Deutsche Welle | Gazeta.PL_news CopyPaste

DW: Jest Pan pierwszym Niemcem, który wygrał konkurs polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych na obcojęzyczną książkę historyczną o Polsce. Nagrodzona praca to biografia Józefa Piłsudskiego „Revolutionaer und Staatsgruender” (Rewolucjonista i założyciel państwa). Dlaczego czytelnicy niemieccy mieliby interesować się polskim politykiem z przełomu XIX i XX wieku?

Wolfgang Templin*: Polska jest najważniejszym sąsiadem Niemiec na Wschodzie. Drażni mnie panujące w moim kraju samozadowolenie, koncentracja na własnych problemach, brak zainteresowania światem zewnętrznym. Dawniej Niemcy były potęgą militarną. To już przeszłość. Dziś Niemcy przestali być militarystami, ale ambicje wojenne zastąpiła mentalność książeczki czekowej. Troskę o politykę zagraniczną, o bezpieczeństwo zrzucamy na inne kraje, nie mające obciążeń historycznych.

DW: Może to dobrze, że po tragicznych doświadczeniach dwóch wojen światowych, Niemcy nie pchają się do pierwszego szeregu?

WT: Niemcy nie mogą zapominać, że zajmują miejsce w samym centrum Europy. Mają wiele atutów, które powinni wykorzystywać. W czasach, gdy losy demokracji nie są pewne, Niemcy nie mogą stać z boku.

DW: Ale dlaczego właśnie Piłsudski miałby być dobrym pretekstem do przypomnienia Niemcom o ich obowiązkach, do zainteresowania się Polską?

WT: Na przykładzie Piłsudskiego, który działał na przełomie stuleci, mogłem uzmysłowić moim rodakom, jak fatalne skutki dla Polski i dla całego obszaru Europy Środkowo-Wschodniej miała polityka kanclerza Bismarcka. Chodzi o jego politykę równowagi sił w Europie, opierającej się na dwóch filarach – ograniczaniu wpływów Francji i na sojuszu Niemiec z Rosją. Największą ofiarą polityki Bismarcka była Polska. Polska miała zniknąć ze świadomości mieszkańców Europy, tak jak dziś zniknąć miałaby Ukraina. Piłsudski od początku buntował się przeciwko temu, poświęcił swoje życie zmianie zastanej sytuacji.

DW: Jakie cechy Piłsudskiego uważa Pan za najważniejsze?

WT: Polityczny realizm w połączeniu z gotowością do ryzyka. Piłsudski był realistą – chciał walczyć, nie żeby przegrać, tylko żeby wygrać. Uważał, że Polska jest skazana na porażkę, jeżeli będzie walczyć z dwoma wrogami – Niemcami i Rosją. Zdawał sobie sprawę, że jedyną szansą jest współpraca z jednym z nich. Gdy dojdzie do wojny, a był o jej wybuchu przekonany, należało mieć własne siły i być zdolnym do przedstawienia oferty. Za głównego wroga uznał Rosję, a więc grał ze stroną niemiecką. Piłsudski był równocześnie gotowy do ryzyka. Legiony były początkowo słabe, ale on blefował, udawał że ma duże siły.

DW: Jaką rolę odgrywała w jego polityce Ukraina? Odbierając nagrodę powiedział Pan, że „Piłsudski chciał wolnej, silnej i suwerennej Ukrainy” i że była to utopia, ale nie można rezygnować z realizacji tego celu.

WT: Piłsudski rozumiał znaczenie niepodległej i silnej Ukrainy dla Polski. To go odróżniało od większości polityków z tamtego czasu. Największym zagrożeniem był rosyjski imperializm. Uważał, że nie ma lepszego środka przeciwko temu zagrożeniu, jak silna i niezależna Ukraina. Był przekonany, że imperium rosyjskie bez Ukrainy nie istnieje.

DW: Jego polityka zakończyła się fiaskiem. Dlaczego?

WT: Silny opór istniał w Polsce, w kręgach nacjonalistycznych. Ale i Ukraina nie posiadała wtedy jeszcze odpowiedniej wewnętrznej siły, aby obronić własną niepodległość. Wolna Ukraina miała swoje pięć minut wtedy, gdy bolszewicy byli osłabieni. Wolna Ukraina może istnieć tylko wtedy, gdy ma silnego partnera w Polsce i gdy Niemcy zdają sobie sprawę z jej znaczenia.

DW: Niemieckie księgarnie są pełne książek historycznych, niemal codziennie ukazują się kolejne bestsellery. Czy biografia Piłsudskiego znalazła czytelników?

WT: dotychczas sprzedano ok. 3000 egzemplarzy, co jak na książkę historyczną na tak egzotyczny temat jest całkiem dobrym wynikiem. Od ukazania się książki w styczniu 2022 r. odbyłem kilkanaście spotkań autorskich – w szkołach, towarzystwach niemiecko-polskich, instytutach kultury, nawet w teatrze. Jest spore zainteresowanie, ale widać, że nawet osoby, którym nazwisko Piłsudskiego coś mówi, ograniczają się najczęściej do stereotypów na temat Marszałka.

DW: Czy polscy czytelnicy będą mogli zapoznać się z Pana publikacją?

WT: Podczas tegorocznych Międzynarodowych Targów Książki w Warszawie będę miał zaszczyt zaprezentować polskie wydanie. Ukaże się pod tytułem „Od rewolucjonisty do Marszałka” w wydawnictwie Bellona.

DW: Od pięciu miesięcy Polska ma nowy rząd. Jest Pan uważnym obserwatorem polskiej polityki i relacji niemiecko-polskich od kilkudziesięciu lat. Jak ocenia Pan aktualną sytuację? Czy po zmianie władzy można mówić o przełomie?

WT: Nowy rząd jest wielką szansą dla relacji polsko-niemieckich. Strona polska zdaje sobie sprawę z tej szansy i przedkłada interesujące oferty. Te oferty współpracy przyjmowane są przez stronę niemiecką zbyt wolno, ponieważ Niemcy zajęci są swoimi sprawami.

Poprawa stosunków między Berlinem a Warszawą ma fundamentalne znaczenie dla wzmocnienia Ukrainy, ale Niemcy najczęściej tego nie rozumieją. Zrozumiał to wreszcie (minister obrony) Boris Pistorius, ale przedtem było bardzo źle. Mam nadzieję, że niemiecki rząd będzie kontynuował linię Pistoriusa wobec Polski i Ukrainy.

DW: Gratuluję nagrody i dziękuję za rozmowę.

Rozmawiał Jacek Lepiarz

* Wolfgang Templin (ur. 1948 w Jenie) był działaczem antykomunistycznej demokratycznej opozycji w NRD. W 1988 r. trafił do więzienia i został zmuszony do wyjazdu z NRD. Powrócił do Berlina po zjednoczeniu Niemiec. Pod koniec lat 80. nawiązał kontakt z polską organizacją Wolność i Pokój. Autor książek o Polsce i Ukrainie. W 2010 r. otrzymał medal Europejskiego Centrum Solidarności.

W Niemczech już tylko 50 procent ludności przynależy do Kościołów katolickiego lub ewangelickiego. Ma to konsekwencje dla kilkudziesięciu tysięcy budynków sakralnych. Aby je zachować, stosuje się różne rozwiązania. Najstarsza diecezja Niemiec w Trewirze znalazła sposób.

– Jasne, że to już nie jest kościół, nawet jeśli na zewnątrz nadal tak wygląda – mówi deweloper Jan Eitel, który stoi na placu budowy przed dawnym kościołem Matki Boskiej Królowej w zachodniej części Trewiru.

Tej wiosny wprowadzają się tutaj do mieszkań lokatorzy. Trewir, określany jako najstarsze miasto Niemiec, ma zbyt mało mieszkań, a jednocześnie sporo niewykorzystanych kościołów.

– Nie zburzylibyśmy kościoła – podkreśla Jan Eitel. Jak dodaje: „Ubiegamy się o obiekt tylko wtedy, gdy jest na niego jakiś pomysł”. Pomysłem jest wybudowanie 16 mieszkań na pięciu piętrach o wysokości 22 metrów, aż do sklepienia nowego dachu. Średni czynsz wynosi 10,60 euro za metr kwadratowy, wliczając w to kuchnie.

W obiekcie zostaje równie Kościół: „Pozwalamy parafii bezpłatnie korzystać z dużej sali grupowej przez co najmniej dziesięć lat” – mówi deweloper, który jest członkiem zarządu Fundacji Kulturalnej Trewiru i działa w Niemieckiej Akademii Planowania Miejskiego i Regionalnego.

Miejsce wystawy

Po drugiej stronie przecinającej Trewir rzeki Mozeli w centrum miasta znajduje się kościół św. Pawła, a w nim wystawa o historii starożytnej zatytułowana „Ostatnia bitwa o Rzym”. Miejsce w kościele wynajęła jedna z agencji.

– Po prostu przychodziło zbyt mało wiernych – wspomina Markus Nicolay, proboszcz parafii Matki Bożej. W dłuższej perspektywie budynek ma być sprzedany, ale jak dotąd nie pojawiły się żadne oferty. Po 110 latach, w 2017 roku, kościół św. Pawła zdesakralizowano.

Postępująca desakralizacja

Od 1995 roku w diecezji Trewiru zdesakralizowano 42 kościoły i 11 kaplic. Nowe użytkowanie obiektów jest możliwe, jeśli nie pozostaje w sprzeczności z prestiżem i wartościami Kościoła katolickiego. Jednak nie każdy kościół może być uratowany. Na przykład kościoły w Sankt Wendel, Keuchingen, Ariendorf i Echternacherbrück zostały zburzone.

Pod koniec 2022 roku istniało prawie 1900 kościołów i kaplic, około 275 plebanii i ponad 500 domów parafialnych. Diecezja trewirska finansuje ich użytkowanie i utrzymanie. Od 2023 roku istnieje w diecezji nowa koncepcja. Parafie jako właściciele i podmioty prawne mogą teraz opracowywać nowe perspektywy dla kościołów i przynależących do nich budynków.

Ważne dziedzictwo kulturowe

– Naszym wspólnym celem jest wspieranie nieruchomości, które odpowiadają ofercie duszpasterskiej i mogą być również finansowane przez parafie – wyjaśnia Georg Breitner, dyrektor Urzędu Ochrony Zabytków Kościelnych. – W końcu musimy wziąć pod uwagę dziedzictwo kulturowe, w które wpisują się budynki kościelne.

Udało się to w spokojnej wiosce Hentern nad rzeką Ruwer niedaleko Trewiru. Znajduje się tam wiejski kościół św. Jerzego. Z powodów konstrukcyjnych został on zamknięty w 2018 roku. Wielu spodziewało się rychłego końca budynku, ponieważ następny kościół znajduje się dwa kilometry w górę rzeki. Jednak desakralizacja nie doszła do skutku; w ratowanie kościoła zainwestowano około miliona euro. W Niedzielę Palmową mogło do niego powrócić 250 wiernych i gości.

Czasami nawet buduje się nowe kościoły. W 2011 roku w Wellesweiler w Kraju Saary otwarto nową świątynię pod wezwaniem św. Jana, zastępującą kościół z lat 60. W 2022 roku arcybiskup Trewiru, Stephan Ackermann, poświęcił nowy kościół parafialny św. Piotra i Pawła w Urbarze. W swoim przemówieniu wyznał: „Ten, kto w obecnych czasach buduje nowy kościół, dowodzi odwagi”.

(KNA/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Berehowo to spokojne miasteczko na dalekim zachodzie Ukrainy, zaledwie siedem kilometrów od granicy z Węgrami. Niewiele tu śladów rosyjskiej wojny przeciw Ukrainie. Naloty są rzadkie i nie było żadnych ataków dronów ani pocisków rakietowych na miasto lub jego okolice. Jedynie pomnik w centrum upamiętnia ponad dwudziestu mężczyzn, którzy zginęli walcząc z rosyjską agresją gdzieś na wschodzie kraju.

W chłodny wiosenny dzień kilka osób pije kawę i rozmawia po węgiersku przy wysokim stole przed cukiernią Parisel w centrum wioski. Należą one do mniejszości węgierskiej w regionie; tutaj, w Berehowie, około połowa z 23 000 mieszkańców to Węgrzy. Jednym z grupy przed kawiarnią jest mężczyzna po czterdziestce, ubrany w mundur wojskowy. Służy jako żołnierz w regionalnej jednostce ochotniczej.

Na pytanie, jak czuje się jako Węgier na Ukrainie, jego mina staje się poważna. – Tak naprawdę nie należymy do nikogo – narzeka. – Tutaj Ukraińcy nazywają nas Węgrami, a tam, na Węgrzech, jesteśmy uważani za Ukraińców lub Rosjan – dodaje. – Ale my, Węgrzy, tutaj na Zakarpaciu trzymamy się razem. To nasza ojczyzna i ojczyzna naszych przodków – mówi po przerwie.

Zakarpacie jako potencjalne ognisko zapalne

Zakarpacie – tak nazywa się region zachodniej Ukrainy, w którym znajduje się Berehowo. Tradycyjnie mieszkało tu wiele narodowości, w tym Węgrzy, Rumuni, Słowacy, Polacy i Romowie – obok Ukraińców, którzy stanowią większość od połowy XIX wieku. Obecnie na Zakarpaciu mieszka około 1,3 miliona osób. Według ostatniego spisu powszechnego z 2001 r. w regionie mieszkało 150 000 Węgrów, ale teraz jest ich prawdopodobnie mniej niż 100 000.

Od kilku lat Zakarpacie coraz częściej trafia na czołówki gazet politycznych na Ukrainie i Węgrzech. Punktem wyjścia były zmiany w ukraińskim prawie oświatowym od 2017 r., zgodnie z którymi nauczanie języka ojczystego dla mniejszości w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych miało zostać ograniczone. Przepisy te nigdy nie zostały wdrożone, ale wywołały duże niepokoje wśród mniejszości węgierskiej i na samych Węgrzech.

Premier Węgier Viktor Orban od lat wykorzystuje tę kwestię do coraz ostrzejszej antyukraińskiej retoryki. Jeśli wierzyć jemu i prorządowej propagandzie na Węgrzech, to mniejszość węgierska na Zakarpaciu cierpi obecnie poważne prześladowania polityczne, a jej kultura jest niszczona przez państwo ukraińskie.

Z drugiej strony, na Ukrainie Zakarpacie od kilku lat postrzegane jest jako centrum niepokojów – jako obszar, na którym potencjalnie mogą powtórzyć się separatystyczne scenariusze, takie jak te na wschodzie Ukrainy czy na Krymie w 2014 roku.

Czasem niepokój, czasem spokój

W Berehowie na pierwszy rzut oka nie widać żadnych napięć. Wszędzie w mieście są dwujęzyczne napisy, wiele ulic nosi imiona węgierskich osobistości, wszędzie ludzie bez wahania mówią po węgiersku.

Trudno powiedzieć, co kryje się pod powierzchnią. W rozmowach z Węgrami na ulicy czasem wyczuwa się niepokój, czasem spokój. Na targu w Berehowie, gdzie można znaleźć prawie wszystko, od jedzenia po tanie chińskie drobiazgi i zardzewiałe stare śruby, Węgierka po czterdziestce stoi obok straganu sprzedającego skarpetki i wyjaśnia, że jej mąż wyjechał za granicę „z powodu sytuacji" po rozpoczęciu wojny w 2022 roku. Nie chce powiedzieć, gdzie on jest, mówi tylko, że regularnie podróżuje „tam" ze swoimi dziećmi i że życie rodzinne „nie jest łatwe" teraz podczas wojny. Następnie kobieta pospiesznie odchodzi.

„Wrogi wizerunek Węgrów"

Choć obraz jest niejednoznaczny, gdy pyta się o to ludzi na ulicy, dla Karoliny Darcsi sytuacja jest jasna. Jest ona członkiem rady miasta Berehowo i sekretarzem politycznym Stowarzyszenia Kulturalnego Węgrów na Zakarpaciu (KMKSZ), organizacji bliskiej partii Fidesz premiera Węgier Viktora Orbana. Publiczny wizerunek Węgrów na Ukrainie jest bardzo negatywny i istnieje wiele przejawów dyskryminacji, skarży się Darcsi. Ukraińskie media rozpowszechniają „wrogi wizerunek Węgrów", który jest promowany „na górze" przez ukraińskich polityków.

W grudniu 2023 r. ukraiński parlament zagłosował za wycofaniem restrykcyjnych przepisów dotyczących nauczania języków mniejszości w szkołach, bo takie było zalecenie organów UE. Tym samym spełnił kluczowe żądanie przedstawicieli mniejszości węgierskiej i innych mniejszości na Ukrainie. W przyszłości w szkołach w języku ukraińskim nauczane będą jedynie przedmioty język ukraiński i literatura ukraińska, a także przedmiot obrona narodowa. Karolina Darcsi postrzega to jako pozytywną zmianę. – Ale to może być dopiero początek – mówi i dodaje, że „jest jeszcze wiele do wdrożenia". Jednym z przykładów, które przytacza, jest poprawa lekcji ukraińskiego dla uczniów mniejszości narodowych.

„Jasna przyszłość w europejskiej Ukrainie"

Inny polityczny przedstawiciel mniejszości węgierskiej, Laszlo Zubanics, przewodniczący Demokratycznego Związku Węgrów na Ukrainie (UMDSZ), jest znacznie bardziej pojednawczy. Nie chce nikogo oskarżać. Mówi, że Węgrzy na Zakarpaciu pokazali ukraińskiej opinii publicznej, że nie są oddzieloną częścią populacji, prowadząc wiele kampanii pomocy humanitarnej od początku wojny.

Zubanics był jednym z inicjatorów listu otwartego do premiera Węgier Viktora Orbana pod koniec 2023 roku. Kilku politycznych przedstawicieli Węgrów z Zakarpacia zwróciło się w nim do szefa rządu w Budapeszcie o wsparcie integracji Ukrainy z UE. Była to grzecznie opakowana krytyka blokady i polityki weta Orbana wobec Ukrainy. Zubanics postrzega wycofanie restrykcyjnych przepisów w ustawie oświatowej jako „zmianę kierunku" ukraińskich władz. – Myślę, że w ten sposób Ukraina robi krok na swojej europejskiej ścieżce – mówi przewodniczący UMDSZ. – My, Węgrzy, widzimy dla siebie dobrą przyszłość na tej europejskiej Ukrainie – podkreśla.

„Chcemy żyć jak w Europie"

Ukraiński politolog Dmytro Tuszanskij, który kieruje Instytutem Strategii Środkowoeuropejskiej (ICES) w zachodnioukraińskim mieście Użhorod, uważa, że państwo ukraińskie poświęca zbyt mało uwagi mniejszościom takim jak Węgrzy. – Przedstawiciele naszego państwa powinni częściej podkreślać, że uważają miejscowych Węgrów za lojalnych obywateli – mówi Tuszanskij. – I powinni zrobić wszystko, co w ich mocy, by Węgrzy czuli się tu komfortowo i byli szczęśliwi – podkreśla.

Niepewność i ulga – taki wydaje się być nastrój w Liceum im. Lajosa Kossutha w Berehowie, jednej z najbardziej tradycyjnych instytucji edukacyjnych mniejszości węgierskiej na Zakarpaciu. Dyrektorka szkoły, Emese Zseltvay-Vezsdel, z dumą prezentuje tablicę z wybitnymi gośćmi odwiedzającymi szkołę. Wśród nich jest prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, który był w Berehowie latem 2023 roku. Zseltvay-Vezsdel nie chce komentować kwestii politycznych, ale podkreśla, że „nie ma żadnych problemów między Węgrami i Ukraińcami w życiu codziennym". To „wielka przyjemność", że państwo ukraińskie gwarantuje teraz nauczanie w języku ojczystym.

Jej koleżanka Edit Babjak, która kieruje Wydziałem Edukacji i Kultury w Radzie Miasta Berehowo, okazuje się bardziej rozmowna. – Ludzie często mówią, że my też chcemy takiego scenariusza, jak separatyści na wschodzie Ukrainy. To boli, ponieważ nie jesteśmy tacy – mówi. – Nie ma tu nastrojów separatystycznych i nie chcemy też żyć w warunkach rosyjskich, ale jak w Europie – zapewnia.

Artykuł ukazał się pierwotnie nad stronach Redakcji Niemieckiej DW

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Z sondażu przeprowadzonego przez Instytut Insa dla gazety „Bild” wynika, że AfD traci cztery punkty procentowe w Saksonii-Anhalt. W sondażu z października AfD miała jeszcze 33 procent poparcia, a teraz 29 procent. Natomiast 10 procent poparcia uzyskuje już nowo powstała partia Sojusz Sahry Wagenknecht (BSW).

CDU premiera Rainera Haseloffa jest obecnie na prowadzeniu z niezmienionym wynikiem 32 procent. Tuż za AfD plasuje się partia BSW, która ma 10 procent poparcia i o którą zapytano po raz pierwszy. SPD jest na czwartym miejscu z niezmienionym wynikiem 8 procent.

Poparcie dla Zielonych i Lewicy utrzymuje się na poziomie 5 procent. W przeciwieństwie do Lewicy, która straciła 4 punkty procentowe, wynik Zielonych pozostał bez zmian. Na kolejnym miejscu jest FDP, która zgodnie z przewidywaniami z poprzedniego sondażu osiąga tylko 4 procent poparcia. Wynik ten zamyka liberałom drogę do landtagu. Przy takich wynikach utworzenie rządu Saksonii-Anhalt może stać się skomplikowane.

Na potrzeby sondażu między 10 i 17 kwietnia przepytano tysiąc osób uprawnionych do głosowania. Podczas gdy jesienią odbędą się wybory do landtagów Saksonii, Turyngii i Brandenburgii, kolejne wybory w Saksonii-Anhalt zaplanowane są dopiero na 2026 rok.

W ostatnich wyborach do landtagu w 2021 roku CDU osiągnęła wynik 37,1 procent, mając obecnie najdłużej urzędującego premiera w Niemczech. CDU wraz z ugrupowaniami parlamentarnymi SPD i FDP tworzy aktualnie w Magdeburgu landową koalicję rządową.

(AfP/jar)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Tylko kilka minut trwał spontaniczny występ antykremlowskiej grupy punkrockowej Pussy Riot w muzeum sztuki współczesnej Stara Pinakoteka w Monachium. Za scenę posłużyła klatka schodowa w holu muzeum, na której trzy działaczki grupy przy rytmicznych dźwiękach i w typowo prowokacyjny sposób, nazwały prezydenta Rosji Władimira Putina „zbrodniarzem wojennym”.

Z maskami z dzianiny na twarzach artystki potępiły niszczycielskie bombardowania w Ukrainie i wezwały do solidarności z jej mieszkańcami. Okazały również w szczególny sposób pogardę prezydentowi Rosji, gdy jedna z nich podniosła spódnicę i na oczach publiczności oddała mocz na portret Władimira Putina.

To była akcja, jakiej prawdopodobnie nigdy wcześniej nie widziano w Pinakotece, ale którą Pussy Riot wykonywały już na scenach w innych miejscach.

Po chwili artystki już bez masek pojawiły się w czarnych swetrach z czerwonym napisem:„ No Putin, No War” – „żadnego Putina, żadnej wojny”.

Aktywistki przyjechały do Monachium na zaproszenie austriackiego artysty i performera Wolfganga Flatza, który chciał pokazać Pussy Riot prezentowaną w Pinakotece własną retrospektywę. Aby zobaczyć rosyjskie aktywistki, do muzeum przybyło wiele osób.

Grupa planowała dać jeszcze spontaniczny koncert w monachijskim centrum kulturalnym Bahnwärter Thiel.

Duży respekt dla odwagi

Flatz poznał grupę w 2021 roku podczas koncertu w swoim rodzinnym mieście Dorbrin w Austrii. Artysta popiera polityczne przesłanie aktywistek Pussy Riot, które w Rosji już zostały skazane na więzienie, areszt domowy i inne represje za swoje protesty. Wyraża także ogromny szacunek dla ich odwagi.

„Niewiele jest kobiet, które mają odwagę wstać i powiedzieć publicznie w jakim politycznie społeczeństwie i niebezpiecznej sytuacji się znajdujemy” – powiedział Wolfgang Flatz, odnosząc się do prawicowych tendencji w wielu krajach europejskich. Jak dodał: „Kto teraz nie powstanie, nie będzie mógł potem powiedzieć, że nic nie wiedział”.

Grupa punkoworockowa Pussy Riot została założona w 2011 roku. Łączy muzykę z ostrą krytyką reżimu rosyjskiego. Popularność zdobyła dzięki swojemu występowi w 2012 roku w soborze Chrystusa Zbawiciela w Moskwie, podczas którego jej członkinie, z szalikami zakrywającymi twarze, wykonały punkowe modlitwy przeciwko polityce Kremla i zostały następnie aresztowane.

(DPA/ jar)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Ta zbrodnia była przez wiele lat jedną z tzw. cold cases, czyli nierozwiązanych spraw. 19 stycznia 1991 roku znaleziono ciało 63-letniego fryzjera z miasta Muelheim nad Ruhrą w zachodnich Niemczech. Mężczyzna został uduszony w swoim mieszkaniu, które splądrowano. Według policji zniknęły dwa cenne zegarki i złote monety o wartości kilku tysięcy marek.

Pomimo intensywnego śledztwa nie udało się jednak zidentyfikować podejrzanego. Teraz, po ponad 33 latach, nastąpił przełom. Śledczy z Essen w Zagłębiu Ruhry porównali przechowywane ślady z miejsca zbrodni, takie jak odciski palców i DNA, z dostępnymi obecnie międzynarodowymi bazami danych. I trafili: odciski palców pasowały do mężczyzny, który został zatrzymany w związku z włamaniem w Polsce. 62-latek z polskim i niemieckim obywatelstwem mieszka w Muelheim nad Ruhrą. Przeprowadzone po zatrzymaniu porównanie śladów DNA również dało pozytywny rezultat.

Poszukiwania motywu i łupu

W minioną środę (17.04.2024) podejrzany został doprowadzony przed oblicze sędziego, który wydał nakaz aresztowania. Jak poinformował prowadzący sprawę prokurator z Duisburga, Martin Mende, śledztwo jest w toku. Trwa badanie otoczenia podejrzanego, aby dowiedzieć się możliwie najwięcej o przebiegu czynu, motywie i miejscu ukrycia łupu. Policja i prokuratura zakładają, że było to morderstwo na tle rabunkowym.

Jak podaje agencja DPA, od kilku lat emerytowani detektywi wspierają aktywnych śledczych w rozwiązywaniu podobnych „cold cases”. Często wykorzystują obecne możliwości analiz genetycznych. Krajowy Urząd Śledczy w Nadrenii Północnej-Westfalii szacuje, że w całym landzie istnieje kilkaset takich nierozwiązanych spraw kryminalnych, gdzie nadal jest szansa na wytropienie sprawców. Tylko w Essen zespół złożony z trzech czynnych i trzech emerytowanych funkcjonariuszy próbuje rozwiązać ponad 52 sprawy.

(DPA, WDR/widz)

Przemoc na Bliskim Wschodzie stała się tragicznie przewidywalna. Naznacza ona głęboką traumą społeczności na całym świecie, które solidaryzują się z Izraelem albo Palestyńczykami.

Obecna konfrontacja jest szczególnie gwałtowna dlatego, że jej bezpośrednią przyczyną był wyjątkowy w swoim rodzaju atak na Izrael, najtragiczniejszy w 75-letniej historii tego kraju. 7 października 2023 roku Hamas zabił na terenie Izraela około 1200 osób, w większości cywilnych, i uprowadził ponad 250 zakładników.

Od tego czasu w toku kampanii odwetowej siły izraelskie zabiły w Strefie Gazy szacunkowo ponad 34 tys. osób. Wiele z nich było zapewne bojownikami Hamasu, uważanego przez Unię Europejską, Stany Zjednoczone i wiele innych państw za organizację terrorystyczną. Nie ulega jednak wątpliwości, że wiele ofiar śmiertelnych to również dzieci.

Abdassamad El Yazidi, sekretarz generalny Centralnej Rady Muzułmanów w Niemczech, powiedział DW, że zarówno Żydzi, jak i muzułmanie podchodzą do konfliktu bardzo emocjonalnie. – Możliwe jest jednak budowanie zaufania, obiektywne toczenie sporu i traktowanie się wzajemnie z szacunkiem.

Stanowi to wyzwanie wszędzie tam na świecie, gdzie Żydzi i muzułmanie koegzystują ze sobą. Szczególnie delikatna jest pod tym względem sytuacja w Niemczech. W kraju tym mieszka około 5,5 miliona muzułmanów – ponad połowa z nich to według Niemieckiej Konferencji Islamskiej obywatele Niemiec – i największa diaspora palestyńska w Europie. Społeczność żydowska jest znacznie mniejsza i liczy zapewne poniżej 200 tysięcy osób, ale w kontekście niemieckiej historii skupia na sobie wielką uwagę.

Ze względu na historyczną odpowiedzialność Niemiec za Holokaust, którego ofiarą padło 6 milionów europejskich Żydów, niemieccy politycy uznają bezpieczeństwo Izraela i ochronę życia społeczności żydowskiej za „rację stanu”. Oznacza to, że w walce z nienawiścią i przemocą wobec wszystkich grup społeczeństwa wyznawcy judaizmu są traktowani jako pierwsi wśród równych.

– Jako społeczeństwo i obywatele jesteśmy odpowiedzialni za zagładę milionów ludzi z pobudek antysemickich – mówi El Yazidi, który angażuje się w wiele inicjatyw na rzecz pojednania między muzułmanami a Żydami w Niemczech i całej Europie. – Musimy zrobić wszystko, żeby to się nie mogło powtórzyć. Odpowiedzią nie może być jednak stygmatyzacja innej grupy religijnej przez spychanie jej na margines, przez odmawianie jej prawa do tego, co do niej należy.

„Nieuczciwość” polityczna

Po atakach Hamasu zarówno rząd, jak i partie opozycyjne w Niemczech przedstawiły propozycje zdwojenia wysiłków w walce z antysemityzmem ze szczególnym uwzględnieniem „importowanego antysemityzmu”. Wyraźnym adresatem były grupy mniejszościowe, do których należy wiele osób urodzonych za granicą.

W szeroko chwalonym wideoprzesłaniu w listopadzie wicekanclerz i minister gospodarki Robert Habeck wezwał grupy muzułmańskie w Niemczech, by „zdystansowały się od antysemityzmu, żeby nie podkopywać własnego prawa do tolerancji”.

W ocenie El Yazidiego taka polityka jest „nieuczciwa”. Powiedział, że „bezczelnością” jest mówienie o „importowanym” antysemityzmie przez kraj odpowiedzialny za Holokaust.

Centralna Rada Żydów w Niemczech nie odpowiedziała na prośbę DW o komentarz. Krzewienie dialogu z innymi społecznościami jest elementem misji Rady. Jej inicjatywa Schalom Aleikum („pokój z wami”, hebrajski odpowiednik arabskiego pozdrowienia), uruchomiona w 2022 roku, chce być think tankiem, badającym „realne życie chrześcijan, Żydów i muzułmanów w Niemczech i podającym rezultaty do wiadomości publicznej”.

Pod koniec ubiegłego roku inicjatywa opublikowała „zalecenia dotyczące podstaw dialogu żydowsko-muzułmańskiego”, który uznała za „postawiony pod znakiem zapytania” wskutek ataków Hamasu z 7 października.

Autorzy dokumentu podkreślają, że przemoc między Izraelem a Palestyńczykami „nie może być słoniem w salonie”, lecz że trzeba o niej otwarcie dyskutować. – Cieszę się, że Schalom Aleikum zachowuje trzeźwość umysłu w tym okresie kryzysu i wojny – powiedział Josef Schuster, prezes Centralnej Rady Żydów w Niemczech.

Przeciwko spirali wzajemnych podejrzeń

Trudno dać pełną ocenę stanu stosunków między Żydami a muzułmanami w Niemczech. Mimo tego, co sugeruje nazwa, obie Centralne Rady to tylko dwie z wielu muzułmańskich i żydowskich organizacji w tym kraju. Wielu wyznawców islamu i judaizmu nie identyfikuje się zaś w ogóle z żadnym z takich stowarzyszeń.

Żydów i muzułmanów jednoczy wspólne zagrożenie, które stanowią prawicowi ekstremiści. W raporcie za 2022 rok Federalne Stowarzyszenie Ośrodków Badań i Informacji o Antysemityzmie (RIAS) ustaliło, że tylko 1 procent incydentów antysemickich miał z całą pewnością podłoże islamistyczne.

Odsetek ten wzrósł do 6 procent w miesiącu po atakach z 7 października. Zanotowano wtedy również wzrost liczby incydentów antymuzułmańskich. W większości zdarzeń o charakterze antysemickim badacze i osoby prowadzące dochodzenia nie są w stanie stwierdzić motywu ani podłoża ideologicznego.

RIAS, podobnie jak niemiecki rząd, posługuje się definicją antysemityzmu wprowadzoną przez Międzynarodowy Sojusz na rzecz Pamięci o Holokauście (IHRA), który uznaje wiele form krytyki Izraela za antysemickie.

– Każda forma antysemityzmu jest niebezpieczna, niezależnie od ideologii, z jakiej się wywodzi – powiedział DW Felix Klein, pełnomocnik niemieckiego rządu do spraw życia społeczności żydowskiej w Niemczech i walki z antysemityzmem. – To przejaw postawy głęboko antydemokratycznej, odrzucający osiągnięcia naszego nowoczesnego, liberalnego społeczeństwa – podkreślił.

Najbliższym ekwiwalentem funkcji Kleina jest w odniesieniu do muzułmanów „komisarz antyrasistowski”, ustanowiony decyzją rządu na początku 2022 roku. Podlega on Federalnemu Urzędowi ds. Migracji i Uchodźców (BAMF).

Chronić wszystkie mniejszości

Odmienny zakres uwagi poświęcanej przez państwo grupom mniejszościowym ma implikacje nie tylko dla relacji żydowsko-muzułmańskich, lecz również dla spójności społecznej w szerszym wymiarze. – Zawsze próbowałem rozszerzyć pole badawcze na wszelkiego rodzaju uprzedzenia – powiedział DW Wolfgang Benz, emerytowany szef Ośrodka Badań nad Antysemityzmem na Uniwersytecie Technicznym w Berlinie. – Z intencją polityczną, aby większość uznała, że nie wolno przeciwstawiać jednej mniejszości drugiej – dodał. Dokładnie tak dzieje się z „tymi dwiema dość wrogo do siebie nastawionymi mniejszościami”.

Z badań Benza wynika, że resentymenty antyżydowskie są często symptomem szerszych przejawów przemocy i dyskryminacji. Skupianie się głównie na aspekcie antysemickim może – jego zdaniem – odpowiadać standardowi politycznemu w Niemczech, ale niekoniecznie trafia w istotę głębszego problemu.

– Wyciągniemy wnioski z lekcji Holokaustu dopiero wtedy, kiedy nie tylko będziemy przyjaźnie traktować Żydów, lecz kiedy uświadomimy sobie, że żadna mniejszość, obojętnie która, nie może być przedmiotem dyskryminacji i prześladowań – powiedział Wolfgang Benz. – Dokładnie tego brakuje w niemieckiej świadomości – podkreślił.

Artykuł ukazał się pierwotnie na stronach Redakcji Angielskiej DW.

Podczas niedawnej wizyty niemieckiej minister spraw zagranicznych Annaleny Baerbock w Izraelu miało dojść do ostrego spięcia pomiędzy nią a izraelskim premierem Beniaminem Netanjahu. Poinformowała o tym w środę (17.04) kwietnia izraelska dziennikarka telewizyjnego kanału Channel 13 Moriah Asaf Wolberg, zaś niemiecki dziennik „Bild” pisze, że dwaj jego informatorzy potwierdzili, iż miało to miejsce.

Do kłótni miało dojść za zamkniętymi drzwiami, a dotyczyła ona zdjęć z Gazy, które pokazała strona izraelska. Było na nich widać targowiska pełne żywności. Baerbock miała głośno skrytykować fotografie, które według niej nie pokazywały rzeczywistości w Strefie Gazy, gdzie w niektórych miejscach panuje głód. Miała też zaproponować, że pokaże mu zdjęcia głodujących dzieci w Gazie w swoim telefonie.

Porównanie z nazistami

Netanjahu miał odpowiedzieć, że nie ma tam przypadków głodu. Według relacji mediów Baerbock poradziła mu jednak, aby nie pokazywał zdjęć, ponieważ nie odpowiadają one rzeczywistości w Strefie Gazy. Na to szef izraelskiego rządu podniesionym głosem miał odpowiedzieć, że zdjęcia są prawdziwe i że Izrael nie pokazuje wymyślonej rzeczywistości, jak naziści. Na przykład w 1942 r., gdy naziści zlecili ekipie filmowej nakręcenie filmu propagandowego ze scenami codziennego życia w warszawskim getcie.

Na to z kolei Baerbock zapytała Netanjahu, czy uważa, iż lekarze w Strefie Gazy i międzynarodowe media nie podają prawdy.

Niemieckie Ministerstwo Spraw Zagranicznych zdementowało jednak te doniesienia. Oświadczyło na platformie X, że kluczowe punkty w relacji na temat ponadgodzinnego spotkania (Baerbock z Netanjahu) są „fałszywe i wprowadzają w błąd”. Taki sam wpis zamieścił ambasador Niemiec w Izraelu Steffen Seibert.

(DPA/ widz)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

„Było to najnowsze z serii spotkań byłego prezydenta USA z zagranicznymi przywódcami w czasie, gdy Europa przygotowuje się na możliwą drugą prezydenturę Donalda Trumpa” – pisze niemiecki dziennik „Frankfurter Rundschau”, relacjonując czwartkowe (18.04,2024) spotkanie polskiego prezydenta Andrzeja Dudy z byłym prezydentem USA Donaldem Trumpem w Nowym Jorku. Gazeta przypomina, że wcześniej Trump rozmawiał także z premierem Węgier Viktorem Orbanem i szefem brytyjskiej dyplomacji Davidem Cameronem.

„Duda, który od dawna wyraża swój podziw dla Trumpa, jest również zagorzałym orędownikiem Ukrainy w sprawach związanych z trwającą tam wojną. Polski prezydent wielokrotnie przekonywał na przykład Waszyngton do udzielenia Kijowowi większej pomocy w obliczu rosyjskiej inwazji. I właśnie tę pomoc sojusznicy Trumpa w Kongresie USA od miesięcy blokują” – zauważa autor artykułu Fabian Hartmann.

Groźby Trumpa

Ocenia, że Trump prawdopodobnie popiera inicjatywę prezydenta Dudy, by zwiększyć zobowiązanie krajów NATO dotyczące wydatków na obronność do 3 proc. PKB. „W końcu od wielu tygodni forsuje politykę zagraniczną zgodną z zasadą 'America First', stawiając pytania, dlaczego USA udzielają Ukrainie tak dużej pomocy w porównaniu z krajami europejskimi. Jednocześnie wezwał państwa europejskie do przejęcia odpowiedzialności za większość pomocy dla Kijowa” – pisze niemiecki dziennikarz. I przypomina, że w lutym kandydat na prezydenta USA ponownie wzbudził obawy u swoich sojuszników co do zaangażowania Stanów Zjednoczonych w NATO w trakcie jego ewentualnej drugiej prezydentury. Podczas jednego z wieców wyborczych zagroził on, że USA nie będą chronić przed agresją Rosji tych krajów, które nie wywiązują się z finansowych zobowiązań NATO-wskich.

Jak pisze „Frankfurter Rundschau”, prezydent Duda był w marcu gościem w Białym Domu, gdzie wraz z premierem Donaldem Tuskiem spotkał się z prezydentem USA Joe Bidenem z okazji 25. rocznicy wstąpienia Polski do NATO. Fakt, że Biden spotkał się jednocześnie z premierem i prezydentem Polski było „bardzo symbolicznym gestem” – zaznacza gazeta.

Krytyka w Polsce

O rozmowie Dudy z Trumpem pisze też w piątek (19.04.2024) dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung” (FAZ), podkreślając, że spotkała się ona z krytyką części polskich polityków. Gazeta cytuje m.in. marszałek Senatu Małgorzatę Kidawę-Błońską, zdaniem której „jeżeli jest się prezydentem takiego kraju, jak Polska, to nie ma prywatnych spotkań z prezydentami lub byłymi prezydentami innych krajów”.

Dziennik relacjonuje, że Trump nazwał polskiego prezydenta przyjacielem, z którym współpracował przez „cztery wspaniałe lata”, a rozmowa dotyczyła m.in. propozycji Dudy w sprawie podniesienia NATO-wskiego zobowiązania dotyczącego wydatków na obronność, wsparcia dla Ukrainy oraz sytuacji na Bliskim Wschodzie.

„Zaledwie w lutym Trump oświadczył, że nie będzie bronił przed atakiem sojuszników, którzy za mało wydają na obronność, ale zachęcałby Rosję, by ‚zrobiła z nimi, co chce'. Polski premier Donald Tusk powiedział, że w jego kraju prawie wszyscy są świadomi tego, że zwycięstwo Trumpa w wyborach prezydenckich ‚byłoby niekorzystne dla dla bezpieczeństwa Polski, Europy i NATO'. W niemal każdym przemówieniu Trumpa widać jego prorosyjskie nastawienie” – pisze „FAZ”.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Według doniesień amerykańskich mediów Izrael miał zaatakować Iran. Stacje ABC News, MSNBC i Fox News oraz inne media – powołując się na przedstawicieli rządu USA – podały, że Izrael przeprowadził w nocy operację wojskową w Iranie.

Ma to być reakcja na irańskie naloty na Izrael w ubiegły weekend. Amerykańskie media podały, że jedna lub więcej izraelskich rakiet zaatakowały cel w Iranie. Ani Pentagon, ani Izrael nie skomentowały jeszcze tych doniesień.

Fox News podał, powołując się na źródło wojskowe, że był to „ograniczony atak”. Stany Zjednoczone nie były w niego zaangażowane, a Izraelczycy z wyprzedzeniem poinformowali rząd USA.

Eksplozje w Iranie

Nie wiadomo, czy i jak zareaguje Iran i czy dojdzie do dalszej eskalacji.
Irańskie media państwowe dementują doniesienia o atakach rakietowych. Nie było żadnego większego ataku – poinformowała państwowa agencja informacyjna IRNA. „Przed kilkoma godzinami na niebie nad Isfahanem zaobserwowano i trafiono kilka małych obiektów latających” - powiedziała reporterka państwowej telewizji podczas transmisji na żywo. Ruch lotniczy, który na krótko przerwano, został już wznowiony. Irański rząd zdementował informacje o nadzwyczajnym posiedzeniu rady bezpieczeństwa kraju.

W Isfahanie znajduje się baza wojskowa, a takż największe w kraju centrum badań nuklearnych. Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej poinformowała, że irańskie instalacje nuklearne nie zostały uszkodzone.

Powstrzymać eskalację

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen wezwała Iran, Izrael i ich sojuszników do powstrzymania się od eskalacji konfliktu na Bliskim Wschodzie. – Absolutnie konieczne jest, aby region pozostał stabilny i aby wszystkie strony powstrzymały się od dalszych działań – powiedziała von der Leyen podczas wizyty w Finlandii.

Agencja informacyjna Reuters donosi, że wiele linii lotniczych zmieniło swoje trasy, co widać w serwisach śledzących ruch powietrzny. Niektóre linie lotnicze omijały Iran jeszcze przed domniemanym izraelskim atakiem. Niemiecka Lufthansa poinformowała w środę, 17 kwietnia, że zawiesiła do końca miesiąca wszystkie loty do Teheranu.

(DPA, RTR/dom)

„Cyberataki i ataki hybrydowe na Zachód nie są niczym nowym.Aresztowanie dwóch podejrzanych rosyjskich szpiegów to kolejny sygnał, że rosyjski tyran myśli szerzej niż ci zwolennicy appeasementu w Niemczech, dla których najważniejsze jest to, by nie drażnić moskiewskiego agresora ” – pisze w piątek (19.04.2024) „Frankfurter Allgemeine Zeitung” („FAZ”).

Według gazety z jednej strony jest kwestia tego, co zrobić, aby przeciwdziałać bezprecedensowej w najnowszej historii rosyjskiej agresji. „Chodzi o pomoc napadniętemu krajowi i o nasze aspiracje do bycia środkowoeuropejskim mocarstwem, które stoi na straży prawa międzynarodowego i jest oddane swoim obywatelom oraz zachodniemu sojuszowi” – pisze „FAZ”. „Ale drugą kwestią jest to, że fakt, iż Putin kontynuuje swoją własną morderczą grę bezprawia. (…) Ta wojna nie jest daleko. Ona jest tutaj” – podkreśla dziennik.

„Stuttgarter Zeitung” ocenia, że niezależnie od sukcesów czwartkowej obławy, „można powątpiewać, czy nasze organy bezpieczeństwa są dobrze przygotowane na takie ataki hybrydowe”. „Federalna Służba Wywiadowcza przez długi czas po upadku muru berlińskiego uważała kontrwywiad za zbędny i dopiero od kilku lat znów się o niego troszczy. Urząd Ochrony Konstytucji, który jako tajna służba wewnętrzna odpowiedzialny jest za szpiegów obcych mocarstw działających na naszym terytorium, ma notoryczne braki kadrowe i techniczne. Na tym polu potrzeba pilnie przełomowego zwrotu” – ocenia „Stuttgarter Zeitung”.

Zwolennicy Putina w niemieckich miastach

Dziennik „Suedkurier” z Konstancji pisze: „Każdy, kto myślał, że Kreml ogranicza się jedynie do cyfrowej broni cyberataku, teraz już wie. Putin wypowiedział Zachodowi także wojnę partyzancką. Jego wojna hybrydowa ma wiele aspektów. Teraz jest jasne, że należą do nich nie tylko szpiegostwo, dezinformacja i akcje hakerów” – pisze gazeta.

Jak dodaje, nie wolno podejrzewać, że każdy Niemiec z rosyjskimi korzeniami byłby gotowy do podkładania bomb dla Moskwy. „Ale także naiwność jest niebezpieczna. W środowisku Niemców o pochodzeniu rosyjskim jest wielu, którzy w pełni popierają wojnę napastniczą Putina. Pokazały to jednoznacznie konwoje samochodów z wymachującymi flagami zwolennikami (wojny) w wielkich miastach. Organy bezpieczeństwa zareagowały na zagrożenie islamistyczne, i są pod presją z powodu terroryzmu prawicowego i lewicowego. Teraz dochodzi kolejne zadanie” – pisze „Suedkurier”.

Według „Ludwigsburger Kreiszeitung” Niemcy to „szczególnie wartościowy cel dla rosyjskich służb specjalnych”. „Nie tylko dlatego, że odgrywają ważną rolę w UE i NATO, ale też dlatego, że mieszka tu wielu ludzi z Rosji i dawnego Związku Sowieckiego, z których niemało czci Putina. To stosunkowo ułatwia werbowanie szpiegów” – pisze gazeta.

Zauważa, że jeden z zatrzymanych domniemanych szpiegów miał nawet w Wielkanoc przejść szkolenie z obsługi broni w prorosyjskiej bojówce w Ukrainie i uczestniczyć w walkach. „Zapewne nie był odosobnionym przypadkiem. Niemcy są konfrontowane z wielorakim zagrożeniem, także w sieci. Oprócz zimnych bojowników byłego człowieka KGB Władimira Putina, są to jeszcze islamscy fanatycy i coraz bardziej brutalne środowisko lewicowych ekstremistów, przed którymi trzeba chronić obywateli. Aparat bezpieczeństwa nie jest jeszcze na to optymalnie przygotowany. To musi się zmienić” – dodaje gazeta.

Niemcy nieprzygotowane na nowe wyzwanie

Z kolei „Augsburger Allgemeine” ostrzega: „Eskalacja, której dopuszcza się obecnie rosyjski przywódca, jest niezwykle niebezpieczna. Niemiecki Prokurator Federalny jest przekonany, że agenci Rosji mieli dokonać zamachów na infrastrukturę wojskowa na terytorium Niemiec. To gorzej niż w czasach zimnej wojny. Jeżeli dołączymy kampanię dezinformacyjną i cyberataki, to Putin prowadzi w zasadzie swego rodzaju wojnę przeciwko Niemcom”.

„Ta ogromna agresja dotyka niestety źle przygotowanego kraju. Przyjazna wobec Rosji polityka, jaką prowadzono przez długi czas, wielka naiwność wobec rosyjskiej działalności szpiegowskiej i zaniedbanie własnych tajnych służb umożliwiły Putinowi zasianie niepewności i nieufności” – pisze „Augsburger Allgemeine”.

Gazeta „Nordbayerischer Kurier” z Bayreuth zwraca uwagę na nawarstwienie się domniemanych rosyjskich działań w Niemczech. „Najpierw rosyjska operacja podsłuchowa przeciwko oficerom sił powietrznych na początku marca, teraz dwóch podejrzanych agentów, którym zarzuca się planowanie operacji sabotażowych w Niemczech na zlecenie rosyjskich służb specjalnych. Odstępy czasu pomiędzy przypadkami szpiegostwa, cyberatakami i dezinformacją ze strony Rosji są coraz krótsze. Zamiary wydają się obejmować coraz bardziej brutalne, krwawe i śmiertelne działania. I to nie gdzie indziej, a przed naszymi drzwiami: w Bayreuth, w Bawarii, w Niemczech. Szpiedzy i sabotażyści są pośród nas” – pisze gazeta.

„Nieludzkie i pozbawione skrupułów działania Władimira Putina w Ukrainie są jeszcze bliżej. Nazywa się to ‚wojną hybrydową'. To przerażające – i niestety taki jest dokładnie cel Putina. Jego aparat władzy, który zmierza wprost w kierunku autokracji i dyktatury, ingeruje w nasz liberalny, demokratyczny porządek, ponieważ i tak nie podobają mu się takie formy rządów” – dodaje „Nordbayerischer Kurier”.

Pod koniec lutego Federalny Urząd do spraw Migracji i Uchodźców (BAMF) odmówił przyznania azylu Rosjaninowi Olegowi Ponomariowowi. Według niemieckich władz żadne niebezpieczeństwo w Rosji mu nie grozi. Dlatego w ciągu 30 dni ma opuścić Niemcy. W przeciwnym razie musi liczyć się deportacją. Ponomariow jest zrozpaczony. Obawia się, że zaraz po przyjeździe do Rosji zostanie aresztowany i wysłany na wojnę przeciw Ukrainie.

Władze niemieckie uważają to jednak za mało prawdopodobne. – Sytuacja w Rosji staje się coraz gorsza, całkowita mobilizacja jest nieuchronna, a mój stopień zdolności do pełnienia służby wojskowej i prawo jazdy pozwalają mi prowadzić pojazdy wojskowe – mówi młody mężczyzna.

Oleg Ponomariow przyjechał do Niemiec we wrześniu 2022 roku, zaraz po ogłoszeniu w Rosji częściowej mobilizacji. Kanclerz Olaf Scholz oświadczył wtedy, że obywatele rosyjscy, którzy nie chcą brać udziału w naruszającej prawo międzynarodowe wojnie przeciw Ukrainie, powinni otrzymać ochronę w Niemczech. Ponomariow złożył więc w Niemczech wniosek o azyl polityczny. Czekając na decyzję, uczył się języka i pracował jako wolontariusz w centrum integracyjnym dla osób rosyjskojęzycznych. Jego żona przyjechała za nim do Niemiec i również poprosiła o azyl.

Negatywną decyzję Oleg Ponomariow uważa za niesprawiedliwą. – Oczekuje się od nas, że będziemy zabierać głos i będziemy aktywniejsi politycznie, a następnie odmawia się nam azylu. Za sam udział w protestach tutaj możemy zostać wtrąceni w Rosji do więzienia, na podstawie kilku artykułów (rosyjskiego) prawa – podkreśla, wskazując, że regularnie uczestniczy w antywojennych wiecach przed ambasadą Rosji w Berlinie. Dlatego obawia się, że w Rosji może zostać oskarżony o „dyskredytowanie armii rosyjskiej”.

„Myślą, że w Rosji byłbym bezpieczny”

Inny młody mężczyzna, Dmitrij (imię zmienione), uciekł natychmiast po wizycie w wojskowym punkcie uzupełnień. Dano mu kilka godzin, żeby się spakował, ale on się ukrył, a potem opuścił kraj.

W Rosji Dmitrij działał w podziemiu przeciwko wojnie. Malował graffiti i rozrzucał nalepki, ale, jak podkreśla, o niczym więcej mówić nie może. Niektórzy z ludzi o podobnych jak on poglądach wysadzali na przykład pociągi przewożące amunicję dla rosyjskiej armii. Z punktu widzenia niemieckich władz nie jest to jednak wystarczający dowód na to, że młody człowiek byłby w niebezpieczeństwie w swoim kraju. – Myślą, że w Rosji byłbym bezpieczny – mówi sarkastycznie Dmitrij. – Sami są zbyt tchórzliwi, by się przeciwstawiać reżimowi Putina, ale wzywają Rosjan do walki z nim – ironizuje.

Powołanie do wojska mało prawdopodobne?

Obrońca praw człowieka Rudi Friedrich z niemieckiego stowarzyszenia Connection e.V. prowadzącego kampanię na rzecz praw ludzi odmawiających służby wojskowej i dezerterów z różnych państw, mówi, że ostatnio widział sporo listów, w których – używając podobnych słów – odmawiano azylu Rosjanom.

Z perspektywy sądów lub BAMF warunkiem uznania za uchodźcę musi być według niego „znaczne prawdopodobieństwo” prześladowania. – W wypadku rosyjskich poborowych bardzo często zakłada się, że takie prawdopodobieństwo nie występuje, nawet jeśli taki człowiek przedłoży poborowe dokumenty – mówi Friedrich. – Potem zaś argumentuje się, że powołanie nie jest prawdopodobne, ponieważ ta osoba jest na to za stara. Albo mówi się, że „przecież jest 25 milionów rezerwistów, którzy mogliby zostać powołani, dlaczego więc teraz akurat ty?” – dodaje działacz stowarzyszenia Connection.

Taka argumentacja zgodna z wytycznymi Sądu Najwyższego jest jednak interpretowana na niekorzyść ubiegających się o azyl i w rezultacie ich wnioski są odrzucane, a oni sami otrzymują nakazy opuszczenia kraju. – W konsekwencji grozi im pobór do wojska w Rosji – mówi Friedrich. Ale jednocześnie podkreśla, że rosyjscy dezerterzy, którzy uciekli z pola bitwy, otrzymują azyl w Niemczech.

Mniej pozytywnych decyzji azylowych

Według BAMF od początku rosyjskie wojny przeciwko Ukrainie wniosek o azyl w Niemczech złożyło 4431 mężczyzn z Rosji w wieku poborowym. W ponad połowie przypadków (2476) zostały wydane decyzje, przy czym w większości z nich (1905) były to decyzje formalne, zgodnie z którymi wnioskodawcy zostali skierowani do innego kraju, odpowiedzialnego w ich wypadku za udzielenia azylu.

W tych przypadkach, w których tę odpowiedzialność przejęły Niemcy, azyl przyznano jedynie 159 osobom. 412 wniosków zostało odrzuconych. Odsetek pozytywnych decyzji nadal spada. Tak według współpracowników posłanki do Bundestagu z ramienia Partii Lewica Clary Bünger wynika z danych BAMF. – Wzywam niemiecki rząd do poinstruowania BAMF, żeby przyznawał ochronę rosyjskim dezerterom tak wspaniałomyślnie, jak to było zapowiadane. Byłby to silny sygnał na rzecz pokoju – mówi Bünger.

Czy deportacja do Rosji jest możliwa?

Ani Oleg Ponomariow, ani Dmitrij nie chcą wracać do Rosji. Na pytanie, co czekałoby go w ojczyźnie, Dmitrij odpowiada, że „tortury, więzienie, wojna i śmierć”. Olega Ponomariowa przeraża zaś już sama myśl o tym, „że człowiek budzi się pewnego dnia, a tu policja puka do drzwi i mówi: ‘Jedziesz do Rosji!'”

Wprawdzie deportacja prosto do Rosji nie jest teraz możliwa z powodu braku bezpośrednich lotów do tego kraju, ale zdarzały się już deportacje Rosjan, którzy zostali skazani za przestępstwa kryminalne przez kraje trzecie, na przykład Serbię. – Co powstrzyma niemieckie władze przed zrobieniem tego samego z dezerterami? – pyta Ponomariow.

Obaj Rosjanie złożyli odwołania od decyzji BAMF. Postępowanie może ciągnąć się latami. Przez ten czas będą mogli wprawdzie pozostać w Niemczech jako osoby ubiegające się o azyl, ale taki status utrudni im znalezienie pracy, studiowanie, a nawet wynajęcie mieszkania.

Hyperion, pierwsza demokratyczna wspólnota energii odnawialnej w Atenach, bardzo przypomina jedną z najbardziej progresywnych spółdzielni energetycznych w Niemczech. Stojąca za nimi idea jest taka sama: stworzenie demokratycznego kolektywu produkującego energię odnawialną zarówno dla członków spółdzielni, jak i większej wspólnoty.

Z nasłonecznieniem o połowę większym niż w Niemczech, Grecja ma jeden z najwyższych potencjałów energii odnawialnej w Europie. Kraj ten jest uznawany za jedno z najbardziej atrakcyjnych miejsc do inwestowania w energię odnawialną na świecie.

W ciągu ostatniej dekady udział energii odnawialnej w całkowitym zużyciu energii wzrósł w Grecji prawie dwukrotnie, z 11 do 20 procent, głównie w wyniku zwiększania produkcji energii wiatrowej i słonecznej. Grecja zmniejszyła jednocześnie udział węgla w energetyce, a emisje gazów cieplarnianych zredukowała od 2005 roku o 43 procent.

Ale Hyperion i ruch spółdzielni energetycznych w całej Grecji to coś więcej niż tylko czysta energia. – Jesteśmy najlepszym możliwym rozwiązaniem kryzysu klimatycznego – twierdzi Takis Grigoriou, jeden ze współzałożycieli Hyperiona. – Bierzemy sprawy w swoje ręce, produkujemy własną energię, demokratyzujemy sektor energetyczny i przyspieszamy transformację w sprawiedliwy społecznie, partycypacyjny sposób.

Kluczem jest sprawiedliwość społeczna

Hyperion zobowiązał się przekazywać stałą część swoich zysków gospodarstwom domowym o niskich dochodach w Atenach, promującemu kulturę afrykańską centrum kulturalnemu oraz karmiącej ubogich jadłodajni.

Wspólnoty energetyczne, mówi Chris Vrettos, kolejny założyciel Hyperiona, są „rozwiązaniem na przecięciu dwóch głównych kryzysów, przed którymi stoimy: ekologicznej destrukcji i regresu demokracji”. Każdy ze 130 członków Hyperiona ma jeden głos we wszystkich procesach decyzyjnych spółdzielni.

Obniżanie rachunków za energię

Grigoriou, Vrettos i ich koledzy ze spółdzielni – melanż profesjonalistów, drobnych przedsiębiorców i ekologów z Aten – trzy lata zaciekle walczyli o uruchomienie i działanie Hyperiona.

Średniej wielkości farma słoneczna należąca do tego projektu znajduje się w pobliżu miasta Stymfalia leżącego 80 km na południowy zachód od Aten, w pobliżu Zatoki Korynckiej, na ziemi dzierżawionej od lokalnego rolnika. W ramach inwestycji wartej 330 tysięcy euro (ponad 1,4 miliona złotych) kolektyw zakupił 925 chińskich paneli słonecznych.

Energia w Grecji jest droga. W 2022 roku cena jej produkcji w Grecji była najwyższa w skali całej Unii Europejskiej. Dlatego Hyperion ocenia, że może spłacić swoją inwestycję w ciągu zaledwie trzech do czterech lat.

Prąd generowany przez elektrownię Hyperiona jest dostarczany do sieci publicznej. Członkowie kolektywu widzą na swoich rachunkach za media wpływy za tę ilość energii elektrycznej, która przypada na każdego z nich zgodnie z jego udziałem w inwestycji. Przypuszczalnie tak będzie przez następnych 25 lat, czyli oczekiwany czas życia paneli słonecznych.

Poprawka do greckich ustaw o wspólnotach energetycznych

Greckie ustawy o wspólnotach energetycznych obowiązują od 2018 roku, a w 2023 roku były nowelizowane. Zmiany, które zostały wprowadzone w kontekście stosownej dyrektywy Unii Europejskiej, rozszerzyły definicję wspólnoty energetycznej, ułatwiając spółdzielniom wytwarzanie energii odnawialnej i czerpanie z niej korzyści. Ponadto nowe prawo umożliwi szersze stosowanie czystej energii produkowanej w trybie „zrób to sam”.

Pierwotna ustawa umożliwiała firmom rejestrowanie się jako wspólnoty energetyczne i funkcjonowanie jako mali producenci energii. Od 2018 roku uczyniło tak ponad tysiąc prywatnych przedsiębiorców.

Nacisk na energetyczną efektywność

Członkowie Hyperiona chętnie podkreślają, że są wspólnotą energetyczną, a nie nastawioną na zysk firmą. Mają grupę czatu online, spotkania i imprezy, podczas których rozmawiają o energii i środowisku.

Tania i czysta energia to tylko część większej bitwy, twierdzą założyciele Hyperiona. Prawie połowa infrastruktury budowlanej w Grecji ma bardzo niską efektywność energetyczną. Oznacza to, że te budynki potrzebują więcej energii do ogrzewania lub chłodzenia pomieszczeń.

Kolektyw chce świadczyć usługi w zakresie efektywności energetycznej dla swoich członków i ewentualnie także dla gospodarstw domowych o niskich dochodach. – Naprawdę, najpierw powinna być efektywność energetyczna, a następnie energia odnawialna, ponieważ nie musisz produkować energii, której nie użyjesz – mówi Aliki Korovessi, ekspert do spraw oszczędzania energii, który należy do Hyperiona.

Ubóstwo energetyczne i ograniczenia sieci dystrybucyjnej

Grecja ma wysoki wskaźnik ubóstwa energetycznego. Jedno na pięć gospodarstw domowych nie jest w stanie zapewnić sobie wystarczającego ogrzewania. Po inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku ceny prądu gwałtownie wzrosły, tak samo jak zainteresowanie produkcją własnej energii.

W ciągu niespełna roku, od listopada 2022 roku do sierpnia 2023 roku, zarówno moc generowana przez wspólnoty energetyczne, jak i liczba wniosków o zgodę na samodzielną produkcję prądu potroiły się.

Ograniczenia sieci dystrybucyjnej są jednym z głównych problemów wspólnot energetycznych w Grecji. Według think tanku Green Tank większość wnioskodawców nie może zostać podłączona do sieci. Nowe przepisy przewidują, że więcej miejsca w sieci musi być zarezerwowane na wdrażanie projektów opomiarowania netto i wirtualnego opomiarowania netto (chodzi o umożliwienie używania prądu wyprodukowanego przez prosumenta, czyli producenta i konsumenta w jednej osobie, także poza czasem, kiedy on jest produkowany, czyli de facto o odliczanie od rachunku za prąd tej ilości energii, którą prosument dostarczył do sieci – przyp.).

Wyzwania związane z implementacją

Choć Hyperion optymistycznie patrzy w przyszłość, niektórzy jego członkowie mają obawy dotyczące ich kalkulacji. Jak dotąd bowiem żadna wspólnota energetyczna w Grecji nie widziała, żeby jej inwestycja się opłaciła.

Krajowy system wirtualnego opomiarowania netto polega na tym, że operator sieci oblicza energię zużywaną przez gospodarstwo domowe lub firmę oraz energię wytwarzaną przez wspólnotę z pomocą jej technologii odnawialnej energii. Wspólnocie jest następnie wypłacana różnica. Przynajmniej w teorii.

– Tak się nie dzieje – mówi Vrettos. – Nie jesteśmy do końca pewni, gdzie ten proces się zatyka. Zakład energetyczny twierdzi, że to operator sieci dystrybucyjnej nie wysyła stosownych danych, podczas gdy tenże operator twierdzi, że wysłał dane, ale dostawca nie wykonuje pomiarów – wyjaśnia.

Jest to problem, który Hyperion będzie musiał rozwiązać, jeśli oczekuje, że inne wspólnoty energetyczne pójdą w jego ślady.

Artykuł powstał w ramach sześcioczęściowej serii poświęconej społecznościom energetycznym w Unii Europejskiej, realizowanej przy wsparciu Journalismfund Europe.

Wicekanclerz i minister gospodarki Niemiec Robert Habeck przybył w czwartek (18.04.2024) do Kijowa w towarzystwie dużej delegacji niemieckiej gospodarki. Niemieckie firmy wykazują duże zainteresowanie produkcją w Ukrainie oraz nawiązywaniem partnerstw w różnych dziedzinach: w rolnictwie, sektorze medycznym, a także coraz bardziej w sektorze obronnym i bezpieczeństwa – zapewnił Habeck. Firmy, które wcześniej tylko dostarczały towary do Ukrainy, teraz również będą chciały tam produkować, pomimo trudnej sytuacji obecnie, ale też w nadziei na zbliżenie tego kraju do europejskiego rynku wewnętrznego – powiedział polityk Zielonych.

System przeciwlotniczy

W skłąd delegacji biznesowej wchodzili również przedstawiciele przemysłu zbrojeniowego i bezpieczeństwa. Helmut Rauch, szef firmy zbrojeniowej Diehl Defence, która produkuje systemy obrony przeciwlotniczej Iris-T-SLM powiedział: „Naszym długoterminowym celem jest oczywiście to, żeby systemy mogły być serwisowane, naprawiane i konserwowane na miejscu w Ukrainie”. Dotychczas firma zbrojeniowa Diehl dostarczyła Ukrainie trzy systemy Iris-T SLM. Służą one do ochrony Kijowa. Podczas spotkania Habecka z wicepremierką i ministrem gospodarki Julią Swyrydenko oraz przedstawicielami biznesu Helmut Rauch podkreślił, że jego firma dostarczy czwarty system w ciągu najbliższych tygodni. Kolejne zestawy powinny nadejść jeszcze w tym roku.

Trwałe wsparcie

Po przybyciu do Kijowa Habeck powiedział, że jego wizyta była „sygnałem, iż musimy i zamierzamy zapewnić Ukrainie trwałe wsparcie”. Walka Ukrainy to walka o porządek pokojowy w Europie, dlatego należy finansować tę walkę „w taki sposób, aby nie została przegrana, lecz została wygrana”– podkreślił niemiecki minister.

Rozpoczynając podróż Habeck wyjaśnił, że kompleksowe wsparcie Ukrainy obejmuje również system energetyczny oraz jego odbudowę. Aby to się udało, „kluczowe są inwestycje sektora prywatnego” – podkreślił minister. W jego ocenie Ukraina jako przyszły członek UE z „bardzo dobrze wykształconą ludnością” oferuje możliwości dla niemieckich i międzynarodowych firm.

W zeszłym tygodniu niemiecki rząd zatwierdził 15-punktowy plan odbudowy gospodarczej Ukrainy. Pakiet środków przewiduje finansowe dotacje i i obniżki stóp procentowych dla małych i średnich przedsiębiorstw na Ukrainie, a także gwarancje inwestycyjne dla niemieckich firm.

Ukraina znajduje się w coraz trudniejszej sytuacji: od miesięcy władze w Kijowie apelują do sojuszników o dostarczenie większej ilości amunicji i środków do obrony przeciwlotniczej. Tymczasem w ciągu ostatnich tygodni armia rosyjska odniosła szereg sukcesów na wschodzie Ukrainy.

Problemy z dostawami energii

Podczas wizyty w Kijowie Habeck mówił o „dramatycznej sytuacji” w dostawach energii i wyjaśnił, że rosyjskie wojska oprócz linii frontu wzmacniają ataki na infrastrukturę cywilną oraz krytyczną, taką jak szkoły, szpitale i przemysł energetyczny. W czwartek ukraiński dostawca energii DTEK wraz z rządem Ukrainy wezwali w obliczu ataków rosyjskich do ograniczenia zużycia energii elektrycznej w godzinach wieczornych.

W odniesieniu do „pilnego apelu” niemieckiego rządu do krajów partnerskich w związku z oczywistą słabością ukraińskiej obrony powietrznej, Habeck powiedział, że niemieccy ministrowie wysłali wiadomość: "Dostarczcie więcej, a my pójdziemy naprzód". Ważne było, aby Niemcy nie czekały na ruch innych, ale były „pierwszym graczem”.

Robert Habeck przyjechał w czwartek rano pociągiem do stolicy Kijowa i planował tam między innymi rozmowy z prezydentem Wołodymyrem Zełenskim. Według ministerstwa gospodarki podróż ta służyła również przygotowaniu konferencji odbudowy Ukrainy, którą rząd niemiecki wspólnie z rządem ukraińskim organizuje 11 i 12 czerwca 2024 roku w Berlinie.

To druga już wizyta ministra gospodarki w Ukrainie od początku rosyjskiej inwazji w lutym 2022 roku. Po wizycie w Kijowie polityk udał się do Mołdawii, gdzie miał spotkać się z premierem Dorinem Receanem.

(AFP,DPA/jar)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Wsparcie dla Kijowa było jednym z głównych tematów zakończonego w czwartek (18.04.) nieformalnego szczytu Uni Europejskiej w Brukseli, jak i spotkania szefów dyplomacji państw G7 na Capri we Włoszech. Niemcy, które wciąż nie pozbyły się etykietki hamulcowego w sprawie wsparcia militarnego dla Ukrainy, teraz próbują przejąć inicjatywę w tej sprawie i wzywają sojuszników do przeglądu swoich zasobów broni i pilnego przekazania Ukraińcom kolejnych systemów obrony powietrznej w obliczu nasilonych ataków rosyjskich dronów i rakiet.

Zdaniem kanclerza Olafa Scholza nie ma rozsądnego powodu, dla którego kraje NATO miałyby odmówić dostarczenia Ukrainie systemów obrony powietrznej Patriot. Po zakończeniu w czwartek (18.04) nieformalnego szczytu UE w Brukseli, Scholz poinformował, że przeprowadził przy tej okazji wiele rozmów na temat dostaw uzbrojenia, które pomogłoby chronić ukraińską przestrzeń powietrzną. Niemcy, które tydzień temu zapowiedziały przekazanie Ukrainie trzeciego systemu Patriot, wnoszą w tej chwili „największy wkład” w obronę powietrzną Ukrainy – powiedział Scholz, apelując do innych krajów o podjęcie takich samych decyzji. – Mamy nadzieję, że znajdzie się sześć kolejnych (systemów Patriot) – dodał. Oprócz Niemiec, baterie Patriot posiadają jeszcze między innymi Hiszpania i Holandia.

– Rosyjska wojna napastnicza trwa dalej niezmiennie z całą swą brutalnością i wiemy, że musimy zrobić więcej niż dotychczas, aby wesprzeć Ukrainę – mówił kanclerz jeszcze w pierwszym dniu szczytu UE. Straszne ataki rosyjskie z powietrza pokazują, że „coś trzeba zrobić”. Na spotkaniu w Brukseli Scholz chciał przekonać innych przywódców, by „po powrocie do siebie także sprawdzili, co jest możliwe”. – Trzeba działać szybko – mówił.

Zełenski: niebo nad Ukrainą zasługuje na bezpieczeństwo

Z obradującymi w Brukseli przywódcami państw Unii połączył się przez łącze wideo ukraiński prezydent Wołodymyr Zełenski. Ubolewał, że jego kraj nie dysponuje tak skuteczną obroną powietrzną, jak Izrael, który w miniony weekend odparł zmasowany atak irańskich dronów i rakiet. – Niestety, w Ukrainie, w naszej części Europy, nie mamy takiego poziomu obrony, jaki widzieliśmy kilka dni temu na Bliskim Wschodzie – mówił. – Nasze ukraińskie niebo i niebo nad naszymi sąsiadami zasługują na takie samo bezpieczeństwo.

O to samo prosił szef ukraińskiej dyplomacji Dmytro Kułeba, który wziął udział w spotkaniu szefów dyplomacji państw G7 na Capri we Włoszech. Jak mówił, irański atak na Izrael został odparty z także dzięki pomocy USA, Wielkiej Brytanii i Francji. – W Izraelu strategia naszych partnerów wydaje się polegać na zapobieganiu zniszczeniom i śmierci – powiedział Kułeba. – W Ukrainie w ostatnich miesiącach strategia naszych partnerów polegała na pomaganiu nam, byśmy mogli podnieść się ze zniszczeń – dodał ukraiński minister. Życzyłby sobie, by także Ukrainie umożliwić to, by mogła zapobiec śmierci i zniszczeniu. Wyraził nadzieję, że w następnych tygodniach Ukraina otrzyma kolejne systemy Patriot oraz SAMP/T, a UE nałoży nowe sankcje, obejmujące produkcję dronów w Iranie, który zaopatruje Rosję.

List niemieckich ministrów

Według niemieckiego tygodnika „Der Spiegel” szefowa niemieckiej dyplomacji Annalena Baerbock oraz minister obrony Boris Pistorius wysłali w ostatnich dniach pilny list do swoich odpowiedników w krajach NATO i innych sojuszników, wzywając ich do „ponownego dokładnego przeglądu swoich zapasów systemów obrony powietrznej, aby zobaczyć, co można przekazać Ukrainie”. Piszą też, że wsparcie musi nastąpić natychmiast.

„Wzmocnienie obrony powietrznej jest pilnie potrzebne, aby chronić ukraińską ludność, miasta i infrastrukturę krytyczną” – piszą Baerbock i Pistorius w cytowanym przez „Spiegla” liście. Każdy rodzaj pomocy jest mile widziany: całe systemy obrony powietrznej, poszczególne komponenty, takie jak amunicja, wyrzutnie pocisków obronnych. „Każdy z nas może coś wnieść, być może więcej, niż wcześniej uważaliśmy za możliwe” – apelują.

Kraje, które nie chcą dostarczyć systemów broni, mogłyby w innej formie uczestniczyć w inicjatywie na rzecz wsparcia obrony powietrznej Ukrainy – na przykład poprzez udostępnienie funduszy na wspólne zakupy systemów uzbrojenia dla Kijowa. Z kolei kraje – producenci systemów obrony powietrznej powinny zwiększyć produkcję i potraktować dostawy dla Ukrainy priorytetowo – piszą ministrowie.

Jak ocenia „Spiegel”, trudno przewidzieć, czy niemiecka inicjatywa zakończy się sukcesem. Jednak w środę (17.04) na konferencji prasowej w Berlinie rzecznicy niemieckich resortów obrony i MSZ przekonywali, że bardzo wielu sojuszników pozytywnie na nią zareagowało.

O tym, że Zachód mobilizuje się do większego wsparcia Kijowa w zakresie obrony przed atakami z powietrza mówił na Capri sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg. – Zebraliśmy dane na temat różnych systemów obrony powietrznej w NATO i skupiliśmy się na systemach Patriot. Współpracujemy z sojusznikami, aby zapewnić, że przeniosą oni część swoich systemów na Ukrainę – powiedział dziennikarzom na marginesie spotkania G7. Oprócz Niemiec, nowe wsparcie w tym zakresie zapowiedziały też Dania i Holandia, zaś w najbliższy weekend pakiet pomocy militarnej dla Ukrainy może odblokować Kongres USA.

Sankcje na Iran, apel do Izraela o powściągliwość

Podczas zakończonego dziś szczytu UE przywódcy uzgodnili też m.in. zaostrzenie sankcji wobec Iranu za atak na Izrael. Jak powiedział szef Rady Europejskiej Charles Michel, sankcje mają dotknąć firmy, które zajmują się produkcją dronów i rakiet. UE, jak również obradujący na Capri szefowie dyplomacji państw G7 zaapelowali także do Izraela o powściągliwość i zaniechanie odwetu przeciwko Iranowi, co mogłoby oznaczać eskalację konfliktu.

Niemiecka minister Annalena Baerbock opowiedziała się z kolei za umieszczeniem irańskiego Korpusu Strażników Rewolucji na unijnej liście organizacji terrorystycznych. Tego domaga się Izrael. Aby było to możliwe z prawnego punktu widzenia, należałoby udowodnić, że organizacja ta przeprowadziła bądź zamierzała przeprowadzić atak terrorystyczny w UE.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

„Europa ma nowy problem. Przez długi czas wydawało się nie do pomyślenia, że nad krajami NATO i UE mogą lecieć rakiety. Teraz doświadcza tego Polska” – pisze „Frankfurter Allgemeine Zeitung” („FAZ”). W ciągu ostatnich 16 miesięcy trzy rosyjskie rakiety, sześciometrowe pociski manewrujące, przeleciały nocą nad terytorium Polski” – relacjonuje warszawski korespondent dziennika Gerhard Gnauck.

Rosyjska rakieta koło Bydgoszczy

„Pierwsza z nich leciała nad Białorusią i przeleciała około 350 kilometrów na zachód, mniej więcej w kierunku Berlina” – dodaje. Wtedy jeszcze u władzy był rząd PiS, który „nie miał dobrego zdania o transparencji”, dlatego wokół odkrycia w lesie krążyły różnego rodzaju plotki.

Jak to możliwe, że rakieta pojawia się na radarach, a potem znika? Autor szuka odpowiedzi u pułkownika Sebastiana Kaczmarzyka. Ten z kolei wyjaśnia, że przy złej pogodzie trudno jest śledzić przez długi czas nisko lecącą rakietę, a powodem, dla którego poleciała ona tak daleko mogły być błędy w programowaniu lub awaria podczas lotu.

Także w przypadku rakiety numer dwa i trzy trudno jest „postawić hipotezę o konkretnym zamiarze Rosjan” – tłumaczy wojskowy.

Dlaczego nie zestrzelono?

A dlaczego tej ostatniej rakiety nie zestrzelono? – pyta „FAZ”. Pułkownik Kaczmarzyk wyjaśnia, że sytuacja prawna pozwala na zestrzelenie, trzeba jednak wziąć pod uwagę wiele czynników. Pocisk taki waży dwie tony, w tym około 400 kilogramów to materiały wybuchowe. Pocisk przechwytujący waży z kolei setki kilogramów. „W przypadku trafienia wszystko to spadnie i nikt nie będzie w stanie powiedzieć gdzie” – cytuje go niemiecki dziennik.

Jeśli śledzi się rakietę i widzi, że nie zmierza ona w kierunku osiedli ludzkich ani obiektów infrastruktury krytycznej, lepszym wariantem może się okazać zaniechanie działań. „Nie możemy po prostu zadeklarować: zestrzelimy następny pocisk albo nie. Każdy przypadek musi być rozstrzygany indywidualnie” – tłumaczy Kaczmarzyk dziennikarzowi „FAZ”. I dodaje: „Spędzamy całe życie, przygotowując się na takie przypadki, a potem musimy podjąć decyzję w ciągu minut lub sekund”.

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

Nowy rząd w Polsce obiecuje społeczeństwu rozliczenie z afery Pegasus – największej w ostatnich czasach polskiej afery podsłuchowej – pisze w internetowym wydaniu „Spiegla” Anna-Sophie Schneider. Wyjaśnia, że w latach 2017-2022 rząd PiS systematycznie korzystał z izraelskiego oprogramowania szpiegowskiego Pegasus do podsłuchiwania przeciwników politycznych, a także członków własnej partii.

Setki podsłuchiwanych

Teraz premier Donald Tusk obiecuje rozliczenie, a w wyjaśnienie sprawy zaangażowana jest parlamentarna komisja śledcza i prokuratura.

Według tej ostatniej liczba szpiegowanych osób wynosi 578, wśród nich Krzysztof Brejza – w 2019 roku szef sztabu wyborczego Koalicji Obywatelskiej, prokuratorka, która krytykowała reformy sądownictwa rządu PiS, a także prominentny prawnik opozycji. Lista pokrzywdzonych jest poufna i obejmuje więcej znanych polityków – pisze „Der Spiegel”, cytując ministra sprawiedliwości Adama Bodnara.

W najbliższych miesiącach komisja śledcza chce wezwać na świadków kilka kluczowych postaci z byłego rządu PiS, a nacisk zostanie położony na kulisy zakupu oprogramowania Pegasus i proces zatwierdzenia prawnego – podaje „Der Spiegel”. Według ekspertów – jak czytamy – chociaż na ogół uzyskiwano nakazy sądowe na inwigilację, sędziowie nie byli w pełni informowani o tym, na co dokładnie zezwalają. „Należy teraz zbadać, w jakim stopniu sądy mogły być manipulowane” – pisze niemiecki magazyn.

W PiS się gotuje

„PiS jest pod presją śledztwa” – czytamy. Niektórzy politycy PiS mówią nawet o nieudolnych próbach zniszczenia partii przez liberalny rząd Tuska. „Pod powierzchnią może jednak kipić. Po zmianie rządu w ubiegłym roku partia jest osłabiona. Nie można wykluczyć, że po zakończeniu śledztwa czołowi członkowie partii trafią do więzienia” – pisze „Der Spiegel”.

I dodaje, że fakt, iż osoby z PiS miały być również szpiegowane, dodatkowo podsyca konflikt. „To wyraźnie pokazuje dwubiegunowy światopogląd byłego polskiego rządu: istnieje tylko przyjaciel albo wróg. Członkowie opozycji są postrzegani jako przeciwnicy, z którymi należy walczyć. To samo najwyraźniej odnosi się do przeciwników we własnych szeregach” – czytamy.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

W obliczu zastoju na rynku samochodów elektrycznych i słabej sprzedaży szef amerykańskiego koncernu Tesla Elon Musk zapowiedział likwidację ponad 10 procent miejsc pracy w zakładach na całym świecie. Cięcia dotkną również europejską fabrykę Tesli w Gruenheide pod Berlinem, w której pracuje wielu Polaków. O skali zwolnień kierownictwo zakładu ma poinformować szczegółowo w przyszłym tygodniu. Wiadomo już jednak, że dotkną one 300 pracowników tymczasowych, czyli zatrudnionych za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej.

– Wyrejestrowaliśmy 300 pracowników tymczasowych, dotrzymując odpowiednich terminów – poinformowała agencję DPA rzeczniczka firmy. Sprecyzowała, że nie chodzi o pracowników zatrudnionych bezpośrednio na etacie w Tesli. – O ile nam wiadomo, nasz partner już znalazł zatrudnienie dla tych wyrejestrowanych pracowników tymczasowych u swoich innych klientów – dodała rzeczniczka.

Spekulacje o skali zwolnień

Również portal „Business Insider” informował wcześniej, że zakład nie przedłużył umów z 300 pracownikami tymczasowymi. Z kolei dziennik „Handelsblatt” informował w poniedziałek (15.03), że zwolnienia w Gruenheide mogą objąć nawet 3000 osób. Gazeta powołała się na nieoficjalne informacje z dwóch źródeł w firmie.

Doniesieniom tym zaprzeczył minister gospodarki niemieckiego landu Brandenburgia Joerg Steinbach, który jest w kontakcie z Teslą. – Jeżeli dojdzie do redukcji zatrudnienia w Tesli w Gruenheide, to według naszych informacji liczba miejsc pracy nie zmieni się o 3000, ale o znacznie mniej – powiedział.

W fabryce Tesli w Gruenheide pracuje 12,5 tys. osób, a w zakładach na całym świecie koncern zatrudnia 140 tys. Według planów Muska pracę może stracić ponad 14 tys. osób.

(DPA, AFP/ widz)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Z przedstawionego w czwartek w Berlinie badania pod hasłem: „Sprawiedliwe opodatkowanie superbogatych” wynika, że miliarderzy płacą w Niemczech mniej podatków niż w Szwajcarii. – Niemcy są rajem podatkowym dla zamożnych ludzi. Jesteśmy krajem o niskich podatkach – powiedziała referentka organizacji ds. sprawiedliwości podatkowej Netzwerk Steuergerechtigkeit, Julia Jirmann.

Chociaż opodatkowanie dochodów z pracy w Niemczech funkcjonuje dobrze, jednak dla multimilionerów i miliarderów, którzy główne dochody osiągają z działalności przedsiębiorstw oraz nieruchomości, przewidziane są różne ulgi podatkowe i przywileje. Badanie przeprowadzone przez Netzwerk Steuergerechtigkeit wraz z organizacją pomocową Oxfam i austriackim Instytutem Momentum skoncentrowało się na analizie systemów podatkowych w Niemczech, Austrii i Szwajcarii.

Nierówności społeczne

Wynika z niego, że niemieccy miliarderzy płacą skarbówce znacznie poniżej najwyższych stawek podatkowych, wynoszących w Niemczech 47,5 procent. Stawki podatkowe dla miliarderów wynoszą średnio 26 procent. Dla porównania, obciążenie podatkowe i składki od przeciętnych rodzin z klasy średniej wynoszą 43 procent.

W Szwajcarii miliarderzy płacą średnio 32 procent podatków od majątku, przy maksymalnej stawce wynoszącej do 41,5 procent. System podatkowy w Szwajcarii jest bardziej progresywny niż w Niemczech i Austrii, powiedział Manuel Schmitt, referent ds. nierówności społecznych Oxfam. Wezwał on do opodatkowania wysokich majątków także w Niemczech i Austrii, „aby superbogaci również wnieśli uczciwy wkład w powszechny dobrobyt”. Zamiast tego niemiecki minister finansów Christian Lindner (FDP) decyduje się na „cięcia” w dziedzinie współpracy na rzecz rozwoju i wydatków socjalnych.

Dodatkowe wpływy

Jak obliczyli autorzy analizy, podatek od majątku na wzór Szwajcarii przyniósłby Niemcom dodatkowe wpływy w wysokości 73 miliardów euro. Sugerują oni, że niemiecki rząd mógł wykorzystać te pieniądze do załatania dziury budżetowej, szacowanej na 20 miliardów euro i tym samym uniknąć cięć w budżecie na rozwój. W ten sposób można by sfinansować także pilni potrzebne inwestycje na rzecz ochrony klimatu i większej sprawiedliwości społecznej.

Do określenia stawki podatkowej i obciążeń podatkowych typowych przedstawicieli najbogatszych, stanowiących 0,1 procent populacji, autorzy badania wykorzystali model obliczeniowy. Dodatkowo eksperci z Niemiec, Austrii i Szwajcarii obliczyli stawki podatkowe konkretnych miliarderów, takich jak spadkobiercy BMW Susanne Klatten i Stefan Quandt, na podstawie publicznie dostępnych danych dotyczących udziałów w spółkach i rocznych raportów finansowych.

(EPD/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Przestępstwo, którego miał się dopuścić Björn Höcke, zostało opisane w najlepszym urzędowym żargonie, jaki można sobie wyobrazić: „Używanie symboli byłej organizacji narodowosocjalistycznej”. Tak brzmi zarzut przeciwko niemu w rozpoczynającym się dziś, 18 kwietnia, procesie przed sądem okręgowym w Halle. Chodzi o wyborcze wystąpienie Höckego w Gerze w Turyngii z 12 grudnia 2023 roku.

Sala konferencyjna restauracji Waldhaus „pęka w szwach”, cieszą się ludzie z miejskiego oddziału Alternatywy dla Niemiec (AfD), jego partii. W trakcie imprezy Höcke bawi się w swoistą grę ze swoimi zwolennikami. Mówi, że musi stawić się w sądzie z powodu aktu oskarżenia z 2021 roku: „A to dlatego, że kiedyś zamknąłem kampanię wyborczą retoryczną triadą: ‘Wszystko dla naszej ojczyzny! Wszystko dla Saksonii-Anhalt! Wszystko dla...’” Gestykulując Höcke zachęca publikę do dokończenia hasła. Ci biją brawo i wykrzykują „...Niemiec!” Uśmiechnięty Höcke cieszy się.

„Alles für Deutschland” („Wszystko dla Niemiec”) to slogan osławionej paramilitarnej organizacji hitlerowskiej „Sturmabteilung” („Oddział Szturmowy”), w skrócie SA.

Hitlerowska SA

SA była szczególnie aktywna w pierwszych latach nazizmu, mniej więcej w czasie, gdy Hitler i jego partia NSDAP doszli do władzy w 1933 roku. W tej wczesnej fazie terroryzowała Niemcy zabijając, torturując i zastraszając. Zwłaszcza komunistów i Żydów.

Po upadku samozwańczej „Trzeciej Rzeszy” w 1945 roku, co położyło kres niemieckim mordom masowym w całej Europie, SA została zakazana, podobnie jak wszystkie inne organizacje nazistowskie.

Później, w nowo powstałej Republice Federalnej Niemiec, została zakazana w Niemczech wszelka propaganda w duchu narodowosocjalistycznej ideologii i nazistowskich organizacji, w tym także używanie sloganu SA „Alles für Deutschland” („Wszystko dla Niemiec”).

Czy Höcke to wiedział?

Tu może pojawić się pytanie, czy Björn Höcke wiedział, jakiego sloganu używa? Tak, wiedział. Przynajmniej za drugim razem, w Gerze. Bo przecież sam wskazał wtedy na ten sądowy zarzut.

A poza tym Björn Höcke jest z zawodu nauczycielem historii. Studiował historię i uczył tego przedmiotu przez wiele lat, zanim wszedł do polityki w po części skrajnej, prawicowej AfD i stał się jednym z jej najradykalniejszych przedstawicieli.

Godnym uwagi jest to, jak mocno Höcke odwołuje się wprost lub pośrednio do czasów nazistowskich. Krytykuje na przykład pomnik Holokaustu upamiętniający zamordowanie sześciu milionów europejskich Żydów przez narodowych socjalistów jako „pomnik hańby”. W 2016 roku zaś, podczas wiecu AfD, wyraża współczucie dla notorycznie zaprzeczającej Holokaustowi Ursuli Haverbeck, która jako recydywistka musi rozpocząć odsiadkę dłuższej kary pozbawienia wolności.

Fiksacja na punkcie nazizmu

Szczególnie daleko Höcke posuwa się w 2017 roku. W przemówieniu przed partyjną młodzieżówką Młoda Alternatywa krytykuje sposób, w jaki Niemcy rozprawiali się z nazistowską dyktaturą. Nazywa to „głupią polityką rozliczania przeszłości”. A następnie żąda: „Potrzebujemy zwrotu w polityce pamięci o 180 stopni”. Jeśli krytykowana przezeń polityka pamięci o epoce nazizmu ma charakter krytyczny, ostrzegawczy lub napominający, to Höcke wzywa do czegoś przeciwnego, co w każdym razie byłoby w jakiś sposób pozytywne.

W 2018 roku Höcke publikuje swoje przemyślenia w książce „Gesprächsband” („Tom rozmów”, czy też „Tom dialogu”). Nazywa w niej błędem to, że Hitler jest przedstawiany „jako absolutnie zły”. To nie jest jego zdaniem takie „czarne i białe”.

Książka jest pełna radykalnych wypowiedzi. Höcke mówi, że koniec końców potrzebny będzie nowy przywódca, bo Niemcom grozi „śmierć narodowa poprzez wymianę ludności”. A wobec inaczej myślących w niemieckim społeczeństwie obowiązuje zasada, że „gangreny kończyn nie da się wyleczyć wodą lawendową, o czym wiedział już Hegel”.

„Höcke to faszysta”

Stwierdzenia zawarte w jego książce są tak radykalne, że niemiecki sąd wykorzystuje je jako podstawę swej decyzji. Powiedzenie „Höcke to faszysta” nie bierze się z powietrza, ale spoczywa na dowiedzionych faktach, orzeka 26 września 2019 roku sąd administracyjny w Meiningen.

W medialnym zainteresowaniu Höckem i debatach o nim jako o postaci politycznej godnym uwagi jest fakt, że Björn Höcke jest politykiem, który w Niemczech nie zajmuje żadnego politycznego stanowiska na szczeblu federalnym i nigdy jeszcze żadnego nie zajmował. Nie tylko nie jest przewodniczącym partii, ale nie należy nawet do jej federalnego zarządu.

Niemniej jednak Höcke stał się w niemieckiej polityce centrum absolutnego rozdrażnienia, a na temat jego idei, światopoglądu i działań politycznych spiera się cały kraj.

Potwierdzony przypadek prawicowego ekstremizmu

A dzieje się tak dlatego, że Höcke, czy to dzięki swojemu radykalizmowi, czy pomimo niego, doprowadził AfD do takiego sukcesu w swoim kraju związkowym Turyngii, że stała się ona tam najsilniejszą partią polityczną w sondażach opinii publicznej. A to, że nie piastuje on żadnego urzędu, może się zmienić już w 2024 roku. Björn Höcke chce mianowicie zostać premierem Turyngii.

Höcke nadaje ton swojej partii od dawna, nawet nie sprawując żadnego urzędu na szczeblu federalnym. Wbrew niemu nie da się prawie nic zrobić, jeśli chodzi o obsadzanie funkcji i stanowisk. W partii, która coraz częściej jest klasyfikowana przez niemieckie organy bezpieczeństwa jako „przypadek podejrzany o prawicowy ekstremizm”. Urząd Ochrony Konstytucji nie zalicza jednak regionalnej organizacji AfD w Turyngii, której przewodzi Björn Höcke, do kategorii podejrzanych. Uznaje ją bowiem za „potwierdzony przypadek prawicowego ekstremizmu”.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Niemiecki dziennik „Die Welt” analizuje sprzeciw Polski wobec paktu migracyjnego UE. Parlament Europejski po trwających miesiącami sporach osiągnął kompromis w tej sprawie, ale Warszawa trzyma się swojego krytycznego stanowiska. Premier Donald Tusk stanowczo odrzuca punkt dotyczący redystrybucji migrantów między państwami członkowskimi Unii i zapowiedział, że 29 kwietnia w Radzie Europejskiej zagłosuje przeciwko tej regule – pisze warszawski korespondent „Die Welt” Philipp Fritz.

Przypomina, że do głosowania w Radzie wymagana jest jedynie większość kwalifikowana, więc zgoda Polski nie jest formalnie wymagana. „Niemniej jednak odmowa Warszawy jest czymś więcej niż tylko symbolicznym aktem. Polska jest jednym z największych państw członkowskich i zabezpiecza wschodnią granicę Wspólnoty” – czytamy.

Tusk jak PiS

Sprzeciw Tuska wywołuje „zdziwienie w europejskich stolicach” – pisze Fritz i przypomina, że rządzący wcześniej populiści z PiS byli zasadniczo przeciwni polityce Brukseli. W kwestii migracji byli szczególnie stanowczy i korzystali z każdej okazji, by atakować Niemcy. Zarzucano niemieckiemu rządowi „chęć deportacji mas migrantów z Bliskiego Wschodu do Polski”. Pod względem stylu „Tusk jest bardziej umiarkowany”, „oszczędza sobie również wyzwisk pod adresem Berlina”. „Jednak pod względem merytorycznym jest równie twardy jak jego poprzednicy z PiS” – pisze „Die Welt” i wymienia kilka powodów.

Już w czasie kampanii wyborczej w 2023 roku Tusk „wyprzedził PiS w kwestii migracji”, na przykład wtedy, kiedy agitował przeciwko muzułmańskim migrantom. Platforma Obywatelska skrytykowała wysoką zaporę na granicy z Białorusią, postawioną za rządów PiS, ale dlatego, że jest zbyt „dziurawa” i migranci nadal mogą się przedostawać do Polski. „W ten sposób Tusk wykorzystał – i nadal wykorzystuje – nastroje panujące w polskim społeczeństwie” – pisze niemiecki dziennik, wyjaśniając, że w kontekście wydarzeń na wschodniej granicy migracja jest postrzegana przez wielu jako zagrożenie dla bezpieczeństwa i część wojny hybrydowej mającej na celu destabilizację kraju.

Spór Merkel – Tusk

„Rząd reaguje na to siłą” – pisze „Die Welt”. W 2021 roku zalegalizowano w Polsce pushbacki, czyli praktykę odsyłania i „nieraz brutalnego odpychania migrantów”, a Tusk nie ruszył tej ustawy.

„Zagraniczni obserwatorzy od dawna uważali wypowiedzi Tuska na temat migracji za manewr wyborczy – w końcu Polska przyjęła setki tysięcy Ukraińców. (…) Jednak Tusk, podobnie jak wielu Polaków, wyraźnie rozróżnia różne formy migracji: witają swoich ukraińskich sąsiadów (…), a odrzucają migrantów, którzy przybywają od strony Białorusi. (…) Są oni postrzegani jako instrument polityki skierowanej przeciwko Polsce” – czytamy. I dalej: narzucony wydaje się także mechanizm podziału migrantów.

Przestrogą zarówno dla polityków PiS, jak i PO Donalda Tuska jest polityka azylowa Niemiec. Wiąże się ona z wysokimi kosztami i podziałem społeczeństwa. Wydaje się to być także przekonaniem szefa polskiego rządu. Tusk, jako były przewodniczący Rady Europejskiej, mówił o kłótni z byłą kanclerz Niemiec Angelą Merkel podczas kryzysu uchodźczego w 2015 roku. Merkel miała powiedzieć, że „nie możemy powstrzymać ludzi przed przekraczaniem granic Europy, ponieważ jest ich zbyt wielu”, a Tusk odpowiedział, że „musimy zatrzymać ich na naszych granicach właśnie dlatego, że jest ich zbyt wielu”.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Jak wynika z opublikowanego w czwartek (18.04.2024) sondażu Instytutu Badań Gospodarczych (IW) z Kolonii, około 29 procent firm postrzega brak fachowców jako przeszkodę w lepszym pozycjonowaniu się pod kątem ochrony klimatu i przemian energetycznych. Problem ten obejmuje od 19 procent dostawców usług biznesowych do 75 procent w sektorze „dostaw energii, wody i gospodarki odpadami”.

Wśród firm zatrudniających co najmniej 250 pracowników, 70 procent spodziewa się zwiększonego zapotrzebowania na informatyków w ciągu najbliższych pięciu lat, a 59 procent inżynierów specjalizujących się w rozwoju technologii i produktów przyjaznych dla środowiska.

Niedobór w zawodach inżynieryjnych

Według badania przeprowadzonego przez Instytut Badań Gospodarczych (IW) i Stowarzyszenie Niemieckich Inżynierów (VDI), liczba wakatów dla inżynierów w Niemczech utrzymuje się wciąż na wysokim poziomie.

Do końca 2023 roku na 380 wakatów przypadało 100 bezrobotnych osób o odpowiednich kwalifikacjach. Szczególnie duży niedobór występuje w zawodach inżynieryjnych związanych z energetyką i elektrotechniką, budownictwem/geodezją/techniką budowlaną oraz architekturą. Na drugim miejscu znalazła się inżynieria mechaniczna i motoryzacyjna, wyprzedzając informatykę. Te cztery kategorie zawodowe są uważane za szczególnie ważne dla cyfryzacji i ochrony klimatu.

Malejąca liczba studentów

– Dla pomyślnie przeprowadzonej transformacji klimatycznej, niezbędne są odpowiednio liczne kadry specjalistów – powiedział dyrektor VDI Adrian Willig. Jak dodał: „Wysokie zapotrzebowanie na inżynierów ma konsekwencje dla rynku pracy”. Problem stanowi malejąca liczba studentów rozpoczynających studia na kierunkach inżynieryjnych i informatycznych. Zmniejszyła się ona z 143 400 w roku akademickim 2016 do 128 400 w roku akademickim 2023 – co stanowi spadek o ponad 10 procent.

Zdaniem eksperta, aby zredukować ten brak wykwalifikowanych pracowników potrzebny jest szereg działań. Głównie chodzi o zwiększenie liczby młodych ludzi podejmujących studia na kierunkach inżynieryjnych. Pomocne mogą być również propozycje przedłużenia zatrudnienia dla starszych pracowników, inwestycje w edukację oraz konkretne działania mające na celu zwiększenie liczby młodych kobiet zainteresowanych zawodem inżyniera.

– Jeśli jako kraj przemysłowy nadal chcemy należeć do światowej czołówki, potrzebujemy również więcej wykwalifikowanych pracowników z zagranicy, którym możemy zapewnić łatwy start – powiedział szef VDI. – W przeciwnym razie przejście na przemysł przyjazny dla klimatu zakończy się niepowodzeniem nie z powodu naszych pomysłów lub inwestycji, lecz braku personelu – dodał.

(RTR/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Do zatrzymania doszło w mieście Bayreuth w północnej Bawarii. Dwaj mężczyźni, obywatele Niemiec pochodzenia rosyjskiego, podejrzewani są m.in. o sabotaż i przygotowanie detonacji materiałów wybuchowych – poinformowała w czwartek (18.04.) prokuratura w Karlsruhe. Mężczyźni zidentyfikowali potencjalne cele ataków, w tym obiekty sił zbrojnych USA w Niemczech. Celem było „podważenie wsparcia wojskowego udzielonego przez Niemcy Ukrainie w rosyjskiej wojnie agresji”.

Aresztowany Dieter S. był w kontakcie z osobą „powiązaną z rosyjskimi służbami specjalnymi”, wyjaśniła prokuratura. Od października 2023 roku miał omawiać z tą osobą możliwe operacje sabotażowe w Niemczech. Zgodnie z informacjami z Karlsruhe, podejrzany zadeklarował swojej osobie kontaktowej, że jest przygotowany do „dokonania ataków z użyciem materiałów wybuchowych i podpaleń, głównie na infrastrukturę wojskową i obiekty przemysłowe w Niemczech”.

Cel: amerykańskie bazy w Niemczech

W ramach przygotowań Dieter S. zbierał informacje na temat potencjalnych celów, w tym obiektów sił zbrojnych USA. Druga aresztowana osoba, Alexander J., pomagał mu najpóźniej od marca 2024 roku. Dieter S. podobno dokonał rozpoznania niektórych z docelowych obiektów, robiąc na miejscu zdjęcia i filmy, na przykład transportów wojskowych i przewożonych materiałów. Następnie przekazywał zebrane informacje swojej osobie kontaktowej.

Jak podaje tygodnik „Der Spiegel”, szpiegowane obiekty wojskowe obejmowały obiekty sił zbrojnych USA w Grafenwoehr w Bawarii. Znajduje się tam między innymi poligon wojskowy, na którym armia amerykańska szkoli ukraińskich żołnierzy – na przykład na czołgach Abrams.

Według doniesień z Karlsruhe, Dieter S. został w środę postawiony przed sędzią śledczym Federalnego Trybunału Sprawiedliwości, który nakazał zatrzymanie go w areszcie. W przypadku Alexandra J. ma to nastąpić dzisiaj (18.04.). Dodatkowo sędzia wydał kolejny nakaz aresztowania Dietera S. pod zarzutem członkostwa w zagranicznej organizacji terrorystycznej. Mężczyzna miał działać na wschodzie Ukrainy w okresie od grudnia 2014 r. do września 2016 r. jako bojownik w jednostce zbrojnej „Donieckiej Republiki Ludowej”.

Według niemieckiej prokuratury ta samozwańcza republika jest prorosyjską organizacją, która od wiosny 2014 r. twierdziła, że kontroluje ukraiński okręg administracyjny Donieck w celu odłączenia się od Ukrainy i angażowała się w intensywne starcia z ukraińskimi siłami zbrojnymi. Organizacja wielokrotnie stosowała przemoc wobec ludności cywilnej.

„Niemcy nie dadzą się zastraszyć Putinowi”

Po aresztowaniu dwóch podejrzanych o szpiegostwo dla Rosji minister spraw wewnętrznych Nancy Faeser potwierdziła wsparcie Niemiec dla Ukrainy. Podkreśliła, że Niemcy nie dadzą się „zastraszyć” Władimirowi Putinowi. „Nasze organa bezpieczeństwa zapobiegły możliwym atakom z udziałem materiałów wybuchowych, które miały na celu podważenie naszej pomocy wojskowej dla Ukrainy” – powiedziała Faeser. Od początku rosyjskiej wojny przeciwko Ukrainie, rozpoczętej przez Władimira Putina, wszystkie środki ochronne „przeciwko hybrydowym zagrożeniom ze strony rosyjskiego reżimu” zostały wzmocnione. „Będziemy nadal udzielać Ukrainie ogromnego wsparcia i nie damy się zastraszyć” – podkreśliła szefowa MSW.

(AFP, DPA, Spiegel/stef)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Szefowa dyplomacji Niemiec Annalena Baerbock rozmawiała w środę z przywódcami Izraela o sytuacji po irańskim ataku na ten kraj. Czwartkowa prasa w Niemczech niejednoznacznie ocenia efekty tych rozmów.

Dziennik „Straubinger Taglbatt" komentuje: „Gdy Baerbock wzywa do ‘mądrej powściągliwości', która ‘nie jest niczym innym jak siłą', to będzie to zrozumiane raczej jako pouczanie, a nie konstruktywna rada od przyjaciela (…). Jak powiedziała w środę, chodzi o to, aby dać odpór Iranowi, bez ryzykowania eskalacji. Ale jak miałoby to wyglądać? Sankcje ze strony Europejczyków i USA jak dotąd nie zmusiły Iranu do zmiany stanowiska (…). Baerbock nie miała w Jerozolimie nic do zaoferowania, czym mogłaby zrobić wrażenie na rządzie Izraela”.

Gazeta „Reutlingen General-Anzeiger" zarzuca szefowej dyplomacji, że jej aktywność w sprawie napięć na Bliskim Wschodzie podyktowana jest niemiecką polityką wewnętrzną. Jak czytamy, Baerbock chodzi o własne wyprofilowanie i dobrą pozycję w partii przed następnymi wyborami. „W wielkiej, interesującej publiczność polityce międzynarodowej, prym wiedzie kanclerz Olaf Scholz, co udowadnia jego wizyta w Chinach. Aby wyprofilować się w obliczu swojego partyjnego rywala Roberta Habecka, Baerbock wciąż szuka medialnych wystąpień, takich jak w Izraelu. Ale to okazało się niewypałem. Unaoczniło jej tylko, jak niewielki ma wpływ”.

Gazeta „Rhein Zeitung” z Koblencji ocenia: „Izraelski szef rządu Benjamin Netanjahu uważany jest, nawet wśród przyjaciół Izraela, za kompletnie nieobliczalnego i zajętego głównie tym, aby utrzymać się przy władzy. Annalena Baerbock rozmawiała osobiście z szefem izraelskiego rządu jako pierwsza niemiecka polityk po ataku Iranu na Izrael. Przynajmniej istnieje kanał do rozmów. Ale jaką ma wytrzymałość, pokażą dopiero następne dni”.

W „Koelner Stadt-Anzeiger" czytamy: „Reżim w Teheranie jest tak mocno izolowany na arenie międzynarodowej, jak jeszcze nigdy. Trzeba wykorzystać tę sytuację. Nadszedł czas na politykę, która w możliwie bezkrwawy sposób położy kres uwłaczającej ludziom władzy mułłów w Teheranie. Zamiast teraz naprędce planować jakieś wojskowe pokazy siły, Izraelczycy powinni w tej historycznej chwili porozumieć się z irańską opozycją. Zmiana reżimu w Teheranie miałaby, nawet jeśli droga ku temu będzie długa i kręta, trwałe i dobre efekty – nie tylko dla Bliskiego Wschodu. Oznaczałoby to również (pozdrowienia dla Władimira Putina!) globalne przełożenie wajchy na niekorzyść wszystkich autokratów. W polityce pomaga już samo określenie celów, nawet jeśli nie od razu się je osiąga. Pod koniec lat 80. rozbrzmiał w Europie okrzyk ‘mur musi zniknąć'. Teraz, na Bliskim Wschodzie, można z tym samym upoważnieniem wołać: ‘mułłowie muszą zniknąć'” – czytamy.

W „Leipziger Zeitung” czytamy: „Irański przywódca religijny Chamenei jest pozbawionym skrupułów fanatykiem, który torturuje i wiesza swoich przeciwników politycznych. Żydzi nie mają dla niego prawa do życia. Chamenei, co makabryczne, stara się nawet prezentować jako moralna instancja – w czasie, gdy wspierani przez Iran terroryści Hamasu maltretowali izraelskie kobiety, wrzucając je, skrępowane i krwawiące, na bagażniki furgonetek, jak bydło. Taki człowiek nie jest partnerem do negocjacji. Jest zagrożeniem dla opartego na zasadach porządku międzynarodowego” – czytamy w niemieckiej gazecie.

Ponad 1,1 mln ludzi uciekło do Niemiec przed wojną w Ukrainie, a pośród nich, jak się szacuje, kilka tysięcy Romów, członków największej europejskiej mniejszości etnicznej. Podczas gdy innych ukraińskich uchodźców otaczano niezbiurokratyzowaną i ciepłą opieką, większość przybyłych Romów doświadczyła zgoła innych Niemiec: nadmiernie sformalizowanych, niepomocnych, podejrzliwych, uwłaczających i rasistowskich. Taki wniosek przedstawiło Centrum Raportowania i Informacji o Antycyganizmie (MIA) w swoim raporcie „Antycyganizm wobec ukraińskich uchodźców romskich w Niemczech”. Antycyganizm jest formą rasizmu skierowaną przeciwko Sinti i Romom bądź osobom, które się za nich uważa.

Dyskryminacja ukraińskich Romów „od pierwszego dnia”

Rodziny romskie uciekające przed rosyjską agresją w Ukrainie mają takie samo prawo do pomocy w Niemczech, jak ich ukraińscy rodacy. – Ale ta przyjazna kultura powitalna jest nie dla Romów – powiedział DW dyrektor zarządzający MIA Guillermo Ruiz. – Od pierwszego dnia obserwowaliśmy, jak ukraińscy Romowie pod każdym względem są dyskryminowani. Do MIA wpłynęło w tej sprawie około 220 doniesień.

Romowie doświadczają systematycznej dyskryminacji: w ośrodkach dla uchodźców, ze strony policji kwestionującej ich pochodzenie, ze strony pracowników kolei, którzy zmuszają ich do opuszczenia poczekalni, dworca czy też pociągu, władz szkolnych, które miesiącami pozbawiają romskie dzieci możliwości brania udziału w zajęciach, ze strony pracowników socjalnych bądź wolontariuszy, którzy angażują się w pomoc innym Ukraińcom. – To nas zszokowało – mówi Ruiz. Niektóre rodziny romskie zostały tak źle potraktowane, że wróciły do ​​domu, do strefy działań wojennych. W jego ocenie w Niemczech nadal istnieją przejawy rasistowskiej dyskryminacji.

„Ukraińscy Romowie są potomkami ocalałych z Holokaustu”

Ruiz przypomina stanowisko przedstawicieli lokalnych władz w Bawarii, którzy wyrazili się w ten sposób: „Nadal możemy przyjmować ukraińskich uchodźców, lecz nie Romów”. Jeden ze starostów miał powiedzieć, że „przyjmujemy uchodźców, ale nie psy i Romów”. Ruiz podkreśla, że ​​wypowiedzi te są szczególnie przerażające, ponieważ pochodzą od niemieckich władz. – Niemcy ponoszą historyczną odpowiedzialność za tę mniejszość – dodał.

Ofiarą ludobójstwa dokonanego przez nazistowskie Niemcy padło nawet pół miliona europejskich Sinti i Romów. – Ukraińscy Romowie są potomkami ocalałych z Holokaustu – tłumaczy Ruiz. Szacuje się, że w czasie okupacji niemieckiej wymordowano prawie połowę ukraińskich Romów.

Z okazji Międzynarodowego Dnia Romów, który przypada 8 kwietnia, pełnomocnik rządu federalnego ds. walki z antycyganizmem Mehmet Daimagüler powiedział, że składanie wieńców pomordowanym to za mało. „Szanujemy zmarłych, gardząc ich potomkami”.

Pomoc dla ukraińskich Romów szyta na miarę

Renata Conkova na co dzień pracuje na rzecz potomków prześladowanych. 44-latka pomaga ukraińskim Romom w załatwianiu formalności w urzędach, umawianiu wizyty u lekarza, w sprawach związanych ze szkołą, w znalezieniu mieszkania. Jako Romka żyjąca na Słowacji na własnej skórze doświadczyła dyskryminacji. Od trzech lat pracuje dla oddziału Związku Niemieckich Sinti i Romów RomnoKher w Turyngii, którego celem jest wspieranie Sinti i Romów mieszkających w Niemczech. RomnoKehr na przykład oferuje warsztaty, podczas których romscy uchodźcy dowiadują się, jak wygląda życie w Niemczech. Renata Conkova sprawdza, czy uchodźcy są zdrowi, czy posiadają wymagane szczepienia, jaki jest poziom ich wykształcenia. Organizuje także kursy czytania i pisania dla dzieci i ich rodziców. Podkreśla, że zainteresowanie edukacją jest duże.

Wykluczeni w Ukrainie, wykluczeni w Niemczech

W Ukrainie wielu Romów zostało zepchniętych na margines społeczeństwa, żyjąc w skrajnym ubóstwie na obrzeżach miast, nierzadko bez prądu i kanalizacji. Wiele osób żaliło się, że uniemożliwiano im uczęszczanie do szkoły – podkreśla Conkova. W jej ocenie spowodowało to wielopokoleniowy analfabetyzm. Raport MIA wskazuje na wykluczenie, a nawet przemoc stosowaną wobec Sinti i Romów po 2010 roku.

Conkova zauważa, że ​​rasizm jest także częścią codziennego życia uchodźców romskich w Niemczech. W jednej z restauracji powiedziano romskiej rodzinie, że nie ma dla nich miejsca, choć wszystkie stoliki były wolne i żaden nie był zarezerwowany. Albo inna sytuacja. W sklepie odzieżowym kobieta musiała otworzyć torebkę. Usłyszała: „Bardzo lubicie kraść”. Gdy niczego nie znaleziono, nikt jej nie przeprosił. Często zdarza się, że dokumenty składane w urzędach przez romskich uchodźców wojennych gdzieś się zawieruszają, co uniemożliwia otrzymanie finansowego wsparcia.

„Oni po prostu tu są”

– Do dziś powszechne są prastare antycygańskie stereotypy – mówi Guillermo Ruiz, mając na myśli rzekomą przestępczość, porywanie i handel dziećmi i kobietami. – Niestety antycyganizm jest w Niemczech nadal zjawiskiem normalnym – dodaje. W raporcie MIA znajdują się przykłady fałszywych oskarżeń.

Według Ruiza uprzedzenia szerzą się zarówno poprzez doniesienia medialne, jak również podczas spotkań „zaniepokojonych obywateli”, organizowanych przez ekstremalną prawicę, na przykład AfD. Porusza się na nich „problem romski”. Ruiz zapytał jednego z burmistrzów, dlaczego jego obywatele się niepokoją. „Co robią Romowie, w czym tkwi problem?”. Burmistrz odpowiedział: „Oni po prostu tu są”.

Antycyganizm ukraińskiego społeczeństwa większościowego

Renata Conkova wielokrotnie doświadczyła rasistowskich wypowiedzi ukraińskich tłumaczy. „To tylko Cyganie, oni niczego nie potrafią”. Pod tym obraźliwym określeniem Sinti i Romowie byli prześladowani i mordowani przez nazistów, w Auschwitz tatuowano im na skórze Z (Zigeuner).

Inni uchodźcy ukraińscy nie chcą siedzieć przy jednym stole z Romami. MIA ustaliła, że nie jest to odosobniony przypadek. W Kolonii ukraińscy uchodźcy demonstrowali przeciwko wspólnemu zakwaterowaniu z Romami. Podobne sytuacje zdarzały się także w innych krajach związkowych. W jednym przypadku rodziny romskie zostały tak zastraszone, że nie miały odwagi opuścić swoich pokoi.

„Stańcie po stronie Sinti i Romów”

MIA wzywa do dalszych szkoleń i podnoszenia świadomości na temat antycyganizmu wśród lokalnych urzędników i osób zaangażowanych w pomoc, a także do stanowczej walki z dyskryminacją ukraińskich Romów we wszystkich dziedzinach życia.

Z okazji Międzynarodowego Dnia Romów federalna minister ds. rodziny Lisa Paus wyraźnie potępiła agitację przeciwko mniejszości: „Każdy przypadek to o jeden za dużo”. Wezwała do zgłaszania antycygańskich incydentów: „Stańcie po stronie Sinti i Romów!”.

Artykuł ukazał się pierwotnie na stronach Redakcji Niemieckiej DW.

Były kanclerz Gerhard Schröder, krytykowany za przyjaźń z Władimirem Putinem, twierdzi, że nie przejmuje się krytyką. Magazynowi „Bunte” powiedział, że na uroczystościach z okazji swoich 80. urodzin nie pominął nikogo. „Wszyscy byli mile widziani – jeśli ktoś uważa, że mu nie wolno, ten nie przychodzi”.

W magazynie laurkę wystawia też Schröderowi jego żona, która opowiada, że jest on wrażliwym i pomocnym człowiekiem.

Schröder powtórzył też, że gdy był kanclerzem, dobrze współpracowało mu się z Putinem. To doprowadziło do ich przyjaźni. „Ta relacja mogłaby się przydać, ponieważ mogłaby w niewielkim stopniu przyczynić się do zakończenia wojny przez to, że jest się w stanie rozmawiać” – dodał. Już wcześniej po ataku Rosji na Ukrainę były kanclerz oferował swoją „pomoc” w rozmowach z Putinem.

Życzenia urodzinowe złożył Schröderowi rzecznik proputinowskiej i skrajnie prawicowej AfD Tino Chrupalla, wspominając o „strategicznym partnerstwie z Rosją” w dorobku byłego kanclerza.

W SPD, czyli partii, którą Schröder kierował i która dziś unika łączenia z nim, potraktowano jego jubileusz z rezerwą. Sekretarz generalny SPD Kevin Kühnert oświadczył przed urodzinami byłego kanclerza, że nie będzie składać mu życzeń. „Gerhard Schröder od ponad dwóch lat nie może się jasno wypowiedzieć na temat agresywnej wojny Władimira Putina, która narusza prawo międzynarodowe” – powiedział sekretarz generalny SPD. „To coś więcej niż różnica zdań”.

Na urodzinowe przyjęcie Schrödera zaproszony nie został.

Wcześniej o tym, że Schröder powinien wystąpić z partii, pisał minister zdrowia Karl Lauterbach: „ Niestety, dziś musimy się go wstydzić. To już nie ma nic wspólnego z SPD. Jako ‚przyjaciel' Putina powinien po prostu od nas wystąpić”.

Gerhard Schröder był kanclerzem Niemiec od jesieni 1998 do jesieni 2005. Znany jest z wyrazistego stylu i prób dominowania konkurentów politycznych. Jest i będzie zapamiętany przede wszystkim jako kanclerz, który zbliżył Niemcy do Rosji i umocnił model współpracy, w którym niemiecka gospodarka uzależniła się od rosyjskich surowców, głównie gazu. Funkcjnowanie tego modelu przerwała dopiero wojna w Ukrainie i szybkie decyzje polityczne, które zapewniły Niemcom gaz z innych źródeł.

To Schröder pod koniec swojej drugiej kadencji podpisał z Rosją umowę o powstaniu gazociągu Nord Stream, dzięki któremu gaz był dostarczany bezpośrednio do Niemiec z pominięciem Ukrainy i Polski. Nord Stream 1 funkcjonował od 2011 do 2022 roku.

Po oddaniu władzy Schröder stanął na czele kontrolowanej przez Gazprom spółki zarządzającej Nord Stream. Później przez lata pracował jako wysoki manager i lobbysta rosyjskiego sektora energetycznego. Po agresji Rosji na Ukrainę i ujawnieniu rosyjskich zbrodni na ukraińskich cywilach nie potępił Kremla.

(AFP,DPA/mar)

Dla wielu klientów to bardzo wygodne rozwiązanie. Zamiast wyciągać pieniądze w bankomacie, mogą dostać gotówkę przy sklepowej kasie, robiąc zakupy. W Niemczech wypłacanie pieniędzy w sklepach robi się coraz popularniejsze. Sklepy oferujące tę usługę, mogą jednak wpaść w kłopoty – wynika z opublikowanej w środę (17.04) analizy Instytutu Badań nad Handlem w Kolonii (EHI).

- Coraz więcej ludzi chce wyciągać pieniądze, ale coraz mniej płaci gotówką. Gdy ilość gotówki w obrocie nadal będzie spadać, to handlowcom trudno będzie nadal oferować tę usługę i pokryć popyt. Trzeba by wówczas dokupywać gotówkę od podmiotu emitującego – mówi jeden z autorów analizy Horst Ruetter.

Ponad 17 mln euro opłat

Dane pokazują, że wypłacanie gotówki przy sklepowej kasie jest coraz popularniejsze. W 2019 roku wypłacono w ten sposób klientom 2,23 miliarda euro. W roku 2023 było to już ponad 12,3 miliarda. Usługa oferowana jest w Niemczech m.in. przez sieci supermarketów Rewe i Edeka, a także przez drogerie DM i Rossmann oraz przez niektóre markety budowlane.

Sklepy muszą za to płacić. Prowizja dla banków wynosi od 0,1 do 0,2 procent wypłacanej kwoty, podaje EHI. W roku 2023 handlowcy zapłacili z tego tytułu bankom 17,23 miliona euro.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Horst Ruetter przewduje, że liczby te będą rosły. – Może to spowodować, że zwłaszcza przedpołudniami, gdy kasy są jeszcze puste, sklepy nie będą w stanie wypłacać gotówki klientom. Sklepy musiałyby w takiej sytuacji robić dodatkowe zapasy pieniędzy – mówi.

Z analizy EHI wynika, że punkt krytyczny zostanie osiągnięty, gdy transakcje gotówkowe zaczną stanowić mniej niż 25 procent wszystkich.

Przedstawiciele handlu zapewniają, że na razie nie mają jednak tych problemów i nie muszą zamawiać gotówki. Niektórzy chcą jednak zwiększyć presję na banki, aby te obniżyły swoje opłaty za wydawanie klientom gotówki przy kasach.

(DPA/szym)

Minister spraw zagranicznych NiemiecAnnalena Baerbock (Zieloni) wezwała Izrael do działania z rezerwą po ataku Iranu na ten kraj. - Nie mówię o poddaniu się. Mówię o mądrej powściągliwości, która jest niczym innym jak siłą - powiedziała Baerbock krótko przed wyjazdem po rozmowach w Jerozolimie m.in. z premierem Izraela Benjaminem Netanjahu i prezydentem Icchakiem Herzogiem.

Izrael pokazał już tę siłę w zeszłym tygodniu „zwycięstwem swojej obrony” – zauważyła Baerbock. - Poprzez zdolność do obrony wraz z silnymi partnerami i państwami w regionie oraz poprzez jasne pokazanie reżimowi irańskiemu, jak bardzo Iran się przeliczył się i jest odizolowany w regionie.

Iran po raz pierwszy zaatakował Izrael bezpośrednio ze swojego terytorium w niedzielę wieczorem. Według izraelskich informacji prawie wszystkie z ponad 300 dronów i rakiet wystrzelonych przez Iran zostały odparte dzięki pomocy m.in. USA, Wielkiej Brytanii, Francji i Jordanii. Teheran przedstawił atak jako odwet za przypisywany Izraelowi atak na budynek irańskiego konsulatu w Damaszku, w którym 1 kwietnia zginęło siedmiu członków irańskiej Gwardii Rewolucyjnej.

Sankcje UE na Iran. „Kontynuujemy”

Atak Teheranu „nie pozostanie bez dalszych konsekwencji” – powiedziała Annalena Baerbock w Izraelu. UE nałożyła już na Iran „zmasowane sankcje”Sueddeutsche Zeitung: czas na sankcje wobec Iranu. - Kontynuujemy prace nad tym – zapowiedziała, odnosząc się do możliwego rozszerzenia środków karnych.

Podczas swojej wizyty w Izraelu, która została ogłoszona we wtorek w krótkim czasie, Baerbock spotkała się z premierem Netanjahu, a także ministrem spraw zagranicznych Israelem Katzem, prezydentem Icchakiem Herzogiem i przywódcą opozycji Bennym Gantzem, który jest również członkiem gabinetu wojennego. Tego samego dnia podobną wizytę w Izraelu odbył też szef MSZ Wlk. Brytanii David Cameron.

Baerbock i Cameron byli pierwszymi zachodnimi przywódcami, którzy odwiedzili Izrael po irańskim ataku na Izrael. Dla Baerbock była to siódma wizyta w Izraelu od czasu ataku Hamasu 7 października.

Cameron powiedział później brytyjskim dziennikarzom: - Mamy nadzieję, że Izrael zareaguje w sposób, który w jak najmniejszym stopniu przyczyni się do eskalacji oraz w sposób inteligentny i twardy.

Za pomoc Cameronowi i Baerbock podziękował premier Benjamin Netanjahu. Zaznaczył jednak, że jego kraj zrobi wszystko, co konieczne, by się bronić.

(AFP/mar)

Na początku kwietnia tego roku prezydent Zimbabwe Emmerson Mnangagwa ogłosił stan klęski żywiołowej. Przyczyną trwającej „katastrofy suszy”, która oznacza „poważną sytuacją żywnościową”, jest zjawisko klimatyczne El Niño, które bierze początek na Oceanie Spokojnym, powodując susze i katastrofalne straty w południowoafrykańskim rolnictwie. Zambia i Malawi krótko przedtem ogłosiły stan klęski żywiołowej.

Według naukowców obecny cykl El Niño rozpoczął się w czerwcu 2023 roku, a jego szczyt nastąpił w grudniu. Jest on również odpowiedzialny za ekstremalne upały i suszę w Azji Południowo-Wschodniej. Na przykład na Filipinach z powodu rekordowych upałów zamknięto szkoły.

Skąd wzięła się nazwa El Niño?

Zjawisko pogodowe i atmosferyczne zostało po raz pierwszy opisane w XVII wieku przez południowoamerykańskich rybaków, którzy nazwali je „El Niño de Navidad” (po hiszpańsku: Dzieciątko Jezus), zauważywszy, że osiąga ono swój szczyt w okresie Bożego Narodzenia.

Rekordowe temperatury na świecie w 2023 roku, najcieplejszym od rozpoczęcia pomiarów pogodowych, są ściśle związane z występowaniem El Niño.

Zjawisko przeciwne, La Niña (po hiszpańsku: dziewczyna), powoduje warunki pogodowe z większą wilgotnością, gwałtownymi burzami i huraganami.

Wpływ na eksterma pogodowe

El Niño powstaje co dwa do siedmiu lat. Jest to część oscylacji południowej (ENSO), wzorca klimatycznego, który zaczyna się na Oceanie Spokojnym.

Wiatry, zwane pasatami, zazwyczaj wieją na zachód przez Pacyfik. El Niño tworzy się, gdy pasaty słabną, zwracając się czasami w przeciwnym kierunku. Pasaty zazwyczaj wieją wzdłuż równika i wypychają ciepłą wodę z Ameryki Południowej do Azji Południowo-Wschodniej i Australii.

Gdy jednak wiatry ucichną, cieplejsza woda nie jest już wypychana na zachód, lecz pozostaje we wschodnim Pacyfiku, w pobliżu wybrzeży Ameryki Południowej. Ciepło zapobiega przedostawaniu się zimnej wody na powierzchnię. Dodatkowe ciepło w atmosferze zatrzymuje więcej wilgoci, co prowadzi do zwiększenia regionalnych opadów i powodzi na przykład w Boliwii i północnej części Ameryki Południowej.

Jednocześnie w zachodnim Pacyfiku brakuje ciepłej wody, co może prowadzić do większych susz i ekstremalnych temperatur na lądzie.

Wprawdzie Australia uniknęła poważnych pożarów, których obawiano się latem 2023-2024 roku w szczytowym okresie cyklu El Niño, jednakże od sierpnia do października 2023 wystąpiło tam najmniej opadów deszczu od 120 lat.

Zakłócenia w temperaturze oceanu, spowodowane przez El Niño, mogą wpływać również na silne wiatry występujące na dużych wysokościach, zwane prądem strumieniowym, które z kolei oddziaływują na globalne opady deszczu. Prowadzi to do anomalii klimatycznych. W Indonezji i Indiach zanikają monsuny, na Atlantyku występuje mniej huraganów niż zwykle.

Ostatni cykl El Niño był częściowo odpowiedzialny za ulewne deszcze i powodzie, nękające Afrykę Wschodnią pod koniec 2023 roku. W Kenii w powodziach zginęło wówczas ponad 120 osób, a 700 tys. straciło domy.

Naukowcy ustalili, że bezpośredni wpływ El Niño na opady w Afryce Wschodniej jest stosunkowo niewielki. Odkryli jednak, że może on wywołać tak zwany Dipol Oceanu Indyjskiego (IOD), który jest kolejnym zjawiskiem klimatycznym powodującym ekstremalne powodzie w regionie.

La Niña intensyfikuje burze i huragany

La Niña jest również częścią wcześniej wspomnianej oscylacji południowej, wywiera jednak skutki odwrotne do El Niño. La Niña występuje, gdy przeważające wschodnio-zachodnie wiatry nad Pacyfikiem stają się silniejsze niż zwykle. Oznacza to, że do zachodniego Pacyfiku dociera coraz więcej cieplejszej wody. W Australii i Azji Południowo-Wschodniej opadów będzie więcej niż zwykle.

Jednocześnie fazy La Niña na wschodnim Pacyfiku mogą wywołać większą suszę i pożary, dotykając także południowo-zachodnie części Stanów Zjednoczonych, Meksyk i Amerykę Południową. Jednak ze względu na lokalne różnice klimatyczne, północno-wschodnie regiony USA i Kanada podczas zimy La Niña zazwyczaj są bardziej wilgotne i zimniejsze.

La Niña często nasila także huragany nad Atlantykiem – zjawisko to pogarszają obecne rekordowo wysokie temperatury na jego powierzchni.

Skutki trudne do przewidzenia

El Niño i La Niña to naturalne zjawiska pogodowo-atmosferyczne. Ich konsekwencje są zróżnicowane i zależne od okresu, czasu trwania i złożonych wpływów klimatycznych, w tym globalnego ocieplenia spowodowanego przez człowieka. Istnieją dowody na to, że fenomeny pogodowe ENSO ze względu na zmiany klimatyczne stały się częstsze i intensywniejsze.

Zdaniem naukowców cykle El Niño i La Niña w miarę ocieplania się planety prawdopodobnie będą charakteryzowały się coraz bardziej gwałtownym przebiegiem. Cieplejsze powietrze zatrzymuje więcej wody, co prowadzi do bardziej ekstremalnych opadów. Jeśli uda się ograniczyć globalne ocieplenie poprzez rezygnację z paliw kopalnych i osiągnąć neutralność klimatyczną, możliwe będzie również osłabienie skutków ekstremalnych zjawisk pogodowych, do których należą El Niño i La Niña.

Artykuł ukazał się pierwotnie na stronach Redakcji Angielskiej DW.

Ponad 1000 policjantów przeszukało w środę (17.04) rano domy, sklepy i kancelarie prawne na zachodzie i południu Niemiec. Łącznie 101 obiektów w ośmiu landach. Akcja skierowana była przeciw międzynarodowemu gangowi przemytników ludzi. W Nadrenii Północnej-Westfalii zatrzymano 10 podejrzanych, wśród nich dwóch prawników – podaje agencja DPA.

Prokuratura prowadzi działania wobec łącznie 38 członków gangu i 147 osób, które przybyły z jego pomoca do Niemiec. Śledztwo w tej sprawie toczy się już od 2020 r. w Düsseldorfie, co potwierdził rzecznik prokuratury Nadrenii Północnej-Westfalii Julius Sterzel.

Niemcy: nalot policji

Podejrzanym zarzuca się wykorzystywanie specjalnych przepisów imigracyjnych dotyczących wykwalifikowanych pracowników w celu wyłudzenia pozwoleń na pobyt dla około 350 migrantów, głównie obywateli Chin. W zamian mieli otrzymać setki tysięcy euro. Zarzuca im się też pranie pieniędzy.

Zatrzymani prawnicy mieli wykorzystywać swoje kancelarie adwokackie do przyciągania zamożnych obcokrajowców, głównie z Chin i świata arabskiego. „By uzyskać zezwolenia na pobyt stały, mieli przekazywać kancelariom kwoty 30-350 tys. euro” – podała policja. W porównaniu do większości osób przewożonych przez przemytników była to zamożna klientela – zaznaczył prokurator Sterzel.

Główni podejrzani zakładali, według śledczych, fasadowe firmy, fałszowali finansowanie rzekomych zakwaterowań i rzekome wypłaty wynagrodzeń.

W internecie uruchomili nawet tzw. „program rezydencyjny”, oferując uzyskanie obywatelstwa Niemiec, o czym poinformował w środę po południu prokurator Hendrik Timmer, który kieruje śledztwem.

Akcja policji: szereg lokalizacji

Naloty przeprowadzono w Nadrenii Północnej-Westfalii, Szlezwiku-Holsztynie, Hesji, Nadrenii-Palatynacie, Badenii-Wirtembergii oraz Bawarii, Hamburgu i Berlinie. Czynności prowadzono w mniejszych miastach, ale i np. w Moguncji w Hesji, a oprócz prywatnych nieruchomości, m.in. miejsc prowadzenia rzekomej działalności gospodarczej, dotyczyły one też urzędów imigracyjnych. Policja zabezpieczyła dowody, m.in. 210 tys. euro w gotówce, zablokowano też konta i zabezpieczono nieruchomości. W nalocie brały udział psy tropiące specjalizujące się w wyszukiwaniu gotówki.

Jak dodatkowo podaje dziennik „Bild”, w procederze przemytniczym przekupiono pracowników urzędów imigracyjnych. Według DPA, wśród zatrzymanych jest pracownik powiatu Düren w Nadrenii Północnej-Westfalii.

Do sprawy odniosła się minister spraw wewnętrznych Nancy Faeser (SPD). „Teraz ważne jest, aby naświetlić całe tło i położyć kres stukturom przestępczości zorganizowanej”. W walce z przemytem ludzi potrzeba „właśnie tak dużej presji dochodzeniowej i konsekwentnej interwencji” – oceniła.

Przemyt ludzi: co za to grozi

Za pobyt bez zezwolenia migrantom grozi deportacja z Niemiec. Za przemyt ludzi grozi w Niemczech kara od roku do 15 lat więzienia.

W 2022 r. Federalny Urząd Kryminalny i policja wykryły w Niemczech 4936przypadków przemytu ludzi, czyli o prawie 30 procent więcej w porównaniu z rokiem poprzednim. W ostatnich latach nastąpił ponowny wzrost nielegalnej migracji do Europy. W raporcie na temat przestępczości przemytniczej z 2022 r. wskazano, że jej sprawcy są „bardzo profesjonalni i elastyczni” oraz coraz bardziej gotowi do podejmowania ryzyka.

(AP, DPA/mar)

Premier Donald Tusk zapowiedział we wtorek (16.04.2024), że Polska dołączy do Europejskiej Inicjatywy Tarczy Antyrakietowej (European Sky Shield Initiative – ESSI), którą zapoczątkowały Niemcy. – Będziemy współpracować w ramach inicjatywy European Sky Shield – powiedział. – I nie przeszkadza mi, że głównymi inicjatorami tej inicjatywy byli Niemcy.

W Berlinie zapowiedź ta spotkała się z dużym zadowoleniem. Rzecznik niemieckiego resortu obrony Arne Collatz przypomniał, że przy kilku okazjach minister obrony tego kraju Boris Pistorius powtarzał, „jak dobrze by było, gdyby Polska przyłączyła się do inicjatywy ESSI”. Udział Polski w Europejskiej Inicjatywie Tarczy Antyrakietowej jest „bardzo mile widziany” – powiedział Collatz w środę w Berlinie. Na pewno pomoże to osiągnąć i zrealizować cel tej inicjatywy – podkreślił. I dodał, że „to dobry i ważny krok”.

Z inicjatywą europejskiej współpracy w dziedzinie obrony antyrakietowej wyszedł kanclerz Niemiec Olaf Scholz w swoim przemówieniu na Uniwersytecie Karola w Pradze w sierpniu 2022 roku, pół roku po rosyjskiej inwazji na Ukrainę. – Wspólnie opracowany system obrony powietrznej w Europie byłby nie tylko bardziej wydajny i opłacalny, niż gdyby każdy z nas budował własne kosztowne i wysoce złożone systemy. Byłby to również zysk dla bezpieczeństwa Europy jako całości i znakomity przykład tego, co mamy na myśli, gdy mówimy o wzmocnieniu europejskiego filaru w NATO – mówił wówczas Scholz.

ESSI: 21 państw

Niespełna dwa miesiące później, 13 października 2022 roku w Kwaterze Głównej NATO w Brukseli 15 państw podpisało deklarację w sprawie Europejskiej Inicjatywy Tarczy Antyrakietowej. Oprócz Niemiec były to: Belgia, Bułgaria, Estonia, Finlandia, Wielka Brytania, Łotwa, Litwa, Holandia, Norwegia, Rumunia oraz Słowacja, Słowenia, Czechy i Węgry.

Później do inicjatywy dołączyły Dania, Szwecja, Austria i Szwajcaria. Najnowszymi członkami są Turcja i Grecja. Obejmuje ona zatem obecnie 21 państw.

Polska, Francja i Włochy jak dotąd są poza ESSI. Paryż krytykuje plany zakupu dla ESSI technologii z Izraela i USA. Z kolei dziś były szef MON w rządzie PiS Mariusz Błaszczak tłumaczył na konferencji prasowej, dlaczego Polska nie przystąpiła do projektu. Jak wyjaśniał, jest to projekt, „który funkcjonuje wyłącznie na papierze i nie jest w żaden sposób zaawansowany”, a także „faworyzuje niemiecki przemysł zbrojeniowy”. Wskazał, że w ESSI „nie ma Francji, nie ma Włoch, Hiszpanii, Portugalii, nie ma państw bałkańskich”. – Tak że to nie jest żadna europejska tarcza antyrakietowa. Jeżeli już mówimy o europejskości, to możemy powiedzieć, że to jest europejska tarcza finansowa przeznaczona dla Niemiec. Tak, żeby wspierać niemiecki przemysł zbrojeniowy – ocenił.

Wspólna kopuła ochronna

Państwa członkowskie ESSI chcą współpracować w celu zakupu niezbędnych systemów uzbrojenia, które wspólnie zabezpieczą duży obszar możliwie najtańszym kosztem. Mają przy tym zwrócić uwagę na to, który kraj ma jakie potrzeby. Członkowie ESSI chcą się wzajemnie wspierać systemami i odpowiednią amunicją, poprzez wspólne zaopatrzenie i konserwację zaoszczędzić na kosztach zakupu oraz eksploatacji sprzętu.

Jak informuje niemieckie Ministerstwo Obrony, celem ESSI jest zakup systemów obronnych krótkiego, średniego i dalekiego zasięgu w możliwie najbardziej skoordynowany sposób, aby móc odeprzeć wszelkie zagrożenia z powietrza. We wszystkich trzech obszarach istnieją w Europie luki, jeśli chodzi o zdolności do obrony, które ESSI ma wypełnić. Kraje uczestniczące w ESSI zamierzają wspólnie zakupić na przykład nowoczesne systemy IRIS-T SLM, które są wykorzystywane już w Ukrainie i potwierdzają swoją skuteczność – informuje niemiecki resort obrony. Rozważany jest też zakup dodatkowych rakiet manewrujących dla systemów Patriot.

IRIS-T do ochrony przed dronami

System IRIS-T zwalcza nadlatujące rakiety, pociski manewrujące, drony, samoloty i helikoptery w odległości do 40 km i na wysokości do 20 km. Jeden taki zestaw kosztuje 145 mln euro. W zeszłym roku komisja budżetowa niemieckiego Bundestagu dała zielone światło na zakup dla Bundeswehry sześciu takich jednostek.

W obronie powietrznej dalekiego zasięgu Bundeswehra dysponuje systemem Patriot. Amerykański naziemny system rakiet przeciwlotniczych jest używany przeciwko samolotom, pociskom manewrującym i balistycznym średniego zasięgu. Niemcy posiadają obecnie 12 wyrzutni Patriot. Nie wystarczy to jednak na obronę całego kraju.

System trzeba także dostosować do obrony przed pociskami manewrującymi. Ze względu na ich małą wysokość lotu, a co za tym idzie bardzo późne wykrycie, obrona taka jest zwykle możliwa tylko przy użyciu nowoczesnych systemów takich, jak Patriot lub IRIS-T. Zdaniem Bundeswehry wdrożenie kompleksowej tarczy będzie zatem „niezwykle kosztowne i możliwe jedynie w przypadku dużej liczby systemów, co podkreśla potrzebę podejścia wielonarodowego”.

Arrow 3 z zasięgiem poza atmosferą

Braki są też w obronie z udziałem pocisków dalekiego zasięgu, które mogą dosięgać celów także poza atmosferą ziemską. „Trzeba to szybko zamknąć, zwłaszcza że Rosja już taką broń posiada. Niemcy muszą być w stanie szybciej, niż wcześniej planowano, chronić się przed zagrożeniem ze strony pocisków o zasięgu ponad 1000 km” – pisze w swej informacji niemieckie Ministerstwo Obrony.

Temu właśnie służyć ma amerykańsko-izraelski system obrony przeciwrakietowej Arrow 3, który kupują właśnie Niemcy. Powinien on zacząć działać do końca 2025 roku. Komisje budżetowa i obrony Bundestagu zgodziły się na jego zakup dla Bundeswehry w czerwcu 2023 roku. Według izraelskich informacji koszty wynoszą prawie 4 mld euro. Arrow 3 może niszczyć cele atakujące na wysokości ponad 100 km i ma zasięg do 2400 km, czyli już poza atmosferą. Podobnie jak Patriot, Arrow 3 działa w oparciu o wzajemne oddziaływanie mobilnego systemu startowego, centrum kontroli, mobilnej stacji radarowej i pocisków naprowadzanych.

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

Niemiecki dziennik relacjonuje w środę (17.04.2024) przebieg sporu o liberalizację przepisów dotyczących aborcji w Polsce. „Polski parlament powołał nową komisję o niezwykłym składzie: 25 spośród 27 jej członków to kobiety. Przy czym udział kobiet w Sejmie wynosi tylko 30 procent. Chodzi o nadzwyczajną komisję, zajmującą się jednym tematem: liberalizacją prawa do aborcji” – pisze autor artykułu Reinhard Veser.

Przypomina, że w zeszłorocznej kampanii wyborczej partia obecnego premiera Donalda Tuska obiecywała liberalizację prawa dotyczącego aborcji. „Biorąc pod uwagę nadzwyczaj wysoką frekwencję wyborczą wśród młodych kobiet, był to przypuszczalnie powód, dla którego narodowo-konserwatywny PiS mógł zostać odsunięty od władzy” – pisze Veser.

Ale – dodaje – „z realizacją tej obietnicy rząd ma trudności”. „I nie chodzi o to, że prezydent Andrzej Duda zapowiedział weto wobec jakiegokolwiek złagodzenia prawa aborcyjnego. Sama koalicja nie jest tu zgodna. Żadna inna sprawa nie pokazuje w sposób tak jasny, jak duża jest światopoglądowa rozpiętość tego sojuszu: rozciąga się od antyklerykalnej lewicy po konserwatywnych katolików w koalicji partyjnej Trzecia Droga marszałka Sejmu Szymona Hołowni” – pisze niemiecki dziennik.

Rząd ledwo uniknął porażki w głosowaniu

„Prawo aborcyjne to największe zagrożenie dla spójności rządu. Dlatego po przejęciu władzy miesiące zajęło to, aby temat w ogóle znalazł się w porządku obrad parlamentu” – czytamy. z kolei podczas głosowania nad czterema projektami ustaw w tej sprawie w zeszły piątek (12.03.2024), „koalicja rządząca tylko nieznacznie uniknęła porażki, a tym samym poważnego kryzysu koalicyjnego”.

Veser przypomina też genezę obecnego sporu, czyli tzw. kompromis aborcyjny z 1993 roku, z którego nikt nie był całkiem zadowolony, ale żadna partia nie chciała go naruszać, następnie próby zaostrzenia przepisów po dojściu PiS do władzy i protesty kobiet, a wreszciewyrok Trybunału Konstytucyjnego z 2020 roku, który uznał za niekonstytucyjna jedną z przesłanek dopuszczalności aborcji – uszkodzenie lub wady płodu. Po wielotysięcznych protestach kobiet, a także przypadkach śmieci ciężarnych, którym mimo wskazań medycznych odmówiono aborcji, „aborcja stała się tematem kampanii wyborczej dla wszystkich partii, które chciały odsunąć PiS od władzy”.

Wyborcy oczekują realizacji obietnicy

„Jednak wyobrażenia w tej sprawie w nowym rządzie dalece się od siebie różnią” – podkreśla Veser, wyjaśniając, że podczas gdy Trzecia Droga opowiada się raczej za powrotem do kompromisu aborcyjnego, to PO Tuska i Lewica chcą dopuszczalności aborcji do 12. tygodnia ciąży. W każdym razie – jak pisze – jasne jest, że nowa regulacja w tej sprawie nie wejdzie w życie przed końcem kadencji Andrzeja Dudy latem 2025 roku.

„Jednak sondaże pokazują, że wyborcy partii rządzących oczekują, iż już teraz zaczną one realizować swą obietnicę. Brak działań nie jest dla nich opcją. I tak próbują teraz zyskać na czasie – najpierw prowadząc szeroką debatę społeczną, którą zainicjować ma komisja nadzwyczajna poprzez publiczne wysłuchania” – dodaje niemiecki dziennikarz.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Fińska firma WithSecure zajmująca się bezpieczeństwem cyfrowym poinformowała, że odkryła nowy rodzaj szpiegowskiego i złośliwego oprogramowania, które jest wykorzystywane do ataków na niektóre systemy Windows. Oprogramowanie, które eksperci nazwali Kapeka, może zapewnić atakującym długotrwały dostęp do systemu ofiar.

Według firmy WithSecure za oprogramowaniem kryje się rosyjska grupa cyberprzestępcza Sandworm, podległa centrali rosyjskiego wywiadu wojskowego GRU. Jest znana przede wszystkim ze swoich destrukcyjnych ataków na Ukrainę.

Microsoft potwierdza

Microsoft potwierdza istnienie złośliwego oprogramowania, na które wpadła fińska firma. W amerykańskim koncernie oprogramowanie znane jest pod nazwą KnuckleTouch.

Rüdiger Trost, ekspert ds. bezpieczeństwa w WithSecure, nazwał to odkrycie „poważnym ciosem dla Rosji, która wykorzystała oprogramowanie w Ukrainie i innych krajach Europy Wschodniej”. – Dzięki temu odkryciu rosyjskie służby specjalne nie mają teraz ważnego dojścia, bo powstałe luki zostaną w krótkim czasie odkryte i zamknięte – powiedział Trost. – Rosja straci siłę w wojnie cybernetycznej, która towarzyszy konwencjonalnej wojnie z Ukrainą – dodał.

Nowe narzędzia

Według dalszych informacji WithSecure złośliwe oprogramowanie ukryte jest jako dodatek (Add-in) do edytora tekstu Microsoft Word. Nie jest masowo rozpowszechnione, ale w bardzo ukierunkowany sposób. – W przypadku oprogramowania Kapeka chodzi prawdopodobnie o specjalnie stworzone narzędzie, które jest wykorzystywane w atakach w ograniczonym zasięgu – powiedział Mohammad Kazem Hassan Nejad, specjalista z WithSecure Intelligence.

Podstępne oprogramowanie jest używane w krajach Europy Wschodniej od połowy 2022 roku.

(DPA/dom)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Ekonomiczny dziennik „Handelsblatt” krytykuje zbyt łagodną postawę kanclerza Niemiec. „Scholz powtarza błędy swojej poprzedniczki Angeli Merkel. Zamiast osiągnąć coś dla całej niemieckiej gospodarki i Niemiec, pozwoliła ona sobie na zbyt duże kierowanie się partykularnymi interesami wielkich korporacji” – uważa gazeta z Duesseldorfu. Zdaniem dziennika teraz byłby odpowiedni czas, aby zmierzyć się z chińskim przywództwem. „Chińska gospodarka wykazuje słabości. Pekin jest uzależniony od współpracy z Niemcami i Europą. Ale kanclerz działa zbyt ostrożnie. Tym samym sprzedaje Niemcy i znaczenie tego kraju dla Chin poniżej wartości” – ocenia „Handelsblatt”.

Wychodząca na Łużycach „Lausitzer Rundschau” uważa, że efekty wizyty kanclerza Niemiec w Chinach są stosunkowo niewielkie. „Również tym razem oczekiwania były wysokie: wojna w Ukrainie i konflikty handlowe były jednymi z najważniejszych tematów” – czytamy. Gazeta stwierdza, że Olaf Scholz „dość odważnie” skierował listę palących tematów do przywódcy Chin Xi Jinpinga. „Nie uzyskał jednak od niego zbyt wiele: sprzeczność w kwestiach gospodarczych, kilka niejasnych założeń pokojowych, (nie było) nawet spodziewanej zgody na udział w szwajcarskiej konferencji na temat Ukrainy. Nie trzeba jednak od razu mówić o porażce. Po prostu, to wszystko, co było możliwe” – podsumowuje dziennik.

Inny punkt widzenia prezentuje „Mitteldeutsche Zeitung”: „We wszystkim, co Scholz omawia z Xi, należy brać pod uwagę, że siedzi on naprzeciwko najpotężniejszego sojusznika Putina. Tak długo, jak wojna przeciwko Ukrainie nie zaszkodzi Chinom, ale osłabi za to bezpieczeństwo i gospodarkę Europy, Xi będzie patrzył na to ze spokojem. W każdym razie trudno uwierzyć, że mocarstwo nuklearne z 1,4 mld obywateli miałoby być zbyt słabe, by wpłynąć na Putina. Eskalacja konfliktu na Bliskim Wschodzie między Izraelem a partnerem Rosji, Iranem, wojenna pożoga w regionie i zniszczenie całego porządku międzynarodowego poprzez dwie duże wojny mogą wydawać się Chinom bardziej zagrażające”.

Gazeta „Lepiziger Volkszeitung” przypomina, że już na początku swojej kadencji kanclerz Olaf Scholz sprowokował Pekin stwierdzeniem, że Chiny są tylko jednym z wielu partnerów Niemiec. „Co więcej, po raz pierwszy spotkał się z jego zaciekłymi konkurentami – Indiami i Japonią – oraz okiełznał kraje Globalnego Południa. 'De-risking' stał się powszechnym zwrotem – ograniczanie ryzyka dla Niemiec wynikającego z ekonomicznej zależności od Chin” – pisze dziennik z Lipska i ocenia, że z perspektywy Xi Jinpinga, którego władza przypomina dyktaturę, Niemcy stały się w ten sposób mniej godnym zaufania partnerem. „To również jest ryzykowne. Ale umowa gazowa z Rosją pokazała, dokąd może prowadzić jednostronna zależność” – konkluduje „Leipziger Volkszeitung”.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Koncern chemiczny BASF należy do przemysłowych gigantów Niemiec. Działa na całym świecie, ma około 230 zakładów produkcyjnych i blisko 112 tysięcy pracowników. Jedna trzecia z nich jest zatrudniona w kolebce firmy w Ludwigshafen, godzinę jazdy samochodem od Frankfurtu nad Menem. – To największe zakłady chemiczne na świecie – mówi prezes zarządu Martin Brudermüller.

Są to jednak również zakłady w tarapatach. – W 2023 roku na całym świecie zarabialiśmy pieniądze, ale w Ludwigshafen ponieśliśmy stratę 1,5 mld euro – relacjonował szef BASF w połowie marca w Berlinie. Koncernowi dają się w Niemczech we znaki przede wszystkim wyższe koszty energii i restrykcyjne przepisy w sprawie ochrony klimatu.

Przesyłanie droższe niż wytwarzanie

Produkcja ma zostać zelektryfikowana, zapotrzebowanie na prąd wzrośnie trzy-, a może czterokrotnie. Ale skąd wziąć tę energię? – Musimy wyłączyć nasze bardzo wydajne siłownie gazowe w Ludwigshafen – skarży się Brudermüller, zmuszony do szukania rozwiązań alternatywnych. – Jeśli będę musiał, wybuduję elektrownie wiatrowe na Morzu Północnym.

Jego firma ma już udziały w morskiej farmie wiatrowej u wybrzeży Holandii. Niemieccy operatorzy sieci elektroenergetycznych podwoili jednak ostatnio w styczniu 2024 roku ceny za korzystanie z linii przesyłowych. Przesyłanie prądu do Ludwigshafen kosztuje teraz więcej niż jego wytwarzanie na Morzu Północnym.

Koszty nowej polityki

Operatorzy sieci potrzebują pieniędzy na rozwój infrastruktury energetycznej. Dotychczas zaplanowano około 14 tys. kilometrów nowych linii wysokiego napięcia, a w przewidywalnym czasie niezbędne okażą się zapewne tysiące kilometrów następnych. Zaplanowane wielomiliardowe subwencje rządu Niemiec nie dojdą do skutku, po tym jak Federalny Trybunał Konstytucyjny uznał politykę budżetową gabinetu za częściowo sprzeczną z konstytucją.

Rząd w Berlinie musi teraz oszczędzać, co oznacza większe wydatki dla konsumentów i przedsiębiorstw. Nie tylko szef BASF patrzy na to sceptycznie. Razem z prezesami koncernu telekomunikacyjnego Deutsche Telekom i energetycznego giganta E.on Brudermüller napisał memorandum, w którym wszyscy trzej biją na alarm i domagają się innego sposobu finansowania kosztów transformacji energetyki. Tym bardziej, że opłaty za korzystanie z sieci przesyłowych będą zapewne dalej rosnąć.

Ważna infrastruktura

Jednak nie tylko infrastruktura energetyczna przyprawia trzech prezesów o ból głowy. Także pozostała infrastruktura w Niemczech jest ich zdaniem „niewystarczająca” i staje się „barierą wzrostu”. Międzynarodowa konkurencyjność Niemiec opierała się przez dziesiątki lat na dobrze rozwiniętej i niezawodnie działającej infrastrukturze, zwłaszcza w dziedzinie energetyki, transportu i telekomunikacji. Od lat istnieje groźba, że ten konkurencyjny atut zamieni się w swoje przeciwieństwo.

– Infrastruktura to być albo nie być – twierdzi Brudermüller, wskazując na zdezelowane drogi i autostrady, wysłużone mosty i drogi wodne, niepunktualną i niesolidną Deutsche Bahn, brak linii do przesyłania energii, kulejącą rozbudowę sieci światłowodowej i zbyt mało zaawansowaną cyfryzację administracji publicznej. – Jeśli sobie z tym nie poradzimy, to Niemcy przestaną przyciągać zagraniczne firmy – podkreśla.

Wszystko do remontu

Rząd Niemiec dobrze słyszy tę krytykę. Minister cyfryzacji i transportu Volker Wissing z FDP widzi ogromną potrzebę działań w zakresie infrastruktury. Sprawą najpilniejszą jest - jego zdaniem - sieć transportowa na czele z koleją, autostradami i drogami krajowymi. Samych tylko 4500 wiaduktów autostradowych jest w tak złym stanie, że część z nich można już tylko wysadzić w powietrze i zbudować nowe.

W Deutsche Bahn na 40 odcinkach tras kolejowych o łącznej długości ponad 4 tys. kilometrów tory i trakcja są tak zużyte, że trzeba je zbudować całkowicie od nowa. Dotacja rządu wynosi do 2027 roku około 27 mld euro. Już teraz można przewidzieć, że to nie wystarczy.

Spór o kotwicę budżetową

Federacja, kraje związkowe i samorządy mają zdecydowanie zbyt mało środków, by nadrobić zaległości w dziedzinie naprawy i modernizacji infrastruktury. Zwłaszcza że zapisana w Ustawie Zasadniczej kotwica zadłużenia przewiduje, iż wydatki państwa nie mogą przekraczać jego przychodów.

Ta zasada jest przyczyną poważnego sporu w rządzie Olafa Scholza, negocjującym obecnie budżet na rok 2025. SPD i Zieloni najchętniej zawiesiliby znów kotwicę budżetową, tak jak to się już stało w sytuacjach kryzysowych w ostatnich latach, czyli podczas pandemii i z powodu wojny w Ukrainie. FDP jest przeciwnego zdania i upiera się, że od 2025 roku wszystkie ministerstwa muszą zacząć oszczędzać. Nawet bez większych wydatków na infrastrukturę w budżecie powstanie zapewne luka na sumę 25-30 mld euro.

Znaleźć prywatnych sponsorów

Minister Wissing popiera kotwicę budżetową. Jeśli w budżecie nie można zapewnić środków na niezbędne inwestycje, to trzeba szukać innych sposobów – twierdzi. Szef resortu transportu podkreśla, że niemieckie społeczeństwo jest bardzo zamożne. – Musimy mobilizować kapitał prywatny – postuluje. Minister chce w tym celu stworzyć specjalny fundusz infrastrukturalny.

O ile Volker Wissing przewiduje pozyskiwanie pieniędzy przede wszystkim na infrastrukturę transportową, to szef FDP i minister finansów Christian Lindner potrafi sobie wyobrazić jeszcze więcej. W wywiadzie dla ARD zwrócił on uwagę, że na przykład firmy ubezpieczeniowe zarządzają ogromnymi sumami od swoich klientów. – Warto zadać sobie wszelki trud, żeby zmobilizować te pieniądze na przykład do rozwoju sieci energetycznych i sieci wodorowych – powiedział.

Jak jednak ma funkcjonować taki fundusz? Prywatni inwestorzy na pewno udostępnią swoje pieniądze na dłuższy okres tylko pod warunkiem, że będą mogli liczyć na odpowiednie zyski. Czy na autostradach trzeba będzie pobierać myto, czy trzeba będzie płacić za przejazd przez most? Ministerstwo transportu nie udziela jeszcze odpowiedzi na takie techniczne pytania.

Finansowanie z długu publicznego?

Socjaldemokraci i Zieloni znacznie chętniej zreformowaliby kotwicę budżetową w ten sposób, że inwestycje w infrastrukturę można by finansować również z kredytów. Pomysł ten popiera wielu ekonomistów. Nawet w świecie gospodarki, który opowiada się za ścisłą dyscypliną budżetową, rosną sympatie dla bardziej elastycznej interpretacji kotwicy budżetowej.

Michael Hüther, szef zbliżonego do środowiska pracodawców Instytutu Gospodarki Niemieckiej, proponuje utworzenie pozabudżetowego funduszu specjalnego na rzecz infrastruktury i transformacji w wysokości 500 mld euro. Wzorcem dla niego ma być fundusz specjalny dla Bundeswehry, na który państwo zaciągnęło kredyty na kwotę 100 mld euro po dokonaniu w tym celu koniecznych zmian w Ustawie Zasadniczej większością dwóch trzecich głosów. Fundusz ten ma więc teraz rangę konstytucyjną tak samo, jak hamulec zadłużenia.

Artykuł ukazał się pierwotnie nad stronach Redakcji Niemieckiej DW.

Litewski rząd i niemiecka firma podpisały we wtorek list intencyjny w sprawie budowy zakładu produkcyjnego pocisków artyleryjskich kalibru 155 milimetrów. – Będzie to największa inwestycja obronna w historii Litwy – powiedziała dziennikarzom litewska minister gospodarki Ausrine Armonaite.

– Nadszedł czas, abyśmy my, demokracje, wzmocnili nasz arsenał – wyjaśniła szefowa litewskiego rządu. Ingrida Simonyte mówiła o „warunku wstępnym obrony wolności". Litewski minister obrony Laurynas Kasciunas wyjaśnił, że wojna na Ukrainie pokazała znaczenie niezależnych dostaw amunicji "jako integralnej części bezpieczeństwa narodowego i obrony".

Lokalizacja w pobliżu bazy NATO?

Niemcy są ważnym dostawcą broni dla Litwy. Litwini zakupili między innymi samobieżne haubice PzH 2000, które wykorzystują pociski kalibru 155 milimetrów. Litwa chce je kupić od fabryki Rheinmetall.

Lokalizacja zakładu produkcyjnego i kwota inwestycji są nadal negocjowane między rządem w Wilnie a niemiecką firmą zbrojeniową. Jednak agencja informacyjna BNS poinformowała w tym tygodniu, że rozważana jest lokalizacja w pobliżu bazy lotniczej NATO w północnej Litwie.

Według Rheinmetall firma zamierza również zbudować co najmniej cztery fabryki w Ukrainie. Kijów pilnie potrzebuje amunicji, aby odeprzeć rosyjską inwazję.

(AFPD/du)

To były klarowne słowa. – Przyszłość naszej demokracji zależy od nas wszystkich – stwierdził Stephan Kramer, prezes Urzędu Ochrony Konstytucji w Turyngii. Kramer był w połowie kwietnia w Berlinie gościem honorowym na przyjęciu Diakonii (ewangelicki odpowiednik Caritasu). Wezwał wtedy wszystkich do "bardziej zdecydowanego zaangażowania" na rzecz liberalnego porządku konstytucyjnego w życiu codziennym, "wśród kolegów, w rodzinie lub na portalach społecznościowych".

Tematem wieczoru była walka z prawicowym ekstremizmem i sposoby radzenia sobie z partią Alternatywa dla Niemiec (AfD), która została sklasyfikowana przez Urząd Ochrony Konstytucji jako ugrupowanie "w części prawicowo-ekstremistyczne". Około 150 gości na przyjęciu w Berlinie dowiedziało się również o pracy "doradców demokracji" ("DemokratieBerater:innen"). Są to osoby przeszkolone przez Diakonię, które wspierają lokalne społeczności w walce z antydemokratycznymi nastrojami.

Podczas dyskusji na przyjęciu stało się jednak jasne, że także wśród pracowników Diakonii są sympatycy skrajnej prawicy. Jeśli sondaże we wschodnich Niemczech pokazują 30-procentowe wsparcie dla AfD, to takie nastawienie ma też swoich popleczników wśród pracowników Diakonii, mówiła nieoficjalnie jedna z osób zajmujących kierownicze stanowisko w Diakonii. Szef Urzędu Ochrony Konstytucji w Turyngii, Stephan Kramer, również potwierdził, że wie o pojedynczych przypadkach kontaktów między pracownikami Kościoła a prawicowymi ekstremistami.

„Problem pojawił się i u nas"

– Z pewnością mamy w Diakonii kilka osób, które kolportują mizantropijne i prawicowo-ekstremistyczne treści – potwierdza przewodniczący Diakonii Rüdiger Schuch. – To prawda, że ten problem pojawił się i u nas – przyznaje w rozmowie z DW.

W ten sposób debata między Kościołami a AfD nabiera konkretnego wymiaru. Pod koniec lutego dwa największe kościoły w Niemczech – rzymskokatolicki i ewangelicki – opowiedziały się przeciwko prawicowemu ekstremizmowi i wymieniły AfD z nazwy. "Rozpowszechnianie prawicowych haseł ekstremistycznych – w tym w szczególności rasizmu i antysemityzmu – jest również nie do pogodzenia z pełnoetatową lub społeczną pracą w kościele" – oświadczyli biskupi katoliccy.

Kilka dni później w podobnym duchu wypowiedziała się obecna przewodnicząca Rady Kościoła Ewangelickiego w Niemczech (EKD), bp Kirsten Fehrs. Jak zaznaczyła, volkistowski nacjonalizm i pogarda dla ludzi nie są w żaden sposób zgodne z zasadami wiary chrześcijańskiej. Pod koniec marca sprecyzowała, że jeśli ktoś publicznie popiera idee AfD, to "nie jest to do pogodzenia z piastowaniem ważnego urzędu w Kościele".

„Jasne zasady"

Jednak żaden z kościołów ostatecznie nie ustanowił ram prawnych ani procedury postępowania z działaczami czy sympatykami skrajnej prawicy we własnych szeregach. Fehrs podkreśliła, że decyzje dotyczące osób pełniących posługę kościelną wymagają dokładnej analizy prawnej, "co nie jest łatwe z prawnego punktu widzenia". Nie ma też jasności co do procedur również po stronie katolickiej. Thomas Arnold, szef Akademii Katolickiej Diecezji Drezdeńsko-Miśnieńskiej w latach 2016-2024, który od kilku tygodni pracuje w saksońskim Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, w artykule na portalu katholisch.de wezwał do ustanowienia "jasnych i egzekwowalnych zasad i procedur", ale także ostrzegł przed "radykalnym działaniem" lub wykluczaniem ze stowarzyszeń i organizacji.

Ekspert w dziedzinie prawa kanonicznego prof. Thomas Schüller przypomina w tym kontekście o "radykalnym dekrecie", zgodnie z którym w latach 70. XX wieku kandydaci do służby publicznej w Republice Federalnej Niemiec byli prześwietlani pod kątem lojalności wobec konstytucji. Zdaniem Schüllera celem nie może być egzaminowanie z poglądów. Potrzebna jest jednak klarowność prawna. Pierwsze diecezje pracują już nad dostosowaniem przepisów.

Oczywiste jest, że istnieje potrzeba wprowadzenia odpowiednich regulacji w obu wyznaniach. Natychmiast po deklaracji katolickich biskupów dotyczącej AfD, głośna stała się sprawa parafii w Neunkirchen w Kraju Saary. Gremia parafialne zwróciły się do diecezji w Trewirze o wykluczenie z rady administracyjnej parafii osoby, która zasiada w parlamencie regionalnym z ramienia AfD. Dochodzenie nadal trwa, jak ogłosiła diecezja prawie sześć tygodni później. W miejscowości Weil am Rhein w południowo-zachodniej części Niemiec katolicka parafia odmówiła kobiecie wolontariatu w przedszkolu, ponieważ kandyduje ona z ramienia AfD w nadchodzących wyborach lokalnych w czerwcu. Po obu stronach, w protestanckiej Diakonii i katolickim Caritasie, są też pierwsze tego typu problematyczne przypadki.

Najgłośniejszym przypadkiem z ostatnich sześciu tygodni jest sposób, w jaki Kościół protestancki w środkowych Niemczech (EKM) postąpił z pastorem Martinem Michaelisem w Saksonii-Anhalt, który w nadchodzących wyborach lokalnych w Quedlinburgu kandyduje jako bezpartyjny kandydat z poparciem AfD. Przeciwko duchownemu toczy się obecnie kościelne postępowanie dyscyplinarne. Do czasu wyjaśnienia sprawy władze kościelne zawiesiły pastora w obowiązkach duszpasterskich. Ks. Michaelis zamierza jednak bronić się przed tą decyzją. Niewykluczone, że jego sprawa ostatecznie trafi do sądu kościelnego.

„Odzyskiwanie ludzi"

Obie wielkie kościelne organizacje charytatywne Diakonie i Caritas są po państwie największym pracodawcą w Niemczech. Zatrudniają łącznie prawie 1,5 mln osób i postrzegają siebie jako ważnych graczy we wzmacnianiu tych, którzy prowadzą kampanię przeciwko prawicowemu ekstremizmowi i rasizmowi w terenie. – Musimy prowadzić dialog z niezadowolonymi ludźmi i słuchać, co może ich skusić do oddania głosu na ekstremistyczną partię – mówi szef Diakonii Schuch. Ma on nadzieję, że "uda nam się przekonać wielu ludzi do demokracji".

Organizacje społeczne, podkreśla Schuch, wnoszą znaczący wkład w "zachowanie demokracji", ponieważ wzmacniają spójność społeczną. Dlatego są "prawdziwymi filarami demokracji".

Thomas Arnold, wieloletni szef Akademii Drezdeńskiej, podkreśla, że Kościół powinien mieć odwagę angażować się w fundamentalne debaty polityczne. Ani deklaracja episkopatu, ani kategoryzowanie jakiegoś ugrupowania przez Urząd Ochrony Konstytucji nie powinny wykluczać dyskusji, bo dyskusje na temat rozwiązań politycznych są potrzebne społeczeństwu.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Według najnowszego raportu „Monitor Turyngii” w ostatnim roku znacząco wzrosła liczba osób przejawiających postawy prawicowo-ekstremistyczne. W porównaniu z 2022 rokiem, w 2023 r. odnotowano wzrost z 12 do 19 procent – poinformowała odpowiedzialna za badanie Marion Reiser, politolog z Uniwersytetu w Jenie. Natomiast ponad połowa mieszkańców Turyngii jest niezadowolona z wdrażania demokracji.

1 września w Turyngii zostanie wybrany nowy parlament landu. W sondażach prowadzi Alternatywa dla Niemiec (AfD). Regionalny oddział tej partii w Turyngii został sklasyfikowany przez Urząd Ochrony Konstytucji jako prawicowa organizacja ekstremistyczna, a jej lider – Björn Höcke – uważany jest za centralną postać ekstremistów na szczeblu ogólnoniemieckim.

Autorka badania, Marion Reiser, powiedziała, że zauważalny spadek prawicowego ekstremizmu podczas pandemii koronawirusa, był jedynie tymczasowy. Ponad połowa (59 procent) ankietowanych jest przekonanych, że Niemcy są niebezpiecznie zdominowane przez migrantów.

Zasadniczo poparcie dla demokracji jako formy rządów jest – według wyników Monitora – nadal wysokie. 88 procent pytanych mieszkańców Turyngii zgodziło się ze stwierdzeniem, że demokracja jest najlepszą ze wszystkich form rządów. Jednak ponad połowa nie jest zadowolona ze sposobu, w jaki demokracja jest wdrażana w praktyce. Od 2020 roku liczba ta wzrosła o 23 punkty procentowe. Obecnie zaledwie 45 proc. uważa, że jest zadowolonych z funkcjonowania demokracji.

Analogicznie spadło zaufanie do rządu landowego i federalnego. Tylko 15 procent mieszkańców Turyngii stwierdziło, że nadal ufa rządowi RFN. W przypadku mniejszościowego rządu landowego premiera Bodo Ramelowa (Lewica) odesetek ten wynosi 30 proc.

Monitor Turyngii jest przeprowadzany corocznie na zlecenie rządu landu. Ostatnie badanie zostało przeprowadzone między 11 września a 25 listopada 2023 roku. Wzięło w nim udział 1063 mieszkańców Turyngii uprawnionych do głosowania.

(EPD/stef)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Fundusz uznaje za możliwy wzrost gospodarczy nad Renem i Łabą już tylko o 0,2 procent. Jeszcze pod koniec stycznia analitycy MFW uważali, że Niemcy mają szansę na zwiększenie PKB o 0,5 procent. Żadna inna spośród czołowych gospodarek świata nie musi się zadowolić tak słabymi notowaniami.

W uzasadnieniu Międzynarodowy Fundusz Walutowy zwrócił uwagę na utrzymującą się słabą konsumpcję wewnętrzną. Niemcy silniej niż inne wielkie gospodarki narodowe odczuły ponadto rosyjski atak na Ukrainę, który doprowadził do znacznego wzrostu cen energii.

Oczekiwana poprawa sytuacji

W ubiegłym roku niemiecka gospodarka skurczyła się o 0,3 procent, podczas gdy wiele innych krajów w Europie i na innych kontynentach weszło na ścieżkę wyraźnego wzrostu. W 2025 r. MFW oczekuje w Niemczech wzrostu PKB o 1,3 procent. To również o 0,3 punktu procentowego mniej, niż spodziewano się w styczniu. W skali międzynarodowej RFN przestałaby jednak wtedy być czerwoną latarnią, gdyż niższej dynamiki Fundusz spodziewa się po Włoszech i Japonii.

Niezłe prognozy dla gospodarki światowej

Międzynarodowy Fundusz Walutowy w znacznej mierze odwołuje alarm dla gospodarki światowej. Globalny wzrost gospodarczy wyniesie w jego opinii zarówno w tym, jak i w przyszłym roku 3,2 procent – czyli tyle samo, co już w 2023 r. Oznacza to stabilizację po gwałtownym hamowaniu wskutek rosyjskiej napaści na Ukrainę i towarzyszącego jej wzrostu inflacji. W skali wieloletniej są to jednak stosunkowo niskie wskaźniki, gdyż średni roczny globalny wzrost gospodarczy wynosi 3,8 procent.

Jest lepiej, niż można się było spodziewać

Światowa gospodarka okazała się zadziwiająco odporna na wstrząsy – powiedział główny ekonomista MFW Pierre-Olivier Gourinchas. – Mimo wielu ponurych prognoz świat uniknął recesji – dodał. Nie wytworzyły się niekontrolowane spirale wynagrodzeń i cen, a inflacja spada obecnie prawie tak szybko, jak poprzednio rosła – ocenił francuski ekonomista. Zaznaczył jednak, że normalizacja w bogatych państwach uprzemysłowionych jest wyraźniejsza niż w krajach uboższych.

(RTR/pesz)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Po odparciu przez Izrael bez większych strat irańskiego ataku, dokonanego z użyciem setek dronów, pocisków manewrujących i rakiet balistycznych, na międzynarodowych rynkach finansowych zapanowało uczucie ulgi: ceny ropy naftowej lekko spadają, a amerykański indeks tzw. futures, S&P 500, osiągnął wartości dodatnie. Mimo to „od piątku geopolityka jest znów największym zmartwieniem dla rynków” – piszą w komunikacie dla klientów analitycy Deutsche Bank.

Za każdym razem, gdy zaostrza się sytuacja geopolityczna na Bliskim Wschodzie, przekłada się to na globalne ceny ropy. Notowania ropy z Morza Północnego Brent i jej amerykańskiego odpowiednika WTI (West Texas Intermediate) są jak wykres temperatury światowej gospodarki.

Już przed uderzeniem Teheranu na Izrael obawy o eskalację na Bliskim Wschodzie wywindowały ceny ropy o mniej więcej dziesięć procent. Zdaniem eksperta w dziedzinie surowców Jorge Leóna z Rystad Energy, firmy konsultacyjnej dla branży energetycznej w Oslo, wzrost ten wynikał „prawie wyłącznie z trwającego konfliktu”.

Ceny ropy napędzają inflację

– Ogólna reguła jest taka, że wzrost cen ropy o dziesięć procent podwyższa łączną inflację w krajach uprzemysłowionych o 0,1–0,2 procent. A zatem wzrost ceny ropy w ubiegłym tygodniu podwyższy inflację w tych gospodarkach o mniej więcej 0,1 procent – wylicza Neil Shearing, główny ekonomista Capital Economics.

Jakie jest jednak prawdopodobieństwo tego, że wskutek wzmożonej presji inflacyjnej banki emisyjne zrezygnują z planowanych obniżek stóp procentowych?

Neil Shearing sądzi, że najnowszy wzrost cen nie powinien mieć istotnego wpływu na decyzje banków centralnych w zakresie polityki pieniężnej. Żeby tak się stało, ceny ropy musiałyby wzrosnąć silniej i w bardziej trwały sposób. Decydujące znaczenie mają jego zdaniem skutki dla inflacji bazowej i wzrost cen dla konsumentów bez uwzględnienia żywności i energii. Bowiem dopiero kiedy producenci przerzucą swoje wyższe koszty energii na konsumentów, to banki emisyjne mogą powstrzymać się od zapowiedzianych na 2024 rok obniżek stóp procentowych – twierdzi Shearing.

Ostatnio inflacja znów wybiła się na pierwszy plan przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych. W marcu 2024 roku ceny dla konsumentów wzrosły tam na przestrzeni roku o 3,5 procent. Neil Shearing z Capital Economics uważa, że z tego powodu amerykański bank emisyjny Federal Reserve może zdecydować się na obniżkę stóp procentowych dopiero jesienią, o ile w najbliższych miesiącach ceny energii znów nie poszybują w górę.

Wzrost wydobycia ropy na horyzoncie?

Kolejną wielką niewiadomą jest przyszła polityka wydobywcza tak zwanego OPEC+. Rozumie się przez to tradycyjną grupę krajów (Bliski Wschód, Afryka i Wenezuela) wydobywających ropę, współpracującą z państwami nienależącymi do OPEC, takimi jak Rosja, Kazachstan, Meksyk i Oman. Eksperci w dziedzinie surowców intensywnie dyskutują ostatnio o tym, czy na przykład Zjednoczone Emiraty Arabskie (ZEA) nie zechcą zwiększyć swojego wydobycia, aby przeciwdziałać schłodzeniu światowej koniunktury wskutek zbyt wysokich cen ropy.

Kraje wydobywające ropę przedłużyły ostatnio dobrowolne ograniczenie produkcji do końca czerwca. Zmiana tej decyzji może nastąpić dopiero 2 czerwca na posiedzeniu ministrów OPEC – tłumaczy Jorge León. – Jednak w razie dalszej eskalacji sytuacji geopolitycznej w regionie grupa ta mogłaby zwołać w nadchodzących tygodniach nadzwyczajne spotkanie – twierdzi analityk Rystad Energy. Jego zdaniem jest bardzo prawdopodobne, że OPEC zdecydowałby się wtedy na zwiększenie produkcji o prawie sześć milionów baryłek dziennie (1 baryłka to około 159 litrów).

– Utrzymujące się podwyższone ceny ropy napędzałyby inflację na Zachodzie i skłaniały banki centralne do odłożenia na później wszelkich starań o normalizację polityki pieniężnej, co prowadziłoby do osłabienia globalnego wzrostu gospodarczego – wskazuje Jorge León.

Decydującą rolę dla ewolucji cen ropy odgrywa również sytuacja w Cieśninie Ormuz, gdzie ceny transportu morskiego osiągnęły niebotyczny poziom wskutek ataków sprzymierzonej z Teheranem milicji Hutich na żeglugę międzynarodową. Po zajęciu w sobotę, 13 kwietnia, przez Iran „statku związanego z Izraelem”, jak określiły to władze w Teheranie, cieśnina ta, przez którą transportuje się około jednej piątej sprzedawanej na całym świecie ropy naftowej, znów znalazła się w centrum uwagi.

Czekanie na reakcję Izraela

Teraz rynki czekają na reakcję Izraela. Są sprzeczne sygnały co do odpowiedzi izraelskiego gabinetu wojennego na uderzenie z Iranu. Amerykanie próbują oddziaływać tonująco na rząd w Jerozolimie. Mało kto sądzi jednak, że nie będzie w ogóle żadnej reakcji Izraela.

„Kto oczekuje, że Izrael nie zareaguje na bezprecedensowy atak Iranu, albo cierpi na urojenia, albo nie ma pojęcia o tym, jak funkcjonują rzeczy na Bliskim Wschodzie” – napisał na portalu X Avi Mayer, były redaktor naczelny „Jerusalem Post”. „Brak reakcji uznano by za tchórzostwo, a to sprowokowałoby tylko kolejne i jeszcze groźniejsze ataki. Izrael na to odpowie” – twierdzi Mayer.

Jaka będzie ta reakcja, dopiero się okaże. – W najgorszym razie energiczne uderzenie odwetowe Izraela mogłoby nakręcić spiralę eskalacji, prowadzącą być może do bezprecedensowego konfliktu regionalnego – obawia się Jorge León.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Artykuł ukazał się pierwotnie na stronach Redakcji Niemieckiej DW

Jeszcze do marca wynik wyborów w Chorwacji wydawał się być przesądzony. Sondaże przedwyborcze prognozowały zwycięstwo urzędującego od ośmiu lat premiera Andreja Plenkovicia i jego chrześcijańsko-konserwatywnej Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej (HDZ).

Przez lata opozycja sama wyrywała sobie zęby, zajęta wewnętrznymi sporami. Punktowe sukcesy partie opozycyjne odnosiły co najwyżej na szczeblu lokalnym. W stołecznym Zagrzebiu zielono-liberalna „Mozemo!” (Damy radę!) zdobyła w roku 2021 większość w regionalnym parlamencie i mogła mianować burmistrza. Przełom nastąpił przed miesiącem po tym jak urzędujący prezydent Chorwacji – Zoran Milanovic – ogłosił swój start w wyścigu o stanowisko premiera rządu, jako kandydat socjaldemokratów.

Od wyborów prezydenckich przed czterema laty, Milanović zdołał wypełnić próżnię polityczną na szczeblu ogólnokrajowym i wyrósł na rywala popularnego premiera Andreja Plenkovicia. Po wystawieniu Milanovicia na lidera socjaldemokratów w wyborach parlamentarnych, partia ta odnotowała gwałtowny wzrost poparcia do siedmiu procent.

Różne partie – minimalne różnice programowe

Wynik wyborów jest otwarty tym bardziej, że obie partie polityczne, SDP i HDZ, prawie się nie różnią, zwłaszcza w swoich postulatach socjalnych. Oba ugrupowania priorytetowo traktują wzrost gospodarczy i wysoki standard życia obywateli. Stawiają podobne postulaty typowe dla państwa opiekuńczego – wyższe pensje i emerytury, miesce w przedszkolu dla każdego dziecka oraz program tanich mieszkań. Programy wyglądają tak, jakby obie partie je od siebie nawzajem kopiowały. Ugrupowania łączy też brak wyjaśnienia, z jakich środków ten program socjalny miałby być finansowany.

Różnice programowe widoczne są jedynie w kwestiach światopoglądowych, a zwłaszcza zakresu praw i mniejszości, np. społeczności LGBTQ+. Podczas gdy konserwatywna HDZ zupełnie pomija te kwestie w swoim programie, socjaldemokraci poświęcają im sporo miejsca, postulując liberalizację prawa do aborcji i sztucznego zapłodnienia.

Inne akcenty w polityce zagranicznej

Brak różnic programowych między głównymi partiami to nie wszystko. – Nie ma także specjalnych różnic osobistych pomiędzy Milanoviciem i Plenkoviciem – podkreśla politolog Zarko Puhovski w wywiadzie dla DW. – Obaj pochodzą z podobnej warstwy społecznej, a nawet mają porównywalne biografie zawodowe – obaj pracowali w chorwackim resorcie spraw zagranicznych – mówi Puhovski.

Największe różnice widać w polityce zagranicznej. Andrej Plenković, zanim stanął na czele partii HDZ i został premierem Chorwacji, był przez lata eurodeputowanym. Do dziś uchodzi za wzorowego Europejczyka i zgodnego wykonawcę unijnych przepisów i wytycznych Komisji Europejskiej – w tym sankcji wobec Rosji oraz pakietu pomocy wojskowej dla Ukrainy.

Aktualny szef socjaldemokratycznej SDP i były premier Zoran Milanović podkreśla konieczność ochrony narodowych interesów w UE, postrzegając UE przede wszystkim jako bankomat do drukowania pieniędzy. – Nie jesteśmy zadowoleni z obecnego wydatkowania funduszy europejskich. Musimy lepiej wykorzystywać te środki. Nie odniesiemy sukcesu w rywalizacji między europejskimi narodami, jeśli lepiej o siebie nie zadbamy – napisał Milanović na swoim profilu fejsbukowym w marcu br.

Obecny prezydent obiecuje trzymać Chorwację z dala od konfliktów, takich jak wojna Rosji z Ukrainą. Wprawdzie zapewnił Ukrainę o pomocy humanitarnej, jednak wyklucza dostawy chorwackiej broni do Ukrainy czy szkolenia ukraińskich żołnierzy w Chorwacji. Chorwacja musi skupić się na innych kwestiach polityki zagranicznej, podkreślił na konferencji prasowej w nadmorskim mieście Opatija w niedzielę (14.04.2024) – Ukraina, Izrael, Iran – to nie są nasze wojny, wieć lepiej trzymać się od nich z daleka.

Obaj rywale są zgodni co do polityki wobec sąsiadującej z Chorwacją Bośni i Hercegowiny – mówi politolog Puhovski. – Obaj uważają, że Chorwaci z Bośni są w niekorzystnej sytuacji i wzywają do obrony ich interesów. Z tą różnicą, że Plenković opiera się na dyplomacji i wsparciu Brukseli, podczas gdy Milanović jest bardziej bezpośredni i wspiera przywódcę bośniackich Serbów – Milorada Dodika.

Rozproszone głosy i wyborczy pat

Oprócz dwóch głównych partii chorwackich – HDZ oraz SDP – jeszcze trzy inne ugrupowania mogą odnieść sukces w wyborach parlamentarnych: prawicowo-nacjonalistyczny „Domovinski pokret” (Ruch na rzecz Ojczyzny), konserwatywny "Most" (Pomost), a także zielono-liberalny „Mozemo!" (Damy radę!). W wyborach startują także mniejszych partie – regionalne bądź reprezentujące mniejszości narodowe.

Politolog Puhovski przypuszcza, że zarówno SDP, jak i HDZ będą miały problemy ze zdobyciem większości parlamentarnej, niezbędnej do rządzenia – inne partie albo nie będą chciały wejść z nimi w koalicję, albo nie będą mogły uzyskać razem większości.

Może się okazać, że jedynym wyjściem z pata będzie wielka koalicja. – Jednak HDZ i SDP są tak skłócone, że taką opcję wykluczam – mówi Puhovski. Kluczowe w wyborach w Chorwacji mogą sie okazać zdolności negocjacyjne obu liderów. To może być na rękę Plenkoviciowi, który wciąż jest premierem, bo w przeszłości wykazał się talentem w tym zakresie – komentuje Puhovski.

Były redaktor naczelny największej niemieckiej gazety – bulwarówki „Bild” – Julian Reichelt wygrał spór prawny wywołany jego kontrowersyjnym wpisem w mediach społecznościowych. Sprawa trafiła aż do niemieckiego Trybunału Konstytucyjnego.

Chodzi o wpis, jaki były naczelny „Bilda” zamieścił w sierpniu 2023 roku na portalu X (wcześniej Twitter). Reichelt napisał wówczas (pisownia oryginalna): „Niemcy zapłaciły w dwóch minionych latach 370 MILIONÓW EURO (!!!) pomocy rozwojowej TALIBANOWI (!!!!!!). Żyjemy w domu wariatów, w absolutnym, kompletnym, totalnym, historycznym, niepowtarzalnym domu wariatów. Co to jest za rząd?!”.

Pod swoim wpisem Reichelt zamieścił link do artykułu zatytułowanego „Niemcy znów płacą na pomoc rozwojową dla Afganistanu”.

Rząd Niemiec skierował sprawę do sądu w Berlinie, który w listopadzie 2023 zabronił Reicheltowi rozpowszechniania treści sugerujących, że Niemcy zapłaciły 370 milionów euro Talibanowi. Sąd uznał to za fałszywe twierdzenie, wprowadzające w błąd przeciętnego czytelnika, który może zrozumieć, że przekazano pieniądze bezpośrednio terrorystom z organizacji Taliban.

Wolność słowa

Julian Reichelt uznał jednak, że sąd naruszył jego podstawowe prawo do wyrażania opinii i skierował skargę do Federalnego Trybunału Konstytucyjnego. Ten przyznał mu teraz rację. Sędziowie z Karlsruhe uznali, że sąd w Berlinie rzeczywiście naruszył prawo wolności opinii i nie wziął pod uwagę kontekstu. Zdaniem Trybunału czytelnik dostrzeże, że Reicheltowi zależało na tym, aby merytorycznie powiązać jego wpis z artykułem prasowym dostępnym w linku.

Sędziowie z Karlsruhe podkreślili ponadto, że państwo zasadniczo musi być w stanie znieść ostrą i polemiczną krytykę. Co prawda instytucje państwowe mogą być chronione przed werbalnymi atakami, ale nie mogą być odgrodzone od publicznej, także ostrej krytyki, którą gwarantuje prawo podstawowe do wyrażania opinii.

Krytyka podlega ochronie także, gdy mieszają się w niej fakty i opinie, podkreślił niemiecki TK uchylając orzeczenie sądu w Berlinie i odsyłając je do ponownego rozpatrzenia.

Niemieckie ministerstwo rozwoju, które skierowało sprawę do sądu w Berlinie, oświadczyło, że jest jak najbardziej gotowe do przyjmowania nawet najostrzejszej i polemicznej krytyki. Resort zaznaczył, że chodziło głównie o to, aby zgadzały się fakty. Bo Niemcy nie przekazują pieniędzy Talibanowi – podkreśliło ministerstwo.

(AFP/szym)

Organizacja Ewangelickie Kobiety w Niemczech” (EFiD) z zadowoleniem przyjęła rekomendację ekspertów powołanej przez rząd komisji popierającą legalizację aborcji do dwunastego tygodnia. EFiD „jest zadowolona” z raportu końcowego komisji przedstawionego w poniedziałek w Berlinie. Jak podkreśla EFiD, Komisja ds. Samostanowienia Reprodukcyjnego i Medycyny Reprodukcyjnej, zaproponowała „regulację aborcji poza prawem karnym”, czytamy we wtorkowym (16.04.) oświadczeniu organizacji.

Regulacje na temat aborcji poza kodeksem prawa karnego

Paragraf dotyczący aborcji umieszczony w prawie karnym nie jest „odpowiednim rozwiązaniem dla zapobiegania aborcji", powiedziała przewodnicząca EFiD, Angelika Weigt-Blätgen, napisano w oświadczeniu. EFiD zrzesza kilkadziesiąt różnych związków członkiń niemieckich Kościołów protestanckich.

Zdaniem Weigt-Blätgen, znacznie skuteczniejszymi środkami jest swobodny i pozbawiony barier dostęp do środków antykoncepcyjnych i kompleksowych usług doradczych. Komisja opowiedziała się za usunięciem z kodeksu prawa karnego regulacji aborcji do dwunastego tygodnia ciąży. Jednak późne aborcje – zdaniem komisji – powinny nadal być karalne i być dopuszczone tylko w przypadkach uzasadnionych medycznie lub gdy ciąża jest wynikiem gwałtu.

Protestantki za dobrowolnym doradztwem

Zadaniem, jakie grono osiemnastu ekspertów dostało od niemieckiego rządu, było zbadanie możliwości umieszczenia regulacji dotyczących aborcji poza kodeksem prawa karnego. Teraz paragraf 218 kodeksu stanowi, że aborcja jest zasadniczo niedozwolona. Pozostaje jednak bezkarna, jeśli zostanie przeprowadzona w ciągu pierwszych dwunastu tygodni. Ponadto kobieta w ciąży musi wcześniej otrzymać poradę; między poradą a aborcją muszą upłynąć co najmniej trzy dni. Aborcja nie jest nielegalna po gwałcie oraz w przypadkach zagrożenia życia, zdrowia fizycznego lub psychicznego kobiety ciężarnej.

Niemieckie protestantki opowiadają się również za dostępem do wysokiej jakości, dobrowolnego i bezpłatnego doradztwa oraz wzywają rząd do uregulowania kwestii ponoszenia kosztów aborcji.

Katoliczki popierają obowiązkowe doradztwo

W stowarzyszeniu Katolickie Kobiety w Niemczech (kfd) opinia na temat raportu komisji nie jest jednoznaczna. Stowarzyszenie popiera prawo każdej kobiety do samostanowienia, jednocześnie równie wyraźnie opowiada się za ochroną życia nienarodzonych. W oświadczeniu opublikowanym w Düsseldorfie w poniedziałek wieczorem napisano: „Dlatego też, jako kfd, nadal opowiadamy się za kompleksowym i otwartym poradnictwem obowiązkowym oraz za towarzyszeniem i konkretnym wsparciem kobiet w sytuacjach konfliktowych związanych z ciążą."

Niemieccy katolicy: możliwe kroki prawne

Przewodnicząca Centralnego Komitetu Katolików Niemieckich (ZdK), Irme Stetter-Karp, nie wyklucza podjęcia kroków prawnych przeciwko liberalizacji przepisów aborcyjnych. W wywiadzie dla Deutschlandfunk (wtorek) powiedziała, że będzie to zależało od tego, jak ostatecznie będzie wyglądał projekt ustawy.

Stetter-Karp powiedziała w poniedziałek, że legalizacja aborcji na wczesnym etapie ciąży oznaczałaby koniec jasnej koncepcji ochrony życia. Godność ludzka istnieje od samego początku. Z punktu widzenia ZdK, rozwiązanie polegające na ograniczeniu czasowym jest nie do przyjęcia. Ogólnie rzecz biorąc, była poirytowana faktem, że filary paragrafu 218 są podcinane.

Teraz ruch należy do niemieckiego rządu, który zdecyduje, czy chce opracować odpowiednie przepisy.

EPD,KNA/sier

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

„Bezprzykładny atak Iranu na Izrael czyni nieodzownym, by w rządzie Niemiec i w Unii Europejskiej na nowo określono własne strategie wobec reżimu Republiki Islamskiej” - czytamy w komentarzu opublikowanym we wtorek (16.04.24) w niemieckim dzienniku „Sueddeutsche Zeitung”.

Jego autor Paul-Anton Krueger przekonuje, że skuteczna strategia musi konsekwentnie obejmować wszystkie obszary aktywności Iranu, stojące w sprzeczności z niemieckimi i europejskimi interesami.

Autorytarna koalicja

„Iran jest zaangażowany w dowodzoną przez Rosję koalicję państw autorytarnych. Jej celem jest wywrócenie, także przy użyciu przemocy, obowiązującego porządku międzynarodowego. Najlepszy przykład to dostawy broni na rzecz rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie”.

Poza tym, zauważa Krueger, mamy do czynienia z szyicko-islamistycznym reżimem, który utrzymuje całą sieć uzbrojonych grup terrorystycznych. Teheran chce w ten sposób zapewnić sobie dominację na Bliskim Wschodzie i w regionie Zatoki. Po to wspiera Hezbollah w Libanie, szyickie milicje w Iraku i Syrii albo Huti w Jemenie, ale też Hamas albo palestyński Islamski Dżihad.

„Tym politycznym ambicjom służy wciąż rozwijający się program jądrowy. Jego cywilna fasada nie jest w stanie ukryć, że od początku nastawiony jest na to, aby zapewnić sobie zdolność budowy broni atomowej” - czytamy. Dodatkowo reżim w Iranie gnębi własnych obywateli, tłumi, także krwawo, każdą formę protestu.

Czas na sankcje

Krueger pisze, że kluczowymi czynnikami siły w Iranie są, obok biura najwyższego przywódcy ajatollaha Alego Chamenei, kontrolowana przez niego Gwardia Rewolucyjna ze swoimi rakietami oraz brygada Al-Kuds, odpowiedzialna za operacje wojskowe i terrorystyczne na Bliskim Wschodzie. To w ich przedstawicieli wymierzony był przypisywany Izraelowi atak na budynek w stolicy Syrii – Damaszku.

„UE musi teraz wprowadzić obszerne sankcje przeciwko Gwardii Rewolucyjnej i brygadom Al-Kuds, zwłaszcza że ta pierwsza kontroluje dużą część irańskiej gospodarki. Europa zbyt długo miała nadzieję, że uda się uratować porozumienie atomowe z 2015 roku albo zachować je jako punkt zaczepienia dla ewentualnych nowych negocjacji z reżimem” - czytamy.

Zdaniem autora nie spełniły się też nadzieje na to, że władze w Teheranie przedłożą wymianę gospodarczą i dobrobyt własnych obywateli ponad swoją ideologię i dążenia do dominacji. Twardogłowi przywódcy coraz konsekwentniej zapobiegali przemianom od środka.

„Gdyby Iranowi udał się przełom w budowie bomby atomowej, to rozkład sił w regionie zostałby nieodwracalnie i skrajnie negatywnie zmieniony. USA i Izrael na to nie pozwolą. Europejczykom nie pozostaje teraz niemal nic innego, jak posunąć się niemal do granic gospodarczego i handlowego embarga, które oszczędza jedynie artykuły humanitarne” - czytamy.

Iran od lat na wojnie

Komentator ocenia, że bezpośrednie kontakty gospodarcze między Europą a Iranem są głębsze niż powinny i obejmują często towary wykorzystywane potem przez armię albo organy represji.

Dodaje też, że reżim w Teheranie jest bardziej wytrzymały i gotowy na konfrontację, niż się powszechnie wydaje.

„Reżim prowadzi od dziesięcioleci ukrytą wojnę przeciwko Izraelowi, która teraz wyszła na światło dzienne. Ale też przeciw USA, przeciw państwom arabskim i całemu Zachodowi. Władcy w Teheranie chcą ją prowadzić na własnych warunkach. Europa musi zmierzyć się tą rzeczywistością”.

„Nic nie wskazuje na to, że rząd koalicyjny ma plan, co zamierza zrobić z raportem ekspertów, nie mówiąc już o tym, jak mogłaby wyglądać reforma prawa aborcyjnego” – konstatuje „Rhein-Zeitung” z Koblencji. „Do tego dochodzi jeszcze fakt, że nie jest to najlepszy moment, biorąc pod uwagę, że za dwa miesiące odbędą się wybory do Parlamentu Europejskiego, a jesienią wybory do landtagów w Niemczech Wschodnich. A potem zostaje już rok wyborów do Bundestagu. Jeśli przyjrzeć się dokładnie, to sytuacja związana z wyborami nie opuści rządu koalicyjnego do końca jego kadencji. Nasilają się kryzysy globalne, a wraz z nimi rośnie także poczucie niepewności w społeczeństwie. W tej niestabilnej sytuacji zbędna jest kolejna debata, która ma potencjał do dzielenia społeczeństwa i wpędzenia koalicji rządowej w nowy spór” – czytamy.

Dziennik „Badische Zeitung” komentuje: „To jest zła wiadomość dla wszystkich, którzy mieli nadzieję na jakiś postęp. To, że koalicja rządowa nie odważa się zrealizować zaleceń komisji, biorąc pod uwagę profile partii rządzących, jest wręcz żenujące. "Konflikty związane z ciążą nie podlegają prawu karnemu" – obiecywała w swoim programie wyborczym SPD i podobnie brzmiało to u Zielonych. FDP obawiała się już wtedy, że może zrazić konserwatywnych wyborców - chociaż w swoim programie podstawowym szczyci się mianem "Strażników samostanowienia". Patrząc wstecz, rząd federalny pozwolił komisji ekspertów pracować przez rok na darmo. Wcześniej mówiono, że komisja była jednorazową okazją. Jednak rząd najwyraźniej zdecydował się jej nie wykorzystać. Tak więc wszystko zostaje po staremu”.

„Aborcja w Niemczech jest nadal nielegalna. Tym samym wciąż obowiązuje to, że kobietom nie pozwala się i nie ufa w kwestii decydowania o własnym ciele. Paragraf 218 (kodeksu karnego) oraz obowiązek skorzystania z porady powinny zostać zniesione. Nie ma nic nielegalnego w tym, że kobiety odpowiadają na jedno z najbardziej intymnych i osobistych pytań swojego życia: "nie". W tym sensie zalecenia ekspertów na pierwszy rzut oka mogą być postrzegane jako ważny krok. Jednak późniejsze wypowiedzi czołowych ministrów są jedynie kolejnym ciosem w prawa kobiet. Kwestia jest zbyt poważna, aby podejmować szybkie decyzje. Oznacza to, że tysiące kobiet będą nadal musiały pokonywać często duże odległości, aby znaleźć coraz mniejszą liczbę lekarzy, którzy w obliczu gróźb ze strony samozwańczych obrońców życia, będą chronić prawa kobiet do samostanowienia” – ocenia „Volksstimme” z Magdeburga.

W nieco innym tonie pisze „Kölner Stadt-Anzeiger”: Fantazje o zmuszaniu kobiet do noszenia ciąży zawsze były błędne i często wynikały z patriarchalnego sposobu myślenia. Mężczyźni po prostu nie mają dzieci. Fakt, że nienarodzone życie nie może być chronione przed przyszłą matką, jest świadomością, która po gorzkich debatach z lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych pozostaje nadal aktualna. Takie jest rzeczywiste znaczenie obecnej konstrukcji prawnej. Obowiązek udzielenia porady niewątpliwie ogranicza autonomię kobiety ciężarnej. Ale w świetle prawa nienarodzonego dziecka do życia taka ingerencja jako maksymalna interwencja państwa jest dopuszczalna”.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Iran wystrzelił w sobotę wieczorem (13.04.2024) czasu lokalnego ponad 300 dronów i rakiet na Izrael w odwecie za domniemany izraelski atak na irańską ambasadę w Damaszku na początku kwietnia. Gdy pociski i wolno poruszające się drony zmierzały ku Izraelowi, z pomocą przyszli jego sojusznicy.

Amerykańskie i brytyjskie siły powietrzne były zaangażowane w zestrzeliwanie zagrożeń z powietrza. Być może ten obszar patrolowała także Francja, jednak nie było jasne, czy Francuzi zestrzelili jakiekolwiek pociski.

Jednak wiele uwagi przyciągnął fakt, że z pomocą podążyły również jordańskie siły powietrzne. Jordania otworzyła swą przestrzeń powietrzną dla samolotów izraelskich i amerykańskich, a także najwyraźniej zestrzeliła drony, które naruszyły jej własną przestrzeń powietrzną.

Według agencji Reutera, tamtejsi mieszkańcy słyszeli wzmożoną aktywność lotniczą, a w mediach społecznościowych krążyły zdjęcia szczątków drona zestrzelonego na południe od stolicy Jordanii Ammanu.

„Kraje Zatoki Perskiej, w tym Arabia Saudyjska, mogły również odegrać pośrednią rolę, ponieważ znajdują się tam zachodnie systemy obrony powietrznej oraz stacjonują samoloty obserwacyjne i tankujące, które mogły być kluczowe dla takich wysiłków”, zauważył brytyjski tygodnik „The Economist”.

W Internecie niektórzy komentatorzy, jak Anshel Pfeffer z izraelskiego dziennika „Haaretz” czy Mairav Zonszein z Międzynarodowej Grupy Kryzysowej, szybko przeszli do świętowania arabskiego zaangażowania. Według nich jest ono dowodem na to, że Arabowie i Izraelczycy mogą ze sobą współpracować i że Izrael nie jest na Bliskim Wschodzie osamotniony.

„Ataki Iranu przyniosły również nowe międzynarodowe wsparcie dla Izraela, w tym ze strony kluczowych państw arabskich krytycznych wobec ofensywy w Strefie Gazy, które mimo to poparły izraelską odpowiedź wojskową na ataki dronów”, potwierdził w niedzielnym oświadczeniu Julien Barnes-Dacey, dyrektor programu Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej w Europejskiej Radzie Stosunków Zagranicznych.

Na przykład Jordania była bardzo krytyczna wobec izraelskiej kampanii militarnej w Strefie Gazy, która trwała i w ten weekend. Jedna na pięć osób w Jordanii ma pochodzenie palestyńskie, w tym królowa tego kraju, a w ciągu ostatnich kilku tygodni dochodziło tam do coraz bardziej agresywnych protestów przeciw Izraelowi.

Jednocześnie Jordania dzieli granicę z Izraelem, jest strażnikiem meczetu Al-Aksa w Jerozolimie, miasta bardzo ważnego dla muzułmanów, chrześcijan i żydów, a także stale współpracuje z władzami Izraela, choć często za kulisami.

Jordanii i Arabii Saudyjskiej balansowanie na linie

Władze Jordanii, które również uważają USA za ważnego sojusznika, muszą zrównoważyć wszystkie te konkurujące ze sobą interesy, jak ich stabilność polityczna i ich własna samoobrona. Jordania szybko doszła do wniosku, że wspomagając Izrael tak naprawdę broni samej siebie.

„Niektóre obiekty, które weszły w naszą przestrzeń powietrzną zeszłej nocy, zostały przechwycone, ponieważ stanowiły zagrożenie dla naszych obywateli i zaludnionych obszarów”, napisał jordański rząd w opublikowanym oświadczeniu. „Kilka fragmentów [zestrzelonych celów] spadło na terytorium kraju, nie powodując żadnych znaczących szkód”.

Emile Hokayem z Międzynarodowego Instytutu Studiów Strategicznych mówi, że zaangażowanie Jordanii było po części „jej dowodem na to, że jest dobrym partnerem USA”.

Arabia Saudyjska jest kolejnym krajem, który musiał zbalansować własne interesy, międzynarodowe sojusze i realpolitik ze stanowiskiem wobec konfliktu w Strefie Gazy. To bogate państwo Zatoki Perskiej było gotowe do normalizacji stosunków z Izraelem przed atakami przeprowadzonymi 7 października przez stacjonujących w Strefie Gazy bojowników Hamasu, w wyniku których w Izraelu zginęło około 1200 osób. Jednak po rozpoczęciu przez Izrael kampanii wojskowej w Strefie Gazy, gdzie według Ministerstwa Zdrowia kierowanego przez Hamas w ciągu ostatnich sześciu miesięcy zginęło ponad 33 tysiące osób, plany te zostały zawieszone.

Rząd saudyjski z zadowoleniem przyjął apele o zawieszenie broni w Strefie Gazy i skrytykował postępowanie Izraela w tym regionie. Jednak insiderzy regularnie przyznają, że prywatnie Saudyjczycy nadal są zainteresowani poprawą stosunków z Izraelem.

Długi konflikt między Iranem a krajami Zatoki Perskiej

Niezależnie od tego, czy w ten weekend Saudyjczycy interweniowali na rzecz Izraela, czy też nie, mają oni inne powody, dla których chcą zestrzelić irańskie rakiety.

Bliski Wschód jest od dekad rozszczepiony wzdłuż linii religijno-wyznaniowych z niektórymi krajami arabskimi Zatoki Perskiej i ich sunnicką większością muzułmańską znajdujących się w konfrontacji z Iranem, który jest postrzegany jako lider islamu szyickiego. Zasadniczo wrogość ta może być postrzegana jako analogia do wcześniejszych konfliktów w Europie, kiedy to ze sobą walczyły dwa główne odłamy chrześcijaństwa, protestanci i katolicy.

Kraje środkowego Bliskiego Wschodu, jak Irak, Syria i Liban, których ludność jest mieszanką muzułmanów szyickich i sunnickich, a także innych religii i grup etnicznych, znalazły się potrzasku, ponieważ wpływy próbowały tam budować zarówno Iran, jak i kraje Zatoki Perskiej.

I to jest miejsce, w którym pojawiają się tak zwani „pełnomocnicy”, czy też „zastępcy” Iranu (Iran's „proxies”). Do tego grona zalicza się szyickie organizacje muzułmańskie, które Iran wspiera finansowo, militarnie, logistycznie, a nawet do pewnego stopnia duchowo. Jemeńscy rebelianci Huti, milicje znane jako Siły Mobilizacji Ludowej (Popular Mobilization Forces) w Iraku oraz polityczna i wojskowa grupa Hezbollah w Libanie to członkowie tego sponsorowanego przez Iran sojuszu. Również Hamas jest wspierany przez Iran, ale to wyjątek, ponieważ Hamas jest organizacją sunnicką, tak jak większość Palestyńczyków.

W nocy z soboty na niedzielę grupy te wystrzeliły w ramach irańskiej ofensywy rakiety z Jemenu, Syrii i Iraku w kierunku Izraela. Doniesienia sugerują, że stacjonujące w Iraku amerykańskie wojsko zestrzeliło część z tych rakiet. Nie jest jasne, czy Saudyjczycy przechwycili jakiekolwiek rakiety nadlatujące z Jemenu, ale zrobili tak już wcześniej, pod koniec ubiegłego roku.

„Dla regionalnych graczy, zwłaszcza Arabii Saudyjskiej i Jordanii, które podobno przechwyciły irańskie drony, argumentem będzie to, że zgodnie z prawem chronią swoją suwerenną przestrzeń powietrzną”, argumentował w analizie opublikowanej w sobotę Masoud Mostajabi, zastępca dyrektora działu do spraw Bliskiego Wschodu w amerykańskiej Radzie Atlantyckiej (Atlantic Council).

„Jeśli jednak dzisiejsze ataki przerodzą się w szerszy konflikt izraelsko-irański, regionalni gracze, którzy są postrzegani jako obrońcy Izraela, mogą stać się celem ataków i zostać wciągnięci w regionalną pożogę (...) Biorąc pod uwagę zachęty, jakie są w grze, jest prawdopodobne, że regionalni przywódcy będą zmotywowani do pośredniczenia między obiema stronami, aby zakończyć tę konfrontację”, podsumował Mostajabi.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Sektor transportowy odpowiadał w ubiegłym roku za emisję o wiele większych ilości CO2 do atmosfery, niż zezwalają na to niemieckie przepisy. Tak wynika z analizy opublikowanej w poniedziałek (15.4.24) przez niezależną Radę Ekspertów ds. Klimatycznych.

Jak podano, zamiast dozwolonych 133 milionów ton CO2 niemiecki sektor transportowy wyemitował do atmosfery 146 milionów ton. Oznacza to, że przekroczono dopuszczalny limit już trzeci rok z rzędu.

Eksperci rady przygotowują swoje analizy na podstawie danych Federalnego Urzędu Środowiska. Wynika z nich, że także sektor budynków przekroczył limit, choć jak podkreślili członkowie Rady, dane w tym zakresie nie są dostatecznie precyzyjne, aby wydać jednoznaczną ocenę. Tak czy inaczej, także w tym zakresie konieczne są szybkie kroki prawne, podkreślili eksperci.

Ogólny spadek emisji

Rada przekazała, że mimo niektórych niejasności, odnotowano w ubiegłym roku wyraźny spadek ogólnych emisji, sięgający 10 procent w porównaniu do roku 2022. Emisje spadły z 750 do 674 milionów ton ekwiwalentu CO2. W ekwiwalenty wlicza się także inne gazy cieplarniane, aby ułatwić porównywanie wartości.

Był to największy procentowy spadek od 1990 roku. Eksperci podkreślili jednak, że nie jest to zasługą skutecznej polityki klimatycznej, tylko słabnącej gospodarki i pogody. Już wcześniej zwracał na to uwagę Urząd ds. Środowiska, a także pochodzący z partii Zielonych minister gospodarki Robert Habeck.

– Bez ograniczenia działalności energochłonnego przemysłu i bez kolejnej łagodnej pogody, emisje w roku 2023 byłyby zdecydowanie wyższe – powiedział przewodniczący Rady Hans-Martin Henning. Gdyby nie te czynniki, zapewne nie udałoby się osiągnąć celu rocznego. Henning dodał, że w związku z globalnym ociepleniem, prawdopodobnie można będzie na stałe ograniczyć emisje związane z ogrzewaniem.

Niemcy mają cel ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o 65 procent do 2035 roku w porównaniu z rokiem 1990. Urząd ds. Środowiska ocenia, że Niemcy są na odpowiedniej drodze, aby to osiągnąć. Do 2045 roku Niemcy chcą być neutralne klimatycznie, to znaczy nie emitować więcej gazów, niż kraj jest w stanie zmagazynować.

Rada Ekspertów ds. Klimatu to gremium naukowe, do którego zadań należy doroczna analiza i kontrola danych Federalnego Urzędu ds. Środowiska na temat emisji.

(DPA/szym)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Chodzi o niezapłacone składki na ubezpieczenie społeczne i podatki, ale także niewypłacone minimalne płace i niesłusznie otrzymane świadczenia społeczne. Straty z tego tytułu szacuje się na około 615 milionów euro.

„Wciąż zbyt dużo i zbyt często pracuje się na czarno w Niemczech” – powiedział minister finansów Niemiec Christian Lindner, który wziął udział w jednej z kontroli poprowadzonych w poniedziałek (15.04.2024) przez służby celne w Berlinie. Jak podkreślił polityk FDP: „Praca na czarno i nielegalne zatrudnienie to problem nie tylko dla państwa i jego dochodów, ale szczególnie dla uczciwych handlowców”. Lindner zapoznał się z działaniami służb celnych w zakresie zwalczania nielegalnej pracy na czarnym rynku i współpracy międzynarodowej organów nadzoru w ramach Unii Europejskiej.

Fałszerstwo dokumentów

Zgodnie z informacją służb celnych, kontrole podobne do tych, które miały miejsce w poniedziałek na placu budowy w byłym Sony Center na Placu Poczdamskim, mają miejsce niemal codziennie na terenie całych Niemiec – nawet bez konkretnego podejrzenia – zwłaszcza w branży budowlanej, gastronomicznej, hotelarskiej i transportowej. Na miejscu w razie potrzeby można także sprawdzić dane ubezpieczenia emerytalnego i rejestru cudzoziemców oraz zweryfikować tożsamość zatrudnionych. Ostatnio wykryto coraz więcej przypadków fałszerstw dokumentów.

Na początku roku eksperci zakładali, że zwiększenie zasiłku obywatelskiego spowoduje zmniejszenie szarej strefy w Niemczech, ponieważ mniej osób korzystających z tego zasiłku będzie musiało szukać dodatkowych nielegalnych źródeł dochodu. Jednak, jak zaznaczył minister finansów, nie ma jeszcze żadnych danych w tej sprawie. Ale w kwestii pracy na czarno życzyłby sobie ogólnie bliższej współpracy z Federalnym Urzędem Pracy.

(DPA/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Już w noc pożaru z 15 na 16 kwietnia 2019 roku prezydent Francji Emmanuel Macron zrobił wiele, żeby uspokoić zszokowany naród. Zapowiedział odbudowę gotyckiej katedry w ciągu pięciu lat i ogłosił ją projektem narodowym. Od tej chwili prace w „Notre-Dame de Paris” („Naszej Pani z Paryża”) idą na pełnych obrotach i najwyraźniej przebiegają zgodnie z harmonogramem.

Według nowego kierownika budowy Philippe’a Josta, „rozpoczęła się być może najbardziej emblematyczna operacja na placu budowy, ponieważ rekonstrukcja katedry staje się widoczna z zewnątrz”. Już wcześniej swoje zadowolenie z postępu prac budowlanych wyraził jego poprzednik, były generał Jean-Louis Georgelin, który zginął w wypadku podczas górskiej wędrówki. Georgelin obiecał w wywiadzie dla gazet grupy wydawniczej „Ouest-France”, że paryska katedra zostanie ponownie otwarta dla zwiedzających w grudniu 2024 roku.

Badania substancji budynku wykazały, że ściany katedry pomimo pożaru pozostały stabilne, podobnie jak i większość sklepień. Mury naw poprzecznych, północnej i południowej, a także przęsła w nawie głównej są już uwolnione od rusztowań. Oszczędzone przez pożar witraże i wielkie organy zostały dokładnie oczyszczone. Po zakończeniu prac zabezpieczających rozpoczęła się renowacja wnętrza.

Krótkie spięcie czy papieros?

Dokładnie pięć lat minęło od tego katastrofalnego pożaru. Historyczna budowla w centrum Paryża została częściowo zniszczona. Paryska straż pożarna walczyła cztery godziny, zanim udało jej się opanować pożar drewnianej więźby dachowej. Zachodnia fasada z głównymi wieżami, ściany nawy głównej, przypory i duże części sklepienia, a także nawy boczne i chór pozostały nienaruszone. Wprawdzie wysoka temperatura, dym, sadza i woda gaśnicza pozostawiły ślady na wyposażeniu kościoła, również i w tym wypadku obeszło się bez większych szkód. Czy przyczyną pożaru było krótkie spięcie, czy też niedopałek papierosa porzucony przez pracownika budowlanego, nie wiadomo do dziś.

Skala zniszczeń nie była aż tak ogromna, jak się początkowo obawiano. – Dzięki Bogu nie wszystkie sklepienia się zawaliły – mówi niemiecka ekspertka od katedr, Barbara Schock-Werner w rozmowie z DW. Zawaliły się tylko trzy. W chórze ziała dziura. Gotycka Madonna pozostała jednak nienaruszona, mimo że zawaliła się znajdująca się obok wieża nad skrzyżowaniem naw. – To jest cud Notre Dame – dodaje Schock-Werner.

Renowacja okien w Kolonii

Zdjęcia płonącej katedry obiegły cały świat. Wszędzie wywołały wstrząs i ogromną falę gotowości niesienia pomocy. Prezydent Macron obiecał jej odbudowę w ciągu pięciu lat. Sami francuscy darczyńcy zadeklarowali 850 milionów euro. Pieniądze i doświadczenie napłynęły także z Niemiec. Koordynacją niemieckiej pomocy zajęła się Barbara Schock-Werner, była szefowa nadzoru budowlanego katedry w Kolonii.

I tak warsztaty budowlane kolońskiej katedry odrestaurowały cztery witraże, które zostały poważnie uszkodzone przez płomienie i wysoką temperaturę. W clerestorium (ścianie nawy głównej z oknami wznoszącej się ponad nawami bocznymi romańskiej bądź gotyckiej bazyliki, czyli kościoła, którego nawy boczne są niższe od nawy głównej – przyp.) znajdują się cztery okna o abstrakcyjnych kształtach, które powstały w latach 60. XX wieku. Ich autorem jest francuski witrażysta Jacques Le Chevalier (1896-1987). W warsztacie szklarskim kolońskiej katedry witraże zostały najpierw oczyszczone z toksycznego pyłu ołowianego w specjalnie w tym celu skonstruowanej komorze dekontaminacyjnej, a następnie konserwatorzy oczyścili szyby, pokleili pęknięcia w szkle, zalutowali przerwy w ołowianej sieci, odnowili ołów na krawędziach i ponownie zakitowali zewnętrzne boki paneli okiennych. Odrestaurowane w Kolonii okna powróciły do Paryża latem 2023 roku.

Sensacyjne znaleziska po pożarze

Skutkiem dramatycznego pożaru było równie sensacyjne odkrycie, którego dokonali badacze francuscy. Były to żelazne klamry łączące kamienie, z których zbudowana jest katedra. Datowania i analizy metalurgiczne ujawniły, że te żelazne zbrojenia pochodzą z pierwszej fazy budowy kościoła w XII wieku. To sprawia, że Notre-Dame jest prawdopodobnie najstarszym budynkiem kościelnym na świecie z takimi żelaznymi zbrojeniami. Jeszcze ważniejszym jest jednak to, że tym samym została również rozwiązana zagadka, jak w ogóle nawa katedry była w stanie osiągnąć tak wielką wysokość.

Krótko po rozpoczęciu budowy w 1163 roku, z nawą o wysokości 33 metrów (do sklepienia, dach nawy sięga dziesięć metrów wyżej, dwie wieże główne katedry mają po 69 metrów wysokości – przyp.) Notre-Dame stała się najwyższym budynkiem tamtych czasów, dzięki kombinacji architektonicznych sztuczek: pięcionawowy plan budowli, żebrowane sklepienie z cienkimi podporami ukośnymi oraz otwarte, również stosunkowo cienkie przypory na zewnętrznej stronie nawy głównej, które przenoszą ciężar budowli ze ścian, umożliwiły osiągnięcie ogromnej wysokości. Późniejsze katedry były zbudowane nie tylko z kamienia i drewna, ale dodatkowo również posiadały żelazne zbrojenia. To im zapewniało stabilność.

Odbudowa w starym stylu

Aby odbudować średniowieczną więźbę dachową, trzeba było ściąć dwa tysiące dębów. Aby przerobić pnie na belki, rzemieślnicy otrzymali specjalne siekiery. Na ich ostrzach była wygrawerowana fasada katedry. To wszystko można podziwiać na specjalnej wystawie w paryskim muzeum architektury. Wystawa pokazuje również żmudny puzzle, jakim była układanka polegająca na wstawieniu wszystkich kamieni i kawałków drewna z powrotem tam, gdzie się pierwotnie znajdowały, tak by odbudowana budowla była możliwie wierną rekonstrukcją oryginału sprzed pożaru.

Najwspanialszą częścią ekspozycji są jednak posągi dwunastu apostołów i czterech ewangelistów, które architekt Eugène Viollet-le-Duc zgrupował wokół zaprojektowanej przezeń w XIX wieku i umieszczonej na nad skrzyżowaniem naw sygnaturki (iglicy, która runęła podczas pożaru – przyp.). Przetrwały one bez szwanku, ponieważ na krótko przed pożarem zostały zdjęte z dachu w celu renowacji, co było prawdziwym szczęściem w nieszczęściu.

Rekonstrukcja Notre-Dame wywołała nawet debatę architektoniczną. Kością niezgody była spalona iglica, która stała w punkcie przecięcia nawy głównej i poprzecznej (transeptu). Zwolennicy nowoczesnej wersji, na przykład ze stali i szkła, podświetlonej od wewnątrz, nie byli w jednak stanie przeforsować swojej koncepcji. Również inne pomysły nie miały szans, powiedział tygodnikowi „Der Spiegel” architekt Philippe Villeneuve, który jest odpowiednikiem generalnego konserwatora zabytków w Polsce. Powiedział jednak, że nigdy nie hamował dyskusji na temat „wszystkich tych idiotycznych pomysłów”. – Wiedziałem, że im bardziej obłąkane projekty, tym większe są szanse na wierną rekonstrukcję – stwierdził.

Krajowa komisja ekspertów ostatecznie jednogłośnie opowiedziała się za historyczną rekonstrukcją. I tak od lutego 2024 roku iglica błyszczy dawną świetnością, wraz ze złotym kogutem i krzyżem. Gotowa jest również więźba dachowa, rusztowania są stopniowo demontowane.

Wewnątrz główny nacisk zostanie położony w nadchodzących miesiącach na elektryczność, ochronę przeciwpożarową, system ogrzewania i wreszcie meble. Francuzi z niecierpliwością czekają teraz na 8 grudnia 2024 roku, dzień, w którym „Nasza Pani z Paryża” ponownie otworzy swoje drzwi. Dla wszystkich, wierzących, czy też nie.

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Niemiecki dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung” („FAZ”) pisze o sporze, jaki toczy się między włoskim rządem a producentem Alfa Romeo. Włosko-francuska grupa Stellantis nazwała swojego nowego elektrycznego SUV-a Alfa Milano, samochód jest jednak produkowany w Polsce – w Tychach. Tam Stellantis (powstała z połączenia francuskiej grupy PSA z włoskim Fiatem) produkuje samochody od Opla i Jeepa po Fiata, Lancię i Alfę Romeo.

„To zabronione”

Nowe Alfa Milano ma dobrą prasę, ale kontrowersje budzi nazwa samochodu, w której włoski minister gospodarki Alfredo Urso dopatrzył się naruszenia prawa. „Samochód o nazwie Milano nie może być produkowany w Polsce. To zabronione” – cytuje go „FAZ”.

Urso odnosi się do ustawy z 2003 roku, która zabrania wprowadzania do obrotu produktu o włoskiej nazwie, jeśli został wyprodukowany poza Włochami. Na przykład parmezan wyprodukowany w USA nie może być nazywany „Parmigiano Reggiano”, ponieważ nie pochodzi z włoskiego regionu Emilia-Romania.

A co z samochodami?

Ochrona nazw może mieć sens w przypadku produktów rolnych, które pochodzą bezpośrednio z krajowego rolnictwa. Organizacje rolnicze i izby handlu zagranicznego od dawna narzekają, że włoscy producenci tracą miliardy euro z powodu ponad 600 włosko brzmiących produktów, które są sprzedawane na całym świecie i nie mają nic wspólnego z „Made in Italy” – wyjaśnia niemiecki dziennik.

Ale czy w przypadku samochodów ma to sens? – pyta „FAZ”. W dobie globalizacji ich części są sprowadzane z wielu krajów, a następnie montowane w miejscu, które jest dogodne pod względem transportu i płac.

Alfa Romeo „Tychy”

Dziennik nadmienia, że od dłuższego czasu trwa spór między włoskim rządem a grupą Stellantis, która ze względu na koszty produkuje coraz mniej samochodów i części samochodowych we Włoszech.

Szef Stellantisa Carlos Tavares twierdzi, że Alfa Romeo Milano produkowana w Tychach jest o około 10 tys. euro tańsza niż gdyby była produkowana w Mediolanie. Jednak zmiana nazwy polskiego SUV-a na Alfa Romeo „Tychy” po interwencji włoskiego rządu u portugalskiego szefa francusko-włoskiej grupy jest wykluczona – pisze niemiecki dziennik.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Eksperci analizujący rozwój sytuacji w Iranie wyrazili zaniepokojenie potencjalną reakcją Izraela na weekendowe ataki dronów i pocisków rakietowych, ostrzegając, że obie strony mogą szybko rozpocząć niebezpieczną wymianę ciosów.

Generał Hosejn Salami, dowódca potężnej irańskiej Gwardii Rewolucyjnej, powiedział w irańskiej telewizji państwowej, że Teheran wszedł w „nowe równanie”, w którym każdy izraelski atak na jego „interesy, aktywa, urzędników lub obywateli zostanie odwzajemniony z jego własnego terytorium”.

Generał Mohammad Hosejn Bagheri, szef sztabu irańskich sił zbrojnych, ostrzegł, że jeśli Izrael spróbuje uderzenia odwetowego, to odpowiedź Iranu będzie znacznie większa niż jego ostatnia akcja wojskowa.

Jakby dla podkreślenia stanowiska rządu na Placu Palestyńskim w Teheranie odsłonięto mural z napisem „Następny policzek będzie ostrzejszy” w języku perskim i hebrajskim.

Nastroje antyizraelskie są w DNA Republiki Islamskiej

Hamed Mohammadi, irański dziennikarz mieszkający w Berlinie, powiedział DW, że Iran sięga po środki militarne, aby zademonstrować swoją siłę po ataku na konsulat Iranu w Damaszku na początku tego miesiąca, w wyniku którego zginęło siedmiu wysokich rangą oficerów. Teheran oskarża o atak siły Izraela.

– Nastroje antyizraelskie są wpisane w DNA Republiki Islamskiej. Dzięki takiemu podejściu poziom konfliktu w regionie stopniowo wzrasta – powiedział Mohammadi. – Ostatnia eskalacja wyznacza nowy etap, skutecznie dając Izraelowi zielone światło do podejmowania bardziej agresywnych działań, nawet na terytorium Iranu – ocenił.

Wielu zwykłych Irańczyków wydaje się być zaniepokojonych groźbą eskalacji konfliktu i przygotowuje się na potencjalne izraelskie ataki na irańskie miasta.

W niedzielę dziennikarze redakcji perskiej DW obserwowali wiele postów w mediach społecznościowych pokazujących długie kolejki na stacjach benzynowych, bo Irańczycy spodziewali się nagłego wzrostu cen paliw. Supermarkety zapełniły się ludźmi kupującymi podstawowe artykuły, takie jak ryż i chleb, a irańska waluta, rial, na krótko spadła do rekordowo niskiego poziomu w stosunku do dolara.

Wielu Irańczyków ma obawy o przyszłość

Soroush Mozaffar Moghadam, pisarz i analityk spraw irańskich, który został zmuszony do opuszczenia Iranu po rozpoczęciu protestów antyrządowych w 2022 r., był w kontakcie z ludźmi w Iranie za pośrednictwem sieci społecznościowych przez wiele godzin po ataku. Powiedział DW, że wiele osób wydawało się być zdezorientowanych, przestraszonych, niespokojnych i niezdecydowanych.

– Wśród osób, z którymi rozmawiałem, liczne przeważały emocje związane z konsekwencjami ataku militarnego Izraela na Iran, pesymizm co do przyszłości i niepewność – powiedział, dodając, że jego zdaniem większość Irańczyków nie popiera oficjalnej polityki Islamskiej Republiki, ale czuje się bezsilna, by dokonać zmian.

– Jedna osoba, z którą rozmawiałem, młody mężczyzna, podkreślił, że nie widzi perspektyw na swoją przyszłość i wierzy, że większość ludzi nie może wpłynąć na agresywne zachowanie rządu – powiedział Moghadam.

Artykuł ukazał się pierwotnie nad stronach Redakcji Angielskiej DW.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Według sondażu przeprowadzonego przez instytut badawczy Forsa i opublikowanego w poniedziałek przez kanały telewizji prywatnej RTL/ntv, 72 procent respondentów popiera legalizację aborcji w pierwszych dwunastu tygodniach ciąży. I jest za tym, by było to dozwolone bez ograniczeń.

Największe poparcie dla legalizacji istnieje wśród wyborców partii Zielonych i wynosi 82 procent, natomiast najmniejsze – 55 procent – wśród zwolenników AfD. W Niemczech Wschodnich za taką formą legalizacji opowiada się 81 procent respondentów, w Niemczech Zachodnich 71 procent.

Mniej więcej co trzeci ankietowany (33 procent) uważa, że liczba aborcji wzrosłaby, gdyby w przyszłości była ona dozwolona bez ograniczeń w ciągu pierwszych dwunastu tygodni. 62 procent nie jest o tym przekonane.

Obecnie aborcja regulowana jest przez kodeks karny i zasadniczo jest zabroniona. Przewidziane są jednak wyjątki. Dotyczą one usunięcia ciąży w ciągu pierwszych dwunastu tygodni ciąży jeśli kobieta skorzystała przedtem z porady w poradni specjalistycznej. Także usunięcie ciąży z powodu określonych przeciwskazań lekarskich lub w przypadku gwałtu nie podlega karze.

Powołana przez niemiecki rząd komisja zaleciła w poniedziałek (15.04.2024) legalizację aborcji we wczesnym stadium ciąży.

(DPA/jar)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Aborcja jest w Niemczech w zasadzie zabroniona i jest przestępstwem. Określa to paragraf 218 kodeksu karnego. Aborcja nie podlega jednak karze, jeśli dochodzi do niej w pierwszych trzech miesiącach ciąży, a przed zabiegiem kobieta skorzystała z obowiązkowej specjalistycznej porady. Aborcja jest zaś jednoznacznie dozwolona, gdy ciąża jest wynikiem gwałtu, w przypadku zagrożenia dla życia kobiety albo jej zdrowia – fizycznego czy psychicznego.

Przepisy te przyjęto 30 lat temu po długich i burzliwych debatach. Teraz rządząca Niemcami koalicja, złożona z socjaldemokratów, liberałów i zielonych, robi nowe podejście do sprawy i zapowiada liberalizację przepisów.

Penalizacja aborcji: „Stygmatyzowanie kobiet”

Powołana przez rząd komisja wypracowała i właśnie przedstawiła swoje zalecenia. Radzi w nich, aby zrezygnować z zapisów, wedle których aborcja we wczesnej fazie ciąży jest zasadniczo niezgodna z prawem. Eksperci powołują się przy tym na ład konstytucyjny, prawa człowieka i prawo europejskie.

Komisja proponuje, aby granicę legalności aborcji wyznaczał moment zdolności płodu do samodzielnego życia, czyli około 22. tygodnia od początku ostatniej miesiączki u kobiety. Później przerywanie ciąży miałoby pozostać nielegalne, z wyjątkiem przypadków gwałtu albo zagrożenia zdrowia ciężarnej.

Po co ta zmiana? Polityczka socjaldemokratycznej SPD Katja Mast tłumaczy to następująco: „Uważam, że przepisy dotyczące przerywania ciąży nie powinny znajdować się w kodeksie karnym, z mojego punktu widzenie do stygmatyzowanie kobiet” – mówi.

Kościół katolicki ma wątpliwości

Reakcja Kościołów i stowarzyszeń jest różna, co pokazuje, jaka polaryzacja towarzyszy tej sprawie. Katolicki biskup rodzin Heiner Koch najchętniej pozostałby przy obowiązujących przepisach, bo, jak powiedział, szanują one zarówno potrzeby i obawy kobiet, jak i zagadnienie ochrony życia nienarodzonego. Sceptycznie do zmian podchodzi też Episkopat Niemiec, który zarzuca autorom propozycji, że dziecko nabywa pełne prawa do życia dopiero w momencie narodzin.

Centralny Komitet Katolików w Niemczech krytykuje zaś, że proponowane zmiany osłabiłby prawa chroniące embriony we wczesnej fazie ciąży.

Proponowane zmiany z zadowoleniem przyjmuje zaś stowarzyszenie Pro Familia, które opowiada się za całkowitą depenalizacją aborcji i rezygnacją z obowiązkowych porad specjalistycznych przed przerwaniem ciąży.

Chadecy i AfD przeciw rządowi?

Można było się spodziewać, że polityczny sprzeciw pojawi się ze strony sił konserwatywnych. Friedrich Merz, przewodniczący największej partii opozycyjnej – chadeckiej CDU – ostrzegł rząd przed rozpętaniem wielkiego społecznego konfliktu w kraju. Dorothee Baer z siostrzanej bawarskiej partii CSU powiedziała, że zdumiona jest faktem, że ochrona życia nienarodzonych dzieci nie miałby już w przyszłości odgrywać żadnej roli.

Przeciw liberalizacji jest także prawicowo-populistyczna AfD. Ona także podnosi argument obrony życia nienarodzonego. Skrajna partia Lewica domaga się z kolei, aby projekt komisji jak najszybciej stał się projektem ustawy i żeby zajął się nim parlament.

Gdyby koalicja rządowa faktycznie poszła tą drogą, to podczas głosowania w Bundestagu chadecka CDU/CSU prawdopodobnie głosowałaby tak samo jak skrajna AfD. Byłoby to problemem dla CDU/CSU, która zapewnia, że odgradza się od AfD „zaporą ogniową” i nie chce z tą partią współpracować.

CDU miałaby zresztą podobny dylemat, gdyby sprawa liberalizacji aborcji została skierowana do Trybunału Konstytucyjnego. W latach 90. Trybunał już raz zatrzymał przepisy liberalizujące przerywanie ciąży. Wypracowano wówczas, obowiązujący do dziś, kompromis aborcyjny. Także i tym razem skarga do Trybunału może okazać się skuteczna.

Obalono już „zakaz reklamowania”

Rządzącej Niemcami koalicji udało się już za to przeprowadzić inne zmiany w przepisach dotyczących przerywania ciąży albo prace w tym zakresie są już zaawansowane. Zlikwidowano choćby paragraf 219a, nazywany potocznie „zakazem reklamowania” aborcji. Za jego sprawą wielu lekarzy dopuszczało się złamania prawa, gdy tylko informowali publicznie o możliwości przerwania ciąży.

W toku prac parlamentarnych są z kolei rozwiązania, które mają ograniczyć protesty wymierzone w kobiety dokonujące aborcji, czy w gabinety lekarskie czy szpitale, w których przerywa się ciąże. Agreswyne formy protestu i nękanie kobiet szukających możliwości aborcji mają stać się wykroczeniem.

Aborcja polaryzuje

O tym jak trudna jest debata o aborcji, może świadczyć choćby sytuacja w USA. Po wyroku Sądu Najwyższego z 2022 roku teraz to poszczególne stany same decydują o kształcie prawa do aborcji. Niektóre rządzone przez konserwatystów stany mocno ograniczyły już prawo w tym zakresie. Sąd Najwyższy Arizony opowiedział się nawet za przywróceniem ustawy z 1864 roku – z czasów kiedy trwała wojna domowa, a kobiety nie miały nawet prawa głosu. Zgodnie z ustawą przerywanie ciąży w Arizonie może zostać w przyszłości niemal całkowicie zakazane.

Aborcja to także gorący temat w Polsce, a obietnica liberalizacji przepisów pomogła Koalicji Obywatelskiej Donalda Tuska przejąć władzę po ubiegłorocznych wyborach.

W innym katolickim kraju – Irlandii – zdecydowano się na liberalizację po referendum z 2018 roku, w którym takie rozwiązanie poparło dwie trzecie głosujących. Wiele osób nie spodziewało się, że rezultat głosowania w tym bardzo konserwatywnym niegdyś kraju, będzie tak wyraźny na rzecz liberalizacji.

Bardzo liberalna jest od marca sytuacja prawna we Francji. Całkowita depenalizacja aborcji została tam zapisana w konstytucji. Odtąd mówi się wręcz o „gwarantowanej wolności przerywania ciąży”. Niezwykle krytyczny wobec tego kroku był były arcybiskup Paryża Michel Aupetit, który pisał na portalu X, że Francja stoczyła się na dno i stała się państwem totalitarnym.

Jeśli Niemcy pójdą za radami komisji ekspertów, to kraj także może czekać bardzo gorąca debata w sprawie aborcji.

Artykuł ukazał się pierwotnie nad stronach Redakcji Niemieckiej DW.

Zmasowany atak Iranu na Izrael w miniony weekend odwraca uwagę światowej opinii publicznej od wojny w Ukrainie, która niemal każdego dnia musi bronić się przed wystrzeliwanymi przez Rosję dronami i pociskami. Czy eskalacja napięć na Bliskim Wschodzie i wspieranie obrony Izraela odbije się na gotowości Zachodu do pomocy militarnej Ukrainie? Niemiecki rząd nie widzi takiego zagrożenia – przynajmniej na razie.

– Obecnie nie ma rozpoznawalnych konsekwencji dla naszego wsparcia dla Ukrainy. Potwierdziliśmy to w miniony weekend, dostarczając (Ukrainie) kolejny system obrony powietrznej Patriot – powiedziała rzeczniczka niemieckiego rządu Christiane Hoffmann, odpowiadając na pytanie DW. – Będziemy kontynuować wsparcie – zapewniła.

Według Berlina zarówno sytuacja po irańskim ataku na Izrael, jak i pomoc dla Ukrainy będą tematami rozmów w gronie G7, a także nieformalnego szczytu UE w tym tygodniu.

Scholz apeluje do Izraela

Niemcy zdecydowanie potępiły działania Iranu, wyrażając solidarność z Izraelem oraz ostrzegając przed dalszą eskalacją. MSZ w Berlinie poinformowało w poniedziałek (15.04.2024) o wezwaniu ambasadora Iranu w Niemczech.

Przebywający z wizytą w Chinach kanclerz Olaf Scholz, potępiając i ostrzegając Iran, skierował apel także do rozważającego odwet Izraela, by pomógł w deeskalacji. Jak powiedział Scholz, skuteczna obrona przed blisko trzema setkami dronów i rakiet „była sukcesem, którego być może nie należy zaprzepaścić”. – Dlatego naszą rada jest, by samemu przyczynić się do deeskalacji – powiedział.

Bezpieczeństwo Izraela „racją stanu” Niemiec. Pytania o konkrety

Tak jak po ataku terrorystycznym palestyńskiego Hamasu na Izrael z 7 października ub. roku, tak i obecnie władze Niemiec podkreślają, że bezpieczeństwo Izraela jest „racją stanu” Niemiec. – Oznacza to, że solidarnie stajemy po stronie Izraela i go wspieramy – oświadczyła Christiane Hoffmann. – Nie jest to pusty frazes – zapewniła, nie precyzując jednak, jaką formę konkretnie przybrać może teraz solidarność z Izraelem.

Według niemieckiego resortu obrony „nie było aktywnego zaangażowania” ze strony Niemiec w obronę Izraela przed irańskim atakiem w sobotę. Prawie wszystkie irańskie pociski wystrzelone w kierunku Izraela zostały przechwycone przez izraelską obronę antyrakietową, również przy wsparciu USA, Wielkiej Brytanii i Francji, a także krajów arabskich.

Rzecznik ministerstwa obrony Arne Collatz potwierdził jednak informacje tygodnia „Der Spiegel”, że Bundeswehra zatankowała trzy francuskie myśliwce, uczestniczące w obronie Izraela. Zostało to przeprowadzone w ramach międzynarodowej operacji Inherent Resolve przeciwko Państwu Islamskiego w Iraku i w Syrii i było zgodne z mandatem misji – powiedział Collatz.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Ministerstwo finansów w Berlinie potwierdziło wypłatę 25 milionów euro ocalałym z Holokaustu, która została zainicjowana jako „niebiurokratyczna pomoc nadzwyczajna w tej przerażającej i beznadziejnej sytuacji wojennej". Jak oświadczył rzecznik resortu, płatność ta jest „gestem solidarności i wsparcia ze strony Niemiec wobec Izraela“.

Izraelczycy narażeni na akty nienawiści

Ciężar, jaki spada na ocalałych z Holokaustu, jest zwiększany poprzez akty antysemityzmu, które można zaobserwować na całym świecie, uznał niemiecki rząd.

Płatności zostały przeprowadzone we współpracy między Jewish Claims Conference (JCC) z izraelską agencją rządową, która jest odpowiedzialna za wypłatę odszkodowań konkretnym beneficjentom.

Wielu ocalałych z Holokaustu szczególnie mocno ucierpiało w wyniku ataków Hamasu, czy to poprzez utratę domów, czy też utratę wsparcia z systemu opieki społecznej lub innych jego form, jak zaznaczył rzecznik resortu finansów w Berlinie.

Jak poinformowała JCC, około 113 000 ocalałych z Holokaustu mieszkających w Izraelu otrzymało lub otrzyma po 220 euro z niemieckiego funduszu solidarnościowego. Założona w 1951 roku organizacja parasolowa JCC została założona w 1951 r. z siedzibą w Nowym Jorku. Zrzesza organizacje żydowskie z różnych krajów działające na rzecz odszkodowań materialnych od Niemiec dla ocalałych z Holokaustu.

„Przesłanie solidarności”

Płatności z niemieckiego funduszu rozpoczęły się w marcu. Dotarcie do wszystkich uprawnionych i wypłacanie pieniędzy potrwać ma jeszcze kilka miesięcy, przewiduje szef JCC ds. roszczeń Gideon Taylor, który z aprobatą mówi o niemieckiej inicjatywie: „Ta dodatkowa symboliczna płatność od Niemiec na rzecz ocalałych z Holokaustu w Izraelu jest przesłaniem solidarności”.

Wojna w Strefie Gazy została wywołana przez bezprecedensową masakrę z ponad 1200 zabitymi, dokonaną przez terrorystów z Hamasu i innych ugrupowań w Izraelu 7 października 2023. Z miast leżących w pobliżu Strefy Gazy oraz z północy Izraela, która zagrożona jest przez ataki szyickiej milicji Hezbollah, ewakuowano dziesiątki tysięcy Izraelczyków, w tym wielu ocalałych z Holokaustu.

(DPA/sier)

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Niemiecki związek ustawowych kas chorych GKV (Gesetzliche Krankenversicherung) ostrzega przed poważnym niedoborem personelu w sektorze opieki. Już teraz brakuje w Niemczech 30 tysięcy pełnoetatowych pracowników. Jeśli nie zostaną podjęte zdecydowane środki zaradcze, „za dziesięć lat sytuacja będzie dramatyczna”, powiedział w poniedziałek wiceprzewodniczący GKV Gernot Kiefer gazetom grupy medialnej Funke.

Więcej kompetencji dla pielęgniarek

Głównym problemem jest to, że zbyt wiele wysoko wykwalifikowanych pielęgniarek i pielęgniarzy zbyt wcześnie odchodzi z zawodu. Dlatego sensowne jest zapewnienie dobrze wyszkolonym specjalistom więcej kompetencji i skierowanie ich na więcej obszarów działania. – Gdyby w ten sposób udało się zatrzymać więcej ludzi w zawodzie, wiele byśmy zyskali – przyznaje minister zdrowia Karl Lauterbach z SPD.

W przypadku dobrze leczonych pacjentów pielęgniarki powinny mieć zdaniem kas chorych na przykład możliwość przepisywania leków zaordynowanych im już wcześniej. Kiefer uważa, że w leczeniu przewlekłego nadciśnienia tętniczego nie zawsze jest konieczne, by za każdym razem robił to lekarz.

Kwalifikowanie do opieki

Pielęgniarki i pielęgniarze mogliby również przejąć zadanie kwalifikowania pacjentów do opieki: – Personel pielęgniarski ma dokładnie taką wiedzę specjalistyczną, jaka jest potrzebna do oceny stanu pacjenta i sformułowania zaleceń dla firm ubezpieczeniowych – twierdzi Kiefer. Ważne jest tylko, by nie doszło do konfliktu interesów. – Dostawcy usług opieki nie mogą wykorzystywać swoich uzasadnionych interesów biznesowych do wpływania na proces kwalifikacji – podkreśla wiceprzewodniczący GKV.

Lauterbach ostrzega przed dotkliwym brakiem lekarzy

Z kolei niemiecki minister zdrowia Karl Lauterbach ostrzega przed grożącym dotkliwym brakiem lekarzy. – W ciągu ostatnich dziesięciu lat wyszkoliliśmy o 50 tysięcy lekarek i lekarzy za mało. W rezultacie w nadchodzących latach w całym kraju będzie brakować lekarzy pierwszego kontaktu. Znajdziemy się w bardzo trudnej sytuacji – powiedział minister zdrowia w niedzielę wieczorem w programie ARD „Bericht aus Berlin” („Raport z Berlina”), ostrzegając, że tego nadchodzącego braku lekarzy „nie można sobie jeszcze tak naprawdę wyobrazić”.

Lauterbach wskazał na planowaną przez niego ustawę, która ma zapewnić większe bezpieczeństwo lokalnej opieki zdrowotnej. Zapytany o tak zwane kioski zdrowia, które miałyby być tworzone w regionach z wieloma osobami w niekorzystnej sytuacji społecznej, przyznał jednak, że w projekcie, który jest właśnie omawiany w Bundestagu, nie zostały one uwzględnione.

Chodzi o łatwo dostępne ośrodki doradztwa w zakresie leczenia i profilaktyki, które byłyby zarządzane przez pielęgniarkę lub pielęgniarza. Zapytany o sprzeciw wobec tego rozwiązania, zwłaszcza ze strony FDP, minister powiedział: – W projekcie było kilka rzeczy, które budziły kontrowersje. A ja po prostu dodałem gazu. Nie mogę bowiem czekać w nieskończoność na uzgodnienie tych kiosków na szczeblu rządowym, zwłaszcza, że to tylko bardzo mała część (zamierzonych zmian) – podkreślił. Kioski będą negocjowane później.

Brakuje miejsc dla pięciu tysięcy studentów

Minister wskazał w ARD, że zgodnie z jego planami mają zostać zniesione górne limity wynagrodzeń dla lekarzy pierwszego kontaktu (tak zwane budżety). Jest to według niego ważne, by przyciągnąć młodych lekarzy. Jeśli budżety zostaną zniesione, wówczas zdaniem ministra zawód lekarza pierwszego kontaktu wybierze większy odsetek młodych medyków. – Jednak nawet wtedy braki będą poważne. Dlatego trzeba to zrobić natychmiast – podkreśla Karl Lauterbach.

Finansowaniu dodatkowych miejsc na studiach medycznych sprzeciwiały się między innymi landy, które nie chciały wydawać na to więcej pieniędzy. – Brakuje nam rocznie pięć tysięcy miejsc na studiach. W rezultacie w ciągu najbliższych dziesięciu lat zabraknie nam 50 tysięcy lekarzy. Każdy to odczuje – ostrzega szef niemieckiego resortu zdrowia.

KNA, AFP / pedz

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Niemiecki dziennik „Süddeutsche Zeitung” („SZ”) pisze o rozpoczętej w Polsce debacie parlamentarnej w sprawie liberalizacji aborcji. Cztery projekty ustaw przeszły do pierwszego pytania. „To wprawdzie mały krok, ale pierwszy od dziesięcioleci na drodze do możliwej liberalizacji” – pisze warszawska korespondentka dziennika Viktoria Grossmann.

Śmierć wielu kobiet

„Ten krok zawdzięcza się długoletniej walce wielu kobiet. A właściwie też narodowo-konserwatywnej partii PiS. Przez radykalizację i tak już surowej ustawy była partia rządząca wyprowadziła na ulice dziesiątki tysięcy wściekłych kobiet” – wyjaśnia. Platforma Obywatelska Donalda Tuska zdała sobie sprawę, że musi podjąć ten temat, jeśli chce dotrzeć do kobiet i młodszych wyborców.

Argumentem, że chodzi o zdrowie kobiet, partia Tuska „spróbowała wyciągnąć temat z ideologicznego kąta” – czytamy. Autorka wyjaśnia, że zaostrzenie ustawy aborcyjnej przez wykreślenie z niej możliwości usunięcia ciąży, jeśli stanowiła ona zagrożenie dla życia matki lub ze względu na wady płodu, doprowadziło do śmierci wielu kobiet. Na dodatek zaostrzono przepisy, wprowadzając klauzulę sumienia, która każdemu lekarzowi umożliwiała odmówienie wykonania zabiegu. „W efekcie w polskich klinikach i gabinetach lekarskich nie wykonuje się już prawie żadnych aborcji” – pisze „SZ”.

Z kolei ofiary przemocy muszą najpierw przejść przez dochodzenie i czekać na papierek od prokuratora. Wtedy czas na legalną i bezpieczną aborcję może już minąć, co stało się również problemem dla wielu kobiet z Ukrainy, które uciekły do Polski.

Potrafią współpracować

Głosowanie w piątek, 12 kwietnia, to sukces również dlatego, że cztery partie koalicyjne udowadniają, że potrafią ze sobą współpracować – pisze „SZ”. I wyjaśnia, że podczas gdy PO i Lewica chcą legalizacji aborcji, konserwatywna PSL i centrowa Polska 2050 chcą jedynie powrotu do prawa sprzed 1993 roku. Ich wniosek – jak czytamy – ma obecnie największe szanse na uchwalenie, bo nawet posłowie PiS są na ten projekt otwarci.

„Czterech partnerów koalicyjnych jest zgodnych co do tego, że chcą przedyskutować wszystkie propozycje i ewentualnie je zrewidować” – konstatuje „SZ”.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

„Egzystencjalne zagrożenie dla Izraela” – pisze ostrzegawczo w komentarzu „Frankfurter Allgemeine Zeitung”: „Ten szeroko zakrojony irański atak na Izrael nie był proporcjonalny. Fakt, że wyrządzono niewielkie szkody, nie sprawia, że jest mniej naganny. Zachód nie powinien przyglądać się bezczynnie, jak Iran atakuje w stylu Putina. Atak, który Iran przypuścił na Izrael, nie może być określany jako symetryczny. Gdyby reżim w Teheranie chciał jedynie wziąć odwet za (domniemany) izraelski atak na budynek konsularny w Syrii, musiałby zaatakować jakąś izraelską placówkę dyplomatyczną. Jednak Chamenei (ajatollah Ali Chamenei, najwyższy przywódca duchowo-polityczny Iranu – red.) niewątpliwie chciał wysłać Izraelowi wyraźny sygnał odstraszający i dać pokaz siły przed krajową publicznością.”

„Handelsblatt” rozważa: „Trudno ocenić, czy będzie to rzeczywiście wielka wojna między tymi dwoma krajami. Nieprzewidywalność jest stałą cechą tego najbardziej niebezpiecznego i skomplikowanego konfliktu w polityce światowej. Reakcja Iranu po izraelskim ataku na konsulat w Damaszku była tylko kwestią czasu. Działania odwetowe Iranu wciąż można uznać za proporcjonalne jak na stosunki bliskowschodnie. Czynnikiem decydującym będzie teraz reakcja izraelskiego premiera Benjamina Netanjahu. Niestety, roztropność nie należy do jego mocnych stron, co po raz kolejny pokazały światu ostatnie miesiące wojny w Strefie Gazy. Nadzieje na to, że uda się zapobiec wybuchowi konfliktu na dużą skalę, oparte są na tym, że eskalacja konfliktu w gruncie rzeczy nie leży w interesie ani Iranu, ani Izraela.”

„Rhein-Zeitung” z Koblencji zauważa: „Niemcy również powinny zareagować. Bezpieczeństwo Izraela jest uważane za niemiecką rację stanu. Jest to wielokrotnie podkreślane przez niemieckich polityków. Dlatego ton niemieckiego rządu musi teraz stać się jaśniejszy i ostrzejszy. W każdym razie kanclerz Olaf Scholz jest w Chinach we właściwym czasie. Chiny mają w swym posiadaniu wiele geopolitycznych kluczy do rozwiązywania globalnych konfliktów – czy to na Ukrainie, czy teraz w związku z Iranem. Jest całkiem możliwe, że Scholz będzie w stanie przekonać Chiny do wywarcia wpływu na zaistniałą sytuację, właśnie dlatego, że ewentualna pożoga stanowiłaby również duże obciążenie dla interesów gospodarczych Pekinu. Wpływy niemieckiego kanclerza na arenie międzynarodowej są większe niż można przypuszczać. Przynajmniej na poziomie europejskim zostało to ostatnio wyraźnie zademonstrowane w polityce wobec Ukrainy. Teraz Scholz znów musi się nimi wykazać.”

„Augsburger Allgemeine” zastanawia się: „Czy stoimy teraz w obliczu nowej wielkiej wojny na Bliskim Wschodzie, która przyćmi wszystko, co było wcześniej? Nie musi tak być, ponieważ mułłowie w Teheranie prawdopodobnie dobrze zdawali sobie sprawę z tego, że atak z użyciem dronów i rakiet spowodował w Izraelu jedynie bardzo ograniczone szkody. Przywódcy Iranu mogą być fanatykami religijnymi, ale nie są skłonni do działań samobójczych. Zachowanie reżimu jest dla nich najważniejsze. A to właśnie on byłby poważnie zagrożony w przypadku otwartej wojny z Izraelem i jego sojusznikami, przede wszystkim z USA.”

Zdaniem „Allgemeine Zeitung” z Moguncji: „Przynajmniej w przenośni, irańskie pociski trafiły również w Berlin. Rząd Niemiec musi po raz kolejny zadać sobie pytanie, dlaczego przez lata traktował reżim w Teheranie w białych rękawiczkach. Także jego reakcje na bohaterskie demonstracje na rzecz większej wolności w Iranie, które tamtejszy reżim krwawo stłumił, były ograniczone. Nie ma to nic wspólnego z ‘polityką zagraniczną opartą na wartościach’, którą minister Annalena Baerbock tak bardzo lubi propagować. Oprócz ostro sformułowanych, ale w sumie wyważonych not dyplomatycznych, nakazem chwili są surowe sankcje wobec reżimu w Teheranie.”

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

13 kwietnia Iran wystrzelił drony i pociski rakietowe w ataku na Izrael. Teheran oświadczył, że jest to odpowiedź na atak lotniczy Izraela na jego konsulat w Damaszku na początku miesiąca.

Od czasu rozpoczęcia wojny z Hamasem w Strefie Gazy po jego ataku terrorystycznym na Izrael 7 października ubiegłego roku, Izrael nasilił ataki na irańskich przedstawicieli w Libanie i Syrii. Jeden z takich ataków miał miejsce 1 kwietnia, gdy została trafiona siedziba irańskiego konsulatu w stolicy Syrii, Damaszku. Zginęło wówczas 16 osób, w tym dwóch generałów irańskiej Gwardii Rewolucyjnej. Iran obwinił za ten atak Izrael, przy czym sam Izrael nie skomentował tego incydentu.

Iran oraz Izrael są wrogami od kilku dekad, a Iran twierdzi, że chce wymazać Izrael z mapy i grozi jego unicestwieniem. Izrael ze swojej strony uważa Iran za swojego największego przeciwnika. Ale nie zawsze tak było.

Kiedy Iran i Izrael były sojusznikami?

Izrael i Iran były sojusznikami aż do irańskiej rewolucji islamskiej w 1979 roku. Iran był jednym z pierwszych państw, które uznały Izrael po jego założeniu w 1948 roku. Izrael z kolei uważał Iran za swojego sojusznika przeciwko państwom arabskim. Iran natomiast z zadowoleniem przyjął wspierany przez USA Izrael jako przeciwwagę dla państw arabskich w regionie Bliskiego Wschodu.

W tamtych czasach Izrael szkolił irańskich ekspertów w dziedzinie rolnictwa, dostarczał wiedzę techniczną, pomagał budować i szkolić irańskie siły zbrojne. Irański szach płacił za to Izraelowi ropą naftową, ponieważ jego szybko rozwijająca się gospodarka potrzebowała paliwa.

Ale to nie wszystko. Iran był domem dla drugiej co do wielkości społeczności żydowskiej poza Izraelem. Jednak po rewolucji islamskiej wielu Żydów opuściło ten kraj. Mimo to, nawet dziś ponad 20 tys. Żydów nadal mieszka w Iranie.

Kiedy stosunki izraelsko-irańskie uległy zmianie?

Po tym, jak irańska rewolucja islamska wyniosła do władzy ajatollaha Ruhollaha Chomejniego i jego religijnych rewolucjonistów, Iran zerwał wszystkie wcześniejsze umowy z Izraelem. Chomejni ostro krytykował Izrael za okupowanie terytoriów palestyńskich. Iran stopniowo uciekał się do coraz ostrzejszej retoryki wobec Izraela w celu zdobycia przychylności pobliskich państw arabskich lub przynajmniej ich obywateli. Reżim irański chciał przez to zwiększyć swoje wpływy w tym regionie.

Gdy Izrael wysłał swoje wojska do południowego Libanu w 1982 roku, aby interweniować w wojnie domowej w tym kraju, Chomejni skierował irańskich Strażników Rewolucji do stolicy Libanu, Bejrutu, aby wsparli w nim lokalne szyickie milicje. Milicja Hezbollah, która wyrosła z tego wsparcia, jest dziś uważana za ważnego sojusznika Iranu i jego ramię zbrojne w Libanie.

Obecny przywódca Iranu, ajatollah Ali Chamenei, który ma ostatnie słowo we wszystkich sprawach, pozostaje tak samo wrogi wobec Izraela, jak jego poprzednicy. Chamenei i całe irańskie przywództwo wielokrotnie kwestionowali i zaprzeczali Holokaustowi.

Czy Iran powinien zmienić stanowisko?

Nie wszyscy Irańczycy popierają wrogość Iranu wobec Izraela. – Iran musi ponownie ocenić swoje stosunki z Izraelem, ponieważ jego stanowisko nie jest już zgodne z duchem czasu – powiedziała Faeze Haszemi Rafsandżani, córka byłego prezydenta Iranu Alego Akbara Haszemi Rafsandżaniego, w wywiadzie z 2021 roku. Faeze Haszemi Rafsandżani, która kiedyś zasiadała w irańskim parlamencie, powiedziała, że muzułmańscy Ujgurzy są uciskani w Chinach, a czeczeńscy muzułmanie w Rosji, a mimo to „Iran ma bliskie stosunki z oboma tymi państwami”.

Znany politolog Sadegh Zibakalam, który wykłada na Uniwersytecie Teherańskim, wielokrotnie krytykował politykę Iranu wobec Izraela. – Ta postawa odizolowała nasz kraj na arenie międzynarodowej – powiedział w wywiadzie dla DW w 2022 roku.

Zagorzali zwolennicy Islamskiej Republiki Iranu jednak popierają wrogie stanowisko tego kraju wobec Izraela i z zadowoleniem obserwują, jak przeciwstawia się on wielkim mocarstwom.

Niektórzy zwolennicy irańskiego reżimu i członkowie tak zwanej „osi oporu” byli zirytowani długą niechęcią Iranu do atakowania Izraela w kontekście wojny w Strefie Gazy lub pomszczenia ataków na sam Iran, powiedział analityk Ali Fathollah-Nejad po ataku na konsulat Iranu w Damaszku. Ten dyrektor berlińskiego ośrodka analitycznego Center for Middle East and Global Order (CMEG) wyjaśnił, że narasta wśród nich frustracja z powodu „braku wiarygodności Iranu jako głównego orędownika sprawy palestyńskiej i jego wahania przed bezpośrednią konfrontacją z Izraelem”.

Dwa tygodnie później, 13 kwietnia, irańska Gwardia Rewolucyjna oświadczyła, że wystrzeliła drony i pociski rakietowe na cele w Izraelu. Izraelskie wojsko stwierdziło, że Izrael i jego sojusznicy zestrzelili zdecydowaną większość z nich, zanim dotarły do izraelskiego terytorium.

Artykuł ukazał się pierwotnie nad stronach Redakcji Angielskiej DW.

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

DW: W wydanej niedawno po niemiecku książce pt. „Dipisi. Żydzi polscy w amerykańskiej i brytyjskiej strefach okupacyjnych Niemiec, 1945-1948” przygląda się pani ówczesnej sytuacji Displaced Persons, Żydów z Polski. O jak dużej grupie mówimy?

Katarzyna Person*: Na tle ogromnych przemieszczeń tuż po wojnie na terenie Niemiec jest to grupa stosunkowo mała. W momencie zakończenia wojny na terenie Niemiec znajdowało się około 7 milionów osób przesiedlonych w wyniku działań wojennych. Dipisi-Żydzi to z czasem około 250 tysięcy osób, w tym około 200 tysięcy Żydów z Polski.

Ta liczba odnosi się do końca lat 40-tych?

Tak, tylu Żydów łącznie przeszło przez obozy dla Displaced Persons. W momencie wkroczenia armii alianckich do Niemiec była to grupa o wiele mniejsza. To są ludzie wyzwoleni z obozów koncentracyjnych, czy z marszów śmierci. Szacuje się, że na terenie Niemiec zostało wyzwolonych około 50 000 Żydów, w tym kilkanaście tysięcy Żydów z Polski. Przy czym te dane, które podaję, są całkowicie orientacyjne.

Zaraz po wyzwoleniu utworzono obozy dla dipisów w miejscach, w których te osoby się znalazły. Zakładano, że placówki te będą działały przez kilka miesięcy. Tymczasem funkcjonowały one do 1951 r., a niektóre nawet do 1957 r. W połowie 1947 r. na terenie strefy brytyjskiej okupowanych Niemiec istniały 272 obozy DP, na terenie strefy amerykańskiej było ich 416.

Grupa ta początkowo podlegała administracji wojskowej aliantów, którzy – jak wskazuje pani w książce – nie zawsze byli przygotowani do opieki nad ocalałymi z Zagłady.

Rzeczywiście. Alianci nie są przygotowani na dwie rzeczy. Pierwsza to ta, że na terenie obozów koncentracyjnych w wyzwolonych Niemczech natrafiono na tak wiele osób. W Bergen-Belsen wyzwolono około 60 000 więźniów różnych narodowości, podczas gdy oczekiwano, że będzie ich tam 1500. Nie byli też zupełnie przygotowani na to, w jakim stanie ci ludzie będą – fizycznym i psychicznym. I nie mieli właściwie żadnego zaplecza, żeby radzić sobie z osobami w tak trudnej sytuacji.

Nie spodziewali się też, że nagle pojawi się duża grupa osób, która nie będzie chciała wrócić do kraju, z którego została przywieziona do Niemiec. I co więcej, że ta grupa zacznie rosnąć. Zaczną bowiem docierać kolejni ludzie z Polski. Może tylko jeszcze dodam, że szacuje się, że w pierwszych powojennych miesiącach na terenie okupowanych Niemiec i Austrii udzielono pomocy ponad 13 milionom osób! To naprawdę olbrzymia grupa i to jest też ważne obok tego, jak ważną rolę odgrywała ta stosunkowo mała liczba Żydów.

W tej grupie, której udzielono pomocy bezpośrednio po wojnie byli też obywatele polscy?

Tak, było to około 1 700 000 obywateli polskich, w tym również Żydów polskich. Tu oczywiście kwestia żydowskości i tożsamości żydowskiej jest kluczowa, ale początkowo wszystkie te osoby były kwalifikowane według swojego przedwojennego obywatelstwa jako Polacy.

Czy Dipisi z Polski – Żydzi i nie-Żydzi – mieszkali w tych samych obozach?

Początkowo tak, ale bardzo szybko zaczęło to być problematyczne. Relacje w obozach nie były proste. Ponadto dla grupy wyzwolonych Żydów – jeżeli zostawali oni w Niemczech, nie decydując się na powrót do Polski – kluczową była kwestia tożsamości żydowskiej, a nie polskiej.

Ta grupa zaczęła prędko rosnąć. Do amerykańskiej i brytyjskiej strefy okupacyjnej na terenie Niemiec zaczęli docierać Żydzi, którzy przeżyli na terenie Polski. Potem dołączali ci, którzy wrócili z terenu Związku Radzieckigo. Zaczęła powstawać wyraźnie oddzielona od innych dipisów grupa Żydów. Utworzono obozy ściśle żydowskie, przynajmniej w strefie amerykańskiej.

Wskazuje pani, że celem Żydów tuż po wojnie była przede wszystkim dalsza emigracja do Palestyny albo do USA. Tymczasem sami alianci nastawieni byli raczej na repatriację dipisów do krajów, których obywatelami te osoby były przed wojną, a więc też do Polski...

To jest zrozumiałe. Dipisi byli ogromnym problemem, dodatkowo dosyć kosztownym. Co więcej, grupa ludzi nie chcących wracać do Polski stale się powiększała. Między połową 1946 roku a końcem 1947 roku z Polski do amerykańskiej i angielskiej strefy okupacyjnej wyjechało około 150 000 ocalałych Żydów. Ilość wyjazdów wzmogła się po pogromie w Kielcach w lipcu 1946 r. Kwestie antysemityzmu i zagrożenia fizycznego były tutaj kluczowe. To jest grupa, która świadomie nie wróci już do Polski. Trzeba teraz będzie znaleźć dla niej miejsce, do którego mogłaby wyemigrować, a to też nie jest proste.

Sam wyjazd z Polski to była jednak bardzo złożona kwestia...

To była trudna decyzja, podejmowana w niezwykle trudnym momencie. Ta decyzja, czy zostać, czy wyjechać, była decyzją, którą wiele rodzin zazwyczaj podejmowało na przestrzeni kilku lat. Tu musiala być podjęta stosunkowo szybko. Warunki życia w obozach dla Displaced Persons też nie zawsze były dobre. Ci ludzie znajdując się na terenie Niemiec, nie mogli podejmować żadnej pracy. Uzależnieni byli od pomocy z zewnątrz i tak tkwili w poczuciu często beznadziei i braku perspektyw. To działo się przecież jeszcze przed powstaniem państwa Izrael. Jednocześnie w obozach w Niemczech tworzy się ich nowa tożsamość, w dużej mierze oparta na odcięciu się od tego, co było przed wojną. Ale jak można odciąć się od miejsca, w którym się wychowało, czy od języka, który często jest jedynym językiem, jaki się zna? Odciąć się od kultury, od całego zakorzenienia? To były dramatyczne sytuacje.

Gdy liczba osób w obozach dla dipisów żydowskich dramatycznie wzrosła, placówki te znalazły się wręcz na granicy kryzysu humanitarnego...

Na pewno tak było, choć tu znowu sytuacja była zróżnicowana. Obozy były zakładane w różnych miejscach. Mamy na przykład obozy dla dipisów w Bawarii, które są urządzane w hotelach, w malowniczych miejscach, w Alpach. Ale były też obozy, w których panowały dramatycznie złe warunki życiowe, przeludnienie straszliwe, też braki jedzenia, czy wysoka przestępczość. Sytuacja była więc w nich często bardzo trudna.

Ważną rolę w odseparowaniu Żydów polskich od pozostałych dipisów z Polski odegrał Raport Harrisona, wskazujący zarówno na problemy bytowe, jak i na antysemityzm występujący tuż po wojnie obozach.

Raport ten był rzeczywiście czymś, co wiele zmieniło. Sytuacja Żydów w okupowanych powojennych Niemczech bardzo szybko stała się tematem nagłaśnianym przez prasę na świecie. Szczególnie trudne było ich położenie w strefie bytyjskiej, gdzie największy obóz w Bergen-Belsen utworzony był właściwie na części terenu byłego obozu koncentracyjnego.

Sytuacja w strefie amerykańskiej wyglądała inaczej dzięki raportowi wysłannika rządu Stanów Zjednoczonych, Earla Harrissona z lata 1945 roku, który postulował oddzielenie Żydów od dipisów innych narodowości. Dzięki temu właśnie w Niemczech, w Monachium, w strefie amerykańskiej, powstaje to, co potem kojarzono właśnie najbardziej z dipisami, czyli duże obozy w Feldafing, w Landsbergu, w Föhrenwaldzie, które stają się centrami odrodzonego życia żydowskiego.

W obozach dla dipisów w Niemczech wiele osób planowało wyjazd dalej. Jakie były realne szanse tej grupy na emigrację?

Na tym etapie absolutnie minimalne. Poza nielegalnym przedostaniem się do Palestyny, niezwykle trudnym logistycznie. Inne możliwości emigracji ograniczała przede wszystkim niechęć państw przyjmujących. Dopiero w połowie 1948 r., kiedy powstaje państwo Izrael, otwiera się w pełni droga do Izraela. W tym samym czasie, po przegłosowaniu przez Kongres amerykański Displaced Persons Act pojawia się też możliwość wyjazdu do USA.

Większość z tych, którzy się wówczas kwalifikują na emigrację do Stanów Zjednoczonych, to nie są osoby, które ocalały na terenie Poski albo Niemiec, lecz na terenie Związku Radzieckiego. W USA panował wówczas strach przed komunizmem. Stąd wiele osób, zamierzających wyjechać do USA, pisze w życiorysach, że przeżyło Zagładę na terenie okupowanej Polski. Związek Radziecki jest przez nich w ich osobistej historii emigracji wymazywany.

Wskazuje pani w swej książce na rolę życia kulturalnego jako elementu integrującego społeczność, podobnie jak szkolnictwo. W Monachium przez pewien czas funkcjonowało zaraz po wojnie nawet szkolnictwo wyższe.

Tak, w 1946 r. w Monachium powstał Uniwersytet UNRRY. Był to uniwersytet międzynarodowy i to było jedno z niewielu miejsc, gdzie dipisi żydowscy uczestniczyli w tych samych zajęciach co dipisi polscy, czy inni dipisi wschodnioeuropejscy. Szybka organizacja szkolnictwa była ważna jednak przede wszystkim ze względu na dzieci w obozach dipisów. Były to często dzieci, które przeżyły Zagładę w ukryciu, w polskich rodzinach, czy klasztorach.

W szkołach w obozach zapewniano im edukację, ale budowano też ich tożsamość żydowską. Przygotowywano ich do emigracji jako Żydów. Wydaje mi się, że przy wszystkich problemach jakie się pojawiały, to jednak szczególnie w przypadku dzieci próby ułatwienia im powrotu do społeczności rzeczywiście się powiodły.

Symbolem odrodzonego życia żydowskiego mogą być narodziny licznych dzieci w obozach, a także zawieranie małżeństw.

To jest taki powojenny „Babyboom”, coś charakterystycznego też dla wielu innych społeczności. To jest bardziej złożone zagadnienie. Dopiero od niedawna prowadzi się badania, patrzące na to trochę inaczej aniżeli na odradzanie się społeczności po wojnie, czyli coś wyłącznie pozytywnego. Tymczasem były to związki ludzi często nie znających się zbyt dobrze. Samotne kobiety były po wojnie w bardzo trudnej sytuacji. Wszystkie te osoby były w bardzo trudnym momencie emocjonalnym. Nie zmienia to oczywiście faktu, że śluby młodych dipisów były ważnym elementem życia w obozach, a rodzące się dzieci symbolem nadziei w bezpośrednio powojennej niepewności.

W obozach działały szkoły zawodowe. Pomoc z zewnątrz przychodziła z organizacji charytatywnych jak UNRRA czy Joint (Joint Distribution Committee)?

Tak, i potem Jewish Relief Unit (JRU) i również różnego rodzaju żydowskie organizacje charytatywne. One pomagały, jak umiały. Ta pomoc w dużej mierze była uzależniona od tego, w jakim stopniu ich pracownicy zostali przygotowani na konfrontację z dipisami – z trudną społecznością, z traumą ocalałych z Zagłady. Bywały niezwykle kompetentne osoby pracujące w organizacjach pomocowych, doświadczone w pracy tego rodzaju, które rzeczywiście potrafiły coś zrobić. Ale było też, jak wiemy, dużo młodych osób z Europy Zachodniej czy Stanów Zjednoczonych, które w powojennych Niemczech chciały przeżyć „przygodę swojego życia”. I ich pomoc w tak niezwykle złożonej sytuacji bywała co najmniej niewystarczająca, a często błędna.

Temat szkoleń zawodowych jest też niezwykle ciekawy. Ludzie w obozach dipisów to była niezwykle zróżnicowana grupa. Byli wśród nich ludzie, którzy mieli przygotowanie zawodowe, inni nie mieli go wcale, czy mieli takie, które w żaden sposób nie przekładało się na pracę za granicą, w krajach, do których w końcu wyemigrowali. Do tego dochodził brak znajomości języka. Szkolenie zawodowe rzeczywiście pozwalało w wielu przypadkach na emigrację, jako już specjaliści. Często potem te osoby na emigracji nawet do końca życia pracowały w zawodach wyuczonych w obozie.

Duże obozy stawały się też miejscem zatrudnienia dla miejscowej ludności, przede wszystkim dla Niemek. Pojawiały się pierwsze mieszane małżeństwa żydowsko-niemieckie.

Tak, ale takie intymne relacje, szczególnie żydowsko-niemieckie, czy polsko-niemieckie, były wówczas bardzo źle odbierane przez społeczność dipisów. Kwestie zatrudniania Niemców czy Niemek na przykład jako lekarzy pracujących w obozach, czy kobiet pomagających przy dzieciach to też było zupełne odwrócenie sytuacji wojennej i coś niezwykle ciekawego. Dipisi, którzy mieszkali poza obozami, w Monachium na przykład – tam była dość duża grupa osób, która nie rejestrowala się w obozach - często mieszkali w tych samych mieszkaniach co Niemcy. To była też nowa i trudna sytuacja.

Finalnie ilu dipisów żydowskich z Polski pozostało w Niemczech, a ilu wyemigrowało dalej?

Wiemy na pewno, że po wojnie łącznie z obozów DP około 80 000 Żydów emigrowało do USA, większość – prawie 140 000 – do Izraela, około 20 000 osób do innych krajów. W Niemczech pozostało około 10 % z 250 000, czyli 25 000 osób, w większości Żydów polskich.

Ci, którzy pozostali, włączali się często w odnawianie życia żydowskiego w Niemczech. Stawali się założycielami odnawianych gmin żydowskich, jak historyk i wieloletni szef Niemieckiej Organizacji Syjonistycznej Arno Lustiger we Frankfurcie nad Menem.

Były to osoby, które zostały z różnych względów w Niemczech. Często osoby chore, którym nie pozwalano na wjazd do innych krajów. Kwestia emigracji do Palestyny, a potem do Izraela też nie była bezproblemowa. To nie były łatwe warunki do życia dla osób na przykład w starszym wieku, z problemami zdrowotnymi. Często też poodnajdowane rodziny nie chciały się rozstawać, jeśli części osób nie zezwalano na wspólną emigrację. W Izraelu osoby ocalałe z Zagłady były imigrantami, ktorzy często nie tak do końca byli akceptowani jako członkowie społeczności. Ich historie wojenne nie były tymi historiami, na których miało być zbudowane nowe państwo. To nie były proste wyjazdy i łatwe budowanie sobie nowego życia. Pewnie dlatego też wiele osób zdecydowało się pozostać w Niemczech. W międzyczasie osoby te mieszkały już w Niemczech od kilku lat, nauczyły się języka, uczyły się, lub pracowały. I ta ich decyzja o pozostaniu, choć pod wieloma oczywistymi względami bardzo trudna, jest też zrozumiała.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na Facebooku! >>

*Dr. hab. Katarzyna Person jest historyczką, wicedyrektorką Muzeum Getta Warszawskiego. Jest redaktorką i współredaktorką pięciu tomów dokumentów z Podziemnego Archiwum Getta Warszawskiego, autorką książek o historii Żydów w czasie Zagłady i w okresie bezpośrednio powojennym. W 2023 r. ukazał się w Harrassowitz Verlag w Wiesbaden niemiecki przekład jej książki pt. „Dipisi. Żydzi polscy w amerykańskiej i brytyjskiej strefach okupacyjnych Niemiec, 1945-1948”.

„Piękna idea! Wydarzenia ostatnich lat pokazały jednak, że to marzenie ściętej głowy” - napisała w komentarzu do Remanentu potrzeb, czyli poprzedniego odcinka EUtopijnego felietonu, jedna z czytelniczek. „Wojna jest naturalna, podręczniki do historii są pełne wojen” - przestrzegał ktoś inny.

EUtopia zachęca, abym wziął głęboki oddech, zanim odpowiem. Zachęca usiąść do rozmowy i najpierw na spokojnie posłuchać. Łatwo zareagować, rzucając się w wir polemiki o podręcznikach i naturalności wojen. I zapewne rozejść się w złości, bez porozumienia. Przecież samo słowo za-reagować jest dwuznaczne. Reakcja w polityce to zwrot wstecz, skłonność do konfrontacji i przeciwieństwo postępu.

Jak rozmawiać?

Polemika wywołuje odruch obronny. Polemizujemy nie z abstrakcyjną myślą, ale z człowiekiem. Ludzie cenią własne poglądy niezależnie od tego, jakie są. No bo szczerze, czy polemika kiedykolwiek przekonała kogoś do zmiany zdania?

Zacznę zatem inaczej. Z autorami wspomnianych komentarzy łączy mnie wspólne marzenie. Ani ja nie chcę wojny, ani oni, oboje dają to wyraźnie do zrozumienia. Zamiast polemiki zaadresuję więc to, co nas łączy. W ten sposób damy sobie większą szansę przekuć marzenie o pokoju w polityczną sprawczość.

Bo EUtopia to również narzędzie komunikacji. Zachęca, aby szukać tego, co łączy. W rodzinie, wśród przyjaciół, a także w społeczeństwie, jest bardzo podobnie: warunkiem dobrego funkcjonowania małych i dużych grup ludzkich są więzi łączące ich członków. Warto je pielęgnować. EUtopia jako narzędzie komunikacji pomaga odzyskać nadzieję na lepszą przyszłość.

Natura człowieka, czyli co dokładnie?

Jeszcze dwa wieki temu podział na niewolników i ludzi wolnych uchodził za całkowicie naturalny. Zdawały się go sankcjonować święte księgi niemal wszystkich tak zwanych wielkich religii. Podręczniki od historii do dziś pełne są zachwytów nad cywilizacjami, które istniały wyłącznie dzięki morderczej pracy niewolników.

Współcześnie na całym świecie jesteśmy zgodni: niewolnictwu powiedzieliśmy stanowcze nie. Nigdy wcześniej w historii ludzkości nie było też możliwe świadome planowanie rodziny tak, jak dziś. Zrównanie praw kobiet i mężczyzn jest na dobrej drodze, aby stać się rzeczywistością wszystkich ludzi. Jeszcze całkiem niedawno uchodziło to za... marzenie ściętej głowy.

Przywrócenie nadziei to obok odzyskania kontynentu dla marzeń jego mieszkańców EUtopijny warunek obywatelskiej sprawczości. Marzenia pomagają precyzyjnie określić cele, a nadzieja przywraca wiarę, że można je zrealizować. Bez nich nie da się uprawiać dobrej polityki.

Wojna i rausz

Dlaczego z wojną nie mogłoby być podobnie, jak z niewolnictwem czy brakiem równouprawnienia? Jest jeszcze jedna, ważna okoliczność: współczesne wojny, z ich milionami ofiar, kalek i straumatyzowanych przez pokolenia ludzi, nie byłyby możliwe bez setek milionów dawek pobudzających narkotyków. Liczne armie świata rozdawały i nadal rozdają je swoim żołnierzom. Wielu dowódców i polityków też chętnie po nie sięga.

Pervitin, czyli tak zwane tabletki zwycięstwa III Rzeszy, speed amerykańskich żołnierzy w Wietnamie to tylko dwa spektakularne przykłady systematycznego, masowego stosowania narkotyków. Podręczniki do historii milczą o narkotykach, ale to one znacząco pomagają podnieść próg bólu, zmniejszają niechęć do zadawania cierpienia i zbijania. Wojny to nie tylko gigantyczne zyski przemysłu zbrojeniowego, ale także narkobiznesu. Co to ma wspólnego z „naturalnością” wojny?

Stąd w comiesięcznym cyklu Redakcji Polskiej DW pod tytułem #EUtopia: Europa jako dobre miejsce zachęcam do odzyskania nadziei. I do dyskusji, jak może być dobrze na naszym kontynencie.

Twoje marzenia także mogą zainspirować kolejne felietony. Postawmy sobie ambitny cel, przywróćmy nadzieję na dobrą przyszłość Europy. Napisz do nas e-maila (polish@dw.com) lub skomentuj na Facebooku. Czego pragniesz dla siebie, dla swoich najbliższych, dla naszego kontynentu?

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>

Niemcy wkrótce dostarczą Ukrainie trzeci system obrony powietrznej Patriot. Jak podało niemieckie ministerstwo obrony, decyzję podjęto „w związku z nasileniem rosyjskich ataków powietrznych” na Ukrainę. System obrony zostanie przekazany z wyposażenia Bundeswehry i to niezwłocznie – poinformował Berlin. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski podziękował Niemcom za pomoc „w krytycznym momencie”.

W ostatnich tygodniach Rosja zintensyfikowała ataki na Ukrainę za pomocą samolotów, pocisków manewrujących, bomb szybujących i dronów. Ostatnio celem ataków stała się również infrastruktura energetyczna. – Rosyjski terror przeciwko ukraińskim miastom oraz infrastrukturze kraju powoduje niezmierzone cierpienia – powiedział minister obrony Niemiec Boris Pistorius. – Zagraża dostawom energii dla ludności i niszczy obiekty przemysłowe, które są ważne dla gotowości operacyjnej ukraińskich sił zbrojnych – dodał.

Zełenski dziękuje Scholzowi

Kanclerz Niemiec Olaf Scholz osobiście podczas rozmowy telefonicznej z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim w sobotę (13.04.2024) wyraził zgodę na dostawę dodatkowego systemu Patriot. Jak poinformował rzecznik niemieckiego rządu, Zełenski i Scholz mówili o konieczności dalszych wysiłków partnerów w celu wzmocnienia ukraińskiego systemu obrony powietrznej.

Prezydent Ukrainy podziękował Scholzowi za tę decyzję, a także za dodatkowe pociski do dotychczas rozmieszczonych w Ukrainie systemów Patriot. „Dziękuję, Olafie, za twoje przywództwo” – napisał Zełenski na platformie X. „To prawdziwy znak wsparcia dla Ukrainy w krytycznym momencie” – dodał Zełenski i zaapelował do „wszystkich innych szefów państw i rządów krajów partnerskich do pójścia za tym przykładem”.

Patrioty dla Ukrainy

We wtorek, 9 kwietnia, szefowa niemieckiej dyplomacji Annalena Baerbock pilnie wezwała do zwiększenia liczby systemów Patriot dla oblężonej Ukrainy, ale określiła niemieckie zapasy jako „wyczerpane”. Ekspert ds. polityki zagranicznej z partii SPD Michael Roth napisał w internetowym serwisie X: „Teraz duże państwa NATO muszą wreszcie pójść za przykładem (Niemiec)!”.

Do tej pory Niemcy dostarczyły Ukrainie dwie jednostki systemu Patriot. System ten jest używany do zwalczania większych celów powietrznych takich, jak samoloty, drony, rakiety i pociski manewrujące. Każda jednostka składa się z systemu radarowego, centrum ognia i kilku wyrzutni pocisków obronnych. Patriot może obserwować do 50 zbliżających się celów i atakować pięć obiektów jednocześnie. Według Bundeswehry zasięg systemu wynosi około 68 kilometrów.

Potrzebne też systemy IRIS-T

W wystąpieniu wideo w sobotę wieczorem prezydent Ukrainy powiedział, że zabiega również o dostarczenie przez Niemcy dodatkowego systemu obrony powietrznej IRIS-T. Niemiecki rząd dostarczył do tej pory cztery nowoczesne systemy obrony powietrznej krótkiego i średniego zasięgu, które służą do ochrony miast, budynków i wojsk lądowych.

W przeciwieństwie do systemu Patriot IRIS-T zostanie dostarczony bezpośrednio od niemieckiego producenta sprzętu obronnego – firmy Diehl, przy czym zakup sfinansował niemiecki rząd.

(AFP/dom)

Chcesz skomentować nasze artykuły? Dołącz do nas na facebooku! >>

Pierwszy bezpośredni atak Iranu na Izrael stawia dwóch arcywrogów na krawędzi wojny. W sobotę wieczorem (13.04.2024) irańska armia zaatakowała izraelskie cele. Teheran oświadczył, że był to odwet za izraelski atak na budynek irańskiej ambasady w stolicy Syrii, Damaszku, 1 kwietnia br., w którym zginęło 16 osób, w tym dwóch generałów irańskiej Gwardii Rewolucyjnej.

W nocnym ataku na Izrael wystrzelono ponad 300 bezzałogowych dronów bojowych, pocisków manewrujących i rakiet. Według CNN „to największy atak dronami w historii”.

Wielki atak, niewielkie zniszczenia

Rzecznik izraelskiej armii Daniel Hagari oświadczył jednak, że 99 procent wystrzelonych pocisków zostało przechwyconych przez system obronny jeszcze poza granicami Izraela, a tylko „kilka” pocisków balistycznych przedostało się na terytorium Izraela. Nazwał to „bardzo znaczącym sukcesem strategicznym”.

Zdecydowanie odrzucił twierdzenia, że atak Iranu mógł być „rodzajem zaplanowanego pokazu” bez rzeczywistego zamiaru wyrządzenia szkód: „Iran chciał osiągnąć rezultaty i nie udało mu się”. Jak dodał, w wyniku ataku została ranna siedmioletnia dziewczynka, której życiu nie zagraża niebezpieczeństwo. Ponadto nieznacznie została uszkodzona baza wojskowa.

Informując o szczegółach, rzecznik izraelskiej armii powiedział, że użycie ponad 120 pocisków balistycznych było wyraźną eskalacją, ale tylko kilka z nich przedostało się na terytorium Izraela. - Uderzyły w obszar bazy lotniczej Nevatim i spowodowały jedynie niewielkie uszkodzenia infrastruktury - poinformował. Z kolei spośród 170 bezzałogowych irańskich pocisków rakietowych „żaden nie przeniknął na terytorium Izraela”. Dziesiątki zostały zestrzelone przez izraelskie myśliwce obrony powietrznej oraz „siły powietrzne i obronę powietrzną naszych partnerów”. Ani jeden z ponad 30 pocisków manewrujących nie przedostał się na terytorium Izraela. Izraelska przestrzeń powietrzna została ponownie otwarta w niedzielę rano.

Premier Izraela Beniamin Netanjahu napisał na platformie X: „Państwo Izrael jest silne, naród Izraela jest silny. Razem zwyciężymy i - z Bożą pomocą - razem pokonamy wszystkich naszych wrogów.".

Kwestia odwetu

Po ataku stałe przedstawicielstwo Iranu przy ONZ oświadczyło, że sprawę można uznać za zakończoną. Nie jest to jednak oczywiste ze strony Izraela, który stoi przed decyzją, czy podjąć działania odwetowe. Izraelski gabinet bezpieczeństwa upoważnił do jej podjęcia trzy osoby: premiera Beniamina Netanjahu, ministra obrony Jo’awa Galanta oraz Beniego Ganca, byłego szefa Sztabu Generalnego Sił Obronnych Izraela oraz byłego ministra obrony, a obecnie polityka opozycji.

Jakiejkolwiek reakcji odwetowej jest zdecydowanie przeciwny prezydent USA Joe Biden. Biały Dom obawia się, że kontratak może doprowadzić do eskalacji wojny w regionie. Prezydent USA Biden rozmawiał z Netanjahu przez telefon jeszcze w nocy z soboty na niedzielę. Biały Dom ogłosił następnie, że Biden potępił atak „w najostrzejszych słowach” i potwierdził „żelazne zaangażowanie USA” w bezpieczeństwo Izraela. Jak poinformowało CNN, powołując się na wysokiego rangą urzędnika rządowego, Biden powiedział Netanjahu, że USA nie wezmą udziału w „ofensywnych operacjach przeciwko Iranowi”.

W Nowym Jorku ma się dziś odbyć nadzwyczajne posiedzenie Rady Bezpieczeństwa ONZ. Prezydent USA chce omówić na nim sytuację z szefami państw i rządów wiodących silnych gospodarczo demokracji (G7). Podczas spotkania będzie obecny ekspert IT, by zapewnić, że komunikacja z przebywającym w Chinach kanclerzem Niemiec nie zostanie przechwycona.

Reakcje światowe

Sekretarz generalny ONZ António Guterres wezwał do „natychmiastowego zaprzestania działań wojennych”. Ostrzegł na platformie X, że tak bezprecedensowy atak grozi destabilizacją na Bliskim Wschodzie: „Jestem głęboko zaniepokojony bardzo realnym niebezpieczeństwem niszczycielskiej eskalacji w całym regionie” - napisał.

Wysoki przedstawiciel UE do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Josep Borrell również mówił o „bezprecedensowej eskalacji”. Jak zaznaczył, „UE z całą mocą potępia niedopuszczalny irański atak na Izrael”. Jest to również „poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa regionalnego”.

Przewodniczący Rady UE Charles Michel napisał na X, że „należy zrobić wszystko, aby zapobiec dalszej eskalacji w regionie”.

Przewodnicząca Parlamentu Europejskiego Roberta Metsola oświadczyła, że „bezprecedensowe ataki irańskich dronów i pocisków rakietowych na Izrael to poważna eskalacja”. „Grozi to dalszym chaosem na Bliskim Wschodzie. UE potępia ten atak z całą mocą i będzie nadal pracować nad deeskalacją i powstrzymaniem sytuacji przed dalszym rozlewem krwi”.

Prezydent Francji Emmanuel Macron opublikował na X post, w którym „zdecydowanie potępił bezprecedensowy atak Iranu na Izrael, który grozi destabilizacją regionu”. „Wyrażam solidarność z narodem izraelskim i zaangażowanie Francji na rzecz bezpieczeństwa Izraela, naszych partnerów i stabilności w regionie”. Paryż współpracuje ze swoimi partnerami nad deeskalacją i wzywa do powściągliwości - podkreślił Macron.

Brytyjski premier Rishi Sunak potwierdził zaangażowanie Wielkiej Brytanii w obronę Izraela przed poważnym atakiem ze strony Iranu. – Wielka Brytania współpracuje ze swoimi sojusznikami w celu deeskalacji sytuacji na Bliskim Wschodzie – powiedział dziennikarzom w Londynie. – Dla świata ważne jest teraz, aby ludzie „z chłodną głową" zachowali przewagę.

Włoski minister spraw zagranicznych Antonio Tajani ostrzegł, że „irański odwet może uruchomić niebezpieczną spiralę”. Odnosząc się do zaplanowanej konferencji w związku z atakiem, Tajani powiedział kanałowi telewizyjnemu Rai3: „Pracujemy nad uniknięciem jeszcze poważniejszego kryzysu militarnego. G7 przekaże Izraelowi wiadomość, że konieczna jest najwyższa ostrożność, aby zapobiec pogorszeniu się sytuacji”.

MSZ Ukrainy zdecydowanie potępiło irańskie ataki przeciwko Izraelowi, uznając je za niedopuszczalne i nieodpowiedzialne oraz powodując ryzyko rozszerzenia się wojny na Bliskich Wschodzie.

Rosyjskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych wezwało wszystkie strony do zachowania powściągliwości: „Wierzymy, że państwa w regionie rozwiążą istniejące problemy za pomocą środków politycznych i dyplomatycznych”. Według oświadczenia minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow rozmawiał telefonicznie ze swoim irańskim odpowiednikiem Hosseinem Amirem-Abdollahianem.

Chińska Republika Ludowa również wyraziła „głębokie zaniepokojenie obecną eskalacją”. Chiny „wzywają odpowiednie strony do zachowania spokoju i powściągliwości, aby zapobiec dalszej eskalacji”, jak powiedział rzecznik Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Pekinie. Kraj ten wezwał społeczność międzynarodową, „zwłaszcza kraje posiadające wpływy, do odegrania konstruktywnej roli na rzecz pokoju i stabilności w regionie”.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych Arabii Saudyjskiej wezwało Radę Bezpieczeństwa ONZ do „wypełnienia swojej odpowiedzialności za utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa”. W oświadczeniu ostrzeżono przed „eskalacją militarną” i zaapelowano do „wszystkich stron o zachowanie jak największej powściągliwości oraz ochronę regionu i jego mieszkańców przed niebezpieczeństwem wojny”.

Papież Franciszek zaapelował o zatrzymanie wszelkich akcji zbrojnych, które mogą doprowadzić do pogorszenia sytuacji na Bliskim Wschodzie: - Niech wszystkie kraje opowiedzą się po stronie pokoju - powiedział. - Kieruję żarliwy apel o to, aby zatrzymać wszelkie akcje które mogą zaostrzyć spiralę przemocy z ryzykiem wciągnięcia Bliskiego Wschodu w jeszcze większy konflikt wojenny. Nikt nie powinien zagrażać istnieniu innych - oświadczył papież.

(DPA, AFP, RTR/jak)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Zablokowanie przez protestujących polskich rolników granicy z Ukrainą doprowadziło do istotnego spadku ukraińskiego eksportu towarów nierolniczych – podał niemiecki tygodnik „Der Spiegel”.

Z danych Wiedeńskiego Instytutu Analizy Międzynarodowych Systemów Gospodarczych (WIIW) wynika, że spadek importu jest szczególnie widoczny w przypadku wyrobów przemysłowych. Cały ukraiński import do Polski zmniejszył się o 29 proc.

Eksport zboża z Ukrainy

Blokady mają znacznie mniejszy wpływ na import produktów rolnych. Po otwarciu w minionych miesiącach portów na Morzu Czarnym eksport zboża odbywa się znów głównie drogą morską. Ukraina podwoiła w ubiegłym roku eksport jęczmienia do Chin, natomiast eksport do UE spadł o 14 proc. - pisze „Der Spiegel”.

Redakcja przypomniała, że protesty na polsko-ukraińskich przejściach granicznych trwają od października 2023 roku. Blokady spowodowały znaczne wydłużenie czasu odpraw ciężarówek. Protesty polskich rolników skierowane są przeciwko taniej żywności z Ukrainy i zasadom Zielonego Ładu UE.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

W związku z atakiem Iranu na Izrael niemiecki rząd powołał sztab kryzysowy, który obradował w niedzielę przed południem (14.04.2024) w Berlinie.

Po obradach minister spraw zagranicznych Niemiec Annalena Baerbock potępiła zakrojony na szeroką skalę atak na Izrael. – Irański reżim z pełną świadomością doprowadził cały Bliski Wschód na skraj przepaści – powiedziała.

– Potępienie na całym świecie działań Iranu pokazuje, że Teheran ze swoim „agresywnym zachowaniem” jest odizolowany – zaznaczyła. Podkreśliła, że Niemcy w pełni solidaryzują się z Izraelem.

Przerwać spiralę eskalacji

Szefowa niemieckiej dyplomacji ostrzegła przed dalszym zaostrzeniem sytuacji. – Wzywam wszystkich aktorów w regionie do rozważnego działania – powiedziała polityk Zielonych. – Spirala eskalacji musi zostać przerwana. Wspólnie musimy znaleźć koniec przemocy – podkreśliła.

– Miliony kobiet, mężczyzn i dzieci w Izraelu, Iranie i w całym regionie, które ze strachu nie mogły spać zeszłej nocy, wszyscy oni nie chcą tej eskalacji – dodała.

Baerbock zaznaczyła, że Berlin uważnie i w porozumieniu z różnymi partnerami monitoruje sytuację na Bliskim Wschodzie. – To oczywiście wiąże się również z pytaniem, jakie konsekwencje nastąpią po irańskim ataku – zaznaczyła. Pojawia się również pytanie, jak Izrael zareaguje na atak. Baerbock wezwała Iran do powstrzymania się od dalszych ataków, także za pośrednictwem swoich sojuszników. – Pożoga w całym regionie miałaby nieobliczalne konsekwencje – dodała.

W swoim oświadczeniu Baerbock zaapelowała do obywateli Niemiec przebywających w regionie, aby bardzo poważnie potraktowali wszystkie ostrzeżenia. Ministerstwo Spraw Zagranicznych Niemiec wydało w sobotę (13.04.2024) ostrzeżenie przed podróżami do Iranu i wezwało Niemców do opuszczenia kraju.

Scholz: „Ostrzegamy przed dalszą eskalacją”

Kanclerz Niemiec Olaf Scholz, który przebywa z trzydniową wizytą w Chinach, ostrzegł Iran przed dalszymi atakami na Izrael. – Ostro potępiamy irański atak i ostrzegamy przed dalszą eskalacją – powiedział Scholz podczas niedzielnej wizyty w Chongqing. – Możemy tylko wszystkich ostrzec, a zwłaszcza Iran, przed kontynuowaniem takich działań – dodał Scholz.

Wspomniał, że weźmie udział w nadzwyczajnej wideokonferencji państw grupy G7. – Zrobimy wszystko, by nie doszło do dalszej eskalacji – podkreślił.

Teheran wzywa ambasadorów

Tymczasem Teheran wezwał ambasadorów Niemiec, Francji i Wielkiej Brytanii. Według irańskiego ministerstwa spraw zagranicznych mają oni zostać poinformowani o proteście Iranu przeciwko oświadczeniom przedstawicieli rządów tych krajów. Rządy w Berlinie, Paryżu i Londynie zdecydowanie potępiły irański atak na Izrael za pomocą dronów i rakiet.

Teheran potępił „nieodpowiedzialne stanowiska niektórych przywódców tych krajów w odniesieniu do irańskiej odpowiedzi” na działania Izraela przeciwko irańskim interesom – głosi oświadczenie MSZ Iranu opublikowane przez irańską państwową agencję informacyjną Irna.

Władze w Teheranie postrzegają irańskie ataki jako odwet za atak na irański konsulat w Damaszku w Syrii, który został przypisany Izraelowi. Na początku kwietnia zginęło tam 16 osób, w tym dwóch generałów irańskiej Gwardii Rewolucyjnej.

Zaostrzyć stanowisko wobec Iranu

Niemieccy politycy i organizacje wzywają do podjęcia ostrzejszych działań przeciwko Teheranowi. UE i Niemcy muszą „w końcu zająć twardsze stanowisko wobec Iranu”, napisał na platformie X Michael Roth, przewodniczący komisji spraw zagranicznych w Bundestagu. „Reżim mułłów destabilizuje i radykalizuje cały Bliski Wschód” – dodał socjaldemokrata.

Przewodnicząca komisji obrony w Bundestagu Marie-Agnes Strack-Zimmermann z FDP wezwała kanclerza Olafa Scholza do nakłonienia Pekinu do zajęcia jasnego stanowiska podczas jego podróży do Chin. W interesie Chin leży, „także z powodów ekonomicznych zapobieżenie pożodze na Bliskim Wschodzie” – powiedziała dziennikowi „Rheinische Post”.

Przewodniczący komisji spraw europejskich w Bundestagu Anton Hofreiter wezwał społeczność międzynarodową do podjęcia wspólnych działań przeciwko Iranowi. W tym kontekście z zadowoleniem przyjął inicjatywę prezydenta USA Joe Bidena dotyczącą zwołania w niedzielę wideokonferencji państw G7.

Solidarność z Izraelem

O zajęcie „jasnego i twardego stanowiska” wobec reżimu w Teheranie apeluje także Centralna Rada Żydów w Niemczech. Niemcy i UE nie mogą pozostawiać wątpliwości co do swojego stanowiska – powiedział rzecznik Rady w rozmowie z Katolicką Agencją Informacyjną, apelując o zaostrzenie sankcji wobec Iranu i uznanie irańskiej Gwardii Rewolucyjnej za organizację terrorystyczną.

Niemiecko-Izraelskie Stowarzyszenie (DIG) wezwało do wiecu solidarności w niedzielę przed Bramą Brandenburską w Berlinie. Swoim bezpośrednim atakiem na Izrael „Iran otworzył nowy, niebezpieczny rozdział w tej wojnie” – powiedział przewodniczący DIG Volker Beck. Racją stanu Iranu jest zniszczenie Izraela – dodał i podkreślił, że „reżim ten musi zostać odizolowany”. Zaapelował też o zerwanie wszystkich stosunków gospodarczych z Iranem. Niemcy „zbyt długo zwlekały z zajęciem konsekwentnego i jasnego stanowiska” – stwierdził Beck.

(DPA, AFP, KNA/dom)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

„Migracja tak wielu ludzi ma wpływ na nasz liberalny model społeczeństwa, co obserwuję z niepokojem. Widzimy od pewnego czasu, że napływ setek tysięcy ludzi zmienia panujące wyobrażenia o naszych podstawowych wartościach i prowadzi do zmiany poglądu na świat, co widać na przykładzie stosunku do Izraela. A w dodatku prowadzi do wzmocnienia politycznego marginesu – po prawej i po lewej stronie” – powiedział specjalista prawa międzynarodowego Matthias Herdegen w wywiadzie dla „Welt am Sonntag”.

Bezradna polityka migracyjna Niemiec

Jego zdaniem polityka migracyjna niemieckiego rządu sprawiała przez długi czas wrażenie „bezradnej i pozbawionej orientacji”, co doprowadziło do niezadowolenia w społeczeństwie, nawet w środowisku mieszczańskiego centrum. W tej kwestii konkurują ze sobą dwa światy – jedni uważają, że musimy przyjąć na naszej wyspie szczęśliwości wszystkich zagrożonych i uciskanych: inni stoją na stanowisku, że Unia Europejska powinna odzyskać kontrolę nad granicami, nie rezygnując z koniecznej humanitarnej pomocy – tłumaczy Herdegen.

Problemem jest to, że ludzie, którzy dostali się na kontynent europejski, „pozostają tutaj na zawsze, nawet jeśli nie są osobami prześladowanymi”. Władze w Berlinie i Brukseli nie są zgodne co do tego, jak bronić zewnętrznych granic UE. Chcą utrzymać kontrolę nad migracją, ale nie mają jasnego stanowiska, jak postępować, aby pozostać w zgodzie ze zobowiązaniami wynikającymi z prawa międzynarodowego i wartościami. „Wykorzystuje to Kreml prowadząc za pomocą migrantów hybrydową wojnę z Zachodem” – podkreślił niemiecki prawnik, kierownik katedry prawa międzynarodowego na Uniwersytecie w Bonn.

„Der Spiegel”: na granicy łapiemy tylko płotki

Tygodnik „Der Spiegel” kwestionuje skuteczność wprowadzonych w październiku 2023 r. stałych kontroli na granicach Niemiec z Polską i Czechami. „Łapiemy tylko płotki” – ocenił szef związku zawodowego policjantów (GdP) Jochen Kopelke. Przestępcy kierującymi bandami przemytników ludzi pozostają bezkarni. Kontrole zmuszają ich jedynie do zmiany tras przemytu. Od wprowadzenia stałych kontroli niemieckie służby zatrzymały 708 domniemanych przemytników i udaremniły 17600 nielegalnych przekroczeń granicy.

Niemiecki rząd podał, że ilość nowych wniosków o azyl zmniejszyła się w pierwszym kwartale tego roku o blisko 20 proc. O połowę – do 600 dziennie – spadła też liczba nowych migrantów przydzielanych przez władze centralne poszczególnym landom.

Wśród przyczyn spadku liczby uchodźców „Der Spiegel” wymienia warunki pogodowe związane z zimą oraz dokładniejsze kontrole w krajach graniczących z Niemcami. Czesi, wiedząc, że nie mogą tak łatwo jak dotychczas pozbyć się migrantów, wzmocnili kontrole. Tak samo postępują Słowacy.

Nieskuteczne kontrole

„Der Spiegel” zwraca uwagę, że stałe kontrole graniczne wymagają udziału 16 kompanii policji federalnej. Tych policjantów brakuje w innych miejscach. Podczas Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej w Niemczech latem tego roku priorytetem będzie zapobieganie zamachom i powstrzymywanie chuliganów, a nie ściganie przemytników.

Ekspert do spraw migracji Gerald Knaus uważa kontrole na wewnętrznych granicach państw za nieskuteczne. Wszystkie dotychczasowe próby zamknięcia szlaku bałkańskiego skończyły się niepowodzeniem. Naukowiec, który doradza rządowi Niemiec, tłumaczy, że emigrant, aby nie zostać odesłanym z Niemiec, musi tylko złożyć wniosek o azyl, co stało się tajemnicą poliszynela. Poprawę sytuacji mogą przynieść jedynie umowy UE z krajami pochodzenia migrantów wzorem umowy z Turcją - czytamy. W marcu 2016 r. UE podpisała umowę z Turcją. Władze w Ankarze zobowiązały się do powstrzymania migrantów zmierzających do Europy w zamian za pomoc finansową.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>

Kanclerz Niemiec Olaf Scholz ostro potępił naloty Iranu na Izrael, które rozpoczęły się w sobotę wieczorem (13.4.2024). „Tym nieodpowiedzialnym i nieuzasadnionym atakiem Iran ryzykuje pożogę w regionie” – napisał Scholz na platformie X. „Stoimy po stronie Izraela i dalsze kroki omówimy z naszymi sojusznikami” – zapewnił kanclerz Niemiec, który w sobotę wieczorem wyruszył w trzydniową podróż do Chin.

Rzecznik niemieckiego rządu Steffen Hebestreit zaznaczył, że rządowa delegacja jest w ścisłym kontakcie z niemieckimi służbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo.

Eskalacja konfliktu

W sobotę wieczorem Iran zaatakował Izrael w odwecie za rzekome zniszczenie przez Izrael irańskiego konsulatu w stolicy Syrii – Damaszku. Media donoszą o ataku przy pomocy ponad 300 dronów i rakiet.

Szefowa niemieckiej dyplomacji Annalena Baerbock potwierdziła w serwisie X, że Iran wystrzelił drony i pociski w kierunku Izraela. „Najostrzej potępiamy trwający atak, który może doprowadzić do chaosu w całym regionie” – napisała Baerbock. Iran i jego zwolennicy muszą natychmiast przerwać atak – zaapelowała szefowa MSZ. Zapewniła Izrael o solidarności Niemiec.

(EPD/dom)

Formalna kadencja Wołodymyra Zełenskiego kończy się 20 maja br. Kolejne wybory prezydenckie powinny były odbyć się pod koniec marca, ale ukraiński parlament ich nie rozpisał ze względu na obowiązujący w kraju stan wojenny. Tymczasem w ukraińskim społeczeństwie trwa dyskusja nad tym, kto powinien rządzić krajem po zakończeniu obecnej pięcioletniej kadencji Zełenskiego jako prezydenta.

Na początku tego roku tylko nieliczni politycy i komentatorzy odważyli się odpowiedzieć na to pytanie. Pod koniec lutego, gdy Wołodymyr Zełenski podsumował dwa lata wojny z Rosją, określił próby podważania legitymacji jego władzy jako „wrogą propagandę”. – To nie jest opinia naszych zachodnich sojuszników ani nikogo w Ukrainie, to część programu Federacji Rosyjskiej – oświadczył dziennikarzom. Nie zakończyło to jednak dyskusji w tej sprawie.

Wybory podczas wojny?

Zdaniem wielu ukraińskich prawników jest całkiem jasne, że Zełenski zachowa dotychczasową władzę do chwili wyboru nowego prezydenta.

– Jest to jasno określone w konstytucji Ukrainy: po upływie pięciu lat od chwili objęcia stanowiska, uprawnienia prezydenta nie wygasają automatycznie. Kończą się dopiero po objęciu władzy przez nowo wybranego prezydenta, czyli dopiero po wyborach – powiedział w rozmowie z DW Andrij Mahera, ekspert ds. prawa konstytucyjnego z Ukraińskiego Centrum Polityki i Reform Prawnych (CPLR).

Poza tym zarówno wybory prezydenckie, jak i parlamentarne są obecnie zakazane w Ukrainie, ale na różnych podstawach. Konstytucja zakazuje wyborów parlamentarnych, a stan wojenny zakazuje przeprowadzania jakichkolwiek wyborów.

Żądanie rezygnacji

Wybory w czasie wojny są zakazane nie tylko dla ochrony wyborców przed możliwymi zagrożeniami. – Pewne konstytucyjne prawa i wolności są również ograniczone: na przykład prawo do wolności słowa, pokojowych zgromadzeń i swobody przemieszczania się. Dlatego niemożliwe jest zagwarantowanie zasady powszechnego prawa wyborczego i wolnych wyborów – wyjaśnia Andrij Mahera.

Podobne stanowisko zajęły w marcu Instytut Legislacji i Ekspertyz Naukowo-Prawnych Narodowej Akademii Nauk Ukrainy oraz ukraińska Centralna Komisja Wyborcza.

W debacie biorą udział nie tylko prawnicy, ale także weterani ukraińskiej polityki, między innymi Hryhorij Omelczenko. W połowie lat 90. ubiegłego stulecia jako poseł był członkiem komisji, która opracowała projekt konstytucji. Teraz podkreśla, że nie jest niedopatrzeniem to, że nie ma w niej jednoznacznego uregulowania dotyczącego przedłużenia kadencji prezydenta. Było to wręcz celowe zabezpieczenie. W liście otwartym do Zełenskiego, opublikowanym w marcu przez gazetę „Ukrajina Mołoda”, Omelczenko wzywa jednak prezydenta, by „nie uzurpował sobie władzy państwowej” i dobrowolnie ustąpił w maju 2024 roku.

Zełenski nadal z dużym poparciem

Zdaniem obserwatorów legitymacja władzy Wołodymyra Zełenskiego opiera się nie tylko na przepisach prawa, ale także na poparciu obywateli Ukrainy. Pomimo pewnego spadku, jest ono nadal dość wysokie. Według sondażu przeprowadzonego w styczniu przez ukraińskie Centrum Badawcze Razumkowa, 69 procent Ukraińców ufa głowie państwa, a nie ufa Zełenskiemu mniej niż jedna czwarta pytanych.

Inne badanie przeprowadzone przez Kijowski Międzynarodowy Instytut Socjologii (KIIS) na początku lutego pokazuje: 69 procent uważa, że Zełenski powinien pozostać prezydentem do końca stanu wojennego. Tylko 15 procent opowiada się za wyborami w obecnych warunkach, a kolejne 10 procent – za przekazaniem przez prezydenta władzy przewodniczącemu parlamentu Rusłanowi Stefanczukowi.

Anton Hruszecky, dyrektor zarządzający KIIS, ostrzega jednak przed dwoma ostatnimi scenariuszami, ponieważ stanowiłyby one jeszcze większe zagrożenie dla legitymacji rządu i destabilizowałyby sytuację w Ukrainie. – Miliony ludzi przebywają za granicą, miliony są pod okupacją, setki tysięcy służą w armii. Jeśli obywatele nie będą mogli uczestniczyć w wyborach jako wyborcy lub kandydaci, podważy to legalność wyników wyborów – stwierdza.

Kto może zainicjować działanie TK

Większość pytanych przez DW prawników uważa, że Trybunał Konstytucyjny powinien zakończyć debatę na temat uprawnień prezydenta i ewentualnych wyborów. – Tylko Trybunał Konstytucyjny może interpretować konstytucję i sprawdzać, czy inne ustawy są z nią zgodne – podkreśla Andrij Mahera.

Ale sędziowie Trybunału Konstytucyjnego nie mogą badać tak ważnych kwestii z własnej inicjatywy. Nie każdy też może zainicjować działanie Trybunału Konstytucyjnego. Może on zostać wezwany do działania przede wszystkim przez prezydenta, rząd, Sąd Najwyższy, grupę 45 posłów lub pełnomocnika parlamentu ds. praw człowieka. Do tej nikt z nich tego nie zrobił.

Pod koniec lutego gazeta „Dzerkalo Tyżnia” poinformowała, powołując się na własne źródła, że biuro Zełenskiego pracuje nad wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego, ale nie odważyło się go złożyć samodzielnie. Miałoby to zrobić 45 posłów z klubu poselskiego prezydenckiej partii „Sługa Ludu”. Klub ten twierdzi jednak, że nikt nie wątpi w legalność władzy prezydenta Zełenskiego.

Opozycja też jest zaskakująco jednomyślna. Przedstawiciele różnych sił politycznych oświadczyli, że nie mają zamiaru odwoływać się do Trybunału Konstytucyjnego i przypomnieli o międzypartyjnym porozumieniu o nieprzeprowadzaniu wyborów do końca stanu wojennego.

Artykuł ukazał się pierwotnie nad stronach Redakcji Niemieckiej DW.

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Prawie pół życia zajmuje się Pan relacją Rosja-Chiny. Czego można się dziś spodziewać po tym sojuszu/niesojuszu?

Dobre określenie sojusz/niesojusz. Tak naprawdę nie do końca wiadomo, jak to z nim jest. Na pewno nie jest to formalny, traktatowy sojusz. Ale z politycznego punktu widzenia ewidentnie coś w rodzaju sojuszu.

Niestety jest to trwały i stabilny układ. Opiera się na trzech filarach. Pierwszy to wzajemne zabezpieczanie tyłów strategicznych. Rosja jest dla Chin spokojem od północy, a Chiny dla Rosji – od wschodu. To było widać w Buczy, gdzie mordowały pułki chabarowskie. Gdyby Rosja miała problem z Chinami, te pułki stałyby nad Amurem, a nie zabijały ukraińskich cywilów.

Czyli podejrzenia, że Chiny mogą zająć Syberię, należy włożyć między bajki?

Ja to nazywam geopolityką starego górala. Chiny zajmujące Syberię to myślenie życzeniowe. Nic takiego nie nastąpi. Chiny nie planują rekonkwisty Syberii, przynajmniej dopóki Rosja będzie miała broń atomową i istnieć będą Stany Zjednoczone jako mocarstwo. Prawda jest taka, że Chiny są dziś mocno prorosyjskie, co z kolei jest podstawowym problemem, jaki Polska ma z Chinami.

Cały Zachód ma ten problem.

Tak, ale dla Polski ma on znaczenie egzystencjalne, bo Zachodowi Rosja nie zagraża, a nam tak.

Drugim filarem relacji rosyjsko-chińskich jest antyamerykanizm, czyli chęć przekształcenia obecnego porządku międzynarodowego w multipolarny, wielobiegunowy. Tu Chiny i Rosja są strategicznymi sojusznikami.

To są dwa absolutnie fundamentalne filary. Mniej istotny jest trzeci, czyli współpraca gospodarcza. Rosja była kiedyś głównym dostawcą broni dla Chin, ale dzisiaj Chiny aż tyle broni nie potrzebują. Od dekady Rosja jest głównym dostawcą ropy, gazu i węgla do Chin. Najważniejsza jest ropa.

Chińskie obawy przed sankcjami

A jak istotne dla Chin są obawy, że mogłyby stracić rynki światowe, angażując się po stronie Rosji w jej wojnie przeciw Ukrainie?

Chińczycy nie chcą oberwać sankcjami wtórnymi. Rubla chcą zarobić, ale i cnoty nie stracić. Na razie im to wychodzi. Przynajmniej formalnie stosują się do sankcji. Chińskie firmy zawieszają, albo ograniczają działalność w Rosji. Albo przechodzą do szarej strefy, wpół legalnie, przez pośredników, ale nie da się, czy też nie chce się ich złapać za rękę.

Chiny pomagają Rosji mocno tam, gdzie nie ma sankcji. Ale robią to tak, by się nie rzucało w oczy. Sprzedają Rosji ciężarówki, koparki, sprzęt budowlany. Na ten temat jest świetny raport Atlantic Council, a w nim taka niesamowita statystyka: wzrost eksportu koparek z Chin do Rosji o 4708 procent! To właśnie chińskie koparki pomogły zbudować Linię Surowikina, która zatrzymała ukraińską kontrofensywę. Tak pomagają Chińczycy.

Czy dla Chin istnieją jakieś czerwone linie? Takie, że gdyby Rosjanie je przekroczyli, Pekin powie: „Hola, hola, stop! Kończymy współpracę”?

Nie! Aż tak, że kończy się współpraca, to na pewno nie. Natomiast Chińczycy powstrzymują Rosjan przed wymachiwaniem nuklearną szabelką. To im się zdecydowanie nie podoba. To jeden z niewielu obszarów, gdzie Zachód i Chiny mówią podobnym głosem.

Poza tym Chiny udają, że nie pomagają Rosji, a Zachód udaje, że im wierzy. Ukraina zresztą też udaje, że Chiny nie wspierają Rosji. Dzięki temu jest przestrzeń do współpracy dyplomatycznej. Bo gdyby otwarcie powiedzieć, że Chiny wspierają Rosję, mogłyby ją wesprzeć jeszcze bardziej, na przykład dostarczając jej pociski artyleryjskie. A dopiero wtedy zrobiłoby się nieprzyjemnie. Lepiej więc grać w tę grę.

Tajwan jest dla Pekinu ropiejącą raną

A jakie znaczenie ma dla Chin wojna Rosji przeciw Ukrainie w kontekście ich ciągot do podbicia Tajwanu?

Te dwie rzeczy są ze sobą powiązane, choćby nie wiem jak Chińczycy się zarzekali, że nie, bo Tajwan jest częścią Chin, a Ukraina jest niepodległa, czy też formalnie niepodległa. Bo to, że Chiny chcą zdobyć Tajwan, jest oczywiste. Mówią to całkiem otwarcie, to ich cel strategiczny, nie zrezygnują z niego.

A względy ekonomiczne?

Względy ekonomiczne są tu wtórne. Tajwan jest dla Pekinu ropiejącą raną, ostatnią pozostałością czasów kolonialnych, czyli „stu lat państwowego upokorzenia”, jak nazywany jest ten okres od 1842 roku, przegranej Chin z Wielką Brytanią w pierwszej wojnie opiumowej, do 1949 roku, gdy Mao Zedong proklamował Chińską Republikę Ludową. Skończył się, ale bez Tajwanu. Chińczycy mają na tym punkcie obsesję. Według nich Tajwan jest bowiem częścią Chin, Taiwan shi Zhongguo de yi bufen. I to jest bardzo istotne.

A ekonomia? Też jest ważna, bo Tajwan produkuje najnowsze półprzewodniki, od których jest uzależniony niemal cały świat. Gdyby więc Chinom udało się capnąć Tajwan, byłby to dla nich ogromny skok technologiczny.

O ile przy okazji nie zbombardują fabryk.

O ile Tajwańczycy tych fabryk nie wysadzą. Chińczycy ich nie zbombardują. Prędzej Amerykanie.

To jest dodatkowy argument, żeby nie zdobywać Tajwanu militarnie, tylko sposobem. Ale duma narodowa jest dla Chińczyków ważniejsza niż półprzewodniki.

Rosyjskie poszukiwania na globalnym Południu

Pan się zajmuje także Birmą…

W Birmie jestem absolutnie zakochany, to jest mój drugi obszar działalności intelektualnej. Trudniejszy, bo Birma jest pogrążona w wojnie domowej. Teraz, po zamachu stanu z 2021 roku jest szczególnie źle. Jednym z nieoczekiwanych następstw rosyjskiej inwazji na Ukrainę jest intensyfikacja relacji Rosji z Birmą.

Rosja szuka alternatyw, które mają jej zastąpić Europę?

Dokładnie tak. To jest część procesu jej wychodzenia na globalne Południe. Rosja to nazywa większością świata, czy też globalną większością.

Bo jak się weźmie „tylko” Chiny i Indie…

…a do tego jeszcze Afrykę…

…i Amerykę Południową to się ma rzeczywiście większość.

To oczywiście jest większość świata. Ale wcale nie jest aż tak dobrze, jak życzyliby sobie tego Rosjanie. Rosję tak naprawdę otwarcie popierają tylko Korea Północna, Erytrea… i jeszcze Birma. A raczej rządząca w Birmie junta, bo już nie społeczeństwo. I to już właściwie wszystko. Reszta jest neutralna, ewentualnie życzliwie neutralna.

Jak wielka jest Birma? Na mapie świata nie robi wielkiego wrażenia.

Bo mapy kłamią, to już wiemy od Wisławy Szymborskiej. Birmę widzimy wtłoczoną między Indie a Chiny i dlatego wydaje się taka mała. A to jest drugie pod względem wielkości państwo Azji Południowo-Wschodniej, większa jest tam tylko Indonezja. Birma to 677 tysięcy km kwadratowych.

Dwa razy tyle, co Polska. A ludność?

Słabiutko. W 2014 roku były to 52 miliony. Teraz pewnie z 50 milionów, bo z powodu wojny domowej pouciekali. Z azjatyckiej perspektywy 50 milionów to niemal żart.

Daleki Wschód pełen punktów zapalnych

Jak Pan widzi przyszły rozwój w tym regionie? Region to chyba złe słowo; mówimy o jednej czwartej, może nawet jednej trzeciej świata.

Nie ma na to dobrej nazwy. Ja po polsku po staremu mówię Daleki Wschód, ale w świecie to określenie jest już politycznie niepoprawne. Dawniej mówiono Azja-Pacyfik, ale i ten termin powoli odchodzi do lamusa. Jest Azja Wschodnia, ale to znów zbyt wąskie pojęcie. Amerykanie forsują Indo-Pacyfik, ale przeciwko temu ostro protestują Chińczycy.

Ale rozmawiamy po polsku, a zatem używając terminu Daleki Wschód, odpowiem jak politolog, a nie jak birmański wróżbita. Czyli rozczarowująco. Dziś jest to więc obszar stabilności i rozkwitu. Ale osiągnięto je na zasadzie zawieszenia konfliktów. Nie ma drugiego obszaru na świecie, gdzie byłoby tyle punktów zapalnych, które w każdej chwili mogą wybuchnąć i doprowadzić do reakcji łańcuchowej. Tajwan jest jednym z nich. Drugi to podzielona Korea. Kolejny to spory terytorialne między Chinami a Japonią. A także między Chinami a pozostałymi krajami Morza Południowochińskiego: Wietnamem, Indonezją, Malezją, Filipinami.

Wewnątrz Chin?

Nie, tam problemów już nie ma. Ujgurzy spacyfikowani, Tybetańczycy także.

Ale na zewnątrz jest jeszcze Azja Południowa. Indie i Pakistan, czyli spór o Kaszmir. Indie i Chiny, czyli granica w Himalajach. Przecież tam ciągle coś się dzieje. Jest mnóstwo obszarów, które w każdej chwili mogą wybuchnąć i będziemy mieli konflikt światowy.

Deng Xiaoping, który był de facto przywódcą Chin w latach 80., miał takie powiedzenie wobec Japonii: „Zostawmy to przyszłym pokoleniom”. Ale jak długo można zostawiać problemy przyszłym pokoleniom?

Pan mawia, że Chińczycy mają czas.

Chińczycy mają czas, jeżeli czas jest po ich stronie. W wypadku Tajwanu tak nie jest. Tam czas działa na korzyść Tajwańczyków, bo są faktycznie niepodlegli.

Czyli Chińczycy nie mogą czekać stuleci?

Właśnie. Generalnie ta zasada działa tylko do pewnego momentu. Odkładanie problemów na przyszłość jest jakimś sposobem, ale w końcu trzeba je jednak kiedyś rozwiązać.

Ach zapomniałem jeszcze o konflikcie terytorialnym między Japonią a Koreą Południową, teoretycznie sojusznikami. Gdzie w tej Azji nie podrapać, to mamy problemy i rafy, które mogą wszystko wywrócić.

Nie wymienił Pan też Sachalina i Wysp Kurylskich…

Ano tak, rzeczywiście. Japonia bardzo chętnie by je odzyskała. Ale Rosja jest mocarstwem nuklearnym.

I tu się kończy dyskusja?

Przynajmniej na razie. Oczywiście, gdyby Rosja przegrała wojnę na Ukrainie, to Japończycy bardzo chętnie by się tym zajęli. Ale jeszcze nie teraz.

I tym open endem musimy zakończyć. Serdecznie Panu dziękuję za rozmowę.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Rozmawial: Aureliusz M. Pędziwol

Rozmowa przeprowadzona 4 marca 2024 roku w Mikołajkach podczas IX Europejskiego Kongresu Samorządowego zorganizowanego przez Instytut Studiów Wschodnich z Warszawy.

* Politolog, publicysta i podróżnik Michał Lubina (rocznik 1984) jest profesorem w Instytucie Bliskiego i Dalekiego Wschodu Uniwersytetu Jagiellońskiego. Napisał dziesięć książek, w tym: „Niedźwiedź w cieniu smoka. Rosja-Chiny 1991-2014” i “Russia and China: a political marriage of convenience”. Niedawno w wydawnictwie Szczeliny ukazała się jego najnowsza publikacja: „Chiński obwarzanek. Od Tajwanu po Tybet, czyli jak Chiny tworzą imperium”.

Chociaż pająki Nosferatu są na ogół nieśmiałe, od roku 2022 zanotowano ponad 20 tysięcy zgłoszeń o ich obecności. Zwierzę, które po raz pierwszy pojawiło się w Niemczech w 2005 roku, jest znacznie bardziej powszechne niż wcześniej sądzono.

Z pomocą ogólnokrajowego portalu zbierającego dane przyrodnicze NABU-naturgucker.de ustalono, że pająk był już szeroko rozpowszechniony w prawie całych Niemczech w 2022 roku, jak informuje Niemiecka Unia Ochrony Przyrody i Różnorodności Biologicznej (NABU). Był on rzadko widywany jedynie w Meklemburgii-Pomorzu Przednim.

Alexander Wirth i Gaby Schulemann-Maier z NABU napisali w fachowym magazynie „Frontiers in Arachnid Science”, że jego terytorium jest ponad 2,3 razy większe niż dotychczas szacowano. Jesienią 2022 roku w ciągu zaledwie kilku tygodni na portalu NABU-naturgucker.de zgłoszono ponad 25 000 nowych obserwacji. Od tego czasu w akcji wzięło udział ponad 20 000 osób. Naukowcy wyjaśniali wówczas, że w wyniku rozwoju turystyki i zmian klimatu w Niemczech pojawiają się wcześniej tam nieobserowane gatunki roślin i zwierząt.

„W międzyczasie pająki te prawdopodobnie rozprzestrzeniły się jeszcze bardziej” – stwierdza Gaby Schulemann-Maier w komunikacie prasowym NABU.

Ukąszenie nie jest groźne

Pająk Nosferatu (Zoropsis spinimana) jest jednym z największych pająków w Niemczech i jednym z niewielu, których ukąszenie może przebić ludzką skórę. Choć Nosferatu zaliczany jest do pająków jadowitych, jego ewentualne ukąszenie nie jest groźne dla zdrowia i życia człowieka. Objawy ukąszenia są opisywane jako porównywalne z objawami użądlenia osy. Pająk ten gryzie jednak bardzo rzadko, gdy jest bezpośrednio zagrożony. O wiele nieprzyjemniejsze jest spotkanie z innym jadowitym pająkiem obecnym w Niemczech, kolczakiem zbrojnym, którego ugryzienie jest bardzo bolesne i niekiedy wymaga interwencji lekarskiej.

Według NABU pająk Nosferatu osiąga długość ciała do dwóch centymetrów i rozpiętość nóg około pięciu centymetrów. Dorosłe i młode pająki można znaleźć w Niemczech przez cały rok. Spędzają zimę w budynkach mieszkalnych lub garażach. Żywią się muchami, ćmami i innymi pająkami, które czasami mogą być nawet większe od nich.

Według NABU pająk ten, pochodzący z regionu Morza Śródziemnego, został po raz pierwszy zaobserwowany w Niemczech w 2005 roku. Od tego czasu szybko się rozprzestrzenił. Nazwano go tak, ponieważ wzór na jego ciele przypomina czaszkę wampira, podobnie jak wampir Nosferatu z niemego filmu z 1922 roku o tej samej nazwie.

(DPA/jak)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Po spadku liczby pasażerów kolei, popyt na przejazdy pociągami dalekobieżnymi i regionalnymi utrzymuje się ponownie na rekordowym poziomie. W ubiegłym roku łączna wydajność transportu kolejowego w Niemczech wyniosła 104,2 mld pasażerokilometrów, jak obliczyło towarzystwo Pro-Rail Alliance na podstawie danych Federalnego Urzędu Statystycznego.

„To powyżej dotychczasowego rekordu z 2019 roku, wynoszącego 102,0 mld pasażerokilometrów. Z punktu widzenia wydajności transportu z nawiązką rekompensuje to załamanie związane z pandemią koronawirusa; w gruncie rzeczy można śmiało mówić o rekordowym poziomie” – ogłosiło stowarzyszenie.

Wydajność transportu jest kluczowym wskaźnikiem dla branży kolejowej. Oblicza się ją na podstawie liczby przewiezionych pasażerów i kilometrów przejechanych koleją. W latach pandemii koronawirusa (2020 i 2021) spadła prawie o połowę. Celem niemieckiego rządu jest podwojenie wydajności transportu kolejowego do 2030 roku w porównaniu z rokiem 2015, w którym osiągnęła ona wartość prawie 92 mld pasażerokilometrów.

Według stowarzyszenia Pro-Rail Alliance, bilet za 49 euro, czyli tzw. Deutschlandticket, znacznie zwiększył popyt na usługi kolei. Od około roku ten miesięczny abonament umożliwia podróżowanie po całym kraju transportem lokalnym i regionalnym za tę sumę.

– Transport dalekobieżny również przeżywa prawdziwy boom – podkreślił Dirk Flege, dyrektor zarządzający stowarzyszenia. W ubiegłym roku jego wydajność transportu dalekobieżnego wyniosła około 47,6 mld pasażerokilometrów, co także stanowi rekord wszech czasów.

Mimo to pasażerowie kolei nie mają w tej chwili łatwego życia. Przez około rok dwie rundy negocjacji płacowych w Deutsche Bahn spowodowały wiele strajków różnych utrudnień. Do tego dochodzi zły stan sieci kolejowej. Prace budowlane i modernizacyjne na wielu odcinkach od lat spowalniają transport kolejowy, poza tym Deutsche Bahn jest wyjątkowo niepunktualna.

Rząd Niemiec i zarząd kolei chcą rozwiązać ten problem w ciągu najbliższych kilku lat poprzez odnowienie całej sieci. 40 najczęściej uczęszczanych tras kolejowych zostać gruntownie zmodernizowanych do 2030 roku. W rezultacie cała sieć kolejowa powinna być będzie mniej podatna na zakłócenia, a ruch pociągów stanie się bardziej płynny.

Prace budowlane, zwłaszcza na początku, jednak spowodują dalsze ograniczenia: poszczególne trasy zostaną zamknięte na kilka miesięcy. Akcja modernizacyjna zacznie się w czerwcu na odcinku między Frankfurtem a Mannheim. Rząd Niemiec zadeklarował do tej pory przeznaczenie prawie 30 mld euro na modernizację sieci kolejowej do 2027 roku. Pokrywa to jednak tylko niecałe dwie trzecie przewidywanych kosztów, które kolej ocenia na około 45 mld euro. Zakres, w jakim sieć będzie finansowana w dalszych latach, jest w tej chwili całkowicie niejasny.

(DPA/jak)

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na Facebooku! >>

Na wszystkich chińskich platformach społecznościowych krąży wiralowe wideo. Widać na nim mężczyznę w średnim wieku, który pokazuje czarną skórzaną aktówkę. Po niemiecku wyjaśnia, co w niej nosi: dokumenty, okulary do czytania oraz iPad. Są też chińskie napisy.

Ten mężczyzna to Olaf Scholz. Akurat przed drugą oficjalną podróżą do Chin (od 13 do 16 kwietnia) kanclerz Niemiec zainicjował swoje konto na TikToku. Stworzona w Chinach sieć społecznościowa jest popularna wśród młodych ludzi na całym świecie. Budzi też jednak kontrowersje, bo widea nie po myśli chińskich władz mogą zostać usunięte przez cenzorów.

Wizyta w Chinach będzie też osobistym rekordem dla Olafa Scholza. To jego najdłuższa podróż zagraniczna do jednego kraju od objęcia urzędu w grudniu 2021 roku; potrwa trzy dni i obejmie trzy miejsca.

Na tym jednak kończą się uprzejmości wobec komunistycznego gospodarza. Jak zawsze podczas odwiedzin w Chinach, również i teraz kanclerz będzie musiał balansować na linie. Padają klasyczne pytania: Czy Scholz publicznie skrytykuje łamanie praw człowieka w Chinach? W jaki sposób? Czy spotka się z krytycznymi wobec reżimy aktywistami? I czy tym samym narazi na szwank interesy gospodarcze Niemiec?

– To niewłaściwe pytanie. Powinniśmy wreszcie nauczyć się abstrahować od tego pozornego konfliktu – mówi Eberhard Sandschneider z think tanku Berlin Global Advisors. – Obie sprawy są nieodłączną częścią podróży kanclerza. Nie jest to problem obecnego kanclerza, ale wszystkich poprzednich od czasów Helmuta Schmidta. – Gdy jadą do Chin, to oczywiście chodzi również o interesy gospodarcze, w tym interesy delegacji biznesowej podróżującej z nimi – dodaje ekspert.

„Partner, konkurent i systemowy rywal”

Dla niemieckiego rządu Chiny są partnerem, konkurentem i rywalem systemowym. Tak zostało to zapisane w pierwszej strategii polityki wobec Chin, przyjętej przez niemiecki rząd latem 2023 roku. Teraz, podczas swojej drugiej podróży do Chin, kanclerz Scholz chce pokazać niemieckiej koalicji oraz chińskiemu gospodarzowi, co dla niego oznacza w praktyce to z natury sprzeczne sformułowanie.

Globalizacja zbliża Niemcy i Chiny, dwie spośród największych gospodarek świata. W chińskiej prasie Niemcy są zawsze opisywane jako największy partner handlowy Pekinu w Europie. Wymiana handlowa między tymi dwoma krajami jest taka, jak między Chinami a Francją, Włochami i Wielką Brytanią razem.

Chiny kuszą ogromnym rynkiem i stopniowo zmniejszają ograniczenia dotyczące inwestycji zagranicznych (FDI), aby pobudzić słabnącą gospodarkę. Co więcej, Chiny od dawna są światowym liderem w przyszłościowych tematach jak cyfryzacja i e-mobilność.

Od dawna na czele liderów technologicznych

– Czasy, w których niemieckie firmy dysponowały technologią we wszystkich obszarach i były skłonne ją dostarczać, już minęły – podsumowuje Eberhard Sandschneider, który do przejścia na emeryturę w 2020 roku pełnił funkcję kierownika katedry chińskiej polityki i stosunków międzynarodowych na Wolnym Uniwersytecie w Berlinie.

Chiny są dziś jednym z liderów technologicznych w wielu przyszłościowych technologiach, od sztucznej inteligencji po ochronę klimatu. – Najwyższy czas, abyśmy zdali sobie z tego sprawę – dodaje.

Globalizacja sprawia, że gospodarki krajów są od siebie bardziej zależne niż kiedykolwiek wcześniej. Dlatego też strategia Berlina dotycząca Chin podkreśla pilną potrzebę ograniczenia ryzyka (de-risking) w kontaktach z Chinami, odrzuca jednak separację gospodarek (de-coupling).

– Ta debata na temat zależności całkowicie mija się z celem – mówi Eberhard Sandschneider. – Trzeba to powtarzać wielokrotnie: współzależności były podstawą naszego dobrobytu w ostatnich latach. Każdy, kto teraz mówi o zmniejszeniu zależności, musi również uczciwie powiedzieć ludziom, że oznaczałoby to mniejszy dobrobyt. Politycy unikają tego, ponieważ nie jest to szczególnie atrakcyjne. Ale taka jest rzeczywistość tej dyskusji – dodaje.

Jednym z przykładów jest transformacja energetyczna, temat o kluczowym znaczeniu dla przyszłości. Według berlińskiego think tanku Merics 87 procent systemów fotowoltaicznych w Niemczech jest obecnie importowanych z Chin. Zdaniem głównego analityka Nisa Gruenberga z Merics, wiele uwagi poświęca się ograniczeniu ryzyka.

– To, jak wykorzystać duże moce produkcyjne w Chinach, a jednocześnie zmniejszyć ryzyko w tym obszarze, mogłoby być w rzeczywistości centralnym zagadnieniem dla naszej przyszłej polityki – ocenia. Nie pojawia się jednak żadne możliwe rozwiązanie tego dylematu.

Koalicja podzielona w sprawie polityki wobec Chin

W berlińskiej koalicji rządowej SPD, liberalnej FDP i Zielonych panuje wielki spór dotyczący Chin. Opozycja CDU/CSU także się w niego angażuje. Chadecki premier Bawarii Markus Soeder udał się do Chin na początku kwietnia. Po wizycie na Wielkim Murze, zdjęciu z pluszową pandą i spotkaniu z chińskim premierem Li Qiangiem, lider CSU, siostrzanej partii CDU, która jest w opozycji do niemieckiego rządu, ostro zaatakował politykę Berlina wobec Chin.

Soeder wezwał do prowadzenia „realpolitik” zamiast „moralpolitik”, czyli polityki opartej o wartości moralne. Twierdzi on, że dąży do dialogu z trudnym partnerem. Argumentacja Soedera brzmi: „Jeśli prowadzimy dialog tylko z tymi, którzy są do nas całkowicie podobni, to w zasadzie nie mamy już wiele do zrobienia”.

Zieloni dystansują się od prób zbliżenia z Chinami. Po doświadczeniach zależności od Rosji, obawiają się, że Niemcy mogą popaść w nową zależność, tym razem od Chin. Dyskusja na temat Chin zawsze miała wymiar wewnątrzniemiecki, przyznaje główny ekonomista Max Zenglein z Merics. W berlińskiej koalicji Zieloni są odpowiedzialni m.in. za resorty spraw zagranicznych i gospodarki. Zieloni ministrowie Robert Habeck i Annalena Baerbock nie jadą tym razem z kanclerzem, ale zasygnalizowali, że planują również podróż do Chin w tym roku.

– Czas, jaki prezydent Chin Xi Jinping przeznaczył na rozmowy z kanclerzem Niemiec, wyraźnie pokazuje, jak duże jest zainteresowanie niemiecką polityką w Chinach – mówi Eberhard Sandschneider. I – jak dodaje – oczywiście uważnie obserwuje się tam podziały polityczne w Niemczech. Każdy, kto opowiada się za realną polityką, jak Markus Soeder, spotyka się w Chinach z dużym zainteresowaniem.

Artykuł ukazał się pierwotnie nad stronach Redakcji Niemieckiej DW.

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Niemieckie Ministerstwo Spraw Zagranicznych wezwało wszystkich obywateli Niemiec przebywających w Iranie do opuszczenia tego kraju. Ostrzega również przed podróżowaniem do Iranu.

Według MSZ w Berlinie obecne napięcia w regionie, zwłaszcza między Izraelem a Iranem niosą ze sobą ryzyko nagłej eskalacji. Sytuacja bezpieczeństwa może ulec pogorszeniu szybko i bez ostrzeżenia – z konsekwencjami dla szlaków powietrznych, lądowych i morskich. Może to mieć wpływ na podróże do i z Iranu – poinformowało ministerstwo w piątek (12.04.2024) wieczorem.

Kilka krajów wydało podobne ostrzeżenia dla podróżnych, w tym Wielka Brytania, Francja i Austria. Holandia poinformowała, że w niedzielę jej ambasada w Teheranie będzie zamknięta, jeszcze nie zdecydowano, czy w poniedziałek wznowi pracę. Agencje wywiadowcze zakładają, że irański atak na Izrael jest nieuchronny.

Irański atak kwestią czasu

Atak Teheranu „nastąpi raczej wcześniej niż później” – przyznał prezydent USA Joe Biden. Na pytanie dziennikarki, jakie ma przesłanie dla Teheranu, odparł: „Nie róbcie tego”. – Jesteśmy gotowi do obrony Izraela – powiedział. – Będziemy wspierać Izrael, pomożemy bronić Izraela, a Iran nie odniesie sukcesu. Prezydent nie odpowiedział jednak na pytanie o możliwość bezpośredniej interwencji wojsk USA.

Rząd w Teheranie zagroził odwetem za domniemany izraelski atak na ambasadę Iranu w Damaszku w Syrii na początku kwietnia. Wskutek ataku zginęło między innymi dwóch generałów i pięciu innych członków irańskiej Gwardii Rewolucyjnej. Jak zwykle w takich przypadkach, Izrael nie potwierdził, że był odpowiedzialny za atak.

Dramatyczna eskalacja konfliktu

Iran wspiera islamistyczny palestyński Hamas, który 7 października dokonał terrorystycznego ataku na Izrael, zabijając i porywając setki Izraelczyków. Zapoczątkowało to trwającą do dziś wojnę w Strefie Gazy pomiędzy Hamasem a Izraelem, który dąży do zlikwidowania tej organizacji terrorystycznej.

Irańskie uderzenie odwetowe na Izrael oznaczałoby dramatyczną eskalację konfliktu. W związku z tym USA ogłosiły w piątek (12.04.2024), że zwiększą swoją obecność wojskową w regionie. – Rozmieszczamy dodatkowe zasoby w regionie, aby wzmocnić regionalne wysiłki odstraszania i zwiększyć ochronę sił amerykańskich – powiedział agencji DPA urzędnik resortu obrony USA. Nie jest jednak jasne, o jakie dokładnie zasoby chodzi i skąd odbywa się transfer.

(AFP, DPA/widz)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

Od wprowadzenia w październiku ub. roku kontroli na granicach Niemiec z Polską, Czechami i Szwajcarią policja zatrzymała 708 przemytników migrantów oraz udaremniła 17 600 prób nielegalnego wjazdu do Niemiec – poinformowała niemiecka minister spraw wewnętrznych Nancy Faeser w rozmowie z gazetami grupy medialnej Funke. Według niej liczba wniosków o azyl w Niemczech „jest obecnie o jedną piątą mniejsza niż w tym samym okresie poprzedniego roku”.

Kontrole na granicach z trzema sąsiadami Niemiec zostały wprowadzone w obliczu znacznego wzrostu liczby migrantów, przybywających m.in. szlakiem przez Polskę i Białoruś. Na granicy z Austrią kontrole prowadzone są już od lat. Według obecnego rozporządzenia maja obowiązywać do połowy czerwca br., jednak Faeser już zapowiedziała rozszerzenie po tym terminie kontroli na wszystkie granice Niemiec w związku z rozpoczynającymi się wówczas piłkarskimi Mistrzostwami Europy Euro 2024.

Karta płatnicza dla uchodźców

Według szefowej MSW w walce z przemytem ludzi i nielegalna migracją pomogą również decyzje podjęte w ostatnim czasie przez koalicję rządzącą SPD, Zielonych i liberalnej FDP, jak przyspieszenie deportacji i procedur azylowych oraz wprowadzenie karty płatniczej, która zastąpi świadczenia wypłacane uchodźcom w gotówce. Ma to także zapobiec temu, by osoby starające się o azyl w Niemczech, „wykorzystywały pieniądze od niemieckiego państwa na płacenie przemytnikom za sprowadzenie ich albo ich bliskich do Niemiec”, tłumaczyła Faeser.

„Pomagamy ludziom, których życie musimy chronić przed wojną, torturami i morderstwami” – podkreśliła. – Ale jasne jest też, że ci, którzy nie potrzebują tej ochrony, nie mogą przyjechać do Niemiec lub muszą opuścić Niemcy znacznie szybciej”. Niemiecki rząd potwierdził to podejście w prawie europejskim i krajowym, dodała Faeser. „W ciągu ostatnich kilku miesięcy osiągnęliśmy więcej niż CDU/CSU przez 16 lat; zrobiliśmy to zachowując humanitarną odpowiedzialność i nie kierując się uprzedzeniami”.

Według Faeser niezbędnym elementem jest też skuteczna ochrona granic zewnętrznych UE. W poniedziałek (15.04.2024) zamierza udać się do Bułgarii, by zapoznać się z sytuacją na granicy UE z Turcją. Uzgodniona przez UE reforma prawa azylowego musi zostać wdrożona możliwie szybko, podkreśliła.

(AFP/widz)

Chcesz komentować nasze artykuły? Dołącz do nas na Facebooku! >>

O „małym kroku w kierunku liberalizacji” pisze warszawska korespondentka „Sueddeutsche Zeitung” Viktoria Grossmann.

„Protesty dziesiątek tysięcy polskich kobiet okazały się skuteczne. Parlament postanowił zająć się kilkoma projektami ustaw, które, gdyby weszły w życie, oznaczałyby odejście od restrykcyjnego prawa aborcyjnego w Polsce” – oceniła Grossmann.

Decyzja Sejmu jest jej zdaniem „małym krokiem” ale „pierwszym od dziesięcioleci na drodze do ewentualnej liberalizacji”. Grossmann podkreśliła, że jest to zasługa trwającej od lat walki prowadzonej przez wiele Polek, a właściwie także zasługą PiS. „Zaostrzając i tak już surowe prawo, partia skłoniła dziesiątki tysięcy wściekłych kobiet do wyjścia na ulice” – tłumaczy dziennikarka.

Czechy i Słowacja bardziej liberalne niż Polska

Donald Tusk zrozumiał, że nie może pominąć tego tematu, jeśli chce pozyskać wyborców wśród kobiet i młodych ludzi. Projekt Platformy Obywatelskiej przewiduje możliwość przerwania ciąży do 12. tygodnia.

„SZ” przeciwstawia Polskę, gdzie od 1993 r. aborcje są zakazane, Czechom i Słowacji, które zachowały liberalne prawo z czasów komunistycznych.

Restrykcyjne prawo zaostrzone w 2020 r. za rządów PiS, stanowi „zagrożenie życia” dla kobiet, z których kilka zmarło – pisze Grossmann przedstawiając kilka przypadków z ostatnich lat.

Niemiecka dziennikarka zwróciła uwagę, że ofiary gwałtów muszą „przetrwać” śledztwo i czekać na zaświadczenie prokuratora, zanim będą mogły dokonać zabiegu. Było to poważnym problemem dla wielu Ukrainek, które przed agresją Rosji uciekły do Polski.

Sukces koalicji Tuska

Wynik głosowania w parlamencie należy zdaniem Grossmann uznać za sukces, ponieważ cztery partie tworzące koalicję udowodniły, że potrafią ze sobą współpracować. Partnerzy koalicyjni są przynajmniej zgodni co do tego, że należy dyskutować nad wszystkimi propozycjami.

„Walka na ulicach będzie kontynuowana. Kilka organizacji zapowiedziało na niedzielę marsz za prawem do aborcji” – pisze w konkluzji Viktoria Grossmann.

Koalicja Donalda Tuska spełniła swoją wyborczą obietnicę i opowiedziała się w całości za liberalizacją prawa aborcyjnego – pisze w „Tageszeitung” Gabriele Lesser przypominając, że początkowo zanosiło się na fiasko tego przedsięwzięcia. Powodem był ostry spór między koalicjantami – Koalicją obywatelską, Nową Lewicą i Trzecią Drogą. Wskutek tego do Sejmu trafiły cztery projekty ustaw zamiast jednego wspólnego.

W sondażach Polacy za liberalizacją

Lesser zaznaczyła, że liczba aborcji dokonywanych przez Polki jest znacznie wyższa niż oficjalne dane. Dziennikarka cytuje Annę Marię Żukowską, że „tylko w tym miesiącu w Polsce ciążę przerwało 9 tys. kobiet”. Lesser odnosi się też do przypadków śmierci ciężarnych kobiet, u których nie przeprowadzono w odpowiednim czasie aborcji.

Dziennikarka „TAZ” opisała szeroko przebieg debaty w Sejmie i zwróciła uwagę, że w sondażach między 50 a 60 proc. ankietowanych oczekuje spełnienia obietnic wyborczych związanych z liberalizacją prawa aborcyjnego. Tylko ok. 30 proc. jest zainteresowanych referendum forsowanym przez Trzecią Drogę.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>

Minister transportu Niemiec Volker Wissing (FDP) wystosował do szefów grup parlamentarnych SPD, Zielonych i FDP list, w którym ostrzega przed drastycznymi ograniczeniami dla kierowców, jeśli koalicja rządowa nie uzgodni wkrótce reformy ustawy o ochronie klimatu. Jego zdaniem branżowe podejście w obecnej ustawie klimatycznej oznacza, że Niemcy „musiałby natychmiast zaoszczędzić 22 miliony ekwiwalentu CO2”. Wissing podkreślił, że takich oszczędności nie można osiągnąć za pomocą ograniczenia prędkości lub innych środków, a jedynie poprzez doraźną rezygnację z jazdy samochodami osobowymi i ciężarowymi.

„Frankfurter Allgemeine Zeitung” pisze: „Wprowadzenie„powszechnego zakazu jazdy na dwa dni w tygodniu – tym grozi Volker Wissing swoim partnerom koalicyjnym w liście, jeśli ci do lata nie zgodzą się na zmianę ustawy dotyczącej ochrony klimatu i na zwolnienie sektora transportowego z ustalonych celów emisji CO2. Zdaniem Wissinga ochrona klimatu prowadzi do chaosu społecznego. Innymi słowy: on jako minister ma przewagę, a sprawa ochrony klimatu to sprawa innych, bynajmniej nie kierowców samochodów. Wissing nie chce powiedzieć, od czego tak naprawdę zależy złagodzenie przez koalicję rządową ustawy o ochronie klimatu. Tylko tyle: krajowy cel klimatyczny zostałby osiągnięty nawet bez wkładu sektora transportu w ochronę klimatu”.

W ocenie „Straubinger Tagblatt" „polityk FDP do tej pory nie był w stanie dotrzymać celów klimatycznych w sektorze transportu. Chociaż nastąpił niewielki spadek emisji, nie jest to zasługa polityki Wissinga, lecz malejącej liczby przejechanych kilometrów w transporcie drogowym. Natomiast ruch samochodowy nadal wzrastał, a Wissing, bezradny wobec oparów CO2, radzi sobie tylko jednym sposobem: proponuje zakazy jazdy.(...) Wissing musi w końcu zacząć wykonywać swoją pracę, na przykład zwiększyć znaczenie transportu kolejowego. Jednak sam minister transportu nie jest w stanie tego zrobić, potrzebne są też większe wysiłki całego rządu. Producenci samochodów od lat czekają na jasne wytyczne”.

„Nordbayerischer Kurier” konstatuje: „To nie jest tak, że nie ma żadnych innych instrumentów oprócz zakazu prowadzenia pojazdów. Wissing mógłby w końcu zgodzić się na wprowadzenie ograniczenia prędkości do 100 km/h na autostradach i 80 km/h na drogach krajowych. Mógłby sprawić, że opłaty drogowe dla ciężarówek miałby znaczenie dla klimatu, mógłby zmniejszyć opłatę za korzystanie z kolei, a także przy uwzględnieniu klimatu zająć się kwestią regulacji opodatkowania samochodów służbowych. Ale Volker Wissing wybiera inne rozwiązanie: pustą retorykę, co jest dość żenujące”.

„Zakazy jazdy w niedzielę obowiązywały w Niemczech na początku lat 70. ze względu na kryzys naftowy. Teraz minister transportu Volker Wissing grozi wprowadzeniem nowych zakazów jazdy dla samochodów i ciężarówek. Jest to sianie paniki i oczywisty chwyt. Ministrowi nie chodzi wcale o redukcję emisji. Chce wywierać presję na rząd koalicyjny, aby szybko wprowadził reformę ustawy o ochronie klimatu. A pomysły na większa ochronę klimatu, oprócz zakazu jazdy to: ograniczenie prędkości, zakończenie przywilejów dla samochodów służbowych i diesli, zatrzymanie dotacji dla ruchu lotniczego. Wissing nie podjął się realizacji żadnego z nich. Zamiast tego wyznaczył 144 projekty autostrad, w tym kilka bardzo kontrowersyjnych, które będą szybciej budowane. Wissing jest ministrem kierowców” – komentuje „Allgemeine Zeitung” z Moguncji.

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Znane twarze w terenie – lokalni politycy w Niemczech często stają się obiektami pogróżek, a nawet przemocy fizycznej. Dla prezydenta Niemiec Franka-Waltera Steinmeiera to sygnał alarmowy. Prezydent, wraz z Fundacją im. Körbera, zaprosił w czwartek (11.04.2024) ponad 80 społecznych samorządowców do dyskusji o ich potrzebach i zagrożeniach pod hasłem „Demokracja rodzi się lokalnie".

– Burmistrzowie i radni stronią od kontrowersyjnych tematów, usuwają swoje konta w mediach społecznościowych, a nawet rezygnują z urzędów i mandatów, by chronić siebie i swoje rodziny przed agresją. Gdy społecznicy wycofują się z polityki, z obawy, że staną się celem ataków, demokraci nie mogą się temu biernie przyglądać – apeluje Steinmeier.

Alarmujące liczby

40 procent tzw. społecznych samorządowców (w Niemczech określa się tak polityków pełniących swoje funkcje bez gratyfikacji finansowej – red.), przyznaje, że oni sami bądź ich bliscy byli obrażani, dostawali pogróżki, a nawet byli atakowani fizycznie z powodu swojej pracy politycznej – wynika z reprezentatywnej ankiety instytutu badania opinii publicznej Forsa, na zlecenie Fundacji im. Körbera.

W przypadku samorządowców, wykonujących swoje funkcje zawodowo, liczba ta – według sondażu Forsa z 2021 r. – jest nawet wyższa i wynosi aż 57 procent. Z obawy o bezpieczeństwo swoje i swojej rodziny co czwarty honorowy burmistrz czy radny rozważał już wycofanie się z polityki. Co więcej, prawie dwie trzecie badanych mówi o rosnących nastrojach niezadowolenia wśród mieszkańców ich społeczności.

35 procent postrzega prawicowy ekstremizm jako główne wyzwanie dla społeczności lokalnych w nadchodzących latach. Wzrost zjawisk i zachowań antydemokratycznych zauważa trochę mniej niż jeden na pięciu respondentów, a w Niemczech wschodnich – nawet co czwarty badany. To niepokojący wynik, zwłaszcza w świetle wyborów do parlamentów w trzech wschodnich krajach związkowych we wrześniu br. – w Brandenburgii, Saksonii i Turyngii.

Mogły być ofiary śmiertelne

Socjaldemokrata Michael Müller odczuł zagrożenie na własnej skórze, w rodzinnym mieście Waltershausen w Turyngii. Przed domem lokalnego polityka w lutym br. podłożono ładunek wybuchowy. Müller wciąż nie może się otrząsnąć. Najpierw spłonął samochód przed domem, a następnie zapaliła się fasada. W domu Müllera przebywała wówczas rodzina z dwojgiem dzieci. Na szczęście udało im się uratować. Sądowy rzeczoznawca stwierdził, że zamach był próbą zabójstwa z premedytacją. Obecnie prowadzone jest dochodzenie w sprawie usiłowania zabójstwa.

Müller nie wierzy w przypadek. Zaledwie kilka dni wcześniej wezwał do demonstracji przeciwko brunatnym radykałom. To realne zagrożenie i społecznicy coraz częściej wycofują się z polityki. – Wiele osób rozważa, czy warto poświęcać swój wolny czas dla społeczności, która nam zagraża – twierdzi Müller. – Będzie coraz mniej samorządowców, skłonnych do poświęceń, jakim staje się praca radnego, burmistrza czy sołtysa. Będą oni woleli mile spędzić czas z rodziną niż się narażać – komentuje.

Do podobnych wniosków doszli badacze w ramach reprezentatywnej ankiety organizacji Kompetenznetzwerk gegen Hass na temat przemocy w sieci. Im wirtualny świat staje się bardziej brutalny, tych więcej osób wycofuje się z sieci.

Lokalni politycy w Niemczech boją się

Henriette Reker, burmistrz Kolonii, otarła się o śmierć. Dzień przed wyborami w 2015 r. fanatyczny prawicowy ekstremista, zaatakował ją nożem i zranił w szyję. Dwa lata wcześniej burmistrz miasta Altena, Andreas Hollstein, także został dźgnięty nożem w szyję przez hejtera uchodźców.

W 2019 r. Niemcami wstrząsnęło polityczne zabójstwo polityka CDU z Kassel, Waltera Luebkego, który zginął przed domem z rąk prawicowego ekstremisty. Coraz częściej wychodzi na światło dzienne, co musieli znosić niektórzy lokalni politycy. Gdy przed domem ustawiana jest szubienica, w skrzynce na listy lądują zwłoki zwierzęcia albo pocztą przychodzi list z pogróżkami, że znany jest adres domowy polityka czy szkoła jego dzieci.

Nierówna walka

By wytrwać wobec politycznego hejtu, trzeba być zdeterminowanym, jak burmistrzyni Zossen z Brandenburgii Wiebke Şahin-Schwarzweller. Liberalna polityk – w wywiadzie dla DW – przyznała, że już podczas kampanii wyborczej w 2019 r. jej grożono. – Mój mąż pochodzi z Turcji i oboje byliśmy celem oszczerstw. – Nie ma jednak zamiaru rezygnować z polityki – dodaje.

Şahin-Schwarzweller jest jedną z osób, z którymi prezydent Steinmeier jest w stałym kontakcie.

W przeciwieństwie do polityków najwyższego szczebla, samorządowcy nie jeżdżą w opancerzonych limuzynach, nie mają ani ochrony osobistej, ani wielu instrumentów prawnych, by to zmienić. Dlatego starają się pozostawać w kontakcie, by się wzajemnie informować i chronić. Tak powstała sieć i portal Stark im Amt, oferujący pomoc lokalnym politykom. Celem jest też informowanie i uwrażliwianie prokuratury, posterunków policji i władz.

Nowy punkt kontaktowy dla zagrożonych samorządowców

Od dwoch lat rząd Niemiec wdraża plan dziesięciu kroków zwalczania prawicowego ekstremizmu. Jednym z nich jest ochrona przedstawicieli władz, a instrumentem – ogólnokrajowy punkt kontaktowy dla zagrożonych polityków lokalnych. Ma zostać uruchomiony latem br.

Marcus Kober z Niemieckiego Forum Prewencji Przestępczości pracuje nad jego otwarciem. – Politycy nie mogą mieć wrażenia, że muszą sobie radzić sami. To ważny pierwszy krok. Następnie trzeba ustalić, o jakie wykroczenie czy przestępstwo chodzi, który organ jest odpowiedzialny za ściganie oraz co jeszcze możemy zrobić w ramach stosunkowo dobrze rozwiniętego systemu wsparcia.

Dla Marcusa Kobera samorządowcy muszą być lepiej chronieni. Bo to oni ponoszą konsekwencje działań politycznych, podejmowanych na wyższych szczeblach władzy. I są fundamentem demokracji. Bo jeśli lokalnie system będzie niewydolny, to cała demokracja jest zagrożona. To zdanie podziela większość społecznych samorządowców, zaproszonych przez prezydenta Niemiec.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>