polityki, obie delegacje nie powinny czuć się obco.

Zasiedlona przez Rosję, kupiona przez USA

Do końca ostatniego zlodowacenia, około 10 tys. lat temu, istniał nawet lądowy most między dzisiejszym Dalekim Wschodem Rosji a Alaską. Prawdopodobnie tą drogą pierwsi ludzie dotarli na kontynent amerykański. Podniesiony poziom morza uniemożliwił później przeprawę przez Cieśninę Beringa – i rdzenni mieszkańcy Alaski pozostali sami. Aleuci, mieszkańcy archipelagu o tej samej nazwie położonego między Alaską a Rosją, nazywają ten kraj „Alyaska”, od czego pochodzi jego dzisiejsza nazwa.

W 1725 roku rosyjski car Piotr Wielki wysłał żeglarza Vitusa Beringa na wyprawę, podczas której przepłynął on cieśninę nazwaną później jego imieniem. W kolejnych dziesięcioleciach rosyjscy żeglarze docierali do różnych miejsc Alaski, zakładali osady i angażowali się w lukratywny handel futrami. W 1799 roku car Paweł I przyznał monopol handlowy Rosyjsko-Amerykańskiej Kompanii, która odtąd pełniła również funkcje administracyjne w kolonii.

W połowie XVIII wieku dochody z handlu futrami spadły, ponieważ rosyjscy zarządcy zbyt intensywnie polowali na foki i wydry. Rosja była również w trudnej sytuacji gospodarczej z powodu wojny krymskiej i chciała sprzedać Alaskę z zyskiem. Wielka Brytania, która w tym czasie nadal rządziła Kanadą, była zainteresowana. Ostatecznie jednak Stany Zjednoczone nie pozwoliły swojemu ówczesnemu rywalowi na ten sukces i zaoferowały pokaźną jak na tamte czasy sumę 7,2 miliona dolarów.

Ropa naftowa i słynna góra

Alaska przez długi czas była uważana za dziką jałową ziemię, aż w 1967 roku odkryto tam duże złoża ropy naftowej. Ten szkodliwy dla klimatu nośnik energii do dziś w znacznym stopniu odpowiada za gospodarczy rozkwit Alaski. Kilka godzin po objęciu urzędu 20 stycznia 2025 roku Donald Trump wydał dekret o rozszerzeniu wydobycia ropy i gazu na Alasce, jednocześnie łagodząc przepisy dotyczące ochrony przyrody.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

W swoim przemówieniu inauguracyjnym Trump ogłosił również, że zamierza ponownie nadać najwyższej górze Alaski, a tym samym całych Stanów Zjednoczonych, nazwę Mount McKinley. Nazwa ta była używana w latach 1917-2015, zanim prezydent Barack Obama przywrócił jej rdzenne brzmienie Denali. W przeciwieństwie do Obamy, William McKinley jest jednym z ulubionych poprzedników Trumpa. Wykorzystywał on cła jako środek nacisku w polityce zagranicznej i powiększył terytorium Stanów Zjednoczonych o Hawaje oraz inne wyspy na Pacyfiku i Atlantyku.

Cerkwie, bazy wojskowe i uchodźcy

Ślady Rosji pozostały obecne na Alasce również pod amerykańską flagą. Do dziś istnieje około 80 rosyjskich parafii prawosławnych, które Boże Narodzenie obchodzą zgodnie z obrządkiem prawosławnym dopiero na początku stycznia.

W okresie zimnej wojny, jako odpowiednik żelaznej kurtyny w Europie, przez Morze Beringa przebiegała tak zwana „kurtyna lodowa”. W przypadku ataku radzieckiego Alaska stała się nagle pierwszą linią obrony kontynentu amerykańskiego. Armia amerykańska utworzyła bazy, takie jak Joint Base Elmendorf-Richardson w pobliżu Anchorage, gdzie dziś spotkają się Trump i Putin.

Pochodząca z Alaski republikańska polityk Sarah Palin, która w 2008 roku kandydowała na wiceprezydentkę u boku Johna McCaina, ostrzegła wówczas przed „sąsiadem zza miedzy”, czyli Rosją. Ówczesna gubernator Alaski chciała tym komentarzem wzmóc czujność wobec Rosji, której wojska właśnie wkroczyły do Gruzji, i wezwała do przyjęcia Gruzji i Ukrainy do NATO. Faktem jest, że w Cieśninie Beringa dwie wyspy Diomedes leżą tylko trzy kilometry od siebie – większa należy do Rosji, mniejsza do Alaski.

W październiku 2022 roku z bezpośredniego sąsiedztwa skorzystało dwóch Rosjan: małą łódką przepłynęli z Rosji na należącą do Alaski wyspę Saint Lawrence, aby uniknąć powołania do armi i wysłania na wojnę z Ukrainą.

Nie pierwsze historyczne spotkanie na Alasce

Właśnie o tej wojnie Trump i Putin chcą teraz osobiście porozmawiać w Anchorage, ale bez udziału Ukrainy, która została zaatakowana przez Rosję. Putin nie będzie pierwszym zagranicznym przywódcą, który zostanie przyjęty przez prezydenta USA w Anchorage: we wrześniu 1971 roku wylądował tu cesarz Japonii Hirohito – w tej roli podczas swojej pierwszej podróży zagranicznej. Po spotkaniu z prezydentem Richardem Nixonem udał się do Londynu, Bonn i Paryża.

Obecnie Putin nie mógłby udać się do Wielkiej Brytanii, Niemiec ani Francji – we wszystkich trzech krajach polityk poszukiwany międzynarodowym nakazem aresztowania zostałby prawdopodobnie zatrzymany i wydany Międzynarodowemu Trybunałowi Karnemu w Hadze. Stany Zjednoczone nie uznają tego trybunału, więc Putin nie ma się czego obawiać na Alasce.

Z perspektywy Waszyngtonu największy stan USA wydaje się tak odległy, że niemal czuje się tam rosyjską atmosferę: Donald Trump powiedział w tym tygodniu dziennikarzom w Białym Domu: „Spotkam się z Putinem, w piątek lecę do Rosji”.

Artykuł ukazał się pierwotnie na stronach Redakcji Niemieckiej DW

Imigranci w Europie i Ameryce Północnej zarabiają średnio o 18 proc. mniej niż rodowici mieszkańcy. To wynik badań Frankfurt School of Finance & Management z Frankfurtu nad Menem opublikowanych w czasopiśmie „Nature”.

Powodem – jak wskazują naukowcy – jest przede wszystkim ograniczony dostęp do lepiej płatnych miejsc pracy.

O prawie jedną piątą mniej

Profesor Halil Sabanci i jego współpracownicy przeanalizowali dane dotyczące 13,5 miliona osób w Kanadzie, Danii, Francji, Niemczech, Holandii, Norwegii, Hiszpanii, Szwecji i Stanach Zjednoczonych.

Wyliczyli, że różnica w płacach między imigrantami a rodowitymi mieszkańcami wynosi 17,9 proc. Nie wynika to jednak w pierwszym rzędzie z nierównego wynagrodzenia za taką samą pracę, ale raczej z ograniczonego dostępu imigrantów do pracy w lepiej płatnych sektorach i zawodach. Jak się okazało, aż trzy czwarte luki płacowej wynika z faktu, że imigranci częściej zajmują niżej płatne stanowiska.

W tych krajach największe różnice

Luka płacowa między imigrantami pierwszego pokolenia a rodzimymi mieszkańcami jest bardzo zróżnicowana w poszczególnych krajach.

Największe różnice odnotowano w Hiszpanii (29,9 proc.) i Kanadzie (27,5 proc.). Norwegia (20,3 proc.), Niemcy (19,6 proc.), Francja (18,9 proc.) i Holandia (15,4 proc.) plasują się w średnim przedziale. Najmniejsze różnice istnieją w USA (10,6 proc.), Danii (9,2 proc.) i Szwecji (7,0 proc.).

W przypadku Kanady, Danii, Niemiec, Holandii, Norwegii i Szwecji naukowcy przeanalizowali również wzorce dochodów dzieci imigrantów. Stwierdzili, że w drugim pokoleniu luka płacowa znacznie się zmniejszyła – z 17,9 proc. do 5,7 proc., ale mimo to utrzymywała się, szczególnie w przypadku dzieci imigrantów z Afryki i Bliskiego Wschodu.

Dostęp do lepiej płatnych miejsc pracy

Co ciekawe, porównując osoby wykonujące tę samą pracę dla tego samego pracodawcy, luka płacowa w drugim pokoleniu spada do około 1,1 proc., co wskazuje na znacznie większą równość.

– Te wyniki pokazują utrzymujące się w dalszym ciągu różnice płacowe i mają bezpośrednie implikacje dla polityki. Wdrażanie zasady „równej płacy za tę samą pracę” jest ważne, ale większym wyzwaniem jest zapewnienie dostępu do lepiej płatnych miejsc pracy. Zwalczanie uprzedzeń w zatrudnianiu i ulepszanie programów pośrednictwa pracy mogą wiele zdziałać – zaznacza profesor Sabanci, cytowany w informacji prasowej.

Badanie frankfurckich naukowców podkreśla też znaczenie działań ułatwiających migrantom dostęp do lepiej płatnych miejsc pracy w różnych sektorach. Działania te obejmują naukę języka, rozwój kompetencji, pomoc w poszukiwaniu pracy, uznawanie zagranicznych kwalifikacji oraz lepszy dostęp do sieci kontaktów zawodowych.

(dom)

Były prezydent Niemiec Christian Wulff ponownie rozwiódł się ze swoją żoną Bettiną. Jego biuro potwierdziło informację opublikowaną wcześniej przez gazetę „Hannoversche Allgemeinen Zeitung“.

Pierwszy ślub w 2008 roku

Po pierwszym ślubie, który para wzięła w 2008 roku, Wulffowie rozstali się pięć lat później i złożyli wniosek o rozwód, ale w ostatniej chwili go wycofali.

W 2015 roku ogłoszono, że znów są parą. Wzięli też wówczas ślub kościelny. Jednak druga próba również zakończyła się niepowodzeniem. Bettina Wulff opisuje w swojej książce, że w 2018 roku czuła się rozdarta wewnętrznie i rozstanie z mężem było nieuniknione. Nastąpił rozwód.

Para jednak znowu się zeszła, a w marcu 2023 roku odbył się ponowny ślub cywilny w Hanowerze. Teraz, po dwóch latach, małżonkowie znowu się rozwiedli.

Ulubieńcy mediów

Wszystkim wzlotom i upadkom związku państwa Wulffów towarzyszło w Niemczech ogromne zainteresowanie mediów.

Christian Wulff sprawował urząd prezydenta Niemiec od czerwca 2010 roku do lutego 2012 roku, kiedy to wywodzący się z chadeckiej CDU polityk zrezygnował ze stanowiska w reakcji na tak zwaną aferę kredytową i podejrzenia o przyjmowanie korzyści majątkowych, w czasach, gdy Wulff był jeszcze premierem landu Dolna Saksonia.

Sprawa trafiła do sądu, a Wulff został ostatecznie oczyszczony z zarzutów.

(DPA/szym)

W sądzie we Frankfurcie nad Menem rozpoczął się w czwartek (14.08.2025) proces rodziców, którym zarzuca się ciężkie molestowanie seksualne ich dwumiesięcznego dziecka.

Według prokuratury para jest oskarżona również o posiadanie i rozpowszechnianie pornografii dziecięcej.

Fotografowali miejsca intymne

31-letni mężczyzna i 28-letnia kobieta mieli wielokrotnie dotykać swojego syna w okolicach intymnych, nagrywać to telefonami komórkowymi i przesyłać nagrania wideo oraz zdjęcia między innymi członkom rodziny. Ci z kolei mieli reagować rozbawieniem i wulgarnymi uwagami.

Również matka dziecka miała kilkakrotnie fotografować intymne okolice dziecka i przesyłać te zdjęcia. W momencie pierwszego incydentu we wrześniu 2021 roku chłopiec miał zaledwie dwa miesiące. Podobne przypadki miały miejsce do wiosny 2024 roku – ustaliła prokuratura.

Przypadkiem odkryte

Podczas procesu mają być prezentowane filmy i zdjęcia zrobione przez rodziców, a także wpisy z czatów. Proces toczy się za zamkniętymi drzwiami.

Rodzice, którzy mają czwórkę dzieci, przebywają w areszcie. Zdjęcia i filmy ich syna zostały przypadkowo odkryte, kiedy policja przeszukiwała mieszkanie w związku z innym dochodzeniem – dotyczyło ono oszustw związanych ze świadczeniami socjalnymi.

Wyrok ma zapaść w przyszłym tygodniu.

(DPA/dom)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Od września 2024 roku do czerwca br. Niemcy wydały na kontrole graniczne 80,5 mln euro. Tak wynika z odpowiedzi niemieckiego ministerstwa spraw wewnętrznych na pisemne pytanie posłanki Lewicy Clary Bünger.

W połowie września ubiegłego roku Niemcy rozszerzyły kontrole na wszystkie granice lądowe, a od jesieni 2023 roku kontrolowały już granicę z Polską, Czechami i Szwajcarią. Z kolei jesienią 2015 roku, w związku z kryzysem migracyjnym, zaczęto kontrolować granicę z Austrią.

Kwartalne koszty rozmieszczenia policji federalnej (to ona w Niemczech odpowiada za kontrole graniczne) na granicach wewnętrznych wynosiły od 24 do 29,1 mln euro – wynika z danych MSW.

Najwięcej za nadgodziny

Najdroższe okazały się nadgodziny. Od połowy września ubiegłego roku do końca czerwca br. wydano na nie 37,9 mln euro.

Z kolei od kwietnia do czerwca br. niemiecki rząd wydał 8 mln euro na posiłki i zakwaterowanie funkcjonariuszy, a niecałe 3 mln euro wydano na dodatki za „pracę w nieodpowiednich godzinach”.

Wydatki rzędu 2,6 mln dotyczyły „zasobów dowodzenia i operacyjnych”, a prawie 2 mln euro przeznaczono na funkcjonowanie punktów granicznych.

Miały być tymczasowe

Wprowadzone przez Niemcy kontrole graniczne miały być tylko tymczasowym wyjątkiem. Były już jednak kilkakrotnie przedłużane. Uzasadnieniem było ograniczenie nielegalnej migracji oraz ochrona przed terrorystami islamistycznymi i przestępczością transgraniczną.

Nowy minister spraw wewnętrznych Niemiec Alexander Dobrindt, wkrótce po objęciu rządów przez Friedricha Merza na początku maja br., zaostrzył kontrole, a w ubiegłym tygodniu zapowiedział ich przedłużenie po wrześniu. Niemieckie służby graniczne nadal mają odmawiać (z kilkoma wyjątkami) wjazdu do Niemiec osobom ubiegającym się o azyl.

Partia Lewica: „niezgodne z prawem”

Według odpowiedzi ministerstwa spraw wewnętrznych funkcjonariusze policji federalnej zawrócili od 8 maja do 4 sierpnia na granicach łącznie 493 osoby, mimo że ubiegały się one o azyl.

Posłanka partii Lewica Clara Bünger nazwała takie działania rządu „niezgodną z prawem polityką zamykania granic”. Bünger powiedziała gazetom grupy medialnej Funke, że utrudnia to ucieczkę osobom ubiegającym się o azyl, prowadzi do chaosu komunikacyjnego w regionach przygranicznych, obciąża osoby dojeżdżające do pracy za granicą i generuje ogromne koszty. Posłanka zaapelowała o natychmiastowe zakończenia kontroli granicznych.

(DPA/dom)

Zdaniem komentatora dziennika "Süddeutsche Zeitung": "W perspektywie krótkoterminowej Putin zabierze z Alaski wszystko, co tylko się da: wstępne porozumienie, większą presję na Kijów, spekulacje na temat wycofania się Ukrainy z Donbasu. Nawet jeśli Trump wyjdzie ze spotkania z poczuciem, że Europejczycy go zahamowali, Putinowi to się opłaca. W tej logice dnia codziennego ostatnie dni przebiegły znakomicie: zamiast ceł karnych dla partnerów handlowych Putina, którymi jeszcze przed chwilą groził Trump, mamy teraz szczyt i sukcesy na froncie.

Nikt nie wie, w jaki sposób Putin doprowadził do spotkania na Alasce, w którym punkcie zasygnalizował gotowość do kompromisu. Ale wszyscy wiedzą, jak zręcznie Putin potrafi ukryć te same żądania pod różnymi sformułowaniami i dzięki temu udawać elastyczność. Putin posiada tę elastyczność w przypadku krótkoterminowych porozumień: może zgodzić się na zawieszenie broni, jeśli zauważy, że nie ma innego wyjścia. Może zasygnalizować gotowość do spotkania z Wołodymyrem Zełenskim, jeśli dostrzeże w tym korzyści. Nie zrezygnuje jednak ze swojego długoterminowego celu, jakim jest kapitulacja Ukrainy. Uważa ją za nieuniknioną".

W opinii komentatora dziennika "Frankfurter Rundschau": "W debacie na temat wojny w Ukrainie nastąpiła dramatyczna zmiana. W centrum uwagi znalazło się teraz oddanie terytoriów przez Ukrainę jako rozwiązanie konfliktu. Prezydent Rosji Władimir Putin może zacierać ręce. Nie będzie już musiał negocjować tego punktu swojego programu ani w piątek z Trumpem na Alasce, ani gdziekolwiek indziej. Z pewnością nie świadczy to o dyplomatycznej finezji, aby już przed rozmowami dokonywać ustępstw. Putin raczej nie zareaguje wzruszającą uległością. Trump, jego najpotężniejszy partner negocjacyjny z racji pełnionej funkcji, nie ma mu nic do przeciwstawienia. Wszystkie zapowiedzi prezydenta USA okazały się pustymi słowami, a wyznaczony przez niego termin na wprowadzenie dalszych sankcji minął. Putin już udowodnił, że potrafi dobrze grać na próżności agenta nieruchomości z Białego Domu".

O przyszłości Ukrainy nie zadecyduje Alaska

Regionalny dziennik "Münchner Merkur" zauważa, że "o przyszłości Ukrainy nie zadecyduje Alaska, ale okopy w Donbasie". "Władimir Putin swoją nową ofensywą i trwającym od tygodni bombardowaniem ukraińskiej ludności cywilnej pokazuje, że nadal stawia na zwycięstwo militarne. Donald Trump służy władcy Kremla jedynie jako dodatkowa amunicja" - czytamy.

Inny regionalny dziennik "Südwest-Presse" ocenia, że "obecność zarówno prezydenta USA Donalda Trumpa, jak i jego wiceprezydenta J.D. Vance'a wirtualnie, a prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego nawet osobiście, w celu przygotowania rozmów z prezydentem Rosji Władimirem Putinem, jest sensacją. Sensacją, którą w czasach raczej biernego w takich sprawach kanclerza Olafa Scholza (SPD) z pewnością wykorzystałby prezydent Francji Emmanuel Macron. Sensacja, która powinna była zostać zorganizowana przez UE w Brukseli.

Jednak w obliczu twardej przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen Trump prawdopodobnie nie odebrałby nawet telefonu, a o przewodniczącym Rady Europejskiej António Costa prawdopodobnie nigdy nie słyszał".

Dziennik "Rhein-Zeitung" podsumowuje: "Nawet jeśli skuteczność europejskich gwarancji bezpieczeństwa przed przyszłymi atakami Rosji jest wątpliwa, to zadanie to spadnie na Europę. Francja zaproponowała już francusko-brytyjską misję wsparcia armii ukraińskiej. Niemcy pozostały ostrożne. Niemiecki rząd będzie musiał wkrótce powiedzieć, na co jest gotowy – i co popiera społeczeństwo".

– Wszelkie decyzje przeciwko nam, wszelkie decyzje bez udziału Ukrainy są decyzjami przeciwko pokojowi. Nie przyniosą one żadnego skutku – stwierdził prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski w przemówieniu wideo opublikowanym bezpośrednio po ogłoszeniu planów spotkania prezydentów USA i Rosji. Donald Trump i Władimir Putin mają spotkać się 15 sierpnia w Anchorage w stanie Alaska.

Takie stanowisko dominuje również w społeczeństwie ukraińskim. Wynika to z sondażu przeprowadzonego pod koniec lipca i na początku sierpnia przez Kijowski Międzynarodowy Instytut Socjologii (KIIS). – Ukraińcy nadal są otwarci na negocjacje i trudne decyzje. Jednak absolutna większość nadal odrzuca żądania kapitulacji – powiedział Anton Hruszecki z KIIS w rozmowie z DW.

Według tego sondażu 76 procent Ukraińców zdecydowanie odrzuca rosyjski „plan pokojowy” i ustępstwa wobec agresora. Jednocześnie 49 procent jest przeciwnych planowi pokojowemu, który przewiduje gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy ze strony krajów europejskich, ale nie ze strony USA, uznanie Krymu za część Federacji Rosyjskiej, utrzymanie rosyjskiej kontroli nad okupowanymi terytoriami oraz zniesienie sankcji wobec Rosji.

Wątpliwa realizacja ustaleń

W Ukrainie nie wyklucza się, że negocjacje na Alasce bez udziału Kijowa i przedstawicieli europejskich mogą w rzeczywistości mieć na celu kapitulację Ukrainy.

– Rosjanie nigdy nie zmienili swojego stanowiska negocjacyjnego i nie zrobią tego, dopóki nie doznają poważnych porażek militarnych i politycznych – uważa Wołodymyr Horbacz z ukraińskiego Instytutu Transformacji Północnej Eurazji (INET). Według Horbacza sam fakt, że Trump rozmawia z Putinem bez wywierania wcześniej presji na Rosję, świadczy o tym, że podejście to jest skazane na porażkę. – Rosjanie będą trzymać się swojego stanowiska i będą chcieli zamienić zawieszenie broni na faktyczną kapitulację Ukrainy, czyli spełnienie rosyjskich żądań. Mówienie o ustępstwach z ich strony jest bardzo naiwne – podkreśla ekspert w rozmowie z DW.

Jednocześnie Horbacz nie potępia rozmów między Waszyngtonem a Moskwą, ale wskazuje na „niepokojącą tendencję”, ponieważ Trump „ostatecznie legalizuje rosyjskiego zbrodniarza wojennego Putina, co jest nie do przyjęcia ani dla Ukrainy, ani dla Europy” – mówi politolog. – Nie widzę możliwości wdrożenia jakichkolwiek realnych, praktycznych wyników tych negocjacji w kontekście wojny ukraińsko-rosyjskiej. Propozycje, które być może przedstawi Putin, nie zadowolą ani Ukrainy, ani Unii Europejskiej. Trump będzie musiał manewrować. Nie będzie w stanie zmusić Ukrainy i europejskich partnerów do zaakceptowania warunków Putina – twierdzi Horbacz.

Dyrektor Centrum Badań Społecznych „Ukraiński Meridian” Dmytro Lewus przypomina, że Ukraina była już w podobnej sytuacji w marcu 2025 roku. Wtedy Donald Trump wierzył, że wojnę można szybko zakończyć poprzez negocjacje z Rosją i wymuszenie zawarcia pokoju poprzez kapitulację Ukrainy. Jednak rzeczywistość pokazała, że zniesienie sankcji wobec Rosji jest niemożliwe, ponieważ większość z nich została nałożona przez Europejczyków – twierdzi ekspert.

Uważa on, że po tym spotkaniu Stany Zjednoczone i Rosja będą musiały ponownie zmierzyć się z rzeczywistością, ponieważ ukraińskie siły zbrojne będą nadal bronić swojego kraju, a europejscy partnerzy Kijowa nie będą gotowi bezwarunkowo zaakceptować i wdrożyć porozumień między Trumpem a Putinem. – Stanowisko Ukrainy przedstawione przez Zełenskiego jest jasne i słuszne: zgodnie z konstytucją oddanie terytoriów jest niemożliwe. Dlatego nie oczekuję niczego decydującego od spotkania na Alasce – powiedział Lewus w rozmowie z DW.

Ukraińscy politycy sceptyczni

Współprzewodnicząca opozycyjnej partii „Europejska Solidarność” Iryna Heraszczenko postrzega spotkanie na Alasce jako test dla całego międzynarodowego systemu bezpieczeństwa. Gdyby agresor, czyli Rosja, został nagrodzony za atak, aneksję i zbrodnie wojenne, byłby to sygnał dla całego świata, że przemoc i rewanżyzm mogą pozostać bezkarne. Uznanie rosyjskiej okupacji jest czerwoną linią, której nie wolno przekroczyć.

– Otworzyłoby to drogę do nowych wojen, nie tylko w naszym regionie. Dlatego wszystkie negocjacje powinny odbywać się z udziałem Ukrainy i UE, przy ścisłych gwarancjach bezpieczeństwa, międzynarodowej kontroli i przygotowaniach do sankcji – napisała Heraszczenko na platformie Telegram. Jak zaznaczyła, wszystko inne nie oznaczałoby końca wojny, a jedynie początek nowej.

Danyło Hetmancew, poseł rządzącej partii Sługa Narodu, ocenia spotkanie Trumpa i Putina bardziej pozytywnie. Uważa on bowiem, że ostatecznie zdemaskuje ono stanowisko strony rosyjskiej. – Jeśli podczas spotkania ponownie dojdzie do prób „manewrów dyplomatycznych” zamiast produktywnych negocjacji, prawdopodobnie zakończy się to nałożeniem surowych sankcji amerykańskich, również na sojuszników Rosji, którzy będą musieli zapłacić za swoje poparcie dla agresji– napisał Hetmancew na Telegramie.

Czy presja na Ukrainę wzrośnie?

Jednocześnie ukraińscy eksperci nie wykluczają, że po spotkaniu Trumpa z Putinem Stany Zjednoczone ponownie spróbują szantażować Ukrainę i zmusić ją do przyjęcia warunków, które są nie do przyjęcia dla Kijowa.

Oleksandr Krajew, ekspert think tanku „Ukraińskie Prisma” i wykładowca kijowskiej Akademii Mohylańskiej, również uważa, że Trump może zagrozić Ukrainie wstrzymaniem dostaw broni. – Ale dostawy są już teraz sporadyczne i niesystematyczne. Nie będzie to już taki szok, jak wtedy, gdy Trump po raz pierwszy ogłosił coś takiego – podkreśla Krajew w rozmowie z DW. – Rozmowy dla samych rozmów – według niego taki będzie rzeczywisty wynik spotkania na Alasce, ponieważ obecnie żadna ze stron nie ma realnego pomysłu, jak zakończyć wojnę. – Może pojawić się wspólne oświadczenie o kontynuacji rozmów, ale to wszystko – uważa Krajew.

Trwa fala upałów – w Niemczech i większości krajów Europy. Według Niemieckiej Służby Meteorologicznej (DWD) w środę (13.08.2025) temperatury w Niemczech zbliżały się do szczytu. Przewidywane temperatury sięgały 37 stopni Celsjusza.

Według meteorologów ekstremalne upały i silny stres cieplny panowały niemal w całym kraju, z wyjątkiem wybrzeża. Niemal wszędzie obowiązywały oficjalne ostrzeżenia przed upałami, a na zachodzie i południowym zachodzie Niemiec przybrały one najwyższy stopień.

Upalne dni przed nami

Ochłodzenia na razie nie będzie. W czwartek, 14 sierpnia, meteorolodzy spodziewają się od 30 do 38 stopni Celsjusza, a w piątek 31-37 stopni. Potem fala upałów ma ustąpić.

Lokalne władze w niemieckich miastach i gminach ostrzegają mieszkańców przed skutkami zdrowotnymi wysokich temperatur, szczególnie dla osób starszych i wymagających opieki. Wiele miast opublikowało zalecenia dotyczące zachowania podczas ekstremalnych temperatur. Na przykład Berlin zalecił swoim mieszkańcom unikanie bezpośredniego światła słonecznego, picie dużej ilości płynów i przesunięcie aktywności fizycznej na chłodniejsze godziny poranne.

Niektóre miasta opublikowały mapy z miejscami, w których można się ochłodzić. Inne, takie jak Kolonia czy Osnabrück, uruchomiły infolinie dotyczące upałów. W bawarskim Straubingu zorganizowano sieć wolontariuszy zapewniających pomoc sąsiedzką. Heskie miasto Marburg korzysta z mobilnych urządzeń klimatycznych w budynkach użyteczności publicznej, mobilnych fontann wody pitnej i mobilnych systemów zamgławiania w przestrzeni publicznej.

Upały i pożary na południu Europy

Z ekstremalnymi temperaturami zmaga się też Europa Południowa, m.in. Grecja, Hiszpania, Portugalia, Włochy, ale i kraje bałkańskie.

Równolegle z falą upałów szaleją tam pożary lasów. W Grecji pożar lasu zagroził trzeciemu co do wielkości miastu w kraju – Patras. Tylko we wtorek, 12 sierpnia, zarejestrowano w Grecji 82 nowe pożary.

Nadal bardzo gorąco jest także we Francji, gdzie we wtorek odnotowano w niektórych miejscach temperatury sięgające 43 stopni Celsjusza. Najwyższy poziom ostrzeżenia przed upałami obowiązuje w pięciu departamentach do czwartkowego poranka.

Naukowcy ostrzegają, że zmiany klimatyczne jeszcze bardziej zwiększą częstotliwość i intensywność ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak fale upałów, susze i powodzie.

(AFP/dom)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Podczas piątkowego spotkania Donalda Trumpa z Władimirem Putinem w Anchorage muszą zostać uszanowane podstawowe interesy bezpieczeństwa Europy i Ukrainy – powiedział kanclerz Niemiec Friedrich Merz w środę w Berlinie po konsultacjach z partnerami europejskimi i USA. – Takie przesłanie przekazaliśmy dzisiaj jako Europejczycy amerykańskiemu prezydentowi Trumpowi – wyjaśnił kanclerz. Jak dodał, jest nadzieja na pokój. Stanowisko to Merz uzgodnił wcześniej na telekonferencji z szefami państw i rządów Polski, Francji, Wielkiej Brytanii, Włoch i Finlandii oraz z przywódcami UE.

W telekonferencji w Urzędzie Kanclerskim uczestniczył także prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, który przyjechał w tym celu do Berlina.

Merz: najpierw rozejm, potem negocjacje

Zanim zostaną uzgodnione istotne elementy porozumienia ramowego, najpierw musi zostać zawarte zawieszenie broni – podkreślił Merz. Jak zaznaczył, Ukraina jest gotowa do negocjacji w sprawie kwestii terytorialnych, ale punktem wyjścia musi być obecna linia frontu. – Prawne uznanie rosyjskiej okupacji nie wchodzi w grę – podkreślił Merz.

Ponadto negocjacje muszą obejmować solidne gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy oraz zobowiązanie do długoterminowej pomocy wojskowej ze strony Zachodu. Wreszcie wszystko musi być częścią wspólnej transatlantyckiej strategii, która w przypadku braku postępów zwiększy presję na Rosję. Prezydent Trump zna to stanowisko i w dużej mierze je podziela, powiedział Merz.

Zełenski: Rosja nie może mieć prawa weta ws. NATO

Ukraiński prezydent Wołodymyr Zełenski ma nadzieję, że zbliżający się szczyt na Alasce przyniesie natychmiastowe zawieszenie broni oraz solidne gwarancje bezpieczeństwa dla jego kraju.

Na konferencji prasowej w Urzędzie Kanclerskim w Berlinie Zełenski podkreślił, że władze Ukrainy muszą uczestniczyć we wszystkich negocjacjach dotyczących przyszłości tego kraju. Zaznaczył także, że Rosja nie może mieć prawa weta w sprawie przystąpienia Ukrainy do NATO.

(Reuter, DPA/du)

Od prawie roku Niemcy kontrolują także swoją zachodnią granicę. W dwóch landach graniczących z Francją, Belgią i Luksemburgiem – w Nadrenii-Palatynacie i Kraju Saary – niemieckie służby graniczne odnotowują tysiące nielegalnych wjazdów.

Od początku kontroli granicznych na zachodzie kraju we wrześniu 2024 roku tylko w tych dwóch landach odnotowano 4100 takich nieuprawnionych wjazdów – wynika z danych niemieckiej Policji Federalnej, która w Niemczech jest odpowiedzialna za kontrole graniczne. Jak poinformowano, 2573 osoby przybyły z Francji, 1304 z Luksemburga i 219 z Belgii. Przy czym dane za lipiec są na razie wstępne i mogą jeszcze ulec zmianie.

Ponad połowę osób zawrócono

Ponad połowa z tych nielegalnie wjeżdżających do Niemiec osób zostało podczas kontroli zawróconych – 1364 do Francji, 869 do Luksemburga i 132 do Belgii.

Zatrzymano też 144 przemytników ludzi, a „przy okazji” także 480 osób, wobec których istniały nakazy aresztowania – podała Policja Federalna.

Po wrześniu przedłużone

Niemcy od października 2023 roku kontrolują granicę z Polską, Czechami i Szwajcarią. W połowie września 2024 roku rozszerzono kontrole na pozostałe kraje sąsiadujące na lądzie z Niemcami.

Na początku maja br. po objęciu rządów przez Friedricha Merza szef niemieckiego MSW Alexander Dobrindt zaostrzył kontrole na wszystkich niemieckich granicach i nakazał odmawiać wjazdu także migrantom, którzy ubiegają się o azyl. Kilka dni temu Dobrindt zapowiedział, że kontrole zostaną przedłużone po wrześniu.

Nie tylko Polska, ale i zachodni sąsiedzi Niemiec krytykują kontrole graniczne, które właściwie w strefie Schengen nie powinny istnieć. Szczególnie Luksemburg oburza się na stacjonarne kontrole na autostradzie A64 w pobliżu Trewiru. W Luksemburgu pracuje ponad 50 tys. niemieckich pracowników transgranicznych. Kontrole utrudniają im dojazd do pracy.

(DPA/dom)

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski osobiście weźmie udział w wirtualnych spotkaniach zorganizowanych przez kanclerza Niemiec Friedricha Merza. W środę, 13 sierpnia, Zełenski będzie w Berlinie gościem Merza.

Jak potwierdził rzecznik prasowy Zełenskiego, planowane jest spotkanie prezydenta Ukrainy z niemieckim kanclerzem. Następnie Zełenski i Merz wezmą udział w wideokonferencji z europejskimi głowami państw, sekretarzem generalnym NATO i prezydentem USA Donaldem Trumpem.

Rozmowy przed spotkaniem Putin-Trump

Rozmowy z europejskimi szefami państw i rządów zostały zainicjowane przez Merza. Celem jest znalezienie wspólnego stanowiska z Trumpem przed jego piątkowym spotkaniem z przywócdcą Rosji Władimirem Putinem na Alasce.

Najpierw o godzinie 14:00 Merz planuje rozmawiać wirtualnie z europejskimi sojusznikami Ukrainy. Oczekuje się, że w spotkaniu wezmą udział szefowie państw i rządów Francji, Wielkiej Brytanii, Włoch, Polski i Finlandii, przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, przewodniczący Rady Europejskiej António Costa, sekretarz generalny NATO Mark Rutte i prezydent Zełenski.

Później planowane jest wirtualne spotkanie z Donaldem Trumpem i wiceprezydentem J.D. Vance'em.

Następnie kanclerz Niemiec omówi wyniki w tzw. koalicji chętnych, kierowanej przez Niemcy, Francję i Wielką Brytanię. Po rozmowie z Trumpem planowana jest konferencja prasowa.

Nic bez Ukrainy i Europy

Europejscy przywódcy i Zełenski obawiają się, że Trump i Putin mogliby dojść do porozumienia na Alasce w sprawie przekazania Rosji terytorium Ukrainy, co Kijów stanowczo odrzuca. Podczas dzisiejszej konferencji prawdopodobnie będą chcieli od Trumpa zapewnienia, że nie zawrze z Putinem porozumienia ponad głowami Ukraińców i Europejczyków.

Rzecznik niemieckiego rządu Stefan Kornelius oświadczył, że rozmowy powinny skupić się na dalszych możliwościach wywierania presji na Moskwę. Ponadto należy omówić przygotowania do ewentualnych negocjacji pokojowych oraz związane z nimi kwestie roszczeń terytorialnych i bezpieczeństwa. Premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer ponownie zaapelował o gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy.

(DPA/dom)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Kanclerz Friedrich Merz stoi na czele koalicyjnego rządu chadecji CDU/CSU i socjaldemokratycznej SPD od dokładnie stu dni. Środowe (13.08.2025) gazety w Niemczech komentują ten okres dość krytycznie.

W dzienniku „Frankfurter Allgemeine Zeitung" czytamy: „Rzadko kiedy pierwsze sto dni rządów minęły tak szybko, jak w przypadku rządu Merza. Ledwo wybrany na kanclerza, już próbowano podsumować jego dotychczasowe osiągnięcia. Friedrich Merz sam przyczynił się do tego, dobrowolnie, ponieważ podniósł oczekiwania dotyczące zmiany polityki, a także mimowolnie, ponieważ przez lata był wykorzystywany jako tło do projekcji wszystkich możliwych oczekiwań w sprawach: migracji, gospodarki, bezpieczeństwa, przywództwa, anty-Merkel, jednym słowem: właśnie tej zmiany polityki“.

Regionalna gazeta „Suedwest Presse" ocenia: „Po tym, jak okres karencji dla czarno-czerwonej koalicji z powodu sytuacji politycznej w kraju i za granicą de facto dobiegł końca, można teraz oficjalnie stwierdzić: to jeszcze nie wystarczy. Co gorsza, po dość imponującym początku wczesnym latem, obecnie w koalicji słychać poważne zgrzyty i trzaski. Przynajmniej na pierwszy rzut oka wynika to z błędów popełnionych właśnie w dziedzinach, w których Merz obiecał wykorzystać swój naturalny talent: komunikacji i przywództwa. Dobrą wiadomością jest to, że te słabości można opanować. Inne kwestie mogą okazać się trudniejsze“.

W monachijskiej gazecie „Muenchner Merkur" czytamy: „Problemy, przed którymi stoi koalicja, są tak duże, jak nadzieje, które są w niej pokładane. Jednak już teraz widać niebezpieczeństwo powrotu do starych schematów. Ministra spraw społecznych z SPD na wszelki wypadek zrzuca odpowiedzialność za wdrożenie reformy emerytalnej na swoich następców, chadecja ma tylko ograniczoną kontrolę nad własną frakcją, a spory znów zbliżają się do poziomu koalicji SPD-Zielonych-FDP. Wniosek: ta koalicja długów musi osiągnąć znacznie więcej“.

Gazeta „Die Glocke" ocenia: „Koalicja czarno-czerwona rządzi od 100 dni. Bilans polityki gospodarczej jest rozczarowujący. Kanclerz Friedrich Merz po objęciu urzędu postawił sobie za cel poprawę nastrojów w Niemczech do lata. Niestety nie udało mu się to. Delikatny wzrost nastrojów bezpośrednio po objęciu władzy wyparował. Koalicja czarno-czerwona jak dotąd nie spełniła oczekiwań. Były one ogromne w obliczu historycznego pakietu zadłużenia. Po trzech latach recesji i stagnacji nadszedł czas na prawdziwe reformy strukturalne. Konieczne byłyby obniżki podatków, zwłaszcza dla przedsiębiorstw. Zamiast tego rozdawane są prezenty wyborcze, takie jak emerytury dla matek lub ulgi na olej napędowy dla rolnictwa i właścicieli restauracji“.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Kiedy niemiecki parlament zebrał się 6 maja, aby wybrać lidera chadeckiej CDU Friedricha Merza na kanclerza, niektórzy obserwatorzy mówili o ostatniej szansie dla niemieckiej demokracji. Ostrzegali, że kolejne lata sporów w koalicji, jak za poprzedniego rządu SPD, Zielonych i FDP, ostatecznie doprowadzą do rozłamu społeczeństwa i wyniosą prawicowy populizm oraz gniew wobec elit do rekordowych poziomów.

Już w lutym w wyborach parlamentarnych częściowo skrajnie prawicowa Alternatywa dla Niemiec (AfD) była w stanie podwoić swój wynik z ostatnich wyborów i zdobyć 20,8 proc. głosów.

Dlatego konserwatyści skupieni wokół Friedricha Merza i socjaldemokraci z SPD chcieli harmonijnie współpracować, aby dać ludziom poczucie spokoju i dobrego rządzenia. Ale już sam początek przyniósł spektakularną wpadkę.

Friedrich Merz nie został wybrany na kanclerza w pierwszym głosowaniu. Zabrakło mu sześciu głosów z własnego obozu, co nigdy nie zdarzyło się wcześniej żadnemu kandydatowi na kanclerza. Merz został wybrany dopiero w drugiej turze głosowania, kilka godzin później tego samego dnia.

Na arenie międzynarodowej

W ciągu około stu dni, które minęły od tego czasu, Merz dał się poznac głównie jako polityk aktywny w sprawach zagranicznych.

Dzień po swoim wyborze udał się z wizytą do Paryża i Warszawy. Była to jego pierwsza zagraniczna podróż jako kanclerza. Wkrótce potem udał się do Ukrainy i zapewnił prezydenta Wołodymyra Zełenskiego o swojej solidarności. Na początku czerwca odwiedził prezydenta USA Donalda Trumpa w Białym Domu i, w przeciwieństwie do wielu innych gości, został miło potraktowany. Merz pokazał się też z dobrej strony na szczycie UE i NATO.

Ukraina - sprawa bliska sercu Merza

Jeśli chodzi o wojnę w Ukrainie, Merz dał się poznać jako zaangażowany i uczciwy pośrednik. Nawet w dniu objęcia przez niego urzędu. Niemcy są, obok USA, najważniejszym krajem wspierającym Ukrainę. Chociaż ani ukraiński prezydent Zełenski, ani żaden kraj UE nie został zaproszony na pierwsze spotkanie mediacyjne między Putinem a Trumpem na Alasce, to Merz rozpoczął wielką ofensywę dyplomatyczną w tej sprawie. W środę, 13 sierpnia, zaprasza Europejczyków, Ukrainę i NATO na wirtualne spotkanie poprzedzające szczyt, do którego dołączony zostanie Donald Trump. Przesłanie: nie zapominajcie o Europie i Niemczech!

Od czasu do czasu jego niedyplomatyczny dobór słów wywoływał zamieszanie, na przykład po ataku Izraela na Iran 13 czerwca: – To brudna robota, którą Izrael wykonuje za nas wszystkich. My również jesteśmy dotknięci tym reżimem. Reżim mułłów sprowadził na świat śmierć i zniszczenie. Atakami, morderstwami i zabójstwami. Za pomocą Hezbollahu i Hamasu – mówił.

Wcześniej Merz krytykował Izrael w niezwykle otwarty sposób i mówił, że nie rozumie strategii armii w jej działaniach w Strefie Gazy. Merz tak często wypowiadał się na tematy związane z polityką zagraniczną, że jego szef dyplomacji Johann Wadephul często schodził na dalszy plan. Na początku sierpnia Merz wywołał poruszenie, zwłaszcza w swojej konserwatywnej partii, kiedy bez większych konsultacji z kolegami partyjnymi i koalicjantami zdecydował, że Niemcy nie będą już dostarczać do Izraela broni, która może być wykorzystana w Strefie Gazy.

Nowa stanowczość w kwestii imigracji

W polityce wewnętrznej kwestia migracji od samego początku była w centrum uwagi nowego rządu: nowy minister spraw wewnętrznych Alexander Dobrindt chciał ograniczyć nielegalną migrację poprzez odsyłanie imigrantów z powrotem do krajów pochodzenia. Obejmowało to również osoby ubiegające się o azyl, co zdaniem wielu krytyków stanowi naruszenie prawa UE.

Po tym jak Niemcy ponownie wprowadziły kontrole na granicy niemiecko-polskiej, Polska również zareagowała kontrolami, co spowodowało długie korki po obu stronach. Dobrindt wielokrotnie bronił restrykcyjnej polityki migracyjnej: – UE jest regionem otwartym na świat. Pozostajemy regionem otwartym na świat. Nie chcemy jednak, aby nielegalni przemytnicy, przemytnicy ludzi i gangi przestępcze decydowały o tym, kto przybywa do naszego regionu. Chcemy, aby decyzje polityczne wyznaczały legalne drogi przybycia do Europy, a nie pozostawiać to gangom przestępczym – mówił minister.

Bilion euro nowego długu

Nowy rząd jeszcze przed objęciem urzędu sprawił prawdziwą sensację. Wraz z partią Zielonych zorganizował w Bundestagu większość dwóch trzecich głosów i zniósł surowe niemieckie zasady dotyczące zadłużenia. W związku z tym w najbliższych latach Niemcy będą dysponować gigantyczną dodatkową kwotą 500 miliardów euro, a teoretycznie nawet nieograniczonymi środkami na zbrojenia Bundeswehry, a także kolejnymi 500 miliardami na odnowę infrastruktury, nowe drogi, linie kolejowe i szkoły oraz ochronę klimatu. Podczas kampanii wyborczej konserwatyści obiecywali jednak, że będą przestrzegać surowych zasad dotyczących zadłużenia.

W Bundestagu nowy minister finansów Lars Klingbeil z SPD powiedział: – OECD, Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Komisja Europejska czy G7, wszystkie te instytucje w ostatnich latach wielokrotnie wzywały Niemcy do zwiększenia inwestycji i uelastycznienia zasad dotyczących zadłużenia. Dotychczas nie było to możliwe. Jednak w parlamencie w końcu zlikwidowaliśmy te ograniczenia i inwestujemy w przyszłość naszego kraju tak intensywnie, jak nigdy dotąd.

Spór o tęczową flagę...

W ostatnich tygodniach stało się jasne, że w sprawach światopoglądowych rząd wrócił do bardziej konserwatywnych postaw. W poprzednich latach podczas dorocznej parady społeczności LBGTQIA z okazji Christopher Street Day, tęczowa flaga powiewała również na budynku parlamentu. Tym razem jednak nowa przewodnicząca Bundestagu Julia Klöckner tego zabroniła.

Spotkało się to z dużą krytyką, mimo że Klöckner zezwoliła już na wywieszenie flagi w dniu przeciwko homofobii 17 maja. Merz stanął w obronie przewodniczącej, ponownie sięgając po śmiałe sformułowania: – Bundestag nie jest namiotem cyrkowym, na którym można wywieszać dowolne flagi. Jest jeden dzień w roku, 17 maja, kiedy wywieszana jest flaga tęczowa. A przez pozostałe dni na niemieckim Bundestagu wywieszane są flagi Niemiec i Unii Europejskiej – mówił.

… i o obsadę Trybunału Konstytucyjnego

Pomimo takich sporów praca rządu przebiegała początkowo bez zakłóceń – aż do ostatniego dnia sesji Bundestagu przed przerwą letnią: rząd chciał wówczas wybrać kilku kandydatów na stanowiska sędziów Trybunału Konstytucyjnego. W przeszłości partie rządzące zawsze starały się obsadzać ważne stanowiska w sposób jak najbardziej konsensusowy i bez sporów, aby nie zaszkodzić reputacji najwyższego niemieckiego sądu.

Tym razem się to nie udało: wielu konserwatywnych posłów odmówiło poparcia dla kandydatki wystawionej przez SPD, Frauke Brosius-Gersdorf. Wcześniej przeciwko niej prowadzono kampanię, głównie w prawicowych kanałach społecznościowych.

Po odwołaniu wyboru sędziów SPD mówiła o poważnym nadużyciu zaufania. W międzyczasie Brosius-Gersdorf wycofała swoją kandydaturę. Spór ten z pewnością będzie dominował również po przerwie letniej, ponieważ SPD potrzebuje teraz nowej kandydatki lub nowego kandydata. Na razie spór ten rzuca cień na bilans rządów po stu dniach sprawowania władzy.

Polska policja zwróciła się do policji w niemieckim Brunszwiku o pomoc prawną w sprawie przemocy domowej. Polscy funkcjonariusze otrzymali zgłoszenie od matki, która zaalarmowała ich o losie mieszkającej w Niemczech córki. Kobieta twierdziła, że jej 28-letnia córka jest przetrzymywana w mieszkaniu przez partnera, który jej grozi i zadaje rany.

Siłą wtargnęli do mieszkania

Jeszcze tego samego dnia, w którym polska policja skontaktowała się z niemieckimi urzędami (07.08.2025), niemieccy funkcjonariusze udali się pod wskazany adres i siłą wtargnęli do mieszkania. Zastali w nim 28-letnią Polkę i jej 39-letniego partnera.

Podejrzany o znęcanie się nad kobietą mężczyzna również posiada polskie obywatelstwo – poinformował Deutsche Welle rzecznik policji w Brunszwiku, Sascha Repp.

Dochodzenie w kilku sprawach karnych

Wstępne śledztwo potwierdziło podejrzenie, że wcześniej doszło do uszkodzenia ciała. Kobieta doznała licznych obrażeń – informuje niemiecka policja. Ze względu na dobro ofiary nie podaje, czy kobieta przebywa już w Polsce.

Zatrzymany mężczyzna został następnego dnia zwolniony. Toczy się przeciwko niemu dochodzenie w kilku sprawach karnych.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

To błąd, który może mieć fatalne konsekwencje. Bociany białe mylą domowe gumki recepturki ze swoim ulubionym pokarmem, czyli dżdżownicami, i giną po ich spożyciu.

Bawarskie stowarzyszenie ochrony przyrody LBV poinformowało we wtorek (12.08.2025), że zgłaszanych jest coraz więcej przypadków, w których w żołądkach martwych ptaków znaleziono połknięte gumki.

– Bociany białe zjadają gumki lub karmią nimi swoje młode. Zwierzęta nie czują różnicy w smaku i nie potrafią dostrzec swojego błędu – powiedziała ekspertka LBV Oda Wieding.

Ptaki padają z głodu

Połknięte gumki blokują trawienie, powodując śmierć głodową ptaków. Można to stwierdzić tylko po przeprowadzeniu sekcji zwierząt, co jednak ma miejsce tylko w pojedynczych przypadkach.

Dlatego ekolodzy szacują, że rzeczywista liczba ptaków ginących z tego powodu jest znacznie wyższa.

LBV zaapelowało do konsumentów, aby nie wyrzucali gumek do kompostu wraz z rzodkiewką, cebulką dymką czy kwiatami ciętymi. – Dzięki prawidłowej segregacji odpadów każdy może pomóc w zmniejszeniu zagrożenia dla naszych rodzimych ptaków – powiedziała Oda Wieding.

(KNA/szym)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Już w ten piątek (15 sierpnia) na Alasce ma dojść do spotkania prezydenta USA Donalda Trumpa i przywódcy Rosji Władimira Putina. Europejscy przywódcy i partnerzy z NATO są zaniepokojeni, że po rozmowach Ukraina będzie musiała podporządkować się dyktatowi pokoju – być może nawet z cesjami terytorialnymi.

Minister spraw zagranicznych Niemiec Johann Wadephul przedstawił stanowisko Berlina. Sprzeciwił się cesjom terytorialnym ze strony Ukrainy w zamian za pokój w wojnie wywołanej przez Rosję. „Przemoc nie może przesuwać granic” – napisał w serwisie X. Rząd Niemiec popiera cel prezydenta USA Donalda Trumpa, jakim jest zakończenie rosyjskiej wojny agresji przeciwko Ukrainie. Rezultatem musi być „sprawiedliwy i trwały pokój” – dodał.

Nacisk na suwerenność Ukrainy

We wspólnym oświadczeniu wydanym w poniedziałek, 11 sierpnia, w Brukseli 26 szefów państw i rządów UE podkreśliło, że „granice międzynarodowe nie mogą być zmieniane siłą”. Sprawiedliwy i trwały pokój, który zapewnia stabilność i bezpieczeństwo, musi respektować prawo międzynarodowe. Oświadczyli również, że będą nadal wspierać Ukrainę na drodze do członkostwa w UE. Spośród 27 państw członkowskich UE jedynie Węgry nie poparły tego oświadczenia.

Również szefowie rządów Wielkiej Brytanii i Kanady – Keir Starmer i Mark Carney – podkreślili, że Ukrainie nie można narzucać pokoju. Obaj premierzy „podkreślili, że przyszłość Ukrainy musi charakteryzować się wolnością, suwerennością i samostanowieniem” – powiedział rzecznik brytyjskiego rządu. Dodał, że Starmer i Carney z zadowoleniem przyjęli również wysiłki dyplomatyczne prezydenta USA Donalda Trumpa, mające na celu „zaprowadzenie pokoju”.

Wymiana terytorialna

Trump niedawno wspomniał o „wymianie terytoriów” między Ukrainą a Rosją jako o możliwym elemencie umowy między tymi krajami. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski wykluczył z kolei oddanie terytorium Rosji w zamian za zakończenie walk. To z kolei wywołało niezrozumienie u Trumpa. Prezydent USA wyraził frustrację z powodu wypowiedzi Zełenskiego, bo – jak powiedział – „do wymiany dojdzie”.

Prezydent USA studzi już oczekiwania wobec spotkania z Putinem. – Zobaczymy, co chodzi mu po głowie. Jeśli to będzie uczciwa umowa, powiem o niej przywódcom UE i NATO, a także prezydentowi Zełenskiemu. Myślę, że z szacunku zadzwonię najpierw do niego, a potem do nich. Mogę powiedzieć: powodzenia, walczcie dalej. Albo: możemy dojść do porozumienia – mówił Trump podczas konferencji prasowej w Białym Domu.

Merz zwołuje wirtualne spotkanie przywódców

Trump i Putin planują spotkać się w piątek na Alasce. Europejscy sojusznicy Ukrainy coraz częściej zabiegają o włączenie ich do potencjalnych negocjacji o zawieszeniu broni. Dlatego kanclerz Niemiec Friedrich Merz zwołuje w środę (13.08.2025) po południu wirtualne spotkanie szefów państw i rządów europejskich, w których mają wziąć udział również Donald Trump, jego zastępca J.D. Vance oraz prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.

Jak poinformował rzecznik niemieckiego rządu Stefan Kornelius, w spotkaniu będą uczestniczyć przywódcy Niemiec, Francji, Wielkiej Brytanii, Włoch, Polski i Finlandii, a także przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, przewodniczący Rady Europejskiej António Costa i sekretarz generalny NATO Mark Rutte.

(DPA,Reuters/dom)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Po zmianie rządu w Warszawie w 2023 roku Polska i Niemcy liczyły na nową erę współpracy. „Nic z tego nie wyszło, choć byłoby to konieczne” – pisze w komentarzu niemiecki dziennik „Sueddeutsche Zeitung”.

Warszawska korespondentka dziennika, Viktoria Grossmann, przypomina nadzieje Berlina i Brukseli w odprężenie relacji z Warszawą po latach rządów Prawa i Sprawiedliwości. „A teraz, niecałe dwa lata później, Sikorski likwiduje stanowisko pełnomocnika do spraw polsko-niemieckiej współpracy. Jego ministerstwo uzasadnia to lapidarnym stwierdzeniem, że chce ‚optymalizować procesy'. W rzeczywistości nowy niemiecki pełnomocnik ds. (polsko-niemieckiej) współpracy, Knut Abraham, nie ma swojego odpowiednika. Podobnie jak jego poprzednik w czasach PiS” – pisze Grossmann.

Relacje Polska-Niemcy

„Czy rząd Tuska po raz kolejny uległ głośnej opozycji PiS?” – pyta autorka komentarza. I zaznacza, że „PiS znowu widzi głównego wroga Polski na Zachodzie i przyczynia się do rozpowszechniania kłamstwa, że Niemcy wysyłają do Polski tysiące uchodźców”. „A może MSZ po prostu wykorzystało okazję, aby pozbyć się niepopularnego tematu? Tematu, którym rząd najwyraźniej nie może teraz nic wygrać politycznie. Być może po prostu mniej, niż się spodziewano, interesują go dobre relacje z Niemcami. W Berlinie powinno się zadać pytanie, czy nie jest to również oznaką rozczarowania” – czytamy.

Zdaniem autorki decyzja o likwidacji stanowiska pełnomocnika jest zła, bo tym samym rząd Tuska porzuca jedną z niewielu kwestii, która wciąż odróżnia go od PiS i reszty częściowo skrajnie prawicowej opozycji. „Właśnie dziś, gdy w Ukrainie szaleje wojna, a w Waszyngtonie władzę sprawuje niewiarygodny Donald Trump, ścisła współpraca Berlina z Warszawą jest tym bardziej ważna” – przyznaje.

Ważna historia

Ale i strona niemiecka mogłaby być bardziej aktywna – uważa komentatorka. Pisze, że w społeczeństwie polskim powszechne jest przeświadczenie, że Niemcy nie do końca zrozumiały, jakie cierpienie zadali Polakom w czasie II wojny światowej i nie zapewniły odpowiedniego zadośćuczynienia. Wskazuje też na „uporczywie bierną postawą” Niemców, którą można interpretować jako arogancką.

Autorka nawiązuje też do kontroli granicznych. „Fakt, że Polska jako jedyny z dziewięciu krajów sąsiednich tak głośno oburza się na kontrole, pokazuje, że chodzi o coś więcej niż tylko o dojeżdżających do pracy, którym dokuczają korki” – pisze.

„I choć może to brzmieć wyczerpująco dla Niemców – i też niektórych Polaków – to wciąż chodzi o II wojnę światową. A nawet o Prusy i rozbiory Polski. Historia i pamięć mają w Polsce ogromne znaczenie. Często też przypomina się, że chociaż Polska przystąpiła do UE w 2004 roku, swobodę przepływu pracowników uzyskała dopiero w 2011 roku. Wiele rzeczy wciąż podsyca poczucie niższości i niesprawiedliwości” – czytamy.

Rozwiązać własne problemy

Zdaniem komentatorki każdy niemiecki rząd musi wiedzieć, że niezależnie od tego, co zrobi w sprawie Polski, zawsze znajdzie się w polskiej polityce ktoś, kto będzie to krytykował, twierdząc, że jest to za mało i za późno. Ale „to nie może być już dłużej usprawiedliwieniem dla bezczynności” – pisze Grossmann. Podkreśla, że Niemcy zamordowały w Polsce w czasie II wojny światowej miliony ludzi i przekazanie dalszych świadczeń żyjącym jeszcze polskim ofiarom prześladowań nazistowskich byłoby początkiem.

„Ale każda strona musi rozwiązać własne problemy. Instrumentalizacja, a nawet zniekształcanie historii, to wewnętrzny problem Polski. Obecnie wyraża się to znowu często w antyniemieckich hasłach, choć w rzeczywistości chodzi o przeciwnika politycznego we własnym kraju. Niewiedza o Polsce i zbrodniach nazistowskich, a co za tym idzie brak wrażliwości i uwagi, to problem niemiecki. Nad tym trzeba pracować – aby zdobyć zaufanie” – pisze w konkluzji Viktoria Grossmann.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Komentator dziennika "Frankfurter Allgemeine Zeitung" zauważa, że decyzja kanclerza Niemiec o wstrzymaniu dostaw broni, która mogłaby zostać wykorzystana w wojnie w Strefie Gazy, "nie skłoniła izraelskiego premiera do odwołania rozkazu rozpoczęcia zapowiadanej ofensywy. Częściowe wstrzymanie dostaw nie zmniejszy znacząco siły bojowej izraelskiej armii. Jednak decyzja kanclerza wybuchła w trakcie niemieckich letnich wakacji jak przysłowiowa bomba. Została ona odebrana i przedstawiona jako złamanie tabu – zerwanie z niemiecką racją stanu, zgodnie z którą Niemcy muszą dbać o bezpieczeństwo Izraela.

Kanclerz oświadczył tymczasem, że zasady niemieckiej polityki wobec Izraela nie uległy zmianie. Istnieje jedynie rozbieżność zdań co do dalszego postępowania Izraela w Strefie Gazy. Nie mogłaby ona jednak być większa, nawet jeśli wszyscy są całkowicie zgodni co do tego, kto ponosi winę za tę wojnę: Hamas, który chce zniszczyć państwo Izrael i jego naród. Jednak bestialskim atakiem prawie dwa lata temu Hamas przypieczętował swój los".

Komentator dziennika "Süddeutsche Zeitung" uważa, że Friedrich Merz podjął słuszną decyzję. "Odmowa dostarczenia rządowi broni, która mogłaby posłużyć do prowadzenia wojny w Strefie Gazy, nie jest brakiem solidarności z Izraelem. Dopóki Izrael naprawdę bronił się przed atakiem terrorystycznym Hamasu z 7 października 2023 r. pomoc była uzasadniona. Jednak obecnie armia izraelska popełnia zbrodnie wojenne w Strefie Gazy, strzela do ludzi stojących w kolejkach po żywność, pozwala umierać z głodu dzieciom oraz chorym i rannym, ponieważ nie można im zapewnić opieki medycznej. Czy Niemcy mają to wspierać, dostarczając broń?" - pyta.

"Przez wiele tygodni nie tylko opozycja w Bundestagu, ale także Merz i jego rząd wzywali do zaprzestania biernego przyglądania się brutalnej polityce Beniamina Netanjahu i podjęcia działań. Kanclerz właśnie to zrobił. W praktyce jego decyzja nie będzie miała większego znaczenia – o ile wiadomo, nie planuje się żadnych konkretnych dostaw broni. Jednak symbolicznie jest to długo oczekiwany, właściwy sygnał dla Netanjahu, że posunął się już zbyt daleko w wojnie z Palestyńczykami" - czytamy.

"Odważna i słuszna decyzja"

Również komentator dziennika "Frankfurter Rundschau" chwali decyzję kanclerza.

"Friedrich Merz podjął odważną i słuszną decyzję o ograniczeniu eksportu broni do Izraela. Niemiecka racja stanu nie musi ślepo prowadzić do całkowitego, krwawego zajęcia miasta Gaza, w wyniku czego oprócz bojowników Hamasu zginie wielu cywilów – i prawdopodobnie również ostatni żyjący izraelscy zakładnicy. Decyzja Merza nie zagrozi bezpieczeństwu Izraela tylko dlatego, że Berlin przez pewien czas nie dostarczy broni, która mogłaby zostać użyta w Gazie".

Innego zdania jest komentator dziennika "Die Welt":

"Islamofaszyzm panuje na terytoriach palestyńskich znacznie dłużej niż nazizm w Niemczech. Wszystkie pokolenia Palestyńczyków po 1948 roku – a właściwie już od 1920 roku – wychowywano w przekonaniu, że ich świętym zadaniem jest zniszczenie państwa żydowskiego: to ideologiczna i religijna dusza narodu palestyńskiego. „Organizacja pomocowa” UNRWA odgrywa w tym szatańską rolę. Organizacja ta podtrzymuje iluzję 'prawa do powrotu' Palestyńczyków i zapewnia im pomoc medyczną, edukację i żywność, jakby Palestyńczycy byli wiecznie potrzebującymi pomocy dziećmi.

Friedrich Merz wie o tym wszystkim. Jego służby wywiadowcze znają schematy przemocy w Strefie Gazy i rzeczywistą liczbę ofiar cywilnych oraz zabitych terrorystów. Jednak w ostatnich tygodniach Merz nie był w stanie wytrzymać ogromnej presji mediów. Został zmuszony do wykonania 'ruchu' (...).

Również w Niemczech większość społeczeństwa, po roku pełnym nagonki medialnej przeciwko państwu żydowskiemu, uważa, że uznanie państwa palestyńskiego jest konieczne dla pokoju. To iluzja. Dla Izraela jest to nawet iluzja zagrażająca jego istnieniu. Najpierw należy 'zdehamasować' Palestyńczyków – zachodnie elity polityczne doskonale o tym wiedzą" - pisze "Die Welt".

Przez ostatnie sto lat „morze czeskie” znajdowało się w Chorwacji. To tam wyjeżdżała większość turystów z Czech, które nie mają własnego dostępu do morza. Jednak obecnie coraz więcej z jedenastu milionów Czechów wybiera polski Bałtyk. – Klimat się zmienił – wyjaśnia 50-letnia Ludmila. – Nie chcę już jeździć do upalnej Chorwacji czy Grecji. Chcę spędzać wakacje bez tropikalnych temperatur, w spokoju – zaznacza.

Do nowego trendu dostosowały się również państwowe czeskie koleje. Bezpośrednie pociągi z Czech, które przez dziesięciolecia kursowały do Splitu w Chorwacji, zostały zawieszone. Obecnie z Pragi do Gdyni, Sopotu i Gdańska cztery razy dziennie kursuje Baltic Express. W sezonie letnim pociąg jest często całkowicie zarezerwowany.

Kolejne setki tysięcy Czechów nad polskie morze jadą samochodem i korzystają z możliwości przejazdu nowymi, bezpłatnymi autostradami lub „ekspresówkami” z Czech do Świnoujścia, Szczecina lub Sopotu. W przeciwieństwie do Niemców, Polacy nie utrudniają Czechom podróży nad polskie morze kontrolami granicznymi.

Setki tysięcy turystów z Czech

Artykuły o wakacjach w Polsce należą do najczęściej czytanych na czeskich portalach informacyjnych, a wszystkie większe czeskie gazety i stacje telewizyjne wysłały już specjalnych korespondentów nad Bałtyk. Media społecznościowe są pełne wpisów z polskiego Wybrzeża, a na forach dyskusyjnych debatuje się nad zaletami i wadami wakacji nad Bałtykiem.

– Od zeszłego roku obecność czeskich turystów nad Bałtykiem jest naprawdę odczuwalna – relacjonuje dla DWdziennikarz Jakub Medek z TOK FM. – Mam wrażenie, że tego lata stanowią oni największą grupę wśród obcokrajowców – dodaje. Początkowo turyści z Czech przyjeżdżali głównie na zachodnie wybrzeże Polski. Jednak od czasu uruchomienia szybkiego połączenia kolejowego wielu z nich można spotkać w Trójmieście. Według Medka w Polsce jest to „postrzegane wyraźnie pozytywnie”.

Potwierdzają to również oficjalne dane. – Statystyki noclegów wskazują na ogromny wzrost liczby czeskich turystów w Polsce – potwierdza Pavel Trojan z czeskiego przedstawicielstwa Polskiej Organizacji Turystycznej (POT) w rozmowie z DW. – Stanowią oni już czwartą co do wielkości grupę turystów – zaraz po Niemcach, Brytyjczykach i Amerykanach – dodaje. Za ubiegły rok GUS podaje liczbę 410 tys. czeskich turystów, którzy nocowali w hotelach. Do tego dochodzą osoby wynajmujące prywatne kwatery. – Dzięki mobilności w regionie przygranicznym i turystom jednodniowym zajmujemy drugie miejsce pod względem liczby turystów w Polsce, zaraz po Niemcach – zaznacza Trojan.

Według wstępnych szacunków bieżący rok ma być rekordowy. Jak podaje Gazeta.pl, liczba Czechów nad Bałtykiem może osiągnąć 800 tys., co zostawia w tyle ich dotychczasowy wakacyjny raj – Chorwację.

Tusk z zadowoleniem przyjmuje „czeską inwazję”

Wakacje nad polskim Bałtykiem, gdzie nawet w sierpniu może padać deszcz, a temperatura wody czasami nie osiąga nawet 20 stopni, mogą być rozczarowaniem dla Czechów. Przynajmniej dla tych, którzy do tej pory byli przyzwyczajeni do upałów, ciepłej wody i opalania się. Dla nich slogan „Polska to nowa Chorwacja”, rozpowszechniony przez media, mógł być czasem mylący.

– Polska różni się bowiem zasadniczo od regionu Morza Śródziemnego, zarówno pod względem krajobrazu i plaż, jak i zabytków, usług i gastronomii – twierdzi Trojan. – Dlatego lepiej być otwartym, nie zapomnieć kurtki przeciwdeszczowej i przygotować się na wspaniałą przygodę – radzi ekspert.

Nowa miłość Czechów do polskiego wybrzeża Bałtyku była również tematem ostatniego wspólnego posiedzenia rządów Polski i Czech w Pradze w zeszłym roku. – Jestem gdańszczaninem, mieszkam w Sopocie, jestem więc naocznym świadkiem tej najbardziej przyjaznej i oczekiwanej inwazji, jaką byli latem turyści z Czech nad polskim morzem – mówił premier Donald Tusk cytowany przez Wirtualną Polskę. – Pobiliście wszystkie rekordy historyczne. Ponad pół miliona Czeszek i Czechów odwiedziło polskie plaże, polskie wybrzeże od Szczecina po Gdańsk – cieszył się Tusk.

Drogie piwo w Polsce

Przy tym polskie wybrzeże Bałtyku nie jest tanie dla Czechów. Ceny są porównywalne z cenami w turystycznym centrum stolicy Czech, Pradze, lub w znanym na całym świecie czeskim uzdrowisku Karlowe Wary. Jednak nadal jest to mniej niż połowa tego, co zapłaciliby za podobne usługi na niemieckim wybrzeżu Bałtyku. Wakacje w Chorwacji również stały się znacznie droższe.

Znacznie tańsza niż w Czechach jest natomiast żywność w polskich supermarketach. Tylko piwo jest drogie. Ulubiony trunek Czechów kosztuje na polskim wybrzeżu w restauracjach nawet 24 złote za pół litra. – Tu jest drogo – narzeka 60-letni Jirka, który właśnie delektuje się zimnym piwem w Sopocie. – Ale za to jest czeskie piwo – dodaje.

Polskie zarobki wyższe niż czeskie

Nowy entuzjazm Czechów dla Polski i jej mieszkańców nie ogranicza się tylko do wakacji nad Bałtykiem. Czesi podziwiają skok rozwojowy, jaki w ostatnich latach dokonał ich sąsiad. Jeszcze trzydzieści lat temu Polska była znacznie biedniejsza od Czech, które do tego czasu były najbogatszym i najbardziej rozwiniętym postkomunistycznym krajem Europy Środkowej. Tymczasem Polska pod wieloma względami dogoniła Czechy, a nawet je wyprzedziła.

Na przykład w zakresie rozbudowy sieci autostrad lub wynagrodzeń. Chociaż czeska gospodarka nadal jest nieco bardziej wydajna, nie dotyczy to już wynagrodzeń. Jeszcze trzy lata temu polskie wynagrodzenia były o 25 procent niższe od czeskich, dziś są wyższe.

„Czesi zazdroszczą Polakom pensji. Niedługo będą emigrować do nas za pracą" – pisze serwis internetowy Obserwator Gospodarczy. Największa różnica dotyczy płacy minimalnej, która w Czechach jest o jedną trzecią niższa niż w Polsce.

Odpowiedzialna za to jest również polityka oszczędnościowa centroprawicowego rządu Petra Fiali, który obniżył całkowity deficyt finansów publicznych Czech do 2,2 procent produktu krajowego brutto (PKB), podczas gdy deficyt finansów publicznych w Polsce osiągnął w ubiegłym roku 6,6 procent PKB.

Wolfram Weimer, bezpartyjny minister stanu do spraw kultury i mediów w rządzie Friedricha Merza, zakazał w swoim urzędzie korzystania ze znaków specjalnych w języku neutralnym płciowo.

Trzeba wiedzieć, że język neutralny płciowo zawiera formy uwzględniające zarówno mężczyzn i kobiety, jak i inne osoby, które nie identyfikują się wyłącznie z płcią męską czy żeńską. W języku niemieckim neutralność płciową można wyrazić poprzez stosowanie alternatywnych form (np. osoba, załoga), a w piśmie też m.in. przez stosowanie gwiazdki, ukośnika, podkreślnika, dwukropka albo dużej litery w końcówce (np. Student*innen, czyli student*ki). W języku mówionym można zaś stosować krótkie pauzy.

Bez gwiazdek i innych

Weimer zakazał niedawno swoim urzędnikom używania takich znaków specjalnych w oficjalnych dokumentach. Wezwał inne instytucje finansowane ze środków publicznych, takie jak muzea, fundacje czy stacje radiowe i telewizyjne, do przyjęcia takich zasad.

Przed Weimerem zakaz taki w swoim resorcie wprowadziła minister oświaty Karin Prien z chadeckiej CDU.

Berliński dziennik „Tagesspiegel” zapytał inne ministerstwa o stanowisko i ich odpowiedź na apel ministra stanu do spraw kultury i mediów. Rząd Friedricha Merza tworzy obecnie chadecja CDU/CSU z socjaldemokratyczną SPD.

Zakazy w innych resortach?

Jak pisze „Tagesspiegel”, żadne inne ministerstwo nie wydało ani nie planuje podobnego zakazu. Nie uważają takiego kroku za konieczny w świetle obowiązujących przepisów.

Niemieckie ministerstwo transportu (kierowane przez chadeka) wskazało, że przestrzega wspólnego regulaminu rządu, który określa zalecenia Niemieckiej Rady Ortografii jako standard w korespondencji urzędowej. Rzecznicy innych resortów wyrazili podobne stanowisko. Rada ta odrzuca włączenie znaków specjalnych w celu określenia płci do oficjalnych zasad. Tłumaczy, że mogłoby to negatywnie wpłynąć na zrozumiałość i czytelność tekstów.

Język neutralny płciowo

Wszystkie ministerstwa kierowane przez CDU zapewniły, że dążą do zapewnienia języka neutralnego płciowo poprzez podwójne rzeczowniki (np. nauczycielki i nauczyciele) oraz neutralne zamienniki (np. kadra nauczycielska). – Nie ma planów zmiany tej praktyki – oświadczył rzecznik ministra spraw wewnętrznych Alexandra Dobrindta z CSU.

Z kolei rzecznik ministra rolnictwa Aloisa Rainera (również z CSU) zaznaczył, że pisownia ze znakami specjalnymi „uchodzi za niepoprawną”. – I nie można zakładać, że jest ogólnie zrozumiała, także pod względem komunikacji bez barier – dodał rzecznik.

W tych resortach gwiazdki

Jednak resorty podległe SPD nie chcą sztywno trzymać się tych zasad. Ministerstwo środowiska kierowane przez Carstena Schneidera wskazało na przestrzeganie zasad gramatycznych i ortograficznych, ale jednocześnie podkreśliło, że język wrażliwy na różnice płciowe przyczynia się do równego i wolnego od dyskryminacji współistnienia. – Konkretnie oznacza to uwzględnienie w języku wszystkich płci – powiedział rzecznik cytowany przez „Tagesspiegel”.

Jeszcze dalej idzie ministerstwo pracy i ministerstwo rozwoju. Te resorty (oba kierowane przez SPD) zobowiązały się do stosowania znaków specjalnych. – W czysto wewnętrznej korespondencji słowa mogą zawierać gwiazdkę – powiedziała rzeczniczka ministry pracy Bärbel Bas.

Ministerstwo rozwoju kierowane przez socjaldemokratkę Reem Alabali Radovan odpowiedziało „Tagesspieglowi”, że gwiazdka wskazująca na język neutralny płciowo jest w tym urzędzie standardem w komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej. Możliwe jest również stosowanie podwójnego nazewnictwa lub form alternatywnych.

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

Zbyt wysokie świadczenia socjalne, zbyt mała motywacja do pracy? Siostrzane partie chadeckie CDU i CSU krytykują pomoc dla ukraińskich uchodźców wojennych w postaci zasiłków socjalnych. Premier Bawarii Markus Söder (CSU) chce w przyszłości przyznawać im tylko niższe świadczenia dla osób ubiegających się o azyl. Przyznawane im jak dotąd świadczenia są jakoby na poziomie, „jakiego nie ma w żadnym innym kraju na świecie” – twierdzi szef Urzędu Kanclerskiego Thorsten Frei (CDU). Premier Saksonii Michael Kretschmer (CDU) porównuje sytuację Ukraińców we Francji, Holandii, Polsce i Czechach. Jak twierdzi „wszędzie tam odsetek osób pracujących jest znacznie wyższy niż u nas”.

Sytuacja w Niemczech

Od czasu rosyjskiej inwazji na Ukrainę w lutym 2022 r. Niemcy przyjęły około 1,23 mln uchodźców z tego kraju.

Według danych niemieckiej Federalnej Agencji Pracy (BA) w kwietniu 2025 r. do pobierania zasiłku socjalnego uprawnionych było około 693 tys. Ukraińców, z czego około 497 tys. uznano za zdolnych do pracy przez co najmniej trzy godziny dziennie. Standardowa stawka zasiłku socjalnego dla osób samotnych wynosi 563 euro miesięcznie; oprócz tego państwo pokrywa koszt zakwaterowania i ogrzewania.

Według BA w maju około 279 tys. Ukraińców miało zatrudnienie podlegające składkom ubezpieczeniowym, co stanowi wzrost o prawie 80 tys. (40,1 proc.) w porównaniu z rokiem poprzednim. W przypadku 363 tys. osób BA odnotowała „niepełne zatrudnienie” lub wsparcie zasiłkami. Od października 2023 r. działa program „Jobturbo”, który ma za zadanie prześpieszyć pośrednictwo pracy dla Ukraińców. Od tego czasu ich wskaźnik zatrudnienia wzrósł z 24,8 do 33,2 proc.

Eksperci wymieniają następujące przeszkody w zatrudnieniu: bariery językowe i długi czas oczekiwania na kursy językowe; powolne uznawanie ukraińskich kwalifikacji zawodowych oraz brak opieki nad dziećmi, ponieważ w przypadku Ukrainy większość to kobiety z dziećmi.

Polska

W Polsce wskaźnik zatrudnienia wśród ukraińskich uchodźców jest prawie dwukrotnie wyższy niż w Niemczech. Około 65 proc. jest zatrudnionych, jak wynika z badania opublikowanego w grudniu przez Polski Instytut Ekonomiczny. W Polsce mieszka 993 tys. obywateli Ukrainy posiadających status uchodźcy.

Ukraińscy uchodźcy mają prawo do korzystania z zasiłków „800 plus” na każde dziecko pod warunkiem, że dziecko uczęszcza do polskiej szkoły lub przedszkola. Uchodźcy z Ukrainy mają bezpłatny dostęp do systemu edukacji i opieki zdrowotnej.

Zasiłek dla dorosłych bez niepełnosprawności, którzy nie mogą lub nie chcą znaleźć pracy, zasadniczo nie przysługuje. Jednak wysoki wskaźnik zatrudnienia Ukraińców w Polsce nie wynika wyłącznie z faktu, że świadczenia socjalne nie wystarczają na utrzymanie. Po pierwsze, nie ma takiej bariery językowej, jak w Niemczech, po drugie jeszcze przed rozpoczęciem wojny w Polsce pracowało około 1,5 mln Ukraińców. Istnieją więc kontakty, z których uchodźcy mogą skorzystać w poszukiwaniu pracy.

Czechy

Czechy szczycą się tym, że w stosunku do liczby ludności wynoszącej niecałe 11 mln przyjęły najwięcej ukraińskich uchodźców ze wszystkich państw UE. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w Pradze szacuje liczbę ukraińskich uchodźców na 581 tys.. Podobnie jak w Niemczech i w Polsce, wsparcie dla Ukraińców posiadających status ochronny w Czechach jest bardziej kompleksowe niż dla osób ubiegających się o azyl.

Nie da się jednak tego łatwo wyrazić w liczbach, ponieważ pomoc składa się z różnorodnych świadczeń, w tym świadczeń rzeczowych. Pomoc socjalna i mieszkaniowa jest obliczana z uwzględnieniem własnych dochodów i majątku i są tak zróżnicowane, aby motywować do podjęcia pracy.

Według agencji informacyjnej CTK z kwietnia br. jedna trzecia Ukraińców posiadających status ochronny to dzieci i osoby powyżej 65. roku życia. Spośród pozostałych około 60 procent miało pracę.

Włochy

Według danych Eurostatu z czerwca 2025 r. we Włoszech przebywało ponad 168 tys. osób z Ukrainy z tymczasowym statusem ochronnym. Podobnie jak obywatele Włoch mają oni dostęp do opieki zdrowotnej, rynku pracy, systemu edukacji, studiów, kształcenia zawodowego i praktyk.

Osoby, które po przybyciu nie mają zakwaterowania, mogą mieszkać w hotelach, instytucjach religijnych lub w zdecentralizowanych ośrodkach recepcyjnych. Osoby żyjące prywatnie do kwietnia 2025 r. otrzymywały dodatek na utrzymanie w wysokości 300 euro na osobę dorosłą i 150 euro na osobę niepełnoletnią, maksymalnie przez trzy miesiące. Pomoc finansowa przysługiwała tylko wtedy, gdy status ochronny został przyznany do końca stycznia 2025 r. Od kwietnia nie wypłaca się już żadnych środków pieniężnych – pomoc ma wyłącznie charakter rzeczowy w postaci zakwaterowania.

Holandia

W Holandii mieszka około 124 tys. uchodźców z Ukrainy, z których większość przebywa w finansowanych przez państwo ośrodkach zakwaterowania. Każdy Ukrainiec ma prawo do tzw. leefgeld – zasiłku na utrzymanie, obejmującego wyżywienie i odzież. Średnio dorosła osoba otrzymuje 315 euro miesięcznie. Kwota ta może być niższa w zależności od wieku i wielkości rodziny. Ludzie nie otrzymują pieniędzy na wyżywienie, jeśli są żywieni w miejscu zakwaterowania.

Gdy tylko Ukrainiec podejmie płatną pracę, cała rodzina traci prawo do „leefgeld”. Rodzina otrzymuje jednak, podobnie jak obywatele Holandii, zasiłek na dziecko lub w przypadku niskich dochodów inne świadczenia, takie jak dodatek mieszkaniowy. Obecnie około 60 procent Ukraińców ma płatną pracę.

Bułgaria

Dla uchodźców z Ukrainy najbiedniejszy kraj UE, Bułgaria, jest raczej krajem tranzytowym. Z prawie 3,4 mln Ukraińców, którzy przybyli do Bułgarii po rozpoczęciu wojny w 2022 roku, obecnie mieszka tam niecałe 61 tys. Mogą oni pracować i rejestrować się w urzędach pracy.

W listopadzie ubiegłero roku, według danych ambasady Ukrainy w Bułgarii, pracę w tym kraju miału 14 tys. osób z Ukrainy. Uchodźcy mają prawo, pod pewnymi warunkami, do jednorazowej pomocy w wysokości do 806 euro. Osoby z Ukrainy mogą również ubiegać się o różne świadczenia socjalne i dodatek mieszkaniowy na takich samych warunkach, jak Bułgarzy. Uchodźcy bez własnego mieszkania są zakwaterowani w finansowanych przez państwo ośrodkach, gdzie otrzymują wyżywienie.

Rumunia

Rumunia w znacznym stopniu uzależnia świadczenia socjalne dla uchodźców od tego, czy pracują lub przynajmniej próbują znaleźć pracę. Osoby samotne otrzymują miesięcznie równowartość około 100 euro, rodziny trzy razy więcej. Już po miesiącu warunkiem uzyskania pomocy jest wykazanie przez osoby zainteresowane, że pracują lub szukają pracy, oraz zapisanie dzieci do szkoły. Otrzymują podstawową opiekę medyczną, tak jak wszyscy ubezpieczeni Rumuni w przypadku chorób zagrażających życiu.

Od początku wojny 11,1 mln Ukraińców przekroczyło około 650 kilometrów wspólnej granicy z Rumunią. Około 100 tys. pozostało w Rumunii. W tym czasie urząd pracy (stan na styczeń 2025 r.) zarejestrował 24 tys. ukraińskich uchodźców i znalazł dla nich 3271 miejsc pracy.

(DPA/du)

Turystyka w Niemczech idzie na rekord. W pierwszej połowie tego roku hotele, pensjonaty, kempingi i inne obiekty noclegowe odnotowały łącznie 223,3 mln noclegów. To nieco więcej (o 0,1 proc.) niż poprzedni rekord z pierwszej połowy 2024 r. – podał dziś (11.08.2025) Federalny Urząd Statystyczny w Wiesbaden.

Jak wyliczyli statystycy, o rekordową liczbę noclegów zadbali przede wszystkim goście krajowi. Ich liczba wzrosła w pierwszej połowie tego roku o 0,8 proc. do 187 mln. Spadła z kolei liczba noclegów gości zagranicznych – o 3,2 proc. do 36,4 mln.

Rekord w czerwcu

Tylko w czerwcu w niemieckich hotelach i innych obiektach tego typu odnotowano 50,5 mln noclegów. To o 3,8 proc. więcej niż w tym samym miesiącu ubiegłego roku. Liczba noclegów gości krajowych wzrosła o 7,4 proc. (do 42,8 mln), a jednym z powodów mogły być Zielone Świątki, które w Niemczech są dniami wolnymi od pracy i w zależności od kraju związkowego łączą się z krótkimi feriami szkolnymi.

Natomiast w porównaniu rocznym liczba noclegów gości zagranicznych spadła o 12,7 proc. (do 7,6 mln). Prawdopodobnie dlatego, że rok temu w czerwcu odbywały się w Niemczech Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej, które przyciągnęły wyjątkowo dużą liczbę turystów z zagranicy.

Takie wyjazdy lubią Niemcy

Kilka dni temu Niemiecki Związek Turystyki (DRV) opublikował swój pierwszy bilans letniego sezonu. Okazuje się, że w skali międzynarodowej szczególnym popytem cieszą się zorganizowane wyjazdy. Tutaj DRV przewiduje w sezonie letnim od kwietnia do października wzrost sprzedaży o 3 proc. W przypadku wyjazdów organizowanych indywidualnie DRV przewiduje spadek obrotów o 2 proc.

Wszystko łącznie wskazuje na wzrost sprzedaży o 1 proc. dla całej branży turystycznej, wliczając touroperatorów i indywidualny rynek turystyczny – prognozuje DRV.

(DPA/dom)

Z powodu ceł i ograniczeń eksportu niemiecka gospodarka spowolniła w handlu z USA i Chinami. Wielki potencjał widzi za to w handlu z krajami Europy Środkowej i Wschodniej oraz Południowo-Wschodniej. Szczególnie handel z Polską rozwija się znakomicie – poinformowała Komisja Wschodnia Niemieckiej Gospodarki w Berlinie.

Wolumen handlu między Niemcami a Polską wzrósł w pierwszej połowie tego roku o 4,6 mld euro, osiągając rekordowy poziom ponad 90 mld euro. Było to o 5,4 proc. więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.

Polska na piątym miejscu

Podczas gdy niemiecki eksport do Polski wzrósł o ponad 2,6 mld euro (+5,7%), import z Polski do Niemiec wzrósł o 2 mld euro (+5,2%). Polska jest obecnie piątym najważniejszym partnerem handlowym Niemiec, tuż za Francją.

Najważniejszym partnerem handlowym Niemiec w pierwszej połowie 2025 roku pozostały Stany Zjednoczone, wyprzedzając Chiny i Holandię. Jednak niemiecki eksport do Polski (49,4 mld euro) przewyższył już eksport do Chin (41,4 mld).

„Wspaniały sukces”

– Niemcy i Polska odniosły wspólnie wspaniały sukces od czasu rozszerzenia Unii Europejskiej w 2004 roku – powiedziała przewodnicząca Komisji Wschodniej Niemieckiej Gospodarki, Cathrina Claas-Mühlhäuser. I dodała, że wnioski, jakie należy z tego wyciągnąć, są takie, że bilateralne problemy należy dalej rozwiązywać w spokoju i w ścisłej współpracy rozwijać UE.

Według danych niemieckiego Federalnego Urzędu Statystycznego obecne kontrole na granicy polsko-niemieckiej początkowo nie miały negatywnego wpływu na bilans handlowy. Jednak stowarzyszenie logistyczne BGL zaapelowało o wprowadzenie specjalnych regulacji dotyczących obsługi samochodów ciężarowych, aby zapewnić zaopatrzenie ludności i gospodarki. Według statystyk dotyczących opłat drogowych, tylko w 2024 roku na niemiecko-polskich przejściach granicznych odnotowano ponad 9,7 miliona wjazdów i wyjazdów ciężarówek uiszczających opłaty drogowe.

Wzrost eksportu do Ukrainy

Jak wynika z danych Komisji, w pierwszej połowie tego roku wzrósł także niemiecki eksport do Ukrainy – i to aż o 30 proc. do 4,6 mld euro.

– Wspieranie i odbudowa Ukrainy pozostają centralnymi zadaniami europejskiej polityki i biznesu – skomentowała Catharina Claas-Mühlhäuser. – Zaangażowanie sektora prywatnego i kapitał w odbudowę zależą od bezpiecznego pod względem prawnym otoczenia. Zadaniem ukraińskich polityków jest budowanie zaufania, a nie jego podważanie – dodała, nawiązując do ostatnich kontrowersji wokół walki z korupcją w Ukrainie.

Czechy – wzrost, Węgry – spadek

Pozytywnie rozwinął się także handel Niemiec z Czechami – rosnąc w pierwszej połowie roku o 3,4 proc. do 57,8 mld euro. Niemiecki eksport do czeskiego sąsiada wzrósł o 1,6 proc. do 26,6 mld euro, podczas gdy niemiecki import z Czech wzrósł o 5 proc. do 31,2 mld.

Saldo ze Słowacją pozostało w dużej mierze stabilne, ale z kolei handel z Węgrami ucierpiał z powodu środków podjętych przez rząd Viktora Orbana. Volumen handlu niemiecko-węgierskiego spadł o 3,7 proc. do 33,4 mld euro.

Handel z Rosją w dół

Widoczne pozostają skutki rosyjskiego ataku na Ukrainę – wynika z danych Komisji Wschodniej. W pierwszej połowie br. handel niemiecko-rosyjski ponownie odnotował spadek o prawie 13 proc. Spośród 29 krajów całego regionu wschodniego Rosja spadła na 12. miejsce i została wyprzedzona przez Serbię, Chorwację i Litwę.

Znaczenie impulsu wzrostu gospodarczego, jaki dla koniunktury w Niemczech ma handel ze wschodem kontynentu, widać po danych. W pierwszej połowie roku niemiecki eksport łącznie odnotował spadek o 0,1 proc. do 786 mld euro. Z kolei eksport do 29 krajów całego regionu wschodniego i Azji Centralnej wzrósł o 2,2 proc. do 144 mld euro.

(DPA/dom)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>